A Malayalam and English dictionary/പ-മ

കണ്ണികൾ ചേർക്കുക
വിക്കിഗ്രന്ഥശാല സംരംഭത്തിൽ നിന്ന്
←ത-ന A Malayalam and English dictionary

രചന:ഹെർമൻ ഗുണ്ടർട്ട് (1872) 		യ-റ→
[ 610 ]
word with thee, (ഭവാങ്കൽ രണ്ടും വെച്ചു). ന്യസ്ത
വേദികൾ നമ്മുടെ മുമ്പാകേ അയച്ചു Palg. jud.
= വിസ്താരക്കടലാസ്സു, കൈപ്പീത്തു; നാസ 546.
also: ന്യസിക്ക to deposit, ന്യസിക്കും ജപിക്കും
നമിക്കും SiPu., (see ന്യാസം 4.)

ന്യായം nyāyam S. (നി + ഇ), Tdbh. ഞായം 1.
Rule, manner of proceeding ഗണിതന്യാ., ത്യ്ര
ശ്രക്ഷേത്രന്യാ. etc.; ഇങ്ങനേ സാമാന്യന്യാ. കൊ
ണ്ടു വന്നിരിക്കുന്നു Gan, solved by the common
rule. 2. reason, right, esp. logic ന്യാ. പറ
ക to shew reason. ഏറിയ ന്യാ'ങ്ങൾ തീൎപ്പിൽ എ
ഴുതി കാണുന്നു MR. arguments. 3. justice ന്യ.
വിസ്തരിക്ക, കേൾക്ക, വിധിക്ക etc.,ന്യാ. ന
ടത്തുക KU. to judge, an invention of the Kali
age, a middle between നേർ & നേരുകേടു, as
it is done for a reward (1/3 of the disputed
property). 4. custom അങ്ങനേ പറയുന്നു ന്യാ.
or ഞായം q. v. they use to say.

Hence: ന്യായക്കാരൻ a logician, lawyer; just
person.

ന്യായക്കേടു injustice, impropriety, also ന്യായ
ത്തെറ്റു Ti.

ന്യായദാതാവു a lawgiver, judge.

ന്യായപുഛ്ശം indication or bit of evidence രൂ
പം ഇല്ലാഞ്ഞാൽ ന്യാ'ങ്ങൾ ഉണ്ടോ എന്നു സൂ
ക്ഷിക്കേണം VyM.

ന്യായപ്രമാണം a law-book.

ന്യായരഹിതം unjust ന്യാ'മായ തീൎപ്പു, ന്യാ'മാ
യ്ക്കല്പിച്ചു MR.; ന്യാ'മായ നടപ്പു jud.

ന്യായവിധി an award, decree.

ന്യായവിരോധം unjust.

ന്യായവിസ്താരം judicial procedure.

ന്യായവൃത്തി just government, തൻ രാജ്യത്തിൽ
ന്യ. യെ നടത്തേണം VCh.

ന്യായശാസ്ത്രം 1. logic; the Nyāya system of
Gautama, also ന്യായവിദ്യ. 2. a law-book.
ന്യായശാസ്ത്രി = നൈയായികൻ see prec.

ന്യായാധികാരം administration of justice ന്യാ'
രസ്ഥലങ്ങളിൽനിന്നു കല്പിപ്പാൻ MR. courts
of law; also ന്യായസ്ഥലം.

ന്യായാധിപതി a judge.

ന്യായാസനം a tribunal.

ന്യായ്യം regular, proper.

ന്യാസം nyāsam S. (see ന്യസിക്ക) 1. Putting
down. പദന്യാ. കൊണ്ടു പവിത്രമാകും KR. by
stepping on. 2. abandonment. 3. a deposit.
4. അംഗന്യാ., കരന്യാ., മന്ത്രന്യാ. placing body,
hand, formulas; said of ceremonies, esp. in
Sakti worship. അംഗന്യാസങ്ങൾ ചെയ്തു Bhg.,
മന്ത്രന്യാ. SiPu., കരന്യാ. = തള്ളവിരൽകൊ
ണ്ടു കുമ്പിടുക.

ന്യുബ്ജം nyuḃǰam S. Inverted, hump-backed.

ന്യൂനം nyūnam S.( ഊനം) Deficient, defective.
അവകാശത്തിന്ന് ഒരു ന്യൂനത കല്പിപ്പാൻ MR.
find his claim unproved രാജിക്കു ന്യൂനത വി
ചാരിക്ക MR. — [ക്രിയാന്യൂനം, ശബ്ദന്യൂനം the
adverbial & adjective participle, gram.]

ന്രസ്ഥിമാലി nrasthimāli S. (നൃ + അസ്ഥി).
Siva, as wearing a garland of skulls.

ന്ലാവു, see നിലാവു.

പ PA

പ represents also the other Labials in Tdbhs.
ഫലകം, പലക; ബന്ധം, പന്തം; ഭട്ടൻ, പട്ടൻ.
Many പ in the middle of words change into
വ, as in പാടു, തറവാടു; ദ്വീപം, തീവു; ഉപാ
ദ്ധ്യായൻ, വാദ്ധ്യാൻ; നേൎപെട്ടു, നേരോട്ടു. —
അവൻ വാൎത്തകൾ പ ഫ ബ ഭ മ്മ യെന്നാക്കി
വെച്ചാൻ CG. he spake in labials, prattled. (In
mod. Canarese initial പ becomes ഹ). 		പക paγa 5. (പകുക) 1. Separation, enmity.
ഉൾപ്പക grudge, കുടിപ്പക; പക വെക്ക to bear
hatred. പക വീളുക, പോക്കുക to revenge. ക
ണ്ണിന്നു പക = കാണരായ്ക. 2. incompatibility,
f. i. തണ്ണീർപക med.

Hence: പകപ്പിഴ V1. disagreeing element; a
term of abuse for Nasrāṇis.

പകയൻ an enemy പകയർകുലം Bhr.; also

[ 611 ]
പകയാളൻ V1. & കടുമ്പകയാളി കൊടുതാ
യേല്ക്കുമ്പോൾ KR.; തണ്ണിയപകയൻ No. a
mortal enemy.

പകയുക aM. to divide, ഒരു കൂട്ടത്തെപ്പകഞ്ഞു
പാതി അവിടേ ഇരുത്തി KU.

പകെക്ക to oppose, hate, abhor (gen. with Soc.
അവനോടു പ.).

VN. പകപ്പു distance, variance, hostility;
also surprise.

പകട paγaḍa T. M. C. Tu. An ace on a die, also:
പകിടക്കളി a play with dice V1.

പകടു paγaḍụ A small bit (പകുക), അകടു പ.
useless.

പകരം paγaram (see foll.) 1. Exchange, equiva-
lent, return. ഇതിൻ പ. നാം ചെയ്യേണം Bhr.
revenge. പ. ഒന്നും ചെയ്തുകൂടാ TR., പകരത്തി
ന്നു പ. like for like. പകരം വീട്ടുക, വീളുക,
കൊടുക്ക to remunerate, retaliate. പ. ആക്ക
to substitute. അതിനു പ. പറഞ്ഞില്ല TP. no
reply. 2. adv. in exchange, അവനെക്കൊന്ന
തിന്നു പ. ഇവനെക്കൊല്ലുവാൻ TR. in retali-
ation (=പ്രതി); instead of, ഇതിന്നു പ. for
this. 3. പകരം കുതെച്ചു (261.) കുത്തുക No. to
cut rectangular grooves in the edge of a board
etc. (to rabbet, Arch.)

പകരി 1. turning round about, sudden start.
പ. കൊണ്ടിരിക്ക V1. to be dizzy. 2. a
fish, (see പകിരി) B.

പകരുക paγaruγa T. M. (fr. T. പെയരുക, C.
ഹെസരു), Tu. പകപു. 1. v. n. To change in
place, colour, etc.; to be exchanged, പകരാ
തേ നില്ക്ക V2. to persevere. കുതിച്ചു തേരിൽ പ
കൎന്നു Bhr. jumped back. കൊല്ലം പകൎന്നിട്ടു TR.
on account of the change of the year. മാസ
ന്തോറും പകൎന്നു പകൎന്നു നാരിയായും പുമാനാ
യും വാഴുക Brhmd. കാളിന്ദി ഒന്നു പകൎന്നു &
വേഷം പകൎന്നു കാണായി കാളിന്ദിയും SiPu.
the river looked stormy. ഭാവം പകൎന്നു, വേ
ഷം പ., പ്രകൃതി പ. Brmd. of passion, wrath,
ബുദ്ധി പ. Nal.; സ്വരം പകരും VyM. will
falter. പകൎന്നു പോയി it has been exchanged.
തങ്ങളിൽ പകൎന്നു ഭോഗിച്ചു Bhr. promiscuous

intercourse. അന്യജന്മേ പകൎന്നുത്ഭവിക്ക Bhg.
transmigration. തെങ്ങോട്ടു തെങ്ങിന്മേൽ അ
ണ്ണൻ പകരരുതു KU. the trees at such distance,
that squirrels cannot jump from one to the
other. Of sickness പ. to be infectious. (പകരുന്ന
വ്യാധി, ദീനം). മറ്റൊരുത്തനു പകൎന്നീടുകയില്ല
SiPu. (a secret) not to be communicated. തീ
പകൎന്നുപിടിച്ചു. 2. v. a. to exchange. പകൎന്നു
മാറുക to barter; to translocate യാതനാദേഹ
ത്തിങ്കൽ ജീവനെപ്പകൎന്നുടൻ VCh. To dis-
tribute, ചില സ്ഥാനങ്ങൾ അങ്ങോട്ടും ഇങ്ങോ
ട്ടും പകൎന്നുവെച്ചു KU. both kings honoring
each other's officers with titles. വസ്ത്രങ്ങൾ ജീ
ൎണ്ണമായാൽ മറ്റൊന്നു പകരുന്ന പോലേ VCh.
changing clothes; മായാമൃഗമായ വേഷം പകൎന്നു
KR. ( = എടുത്തു) put on. പൂണുനൂൽ പ. to renew
by washing daily (& rubbing with വാക bark).
പകൎന്നു വെക്ക to pour from one vessel into
the other. പകരാതേ നിറെച്ചാൽ കോരാതേ ഒ
ഴിയും prov. without shedding it.

VN. പകൎച്ച 1. change as of place, kind,
weather ഋതുപ്പകൎച്ച 153., mind മനോപ. q.v.,
infection ഭാവപ്പകൎച്ച, പ. വ്യാധി; what may
be exchanged, synonym. 2. exchange;
pouring out. പ. കഴിക്ക to take out or send
provisions; (also പ. കൊടുക്ക). രക്തം പ.
shedding.

പകൎച്ചക്കാരൻ So. who attends at meals;
a carver, വിളമ്പുന്നവൻ.

പകൎക്ക, (So. പകൎത്തുക). To transcribe,
copy, f.i. ഗ്രന്ഥത്തിൽനിന്നു ഓരോലയിൽ പക
ൎത്തെടുക്ക, പകൎത്തെഴുതുക.

VN. പകൎപ്പു & പേൎപ്പു, (T. പെയൎപ്പു) a copy.
നേർ പ. a true copy. ആയ്തിന്റെ പ.
കൾ MR. —

CV. പകൎപ്പിക്ക MR. to get copied.

പകല No. vu., see പയ.

പകൽ paγal 5. (VN. of പകുക, burst of dawn).
Morning, daytime. പകലേ, പകലത്തു, പകലാ
മാറു by day; also merely പ., as പ. കക്കുന്ന
കള്ളൻ prov.; പ. ഉണ്ടായ കാൎയ്യം VCh.; പ.
മേവി Bhr.; രാപ്പകൽ by day & night. പകലു

[ 612 ]
റക്കമരുതു KR.; പകലേത്തേ ഭക്ഷണം dinner.
൧൦ നാഴികപ്പ. ഉണ്ടായപ്പോൾ jud. forenoon.
പ. തിരിഞ്ഞു ഐയടി ആകുമ്പോൾ MR. after-
noon. — എല്ലാം പറവാൻ പ. ഇല്ലെനിക്കിപ്പോൾ
Bhr. I could not finish before night.

പകലോൻ, പകലവൻ the sun, also:

പകൽമണി; പകൽമണിയൻ a plant.

പകൽവിളക്കു 1. the sun. 2. a day-torch, a
Royal privilege. Syr. doc. 3. proverbial for:
useless കേവലം പ. എന്നതു പോലേ Nal.

പകഴി paγaḷi T. aM., (C. Tu. ഹഗര light,
nimble). An arrow എരിയുമിഴ്‌പകഴികൾ RC.

പകിട paγiḍa = പകട. 1. An ace. 2. drafts,
a peculiar game played on two pieces of brass
or ivory. പ. കളികളുമരുതു SiPu.; പ. കളിക്ക
Nal. 3. a testicle (=അണ്ഡം). പ. തിരുമ്പുക
to geld young cattle; (later in life ഉടെക്ക).

പകിടി H. pagṛī 1. The broad front of a turban;
a high turban. 2. T. So. fib, jest, fraud. പ.
പറക to cheat—V1., B., Palg. പകിട്ടുക to de-
lude; VN. പകിട്ടു tinsel; delusion. 3. So.
jaw. B.

പകിരി paγiri, (see പകരി, പകഴി) Shark-fins.

പകിഴം, see പവിഴം a. med.

പകുക paγuγa (whence പക, പകൽ) T. aM.,
aC. പസു, C. Tu. hakku.— To be separate.

VN. പകുതി 1. division, പ. യിടുക to divide.
പ. കഴിഞ്ഞു KU. the distribution was over.
മുതൽക്കാൎയ്യം പ. കഴിക്ക‍ TR., മുതൽ പ. ചെ
യ്തു MR. 2. a share ദായഭാഗം = ദായാദിക്കാ
രുടെ പ. VyM. equal share, പാതി; com. for
a half, നേർപകുതി a full half. 3. division
of territory = തുക്കുടി, f. i. മലയാം പ. a
province. വടക്കേപ്പ. യിൽ അധികാരി TR.

പകുക്ക To divide, = ഹരിക്ക Arith.; രാജ്യം
പകുത്തു കൊടുത്തു KU.; രണ്ടിനെ അഞ്ചെടുത്തു
പകുത്താൻ രണ്ടിന്ന് ൫ ഛേദമായിട്ടിരിക്കും Gan.
(= 2/5); ചതുരശ്രത്തെ രണ്ടായി (or രണ്ടു) പ.
Gan.; നാലായി വേദങ്ങൾപകത്തു Bhr. Vyāsa.
ഗ്രന്ഥം പകുത്തു നോക്കുക TP. to look for a text
(a kind of sortes Virgilianæ). മുടിയിന്നി (or ന്ന)
തന്നേ പകുത്തു തൂണോടു കെട്ടി TP. tied her
by the hair to the pillar.

VN. പകുപ്പു distribution, portion or section
(chapter) V1.

CV. പാതി മൈ പകുപ്പിച്ചു Bhg., ശംഭുതൻ മേനി
പകുപ്പിച്ചു CG. caused to divide.

പകുന്ന paγuǹǹa (T. പകൻറ, fr. പകിൽ
aC. to run as a creeper). A purgative root,
കോൽപ.

പകോതി = ഭഗവതി, whence "Pagode", Port.

പക്കൽ pakkal T. M. (പകു & പക്ഷം; C. പ
ക്കെ). Side; No. also വക്കൽ, used adv. നിന്റെ
പ. ഉണ്ടു it is with you. പ്രമാണം ചന്തു പ.
ഉണ്ടു, രാജാവിന്റെ പക്കെന്നു (= ൽ നിന്നു) അ
ഞ്ചാൾ നിശ്ചയിച്ചു TR.; പിടിച്ചു തരാഞ്ഞതു എ
ന്റെ പ. തെറ്റു തന്നേ TR. my fault.

പക്കം pakkam Tdbh. (പക്ഷം, or പകു) 1. Side.
2. a lunar day നാലാം പ. ഞാൻ പോയി.
3. a party. പക്കത്തിൽ ഉണ്ണുക to eat at a com-
mon table, to mess with the ബാല്യക്കാർ of a
Rāja (often opp. of പഴയരി). പക്കത്തിലേച്ചോ
റു വേണ്ട, പക്കം വെച്ചൂട്ടുന്ന കുട്ടിപ്പട്ടർ TP.; പ
ക്കത്തിൽ ചോറും തിന്നു കോയില്ക്കൽ പാൎക്കേണ
മോ PT. 4. a portion. അമരേത്തു പ. കഴിക
TP. the king's dinner. പക്കപ്പഴയരി ഉണ്ക,
പഴയരി പക്കം കൂട്ടാം TP. best rice.

പക്കക്കാരൻ (3) an inferior servant; also a
cook for such.

പക്കക്കാളൻ (3) common mess-curry to പക്ക
[ച്ചോറു.

പക്കച്ചൊൽ (1) accidental word from a neutral
person, seized as omen.

പക്കവാതം, see പക്ഷവാതം.

പക്കണം pakkaṇam S. Hut of a jungle-dwell-
er VilvP., കാട്ടാളൻ തന്നുടെ പ'ത്തിൽ ചെന്നു‍
CG. = പുലച്ചാള V2., (fr. പക്കൽ refuge T.)

പക്കാളി H. pakhāl, A leathern water-bag. — a
water-carrier (H. pakhālī).

പക്കി = പക്ഷി. also N.pr. കുഞ്ഞിപ്പക്കി etc.

പക്കീർ Ar. faqīr, A mendicant പക്കീറന്മാൎക്ക്
ഇരിപ്പാൻ ഒരു മാടം എടുപ്പിച്ചു TR.; ഒശീരി
പക്കീറായാൽ prov.

പക്കു pakkụ T. M. (C. പക്കെ) Side = പക്കം,
പക്കൽ. f. i. പക്കിൽനിന്നു, പക്കുന്നു on the side.
— പക്കേ = പക്ഷേ.

[ 613 ]
പക്തി pakti S. (പചിക്ക) Cooking = പാകം.
പക്വം S. 1. cooked, ripe (opp. ആമം). വില്വ
പ. ഉപയോജിക്ക VilvP. = പഴം, കദളിപ
ക്വങ്ങൾ Mud. fruits. താലപ. Bhg. dishes.
പക്വാദികളാൽ ആതിത്ഥ്യം ചെയ്തു AR.
2. accomplished. കാൎയ്യപ. experience. പെ
ണ്ണിനേ ഇന്നിന്നവനെക്കൊണ്ടു പക്വമാക്കി
(So. Nāyars — obsc.)

പക്വത (= പാകം). 1. maturity; perfection,
solidity ബുദ്ധിക്കു പ. വരിക KR; ഇതറികി
ലോ മിക്കതുമറിവുണ്ടാം പ. യുള്ളവനു VCh.
2. opportunity, fitness.

പക്വാശയം the lower stomach, Duodenum;
(opp. ആമാശയം).

പക്ഷം pakšam S. (see പക്കം). 1. Side, flank.
2. party ധൎമ്മം ഇരിക്കുന്ന പ. ജയിക്കും KR.;
പക്ഷം പറക to maintain one’s own cause or
the friend’s. ആ കൂറ്റിൽ പ. തിരിയുക, പ. പി
ടിക്ക to join a party. ബന്ധുപ. the class or
host of friends. 3. partiality, preference.
ചാത്തുവിന്റെ പ’മായിട്ടു സാക്ഷി പറഞ്ഞു jud.
for Ch. പ’മായ തീൎപ്പുകൾ കല്പിക്ക, മനഃപൂൎവ്വ
മായി ചെയ്ത പ. MR. deliberate unfairness. പ.
നിരൂപിക്കാതേ TR. fairly. അധികാരി പ്രതി
കൾക്കു പ. is biassed in favor of. പക്ഷമായി ക
ല്പിക്ക MR. 4. liking, taste പ. ഇല്ല നമുക്കു
നിന്നോടുള്ള ഭക്ഷണം ChVr.; പാലിന്നു പ. ഉണ്ടു
likes milk. കുമ്പഞ്ഞിക്കു പ’മല്ലാത്ത ആൾ TR.
disaffected. അവന്മേൽ പ. love. പ. കാട്ടുക to
show kindness, പ. വെക്ക to bear affection.
എങ്ങൾ പ. ഇയന്ന കണ്ണൻ CG. our beloved
C. (= കൂറു). 5. opinion, vote; case. ദുൎബ്ബലന്മാ
രുടെ പ. Bhr. decision of cowards. എന്നൊരു
പ. തോന്നുന്നു TR. some think. ചെയ്യരുതെ
ന്നൊരു പ. ഉണ്ടു KU.; മൂന്നു പക്ഷങ്ങൾ AR 6.
three kinds of advice (ഉത്തമം unanimous,
മദ്ധ്യമം gradually converging, അധമം). രണ്ടി
ല്ല പക്ഷം Bhr. no doubtful case. രണ്ടു പ.
പറഞ്ഞു Mud. I put two cases. ആ പ’ത്തിൽ
in that case. 6. a wing. 7. half of the month,
പൂൎവ്വ —, ശൂക്ല പ. and കറുത്ത —, കൃഷ്ണ—,
അപരപക്ഷം the 2 lunar fortnights, and each

day of the same (പക്കം 2.). — also 120 years
നൂറ്റിരുപതു വയസ്സെന്നതും ഒരു പ. VCh.

പക്ഷക്കാരൻ one of a party, friend, associate.
വേണ്ട എന്നുള്ള പ’ർ those that are against
it (5).

പക്ഷതി S. (6) = പക്ഷമൂലം the root of a wing
പ. കൊണ്ടുടൻ പക്ഷിണിയെത്തഴുകി CG.;
(7) the first day of a lunar fortnight.

പക്ഷനിൎണ്ണയം (5) choice out of several pos-
sibilities KR.

പക്ഷപാതം (3) partiality പ. അവൾക്കൎജ്ജുന
ങ്കൽ ഉണ്ടു Bhr., ൟശന്റെപ. കൊണ്ടു SiPu.
favour. പ. പറക Bhr., പ. കൊണ്ടു സത്യ
ലംഘനം Nal., also പക്ഷപാതിത്വം — (6)
flapping of the wings. പ’ത്താൽപൃത്ഥ്വി
ഇളക്കം പിടിച്ചു VetC.

പക്ഷപാതികൾ PT3. partizans.

പക്ഷഭേദം (3) partiality.

പക്ഷവാതം (1) palsy, also പക്ഷാഘാതം hemi-
[plegy.

പക്ഷവാദം (2. 3. 5.) speaking one’s opinion,
for one’s party. — എന്നെ ശത്രുപ ക്ഷ വാദി
എന്നാക്കി PT. advocate of the enemy. പക്ഷ
വാദികൾ PT. witnesses on both sides. പാ
ണ്ഡവന്മാരിൽ നീ പ’ദി Bhr. partizan.

പക്ഷാന്തം (7) new or full moon; so പക്ഷാവ
സാനേ പുറപ്പെട്ടു Nal 4.

പക്ഷാന്തരം (5) the other case; (3) opinion
of a party.

പക്ഷി (Tdbh. പക്കി) winged; a bird. — fem.
തന്നുടെ പക്ഷിണി AR.

പക്ഷിദോഷം, — ദ്രോഹം, — ബാധ children’s
disease (= പുള്ളുബാധ).

പക്കിവാൾ a certain leaf thrown ashore
by the sea; (see പഞ്ചപക്ഷി).

പക്ഷീകരിക്ക (3) to treat with preference V1.

പക്ഷേ (Loc. 5) in one case, = ഒന്നുകിൽ, per-
haps, പ. പുളി ഉപജീവിച്ചാൽ ഇരട്ടി നോ
ക a. med.; യുദ്ധത്തിന്നാശു പുറപ്പെടുവിൻ
പ. സത്വരം വന്നു വണങ്ങുവിൻ അല്ലായ്കിൽ
UR. either — or —. മരിക്കേണം പ. ജയിക്കേ
ണം എന്നങ്ങുറെച്ചു Bhr.

പക്ഷ്മം S. an eye-lash.

[ 614 ]
പക്ഷ്മളം with, long eye-lashes. പക്ഷ്മളാക്ഷി
AR. 3 Sīta.

പങ്കം paṅgam S. Mire; also morally: പങ്കങ്ങൾ
അകന്നുപോം Bhr. sins.

പങ്കജം. പങ്കേരുഹം lotus flower, = താമരപ്പൂ
(often in po.)

പങ്കപ്പാടു B. affliction. — പ. ചെയ്ക to vex. —
പ. ഏല്ക്ക to suffer oppression etc.

പങ്കിലം muddy. പ’മായ പദപങ്കജം VCh.

പങ്കായം paṅgāyam (& So. പങ്കാൻ) A paddle,
also വട്ടപ്പ. a rounded paddle. In Portuguese
pangayo; (C. Tu. പംഗഡ, പംഗലു astride).

പങ്കു paṅgụ T. M. C. Tu. (പകു?). 1. Part, share.
പങ്കിടുക to distribute. — പങ്കുള്ളവൻ partici-
pator. — പങ്കുകാരൻ a coheir; partner. 2. (perh.
= ഭംഗി). പങ്ങുതങ്ങുമണിവെണ്നിലാതി RC.

പങ്കൻ (1) a partner, husband. ഇമമലമങ്കപ
ങ്കൻ RC 16. Siva. — N. pr. m. (Palg.) പങ്കു,
പങ്കുണ്ണി; പങ്ങൻ, പങ്ങാണ്ടി; പങ്ങി, പങ്ങി
വേലൻ, (also പങ്ങു see പംഗു). — fem. പ
ങ്കി N. pr.

പങ്കുനി paṅguni T.M. (ഫല്ഗുനി) The month
മീനം Tr P.

പങ്ക്തി paṅkti S. (പഞ്ച) 1. Assembly of 5 or
10. — പ. സ്യന്ദനൻ,— കണ്ഠൻ, — കന്ധരൻ etc.
= ദശമുഖൻ KR. 2. a line, row രഥപ. കൾ
Bhg. — പ. ഹീനൻ a Brahman that has lost
the right of eating with his caste.

പംഖാ H. pankhā. A suspended fan, (fr. പ
ക്ഷം 6.) a "Punkah".

പംഗു paṅġu S. Lame; Saturn, as moving
slowly — N. pr. പങ്ങു, (see under പങ്കു).

പചനം paǰanam S. = പക്തി Cooking; di-
gestion. പ. പാൎക്ക V1. stopping at church
without going home for meals (Nasr.)

പചിക്ക S. to cook (G. pepō). നെയ്യിൽ പ. Tantr.
to dress food; പചിപ്പാൻ മടപ്പള്ളി Sk. — to
digest; mature — part. പക്വം. — VN. പാകം.

പചു paǰụ 5. (= പൈ) Tender, fresh, moist,
green, whence പശ, പശിമ etc.

പച്ച 1. greenness, freshness. തേക്കു പ. കെടു
കയില്ല, തേക്കിന്റെ ഇളന്തല പ.വിടും prov.

timber to be seasoned. പ. കാണേണം I like
to see green. മത്സ്യം പിടിച്ചു പച്ചയായ്തിന്നു
KR. raw, also പച്ചയോടേ തിന്നു. — fresh
water പനി മാറി പച്ചയിൽ മുങ്ങിക്കുളിച്ചു TR.
2. an emerald പ. രത്നം, also നാഗപ്പച്ച an-
other gem. 3. cowdung അടിച്ചു പ. പാറ്റി
TP. cleansed a room; so പച്ചതളിക്ക (the
courtyard) = ചാണകം. കിണറ്റിൽ പ. ക
ലക്കി TP. 4. crudeness, candidness, ingenu-
ousness. പ. ഭാഷ unartificial, simple lan-
guage. പ. പറക V1. frankly. പ. പ്പൈതൽ
an innocent fellow. പച്ചത്തീയൻ No. a know-
nothing, blockhead. 4. thorough. പച്ചപ്പ
കൽ വന്നു RS. quite in daytime. പച്ചനു
ണ, കളവു a big lie. 5. different plants,
greens. തമപ്പാൽ പ. Lycopodium phleg-
marium; വെള്ളമ്പ. Lyc. cernuum, Rh.

പച്ചകുത്തുക 1. to tattoo (with a red-hot style
or needle) = പച്ചത്തിലകം ആക്കുക 460.; also
പച്ചപ്പൊട്ടു So. 2. to cover with foliage
(= തോൽ).

പച്ചകെടുക, — ട്ടുപോക to be past sprouting.

പച്ചക്കറി greens, ൪ തരം പ. വിളമ്പി TP.

പച്ചക്കലം an earthen pot unburnt.

പച്ചക്കല്ലു (2) an emerald. പ. വെച്ച നുണ an
immense lie.

പച്ചക്കായി green, unripe fruit.

പച്ചക്കുതിര a mantis MC.

പച്ചച്ചായം, (ചായം 356).

പച്ചച്ചെമ്പു pure copper.

പച്ചടി 1. vegetables minced for various dishes
ഇഞ്ചിപ്പ., നാരങ്ങപ്പ., കക്കിരിക്കാപ്പ., മുള
കുപച്ചടി, തറിച്ചു പ., വേകിച്ചു പ. etc.
2. aM. പച്ചടിയിണക്കമലതാർ RC. fresh
lotus feet? or comparison?

പച്ചത്തേർ=വിമാനം, f.i. പ’രും തണ്ടും താ
ണു TP.

പച്ചനാഭി a poisonous root V1.

പച്ചപിടിക്ക to grow green, rich, stout.

പച്ചപ്പല്ലൻ one not chewing betel, etc.

പച്ചപ്പശു 1. = പച്ചപ്പരമാൎത്ഥി a simpleton.
2. a green locust.

[ 615 ]
പച്ചപ്പാന a fresh cooking pot V1.

പച്ചപ്പാൽ fresh milk.

പച്ചപ്പിള്ള a very young child.

പച്ചപ്പുഴ a civet GP78.; പ. ഇത്യാദി മലയുത
മാകിയ ഗന്ധമന്യേ Bhg.

പച്ചപ്പെടുക to be adorned with flowers, leaves;
മച്ചകം തന്നിലേ പ’ടുമാറു വെച്ചു പുഷ്പങ്ങൾ
മല്ലികമാല CG.

പച്ചപ്പൊട്ടു (4) indelible marks punctured into
the skin.

പച്ചമാംസം, — ഇറച്ചി raw flesh or meat.

പച്ചമീൻ fresh fish, not salted.

പച്ചരി, (& — യരി) rice freed from the husk
without maceration, (ഉണങ്ങലരി).

പച്ചലിക്ക V1. to grow green.

പച്ചവടം (പടം) an entire piece of cloth, equal
to 2 Palghat കച്ച (32 cubits) — N. തീയൻ
N. തീയത്തിയെ 11¼ പണത്തിന്നും പച്ചോട
ത്തിന്നും പരിചയഞ്ചെയ്തു കെട്ടും കിഴിയും
കൊടുത്തു കൈപിടിക്കുന്നേ Can. (marriage
ceremony); green cloth, warm cloth, blanket
ഗ്രീഷ്മകാലത്തിൽ കച്ചു തുടങ്ങീതേ പച്ചോടം
CC., പച്ചോടം എന്നു പറഞ്ഞു തുടങ്ങുമ്പോൾ
ഉൾച്ചൂടു താനേ എഴുന്നു കൂടി CG.

പച്ചവെച്ചുകൊണ്ടുവരിക to sprout again. No.

പച്ചവെള്ളം fresh water; (opp. കാച്ചവെള്ളം
prov.)

പച്ചശരീരം of a woman lately delivered.

പച്ചിഞ്ചി a. med. fresh ginger.

പച്ചിരിമ്പു crude or pure, soft iron.

പച്ചില 1. green leaf; simples used in med.
2. പ. മരം=തമാലം a tree growing in the
N. — GP73. (= സമുദ്രപ്പച്ച) Xantho chymus
pictorius. പ. മരം പോലേ നിറമുള്ളോർ KR4.
(monkeys). പ. ക്കിഴങ്ങു a. med. — പച്ചിലപ്പാ
മ്പു (& പച്ചിളി —) green whip-snake. — പ.
പ്പെരുമാൾ med. plant.

പച്ചോടം see പച്ചവടം.

പച്ചോന്തു a chameleon.

പച്ചോല green cadjans, a mat made of such.
പ. കെട്ടി വലിക്ക an old ignominious mode
of executing great criminals, dressed out

in cadjans. പ. യിൽ കെട്ടിയ കാക്ക prov.
a roguish crow.

പഞ്ച pańǰa So. (C. Te. പഞ്ചു to divide = ക
ണ്ടം?). A ricefield വേലി പ. തിന്നു തുടങ്ങി, പ.
പുറത്തിട്ടു വേലി കെട്ടുക prov.; കൃഷി പ. കൾ
MC.; പശുക്കൾ പ. കൾ അഴിച്ചാൽ VyM.; പ.
കാണ്മതില്ല Anj.

പഞ്ചം pańǰam S. (G. pente) Five.

പഞ്ചകം consisting of 5. — പ’മായി എഴുതുക to
write through a quire, not sheet after
sheet.

പഞ്ചകോണം a pentagon, esp. pentagram
(for incantation).

പഞ്ചകോലം the 5 spices ചുക്കു, തിപ്പലി, കാ
ട്ടുതിപ്പലി, കാട്ടുമുളകു, കൊടുവേരി.

പഞ്ചകോശം. 5 properties of human existence:
അന്നമയംകോശം the body, പ്രാണമയം life,
മനോമയം will, വിജ്ഞാനമയം knowledge,
ആനന്ദമയം കോശം ecstasy, (orകാരണശ
രീരം, causal body) KeiN.

പഞ്ചഗവ്യം the 5 gifts of the cow: milk,
curds, butter, urine, dung; also called
പഞ്ചകലശം, means of purification; പ’വും
വെന്തു സേവിച്ചു SG. (in the 5th month of
pregnancy).

പഞ്ചത fivefoldness; dissolution into the 5
elements, പ. പൂണ്ടു CG. died.

പഞ്ചതന്ത്രം a popular book of fables in 5
chapters, പ’മാം മഹാനീതിശാസ്ത്രം PT.

പഞ്ചതാര T. M. (Tu. Te. — ദാര) & — സാര
sugar പഴം പ. യും തരുവൻ Bhr. — ചീനപ്പ
ഞ്ചാരയുണ്ട a bit of sugarcandy.

പഞ്ചത്വം = പഞ്ചത, as പ. ചേരുക, പ്രാപി
ക്ക, ഗമിക്ക to die. അവരെ പ. ചേൎത്താൻ
Bhr., പ.വരുത്തുക Mud., പ. പ്രാപിപ്പിക്ക
Brhmd. to kill. ദേഹം പ. മായി Genov. dead.

പഞ്ചദശ 15.—പ. പ്രകരണം a philosophical
treatise.

പഞ്ചദശി the 15th lunar day, = വാവു.

പഞ്ചദ്വയാസ്യൻ AR. = ദശമുഖൻ.

പഞ്ചധാ fivefold, പ. വിഭാഗിച്ചു PT.

പഞ്ചനദം the panǰāb, Bhg.

[ 616 ]
പഞ്ചപക്ഷി five ominous birds പെരിമ്പുൾ,
ചെമ്പോത്തു, കാക്ക, പൂങ്കോഴി, മയിൽ; പ.
പ്രയോഗം augury.

പഞ്ചപാതകം 5 principal crimes, as ബ്രഹ്മഹ
ത്യ, സുരാപാനം, സ്വൎണ്ണസ്തേയം, ഗുരുവാക്യ
ലംഘനം, ഗോവധം.

പഞ്ചപാത്രം 5 plates, or merely one small metal-
vessel (for ശ്രാദ്ധം).

പഞ്ചപാപി guilty of the 5 sins, പഞ്ചപാതകം.

പഞ്ചപുഛ്ശം the 5 acting members. പ. അട
ക്കി നില്ക്ക to stand before kings, the left
hand before the mouth, the right under
the left side.

പഞ്ചപ്രാണൻ the 5 വായു q. v.

പഞ്ചബാണൻ Kāma, armed with 5 flower-
arrows CG. = ഐയമ്പൻ.

പഞ്ചഭൂതി consisting of the 5 elements, a
creature, Anj.

പഞ്ചമം the 5th. പഞ്ചമപദം = അഞ്ചാമടി,
also = 9 നാഴിക Mud.; അഞ്ചിതമായൊരു പ
ഞ്ചമരാഗത്തെക്കൊഞ്ചിത്തുടങ്ങി CG. the 5th
or 7th note in music; a tune.

പഞ്ചമർ T. Par̀ayar.

പഞ്ചമി the 5th lunar day പ. പ്പനി മതിത്തെ
ല്ലു VCh.; the 5th case, Ablative (gram.)

പഞ്ചമൂലം 5 med. roots കുമ്പുൾ (-മ്പി-), പലകപ്പ
യ്യാനി (-ന), മുഞ്ഞ, പാതിരി, കൂവളം GP59.
— ചെറുപ. usually ഓരില, മൂവില, ചെറുവ
ഴുതിനി, ചെറുപൂള, തമിഴാമ or for the 2
latter ഞെരിഞ്ഞിൽ & കണ്ടകാരി GP. —
ചെറിയ പ. ഒരു പലം a. med.

പഞ്ചരത്നം 5 jewels: gold, diamond, sapphire,
ruby, pearl.

പഞ്ചരെപ്പു V1. a vessel for liquids.

പഞ്ചലോഹം 5 metals (gold, silver, copper,
iron, lead) etc.; metallic composition for
idols ആ ഗുളികപ’ത്തിൽ കൊടുത്താൽ സ്വ
ൎണ്ണമാം Tantr.

പഞ്ചവടി N. pr. a place of 5 fig trees (വടം)
near Gōdāvari KB., AR.

പഞ്ചവൎണ്ണം 1. white, black, red, orange, green.

പഞ്ചവൎണ്ണക്കിളി a parrot. 2. preparation

of coal, saffron, rice (or chunam No.), ചു
വപ്പു (മഞ്ഞൾ with chunam), green (വാക
or പുല്ലുണ്ണി). 3; consisting of 5 letters പ’
മാം മന്ത്രം SiPu (= നമശ്ശിവായ). ആകാ
ശത്തിങ്കൽ എഴുതീടിന പഞ്ചവൎണ്ണരേഖകൾ
പോലേ Bhg.

പഞ്ചശതം 500 (or 105), പ’തനദീതീൎത്ഥങ്ങൾ KR.

പഞ്ചശരൻ = പഞ്ചബാണൻ.

പഞ്ചശൂന്യം 5 faults (to cut, grind, pound,
boil, chew herbs) V1.

പഞ്ചസാക്ഷികം having 5 senses, ക്ഷേത്രം ന
വദ്വാരം പ. Bhr 5.

പഞ്ചസാര, (vu. പഞ്ചാര), see പഞ്ചതാര.

പഞ്ചാക്ഷരം = ഉത്തമമന്ത്രം SiPu. consisting of
5 syllables, the formula നമശ്ശിവായ (with
the addition of ഓം for Brahmans ഷഡക്ഷ
രം). വേദതുല്യമാം പ’ത്തെ ജപിക്ക SiPu.;
പശു കുത്തുമ്പോൾ പ. ഓതിയാൽ prov.

പഞ്ചാഗ്നി 5 holy fires; or 4 with the sun (in
തപസ്സു) Bhg.

പഞ്ചാംഗം 1. — 5 membered; an almanac (solar
& lunar day, നക്ഷത്രം, യോഗം, കരണം).
പ. കേൾ്പിക്ക KN. office of the village-
astronomer. 2. = ആമയോടു Tantr.

പഞ്ചാംഗുലം 5 fingered = ആവണക്കു MM.

പഞ്ചാനനൻ 5 faced, awful to look at, Siva,
a lion. പ’ങ്ങൾ ഞെട്ടിത്തുടങ്ങിനാർ Nal.

പഞ്ചാമൃതം milk, curds, butter, honey, water,
as bath for idols.

പഞ്ചായം, H. പഞ്ചായത്ത് a court of inquiry,
assembly of 5 or more arbitrators പ’ത്തിൽ
ആക്കിത്തീൎക്ക, പഞ്ചായക്കാരാൽ തീൎക്ക MR.
to settle by arbitration; (പഞ്ചായത്തീൎപ്പു, —
വിധി).

പഞ്ചാരി a mode of beating time, Bhg. (see
[ താളം).

പഞ്ചാൎച്ചന 5 modes of adoration, പ. കഴിക്ക
vu.

പഞ്ചാലർ N. pr. a tribe of warriors & their
[ land, Bhr.

പഞ്ചാശൽ 50.

പഞ്ചാസ്യം Mud. = പഞ്ചാനനൻ a lion.

പഞ്ചിക a gold coin, (5 Rup., 1/3 Mohar).

പഞ്ചീകരണം 1. making something out of 5

[ 617 ]
elements; പ. ചെയ്തിങ്ങനേ KeiN. (God).
2. to make five parts.

പഞ്ചേന്ദ്രിയം the 5 senses ശ്രോത്രം, ത്വൿ, ച
ക്ഷുഃ, ജിഹ്വ, ഘ്രാണം.

പഞ്ചേളാദി (ഇള = പൃഥ്വി) = പഞ്ചഭൂതം SidD.

പഞ്ചം paǹǰam T. No., പഞ്ഞം So. Famine,
scarcity, poverty. ഉണ്ണിയെക്കണ്ടാൽ ഊരിലേ
പ. അറിയാം prov.; പഞ്ചസാര പ. എന്നിയേ
തരുന്നുണ്ടു PT. unstintingly. പഞ്ഞത്തു in Mith-
unam & Karkaḍam. പ. പാടുക to beg with
importunity. പ. കളക by ceremonies or other-
wise.

പഞ്ഞക്കാരൻ B. a beggar, പഞ്ഞക്കോലം his
[garb V1.

പഞ്ഞപ്പറമ്പു V1. sterile ground.

പഞ്ഞപ്പാട്ടു V1. a beggar’s cant.

പഞ്ഞപ്പുല്ലു (loc.) = മുത്താറി.

പഞ്ഞറ Trav. = ചേപ്പറ.

പഞ്ജരം paǹǰaram S. 1. A cage, Mud. 2. a
skeleton.

പഞ്ചരിക്ക T. V1. to importune.

പഞ്ഞി pańńi (T. പഞ്ചു & പഞ്ചി, also പഞ്ചീ
ടും പട്ടുമെത്ത KR.), C. അഞ്ജി. 1. Cotton, gen.
പരുത്തി. 2. other kinds (ഇലവമ്പ. or ഉന്നം,
fruit പൂളക്കായി Eriodendron orientale; down
of ചെറുപൂള etc.). കാറ്റു ശമിച്ചാൽ പറക്കുമോ
പഞ്ഞികൾ Nal. (ex. see വൈക്കോൽ). — ചെ
മ്പഞ്ഞി lac. മഞ്ഞപ്പഞ്ഞിപ്പൂ flower of മുള്ളൻ പാ
യൽ. etc.

പഞ്ഞിക്കായി, — ക്കുരു, — നൂൽ cotton pod, —
[seed, — thread.

പഞ്ഞിപ്പാളി a cotton-stuffed mattress.

പട paḍa T. M. C. Te. (പടുക) 1. Battle, fight.
പട എടുത്തപ്പോൾ പടവെട്ടി Ti. having com-
menced the war he engaged the enemy. തുളു
നാട്ടേക്കു പട എടുത്തു KU. (Dat. against). പട
കയറുക to storm. പടഇറങ്ങുക to take the field.
പട ആരംഭിച്ചു വിളിച്ചു, പട വിളിച്ചതു ഞായ
റാഴ്ച തന്നേ TR. challenged to battle. ഢീപ്പു
വുമായി പടവെച്ചു നേടി fought a battle, also
ഏല്ക്ക, കഴിക്ക, ജയിക്ക TR., വെട്ടിപ്പിടിക്ക,
തൊടുക്ക V1. പൊരുക etc.; പടകണ്ട കുതിര
prov.; പടയിൽ പട്ടു fell in battle. പട പറക to
indulge in talk about politics, etc. — Kinds: വെ

ടിപ്പട, കുതിരപ്പട, ആനപ്പട, മാരപ്പട, വായ്പട
നായ്പട etc. 2. an army = പടക്കൂട്ടം; മേല്പട
V1. succour. മ്ലേഛ്ശപ്പെരുമ്പട Mud.; പടനിര
ക്ക to stand in a line പട ഓടുക, പകയാളി
ഉടഞ്ഞു പട തിരിഞ്ഞു മണ്ടും KR. to be defeated.
വമ്പടമടക്കിയാൽ Bhr. defeated. പതിനാലു സ
ഹസ്രം പടയോടും AR. 3. a layer or step in
mudwalls, course of bricks in the lining of a
well or tank (= ആക്കം), വെള്ളം ഒരു പട ക
യറി; കിണറ്റിൻ പടമേൽ കയറി (to drown
himself), പടമ്മന്നു താഴേ കിഴിഞ്ഞു TP. Kinds:
വെള്ളോട്ടു പട, വായ്പട. — ആനപ്പട elephant’s
shed V1.

Hence: പടകൂടുക to fight, പടകൂട്ടുക to bring
together & lead an army. പടകൂട്ടി (a snake).

പടക്കയറ്റം attack.

പടക്കപ്പൽ an armed ship, man-of-war.

പടക്കളം, — നിലം a battle-field, Bhr.

പടക്കളി sham fight; parade അഛ്ശനും മക
നും പ’ക്കും CG.

പടക്കിഴങ്ങു MM.

പടക്കുടിൽ Bhr. camp, tent.

പടക്കുറി, a mark on the forehead for battle പ.
[വലിക്ക TP.

പടക്കൂട്ടം an army, Bhr., KR.; also പക്കിപ്പ.
TP. host of birds.

പടക്കൊടി a standard.

പടക്കൊട്ടു military music. പ. കൊട്ടിവിളിച്ചു
SiPu. challenged to fight. പ. കൾ കൊട്ടി
പ്പുറപ്പെട്ടു Bhg.

പടക്കോപ്പു, (V1. പടകൂൎപ്പം) war-stores. പ. ന
ല്ലോണം കൂട്ടിക്കോളേ TP. prepare for war.
പ. കൾ RC, Bhr. troops ready for battle.

പടച്ചട്ട mail-armour, thick quilt.

പടച്ചയം V1. warlike stores, arms.

പടച്ചാൎത്തു an army, പ’ൎത്തെയും പോരിച്ചു RS.

പടച്ചെലവു war-expenses.

പടച്ചേകവൻ a warrior; (in old Kēraḷa 900,000
[KU.)

പടച്ചോറു, (1 or 3) a layer of cooked rice,
dried for journeying or campaigning.

പടജ്ജനം an army, troops.

പടതല്ലുക 1. to fight പ’ല്ലിവെല്ലുന്നതു KR. 2. to
vie, surpass. കുലവില്ലോടുപ’ല്ലീടുംഭ്രൂലത Anj.

[ 618 ]
പടത്തക്കം good opportunity for attacking V1.

പടത്തഞ്ചം posture of attack B.

പടത്തലവൻ B. a general.

പടത്തായം V1. stratagem.

പടനായർ warriors. ൻ നല്ലപ. TP.

പടനായകൻ an officer, general; (in old
Kērala 32 or 122 KU.)

പടനിലം = പടക്കളം; old battle-fields, f. i.
പൊന്യം (കോട്ടയത്തു താലൂക്കു), നെടുമ്പൊ
യിൽ കുറുമ്പറനാടു), കണ്ടമ്പലത്തു കണ്ടി
(താമരച്ചേരി).

പടപ്പാട്ടു war-song.

പടഭണ്ഡാരം B. the commissariat of an army.

പടമലനായർ N. pr., (or വ —) a minister of
Chēramān Perumāḷ KU.

പടമുഖം the van of an army.

പടയാളി a soldier, (& പടയാളൻ aM.)

പടയും വെടിയും disturbance, രാജ്യത്തിൽ പ.
ഇല്ല vu.

പടയോട്ടം fleeing in battle, or on account of
[war.

പടവായി talkativeness പ. പറക; പടവായൻ
loquacious, so പടവാക്കു (comp. പടപട.)

പടവാൎത്ത V1. disputing.

പടവിളി challenge, പ. മൂന്നു വിളിച്ചു TP.

പടവീടു barracks, camp, tents പ. കെട്ടുവിൻ
ChVr.; പാൎത്ഥന്മാരുടെ പ’ട്ടിലും കൂടി Bhr 5.

പടവെട്ടു V2. a battle.

പടം paḍam 5. (& S. √ പടുക) 1. Fine cloth,
spread cloth, sheet കരിമ്പ., വിരിപ്പ., മുല
പ്പ., ആനപ്പ., etc.; ഇരിക്കുന്ന പ. a carpet.
2. chequered cloth, (പ. വരെക്ക to make squares
as of a chessboard) — a picture = ചിത്രപ്പടം, f. i.
യമപടം Mud. a picture representing Hades.
3. Tdbh. സ്ഫടം, ഫണം expanded hood of a
snake പ. വിരിക്ക, താഴ്ത്തുക; also met. വെള്ളി
കൊണ്ടുള്ള പാമ്പിൻ പ. MR. an idol’s orna-
ment. ഒറ്റപ്പടമുള്ളവൻ, (opp. ഇരുതലക്കുഴലി)
V2. — പ. കഴിക്ക a snake to cast the skin.
4. the flat part of the hand or foot. പടത്തിൽ
ഓരടി slap. കൈപ്പടത്തെത്തിരിച്ചു Nid. (de-
scription of വാതം). കാലിന്റെ മുട്ടും പടവും
തലോടിക്കൊണ്ട ഗുരു Anj.

പടകം paḍaɤam 1. S. A. camp. 2. Tdbh.
of പടഹം RC.

പടകു paḍaɤụ & പടവു T. M. C. Tu. (Port.
paraõ, whence "prow"). A ship, large boat.
കള്ളപ്പ. V1. a pirate vessel.

പടക്കം paḍakkam (പടപട). A cracker, തോ
ല്പ. പൊട്ടുക to go off. പ. പൊട്ടിക്ക, കൊളുത്തു
ക to fire it. A kind ഓലപ്പ —. (C. H. paṭāka).

പടങ്ങു paḍaṅṅụ T. aM. 1. A tent, awning
മണിപ്പടങ്ങിൻ മിചെവൈത്തു RC.; also a flag
(Te.). ഉരപ്പെഴും പടക്കു വേന്തൻ RC. 2. So.
a slip put under timber to push it more easily,
പ. തടി B. (a roller).

പടത paḍaδa C. & പടതി No. A curtain,
screen; (P. parda).

പടൻ paḍaǹ T. aM. = ഭടൻ, (പട).

പടന്ന paḍaǹǹa M. (പടുക) 1. A saltpan,
ഉപ്പു പ. saltmarsh. ഉപ്പുണ്ടാക്കുന്ന പ. കൾ കിട
പ്പായതു നന്നാക്കിക്കിളെച്ചു TR.; പണ്ടാരപ്പ.
നടപ്പു salt-manufacture of Govt. പ. ക്കണ
ക്കർ river-boatmen about Cochin. D. 2. No.
a broad hoe, spade to break clods പടന്നക്കൈ
ക്കോടു TR.

പടപട paḍabaḍa T. M. C. Rattling noise,
the report of a gun, etc. (Onomat.)

പടപ്പു paḍappụ 1. = പടെപ്പു Creation; people.
ഈ പ. this fellow. 2. = പടുപ്പു bedding,
mat. കന്മതിലിന്മേൽ പെണ്ണുങ്ങൾപ. ഇട്ടിരുന്നു;
പായും പടപ്പും വരഞ്ഞോണ്ടു TP. abstaining
from women; (see പെരിമ്പടപ്പു 2.). 3. (T.
പടമരം) No. & പടപ്പുതടി No., B. the beam
(= fore-beam) of a native weaver’s loom; also
പടൎപ്പു. 4. a bush, thicket മാൻചാടി പ. കൾ
തന്നിൽ മറകയും KR. (= പടൎപ്പു).

പടരുക paḍaruɤa T. M. (പടു). To spread, as
fire പടൎന്നു കത്തി SiPu.; plants, odour; to
creep, climb മുള്ളു പ., കാഞ്ഞിരത്തിന്മേൽ പട
ൎന്നുള്ള വള്ളി Nal.; പടൎന്തവാനരക്കുലങ്ങൾ RC.
— met. മാനസമായവല്ലി ചെന്നു പടൎന്നു മേ
ന്മേൽ CG. entwined itself more & more. വൈ
രാഗ്യം അകതാരിൽ പടൎന്നവൻ KeiN.; സ്നേഹം
മാനസേ വന്നു പൊരുന്നിപ്പടൎന്നിതു Bhg.; ഉ

[ 619 ]
ള്ളിൽ പടൎന്ത കനിവു, ചുരന്ത പടർ പുകഴ് RC.

Hence: പടർകായ് B. common plantains = പടു
വാഴ.

VN. പടൎച്ച climbing of vine, diffusion, density
മരങ്ങളുടെ പ. കൊണ്ടു കാറ്റു തട്ടാതേ.

CV. പടൎത്തുക to train, support plants, വള്ളി
കളെപ്പ.

പടൎപ്പു see പടപ്പു 3. & 4.

പടററി paḍaťťi So. A plantain tree, (പടർകാ
പടൽ).

പടല paḍala T. M. (പടൽ) 1. A cluster or
comb of plantains. പ. വിരിഞ്ഞു the bunch has
branched out, also എത്ര പടലം ഈ കുലയിൽ
(= ചീപ്പു). 2. (പടൽ 1.) a rough harrow (of
ഇല്ലിക്കോൽ). പ. വലിക്ക (Palg.), ഇടുക (Weṭṭ.)
to harrow; met. എന്നെപ്പടലവലിച്ചു കൊണ്ടു
പോയി he quarrelled with me & dragged me
for some distance.

പടലം paḍalam S. (fr. പടൽ & പടർ) 1. A
spreading over, cover, mass പൊടിപടലം
ഇളകി മറയുന്നു Nal.; ധൂളിപടലം KR. a cloud
of dust. 2. lump, chapter പൂൎവ്വപ., ഉത്തര
പ. KeiN. 3. a film of the eye, cataract. പ.
തടിക്ക to form. പ. എല്ലാം പൊളിഞ്ഞു പോം
a. med. (through salve). കണ്ണിന്റെ പ’ങ്ങൾ ൫
അടുക്കായിട്ടുണ്ടു, പ. പൊട്ടി Nid.; ദുൎമ്മാംസപ’
ങ്ങൾ പോം Tantr.

പടലത്വം V1. a solecism.

പടലി a flock, പ്ലവഗപടലികൾ Bhr. (of
monkeys); മുനിപ. കൾ RS. numbers of.

പടൽ paḍal T. M. = പടർ. 1. a clump of
bushes. അരിപുരികളിൽ കാടും പടലും മുളെപ്പി
ക്ക Nal. to devastate. അറിയാത്തവന്ന് ആന
പടൽ prov. — ചീനിപ്പടൽ = മരക്കിഴങ്ങു So.
2. = പടല.

പടല്ക്കാടു V1. an open jungle.

പടവലം, പടവിലം (C. haḍala), see പടോ
[ലം.

പടവു paḍavụ T. Te. M. 1. = പടകു. A ship.
വള്ളവും വഞ്ചീപടവെന്നെല്ലാം PT. 2. (പടെ
ക്ക) laying stones, pavement. നടുപ്പ. the cen-
tral part of a wall (= filling, Arch ). വാതി
ല്ക്കൽ കല്പടവിന്മേൽ on the threshold.

പടഹം paḍaham S. (പടപട) Kettle-drum =
പെരിമ്പറ RC.; ഇടിയൊത്ത പ. കുമുറി RC.; പ.
താഡിച്ചു ChVr.; പടഹദ്ധ്വനി (auspicious).
പടഹാദിവാദ്യം Mud. (also പടപടഹം).

പടാച്ചി paḍāčči (പടർ) Spread immoderately;
superfluous extent. പുര പ. ആയ്പോയി grew
too large, too bulky. ആയാൾ പടാച്ചി No. =
തുമ്പില്ല.; പ. പറക B. to coax, menace. — പടാ
ച്ചിക്കാരൻ a flatterer. — (Tu. പടാവു exagger-
ation). — comp. ചപ്പടാച്ചി.

പടാവു ( = പടവു?) in വെൺ പ. Large leather-
vessel for oil. വെമ്പടാവു bright moon-light B.

പടി paḍi 5. (പടുക, see പട 3.) 1. A step,
stair, esp. = വാതിൽപടി, ചേറ്റുപ. threshold.
പ. കയറിച്ചെന്നു TP. entered the house. നിവൃ
ത്തി വരുത്താഞ്ഞാൽ കുഞ്ഞികുട്ടിക്കു പ. അടെച്ചു
കിടപ്പാൻ സങ്കടം തന്നേ ആകുന്നു TR. to retire
to rest; പടിക്കൽ PT., നായരുടെ പടിക്കൽ പ
ണി ചെയ്യുന്ന (jud.) at the gate. പണിക്കരേ
പടിക്കുന്നു ൩ അടിമ പിടിച്ചുകൊണ്ടു പോയി
TR.; വേണ്ടും പദാൎത്ഥങ്ങൾ ഒക്കയും ഇപ്പടിക്കൽ
ഓളം വരും KU. a blessing on a residence. പടി
ക്കത്തുടങ്ങി പടിഞ്ഞാറ്റിലോളം SiPu. through
the whole house, from the eastern entrance
. In Palg. any compound-or yard-door. 2. a
bench (ചാരുപടി), plank in a boat (മഞ്ചിപ്പ.),
a sill of a door or window (കുറുമ്പ., മേല്പ., കീ
ഴ്പ.). എഴുത്താണിപ്പടി a stick with a groove for
whetting the style. ത്രാസിന്റെ ഒരു പ. a scale
of balances. 3. degree, measure (= നാഴി)
esp. of rice (whence “paddy”), 1 പടി Palg. =
15/l6 of 1 No. Iṭaṅgal̤i.; weight of gold. Regular
allowance (as നാൾപടി, മാസപ്പടി). പ. അളക്ക
to give daily sustenance. പടിയളന്നിട്ടും ഒരു
കൂട്ടം നല്ല പടയാളികളെ അനുസരിക്കുന്നോ
KR4.; also Baṭṭā ആൾക്കു ൬ ഉറുപ്യയും പടിയും
തരേണം TR. — ഒരു പടിയായിരിക്ക neither
better nor worse. 4. adv. at the rate of, ൫൬൦
റാത്തൽ പടിക്കു ൧൦൦ ഭാരം 100 candies of 560
lbs. each. — according to മേല്പടി, അപ്പടി (T.),
ഒഴുകുമ്പടി KR., ചൊല്പടി; എന്റെ കല്പനപ്പടി
എന്നു VCh. thus my command. അവനെ ആൎത്തി

[ 620 ]
വരുമ്പടി തല്ലി Mud. = വണ്ണം; തിരുവെഴുത്തിൻ
പടിക്കു കാൎയ്യം നടന്നില്ല, അവൎകളേ കല്പനപ്പ
ടിക്കു TR. as he ordered.

Hence: പടിക്കട്ട V1. a weighing stone (2. 3).
പടിക്കല്ലു the uppermost stone-row of a foun-
dation, പ’ല്ലിന്മേൽ കട്ടിലവെച്ചു.

പടുക്കെട്ടു the boundary of the holy part of
a fane, beyond which only Brahmans may
step.

പടിക്കാൽ a gate-post.

പടിക്കു see 4; പ. പാതി (3) half of the amount.

പടിക്കോണി entrance-ladder. പ. കയറ്റിവെ
ക്കല്ല TP. don’t let them come up.

പടിത്തരം (3) rule, custom.

പടിപ്പുര a building over the gate-way, porter’s
lodge ഇരിപ്പിടം കെട്ടിയേ പ. കെട്ടാവു prov.;
പ. യിൽ ചെന്നു നിന്നു TP. a low caste
coming to complain. കെട്ടിയ പ. കിട്ടിയാൽ
മതി VCh.

പടിയളവു (3) measuring out grain for payment.

പടിയേറ്റം (1) coronation in Trav.

പടിയോല (3) a list, document (Cochin); regula-
tion B.

പടിവട്ടം the front-part of a house V1.

പടിവാതിൽ the outer gate.

പടിക paḍiɤa A river-fish.

പടികം paḍiɤam Tdbh.; സ്ഫടികം. Crystal. പ.
പോലേ ഉള്ള മുഖം a serene face.

പടികക്കാരം, പടിക്കാരം 5 Alum, (II. കാരം
239).

പടിക്കം paḍikkam T. So. aC. A spittoon, No.
കോളാമ്പി.

പടിഞ്ഞാറു paḍińńārụ (aM —ായറു, T. പടു
ഞ്ഞായറു the setting sun. Te. പഡമറ, C. പ
ഡുവ, Tu. പടായി, fr. പടുക). West പടി
ഞ്ഞായറായ ദിശമേൽ RC., Syr. doc; പ’റേ‍
western, also പ’റൻ കാറ്റു MC., പ’റുകാർ MR.

പടിഞ്ഞാറോട്ടു (പട്ടു), — റോട്ടേക്കു TR. west-
ward, contr. പടിഞ്ഞാട്ടുള്ള, കിഴക്കോട്ടു ത
ലയും പടിഞ്ഞാട്ടു കാലുമായി MR.

പടിഞ്ഞാറ്റ (& — റ്റി V1.) 1. the western
chamber in a house, the sanctuary of ances-
tors & bedroom of the owner. പ’റ്റൻ വാ

തിൽ & പ’റ്റാം വാ. TP. (തളം 438). 2. ഭവ
നം പ. യും വടക്കിനിയും ൨ പുര ആൺ,
പ’റ്റ മുറി MR. ഒരുപ. പ്പുരയുള്ളതു MR. but
a small house. [a പ’റ്റപ്പുര or പ’റ്റംവീടു
faces East & has 3 — 4 rooms: തെക്കിന,
വടക്കിന & the middle one which is di-
vided into പടിഞ്ഞാററ & ചായ്പു].

പടിഞ്ഞാറ്റകം എന്ന നടുഅകത്തു vu., തന്റെ
പ. തുറന്നു TP. (1); the middle room of a
പടിഞ്ഞാറ്റപ്പുര. (2).

പടിഞ്ഞാറ്റേടം KU., one of the 5 Kšatriya
dynasties പ’റ്റേടത്തു കോയിൽ, പ’റ്റുകൂ
റ്റിലേ രാജാവു, പ’റ്റുസ്വരൂപം V1.(Port.)
the Rāja of Mangāṭṭu or Koḍungalūr.

പടിയുക paḍiyuɤa T. M. (C. = പടെ). 1. To
settle, sink. ആനപടിഞ്ഞു crouched, fell, lay,
died (ചത്തടിഞ്ഞു RS.). പുര പടിഞ്ഞു പോയി
settled down. പടിഞ്ഞിരിക്ക to kneel on one
knee. 2. So. Palg. T. to become habitual by
learning or exercise മിനക്കെടാതേ ചൊല്ലിച്ചി
ട്ടും ബാലനു പടിഞ്ഞില്ല ഗായത്രി കുറഞ്ഞൊന്നും
Bhg.; എല്ലാം പടിഞ്ഞു കളഞ്ഞു Palg.

പടിക്ക v. a. 1. To learn, read (or Tdbh.;
പഠിക്ക). നീ പടിച്ചു പോകും MR. you will rue
it. 2. to teach, കൊല്വാൻ പടിച്ചതാർ ഇന്നു
നിനക്കിതു ദുഷ്ടേ, ചൊല്ലിപ്പടിച്ചതാർ ഇന്നു KR.
3. to plunge പടിത്തനതുയ്യവാചികൾ ഊഴി
മേൽ RC.

പടിത്തം learning. പടിത്തിരിക്ക TP. to sit
down in school (= പടിത്തത്തിന്നു).

VN. I. പടിപ്പു learning.

CV. പടിപ്പിക്ക to teach, കുട്ടികൾ പ’ച്ചിട്ടു ദിവ
സം കഴിച്ചു കൂട്ടുന്നു jud.

II. പടിവു (1) subjection, contents കല്പനപ്പ.
ചെമ്പേട്ടിൽ എഴുതി KU. (2) habitual ഈ
സ്ഥലം എനിക്കു പടിവായിപ്പോയി V1.

പടീരം paḍīram S. Sandal-wood (po.)

I. പടു paḍu S. (= പൃഥു?) Sharp, clear (sound),
clever, smart (Compr. പടീയാൻ). കപട പടുവി
നുടെ മൊഴി PT. clever rogue. ഞാൻ പടുവെ
ന്നഹമ്മതിയല്ല താനും KR.

abstr N. പടുത്വം ability. — പടുതകൾ Nal.

[ 621 ]
പടുവല്ലായ്ത്തം (hon.) indisposition, euph.
a king’s illness.

II. പടു fr. പടുക 1. What falls, happens, is
common T. M. (Tu. paḍike, bad). 2. a rough
tank.

പടുകളം a battle-field.

പടുകിണറു a blind well.

പടുകാൽ disease, (hon.=being disabled for
service).

പടുകുത്തൻ V1. catarrh.

പടുകുഴി a dangerous pit, പ. യിൽ ഞാൻ പതി
ച്ചു പോകാതേ KR.

പടുഞായം common saying V1.

പടുതാമര ringworm, spreading like lotus-leaf;
(V1. പടുതാര a palmer-worm).

പടുതീ accidental conflagration KR.; നാസി
കയൂടെ പ. പിടിപ്പെട്ടു RS. (in Kumbha-
karṇa’s nose); പ. പിടിപ്പെടും Bhr.

പടുതിരി 455; പടുതുന്നൽ common sewing,
(plain-work). No.

പടുദണ്ഡം V1. bowing to the earth T.

പടുനരകൊണ്ടിരിക്ക V1. hairs turn gray.

പടുപാഴൻ (prh. I.) a cunning rogue, SiPu.

പടുഭാഷ the vulgar tongue.

പടുഭൂമി barren, desert ground ഇങ്ങനേ തെങ്ങു
മുറിച്ചു പോയാൽ പ. യായ്പോകും TR.

പടുമരം a jungle tree.

പടുമുള a self-sown plant, see നമ്പു 532: പടുമു
ളെക്കു വളം വേണ്ടാ prov.— (പടുമുളക്കാരൻ
V1. a bastard).

പടുമൂടു a plant of spontaneous growth.

പടുവാക്കു low speech, prose.

പടുവാൾ a mean, rude fellow.

പടുവാഴ common plantain, പ’ത്തോട്ടത്തിൽ ക
യറി TP.; മൂത്ത പടുകുല കൊത്തി TR.

പടുവിത്തു seed of spontaneous growth.

പടുക paḍuɤa 5. 1. To fall, sink ചളിയിൽ പ
ട്ടുപോയി in mire. സംസാരസമുദ്രത്തിലലയിൽ
പട്ടുകിടന്നുഴലും മനുഷ്യർ Bhg.; പട്ടുകിടക്കമേ
ലേ കിടക്കുന്ന നീ പട്ടുകിടക്കുമാറായിതോ ചോ
രയിൽBhr. fallen in battle. താളിപ്പനപ to die.
2. to be obtained, caught കൊത്തുന്നതു കൊ

ക്കിൽപ്പടായ്കയാൽ PT. 3. to happen, to be in
a state = പെടുക to get into a direction, hence
പട്ടു = പെട്ടു q. v.

a. v. പടുക്ക 1. To build, chiefly a well, tank
to lay stones, etc. കിണറു കല്ലു പടുത്തിട്ടുള്ളതു
MR.; കല്ലു കെട്ടിപ്പടുക്കിലും KU.; സേതു പ.
AR.; സ്ഫടികം കൊണ്ടു പടുത്ത നീരാഴി KR.;
പാതാളം പോലേ കുഴിച്ചു പടുത്തു Mud. paved;
കുഴിക്കെക്കു താൻ പടുക്കെക്കു താൻ കോല്ക്ക
നം വരുത്തുക CS.; കല്ലു പ. also: to lay the spread
courses or footings of a foundation, difft. fr. കെ
ട്ടുക. 2. to piss (= വീഴ്ത്തുക). 3. to catch, obtain
മീൻ പടുക്കാൻ പോയി. 4. T. to lie down.

പടുക്ക (4) a bed. കുട്ടികൾ ഒക്കേ പാളയിലും
പ. യിലും ആകുന്നു are still infants. പ. യി
ട്ടേടം the bed of menstruating females.

പടുതി 1. So. nature, state; custom 2. No.=
പടതി a curtain, awning.

പടുത്തിരിക്ക (4) a little mat for children to
sit on.

പടുപ്പു a bed, mat, chiefly in menstruation, =
[പടപ്പു 2.

പടുപട Neither solid nor liquid പ. യായി
പ്പോയി = അഴഞ്ഞു (പടു).

പടുമൻ = പടുവാൾ a clumsy person B.

പടുവൻ a small ulcer B.

പടെക്ക paḍekka T.M. (C. Tu. Te. to obtain,
possess, fr. പട, പടുക). 1. To make, create
ഇവർ പടെത്തരുളും അസ്ത്രങ്ങൾ RC. of Gods.
പടെച്ചോനെക്കൂടിപ്പേടി കൂടാതേ, പടെച്ചോ
നെ വിചാരിച്ചു മാപ്പാക്കേണം TR.; അയ്യോ പ
ടെച്ചോനേ തമ്പുരാനേ TP. Creator; also പ
ടെച്ചതമ്പുരാൻ (Māpḷas & other castes). 2. to
serve up, offer boiled rice to idols.

VN. പടെപ്പു offering, (see പടപ്പു).

പടേണി B. (പടകണി?) A procession, show.

പടോലം paḍōlam S. A bitter, but edible
cucumber, Trichosanthes diœca, the fruit പ’
ങ്ങ V1.; പടവിലങ്ങ a. med. Kinds: കാട്ടു —
Trich. laciniosa, med.; ചെറു — Trich. caudata
Rh.; നാട്ടുപടോലപത്രം GP 64. Trich. anguina;
പേപ്പ. etc

പട്ട paṭṭa 5. (പട്ടം). 1. A stripe, sash, hinge,

[ 622 ]
badge, belt ചരടിന്റെ പൊൻ പ. TR.; ഇരി
മ്പു പ. a hoop. വെള്ളിപ്പട്ട ഇട്ട തോക്കു TP. silver
clasps. 2. an areca bough, Cycas leaf കഴു
ങ്ങിൻ —; so തെങ്ങിൻ —, കരിമ്പന —, ൟറ
മ്പന —, കൊടപ്പനപ്പട്ട. 3. No. the bark of
trees.

പട്ടക്കാരൻ one with a belt, a peon.

പട്ടമാച്ചിൽ (2) a broom of കഴുങ്ങിൻപട്ട.

പട്ടാ T. (&വണ്ടിവട്ടാ), പട്ടാവ് Palg. The
tire of a wheel.

പട്ടം paṭṭam 5. S. (fr. പത്രം?) 1. A streak,
tie, metal plate. 2. an ornament of the fore-
head, diadem, a string of jewels as worn by
Rājas & idols നെറ്റിപ്പ.; hence പ. കെട്ടുക to
crown, ഭ്രാതാവെ പ. കെട്ടിച്ചു Mud. 3. high
dignity, ordination & tonsure പ. വെട്ടുക, കൊ
ടുക്ക. (കന്നിപ്പ. first tonsure, ൪ പ. the 4 lower
orders, അഞ്ചു പ., ആറു പ. orders enabling
to read the Epistles, the Gospels V1.). 4. a
succession ൧൦൮ പ. are promised to Tāmūri
KU. (108 വാഴ്ച). ൧൪ ഇന്ദ്രപ്പട്ടം മാറിവരുന്നേട
ത്തോളം VyM.

പട്ടക്കാരൻ (see also പട്ട) a priest, Nasr. —
കുറുബാൻ പ. V1. a full priest.

പട്ടച്ചാവൽ B. a pheasant (?)

പട്ടച്ചോമാതിരി a Brahmanical dignity.

പട്ടത്താന KR. a king’s chief elephant.

പട്ടത്താനം (സ്ഥാനം) a feast on the birthday
of Gods (ദാനം?), an offering by Rājas.

പട്ടബന്ധം coronation, Trav.

പട്ടമിടുക (1. 2) to cut & polish gems; to form
with sides & squares.

പട്ടവാൾ a royal sword.

പട്ടട paṭṭaḍa (T. C. an anvil, fr. പടുക) Funeral
pile = ചിത, as പ. കൂട്ടുക; also = ചുടലക്കാടു.

പട്ടണം paṭṭaṇam (S. പട്ടനം, പത്തനം, Te.
C. Tu. പട്ടു house, abode, fr. പറ്റു) A town,
city. പ’ത്തേക്കു നികിതി കെട്ടുവാൻ TR. i. e.
Srīrangapaṭṭaṇam. Now esp. Madras (T. Palg.).
(In Kēraḷa 18 പ’വും, 96 നഗരവും.)

പട്ടണക്കാരൻ a town’s-man; a Madrasee.

പട്ടൻ paṭṭaǹ Tdbh., ഭട്ടൻ, A class of foreign
Brahmans, often traders, of old used as invio-

lable messengers, spies, etc. with പശ്ചിമശിഖ,
hence less respected & object of many proverbs,
f.i. ഊട്ടു കേട്ട പട്ടർ, പട്ടർ തൊട്ട പെണ്ണു etc.;
ഒരു കള്ളപ്പട്ടരെ അയച്ചു TR. a spy of Brahman.
ഒരു പട്ടരശ്ശൻ (hon.) jud.; pl. പട്ടന്മാർ. Kinds:
കടുപ്പട്ടർ (lowered for eating the fish കടു?) a
Sūdra-like class, living by science, & as carri-
ers, embalers, etc. — കുട്ടിപ്പട്ടർ Brahmans at-
tending on Rājas. — ചോഴിയപ്പ. or ആൎയ്യപ്പ.
(with forelock) ranking with Kšatriyas, also
മുക്കാണിയർ. — നാട്ടു പ. children of a foreign
Br. from a Nambūri wife. Anach. ദേശികർ,
വടമർ.

പട്ടച്ചോമാതിരി see under പട്ടം.

പട്ടത്തിരി (& ഭ.) the highest class of Nambūris,
very learned, അന്തൎജ്ജനത്തെ വിധിച്ചു പുറ
ത്താക്കിയപ. TR. as judge of caste questions;
vu. പട്ടേരി, as പൊട്ടൻ പറഞ്ഞതേ പട്ടേ
രിയും വിധിക്കും prov.

പട്ടമന KU. a Brahman house.

പട്ടയം paṭṭayam 1. T. M. (H. paṭṭā) A deed
of lease or gift, Patta granted by the Collector
= ജമച്ചീട്ടു, f.i. സ്ഥലത്തിന്നു പ. വാങ്ങി MR.
2. T. aM. broad sword V1. വേലു പ. തടി KR.
(see foll.)

പട്ടസം paṭṭasam = പട്ടിശം. A kind of spear
പ. നല്ല ഗദകൾ Mud.; ഖൾഗപട്ടസബാണ
ങ്ങൾ DM.

പട്ടാങ്ങു paṭṭāṇṇụ T. M. (പടുക). Truth. പ.
എന്നു തേറി CrG. believing it to be true. പ.
നേർ പറ TP. strictest truth, പ. ചൊല്ലു നീ
Mud.; പട്ടാങ്ങല്ലെന്നുവന്നു കൂടി CG. turned out
false. പ. ചെയ്ക CG. to keep a promise. പ.
തിരിക്ക V2. = നേർ പുറപ്പെടുവിക്ക to sift evid-
ence. — Also പട്ടാംഗവും ചൊല്ലി ChVr.

പട്ടാണി H. paṭhān (പഠാണി). An Afghan,
one of the 4 classes of foreign Mussulmans പ.
തൊട്ട ആന prov. — fem. പട്ടാണിച്ചി.
പട്ടാണിപ്പയറു Pisum sativum.

പട്ടാപ്പകൽ paṭṭāpaɤal Broad daylight, noon,
[So.

പട്ടാഭിഷേകം S. (പട്ടം) Coronation, install-
ation; പ. കഴിക്ക, നടത്തുക.

[ 623 ]
പട്ടാംബരം KR. a robe of state.

പട്ടാരം Rāja’s fee from each sale of freehold.

പട്ടാസ്സ് paṭṭās C. M. = പടക്കം A. squib.

പട്ടാളം H. paṭālan, A battalion, regiment,
army — പട്ടാളക്കാർ etc.

പട്ടാളിച്ചുപോക No. (പട്ട) = പോളിച്ചുപോക
paddy, greens, etc. over-grown on account
of too much shadow or manure, having
leaves only but no fruit, (comp. പട്ടെക്ക).

പട്ടി paṭṭi 1. (T. loose condition, prostitute, fr.
പടു). Miserable, പട്ടിക്കുതിരകൾ കൊണ്ടു വന്നു
കെട്ടി Nal. vicious. പട്ടിമാടു useless cattle
(abuse). 2. (T. പാട്ടി) a bitch ഊർപട്ടി; dog
in general ആണ്പട്ടി V1. കുരെക്കും പ. കടിയാ
prov. (hence in So. the fem. പട്ടിച്ചി). 3. T. M.
C. a fold for cattle, sheep. പട്ടികെട്ടുക (on the
open field). ആട്ടിൻപട്ടി a sheep-pen on high
pillars (Palg.); place where slaves stand to re-
ceive their hire. 4. Palg. N. pr. m., — വേലൻ.

പട്ടിക്കാടു N. pr. a place between Trichoor &
Palg. പട്ടിക്കാട്ടിലേ നായി (= കാട്ടുപട്ടി = പു
ലി) കടിച്ചിട്ടു വീട്ടിലേ നായേ തല്ലുന്നത് prov.

പട്ടിക്കൂട്ടം V1. a litter of pups.

പട്ടിച്ചാൽ working a ricefield after manuring
with leaves & preparing the squares.

പട്ടിച്ചെവി Acrostichonarifolium, Rh.

പട്ടിപ്പടി the gate of a fold.

പട്ടിപ്പുലി a small leopard.

പട്ടിക paṭṭiɤa 5. S. (=പത്രിക, fr. പട്ടം); 1. A
band, ligature. സൂത്രപ. a metal clasp; esp. a
lath, shingle (of wood, വാരി of bamboo); പ.
തറെക്ക. 2. a list മുതൽവിവരം പട്ടിക MR.;
ജമാപന്തിപ്പ. TR. any catalogue, indenture,
voucher, etc. കാൎയ്യസ്ഥന്മാരുടെ മാസപ്പടിപ്പ.,
സാദിൽവാരപ്പ. etc. നാട്ടുപ. a map.

പട്ടികയാണി a nail for laths.

പട്ടികയോടു flat tiles.

പട്ടിണി paṭṭiṇi (T. — നി) Privation of food
(പട്ടിണിപ്പാടു). പ. കിടക്ക to starve, go to
sleep without a meal. ചൊക്കനെ പ. കിടത്ത
രുതു TP. the dog must not be starved. ഒരു പ.
കഴിക്ക to fast one day. മൂന്നേത്തേപ്പ. കിടന്നു TP.

3 days. പ. കരകയും SiPu. a starving child.
പ. ഇടുക, വെക്ക to abstain from food as one
day after a death; to dun by abstaining. ഞ
ങ്ങളെ അറയിലാക്കി ൨ ദിവസം പ. യിട്ടു തച്ചു
ഹേമിച്ചു TR. left without food. നീ പട്ടിണിയി
ട്ടു കൊല്ലിച്ചീലയോ Mud.; പ. കൊണ്ടു പടക്കൂട്ട
ങ്ങൾ തളരും VCh.; ഒട്ടകം കൊണ്ടു പ. തീൎക്ക PT.
to breakfast on the camel. പ. കളവാൻ VCh.

പട്ടിണിനമ്പി a Brahman who duns by sit-
ting on his umbrella before a debtor’s house, starving himself & those within. If
not satisfied, he performs a funeral cere-
mony for the inmates, a curse more dreaded
than death KU.

പട്ടിൽ paṭṭil So. A bamboo, a place where bam-
boos grow ഇല്ലിപ്പട്ടിൽ V2. (പട്ടൽ = പടൽ V1.)
പട്ടിലൻ B. a barber of a low class.

പട്ടിശം paṭṭišam S. A sharp-edged spear (also
പട്ടസം, — യം).

പട്ടു paṭṭụ 5. 1. (S. പട്ടം) Silk. പട്ടുപുഴു a silk-
worm. പട്ടുമുറി, പട്ടുപുടവ, — ചേല, — ചരടു, —
നൂൽ etc. — പ. കെട്ടി ഉടുക്ക to dress in silk. പ.
മെത്തമേൽ ഞെളിഞ്ഞു VCh. 2. B. sackcloth
made of hemp. 3. light, dry soil. 4. N. pr. m.

പട്ടുകുട (& — ക്കുട) a silk umbrella, honorary
distinction = രക്തഛത്രം.

പട്ടുട CG. silk cloth of men or women, also പ
ട്ടുടയാടു.

പട്ടുപണി (3) working light soil, B. Palg.;
also = പട്ടുവിത = പൊടിവിത.

പട്ടുപായി (1) a fine Palghaut mat (see പായി).

പട്ടും വളയും (1) honorary distinction പ. പ
ണിക്കൎക്കു prov. — നിണക്ക ഒരു പ. കിട്ടും
you deserve a medal (ironic. punishment).

പട്ടെക്ക (പട്ടു or പട്ട വെക്ക) to grow thick
& long like corn stems on rich ground.

പട്ടേരി see പട്ടതിരി & ഭ —.

പട്ടേൽ H. & Mahr. paṭēl, a headman, used = അ
ധികാരി in South Canara, ൩പട്ടേലന്മാർ (jud.).

പട്ടോല paṭṭōla T. M. (പട്ടം 1. 2; also in S.
പട്ടോലിക = പട്ടയം) A royal note V1. esp.
deed of lease; public records അതിന്റെ പ.

[ 624 ]
കാണ്മാനില്ല TR. the record is not to be found.
മുതൽ എടുപ്പു ചാൎത്തിയ പ. കൊടുക്കേണം TR.;
പ. കെട്ടിക്കൂട്ടിത്തൊഴുതു KU.; പ. ചാൎത്തുക to
sign an order. പ. പെടുക്കുക KU. the work
of a secretary to Government, ആചാരം, കല്പ
ന പ. പ്പെടുക്ക etc. to write down for future
guidance.

പട്ടോലക്കാരൻ king’s secretary. (൪ പ’ർ
hereditary secretaries in Trav. പണ്ടാരപ്പി
ള്ള, in Coch. വാലിയത്തു മേനോൻ, in Cal.
മങ്ങാട്ടച്ചൻ, in Cōlat. പുതുശ്ശേരി മേനവൻ,
KU.).

പട്ടോലമേനവൻ So. a recorder, public ac-
[countant.

പഠാണി see പട്ടാണി.

പഠിക്ക paṭhikka S. (see പടിക്ക). v. a. To recite,
as മന്ത്രം; to read, learn പഠനം, പാഠം.

പഠിത്വം learning. പ. തികഞ്ഞവൻ V1. who
has finished his studies. പ. തിരക to
examine V1.

CV. പഠിപ്പിക്ക to teach. നാലൎക്കും ഓരോവേദം
പ’ച്ചു Bhr., പലതും ഞാൻ ഇവനു പ’പ്പേൻ
KR.

പണ paṇa T. (& പണ്ണ) M. Tu. (പണ്ണു). Ground
which is worked, made firm (aC. forehead).
കപ്പണ a stone-quarry, നിലമ്പണ a place made
firm for beating corn in a mortar, കടപ്പണ
the post on which a weaver’s loom rests. രാ
ജാവിന്നു പണ നില്പാൻ കഴിയുമോ No. can I
withstand?

പണം paṇam 5. S. (√ പൺ to exchange,
buy, bet) 1. Coin, fanam; chiefly of silver
വെള്ളിപ്പ. 1/5 Rup. since 1730, (100 Billy fanam
= Rs. 18 pice 4½ correct mint value, see
Malabar Gazette 15th June 1867); formerly
gold f. പൊൻപ. of which (പഴയപ.) 4: 3¾, (പു
തിയ പ.) 3½ = 1 Rup. The mark of the gold f.
∟, thus ൫ ∟ ത്തിന്നു = അഞ്ചുപണത്തിന്നു CS.
Other coins: രാശിപ്പ. (= 10 ചക്രം or 1/3 Rup.),
കലിയൻ പ. (5. = ൨ രാശി), പുത്തൻ പ. Cochin
fanam = 1½ ചക്രം. പ. അടിക്ക to coin. കള്ള
പ്പ. etc. 2. money in general പൊന്നും പ
ണവും ചെലവിട്ടു, പ’വും താരവും മുമ്പേ കാ
ണേണം vu.; വരുവാനുള്ള പണത്തിൽ ഒരു പ.

പോലും പിരിയുന്നില്ല, നികിതിക്കു മുതൽ പോ
രാതേ കണ്ടു നാട്ടിൽ പ. നിന്നു പോയി TR. the
circulation of money is stopped. പ. കുറ്റിയിൽ
ആക money to stand out, — ആക്ക to put out
money on interest; to sell so much on credit as
to become insolvent at last. 3. different
taxes പുരപ്പണം, കത്തിപ്പ. TR. കുറിപ്പ., പതി
വുപണം (formerly laid on Christians in Trav.).
4. S. a stake, bet, stipulation (C. Te. Tu. പന്തം,
പന്ഥം), വിൽമുറിക്കുന്ന പുമാൻ ഭൎത്താവാകുന്ന
തു മൽപുത്രിക്ക് എന്നൊരു പണം ചിത്തത്തിൽ
നിരൂപിച്ചു AR 1.

പണക്കാരൻ 1. a wealthy man. 2. adj. പ.
മുണ്ടു, രണ്ടു പ. തുണി TR. cloth sold for
one, two fanam.

പണത്തൂക്കം weight of a (gold) fanam (= 2 മ
ഞ്ചാടി, 1/10 കഴഞ്ചി).

പണപ്പലക a board to count fanams (Cochin).

പണപ്രിയം = ദ്രവ്യാഗ്രഹം.

പണമാത്രം = പണത്തോളം as much as 1 fanam.

പണമാല a necklace of gold fanams.

പണമിട CS. = പണത്തൂക്കം.

പണം പിടിക്ക to be prized, ഏറ്റം പ’ച്ച തു
ണി TR.

പണവക cash.

പണയം paṇayam T. M. (പണ്യം or പണം
4.) 1. A bet, stake ചൂതിൽ ഓരോ പ’ങ്ങൾ പ
റഞ്ഞു Nal.; എന്തൊന്നു വെക്കുന്നിതു പ. DN.
അവളെ പ. പറക, ചൂതിന്ന് ഒക്കവേ പ’ത്തി
ലായി നമ്മുടെ രാജ്യം Nal. കലഹിച്ചു പ. പറ
ഞ്ഞു KR. two birds trying who may be quick-
est (also ജയം പറക, വാതു etc.) ചൂതു പൊരു
താൻ അസംഖ്യം പ’മായി Bhg. 2. a pledge,
pawn കൊത്തുന്ന കത്തി പ’മാക്കൊല്ല prov.;
പ. കണ്ടേ കൊടുക്കാവു KU.; കുഴൽ ൪ പണ
ത്തിന്നു പ. വെച്ചു, തറവാട് എനക്കു പ. വെച്ചു
TR. പ. നിറുത്തുക to seize a pledge for repri-
sal. പ. എടുക്ക V1. to redeem it. Kinds: വൽ
പ. double the value of the money borrowed
KU., തൊടു പ. (& ചൂണ്ടിപ്പ.) mortgage of
grounds without handing them over, ചുരിപ.,
ജന്മപ. etc.

[ 625 ]
പണയ അവകാശം claim consequent upon
simple mortgage.

പണയ എഴുത്തുകാരൻ the creditor of a land-
holder upon an agreement, that if the loan
be not repaid, the estate is to be assigned
to the money-lender, W.

പണയക്കച്ചീട്ടു a document given on a pledge.

പണയപ്പാടു V1. pawn, security; പ. വെച്ചു ഉ
റുപ്പിക കടം വാങ്ങി TR.

പണയപ്പാട്ടം leasing fields on കാണം, gener-
ally for 5 years, without remuneration for
improvements.

പണയം ഓല = കാണം ആധാരം.

പണരുക paṇaruɤa To winnow rice (നെൽ),
to remove the dust.

പണവം paṇavam S. A tabor, ഭേരി പണ
വാദി KR.; ഢക്കാപണവാനകവാദ്യങ്ങൾ AR.

പണി paṇi T. M. Te. (പണു്ണു) 1. Work, labour.
പണിയും തുരവും എടുക്ക to toil. കണ്ടത്തു പ.
എടുക്കുന്നു TP.; പണി എടുപ്പിക്കുന്ന പറമ്പു TR.
the garden he gets cultivated. — മരപ്പ., കല്പ.,
ചിത്രപ്പ. etc. നല്ല പണികൾ ഏറുന്ന ഭൂഷണം
KR. curiously wrought, full of art. അവന്റെ
പ. തീൎക്ക, കഴിക്ക to kill him; also adj. പറ
ങ്കിപ്പണി നല്ല കാതില TP. Europe made.
2. service, പണിചെയ്ക to serve. 3. building
പ. ചെയ്ക (ശാല AR.) & അവിടം പ. തീൎത്തു
Bhr., പുരപ്പണി തീൎപ്പിക്ക GnP. to get built.
കോവിലകം പ. തുടങ്ങി, കഴിച്ചു TR. 4. exer-
tion, difficulty ചെയ്‌വാൻ പ. യത്രേ VCh. very
hard. (so പറവതിനു, തിരിഞ്ഞീടുവാൻ പ. തു
ലോം; മുറിയറിവതിനു പണികൾ ഉണ്ടാകകൊ
ണ്ടു Mud. to decipher a letter). പണിയാലേ
വന്ന വിപ്രജന്മം Sil. Brahmin birth acquired
with such difficulty.

പണിക്കൻ T. M. 1. a workman, artificer V1.
esp. a master-builder. 2. പ’ർ hon. a fenc-
ing-master പണിക്കർ വീണാലും അഭ്യാസം
prov., പ’രെത്തേടി പൊയ്ത്തൂ പടിക്ക TP., പ’
രേ കളരിയും പുരയും ചുട്ടു TR. 3. പ’ർ hon.
title of different classes ധൎമ്മഗുണത്തു പ
ണിക്കർ KU. 3rd minister of Tāmūri; title

of soldiers (പ’ന്മാർ V1. soldiers of the old
Cochi Rājas, as അകമ്പടി of Tāmūris’
troops); of astrologers; ൟഴവപ്പണിക്കർ
Palg. (higher than ൟഴവക്കുറുപ്പു), മണ്കര
പ്പണിക്കർ an Il̤ avaǹ raised to some dignity
by Mankara Nāyar, etc. — f. പണിക്കത്തി.

പണിക്കാ No. = Sir, hon. assent of lower
castes to higher Sūdras; (ഓളി, ഓ to
lower ones).

പണികയറുക to leave off working.

പണിക്കാരൻ (1) a workman, artist; (2) a
servant.

പണിക്കുറ്റം 1. defective work. — പാ. പറയുന്ന
വൻ fond of criticizing. 2. പ. പിഴെക്ക
to die (said of subjects to kings).

പണിക്കൊട്ടിൽ the workshop of a smith.

പണിക്കോപ്പു tools (= ആയുധം).

പണിക്കോൽ joint sticks for spreading what
is woven. (Weavers).

പണിചെയ്ക 1. to work. 2. to serve; തല,
മുഖം പ. to shave. 3. to build = പണി
തീൎക്ക, hence പണിയുക.

പണിത്തരം workmanship; preparation for
work; tricks.

പണിത്തല (loc.) place where work is done.

പണിപ്പുര = കൊട്ടിൽ.

പണി പിരിയുക 1. = പ. കയറുക. 2. to
change masters; പ. പിരിക്കുക to dismiss
from service.

പണിപ്പെടുക (1) to exert oneself, take pains.
നടപ്പാൻ പണിപെടും (sic) RC. — (4) to be
in straits, difficulty മൂത്രം പ’ട്ടു പോക.

VN. പണിപ്പാടു 1. workmanship, work.
2. revelation ക്ഷേത്രത്തിങ്കൽനിന്നു പ.
ഉണ്ടായി; speech of Gods, kings = അരു
ളപ്പാടു (hon. = taking the trouble of
utterance).

പണിപ്പെൺ (2) a maid-servant.

പണിമാൻ Palg. = നാലു കുടിക്കാർ, കരിയാട്ടി
ലേ വീടു, N. pr. of a caste, formerly the
barbers of Il̤avars & Kammāḷars.

പണിയൻ N. pr. a caste of cultivators in hilly

[ 626 ]
districts, കിഴങ്ങു കണ്ട പ. ചിരിക്കുമ്പോ
ലേ prov. (excellent game-trackers, living
chiefly in Wynād); also പണിമലയർ a
slave caste.

പണിയാല a workshop പ. യിൽ കടന്നു TR.

പണിയോല leaves used to tie the spatha of
palm trees.

I. പണിയുക (പണിചെയ്ക) To build, പ
ണിതു built, ബ്രഹ്മാലയം പ’യുമാറാക്കി KU.

CV. പണിയിക്ക to get built, ഇല്ലവും പു
ത്തനായി തന്നേ പണീക്കയും PT.; പുര
പണീക്ക TR. — double CV. കപ്പൽ പ
ണിയിപ്പിച്ചു, ഇവരെക്കൊണ്ടു പണിയി
പ്പിക്ക TR.

II. പണിയുക T. M. (2) To worship, salute
വീണടി പണിഞ്ഞു KR., പാദയുഗ്മം പണിഞ്ഞു
AR., പദതളിർ പ. Bhg., തൃക്കാൽ പ. Bhr. =
തൊഴുക, വണങ്ങുക. — met. to acknowledge su-
periority ഹിമകിരണമണ്ഡലം പണിയുന്ന മമ
തനയമുഖം Bhr. surpassed by.

പണിക്ക paṇikka (Tdbh. of ഭ — or പണി
പ്പാടു) To speak V1. (hon.)

പണ്ടം paṇḍam T. M. 1. (Tdbh.; പണ്യം) Valu-
ables, jewels, that may serve as pawn (often =
പണയം), as പൊൻപ. etc. 2. articles in
general, ഉഴവുകൊണ്ടു പോയാക്കേണ്ടുന്ന പ.
ഇവൻ PT. an ox; തിന്നുന്ന പ. & തീൻ പ.
eatables. ദീവിൽ ഉണ്ടാക്കുന്നതിൽ പ. കൊണ്ടു
വന്നു, ഓടിയിൽ ഉള്ള തീൻ പ. കിഴിപ്പാൻ TR.
the produce of the Laccadives = ചരക്കു (in Te.
is paṇṭa produce, crop fr. പൺ = പഴുക്ക).
3. (Tdbh. of ഭാണ്ഡം?) the crop of birds, stomach,
craw തീൻ‌പ. V1.; ചത്ത ഉടുമ്പിന്റെ പ. MM.
(fr. പള്ള.).

പണ്ടം അറുതിയായി (1) the sum advanced on
a pawn with the interest due equalling
the value of the article, = is forfeited.

പണ്ടകം = പണ്ടംകൂറുള്ള ദ്രവ്യം V1.

പണ്ടകശാല & പണ്ടശാല (T.) = പാണ്ടിശാ
ല a storehouse, magazine.

പണ്ടക്കായി, പണ്ടപ്പന see under പന.

പണ്ടപ്പരപ്പു B. lying about like utensils; ex-
tensiveness.

പണ്ടാരം paṇḍāram T. M. & ഭാ — S. (see prec.)
1. Treasure, treasury. മന്നൎക്കു തക്ക മണിപ്പ
ണ്ടാരം Pay. jewelry for sale. പ. കൊണ്ടുള്ള
വേലകൾ CG. sacrifices to be paid from the
treasury. 2. Government, പ’ത്തിൽ ബോധി
പ്പിപ്പാൻ TR. = സൎക്കാരിൽ to pay to Govern-
ment. കുമ്പഞ്ഞി പ. etc. പണ്ടാരനികിതി ത
രാതേ. 3. divine power? esp. smallpox (= അ
മ്മ). പ. വെച്ചു പോകേണം, നീപ. പിടിച്ചുപോ
(a curse), also in swearing പ. നരകം etc.
പ. അടക്കുക to bury such as have died of the
smallpox. 4. a Shaiva mendicant ചില പ
ണ്ടാരക്കൂട്ടങ്ങളും Nal. — പണ്ടാരത്തി f.

പണ്ടാരക്കപ്പം (2), (പണ്ടാരക്കരം Trav.) taxes
on land, കൊമ്മിഞ്ഞിക്കു പ. അടക്കാത്തതു TP.

പണ്ടാരക്കാർ (2), Government officials, also
പണ്ടാര ആളുകൾ TR. — പണ്ടാരപ്പാടു KU.

പണ്ടാരക്കുറ്റി V2. a church-box (Nasr.)

പണ്ടാരങ്കോഴി see വ — KR.

പണ്ടാരത്തില്ലം KU. a rank among the പോറ്റി
Brahmans.

പണ്ടാരന്മാർ (4) pappaḍam makers in Cochin.

പണ്ടാരപ്പിള്ള 1. the hereditary secretary of
State in Trav. കല്ക്കുളത്ത് ഓമനപ്പുതിയ കോ
വില്ക്കൽ പ. KU. 2. = പ്രവൃത്തിപ്പിള്ള q. v.

പണ്ടാരഭൂമുഖം (3) enclosure of a holy tree.

പണ്ടാരമാക്കുക to lay waste, നിലം ആൎക്കും ഇ
ല്ലാതേ പ’ക്കിക്കളഞ്ഞു vu.

പണ്ടാരവക VyM. Government property.

പണ്ടാരി a treasurer; Shaiva devotee; monk
V1. (No. തിന്നിപ്പണ്ടാരി a glutton, said to
children).

പണ്ടാല paṇḍāla = പണ്ടശാല? N. pr. A certain
Sūdra tribe (to which Tāmūri belongs, B.?).

പണ്ടി paṇḍi T. So. (= പണ്ടം 3) The stomach
തീൻപ.; hence പ. വയറൻ pot-bellied.

പണ്ടിക paṇḍiɤa T. M. C. fr. Te. paṇḍuga.
A feast (see foll.).

പണ്ടു paṇḍụ T. M. (√ പഴ Te. paṇḍu to
ripen, be accomplished) Antiquity. — പണ്ടു കീ
ഴേ or പ. കഴിഞ്ഞതും പടയിൽ ചത്തതും പറയേ
ണ്ടാ No. — പണ്ടേ adv. ഈ മര്യാദ പണ്ടു പണ്ടേ

[ 627 ]
ഉണ്ടു TR.; മേവിയിരുന്നതു പ. പണ്ടേ CG.; വസി
ക്കുന്നു പണ്ടേക്കു പണ്ടേ തന്നേ Bhg.; പണ്ടേക്കു
പണ്ടേക്കു നമുക്കുള്ളതു TR. from earliest times.
പണ്ടേത്തപ്പോലേ & പണ്ടേപ്പോലേ as formerly.

പണ്ടുള്ളോർ: എന്തു ചെയ്തിതു പ. എന്നറിഞ്ഞിട്ടു
ചെയ്യേണം prov. forefathers.

പണ്ഡിതൻ paṇḍïδaǹ S. (പണ്ഡ wisdom,
rather from Te., see prec.) 1. An accomplished,
learned man എന്നോടു തികഞ്ഞ പ’നായി പേ
ശുവതു RC. 2. a Pandit, law-officer അദാല
ത്തു പ’ൎക്കും നമ്പൂരിക്കും ചെയ്ത ചോദ്യം TR.
3. T. Palg. പണ്ടിതൻ a Doctor = പണ്ടിതം
അറിയുന്നവൻ (the art of healing).

പണ്ഡിതമാനി, പണ്ഡിതമ്മന്യൻ fancying him-
self clever.

പണു്ണുക paṇṇuɤa T. C. Te. To make, work,
(Tu. to speak), M. coitus, obsc. also പണ്ണിക്ക
V1. — VN. പണ്ണി.

പണ്യം paṇyam S. (പണം) Saleable, = ചരക്കു
VyM. പണ്യപദാൎത്ഥങ്ങൾ VetC.

പണ്യശാല a ware-room.

പത paδa 1. Boiling, throbbing; also T. 2. foam,
froth, as on toddy. പത കളക V2. to skim.

പതയുക So. to foam, bubble — VN. പതച്ചൽ.

പതെക്ക T. M. 1. to palpitate V1. 2. v. n. to
boil up, foam പതെച്ച വെള്ളം vu.; so ഭൂമി,
ഓട്ടുപുര etc., പൂഴി പതെച്ചിട്ടു കടപ്പുറത്തു
നടന്നൂട emitting heat, തല നൊന്തു പ. No.
3. v. a. So. to agitate.

CV. (2) വെള്ളം etc. പതെപ്പിക്ക = തിളപ്പിക്ക.

പതം paδam T. M. Te. C. Tu. hada (Tdbh.;
പദം step) 1. Share of reapers പ. കഴിക്ക =
തുരുമ്പു പൊലിക്ക. 2. degree, chiefly the
right degree of ripeness, temperature, etc.
ഇറച്ചിക്കു പതമില്ല No. not done enough. ഉഴു
വാൻ പതമുള്ള ഭൂമി VyM. arable. കടൽ പ.
വെക്ക to calm down. അവന്റെ പ. വരട്ടേ V1.
let his passion subside. അവന്റെ പിന്നാലേ
ഓടി പതം വന്നു പോയി No. = തളൎന്നു. എണ്ണ
പ. നോക്കുക (med.) to examine the degrees
of inspissation (= പാകം), as മണൽ പ. dry
like sand, (ഖരം) കടുകുപ., (ചിക്കണം) മെഴു or

കുഴമ്പു പ. thickened fluid (മന്ദം). 3. modera-
tion; elasticity; yielding temper ലോകം പത
മുള്ളവനെ പരിഹസിച്ചീടും KR. the pliant
(hence പതു q. v.)
പതമ = പതുമ (2. 3).

പതമാക്ക to temper, season, persuade, con-
vert; to tan, dress leather.

പതം കഴിക്ക No. (fishermen) to steer care-
fully through a short sea.

പതെകൊടുക്ക to clear or purify, temper (f. i.
പുകയിലക്കു by sprinkling it with sugar-
water No.).

പതംതളിക്ക B. to purify by sprinkling.

പതംവരുത്തുക to soften, tan. തല്ലി പ. give him
a dressing.

പതവാരം V1., കോപ്പതവാരം Syr. Doc
. King’s portion, also പതകാരം V2. gen. പതാ
രം tithes (perh. fr. പത്തു?); the 10th stone
given from a quarry to its owner; a fee of 7½
per cent from the amount of a marriage settle-
ment (Nasr.); fee paid to a Rāja on transfer
of land W.

പതകം paδaɤam (Tdbh.; പദകം S. posture) Po-
sitiveness V1. പ. ഭാരതസമരമൂലമായി Bhr 16. —
പതകിക്ക to quarrel, revile, V1.

പതകരി see പദകരി.

പതക്കം paδakkam 5. (Tdbh.; പദകം S.)
Jewelled breastplate of a king നല്ല പ. Nal., of
a minister വിസ്മയമായ പ. MR., തങ്കപ്പ. SiPu.
given to Brahmans, നല്ല പതക്കഹാരാദി ഭൂഷ
ണങ്ങൾ KR. of a queen, രത്നം പിച്ചളപ്പ’ത്തിൽ
ചേൎത്തു PT. പൊന്നും വെള്ളിയും പതകങ്ങളും
(sic) ഒക്കയും പിടിച്ചു പറിച്ചു TR. (soldiers in
the temple of Manjēshwara).

പതക്കു paδakkụ B. The hip and loins.

പതഗം paδaġam S. (പതം S. flight). A bird,
also പതംഗം. — പതംഗൻ the sun ഉദിത്തുയർ
തങ്കനും RC.

പതഞ്ജലി N. pr. a famous philosopher, gram-
[marian, etc.

പതത്രം a wing.

പതത്രി a bird, also പതൽ (falling, flying).

പതനം S. 1. flying, falling (see പാദപതനം).

[ 628 ]
2. a step, terrace on a wall, incisions as in
a tree to facilitate the climbing up (കൊത
കൊത്തുക).

പതൻ (loc.) = (പതം; പതമ്പു = പതം 1.

പതപത 1. (പതം, പതുക്കേ) slowly. 2. (പ
ത) boiling hot, effervescing.

പതപ്പു (VN. of പതെക്ക) throbbing, as തൊ
ണ്ടപ്പ. the pit of the throat; അവനു പത
പ്പില്ല he is devoid of natural affection,
bowelless; the crown of the head (loc.)

പതർ paδar (T. = പതിർ) prh. = പൊതിർ in
പതൎമ്മ Rottenness as of rice through damp;
softness of mind. fr. പതം, പതു. — കുരു പത
ൎന്നു the ulcer burst (loc. C. hadaru, to bud).

പതറുക paδaruɤa 5. (പത) 1. To be precipi-
tate, overhasty പോവെന്നെഴുന്നു പതറിത്തിരി
ഞ്ഞു RC. 2. aM. to be confused, defeated
(in comparison) ഇടിയൊലി പതറുമാറേ, മുകി
ലൊലി പതറുംചൊൽ, ഓടുന്ന തെന്നൽ പതറും
നടതകും തേർ RC. quicker than wind, louder
than thunder. 3. So. to be scattered പുക
പ. — met. അവൻ പതറിപ്പോയി Palg. he has
deserted his principles, etc.

പതറിക്ക 1. to cause confusion V1. 2. V.
freq. പതറിച്ചമഴ pattering rain.

പതാക paδāɤa S. (പത് to fly) A flag ചാരു
പ. കളോടു തോരണം ഉയൎത്തുക AR., also ധ്വ
ജപതാകങ്ങളും AR.

പതാകി a standard-bearer — പതാകിനി an
[army.

പതാരം see പതവാരം under പതം.

I. പതി paδi S. (L. potis, G. posis) 1. Lord,
master, ഭൂപ., നരപതി etc. അയലും പതിയും
അറിക (doc.) with the knowledge of the
prince. അടിയാൻകടിപതികളും TR. all the
inhabitants. 2. husband നാരിമാർ ഇരിവ
ൎക്കും പതിയാകൊല്ല Anj. —

പതിഘ്നി KR. killing her husband.

പതിംവര choosing her husband.

II. പതി T. M. Being fixed in, pressed down;
an ambush, പതിയിരിക്ക, പാൎക്ക to lie in wait,
കള്ളന്മാർ പതിയിട്ടിരുന്നു, നായന്മാർ പതിക്കി
രുന്നു വെടി വെച്ചു TR., പതി ഉറെച്ചു TP.

പതിക്ക 1. To impress മുദ്ര പ. a seal, ദൃഷ്ടി
യോടു ദൃഷ്ടി പതിച്ചു MC. പതിച്ചുവെച്ചു V1.
planted. മുത്തു പതിച്ച മാല TP. enchased. പെ
രുത്ത മുത്തുകൾ പതിച്ച ഭിത്തികൾ KR. രത്നം
പതിച്ച വള SG. രത്നം പതിച്ചുള്ള ശസ്ത്രം Mud.
2. to fasten on, paste. പരസ്യം പ. to put up
a notice. നികിതി പ. to assess. കല്പന എഴുതി
പ്പതിക്ക TR. to publish. 3. see under പതിതം.

VN. പതിപ്പായി നില്ക്ക to fix one’s stay some-
where.— പതിപ്പു, പതിച്ചൽ registering.

പതിമരം (2) the plank or beam lying on the
door-frame, No.; loc. = ഊൎച്ചമരം.

പതിമൂക്കൻ flat-nosed; bottle-nosed V1.

പതിയൻ 1. slow, tedious. 2. bad, vile. പ.
ശൎക്കര molasses. 3. a certain low caste,
Paravaǹ.

പതിയാൻ a caste of foreigners occupied with
oil manufacture (ആട്ടിപ്പിഴിക) KU.; a caste
of washermen, f. പതിയാട്ടി Trav.; Mogeyan
as called by Pulayars, No.

പതിയുക 1. to be impressed പാദം പതിഞ്ഞു
കാണുന്നു Bhg., fixed എനിക്കു പതിഞ്ഞു I got
it. മുത്തുപതിഞ്ഞു to be set as gems V1. പ
തിഞ്ഞിരിക്ക to sit on the haunches. 2. to
be pressed down മൂക്കു പതിഞ്ഞ ചീനക്കാര
ത്തി etc താഴപ്പതിഞ്ഞൊന്നു മേലേ കുതിച്ചു
RS. stooped, crouched. പതിഞ്ഞ നില shoot-
ing posture; gentleness.

VN. പതിവു 1. settlement, custom, routine. പ
തിവായി ചെയ്ക to do regularly, ൫ മണിക്ക്
എഴുനീല്ക്കുന്നതു പതിവു No.; usually തീപ്പെ
ട്ടുപോയ എഴുന്നെള്ളിയേടത്തിന്നു പ. വെച്ചു
നടത്തിയ പ്രകാരം ചെലവു തരുന്നു TR. as
regulated by the late prince. തിന്നുക പ.
ഉണ്ടു Trav. commonly eaten. 2. a register,
document to acknowledge the Ryot’s right
to cultivate, So. പ. കൊടുക്ക, പിടിക്ക B.

പതിവുകാരൻ 1. a regular person, one that
keeps his hours. 2. a customer.

പതിതം paδiδam S. (part. of പത്) Fallen.
കാലാൾ അശ്വം ഗജം തേർ പ’മാക്കി Bhr.
felled, destroyed.

[ 629 ]
പതിതൻ S. fallen, degraded, an outcast = പിഴു
കിയവൻ, ഭ്രഷ്ടൻ; a heretic (Rom. Cath.)

പതിതത്വം S. degradation ജാതിക്കു പ. ഉണ്ടു
KN. തലമുടി നീട്ടുന്നതിന്നു പ. ഇല്ല Anach.

പതിക്ക S. to fly, fall പതിച്ചു ഭൂമിയിൽ PT.

CV. പതിപ്പിക്ക to fell, throw ഭൂവി പതിപ്പി
പ്പേൻKR.; മൂഷികന്മാർ എന്നെപ്പ’ക്കുന്നു PT.;
സ്വൎഗ്ഗത്തിൽനിന്നു പ’ച്ചു ദേവകൾ Bhg.

പതിൻ paδiǹ T. M. (obl. case of പത്തു). പ
തിനഞ്ചു 15. — പതിനായിരം 10000, പ’ത്താ
ണ്ടു KR. പ. also the 10000 Nāyars of Pōla
Nāḍu KU., the aristocracy of Kaḍattuva-nāḍu
പ. ലോകർ TP.— പതിനാലും അഷ്ടമിയും UmV.
the 14th lunar day. — പതിനാറു 16; the funeral
ceremony on the 16th day after a death. —
പതിനായിരത്തെട്ടു ഭാൎയ്യമാർ Bhg. — പതിനെ
ട്ടർ KU. 18 persons & പതിനെണ്മർ; so പതി
നെണ്ണായിരം 18000, Bhg.

പതിന്നാങ്കു 14 & = ചതുൎദ്ദശി V1. astrol.

പതിന്നാഴിത്തേൻ ഉണ്ടോരോ മരത്തിന്മേൽ KR.
10 measures, so പതിമ്പറ 10 large measures.

പതിന്മടങ്ങു 10 fold AR.

പതിന്മൂന്നിനെ വേട്ടാൻ Bhr 3. thirteen.

പതിറ്റു in multiplication, as പതിറ്റു രണ്ടു =
20, പതിറ്റുപ്പത്ത് = 100; (so ഒമ്പതിറ്റു ഒന്നു
etc. = 9 etc.). പതിറ്റടി സമയം when a
man’s shadow measures 10 feet, between
4 — 5 P. M. — പതിറ്റടിപ്പൂ see പന്തീരടി —
so മുപ്പതിറ്റാൾക്ക് prov. depth of 30 men.

പതിപ്പിക്ക 1. see under പതി II. 2. see
under പതിതം.

പതിർ paδir (T. പതർ, C. hadiru an unripe
fruit) Empty corn-husk, chaff നെല്ലു ചേറി പ.
പോക്കി MR. doc. പ. പിടിക്ക to winnow. പഴ
ഞ്ചൊല്ലിൽ പ. ഇല്ല prov. — (തീപ്പതിർ 461).

പതിരിക്ക V1. rice to be without grain.

പതിൎമ്മ (No. loc. f. i. നിലത്തിന്റെ) = പതുമ.

പതിവ്രത paδivraγa S. (പതി I.) Faithful
to her husband, KR.— പുത്രിക്കു പ’താധൎമ്മങ്ങൾ
എല്ലാം ഉപദേശിച്ചു AR. the duties of a good wife.
പതിവ്രതം ദുഷ്പ്രാപമാകും Sah. = പാതിവ്രത്യം.

പതു paδu (പത്തു) 10, ആയിരത്തിന്മേൽ ഒരു
പതുമക്കളും Bhg. (in ഒമ്പതു etc., see പത്തു.)

പതുപ്പത്തു by tens, പത്തിൽ പ. ഇരട്ടിച്ച ഗജ
ബലം ഉണ്ടു ചിലൎക്കു KR.

പതുങ്ങുക paδuṇṇuɤa T. M. (also = പതിയുക).
1. To be pressed down. മൂക്കു പതുങ്ങി flattened
by a stone. 2. to sneak, crouch, കള്ളനെ
പ്പോലേ പ’ന്നു PT. പതുങ്ങി വരിക slily, cauti-
ously. കുഞ്ചൻ നേരേ പതുങ്ങിനാൻ പഞ്ഞി
പോലേ CG. cringed.

VN. പതുക്കം concealment, skulking (also =
[പതുപ്പു).

I. പതുക്കുക, ക്കി To press down, conceal.

II. പതുക്ക, ത്തു (പതം) only M. To be soft,
tender, moderate, pliable പല്ലവം പോലേ പ
തുത്തുള്ള നിൻപാദം CG.; നെന്മേനി പോലേ
പതുത്ത മേനി Bhr.; പതുത്തകൈ (see തലോടു
ക 437).

Inf. പതുക്ക gently, slowly പ. നടക്ക (also പ
തിഞ്ഞു നടക്ക). പതുക്കവേ കിഴിഞ്ഞു Bhg.
leisurely.

പതുപതേ softly, gently! also പതുപതുക്ക to be
[soft, pliant.

VN. പതുപ്പു softness, പ. ളളരോമങ്ങൾ Bhg. of
an antilope. പ. ള്ളമെത്ത KR.; ഇല പതു
പ്പിൽ വിരിച്ചു MC. for lying on. പതുപ്പിൽ
വെച്ചു സുന്ദരി ചിരിച്ചുകൊണ്ടു ചൊല്ലിനാൾ
RS. gently, slily. പതുപ്പിൽ വിളിച്ചു RS.
called aside.

പതുപ്പിക്ക to soften, പ’ച്ചു ചൊല്ലി തണുപ്പിച്ചു
ശോകം KR.; മാധവൻ അവരെയും പറഞ്ഞു
പതുപ്പിച്ചാൻ Bhr. quieted them (=ശമി
പ്പിക്ക).

പതുമ V1. pliancy.

പതുപത paδubaδa (Onomat.). പ. പതെക്ക
[To bubble up.

പതുമുഖം paδmukham S. പത്മകം. Pieces
of red coloured wood (ചപ്പങ്ങ, കടപ്പിലാവു)
sold as a drug, പതുമുകവും പടക്കിഴങ്ങും MM.

പതെക്ക see under പത.

പത്തണം vu. = ഭസ്മം Ashes.

പത്തനം pattanam S. (= പട്ടണം, fr. പറ്റു)
City; palace വിരാടന്റെ പ. തന്നിൽ പാൎത്തു Nal.

പത്തമാരി pattamāri (prh. Konkaṇi?; in T പ
ത്താചു a boat, fr. Port, pataxopinnace). A Patti-
mar, native vessel larger than മഞ്ചി; Port.
Patamar, (in KU. ദശമാരി). ചരക്കുകൾ കൊണ്ടു
വരുന്ന പത്തെമാരി TR.

[ 630 ]
പത്തൽ pattal B. 1. A hedge-stake (പറ്റൽ?)
പ. കൊണ്ടുവരിഞ്ഞുകെട്ടി Trav. fibres. 2. Cann.
= പത്തിരി.

പത്താക്കു Port. patacãõ., Ar. bāṭāqa, a pata-
coon, Europe coin. പൊൻപ. TR. a ducat. വെ
ള്ളിപ്പ. TR. a dollar. തടിപ്പ. = തൂണരയാൽ, ത
ലപ്പ. etc.

പത്തായം pattāyam & പത്താഴം V1. (Tu.
patāyi, Port. pataya) A large chest to keep
rice, treasure. പ. നെല്ലിട്ടടെച്ചാൽ TR., പ’
ത്തിൽ വെച്ചിരുന്ന പെട്ടി MR., പ’ത്തിന്റെ
ചെടി or ചട്ടം No. its grooved framework re-
ceiving the boards. — നെല്ലുപ., കട്ടപ. a grana-
ry; നീർപ. a cistern, reservoir in ships. എലി
പ്പ. So. a trap.

പത്തായക്കാരൻ No. sc. who possesses grain,
കടം വാങ്ങിയാൽ പ’നോടു വാങ്ങേണം prov.

പത്തായപ്പുര 1. a granary, also പത്തായക്കെട്ടു.
2. an upper story കുടിയിൽ സ്ഥലമില്ലായ്ക
കൊണ്ടു ഒരു പ. മാളിക കയറ്റി MR. (Palg.
= ഇരുനിലപ്പുര); also a wing = തെക്കിനി.

പത്തായോദരഭുക്തി VyM. the loan of a patta-
yam.

I. പത്തി patti S. (pad, foot) Foot-soldier, Bhr.
പത്തിവരന്മാർ Mud. infantry.

II. പത്തി Tdbh.; പത്രിക 1. Leaf, lamina, leaf-
like, as the blade of an oar, pannel. കൈപ്പ. the
flat hand. ഓലപ്പത്തി a shred of a palm-leaf,
put into books as a mark; also the interstice
between two cadjans in a thatch — (so പുരയുടെ
പത്തിയിൽ or ഇറപ്പത്തിയിൽ വെച്ചിരിക്കുന്നു
No.). 2. the hood of a serpent, പന്നഗം പ. ഉ
യൎത്തും; PT.; a similar ear-ornament = തോട.
3. plaster പുണ്ണിൽ പ. ഇടുക, വെക്ക MM. = തക
ഴി, hence ഉള്ളിൽ വജ്രം പുറമേ പ. prov. 4. T.
a row, So. column of writing. പ. ഇട്ടെഴുതുക to
write in columns.

പത്തിക്കാൽ the framework between the pannels
of a partition, B. നിരയും പ’ലും prov.

പത്തിക്കീറ്റു, (S. പത്രഭംഗം) strokes of sandal-
pigment, etc. on the forehead, neck, breast
കസ്തൂരികൊണ്ടല്ലോ പ. ഏറ്റം നിറപ്പൂ CG.;

പ. പുത്തന്മുലയിൽ ചേൎത്തു CG.; കുണ്ഡലീഫ
ണം പോലേ, തഴപോലേ പ’റ്റതും ചേൎത്തു
Bhr.

പത്തിപ്പാമ്പു (2) Cobra de capello, MC.

പത്തിവാൾ a small sword.

പത്തിരി Ar. faṭīr, Unleavened bread, rice-
bread of Māpiḷḷas, also പത്തിൽ; Syr. പത്തീ
റ് PP. V2. wafer (അമ്മീറമേൽ അടിച്ച പത്തി
ര) etc.

പത്തു pattụ 5. (prob. fr. പന്തി Tdbh. Of പങ്ക്തി
as in പന്തിരണ്ടു; other forms പതിൻ, പതു in
ഇരുപതു etc., പതവാരം?) 1. Ten പ. കുറയ
നാന്നൂറു KU. 390. പത്തിനഞ്ചായിട്ടു തോല്പിച്ചു
ചെയ്തെന്നാൽ പത്തുപത്തേ Nasr. enough if you
do half of what you are commanded. 2. ten
months as the time of pregnancy പത്നിക്കു പ
ത്തും തികഞ്ഞിതു മെല്ലവേ SG. (also പ. മാസവും
നാഴികയും ദിനം പ’ം ചെന്നു വിനാഴിക പ’ം
SG.). 3. used without meaning as the first
step in mounting to higher numbers, പത്തു
നൂറു not ten only, fully 100. പത്തുനൂറായിരം
ഖണ്ഡമാക്കി CG. 100,000 pieces. പത്തിരുനൂറാ
ളായിട്ടു TR.

പത്തപ്പന്റെ മക്കൾ (abusing Sūdras).

പത്തര 10½ പ. യിലുള്ളവർ KU. the fighting
Brahmans in 10½ Grāmas.

പത്താമതു the tenth; also tenth part ചുങ്കമുതൽ
പ. നമുക്കു കൊടുക്കേണം TR.

പത്താമത്തേയം No., — മത്തയം So. the
10th of Tulā, ഉച്ചാലും പ’ത്തേയും വന്നിരി
ക്കട്ടേ No. a grand hunting day.

പതിന്നാറു 6/10. — പാട്ടത്തിൽനിന്നു പ. സൎക്കാ
ൎക്കു വരേണ്ടിയതു TR.

പത്തിന്നു രണ്ടു 1. the old land-tax, 1/5 of the
net income. 2. the മാലിഖാന 1/5 of the
revenue from a Rāja’s territory paid to
him by the H. C. രാജാക്കന്മാൎക്കു കൊടുത്തു
വന്ന പ. വകയായിട്ടുള്ള മുതൽ, പ. വക
യിൽ നമ്മുടെ ഓഹരി TR.

പത്തിരട്ടി 10 fold, മുന്നേതിലും പ. ഉണ്ടാക്കി
നേൻ KR.

പത്തിലൊന്നു tithe, as പത്തിന്നൊന്നു, പത്താ
ലൊന്നു, പത്താമതു, പതവാരം.

[ 631 ]
പത്തുതലയോൻ & പത്തുകഴുത്തൻ AR. Rāvaṇa.

പത്തൊമ്പതു 19; പ’തിനായിരം Bhg. 19000.

പത്തുവ Ar. fatwā, Judicial decree, decision
of Mohammedan judges, പത്വകൾ Mpl.

പത്നി patni S. (പതി I., G. potnia) A wife, lady.
പത്നീധൎമ്മം duties of a wife; see ധൎമ്മപത്നി.

പത്മം paltmam S. (padma). 1. A lotus flower
= താമരപ്പൂ, and what is like it, as a വ്യൂഹം
Bhr. 2. a high number = 100,000 മഹാവൃന്ദം.
One മഹാപ. = 100,000 പത്മം KR.

പത്മഗൎഭം S. 1. born from lotus. 2. a cere-
mony, the Rāja being born again out of a
golden lotus, Trav. (see ഹിരണ്യഗൎഭം).

പത്മനാഭൻ S. from whose navel a lotus flower
arises, Višṇu. ഇപ്പനകൾ ഏഴും എയ്ത പത്മ
നാഭ Anj. of Rāma. Often പത്മനാഭസ്വാ
മി & പ’നാഭി Višṇu. as worshipped in Tiru-
vanantapuram. — ശ്രീ പ’ഭദാസൻ title of
the Travancore Rāja. — പ’ഭപുരം‍ N. pr. of
the temple & palace in Travancore.

പത്മരാഗം lotus-coloured; a ruby.

പത്മാകരം a lotus-tank.

പത്മാക്ഷൻ, (പത്മേക്ഷണൻ AR.) m., — ക്ഷി f.
[lotus-eyed.

പത്മാസനം one of the 9 postures in യോ
ഗം. — പ’ൻ, പത്മസംഭവൻ AR. Brahma.

പത്മി a spotted elephant.

പത്മിനി a lotus plant & lotus-tank; a woman
of the best class, rare now-a-days.

പത്രം patram, better പത്ത്രം S. (പതനം).
1. A feather, wing = പതത്രം. 2. a leaf; letter
മമ പ. കൊടുത്തയക്ക AR.; പ. എഴുതിക്കൊടു
ത്തയച്ചു SiPu. an epistle. പ. എഴുതി അയച്ചു
വീരരെ വരുത്തുക Nal. summons. മമ പ. ക
ണ്ടേ അയക്കാവു Mud. my passport.

പത്രകം = പത്രഭംഗം.

പത്രബീജം = ഇലമുളെച്ചി a wonderful plant.

പത്രഭംഗം, (ഗണ്ഡസ്ഥലങ്ങളിൽ പ. SiPu.) &
പത്രലേഖ = പത്തിക്കീറ്റു.

പത്രമാനം levelness; foundation of a building.

പത്രരഥം Bhg. a bird, using wings as vehicle.

പത്രി winged, as a bird, arrow പത്രികൾ ശര
ധിയും KR.

പത്രിക 1. a leaf, Tdbh. പത്തി. 2. a writing,
deed. മരണപ.a will. പത്രികാലേഖനം Nal.
letter-writing. പത്രികാവാദം letter-war.

പത്രാസ്സു Ar. fakhr? Display, ostentation.
പത്രാസ്സുകാരൻ Mpl. = ശൃംഗാരി.

പത്വ see പത്തുവ, Ar. fatwā.

പഥം patham S. A path, road സല്പ., ദുഷ്പ.
പഥി Loc. of പഥ്, (പന്ഥൻ) പഥി പോലേ
കാണായി വന്നു KR. = വഴിപോലേ.

പഥികൻ a traveller, പഥികവേഷമായി Mud.

പഥ്യം, പത്ഥ്യം 1. helping onwards, suit-
able, wholesome പ’മാം ഭോജ്യപാനങ്ങളും
SiPu.; പ’മല്ലോ മമ വ്യാപാരം Nal. Salutary
though startling. പ. നിണക്കു വരും VilvP.
പ. പറയും അമാത്യൻ. AR. wholesome ad-
vice. പത്ഥ്യവാക്കുകൾ ചൊന്നതു നിൻ ചി
ത്തത്തിൽ ഏറ്റില്ലാപത്തടുക്കയാൽ KR. (opp.
ഇഷ്ടം). 2. diet, regimen, പ. ഇരിക്ക to
observe it carefully, പ. മുറിക്ക to stop or
transgress it.

പത്ഥ്യക്കാരൻ careful about the prescribed
[regimen.

പത്ഥ്യക്കേടു, പത്ഥ്യപ്പിഴ unsuitableness; trans-
gressing any prescribed diet.

പദം paďam S. 1. Foot (in S. pad, പൽ). തൽപദ
തളിർ, പദതാർ, പദകമലം KR. etc. (hon.), പദ
താർ നമസ്കരിച്ചു Bhr. 2. step, പിന്തുടൎന്നാരും
ഒരു പ. വെച്ചില്ല Bhr. None retreats a step.
3. spot, site, rank മന്ത്രിപ. തവ നല്കി Mud.;
സാരഥിപ. കൈക്കൊണ്ടു CC. the office. ഐ
ന്ദ്രം പ. അടക്കി Bhr. വീരഭാൎയ്യാപ. കിട്ടും Nal.
a peculiar heaven. മുക്തിപ. സിദ്ധിക്കും Bhg.
4. a word (പദാവലി AR.), esp. gram. പ. മുറി
ക്ക to separate the words. അസ്മൽ പദഭ്രാന്തി
Bhr. പ. പാടുക a song; part of a verse.

പദകരി a kind of leprosy, swelling of the
foot-sole V1.

പദഗൻ, പൽഗൻ going on foot, a foot-soldier,
Brhmd.

പദവി, (S. — വീ 1. showing the way). 2. a road.
(3) rank, station, office പ. യെ അനുഭവിക്ക
Mud. to enjoy the privileges of one’s rank.
കുന്നലക്കോനാതിരിയുടെ പദവിയും prov.

[ 632 ]
title; അരിയപദവിയിരപ്പു RS.; തന്റെ പ.
കൾ വരുത്താൻ ഓൎത്തു ChVr. to insist on
rights & claims. രാജാവിനോളം ഉള്ള പ
ദവിയോടും കൂട ഇരുന്നു Mud. royal preroga-
tives പ. മികുത്തതേർ നികരങ്ങൾ RC.; പദ
വിനാൽ ഞായം സോകം പറഞ്ഞു TP. (= പ
തിവു?) civil talk after a meal.

പദവിക്കാരൻ: അവന്റെ പദവി എന്താണ്
പറയേണ്ടു വലിയ പ. No. a man of rank;
who is very warm regarding honor, proud.

പദാതി (ആതി going) = പദഗൻ.

പദാന്തം the end of a step or word, അനേകംപ
ദാന്തേ ദാനം ഓരോന്നു ചെയ്തു SiPu.

പദാൎത്ഥം (4) the meaning of a word, മഹാവാക്യ
ത്തിന്നു പ. മൂന്നു viz. അതു നീ ആയി VedD. —
the thing represented by it, article ലക്ഷം
വരാഹൻ പിടിക്കും പ. ഈ കങ്കണം SiPu.;
അഭിഷേകത്തിന്നാം പ’ങ്ങൾ KR. materials.
ബ്രാഹ്മണഭോജനത്തിന്നു പ’ങ്ങളെ സംഭരി
ക്ക Bhr. ingredients (C. = കറി). തൽത്വം
അസി (അതു നീ ആയി ) ആക പ. മൂന്നു
Tatw. constituent parts.

പദേപദേ (2) at every step, പ. തിരഞ്ഞു RS.;
അശ്വത്തിൻ പ. ഹോമം ചെയ്വാൻ KR. oc-
casionally; also പദപദകളായിട്ടു VetC.

പദ്ധതി (ഹതി) a way, രാമന്റെ പ. തടുത്തു KR.
(Parašu Rāma). പ. മദ്ധ്യേ നടക്ക Sah.

പദ്യം (1) referring to the foot; (4) consisting of
verse-members; a verse അദ്ധ്യായം ഇതിൽ
പ’ങ്ങൾ ഉണ്ടു ൧൦൬൬൪ലും എന്നറിക Bhr. —
പദ്യബന്ധം ചമെക്ക Nal. to make poetry
(opp. ഗദ്യം).

പന paǹa T. M. (Te. a sheaf, S. താളി the "ooz-
ing" tree, see പനി). A palm-tree, esp. palmyra,
Borassus flabelliformis, [ആൎയ്യപ്പ. with larger
leaves; കരിമ്പ. & നീലക്കരി — TP., എഴുത്തോ
ലപ്പന are difft. names]. നെടുമ്പന പോയാൽ
കുറുമ്പന നെടുമ്പന prov. (നീലക്കുറുമ്പനവില്ലു
TP.). പന ചെത്തുക (പനയേറ്റം) to tap it.

Stages of growth: തൈപ്പന, കുട്ടിക്കമ്പ, കമ്പ
പ്പന, വലിയ പന. — ആണ്പ. m., പെ
ണ്പ. the f. tree (കരിങ്കലച്ചി with black,

വെള്ളച്ചി white, ചെമ്പന red fruits; മുട്ടിച്ച
ക്കമ്പ & ചട്ടിക്കമ്പ with large but nearly
worthless fruits). കയറ്റുപ. which is climb-
ed, കുട്ടിക്കമ്പ very young, yet yielding toddy,
നല്ലകമ്പ giving much toddy, പണ്ടപ്പന a
bunch being tapped when the fruits on it have
become പണ്ടക്കായി (it may flow for a whole
year; the toddy is very strong), വിരിപ്പൻ
പ. tapping is begun in Kanni & Tulā,
വെക്കപ്പ. tapped during the hot season
also, വാട്ടപ്പ. requiring careful tapping,
വെട്ടപ്പ. kept only fur cutting leaves, തി
രിയൻപ. having twisted leaves, പാറ്റ or
ചീളിപ്പ. with a slender stem, ആനപ്പ. with
a broad base, so നെട്ടപ്പ., വളയപ്പ., ഇര
ട്ടപ്പ., കൂനൻപ., ആലമ്പന grown together
with an ആൽ, മൂച്ചിക്കൽ etc. പ. standing
near, കാളിപ്പ. planted by K. etc. Palg.

Kinds: ആനപ്പ. Corypha taliera (also കാരപ്പ.).
ൟറമ്പ. Caryota urens (= കണ്ണിപ്പ., ചൂണ്ടപ്പ.,
ആനപ്പ. & loc. ആൎയ്യപ്പ.) താളിപ്പ., കുടപ്പ. Cory-
phaumb. തുടപ്പന (= ൟന്തു), നിലപ്പന. Rheede
calls also Ferns പന, modern പന്ന q. v.

പനക്കലം prov. vessel for palm-wine (പനങ്കള്ളു).

പനങ്കണ്ടൻ No. = പനന്തത്ത a parrot, പ. ന ല്ല
[കിളിയും TP.

പനങ്കായി the fruit, പനന്തേങ്ങ Trav.

പനങ്കുരണ്ടി (B. the ripe fruit?) Palg. the stone
also പനങ്കുരു & കൊട്ട, used for playing.

പനങ്കുല CG. the bunch.

പനങ്കൂമ്പു edible sprout of the palmyra, prepar-
ed during the monsoon by covering up the
stones with earth (കുരണ്ടി മടയിടുക Palg.)

പനഞ്ചക്കര palmyra sugar. (അച്ച് വട്ട്, ചി
രട്ടവട്ട്, മണ്ടവട്ട് Palg.)

പനനാർ fibres of a palmyra branch.

പനനൂറു & പനമ്പൊടി sago.

പനന്തണ്ടു the stem V1.

പനന്തത്ത Palg. = പനങ്കണ്ടൻ a parrot (less
docile, dangerous to crops).

പനമ്പഴം So. the ripe palmyra fruit. [Stages:
മെച്ചിങ്ങ, ഇളന്ന (ീ൪), കുഴമ്പൻ (see നൊ

[ 633 ]
ങ്ങു 585), പണ്ടക്കായി or കൊത്തുക്കായി (past
eating; see പണ്ടപ്പന), പനംപഴം Palg.]

പനമ്പാത്തി a spout made of a split palm-tree.

പനമ്പൂ male flower of palms.

പനയൻ B. a large snake.

പനയാടിനെൽ a kind of rice.

പനയേറി Anabas scandens, a fish that mounts
on trees; a kind of small-pox.

പനയോല (Tu. paṇoḷi) a palmyra leaf. — പ.
വിരിഞ്ഞതു a cocoanut plant before unfolding
its leaves.

പനവാഴക്ക & പനവിരൽ male flower of
[palms.

പനച്ചി, പനഞ്ഞിൽ, see പനിച്ചി.

പനട്ടുക panaṭṭnɤa (T. പിനറ്റുക). To cackle
as a hen, B.

പനമ്പു = പരമ്പു V2., hence പനമ്പുവള്ളി
Wild rattan, Flagellaria Indica, Rh.

പനറ്റുക panaťťuɤa V1. To harrow,
പനറ്റി the harrow = ഞവരി V2.

പനസം panasam S. Te. (C. palasu, T. പ
ലാ). The breadfruit-tree = പിലാവു, f. i. ഏറിയ
തെങ്ങും പ’ങ്ങളും മുറിക്കുന്നു TR.

പനായിതം panāyiδam S. (പൻ) Praised. part.
പനിതം (part.) admired.

പനി paǹi T. M. (C. Tu. hani, a drop). 1. Dew
പ. പെയ്ക; also a cold കൂടക്കിടന്നവനേ രാ
പ്പനി അറിഞ്ഞു കൂടൂ prov. 2. M. fever അ
വനു പ. പിടിച്ചു, പ. കിട്ടി TR. — Kinds: വയ്യ
നാടൻപനി, മലമ്പനി, (വിറപ്പനി, ശീതജ്വരം)
ague, jungle-fever caused by land-wind, വിടാ
ത്തപ. (ദിനരാത്രിജ്വരം, രാപ്പകലുള്ളൊരുപാഴ്പ
നികൊണ്ടു മെലിഞ്ഞു CG.), കാച്ചപ്പ. = നീറിപ്പ
നിക്ക q. v., ഒന്നരവാടൻപ. (മൂന്നാലൊരു ദിവ
സത്തേപ്പ.) tertian fever, നാലാം പ. quartan
fever, അഞ്ചാം പ. measles, കഴലപ്പ. with boils,
കുത്തുപ. with inflammation of chest, തുള്ളപ്പ.
cold fits, ത്രിദോഷപ്പനി V1. the worst kind.
പനിക്ക (T. to drizzle) to be feverish; to shiver,
Asht.

CV. കരിമ്പന പനിപ്പിക്കും PR. cause fever.

പനിക്കട്ടി ice, Trav. snow.

പനിനീർ 5 (C. Te. Tu. T. പന്നീർ) distilled

water, rosewater; also പനിച്ചാറുകൊണ്ടു ത
ളിച്ചു SiPu., ചാലത്തണുത്ത പ. CG., കസ്തൂരി
പ’രിൽ ചാരിച്ചു CG.; പനിനീരിൽ മുക്കിയ
മാല്യങ്ങളും കളഭങ്ങളും തൂകിനാർ AR. women
in receiving a victorious prince. — പനി
നീർ ചെപ്പു KU. a vial of scent; an old tax.
പ. പുഷ്പം or പ. പ്പൂ a rose (mod.), aho ചെ
മ്പനിനീർപ്പൂ So.

പനിമതി the cool moon, അരിയ പ. ഉദിച്ചു
RS.; പഞ്ചമിപ്പ. ത്തെല്ലു CC. the moon in its
5th night.

പനിമല Bhg. snow-mountain, Himālaya.

പനിയൻ fever personified, മുക്കണ്ണർ തന്നുടെ
വൻപ. CG.

പനിച്ചി paǹičči T. M. (So. പനച്ചി, fr. പനി
a drop, see പനെക്ക). An ebony from which a
glue is obtained, Diospyros embryopteris, gluti-
nifera S. തിന്ദുകം. Kinds: കാക്കപ്പ. Diospyros
tomentosa or a Menispermum; ചെറുപ. Diosp.
chloroxylon (ചെറുപ. ഇല ഒരു പിടി MM.,
ചെറു കോൽപ. B. med.).

പനിച്ചകം, So. പനച്ചകം, better വരിച്ചകം
wood-sorrel, a Hibiscus.

പനിഞ്ഞി, പനഞ്ചി B., പനഞ്ഞി V1. 1. glue;
grease, tallow. പന്നിപ്പ. lard. 2. = പനി
ച്ചി; (പനഞ്ചിക്ക B. the fruit).

പനിഞ്ഞിൽ No., പനഞ്ഞിൽ So. the roe of fish
(droplike), also പരിഞ്ഞിൽ, with വെക്ക V1.
to spawn.

പനെക്ക B. to ooze (= T. പനിക്ക, C. hanuku,
to drizzle).

പനീർ P. panīr, Cheese.

പന്തം pandam T. M. (C. Te. Tu. പഞ്ജു Tdbh.;
ബന്ധം) 1. A torch തീപ്പന്തം, തുണിപ്പ. etc. പ.
കത്തിച്ചു Bhr.; പ’ത്തിൻ വെളിച്ചത്തു by torch-
light. പ. ഉഴിയുക the ceremony of waving
a light before a child to drive out diseases.
2. resin, tar, esp. പയിനിന്റെ കറ Dammar.
പ. ഇടുക to calk, fasten anything into a
handle.

പന്തക്കുഴ, പന്തക്കുറ്റി a royal torch with brass-
handle; an oil-vessel for torches.

പന്തമുട്ടി a lamp for marriages in the shape of
an elephant V1.

[ 634 ]
പന്തയം pandayam T. So. (C. Te. Tu. pantam,
panthyam, pandemu, resolution, wager, fr. ബ
ന്ധം). A stake പ. കെട്ടുക, കൂറുക B.; തമ്മിൽ
പ. വെച്ചു ചതുരംഗം കളിക്ക VyM.

പന്തൽ pandal T. M. Te. (C. handara, fr.
ബന്ധ) 1. Temporary shed of leaves or wicker-
work, erected esp. for marriages, feasts. പ.
ഇടുക (വീശുക No. Cal.) to erect one. തണ്ണീർപ്പ.
a shed where water is given to travellers. മുല്ല
വല്ലികളെക്കൊണ്ടു നല്ലൊരു പന്തലായ്നിന്നു മീ
തേ CG. the house looked arbourlike. പ. മാടുക
to sweep the eating place after a meal.
2. marriage ceremony as പന്തിയും പന്തലും
q. v. 3. = ബന്തർ harbour വടകരപ്പ’ലിൽ
താഴേണം TP., പ’ലിൽനിന്ന് ഓടുക, കുമ്പഞ്ഞി
പ്പ’ലിൽ വന്നാൽ ഒരു ഭയവും ഇല്ല TR.

denV. പന്തലിക്ക to spread like an arbour,
be shady. വീടു പ’ച്ചിരിക്ക V1. not suffici-
ently sloped, to be pandal-like.

പന്തൽക്കാൽ the pole supporting a shed. പ.
നാട്ടുക ceremony of fixing it.

പന്ത(ൽ)ക്കാവൽ a fee consisting in a part of
the crop to the slave that has watched it.

പന്തളം N. pr. a principality of 5 കാതം between
ഓണനാടു & വേണാടു KU.

പന്തി pandi T. M. C. Tdbh. of പങ്ക്തി 1. A row,
esp. of feast-guests. പ. യിൽ ഇലവെക്ക Bhr.
പ. യിൽ ഇരിക്ക to eat in company. അസുരകൾ
നടുപ്പന്തിയിൽ വെച്ചിരിക്കും സുരാകുംഭം Bhg.
പ. ആയി dinner ready! 2. a range of
buildings. പട കണ്ട കുതിര പ. യിൽ അടങ്ങാതു
a stable. കരികൾ കുതിരകൾക്കുള്ള പ. വേണം
Bhr.; ആനപ്പ. കൾ വെട്ടിയും കുതിരപ്പ. കൾ
‍ചുട്ടും KU. (attribute of a victorious prince).
3. arrangement, order. ചിന്തിച്ചവണ്ണം തന്നേ
പ. ഞാൻ കൂട്ടുന്നുണ്ടു Bhr. arrange matters. അതു
പ. യായി വരേണം, ഒരുപ. യായി വരാഞ്ഞാൽ,
പ. യാക്കിത്തീൎക്ക, പന്തിയായ് കഴികയില്ല TR.
to get in order, be settled ഒരു പ. വെച്ചു ത
രിക, നികിതിയുടെ പ. യാക്കിത്തരിക TR.
settle about my taxes (= ഭാഷ, കൂപം), also pl.
കാൎയ്യത്തിന്റെ പ. കൾ ഒക്കയും അക്കി TR. —

ഒരു പ. എല്ലാവരും എത്തി TR. nearly all.
നിന്റെ പ. യിലുള്ളവർ of like appearance,
(thy like). മരിച്ച പ. യിൽ കിടന്നു (= പ്രകാരം).

പന്തിക്കാർ the company at dinner.

പന്തികേടു (3) irregularity.

പന്തിക്കൊട്ടിൽ V2. (elephant) stables.

പന്തി പിടിക്ക to keep a row; (3) to retaliate,
detaining some article for another.

പന്തിപിരിക്ക to class, range.

പന്തിഭോജനം eating together, esp. with
Brahmans, a right which Sūdra Rājas
acquire by ഹിരണ്യഗൎഭം.

പന്തിയാക്ക to put in order; make neat.

പന്തിയും കൂറും ഉണ്ടാക്കുന്നവൻ V1. who ma-
nages to seat the Brahmans in their proper
places.

പന്തിയും പന്തലും (എറ്റും മാറ്റു) വിരോധി
ക്ക to exclude from caste.

പന്തിരണ്ടു (see പത്തു) 12. പന്ത്രണ്ടു നടപ്പുകൂ
ലിച്ചേകം KU. പന്തീരടി = പതിറ്റടി the
four o’clock flower (മഞ്ഞപ്പ. B. the marvel of
Peru). — പന്തീരാണ്ടു a Jupiter year, 12 years
(in prov. മാണിക്കക്കല്ലു പ. കുപ്പയിൽ കിട
ന്നാലും etc.), ൩ പ. ചെല്ലുമ്പോൾ Bhr. —
പന്തീരായിരം 12,000 Bhg. കളളൎക്കായിരം പി
ളളൎക്കായിരം ഉടയോൎക്കു പന്തീരായിരം No. a
playful call when planting cocoanut plants.
(പന്തീരായും ചീതുപണം KU. prh. 12,005?).

പന്തു pandụ T. M. (Tdbh. of ബന്ധ), also പൊ
ന്തു 1. A clew of thread. നൂൽപ്പ. etc. മരുന്നി
ന്റെ മീതേ പ. the charge upon the powder
in loading. 2. a ball of wood or pith, tennis
ball. പന്തടിക്കക്കളി juggling with balls; also
പന്തടി Sk.

പന്തടിക്ക to play with balls, തല പലതറുത്തു
ഞാൻ പ’ ച്ചീടേണം ChVr. So മൂന്നു തലയും
മുറിച്ചുപന്താടിനാൻ AR. played bowls with
his enemies’ heads. മുല തുള്ളവേ പന്താടുന്ന
ഭ്രമി KR. — VN. പന്താട്ടം = പന്തുകളി.

പന്തുകളി play at ball.

പന്തുവരാടി a certain tune (T. C. പ’ളി). തോ
ടിയും പ. കാമോദരി പാടുന്നു VetC.

[ 635 ]
പന്തൊക്കും (കുളുർ) മുലയാൾ Bhr. of full &
tremulous breasts, similar പന്തിടഞ്ഞ പോ
ൎമ്മുല RC., പന്തണിമുലമാർ SiPu., പന്തണി
ക്കൊങ്കയാൾ Nal.

പന്ത്രണ്ടു 12, see under പന്തി.

പന്ഥാ panthā (vu.) S. Nom. of പഥ് Road,
പന്ഥാവിലാക്കുവൻ KR. = വഴിയിൽ.

പന്ഥാനം (C. road) the whole household, wife
& children പ’ങ്ങൾ, പ’നക്കെട്ടു, പ’ന
ക്കോപ്പു.

പന്ന paǹǹa 1. (T. card cotton, C. trim hair,
prh. fr. പൎണ്ണം). Whiskers. പ. വെക്ക to wear
whiskers. പ. വന്നോന്റെ കൈയിൽ പാക്കു
കൊടുക്കല്ല prov. — പന്നത്തല B. a head of long
uncombed hair. 2. a fern, also parasitical
hair-like plants, (Rh. writes generally പന).
പന്നക്കിഴങ്ങു (= നരക്കി.) Polypodium querci-
folium. പന്നവള്ളി Lomaria scandens, with
strings durable in sea-water.

Kinds: അരണപ്പ. Aspidium splendens; കരി
വേലിപ്പ. Asp. parasit.; കാൽപ്പ. Asplenium
ambiguum; തിരിപ്പ. Polypodium acrostichoi-
des; തീപ്പ. a parasite; നിലപ്പ. Asplenium
falcatum; പാറപ്പ. Asplenium ambiguum; മ
തിൽപ്പ. Polytrichum & Adiantum, maiden-
hair V2.; വള്ളിപ്പ. Lygodium scandens.

പന്നത്താടിക്കാരൻ who wears whiskers.

പന്നകം panaɤam T. Te. പന്നാകം, C. പന്നം
ഗം (Tdbh. of പൎണ്ണം, T. പന്നം leaf). Leaf-
cover of a palankin; awning; boat cover V1.

പന്നഗം pannaġam S. (പന്നം part. Of പദ്).
A snake, as going along the ground പ. വാ
യിലേ CG. — പന്നഗശായി RC. Višṇu— പന്നഗ
വിഭ്രഷണൻ AR. Siva.

പന്നഗാശികൾ ചെന്നു കുഴിക്കുന്നതു പോലേ
[Mud. pigs.

പന്നാട pannāḍa T. c. So. (പന്ന 1. or പന).
Web surrounding the stem-leaves of a palmyra
= അടിച്ചിപ്പാര.

പന്നി panni (C. Te. pandi, Tu. pańǰi, T. പ
ന്റി fr. പൽ). A hog, pig പ. മൂത്താൽ കുന്ന
ണയും, പന്നിയേ പായും കടവു ശേഷിക്കും,
പ. മുറിച്ചാൽ പ. ക്കുറകു prov.; പ. മാന്തുന്നു, കു

ന്നു കിളെക്കുന്നു, വെട്ടുന്നു TP.— കിണറ്റിൽ പ.
a wild hog fallen into a well (Royal property)
KU. — Kinds: കാട്ടു—, നാട്ടു—, വീട്ടു—, ചെറു—,
എയ്യൻ. or മുള്ളൻ—a porcupine, കടൽപ്പ.=
പന്നിമീൻ.

പന്നിക്കരടി MC. the brown bear.

പന്നിക്കരണം a half day of each fortnight
(whatever is sown during it, will be a
prey of hogs, astrol.).

പന്നിക്കല്ലു ornamental stones on the top of a
wall; the stones immediately below the top
of a well.

പന്നിക്കിള a low earth-wall thrown up from
[both sides.

പന്നിക്കുഞ്ചം swine-bristles.

പന്നിക്കുഴി a pit to catch wild hogs.

പന്നിക്കൂടു a pig-sty.

പന്നിത്തേറ്റ a boar’s tusk.

പന്നിപ്പുൽ or — ക്കറുക Andropogon contortum.

പന്നിമുഖിഭഗവതി a form of Bhagavati. No.

പന്നിമീൻ So. a porpoise = കടപ്പന്നി.

പന്നിയിറച്ചി pork.

പന്നിയൂർ N. pr., a Brahman village E. of തിരു
നാവായി, S. വരാഹഗ്രാമം with a temple of
Višṇu as boar.— പ. കൂറു a section of Brah-
mans, the Tāmūri & his party; (opp. ചോ
വരം).

പന്നിയെലി a bandicoot-rat = പെരിച്ചാഴി.

പന്നിവെട്ടു cutting up a hog shot, ഊൎപ്പള്ളി
സ്ഥാനത്തു നടക്കുന്ന പ. MR.

പപ്പടം pappaḍam (C.Tu. happaḷam. S. പൎപ്പ
ടം). A thin, crisp cake of ഉഴുന്നു; one kind is
ക്ഷാരപപ്പടം GP.; ഉരുക്കുനെയ്യിൽ ചുട്ട പ. TP.
പപ്പടക്കല്ലു a millstone തിരിക്കല്ലു, taxed MR.
പപ്പടക്കാരം = potass.

പപ്പടച്ചെട്ടി a caste of cakemakers, Jainas
(114 at Taḷiparambu).

പപ്പാതി pappāδi (പാതി) By halves— പ. യാ
ക്ക to bisect.

പപ്പായം (Hayti: Papaya) Carica papaya, also
കൎമ്മോസ. — ആൺ പ. the male tree.

പപ്പു pappụ (T. = പരപ്പു, M. = പറപ്പു or പല്പു).
Feathers as on the body of a bird, down. ക

[ 636 ]
രിഞ്ഞില്ലവരുടെ പപ്പും ചിറകും RS. of files in
a fire.

പമ്പ N. pr. A river in Orissa, Trav. esp.
Hampe near Tungabhadra, KR.

പമ്പരം pambaram T. M. (പമ്പുക T. to be
urged, rise, Te. to send). A top for play made of
അടക്ക, (& wood); പ. ആടുക, കളിക്ക, തിരി
ക്ക (ചുറ്റുക). നല്ല പ. പന്തുകൾ KR., പമ്പര
ക്കളി കണ്ടു Bhr., പമ്പരംഏറു V2. (No. = ലട്ടു).

പമ്പു pambụ (T. petulancy, joke, C. magic, പ
ൺ a.T. melody) 1. Charm? പമ്പിലകിന വ
ചനേ RC. Voc. f. charming speaker? 2. (T.
പൺപു disposition, message, fr. പണ്ണുക, Te.
pampu = panupu) agreement; a written order
for taking an oath, B.

പമ്പിരി B. intoxication, പ. ആടുക.

പമ്പിളിവയറൻ B. pot-bellied.

പമ്മാട്ടു B. fraud, trick പ. എടുക്ക, പറക.

പയ paya = പശ q. v. Gum, resin (T. പയിൻ).
പയൻ 1. id. as തിരുവട്ടപ്പ. a. med. 2. പയൻ
No. (അടക്ക — & ആൎയ്യ —) പയിൻ So. = foll.

പയൻമരം Pinus Dammara which yields പ
ന്തം; Vateria Indica, the copal-tree which
yields the Payin-varnish, oilwax in the
fruit, ചെഞ്ചലിയം etc.

[പയൻകൊപ്പര No., see പൈങ്കൊപ്പര].

പയണം = പ്രയാണം Pilgrimage (പയണ
വാണിഭക്കാരൻ V2. a pedlar), നാലുദിവസത്തേ
പയണം Trav.

പയനം = ഭജനം, (പ. ഇരിപ്പാൻ പോയി).

പയറു payar̀ụ & പയർ T. M. Te. pesalu,
C. hesaru, fr. പചു see പയിർ. Leguminous
plants, esp. Doliohus catjang, Rh. പ. വിതെക്ക,
വാളുക No. to sow broad-cast, കുത്തിയിടുക Palg.
to sow; ഇറക്കുക (ന്നു) No. to shell it. — Kinds:
അരിപ്പ. in ricefields; മൺപ. in parambus;
കറുത്ത പ. (ക. പ. നന്നേറ്റം GP.); കാട്ടു പ.
Phaseolus alatus; കുരുത്തോലപ്പ. (or കോട്ട
(ൽപ്പ., പതിനെട്ടു മണിപ്പ) Phas. maximus;
ചെറുപ. Phas. Mungo (കാട്ടുചെറുപയർ GP20.
med.), തൊണ്ടൻ പ. (& പെരിമ്പ.) Doli
chus crassus; പച്ചപ്പ green gram; പൂച്ചപ്പ

Phas. trinervius, Rh. — തണ്ടൻ = തൊണ്ടൻ പ.,
കറുന്തണ്ടൻ പ., കണ്ടപ്പൻ പ., കരങ്ങൻ പ.
Palg. exh., പന്നിത്തണ്ടാൻ Palg., അറുതി
ങ്ങപ്പ Trav.

പയറ്റപ്പം a cake made of pulse; പയറ്റുകറി
[etc.

പയറ്റുപാടു land on which so much pulse
may be sown.

പയറ്റുപാട്ടം B. a tax on parambus; rent
on dry lands, No.

പയറ്റുമണി MC. leguminous seed.

പയറ്റുവെള്ളം water in which pulse was boiled.

പയറ്റു payaťťụ (fr. പയിൽ learning, C.
Te. pasuḷe, pasi a child) 1. Fencing exercise
വാളും വില്ലും പലതുപ. ഉണ്ടു Pay. — കുന്തപ്പയറ്റു,
വടിപ്പ. foil, വാൾ്പ etc. 2. So. a trick. 3. No.
a way of retrieving one’s affairs, by inviting
guests who contribute gifts പ. കഴിക്ക. (opp.
പയറ്റിനു പോക).

പയറ്റുക, (T. പയിറ്റുക) 1. to exercise in arms,
to fence in കളരി, to practise എയ്‌വു etc.
വാൾ എടുത്തു നൽ ചൎമ്മവുമായി മേളത്തിൽ
‍നിന്നു പയറ്റി CG. (young Kr̥šṇa). കച്ചില
കെട്ടിപ്പയറ്റി കുഞ്ഞൻ TP. (a Nāyar girl).
2. to strike രണ്ടു മൂന്നു പയറ്റിക്കൊടുത്തു.
3. to accept an invitation from an involved
friend & contribute at the feast പയറ്റിയേ
ഉണ്ണുക; ൪ പണം പയറ്റി contributed so
much. പയറ്റിയ പണം തിരികേ അങ്ങോ
ട്ടും പയറ്റേണം No.

CV. പയറ്റിക്ക 1. teach the use of arms,
പ’ന്ന പണിക്കർ TP. 2. to outwit, ചെ
ക്കൻ എന്നെ പയറ്റിച്ചു Arb.

പയറ്റുകാരൻ, പയറ്റുപണിക്കാരൻ a fencing-
master.

പയറ്റോല (3) a list of contributions.

പയല payala No. & പകല (see പശ & പ
യി 2). The pulp inside the shell forming the
cocoanut. പകല കെട്ടിയ കരിക്കു, പയല ഉറെ
ച്ചാൽ ഇളന്നീർ.

പയൽ Ar. fayl Strong, corpulent; massive
as furniture.

പയസ്സു payas S. (പീ to drink) 1. Sap അ

[ 637 ]
വന്ന് അസാരം പ. ഉണ്ടു. 2. water, milk.
കൊങ്ക പ. നല്കി Sk.

പയസ്യം milky = പായസം.

പയസ്വിനി a milch cow.

പയി payi 1. = പൈ (T. C. pasi) Hunger, പയി
പരന്തത് ഒഴിവാൻ ഒരൂൺ RC. 2. = പൈ,
പചു (Te. pasi, C. hasi) young, green. 3. =
പശു cow. പയിപ്പോർ rutting time; fight of
bulls for cows. 4. = H. P. pai (foot, ¼) a pie,
small copper coin, പതിനൊന്നു പയി MR.

പയിക്ക (1) To hunger, പാരം പയിക്കുന്നെ
നക്കു TP.; പയിച്ചു ചാക V1. to be starved.

പയ്യായ്ക Nid. want of appetite.

പയിക്കം B., പയിപ്പു hunger പ. തീൎക്ക, (2 പശ)
to conglomerate V1.

പയിങ്ങ (2. T. പചുങ്കായി) Unripe fruit,
young Arecanut (തണ്ണീൎപ്പ. & പ. 1st & 2nd
stages of its growth; see പൈങ്ങ).

പയിങ്ങാച്ചുള്ളി Acanthus ilicifolius.

പയിൻ So. A tree = പയൻ 2, also പയിനി?

പയിമ്പ payimba No. (So. T. പൈ, Tu. pas-
ambe, C. pasube) A bag, sack പണ്ടാരം ഇട്ട
പ. ക്കെട്ടും ഉറങ്ങാതേ കാത്തു കൊൾവിൻ Pay.; പയി
മ്പെരെ മേലും ചോര കണ്ടു (jud. Mpl.). ഈ പ.
യുടെ ഭാഗ്യം (womb) says an unhappy mother.

പയിർ payir T. So. (C. Te. Tu. pairu, Te. C.
pasuru, fr. പചു, പൈ). Green corn, പശുക്കൾ
പൈരുകളെ അഴിച്ചാൽ VyM.

പയിലുക payiluɤa aM. T. (see പയറ്റു).
1. To learn, നാനാവിധമാന വിദ്യകൾ പയി
ന്നവൻ RC. 2. to speak, മന്നിൽനിന്നു പൈ
ല്വൊരു മുതല്വി RC.

പയോദം payōḍam S. (പയസ്സ്) A cloud.

പയോധരം 1. holding water, a cloud. 2. hold-
ing milk, the breast. — പയോധി the sea.

പയ്യ payya T. M. (പൈ young, tender) Gently.

പയ്യ പയ്യ softly V1.; എന്തൊന്നു പയ്യവേ കല്പി
ച്ചിരിക്കുന്നു Mud. secretly. കയ്യിലേ വെണ്ണയും
പയ്യവേ വായിലിട്ടു CG. quietly.

പയ്യത്തി No. a fish.

പയ്യനാടു N. pr. District W. of the Tur̀asčēri
river, 6 കാതം, 8000 or 3000 നായർ in 4 കൂട്ടം,

chief temple കീഴൂർ, feast 29th Vr̥sčiɤam. It
belonged to Kur̀umbra N. & came through
marriage to Calicut (Parts വടക്കമ്പുറം, കിഴ
ക്കമ്പുറം) KU. പയ്യനാട്ടുകരേ കാനഗോവി TR.
& പയ്യനാട്ടിങ്കര.

പയ്യനാട്ടു നമ്പിടി N. pr. a baron in the
prec. with 4000 Nāyars.

പയ്യങ്കതകു & വ — Flacourtia sapida.

പയ്യാന No., പയ്യാനി (ആയിനി) & പൈയാ
ഞ്ഞലി So. Bignonia longifolia. പലകപ്പ.
Bign. Indica. — പ. പ്പുളവൻ, പ. മൂൎഖൻ So.,
പ. മണ്ഡലി No. a venomous snake.

പയ്യാമം quite undigested പാ’ത്തോടു കൂടിസരിക്ക Nid.

പയ്യവൻ payyavaǹ (പയി 1.) The hungry;
Agni. പ’നോടു നേരാം മാമുനിമാർ Bhr. — B.
says: Brahma, (T. പൈയൻ = പൈതൽ).

പയ്യോർമല & mod. പയ്യർമല N. pr. Dis-
trict in Kur̀umbra N. bordering upon Pay-
yanāḍu; 3 കാതം, 500 Nāyar KU. പയ്യനാട്ടുകര
യും പൎയ്യോൎമ്മലയും ദൊറോഗ TR. — പ’ലേസ്വ
രൂപുടയ നായ൪ its former ruler; his successors
അമഞ്ഞാട്ടു & കൂത്താളിനായ൪; പ. തുറയൂ൪ ക
ച്ചേരി TR.

പരം param S. (പർ to lead beyond). 1. Farther,
distant. 2. subsequent അതിൽ പ. after that,
പരം അറിഞ്ഞു KR. then, എണ്ണായിരത്തിൽ പ.
തൊള്ളായിരത്തെണ്പത്തുനാലു Bhr. 3. better
മാനസജയത്തിൽനിന്നു പ. ഒന്നും ഇല്ല Bhg.
അധൎമ്മത്തിനേക്കാൾ പ. ജീവനാശം Si Pu.
preferable, എന്നിൽ പ. ഒരുത്തരും ഇല്ല I am
the man. പണ്ടിതിൽ പ. ഉണ്ടായിട്ടുണ്ടു പലർ
Bhr. many have suffered more. — holding for
the best. ദോഷപരൻ devoted to sin. സത്യപ
രൻ Bhr.; ഏകനാരീപരന്മർ rivals. 4. differ-
ent. പരന്മാർ strangers, foes. 5. Tdbh. = ഭരം
(പരേല്പിക്ക). 6. T. aM. (S. ഫരം) a shield, ഒ
ളികൾ തോൽപ്പരവും ഏന്തി RC. (പരക്ക.)
പരകാൎയ്യം (4) another’s business.

പരക്ക parakka 5. (similar S. par) 1. To spread,
be diffused, extended രക്തം പരന്നിതു ഭ്രമി
യിൽ AR.; ദീനം മറ്റാൎക്കും പരന്നില്ല infected.

[ 638 ]
മഷി പരന്നു പോകുന്ന കടലാസ്സു blotting paper.
ദിക്കൊക്കയും പരന്ന സുഗന്ധം Bhg., വമ്പടവ
ങ്കടൽ പോലേ പരന്നിതെങ്ങും CG.; ചന്ദ്രികപാ
രിൽ പ. UR.; തേരിനെ പരന്നു നോക്കി KR.
followed the chariot with his eyes. 2. to
become large. പയിപരന്തുതു RC. very hungry.
ഭൂമിയിൽ കലിയുഗം പ. Sah. exerting its influ-
ence. 3. to become public. പരക്കയറിയാതേ ഒ
ന്നു ചെയ്യേണം Bhr.

Inf. പരക്കേ extensively, every-where, uni-
versally. പ. ചെന്നപേക്ഷിച്ചു all about.
അതിന്നു പ. വേണ്ട Mud. not many. ഞങ്ങ
ൾക്കു പ. വന്ന സങ്കടപ്രകാരങ്ങൾ TR. uni-
versal grievances. പ. പറക to proclaim.

പരന്ന broad, extended. പ. മുഖം a wide face.
മാറുപ. വൻ broad-chested. പ. ഉറുപ്പിക
(opp. സൂൎത്തി Rupee). പ. വള്ളി a creeper.
പ. സഭയിങ്കൽ നിറഞ്ഞു മഹാജനം Bhr.
in a spacious court. പരന്ന പാരതിൽ നിര
ന്നു കൂടിനാർ KR.

v. a. പരത്തുക 1. to spread. പക്ഷങ്ങളാൽ ഒ
ന്നു പരത്തി CG. (a fly). കൈകളും പരത്തി
നിന്നിരക്ക SiPu., കൈപരത്തിയാചനം ചെ
യ്ക PT. to beg. രണ്ടുകയ്യും പരത്തി മുഖത്തു
പൊത്തി MR.; പരത്തിമൂടുക to spread all
over. കീൎത്തിയെ പരത്തിനാൻ Bhg. & വി
ശ്വവും തന്റെ കീൎത്തികൊണ്ടു പരത്തേണം
Bhr.; ഭുവിപരത്തിനാൻ ശോണിതം Sk. 2. to
put confusedly; flatten, level. പരത്തിക്കള
ക to spoil paper by useless writing etc.
3. to divulge, proclaim ഓരോ ദീപം കൊ
ളുത്തി പരത്തുംപോലേ CG.

VN. I. പരത്തൽ 1. spreading. 2. (Palg. പ
രത്തല) പൊന്നുകൊണ്ടു പ. MR. of less value
than ആമാട, being a rough imitation of it &
very thin (generally made into a neck-
ornament with real ആമാട) —

പരത്തല്ക്കൂട്ടം a neck-ornament.

II. പരത്തു spreading; = പരത്തൽ 2; അടിപ.
(hon.) walk of barons, etc. V2.

പരന്നനേ Inf. = പരക്കേ here & there അധി
മാംസം വീങ്ങിപ്പ. പലതുണ്ടാം Nid 26.

III. പരപ്പു. spreading of sound, disease, bran-
ches ശാഖകളുടെ പ. 2. extent, breadth,
width കുണ്ടും പ’൦ Bhr. (of water). ഒരിക്കൽ
പരപ്പായും ഒരിക്കൽ ചുരുങ്ങിയും KR. (flow
of a river). 3. full account അതിന്റെ പ.
(= വിസ്താരം), ഗോത്രത്തിന്റെ പ. ചൊല്ലി
ക്കൂടാ Bhr.; യാഗത്തിൻപ.ചൊല്ലുന്നില്ല KR.;
പരപ്പിൽ ചൊല്ലി Brhmd. circumstantially.
ചുരുക്കവും പ’൦ പാരം ഇല്ല വചസ്സിന്നു KR.
verbosity. 4. publicity, പരപ്പിലാക്ക V2.
to publish. പരപ്പായ തീൎപ്പു MR. (also de-
tailed). 5. aM. T. sea ചോരികോടിട ക
ലൎന്നൊഴുകുന്നു പരപ്പിനിൽ, പൊടിപ്പ. (on
a battle-field) RC.

പരപ്പൻ 1. broad. 2. rice flattened.

പരപ്പെടുക aM. to spread പ’ടും പടെക്കു വന്ന പരിഭവം RC.

പരക്കം parakkam So. = പരുങ്ങൽ Perplexity.
പരക്കഴി So. rejection B.

പരഗതി paraġaδi S. (പരം 3.). Bliss എല്ലാ
ൎക്കും ഗുരു തന്നേ പരയായുള്ള ഗതി KR.

പരജന്മം another birth.

പരജാതൻ a bastard, Bhr.

പരജാതി a foreign tribe, other caste.

പരണി Tdbh.; ഭരണി A vase, jar. പരണി
ക്കിണ്ണം an earthen plate.

പരൺ T. So., also പരണ a loft under the
roof, rude ceiling; a frame for drying some-
thing over the fire-place.

പരണ്ടുക paraṇḍuɤa T. M. (Tu. paranka)
To scratch, scrape.

പരണ്ട (= പരള) 1. what is depressed, low.
ആ കോഴി പ. is short-sized. പ. ക്കോഴി
a jungle-fowl. 2. a small plant. ചങ്ങലമ്പ.
Cissus quadrang. നിലമ്പ. Viola enneos-
perma.

(പരം): പരതന്ത്രം S. dependant on others.
പരതീരം the other shore.

പരതുക paraδuɤa (പരുവു). To seek groping
chiefly at night ചരതമില്ലാത്തവൻ പരതിനട
ക്കും prov. — മൂന്നാൾ പരതിനോക്കി TR. acted
as spies.

[ 639 ]
പരത്തി, see പരവൻ.

പരത്തു, see പരക്ക.

(പരം): പരത്ര S. in yonder world.

പരത്രാണനം S. saving another, നന്മ ഉണ്ട
ല്ലോ പ. കൊണ്ടു VetC.

പരദാരം S. another man’s wife, പരധനവും
പ’വും കവൎവാൻ RC.

പരദാസ്യമേറ്റു Mud. became another man’s
servant.

പരദേവത S. 1. the highest Deity. 2. a house-
hold-god, peculiar to some place or class
of men, പ. നാട്ടിൽ എഴുന്നെള്ളി (the tutelar
Deity of Kur̀umbra N.). പരദേവതേടേ നി
യോഗം ഉണ്ടായിട്ടു (says the Rāja of Pal̤ačči).
ഇതിന്നു പ. സാക്ഷി (kings signing their
agreements). കോലസ്വരൂപത്തിങ്കൽപ. etc.
TR.; പരദേവതമാരുടെ വഴിപാടുകളും കഴി
ച്ചു doc. — Similar ഭൎത്താവല്ലോ ധന്യമാം പ
രദൈവം Nal.; പരദൈവങ്ങൾക്കു കൊടുത്തു
നേൎച്ചകൾ KR.

പരദേശം S. another country (opp. സ്വദേശം).
പ. പോക to travel abroad, out of Kēraḷa.
പരദേശി 1. a foreigner, as an Arabian, Per-
sian, Guzerati merchant; Brahmans
from other parts, also പ’ശത്തവർ Anach.
2. a pilgrim, beggar, one of a beggar-
caste (100 in Taḷiparambu).

പരദ്രവ്യം S. 1. another’s goods. 2. a cer-
tain Royal income (at a foreigner’s de-
mise?) KU.

പരൻ (പരം) 1. the highest പരൻ പുരാൻ, പ
രൻ പുരുഷൻ God. AR.; പരനുടെ മായാമ
ഹിമ Bhr. 2. another.

പരന്തപൻ who afflicts the foe, KR.

പരന്തിരിയസ്സ് port. Francez, French പ.
വംശത്തിലേ യജമാനന്മാർ, also മയ്യഴിയിൽ പ
രിന്തിരസ്സു വംശത്തിങ്കലേക്കു നമ്മുടെ കാരണവ
ന്മാർ ഏതാൻ ഒരു സ്ഥലം കുറ്റിയിട്ടു കൊടുത്തു
TR.; (KU. also പരങ്കിരിസ്സ).

പരന്തു parandụ No. (=പരുന്തു). A kite, Ac-
cipiter nisus, പണത്തിന്നു മീതേ പ. പറക്കയി
ല്ല prov.

(പരം): പരപക്ഷം S. the other party. പക്ഷം
പ. വിചാരിച്ചു TR. biassed in favor of either
party.

പരപീഡ S. oppressing others.

പരപുഷ്ടം = പരഭൃതം.

പരപ്പൂവർ parapūvar (പരക്ക, പരവ?) N. pr.
A caste = പള്ളിച്ചാന്മാർ KN., see പറപ്പു.

(പരം): പരബോധംS. 1. conviction of others.
2. general consent, notoriety. പ’മാക്കുക, പ.
വരുത്തുക to make public, divulge. എന്നു പ.
വന്നുപോയി it’s now notorious, VyM.

പരബ്രഹ്മം the highest Brahma, AR. said to
be worshipped by the Trimūrti, ജഗന്നാ
ഥൻ രണ്ടില്ലാതൊന്നാം പ. Bhr.

പരഭൃതം fostered by others. — കോകിലനാരി
പോലെ നീ പരഭൃത Bhr 1.

പരമണ്ഡലം a foreign, excellent country,
heaven.

പരമദഹരൻ KR. humbler of enemies.

പരമം paramam S. (Superl. of പരം). 1. Ex-
treme. 2. supreme, best, പരമഗതി, പരമസി
ദ്ധി final bliss. പരമദുഷ്ടേ KR.

പരമദാനി Royal carpet പ. വിരിച്ചു RS.; others
— ധാനി VyM.; rather പരവ — q. v.

പരമരസം V1. sour milk.

പരമാത്മാവു & പരമപുരുഷൻ the soul of the
universe, (opp. ജീവാത്മാ individual life)
AR.; പരബ്രഹ്മമാം പരമാത്മാ Bhr.

പരമാനന്ദം പൂണ്ടു Mud. supreme joy.
denV. പരമാനന്ദിച്ചു Bhr 12.; RS. to be in
ecstasy of joy.

പരമാന്നം the best food; = പായസം; (the semen
is called പ’ത്തിൻ സാരാത്മകം Brhmd.).

പരമാൎത്ഥം 1. the whole truth, ഉണ്ടാം പ. എ
ല്ലാം Nal. (will come out). ഇത് എന്റെ പ.
ആകുന്നതു TR. true statement, പ’മായി
ബോധിപ്പിച്ചു jud. 2. (mod. = സത്യം) oath.
പ’ത്തിന്മേൽ അവസാനിപ്പിക്ക MR. to de-
cide by oath.

പരമാൎത്ഥി 1. a true person. 2. artless; a
simpleton = പച്ചപ്പശു 592.

denV. ഓരോരോ ജാതി പലജനം ചൊല്ലു

[ 640 ]
ന്നതാരും പരമാൎത്ഥിച്ചീട വേണ്ടാ Anj.
take for truth = പ്രമാണിക്ക.

പരമേശ്വരൻ, പരമേശൻ (in Sk., Bhr. always
പരമീശൻ) God; Siva. പ’രി Kāḷi.

പരമേഷ്ഠി (പരമേ + സ്ഥിൻ) the highest God
= പ്രജാപതി.

പരമോപദേശം invaluable information.

പരമാൻ P. farmān, (fr. S. പ്രമാണം). Order,
പ. വായിച്ചു TR.; also പരമാനം; കൊടുത്തയച്ച
പരമാനിക (P. parvāna); even പട്ടണത്തുന്നു
ഒരു പരമാനികം വന്നു TR.

(പരം): പരമുഖം S. another man’s or woman’s
face, പ’ത്തു നോക്കി KN. lusted. പ. കാട്ടുക
V1. to show estrangement.

പരമ്പരം S. one succeeding the other, hence:

പരമ്പര 1. continued succession, descendants.
യദുവിൻ പ. യാദവന്മാർ Bhr.; ഇപ്പ തെക്കേ
ദിക്കിൽ നൽ പ. യായ്നടന്നു വരുന്നു VCh.
2. tradition; blessings or prophecies here-
ditary or traditional in a dynasty. പ’രോ
പദേശം family secret — പാരമ്പൎയ്യം.

പരമ്പു parambụ (T. extension, bed. പിരമ്പു
rattan). A bamboo mat V1., also പനമ്പു loc.
പരമ്പിൽ ചുരുട്ടിത്തിരച്ചു കെട്ടുക a torture.
നെല്ലിടുന്ന പ. something like a large gabion
to hold rice, mats made by Vēlan, പെരിമ്പ.
etc. [Palg. of പന — & തെങ്ങോല].

(പരം): പരമ്പുരുഷൻ AR. = പരൻ‌പു., പരൻ
പുമാൻ.

പരലോകം S. yonder world. പ. ചേരാം Anj.
die (happily), പ’ലോകത്തു Mud. — പരലോ
കഗമനം, — പ്രാപ്തി, — വാസം, — സുഖം.

പരൽ paral T. M. Tu. (C. haraḷ, Te. prāl, fr.
പരു). 1. Grit, coarse grain, gravel; in തേറ്റാ
മ്പരൽ a kernel, 2. a cowry-shell = കവിടി, in
astr. രാശികളിൽ വീഴുന്ന പ. സംഖ്യയുടെ ഏ
റ്റക്കുറച്ചൽ TrP.; പ. എടുത്തു നിരത്തി Mud.
(the astrologer for calculating). ജ്യോതിഷ
ത്തിൻ പ. ഉണ്ടോ Pay. 3. fish newly formed
from spawn (പരിഞ്ഞിൽ).

പരല്പേർ (2) a symbolical name in astr. com-
putation; പരപ്പേരുകൾ CS. chiefly the
names given by the learned to the fractions.

പരൽമീൻ a river-fish with many bones V1.
(also = രാജീവം Cyprinus niloticus), പ. മേ
ദുരം GP.

പരവ parava T. M. 1. Spreading, a sea-fish
B. 2. = പരുവ No. a spreading plant. 3. aT.
M. the sea = പരപ്പു. 4. (fr. പരവുക), പ. വ
കഞ്ഞു RC. by a dam.

പരവതാനി a carpet പ. വിരിക്ക V1. 2.; പ’ക്ക്
എഴുന്നെള്ളി KU. to the audience-hall.—പര
മതാനിപ്പോയി a kind of finer Palg.-mats
with a variety of pattern.

പരവൻ m., പരത്തി f. T. M. (3) dwellers on
the sea-coast; a caste of fishermen, dyers,
etc. D. — No. a caste of masons; the women
are midwives in Wayanāṭṭara, Kur̀umbra
N., Kadattuwa N. & Irivana N. for Brah-
mans to Tīyars; (called by Pulayars പര
ക്കോയിൽ), ആശാരിയും പരവനും കണ്ട വി
ല TR. (in title-deeds) mason, കല്പണി പര
വനു KN. — പരത്തി B. also a washer-woman.

പരവരി p. parwarī, Fostering, patronage
സൎക്കാർ പ. വക MRl4.

(പരം): പരവശം S. 1. subject to another’s
power, dependant. 2. being out of one’s own
control, from ecstasy, lust പുഷ്കരശരപരവശ
f. AR., madness, embarrassment രാജാജ്ഞ ഇ
ല്ലായ്കിൽ ഒക്ക പ. Sah. = a chaos. — പരവശാൽ
Abl.

പരവശപ്പെടുക 1. to be enraptured. 2. to be
distressed പ്രജകൾ പ’ട്ടു പോകാതേ രക്ഷി
ക്ക KU. govern mildly. പ’ട്ടു കരഞ്ഞു Mud.

പരവുക paravuɤa T. M. C. To spread = പ
രക്ക So., നിന്റെ കീൎത്തി ഏതു ദിക്കിലും പരവി
യിരിക്കുന്നു Arb.

പരശു parašu S., (G. pelekys). An axe, mace =
[വെണ്മഴു Brhmd.

പരശുരാമൻ N. pr. Rāma, son of Jamadagni,
celebrated as the creator or colonizer of
Kēraḷa KM., KU.

‍പരശുരാമക്ഷേത്രം Malayāḷam പ’മാകിയ ഭൂമി
SiPu., പരശുരാമഭൂമി KU., — സൃഷ്ടി etc.

പരശുരാമപ്പൂച്ചി (loc.) a mantis, supposed to
be praying for rain.

[ 641 ]
പരശ്വധം S. a mace, പ. കൊണ്ടെറിഞ്ഞു KR6.
(പരം): പരശുഭദ്വേഷി S. envious.

പരശ്വഃ S. after to-morrow, ശ്വോവാ പര
ശ്വോവാ AR4.

പരസംഗം S. intercourse with others (women),
പ. തുടങ്ങോല Anj.

പരസ്ഥലം S. another place. നാടു വിട്ടു പ’
ത്തിൽ ചേൎന്നു TR. Abroad.

പരസ്പരം S. one another. പ. ചൊല്ലിനാർ VetC.
= അന്യോന്യം mutually. സാക്ഷികൾ പ. വ്യ
ത്യാസമായി പറഞ്ഞു MR. contradicted each
other. Often in Cpds. വായ്മൊഴികൾ പര
സ്പരവ്യത്യാസങ്ങളായി, പരസ്പരവിരോധം
MR. of evidence.

പരസ്യം parasyam M. (T. പരാസിയം, perh.
പ്രകാശ്യം? in V2. പരച്ചൽ ആക്ക to divulge;
in Syr. farasi, to publish, prob. fr. പരക്ക). Pro-
clamation, publicity (opp. രഹസ്യം). എന്നു പ’
മായി കേൾക്കുന്നു common report. — പ’മാക്ക to
proclaim TR. ഈ ദൎശനം പ. അല്ലാതതിരഹ
സ്യപ്രകാശമാം Bhg.

പരസ്ത്രീ parastrī S. (പരം) 1. The wife of
another. 2. M. a woman not confined to one
man.

പരസ്ത്രീമാൎഗ്ഗം, opp. to. കുലസ്ത്രീമാൎഗ്ഗം, ഗൃഹസ്ത
ധൎമ്മം, പാതിവ്രത്യം privileged concubin-
age, ബ്രഹ്മചാരികൾക്കു പ’ൎഗ്ഗം മതി Anach.

പരസ്ത്രീസംഗക്കാരൻ a whoremonger.

പരസ്വം S. property of others, പ’ത്തിൽ അ
പേക്ഷയില്ല KR.

പരഹിംസ S. troubling others.

പരള paraḷa (loc.) = വരളി Flattened dry cow-
[dung.

പരാ parā S. (പരഃ beyond). Away, as in:

പരാക്രമം S. exertion, prowess, valour പ.
കാട്ടി. — Hence:

പരാക്രമി valiant (— മൻ AR.), ശൌൎയ്യപ’
മിയായ ഭവാൻ CrArj., നൽ പ’മി ലങ്ക
യെ എരിച്ചീടും KR.

denV. പരുഷവാക്യങ്ങൾ സദ്യാ പൊഴിഞ്ഞു
പരാക്രമിക്കും Bhg 6.

പരാഗം parāġam S. (prh. പറക്ക). 1. Pollen
of flower, പൂമ്പൊടി. 2. dust (തെണ്ടുക, 2, 479)

scented powder വണ്ടു പ’ങ്ങൾ ഉണ്ടു SiPu.; ഭൂ
മിപ. ഗണിക്കിലുമാം Bhg.

(പരാ): പരാങ്മുഖൻ S. with averted face (=
വിമുഖൻ), regardless.

പരാജയം S. defeat, ചൂതിൽ പ. വന്നതു Nal. =
തോല്വി.

പരാജിതൻ (part.) defeated, യുദ്ധേ പ’നാ
യ്‌വന്നു Brhmd.; പ’നായി Bhr.

പരാണം = പ്രാണം N. pr. fem.

പരാതി (Trav.) T. = പിരിയാതി Accusation.

പരാത്മാവു S. (പരം). Highest spirit, ആത്മാനാ
ത്മാ പരാത്മാ ത്രിവിധം ഇതിന്നഭിപ്രായം Anj.

പരാധീനം S. (പരം). 1. Subject to another,
പരാധീനമുള്ളതു സ്വാധീനമാക്കുക V2. 2. dis-
tress, പാരം പ’നായി ഞാൻ Nal. miserable =
പരവശം; പരാധീനപ്പെട്ടുഴലുന്നു PT. in great
distress. കുഡുംബപ’ങ്ങളും വളരേ ഉണ്ടായി
TR. family troubles, money difficulties, etc.
ദിക്കിൽ ഒക്കയും പ’മായി confusion, നാട്ടിൽ പ.
കാട്ടുവാനും നശിപ്പിപ്പാനുമല്ല TR. to trouble.
അമ്മ മരിച്ച പ. ആക TR. to mourn the loss
of a mother. 3. difficulty ചെയ്‌വാൻ പ. PT.
( = പണി). ഒരു പ’വും കൂടാതെ കഴിഞ്ഞു പോ
രുന്നു TR. in easy circumstances.

പരാന്നം S. another man’s food, പ. ഭക്ഷിക്ക
VyM. to serve,

പരാപരം S. 1. the higher & the lower, for-
mer & later. 2. = പരമാത്മാവു chiefly T.
explained as the One exempt from പര
( = മായ) പത്തർ (ഭക്തർ) തേടിന പരാപരാ
യ നമഃ RC; പരാപരജ്ഞാനനിശ്ചിതർ KR.
പരാപരമൂൎത്തേ CG. addressed to Kr̥šṇa.
പരാപരൻ, പരാപരവസ്തു, the Absolute,
പ’ൻ ഈശ്വരൻ Bhr.

പരാഭവം S. (പരാ) Discomfiture; being put
down.
denV. ദുഷ്ടരെ പരാഭവിച്ചിട്ടും പുണ്യരെ പരി
പാലിച്ചിട്ടും KR. to bring to grief.
part. പരാഭൂതൻ = പരാജിതൻ defeated.

പരാമൎശം S. consideration, reflexion ഗണിത
മാകുന്നതു സംഖ്യവിഷയമായിട്ടിരിക്കുന്ന പ
രാമൎശശേഷം Gan.

denV. പരാമൎശിക്ക to consider; take care of,

[ 642 ]
Tdbh. പരാമരിക്ക T., പരാംഭരിക്ക V1. (=
ഭരിക്ക).

പരായണം S. the going thither, chief aim.
In Cpds. പ’ൻ adhering to a pursuit, നിദ്രാ
പ., സേവാപ. (= പരൻ 3.)

പരാരി Ar. farār, Desertion ഭൂമി പ. യായി
പോയി escheated to Government, പരാരിവക
(So. ownerless, as a strayed ox; Palg. neglected
property going to ruin. പരാരിപ്പിള്ള = പടുമു
ളക്കാരൻ).

(പരം): പരാൎത്ഥം S. for another’s sake
പരാൎദ്ധം S. the other half; half of the longest
life-time (100 years). ദ്വിപരാൎദ്ധം കഴിവോ
ളം GnP. the 100 years.

പരാശ്രയം S. reliance on another.

(പരാ): പരാസനം S. slaughter.

പരാസു S. dying, expiring.

I. പരി pari S. (G. peri, √ പർ as പരം).
Round about, beyond, out of, according to; in
Cpds. fully, very.

II. പരി aM. T. C. Te. 1. Way, manner ഇപ്പരി
(Jew. doc.) = ഇപ്പടി, hence പരിചു. 2. a
horse, പരി ഏറുവിൻ Mpl. song. 3. = പരുത്തി
in പരിനൂൽപ്പുടവ Pay.

(I. പരി): പരികരം S. 1. retinue, followers
പ’ങ്ങളും അതിന്മേൽ ഏറ്റിനാൻ KR. em-
barked. 2. a girdle, പ. ബദ്ധ്വാ നിൎഗ്ഗമിച്ചു
AR. girded himself for the fight.

പരികൎമ്മം 1. service, അവളാൽ വേണ്ടും പ.
ചെയ്തു Bhr. esp. decoration & care of the
body. 2. arithmetical operation എട്ടു പ’
ങ്ങൾ CS.; സങ്കലിതാദി പ’ങ്ങൾ Gan. (addi-
tion etc. — extracting the cube root). —
പരികൎമ്മികൾ ഭൃത്യന്മാരും Bhr. assistants.

പരിക്ക parikka So. Tu. Te. C. (harike). A vow.
പ. വെക്ക to promise solemnly to pay (T. =
പരീക്ഷ?)

പരിക്കു & പരുക്കു M. C. (T. പരി to tear).
1. A scratch, wound, scar. പെണ്ണുങ്ങളെ പ.
കൾ ചെയ്തു MR. wounded slightly. അടിച്ചു ച
വിട്ടിയും പ. ഏല്പിച്ചു jud.; പരിക്കുമുറി Palg.
jud.; അകത്തു പ. ഏറ്റു MR. internal hurt.

2. (പരുങ്ങുക, aT. പരിവു love, trouble), taking
pains, esp. about new plants വാഴ വെച്ചു നല്ല
വണ്ണം പ. ചെയ്തു MR. (= രക്ഷ). 3. satisfac-
tion for an injury done V1. 4. B. a plant.

(I. പരി): പരിക്രമം S. walking about; order.
denV. പ’മിക്ക id.

പരിക്ഷേപം S. surrounding, girding.

പരിഖ S. (ഖൻ) a ditch, most സാലനിന്മയാം
പ. യും KR.

പരിഗ്രഹം S. 1. acceptance; gaining posses-
sion. 2. marriage, a wife ഗുരിക്കന്മാരുടെ
പ’ങ്ങളെ ഗ്രഹിക്ക KR.; also പ. = ബാന്ധവം
Anach. 3. dependants, family, train.

denV. പരിഗ്രഹിക്ക 1. to receive ഞങ്ങ
ളാൽ ചെയ്യപ്പെട്ട പൂജയെ പ’ക്കേണമേ
(Mantr.); പ്രശ്നങ്ങളെ പരിഗ്രഹിച്ചുത്തരം
ചെയ്തു Bhr. 2. to hold fast. കൎബ്ബുര
ഭാവം പ’ഹിയായ്ക AR. give up the
Rāxasa disposition! അവന്റെ പരിഗ്ര
ഹം അഗ്രജൻ പ’ച്ചു AR. took & kept her.

VN. പരിഗ്രഹണം, f. i. ഭാ൪യ്യാപരിഗ്രഹണാ
ഗ്രഹം Bhr.

പരിഘം S. (ഹൻ) 1. the iron bolt of a gate.
2. an iron club ഒൺ പരികം RC.; പൊൽ
പ്പട്ടകെട്ടി വിളങ്ങും പ’വും ചുഴറ്റി KR.; പ.
തിരിപ്പവൻ, കെല്പേറും പ’ത്താൽ പ്രഹ
രിച്ചു AR.

പരിഘോഷം S. noise, improper speech.

denV. പരിഘോഷിക്ക to grumble.

പരിങ്ങൽ pariṅṅal (fr. പരിക്കു). 1. Scratched
surface, hurt skin. 2. V1. the roe of fish,
rather പരിഞ്ഞിൽ. 3. griet, distraction.

പരിങ്ങു V1. the hilt of a sword (or — ഞ്ഞു)

പരിങ്ങുക 1. to be perplexed. 2. to lie in
wait, steal V1; to pluck grass B.

CV. പരിങ്ങിക്ക to confound.

പരിച pariǰa T. M. C. harige, (പരം 6). A
round shield. ചായിലിയ പ. V1. a red shield.
വാളും പ. യും കൈക്കൊണ്ടു AR.; പരിചക്കൊ
ല്ലൻ D. maker of sword-belts, etc. See പലിശ No.

പരിചം, see പരിയം.

പരിചകിതം VetC. = ചകിതം.

[ 643 ]
പരിചയം S. (പരി) Acquaintance, familiarity
കാടുസുഖമായിവന്നു ചിര പ’ത്താൽ KR.; ചിര
പ. ചെന്നപ്പോൾ, മുഖ പ. personal acquaint-
ance കണ്ടുപ. ഉണ്ടു Bhg.; കൈപ്പ. dexterity പ’
മുള്ള ആളുകളേകൊണ്ടു ചാൎത്തിക്ക TR. of local
experience. കുടിയാന്മാരെ പ. ഇല്ല MR.; പറ
വാൻ പ. ഉണ്ടു TR.

പരിചയക്കാരൻ 1. an acquaintance. 2. ex-
perienced.

denV. പരിചയിക്ക 1. to be familiar with
അനൎത്ഥങ്ങളോടു പ’ച്ചിരിക്ക; നിത്യം പ’ക്കു
മ്പോൾ അരികളോടും കൃപ ഉണ്ടാം KR.; പ’
ക്കാത്ത വസ്തുഭുജിക്ക Nid. unwont. വാണിഭ
ത്തിങ്കൽ ഏതും പ’ച്ചില്ല Mud. has no ex-
perience in trade. കൎണ്ണാടകനടപ്പിൽ പ’ച്ചു
നടന്നവർ TR. officers of standing under
the former Government. 2. to take medi-
cine = പരുമാറുക.

CV. പരിചയിപ്പിക്ക to accustom.

പരിചരൻ S. attendant.

denV. പരിചരിക്ക to attend, serve മാതാപി
താക്കന്മാരെപ്പരിചരിച്ചു Bhr.

പരിചൎയ്യ attendance, also പരിചാരം, which
is also used for the healing art. — Tdbh.
പരിയാരത്തവർ servants in Brahman
houses, KN.

പരിചാരകൻ m., — രിക f. an attendant.

പരിചു parišu T. M. aC. (Te. parasu, fr.
പരി II.). 1. Nature, manner. ഇപ്പ. in signing
“thus” കൊണ്ടാൽകൊണ്ട prov.; വിശ്വാസം
ഉണ്ടാം പരിചറിയിക്ക AR. = വണ്ണം so that.
2. proper manner. പരിചിനോടു, പരിചോടു
in good style, decently. പരിചുപെട Pay.
nicely.

പരിചുകെടുക്ക 1. to defeat, rout തച്ചു തച്ചാട്ടി
പ’ത്തു Bhg 4. 2. to illtreat, torture പണ്ട
ങ്ങൾ ഒക്കയും പിടിച്ചു പറിച്ചു തച്ചു പ’ത്തു
TR. (robbers). —

പരിചുകേടു = തോല്വി; also want of character.

(I. പരി): പരിഛ്ശദം. S. (പരി) all about one,
train, baggage പ’ങ്ങളാൽ ഫലം എന്തുള്ളതു
എനിക്കും ഇപ്പരിജനങ്ങൾക്കും KR.

പരിഛ്ശേദം S. 1. a section, chapter. 2. clear
distinction, decision. 3. vu. പ. വന്നു
പോയി quite destroyed.

denV. പരിഛ്ശേദിക്ക 1. to define, decide
ഭഗവാന്റെ മഹത്വം പ’ക്കാവതല്ല Bhg.;
പുരുഷസാരത്തെ പ’ച്ചീടും ഒരിക്കൽ കാ
ണുമ്പോൾ KR. he will be voted the
finest man. 2. to cut off കാലപാശം
പ Bhg.

പരിഛ്ശേദ്യം definable, അപരിഛ്ശിന്നനാ
യി Bhg. (past part.)

പരിജനം S. people about one, attendants; see
പരിഛ്ശദം.

പരിജ്ഞാനം S. knowing by experience or
exercise, അക്ഷരപ. etc.

പരിഞ്ഞു, (T. പരിഞ്ചു) the hilt of a sword V1.

പരിഞ്ഞിൽ (പരു II.) roe of fish = പനിഞ്ഞിൽ.

(I. പരി): പരിണതം S. (നമ്) turning round,
changed, old; part. of പരിണമിക്ക to assume
other shapes. പലവായി പ’മിച്ചൊരജ്ഞാനം
KeiN. ignorance in various disguises.

പരിണയം S. (നീ) marriage, ദമയന്തിയുടെ പ’
യമഹോത്സവം Nal.

denV. പരിണയിക്ക to lead around the fire,
[to marry.

പരിണേതാവു the husband.

പരിണാമം S. (നമ്) change — ആറു ധാതുക്കളു
ടെയും പ’മത്വം ശുക്ലം Brhmd.

denV. ഉദരത്തിൽ ദഹിച്ചു രസമായി പരി
ണാമിച്ചീടുന്നു VCh. of chemical changes
through digestion, etc. (compare പരി
ണമിക്ക).

പരിതപിക്ക S. v. n. to grieve, പറഞ്ഞതിന്നേ
തും പ’ക്കേണ്ടാ KR. — part. പരിതപ്തം AR.
പരിതാപം inward heat; grief, sympathy.

CV. സുഹൃത്തുക്കളെ പരിതപിപ്പിക്കാം KR.
give pain to.

പരിതോ S., — തഃ, all round പരിതോ വിള
ങ്ങും CC.

പരിതോഷം S. inward satisfaction, പ. പൂണ്ടു
[Mud.

CV. പരിതോഷയാംചകാര CC. gave joy
to.

പരിത്തി, see പരുത്തി.

[ 644 ]
(I. പരി) പരിത്യാഗം S. abandonment ആശ്രി
തപ. ചെയ്കയില്ല Bhr.

denV. പരിത്യജിക്ക to repudiate, ക്രോധം പ.
Brhmd. = വിടുക.

പരിത്രസ്തൻ S. afeard പ’നായിനിന്നു KR.

പരിത്രാണം S. protection ധരാപ. ചെയ്തേൻ
KR. ruled & പരിത്രാണനം PT.

പരിദാനം S. barter, exchange V1.

പരിദേവനം S. lamentation, പ’ങ്ങൾ Bhr.

പരിധാനം S. putting on; lower garment.

പരിധി S. 1. an enclosure, halo. 2. a disk,
circumference വ്യാസത്തെ കല്പിച്ചു പരിധി
യെ വരുത്തുക Gan.; (in CS. to find the വ
ട്ടം through the വിട്ടം).

പരിപക്വം S. quite ripe, (see പരിപാകം). സം
സാരപ. വന്നവർ Tatw. men of thorough
experience.

പരിപതനം S. = simpl. അസുരകുലപതി ചര
ണപരിപതനഭീതി SitVij. falling at his
feet.

പരിപന്ഥി S. blocking the way. — പ. കൾ Bhr.
[foes.

പരിപാകം S. maturity; mature experience.
പ. ഇല്ലാതേ GnP. having learned nothing.
എന്നിട്ടും ദശാസ്യനു വന്നില്ല പ KR. mode-
ration. പ. വരുത്തുക to calm, quiet; to
make steady & sober. — fig. ദേവകീപുണ്യ
ത്തിൻ പ. Bhr. Kr̥šṇa is the ripe fruit
of D’s merits.

പരിപാലകൻ S. protector, ruler. ശിഷ്ടപ Bhg.
protecting the good.

പരിപാലനം protection; government കുമ്പ
ഞ്ഞി പ’നത്താൽ നാം കൊണ്ടു നടക്കുന്ന
ത് ഒക്കയും TR. all that I possess under
the rule of the HC.

denV. പരിപാലിക്ക to protect, നാടുപ. KU.
to rule. ദേഹത്തെ പ’ച്ചു കൊൾ്ക KumK.
preserve thy life.

part. pass. പരിപാലിതം; — പരിപാല്യക
ളാം പ്രജകൾ Bhr.

CV. കേരളരാജ്യം പരിപാലിപ്പിപ്പൻ KU.

പരിപൂൎണ്ണം S. quite full. മനോരഥം പ’മായ്‌വ
ന്നു Bhr. was fulfilled. — പരിപൂൎണ്ണൻ AR.
Višṇu. പരിപൂൎണ്ണത, പരിപൂൎത്തി fulness, completion.

പരിപോഷിക്ക S. to foster, nourish, cherish.

പരിപ്രാശിക്ക S. to eat, KR.

പരിപ്പു parippụ T. പരുപ്പു (പരു) 1. Peas,
pulse skinned in water, halved & dried അവ
രപ്പ., തുവരപ്പ. etc. പരിപ്പുകഞ്ഞി soup of peas
& rice. പരിപ്പുകാരൻ a cook. 2. So. seed, kernel
of corn = പരൽ q. v., No. the kernel in fruit-
stones of Dicotyledons, അണ്ടിപ്പരിപ്പു.

പരിപ്പുചീര Chenopodium album.

(I. പരി): പരിപ്ലുതം S. drenched, suffused ആ
നന്ദബാഷ്പ’തനേത്രനായി AR. (part. pass.).

പരിബൎഹം S. = പരിഛദം, luxuries, insignia.

പരിഭരിക്ക S. to rule, VetC.

പരിഭവം S. 1. contempt, slight പരിഭവവാ
ക്കു, പ’മായിട്ടുള്ള വാക്കുകൾ TR.; ഓരോ പ.
ഞങ്ങൾക്കകപ്പെടീച്ചതു affront. ഞങ്ങൾക്കു പ.
ഉണ്ടാക്കി Bhr. put to shame. പ’ത്തോടേ
ചൊന്നാൻ KR. mortified. 2. whatever
demands satisfaction. പോരും പ. VetC.
I am punished enough. വന്തപ. തീൎത്തുകൊ
ൾ്‌വാൻ RC.; പ. മാനിച്ചു പോക്കുന്നുണ്ടു Mud.;
മനസ്സിൽ തിങ്ങിന പ. എല്ലാം കളയുന്നു KR.;
മനസി വളരും പ. അകറ്റുവാൻ Bhg.; പ.
ഇന്നു തന്നേ തീർക്കുന്നുണ്ടു, പ. വീളുക Bhr.
to take honorable revenge. പ. ചെയ്ക V1.
to give satisfaction.

denV. പരിഭവിക്ക 1. v. n. to be offended,
അതിന്നു പ’ച്ചു (huntg.) was wroth. കി
ട്ടാഞ്ഞു പ’ച്ചു പുറപ്പെട്ടു SiPu. mortified.
എന്നോടു പാരം പ’ച്ചു PT. scolded me.
2. v. a. to humble, vilify, defeat. പരിഭ
വിച്ചോരോ പരുഷം ചൊല്ലി KR. taunt-
ed. വേണാടടികളെ പ’ച്ചു KU.

part. pass. വനചരന്മാരാൽ പരിഭൂതനാ
യേൻ Bhr. overcome by jungle-dwellers.

പരിഭാഷ S. explanation; (mod.) translation
ശ്ലോകം പ. യാക്ക.

പരിഭാഷണം S. reproof; taunt, V1. 2.

പരിഭൂതം S., see പരിഭവിക്ക.

പരിഭൂതി = പരിഭവം.

പരിഭ്രമം 1. S. turning round. 2. (mod.) flurry,
hurry, distress of mind.

[ 645 ]
denV. പരിഭ്രമിക്ക 1. to err about കാന
നേ പ’ച്ചീടുക Nal2. 2. to be flurried,
confused, loose one’s wits V1.

പരിഭ്രാജിതം S. radiant CC. = ശോഭിതം.

പരിമണം aM. = പരിമളം, as പ. ആളും മാ
ലേയം RC.

പരിമരം aM. (പരു?) the yard of a ship V1.,
[T. പരുമൽ

(I. പരി): പരിമളം S. (മളം prh. = മണം) fra-
grance അഗരുചന്ദനം എറിഞ്ഞ ധൂമത്തിൻ പ.
കൊണ്ടു നിറഞ്ഞെല്ലാടവും KR.; നിന്റെ തിരു
മൈ പ. പരന്നു Bhr. (= സൌരഭ്യം). — പരിമ
ളക്കുഴമ്പു, പ’ത്തൈലം etc. fragrant ointment.

പരിമളപ്പെടുക B., also പരിമളിക്ക denV.

പരിമാണം S. (മാ) measure; exact amount
തൂക്കത്തിന്റെ പരിമാണസംഖ്യകൾ VyM.
specified weight of each piece. ഏകദേശാ
ന്തരത്തിന്റെ പ’ത്തെ അനുമിക്കാം Gan.
(= പരമിതി).

പരിമാറുക parimār̀uɤa T. M. (പരി way, or
as in C paridāḍu, Tu. pariāṭane, the S. ad-
verb: about) & പരുമാറുക. 1. To go about,
revolve as the sun ആദിത്യൻ പരുമാറും മാന
സോത്തരത്തിങ്കൽ Bhg 5. To turn about in
fencing വട്ടത്തിൽനിന്നു പരുമാറിയും ഗദ തട്ടി
യും Bhr. To wander about അല്ലലെന്നിയേ പ
രുമാറിയ ദിഗംബരൻ Bhg.; രഥം ഏറി നഗ
രിയിൽ നീളേപ്പെരുമാറിനാൻ Brhmd. after
coronation drove through the town. തേരോടു
താൻപരുമാറിനാൻ RC. strayed. പലതാൽ മെ
യ്യെല്ലാം ഉലയപ്പരുമാറി RC. 2. to have free
intercourse, chiefly പെരുമാറുക, as ആ വീ
ട്ടിൽ പെ. യും ആ വീട്ടിൽ ഉള്ളവർ ശേഷമുള്ള
വീട്ടിൽ പെ. യും TR. 3. v. a. to use any-
thing കടലിൽ പരുമാറുന്ന തോണിയും വലയും
MR.; മസ്തായ വസ്തു വല്ലതും പെരിമാറിയ പ്രകാ
രം കാണുന്നില്ല (jud.); കണ്ടത്തിലും പറമ്പത്തും
പരിമാറിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്ന സാമാനങ്ങൾ TR.;
പണയം എടുത്തു പ’റരുതു VyM.

VN. പരിമാറ്റം 1. moving about. പരു’വും കേ
ൾ്പാനില്ല Bhg. one cannot hear her step. ക
ണ്ണൻ രാപ്പെരുമാ. നടന്നു തുടങ്ങിനാൻ CG.;
ആൾപ്പെ. ഇല്ലാത്ത നിലം V2. a retired

spot. 2. intercourse, dealings, trade V1.
തങ്ങളിൽ പെ. ഉണ്ടു. 3. use, employ, So.

CV. പെരുമാറ്റുക to send abroad. അശ്വങ്ങൾ
പെരുമാറ്റി അവനിയിൽ അശ്വമേധങ്ങൾ
ചെയ്തു RS. letting them wander freely.

പരിമി parimi So., (T. പരുമൻ large). A large
round basket.

(I. പരി): പരിമിതം S. measured, abridged.
പരിമിതി = പരിമാണം, as ദശയോജനാപ.
കലൎന്നു AR5. (= 10 Yojana wide).

പരിമിളിതം S. well united. തങ്ങളിൽ പ’തസു
കൃതം ഇടചേൎന്നു Nal. in connubial happi-
ness. (part. pass.)

പരിയം pariyam T. M. Tdbh.; സ്പൎശം “connec-
tion”. 1. The back part of a house വീട്ടിന്റെ
പൎയ്യമ്പുറത്തു Arb. പരിയത്തിരിക്ക to be about
the house. പരിയത്തു പോക to ease nature
(in the garden). [in Palg. also കൊല്ല the
yard round a house as far as it is closed
in by a small mound, with the exception of
its front part]. 2. T. loc. a token given by
the bridegroom to the bride V1. പച്ചോടത്തി
ന്നു പരിചം ചെയ്തു at a Tiar marriage. നാ
ലാൽ പ. (എണ്ണ, വസ്ത്രം, അന്നം, പണം); con-
nections are then called നൂൽപ്പ., കഞ്ഞിപ്പ.,
പണപ്പ, etc.

പരിയപ്പെടുക (1) to be in bondage.

പരിയപ്പാടു slavery B.

പരിയങ്കം Mud. = പൎയ്യങ്കം.

പരിയാരത്തവർ Tdbh., see പരിചാരം,പ
രിവാരം.

(I. പരി): പരിരക്ഷ S. preservation. — ഭൂപ
SiPu. government.

denV. നീ അവനെ പരിരക്ഷിച്ചു KR. saved.

പരിരംഭണം S. embrace യാത്രയും ചൊല്ലി പ.
ചെയ്തു, വിസ്മിതമായ പ. ചെയ്തു KR.; also
പരിരംഭം in ഗാഢം പരിരംഭസംഭാവനം
Nal.

പരിലസിതം S. surrounded അഖിലഗുണപരി
ലസിതവിഭവൻ VetC. (part. pass.)

പരിലാളിക്ക S. to caress ചൊവ്വോടേ പ’ച്ചു
Bhr.; നന്ദനനെ പ. Bhg.

[ 646 ]
പരിവട്ടം parivaṭṭam T. aC. M. & പരുവട്ടം
(പരിവൃത്തം). 1. Royal garments പരു. നന്നാ
യി അലക്കി Arb.; കച്ചപ. ചാൎത്തുക V1. a prince
to dress for fencing. പുടവ പരുവട്ടം, contr.
പൊടപരൂട്ടം dress of princesses, etc. 2. a
sacred turban T. C. 3. reward പ. ചെയ്ക,
കൊടുക്ക V1. 2.; പ. കിട്ടുക a king to achieve
a victory V1.

(I. പരി): പരിവൎജ്ജിക്ക S. to put aside, turn
out; kill, V1.

പരിവൎത്തം S. 1. a revolution as of the sun.
2. the end of 4 ages, കല്പാന്തരം. 3. barter
VyM., also പരിവൎത്തനം.

denV. പരിവൎത്തിക്ക to revolve; barter ക
ഷ്ടവൃത്ത്യാ പ. Bhg. to live.

പരിവൎത്തി, see പരിവൃത്തി.

പരിവാദം S. blame, bad report, calumny പ’
ങ്ങൾ കൊണ്ടു നേർ ഒന്നും തിരിയാതേ VCh.
(a king).

പരിവാരം S. what surrounds, retinue, suite
പ’ങ്ങൾ കേണു Sil.

പരിവാഹം S. overflowing; water-course പ’
ഹോദരത്തിൽ KR.

പരിവു parivu T. aM. (പരിയുക or പരിയം)
[Love V1.

(I. പരി): പരിവൃഢൻ S. (വൎഹ് surrounded) a
Lord, prince മനുജപ. VetC.; മനുപ’ഢചര
ണയുഗളം AR.

പരിവൃതം S., (പരിവാരം) encompassed.

പരിവൃത്തി S., (പരിവൎത്തം) exchange; time
൨൧ പ. AR. 21 times = ഉരു, പ്രാവശ്യം.

പരിവേദം & പ’ദനം S. 1. full knowledge.
2. anguish (or = പരിദേവനം), സോദരിയു
ടെ പരിവേദശാന്തി വരുത്തിനാൻ ChVr.

പരിവേഷം S. a halo (= പരിധി), ഘോരപ.
ഉണ്ടായി സൂൎയ്യനു KR. (bad omen). ആദിത്യ
ചന്ദ്രന്മാൎക്കുള്ള പ’ങ്ങൾ പോലേ Nid.

പരിവേഷ്ടിതം S. surrounded, tied round ര
ജ്ജുപ. Bhg.

പരിവ്രാജകൻ S. (& പരിവ്രാട്) a mendicant
[devotee.

പരിശം, see പരിയം.

(I. പരി): പരിശാന്തി S. quieting; remedy, re-
lief ദോഷപരിശാന്തി Bhg.

പരിശീലനം S. continued occupation with,
ജ്ഞാനശാസ്ത്രപ. KeiN. study.

പരിശുദ്ധം S. quite pure, പ’രാം ഋഷിവ൪ഗ്ഗം Bhg.

പരിശുദ്ധി purity, മുഴുകി പ. വരുത്തി KumK.

പരിശുശ്രൂഷ S. perfect obedience or loyalty.
ഭരതനുടെ പ. KR. service. നരപതിയുടെ
പ. ചെയ്തു KR.

denV. ഭൎത്താവെ പരിശുശ്രൂഷിച്ചു തോഷി
പ്പിച്ചാൾ KR.

പരിശേഷം S. the remainder; കഥാപ., കഥി
ത പ. Bhr.

denV. നിങ്ങൾ പ’ഷിച്ചീടും you will remain
[alone.

പരിശോധിക്ക S. 1. to correct. 2. to exa-
mine (mod.). റിക്കാട്ടുകൾ പ’ച്ചു searched.
സംഗതിയെകുറിച്ചു പ’ച്ചു MR. investigated.
വിവരങ്ങളെ പ. to verify the entries.

പരിശോഭിക്ക S. to shine or please അരാജക
മായ രാജ്യം പ. യില്ല KR.

part. pass. പരിശോഭിതജഘനം AR.

പരിശ്രമം S. continued exertion; fatigue, Nal.
രണപരിശ്രമൻ VCh. exercised in war.

denV. എപ്പേരും മഹീഭാരമാക്കി പരിശ്രമി
ച്ചീടും KR. will labour.

CV. യുദ്ധത്തിൽ സുഖമേ പരിശ്രമിപ്പിച്ചിതു
Bhr. exercised.

പരിശ്രാന്തൻ tired, Brhmd.

പരിശ്രവിക്ക = ശ്ര — to hear, Bhg.

പരിഷ pariša 5. Tdbh.; പരിഷൽ. 1. An as-
sembly, assemblage ഒരു പ. കാൎയ്യംകൊണ്ട്
ഇടവാട് ഉണ്ടായി TR. as about a lottery.
2. any set or class of people ഞാനും എൻ പ.
യും Anj. I & my caste-friends. ഗ്രാമത്തിൽ വ
ലിയ പ. കൾ, സാമന്തപ്പൎഷ, കീഴ്പരിഷ etc.
KU. 3. party നായരും മാപ്പിള്ളയും തമ്മിൽ
വെടിവെക്കാൻ ഭാവിച്ചാറേ ഞാൻ വന്നാറേ ൨
പരിഷയും സമാധാനമായി പാൎത്തു TR.; ഇരു
പ. വക്കലും MR.; ഇപ്പരിഷെക്കു Mud. to me,
(speaking humbly).

പരിഷക്കാർ those of a set or party ഇരുപ’രേ
കോളിൽ ആൾ വളരേ ഉണ്ടു jud.

(I. പരി): പരിഷത്തു S. (സദ്) sitting about,
a solemn assembly.

[ 647 ]
(I. പരി): പരിഷേവ്യൻ S. = സേവ്യൻ Bhg.

പരിഷ്കാരം S. (കർ). 1. decoration, finishing the
appearance (ഹേമപ., നഖരോമപ. Bhg.).
2. (mod.) cleansing from ശാപപ. Bhg 6.
= പരിശാന്തി.

denV. പരിഷ്കരിക്ക to embellish.

part. pass. മാലാപരിഷ്കൃതം Brhmd., etc.

പരിഷ്വംഗം S. (സ്വഞ്ജ്). embrace തനയനി
ലുള്ളൊരു പ. Bhr.; പൂൎണ്ണചന്ദ്രനെ പ. ചെ
യ്തു KR.; ആത്മദാനോപമമായ പ. KR. em-
bracing a friend, the best thanks.

പരിസരം S. margin, environs.

പരിസാന്ത്വം S. consolation അമ്മയെ പ. ചെ
യ്തു KR.

പരിസ്തരിക്ക S. to strew about തലമുടി ചന്തമേ
പ’ച്ചു കാണുന്നു Nal.

VN. (മേരു) അദ്രിക്കു പരിസ്തരണമായിട്ടെട്ടു
പൎവ്വതം ഉണ്ടു Bhg 5.

പരിഹാരം S. 1. avoidance, relinquishment,
abolition. 2. cure, relief ശാപപ. Bhg.;
ഈ ദോഷപ’ത്തിന്ന് ഏതു കഴിവുള്ളു KU. ex-
piation. ഇതിന്നു പ. ചൊല്ലുന്നു remedy,
means.

പരിഹാരി an advocate, physician, etc.

denV. പരിഹരിക്ക 1. to abolish, clear
away. ചോദ്യങ്ങൾ എല്ലാം പ’ച്ചു Bhr.
solved, replied to. കൃതസമയത്തെ പ’ച്ചി
ങ്ങു വരും KR. having passed the time
of banishment. 2. to cure, repair. അ
പകീൎത്തി പ. V1. to restore one’s charac-
ter.

പരിഹാസം S. 1. joke ലീലാപ’സവാക്കു പറ
ഞ്ഞു Nal. 2. ridicule, mockery. പ. കൂട്ടുക
to try to make something ridiculous.

denV. പരിഹസിക്ക 1. to joke. 2. v. a. to
ridicule നൃപനെ എല്ലാരും പരിഹസി
ച്ചീടും Bhg.

ഒക്ക പരിഹാസ്യരാകും KR. (part. fut. pass.)

പരീക്ഷ S. (ഈക്ഷ) 1. trial, proof. പിന്നേ ബ
ലവീൎയ്യങ്ങൾപ. തുടങ്ങി അൎജ്ജുനകൃഷ്ണന്മാരും
CrArj. tried their mettle. ഈശ്വരപ. ചെ
യ്തു PT. an ordeal. 2. examination, test നര

കരിതുരഗം എന്നതിൻ പരീക്ഷകൾ നന്നായ
റിഞ്ഞവൻ KR. knew all their points. — mod.
സൎക്കാൎപ്പരീക്ഷ tests prescribed by Govern-
ment; പ. കൊടുക്ക to go up for examination
ജയിക്ക, നേടുക to pass, തോല്ക്ക to fail.

പരീക്ഷണം S. id., പരമേഷ്ഠി പ’ത്തിന്നാ
യി CC.

denV. പരീക്ഷിക്ക to try, test, examine നാം
പഠിച്ചിട്ടുള്ള വിദ്യകൾ നന്നായി പ’ച്ചുനോ
ക്കേണം VetC; എൻ മനസ്സുറപ്പുള്ളതു പ’
പ്പാൻ Nal.; വന്നു പ’ച്ചു കൊള്ളുക വൈ
കാതേ Mud.; ചെല്കയോ ഇരിക്കയോ എ
ന്നു പ. Nal.; സംഗീത ഭംഗി പ. യും ചിലർ
Nal. rehearsing. മാപ്പിള്ളമാരോട് ഒന്നു
പരൂക്ഷിച്ചു (sic! often) നോക്കേണം TR.
put them once to the proof, attack them.
പ’ച്ചടങ്ങി Bhg. tried & failed.

part. pass. പരീക്ഷിതം tried, experienced.

പരീതം S. (ഇതം part. pass.) surrounded.

I. പരു paru S. 1. (പരുസ്സ്). Knot or joint in
reeds, plants, bodies. 2. T. aC. M. a boil,
ulcer V1.

II. പരു aT. M. (fr. prec.? or = പരക്ക). Gross,
big പരുമുൾപടൎന്തടലിൽ വീഴ്‌ന്തു RC; പരുക
ടി V1. = പെരുകടി.

പരുക്ക T. M. to grow bulky, stout, പാൽ പ
രുത്തുപോയി curdled = ഉണ്ണിതിരിക.

പരുത്തപുടവ coarse female garment = പ
രുമ്പുടവ (opp. നേരിയതു); പരുത്തശൈ
ലങ്ങൾ Bhr.

പരുക്കു = പരിക്കു, q. v. 1. prh. rough surface.
adj. പരുക്കൻമുണ്ടു No.; പരുക്കൻതുണികൾ
നെയ്ക Arb. 2. Palg. a tree; പരുക്കമ്പാൽ its juice.

പരുപര roughly, harshly. പ. വലിച്ചു pulled
rudely. പ. കുത്തുന്ന രോമങ്ങൾ Bhr. (of an
unshaved face). — Hence പരുപരുക്ക, ത്തു
to be rough, harsh; VN. പരുപരുപ്പു
roughness, harshness.

VN. പരുമ V1. grossness.

പരുകുക paruɤuɤa T. M. C. Tu. 1. To drink,
sip, nibble വണ്ടു പൈന്തെളി പരുകുവാൻ RC.;

[ 648 ]
മദ്യം‌പരുകി Bhg.; പെയ്യുംമാരിപരുകും പരായ
നമഃ RC. (the sun). 2. to kiss, enjoy തെന്നൽ
ചോരിവാതന്നേയും മെല്ലപ്പരുകിനാൻ CG.

പരുങ്ങുക paruṅṅuɤa & പരി — To be per-
plexed. പരുങ്ങിച്ചെയ്തു = അദ്ധ്വാനിച്ചു, whence
പരിക്കു 2.

പരുത്തി parutti T. M. (Te. പ്രത്തി, C. Tu.
parti). 1. Cotton പ. യോളമേ നൂൽ വെളുക്കും
prov.; പ. എക്കുക (154), നീക്കുക V1. to card it.
പ. എടുത്തു വെക്ക to pick it; also പരുത്തി പ
ഞ്ഞി; hence പ. നൂൽ etc. 2. tinder.

Kinds: കുരുപ്പരുത്തി Gossypium herbaceum (ചി
ല ദിക്കിൽ നട്ടുണ്ടാക്കുന്ന കു’രിത്തിയുടെ മാതിരി
TR., also നുൽ പ.); കാട്ടുപ. Hibiscus Abel-
moschus; ചീനപ്പ. Hib. mutabilis (prh. = ചെ
റു പ.); ചെമ്പ. Hib. rosa sinensis (a variety
വെള്ളച്ചെമ്പ.); നാട്ടുപ. from which the
brahminical string is made; പൂപ്പ. Hib. po-
pulneus (= പൂവരചു Rh. = ചെമ്പ. B.); മുറി
പ്പ. a. med. Gossypium; വേലിപ്പ. Cynanchum
extensum, growing in milk-hedges.

പരുന്തു parundụ T. M. (also പരന്തു q. v., C.
pardu fr. പരു, പരക്ക, പറക്ക?). A kite, Ac-
cipiter nisus പരുന്തായിന്ദ്രനും KR.; ഇന്നൊരു
പരുന്നു വന്നു PT. — Kinds: ചെമ്പ., കുപ്പായപ്പ.
No. and കൃഷ്ണപ്പ. MC. Brahminy-kite; പെരു
മ്പ. heron or പെരിയ പ. Milvus Govinda,
Pariah kite; പാമ്പുപ. Circaëtus gallicus, ser-
pent-eagle; പൂച്ചപ്പ. Circ. Swainsonii, J.

പരുന്തൻവാൽ a dovetail (let into a board or
timber, Arch.).

പരുമാറുക see പരി —

പരുവ paruva (Te. C. പൎവ്വു to run, spread as
a creeper) 1. A creeper പരുവക്കിഴങ്ങു Apono-
geton monostachyon Rh.; ആനപ്പ. Pothos
scandens; ചെറു പ. Sida acuta; പൈപ്പരുവ
Grewia orientalis. — Also parasitical plants?
2. Palg. B. a clump of bamboos = കായൽ, മു
ള്ളുപട്ടിൽ.

പരുവ കട്ടപ്പെട്ടു പോക Palg. So. the periodi-
cal blooming & seeding of bamboos once
every 50—60 years when they die off (Palg.
also കട്ടയിടുക, B. കട്ടകെട്ടുക).


പരുവം 1. Tdbh. of പരിഭവം Spite. പ. വളരേ
പ്പറഞ്ഞു. 2. Tdbh. of പൎവ്വം So. No.

പരുവട്ടം, see പരിവട്ടം.

പരുഷം parušam S. (പരുസ്സ് a knot). Knotty;
rough, rugged, esp. harsh words പോരും പ.
പറഞ്ഞതു Bhr., പോരും ഇനി പ’ ങ്ങൾ പറഞ്ഞ
തു Mud.; also of tragic speeches, that leave a
deep impression.

പരേതം parēδam S. (പരാ + ഇ). Dead പരേ
താധിനായകൻ Nal. Yama. (part. pass.).

പരേല്പിക്ക = ഭരമേല്പിക്ക KU.

പരൈധിതം paraidhiδam S. = പരഭൃതം (ഏ
ധ). — in V1. Falsely.

പരൈധികൻ a young servant.

പരോക്ഷം parōkšam S. (പരഃ, അക്ഷ). Lying
beyond our sight or perception, opp. പ്രത്യക്ഷം,
as പരോക്ഷജ്ഞാനം Bhg.; പൂൎവ്വകാണ്ഡങ്ങൾ
ഭിന്നമായി പ’മായി ദുൎബ്ബലമായി Bhg. are abro-
gated as torn & thrown aside, (because അപ
രോക്ഷജ്ഞാനം (36) വന്നു).

പരോപകാരം S. (പര). Benefitting others, Nal.

പരോപകാരവ്രതം a vow; പ’രൈകനിരതൻ
Brhmd.

പരോപകാരി benevolent, hospitable.

പരോല്പത്തി S. another man’s property V1.

പരോ & പരവു Tdbh.; പ്രഭു, as N. pr. of caste
& otherwise പരോസ്ഥാനം നടത്തുക KU.

പൎജ്ജന്യം parǰanyam S. A rain-cloud.

പൎജ്ജന്യൻ Indra. പ’നെ മഴപെയ്യിച്ചു KR.
(Agastya).

പൎണ്ണം parṇam S.1. (see പറക്ക — L. penna.).
A feather, 2. a leaf = പത്രം, hence പൎണ്ണശാല
a hut of leaves, hermitage, also പൎണ്ണക്കുടിയി
ങ്കൽ നന്നായിരുന്നു KR. (S. & M.)

പൎപ്പടം parpaḍam S. (prh. പരപ്പു + അട)
1. A thin, crisp cake = പപ്പടം. 2. = foll.

പൎപ്പടകം S. seems = നൊങ്ങണം Hedyotis or
Pharnaceum (Mollugo). ചന്ദനം പ. ചുക്കും
a. med., ചുണ്ടെക്കും പൎപ്പടത്തിന്നും ഗുണം സ
മം GP.

പൎയ്യങ്കം paryaṅgam S. (പരി, അഞ്ച്). A bed;
Tdbh. പല്ലങ്കി.

[ 649 ]
(I. പരി): പൎയ്യന്തം S. limit; adv. till, up to, down
to കന്യാകുമാരി ഗോകൎണ്ണപ. KU. between K.
& G. (or comprising all the land from K. as
far as G.). ശൂദ്രപ. KU. all castes including
the Sūdras. ജീവപൎയ്യന്തത്തോളം MR.; വരും
പ. till he come.

പൎയ്യയം S. (ഇ) revolution as of a wheel,
change അഷ്ടവിംശതി പൎയ്യയേ — അവതരി
ക്കും AR. in the 28th generation; also പ
ൎയ്യായം.

പൎയ്യാണം S. = (പരി + യാനം) a saddle.

പൎയ്യാപ്തം S. attained, sufficient. (part. pass.).

പൎയ്യാപ്തി = അലംഭാവം.

പൎയ്യായം S. 1. = പൎയ്യയം. 2. regular return
or change പാഞ്ചാലിയെ പ’ത്തോടേ വഹി
ച്ചു Bhr. alternately; അരചപ. V2. succes-
sion of kings. പ’ത്തോടു പറഞ്ഞീടാം Bhg.
one after the other. 3. interchangeable
term, f. i. സ്വാമി is പതിപ. synonym (=
പകൎച്ച). ജീവാത്മാവെന്നും പരമാത്മാവെന്ന
തും ഓൎക്കിൽ കേവലം പൎയ്യായശബ്ദങ്ങൾ ത
ന്നേ AR 3.

പൎയ്യേഷണ S. investigation.

പൎവ്വം parvam S. (പരുസ്സ്). 1. Knot, joint as
of bamboos, limbs, etc. 2. division of time,
period (esp. വാവു) season, festival. 3. comm.
പരുവം the different stages of development
esp. in the growth of certain plants (see തെ
ങ്ങു, നെല്ലു), or the degree of ripeness in fruits
(see തേങ്ങ, ചക്ക, അടക്ക). 4. a chapter, of
which Bhr. has 18, hence പ. വായിക്ക to read
the Bhr.; also a song in general ദുഷിപ. Nasr.;
പ’ങ്ങളും കാണ്ഡങ്ങളും Bhr. & Ram.

പരുവമാക T. So. (2) to be ripe, mature, op-
portune. ചൂടിന്നു പ. വരുത്തി moderated.
നൂൽ പ’മാക്കി Trav. prepared.

പൎവ്വകാലം S. change of the moon നാളേ പ.
വരുന്നു ഭൂദേവന്മാൎക്കന്നം നല്ക PT., also പ
ൎവ്വസന്ധി.

പൎവ്വതം parvaδam S. (പൎവ്വ, consisting of
knots). Range of mountains, mountain, esp.
Himālaya. — പൎവ്വതപുത്രി = പാൎവ്വതി.


പൎവ്വതകൻ the mountain-king in Mud.

പൎവ്വതശൃംഗങ്ങൾ Nal. peaks.

പൎശക്കാ൪ = പരിശം & പരിഷ jud.

പറ paŕa T. M. C. Te. (T. also feather & word).
1. A drum, പെരിമ്പറ etc.; മാനസം പറ
യെപ്പോലേ CG. sounding, but empty. 2. a
circle, disk of the moon. 3. a rice measure
of 8 or 10 Iḍangāl̤ i, or 6 തൂണി & 4 നാഴി,
ഒത്ത പ. MR. of 10 Id., also പാട്ടപ്പറ, മുദ്ര
പ്പറ MR.; നെല്പറയും അരിപ്പറയും വെച്ചു KU.
in temples; നിറപറവെക്ക offering at a coro-
nation etc. (gold-coins & other gifts). മുന്നൂറു
പറക്കണ്ടം a field which requires 300 Paŕa
of seed. 4. (= പറി) ചൂണ്ടൽപ്പറ a fishing-
rod. 5. (= പറവ) bird. 6. what belongs
to Paŕayars.

Hence. പറക്കാര a thistle (Genesis 3.)

പറക്കള്ളി (7) a Paŕaya woman.

പറക്കുടി (7) a Paŕaya hut, also പറമാടം.

പറക്കുലം the Paŕaya tribe ബ്രാഹ്മണബാല
ന്മാർ ഉപനയം കഴിവോളം പ. Anach.

പറക്കൊട്ട (3) a measuring basket.

പറകെട്ടി Cymbidium aloifolinm (കാഞ്ഞിരപ്പ.
an Epidendron on Strychnos; see under തുടി).

പറച്ചുണ്ട a sensitive plant, Mimosa B. or
Lycopodium.

പറച്ചെറുമൻ m., — മി f. Cal. — Palg. a Mala-
yāḷam Paŕayan, also called ചമ്പുതിന്നിപ്പ.
So., പൈതിന്നിപ്പ. Cal., പുഴുതിന്നിപ്പറയൻ
No. see പറയൻ.

പറച്ചേരി a Paŕayar village.

പറജാതി (6) birds.

പറയൻ m., പറയി f. (of T. Pariahs പറച്ചി) a
caste of drum-beaters, living by making
mats, baskets, besides witchcraft, etc. പറ
യൻ ൭൨ അടിതിരിയേണം KN. Their tribes
(പന്തിരുകുലം) esp. പറയൻ, പെരുമ്പ.,
മൂത്തരവപ്പ. (മൂത്തോരൻ) see പറച്ചെറുമൻ.
പറയൻപൂ = മേത്തോന്നി as employed in
philtres etc.

പറയോന്തു (6) a flying dragon.

പറവാശി (3) overplus or deficiency in measure.

[ 650 ]
പറം paŕam (prob. = ‘bird’ fr. പറക്ക, similar
കഴു; T. പറന്തല = ചുടുകാടു). 1. A bar, crossed
sticks to suspend from = അത്തിപ്പറം, as for
hanging a shot tiger before temples പറത്തി
ന്മേൽ ഇടുക. 2. a bier പ. കെട്ടി എടുപ്പിക്കു
ന്നു, also തൂളിപ്പ. TP. a corpse; a shutter or
scaffold of wickerwork മുളകൊണ്ടു പ. കെട്ടി
പ്പാവി vu. = അട്ടം V2. 3. = ഞവരി a harrow,
പറം വലിക്ക (at Cal.).

പറമുറി former capital punishment of cutting
a man in halves & exposing these (Coch.).

പറക്ക paŕakka T. M. (C. Te. Tu. pāŕu, fr.
paŕa to flee, flow; even P.). 1. To fly പറവകൾ
പറക്കുന്ന ദിക്കിൽ PT. 2. to flee അരക്കർ
പറന്തനർ ഉയിൎത്തു കൊൾവാൻ RC; പറന്നു
പോക to run swiftly.

പറക്കുങ്കൂത്തു exhibition of a figure of Garuḍa
high in the air; പ. കഴിപ്പിച്ച തമ്പുരാൻ
N. pr. a Chiracal Rāja famous for this show
(A. D. 1738.)

പറന്തല No. പാറി പറന്തലയായ്നടക്ക = ചേപ്പറ
(said of dishevelled hair). Comp. പറുതല.

CV. പറപ്പിക്ക to cause to fly.

VN. പറപ്പു flight.

പറവ a bird (& പറജാതി) എഴുഞ്ചെഴും പ. പോ
ലേ, പറവകളധിപതി RC. Garuḍa; പറവ
ഗണങ്ങൾ Nasr.

പറോന്തു MC., പറയോന്തു a flying lizard.

പറങ്കി P. faraṅgi. 1. A Frank, European;
also പറിങ്കി, പറുങ്ങി; applied chiefly to the
Portuguese KU. (the French പരന്തിരിയസ്സ്.)
2. what is introduced by Europeans, chiefly
അകപ്പറുങ്കി syphilis.

പറങ്കിച്ചക്ക 1. Ananas. 2. Anona reticulata.

പറങ്കിപ്പണി Europe-made പ. നല്ല കാതില TP.

പറങ്കിപ്പുണ്ണു chancre, venereal disease.

പറങ്കിമാവു 1. a graft mango-tree. 2. Cal.
So. Palg. = കശുമാവു Anacardium occi-
dentale.

പറങ്കിമാങ്ങ 1. a graft mango. 2. a cashew
nut (കപ്പൽ ചേറങ്ങ Palg.)

പറങ്കിമുളകു, (പറിങ്കോള) Capsicum frutescens.

പറങ്കിവേർ China-root, Smilax.

പറട്ടു paŕaṭṭụ So. Base, vile പ. പറക = തെറി
V1. (C. Tu. haraṭu, to prate, talk nonsense).

പറട്ടച്ചീര T. M. wild cole, Justicia madurensis.

പറണ്ട, (see പരണ്ട) a teal.

പറപ്പു paŕappụ T. M. 1. (പറക്ക) Flight. —
പറപ്പൻ flying, in Cpds. (T. scorpion). 2. prh.
obl. case of പറമ്പു.

പറപ്പുനാടു N. pr. district So. of Calicut പ’ട്ടു
രാജാവു പറപ്പനങ്ങാടിനിന്നു വൎത്തമാനം
കേട്ടു TR., its prince, also called the Veypūr
Rāja (with 3000 Nāyars KU.) is one of the
5 Kšatriya kings of Mal.; പറപ്പൂവർകോയിൽ.

പറപ്പുനായർ = പള്ളിച്ചാന്മാർ, (പരപ്പൂവർ) KN.

പറമ്പു paŕambụ (T. hill, aC. jungle, Tu. parpu,
sand-bank) 1. Higher or dry ground laid
out in terraces. 2. all fields too high for
rice-cultivation. 3. an orchard, garden,
compound കണ്ടം പ. കൾ, ഉല്പത്തിയോ പറ
മ്പോ, വെണ്പ. a plantain-orchard; a തികഞ്ഞ
പ. contains the 4 ഉഭയം besides betel,
plantains, bamboos KU.; പറമ്പത്ത് ഉഭയം
നിരത്തി; often പറമ്പത്തേക്കു etc.; പെണ്ണുമ്പി
ള്ളയെ പറമ്പത്തിന്നാട്ടിക്കിഴിച്ചു TR. from his estate.

പറമ്പത്തീയ്യൻ, — ത്തെയ്യൻ Weṭṭ. (Onomat.) a
night-bird = ആൾകാട്ടി.

പറമ്പത്തേ ചരക്കു TR. fruits of trees, etc.

പറമ്പും കണ്ടിയും landed property, എത്രയോ
പ. ഉണ്ടു.

പറമ്പുവാരം share of the proprietor in the
produce of a mortgaged estate, W.

പറയൻ, പറയി, see പറ.

പറയുക paŕayuɤa T. M. (T. also പൻ, Tu.
പൺ, C. Tu. parasu, to bless). To say, speak,
tell എന്നോടു & എനിക്കു പറഞ്ഞു, എന്നോട്
ആ കാരിയം പറക വേണ്ടാ TP. I will have
nothing to do with it. നിന്നെ പറയുന്നത്
എന്തിനി Sil. why then accuse thee? നമ്മെ
അസഭ്യങ്ങളായിട്ട് ഓരോന്നു പറഞ്ഞു TR. at
me, against me. അടങ്ങിപ്പ. to mutter V1.;
കച്ചോടങ്ങൾ ഒന്നും അവിടേ പറവാൻ ഇല്ല

[ 651 ]
TR. no trade worth mentioning. ഞാൻ പറഞ്ഞോ
ചെയ്തതു താൻ പറഞ്ഞല്ലയോ Sah. instigated,
moved by.

VN. പറച്ചൽ No. in പാഠവപ്പറച്ചൽ = പറയൽ.
പറഞ്ഞയക്ക to send to say, commission, dismiss
kindly.

പറഞ്ഞു കാണിക്ക to show how to do it; relate.

പറഞ്ഞുകൊടുക്ക to teach, advise, instigate,
promise.

പറഞ്ഞുതീൎക്ക to settle, decide.

പറഞ്ഞു വിടുക = പറഞ്ഞയക്ക; also contr. വ
ൎത്തമാനം പറഞ്ഞൂട്ടുണ്ടു TR. reported.

പറഞ്ഞുവെക്ക to deliver a message, promise
പ’ച്ചിട്ടുളളത് എഴുതിത്തരേണം TR. give the
promise in writing. — contr. പറഞ്ഞേച്ചു
പോരുക to return after performing a com-
mission. ഏവം പറഞ്ഞേക്ക ചെന്നു നീ ദൂത
ChVr.; അനുസരിപ്പാൻ പ’ക്കേണം‍ KR.
charge him to obey.

പറഞ്ഞൊക്കുക to agree, promise V1.

CV. I. പറയിക്ക to cause to say അന്യരെ
ക്കൊണ്ടു പറവിച്ചെന്തിന്നു KR.; ജനങ്ങളെ
ക്കൊണ്ടു നല്ലതു പറയിക്കേണം No.

II. പറയിപ്പിക്ക VyM.; സാക്ഷിക്കാരോടു പറഞ്ഞു
കൊടുത്തു ഞാൻ കുത്തിയപ്രകാരം പറയി
പ്പിച്ചു MR. instigated them to accuse me
of stabbing.

പറവ paŕava 1. A bird (പറക്ക). 2. P. parvā,
[a concern, care.

പറവൂർ (പറം?), also പറൂർ N. pr. Town and
principality conquered by Trav. in 1763, TrP., D.

പറി paŕi 5. 1. Tearing off, pulling, as പിടി
ച്ചു പറിക്കാർ robbers. പറിമരുന്നു plants col-
lected, opp. അങ്ങാടിമരുന്നു. 2. Membrum
muliebre V2.

v. n. പറിയുക 1. to get loose, come off പൽ
പറിഞ്ഞീടിന പാമ്പുപോലേ CG.; പൽ പ
റിഞ്ഞു തുലോം Bhg.; ചീളേന്നു പൊങ്ങിപ്പ.
PT. (a wedge). വേർ പറിഞ്ഞാൽ മരം കായ്ക്ക
യില്ല Bhr.; ഹരാഹരാധൎമ്മം പറിഞ്ഞു പോ
യിതോ KR.; വക്കു പ. (of a vessel). വലയും
പറിഞ്ഞുപോം PT. 2. to tear, be scratch-
ed കൈപ., തൊലി പറിയ അടിച്ചു VyM.

VN. പറിവു, as ഇറക്കത്തിന്റെ പ. V2. current
of the tide.

a. v. പറിക്ക 1. To pluck off, gather plants or
fruits, pull out കളപ. weed. മുളകു, തേങ്ങ
യും ഇളന്നീരും പ. TR.; കാപ്പി പറിക്കുന്ന
സമയം prov.; കൊത്തിപ്പ. to remove with
a hoe, കുത്തിപ്പ. to dig out with a stick.
പൂട്ടുപ. MR. to wrench off. കീറിപ്പറിച്ച പ
ഴന്തുണി prov. torn to shreds. 2. to rob
ധനം അവനോടു പ. Bhr.; ഇന്ദ്രത്വം പറി
ച്ചുപോം VilvP. I shall be deprived of. പി
ടിച്ചുപ.; കട്ടും പറിച്ചും. 3. to cock a gun
തോക്കുവെടിക്കു പറിച്ചു ചെറുത്തു TR.; പറി
ച്ച തോക്കു vu.

VN. പറിപ്പു plucking, gathering fruits;
[robbery.

CV. പറിപ്പിക്ക, as മുളകു പ’ച്ചു വെച്ചു TR.
secured the pepper crop. അടക്ക പ. TP.

പറു paŕu M. C. Rough, harsh (= പരു).

പറുതല V1. curly hair. Comp. പറന്തല.

പറുക്കുക, ക്കി V1. to defraud in accounts. പറു
ക്കു പറക. — പറുക്കൻ fraudulent — പറുക്കു
മാറരിയ ശൂലം RC 33. a weapon not to be
warded off?

പറുപറേ C. rough sound as of cloth tearing,
bad cough. പറുപറുന്നനേ MC. rough skin.

പറുപറുക്ക, f. i. മൂത്രം നേൎത്തും പ’ത്തിട്ടും വീഴ്ത്തും
Nid. curdled like = കൃഛശ്രമായ്പോക.

പറുപറുപ്പുളള നഖം MC. — പാരം പ’പ്പുണ്ടാം
Nid 35.

പറൂർ see പറവൂർ.

പറെക്ക loc. = പറിക്കു, as ഞാർപ. to transplant.

പറോന്തു MC., see പറ, പറക്ക.

പറ്റു paťťụ T. M. (Te. paṭṭu, C. Tu. parču &
hattu). 1. Adhesion, sticking to, hold മരത്തി
ന്നു നല്ല പ. ഉണ്ടു is firmly rooted. അവരവൎക്കു
പറ്റായിട്ടുളള ദ്രവ്യം TR. the money which each
has about him. — പറ്റിൽ by, with. അവന്റെ
പ’ൽ കൊടുത്തയച്ചു by him. നമ്മുടെ കുഞ്ഞനും
കുട്ടിയും അവരെ പ. സമ്മതിക്കാം TR. entrust
my family to their safeguard. 2. close re-
lation, friendship, മൎത്യപ്പുഴുക്കൾ പറ്റും പറ
ഞ്ഞു ChVr. spoke in behalf of; acquaintance,

[ 652 ]
experience പറ്റിലുളേളാൎക്കു കാൎയ്യം ഒക്കവേ സാ
ധിപ്പിക്കാം PT.; പറ്റുളൻ അരചൻ നമുക്കു
RC 76. gracious, loving. — the scent of a dog.
3. taking effect as medicine, spirits, etc. പ.
തല the sharp edge. 4. what holds together,
cramp-iron, button (ഗ്രന്ഥത്തിന്റെ പ.),
double nail.

Hence: പറ്ററ (അറുക) quite off. ഇന്നിതു പ. വ
റ്റിതു RC. quite gone.

പറ്റലർ enemies (opp. പറ്റുളൻ).

പറ്റാണി a nail pointed at both ends = നു
മ്പാണി.

പറ്റാന (2) a tame elephant used to guide the
newly caught one.

പറ്റിരിമ്പു cramp-iron, tongs പറ്റുകൊടിൽ.

പറ്റുകാർ Nāyars enlisted for service (ചേ
കം) പുതുപ്പ’ൎക്കു പണം ൨ പഴ’പ്പൎക്കു പണം
൪ Cal. KU.

പറ്റുപടി, പറ്റുമാനം amount received, also
receipt, as പറ്റുശീട്ടു VyM., പറ്റുമുറി V1.

പറ്റുക (see prec.) 1. v. n. To stick to, adhere
കൈക്കു ചോര പ. or ചോര പറ്റിയ തുണി
blood-stained. വൃക്ഷങ്ങൾ തോറും ചുറ്റിപ്പറ്റീ
ടും വല്ലികൾ Bhr.; നിലത്തിന്നു പറ്റീട്ടു വെച്ച
തു so as to lie on the ground. ഊഴിയിൽ പറ്റി
ത്താഴും PT. (a dog); പൊടികൾ തിരയൂടേ അലെ
ച്ചു കരപറ്റി Bhg.; മന്ദിരേ ചെന്നു പറ്റീടേ
ണം Nal. arrive, (വന്നു പറ്റി); കാടു പറ്റി നി
ല്ക്കുന്ന ആളുകൾ TR. the rebels that took to
the jungle. ഗൃഹത്തിൽ പറ്റിയവർ KU. Brah-
mans living in Illams, not Grāmas, അങ്ങും
ഇങ്ങും പറ്റാതേ പോയി KN. were not receiv-
ed, acknowledged by either party. ആട (അ
വിടേ) പറ്റി ൟട (ഇവിടേ) പ്പറ്റിനില്ക്കു No.
vu. to saunter about; to sneak into the pre-
sence of somebody, to sneak away. കോലത്തു
നാട്ടിൽ പറ്റിയ ദേശം TR. belonging to. പ
റ്റിക്കളിച്ചാശു വെട്ടിത്തുടങ്ങി SiPu. close in
battle. പറ്റിപ്പറ്റി പിന്നാലേ ചെന്നു followed
closely. ഇങ്ങു പറ്റിക്കരേറാൻ എന്നോടു കൂട
ChVr. you won’t catch me. — met. to lust
after മറ്റൊന്നിൽ മനം ചെന്നു പറ്റാതേ ഇ
രിക്കേണം VCh.; അവരോടു പറ്റാതിരിക്കയി

ല്ല Bhg. he will love them. 2. to take effect
as fire ദ്രുമങ്ങളിൽ പാവകൻ പ. Nal.; മരുന്നു
പറ്റുന്നില്ല (so പിടിക്ക, ഏശുക). ദോഷം വന്നു
പറ്റും guilt is incurred. കടാക്ഷം എങ്കൽ ഉ
റ്റു പറ്റുകിൽ Anj.; ജ്ഞാനികളോട് ഒന്നും പ
റ്റുകയില്ല Bhr. nothing deflies them. അവനു
നന്നായി പറ്റി it went to his heart. പറ്റാ
തോരൻപു CG. love not reciprocated. 3. to
suit, fit അവനോളം ആരും പറ്റാ V1. none
so good as he. മക്കൾ പറ്റുമോ രാജ്യം വാഴു
വാൻ Bhr.; പറ്റുകയില്ല = കൊളളുന്നില്ല; പറ്റു
ന്നു it is the very thing. 4. v. a. to get, seize
കഴു പുലി പറ്റിത്തിന്നും, ഉറുമ്മിപിടിച്ചു പറ്റി
ക്കൊണ്ടു TP.; ബാലനെ വയറ്റുന്നു പറ്റി SG.
took out of the womb. ചൂരൽ എന്നോടു പറ്റി
എന്നേ രണ്ട അടിച്ചു TR. laid hold of my cane.
പറമ്പു പറ്റിയും എഴുതിച്ചു കൊണ്ടു TR. acquir-
ed the garden (on കാണാം). പണം പറ്റിയ
വൻ VyM. who received the money. കൊണ്ടു
വന്ന ഉറുപ്പിക പറ്റി എടുക്ക possessed himself
of the R. അധികാരി പ്രതിയോടു ൪ ഉറുപ്പിക
നികുതി പറ്റി MR.; കടംപറ്റി received the
outstanding debt. + പാതിയിൽ ഏറ്റം പറ്റുവാ
നുപായം PT. to keep more than half for one-
self. ഭൂമിയെ പറ്റി ലാഭങ്ങൾ ഉണ്ടാക്ക KU. to
live upon the produce of land. പറ്റിനർ അ
ഭയം RC. (also contracted debts).

Inf. പറ്റ thoroughly, effectively പ. പ്പിറപ്പ
ങ്ങറുക്ക Anj.; പ. മുറിക്ക to extirpate. വൃക്ഷം
പ. ക്കണ്ടിക്ക PT.; തഞ്ചത്തിൽ പ. ത്താണു
KR. quite low. പറ്റപ്പറേറ just enough.

പറ്റൽ VN. what sticks to, cannot be got rid
of, loss etc.

പറ്റാതു (3) what is improper, wrong പറ്റാ
തൊന്നാകിലും പാൎത്തിടാതേ കൊന്നു വീഴ്ത്തി
CG. — പറ്റാവിശേഷം പറഞ്ഞു Pay.

adv. part. പറ്റി concerning. അതിനെപ്പ. പറ
about. എന്നെപ്പറ്റി for my sake. അവനെ
പ. എനിക്കു കാൎയ്യമില്ല.

പറ്റിക്കൊൾക (4) to obtain possession, സ്ത്രീയെ
to embrace; മുതൽ നിറുത്തി പലിശ പ. KU.

പറ്റിപ്പിടിച്ചു കയറുക to climb up.

[ 653 ]
പറ്റിപ്പോക 1. to overtake. 2. to be seized.
രണ്ടു കൊല്ലത്തേ മുതലും പലരായിട്ടും പ.
TR. the revenue of two years plundered
by various people.

CV. പറ്റിക്ക 1. to fix, join, paste, തീ പ. to
set on fire. മടിയിലും പുറത്തും പറ്റിച്ചീടും
Bhg. took a deer on his lap & back. രസം
മുക്കുഴഞ്ചു ഇഞ്ചിനീരിൽ അരെച്ചു പറ്റിച്ചു
പൊടിച്ചു കൊൾക, മോരിൽ പുഴുങ്ങി പ.
a. med. 2. to cause to take effect. ഒരു ഗ
ൎഭം പ’ച്ചു SiPu.; മോശം പ’ച്ചു കളയും Arb.
may outwit me; so ചതി പറ്റിപ്പാൻ നോ
ക്കി jud. 3. to fix in the heart or memory
ശാസ്ത്രങ്ങൾ എല്ലാം പണിപ്പെട്ടു പ’ച്ചു കൊ
ണ്ടു SiPu. mastered the sciences.

I. പല pala 5. (Finnic palyo, Mandschu fulu,
T. പല്ക to be multiplied). Many, several, vari-
ous. Plur. പലരും കൂടിയാൽ പാമ്പും ചാകാ
prov.; പലരും opp. ചിലർ Bhr 1.; പലർ കേൾ
ക്കച്ചൊല്ലരുതു Sk.; പലർ അറിക, പലരും അ
റിയേ notoriously, publicly. Neutr. പലതു as
വഴി പലതു Bhr.; neutr. pl. പല as യാഗങ്ങൾ
പല ചെയ്തു SiPu.; also പലവു കണ്ടാൽ CC.
or പലവയും ചൊല്ലി വിലാപിച്ചു AR., ചോരപ്പു
ഴകളും കാണായിതു പലവയൊലിക്കുന്നതും AR.,
ഇങ്ങനേ പലവും പറഞ്ഞു and so on. Obl. case
പലവറ്റു & പലറ്റിൽ SiPu., പലറ്റിലുമക്കഥ
നല്ലു Bhg. — Before Vowels പലവുരു, പലവൂടു,
പലവൂഴം; often പലവൂൎക്കധിപൻ B. superin-
tendent of a district.

പലപല many, different. പ. വിചാരം fickle-
ness. പലജാതി in various ways. പ. ഇവ്വ
ണ്ണം സ്തുതിക്കയും KumK. (so പലതരം).

പലപ്പോഴും often, also പലനാളും, പലകുറി Nal.

പലവക different items, sundries പ. യിൽ മോ
ഷ്ടിച്ച ദ്രവ്യം TR.; mixed business, as in
courts പ. ഹൎജ്ജി MR.

പലവഴി = foll. പിടിപ്പാൻ പ.ക്കും ശ്രമിച്ചു TR.;
also ചോരപ്പുഴകൾ പലവായൊലിക്ക Bhg.

പലവിധം various kinds or ways പ’ത്തിൽ, as
പലപ്രകാരേണ, TR. പല വിധേനയും MR.
— also adj. പലവിധം നാണ്യം TR.

പലേടത്തും = പലവിടത്തും in many places.

II. പല = പലക? in നെയ്പല q. v.; also മരാമ
ത്തികൊണ്ടു പലാ ചമെച്ചതു KR.; പലകൾ ച
മെച്ചഹോ VCh.

പലം palam S. (fr. പല?) 1. A weight = ൪ ക
ൎഷം or ൧൨ കഴഞ്ചു CS. generally = 10 Rs. or
½ Rātel (നാട്ടുകോൽ); = 5 Rs. (by കൊളമക്ക
ങ്കോൽ). ൧൦൦ പ. ഒരു തുലാം (of 32 Ibs.); നിശ്ശേ
ഷദേഹം ഒരു സഹസ്രം പ. ഉണ്ടു Brhmd. തട
പ്പലം 10, നാട്ടുപലം 12, ഇടപ്പലം 13½ or Cal.
14 Rs. weight. 2. = പലലം flesh. 3. Tdbh.
ഫലം.

പലക palaɤa 5. (Tdbh.; ഫലകം). 1. A plank,
board. കാല്പ. weaver’s treadle of a loom. തണ്ടി
ന്റെ പ. the blade of an oar. കളിപ്പ. a chess-
board. തോൾപ്പ. മേൽ അമതു പലക എന്നി ര
ണ്ടു മൎമ്മം ഉണ്ടു MM. on the scapula. 2. a
seat, footstool ആമപ്പ; പാലപ്പ. 3. aM. a shield
പ. യും വാളും ഏന്തി, കരവാളും ഒൺപ. യും
കരങ്ങളാലേ വാരി RC.

പലകക്കരുതു (or — ക്കുരുതു?) a tool of gold-
smiths with a kind of spindle at one end
& a scope at the other V1.

പല(ക)ക്കളളി a kind of Cactus.

പലകനാക്കു 1. the blade of an oar, So. തണ്ടു
പത്തി. 2. a rudder (without the tiller).

പലകപ്പയ്യാന Bignonia Indica, also പ’നി
വേർ GP.

പലലം palalam S. (= പലം 2.) Flesh പ. ഉ
ണക്കുവാൻ, പലലശകലങ്ങൾ കൊത്തി AR.

പലലാശി who eats flesh (തട്ടുക 1, 422).

പലലാശയം S. a swelled neck, goitre.

പലപല വെളുക്ക (Onomat.) Palg. T. glowing.
Beginning to dawn = പളപള.

പലഹാരം palahāram (T. പണിയാരം, Port.
paniara, C. പലാരം fr. ഫലാഹാരം). Cakes,
sweetmeats, esp. = നെയ്യപ്പം; any slight repast.

പലാണ്ഡു palāṇḍu S. (പല + അണ്ഡം?). Onion
പ. സുഗന്ധിയായ്‌വരുമോ PT.

പലാത്തെല്ലു palāttellụ (പലം 3 ഫലാൽ?).
The one per cent due to a lottery-undertaker =
എടുപ്പു.

[ 654 ]
പലായനം palāyanam S. Flight പോരിൽ
പ. വന്നു Sk.; running away, Bhg.

പലാലം palālam S. Straw, (L. palea).

പലാലിയ palāliya No. = പല(ക) & അലുവ.
A sweetmeat (വറുത്തരി spread on a board &
liquid sugar poured over it, when it is levelled
with a brass dish).

പലാശം palāšam S. 1. A leaf = പൎണ്ണം f. i. പാ
വകൻ ഏശും പ. പോലേ CG. 2. Butea fron-
dosa.

പലാശു, പ്ലാശ് Tdbh.; also ശന്മലി പ’വും Nal.;
[വളളിപ്പ. a kind.

പലാശി S. any tree; N. pr. of town, Plassey.

പലിതം paliδam S. Grey = നര f. i. പലിത
നായാൽ VCh.

പലിത്തം palittam Tdbh. of ഫലിത്വം. Effi-
cacy f. i. of a tomb നേൎച്ചകളും പ’വും വരായ്ക
യും നടന്നു വരുന്നു Ti.

പലിശ pališa 1. No. = പരിച, പലക, A shield
വാളും പ. യും of Nāyars KU.; പലിശത്തട്ടു a
thrust of. പലിശക്കയത്തിന്ന് ഓർ ഓല എടുത്തു
TP. cavity of shield. പലിശക്കാർ body-guard.
2. (ഫലം?) interest on money (on rice പൊലു)
generally 10 pct. തികപ. (=നേർപ. 583), even
12 pct. (മൎയ്യാദപ്രകാരമുളള പ.), മാസപ്പ. The കാ
ലപ്പ. yearly interest; when from കാണം, it
amounts to 5 pct. (അരപ. f. i. അരപലിശ
കണ്ടു 7½ ഇടങ്ങാഴി നെല്ലു പ. പിടിച്ചു doc.
MR.) or 2½ pct. (കാൽ. പ. even മാകാണിപ്പ.)
paid in rice at the rate of 5 Iḍangāl̤is for 1
fanam. Formerly for each fanam mortgage-
money the yearly interest was 1 നാഴി നെല്ലു
(= 4 pct.). പലിശമുടങ്ങിക്കിടന്നുപോയാൽ VyM.
interest not being paid.

പലിശക്കൂറ്റു & പലിശമണിക്കൂറ്റു (1) noise of
the shield പലിശ തുടെക്കമൎത്തു TP.

പലിശ മടക്കം (2) a deed of mortgage in which
the rent of the estate transferred to the
mortgagee is equal to the interest of the
loan പലിശ മടക്ക ഓലക്കരണം W.

പൽ pal &പല്ലു T. M. C. Te. A tooth ആന
പ്പൽ, നരിപ്പ., പശുവിൻപ., നായ്പ., മാൻപ.
a. med. (for eye-diseases). മേല്പ., കീഴ്പ. (അടി

പ്പൽ). കളളപ്പല്ലു a children’s disease, swellings
inside the mouth. പല്ലിനു തറ ഇട്ടു 434, പ. മു
ളെക്ക to teeth. ഉറെച്ച പല്ലുകൾ ഉതിൎന്നു പോ
കുന്നു KR. (in old age), പ. പറിയുക V1. teeth
to be lost. പ. തേക്കുക to cleanse teeth, പ.
വെളുപ്പിച്ചു പാൎക്കുന്നു CG. (ladies).

Hence: പല്പു 1. the teeth of a saw, file. ചിരവ
പ്പല്പു also പല്പൂ. 2. So. the web of a key.

പല്ലൻ one who has large or peculiar teeth,
often പൊക്കപ്പല്ലൻ m., പുഴുപ്പല്ലി, കൊന്ത്രം
പല്ലിച്ചി fem. etc.

പല്ലരണ a disease of the gums V1.

പല്ലാങ്കുഴി B. a tablet with 14 holes serving
for a game, പ. യാടുക.

പല്ലിക്കോര a കോര 317.

പല്ലിടക്കുത്തി, പല്ലുകോൽ, പല്ലുകുത്തി, പല്ലുളി
a toothpick, tooth-cleaner. പല്ലിടുക്കിൽ കു
ത്തി മണപ്പാൻ കൊടുക്ക prov. (to reveal
one’s own faults).

പല്ലിറുമ്മുക So. to gnash the teeth.

പല്ലിളിക്ക to grin, snarl പ’ച്ചു കാട്ടി CC., also
പല്ലു കാട്ടുക.

പല്ലുകടി gnashing — കടുകടപ്പല്ലും കടിച്ചു KR.
(in anger), പല്ലുകടിച്ചലറി AR. (in attack-
ing), പ’ക്കയും കണ്ണു ചുവക്കയും Bhr.

പല്ലു കടിപെട്ടുപോക locked jaw, f.i. in
epilepsy, with dying persons, etc.

പല്ലുകുത്തു 1. toothache = പല്ലുനോവു. 2. pick-
ing the teeth പല്കുത്തി = പല്ലിടക്കുത്തി.
3. knocking out the teeth നിന്റെ പ’ത്തി
ക്കളയും (a threat). പല്ലൊക്കയും തോക്കു
കൊണ്ടു കുത്തി TR. പല്ലൊക്കക്കുത്തി കുഴിച്ചു
TP. (to a fallen foe).

പല്ലുകൊഴിക്ക palg. jud. = പല്ലുകുത്തു 3.

പല്ലുതടി a harrow (& പല്ലിത്തടി, also പൽത്ത
ടിമരം).

പല്ലുളങ്കാലം Nid. in teething. (ഉളം 145).

പല്ലേരി So. gums = ഊൻ.

പല്ലക്കു pallakkụ 5. also പല്ലാക്കു, പ
ല്ലങ്കി Tdbh.; പൎയ്യങ്കം, പല്യങ്കം S. A “palan-
kin,” litter കനകപ്പ. KR. (for coronation). ന
ല്ലൊരു പല്ലക്കിന്മേൽ Nal. (privilege granted

[ 655 ]
by kings, as തണ്ടു). പല്ലക്കുകാർ TR. bearers.
ഢിപ്പു ഒരു പല്ലങ്കിയും കൊടുത്തു TR., പല്ലക്കിൽ
ഇരുന്നഹോ നല്ലരായി സുഖിക്കുന്നു VCh., പ
ല്ലക്കിതാത്തു TP.

പല്ലവം pallavam S. A sprout നിറഞ്ചേർ പ.
ഒത്ത മേനിവിളങ്കവാനരിമാർ RC; പ. വെല്ലും
അപ്പൂവൽമേനി CG. (infant Kr̥šṇa.)

പല്ലവി T. (mod.) the chorus of a song or ode,
repeated after each stanza. Winsl.

അനുപല്ലവി T. (mod.) the stanza imme-
diately following the chorus in species
of T. verse called പതം. Winsl.

പല്ലി palli T. M. C. Tu. S. (f. of പല്ലൻ, പല്ലു)
1. House-lizard, Lacerta Gecko; its voice (കര
യുക, ചൊല്ക) is believed to announce visitors.
എന്നാൽ പ. വിഷം തീരും a. med. 2. a fork
(So.) പല്ലിത്തടി = പല്ലുതടി a rake.

പല്ലിപ്പൂട V1. a herb.

പല്വലം palvalam S. (L. palus). A pool അ
ശ്വപല്വലോപമാം വാരിധി KR5.

പവനം pavanam S. (പൂ) Purification; wind.
പവിത്രം S. 1. a sieve, strainer. 2. purifying,
pure. 3. a ring made of sacrificial grass ദൎഭ
മോതിരം; hence പവിത്രവിരൽ the ring-finger
പത്തു വിരല്ക്കു പവിത്രാംഗുലീയവും SiPu.

പവിഴം paviḻam (aM. പവഴം, T. പവളം;
Tdbh. of പ്രവാളം) Coral; coral-bead പവിഴമ
ണി or granate, പവിഴച്ചരടു MR.

പവിഴക്കൊടി a vegetable perfume = അഞ്ജ
നകേശി S.

പവിഴപ്പുറ്റു medicinal coral, also പകിഴപ്പു
റ്റു a. med.

പവിഴപ്പുറ്റു തുരുത്തി or പവിഴവന്മീകദ്വീ
പു (mod.) a coral island, coral-reef.

പവിഴാദ്രി, — ഴമല the Eastern Ghauts.

പശ paša, പച, പയ M. T. Tu. (പചു).
1. Moisture, thriving. പ. ഇല്ല nothing to be
gained. 2. gum, glue, cement. കോതമ്പത്തിൻ
പ. V1. 2. starch. കഞ്ഞിപ്പ. as of washermen.
പശമണ്ണു clay.

പശകൻ (loc.) = പൈതൽ; പശുങ്ങൾ children
(C. pasule, Tu. paši).

പശിമ, (പശുമ V1.) 1. freshness, softness
tenderness. 2. moisture or richness of
soil. പശിമക്കൂറു KU. fertile soil (opp. രാശി
ക്കൂറു). പ. കൂറുപൊന്നു the purest gold.

പചള, പശള T. M. Basella (a plant) V1.

പശു pašu (L. pecus) S. 1. A domestic or sacrifi-
cial animal, 5 or 7; any cattle with horse, ass,
camel, etc. പശു പ്രാണികൾ തമ്മിൽ തിന്നല്ലോ
വാഴു ഞായം Bhg 11. 2. M. a cow (പശുമാടു
Palg.), vu. പയി f. i. കാളകൾ മഹിഷങ്ങൾ
പശുക്കൾക്കിവ എല്ലാം ൨൪ വയസ്സു VCh.; തന്നേ
കൊല്ലുവാൻ വന്ന പശുവിനേ കൊന്നാൽ ദോ
ഷം ഇല്ല prov.; പശുക്കളെ അറുക്കയും TR.
riotous. Māpiḷḷas വിപ്രൻ യാഗത്തിങ്കൽ മുനിമാ
രുമായി പശുവെ വധിക്കും Sk. പശുവും ബ്രാഹ്മ
ണരെയും രക്ഷിക്ക TR. (coronation oath). കളള
ത്തിപ്പശു a vicious cow. — met. മൗൎയ്യനാം പശു
Mud. = പശുപ്രായം.

പശുക്കയറു 1. a tether. 2. bondage of the in-
dividual soul, (പശുപാശം S.).

പശുക്കിടാവു a calf അമ്മ വിട്ട പ’വേ പോല
prov.

പശുക്കുല = ഗോഹത്യ, as നരിക്കുണ്ടോ പ. prov.

പശുതിന്നി, പൈതിന്നി see പറച്ചെറുമൻ.

പശുപതി “cattle-lord” AR. Siva.

പശുപന്മാർ, പശുപാലകർ CC. cow-herds.
പാശുപാല്യം V1. their office.

പശുപ്രായം brutal പ’യമാനസന്മാർ VCh.

പശുബന്ധം animal sacrifice.

പശുമാംസം beef.

പശുവസൂരിപ്രയോഗം vaccination. (mod.)

പശ്വാദി (മേക്ക) Bhr. different sorts of cattle.
പ. കൾ VetC beasts.

പശ്ചാൽ paščāl S. (Abl. of പശ്ച് , L. post) After,
[behind.

പശ്ചാത്താപം S. repentance പ. ഉണ്ടായതൊ
ഴിഞ്ഞു KR.; എത്രയും പ. മാനസേ വഹിക്കുന്നു
PT.; പ. ഓരെളേളാളം ഇല്ലാതേ GnP. without
any qualms or compunction.

പശ്ചിമം S. hinder, western. — പശ്ചിമഖണ്ഡം
the Malabar Coast.

പശ്യ pašya S. (Imp. of പശ് = സ്പശ്) Behold! like കാണ്കിൽ, ഓൎത്താൽ Bhg.

[ 656 ]
പഷ്ടമായി തോന്നുന്നു Genov. = സ്പഷ്ടം.

പഷ്ണി കിടന്നു MR. = പട്ടിണി.

പസ്കി Mpl. = പക്ഷി.

പഹ്ലവന്മാർ S. The Pehlwi or Persian people
[KR., Bhr.

പളപള paḷapaḷa C. T. M. 1. Cracking, popp-
ing. 2. പളപളമിന്നുക = പലപല, പളുങ്ങുക.
പളവു പറക V1. to tell news ആയിരം പളകു
പേ ചിനതു RC. bravado, bragging (Te.
palaku, word in general).

പളു paḷu (= പഴുതു?) 1. Indication ചോരപ്പളു
പളളം traces of blood (huntg.); also പളുകുകൾ
കണ്ടാൽ. 2. the very moment. ഇപ്പളുക്കു‍ V2.
even now. കലഹിക്കുന്ന പളുവിൽ when they
were just quarrelling.

പളുങ്കു paḷuṅgụ (C. — ku, T. paḷingu S. സ്ഫ
ടികം) 1. Crystal, also med. ചങ്കുമുത്തു പവിഴം
പളുങ്കു a. med. 2. glass. വെളളപ്പ. Bhr.

പളുങ്ങുക 1. = പതുങ്ങുക To cower, stoop V1.
പാളിപ്പളുങ്ങി Nal. (see പളള). — പളുങ്ങിപ്പോ
യി Trav. bruises on vessels, jewels. 2. M.
to glitter.

പളള paḷḷa (deep, see foll.) 1. Cavity, pit, hole
മീൻ പ. also വളെക്കു ൨ പളള; a small creek
or inlet, opp. കോടി f. i. തലാഴിപ്പളള Tell. പറ
മ്പിന്റെ പളള the part of a compound which
lies deepest. പളെളക്ക് ആട്ടുക Palg. to keep
to the edge of a road. 2. the stomach, belly
പ. യും വീൎത്തു പൊട്ടി PT.; ൪ പ. കൾ MC; പ.
യിൽനിന്നു പോക്കു diarrhœa. പളെളക്കലെക്ക
TP. (from grief). പളെളക്കാക്ക Palg. (Il̤awars)
to take one’s meals. പളെളടേ പണ്ടം V1.
the stomach. 3. (aC. പളു, T. പഴുവം) a forest.
4. ഒരു പളളക്കായി a comb, cluster of fruits =
പടല.

പളളക്കാടു (3) thicket of a jungle.

പളളയം T. V1. a basin, dish.

പളളയാടു T. V1. (2) a small prolific kind of
goats.

പളളവട്ടി a large basket.

പളളവില്ലി (3) a caste of mountaineers V1.

പളളം paḷḷam T. Te. CM. 1. Pit, hole, exca-
vation വെളളമില്ലാത ആറുകൾ പ’മായ്ക്കിടക്കു

ന്നു KR. 2. low ground, low shore. പളളം
അഴിക്ക goats etc. to destroy a kitchen-garden
near a river. പളളം വെക്ക to make one (പളളം
the deepened garden-beds, see 1.) — പളളത്തേ
മീൻ D. Etroplus Coruchi, a small fish in the
mud of fields. 3. B. loss.

പളളി paḷḷi 5. (also S. fr. prec. cavity, hole)
1. S. A hut, small settlement of jungle-tribes
(C. in N. pr. haḷḷi; in Palg. f.i. കോയ്പളളി,
നല്ലേപ്പളളി, ഏലപ്പളളി). 2. a public building.
ഊർപ്പ. ദൈവം KU. tutelar God in a Brahman
village. മഠപ്പളളി; എഴുത്തുപ. a school No.;
esp. in hunting ഒളിപ്പ. (for രാവുനായാട്ടുകാർ),
മടപ്പ. (for the king കോയ്മെക്കു), ഊർപ്പ. (for ദേ
ശവാഴി) huntg. ക്ലേശപ്പളളി V1. a hospital.
3. a place of worship for Buddhists (= വിഹാ
രം KM.), foreigners, as chapel, synagogue,
church (f. i. രോമപ്പ.; also Singalese, Landse
palliya = Dutch church), mosque (മാപ്പിളളപ്പ.).
വെളളിയാഴ്ച എല്ലാവരും പ. യിൽ കൂടുമ്പോൾ,
പ. യിൽ കയറരുതു TR.; പ’ക്കൽ സത്യം കേൾ്ക്ക
MR. to get the other party to swear at a
mosque (പളളിയാണ! Mpl.). 4. royal dor-
mitory or couch; whatever is connected with
the king (aC. paḷke a bed = പല്ലക്കു?). പ. കൊ
ൾക to retire to rest, sleep (hon.). വിഷ്ണു പാ
ലാഴിയിൽ പ. കൊണ്ടു Bhg., അമളിക്കുമേലണെ
ന്തു പ. കൊണ്ടരുളും RC., ഗായകന്മാർ പ. ഉ
ണൎത്തി KR. awakened the king by music, പ.
ഉണൎത്തേണ്ടാ എന്നു (forbids the king).

പളളിക്കരിമ്പടം KU. (4) a royal blanket.

പളളിക്കാർ (3) people of a congregation.

പളളിക്കിടക്ക a noble bed പ. യും കട്ടിലും കി
ട്ടും Anj.

പളളിക്കുറുപ്പു (4) the sleep of Gods & kings പ.
കൊൾക Arb. = പളളികൊൾക; പ’പ്പിന്ന്
എഴുനീറ്റു TP.; പ’പ്പുണൎന്നു Bhg. the God
awoke. പ. ഉണരവേണം അനന്തശായി
Anj. — പ’പ്പുണൎത്തുക AR. = പളളിഉണൎത്തുക.

പളളിക്കൂടം So. T. a school (so Muckwas Cann.;
Palg. a Tamil̤ school), ധൎമ്മപ്പ. TrP.

പളളിക്കൂലകം No. a royal palace പ’ലോത്തുളള

[ 657 ]
ആൾ ൫‍ TR. the 5 Rājas at Chiracal പ
ളളിക്കൂലോത്തു കോലത്തിരിതമ്പുരാൻ, ഏ
ഴോത്തു കൂലോത്ത് ഇളമ KU.

പളളിക്കെട്ടു (hon.) marriage.

പളളിച്ചിത്രകൂടം (— ത്രോടം) KU. a palace of
Kōlattiri.

പളളിച്ചാൻ (4. So. പളളിച്ചീയാൻ, fr. ശിവ്യാൻ
q. v.) a class of Nāyars, bearers of the
Rāja. തണ്ടും പ’നെയും a grant. പ’നെ
ക്കാണുമ്പോൾ കാൽ കടഞ്ഞു prov.; പ. തണ്ടി
നെ തെറ്റിച്ചു TP.

പളളിഞായൽ (411) 1. a piece of ground upon
which rice is sown to be afterwards trans-
planted, also (— യാൾ, — യാളി loc.) പളളിമ
ഞായൽ (Ponnāni-Malapuram). 2. = കന്നി
ക്കണ്ടം opp. അയ്യന്നിക്കണ്ടം; also വാന
പ്പളളി ഞായൽ (Eŕanāḍu̥ — the rice grown
thereon depending entirely on rain — opp.
irrigation). മോടനും പളളിമഞായലും MR.
(prh. also a kind of rice?). see — യാൽ.

പളളിതിരിയുക (4) = ഋതുവാക.

പളളിത്തണ്ടു KU. a royal palankin.

പളളിത്തേവാരം (3) daily ceremonies of kings,
also Nasr.

പളളിപ്പലക 1 a royal seat (പാറനമ്പിയെ
ക്കൊണ്ടു പ. വെപ്പിച്ചു KU. in Calicut). 2. =
പളളിമാറടി.

പളളിപ്പിഴ (3) Nasr. church-fine.

പളളിബാണപ്പെരുമാൾ (3) KU. a ruler that
introduced a foreign religion in Kēraḷa,
vu. പളളിമാണർ.

പളളിമാടമ്പു investing young princes with the
[sacred string.

പളളിമാറടി 1. one of the insignia of the
Calicut dynasty (വിരുതു), a plank of the
door, where the first Tāmūri had a sight
of Bhagavati KU. 2. N. pr. a Bhagavati
temple near Calicut.

പളളിമാറാട്ടം Eŕ. (also — ക്കോവിലകം loc,)
burying & burning place for royalty.

പളളിമാളിക the gallery of a church. Nasr.

പളളിമൂപ്പൻ (3) Nasr. a church-warden.

പളളിമെത്ത Bhr. a royal bed.

പളളിയമ്പു 1. a royal arrow RC. 2. = കൈത
Pandanus.

പളളിയറ (4) a bed-chamber പാറ്റിത്തുപ്പി
യാൽ പ. യിലും തുപ്പാം prov., വെളളിപ്പാത്ര
ങ്ങൾ പ. യിൽ വെപ്പിച്ചു TR. — പ. ക്കാരൻ
a chamberlain, പ. പ്രവൃത്തി (B. — വിചാ
രിപ്പു) the office of the Lord chamberlain.
പ. വിളമ്പൽ W. confidential secretary of
the Kōṭayaɤattu Rāja. — loc. പളളിയറ =
കാവു a small fane.

പളളിയാൽ a quiok growing rice which does
not require watering, പ. കൃഷി MR. (Palg.
പളളിയാല; No. പളളിയാരൽ, പളളിയാർ)
growing on കന്നിക്കണ്ടം. (see — ഞായൽ).

പളളിയിടവക (3) a parish.

പളളിയൈന്തോളം (4) a royal litter പ. ഏറി
[KU.

പളളിയോടം (4) a royal boat കാളിന്ദിയിൽ പ.
കളിക്കേണം SiPu 3.

പളളിവായന (4) reading, study (hon.).

പളളിവാൾ (4) a royal sword. So also ശിവ
ന്റെ പളളിവിൽ കണ്ടു AR.

പളളിവിരിപ്പു TP. a royal matress.

പളളിവിളക്കു etc. TP. a royal candelabrum.

പളളിവേട്ട (4) a royal chase. പ’ട്ടെക്ക എഴു
ന്നെളളി Bhr. a ceremony of the Rāja shoot-
ing 3 arrows. Trav.

പളളിശംഖു മുഴക്കിച്ചു (hon.) SG.

പഴ pal̤a T. M. aC. (Tu. para, Te. paṇ & pra
fr. പഴു) Old.

പഴം T. M. (C. Tu. Te. paṇḍu, haṇṇu) 1. ripe
fruit. 2. ripe plantains (hence ഫലം?)
3. in Cpds. പഴങ്കുമ്പളങ്ങാ a. med.

പഴക്കായി So. fruit almost ripe.

പഴക്കുല a bunch of ripe plantains, (see പ
ഴു — 637).

പഴങ്കഞ്ഞി canji from last night.

പഴങ്ങാഴക്കു a half Āl̤akku̥

പഴഞ്ചീല old cloth.

പഴഞ്ചൊൽ a proverb പ’ല്ലിൽ പതിർ ഉണ്ടെ
ങ്കിൽ prov.

പഴഞ്ചോറു boiled rice of yesterday, also പഴ
യതു; (പ’റു തണുത്തുളളു GP.)

[ 658 ]
പഴനിലം 1. land lying waste. 2. land
cultivated every other year.

പഴന്തുണി old cloth.

പഴന്തുളുവർ N. pr. a class of original Kēraḷa
Brahmans KU.

പഴപ്രഥമൻ (പഴം) plantain-fritters.

VN. പഴമ l. oldness, old age, old times. 2. ac-
quaintance with customs, history. പ. പറ
ക to explain old usages, relate traditions.
ഓരോരോ പെരുമാക്കന്മാർ വാണപ്രകാരം
പ. യെ പറയുന്നു KU. — പഴമക്കാർ ex-
perienced men, arbitrators — പ. പ്പെടുക
V1. to grow inveterate.

പഴമൂണിപ്പാല, പഴമുണ്പാല Mimusops Kauki.

പഴമിളകു old pepper, a. med.

പഴമൊഴി old saying = പഴഞ്ചൊൽ.

പഴമ്പാച്ചി No. (പാച്ചി) with flabby breasts.
അഞ്ചെട്ടു പെറ്റു പ. ആയപ്പോൾ വളളുവ
നാർ എന്നേ തളളൂട്ടു (song).

പഴമ്പിലാവില an old leaf of Artocarpus. prov.

പഴമ്പുളി tamarinds of last year’s growth.

പഴയ old, ancient, stale (n. പഴയതു & പഴേതു).
പ. കൂറു the section of Nasrāṇis that
remained faithful to Rome in the schism
of 1657 (opp. പുത്തൻകൂറു the Jacobites).

പഴയനൂർ N. pr. Payanūr, the chief Grāma
of the No., പ. തെരുവേഴും Pay. the
Brahmans there have baronial rights &
മരുമക്കത്തായം KU.

പഴയരി rice of old corn, fine rice carefully
prepared. പ. ച്ചോറു eating separately (opp.
പക്കം 3.). പ. കഴിക meal of noblemen, so
കളം കലക്കിപ്പ. നീക്കം പഴേരി, പ’ക്കു
നേരമായി hon.; ആനയെക്കൊന്നു തലച്ചോർ
പ. സമ്പാദിപ്പാൻ PT. (a lion’s royal meal).
അമറേത്തു പ. No.; തിരുമുടി പ. ചാൎത്തി KU.
(at coronation). ഇല്ലത്തു പ. ഉണ്ടെങ്കിൽ ചെ
ന്നേടത്തും പ. prov. dainty food. പ. ക്കണ്ടം
ricefield which gives full-grown corn.

പഴയിട old history പ. പറക.

പഴവൻ an old man, ancestor.

പഴേ = പഴയ as പഴേനട KU.

പഴകുക pal̤aɤuɤa T. M. (പഴ) 1. To grow
old, be worn out വസ്ത്രങ്ങൾ പഴകി ജീൎണ്ണമാ
യാൽ മറ്റൊന്നു പകരുന്ന പോലേ VCh. ഗൃഹം,
ദേഹം പഴകുമ്പോൾ KR. 2. to be seasoned,
accustomed. ഇട പ. to be acquainted. പഴകി
പ്പോയി No. an old hand at something. 3. No.
to delay = വൈകുക, (ചോറു വെച്ചിട്ടു നന്ന പ
ഴകിപ്പോയി waited for us).

പഴകിയതു 1. a worn out, deserted house.
2. = പഴഞ്ചോറു.

VN. പഴക്കം 1. oldness, പ. മണക്ക to have
a musty smell, പഴക്കത്തിൽ നിറം പോകും;
old history പ. ചൊല്ക V1. = പഴമ. 2. delay.
3. long habit, acquaintance, experience
അധികം കാലമായി വീടും പാൎപ്പും പ’വും
ഉളള ആളുകൾ MR. men of local experience.
പ. ചെന്നതു V2. usage (= തഴക്കം) — ഇട
പ്പഴക്കം So. acquaintance; No. somewhat
damaged through long keeping, f.i. cloth etc.

v. a. പഴക്കുക, ക്കി B. to practise any thing,
to inure oneself to.

പഴച്ചി N. pr. Pychi, A fort of the Kōṭayaɤattu
Rāja. പ. രാജാവു, കോട്ടയത്തു പ. യിൽ പാല
യിൽ തമ്പുരാൻ TR. the famous Pychi king.

പഴനി, പഴനിമല N. pr. (പഴൻ = പഴം)
1. A temple in the old Chēra country (സാക്ഷാൽ
പ്രതിഷ്ഠ of Subrahmaṇya). 2. N. pr. m. Palg.
Il̤avars പഴനി, — യാണ്ടി, — മല, — വേലൻ.

പഴി pal̤i T. M. aC. Tu. (പഴു). 1. A fault, esp.
touching one’s honour by abuse, false accusation
പഴിത്തുരെത്ത പഴി കേട്ടു RC. (= പരിഭവം). പ
ഴി പറക Palg. = ദുഷിക്ക. പ. തീൎപ്പാൻ = ദുഷ്കീ
ൎത്തി കളവാനായി UR. to vindicate one’s
honour. 2. deadly vengeance V1. അതിനു
മാറ്റം പഴി തകും അസ്ത്രം തൊടുത്താൻ RC.
an avenging arrow — പ. വാങ്ങുക to take
revenge V1.

പഴിദോഷം, പഴിവാക്കു abusive language,
aspersion.

പഴിക്കാരൻ V1. who has sworn revenge & is
ready to die for it.

പഴിക്ക 1. to scold, blame, abuse കൎണ്ണനെ

[ 659 ]
പഴിച്ചാവോളം പറയേണം, പ. ഇല്ലതമ്മിൽ
അന്യോന്യം Bhr.; പഴിക്കുന്നു ചിലർ ഭരത
മാതാവേ KR. 2. to vie with successfully
നിന്നുടെ കാന്തിയെ പഴിച്ചു കളഞ്ഞു CG.
obscured thy beauty. കാന്തിയെ പാരം പ
ഴിച്ചു വെന്നു CG.; കുയില്ക്കുരലും പഴിത്തത
തച്ചൊല്ലേ RC. 3. B. to detest.

പഴിപ്പതു (what is abused) new coin suspected
of being counterfeit V1.

VN. പഴിപ്പു: പ. പറക to ridicule V1.

പഴുക്ക pal̤ukka, So. — ക്കാ (see foil. T; പഴു
rib, ladder-step). 1. A fruit put to ripen B.,
half ripe V1. 2. the Areca-nut & its reddish
colour when ripe, കരിമ്പഴുക്കടക്ക & പഴുക്കട
ക്ക 6th & 7th stage of its growth, പഴുക്കാക്കുല
a bunch of it. പാക്കും പ. യും ആപാദിച്ചു CG.
പഴുക്കടക്ക പോലത്തേ കുഞ്ഞിമീടു TP. 3. So.
N. pr. f. (Cher̀umars). — പൊന്നൻ പ. 1. a
fine Areca-nut. 2. Myristioa tomentosa, Rh.
പഞ്ചമം പ. B. a drug.

പഴുക്കാപ്പുലി a leopard with dark spots, .പ.
നരി MR.

പഴുക്കുല in പച്ചക്കുലയും പ. യും Oṇap. unripe
& ripe plantain bunches. (see പഴ — 635).

I. പഴുക്ക pal̤ukka T. M. C. (Te. paṇḍu) 1. To
grow old, ripe, പത്രം പ. Bhr.; പഴുത്ത പഴം
ripe fruit, കുല പഴുക്കുമ്പോൾ സങ്ക്രാന്തി, പഴു
ക്കാൻ മൂത്താൽ പറിക്ക prov.; പ. വെക്ക to put
fruits in straw (= പഴുപ്പിക്ക). 2. to become
well tempered, red-hot. പ. ച്ചുടുക to roast
well, എരിയുന്ന തീയിൽ പഴുത്ത നാരാചം KR.
3. to suppurate പുൺ പഴുക്കിൽ MM. 4. to
decay. പഴുത്തില a dried leaf, ദേഹം പഴു
ത്തു പോയീടും KR. = പഴകി.

പഴുത്തില hon. for betel, when Nāyars speak
to Brahmans, Tīyars to Nāyars, etc. (see 4).

VN. പഴുപ്പു 1. ripening of fruit, blighting of
corn. പ. ചെന്നതു V2. overripe. 2. becom-
ing tender, red-hot. മുഖം പ. thrush (S. മു
ഖ പാകം). മനസ്സിന്റെ പ. V1. contrition.

CV. പഴുപ്പിക്ക 1. to ripen artificially as പഴം,
to heat as ഇരിമ്പു, to accustom, inure.

2. മുഖം പഴുപ്പിക്ക No. actors personating
women having their faces dyed with red
arsenic (see മനയോല under മനം).

പഴുപഴുക്ക to be discoloured; പ’പ്പു yellowness
of face V1.

II. പഴുക്ക = പകുക്കു To divide. കെരന്തം (= ഗ്ര
ന്ഥം) പഴുത്തു നോക്കുന്നേരം TP. to open a
book indifferently in order to find an oracle
(in the 7th letter of the 7th line).
പഴുതി MR. = പകുതി.

പഴുതു pal̤uδu (fr. പഴു & = പാഴ് T. = പഴി)
1. A hole, കുടുക്കിന്റെ പ. V2. a button-hole;
an interstice വമ്പനോടു പ. നല്ലു prov.; a vacant
place, ഉണ്ടപ്പഴുതു TP. the wound which the
ball made ൟൎച്ചയുടെ പ. No. = പാളിപ്പോക.
അതിൽ കടക്കേണ്ടതിന്നു പ. ഇല്ല a breach, fig.
നുഴഞ്ഞു കരേറുവാൻ പ. കണ്ടു a loophole. ഘന
മായുറച്ചുളള വൃക്ഷത്തിൽ പ. ഉണ്ടോ VCh. (=ദ്വാ
രം). പഴുതെന്നിയേ നിറഞ്ഞാനന്ദം KeiN. =
densely, tightly. 2. a moment, occasion കുല
ചെയ്‌വാൻ പ. ഉണ്ടായില്ല Mud.; കൊടുത്തു കൊൾ
വാൻ, തപ്പാൻ പ. കൾ നോക്കി Bhr. in fencing
ഇല്ല പഴുതെന്നു ചിന്തിച്ചു despaired of an open-
ing. പറവാൻ പഴുതില്ല no cause for. പഴുതില്ല
Palg. = പാടില്ല. അപ്പഴുതറിഞ്ഞു സ്തുതിക്കേണം
Mud.

പഴുതാക, — യ്പോക to go for nothing.

പഴുതാക്കുക to make of none effect. പറഞ്ഞ
സത്യത്തെ പ’ക്കീടൊല്ലാ KR. don’t break a
promise, so also പഴുതിലാക്ക Sil.

പഴുതാര So., പഴുതാർ M. C. a centipede = കരി
ങ്ങാണിത്തേൾ No.

പഴുതേ in vain, uselessly, to no purpose (=
വെറുതേ, വൃഥാ). പണം പ. കളക, also
പഴുതിൽ.

പഴുവം pal̤uvam aT. C. A forest (= പളള 3.).
പഴുച്ചരടു = പവിഴ — MR.

പാ, see പായി.

പാംസു pāmsu √ (C. Te. pāṅču dirt) Dust
പാ. കൊണ്ടു നിറെച്ച വഴി VCh.
പാംസുലൻ soiled, unchaste.

പാകം pāɤam S. (പചിക്ക) 1. Cooking, പാ.

[ 660 ]
ചെയ്ക to cook. അരി പാകത്തിൽ വെച്ചുണ്ടാക്കി
Sil. properly. 2. degree of inspissation (= പ
തം) as മൂത്ത പാ., ഖരപാ. or മണൽപാ. the
highest, ചിക്കണപാ., മദ്ധ്യമപാ. or അര
ക്കിൻ പാ. the middling, മന്ദപാ., ഇളയ പാ.
or മെഴുപാ. the lowest as required for anoint-
ing oil. നെയ്ക്കു പാ. ചെമ്പോത്തിൻ കൺ
പോലേ ആമ്പോൾ വാങ്ങുക a. med. പാകം
തെറ്റുക to boil too much or too little. പാകം
നോക്ക. 3. maturity ധാന്യങ്ങൾക്കു പാ. വന്നു
പോയി VyM.; വിളകൾ മൂത്ത പാ. ആകുന്നത്
എപ്പോൾ. 4. season കളളു പാകത്തിങ്കൽ പു
ളിച്ചു പോം GP.; മുതിൎന്ന പാ. വന്നു TR. grew
marriageable. — seasonableness, fitness. നിലം
വിതെപ്പാൻ പാ. ആയി prepared. 5. peculiar
feeling in touching any substance കവിളുടെ അ
കം പാ. ചിതൽപ്പുറ്റു കണക്കേ ഉണ്ടാം a med.

Hence:

പാകക്കേടു immaturity, being overdone or
underdone, unseasonableness, missing the
proper degree, transgressing the regimen.

പാകത (1.3.) No. f. i. മനസ്സിനു നല്ല പാ. വ
ന്നിരിക്കുന്നു having the character softened.

പാകത്തിൽ seasonably, properly, nicely പുരു
ഷൻ വിരല്ക്കു പാ’ലായി ശില്പമായി തീൎത്തുളള
മുദ്രിക Mud. made to fit a man’s finger.

പാകദോഷം = പാകക്കേടു f. i. നമ്മുടെ ആളാൽ
പാ. വരുന്നു TR. my man behaves rudely,
also പാകപ്പിഴ.

പാകൻ S. a suckling, N. pr. a demon.

പാകം വരിക (4) to become ripe, manageable,
humble വീണ്ടും പാ’രുവാൻ ഇട ഉണ്ടു. —ബു
ദ്ധിപാകം വരുത്തുക to moderate, direct
properly. പട്ടരേ ഞാൻ നന്നേ പാ’രുത്തി
അയച്ചു (=തച്ചുവിടുകയും ചെയ്തു) TR. to
make supple, punish, beat.

പാകയജ്ഞം (പാകൻ) a simple domestic sa-
crifice, Bhg.

പാകശാല a kitchen, also പാകസ്ഥാനം.

പാകശാസനൻ (പാകൻ) Indra അമരകളതി
പതി പാകചാതനൻ RC.

പാകശീലൻ‍ 1. a cook. 2. of mild, gentle
[temper.

പാകാരി‍ AR. = പാകശാസനൻ.

പാകൽ see പാവൽ.

പാകുക pāɤuɤa (T. പാവുക, C. Tu. hāku).
1. To lay things regularly on the ground,
പാകിയ നൂൽ yarn warped; to lay a ceiling,
to board അട്ടം പാകുക, പലക പാവിയ പുര; to
build a ship തേക്കു കൊണ്ട് അടിപായി TP.
2. to fix in the ground regularly തേങ്ങാ പാ
കുന്ന സ്ഥലം a nursery of palm-plants; ഞാറു
പാകി നടുക to sow thickly for transplantation,
so അടക്ക, പിലാക്കുരു, കാപ്പിക്കുരു, മുളകു etc.
3. v. n. to be fixed. വേർ പാകി നില്ക്ക CG. to
be well rooted. മേഘങ്ങൾ പാകിനിന്നു CG. in
the sky. പാകും ഒൺകിരണങ്ങൾ RC. rays
of the sun (dense? fixed?). ഞരമ്പു പാകീട്ടൊ
ട്ടേറ ഛൎദ്ദിക്ക Nid. prominent veins?

VN. I. പാകൽ, f. i. ഞാറുപാകൽ.— II. പാ. or
പാവു q. v.

III. പാക്കു 1. = പാവു the floor of an upper story.
പാക്കിടുക to ceil. 2. sowing thickly പാ
ക്കുനിലം. 3. a raw Areca-nut പാക്കും പഴു
ക്കയും CG.; വെറ്റിലപാ. betel-leaf & nut.
കളിപ്പാ. nuts out & boiled (opp. വെട്ടടക്ക).
4. a bag, കവിടിപ്പാക്കു Kṇiša’s bag. ഏല
ത്തൂർ പാക്ക് എടുത്തു TP. leather-bag to hold
betel, etc. for a journey.

പാക്കാൽ B. a warp dipped in starch.

പാക്കുഞാർ rice-plants ready for transplanting.

പാക്കുക, ക്കി = പാകുക, v. a. വിത്തുകൾകൊ
ണ്ടന്നു ഭൂമിയിൽ പാക്കിയാൽ KR.; also to
warp in a loom V1.

പാക്കുവെട്ടി B. a betel-knife (3.)

പാക്കനാർ N. pr. (പാക്കം T. village in salt-
ground). A famous low-caste sage.

പാക്കച്ചൊൽ his doctrine, vedantic & satirical.

പാക്കലം, പാക്കുഴ etc., see പാൽ.

പാക്കെട്ടു E. packet, (said of Post-packets).

പാങ്കിണർ, പാങ്കുഴി etc. No., see പാഴ്.

പാങ്ങു pāṅṅụ & പാങ്കു V1. T.aC. M. (പങ്കു).
1. Side, party ഈശ്വരൻ അവരുടെ പാ. എന്നു
വന്നു Bhr 10. God has taken their party. പാ
ങ്ങായൊരു പുറം നിന്നു Bhr. stood on his friend’s

[ 661 ]
side. പാ. പറക to excuse. 2. propriety, con-
venience. പാങ്ങില്ല unseemly, impossible. നല്ല
പാ. ഉണ്ടു കേൾപാൻ deserves to be heard.
ന്യായത്തിന്നു പാ. ഇല്ല the reasoning is not
to the purpose. 3. means, പാങ്കില്ലായ്ക V1.
state of destitution. പാ. ഉണ്ടാക്ക to provide
expedients. 4. beauty (vu.)

പാങ്ങൻ, (f. പാങ്ങി T.) companion, friend പാ.
നന്നെങ്കിൽ പടിക്കലിരുന്നാലും മതി, പാ
ങ്ങർ ഒക്ക പടിക്കലോളം prov.

പാങ്ങുകേടു unsuitableness, inconvenience.

പാചകൻ pāǰaɤaǹ S. (പചിക്ക). A cook, Nal.
പാചകസ്ഥാനം വാങ്ങി PT.; പാചകപ്രവൃത്തി
ക്കു കല്പിച്ചു SiPu. appointed him cook.

പാചകം what helps to mature or digest.
also പാചനം.

പാച്ച pāčča, A bag for money, betel = പാ
[ക്കു 4.

പാച്ചൽ pāččal, VN. of പായുക, Running.

പാച്ചല്ക്കാരൻ = ദൂതൻ CS.

പാച്ചുക T. M. (പായുക) 1. to cause to flow. 2. to
thrust in (= ചെല്ലിക്ക) പാച്ചി അളക്ക
to thrust the measure into a heap of corn.
പാച്ചിക്കൊൾക, ചെത്തുക to cut down by a
thrust of chisel.

പാച്ചി pāčči (C. പാചു breast-milk of a female)
1. = പാൽ in children’s language (so also in
T.) പാ. വരിക puberty of girls, vu.; in പഴ
മ്പാച്ചി No.; മരപ്പാച്ചി palg. 2. N. pr. f.
(Il̤awars & Tīyars).

പാച്ചിക pāččiɤa T. C. M. Dice V1. (Tdbh.
[of പാശകം).

പാച്ചു pāčču N. pr. of men പാച്ചുനായർ TR.
also പാച്ചൻ. — f. പാച്ചി q. v.

പാച്ചോറ്റി pāččōťťi, old പാൽച്ചോറ്റി T.
a. med. (പാൽച്ചോറു q. v.). The Lodh tree, the
bark is used in dyeing, Symplocus racemosa or
Ruellia secunda GP 64. പാൽച്ചോ. ഇടിച്ചു പി
ഴിഞ്ഞ നീർ a. med.; also ചെമ്പാ., ചുവന്ന പാ
(also മലങ്കമുകു). വെൺപാ. Rh. a Ruellia, used
for cooling med., എരിമപ്പാ. Achyranthes
lappacea; കരപ്പാ. Tetracera Rheedii.

പാഞ്ചജന്യം pāńǰaǰanyam S. (പഞ്ച്). The
conoh of Kr̥šṇa. പാ. മുഴക്കി ChVr., വിളിച്ചു Sk.

പാഞ്ചഭൌതികം S. consisting of the 5 ele-
ments, Bhg.

പാഞ്ചാലി S. the Pančāla princess, Draupadi.
Bhr.; also N. pr. f.

പാഞ്ചാലിക S. a puppet, യന്ത്രപ്പാ. മാർ Bhg

പാഞ്ചി pāńǰi & പാഞ്ചൻ A gold coin worth
5 Rupees, or 1/3 Mohar.

പാട pāḍa (T. Te. pile, S. row fr. പടു). 1. What
rises to the surface, scum, froth. പാ. ചൂടുന്നു
froth to form. പാ. യുളള കഞ്ഞി rice drawing
a skin. കണ്ണിലേ പാ. rheum, so നെയ്പാട &
പാ. കൂടിയ (കെട്ടിയ) ഇളന്നീർ No. the flesh
of the cocoanut beginning to form. 2. cream
V1. തൈർ പാ. കൂടാതേ കൂട്ടുകിൽ GP.; പാൽപ്പാ.
ക്കട്ടി Arb. cheese. — used met. ഭരതന്നു മുഴു
ത്തൊരു പാടയെടുത്ത പാൽ എന്തിന്നു തരു
വാൻ ചൊല്ലുന്നു KR. 3. (S. പാഠ) Cissampelus
or Clypea പാടക്കിഴങ്ങു കഴഞ്ചു a. med. GP71.
— (പാടക്കുറിഞ്ഞി, betterവാടാക്കു —).

പാടം pāḍam (S. & T. in Uriya. an open level
tract). 1. Range, esp. of ricefields പുഞ്ചപ്പാ.
V2. rice-land (opp. പറമ്പു), often = കണ്ടം, വ
യൽ f. i. പാടത്തും പറമ്പത്തും TR. ഗോക്കളെ
പാ’ങ്ങളിൽ തെളിച്ചിറക്കി CC. CG. 2. (Tu.
vessel) an oil-dish ചക്കരപ്പാടത്തിൽ കൈ
യിട്ടാൽ നക്കുകയോ ഇല്ലയോ prov.; a measure
of 16 or 21 കുറ്റി f. i. അരച്ചാൽ പാടം കഷാ
യവും പാ. പാലും കൂട്ടി a. med. 3. So. beat-
ing new cloth to make it smooth പാ. ചെയ്ക
B. 4. = പാഠം. 5. = പാട്ടം TP.

denV. പാടിച്ച flat.

പാടകം pāḍaɤam T. M. S. 1. An ankle-ring,
worn by women (പാദകടകം?). തണ്ടയും പാ
ടകവും palg. foot-ornaments of Il̤awar girls.
മണിക്കു പാ. a wrist-bracelet. 2. S. (പാടു + അ
കം) part of a village അപ്പാടകത്തങ്ങു മേവു
ന്നു CC.

പാടനം pāḍanam S. Splitting.

പാടലം pāḍalam S. (പടലം). pale red, pink
colour. പാടലാധരികുലമൌലി Bhr. with fine
lips.

പാടലി S. the trumpet-flower, (= പാതിരി).

[ 662 ]
പാടലിപുത്രം N. pr. palibothra, the capital of
Magadha, Mud.

പാടവം pāḍavam S. (പടു) Cleverness പാ.
പാരം വാക്കിന്നു നിണക്കു Bhr. പാ. ഏറുന്ന
ചന്ദ്രഗുപ്തൻ Mud. — eloquence V1.

പാടവശാസ്ത്രം V2. rhetoric.

പാടി pāḍi T. S. 1. A row = പാടകം. 2. in
N. pr. of villages as തെക്കമ്പാടി, മേല്പാടി.
3. a tune CC.

പാടീരം pāḍīram S. (പടീരം) Sandal perfume
ഭൂഷണവസനങ്ങൾ പാ. ഇവ എല്ലാം അണി
ഞ്ഞു KR. ചേടിമാർ അരെക്കുന്ന പാടീരമണ്ഡ
പം KR. പാ. തേച്ചു Bhr.

പാടു pāḍụ 5 (VN. of പടുക, പെടുക) 1. Fall-
ing, suffering pain or damage പാടുകൾ പെ
ടുന്നതിന്ന് ഒക്കവേ പാപം മൂലം SiPu. ഗ്രഹ
ങ്ങൾക്കു പാ. ഉണ്ടു astr. the planets lose their
specific influence by approaching the sun. കു
ടികൾ പാടാകകൊണ്ടു TR. unable to pay.
പാടായ്പോയി was frustrated. So കഷ്ടപ്പാടു,
പിണിപ്പാടു, തത്രപ്പാടു. 2. falling into one’s
hand or power മീൻപാടില്ല no draught of
fishes. പശുവിനെ പാട്ടിൽ നമുക്കു വേണ്ടിക്കേ
ണം PT. സൈന്യത്തെ പാടാക്കി Mud. gained
over. പുരം തന്നുടെ പാട്ടിലാമാറടക്കി Bhg.
conquered. ഒരു ദേശം എങ്കിലും മമ പാട്ടിൽ
ആകേണം Mud. പാട്ടിലുളളമാത്യന്മാർ (= സ്വാ
ധീനം). പഞ്ചേന്ദ്രിയങ്ങളെ പാട്ടിലാക്കുക Nal.
to subdue. 3. possibility ചെയ്‌വാൻ പാ. ഇല്ല,
അരുത് എന്നു പാടുണ്ടോ prov. can one say
No., പാടി പാടില്ലാഞ്ഞിട്ടല്ലേ പറയുന്നു ChVr.
excused themselves. 4. place, situation,
order (പാട്ടിലാക്ക also = പാടാക്ക 2.) അവരവ
രുടെ പാട്ടിൽ കിടക്ക = abode. ചത്തോന്റെ
വീട്ടിൽ കൊന്നോന്റെ പാ. prov. എപ്പാടെല്ലാം
RC. where each? നിന്റെ പാട്ടിന്നു പോയ്ക്കോ
Arb. go about your business. So കൂറുപാടു,
നമ്പൂതിരിപ്പാടു; ഈരാൾപാടു., മൂന്നാൾപാ., മൂ
ന്നാം പാടായ തമ്പുരാൻ KU. rank of princes
in Cal.; നാലു പാടു offices about the king not
hereditary, but within his giving മുന്നാഴി
പ്പാ. (ബാല്യക്കാർ), അറുനാഴിപ്പാ. (with double

allowance മുതലാളൻ), പണ്ടാരപ്പാ., ചങ്ങാതി
പ്പാ. KU. 5. manner of being, nature (= പ
ടി). കണ്ടപ്പാടു in the way seen before. പാടല്ലാ
ത്തവണ്ണം ചെല്ലുക V2. to behave badly. അപ്പാ
ട്ടേ പൈതങ്ങൾ വെണ്ണ കട്ടു Anj. ഏതു പാട്ടിൽ
by which master? ഒരു പാട്ടിലായിരിക്ക in
tolerable order. So വേർപാടു. 6. sides,
measure of space & time കാട്ടിൽ തീപിടിച്ചു
നാലു പാടും CG. നാല്പാടും ഓടിനാർ Bhr. പ
ടയിടേ ഇരിപാടും വീഴ RC on both sides.
നിലത്തിന്നു പാ. ഇല്ല rather small. വിളിപ്പാടു,
വെടിപ്പാ., കണ്ടപ്പാ., ചിറപ്പാ. distance of a
call, shot, ricefield. — മാനുഷർ മറുപാടു പി
റന്നുവരും Nasr. a 2nd time. മുപ്പാടു ശപിച്ചു
Nasr. po. 7. a scar, mark. പാ. വീഴുക to
be indented വ്രണപ്പാടു, പുണ്പാ., മുറിപ്പാ., മുറി
ച്ച പാ. etc. 8. obstruction പാ. വെക്ക to
detain, arrest (= തടുക്ക). പാ. നീക്കുക, തീൎക്ക
to set free. പാടും പട്ടിണിയും കിടക്ക Anach.
to dun. വൎത്തകന്റെ പാ. മുട്ടായ്‌വന്നു TR. the
duns of the lender trouble me. പട്ടർ പാ. വ
ന്നപോലേ prov. (of disagreeable guests). വഴി
തരിക എന്നു പാടു കിടന്നു RC. insisted on. പാ.
പാൎക്ക, നടക്ക, നില്ക്ക to detain. പാ. മാറും
Mantr.

Hence: പാടാക്കുക (2) to get under his power പാ’
ക്കി വെക്കാഞ്ഞതു Mud. (4) to order, arrange.

പാടിരിക്ക (8) to dun by fasting seated before
the debtor’s door, പച്ചോലയിട്ടു പാ. lying
in his veranda.

പാടുകൂടുക = പാടിരിക്ക.

പാടുകൂട്ടുക V1. (8) to despatch, hasten.

പാടുകേടു (4) disorder V2. (3) unfitness, op-
position B.

പാടുത്തരം (1) No. 1. a beam. 2. a girder
So. പാട്ടുത്തരം.

പാടുപെടുക (1) to suffer hardship പെട്ടപാ
ടോരോ ജനം എന്തയ്യോ പറവതു, പെട്ട പാ
ടോടും ഓരോ ഗുഹകൾതോറും പുക്കാർ Bhr.
from shame. വീരനെ പാ’ട്ടു നിഗ്രഹിച്ചാ
ലും KR. by every exertion. ജീവിതം പോ
വോളവും നന്നായി പാ’ട്ടീടുന്നവൻ VCh.

[ 663 ]
struggling with adversity. ഇവ ഒന്നിൽ
പാ’ട്ടില്ല VCh. labored not for heaven.

പാടുരാശി (1) vu. പാട്ട്രാശി the time after 4
P. M., considered inauspicious (superst.).

പാടേ (1) haply. മുയൽക്കൂട്ടത്തെപ്പാ. കൊന്നു
PT. (elephants) unawares. അഹല്യെക്കു മോ
ക്ഷം പാ. കൊടുത്തു AR. വില്ലിനെ പാ. കു
ത്തി വളച്ചു KR. (= വെറുതേ) without any
effort. പാ. ചാടുന്ന ഭടന്മാർ VC. without
hesitation. — (5) thus അപ്പാടേ പൈതങ്ങൾ
കാട്ടുന്നപോലേ ഞാൻ ഉണ്ടോ കാട്ടൂ CG. — (6)
along, wholly പാ. വെന്തെരിഞ്ഞിതു Bhr.
പാ. പരന്നുളള കാഴ്ചപ്പടകളും Mud. പാ. പ
രക്ക പല ദിശി സംഭ്രമിച്ചോടി Bhg. — again
രോമം പാ. ചുരച്ചു (loc.)

പാടുക pāḍuɤa T. C. Te. M. (പാൺ T.)
1. To sing ഞെരുക്കിപ്പാ. with a low voice,
വിരിച്ചു പാ. aloud. പാടി ഉണൎത്തുക = പളളി
ഉണ. q. v.; കണ്ണന്റെ കീൎത്തിയെ, ലീലയെപ്പാ
ടിപ്പാടി CG. — met. നിങ്ങലും വൃഥാ ചെന്നു പാ’
വാൻ തുടങ്ങേണ്ട Nal. need not try to charm
or captivate. 2. to ring, sound.

VN. പാട്ടു 1. singing പാ’ം ആട്ടവും തുടങ്ങി
നാർ Bhr. 2. a song, poem കൃഷ്ണപ്പാട്ടു etc.;
esp. Malayaḷam verses അവനിസുരൻ ഒരു
വൻ ദശമം ഒക്കയും പാട്ടായി ചമെച്ചുതേ
Bhg 10.

പാട്ടുകാരൻ a songster, പാട്ടമ്മ Anach. a song-
[stress (= നങ്ങ്യാർ).

പാട്ടരംഗം (അരംഗം) a theatre പാ’ത്തു ചെ
ന്നു Anj. വാക്യം ഭാഷയായി പാടുവാനായി
പാ’ത്തു തുണെക്ക് വന്ന ശ്രീരാമൻദേവൻ BR.

CV. പാടിക്ക 1. to cause to sing. 2. denV.
(പാടം) to lay flat, പാടിച്ച flat B.

പാട്ട pāṭṭa (T. road) A lump of cowdung B. =
കുന്തി 264.

പാട്ടം pāṭṭam (S. ഭാടം prh. fr. പാടു 4. 5., Te.
C. pāṭi computation, proportion = പടി). 1. Rent
of grounds, the Janmi’s share. പാ. കെട്ടിത്തരി
ക to pay it TR. പാ’ത്തിന്നു കൊടുക്ക to rent.
പറമ്പു നാലോരാണ്ടേക്കു പാ’ത്തിന്നു കൊടുത്തി
രിക്കുന്നു (doc.) 2. stipulated proportion of
produce paid in kind with grain, in money

with other plantations, equal to the net pro-
duce after deduction of the seed sown & an
equal quantity as reward for the labour be-
stowed. Kinds: നിലം ചമയപ്പാട്ടമായി പാട്ടമാ
ണ്ടാൻ (doc.) MR. വെറുമ്പാ. simple rent with-
out advance. തരിശുപാ. നീക്കി, നടപ്പുപാ. ഇ
ത്ര, മുളകു പാ. TR. പാ. നോക്കേണ്ടതിന്നു പാ’
ത്തിന്നു നല്ല പരിചയമുളള ആളുകളെ കല്പിച്ചു
TR. to estimate the produce പാട്ടം കെട്ടുക
to fix the rent.

Hence: പാട്ടക്കാണം rent പുലയടിയാന്മാരെ പാ’
ത്തിന്നു കൊടുക്ക TR. to hire them out.

പാട്ടക്കാരൻ the tenant, lessee.

പാട്ടക്കുടിശ്ശിക B. arrears of rent.

പാട്ടക്കുറി a deed of lease പാ. യാൽ നടക്ക MR.

പാട്ടച്ചീട്ടു B., — ശീട്ടു MR. 1. a lease given to
the tenant. 2. a written agreement given
by the tenant. മറുപാ. counterpart-cove-
nant of lease kept by the proprietor.

പാട്ടനിലം, — ക്കണ്ടം, — പ്പറമ്പു land rented out.

പാട്ടനെല്ലു rent paid in kind, (gen. the 3rd of
the crop).

പാട്ടപ്പണം 1. rent paid in money ആണ്ട് ഒന്നി
നാൽ ഒപ്പിക്കേണ്ടും പാ. ൧൬; വക രണ്ടിൽ
തരേണ്ടും പാ. ൧൫ (doc.) TR. 2. a fee
due on it.

പാട്ടപ്രവൃത്തി the office of rent-gatherer,
victualler in temples.

പാട്ടമാളി (doc. MR.) & പാട്ടാളി. 1. a collector
of rents for Rājas (വാണിയം പാട്ടാളി കാൎയ്യ
ക്കാരൻ TP.), temples. 2. (like prec.) a
manager of temple-property, generally
hereditary (one of the കാരാളർ).

പാട്ടാവകാശം MR. possession by a lease; claim
of rent.

പാട്ടോല, (So. പാട്ടയോല) a deed of lease എഴു
തിക്കൊടുത്ത പാ.; പാ. ക്കാലം തികഞ്ഞു the
lease is expired — ഉഭയപ്പാ. ക്കരണം a lease
of ricefields — പാ’ക്കാരൻ MR. a tenant.

പാട്ടൻ pāṭṭaǹ No. T. A grandfather with
Pulayars = അപ്പാപ്പൻ, അപ്പുപ്പൻ.

പാട്ടി l. = പാച്ച. 2. (f. of പാണൻ) the wife

[ 664 ]
of a tailor, midwife; N. pr. of women (T.
fem. of പാട്ടൻ grandmother). 3. E. a
party.

പാട്ടിലാക്ക, see പാടു 2.

പാട്ടു, see പാടുക.

പാഠം pāṭham S. (പഠിക്ക) 1. Reciting, reading;
വേദപാ. = വാക്യം a text. 2. a lesson ഗൎഗ്ഗ
നോടഷ്ടവിദ്യകൾ പാ. ചെയ്തു Brhmd. learned
with. ദിവ്യാസ്ത്രങ്ങൾ പാ. ചെയ്തു, ശാസ്ത്രാദികൾ
പാ. ചെയ്തുറച്ചിതു Bhr. പാ. ചൊല്ക to rehearse,
പാ. ചൊല്ലിക്കൊടുക്ക to deliver (= പാ. കേ
ൾപിക്ക), പാ. കേൾക്ക to examine, പാ. കാണാ
തേ ചൊല്ക to know by heart. 3. acquire-
ment, knowledge പുരാണങ്ങൾ ഭവാനൊക്കവേ
പാ’മല്ലോ Bhg. you know them all by heart.
കഥ നിനക്കുൾക്കാണ്പിൽ പാ. എങ്കിൽ Bhr. എ
ന്നു മൂഢന്മാൎക്ക് എല്ലാവൎക്കും പാ’മല്ലോ CG. they
are ready with their opinion.

പാഠകൻ S. a lecturer, doctor, teacher പാ’ന്മാ
രുടെ ചാരുവാക്യങ്ങളും Nal.; also പാഠക
ക്കാരൻ.

പാഠകം S. a lecture; the part in a play. പാഠക
ക്കൈ attitude in lecturing or acting.

പാഠമാക്ക (= പാ. ചെയ്ക) to learn, acquire a
habit.

പാഠവം erudition പാ’മേറേയുളളവംഗദേശാ
ധിപതി Mud 1. — or പാടവം?

പാഠവപ്പറച്ചൽ No., — ക — So. a discourse
delivered by a šlaghyār in a temple on
any passage from the Shāstras.

പാഠശാല a college, school.

പാണൻ‍ pāṇaǹ T. M. (T. പാൺ = പൺ
melody). A caste of musicians, actors & players;
in So. T. also tailors B., necromancers D.
(= മുന്നൂറ്റൻ, മലയച്ചെക്കൻ, പറയൻ). പാ’
ന്റെ നായി പോലേ prov. പാ’നോട് ഒപ്പിക്കും
എന്നെ ആചാൎയ്യനോ Bhr. — കീഴ്പാണൻ V1.
a caste of slaves.

പാണത്തി V1. പാണച്ചി, പാട്ടി fem.

പാണനാർ N. pr. a low-caste sage തിരുവരി
യഴങ്കത്തുവാണെഴും പാ.

പാണൽ pāṇal, A med. plant, the leaf used

in gout പാ. വേർ (in കാമില) a. med. പണ(ൽ)
പ്പഴം പോലേ പഴുത്തതു (so beautiful). Kinds:
നറുമ്പാ. Uvaria malabarica. Rh., ചെറുപാ.
Uvaria Heyneiana or odorata., പെരിമ്പാ.
Cyminosma pedunculate. Rh.

പാണി pāṇi S. (√ പൺ 5. to do). 1. The
hand. പാ. ലാഘവത്തോടും ചാപം ഖണ്ഡിച്ചു
Brhmd. dexterously. 2. (B. a musical instru-
ment. T. to chant = പാൺ). ദേവനു പാ. കൊ
ട്ടുക to strike the tambourine in temples, (duty
of Mārāǹ).

പാണിഗ്രഹം S. 1. seizing a virgin’s hand,
marriage നിന്നെ പാ. ചെയ്തു SiPu. പാ’ഹോ
ത്സവം Nal.

പാണിഗ്രഹണം S. id. ആസുരവിവാഹംകൊ
ണ്ടു പാ. ചെയ്യപ്പെട്ടവൻ VyM.; പാ. ചെയ്യി
പ്പിച്ചു Brhmd.

പാണിപീഡനം S. id. അംഗനാപാ’നമഹോ
ത്സവം ചെയ്തു CC.; also പാണിപീഡോ
ചിതകാലം SiPu. (vulgo പാണി പിടിക്ക).

പാണിനി S. N. pr. the famous grammarian;
പാണിനീയസൂത്രം his grammar.

പാണിലാഘവം S. dexterity. Brhmd.

പാണു pāṇụ The spatha of a cocoanut-bunch
(കുലയുടെ പുറത്തുളള പാള), കുല വിരിഞ്ഞു പാ.
വേറായി, പാ. പൊട്ടിപ്പിളൎന്നു No.

പാൺ pāṇ (T. = പൺ melody) prob. = പാഴ്,
പാന്തൽ or പാമ്പു in:

പാണ്കുഴി snake-den or bog-hole? പാ. തന്നിൽ
കിടക്ക, ആണു കിടന്നൊരു പാ.;പാണ്കുഴി
എന്നോൎത്ത നേത്രങ്ങൾ നിൎമ്മിച്ചു CG.

പാണ്ടം pāṇḍam A piece of cocoanut-fibres
പച്ചപ്പാ. കൊണ്ടു കെട്ടിച്ചു (= തേങ്ങാനാർ, ചേ
രി see പാന്തം.

പാണ്ടു pāṇḍụ (Tdbh. of പാണ്ഡു) 1. = prec.
2. White spots on the body, leprous affection
of the skin ഏറ വെളുത്താൽ പാ. prov. എന്നാൽ
പിത്തപാ. ഇളെക്കും a. med. 3. piebald പാ.
കുതിര MC.

പാണ്ടൻ one with yellowish spots, piebald.
ൟ പാണ്ടൻ നായുടെ പല്ലിന്നു ശൌൎയ്യം പ
ണ്ടേപ്പോലേ നന്നല്ലിപ്പോൾ song. (having

[ 665 ]
white marks either on the chest, along
the back, on the head, or round the neck).

പാണ്ടി pāṇḍi T. M. 1. (see prec). A cow of
various colours. 2. the southern Tamil̤
country പാണ്ടിമണ്ഡലം “Pandionis regio” with the capital Madura. 3. a Tamil̤ man (in
Cochin) & whatever comes from SE. as പാണ്ടി
പ്പൊൻ കടുക്കൻ, പാണ്ടിത്തളിക etc. 4. a raft
ഗുണങ്ങളെകൊണ്ടും മരങ്ങളെകൊണ്ടും പാ.
ചമെച്ചു (യമുനയെ) കടക്ക KR. = സംഘാടം.
5. a flying bridge പാ. കെട്ടിക്കടക്ക in Waya-
nāḍu. 6. പാണ്ടി കുത്തുക (No. കുരുത്തോല
കൊണ്ടു നറക്കുണ്ടാക്കി പോളമേൽ കുത്തിയാൽ
പാണ്ടി) to make either a round, square,
triangular or hexagon frame of plantain-films
sticking lights (കോൽതിരി) & placing മലർ,
തവിടു & ഉണങ്ങലരി on it (for ഉഴിച്ചൽ &
ബലിക്കുള in witchenaft). 7. the keel of a
ship കോൾ ഒത്ത പാണ്ടി (in Kappal-pāṭṭu̥) —
met. പാണ്ടിക്കു മഴുവിട്ടു destroyed entirely. (T.
പാണ്ടിൽ is bamboo, bedstead, cart).

പാണ്ടിക്കുഴി 1. an ancient sepulchre. 2. the
hole which receives the mast.

പാണ്ടിചിഹ്നം a privilege of Tāmūri KU.
(= പാണ്ടിവാദ്യം).

പാണ്ടിപ്പെരുമാൾ a ruler mentioned among
the kings of ancient Kēraḷa (പാണ്ഡ്യഭൂപാ
ലൻ S.) KU.; his residence പാണ്ടിപ്പറമ്പു.

പാണ്ടിയൻ, (hon. — യാൻ) a South Tamil̤aǹ. —
പാ’ർ Tamil̤ sailors. Pay.

പാണ്ടിയാലൻ (fr. foll.) the marabou bird MC.

പാണ്ടിശാല (see പണ്ടകം) a warehouse, also
കുമ്പഞ്ഞിപ്പാണ്ടിയാലയിൽ ബോധിപ്പിപ്പാൻ
TR. and കൊപ്പരപ്പാണ്ടികശാല MR.

പാണ്ഡരം pāṇḍaram S. Yellowish white
പാ’മായുളള വാജികൾ CG. പാ’ഛത്രം Bhg.

പാണ്ഡവർ Pāṇḍavar S. The 5 sons of
Pāṇḍu, also പാണ്ഡോർ ChVr., Bhr.

പാണ്ഡിത്യം pāṇḍityam S. (പണ്ഡിത) Learn-
ing പാ. ഏറേയുളള നാരദൻ Bhr. ഇജ്ജനത്തി
ന്നു ചെറ്റും പാ. ഇല്ല KeiN; പറവാൻ പാ. ഇല്ല Bhr. cleverness.

പാണ്ഡു pāṇḍu S. 1. = പാണ്ഡരം, പാണ്ഡുരം,
whence പാണ്ഡു. 2. N. pr. the brother of
Dhritarāshṭra, Bhr. 3. a bilious dropsy or
white leprosy.

പാണ്ഡ്യദേശം S. = പാണ്ടി 2.; its king പാ
ണ്ഡ്യൻ; ശൌണ്ഡ്യരായ്നിന്നുളള പാണ്ഡ, മഹീ
ശന്മാർ CG.

പാത pāδa Palg. T. = പാഥ A road. പാ. വെട്ടി
of railway, also ഇരിമ്പുപാ. പുകവണ്ടിപ്പാ.
(തലപ്പാ. main-line) (ഊടുപാത 149).

പാതം pāδam S. (പതനം), 1. Falling പാത
ത്തെ പൂണ്ടൊരു വാജി CG. a fallen horse. ബാ
ണ —, ഖഡ്ഗപാതം the hitting of weapons.
2. Tdbh. = പാദം.

പാതയിത്വാ S. having caused to fall CC.

പാതകം pāδaɤam S. (prec). 1. What causes
to fall. 2. a crime മഹാപാ.; of old 4: ബ്രഹ്മ
ഹത്യ, സുരാപാനം, സ്വൎണ്ണസ്തേയം, ഗുരുസ്ത്രീഗ
മനം VyM., the 5th cow-killing or associating
with മഹാപാതകി. 3. No. Tdbh. of പാദു
കം (645) footing (Arch.).

പാതകൻ 1. a destroyer. അവൾപാ’നായി CG.
became her destroyer. 2. M. a criminal.
പാ’നായ മാതുലൻ CG. Kamsa.

പാതകി a criminal, മഹാപാ. യായ അജാമി
ളൻ Bhg.; also fem. മികച്ച പാതകി കൂനി
KR. — പാതകിയങ്ങൾ VilvP. hosts of sin-
ners.

പാതകക്കല്ലു, see പാദുകം.

പാതാരം pāδāram (പാത) Pier, jetty, abut-
ment of bridges (Vaḷarpaṭṭu).

പാതാളം pāδāḷam S. (പാതം) 1. Hades, the
abode of serpents & demons ഓടിപാ. അകം
പുക്കാർ Brhmd. The 7th hell, Bhg 5. പാപി
ചെല്ലുന്നേടം പാ. prov. 2. personified, a de-
mon പാതാളമേ എന്നു കാണുന്നോൎക്കെല്ലാവൎക്കും
തോന്നും, children പാ’മേ എന്നു നിൎണ്ണയിച്ചു
പാഞ്ഞവൻ വായിലേ ചെന്നു പുക്കാർ CG. 3. a
mine V2., subterraneous passage. പാ’ത്തൂടെ
പോമ്പോൾ Bhr. (out of the Lac-house). പൎവ്വ
തം തന്നുടെ പാ’ത്തിൽ പൂകിച്ചാൻ CG. recesses
of the mountain.

[ 666 ]
പാതാളഗ്രഹണം S. an eclipse below the
horizon (considered as a 3rd kind with സൂ
ൎയ്യസോമഗ്ര —).

പാതാളജാലം S. the hosts of hell പ്രേതപി
ശാചകൂളിപാ’ങ്ങളും അത്ര കണ്ടാൾ CC. (in
Kr̥šṇa’s mouth) = പാതാളവാസികൾ.

പാതാളമൂലി V1. a root.

പാതാളവിദ്യ V2. necromancy, magic.

പാതി pāδi T. M. (= പകുതി). A share, half
പൊൻപാ. പകുത്തു തരുവൻ TP.; അതിൽ പാ.
പണം TR. half that sum. കൊണ്ടതിൽ പാ’വി
ല prov. നാടാലും പാ. കൊടുത്തു TP.; ആദിപാ
തി ഒടു No. or പാറ്റ Palg. = the best seedlings
are produced from the earliest fruits of the
jack-tree, from the fruit of a half grown
areca-palm & from that of an old cocoanut-
tree or palmyra. — പപ്പാതിയാക്ക to divide in
equal halves.

പാതിക W. a portion of landed property
(Tdbh. of പാദിക).

പാതിക്കാരൻ who goes halves with another,
പാതിക്കൂറ്റുകാരൻ.

പാതിച്ചു by halves. പാതിച്ചവണ്ണം അടക്കേണം
CG. at least somewhat.

പാതിപ്പാടു a half. — എൻസന്താപോല്ക്കും പാ’
പ്പെട്ടു Nal. is half gone.

പാതിപ്പുടവ 1. a woman’s cloth in halves.
2. a double cloth.

പാതിയാക to be nearly destroyed, ചങ്ങല പൂ
ണ്ടു പാദങ്ങൾ ചെങ്ങി അരഞ്ഞു പാതിയായി
CG.

പാതിരാ midnight.

പാതിവാരം B. a tenure by which half the
produce is given to the proprietor.

പാതിത്യം pāδityam S. (പതിത) Loss of caste,
പാതിത്യദോഷം VyM.

പാതിരി pāδiri 1. T. M. C. (S. പാടലി). The
trumpet-flower, Bignonia suaveolens പാ’പ്പൂ
GP. One of the പഞ്ചമൂലം is പൂപ്പാ. വേർ GP.
One kind is വെൺപാ., വെളുത്ത പാ. Bign.
Indica. 2. Port. Padre, a priest, Christian
minister (hon. പാതിരിയാർ).


പാതിരിപ്പൂനിറം brown, tawny.

പാതിവ്രത്യം pāδivratyam S. (പതിവ്രത).
Faithfulness to the husband, chastity.

പാതുകം pāδuɤam S. Disposed to fall, decli-
vity. (Vl. dirt = പാദുകം?).

പാത്ത So., P. bāt, Ar. baṭ, A goose.

പാത്തി pātti T. M. 1. A garden-bed (fr. പാ
തി or പാത്രം). 2. a bathing-tub, watering-
trough or basin, tray for gold-wash അവനെ
ആനെക്കു വെള്ളം കൊടുക്കുന്ന പാ. യുടെ ചു
വട്ടിൽ ഇട്ടു TR. — also a small boat (loc.).
3. a spout, drain, sluice, tube (as പനമ്പാ.
made of palmyra). 4. urethra അതിന്നു മേൽ
പാ. യിങ്കൽ വളഞ്ഞു മൂത്രനിലയമായി; പാ. മു
റിഞ്ഞാൽ എല്ലായ്പോഴും ചെറുനീർ വീഴും MM.
(see പാത്തുക 2.). 5. the stock of a musket
തോക്കിന്റെ പാ. V2.; മുറിപ്പാ. a gun with a
short stock. 6. ഓളപ്പാ. a hollow between
the waves.

പാത്തിക്കോരിക a wooden ladle.

പാത്തിമരവി a long trough.

പാത്തിയോടു a hollow tile. Palg. No. V2.

പാത്തുക 1. to straddle, be astride കാൽ പാ
ത്തിപ്പോയി. 2. (Mpl.) to piss = വീഴ്ത്തുക.
ഗുരുക്കൾ നിന്നിട്ടു മൂത്രം പാത്തിയാൽ prov.

പാത്തുമ്മ Ar. fāṭima, N. pr. of Mpl. women.

പാത്രം pātram S. (പാ to drink) 1. A vessel,
cup, vase. പാത്രശുദ്ധി cleanness of vessels,
ഏഴുരുപാത്രം No. loc. 7 vessels given to a
newly married woman 1 കിണ്ടി, 1 വിളക്കു,
1 കോളാമ്പി, 3 തളിക, 1 അമ്മായ്ത്തളിക; നമുക്കു
രണ്ടുമൂന്നു ഉരുവും പാത്രവും ഉള്ളതു TR. ships,
vessels. 2. met. recipient പ്രസാദത്തിന്നുപാ’
മായേൻ SiPu. I acquired his favour. ദു:ഖത്തി
ന്നൊരു പാ’മാക്കിനാർ എന്നേ Bhr.; ധ്യാനത്തി
ന്നു പാ’മല്ലൊരിക്കലും SiPu. to have no incli-
nation for. വിശ്വസിപ്പാനുള്ള പാ. സുദേവൻ
Nal. a person to be trusted. ധാത്രിയുടെ പാ
ലനം അശേഷദുരിതാനാം പാ. ChVr. ruling
leads necessarily to all kinds of sin. 3. able,
fit, worthy ഒന്നിന്നും .... പാത്രമല്ലാതേ വരും
Mud. ചൊല്ലുവാൻ ഞാൻ പാ’മല്ല Bhr. Also

[ 667 ]
with plur. പാത്രമാം ഞങ്ങളെ രക്ഷിക്ക KR. or
ലീലാപരിഹാസപാത്രങ്ങളല്ലിവർ Si Pu. de-
served no derision. In Cpds. പ്രീതിപാത്രൻ Nal.
etc.

പാത്രത worthiness, capability.

പാത്രവാൻ M. worthy, deserving.

പാത്രാപാത്രത്വം worthiness & unworthiness.

പാത്രീകരിക്കു to render worthy.

പാഥ pātha (fr. പഥ S., in C. pādi). Way പാ
ഥകൾ VCh.

പാഥസ്സ് S. a place; water പാഥോജലോചനേ
CG. lotus-eyed, പാഥോനിധി ഇളകി മറി
ഞ്ഞു AR. the sea.

പാഥേയം S. (പഥ) provender പാ. കിട്ടാഞ്ഞി
ട്ടു പാരമായി വിശക്ക VCh. (= വഴിക്കരി).

പാദം pāďam S. (പദ്). 1. The foot, used in
swearing ഇന്ദുകലാധരപാദത്താണ,ഗുരുപാദാം
ബുജയുഗ്മത്താണ CrArj.; പാ’ത്തെ പിടിക്ക to
worship, throw oneself on one’s mercy, so പാ
ദത്തിങ്കൽ വീഴുക = കാൽ, അടി. 2. the base of
a hill, pillar. 3. a quarter പാദാംശം, hence sec-
tion of a work, as in Nal., Vētāḷa Charitam etc.

പാദക്കുരടു So. wood-sandals.

പാദകൂടം S. (2) the foot of a pillar.

പാദഗ്രഹണം S. = കാൽപിടിക്ക.

പാദചാരം S. going on foot പാ’രേണ വന്നതു
= കാൽനടയാൽ AR.

പാദചിന്തനം S. adoring a person KM.

പാദജൻ S. a Sūdra. Sah.

പാദതീൎത്ഥം S. കാൽ കഴുകിയ വെളളം Bhg.

പാദനിപീഡനം S. = പാദഗ്രഹണം V1.

പാദന്യാസം, — വിന്യാസം S. a footstep VetC.

പാദപം S. drinking thro’the foot; a tree, Bhg.

പാദപാതം S. a step നിൻ പാ’ത്താൽ KR. —
പാദപതനം ചെയ്ക Sk. to step.

പാദമൂലം S. the root of the foot (heel?) ഭവൽ
പാ’ലേ വസിച്ചു Si Pu. to sit at thy feet.

പാദരക്ഷ S. a sandal, shoe പാദത്രാണം.

പാദശുശ്രൂഷ S. personal service നിന്തിരുപാ
യും ചെയ്തു Nal. AR.

പാദസരം, (T. — ച —) a tinkling foot-orna-
ment worn by paṭṭar-girls.


പാദസരി S. a foot-sore കാലിന്റെ അടിക്കുളള
പാ. എന്ന ദീനശാന്തിക്കു med.

പാദസേവ S. = പാദശുശ്രൂഷ.

പാദസേവകൻ AR. personally devoted.

പാദാതൻ = പദാതി a foot-soldier.

പാദാദികേശം S. from foot to head, കേശാദി
പാദവും പാ’വും Si Pu.

പാദാനുചരൻ S. a follower തൽ പാ’നായ്ഭ
വിക്ക AR.

പാദികം S. (3) amounting to one-fourth (പാ
[തിക).

പാദുകം (in S. rather — ക) a shoe, chiefly a
wooden one പാ. ചെന്നു ശിരസ്സിങ്കലാമാറു
പാഞ്ഞു കരേറുന്ന കാലം ഇപ്പോൾ CG. =
മെതിയടി AR.

പാദുകക്കല്ലു the visible part of the found-
ation of a house (also ചെരിപ്പുകല്ലു),
projection പാദുകക്കൊട്ടിൽ പടിഞ്ഞാറ്റ
പ്പുര TR. — Tdbh. പാതകം 643.

പാദോദകം S. foot-water (= പാദതീൎത്ഥം); any
dwelling place of Pushpakas KN.

പാദ്യം S. water to wash the feet, as of guests.
Bhg.

പാന pāǹa T.M. (Tdbh. of പാനം). 1. A water-
pot ; a distill. 2. fig. a poem (ജ്ഞാനപ്പാന),
പാ. ചൊല്വാൻ GnP. (തുണെക്ക 467.). പാ.
പിടിക്ക to perform a play in honour of Bha-
gavati; to counteract certain charms by
burying them.

പാനക്കാരൻ B. a poet, dancer, distiller.

പാനക്കൊമ്പു a balance pole.

പാനപ്പറ etc. as used by actors.

പാനം pānam S. (പാ.) 1. Drinking. പാ ചെ
യ്ക to drink. പാനനിദ്രകൾകൊണ്ടു വീണുറ
ങ്ങുന്നു KR.; also met. അധരപാനം ചെയ്തു Bhr.
kissed. സുന്ദരരൂപം കണ്ണുകൊണ്ടു പാ. Bhg.
2. a beverage.

പാനകം S. a cooling drink, lemonade.

പാനപാത്രം S. a cup ഖൾ്ഗവും പാ’വും ശിരഃ
കപാലവും ഖേടയും DM. (in Durga’s hand).

പാനമത്തൻ S. intoxicated, so:

പാനശീലൻ, പാനസക്തൻ = കുടിയൻ.

പാനീയം S. water പാ. മാത്രം ഉപജീവിക്കും Sk.

[ 668 ]
ആ വാൎത്തകൾ പാ’യരേഖയായി പോയി
തോ CG.

പാനീയശാല Rh. = തണ്ണീർപന്തൽ.

പാനി pāǹi = പാന 1. A waterpot; (Palg. തോ
ണ്ടിപ്പാനി); esp. കപ്പാനി (Palg. മുട്ടിപ്പാനി)
the pot in which palmwine (കൾ) is gathered,
പാ. വടിച്ചകളളു 2. palmyra-wine prepared
with chunam. B.

പാനിക്കൊട്ട (1) No. a cover of cocoanut-leaves
placed over toddy-pots on palm-trees (to
keep off crows).

പാനൂസ്സ് P. Ar. fānūs (G. Pharos) A lantern.

പാന്തം pāndam (Tdbh. of പാങ്ക്തം linear,
regular). Fibres of a cocoanut-branch ഓലയുടെ
ഞാറു, also പാന്തോം, പച്ചപ്പാന്തം (മട്ടലിന്റെ
മേൽ പെട്ടിരിക്കുന്ന തോൽ); also loc. പാണ്ടം.

പാന്തൽ pāndal So. (T. പാന്തുക to creep,
sneak, hide). A miry place. പാ’ച്ചേറു a bog B.

പാന്ഥൻ pānthaǹ S. (പന്ഥാ). A traveler
പാ’ന്മാർ ആരെയും കാണ്കിൽ CG.

പാപം pābam S. (orig. adj.: bad, G. kakos).
1. Evil ദശരഥൻ മഹാപാ. നിനെച്ചിരിക്കുന്ന
നേരം KR. brooding over bis misery. പാ.
വാ ശുഭം വാ Bhg. 2. sin, esp. of a former
birth, as causing all mischief. ഏറ്റം പുളെ
ച്ചുളള പാ’ങ്ങൾ തോറ്റോടിനാർ CG. (personi-
fied). കഷ്ടപാപങ്ങളിൽ പെട്ടു പോം Si Pu.
മഹാപാ. അറുക്കുന്ന പോറ്റി Anj.; so പാ.
അകറ്റുക, തീൎക്ക, ഒഴിക്ക, പോക്കുക etc.; പാദം
വണങ്ങുമവർ പാ. കളെന്തു പരമാനന്ദമൂൎത്തി
നമഃ RC. 3. a poor fellow. ഈ പാപത്തി
ന്നോ to this innocent sufferer. പാ’മായുളെളാരു
പാഴ്വനം CG. the poor forest, threatened by
fire. 4. interj. അയ്യോ പാ. alas! what a
pity! ഹാ ഹേയം അഹോ പാ. Bhr. (= കഷ്ടം).
കാരണം കൂടാതേ പാ’മേ ഖണ്ഡിച്ചു VetC.
without provocation.

പാപൻ S. a bad man, rogue ബുദ്ധിഭ്രമം വരു
ത്തുന്നൊരു പാ. Nal. പാ’നായുളെളാരു കം
സൻ CG. — fem. പാപ KR. തരുണിമണേ
ഖേദിക്ക വേണ്ടപാപേ Bal. R. poor woman!
പാപകൎമ്മാവു, പാപകൃൽ S. a sinner (പാപ

കുത്തു V1. a thorough rogue, prh. പാപ
കൃത്തു).

പാപകൎമ്മങ്ങൾ ചെയ്യാതിരിക്കേണം). Bhg.

പാപഗ്രഹം S. an unfavorable planet (Mars,
Saturn, Rāhu, Kētu).

പാപഘ്നം S. what kills sin സൎവ്വപാ. SiPu.;
പാപക്ഷയകരം Brhmd.

പാപചേതനൻ, — മാനസൻ Mud. = പാപാ
[ത്മാവു.

പാപനാശം, പാപനിവൃത്തി S. removal of sin,
so പാപപരിഹാരം, പാപശാന്തി, പാപമോ
ചനം.

പാപപ്പെട്ട poor പാ. കാട്ടുജാതികൾ Trav.

പാപശേഷം S. poverty, sickness = പാപഫലം.

പാപഹരം S. sin-destroying ഗോമൂത്രംപാ. GP.

പാപാത്മാവു S. a sinner, rogue.

പാപി S. 1. a poor man എന്നേ പോൽ ഒരു
പാപിയതുണ്ടോ SG. who is so wretched?
2. a sinner. — Superl. of പാപൻ is പാപി
ഷ്ഠൻ Bhg. the worst; a great sinner. —
Compr. f. പാപീയസി‍ Brhmd.

denV. പാപിക്ക (rare) to sin. പാപിച്ചാൽ (or
പാരിച്ചാൽ?) ക്ഷമിപ്പതു ധീരന്മാൎക്കന്യേ വ
രാ KR.

പാപ്പാ 1. Lat. papa, The Pope. Nasr. 2. (Tdbh.
of പ്രഭ) N. pr. of woman, see foll.

പാപ്പാൻ pāppāǹ 1. T. M. (T. പൎപ്പാൻ, C.
pārva; Te. pār̥uḍu) A Brahman, orig. seer?
2. = പാവാൻ an elephant-keeper ആനപ്പാപ്പാ
ന്മാർ MR.

പാപ്പർ N. pr. of men, as Kaṇiša etc.

പാപ്പാത്തി V1. palg. 1. f. of പാപ്പാൻ. 2. T.
a butterfly.

പാപ്പാസ് P. pāpōsh, A Mussulman slipper =
കൊമ്പൻ ചെരിപ്പു f. i. അവനെ പാ. കൊണ്ട
ടിച്ചു TR. — also പാപ്പാച്ചി T. V1., പാപ്പുസ് V1.

പാപ്പിനി pāppini (പാപ്പാൻ) A caste of lower
Brahmans, who purify Nāyars whilst their
women sing at Nāyar marriages etc. (71 in
Taḷipar̀ambu).

പാപ്പുക്കോയിൽ N. pr. = പറപ്പൂർസ്വരൂപം
[(old).

പാപ്മാവു pāpmāvu S. (പാപ) Misery, sin.

പാമം pāmam S. Itch. (Te. pāmu, prāmu to
rub).

[ 669 ]
പാമരം S. 1. scabby, vile പാമരപ്രപഞ്ചം
KeiN. 2. see പായ്മരം.

പാമ്പു pāmbụ T. M. (C. To. pāvu, Te. pāmu
see pree. & പാന്തൽ, Te. pāku, to creep, പാ
ൺ). A snake, pl. also രണ്ടു പാമ്പുങ്ങൾ TP.
പാമ്പിന്നു പാൽ വിഷം prov. പാമ്പോടു വേ
റായ തോൽ പോലേ CG. being left with a
mere shadow of existence. പാമ്പണിഞ്ഞീടും
ദേവൻ Si Pu. Siva.

Kinds: ഇരുതലപ്പാ. Amphisbœna, മലമ്പാ. or
പെരിമ്പാ. Boa of 2 classes (തെങ്ങൻ പാ. &
കഴുങ്ങൻ പാ.), കുരുടിപ്പാ. 269, ചുരുട്ടപ്പാ. 374,
ചെമ്പാ. = രക്തമണ്ഡലി, കട(ൽ)പ്പാ. a sea-ser-
pent, നല്ല പാ. (either പടമുളള ന. with double
hood or ഒറ്റപ്പടവൻ), പച്ചപ്പാ. (2 kinds പ
ച്ചില — 593 dangerous & പച്ചോല — larger),
വഴല, വെളളിക്കണ്ടൻ Palg. = വളയപ്പൻ etc.

Hence: പാമ്പൻ intestinal worm പാ’ന്റെ ഉ
പദ്രവത്താൽ ഛൎദ്ദി med. എന്നാൽ പാ. അട
ങ്ങും a. med.

പാമ്പന്തിരപ്പു No. helminthiasis (in gene-
[ral.

പാമ്പാട B. a certain fish.

പാമ്പാടിക്ക to charm snakes, cause them to
dance.

പാമ്പാടിമല Palg. So. of Kōṭṭāyi, a famous
[snake-fane.

VN. പാമ്പാട്ടം occupation of കുറവൻ KN.

പാമ്പാട്ടി B. a juggler.

പാമ്പിൻകാവു a grove of serpents, see നാഗ
[ത്താൻ.

പാമ്പുവിരൽ So. the middle-finger.

പാമ്പുവരി, പാമ്പൂരി 1. steps or ledges inside
a well. 2. the projecting lower part of a
wall. 3. Palg. a low mud-border round
a house. 4. B. the gun-wall of a boat.

പാമ്പൂട്ടുക a ceremony പ്രേതം ശമിപ്പാൻ‍ PR.

പായണ്ടി‍ B. 1. A security. 2. a keeper of a
gambling house.

പായൽ pāyal So. & പായിൽ, പായി (T.
പാചി fr. പചു green; rather C. Te. pāču,
pāṅču to spread [old: prāṅču] hence C. pāču,
Tu. pāse, Te. pāṅči). Green stuff on stagnant
pools; duck-weed (ചമ്മി), green mouldiness
on walls. — Kinds: ഊർപ്പായി on tanks, Pon-

tederia vaginalis, (ഊൎപ്പശിക്കാവു near Tell.)
എണ്ണപ്പാ. Rh. Rotala verticillaris, കല്പായിൽ
Lichen rotund, an alga, കുടപ്പാ. Pistia stra-
tiotas, കുറ്റപ്പാ. (= അങ്ങില്ലാപ്പൊങ്ങു), മുളളൻ
പാ. Pinguicola or Urtioularia; വഴുക്കുപാ.
Vallisneria spiralis.

പായസം pāyasam S. (പയസ്സ്). 1. Rice boil-
ed in milk = പാൽച്ചോറു, ഹേമപാത്രസ്ഥമായ
പായസം AR.; a meal in a temple പാൽപാ.
ചരക്കിൽ വെച്ചു vu. പായതച്ചോറ്റിന്നിരിക്ക
TP. 2. a vow ആഴിവൎണ്ണനു പായസ്സം പതി
നാറു കഴിപ്പൻ SG. (gen. പണപ്പായസം).

പാൕ pāy & പാ T. M. Tu. (& Tu. പജെ,
C. Tu. hāsige, fr. prec. related with പാ, പാ
വു). 1. A mat വിശപ്പിന്നു കറി വേണ്ടാ ഉറക്ക
ത്തിന്നു പാ. വേണ്ടാ prov. പായും പലകയും ത
ന്നു treated as her husband. പായും പേയും
പറക V2. to scold. — Kinds: കൈതോലപ്പായി,
തെങ്ങോല — MR., മുണ്ടോല —, ഓട —, മുള —;
പുല്പായി a straw-mat; പെരുമ്പായോളം (or അ
ച്ചിപ്പായി) വൈദ്യന്മാരും കട്ടില്പായോളം (or കു
ട്ടിപ്പായി) ലോകരും Cann. prov. — [The Pal-
ghaut mats made of (ചെങ്ങോൽ 388) grass
& called വീരവാളി —, പട്ടു — or മന്ത്രിപ്പായി
are of a great variety; their chief names are:
കറുപ്പു —, ചുവപ്പു —, മഞ്ഞ —, കെട്ടിമുക്കിയ
വെളള —, 5. പൂ കെട്ടിയ വെളള —, അച്ചം —,
ഇരട്ടഅച്ചടി —, അഷ്ടകോണ —, ആണിപ്പൂ —,
കൊറണ —, കരിങ്കൊറണ —, കൊറണപ്പല്ലാ
ങ്കുഴി —, ചതുരംഗ —, ചമുക്കാള —, മൂന്നു ചാ
യത്തിൽ ചക്കിന്മുകം —, ജഗതാട —, ജഗമോ
ഹിനി —, തെച്ചിപ്പൂ —, പകിട —, പരവധാ
നി —, പല്ലാങ്കുഴി —, മകരപ്പൂ —, 4 ചായത്തിൽ
മകുട —, മദ്ദള —, 4 പൂ കെട്ടിയ മദ്ദള —, വള
യം —, വീരവാളി —, 4 ചായത്തിൽ വീരവാളി —,
സൂൎയ്യകാന്തി —; കട്ടിൽ —, മേശ — etc.]. 2. a sail
താഴ്ത്തുക, പിടിക്ക V1. to strike sail. പായ് കൊ
ളുത്തി, വിരിയപ്പാ വലിഞ്ഞോടുക Pay. To set sail.
3. a sheet of paper വേറൊരു പായ് കടലാസ്സു
വേണ്ടിവരും.

പായ്മരം, പാമരം (2) a mast. പാ. നാട്ടി VCh.
fixed the mast.

[ 670 ]
പായാരം No. vu., see under വാൕ.

പായിക്ക 1. see പായ്ക്ക. 2. (പാവു3, 653) ആ
നയേ തച്ചു പാ CG. to teach an elephant his
lessons. പാവുകൾ ഏകി നിന്നാനയെ പായി
ച്ചാൻ CG.

പായിദ് Ar. fāyida, Ready money, ability to
[assist.

പായു pāyu S. Anus. (പായ് = L. cacare).

പായുക pāyuɤa T. M. C. 1. To run against,
as bulls, കണ്ണുകൾ ആ മേനിയിൽ പാഞ്ഞു CG.
(= ചാടുക). 2. to leap, rush out അവിടം മു
റിഞ്ഞാൽ ചോര പാഞ്ഞു മരിക്കും a. med.; to flee
വാതിലടെച്ചു പായാൻ നോക്കുന്നു, പേടിച്ചു പാ
ഞ്ഞുപോയി TR. പാഞ്ഞൂട്ടു TP. fled. പായാതേ നി
ല്ലുനിൽ Bhr.; പാഞ്ഞിതു ഭൂമിയിൽ Bhr. jumped.

VN. പാച്ചൽ, (T. പാഴ്ത്തൽ) 1. running ഓലേ
രിപ്പാ., കുതിരപ്പാ. prov. കാഴ്ചയുമായിട്ടു പാ.
തുടങ്ങിനാർ CG. ran after the show. 2. a
leap, as of a tiger, assault. 3. flight ഭയ
മോടു പാ. തുടങ്ങി Bhr., ആ പാ’ലാലേ പാ
ഞ്ഞൂടുന്നു TP., പാച്ചിൽ പിടിച്ചു Mud.

പാച്ചുക see above.

v. a. പായ്ക്കുക to cause to run, drive off ദേവ
കളെ ആട്ടിപ്പാച്ചു Bhg. കൃത്യയെ ദഹിച്ചു
പായിച്ചിതു ഭൂതജാതവും CC. കുഞ്ഞികുട്ടിയെ
ആട്ടിപ്പാച്ചു, കോഴിയെ, പാളയത്തെ പായി
ക്ക TR.

പാര pāra T. M. (C. hāre, Tu. pārangi) 1. An
iron crow, lever, bar, used esp. for digging,
f. i. by thieves breaking through a wall (Mpl.
ഒശീനക്കോൽ). വലിയവന്റെ പൊൻ എടുപ്പാൻ
എളിയവന്റെ പാ. വേണം, ഇരിമ്പുപാ. വി
ഴുങ്ങി ചുക്കുവെളളം കുടിച്ചു ദഹനം വരുത്താമോ
prov. — Kinds: കടപ്പാര 190, കട്ടപ്പാ. ചക്കു പാ.
തേങ്ങാപ്പാ. (an instrument, also of areca wood,
used to skin cocoanuts പാ. നാട്ടുക). 2. a
fish, കണയമ്പാ. Scomber acul. 3. അടിച്ചി
പ്പാ., അരുപാ. cotton of cocoanut-leaves.

I. പാരം pāram √ (പർ) Yonder end, shore,
aim (മറുകര).

denV. പാരിക്ക 1. to attain the end. 2. v. a.
to train up B.

CV. പാരിപ്പിക്ക to perform completely അ
ദ്ധ്വരം പാരിപ്പിച്ചാൻ KR.

II. പാരം, Tdbh. of ഭാരം 1. Weight, esp. of 20
mounds, ൧൦ പാ. മുളകു തൂക്കി TR. 2. adv.
heavily, much പാ. ദുഃഖിച്ചു etc.; ഒച്ച പാരമാം
Nid. loud coughing.

denV. പാരിക്ക 1. to grow heavy, increase പാ
രിച്ച പൈദാഹം Bhg., ആശ Bhr.; ദീനം,
പനി പാരിച്ചു Nid. പാരിച്ചു പൂരിച്ച ഭാരം
CG. the much too heavy weight. പാരിച്ചുറ
പ്പിച്ചു made very firm. നാരിക്കു പരിഭവം
പാരിക്കും Nal. പാരിച്ചു ദംശിച്ചു bit eagerly.

പാരിപ്പിക്ക see under പാരം I.

പാരകൂലം pāraɤūlam S. (I. പാരം). The other
shore പാ. ഗമിച്ചു AR.

പാരഗൻ S. 1. crossing over. 2. carrying
through, performing, completely versed in
a science വേദപാ.

പാരണ S. concluding a fast. പാ. കഴിക്ക to
eat after a fast. ദ്വാദശീപാ. ചെയ്വാൻ Bhg.

പാരതം & പാരദം S quicksilver, med.

പാരതന്ത്ര്യം S. (പരതന്ത്ര) Dependence on
others കഷ്ടം ഈ പാ. KR.

പാരത്രികം S. (പരത്ര) referring to yonder
world. പാ’കാൎത്ഥി Bhr. looking for eternal
objects.

പാരദാരികൻ S. an adulterer.

പാരദൃൿ S. = മറുകര കണ്ടവൻ.

പാരപക്ഷ്യം S. partiality, mod.

പാരമാൎത്ഥികം S. real, true. പാ’മായതത്വം Bhr.
full truth. അവനോടു പാ. ചൊന്നതു, also
പാരമാൎത്ഥ്യാത്മനാ ചോദിച്ചു Bhr. sincerely.

പാരമേഷ്ഠ്യം S. the rank of പരമേഷ്ഠി Bhg. =
ൟശിത്വം.

പാരമ്പൎയ്യം S. 1. = പരമ്പര succession, off-
spring തുൎവശുവിൻ പാ. യവനന്മാർ Bhr.
അവരുടെ വംശപാ’മായിട്ടു കുറവു വരികയി
ല്ല TR. his descendants will never want.
2. traditional intelligence എന്നുടെ വംശ
പാ. ഭവാന്മാൎക്കു ചൊല്ലുവാൻ, കുലപാ. വദി
ച്ചു വന്ദികൾ KR. genealogy & history of
a dynasty.

പാരമ്പൎയ്യക്കാരൻ 1. one who can trace his
descent. 2. acquainted with tradition.

[ 671 ]
പാരവശ്യം S. = പരവശത, f. i. മോഹപാ’ങ്ങൾ
കാട്ടീടൊല്ല Si Pu. getting besides yourself
with lust. പാ. കാട്ടുക to feign poverty etc.

പാരശവം pārašavam S. (പരശു). 1. Iron.
2. N. pr. a people; പാ’ൻ the son of a Sūdra
woman by a Brahman.

പാരസീകം pārasīɤam S. Persian (esp. horse).
നീണ്ടു നിവിൎന്നുളള പാ’ന്മാർ, പാ’കേശനാം
മേഘാങ്കവീരൻ Mud.

പാരസ്ത്രീകം S. (പരസ്ത്രീ), പാരസ്ത്രീകസൌഖ്യം
[Brhmd.

പാരസ്പൎയ്യം S. (പരസ്പരം) Mutuality V1.

പാരായണം pārāyaṇam S. (പാരം, അയനം).
Getting through, reading through രാമായണ
പാ’ത്തിന്നു ഒരു ശാസ്ത്രികൾ വേണം TR.

പാരായണികൻ S. a reader.

പാരാവതം pārāvaδam S. (പരാവൽ coming
from afar). A turtle-dove പാ’ങ്ങൾ തൻ പെ
ടകളോട് ഒത്തു നേരേ കളിച്ചു CG. (C. Te.
pāruvam fr. പാറുക?)

പാരാവാരം pārāvāram S. (പാരം, അവാരം)
1. This & that shore. 2. the ocean പാരാവാ
രമീതേ ഗമിക്കും AR. പാ’രോപരി പോകും
Ram K. (of Hanuman’s leap).

പാരി pāri S. (പാരം). 1. Water. 2. a milk-pot.
In T. fine cloth, hence ചെമ്പാരിപ്പടം.

പാരിക്ക see പാരം I. & II.

പാരിജാതം pāriǰāδam S. & — കം Erythrina
fulgens, a paradise-tree, Bhg. പാ’തകം നട
കൊണ്ടു മേല്പെട്ടടൎന്നു വേരോടേ Bhr.

പാരിടം see പാർ, The world.

പാരിപാത്രം S. N. pr. The western Vindhya.
Bhg 5. (comm. പാരിയാത്രം).

പാരിഷദൻ S. One present in a പരിഷത്തു.
പാരിഷദാസനായി വാഴുക Sk. (fr. പാൎശ്വം?)

പാരീചരം S. (പാരി) An aquatic animal KR.

പാരുഷ്യം pārušyam S. (പരുഷ). Harsh lan-
guage, rudeness, violence വാക്കുപാ., ദണ്ഡപാ.
Bhr. VyM. (two faults of princes). ചിത്തപാ’
ത്തോടു കാമിനീസംഭോഗവും PT.

പാരുഷ്യക്കാരൻ an impudent person.

പാർ pār T. M. (C. a pent roof; fr. പരു or
പരക്ക). 1. What is spread; the earth ഇപ്പാർ

Anj., also പാരുലകു Bhg. പാർമേലാരും ഇല്ല
CG. 2. world ൟരേഴുപാരിലും നാഥൻ Anj.
പാർമന്നൻ RC. = ലോകനാഥൻ. 3. a certain
(gross) rice പാരും മോടനും മൂൎന്നു TR.

പാരാട്ടുക T. aM. (to make a world of it?) to
extol രാമൻ കഴൽ പാരാട്ടും മന്നൻ RC.

പാരിടം po. the earth, Bhr.

പാൎത്തലം po. the earth, ground. പാ. തന്നിൽ
ചേൎത്തു CG. brought him down.

പാൎമ്മാതു CG. = ഭൂമിദേവി.

പാൎക്ക pārka T. M. 1. (fr. prec. as ലോകം
and ലോചിക്ക). To regard, behold ഓൎത്തവൻ
ഓരാണ്ടു പാൎത്തവൻ ൧൨ ആണ്ടു prov. ദിവ്യ
ലോചനം കൊണ്ടു പാൎത്തു Bhg. of Gods, kings.
തൃക്കൺ പാൎത്തരുളേണമേ നീ Anj. നേരും നേ
രുകേടും പാൎത്തു കണ്ടു KU. investigated. പാ
ൎത്തോളം Bhg. = കണ്ടോളം the more you look
or consider. — പാൎത്താൽ, പാൎക്കിൽ adv. well
considered (an expletive, = നിരൂപിച്ചാൽ), so
പാൎക്കുന്ന നേരം ഇതൊന്നേ നല്ലൂ CG. ഉണ്മയെ
പാൎക്കിൽ ഏറും CG. more than reality warrants
(= കാൾ). നാടതു പാൎത്താൽ ബഹുനായകം എ
ന്നാകിലും Mud. indeed. 2. to wait for തക്കം
പാ. Bhr. തക്കം നോക്കിപ്പാൎത്തു കൊത്തിത്തി
ന്നും PT. യുദ്ധത്തിന്നവസരം പാൎത്തുപാൎത്തു Mud.
ഓരാതേ പാരാതേ Si Pu. inconsiderately. നി
ന്നുടെ വരവു പാൎത്തിരിക്കും Mud. വാവിനെപാ
ൎത്തുനിന്നാൽ, ശരല്ക്കാലത്തിൻ വരവു പാൎത്തിരി
ക്കുന്നേൻ KR. അവനെ പാൎത്തിരുന്നു Anj. ഭി
ക്ഷുക്കളെ പേൎത്തുപാൎത്തു PT. കാലത്തെ പാൎക്കാ
തേ പോക വേണം CG. കാലം പാൎത്തിരിക്ക to
wait upon one (as king, God), to be in attend-
ance. വഴിയെ പാ. to follow one closely every-
where. കടത്തിന്നു ആൾ വന്നു നമ്മുടെ വഴിയേ
പാൎത്തു മനസ്സു മുട്ടിച്ചു TR. dunned. 3. to stop,
dwell ഒട്ടും പാൎക്കാതേ TR. at once. മഴക്കാലം
പാ TR. ships to winter. പാരാതേ അറിയേ
ണം Bhr. without delay. എവിടേ പാൎക്കുന്നു
where does he live?

പാൎപ്പവർ aM. (see പാപ്പാൻ) the seers, Brah-
mans. പാ’ക്കറിവിന്മൂലം ആകും നമഃ RC. the
sun, as enlightening the Brahmans.

[ 672 ]
VN. പാൎപ്പു 1. considering, expectation. 2. an
abode സായ്വൎകൾ പാൎപ്പുള്ളേടത്തു TR. ആ
ൾപ്പാൎപ്പില്ല not inhabited. 3. B. a shoal of
young fish, small fry.

പാൎപ്പുകാർ (2) = ബാല്യക്കാർ of a Nāyar.

CV. പാൎപ്പിക്ക 1. to stop, arrest one. കതല്പന ഇ
ല്ലാതേ പാ’ച്ചാൽ TR. keep in suspense. 2. to
settle, make to dwell തറവാട്ടിൽ പാ’ച്ചു; പാ
ൎപ്പിയാതേ അയക്ക TR. not to harbour them.

പാൎത്ഥൻ pārthaǹ S. Arǰuna, son of പൃഥ Bhr.

പാൎത്ഥസാരഥി Kr̥šṇa.

പാൎത്ഥിവം pārthivam S. (പൃഥിവി). Earthly.

പാൎത്ഥിവർ princes, Bhr.

പാൎവ്വണം pārvaṇam S. Connected with പ
ൎവ്വം, as പാ’ണേന്ദു the full-moon.

പാൎവ്വതി pārvaδi S. (പൎവ്വതം) = മലമാതു; N. pr. f.

പാൎവത്യം pārvatyam (Tdbh. of പ്രാവൎത്യം? as
if fr. പ്രവൃത്തി q. v.; but T. Te. V1. have pā
rapatyam, C. pārup. superintendence, ma-
nagement, as if fr. പാൎക്ക). 1. Local govern-
ment, administration മോർ വില്ക്കുന്നതായേ ഊ
രിലേ പാരപത്യം എന്തിനു prov., also പാറോ
ത്യം; നാട്ടിൽ ഓരോരുത്തർ പാറോവത്തി ചെ
യ്തു, പാറവത്യം ചെയ്യുന്നവൻ TR. 2. Trav.
a subordinate revenue situation.

പാൎവത്യക്കാരൻ a subordinate Collector & Ma-
gistrate (Trav. = അധികാരി). സുല്ത്താന്റെ
പാൎപ്പത്യക്കാരന്മാർ, പാൎപ്പത്തിക്കാരൻ TR. (In
Mal. a district about as large as 4 amšams
(അംശം 2) together, was formerly under 1
പാൎവത്യക്കാരൻ: f. i. പാൎവ്വതിക്കാർ പണ
ത്തിന്നു വരാറായി No. said only by very
old people).

പാൎശാവു P. Pādshāh, The Mogul emperor
ഝില്ലി പാ. KU.; also പാൎശാൻ, പാദഷാ TR.;
പാൎശാവു മലയാളം അടക്കി, പാൎച്ചാവിനെച്ചെ
ന്നു കണ്ടു TR. Tippu.

പാൎശ്വം pāršvam S. (പൎശു a rib). Side ഹിമ
വൽ പാ. പുക്കാൻ Sank. Ach. അന്യായക്കാര
ന്റെ പാ’ത്തിൽ MR. (= പക്ഷം). മുതലിയാരെ
തന്റെ പാരിശത്തിൽ ആക്കി TR. gained over
(Mpl. Tdbh.).

പാൎശ്വഗൻ, പാൎശ്വവൎത്തി, പാൎശ്വസേവി S. an
associate, attendant.

പാൎഷദൻ pāršadàǹ S. (പൎഷത്തു = പരിഷ).
An attendant ഭഗവാന്റെ പാ’ർ Bhg.

പാൎഷ്ണി pāršṇi S. The heel, rear. പാ. ഗ്രാഹ
കന്മാർ followers, Brhmd. (reserve?).

പാൎസി P. pārsi 1. The Persian language, also
പാൎശി അറിയുന്നവൻ TR. 2. a Pārsi, പാ
ൎശി TR., (പാരസീകം S.).

പാറ pār̀a T. M. (Tu. pāde fr. പാഴ്?) 1. A rock;
large stone കിണറ്റിൽ വാണ പന്നിക്കു കല്ലും
പാറയും തുണ prov. — N. pr. of places in എല
പ്പള്ളിപ്പാറ, കൊഴിഞ്ഞമ്പാറ Palg. 2. met.
firmness ആയിരം ബുദ്ധിക്കു നെഞ്ചിന്നു പാറ
prov. a stone thrown into one’s hand is the
token of his being the debtor V1.

പാറകം Ficus dæmonum or cunia, the rough
leaf (പാറോത്തില) polishes furniture. Kinds:
ഓലപ്പാ. med. fruit, മലമ്പാ. strong timber.

പാറക്കൽ a large stone ഉരുട്ടപ്പാ. (jud.).

പാറൻ N. pr. m. (Cher̀umārs).

പാറങ്കി a drug, (myrrh, B.) = പാലങ്കം.

പാറനമ്പി N. pr. the 4th minister of Tāmūri
(നാലാം കിരിയം), hereditary chamberlain
വരക്കൽ ഉറവിങ്കൽ, പാറച്ചങ്കരനമ്പി KU.
(vu. also called പാറാമ്പി, പാറാമ്പിശ്ശൻ).

പാറവള്ളി Asclepias pseudosarca.

പാറാടൻ pār̀āḍaǹ No. (പാറുക) 1. also പാ
റ്റാടു MC., പാറയാത്തൻ, പാറയാൻ Trav. The
flying squirrel, Pteropus or pteromys. 2. = ന
രിച്ചീറു a bat.

പാറാവു H. pārā (fr. S. പ്രഹരക). A sentry,
guard, arrest. പാറാവിൽ പാൎപ്പിച്ചു, തടുത്തു
പാ’വാക്കി, കച്ചേരിയിൽ പാ’വാക്കി TR. പാ’
വിൽനിന്നു കിഴിച്ചു വിട്ടയച്ചു, പാ. നീക്കി, പാ.
വിടുത്തയക്ക to release from confinement.

പാറാക്കാരൻ a sentry, also പാറാവു നില്ക്കുന്ന
ആൾ, ൪ പാറാവു ശിപ്പായ്മാർ TR 4 guards.

പാറാപ്പുര a guard-house.

പാറാവളയം a hoop of players.

പാറു pār̀ụ T. M. aC. (പാറുക) 1. A small boat
കപ്പലും പ’ം തോണി PT.; a swift shallop കൊ

[ 673 ]
മ്പൻ പാ. (No. also വാറു), വൻപാ. ‘Bombara’,
a larger vessel. 2. a boat made of one piece
V2. (= almadia), catamaran B. 3. flight എ
ഴുപാറു കഴുകും RC. a high-flying eagle.
4. (Tdbh. of പാൎവ്വതി) N. pr. f. പാറുകുട്ടി, പാ
റോട്ടി etc.

പാറുകാലി So. a scolopendra (പാറുക 2.).

പാറുകാലം പിടിച്ചുപോ (3) No. may you
moulder away! (a curse).

പാറുക pār̀uɤa 5. (പറക്ക). 1. To fly, flutter,
drizzle പക്ഷികൾ പാറുമ്പോൾ CG. തത്തപാറി
പ്പറന്നു Onap. — met. പാറിപ്പറന്നു പാഞ്ഞൂടുന്നു
TP. മൺപൊടി പാറി in winnowing. വിളക്കോടു
പാറിയാൽ prov. (as പാറ്റ). മഴ പാറപ്പാറ
പ്പൊഴിയുക; പാറിപ്പറിച്ചു or പാറിപ്പറന്തല
യായ്നടക്ക No. slovenly appearance. 2. to
spread, unfold as wings. കിളിയോല പാറി = വി
ടൎന്നു 251; to be grazed മുള്ളുകൊണ്ടു പാറിയ പോ
ലേ കണ്ടു MR. of skin (see വാറുക).

VN. പാറൽ 1. flight; drizzling rain പാ. അ
രി powder-like rice = കമ്പു, So. താവലരി.
2. So. a float, raft = പാറു.

v. a. പാറ്റുക 1. To let fly, scatter about,
sprinkle. പാറ്റിത്തുപ്പിയാൽ prov. to spit cun-
ningly. കാറ്റു മലകളെ പാറ്റിക്കളയും VilvP.
വെടിവെച്ചു പാറ്റി blew from guns. 2. to
dust മൂട പൊളിച്ചു പുല്ലും പൊടിയും പാ., നെ
ല്ലു പാ.

VN. പാറ്റൽ = പാറൽ, as മഴപ്പാറ്റൽ drizz-
ling rain.

പാറ്റ pāťťa (prec.). 1. A moth മഴപ്പാ., ൟയാ
ൻപാ. etc. പാ. കൾ പലതുണ്ടു ഒരു നാഴികെ
ക്കൊരു ജന്മം എടുക്കുന്നവറ്റിലും യൌവനം വ
രികയും പുത്രന്മാരുണ്ടാകയും വാൎദ്ധക്യം അണ
ഞ്ഞുടൻ ചത്തുപോകയും ഒരു നാഴികെക്കകം
VCh. തീയോടു പിണങ്ങാൻ ഒരു പാറ്റെക്കഭി
ലാഷം ChVr. ദീപേ പുക്കൊരു പാ. പോലേ
CrArj. 2. a cockroach B. 3. a tall palmyra,
cocoanut-tree or areca-palm, palg. B. (see
പാറുക 2.). 4. = തൊത്തു 2. small pendants
in jewelry. 5. N. pr. a Puleichi.

പാറ്റാടു MC, see പാറാടൻ.

പാല pāla T. M. 1. (പാൽ). Milk-plant, esp.
മംഗലപ്പാ. Echites scholaris. 2. = പാലപ്പൂ
grated cocoanut, looking like Asclepias flower
(No. given at marriages). 3. a large boat
ഒന്നരക്കൊമ്പുകാരൻ പാ. one with 1½ masts.
4. = പാലക്കാടു. 5. a kind of paddy in കീരിപ്പാ
ല, വെമ്പാല palg.

Kinds of milk-plants: അടകൊതിയൻ Ascle-
pias annularia, ആട്ടുകൊട്ടമ്പാ. & ആടുതൊ
ടാപ്പാ. (S. അജശൃംഗി Odina pinnata?), ഏഴി
ലമ്പാ. also മംഗലപ്പാ. an Echites, കമ്പി
പ്പാ. (also കനക & —, കുന്തളമ്പാല, the yellow
fruit used to stupify fish), കള്ളിപ്പാ., കാക്ക
പ്പാ. Gelonium or Cupania, കിളിതിന്നിപ്പാ.,
കുടകപ്പാ. (& കൊടിപ്പാ., കൊടകപ്പാലരി
Palg. Exh.) Echites pubescens, കരുട്ടുപാ.
Tabernæ montana alternifolia, കൈക്കൊ
ത്തൻ പാ. Rh. (നീർകൈക്കൊ. a Euphor-
bia), തിരുനാമപ്പാ. Periploca tunicata, തൈ
പ്പാ. (or ദൈവ—, തൈവപ്പാ). Echites scho-
laris, നിലമ്പാ. (നീലാമ്പാ B. palg.) Arte-
misia Madarasp., പഴമൂണിപ്പാ. Mimusops
Kauki, വില്പാ. (T. വിഴുപാ.) Asclepias lacti-
fera, വെൺപാ. T. Nerium antidysent. or
a Euphorbia, സൂചിപ്പാ. Periploca escu-
lenta. (ഏറ്റുകുത്തിപ്പാല Kaḍatt., വള്ളി —
Palg., കമ്മട്ടി — No. ഇഞ്ചി — or കന്നി —).

പാലക്കാ Asclepias fruit, serving as model for
ornaments പാ.യ്ക്കട്ടാരം TP. പാ. മോതിരം.

പാലക്കാടു N. pr. & പാലക്കാട്ടുശേരിരാജ ഇട്ടി
ക്കോമ്പിഅച്ചൻ TR. പാലക്കാട്ടേരി പട്ടന്മാർ
TP. pālakāḍu̥ , also പാലയിൽ അരശു TP.

പാലപ്പൂ see പാല 2.

പാലം pālam T. M. (S. പാലി a dyke). 1. A
bridge over rivers, or to connect the walls of
native compounds പാ. കടക്കുവോളം നാരാ
യണ prov. തെങ്ങിട്ട പാ. കടക്കും TP. ചതി
പ്പാ. a false bridge. പാ. കൊണ്ടയിട്ടു, പാ. ഒട്ടി
TP. furnished him with a pretext. — N. pr. of
places in ഒറ്റപ്പാലം, etc. 2. similar objects,
as മൂക്കിന്റെ പാ. the bridge of the nose, =
നിട്ടൽ. (തുലാം 472). ഇടങ്ങഴിയുടെ പാ. 5½

[ 674 ]
വിരൽ CS. In the weaving loom the stick
that holds the 2 പിള്ളക്കോൽ etc.

പാലകൻ pālaɤaǹ S. & പാലൻ (പാ). A
preserver, protector ദിൿപാ., നരപാ., ആ
മ്നായ പാ. (= Brahman) Sah.

പാലനം S. protecting, keeping, as പശുപാ.
[Bhr.

denV. പാലിക്ക to protect, keep ഗോക്കളെ
KR. to tend. മഹോത്സവം പാ. Bhr. മാമാങ്കം
പാ. KU. ആശ്രമം പാ KU. (= ദീക്ഷിക്ക).
മറുക്കിലും പാലിക്കും will defend. ന്യായം
പാ. to administer justice. — Imp. പാലയ
Sk. CC. & പാഹി Sah.

part. pass. പാലിതം governed.

പാല്യം to be kept or governed V1.; മാതാപിതാ
ക്കന്മാരാൽ പാല്യമാനൻ AR. kept, educated.

പാലങ്കം pālaṇgam S. Boswellia.

പാലങ്കി incense. — പാറങ്കി 650.

പാലി pāli S. 1. = പാളി q. v. 2. A sharp
edge, also പാലിക. 3. പാലിമേനോൻ, പാലി
കൻ V1. a governor (= പാലകൻ); N.pr. of
the first minister of Perimpaḍappu & ruler of
Chanota, called by the king പാലി, in S. പാ
ലിക നായകൻ KM.; vu. പാലിയത്തച്ചൻ KU.;
his house പാലിയം V1.

പാലിക S. (keeping) So. a ladle for skimming
milk. — പൂപ്പാ. a salver B.

പാലിക്ക see പാലനം.

പാലിത്യം S. (പലിതം 632)= നര.

പാലേറി pālēr̀i M. C. Tu. N. pr. 1. A palace
of the Kuḍagu king, No. of Mercara; hence
പാ. സംസ്ഥാനം; കൊടകു സംസ്ഥാനത്തു ഹാ
ലേരിവീരരാജേന്ദ്രവൊടയർ TR. പാലേറിയാൻ
KU. also പാലയരയി; കണ്ടിക്കു മീത്തലേ പാ
വിലേരിവീടു TP. 2. a caste of jungle-dwell-
ers in Trav.

പാൽ pāl T. M. C. Te. (Tu. pēru̥ ) 1. Part, fr.
പകു, hence അപ്പാൽ on that side (Vaḷḷuvanādu).
ചെപ്പുകൾ മുപ്പതും ഇപ്പാൽ വന്നു, ഉൽപാതം
ഇപ്പാലേ വന്നു CG. 2. milk. പാൽകറക്ക to
milk, പാൽ കലക്കുക to churn, ഉറയുക to
curdle, പാൽ വിളമ്പിയേടത്തു പഞ്ചതാര prov.
വലിയമ്മപാൽ കൊടുക്ക TR. to adopt a prince

കപ്പലിൽ പാലിന്നു കാച്ചുവാൻ TP. to inaugurate
a new ship; — milk, met. for what is white
പാൽ ഒത്ത നിൻ കീൎത്തി CG. (snowlike), for
what is sweet പാൽമൊഴി Mud. 3. vegetable
milk ആലിൻ പാ. KR. (= വടക്ഷീരം), cocoa-
nut-milk (പാൽ പിഴിയുക of 2 kinds മുമ്പാൽ
or തലപ്പാൽ & വഴിപ്പാൽ), മുലപ്പാൽ ഒഴിഞ്ഞാൽ
കുലപ്പാൽ prov. etc.

പാലട B. cheese, — പാലറ a dairy.

പാലൻ milk-like — പാലമ്പൂ grated cocoanut.

പാലാഴി myth. = പാല്ക്കടൽ; പാ. മാതു CG.
Lakšmi, also പാ. മങ്ക Anj.; പാ. വണ്ണൻ
Bhr. Višṇu.

പാലീയം B. tin.

പാലുണ്ണി a pimple, wart.

പാലുഴുവം, (B. — ഴവം) heart-pea, Cardiosper-
mum halicacabum (S. പാരാവതാംഘ്രി).

പാലൂരി B. a kind of small-pox.

പാലൂരിക്കിണ്ടി a vessel for milk TP.

പാ(ൽ)ക്കഞ്ഞി milk boiled with rice പാലാലേ
പാ. വെക്ക TP.

പാല്ക്കടൽ the milky ocean പാ. മകൾ മണവാ
ളൻ Bhg. Lakšmi’s husband.

പാ(ൽ)ക്കലം a vessel to boil milk in; a churn.

പാല്ക്കളി milk-like influence, ascribed to the
moon-light, CG.

പാല്ക്കാരൻ a milk-man.

പാൽക്കുടി Cal. So. =പാൽപീത്തു.

പാ(ൽ)ക്കുരു eruption on the body of sucklings.

പാ(ൽ)ക്കുഴ CG. a milk-pail, also പാൽക്കുറ്റി.

പാല്ക്കുഴമ്പു thick-boiled milk, met. (ലക്ഷ്മിയുടെ)
കണ്ണിന്നു പാ’മ്പായ (കൃഷ്ണൻ) CG. darling.

പാൽഗരുഡപ്പച്ച a medic. stone.

പാ(ൽ)ച്ചുണങ്ങു white spots on the skin.

പാ(ൽ)ച്ചുയത്തി a. med. herb (see ചുവ).

പാ(ൽ)ച്ചോറു rice boiled in milk. പാ. കേൾക്കു
മ്പോൾ CG. the food of infants; also first
meal of the bridegroom in the bride’s house
(പാച്ചോറ്റുകാർ etc. No.). Hence പാച്ചോ
റ്റി q. v.

പാ(ൽ)ത്തുത്ഥം sulphate of zinc; a collyrium
extracted from Amomum.

[ 675 ]
പാല്നിറം white പാ’മോടേ വാഴുന്ന ഭാരതി Anj.

പാല്പശു a milch cow.

പാല്പാട cream — പാല്പാക്കട്ടി Arb. cheese.

പാൽപീത്തു or ഇരുപത്തെട്ടിനു പാൽ കൊടുക്ക
No. after a house has been purified from
child-bed-pollution, sugared milk is given
by the relations on the 28th day to the
new-born child by means of a gold coin
(ആമാട). — vu. പാലീത്തു.

പാല്പൊടി = പാല്ക്കുഴമ്പു B.

പാല്മരം a milk-tree, നാലു പാ. (അത്തി, ഇത്തി,
പേരാൽ, അരയാൽ).

പാൽമൊഴി sweetly talking (woman or parrot)
പാ. അടങ്ങി മരുവിനാൽ Mud.; പാൽമൊഴി
യാൾ VetC.

പാൽവള്ളി Echites malabaricus (= പാല). പാ.
വേരിടിച്ചു a. med. MM. — Kinds പൂപ്പാൽ
പാ., വലിയ പാ.

പാൽവാണി Bhg 8. = പാൽമൊഴി.

പാൽവെള്ളി B. pure silver.

പാല്യം see പാലനം, പാലിയം.

പാവ pāva T. M. (പാവു or ഭാവം?). Doll,
puppet. അവൻ പാ. a mere puppet. അവരെ
പാടി നിന്നാടിച്ചു പോരുന്ന പാ. കൾ ആക്കി
നാൻ വാക്കുകൊണ്ടു CG. governed them com-
pletely. പാവ വെക്ക palg. to put up a scare-
crow against the influences of an evil eye. —
Kinds: തച്ചൻ പാ. കൾ പണി ചെയ്തു Nasr.,
മരപ്പാവ പോലേ Nal. (so astonished), തോൽ
പ്പാവക്കൂത്തു V2., യന്ത്രപ്പാ. (courtiers compared
to it, Nal.), കളിക്കും കുമപ്പാ. SiPu.

പാവകളിപ്പിക്ക, പാവക്കൂത്തു etc. puppet-show.

പാവകൻ pāvaɤaǹ S. (പൂ). Pure പാവകയാ
കിയ ധാരണ CG. purifying; Agni, the fire.
പാവകഭാവത്തെ പൂണ്ടു CG. burning from rage.

പാവട്ട pāvaṭṭa & പാ. ക്കൊടി Pavetta Indica,
പാ. ക്കുരു GP 69. (used in play by children).
പാ.യിലഅരിച്ചിടിച്ചു a. med. — മഞ്ഞപ്പാ. Palg.
B. a yellow wood for gun-stock.

പാവനം pāvanam S. (പൂ) Purifying പാദപ
രാഗംകൊണ്ടു മന്ദിരംപാ. ആക്കുക CG. to sanc-
tify the house. — പാവനശീലൻ, — മാനസൻ
Mud. — പാവന f. AR.

പാവൽ pāval (T. പാകൽ). Momordica cha-
rantia (പാവക്കായി GP 70.) gen. പാണ്ടിപ്പാ.
Rh. — Kinds: എരിമപ്പാ. Bryonia Maisorensis,
കാട്ടു —, വെൺ — Momordica dioica, നിലപ്പാ.
Mom. humilis, പെരുമ്പാ. (?), മെതി — Mom.
muricata, വേലിപ്പാ. Bryonia Garcinii.

പാവലപൂല B. Phyllanthus rhamnoides.

പാവൽനീർ a bitter vegetable preparation
(from പാവലില) drunk by the Syrians in
church at 2 P. M. on Good Friday = കൈ
പ്പു കുടിക്കു.

പാവാട pāvāḍa 5. (പാവു, ആട). 1. Cloth
spread in the streets, as at a king’s coronation
നട പാ. വിരിക്ക, also awning പാ. കൊടിയും
പട്ടും വിരിക്കയും Nal. 2. table-cloth or other
sheet used to fan പാ. എടുത്തു വീശിയും, പഞ്ച
വൎണ്ണപ്പാ. വീശുവാനായി KR.

പാവാൻ pāvāǹ T. M. (പാവു 3). An elephant-
instructor പാ. പാവുകൾ ഏകി നിന്നാനയെ
പായിച്ചാൻ CG. (T. & V1. പാകൻ al.പാകാൻ).
അഛ്ശൻ ആനപ്പാവാൻ എന്നു വെച്ചു prov. പാ.
ഗജത്തിന്നു Sah. ആനകളെ പാവാനായി jud.

പാവു pāvụ & പാ T. M. (C. hāsu, Te. pēka
fr. പാകുക ). 1. A weaver’s warp, & what is
like it, as അട്ടം പാവു ceiling of mats or palm-
leaves തലപ്പാ. etc — ൫ പാ. വീതതു, പാവിന്റെ
കുഴക്കു തീൎക്ക (weavers). — ഉളവും (145) പാവും
headers & stretchers (Arch.). 2. inspissated
toddy or sugar-juice പാ. കാച്ചുക, ചക്കരപ്പാ
വു 339; from different ceremonies after birth
one counts the days നാലാം പാ., ഏഴാം പാ.
etc. പാവു തിന്നാൾ Pay. 3. all that an ele-
phant has to learn in training him പാ. കൾ
ഏകിനാൻ പാവാൻ നേരേ CC. ആനയെ പാ.
പടിപ്പിക്കുമ്പോലേ vu. 4. a China-root, used
for wounds (perh. hence 2). 5. = മാർ with
Muckwas f. i. എത്ര പാവു പോയി = to what
depth (how many fathoms) of water have you
been out? 12 പാ. (പാം, പാകം see ഭാഗം) വെള്ളം.

പാവാണി = പട്ടികയാണി.

പാവാറ്റുക to straighten the threads of a
warp with a brush (പാവാറ്റി, നിരപ്പൻ)!
also പാവു വീശുക (പാ. കോൽ).

[ 676 ]
പാവിടുക, പാവോടുക to make a warp.

പാവുമുണ്ടു, പാവുമുറി cloth of fine thread പാ.
മുതലായ വിശേഷവസ്ത്രങ്ങൾ (opp. പരു
ക്കൻ മുണ്ടു); also പാവിലമുണ്ടു (for men) &
പാവിലേ മുറി (for women) brought chiefly
from Pāṇḍi = പാണ്ടിമുണ്ടു.

? പാവേടാവൈദ്യക്കാരൻ V1. a learned phy-
sician (പാവേട a book on med.; prh. T.
വാകടം).

പാശം pāšam S. 1. A snare, tie, fetter കാല
പാ., ദണ്ഡപാ. Mud. — met. ആശയാകുന്ന പാ.
അറുത്തു കളയേണം VCh. 2. a quantity, in
കേശപാശം.

പാശകം S. dice (ചുക്കിണി).

I. പാശി S. an ensnarer, fowler, Varuna.

II. പാശി pāši T. M. 1. = പായൽ No. q. v.
(C. Tu. hāšige, C.pāču = പായി a mat). 2. So.
Variegated glass-beads.

പാശാർ Palg. = II. പാശി 1. Algae; also lichen
(growing f. i. during the monsoon on ex-
posed walls) & even fine mosses.

പാശുപതം pāšubaδam S. Belonging to പ
ശുപതി Siva, esp. a charmed weapon, Bhr.

പാശുപാല്യം S. the work of പശുപാലർ.

പാഷണ്ഡം pāšaṇḍam S. Heresy വേദദൂഷ
കമായ പാ’മതം പരിഗ്രഹിക്കുന്ന പാപിഷ്ഠന്മാർ
Bhg.

പാഷണ്ഡികൾ = സൎവ്വവേഷംകെട്ടുന്നവർ here-
tics. പാഷണ്ഡിമതം ഏറും രാജ്യത്തിരിക്കയും
അരുതു VCh.; പാ. കൾ വേദം ഒക്കവേ ത
ള്ളി Bhg.

പാഷാണം pāšāṇam S. (G. basanos). 1. A
stone PT1. 2. T. M. arsenic ആയിരം കാകനു
പാ. ഒന്നു മതി CG. — Kinds: കുതിരപ്പൽപ്പാ. red
orpiment, തൊട്ടി(ദൊട്ടി)പ്പാ. red arsenic for
caustic, പറങ്കിപ്പാ. sublimate of mercury, വെ
ള്ളപ്പാ. (എലി — ) white arsenic.

പാഹി pāhi S. (Imp. of പാ) Save! പാഹിമാം Anj.
ലോകരുടെ പാ. എന്നുള്ളൊരു ഭാരതി CG. the
prayers of all the world. പാ. നമോ നമഃ Bhr.

പാള pāḷa T. Tu. M. C. 1. The spatha of a
palm-blossom (പാണു, തെങ്ങിൻ പാ.). 2. the

bark or film of an areca-branch (കരിമ്പാള
211), used as a vessel for gathering toddy
(കപ്പാള), as hat (തൊപ്പിപ്പാള), bucket (കുത്തു
പാ., ഒരു കുത്തിയ പാ. MR. stitched, also പാ
ള കോട്ടുക No.). ഓകിൽ ഊറ്റുന്നത് പാളയിൽ
ഊറ്റിതാ എന്ന പോലേ, തോട്ടന്തോറും പാള No.
etc. അഛ്ശനമ്മമാർ മരിക്കുമ്പോൾ അവർ ഒക്ക
കൊട്ടയിലും പാ’യിലും ആയിരുന്നു mere babes;
also പൊന്നുകൊണ്ട് പാ. TP.

പാളക്കയറു a rope for drawing water TP.

പാളച്ചെവികൾ MC. of an ass (or പാളം?).

പാളത്താറു a certain manner of tying the
native cloth (= തറ്റുടുക്ക, സോമൻകെട്ടുക).

പാളാൻ (2) No. Tiyars. as called by Pulayars.

പാളം pāḷam T. Te. C. M. (& വാളം). 1. A lump
of metal, ingot V1. — ചെമ്പുപാ. a deed on a
copper sheet. പാളകുന്തം V1. a lance. 2. a
strip of cloth V1. 2. (see പാളത്താറു under
പാള).

പാളയം pāḷayam 1. T. C. Te. M. (see പാളി 2.)
Camp, soldier’s quarters V1. കോവിലകത്തിൻ
താഴേകൊണ്ടേ പാ. ഇട്ടതു TR. പാ. കെട്ടുക B.
പാ. ഇറങ്ങുവാൻ ചൊല്ലി KR. to encamp. 2. an
army പട്ടാളവും പാളയവും prov. പാ. പോയ
നിരത്തു prov. (desolated). പാ. എടുക്ക to raise
an army. ഏറിയ പാ’വും കൂടിച്ചെന്നു Ti. ഢീപ്പു
വിന്റെ പാ. വന്നു, പാ. പട്ടണത്തോളം കൊ
ണ്ടുപോയി TR. 3. a lair ഗുഹാന്തരേ പാ.
പുക്കു PT. (lion & ox).

പാളയക്കാർ soldiers (whence “Poligar”).

പാളി pāḷi S. 1. The tip of the ear, edge of
sword, പാളികൾകൊണ്ടു ഖണ്ഡിച്ചു (അമ്പുകൾ)
Bhr. 2. a row, line, as of ricefields പടി
ഞ്ഞാറേ പാ.യിൽ കണ്ടം MR. വാനരപാ. RS.
host, നദീപാ. CC. a number of rivers. ഭൂമി
യിൻ ധൂളിപാ. പിരണ്ടു KR. a cloud of dust.
കോണപ്പാളി Palg., നൂൽപാളി No. the hair-
less line on the under part of the tail. 3. M.
a rag (= ചീന്തു), shred, pillow, stuffed with
silk-cotton (ഉന്നം), the leaf of a book. 4. M.
pers. N. of പാളുക 2. in നൂത്തക്കൽ പാളി the
jackal, കട്ടേപ്പാളി the lark. — see foll.

[ 677 ]
പാളിക & പാളി So. the fold of a door ഇരു
പാളിക്കതകു Old Test. two-leaved gates
(fr. പാളുക). — see prec. 4.

പാളുക pāḷuɤa 1. No. = കാളുക To blaze, പാ
ളിക്കത്തി; flame to rise ആ വീട്ടിനു തീ പാളി
പ്പിടിച്ചു or പ്പറ്റി. 2. to go obliquely. തുണി
ചീന്തുമ്പോൾ —, വെട്ടു പാളിപ്പോയി; ൟൎച്ച
യിൽ, മൂൎച്ചയിൽ പാളാതേ ഇരിക്ക No. slantwise.
പാളിനോക്ക No. to look askance; to slink So.
പാളിപ്പളുങ്ങി നടപ്പോർ Nal. mendicants. അതി
ലതിൽ ഇറങ്ങിപ്പാളിയും KB. crouched. ആ
രുമറിയാതേ പാളി ക്ഷപണകൻ വന്നു Mud.
slank into his presence.

പാളാൻ പളുങ്ങി (Er̀anāḍu) a bird; also പ
ള്ളാൻ പാ. Palg.

CV. പാളിക്ക to slip obliquely, throw a stone
obliquely, to make ducks & drakes.

VN. പാളിച്ച No. burning sensation വയറ്റിൽ
ഒരു പാ.

പാഴ = ഭാഷ V1.

പാഴ് pāḻ T. M. Tu. C. (Te. pālu fr. പഴുതു)
1. An empty place, void കാറ്റിന്നു ചെല്ലുവാൻ
പാഴ് ഏതും കൂടാതേ CG.; പാഴറ്റ രോമാളി un-
interrupted. 2. desolation, waste പാഴാക്കുക.
3. vain, പാഴിലാക്ക to render useless. പിന്നേ
പ്പാഴിൽ തോല്ക്കല്ല prov. (= പഴുതേ) — adv. also
പാഴേ.

പാഴൻ, m., പാഴി f. 1. one good for nothing,
wicked, a scamp ധൃഷ്ടയായ്നിന്നുള്ള പാഴി
CG. ശൂൎപ്പണഖയാം പാഴിയെ Bhr. 2. adj.
പാഴൻപറമ്പായി കിടന്നു പോയാൽ TR. left
uncultivated.

പാഴമ roguery പാ. ഏറും ഇപ്പൈതൽ, പാഴ
നാം ഇന്നിവൻ പാ’മെക്കാവതില്ലേതും CG.
how stand against the tricks of this rogue.

പാഴാപാടു No. (2) desolated state.

പാഴാപാടിച്ചി No. a distressed & friend-
less woman.

പാഴിയാരം (പാഴി T. expanse) So. a beggar’s,
flatterer’s, parasite’s song or talk; rubbish.

പാഴിടി mighty thunder പാ. പൂണുമക്കാർ
മുകിൽ CG. — പാഴുരൽ കമിഴ്ത്തി CG. a big
mortar. — പാഴ്ക്കുറുക്കൻ CG. etc.

പാഴ്ച്ചെലവു useless expenditure.

പാഴ്നിലം waste, untilled ground, also പാഴ്
ഭൂമി = വെൺനിലം, തരിശു.

പാഴ്പണി, പാഴ്വേല useless work.

പാഴ്പനി CG. bad fever.

പാഴ്പറമ്പു a bleak hill പാ. ഏറി നടക്കുമ്പോ
ലേ CG.

പാഴ്പെടുക to be deserted പാ’ട്ടു പോയൊരു
ശയ്യ CG.

പാഴ്മരം a jungle-tree, common timber പാ’മാ
യ്പോക നിങ്ങൾ CC. (a curse).

പാഴ്മഴതൂകിത്തുടങ്ങി CG. heavy rain.

പാഴ്വാക്കു useless talk, പാഴ്വെടി etc.

പികം piɤam S. The Indian cuckoo = കുയിൽ,
പികനിനാദം RS. its note, പികമേഞ്ചൊല്ലേ
RC. Oh thou sweetly speaking! പികവാണി
മാർ Sah. പികവചന VetC.

പികയുക piɤayuɤa (T. പികു, C. Tu. Te. bigu,
tension, C. Te. pigulu, to burst from tension).
To wrestle തമ്മലിൽ പൊഞ്ഞോണ്ടു TP. — to turn,
twirl തമ്മിൽ തൎക്കിച്ചു പികഞ്ഞു.

VN. പികെച്ചൽ twirling.

പിക്കുക, ച്ചു V1. (C. to pluck. Tu. pinǰu) to
break in pieces.

പിംഗം piṇġam S. (പിജ, L. pingo). Tawny,
പിംഗനയന RS. (fem.)

പിംഗലം S. id. colour of gold mixed with red
വൎണ്ണവും പിംഗലകൃഷ്ണമായി കാലനെ കാണു
ന്നു AR.; പിംഗലനിറം MC.

പിംഗലൻ a Yaksha (?) പി. പൊന്നു തന്നീടും
KR.

പിംഗാക്ഷൻ S. with reddish eyes.

പിചണ്ഡം piǰaṇḍam S. & —ചി — The belly
[V1.

പിചിണ്ടം also = പിശിടു V2. q. v.

പിചു piǰu S. Cotton (Tu. piǰu = പിരി, പിഴി).

പിച്ച pičča 1. Tdbh. of ഭിക്ഷ Alms, പി. ചോ
ദിക്ക MC. പി. കൾ ഉണ്ടാക്കുവാൻ പോയോ Bhr.
ഓരോ ഗൃഹങ്ങളിൽ പിച്ചെക്കു തെണ്ടി നടന്നു
Si Pu. — പിച്ചക്കാരൻ = ഭി. 2. = വിച്ച wonder;
nicely! chiefly of children’s play പിച്ചനിന്നാർ
പടുത്വം ഇല്ലാഞ്ഞു മറിഞ്ഞു വീണാർ CC. (in-
fants). അവനു മാനസം ചൂടായ്‌വന്നതേ കാണ്ക

[ 678 ]
വിച്ച, പിച്ചയായ്‌വന്നുതത്തായം ഒട്ടേ CG. — പി
ച്ചക്കളി No., song = വി —. പിച്ചയല്ല not in
the best state. — പിച്ചം നടക്ക No. vu. the
waddling of children when they begin to walk
— see വിച്ച.

പിച്ചം piččam (S. പിഛ്ശം tail-feather) in പി.
കെട്ടുക To catch a tail, fetch a reason from
afar, break the ice.

പിച്ചകം piččaɤam (fr. പിച്ചു). Jasminum
grandiflorum പി’ത്തിൻ മൊട്ടു med. MM. പി
ച്ചകമാലയും താലിയും Anj. പിച്ചകപ്പൂമാല താ
ലിപൂണ്ടു (Kr̥šṇa). പിച്ചകപ്പൂ GP 66. പി. നേ
രായ പച്ചനിറം പൂണ്ടു CG. Kr̥šṇa.

Kinds: നറുമ്പി. Nal. (= മാലതി S.), കാട്ടു പി.
Jasm. angustifol., ചെറുപി. Jasm. sambac.

പിച്ചി T. So. M. id. ശിക്ഷയിൽ പിച്ചിപ്പൂ വി
രിയക്കണ്ടു KR.

പിച്ചള piččaḷa (T. S. പിത്തള) Brass, the mix-
ture of copper & zinc. പി. അരച്ചെഴുതി
യാൽ കണ്ണു തെളിവാൻ നന്നു GP72. — also = വ
ട്ടക V1.

പിച്ചളച്ചെല്ലം = ചല്ലപ്പെട്ടി 350.

പിച്ചാങ്കത്തി see പീ —

പിച്ചി see പിച്ചകം.

പിച്ചു piččụ T. M. C. Te. (Tdbh. of പിത്തം)
Madness പി. പിടിക്ക, കൊൾക to go mad.
പേയുംപിച്ചും പറക V2. to be delirious, so പി
ച്ചുംപിഴയും or പിച്ചും ഭ്രാന്തും No., also to talk
nonsense. പിച്ചല്ല Bhr. quite correct. കഴുകും
പേയും പിച്ചേറിപ്പകുക്കും RC. furiously.

പിച്ചൻ a mad man.

പിച്ചുഭാവം weakness of intellect, dotage
[(senilitly).

പിച്ചുസ്വരം an inarticulate sound.

പിച്ചുക piččuɤa So. (T. പിയ്ത്തൽ). To pinch,
tear. പിച്ചിപ്പറിക്ക to tear off, see പിക്കുക.

പിഛ്ശിലം piččhilam S. (പിഛ്ശ gruel) Slimy,
smeary, a kind of touch (സ്പൎശം).

പിഞ്ചു piṇǰụ T. M. (Te. pin, young, C. piṇgu).
Young fruit just set പൂവും പി’ം കായും ഉണ്ടാ
യി Arb.

പിഞ്ചുപോക So., പിഞ്ഞുപോക No. (v.n. of
പിച്ചുക? or പിഴി?) to rot, decay.

പിഞ്ഛം pinčham S. = പിച്ചം (fr. പിൻ?) പി
ഞ്ഛമഞ്ജരിയോടൊത്ത കളേബരം Anj.

പിഞ്ജ pińǰa S. Cotton (C. pińǰu, hatchel cotton).
പിഞ്ജരം S. = പിംഗലം. — പിഞ്ജലം confused.

പിഞ്ഞാണം P. finǰān (Te. Tu. C. piṇgāṇi, T.
pīṇgān). Porcelain; China-ware, dishes, plates
(തട്ടുപി.) cups (കുണ്ടുപി.) V1. 2.

പിട piḍa (T. പിണ, T. Tu. C. peḍa, see പിടി,
പെൺ). 1. The female of birds കോകപ്പിടകളും
CG. the hen (പെട). 2. So. the female of
deer (No. പേട), കുതിച്ചു മണ്ടും മാൻപിടകൾ
KR. പിടകലക്കൂട്ടം RC. harts. 3. VN. (foll.)
writhing മേൽ എങ്ങും പിടകൂട നടത്തിക്കൊ
ന്നു RC.

പിടയുക 1. to be confused V2. 2. to writhe,
struggle, pant, throb തുള്ളിപ്പിടഞ്ഞു VilvP.
(a deer wounded). വീൎപ്പു മുട്ടിച്ചു പി’ന്നിതു ചി
ലർ UR. വീണു പിടഞ്ഞു RS. in hysterics.
ഋക്ഷങ്ങൾ പിടഞ്ഞു കേഴും Bhr.

VN. പിടച്ചൽ 1. writhing പി. തുടങ്ങി ദുഷ്ടജ
ന്തുക്കൾ Nal. struggle for life, in jungle-fire.
2. throbbing, palpitation; fatigue, hurry
V1.; പി’ലായിട്ടു V2. confusedly.

CV. പിടയിക്ക to cause to writhe പിടയിച്ചു RS.
പിടെക്ക freq. verb (= പിടയുക). മഹോദര
ത്തിന്നു ലക്ഷണം നരമ്പു പിടെക്കും a. med.
പിടെച്ചു നെറ്റിമേൽ നരമ്പുകൾ എല്ലാം
(from grief) KR. to throb. പിടെച്ചു മരിക്ക
AR. (in fire). തുള്ളിപ്പിടെച്ചു കരഞ്ഞു Si Pu.
writhed, (a new-born child). അറുത്തിട്ട കോ
ഴി പി’ക്കുമ്പോലേ, ഇറച്ചി ഇരിക്കേ തൂവൽ
പി’രുതു prov. വലിയും പിടെക്കും നോവും
a. med.

പിടം piḍam, പിടകം S. (Tu. puḍāi fr. പിടി)
A basket.

പിടകം, പിടക a large boil, പിടകാദിശാന്തി
[med.

പിടക്കോൽ So. A wild bean, ചെറു പി. B.

പിടരുക piḍaruɤa So. To be plucked up. No.
to burst (= വി —), കുരു പിടൎന്നു പോയി =
പൊട്ടി.

CV. പിടൎത്തുക to root up; to open a boil.

പിടരി piḍari T. M. (So. പിടലി; C. Te. peḍa
hind-part, see പിരടി). The nape of the neck,

[ 679 ]
occiput V1. പിടരി കടയുന്നതിന്നു പി. യിൽ
തടകുക a. med.

പിടാക piḍāɤa So. A district; friendship.

പിടാകക്കാരൻ head of a district; a friend. B.

പിടാരൻ piḍāraǹ T. M. (see പിഷാരൻ). A
snake-catcher V1.; a caste making painted
shields, boxes, etc. No. = തോല്ക്കൊല്ലൻ; a class
of lower Brahmans, who drink liquor & worship
Sacti (or a Kāḷi, called പിടാരി V1.) KU. കാ
വിൽ ഇട്ടമ്മൽ ഇല്ലത്ത് ഏളേ പിടാരർ TR.
(with കഷായവസ്ത്രം, നിത്യ സന്യാസത്വം Cal.)

പിടി piḍi T. M. C. Te. 1. A grasp, hold. കുങ്കൻ
പിടിമുതല TP. the alligator that seized K.
പിടിയും വലിയുമായി TR. there was some
struggle. 2. a closed hand, fist; a handful
ഒരു ദിനം ഒരിക്കാൽ ഒരു പിടി ഭുജിപ്പാൻ
ChVr. ഓരോ പി. ച്ചോറു to each. ഒരു പിടി
യായ തലമുടി (= പിരി) in one braid. ഒരു പി.
യായ്പോയി was emaciated. ഒരു പി. ഇല മുമ്പി
ലും ഒരു പി. ഇല പിന്നിലും വെച്ചു കെട്ടും
(jungle-dwellers). 3. a handle, hilt പിടി ഇ
ടുക to fix it on. ൩൦ പൊമ്പിടിക്കത്തി ഉണ്ടാ
ക്കിച്ചു (for presents), വെള്ളിപ്പിടിവാൾ, ഒരു
തമ്പാക്കു പി. പീച്ചാങ്കത്തി TR. 4. memory,
seizing with the thought ആഴ്ച (എനിക്കു) പി.
ഇല്ല I don’t remember the day. എനക്കു പി.
യുള്ളേടത്തോളം പറയാം TR. 5. (C. T. =
പിട) a female elephant പിടിപ്പാൽ മധുരം GP.,
നിന്നുടെ പിടിക്കാണ്പിൽ KR. (=പെണ്പുലിഹൃ
ദയം); also the female of camels, pigs B. ആന
പ്പിടിയും വാൾപിടിയും രക്ഷിക്ക TR. coronation
formula, to rule the elephants & warriors.
6. a stunted fruit as of cocoanut (കൊഞ്ഞു,
പിഞ്ചു), പേടും പിടിയും prov.

പിടി എത്തുക to seize, reach പി. ഇളക്കുക
to let go (അവനെ MR., തെങ്ങിൻ TP., ക
ട്ടാരം പി. ഇളക്കി TR.).

പിടി കിട്ടുക to seize അവനെ പി’വാൻ jud.
പ്രതികളെ പി’ട്ടീട്ടില്ല MR.; പി’ട്ടാത്തവൻ
not brought in as yet. കള്ളന്മാരെ പി’ട്ടി
Brhmd. — (4) പിടികിട്ടിട്ടില്ല I could not make
it out. Palg.

പിടികൂടുക to seize അവളെ പി’ടി PT.

പിടികൂട്ടുക to set at എന്റെ നേരേ നായിനെ
പി’ട്ടി (calling പിടി Imp.)

പിടികെട്ടുക, കൈപ്പി. TP. to engage, provoke
to fight പി’ട്ടി Sk.

പിടിക്കിഴങ്ങു a certain yam = പൊടി —, നന —.

പിടിക്കോൾ V1. (or — ൽ?) a wooden machine
for raising water.

പിടിച്ചോറു alms പി. ഇട്ടു പോറ്റി TP.

പിടിത്താൾ പറിക്ക V2. to glean corn = കാ
ലായ് 243, താപ്പിടി 444, താൾപിടി 448.

പിടിപെടുക 1. to be caught, seized. 2. to
lay hold of രോഗം പി’ട്ടു മരിച്ചു MC. എനി
ക്കു രോഗം പി’ട്ടു & വിപ്രനെ രോഗം പി’
ട്ടിതു Si Pu. അരണ്യത്തിൽ പി’ട്ട വഹ്നി Bhr.
കാട്ടുതീ പി. Bhg. അതിനെ പി’ട്ടു വലിച്ചു
കൊണ്ടു പോയി PT. മത്സ്യത്തെ പി’ട്ടാൻ
Mats. 3. to embrace with open arms =
പൊത്തിപ്പിടിക്ക.

VN. പിടിപാടു, പിടിവാടു 1. seizing, eclipse
(astr.) 2. (4) acquaintance, information
പേർ പി’ടില്ല vu. 3. an instruction, docu-
ment, as on appointing a person, lease. പിടി
പാട്ടു നിനവു a document given to contrac-
tors etc. 4. regard for God in swearing V1.

പിടിപ്പതം So. portion given to reapers.

പിടിപ്പന്നി (5) a sow.

പിടിമണ്ണു (2) a handful of earth, in admi-
nistering oaths V1.

പിടിമാനം power, protection B.

പിടിമുളം (2) a cubit measured from the elbow
to the end of the closed fist.

പിടിമുറുക്കം holding fast.

പിടിമോന്ത see മോന്ത.

പിടിയാന (5) a female elephant.

പിടിവള്ളി a prop, tie.

പിടിവഴുതുക, പിടിവിടുക to let go, slip off
കുതിര പിടിവിട്ടു.

പിടിവാടു, see പിടിപാടു.

പിടിക്ക piḍikka T. C. M. (Tu. പിൺ to know).
1. To seize, catch (മീൻ); verb of general
import, as കൈ പി., കാൽ പി. = അഭയം വീഴു

[ 680 ]
ക. — നൂൽ ചായം പിടിച്ചു imbibed, took the
dye. 2. to hold, as a vessel (contain);
to stick to അടിയിൽ പി. vu. ഇരിട്ടുകൾ മരത്ത
ണൽ പിടിച്ചു നില്ക്കുന്നു Nal. ഇറെക്കു പിടി
ച്ചിട്ടു ചവിട്ടിയതു jud. still standing in the
veranda. ഒരുത്തനെ പിടിച്ചാൽ, കൊമ്പിനെ
പിടിക്ക prov. to rely on. മാസപ്പടിയിൽ പി
ടിച്ചു കൊൾക or വെക്ക to keep back, deduct =
ഇട്ടു പിടി കഴിക്ക No. 3. to find out, under-
stand. 4. v. n. to take effect (= പറ്റുക),
തീ പി. to take fire. — to hit അവനു ദീനം പി.,
ദശരഥനിഹ പിടിച്ചിതോ പിശാചു KR. സ്ഥ
ലം എനിക്കു പിടിച്ചില്ല did not prove healthy;
esp. of sickness & remedies എണ്ണ പിടിക്കു
ന്നില്ല, പനിക്കു പിടിച്ചില്ല did not affect the
fever. അതു പിടിയായ്കിൽ MM. if that pre-
scription fails (= അതുകൊണ്ടു പൊറായ്കിൽ). പി
ടിയാത worthless. ഒന്നിനും പിടിയാ V1. ദ്രവ്യ
ത്തിന്നു പിടിക്കാതേ കുറവു വന്ന പണയം VyM.
not reaching the value of (opp. പിടിപ്പതു q. v.).
5. to be formed (as എടുക്ക, കെട്ടുക). ഉറക്കം
പിടിക്ക to grow sleepy, പച്ച പി., ചൂടു പി.
to grow hot, പിത്തം പി. to grow bilious, ദാ
രിദ്യ്രം പി. to become poor, പഞ്ചം പി. dearth
to arise, etc.

adv. part. പിടിച്ചു 1. beginning from പുതുപ്പ
ട്ടണക്കടവു പിടിച്ചു തോവാളക്കട്ടിളയോളം
KU. ആ മാസം പി. from that month.
2. arising from. ധരണി പി. പിണങ്ങും
ChVr. to fight about. അവരേ വേദം പി. ന
മ്പൂതിരി സത്യം ചെയ്യിച്ചു TR. made swear
by their Vēda. 3. referring to.

പിടിച്ചടക്ക to conquer രാജ്യവും നഗരവും ഇ
ങ്ങു പി. Nal. കോട്ട, നാടു പി. TR. etc.
(also merely കുണ്ഡിനം വെട്ടിപ്പിടിച്ചു Si Pu.)

പിടിച്ചടുക്ക to row quick to the shore.

പിടിച്ചിരിക്കു to grasp firmly, adhere, to be
intent on.

പിടിച്ചുകളി a play with shield & sword.

പിടിച്ചുകെട്ടുക to embrace.

പിടിച്ചുകൊൾക 1. to lay hold of പിടിച്ചോ
ണ്ടുപോയി തടുത്തു, കൊലോത്തേക്കു പി’ണ്ടു

പോക TR. 2. to detain, (2) to stop pain.
3. to comprehend.

പിടിച്ചു ചെല്ക to follow up പാദ ചിഹ്നം Bhg.

പിടിച്ചുപറി robbery VyM. പകയും പി. യും
തുടങ്ങി TR.

പിടിച്ചു പറിക്ക 1. to rob വഴിപോക്കരോടു
പി. AR. സാധുക്കളോടു പി. Sah. 2. to
break a quarrel, have a scuffle. കണ്ട
ങ്ങിരിക്കേ പി’ക്കുന്ന വണ്ടാർ കുഴലിമാർ
Si Pu. met. to overpower, disarm (by
their beauty).

പിടിച്ചു പറ്റുക to confiscate കുടിയാന്മാരോടു
പി’റ്റിയ തോക്കു TR.

പിടിച്ചു പൂട്ടുക to embrace, yoke, lock up.

പിടിച്ചുരാക്കു, (T. പിടിത്തിരാവി) an artificer’s
vice.

പിടിച്ചുവെക്ക to stop, arrest; (2) to deduct &
[put by.

VN. പിടിത്തം (= പിടി, also പിടുത്തം) 1. grasp
ഇര പി’ത്തിൽ MC. in seizing the prey.
പി. കൂടുക to lay firm hold on, attack.
പി. ഇളക്കിപ്പോന്നു escaped from, prison.
2. handle (met.) പി. പിടിക്ക to seek a cause
against one. 3. being conversant with,
knowledge, see മലപി. 4. obstinacy V2.

adj. part. പിടിപ്പതു (2) as much as it will
hold. പാത്രത്തിൽ പി’തേ വരൂ prov. കപ്പൽ
പി., വയറ്റിൽ പി. — (4) suitable, requisite,
treated as adj. പിടിപ്പതുപണയം VyM. പി
ടിപ്പതു വില വാങ്ങി നിലം കൊടുത്തു full
value. അതിന്നു പി. ദ്രവ്യം‌കൊടുത്തു, അതി
ന്നു പി. കാണം കൊടുത്തു പറമ്പുകളെ വാ
ങ്ങി TR. പി. അനുഭവങ്ങൾ വെച്ചുണ്ടാക്കി
MR. full of the proper fruit-trees.

CV. പിടിപ്പിക്ക to cause to seize or grasp.
കോഴിയെ പി’ച്ചു, എഴുത്തുകൾ പി’ക്ക TR.
to intercept communications. കുണ്ഡം കുഴി
ച്ചതിൽ തീയും പി’ച്ചു SG. kindled. വാലി
ന്മേൽ വളൎന്ന തീ പി’ക്കേണം KR. താടക
യെ അമ്പാൽ അന്തകപുരം പി’ച്ചരുളി RC.
(= പ്രാപിപ്പിച്ചു). പാരം ജ്വരം പി’ച്ചുതേ
Mud — ഉളുക്കു പി. No. to set a dislocated
joint.

[ 681 ]
VN. പിടിപ്പു (2) sticking, cleaving പി. ള്ള മണ്ണു
a tenacious soil. — (3. 4) capacity, suffici-
ency പി. ള്ള ആൾ able (opp. foll.)

Neg. v. പിടിയാതവൻ (4) incapable, stupid,
worthless, നീ പി. നീ പി. Bhr 7. — പിടി
യായ്ക being unserviceable.

പിടുങ്ങുക piḍuṇṇuɤa T. M. (= പിടി). To pull
out, extort, vex.

പിടുക്കു T. M. the testicle (ഒട്ടകപ്പിടുക്കു No.
Indian rubber), പീ. വീങ്ങുക rupture (Te.
C. = പിണർ).

പിടുപിടേ 1. the sound of flame crackling.
2. thick, stiff (പിടിപ്പു).

പിടെക്ക, see പിട.

പിട്ട piṭṭa T. M. = വിഷ്ഠ (പിണ്ടി, പിഴുക്കു) Ex-
crements of rats, (C. piččike).

പിട്ടം = വിട്ടം No. a cross-beam.

പിട്ടൽ piṭṭal No. = പുട്ടിൽ. 1. Husk, palea പി
ട്ടൽ വിളയുന്നവ (opp. കോച്ചിലിൽ വിളയുന്നവ).
കോലും പിട്ടലും No. Palg. (പുടയും Er̀.) — പൊ
ട്ടിൽ പ്രായം (നെൽ 579). 2. കത്തിയും പി’ലും
എടുപ്പിച്ചു scabbard of wood; also കത്തിപ്പിട്ടിൽ
Palg. — ട്ടൽ No. (കത്തിയുറ Er̀.)

പിട്ടു piṭṭụ (C. Te. T. meal, Tdbh. of പിഷ്ടം) 1. A
thin meal-cake, rice-bread. പപ്പടപ്പിട്ടു a batter
B., തവിട്ടുപിട്ടു 438. 2. cheating, So. പി. കാ
ട്ടുക V1. to threaten, പി. പറക to impose on.

പിട്ടുകാരൻ a seller of rice-bread; a cheat,
menacer.

പിഠരം piṭharam S. A pot (see പിടം).

പിണ piṇa T. M. (C. Te. pena, Tu. puṇe, C.
poṇe fr. പിൺ = പിടിക്ക 2). 1. Tying, yoke
പി. കെട്ടുക; പി. അഴിക്ക to unyoke. 2. being
involved, bail, surety. ഞാൻ പിണയോ am I
responsible? പി. പറക to accuse. 3. coup-
ling; equal = ഇണ. ഇണയല്ലാത്തവനോടു പി
ണകൂടി prov.

പിണയാൾ, (also — ാളി, — ാളൻ) a substitute.

പിണയുക (= പിടയുക). 1. To be en-
tangled വലെക്കകത്തു പുക്കാവതെന്നിയേ ചു
റ്റിപ്പി. (a fish). കെട്ടിപ്പിണഞ്ഞു കിടക്കുന്ന വ
ള്ളികൾ PT. intertwined. സംഗരമായി പിണ

ഞ്ഞാർ closed with the enemy. സൂനുവും മല്ലനും
ആഹവമായി പിണഞ്ഞാർ CG. അരികൾ പോ
ൎക്കു പിണഞ്ഞതിൽ നല്ലതു നീ RC. 2. sufferings
to alight on one നിണക്കു കാൎയ്യഭംഗം പിണ
ഞ്ഞു PT. മാരമാൽ, ആൎത്തി, അല്ലൽ പിണഞ്ഞ
മാനസം CG. വിഷമാപത്തു പിണഞ്ഞുഴന്നു CC.
greatly endangered. കാച്ചൽ പിണഞ്ഞുള്ളോരെ
ങ്ങളെ, അബദ്ധം, ശാപം പി. CG. so അരിഷ്ട
ത, കിണ്ടം, ചതി etc. കുണ്ഠത്വം പിണയാതേ
പോവാൻ Mud. 3. (= പിന്നെക്ക) No. എന്നെ
പിണയാൻ അടുക്കുന്നു TP. to entrap.

VN. പിണച്ചൽ yoking, entanglement, പി. തീ
ൎക്ക to unyoke.

v. a. പിണെക്ക 1. to tie together, yoke.
2. കാൽ പി’ച്ചു വെക്ക No. crossing one’s
legs (standing, sitting or lying). കൈയും
കാലും പി’ച്ചു വെക്ക = ഏത്തം ഇടുക (a
school-punishment). 3. to ensnare ചതി
ച്ചു പിണെച്ചു TP. entrapped. ഉപായം, വി
കടം പി. to bring upon one; embarrass V1.
സങ്കടം പി. to afflict. കിണ്ടം പി. = ചതിക്ക.

പിണങ്ങുക piṇaṇṇuɤa T. M. (C. penagu, Te.
penaṅgu fr. പിണയുക 1). 1. To be entangled
വഴി പി’ങ്ങി lost the way. വാക്കു പി’ങ്ങി V1.
erred in saying. 2. to quarrel, fight തമ്മിൽ
തരംനോക്കി നേരേ കടന്നു പിണങ്ങിത്തുടങ്ങി
നാർ SiPu. തൃണങ്ങൾ പി’മോ വഹ്നിയോടു
Mud. ചെമ്മേ പി’ം ഈ നമ്മിൽ അപ്പോൾ CG.
കളകളോടു പിണങ്ങിനാർ Bhg.

VN. I. പിണക്കം 1. confusion, എഴുത്തുപി. V2.
fault in writing. 2. quarrel, fight പൊൻ
ഭൂമി പെൺ എന്നിവ ചൊല്ലി മന്നവന്മാൎക്കു
ണ്ടാം പി’ങ്ങൾ KR. ചണകപുത്രനോട് അ
മാത്യന്നേറ്റവും പി. ആകുന്നു Mud. പി. ന
ല്ലവരോടു നന്നല്ല ഇണക്കം വേണ്ടതു Bhr.

II. പിണക്കു id., പിണക്കുകൾ KR.

പിണക്കുക T. So. 1. To entangle നൂൽ
പിണക്കി V1. 2. to set at variance.

CV. പിണങ്ങിക്ക to cause strife, തങ്ങളിൽ പി’
ച്ചു Bhr 16., V1.

പിണം piṇam T. M. (Tu. puṇa, C. heṇa, Te.
pīrugu fr. പിണു stiff). A corpse, dead body

[ 682 ]
of animals. കൊടിയ കുറത്തലപ്പിണം നിവി
ൎന്നിതു RC. on a battle-field. പണം എന്നു പറയു
മ്പോൾ പിണവും വായ്പിളൎക്കും prov.

പിണമ്പുളി Pay., പിണൎമ്പുളി So., പുനമ്പുളി
No. an acid jangle-fruit used for tamarind
GP 70. പി. ക്കു സ്ത്രീലാഭം PR.

പിണർ piṇar T. M. (√ പിണു). 1. Grossness,
what is thick, stiff; a bruise അടിപ്പിണർ
2. a thunder-bolt (C. Te. piḍugu) മിന്നൽപിണ
രിന്നു തുല്യം മനുഷ്യന്റെ വാസം Anj. 3. (So.
tie = പിണ, C. പിണിൽ long hair) a bundle
of rice transplanted = ഞാറ്റുപിടി No. — പിണ
രിടുക to yoke B.

denV. പിണൎക്ക 1. to grow thick, coagulate.
2. to become big, to swell as a bruise പി
ണൎത്തുവന്നു (vu. ‍പു. —) = തിണൎക്ക — അടി
ക്കട്ട കള്ളന്മേൽ പിണൎക്കും Mantr.

VN. പിണൎപ്പു coagulation; tumour അടിപ്പി
ണൎപ്പു vu.

പിണൎമ്പുളി see പിണമ്പുളി.

പിണർവള്ളി Zanonia Indica. Rh.

പിണാ piṇā (T. = പിട 2. പെൺ). In പിണാ
വു B., പ്നാവു V1. servitude (?) prh. fr. പിണ.

പിണാപ്പെൺ, പ്നാത്തി V1. a maid-servant of
Brahmans, see പിണ്ടാട്ടി.

പിണി piṇi (T. tie = പിണ). Ailment, afflic-
tion, esp. by demons പോത്തിന്നു പിടിച്ച പി
ണി ചാടുകൾ ഇഴെപ്പാൻ RS. വാതംകൊണ്ടുള്ള
പി. melancholy. പി. ഒഴിക്ക Mantr. (with sing-
ing of കളപ്പാട്ടു & ബലിക്കള). ജനിപ്പൊരു വി
നപ്പാടും മരിപ്പൊരു പിണിപ്പാടും CG (= പീഡ).

പിണിയാൾ No. the person on whom exorcism
is being practised.

പിണുപിണേ piṇubiṇē Thickly, stiffly.

Int. v. പിണുപിണുക്ക to grow thick.

പിണെക്ക see പിണ.

പിണ്ടം piṇḍam (Tdbh. of പിണ്ഡം q. v.).
1. Lump, heap. 2. പി'ം & പിണ്ട membr.
mul. (obsc).

പിണ്ടാട്ടികൾ female servants in a palace (=
പെ. — & പിണാത്തി), also പിണ്ടിയത്തികൾ
in Tāmūri's palace V1. (പിണ്ഡം 2.)

പിണ്ടി piṇḍi T. M. Te. C. (Tu. puṇḍi, see

പിണ്ഡം) 1. What is squeezed, wrung out,
dregs, refuse, sediment. 2. elephant's dung
ആനപ്പി. (V1. പിണ്ടം). 3. വാഴപ്പി. a plantain
stem, used as mark for arrows. 4. So. a large
bamboo V1.; (B. raft = പാണ്ടി?)

പിണ്ടിക്ക(ായി) the wild nutmeg.

പിണ്ടിപാലം RC. see ഭി —.

പിണ്ഡം piṇḍam S. (fr. piṇḍu Te. C. to squeeze
= പിഴി, see പിണു & പിണം). 1. A lump,
ball; the head of an elephant V1. 2. a rice-
ball, handful of food (ഉരുള), മന്ത്രപി. a charm-
ed morsel. 3. a rice-ball offered to the dead,
esp. by Brahmans പി. വെക്ക, ഇടുക, ഊട്ടുക
oblation to the manes (10th day). പന്ത്രണ്ടാം
ദിനത്തിൽ പി'വും കഴിച്ചു ശ്രാദ്ധവും KR. തി
രുനെല്ലിപ്പി. മറിച്ചേക്ക TP. രാജാവിന്റെ പി.
കഴിഞ്ഞു, എഴുന്നെള്ളിയേടത്തേ തിരുനാൾ പി.
കഴിപ്പാൻ തോക്കും മരുന്നും അയച്ചു TR. (പ
ള്ളിപ്പി. for Rājas). പിണ്ടത്തിന്നു കൊടുത്തു (ex-
torted money, etc.) “be it for his funeral” vu.

പിണ്ഡക്കാരൻ (1) a stout man.

പിണ്ഡദാനം S. (3), also പിണ്ഡപ്രദാനം VyM.

പിണ്ഡവർ (3) next relations, heirs നിന്നുടെ
വൈരികളായി നിന്നീടുന്ന പി. CG. nephews.

പിണ്ഡി S. (2) a rice-ball, പിണ്ടി.

പിണ്ഡിക S. 1. a ball of flesh, the calf of a
leg V1. 2. the nave of a wheel.

പിണ്ഡിതം S. lumped together, പിണ്ഡീകൃതം.

പിണ്ഡ്യാകം piṇyāɤam S. (see foll.) An oil-
cake ബദരമിശ്രമായിരിക്കും ഇംഗുദീതരുപി.
ഉരുട്ടി പിതാവിനു പിണ്ഡം കഴിച്ചു KR.

പിണ്ണാക്കു T. M., vu. പു —, (പിണ്ഡം) cakes of
beaten seeds, oil-cake (എൾ — തേങ്ങാപ്പി
ണാക്കിന്നു പ്രിയം വലിപ്പിക്ക prov.). പി'ം
കൂത്തും ഒപ്പം prov. മരത്തിൻ പി'ം ഉരുട്ടി
പിണ്ഡവും കഴിച്ചു KR.

കാട്ടുപിണ്ണാക്കു a plant (= ഐരാണി).

പിതറുക piδar̀uɤa (C. to be frightened). To burst = പിടരുക.

പിതറ്റുക (T. to talk unceasingly) = പിതുക്കു
[ക No.

പിതർ aM. (aT. പിതിർ a drop, പിചിർ drizz-
ling) rain കടുപ്പം ഒൺപിതരായൂൎക്കു — വമ്പു

[ 683 ]
കയുമായി തുടൎന്തെഴും തീ RC101. (or cloud)?

പിതിടു aM. = പിശിടു what is wrung out പി
തിടായി RC 53. (പിതിരുക aT. to fall into
pieces).

പിതാവു piδāvụ S. (Nom. of പിതൃ fr. പാ,
Ju-piter). Father, pl. പിതാക്കന്മാർ Brhmd. പി
താക്കൾ ഇരിവരും Mud. parents. പിതാക്കൾക്കു
നല്കി VetC. to father & mother. നേരേ പറക
പിതാക്കന്മാരോടു നീ Bhr.

പിതാമഹൻ S. paternal grandfather; Brah-
ma. — (fem. പി’ഹി Brhmd.) — പി’ന്മാരു
ടെ ഗതി വരുത്തുവാൻ KU. ancestors.

പിതിർ, പിതിടു, see under പിതറുക.

പിതുങ്ങുക piδuṅṅuɤa T. M. (C. hodaku).
1. So. To be squeezed, pressed out. 2. No.
children to make wry faces, begin to cry.

പിതുക്കുക T. M. Te. C. to crush തവളയെ ചവി
ട്ടി പിതുക്കിക്കളഞ്ഞു No.; to press the matter
out of a boil (= പിളുക്കുക).

പിതൃ piδr̥ S. = പിതാ in Cpds. പിതൃക്കൾ An-
cestors. പി. കടം വീട്ടാൻ പത്നിയോടും കൂടി
Bhr. — ഗേഹപിത്രാദികളും Chintar.

പിതൃകൎമ്മം S. & പിതൃക്രിയ PR. oblation to
ancestors (with പൂള etc). — പി’ൎമ്മക്കാർ=
നമ്പിടി. — പിതൃചാത്തം (ശ്രാദ്ധം), — തൎപ്പ
ണം, — ദാനം id.

പിതൃഘാതകൻ AR. who murders his father.

abstr. N. പിതൃത്വം S. paternity V1.

പിതൃദേവതകൾ S. the manes, deified ances-
tors that receive the souls of the deceased.

പിതൃപതി AR. = യമൻ.

പിതൃപിതാക്കന്മാർ S. forefathers.

പിതൃപൂജ S. = പിതൃകൎമ്മം; so പിതൃപ്രീതികൾ
വരുത്തുക to propitiate the manes KU. —
പിതൃയജ്ഞം etc.

പിതൃവഴി V1. genealogy.

പിതൃവാവു No. the new moon, esp. in Karka-
ḍaga; also Tulā & Kumbha.

പിതൃവ്യൻ S. (L. patruus) paternal uncle സാ
ക്ഷാൽ പി’നല്ലോ AR. നിന്നുടെ പി’ന്മാർ KR.

പിതൃഷ്വസാ S. father’s sister. Bhg.

പിതൃഹത്യ S. parricide.

പിതൃഹന്താവേ കുല ചെയ്യാതേ ഞാൻ പിതൃ
ക്രിയ ചെയ്യുന്നില്ല Mud.

പിത്രനുഗ്രഹം S. father’s blessing KR. (opp.
പിതൃശാപം).

പിത്ര്യം S. paternal പി’മാം അൎത്ഥം Mud. പി’
മാം ഋണം Bhr. due to ancestors.

പിത്തം pittam S. Bile (യൌവനം തികയു
മ്പോൾ അഞ്ഞാഴി പി. in the human body VCh.),
one of the ത്രിദോഷങ്ങൾ. — അവനു പി. ഇളകി
he is bilious. എനിക്കു പി. പിടിച്ചില്ല, പി. ക
രേറി ചത്തുപോകും prov. — 40 ജാതിയുള്ള പി.
AdwS.

പിത്തകാമില Nid. a jaundice, as പിത്തപാണ്ഡു.

പിത്തക്കാരൻ V1. irritable; പിത്തൻ (പിച്ചൻ)
a fool; also N. pr. (& പിത്തറി N. pr. m.).

പിത്തരക്തം S. blood-spitting.

പിത്തരോഗം a disease arising from bile (opp.
വാത —, കഫ —).

പിത്തലാട്ടം (= പിച്ചു) T. M. lying, tricks. ഒ
ന്നാന്തരം മതിരാശി (Madras) പിത്തലാട്ടം
Palg. No.

പിത്തശരീരി a person of a bilious constitution.

പിത്തളം S. & പിത്തള brass പി. പൊന്നെന്നു
തോന്നും ചിലൎക്കു KR. ചെമ്പുംപി. യും a. med.

പിത്തോക്കു, പിത്തോൽ E. pistol.

പിധാനം pidhānam S. = അപിധാനം Cover-
ing (പി = E. be —).

പിനാകം pināɤam S. A club, bow.

പിനാകി Siva. Sk.

പിൻ piǹ 5. (C. Te. also T. Te. വെൻ, C. ben;
Te. pin, young). 1. The back-side (opp. മുൻ).
2. behind, after പിന്നുണ്ടോ ജീവിക്കുന്നു KR.
(= പിന്നേ). — The Instr. with local mean-
ing നിന്നുടെ പിന്നാലേ കൂടേ നടക്കാം, കാലി
കൾ പിന്നാലേ വരും CG. മണ്ടുവിൻ പിന്നാലേ
pursue. പെണ്ണുങ്ങടെ പിന്നാലേ പോയി Anj.;
also temporal എന്നതിന്റെ പിന്നാലേ TR. —
The Loc. local അവരുടെ പിന്നിൽ ഒളിച്ചു
കൊൾ, പി. നോക്കാതേ Bhr. behind. സുഗ്രീവ
നെ പിന്നിലിട്ടു അഗ്രേ തടുത്താൻ നികുംഭനെ
AR. ran before, So. 3. adj. other പിന്നോ
രിടത്തു to another place. പ്രവൃത്തി പിന്നൊരു
ത്തൎക്കു കൊടുപ്പാൻ TR.

[ 684 ]
Hence: പിങ്കഴുത്തു V1. the occiput.

പിങ്കാൽ the heel = മടമ്പു V1., പി. കുഴി നന
ഞ്ഞില്ല Si Pu.

പിങ്കുടുമ tuft worn behind KU. (opp. മുങ്കുടുമ).

പിങ്കുടുമക്കാർ foreign Hindoos = പരദേശക്കാർ.

പിങ്കുഴി thieves’ den V1.

പിൻകൂടുക to pursue കുതൎന്നിട്ടു പി’ടിനാർ RC.

പിൻകൂറു after-part കുഴിൽ കെട്ടു പി’ർ കവി ഞ്ഞു SiPu.

പിൻകെടുക Bhr. to be defeated & പിൽക്കെ
[ടുക.

പിങ്കെട്ടു 1. tying the hands behind. 2. a back-
house, poop. പി. വലിക്ക to tow a ship.

പിഞ്ചെല്ലുക to follow, pursue, also പിഞ്ചേ
ൎന്നു ചെന്നാർ Bhg.

പിന്തട്ടു V1. the crupper of a horse, etc.

പിന്തല the back-part of the head, stern.

പിന്താങ്ങുക jud. to help, assist.

പിന്തിരിയുക v. n. to retreat, be defeated. Bhr.
v. a. പി’ച്ചിനി തേരും കൂട്ടിവാങ്ങുക Brhmd.

പിന്തുടരുക to follow, pursue.

പിന്തുണ a reserve to fall back upon മിത്രം
അവനുണ്ടു പി. നിൎണ്ണയം AR. പി. ഉണ്ടു
ഞാൻ, പി. ആരും നിണക്കില്ല Bhr.

പിന്തുലാം = ഞാലി 5.

പിന്തേരുക to pursue.

VN. പിന്തേൎച്ച വരിക Bhr. to press the re-
treating enemy.

പിന്ത്രാണം V1. the rearguard = പിമ്പട.

പിന്നടക്ക to follow താര പി’ന്നീടിനാൾ KR.

പിന്നടി V2. = ഉപ്പുറ്റി.

പിന്നപ്പിന്നേ again & again; more & more
നീറുന്നൂതുള്ളവും പി. CG. അവനു ബുദ്ധി
പറയുന്തോറും പി. വഴിയോട്ടു.

പിന്നര posteriors.

പിന്നാക്കം = പിന്നോക്കം (തല പി. എടുക്കാൻ
കുഴക്കില്ല MR. backwards).

പിന്നാങ്കുഴി a well, ditch.

പിന്നിടുക 1. to leave behind. പിന്നിട്ടതു തേടു
ക to glean. 2. to clear a space, go beyond
it 72 കോടിയോജന വഴി പി’ട്ടു ചെല്ലും
VilvP. travelled over. പല രാജ്യങ്ങളെ പി’
ട്ടു കുന്നിന്നു ചെന്നു Bhr. ദുൎഗ്ഗമായ മാൎഗ്ഗം പി’ട്ടു,

ദുൎഗ്ഗവും പി’ ട്ടു നിൎഗ്ഗമിച്ചു CG. got out of the
fort. 3. to pass time രാത്രിയെ പി’ട്ടു സ
ന്ധ്യാവന്ദനം ചെയ്തു AR.

VN. പിന്നീടു afterwards, Trav.

പിന്നൂടേ to the rear. പി. ചെന്നു Bhr. pursu-
ed. പി. ചെന്നാൻ UR.

പിന്നേ 1. behind, (better പിന്നിൽ). 2. after
നിന്റെ പിന്നേ ആരുള്ളു Bhg. പുലകഴി
ഞ്ഞപ്പി. കാണാം TR. കളവുണ്ടായ പി. MR.
കമ്പഞ്ഞിരാജ്യം ആയതിൽ പിന്നേ TR.; also
പിന്നേക്കു സംഗതി വരുത്തും TR. at a later
time. 3. yet, പിന്നേ എന്തു what more?
മന്നവന്മാരും പി. ശ്വാക്കളും ഒരു പോലേ
PT. and. തല പിന്നേ ഒന്നുള്ളതു ഖണ്ഡിപ്പാൻ
UR. the one head still left to him. 4. then,
consecutively എങ്ങനേ പി. നീ പ്രാണൻ
കളവതു DN. how then can you? ദുഷ്ടൎക്കും
ദയ ഉണ്ടാം പി. എന്തീശന്മാൎക്കു PT. how
much more. തൊട്ടിട്ടില്ല പി. എന്താലിംഗനം
PT. how much less. ൟച്ചക്കു പോലും കൊ
ടുക്കയില്ല പൂച്ചെക്ക് എന്നുള്ളതോ പി. യല്ലോ
CG. Even Gods would not escape പി. ആ
കട്ടേ നിന്നെ പോലേ ഉള്ളാഭാസന്മാർ KR.

പിന്നേതു the next, the rest ദൈവത്തിൻ ക
യ്യിലും പി’ തെല്ലാം CG. പിന്നേത്തേ adj. പി
ന്നേത്തേതിൽ. പിന്നത്തേതിൽ afterwards.

പിന്നേവൻ, — വൾ the latter, Bhg.

പിന്നേടം the rest. ചൊല്ലുവാൻ ആവതോ പി.
Bhr. പി’മുള്ള കഥ Bhg. പി. എന്നുള്ള ചി
ന്ത VCh. thoughts of a future life.

പിന്നേയും further, again, and പി. പി. വള
രേ അപേക്ഷിക്കുന്നു TR. വേറിട്ടു പോയ ജീ
വൻ പി. വന്നു Bhg.; ഗണ്ഡസ്ഥലമതാ പി.
മിന്നുന്നു Bhr. still (of a corpse).

പിന്നേയോ what next? will it not? why not?
why ask, of course (also പിന്നേ ആകട്ടേ).

പിന്നേറ്റുതടി a short arrow thrown, or shot
through a tube; ചെറുപി. B.

പിന്നോക്കം backwards പി. ഓടിത്തുടങ്ങി പ
ടകളും SiPu. fled. പേടിച്ചു പി. മണ്ടി MR.
പി. വലിച്ചുക്കൊണ്ട് ഓടിപ്പാൻ Nal. to pull
him away. പി. ഇല്ലിനി ഒന്നുകൊണ്ടും AR.

[ 685 ]
തേർപി. കൂട്ടി പോരിൽ ഒഴിച്ചുനിന്നു Brhmd.
ദീനം പി.വെച്ചില്ല did not abate (opp. കരേ
റ്റം). യുദ്ധത്തിന്നു പി. വെച്ചു. ebb of battle,
retiring. പി. മാറുക, വാങ്ങുക to retreat —
പിന്നോക്കെന നോക്കുക V1. — പിന്നോക്കി
ച്ചെന്നു KumK. returned. പി. നടപ്പാൻ പാ
ദം പോകുന്നില്ല Bhg. ഒരു പദം പി’ക്കി വെ
ക്കാതേ Bhr. not retreating. പി. വാങ്ങി, തി
രിച്ചു KR.; also പിന്നോക്കിൽ നടക്ക Hor.

പിന്നോട്ടു (പട്ടു) backwards.

പിമ്പക്കം the backside, പി. വാങ്ങുക V2. to
retreat.

പിമ്പട the rear of an army.

പിമ്പണി the rest of the work, work done
over again.

പിൻപറ്റുക No. = പിഞ്ചെല്ലുക.

പിമ്പിടിച്ചോടുക to sail in the wake of another
vessel V1.

പിമ്പു 1. the backside rear, second rank. പി.
മറിയുക to tumble backwards, heels over
head. 2. back, behind, after തുടങ്ങിയാൽ
പി. prov. പിമ്പാൽ VyM. മുമ്പിലേ വേണ്ട
തു പിമ്പിൽ വിളമ്പിനാൾ CG. later.

പിമ്പേ behind, after എങ്ങൾ തൻപി. പോ
യിചെല്ലും CG. ദമയന്തി പി. പോയാൾ
Nal. followed. അറിവില്ലാത്തവർ പി. ന
ടക്ക Anj. പി. തുടരുവാൻ PT. to pursue.
കന്നിൻപി. പാച്ചൽ തുടങ്ങി CG.

പിമ്പുറം 1. the backside പശുവിന്റെ പി’ത്തു
കൂടി പുറത്തേക്കു വന്നു Anach. (in ഹിരണ്യ
ഗൎഭം). കത്തികൊണ്ട് എന്റെ കഴുത്തേക്കു
പി. ഒന്നു കൊത്തി TR. from behind. പി.
വാങ്ങി ഗമിക്ക നാം SiPu. let us go back.
പിമ്പുറേ വന്നു പിടിച്ചു MR. from behind.
2. = പിമ്പട.

പിമ്പെടുക (& പില്പെടുക) to lag behind, ഭീരു
ക്കൾ പി’ട്ടു നില്ക്ക യും Mud. to be backward,
surpassed.

പിൻബുദ്ധി after-thought.

പിൻമഴ the latter rain.

പിന്മാറുക to retreat, backslide.

VN. പിന്മാറ്റം defeat.

പിന്മുൾ V1. an instrument of turners.

പിൻവാങ്ങുക to draw back, to backslide.

പിൻവാതിൽ a back-door പി’ലൂടെ അകത്ത
ങ്ങു പൂകിനാൻ CG.
(see also പിറ, പില്പാടു).

പിന്താരിക്ക Port. pintar, To paint.

പിന്താരം a picture.

പിന്താരക്കാരൻ No. a painter = ചിത്രഎഴുത്തു
[കാരൻ.

പിന്നുക pinnuɤa T. So. (Te. peni, C. peṇe,
പിണ). To plait, twist, wreath.

VN. പിന്നൽ: f. i. പി. വേല crotohet-work. —
also embroilment V1.

പിപാസ pibāsa S. (desid. of പാ) Thirst
ക്ഷുൽ പി കൾകൊണ്ടു മൂൎഛ്ശിതൻ Nal.

പിപീലിക pibīliɤa A large black ant.

പിപ്പലം pippalam S. Ficus religiosa, അര
യാൽ.

പിപ്പലി S. = തിപ്പലി long pepper.

പിപ്ലു piplu S. A freckle, mark.

പിയതി piyaδi aM. prob. Splendour ദേവർ മ
റ്റും ഇപ്പടി പലവക പി. വിളങ്ങുവോർ എല്ലാം,
സിദ്ധകിന്നരർ എല്ലാരുമായിപ്പിയതി ചേൎന്നു
ള്ളോർ, പി. പോയി മൂടി വൈയ്യോൻ മറെ
ന്താൻ (through arrows), വായുതനയൻ പി. ഉ
യൎന്താൻ, ശുൎപ്പണകതാനല്ലോ പി. താവിനോൾ
RC. perhaps courage to rise, sink അരുവൈ
മാർ പി. ചോമൻ ഉള്ളവർ etc.

പിയർ piyar aM. (= പെയർ, പ്യേർ). A name
പിയൎകളെ കൂവി RC.

പിരകു piraɤụ (So. വിരകു, prob. fr. പിർ, പെ
രു) Clerodendrum infortunatum, പിരകില പ
റിച്ചപന്തിയിൽ prov. (vu. പെരേല) none of
its large leaves without holes. പിരകിൻവേർ
a. med. — തൃപ്പിരകില another Verbenacea.
Kinds വട്ട —, മൂവില —.

പിരക്കുക pirakkuɤa 1.=വി — To mix, to
rub into മീൻ മുറിച്ചു ഉപ്പു പിരക്കി വെച്ചു, ഉപ്പും
മുളകും മഞ്ഞളും പിരക്കിയിടുക, വെക്ക No. (f. i.
അച്ചാർ). 2. to set an elephant to work,
drive him V1.; പിരക്കിതെളിക്ക Weṭṭ. to urge
on cattle (with a shout), കന്നു പിരക്ക Palg. =
തിരിക്കുക to turn them.

[ 686 ]
പിരടി piraḍi No. (C. peraḍi fr. പിറ) = പിട
രി. തട്ടാനെ പിരടിപിടിച്ചുന്തിയ പോലേ prov.,
പിരടിക്കൊരടി, പി. കടയുക.

പിരട്ടു, see പിരളുക.

പിരണ്ട T. So., also No. പിരണ്ടി Palg. =
പരണ്ട 616. A parasite growing on Borassus
flabelliformis — (ചങ്ങല —, നിലംപി — So.).

പിരന്നുക pirannuɤa (Cal.) To curdle = പെ
രുക്കുക (C. heru), പിരിച്ചൽ.

പിരമ്പു see പുരമ്പു.

പിരളുക piraḷuɤa (T. Tu. പു —, C. Te. പൊ —).
1. To wallow, welter, roll as തോണി, to turn
ഉരുണ്ടു പി. Bhr. പീഠം പിരണ്ടു നിലത്തു വീ
ണു CG. വണ്ടു മുരുണ്ടു പിരണ്ടു SiPu. വയറുപി.
to writhe. വാക്കു പി. to talk to no purpose V1.
2. to be smeared. മൺപി. to dirty oneself. മ
ലമൂത്രാദികളും പിരണ്ടു കിടന്നു VilvP. (an in-
fant). തുണി etc. മണ്ണു പിരണ്ടുപോയി; ആ ക
ണ്ടങ്ങൾക്കു കൂട്ടു നല്ലവണ്ണം പിരണ്ടിരിക്കേണം
No. = പിരക്കേണം. പിരളച്ചോര slighter wound
of a tiger, etc. (see ചോര) huntg. അണ്ണാക്കി
ലന്നം പിരളാതേ ആയി VilvP. (=തീണ്ടുക),
കാലടി നോക്കുക രണ്ടു പിരണ്ടതിൽ ഒന്നു ചെ
റുതു VetC. effaced. 3. to overflow, be full
ശോകം പിരണ്ടു Bhg. (=പൂണ്ടു), പിരളും ഇ
രുൾ നാരിമാർ തലമുടി കണ്ടാൽ DN.

VN. I. പിരട്ടു 1. lewdness. പിരട്ടടിക്ക V1. (Nasr.
adultery പിരട്ടടിയാതേ 6th command.) പി
രട്ടുവാക്കു. 2. wresting, deceit കള്ളപ്പിരട്ടും
ഉരുട്ടും ചതിയുമായി Sah.

പിരട്ടൻ B. fraudulent, (in മത —, യമ—,
ലോകപ്പിരട്ടൻ).

പിരട്ടുക v. a. (T. പു—) 1. to roll about; wrest,
distort words; deceive. 2. to rub as oint-
ment, തരിപ്പണം നൈപിരട്ടി തണ്ണീറ്റിൽ
കലക്കി GP. മുറിക്കി മരുന്നു പി. 3. to soil,
dirty പഴം കൊണ്ടു മുഖത്ത് ഒക്ക പി.

II. പിരളി No. confusion, consternation കുടി
യാന്മാൎക്കു വളരേ പി. ആയിരിക്കുന്നു TR.
(through a revolt).

III. പിരൾ്ച V1. turning about, wallowing.

പിരാകുക pirākuɤa V1. (Port, praga?) and
പ്രാകുക To curse, detest.

VN. പിരാക്കു a curse ഏല്ക്ക, ഫലിക്ക etc.

പിരാൻ pirāǹ T. aM. (പിർ = പെരു) Lord. ന
ല്പിരാ Oh king! KR. അചർ പിരാൻ RC.

I. പിരി piri (fr. പുരി q. v., Tu. piǰa). A twist,
twining ഇരുപ്പി. കൂട്ടിയതു, മുപ്പിരി, ഇടമ്പിരി
102, വലമ്പിരി etc. പി. മുറുക്കുക to twist tight.
പി. ഇളക്ക to untwist.

I. പിരിക്ക (പുരിക്ക). 1. To twist. കയറുപി
രിക്കുന്നവൻ a cord-maker. മണൽപിരിച്ചു നൂലാ
ക്കി prov. കഴുത്തു പിരിച്ചു കൊന്നു Brhmd. root-
ed up. തലകെട്ടി or തലാട്ടി (vu.) പി. No. = വാർ
മുടി a false cue or chignon. 2. to pluck cocoa-
nuts; collect പാട്ടം പി. TP., നികിതി etc.
(Te. C. pīku).

II. പിരിക്ക T. M. C. (Tu. piǰu, T. C. pīku) 1. to
sever, dismiss കൂട്ടവും പിരിച്ചയച്ചു SiPu.;
ഗജകൂട്ടത്തെപ്പിരിച്ചയച്ചു PT.; ആളെ പിരി
ക്കേണം TR.; പറഞ്ഞ് ആളിമാരെപ്പിരിച്ച
വൾ മുമ്പോട്ടു ചെന്നു SiPu. sent away. പണി
പി. to stop work. കുഞ്ഞങ്ങളെ പി. = കൊ
ത്തിയാട്ടുക (a hen). 2. to divorce അവളെ
പിരിച്ചു ൎകളവാൻ തക്കവണ്ണം പറഞ്ഞു തീൎത്തു,
മൊഴി കൊടുത്തു പി. TR.

VN. (I.) പിരിച്ചൽ twisting, coagulation of
milk, മനമ്പി. heart-burn.—(II.) separation,
dismissal (B. flowering of a cocoanut-tree).

VN. (I.) പിരിപ്പു collection of revenue.— (II.)
Delima sarmentosa, Rh.

CV. പിരിപ്പിക്ക (I.) പാട്ടം പി. TP. പണം പി’
ച്ചു കൊണ്ടു TR. got collected — (II.) രാജനെ
കൊണ്ടു കൂട്ടത്തെപ്പിരിപ്പിക്കാം PT. the king
may be induced to dismiss his followers.

(I.) പിരിയൻ 1. twisted പി. വള a certain gold-
bracelet, common to kings, etc. 2. cross-
grained.

പിരിയാണി a screw. പി’ം വട്ടും a screw-bolt
[or tap-bolt & nut.

I. പിരിയുക 1. To be twisted, warped; to
coagulate as milk. 2. to be collected നികിതി
കണക്കിൽ പി’ന്നില്ല TR. പിരിയാത കുറ്റി പി
രിപ്പിക്ക TP.

II. പിരിയുക 1. to become disjoined, separate,
അവകാശംവകെക്കു പിരിഞ്ഞുകിട്ടിയ ഓഹരി

[ 687 ]
MR. (തിരിച്ചു കൊടുത്ത). തമ്മിൽ പിരിഞ്ഞു
കൂടാതേ വരും VilvP. Inseparable. പറഞ്ഞു
പിരിഞ്ഞു KU. closed-the consultation. കൈ
പിരിക, നളൻ രാജ്യം വേർ പിരിഞ്ഞു DN.
2. v. a. to part with (gen, ഓടു, often Acc.)
താതനെപ്പിരിഞ്ഞര നാഴിക പോലും അറിയു
ന്നില്ല Mud. രാമനെ പിരിയുമ്പോൾ ജീവനും
പിരിഞ്ഞീടും KR. നിദ്രയെ പിരിഞ്ഞളവു
Nal. അഗ്രജനെ പി’ഞ്ഞു CC. left him, also
പി’ഞ്ഞു കളഞ്ഞു= ഉപേക്ഷിച്ചു; ആടു കൂട്ടം
പിരിഞ്ഞു പോയ്ക്കളഞ്ഞു strayed from. ൧൪
സംവത്സരം എങ്ങനേ നിന്നേ പിരിഞ്ഞിരി
ക്കുന്നു KR. how be without thee? സാരമേ
യത്തെ പിരിഞ്ഞില്ല Bhr. sent off.

പിരിവള 1. a wreathed ring. 2. a twisted
wooden needle for rafters. So.

(I.) VN. 1. പിരുവു contortion, twisting.
2. collection. — പിരുവുകാരൻ a collector of
money. നിത്യപി. daily income (of customs
etc.), വൈദ്യന്റെ പി.

(II.) പിരിവു separation V1.

പിരിയം & പിരിശം (Mpl.) = പ്രിയം S. നി
ങ്ങളെ കൂറും പിരിശവും എപ്പോഴും ഉണ്ടായിരി
ക്കയും വേണം TR. (Bibi of Cann.) പിരിയ നീ
Bhr. my dear son!

പിരിയാരി (പ്രിയകാരി?) N. pr. male.

പിരിയോല No. vu. = വിരിയോല.

പിരുപിരേ Sound as of dry leaves rustling.
V. freq. പിരുപിരുക്ക. to rustle. — VN. പി’പ്പു.
പിരുന്തൻ N. pr. male (prh. വി —).

പിൎയ്യാദി P. faryād. Complaint (അന്യായം).

പിറ pir̀a aM. T. C. (Te. പിൻ young). The cres-
cent, ബാലചന്ദ്രൻ.— പിറച്ചൂടുന്നവൻ KR. Siva.

പിറകു T. M. Tu. C. (C. Te. pir̀u = പിൻ).
1. the backside തൻെറ മുമ്പിലും പിറകിലും
നടക്കുന്നു KR. പി’ൽ നോക്കിക്കൂടിപ്പിറകേ
നടകൊണ്ടാർ Bhr. Followed. മാൻ പിറകേ
പോയി Anj. പിറകേ കൂടടുത്തു ചെല്ലും DN.
pursue. തങ്ങളെ പിറ Ti. after you. പിറ
കോട്ടു backwards. 2. after ആ കിടന്നതി
ൻെറ പിറകേ TR. since that sickness.

പിറൻ 5. (പിൻ) other പിറരായുള്ളവർ ഉള്ള
റിയാർ RC.

പിറക്ക pir̀akka T. M. (prec. & പെറു). To
proceed from, to be born. പിറന്നങ്ങു വീഴു
മ്പോൾ CG. at the moment of birth. പിറന്നു
വീണു Si Pu. പിറന്ന നാൾ ഉണ്ടു Anj. birth-
day. പിറക്കും മാസം, ആണ്ടു, കൊല്ലം next
month etc. കലിയുഗം പിറന്നു Sah. — അഛ്ശന്നു
കൂടിപ്പിറന്നവർ CG. കൂടവേപിറന്നവൻ KR. ഉട
പ്പിറന്നോർ Anj. brothers. പിമ്പിറന്നവൻ RC.
a younger brother. തനിക്കാം പിറന്നവർ Ti.
(= തനിക്കുതാൻ) one’s own children, so അച്ച
ന്നു പിറന്ന മകനും അടിച്ചിപ്പാരച്ചൂട്ടയും രണ്ടും
ഉതകും prov. വീടരുടെ പിറക്കാത്ത വാപ്പ TR.
Mpl. her step-father. രാമനായ്സൎവ്വേശ്വരൻ
താൻ വന്നു പിറന്നതും AR.— ആൺപിറന്നവൻ,
(78), പെൺ പി’ൾ q. v.

CV. പിറത്തുക aM. to produce. നയങ്ങൾ
കൂറിയേ നന്മ പിറത്തിനാർ, നമുക്കു കുറ
വു പി’ം ഒമം RC. — mod. പിറപ്പിക്ക to
beget V1.

VN. I. പിറപ്പു birth പി’ം മരിപ്പും പിണയും
Anj. പി. മാറുമാറനുഗ്രഹിക്ക RS. that I may
no more be born. കൊല്ലപ്പി. new year. പി.
മയിർ hair with which one is born. B. = പി. മു
ടി No.— പി. മുടികളക=ചൌളോപനയനം.

II. പിറവി 1. birth. പിറവികേടു bad, low birth.
അവർ പി. കൂട ഉണ്ടാം Bhr. (=അവതാരം).
2. what is born കൂടപ്പിറവി = കൂടപ്പിറന്നോർ.
3. that with which one is born അഛ്ശൻെറ
പി. യിൽ അല്ല disposition; also bodily
marks. — പി. മുടി = പിറപ്പുമുടി.

പിറവിക്കുരുടൻ born blind.

പിറവു pir̀avụ, Tdbh. of പ്രഭു. Lord ഓവാ
പിറവു ഓളിതമ്പുരാനേ TP.

പിറാവു pir̀āvụ, പ്രാവു (T. പുറാ, Tu. pudā,
Te. C. pāruvam, prh. പാരാവതം S?). A dove,
pigeon (II. കുറുകുക 272). — Kinds അരിപ്രാ.
(=മാടപ്പിറാക്കളെ പിടിക്ക PT. house-doves),
അഞ്ചൽ — (in Ceylon), കാട്ടു — MC., ചോല —
(ചെമ്പുപ്രാ. green wood-pigeon), കവിണ —
Turdus ginginianus (S. ശരാടി), പനമ്പ്രാ., പു
ലിപ്രാ. Turtur suratensis, spotted dove, മണി
പ്രാ. spotted about the neck, മലമ്പ്രാ. rock-
pigeon, വെള്ള —tame.

[ 688 ]
പിറാപ്പലക a dove-cote.

പ്രാപ്പിടിയൻ a hunting hawk, falcon.

പിറുക്കു pir̀ukkụ (Te. purugu an insect = പുഴു?).
1. A gnat, musquito ആനപ്പി. the largest kind
(see കൊതു). പിറുക്കും കൊറുക്കും ഒന്നു prov.
2. B. a toad. 3. N. pr. fem. also പിറുക്കാച്ചി
fem.; പിറുക്കൻ N. pr. male.

പിറുപിറുക്ക (V1. പൊറുപുറുക്ക) Onomat. to
murmur, grumble, mutter (also to drizzle,
So.).

പിറ്റ piťťa T. M. (obl. form of പിൻ). The
next day ആ ദിവസത്തിന്റെ പിറ്റേന്നു പിറ്റ
ന്നാൾ TP. അതിന്റെ പിറ്റേ ദിവസം, പി
റ്റാം ദി. TR. കേട്ട പിറ്റേ ദിവസം, അതിന്റെ
പിറ്റേന്നു തിങ്കളാഴ്ച, പിറ്റേന്നു നേരം ഉദിക്കു
ന്നവരെക്കും (jud.) fr. അന്നു.

അടുത്ത പിറ്റേനാൾ V1. (— ന്നാൾ a. med.)
next following day.

പിലയൻ, see പുലയൻ.

പിലാവു pilāvu (T. palā, Tu. pellā, C. halasu,
Te. S. panasa). The jack-tree, Artocarpus inte-
grifolia; പ്ലാങ്ങാ GP 69., പിലാമ്പഴം V1., പി
ലാവുഫലമരം ഒന്നിന്നു 4 3/20 ഉറുപ്പിക TR. the
yearly produce in 1798. — Kinds: കടപ്പി. Mor-
inda citrifolia (also = പുന്ന Calophyllum), കാ
ട്ടു — (= ആയിനി, the bark yields a med. red
dye), ദ്വീപു — (വിലാത്തിപ്പി. bread-fruit tree)
Artoc. incisifolia.

പിലാച്ചാണം a stinking tree. V2.

പിലാവില the leaf used as spoon, a spoon
made to its pattern എതിരവേ ഒരു പി’
വില സേവിക്ക a. med. പച്ചപ്പിലാവില ചി
രിക്കേണ്ടാ prov.

പിലാപ്പൊത്തു: തുലാ പത്തു കഴിഞ്ഞാൽ പി’
ത്തിലും പാൎക്കാം prov. (a hollow jack-tree).

പിലാവുള്ളി loc. No. = ബൊംബായുള്ളി a large
white onion.

പിലാശു, പിലാചു a. med, see പലാശം,
[പ്ലാശു.

പിലിശ piliša, Tdbh. of പ്ലീഹ The spleen B.

പില്പാടു pilpāḍu (T. pir̀pāḍu, പിൻ). 1. The
backside. പി. വാങ്ങാതേ വെട്ടിത്തടുക്കയും Mud.
backwards. 2. afterwards. പി. വന്നു Bhg.

the latter state. പി. പിന്നേ വിചാരിക്കിൽ
Sah.

പില്പെടുക = പിമ്പെടുക, also പില്പെടുക്ക യുധി
യോഗ്യമല്ലെടോ CC. to lag behind.

പില്ലൻ pillaǹ S. Blear-eyed = ചില്ലൻ, ചീങ്ക
ണ്ണൻ. (fr. പിഴി).

പിശകുക pišaɤuɤa (C. Te. pesagu, pel̤agu
to wrestle = പിണങ്ങു T. to go out of joint,
fall out fr. പിഴ). 1. To wrangle, quarrel
തമ്മിൽ പിശകീട്ടു Bhg. അതിർ തൊട്ടു ജന്മേശ
ന്മാർ തമ്മിൽ പിശകി VyM. വില ചൊല്ലി
പ്പിശകി in a bargain. കാശിനു പിശകുന്ന ത
രുണി Anj. 2. So. to ask something to boot
= പിശയുക, പിശുകുക f. i. ആനയേ വിറ്റാൽ
കയറിന്നെന്തിനു പിശകുന്നു KR. പിശകി ലാഭം
വരുത്തി vu.

VN. പിശക്കു 1. a quarrel കന്യമാരേക്കൊണ്ടും
ഘനമാം പി. കൾ ഉണ്ടാകും VCh. 2. So.
= പിശുക്കു.

പിശയുക (T. to knead). to haggle about the
price, ask to boot, quarrel about trifles
ഇരിക്കും നിലം ചൊല്ലിപ്പിശഞ്ഞു TP. (boys
at school).

പിശംഗം pišaṇġam S. (√ പിശ് to adorn).
[Tawny.

പിശാകരി (P. pēč?) A screw, also വിശാവരി
TR. q. v.

പിശാചു pišāǰụ, Tdbh. of പിശാചം S. (prh.
പിശകുക). The devil; a fiend, imp. Pl. പി’ങ്ങൾ
Brhmd. Nal., പി’ന്മാർ Mox., (വന്തുയരാളും പി’
ന്മാർ KeiN.), പി. ക്കൾ T. V1. PP., പി. കൾ vu.

m. പിശാചൻ കരാളാഖ്യനും പി’നും KR.)
f. പിശാചി (കേവലം പി’ ചിയോ Nal. ഘോ
രയം പിശാചിക & ഉഗ്രയാം പിശാചി
Si Pu.)

abstr. N. പിശാചത്വം ധരിക്ക VetC.

പിശാചുക്കാറ്റു = പേക്കാറ്റു q. v. or കാറ്റും ചു
ഴലയും Palg.

പിശിടു pišiḍu (fr. പിഴി aM. പിതിടു, also
പീടു) Husk of fruits, the oilcake തേങ്ങാപ്പി.
B. = പിണ്ണാക്കു, പിണ്ടം V2.

പിശുക്കു (C. Te. to squeeze). 1. the remains of
expressed cocoanuts V1. 2. demand of

[ 689 ]
something over = പിശക്കു. 3. niggard-
liness.

പിശുക്കൻ (പിഴുക്കൻ V1.) fem. പിശുക്കി
a niggard, miser.

പിശിതം pišiδam S. (പിശ് to carve). Flesh,
meat.

പിശിപിശിയായ്പോയി f. i. ചോറു No. loc.
introduced from T. പിശുപിശു To be moist
& sticky, to be viscous = ചോറു അണ്ടിയാ
യ്പോയി No.

പിശുനൻ pišunaǹ S. (പിശകുക). A calum-
niator, dangerous fellow ഏഷണിക്കാരൻ. —
also miser (=പിശുക്കൻ); in V1. പിശിനിക്കാ
രൻ (as if fr. പിശിൻ T. = പശ).

പിഷാരൻ pišāraǹ, പിഷാരകൻ (& പി
ടാരൻ, also വിഷഹാരി). A class of temple-
servants, Ambalavāsis; their house പിഷാരം.

വിഷാരവടി, പിഷാരോടി KU. a title
among them, priests of Sanyāsi charac-
ter (B. pšārōḍi).

പിഷ്ടം pišṭam S. (part. pass. of പിഷ്, L. pinso)
Pounded; flour.

പിഷ്ടകം S. = അപ്പം V1.

പിസ്ക്കാരി No. palg, a small syringe = പീച്ചാ
ങ്കുഴൽ, വസ്തിക്കുഴൽ.

പിളക്ക, ന്നു T. M. and പുളക്ക, mod.

പിളരുക piḷarirɤa (C. fear, Te. pēdu, C. Te.
pēlike a splinter) 1. v. n. To burst asunder,
split. കണ്ടാൽ ചിത്തംപിളൎന്നുപോം Nal. heart-
rending. തോമരം ഏറ്റു പിളന്നൊരുമാറു CG.
എല്ലു പിളൻ‌റു പുറപ്പെടും, a. med. മേദിനി
പിളൎന്നു Bhr. ബ്രഹ്മാണ്ഡം പി. Bhg. so ചിറി,
കാൽ, കുമ്മായം etc. 2. v. a. (transition thro’
constructions like പാമ്പു വാ പിളൎന്നണഞ്ഞു
Nal.) to split, cleave വൃകോദരൻ ദുശ്ശാസനൻ
മാരിടം പിളൎന്നതു, മാരുതി കീറിപ്പിളൎന്നു കുടി
ച്ചൊരു മാരിടം Bhr. സൂൎയ്യബിംബത്തെപ്പി. Nal.
VN. I. പിളൎച്ച splitting; a cleft etc.

പിളൎക്ക & പിളക്ക 1. v. a. To split, cleave,
rend കുഷ്ഠം പിടിച്ചു പിളൎത്തശരീരം Sil. 2. v. n.
അവൾക്ക് ആനനം ചാലപ്പിളൎത്തു കൂടി. CG.
yawn (in pregnancy). എനിക്കു പുറം പിളൎക്കുന്നു

vu. splitting pain in the back. ദന്തനാളി അക
ത്തു താൻ പുറത്തു താൻ പിളക്കും, a. med. അ
സ്ഥി പി. No. = കടച്ചൽ. നെഞ്ചു പി. (song) the
heart rends = പുളൎക്ക q. v.

പിളൎത്തുക = പിളൎക്ക 1.

VN. II. പിളൎപ്പു (& പിളപ്പു T.) a cleft, rent,
crack; bit of a nut, vu. പുളപ്പ.

പിളക്കുക piḷukkuɤa (T. പിള്ളുക = വിള്ളുക
to split). To open (the lips) കോമളച്ചുണ്ടു പി
ളുക്കി നിന്നീടുന്ന ഓമനപ്പൈതൽ CG. an infant
longing for the breast (or press? പിതുക്കുക).

പിള്ള piḷḷa T. C. Te. M. (Tu. puḷḷi, grandson,
Te. pin young, T. പീൾ foetus). 1. A child,
infant പിള്ള വരുത്തം prov. (= ൟറ്റു നോവു).
പി. എടുക്കുന്നവൾ V1. a midwife. പിള്ളപ്പണി
തീപ്പണി prov. പെണ്ണും പിള്ളയും ആനന്ദിപ്പി
ക്ക KU. (coronation formula). — p1. പിള്ളർ boys
CG. പി’രേ കൂടേ കളിച്ചാൽ prov. കളി —, ക
ള്ളപ്പിള്ളർ. 2. honorary title, as of ഇടപ്രഭു,
വെള്ളാളർ, കണക്കപ്പിള്ള etc In Trav. പിള്ള
is the caste-name of Nāyars; പിള്ളമാർ account-
ants; എട്ടു വീട്ടു പിള്ളമാർ (once) rulers of Ṫrav.
തിരുമുഖം പിടിച്ച പിള്ള a title granted by
the Trav. Rāja to Nāyars for 2500 new fanams
(the family receiving then a Diploma of nobility
on a copper plate in power of which the
offspring of its females enjoy certain privile-
ges f.i. at marriages & exemption from custo-
mary labour (socage-duty). 3. the young of
animals, small fruit; B. the pestle; അമ്മി
പ്പിള്ള etc. 4. the second term in the rule of
three, being of the same kind as x. (see ത
ള്ള) CS.

പിള്ളക്കര B. (3) a smaller stripe in cloth.

പിള്ളക്കിണറു (3) a smaller well sunk within
a larger one.

പിള്ളക്കോൽ (3) sticks hanging from the പാ
ലം of weavers.

പിള്ളതിന്നി (1) attribute of a f. Bhūta, also
പി. പേച്ചി Palg. causing abortus (superst.).

പിള്ളപ്പലകയും കമ്പക്കാലും No. panels & frame
of a Pattāya.

[ 690 ]
പിള്ളപ്പുഴു a mole-cricket, Gryllotalpa.

പിള്ളപ്പെട്ടി, പിള്ളമുറി Small compartments
in a box.

പിള്ളമരം the sucker of a tree.

പിള്ളയാർ T. Gaṇapati.

പിള്ളയൂൺ giving a child the first food.

പിള്ളവാതിൽ a small door made in a large one.

പിഴ pil̤a T. M. C. (pil̤agu, heggu fr. പിഴു).
1. A slip, fault, oversight. പല പിഴകൾ അവ
രോടു ചെയ്തു Bhr. committed sins against. മുനി
ഗണങ്ങളെ പി. ചെയ്‌വാൻ RC. to offend. പി.
ചുമത്തി accused. പി. തീൎക്ക to correct. പി.
നോക്കുക to revise. പി. ഏല്ക്ക, ചൊല്ക, കേൾ
പ്പിക്ക, മൂളുക to confess. പി. പൊറുക്ക to par-
don. പിഴപോക്കുക to absolve, supply what
is wanting. കാളന്തോക്കിൻ പി. പോക്കുവാൻ
ആനയിരുത്തി KU. to transport it. നിനവു
പി. കൂടിവന്നു RC. erred in judgment. പിഴയറു
ചിറ RC. a perfect dyke. 2. a fine പി. വാങ്ങു
ക, ചെയ്യിക്ക TR. to fine. അവനെക്കൊണ്ടു
പിഴ ചെയ്യിപ്പിച്ചു PT. fined him. അനുസരിച്ചു
നടക്കാതേ പിഴ ചെയ്തു എന്നു വരികിൽ പിഴ
ഉറുപ്യ വാങ്ങുക; അതിന്നു കുമ്പഞ്ഞിലേക്കു പി.
ചെയ്യാം TR. pay fine. നാഴി നെല്ലു പി. എടു
ത്തു vu. അതിന്നു ൧൦൦ ഉറുപ്യ പി. പറഞ്ഞു TR.
imposed. പിഴമേൽ പിഴയില്ല മുഴമേൽ മുഴയി
ല്ല prov.

പിഴക്കൂട്ടം (or പിഴെച്ച പറമ്പത്തു കൂട്ടം KU.)
assembly at the house where an offence
has taken place.

പിഴപ്പെടുക to sin. പി’ട്ടു Nasr. po. apostatized.

പിഴയൻ a sinner ഏറ്റം പി’രായി ശുദ്രർ യ
ജമാനർ Bhg.

പിഴയാളി & — ളൻ (fem. — ളത്തി) guilty, cri-
minal RC. പിഴയാളികളെ പിഴെക്കൊത്ത
ശിക്ഷചെയ്ക KR.

പിഴവക an income from fines TR.

പിഴവഴി a wrong road; heresy, Nasr.

പിഴെക്ക 1. to err, fail വഴി പി. to go astray,
transgress. മാൎഗ്ഗം പിഴയായ്കിൽ PT. ചാട്ടം
പി. to jump short of (& ചാട്ടത്തിൽ—prov.).
ഏതുമേ പിഴയാത ബാലൻ Bhr. innocent.

ധൎമ്മം പിഴെച്ചാൽ, ധൎമ്മസ്ഥിതിപിഴയായ്ക
AR. (& ധർമ്മത്തിൽ പിഴയായ്വാൻ Bhr.) അ
മ്പു പി. to miss the mark. എഴുതീട്ടു ഒരു
ശീർ പിഴെച്ചു പോയി left out. പിഴയാതേ
കണ്ടു പറക without mistake. താരം പിഴെ
ച്ചാൽ ഓടം ഉരുളും prov. നിമിത്തങ്ങൾ പി’
ച്ചു കാണായി AR. (നി. പാരം പി’ച്ചു കാ
ണുന്നു KR.) unfavorable. കാലം പി’ക്കി
ലോ KR. if the unlucky time come. ഈ കൃ
ഷി മുന്നിൽ പി’ക്കും പിന്നേ നന്നാകും; പ
നി പിഴെച്ചുപോയി = സന്നിയായ്പോയി has
taken a bad turn. The person of the offend-
ed in Dat. or Soc. എന്തുഞാൻ പിഴെച്ചതു
നിന്തിരുവടിക്കായി KR. ഭഗവാനോടു പി.
KU. ഈശ്വരനോടു പി’ച്ചിട്ടില്ലേതുമേ CG.
2. v. a. to transgress, pass by (many of
the above nouns may be taken as absolute
case or Acc.) എന്നിഛ്ശാ പിഴെക്കൊല്ലാ
തമ്പുരാനേ CG. do not refuse my prayer.
3. T. So. v. n. to slip through, support life
രാമന്റെ ദേവിയെക്കൊണ്ടുപോയി തപ്പിപ്പി’
ന്നതാർ എടോ രാവണ KR. who can re-
main alive? പിഴെക്കയില്ല Palg. will not
recover, survive.

VN.പിഴെപ്പു, പിഴപ്പു VN. 1. passing by, casualty.
2. T. So. Palg. livelihood മേനോന്മാരുടെ
പി. മാറ്റിക്കുമ്പോൾ TR. in case of new
appointments. പി. കഴിഞ്ഞു വരുന്നു to live
by it. ൟനാട്ടിൽ നല്ല പി. ഉണ്ടു Palg.

CV. പിഴെപ്പിക്ക 1. to cause to err, transgress,
fail താളം പി. CG. സത്യം പി’ക്കൊല്ലാ Bhr.
don’t deceive me. സത്യം പി. യോഗ്യമോ
മാധവ Cr Arj. to advise perjury. 2. So.
to restore, revive എന്നെ പാറാവിലാക്കി ൨
മാസം പി’ച്ചു TR. (made to spend or live?).

പിഴിയുക piḷiyuɤa T. M. (aC. hil̤, hińǰu, Tu.
purnǰi) 1. To wring out, അലക്കിപ്പി. KU. to
squeeze out as juice. തിരുമ്പിപ്പി., പിഴിഞ്ഞ
നീർ a. med. ആട്ടിപ്പി. to make oil. താളിപിഴി
ഞ്ഞു കുളിപ്പിക്ക vu. കണ്ണുരണ്ടിലും ഇഞ്ചി പിഴി
യാം Nid. രണ്ടോളം തേങ്ങ പിഴിഞ്ഞുവെക്ക TP.
to take two cocoanuts for the curry. വില്ലും തേ

[ 691 ]
രും വളർ കയ്യാൽ പിഴിന്തു പിതിടായിക്കളഞ്ഞു
RC. മൂക്കുപി. = ചീന്തുക V2.—met. കാൎയ്യക്കാരൻ
അവനെ നന്നായി പിഴിഞ്ഞു V1. fined heavily.
2. to dye നീലം പിഴിഞ്ഞിട്ട ചേല, മഞ്ഞൾ പി
ഴിഞ്ഞൊരു കൂറ CG.

പിഴുക, തു pil̤uɤa So.(Te. C. pīku) To root up,
pluck off V1.

പിഴുകുക pil̤uɤuɤa 1. To slip off. മുഹ്രൎത്തംപി
ഴുകിപ്പോയി V1. the lucky hour has passed
unused. 2. to fall out of caste ജാതിയിൽ
നിന്നു പിഴുകിപ്പോയി‍ No; to be degraded, dis-
possessed, പിഴുകി വാഴുന്ന ദുഃഖം ChVr. sorrow
over degradation. മെല്ല ഒരുത്തൻ ചെന്നു മെ
യ്യും തളൎന്നു പിഴുകിപ്പോന്നു Anj. failed in the
attempt ദത്തു പി. the adoption to be undone
V1. പൊറളാതിരി നാടു പിഴുകിപ്പോയി KU.
lost his kingdom.

VN. പിഴുകൽ id. esp. excommunication.

പിഴുക്കൻ‍, (vu. — ശു —) No. who has lost his
caste, station.

പിഴുക്കു 1. So. excrements of rats, snakes (T.
പിഴുക്ക, C. hikke), ആട്ടിന്റെ പി. V2. —
2. infamy.

പിഴുക്കുക (C. Te. pīku). v. a. 1. to cause to
slip off, preserve. 2. to cast off, turn out,
displace, excommunicate. രാജാവെപിഴുക്കി
KU. dethroned, supplanted. ഇന്നു നിന്നെ
പിഴുക്കിനാർ CG. so as no more to be their
God; (also പിഴുകിക്ക V1.).

പിഴുക്കാരം & പീഴ്ക്കാരം V1. The swelling of
rice when boiled.

പിഴുതുക aM. the number of those who absent
themselves അകത്തിരി പി. രണ്ട എഴുതുന്നു Cal.
KU. (Nāyars on ചേകം).

പീ pī T. M. Tu. 1. Excrements of men, birds
etc. (see പിഴുക്കു, C. hēlu). 2. the wax of
the ear, mucus. 3. (C. hī) fie = ചീ, as പാരാ
തേ പീ എന്നു ചൊല്ലും പിന്നേ CG. will abhor.
പീനാറുക to smell of ordure പിള്ള ചിത്തം
പീ’ം prov.

പീനാറിമരം Ailanthus excelsus (പെരുമരം).

പീനാറ്റുമരം Sterculia fœtida.

പീപ്പന്നി the domestic pig.

പീക്കു No. vu. = പിഴുക്കു or പിശുക്കു, see പീ
ടു = എച്ചിൽഃ അവന്റെ പീ. ഞാൻ തിന്നിട്ടില്ല
I did not spunge on him.

പീച്ച pīčča (പീ or പിഞ്ചു, പീറ്റ). What is
small, dwarfish, immature പീ. ക്കുടുമ, പീച്ച
ത്താടി (as of old women), പീച്ചംവാൽ.

പീച്ചൻ B. id.; also N. pr. of Tiars, No.

പീച്ചക്കാലി a little crab in salt-rivers, with
small legs, also പീച്ചാലി.

പീച്ചക്കൈ T. the left hand V1. (പീച്ചു —).

പീച്ചങ്ങ(ായി) the last small fruit of a bunch.

പീച്ചകം pīččaɤam & പീച്ചി (പീച്ചു = പീ
see ചീര 3). A pot-herb, Luffa acutangula, Rh.
(also=പടോലം). — Kinds: കാട്ടുപീച്ചിങ്ങ Luffa
pentandra (= പീരപ്പെട്ടി), പേപ്പീ. (bitter sort).

പീച്ചാങ്കത്തി pīččāṅgatti T.M. (Tu. bisatti,
fr. പീച്ച?) & പീശ്ശാത്തി A common knife.

പീച്ചാങ്കഴൽ T. M. a syringe (see foll.).

പീച്ചാനി N. pr. male.

പീച്ചുക pīččuɤa T. So. 1. (C. pīrču to suck
in). To squirt, syringe. 2. (T. പിയ്ക്ക)* to tug,
tear in pieces V1., prepare wool for carding
V2. തലമുടി പീച്ചൽ a tug by the hair.
തല്ലിപ്പീച്ചുക to flog hard. 3. v. n. പീച്ചി
പ്പോക to stagger (loc. = ചാളുക), of chirping
sound വണ്ണാത്തിപ്പുൾ പീച്ചിയാൽ പെൺതിരളും
(superst.) (* No. പിച്ചുക).

പീഞ്ഞ Port. pinho, Pinewood, പീഞ്ഞപ്പെട്ടി
a box of.

പീഞ്ഞാവള്ളി So. a creeping plant.

പീടു So. = പിതിടു, പിശിടു, പിണ്ണാക്കു.

പീടിക pīḍiɤa T.M. (S. പീഠിക a bench & So.
a salver). 1. A preface പീ. ഇടുക to write a
preamble, copy B. 2. No. a shop ഈ കൊല്ലം
പീ. വെച്ചിരിക്കുന്നു, ഒരു പീ. പണിയിച്ചു TR.
ഏഴു മുറിപ്പീ. തുറന്നു വെച്ചു TP. പീടികെക്കൽ
ചെന്നു, മമ്മിയുടെ വാണിഭപ്പീ. യിൽ ഉള്ള
ചരക്കുകൾ TR.; also അങ്ങാടിപ്പീ. a retailer’s
shop. 3. the house of a Māpḷa or Nasrāṇi
(loc.)

പീടികക്കാരൻ a shopkeeper.

പീടികയരി an arbitrary tax മാപ്പിള്ളമാരോടു

[ 692 ]
പീ.ക്കായിട്ട ആറാറു പണം കണ്ട് എടു
പ്പിച്ചു TR.

പീടികവാണിയം shop-keeping col. പീ. ചെയ്‌വൻ
[Pay.

പീടിക്കല്ലു = പീഠം 2. മുടിവെച്ചു പീ. ഏറും TP.

പീഠം pīṭham S. 1. A seat, chair of president
etc. ഹേമപീ. കൊടുത്തിരുത്തി Nal. മൌൎയ്യ
നോട് ഒപ്പം പീഠത്തിന്മേലേ വെച്ചു Mud.
(=അൎദ്ധസിംഹാസനം കൊടുത്തു), മുക്കാലിപ്പീ
ടം പലക TP. a stool. 2. basis, pedestal
(in temples the seat of a Deity). ബലിപീ.,
സൎവ്വജ്ഞപീ. etc.

പീഠിക S. dimin. = പീഠം, see പീടിക 1.

പീഡ pīḍa S. (fr. പിഴി). 1. Pressing, squeez-
ing. 2. pain, suffering. മനഃപീ. sorrow.
ഭൂതപീഡാപഹം SiPu. delivering from demo-
niac visitations. ദേവതാപീഡെക്ക് എഴുതിക്കെ
ട്ടുക Mantr.

പീഡനം S. oppression സൽപ്രജാപീ. ചെ
യ്യുന്നു SitVij.

denV. പീഡിക്ക S. 1. v. n. to be oppressed,
suffer സുതനില്ലാഞ്ഞിട്ടധികം പീ’ച്ചു, കേട്ട
തിപീ. യും, മന്ദന്മാരെപ്പോലേ പീ. യായ്ക
KR. do not give way to despair. 2. v. a.
to afflict ആൎക്ക് എന്നേ പീഡിച്ചു കൂടും AR.
ഓടിയണഞ്ഞ് അവന്ദേഹത്തെ പീ’ച്ചുഗാഢം
പിടിച്ചു ഞെരിച്ചു. CG. squeezed.

part. pass. പീഡിതൻ oppressed, afflicted.

CV. പീഡിപ്പിക്ക to oppress പീ’ച്ചീടുന്നാകിൽ
പേടിക്കും പ്രജകൾ Bhr. പീ’ക്കുന്ന നൃപൻ
GnP. a tyrant. ലോകരെ പീ’പ്പാൻ PT.

പീതം pīδam S.1. (p. p. of പാ) Drunk V1., പീത
നായി Mud. 2. yellow പീതമായുള്ളൊരു കൂറ
ഉടുത്തു CG. പീതവൎണ്ണപ്പട്ടു Anj.

പീതത S. yellowness (Asht. = ശരീരം മഞ്ഞളി
ച്ചിരിക്ക).

പീതർമണി Tdbh.; പീതരോഹിണി S. 1. a
med. root in eye-diseases (Veratrum alb?)
2. antimony.

പീതാംബരം S. yellow silk cloth; gold em-
broidered cloth of princes V1. (=മഞ്ഞപ്പട്ടു).
പീതാംബരൻ Kr̥šṇa.

പീതി S. drinking.

തോയവും പീത്വാ AR. having drunk.

പീത്ത piṭṭa So. Bad, vile, torn (പീറു, പീ,
as ചീത്ത fr. ചീ).

പീനം pīnam S. (part, of പീ to swell, G. piōn).
Fat, full as breast. Bhr.

പീനാംസൻ S. of stout make V1.

പീനസം pïnasam S. A cold, catarrh മൂക്കൊ
ഴുക്കു (പീ 2?); ozena പീ’രോഗം med.

പീനാറി, see പീ.

പീപ്പ Port. pipa, A cask, also പീപ്പക്കുറ്റി.

പീയൂഷം S. (പീനം). First milk, cream, am-
brosia പീയൂഷതുല്യങ്ങൾ വാക്യങ്ങൾ AR. പീ
യൂഷസമം വാക്യം ആത്മാവു വജ്രോപമം Bhr.
ആനന്ദപീ’പാരസ്വരൂപമേ Mud. കണ്ണിൽ നി
റഞ്ഞുള്ള കാരുണ്യപീ’ത്താൽ കഴുകി CG. cooled
them by mercy streaming from his eyes, നാ
രിമാരായൊരു തോയത്തെക്കടഞ്ഞു — എടുത്തൊ
രു പീ. ആയിതോ ഞാൻ CG. I am the cream
of women.

പീര pīra (aT. പീർ milk, C. pīru, Te. pīlu
to suck in. — Tu. pira, C. here, to grate).
1. No. The milk of grated cocoanuts തേങ്ങ
ചിരച്ചു മേല്പീര കളഞ്ഞു ചിരക്ക a. med. 2. the
refuse or residue of what is squeezed out, പി
ണ്ടി, പീടു. കാടിയും പീരയും കുടിച്ചു കൂടാ TP.
3. (T. പീൎക്കു) the name of several Cucurbita-
ceæ, also പീരകം, പീരം. Kinds: ചെറുപീരം
Luffa acutangula, കൊട്ടപ്പീരക്ക (emetic), പു
ട്ടൽ പീ. (പു’പീരയുടെ കായി GP 68.), മഞ്ഞപ്പീ.
Luffa foetida, തുട്ടിപ്പീ. Trichosanthes nervifo-
lia, മുക്കാൽപ്പീ. Bryonia scabrella (S. ഘോ
ഷകം).

പീരപ്പെട്ടി, or — പ്പട്ടി (3) = പീച്ചി?

പീരങ്കി pīraṅgi & ഭീ —, ബീ — M. C. (C.
Te. pirangi = P. firangi, European). A cannon,
രണ്ടു പീ. TrP.

പീറു pīr̀u So. = പീത്ത (T. to tear).

പീറ്റ an old, sickly cocoanut tree, yielding
little fruit, So. പാറ്റ. q. v.

പീലി pīli T. M. Tu. C. (Te. a rudder) 1. The
feathers of a peacock’s tail പീലികൾ വിരിച്ചാ
ടും മയില്കൾ KR. ജ്വരം പീലി ഉഴിഞ്ഞു ശമി

[ 693 ]
പ്പിച്ചു Mud. പുരികൂന്തലും പീലി കോത്തു കെട്ടി
CC. നിറന്ന പീ. കൾ നിരക്കവേ കുത്തി നെ
റുകയിൽ കൂട്ടിക്കെട്ടി Bhr. മുടിയിൽ പീലി മുറു
ക്കി Anj. (boys). പീലിയും കെട്ടി എടുത്തു Mud.
(a Yōgi). 2. a head-ornament; toe-ring of
women, straw, eyelashes B.

പീലിക്കണ്ണു the eye of a peacock’s tail-feather.

പീലിക്കാറു (=പീലി, or comparable to it) പീ’
റണി കുഴലുകൾ CC.

പീലിക്കുന്തം RC. a feathered javelin.

പീലിക്കുട an umbrella made of peacock’s
feathers; similar നീലത്തഴയായ പീലിപ്പുറം
തന്നെച്ചാലപ്പരത്തി വിരിച്ചു CG.

പീലു pīlu S. 1. Careya arborea (ഉങ്കു). 2. Ar.
(fil, P. pīl) an elephant.

പീവട്ടി pīvaṭṭi So. Physalis flexuosa B.

പീവരം pīvaram S. (പീനം). Fat, stout പീവ
രഗ്രീവങ്ങൾ അശ്വങ്ങൾ Nal.

പീവരസ്തനി f. with large breasts or udder.

പീള pīḷa T. M. Rheum of the eyes. പീളക
ണ്ണടിയുന്നു the eyes to be closed with rheum.
പീളയായ അടക്ക a young, watery betelnut.
പീളക്കുഴി the inner corner of the eye, പീള
ക്കുഴി ദശ തുള്ളുക CS.

I. പും pum S. Male (fr. പുമംസ് S.)

പുംശ്ചലി S. a harlot (running after men) ഭോ
ഗാൽ ഉപായയായ പും. Bhr.

പുംസവനം S. a domestic ceremony on the
mother’s perceiving the signs of concep-
tion (=പുളികുടി‍); in the 5th or 7th month
പുംസം (Tdbh.) നല്ല പുളികുടി എന്നിവ ഭം
ഗിയോടേ കഴിപ്പിച്ചു വിപ്രൻ SG.; also
പുങ്ങം q. v.

പുംസ്ത്വം S. manhood പുംസ്ത്വശക്തി ചെറുകും
Nid. (semen). തന്നീട വേണം എനിക്കു പു.
Brhmd. change me into a male child.

II. പും T. M. = പുൻ, പുതു in പുഞ്ചിരി.

പുക puɤa T. M. Tu. (C. hoge, Te. povaga,
fr. പുകു). Smoke, vapour. പുക പിടിക്ക to be
smoked, to smoke പുകയിട്ടു വിയൎപ്പിക്ക a. med.
to fumigate. പുകയത്തു വെക്ക, തുക്കുക V1. പു
ക കൊടുക്ക, കൊൾക, വിഴുങ്ങുക a. med. പുക
കൊൾവാൻ വെച്ച ആധാരങ്ങൾ doc.

പുകക്കാടു thick smoke.

പുകക്കൂടു, പുകപ്പഴുതു V2. a chimney.

പുകച്ചപ്പു (C. hogesoppu) Cann. tobacco.

പുകച്ചുറ്റു suffocation from smoke.

പുകനിറം smoky colour, — പുകഞ്ഞനിറം.

പുകപ്പൊടി a drug (പത്മകാഷ്ഠം Costus?)

പുകയറ soot, grime B.

പുകയില T. M. Tu. tobacco (best ഇടപ്പാളം
No., യാഴ്പാണം So.). പുകക്കുഴൽ a tobacco
box, പുകച്ചുരുൾ a cigar, പുകപ്പൊടി snuff.
ചക്കരപ്പു. tobacco prepared for the hooka.

പുകവണ്ടി a railway-waggon, പു. പ്പാത railway.
പു. സ്ഥാനം station.

v. n. പുകയുക 1. to reek, look dim, be dark-
ened by smoke. സുപ്രഭ വേൎവ്വിട്ട് ഒക്ക പുക
ഞ്ഞു പോരുക Brhmd. 2. to be smoked,
heated തല പു. Nid. മൂൎദ്ധാവു പുകഞ്ഞു തുട
ങ്ങി; മുകറു പുകഞ്ഞിരിക്ക V1. to be sullen.
3. to turn to smoke. പുകഞ്ഞുപോയി failed
completely.

VN. പുകച്ചൽ 1. reeking, exhalation; met.
anger after quarrels. 2. heat അവിടേ മു
റിഞ്ഞാൽ കടച്ചലും പു’ലും വീക്കവും പനി
യും ഉണ്ടു a. med.

v.a. പുകെക്ക 1. to fumigate പരിമളവസ്തു
കൊണ്ടു പുകെക്കും ധൂമികാജനം KR. സ്വേ
ദിപ്പിക്ക പു. യും Nid. ഗന്ധകം തീമേൽ വെ
ച്ചു പു’ക്കേണം എന്നാൽ തിമിരം ഇളെക്കും
a. med. തിരിയെ പുകെക്ക (നവദ്വാരങ്ങൾ
ക്കും, സന്ധികൾക്കും) in epilepsy, demoni-
anism med. & Mantr. 2. to preserve or
dry by smoke (a house). പൊത്തിൽ അടെ
ച്ചു പുകെച്ചീടും Bhg.

പുകം Palg. a tree (പൂക്കുരു, പൂത്തെണ്ണ) = പൂവം
[q. v.

പുകർ puɤar T. Dun colour. പു. പൊടിയുക
an elephant to have a white spot on the face,
So. (Te. pride, C. bush).

പുകലുക puɤalaɤa aM. T. (aC. a cuckoo’s
note). To speak മടി ഉണ്ടെനിക്കു പുകല്വാൻ, എ
ന്തു ഞാൻ നിന്നോടു പുകലുന്നത് എൻതുയരം RC.
VN. പുകൽ see പുകിൽ 3.

പുകഴ് puɤaḻ T. M. (C. pogalu, Tu. pugara,

[ 694 ]
Te. pogaḍu). Praise, renown ആശ്രിതരക്ഷണ
ത്തിന്നേറ്റം ഉണ്ടാം പു. PT. ത്രിലോകത്തിൽ നി
റഞ്ഞ പുകഴുണ്ടാം, പാർ ഏഴു രണ്ടും നിറഞ്ഞ പു
കഴോടും Bhr. പു. കൊണ്ട Bhr. famous, പുകഴ്
പൂണ്ടു Anj., എട്ടു ദിക്കിലും പു. പൊങ്ങുന്ന മുയൽ
PT., പു. പെരിയ വിജയൻ Bhr.

പുകഴുക 1. to praise വീരൻ എന്നെല്ലാരും നി
ന്നപ്പുകണ്ണതു CG. മംഗലവാക്കുകൾ ചൊല്ലി
പ്പുകണ്ണു, കണ്ണനെ തിണ്ണം പു. CG. പോറ്റി
പ്പുകണ്ണുള്ള തീൎത്ഥം വരണ്ടുപോം Sah. 2. So.
to be praised.

VN. പുകഴ്ച praise.

പുകഴ്ത്തുക to praise (chiefly So.) നിന്നെ ത്രൈ
ലോക്യങ്ങൾ പുകഴ്ത്തുന്നു KR. പുകഴ്ത്തരുതാ
ൎക്കും SitVij.

പുകാരിക്ക (fr. പുക, പുകർ?) No. To add spices
to the curry, to season it = വറുത്ത ചേൎക്ക Mpl.

പുകിൽ puɤil 1. So. (= പുകൽ, പുകർ?) Noise,
pomp, confusion B. 2. humidity as of soil.
V1. perhaps = പൊഴിൽ. 3. (പുകുക VN. entry,
also പൂവൽ) harvest, reaping, vu. പൂൽ f. i. നി
ലങ്ങൾ ഒരു പുകിൽ ആകയാൽ മുണ്ടക വിള
ഇറക്കി MR. എത്ര പൂൽ ആ നിലത്തിൽനിന്ന്
എടുത്തു? ഒരു പൂൽ, മകരപ്പൂൽ തന്നേ; പറ
മ്പിൽ ഒരു പൂൽചാമ etc. 4. (loc.) = കരക്കണ്ടം.

പുകുക puɤuɤa T. M. (C. Tu. pogu). 1. To enter
കാലപുരം പുകുമതിന്നു, പുകുവാൻ RC. The past
a., പുക്കു as കാടകം പുക്കു ചിലർ VCh. സേന
യിൽ പുക്കു KR. rushed into. അകത്തു പുക്കു Mud.
അവിടേ ബോധിച്ചാൽ എനിക്കു പുക്കു TR. re-
ceived. എട്ടാണ്ടു പുക്ക പശു CS. b., കാലനൂർ
പുകുന്തിതു, അമ്പു — ഉടമ്പിൽ പുകുന്തു RC. also
പുകന്താൻ, — ാൾ c., mod. പുക്കി as സൎക്കാരിൽ
പുക്കിയ ഉറുപ്യ TR. അംബരാലയം പുക്കിനാർ
Bhg. 2. to begin അടക്കിക്കൊള്ളുമതിന്നു ച
മെന്തു പുകുന്തു, ഉരെക്കപ്പുക്കാൾ RC. 3. to be
received എനിക്കു തന്നു പുക്കി, പുക്കതിന്നു ത
ന്ന ശീട്ടു MR.

v. a. പുകുക്ക to put into തേനിൽ പുകുത്തു അ
രെച്ചു a. med. soaked (= പൊതിൎക്ക, കുതിൎക്ക).

പുക്കചീട്ടു receipt, written agreement അവനെ
ക്കൊണ്ടു പുക്കശീട്ടു കൊടുപ്പിച്ചു TR.; so പുക്ക
മുറി.

പുക്കവാറു (ആറു) id. തമ്പുരാൻ വാങ്ങിയ പണ
ത്തിന്റെ പു., പ്രമാണത്തിന്നു ചേൎന്ന എഴു
ത്തുകളും പു. കളും TR. ഒരു പാട്ടം പു. MR.

പുക്കവാറുമുറി a receipt. അൎത്ഥം പു. for the
full value of land sold, പാട്ടം പു. for
the rent etc.

പുക്കിക്ക = പൂകിക്ക to make to enter or receive.
ജന്മക്കരണം എഴുന്നെള്ളിയേടത്തു പുക്കിച്ചി
രിക്കുന്നു TR. was handed over to H. H. അ
വൻ വാരം പുക്കിച്ചതു MR.

പുക്കുപാച്ചൽ So. difference, more or less; dea-
lings.

പുങ്കൻ puṅgaǹ So. A fool (പുൽ? C. pukka,
[a coward).

പുംഖം puṅkham S. The feathered part of
an arrow. ഉടക്കു‍.

പുംഗവൻ puṅġavaǹ S. (പും + ഗോ). 1. A
bull, പുംഗവധ്വജന്റെ ചെഞ്ചിടഭാരം PT.
Siva’s. 2. the chief of നരപു., വാനരപു.
KR. the best of men, monkeys.

പുങ്ങം Tdbh. = പുംസവനം; പുങ്ങച്ചോറു etc.

പുങ്ങു puṅṅu̥ 1. (T. പുൻകു). Pongamia glabra,
as kinds are considered ഉങ്ങു, ആവിൽ, അംഗാ
രവല്ലരി. 2. (= പുഴുങ്ങു) sugar from palmyra
toddy (loc).

പുഛ്ശം puččham S. The tail (see പിഛ്ശം). അ
തു പുഛ്ശം No. = നിസ്സാരം. എന്നെ പുഛ്ശാക്കി
despised, vilified, ridiculed me; so:
denV., പുഛ്ശിച്ചു കളഞ്ഞു, പുഛ്ശീകരിച്ചു.

പുഞ്ച puǹǰa (T. പുൻചെയ് a sterile field, Te.
C. puǹǰi). 1. Dry crop വേലി തന്നേ വിതെച്ച
പുഞ്ചെക്കുവിനാശമൂലം CC. prov. [പുഞ്ചധാന്യം
dry, opp. നഞ്ചധാന്യം wet cultivation, Palg.
exh. Rev., T.] 2. a crop sown in Nov., reaped in
Apr. B. പുഞ്ചനിലം, പു’പ്പാടം wet land, പു. കൃ
ഷി. 3. a rice of early growth പു. വിള ന
ടക്കുന്നു MR. planted in Kumbha, reaped in
Mithuna or Karkaḍa.

പുഞ്ചക്കണ്ടം field under irrigation, yielding
even 3 harvests.

പുഞ്ചയടക്ക an early, first nut.

പുഞ്ചിരി puǹǰiri (പുൻ) A smile (മന്ദഹാസം).
പു. തൂകുക, ഇടുക, ക്കൊള്ളുന്നു TP. നിന്റെ പു.

[ 695 ]
ക്കുളുർ നിലാവിന്ന് ഒരു കുമുദമായ്സംഭവിക്കുന്നു
Nal.

പുഞ്ചിരിക്കൊഞ്ചൽ playful smiles, Nal. Anj.

പുഞ്ചിരിക്കൊഞ്ചിടുക Mpl. song.

പുഞ്ജം puńǰam S. A heap — സ്തനപുജ്ഞിതർ
Bhg. with full breasts.

പുഞ്ജീകരിക്ക = രാശീകരിക്ക.

പുട puḍa 1. aM. T. A. side (= ദിക്കു, പുടം). — പു
വിലോകവും കകനവും പുടമുഴങ്ങ RC. പുടപുഴ
ങ്ങുമാറു Bhr8. to resound, echo. 2. = പുടവ
q. v. നല്ലൊരിണപ്പുട കെട്ടി ഉടുപ്പിച്ചു Bhg.
പുടപുഴക്കം B. echo. (see 1).

പുടം puḍam S. (Drav. പുട to fold, wrap). 1.
Fold, cavity. അധരപു. (24), Carṇāmr̥ പക്ഷപു
ടങ്ങളാൽ വായ്ക്കുന്ന വായു AR. വളർ നാസികപ്പു
ടത്തടങ്ങളിൽ RC. പു. പിരിഞ്ഞതു a stage in the
growth of cocoanut-trees = കുടം. 2. wrapping
in leaves & covering with loam, as metals to
be calcined, medicines to be chemically pre-
pared (= ചീലമൺ ചെയ്ക a. med.) പു. വെക്ക,
ഇടുക to calcine, put to the test. സൂൎയ്യപുട
ത്തിൽവെക്ക V1. to expose to the sun.

പുടപാകം S. calcination.

പുടവ puḍava T. M. (Te. puṭṭam fr. C. Te.
pora fold, aC. pol̤ke a garment, see prec.) 1. A
woman’s cloth of 8 — 10 cubits. ഇണ or അ
ണപ്പു. double cloth. കറുത്ത ചേലമേല്പുടയായി
ധരിത്തു Mantr. 2. an awning.

പുടമുറി marriage by giving 10 or more clothes
& cutting one in two, Sūdras’ marriage
നീലേശ്വരം മുതൽ തുറശ്ശേരി വരേ പു. ക്ക
ല്യാണം Anach. കുഞ്ഞനെ പു’ച്ചും കൂട്ടിക്കൊ
ണ്ടു വരിക (൩൨ണ്ടിന്നും ൧൬റിന്നും നാലു
പാതി നല്ല പുട എടുത്തു) TP. marry her,
പു. കഴിക്ക also അവൻ അവളെ പുടവ മു
റിച്ചു No.

പുടയുട cloth നടുവും അപ്പുടവുടകളും KR.

പുടവക്കിഴങ്ങു Clematis comosa.

പുടവനാടു N. pr. പു’ം കവെനാടും now in
Canara, belonged once to Chiracal. TR.

പുട്ട puṭṭa B. A. fox, jackal.

പുട്ടൽ (& പിട്ടൽ. = പുട്ടിൽ). പുട്ടൽപീര Tricho-
santhes anguina (പടോലം?).

പുട്ടിൽ puṭṭil 1. T. Te. C. a basket, (paper-
basket, Tell.); M. A thick mat serving as re-
ceptacle or covering of the body. നീ കൂട പോ
രുകിൽ ഞങ്ങൾക്കു പു. (or പുട്ടിലം) ഉണ്ടു V1.
we are safe. 2. husk, pod, legume = പിട്ടൽ
(V2. പൊട്ടൽ) as കിലുക്കാമ്പു. 3. ears of
corn just before shooting forth, നെല്ലു പൊ
ട്ടിൽപ്രായം a stage of rice growing. 4. തവള
പ്പുട്ടിൽ No. vu. = മിട്ടിൽ.

പുട്ടു No. vu. = പിട്ടു.

പുണരി puṇari T. aM. (C. stream). The sea
പുണരിവണ്ണൻ RC.

പുണരുക puṇaruɤa T. M. C. (= പൂണുക).
1. To embrace പുണൎന്നുടൻ പുത്രനെ CC. അ
വനെ പുണൎന്നുകൊണ്ടു Bhg. കൊങ്കകൾ പു.
Bhr. മലൎമ്മാതിൻ മാറു പുണൎവ്വോനേ CG. Višṇu.
തലോടിയും പുണൎന്നും കൊണ്ടാടിയും Bhg.
stroking an antilope. 2. to be joined ആന
ന്ദമോടു പുണൎന്നു Bhg. = പൂണ്ടു.

VN. പുണൎച്ച, പുണൎവ്വു also coition.

CV. പുണൎക്ക aM. to inflict, പകയൎക്ക് അത്തൽ
പുണൎപ്പോൻ, മയ്യൽ പു., വാനോർപുരത്തി
ന്നും മുനിവൎക്കും പോർപുണൎത്ത മന്നവൻ RC.

പുണർ puṇar 1. VN. of the prec. പുണൎമ്മുല
യിണകൾ, പുണൎമ്മുലമടവാർ, പുണൎമ്മേൻകൊ
ങ്ക RC. 2. = പിണർ (പുണൎമ്പുളി GP 70. = പി —)
3.=പുണൎതം (Tdbh. of പുനൎവ്വസു S.) the 7th
Nakšatra, Gemini & Sirius.

പുണൽ puṇal (see പുനൽ & പുണരി) Water,
a river നൽപ്പുണൽക്കരത്തിട്ടമേൽ അരയന്ന
ങ്ങൾ കളിക്കുന്നു KR.

പുണലി Cal. a shell-fish in rivers = ഇളമ്പക്ക.

പുൺ puṇ T. M. C. (huṇṇu & puru, Te. puṇḍu,
Tu. puḍi). A sore, ulcer; a wound ഇലക്കണൻ
തനിക്കു പുൺനൊന്തതിരോഗം മരുന്നിനാൽ
തീൎത്തു RC. പുണ്ണിൽ ഒരു കൊള്ളി വെക്കുന്നതു
പോലേ AR. പുണ്ണിൽ വെച്ചു കെട്ടുക a. med.
പു. വറളും MM. the wound heals. — തീപ്പു. a
scald. — ഉഷ്ണപ്പു. Syphilis.

പുണ്ണൻ having sores = വ്രണമുള്ളവൻ.

പുണ്ണാക to become sore. — വായി പുണ്ണാക്കുക
to salivate.

[ 696 ]
പുണ്പെടുക to be wounded. അതു പുണ്പെട്ടു പഴു
ത്തിട്ട് ഒഴുകും Nid. will suppurate. — met.
പു’ട്ടുമാഴ്കുന്നു to feel sore CG. ഉൾ്ക്കാമ്പു പു’ട്ട്
എനിക്കു നൊന്തീടുന്നു Bhg.

VN. പുൺപാടു a wound മാറിൽ കുത്തീട്ടുള്ളൊ
രു പുണ്പാടുകൾ VetC.

പുൺവായി a wounded spot.

പുണ്ണാക്കു, see പിണ്ണാക്കു.

പുണ്ഡരീകം puṇḍarīɤam S. The white
lotus flower പു’കേക്ഷണൻ AR. — പുണ്ടരീക
ക്കരിമ്പേറ്റം ശീതളം കണ്ണിന്നുത്തമം GP 62.
a variety of sugar-cane (fr. പുണ്ഡ്രം). — വീരപു.
a small herb used as perfume & for bad eyes.

പുണ്ഡ്രം S. 1. N. pr. Bengal & Behar. Bhg. 2.
= തിലകം a sectarial mark on the fore-
head. ത്രിപു., ഭസ്മപു. ധരിക്ക SiPu.

പുണ്യം puṇyam S. (പുഷ്?) 1. Good, favorable.
2. pure (as if from പൂ √) as in കൈപ്പുണ്യം
Sil. cleanliness. 3. a good action എണ്ണമറ്റീ
ടുന്ന പു’ങ്ങൾ വിണ്ണിടം എങ്ങും നടത്തുക CG.
ദണ്ഡ്യന്മാരല്ലാത പു’മാണ്ടുള്ളോർ CG. യജിക്കുന്ന
പു. ഭജിക്കുന്ന പു. ജപിക്കുന്ന പു. സമസ്തം ഫലം
SiPu. 4. merit അന്നു വരേ ചെയ്ത പു’ങ്ങൾ
നശിച്ചു പോം VyM. ചെയ്തൊരു പു’ത്തിന്നന്ത
മില്ല എന്നതോ നിൎണ്ണയമേ CG. she must have
acquired much merit to attain such a lot. പു.
അൎജ്ജിക്ക; പു. നിങ്കൽ ആക്കി AR3. transfer
my merits.

പുണ്യകൎമ്മം S. 1. a good action, opp. പാപകൎമ്മം
GnP. 2. a holy ceremony, as of Brahmans.

പുണ്യകാലം S. holy season, a feast. So പുണ്യ
ദിനം; പുണ്യനദി, പുണ്യതീൎത്ഥം etc.

പുണ്യഫലം S. reward of meritorious actions,
chiefly in former births ഭാൎയ്യ ഭൎത്താവിന്റെ
പു’ത്തിന്നു സമമായിട്ടുള്ളവൾ VyM. — so പു
ണ്യശേഷാൽ മഹാകുലേ ജനിച്ചു Bhg.

പുണ്യഭൂമി S. 1. holy ground = പുണ്യസ്ഥലം. 2.
= ആൎയ്യാവൎത്തം.

പുണ്യമാസം i. e. Vaišākham (Apr. — May) &
Māgham (Jan. — Febr.).

പുണ്യവാൻ m., — വതി f. S. virtuous, happy
(Nasr. പുണ്യവാളൻ m., — വാട്ടി f. a saint).

പുണ്യശ്ലോകൻ S. well spoken of, Naḷa (Nal.)

പുണ്യാറു N. pr. a river, Northern boundary of
the 10 Grāmams in the South (Tiruvillāy
etc.); prh. = പേരാറു KU.

പുണ്യാഹം 1. a lucky day. 2. purification of
wells & tanks, persons, etc. പുലെക്കു മാരാൻ
ചെയ്യുന്ന പു. Anach. പു. ചെയ്യേണം കന്യാ
വിന്നു CG. മഠത്തിൽ മരിച്ചാൽ പു. കഴിക്കേ
ണ്ടി വരും jud. പു. കഴിപ്പിച്ചു, പുണ്യാഹക്ക
ലം പിടിക്ക KU. ഉരുപുണ്യാഹാദി ചെയ്താർ
KR. (before a coronation). 3. dedication
of temples, etc. 4. holy water ദ്വിജന്മാ
രാൽ വിമുക്തമാം പുണ്യാഹപ്രവാഹം SiPu.

പുണ്യൌഘം S. the mass of merits പു. വളൎത്തു
ക Bhr.

പുത puδa T. M. Tu. (C. Te. pode, podugu).
1. A cover പുതവെക്ക (= തൂപ്പു) to manure &
irrigate the roots of pepper-vines etc. പുതവി
ടുക്ക, നീക്കുക to uncover, lay open, speak out
freely V1. പുത ഇടുക to sow broadcast (opp.
മുളവിത്തു) & cover the seed with leaves (തൂപ്പു).
2. an outer garment. 3. the slime which covers
tanks V1.

v. n. പുതയുക 1. to be covered, intermingled V1.
2. T. So. to sink in.

പുതയൽ (2) a bog.

v. a. പുതെക്ക 1. to cover, throw about the should-
ers, wrap oneself in എന്നുടെ വസ്ത്രം എടുത്തു
പു’ക്കേണം Nal. കേരളസ്ത്രീകൾ ഉടുക്കേയുള്ളു
പുതെക്കുന്നില്ല vu. ഒരു മുണ്ടു ചുറ്റിരുന്നു ഒ
ന്നു പുതച്ചിരുന്നു MR. 2. to thatch with palm-
leaves & grass പുര കെട്ടിപ്പു. No. 3. T. So.
Palg. to bury.

VN. പുതപ്പു M. Tu. warm clothing, a cloak,
blanket, sheet.

CV. പുതപ്പിക്ക to cause to cover or cloak. കണ്ഠ
നാളാവധി മെല്ലേ പുതപ്പിച്ചയച്ചു SiPu. dis-
guised as a woman.

പുതപ്പുല്ലു (1) grass for house-covering.

പുതം puδam (loc. = കുതം) No. Suitable ശരിപു
തം TP. ചോറും കറിയും പു. പോരാഞ്ഞിട്ടുണ്ടി
ല്ല as it did not suit him. നിണക്ക് എന്നേ പു.

[ 697 ]
പോരുകയില്ല you don’t like me. അവനു ഇവൾ
പുതം No. (So. പതം) she fits him according
to age, stature, temperament, education, rank,
etc. opp. പുതമൊത്തവരല്ല. — ചുവരിന്മേൽ നി
ല്പാൻ പുതം കിട്ടുന്നില്ല can’t get a footing.
നില്പാനും നടപ്പാനും പൊതമില്ല (from drink)
പുതം മുറുകി, കടന്നു, മുന്തിപ്പോയി she has
reached maturity (before being married) = പ
ൎവ്വം കഴിഞ്ഞു Can.

എന്റെ പുതക്കാർ ചങ്ങാതികളേ TP. coetane-
ous. അവർ രണ്ടാൾ ഒരു പൊതക്കാർ.

പുതിയ, see പുതു.

പുതിയുക (C. pudugu) = പൊതിയുക, പു
തെക്ക.

പുതു puδu T. M. (C. hot, Tu. C. posa, aC. pudu,
to be born, spring up) & പുൻ New, fresh;
പുതുമലർ Bhr. etc. — adj. പുതിയ (n. പുതിയതു
& പുതുതു) as പുതിയ പെണ്ണു; പുതിയ തീയൻ etc.
bride, bridegroom.

പുതുകുക, — കി ഇരിക്ക to be renewed.

VN. പുതുക്കം 1. newness. ആധാരത്തിന്റെ പു.
MR. modern appearance of the document.
2. a strange, wonderful thing പുതുമ.

പുതുക്കരാജാവു N. pr. a foreign king KU. (where?
Pondichery; T. പുതുക്കൈ, പുതുവൈ).

പുതുക്കലം a new vessel, മീടു പു. പോലേ എടു
ത്തേറ്റിയത് എന്തു TP. so red.

പുതുക്കുക 1. to renew, mend മുറി കിളെച്ചു പു.
to repair the floor. കത്തു വായിച്ച ഉടനേ
മുദ്ര പുതുക്കിക്കൊടുത്തയച്ചു TR. sealed it
again. നിലം പുതുക്കി V2. prepared the field
for seed. 2. = പിതുക്കുക.

പുതുക്കുടി So. the procession of a nuptial party
to the house of the bride.

പുതുക്കോട്ട N. pr. 1. = Hosadurga in Canara.
2. a Brahmanical division (opp. ചോവര
ക്കൂറു) under the protection of ഏറനാട്ടു ഇള
ങ്കൂറു നമ്പിയാതിരി തിരുമുല്പാടു KU.

പുതുപ്പണത്തു (= foll.) തങ്ങൾ വാഴുന്നോർ = ചീ
നംവീട്ടിൽ തങ്ങൾ വാഴുന്നോർ a nobleman,
now impoverished. പു’ത്തു ഉപ്പുപടന്ന TP.

പുതുപ്പട്ടണം N. pr. a place near Vaḍagara,

Northern boundary of Kēraḷa proper (see
കന്നെറ്റി), now പുതുപ്പണം KU. പുതുപട്ട
ണത്തു പുഴ.

പുതുപ്പുഞ്ചിരി = പുഞ്ചിരി, (പു. പ്പുന്മയും Stuti).

പുതുമ 1. a novelty, wonderful sight ഉദരവും
നാഭിപ്പു. യും PrC. പുഞ്ചിരിപ്പു. യും VCh.
എന്തു പു. ആന TP. what can it be? 2. an
entertaining story, jest പു. പറക, No.

പുതുമക്കാരൻ (2) facetious, a buffoon V1. 2.

പുതുമഴ the first rain CC. പു. പെയ്ക.

പുതുവൽ So. newly cultivated land പു. പാട്ടം B.

പുതുവിസ്താരം a new trial പു. ചെയ്ക MR. = പു
നൎവ്വിചാരം.

പുതുവെള്ളം sudden rise of water in rivers after
[rain.

പുതുശ്ശേരി N. pr. (“new market”) 1. Pondichery.
2. പുതിശ്ശേരി നമ്പിയാർ നാട്ടധികാരി ക
ണക്കപ്പിള്ള പട്ടോലമുമ്പു the hereditary
secretary of Kōlattiri.

പുത്തൻ 1. a fresh, new thing = പുതുതു f. i.
പു’നായൊരുഭിത്തി Anj. പുത്തനായോരോ
ചുങ്കം കല്പിക്കും VCh. വഴിയേ പു’നായ്ചമെ
ക്കേണം KR. പുത്തനാം നെയി CG. കഥക
ളെ പു’നാക്ക Bhg. to bring into a new form.
2. a Cochin coin = 10 pie (19¼ പു. = 1 Rup.
D.); in Cal. the കല്ലൻ — & വട്ടപ്പൈസ്സ
are called പു. = 4 pie, ¾, ½, ¼ പു. = 3, 2, 1
pie (obsolescent). 3. In Cpds. പുത്തൻ കൂറു
a schism; the Syrians separated from Rome
പു. കൂറ്റുകാരരും ഇടത്തൂടുകാരരും CatR. —
പുത്തന്നിറം fresh colour (പു. ആണ്ട ചെമ്പ
രത്തി, പു. മെത്തും കവിൾ CG.). — പുത്തൻ
പെണ്ണു prov. a new servant; പുത്തൻമുല CG.
പുത്തൻകലം prov. a new pot. 4. nice, dear
പുത്തനാം തന്റെ ഭവനത്തിൽ ചെല്ലും VCh.

പുത്തരി 1. new rice. പു. നെല്ലു used in cere-
monies (വിലക്ക). — പുത്തരിക്കോൽ a thresh-
ing flail. 2. meal on new rice പു. യൂൺ, പു.
കഴിച്ചാൽ prov. പു. ദിവസം (in August).
met. ചെവിക്കു പു. യാം ഭാഷിതം ChVr.
most welcome overtures, [പു. entirely new
rice; ഇറന്ന or തൊലിച്ച പു. No. only some
grains of new rice being added to the

[ 698 ]
meal, partly eaten on the day of ഇല്ല
ന്നിറ; both meals take place before ഓണം;
മകര (മ്പു &) പ്പുത്തരി No.]

പുത്തില്ലം (new house) N pr. a Sūdra subdi-
vision (കൂട്ടം) in No. KU. (with മാനാരി).

പുത്തൂർ N. pr. a Grāmam KU.

പുത്തോടു, പുത്തോല etc.

പുത്തിയും ശാസ്ത്രവും ഉണ്ടാം a. med. = ബുദ്ധി.

പുത്രൻ putraǹ S. (see പുതു; C. to be born,
also പുട്ടുക C.) A son. pl. പുത്രന്മാർ children.
പുത്രകൻ S. (dimin.) dear child. പു’ന്മാർ Nal.
(a son & a daughter).

പുത്രകാമൻ S. wishing for a son. — പുത്രകാമേ
ഷ്ടി a sacrifice for that purpose (ദശരഥൻ
പു. കഴിച്ചു, പു. കൎമ്മം AR.).

പുത്രജന്മാൎത്ഥി S. wishing to have a son. VetC.

പുത്രഞ്ചാരി a medic, plant (also ഉത്രഞ്ചാരി),
പു. ഇടിച്ചു പിഴിഞ്ഞ നീർ a. med.

പുത്രഞ്ജീവി S. a tree the fruits of which are
worn by children to keep them in health
(So. = പുത്തിരഞ്ഞി Mimusops).

abstr. N. പുത്രത്വം S. sonship.

പുത്രദ്വയം twins പെറ്റിതു പു. AR.

പുത്രപൌത്രന്മാർ S. sons & grandsons.

പുത്രഭാൎയ്യ S. a daughter-in-law.

പുത്രലാഭാൎത്ഥം AR. in order to obtain progeny.

പുത്രസമ്പത്തു S. offspring, പുത്രസന്താനം.

പുത്രാൎത്ഥം S. (done) for children’s sake V1.

പുത്രി S. 1. a daughter. 2. a sacrifice
to obtain children പു. യായെന്നോരിഷ്ടി ചെ
യ്യാം KR.

പുത്രിക S. a daughter, doll.

പുത്രീകരിക്ക S. to adopt.

പുത്രോല്പത്തി, പുത്രോല്പാദനം S. procreation
of children; also പുത്രോദയം ലഭിയാഞ്ഞു
VetC.

പുന puna T. aM. aC. Contact (= പൂൺ, പു
[ണർ).

പുനയുക 1. to put on = അണിയുക f. i. കുറി
പുനന്തു Mantr. (= തേച്ചു). 2. to copulate
So. B. 3. aM. to undertake കരുതിമായ
പുനെന്താൻ, വെറ്റിവരും എന്നടൽ പു.
RC 37. ഇകൽ പുനവോളം etc.

VN. പുനച്ചൽ copulation B. (= പുണൎച്ച).

പുനം punam (T. high ground). 1. A jungle,
chiefly highland overrun with underwood &
capable of irregular cultivation പു. കൊത്തുക,
കരിപ്പിടുക TR. the process of cutting down &
burning the underwood, say once in 12 years
for sowing jungle-rice. പുനനെല്ലു, പുനകൃഷി,
പുനം പൈമാശി TR. N. ദേവസ്വത്തിന്നു ൨
പൊതിപ്പാടു പുനം വാങ്ങി jud. 2. a cover,
hole പാമ്പു പുനത്തിന്നു പോന്നു TP.

പുനക്കണ്ടം a hill-tract.

പുനമ്പു rattan (= പുരമ്പു).

പുനമ്പൻ D. a head-man among Chègōns.

പുനംവാരം rent of produce from jungle
cultivation.

പുനർ punar S. (പുൻ, പിൻ?). 1. Again,
afresh; പുനഃ, പുനർ repeatedly. 2. In po.
then = പിന്നേ, അഥ f. i. ഇന്ദുവോ പു. ഇന്ദ്ര
നോ Bhr. വസ്തുസത്തോ പുനരസത്തോ ചൊ
ല്ലീടു നീ KeiN. ഒന്നു കഴിച്ചാൽ പുനഃ പിന്നേ
അങ്ങിരുക്കൂറും ഉള്ളതു VyM. 2/3 remaining after
subtracting 1/3. പ്രസംഗമാത്രം പുനരില്ല കേൾ
പാൻ CC. nothing more. പുനരുടൻ VetC. also.
പുനരപി S. and then. പാരം ചിന്തിച്ചു പു.
പോരിന്നയപ്പാൻ വരുത്തി KR. സിദ്ധാന്തം
ഉക്ത്വാ പു. സകലവും സത്യമായ്‌വന്നു VyM.
പുനരാഗമനം S. return — പുനരാഗതൻ KR.
പുനരുക്തം S. repetition — പുനരുക്തി V2.
Tautology.

പുനരുത്ഥാനം S. resurrection; പു’നസ്വരൂ
പൻ Christ the resurrection (Christ.).

പുനൎജ്ജന്മം S. regeneration പു. ഇവൎക്കു സമ്പാ
ദിപ്പാൻ PT.

പുനൎന്നവ S. renewing itself, hogweed (തമി
[ഴാമ)

പുനൎഭവം S. regeneration; a finger-nail.

പുനൎഭൂ S. renewed; a widow remarried VyM.

പുനൎവ്വസു S. AR. = Tdbh. പുണൎതം.

പുനൎവ്വിചാരം S. reinvestigation; revision of
a judgment പുനൎവ്വിചാരണ, പുനൎവ്വിസ്താരം
(= പുതുവി —).

പുനസ്സംസ്കാരം S. reinvestiture.

പുനസ്സൂനു S. second son? മാരുതി തന്റെ പു
നസ്സൂനു വാകിയ വാനരൻ PatR 4.

[ 699 ]
പുനഃസ്നാതൻ S. washed again KR.

പുനൽ puǹal T. M. C. (പുൻ also പുണൽ).

1. A river കുരുതിപ്പു. RC. Bhr. (= ചോരപ്പുഴ),
തീപ്പു., കണ്ണിൻപു. RC. tears (തുലയുക 471).
2. water കുളിപ്പാൻ പു. ഇല്ല Mpl. song, പുന
ലാടി RC. bathed.

പുനാ N. pr. Poona, പുനാവിൽ Ti.

പുന്ന punna (C. honne, Rh. പൊന്നകം gold-
holding, S. പുന്നാഗം). 1. Rottlera tinctoria,
with yellow dye. 2. Calophyllum inophyllum
with oil in the kernels; a tree used for masts
V1. (No. also കടല്പിലാവു). പുന്നക്കയെണ്ണ,
also പുന്നെണ്ണ & പുന്നത്തെണ്ണ; പുന്നപ്പൂ. Kinds:
ചെറുപുന്ന Calophyllum Calaba (ചെറുപുന്ന
യരി its seed a. med. ചെ’യരിത്തൈലം ബുദ്ധി
വൎദ്ധനം GP.); മലസു. Caloph. longifolium (or
Memecylon T. പുൻകാലി).

പുന്നരകം punnaraɤam S. The hell Pud, in-
vented for an etymology of putra. Bhr. also
പുന്നാമനരകം.

പുന്നാഗം S. = പുന്ന, (പുന്നാഗപ്പുതുമലർ CC.)

പുന്നാടു punāḍu (T. പുനനാടു = ചോഴമണ്ഡ
ലം fr. പുനൽ; or പുൻ?). N. pr. A country
east of Wayanāḍu പു’ട്ടേക്കു കുടി വാങ്ങിപ്പോയി
doc. Maisur? — പുന്നാടൻ its king KU.

പുന്നാരം punnāram (പുൻ = പുതു?) or പൊ
ന്നാരം Caressing, flattery. വാക്കിന്റെ പു. V1.
the charm of his words.

പുന്നാരിക്ക = ഓമനിക്ക, കൊഞ്ചുക V2.

പുന്നാരക്കാരൻ a flatterer.

പുന്നെൽ (= പുതുനെൽ) or പുൽനെൽ new rice.
പുന്നെലരിയും ചെറു താലിയും Palg. Il̤avars
(a Tāli, present of money, 7½ measures rice,
betel & cloth taken to the bride’s house).
പുന്നെലവിലും വരട്ടുതേങ്ങയും (song — for
Nivēdya to Gaṇapati). പുന്നെൽകൂഴം = കൂഴ
ത്തരി of പുന്നെൽ. — ചെറുകൽ പു a kind of
rice (S. മാതുലാനി).

പുന്മ (T = പുല്മ fr. പുൽ littleness) = പുതുമ in
പുഞ്ചിരിപ്പുന്മ Anj.

പുന്മൂട = പുൽമൂട.

പൂമാൻ pumāǹ S. (പും, pums). A male, man =

പുരുഷൻ. പുംസാം ത്വത്ഭക്തി AR. (Gen. plur.)
പുംഭാവം S. virility പുംഭാവലാഭം നിണക്കു
വേണ്ടാ SiPu. you need no more become a
man (after being changed into a female).
പുംഭാവമായി ആചരിക്ക Anach. modus
coeundi.

പുര pura T. M. (fr. S. പുർ, പൂർ wall, fort?)
vu. പെര. A house, chiefly thatched house;
hut, room കുളിപ്പു., ൟറ്റുപു., നാലുപു., പുല്ലു
പു. etc. കെട്ടുക, തീൎപ്പിക്ക, എടുക്ക TR. to build
it. തീയന്റെ പുരചുട്ടു TR. പറമ്പും പുരയും;
അകവും പുരയും അടിക്ക prov.

പുരക്കൂട്ടു So. a roof.

പുരക്കോപ്പുകൾ TR. building material.

പുരച്ചൂടു arson (jud.)

പുരത്തറ foundation, ground-floor.

പുരത്തളം a palace-hall (po. പുരം?).

പുരപ്പണം house-tax പറമ്പിന്നു പു. വേണ്ടാ TR.

പുരപ്പണി building പു. ക്കു കുമ്മായം TR.

പുരപ്പുറം a roof (പു. അടിക്കും prov.; also out-
side of a house), പു. പൊളിക്ക to unroof.
പു’ത്തു കയറി TR.

പുരമുറി a room, closet.

പുരമേല്പുര a two storied house (ഇരട്ടപ്പുര, മാ
ളിക).

പുരയിടം the site of a habitation; (loc.) com-
[pound. B.

പുരയും കുടിയും the different home-steads പു.
അടെച്ചു കെട്ടുക TR. താന്താന്റെ പു. നല്ല
വണ്ണം കൊണ്ടു നടക്ക to care for his own.

പുരം puram S. (= പൂർ, പുര). 1. A fort, town.

2. a house (അന്ത:പുരം).

പുരദ്വാരം S. city-gate KR.

പുരദ്വിട്ട് S. (ദ്വിഷ്) the city destroyer, Siva.
പു’ട്ടിനെ സംഭാവിച്ചു Bhg.; also പുരമഥ
നൻ, പുരഭിത്തു, പുരരിപു.

പുരന്ദരൻ S. the fort-breaker, Indra. Bhr.

പുരപ്രീതി S. popularity. അവന്റെ പു. ഘോ
ഷിച്ചു കഴിപ്പിച്ചു Mud. a feast designed to
gain popularity.

പുരസ്ഥൻ S. an inhabitant KR. & പുരവാസി.

പുരട്ടാതി T. So. = പൂരുട്ടാതി the month Sept. ഇ
പ്പിരട്ടാതി മാസത്തിൽ KR. (ഇതു ചിങ്ങമാസം).

[ 700 ]
പുരട്ടുക, see under പുരളുക.

പുരമ്പു purambu (T. പി —, Te. prabba).
Rattan, also പുനമ്പു; പിരമ്പിൻ തല GP 64.;
also പെരമ്പു q. v.

പുരമ്പൻ B. = പുനമ്പൻ.

പുരസ്സ് puras S. & പുരതഃ, പുരസ്താൽ Be-
fore, in front.

പുരസ്കരിക്ക S. to place in front, give prece-
dence, honour. ഉത്തമന്മാരെ പു’ച്ചു നടക്കേ
ണം Bhr. aim at. പിന്നേയും പു’ച്ചിരിപ്പൂ
മേഘജാലം PT. accompanies, covers me.

പുരസ്കാരം S. reverence.

പുരസ്കൃതം S. accompanied by. പൂജിച്ചു മന്ത്രപു.
Brhmd. with Mantras, (കൃതം 289).

പുരസ്സരം S. 1. preceding. അരുണപു. CC. the
sun as having Aurora for the charioteer.
2. attended by, with ഭക്തിപു. കേൾ്ക്ക Bhg.
സമ്മാനപു. വരുത്തി KR. = സമ്മാനപൂൎവ്വം.

denV. പുരസ്സരിക്ക V1. to precede.

പുരളി puraḷi (C. the Maina bird) N. pr. 1. Fort
E. of pal̤ačči. 2. a palace built by a king Ha-
risčandra & abandoned to demons KU. പുരളി
മല vu. നടനമാടുന്ന പുരളിയിൽനിന്നു ഗദാഭ്യാ
സങ്ങൾ KR. (=കളരി?). പുരളീജനപദഖുരളീ
ഭുവി കളിച്ചരുളും ശിവൻ KR.

പുരളീശൻ 1. the Rāja of Kōṭayaɤattu. 2. the
king of Travancore (VCh. = വഞ്ചിഭൂപൻ).

പുരളുക puraḷuɤa T. aM. C. Te. Tu. To roll
(mod. പി —). പൊടിയാലണിന്തു വീഴ്‌ന്തു പുര
ണ്ടു RC. ചെവ്വരി 387.

v. a. പുരട്ടുക To turn about (=പി —). പു
രട്ടും തല എപ്പോഴും Nid. കണ്ണിൽ പു. the pain
of objects fallen into the eye. — fig. പുരട്ടും
വാക്കു പോരും VeY.

പുരളിക്ക (loc.) to revolve in the mind. ഞാൻ
പു’ച്ചില്ല didn’t mind, better പൊരുളിക്ക.

പുരാ purā S. Formerly. കാലം കഴിഞ്ഞു പുരാ
Bhr. that time is already gone. പുരാകൃതദുരി
തം KR. once committed.

പുരാണം 1. former, long ago. നാം പു’മേ നട
ക്കുന്നു MR. we exercise this right from times
immemorial. നമുക്കു പു’മായിട്ട ജന്മം TR.

2. old history കോലസ്വരൂപവും ചുഴലി
സ്വരൂപവുമായി നടന്നു വന്ന പു. ഗ്രഹിച്ചാൽ
TR. (= പഴമ). 3. a tale, legend, chiefly
the 6 or 18 (& more) mythological treatises
ascribed to Vyāsa, who വേദാൎത്ഥം പ്രകാ
ശിപ്പാൻ ചമെച്ചു പു’ങ്ങൾ Bhr. നിൎമ്മലപു’
ങ്ങൾ പതിനെട്ടായി Bhg.

പുരാണക്കാരൻ a teller of stories (=also പ
മക്കാരൻ).

പുരാണവൃത്തി the office of teaching the
[Purāṇas.

പുരാതനം old എന്റെ സ്ഥാനം പു’മേ ഉള്ളതു
(jud.) തന്റെ പു’നജന്മം, അവകാശം പു’
മേ നടക്കുന്നു MR.

പുരാരാത്രി S. the preceding night പു. ദേവാ
ലയേ ചെന്നിരിക്കും SiPu.

പുരാവരം or പുരാപരം (fr. അപരം?) old
stories & sayings പു. അറിഞ്ഞവൻ V1.

പുരാവൃത്തം S. what happened formerly,
history പു. കേൾ്പിച്ചു Bhr. (=ഇതിഹാസം
Bhg.). പു. സ്മരിച്ചു SiPu. details of former
births.

പുരാൻ purāǹ (see പിരാൻ). Lord ചെല്ലൂരിൽ
മരുവുന്ന പുരാനേ Anj. Siva. ക്ഷിതിതലമാണ്ടു
നടന്ന പു’നേ CG. (എമ്പു., തമ്പു.).

I. പുരി puri S. (fem. of പുരം). A town പുരി
പുക്കു Bhg.

II. പുരി 5. Twisting, string; (mod. പിരി).

പുരികുഴൽ curls, fine long hair വായ്പുള്ള പു.
VCh. (of ladies). പു. എടുക്ക കാണട്ടേ ചന്ദ്രാ
നനം RS. — പൊങ്ങും ചുരുതികൾ പു’ലാൾ
RC. Sīta. നല്പുരികുഴലാൾ KR. ഉത്തമപ്പു’
ലാൾ Bhr.

പുരികൂന്തൽ id. പു. അഴിച്ചു കെട്ടി CC. the
mother playing with her boy’s hair.

പുരിയുക aM. (=പിരിയുക I.). to curl, twist
മയിർപോയിപ്പുരിഞ്ഞെഴുന്നവ എല്ലാം RC.

പുരിശംഖു a small shell.

പുരികം puriɤam & പുരിയം (T. പുരുവം,
C. purbu fr S. ഭ്രൂ). Eyebrows കണ്ണോടു കൊ
ള്ളേണ്ടതു പുരിയത്തോടായിപ്പോയി prov. അടി
— നെറ്റിയുടെ പി’ത്തിന്റെ അവിടേക്കൊ
ണ്ടു TR. ഘോരംപു. ഞെറിഞ്ഞു വളഞ്ഞിതു Bhr.
frown. പു’ങ്ങളുംവളെന്തു കണ്ടലങ്ങൾ ചെങ്ങ RC.

[ 701 ]
പുരികക്കൊടി arched eyebrows രണ്ടു പു. നടു
വേ തനി എന്ന മൎമ്മം MM. നല്പുരികക്കൊടി
യാൾ KR.

പുരീഷം purīšam s. (fluid) Excrements.

പുരു puru s. (G. polys), Much; N. pr. a son of
Manu (old പൂരു) Bhg.
പുരുഹൂതൻ s. much invoked, Indra CG.

പുരുഷൻ purušaǹ & പൂരുഷൻ s. (പൂരു).
1. A man, person (also gram.), individuum.
2. the husband. 3. the soul of the universe AR.
പുരുഷകാരം s. 1. man’s doing. 2. = പുരു
ഷാരം multitude പു’വും എല്ലാം CC.

പുരുഷത്വം s. virility (opp. സ്ത്രീത്വം ), പു. നല്ക
Brhmd.

പുരുഷപ്രമാണം s. a man’s height, പുരുഷ
[മാത്രം.

പുരുഷമൈഥുനം s. pederasty.

പുരുഷയത്നം s. doing his best. പു. ചെയ്യാതേ
VyM. defend like a man.

പുരുഷസൂക്തം S. AR. a certain cosmogonal
Sūkta in the R̥ig Vēda.

പുരുഷസ്പൎശം S. connection with a man.

പുരുഷാദൻ S. a cannibal, & പു’ദകന്മാർ KR.

പുരുഷാന്തരം S. 1. the next generation. 2. a
generation, of 20 years (ത്രിപുരുഷാനുഭവം
VyM. = 60 years), of 35 years VyM., of 100
years. ആ പിലാവിന്നു ൩ പു. vu. മുപ്പു. കാലം
Bhg. 3. succession duty V1. ജന്മക്കാരോടു
പു. ചോദിക്കയില്ല, പു’ത്തിന്റെ വക എടു
പ്പിക്കരുതു TR.

പുരുഷായുസ്സ് S. a man’s life പു. നൂറെന്നറി
ക VCh.

പുരുഷാരം M. (&പുരുഷകാരം CC.) 1. multi-
tude, chiefly armed പു’ത്തെ കല്പിച്ചു KU.
summoned the Nāyars, levied troops. 2. mob,
riot രണ്ടേടത്തും പു. കൂടുന്നു TR.

പുരുഷാൎത്ഥം S. the object of life (ധൎമ്മം, അ
ൎത്ഥം, കാമം, മോക്ഷം Bhg.). പു. വന്നു കൂടും
GnP. മൂന്നാം പു’ൎത്ഥസൌഖ്യം ലഭിച്ചു SiPu.
through marriage. പുരുഷാൎത്ഥസാധനങ്ങൾ
= കൎമ്മം, ഭക്തി, ജ്ഞാനം‍ Bhg 11.

പുരുഷോത്തമൻ S. 1. the best man (opp. പുരു
ഷാധമൻ). 2. Višṇu AR. — പുരുഷോത്ത

മക്ഷേത്രം N. pr. Jagannātha’s temple in
Orissa, Bhg.

പുരോഗൻ purōġaǹ S. (പുരസ്സ്, ഗം). A leader
അല്പമതീനാം പു. Sah.

പുരോചനൻ Bhr. N. pr. m. (കൊളുത്തുക 310).

പുരോഭാഗം S. front. — പുരോഭാഗി intrusive.

അവന്റെ പുരോഭുവി VetC. before him.

പുരോഹിതൻ S. (commissioned), the acting
priest; family priest KR. (V1. foreteller).

പുൎക്കാൻ Ar. furqān, The Qurān, Koran.

പുറകു pur̀aɤu B. see പിറകു.

പുറം pur̀am 5. (Tu. pida = പിറ). 1. The back
തന്റെ പുറത്തിട്ടു VetC. took him up. പുറത്തു
ചൂരൽകൊണ്ടടിച്ചു TR. നിന്റെ പു. പുണ്ണാകും
vu. തോണി മറിഞ്ഞാൽ പു. നല്ലു prov. 2. the
outside ഉള്ളവും പുറവും, അകമ്പുറം within &
without. ൮ നാളിൽ അകമ്പുറം ChVr. in about
8 days; often adv. പു. പോട്ടേ TP. let him
go off. 3. the wall of a house. 4. a side
(in പരിയമ്പുറം q.v.; N. pr. of places, f. i. തെ
ന്മലപ്പുറം, അങ്ങാടിപ്പുറം). ഇടത്തേ, വലത്തേ;
നാലുപുറത്തും round about. അപ്പുറത്ത് on that
side, beyond. ഉണ്ട ഇപ്പു. കൊണ്ടു അപ്പു. പുറ
പ്പെട്ടു passed through the body. മൂന്നു നാൾക്കി
പ്പുറം വരും SiPu. within 3 days. ഞാൻ മറ്റേ
പ്പു. കണ്ടിട്ടുണ്ടുപായം Mud. quite a different
plan. 5. the weather-side, west (opp. കര).
വടമേപ്പുറം, ചോളപ്പു. NW. തെന്മേൽ പു., വാ
ടപ്പു. SW. 6. a party യുദ്ധം ചെയ്തൊരു പു.
ഒടുങ്ങേണം, പാങ്ങായൊരു പു. നിന്നു Bhr.
sided with. രണ്ടു പുറത്തേ പ്രമാണങ്ങൾ നോ
ക്കി വിസ്തരിച്ചു TR. 7. beyond, more than.
൭ പലത്തിന്നു പുറം CS. above. ആയിരത്തിലും
പു. Bhr. ൬ കൊല്ലത്തിൽ പുറമായിട്ടും MR. ഒ
ന്നരക്കൊല്ലം ഇപ്പു. jud. since.

പുറക്കടൽ the broad sea മയ്യഴിപ്പുഴയിൽ ഏലം
കയറ്റി പു’ലിലേക്കു വലിച്ചുകൊണ്ടു പോ
യി TR.

പുറക്കാടു N. pr. a seaport & former principa-
lity between Alapul̤a & Cochi, ruled by പു.
നമ്പിയടി or പുറക്കാട്ടടികൾ (Port.).

പുറക്കാളി 1. No. coarse cloth = കാട. 2. So.

[ 702 ]
a plantain-stem stuck a few inches into
the ground, earth being heaped round it &
kept well watered.

പുറക്കോട്ട outward fortifications. പു. യങ്ങാടി
suburbs.

പുറങ്കടം an additional loan; final loan on
which the owner transfers his land to the
lender നിലത്തിന്നു പു’വും പിന്നേ ഒറ്റിയും
അവകാശങ്ങളായി MR

പുറങ്കാൽ the upper part of the foot.

പുറങ്കിള the outer (high) mud wall of a
Par̀ambu.

പുറങ്കോൾ a grazing hit; words not meant
seriously, allusions, soothing expressions
(like plaster).

പുറച്ചിറ an outer embankment.

പുറത്തളം see I. തളം 438, any room-like place of
a house fully open on one side, facing the
outer yard, (with a raised platform — തറ
മേ(ൽ)ത്തറ palg.) പു.തന്നിൽനിന്നു വന്നു SG.

പുറത്താക 1. to come out (a secret), to be
divulged. 2. to be outside, be put out.
3. പു’ായിരിക്ക to menstruate.

പുറത്താക്ക to put out, eject, exclude, so പുറ
ത്താട്ടിക്കൊണ്ടു പോയാക്കി Bhg.

പുറത്തിരിക്ക = പുറത്തായിരിക്ക to menstruate.

പുറത്തു 1. out. പു. പറക to speak out, blab.
അവന്റെ ഗുണം പു. വന്നു came out, to the
light. ലോകം അകത്തടക്കിയും പുറത്തു കാ
ട്ടിയും Bhr. 2. out of ഗൃഹത്തിന്നു പു. വ
ന്നു KR. കോട്ടേക്കു പു. TR. 3. upon ഓല
പ്പു. എഴുതി VyM.

പുറത്തുപോക to go out, go to stool (= കുള
ങ്ങരേ പോക) V1.

പുറത്തുള്ളവർ those without (not of the family,
caste, religion).

പുറത്തൂടു outside പു. പോം വഴി RC. പു’ട്ടു പോ
ക to go to stool.

പുറത്തോട്ടു (പട്ടു) outwards.

പുറദിക്കു foreign country. പു’ക്കിൽ കടന്നു പോ
യി TR. left Malabar. പു’ക്കിലാക്ക to banish.
പു. കളിൽ സഞ്ചരിക്ക TR. to travel about.

പുറനാടു 1. a foreign country, പു’ട്ടിൽ കളക
to banish. 2. പു’ട്ടുകര or പുറാട്ടര രാജാ
വു N. pr. the Kshatria prince of കോട്ടയകം,
supposed to be a foreigner, with 10000
Nāyars KU.

പുറന്തളം, see പുറത്തളം.

പുറന്തിണ്ണ a terrace in front of the house.

പുറപ്പാടു 1. exit. കിഴിഞ്ഞു പു’ടായി, പോവാൻ
പു. ഒരുമപ്പാടു, എവിടേപു. TP. (whither) set
out. 2. net produce, net or surplus rent.
അസാരം പു’ടുള്ളതു TR. balance of rent
after deducting interest of advances &
Government taxes, W. 3. the yearly gift
of a fanam or more paid by the tenant for
a hereditary lease ഓരേപണം പു. വാങ്ങു
മാറ് ഒത്തു MR. (doc). ൩൦൦ മടൽ ഓല കാ
ലന്തോറും ജന്മാരിക്കു പു’ടുണ്ടു TR. (on Oťťi).

പുറപ്പെടുക 1. to set out, go forth (opp. പുറ
പ്പെടാ ശാന്തിക്കാരൻ q. v.). 2. to come
out എന്നു വിചാരത്തിൽ പു’ട്ടു MR. came to
light. തലമുന്നേതു പോലേ പു’ട്ടു KR. sprung
up. 3. to attempt, engage in വല വീശാൻ
ഭാവിച്ചു പു. PT. അന്യായത്തിന്നു പു. MR.
ഒരുത്തി പുലയാട്ടിന്നു പു’ട്ടാൽ TR. dare. വീ
ടെടുപ്പാൻ പു.; ഒരു മനസ്സായി പു’ടുന്നു to
resolve on war. നമ്മാൽ സാധിക്കാത്ത അ
വസ്ഥെക്കു നാം പു’ടേണ്ടാ TR. undertake.

പുറപ്പെ (ടുവിക്ക) ടീക്ക 1. to help to get out,
cause to set out കൂടി ശ്രമിച്ചു പു’ച്ചു TR.
2. to drive out ഏറിയ കുടിയെ പു’ച്ചു കള
ഞ്ഞു made people to leave their houses. 3. to
call out, set on ആയുധക്കാരേ പു’ച്ചയക്ക TR.
4. to bring forth സൽഫലം പു’ക്കുമോ വി
ഷദ്രുമം PT. ചില ശബ്ദങ്ങളെ പു’ച്ചു PT
uttered, Bhg.

പുറഭാഗം & പുറമ്പാകം കിഴിയുന്നു TP. leaves
the house.

പുറമതിൽ an outer wall. പു. കിടങ്ങു ramparts
ഏല്ക്കേണം പു’ല്ക്കപ്പുറം Bhr.

പുറമല N. pr. (= പുറനാട്ടുകര), പു. വാഴുന്ന ത
മ്പുരാൻ TP. with 18 കാൎയ്യക്കാർ & 10000
Nāyars.

[ 703 ]
പുറമേ 1. outside രാമൻ വിളിച്ചതെല്ലാം നിൻ
ചെവിതന്റെ പുറമയായോ BR.; abroad, പു.
വിചാരിക്ക to inquire of others. പു. ആരും
ഇല്ല no stranger. ഞാൻ പു. യും കേട്ടു; പു.
സഞ്ചരിക്കുന്നു are left unmolested. പു. നില്ക്ക
TR. to keep aloof. 2. additionally മുമ്പേ
ത്ത പൂട്ടിന്നു പു. ഒരു പൂട്ടു പൂട്ടി; ആ തെളിവു
കളുടെ പു. MR. ഇതിന്റെ പു. TR. besides.
പണയത്തിന്റെ പു. KU. beyond the value
of. 3. hypocritically പു. കാട്ടുന്ന ഗുണം.

പുറം കാട്ടുക to turn the back on one (flight,
discourtesy) V1.

പുറം തിരിയുക id. പോരിൽ പു. യുമാറില്ല AR.
— ബാഹുക്കൾ പിടിച്ചു പു’ച്ചു Sk.

പുറമ്പട B. 1. = പിമ്പട. 2. external appli-
cation of medicine.

പുറമ്പാട്ടം the rent of an estate in lieu of
interest on mortgage W.

പുറമ്പൊളി: ഓലയുടെ പു. = അടിച്ചിപ്പാര; പു.
പ്പായി etc. made of the outer slips of
bamboos, (opp. അകമ്പൊളി).

പുറമ്പോക്കു 1. getting abroad. 2. extra
expense B.

പുറംവാങ്ങുക to retreat തോറ്റുമടങ്ങി പു’ങ്ങി
SiPu. (&പിമ്പുറം). പാപസഞ്ചയം പു’ങ്ങി
SiPu. left him. ഖിന്നനായി പു’ങ്ങി Nal.
retired.

പുറയില്ലി (Mpl.) a balcony = മിഞ്ചാമ്പരം.

പുറവക extra items (of expense or income).

പുറവട B. specified accounts.

പുറവടി the upper part of the foot or hand.

പുറവട്ടം M. (contr. No. പൊറോട്ടം) a slab
of wood, paling-board.

പുറവഴിനാടു = പുറനാട്ടുകര, whose dynasty
is called: പുറവഴിയാസ്വരൂപം, പുറവ്യാ
സ്വരൂപം TR.

പുറവായി, പുറായി 1. a veranda അകായിൽ
കടന്ന് എന്നെ പിടിച്ചു പുറായിൽ കൊണ്ടു
വന്നു, പൊറായിൽ കിഴിഞ്ഞു വാ TR. Euph.
പുറായ്ക്കു പോയി = കാൽമടക്കത്തിന്നു. 2. West
(5) വടപ്പുറായി NW.; തെമ്പുറായി SW. (see
പ്രായിക്കരെ & ചെമ്പുറായി).

പുറവാരം B. an enclosed veranda.

പുറാട്ടു 1. see പുറനാടു. 2. (പുറമാട്ട’ Trav.)
V1. a farce പു. കെട്ടുക V2. — (the buffoon’s
prelude & interlude, independent of the
play No. = മാച്ചാന്റെ കളി).

പുറാപുറം No. = പുറത്തോടുപുറം outside mea-
surement, (opp. in the clear).

പുറായി, see പുറവായി.

പുറേ = പുറത്തു, as മറുപുറേ പോരുന്നു TP. the
other side.

പുറ്റു puťťu̥ T. M. (C. puttu, Te. puṭṭu, see
പുനം 2.). 1. Ground thrown up by moles,
rats, esp. a whiteant-hill; a snake-hole പുറ്റി
ന്നു ചീറിപ്പുറപ്പെടും സൎപ്പം KR. പുറ്റിന്നു സൎപ്പം
പുറപ്പെട്ടതു പോലേ PrC. പു. ഉടെക്ക, കുഴിക്ക
TR. (a sin). 2. what is like it, തലപ്പു. a
scab; dry pus B.; cancer is described as like
ചിതൽപ്പുറ്റു a. med.

പുറ്റൻ B. a stout, robust person.

പുറ്റുമണു്ണു termite soil, used for chemical
processes പു. കൊണ്ടരെച്ചു a. med.

പുല pula T. M. C. (Te. C. polanti, a woman
fr. പുൽ T. vile). 1. Taint, pollution. 2. defile-
ment, esp. by a case of birth or death ചത്താലും
പെറ്റാലും പുല ഉണ്ടു prov.; അന്നു തന്നേ ഒരു
പുല കൊള്ളും Anach.; ൧൦ നാൾ ഉണ്ടു പുല
VCh. ബ്രാഹ്മണന്നും പശുവിനും 10 ദിവസം
പുല prov.; മരിച്ച പുല കഴിഞ്ഞാൽ TR. (after
death, the 12th, 15th day or = നാല്പത്തൊന്നു).
3. the relation to which the defilement extends:
ചാൎച്ചപ്പു. (ദൂരേയുള്ള പു. 10 —16 days) the more
distant; ദീക്ഷപ്പു. (അടുത്ത പു. 40 days or 1
year) the closer relation; വാലായ്മ q. v.—There
are 4 steps (a. the son. b. near relations =
പത്തു പുലയുള്ളവർ; ബലിയും പുലയും (or
ബലിപ്പുല) സംബന്ധമുള്ളവർ etc. doc. jud. c.
slightly related = മുപ്പുലയുള്ളവർ. d. ബന്ധുക്കൾ,
with whom intermarriage is forbidden to 3
generations) VyM. 4. belonging to Pulayas.
പുലകുളി (2) bathing after mourning, com-
pleting the obsequies, the 11th day പു. അടി
യന്തരം കഴിഞ്ഞു MR. It may be delayed by

[ 704 ]
the poor till they have the means for the
ceremony (പുല ഒരു പാത്രത്തിൽ ആക്കാം
Anach.). പുല കുളിച്ചോ vu.

പുലക്കള്ളി (4) = പുലച്ചി.

പുലക്കാരൻ (2) a mourner, defiled ശവം തൊടു
കയും ചെയ്ത പു. VyM. ൨൪ അടി തിരിയേ
ണം KU.

പുലക്കൊട്ടിൽ, പുലച്ചാള (4) the hut of a Pulaya.

പുലച്ചണ്ഡാളം B. a deity of slaves.

പുലച്ചി fem. of പുലയൻ.

പുലപ്പതി (4) a place where slaves put stones
in remembrance of their dead.

പുലപ്പേടിയുള്ളകാലം (4) the month Karkaḍam,
during which high caste women may lose
caste, if a slave happen to throw a stone
at them after sunset.

പുലബന്ധം, see പുലസംബ — (പു’മുള്ള ജന
[ങ്ങൾ KR.)

പുലയടിയാൻ, see പുലയൻ 2.

പുലയൻ (1) T. M. C. 1. an out-caste പുറത്തു
നില്ക്കുന്ന പുലയരാദിയായി KR. ഏതൊരു
പു’ന്റേ മകൻ TR. what bastard, scamp.
പു. ചിനക്കുക 362. 2. N. pr. a caste of
rice-slaves (f. പുലച്ചി, പുലയി), who have
പത്തില്ലം & പതിനെണ്കുടി, formerly sale-
able; the children inherited the rights of
the mother; the husband resides with the
wife, though she belong to another master.
പുലയടിയാന്മാരേ ആണിനെയും പെണ്ണി
നെയും വിലെക്കു കൊടുപ്പാൻ TR. പുലയരേ
ബന്ധം prov. (is like a straw-fire).

പുലയാടി, fem. — ടിച്ചി (So. f. — ടി) an adulterer,
adulteress അമ്മ പു’ച്ചി എങ്കിൽ മകളും പു.
prov. കള്ളൻ പു’ടി ഏറുകകൊണ്ടു TR. rogues.

CV. foll. പുലയാടിക്ക, — പ്പിക്ക No. = കൂട്ടിക്കൊ
ടുക്ക to keep a brothel, to devote to bawdry.

പുലയാടുക (1) to commit adultery or lewdness
പു’ടീടുന്നോൎക്കിരിമ്പുപാവ ചമെച്ചു Bhg.;
അവളെ, (അവളോടു കൂട) പുലയാടി vu.

പുലയാട്ടു adultery, lewdness എലിപ്പു’ട്ടിന്നു
മലപ്പു. prov.; പു. പറക V1. to accuse of
adultery. കെട്ടിയവൾക്കു പു. ഉണ്ടു TR. she
is guilty of. പു. പൊന്നു KU. an old tax
of Rājas (also പുലയാട്ടം).

പുലയാൾ = പുലയൻ.

പുലസംബന്ധം (3) the relation in which family
members stand to each other.

പുലം pulam 5. So. 1. A cornfield. 2. a
place, തീൻ പു. a pasture. മൂൎഖപു. doc. 3. T.
perception by senses.

പുലം പുലമറിഞ്ഞു generally known, spread
from house to house.

പുലമ്പുക pulambuɤa 1. aM. T. (C. pulugu).
To sound ചിലമ്പുകൾ നാദം നേരേ പുലമ്പി,
പുലമ്പുമക്കാഞ്ചനകാഞ്ചി CC. Esp. to bemoan
ഇരിവരും കീഴ്വാഴ്‌ന്തമ പു., മാൎവ്വിടത്തുൾ വീ
ഴ്‌ന്തടുത്തു നീളപ്പു. RC. to lament. 2. (loc.) to
speak hastily. 3. In po. a verb of general
import: to exist (prh. = പുലരുക?), to be or
have much തടുപ്പാൻ ഊക്കു പുലമ്പിയില്ല CG.
did not suffice. കെല്പു പുലമ്പും അയോദ്ധ്യ EM.
(= ഉള്ള). ചിന്താ പുലമ്പിന കംസൻ care-worn,
കൃപ എങ്കൽ പുലമ്പേണമേ (=പറ്റുക, വിള
ങ്ങുക), അൻപു പു’മ്പിന ജംഭാരി, എന്നും അതി
ന്നുള്ളൊരിഛ്ശ പുലമ്പി ഉണ്ടു CG. കാരുണ്യം എ
ങ്കൽ പുലമ്പായ്‌വാൻ KumK.

VN. I. പുലമ്പൽ T. So. lamentation, wailing =
ഒപ്പന, ഒപ്പാരി No.

II. പുലപ്പു appearing in numbers, a shoal of
fish V1.

പുലരുക pularuɤa T. M. Tu. 1. To dawn,
light to appear (prh. revive fr. പുൻ). — Inf.
പുലരേ, പുലരുമ്പോൾ, പുലൎകാലേ KU. early
in the morning. കാലവും പുലൎന്നിതു Bhr. നാ
ളേത്തേ പുല്ലാ പുലരുന്നേരം TP. tomorrow
early. പുലൎന്നാൽ അനന്തരം PT. പുലൎവ്വോളം
KR. പുലൎന്ന കുറുക്കൻ prov. അപ്പോൾ ൫ നാ
ഴിക പുലൎന്നിരിക്കുന്നു jud. 2. to subsist, live
നാട്ടിൽ ഇരുന്നു പുലൎന്നോളുവാൻ TR. ദിവസം
പു. vu.

VN. I. പുലർ 1. dawn പോന്നു ഞാൻ പുല
രോളം PT. പോയ്ക്കൊള്ളാം പുലൎകാലേ UR.
2. subsistence = അഹോവൃത്തി.

II. പുലൎച്ച 1. day-break ഇന്നലേ പുലരുന്ന‍
പുലൎച്ചെക്കു, പു. ക്കൂറ്റിൽ TR. — താമസിയാ
തേ പു. വരുത്താൻ നോക്കുന്നു TR. to throw

[ 705 ]
light on a crime. 2. living, livelihood.
കെട്ടിപ്പുലൎച്ചമര്യാദ V1. living in wedlock
(= No. കെട്ടുമൎയ്യാദ). തങ്ങളിൽ കൂടിപ്പു. ക
ല്പിച്ചു Brhmd.

CV. I. പുലൎത്തുക 1. to bring to the light കളവു,
കുലപാതകം പു. V1. = തുമ്പുണ്ടാക്ക. 2.
to sustain, enable to live രക്ഷിച്ചു നമ്മേ പു
ലൎത്തേണ്ടും ഈശ്വരൻ Si Pu. സന്തതം പുല
ൎത്തീടുന്ന ഭൎത്താ, രാജ്യം രക്ഷിച്ചു പു. PT. ദാ
രിദ്ര്യദോഷേണ നിന്നെപ്പു’വാൻ പോരാതേ
വന്നു ഞാൻ Nal.

II. പുലൎത്തിക്ക to restore what has been
robbed or lost പട്ടൎക്കു മുതലുകൾ പു’ച്ചു കൊ
ടുക്കേണം, പോയ പണ്ടത്തെ പു’ച്ചു കൊടു
ത്തു TR.

പുലി puli 5. (Tu. pilli) A tiger, leopard, felis
pardus. പുലിയും അനുകൂലം എങ്കിൽ എത്രയും
ഇഷ്ടം KeiN.—Kinds: കരിമ്പു. felis melas, ചെ
മ്പു. Cheeta SiPu., ചെറു പു. (hyena = തരക്ഷു),
പട്ടിപ്പു. MC 18., പുള്ളിപ്പു. (കൈതപ്പു), വള്ളിപ്പു.
(small), പാറപ്പു., വാൾപ്പു. a rhinoceros, വരി
യൻ or മലമ്പു. a tiger.

പുലിച്ചുവടു, (So.— ടി) Ipomœa pes-tigridis S.
നഖി, med. root & perfume, a. med.

പുലിത്തോൽ a tiger’s skin, പു’ലുടയാടുകൾ
SiPu. (of Siva’s servants). പുത്തൻ പു. മൂന്നു
AR. (required for a coronation).

പുലിനഖം a tiger’s claw പൊന്നു കെട്ടിച്ചിട്ടു
ള്ള പു. TR. an ornament or amulet. പൊ
ന്നിൻ ചിലമ്പു പുലിനഖം എന്നിവ Anj. (in
Kr̥šṇa’s dress)

പുലിമുഖം 1. a covered way or entrance in
forts കോട്ടകൾ പു. KR. — an arched screen
of masonry at the sides & top of a door
(on the ground-floor) to protect it against
fire (made to resemble a tiger’s face). 2. a
frame of piles to protect a riverbank (also
പുലിമുട്ടു B.).

പുലിയങ്കം struggle with a tiger.

പുലിയംമുകിൾ an open gallery of one storied
Nāyar-houses. Palg. = പുലിമുഖമുകിൾ.

പുലിയൻമോതിരം a necklace of tiger’s claws
പു. ഗളാന്തരാളേ CC.

പുലിവാൾ a kind of sword? അങ്കം പു. എടത്ത്
ഒഴിച്ചു നായർ പു. വലത്ത് ഒഴിച്ചു TP. pre-
paring for a fight.

പുൽ pul 5. (= പുൻ; in T. aC. pulvile, petty,
T. പുതൽ grass, Tu. a shrub, C. Te. podar).
1. Grass, പുല്ലിൽ തൂത്ത തവിടു പോലേ prov.;
the least of living beings പുല്ലാദിയായുള്ള ശ
രീരം ഓരോന്നു പുക്കു Anj. (a soul). 2. hay,
straw പുല്ലു തച്ച നെല്ലു prov. പുല്ലോളം മാനി
യാതേ Brhmd. not caring a straw. പുല്ക്കുത്തു
വാൻ ദേശം ഇഛ്ശിക്ക വേണ്ട ChVr. not so
much ground as to stick a straw into. 3. the
mouthpiece of a musical instrument B.
meanness അവനെക്കൊണ്ട് ഏറിയ പുല്ലും പുല
യാട്ടും വിളിച്ചു പറഞ്ഞു charged him with
every vice. No. vu.

Kinds: ഊർപ്പുൽ Cyperus Pangorei; കവര —
Eleusine Aegypt. Rh.; കഴി—( കഴിമുത്തെങ്ങ),
കാടൻ— Scleria or Scirpus lithospermus;
കാവട്ടപ്പു. (— മ്പുൽ Rh. Andropogon Schoenan-
thus); കുതിര— Androp. acidulatum, Rh.; ക്രൂ
രൻ Parotis latifolia, Rh.; കൊച്ചിളച്ചി —
(— ഞ്ചി,— ലത്രി—) Eriocaulon setaceum or Xyris
Ind.; കൊണ്ട — Chloria barbata, Rh.?; കൊ
ന്തൻ — Impatiens oppositifolia (?, a thatch-
ing grass); കോൽ — Mariscus or Cladium,
Rh.; ചാമ — Festuca Ind. Rh.; ചെട്ടി — (for
brooms, Aristea, Cynosurus?); തിന —Poa
plumosa; തൊപ്പി — Scirpus squamosus (also
മുട്ടി —, മൊട്ടു—); നീല — Tradescantia malab.;
നീർ — Trad. axillaris; നെരത്ത — (നേൎത്ത?
Paspalum longiflorum); പാര— Cyperus ve-
nustus (= കൈവൎത്തി മുസ്തകം S.); പേപ്പു. Ziza-
nia V2.; പൊട്ട — Cyperus procerus; മുള്ളൻ—
Scirpus argenteus, Rh.

പുല്ക്കട്ട sod, turf.

പുല്ക്കൂടു a manger പുല്ലുകൂട്ടിൽ PP. (& പുല്ലുവട്ടി).

പുല്ക്കൊടി a straw പു. അഗ്രം ആലംബമായി
Bhr. പുല്ക്കൊടി പോലേ നിന്നെത്തിരക്കി‍
ച്ചിരിക്കുന്ന കൎക്കശൻ Nal. ഒരു പു. നുള്ളി
ച്ചൊല്ലിനാൾ AR. in angry mood tearing
a grass.

[ 706 ]
പുല്പണ്ടം the stomach of cattle; met. cattle
പു’ങ്ങളെ അധികം കൊതിച്ചാൽ നിൎത്തരുതു
No. (for fear of accident — superst.)

പുല്പായി a fine straw-mat പു. യിടുക KN.
(Kur̀avas’ work).

പുല്പുറം V2. a meadow.

പുല്പോന്തു Palg. B. a grasshopper = പച്ചപ്പ
[ശു No.

പുല്ലച്ചൻ a low caste (loc. No. abuse).

പുല്ലട B. a cake of പുല്ലരി.

പുല്ലട്ടം hay-store under a roof.

പുല്ലൻ 1. contemptible പു. ഇവൻ VetC. 2. a
poisonous serpent. 3. an eye-disease
പുല്ലങ്കടി.

പുല്ലയിരി, പുല്ലൈരി No. a straw-stack 173.

പുല്ലരി 1. Cynosurus ægyptiacus, eaten in
famines പു. ക്കഞ്ഞി Nid. 2. = ചാമ millet.

പുല്ലാങ്കുഴൽ a reed-pipe.

പുല്ലാഞ്ഞി Lonicera, honey-suckle. — പു. മൂൎഖൻ
a venomous snake (Palg. — നി —).

പുല്ലായിനി B. Momordica charantia (? see
പാവൽ).

പുല്ലിടുക to thatch പുര പു’ട്ടു പുതെക്ക vu.; പു
ല്ലിട്ട തീ prov. a straw-fire.

പുല്ലുണ്ണി a parasite, Loranthus, Cuscuta etc.
കാഞ്ഞിരത്തിന്മേൽ പു. അഞ്ചു പിടി MM.
പു. പ്പൊൻ an old gold coin (also പുല്ലൂരി
പ്പൊൻ).

പുല്ലൂന്നി the hair on the back of hogs, along
the spine (huntg.).

പുല്ലൂർവൎണ്ണൻ No. a deity of Tīyars. = പുളിവ
[ൎണ്ണൻ.

പുല്ലൂരി the shin-bone (touching the grass in
walking) = കണങ്കാൽ; a snake is called
പുല്ലൂരിപ്പാമ്പു V1.

പുല്ലൂരിക്കുഴ a neck-ornament പു. തരും, പു.
കടിച്ചറുത്തു TP.

പുല്ലെണ്ണ glutinous drops of rain or dew on grass,
esp. on എയ്യന്തട — അവന്റെ വാക്കു പു.
പോലേ prov. don’t depend on his word.

പുല്ലേറ്റകുട്ടൻ No. a well fed (rutting) bullock.

പുൽവിഷം a thread-like grass, or worm, fatal
to cattle, & producing ulcers on the hand
that touches it, a. med.

പുല്കുക pulɤuɤa M. T. (also പുല്ലുക to join =
പുനയുക). To embrace പുല്വാൻ & പുല്കുവാൻ
SiPu. പുത്രനെ പുല്കി, അവരെ പുല്കിയവാറു
Bhr. — also of coitus അവളെ പുല്കി KU. കൊങ്ക
കൾ പു., സ്വൎഗ്ഗസ്ത്രീകളുടെ മുല പുല്കുമാറാക്കി
CG. = sent them to paradise, killed. So also ഇ
വൻ ഊഴി പുല്കി എനിക്കു കാണ്മാൻ ആശ RC.

പുല്പു accumulation, a sand-bank in a river,
an alluvial island (പുളിനം).

പുല്ക്കസൻ pulkasaǹ s. (പുല്ലൻ) A low caste
Bhg 9.

പുല്പീഞ്ഞ Pulo Pinang, A place of trans-
portation for criminals.

പുല്ല pulla palg. No. (T. പുല്ലൈ). A yellowish
colour of cattle ചന്ദനപ്പു. 345 (lighter), അത്തി
ക്കായ് —, കരുവായ് — താമര —, തവിട്ടു —,
പരുവാ —, കഴുതപ്പുല്ല palg.

പുല്ലിംഗം pulliṅġam s. (പും). 1. Sign of vi-
rility, male sex കന്യകാഭാവം കളഞ്ഞാശു പു
ല്ലിംഗയോഗം ലഭിപ്പാൻ SiPu. to become a
male. 2. (gram.) masculine gender.

പുവ്വം, see പൂവം.

പുഷ്കരം puškaram S. 1. Blue lotus flower;
പുഷ്കരശരപരവശ f., പുഷ്കരോത്ഭവൻ AR.
Brahma. 2. പുഷ്കരതീൎത്ഥം Bhg. Pokar in
Ajmir. 3. the sky പു. തെളിഞ്ഞിതു സൂൎയ്യനും
വിളങ്ങിനാൻ Bhg, 4. water പുഷ്കരജന്തു
ക്കൾ Brhmd.

പുഷ്കരകാന്തൻ S. the sun പു. അസ്തമിച്ചീടി
നാൻ CG.

പുഷ്കരമൂലം S. Costus speciosus, Bhg. (പുഴ്
ക്കരമൂ. a. med.)

പുഷ്കരിണി S. a lotus-tank PT.

പുഷ്കലം puškalam S. Ample, splendid പു’
മായൊരു പുഷ്കരം CG.

പുഷ്ടം pušṭam S. (part, of പുഷ്, പോഷണം).
Fed, thriving, stout, ample പുഷ്ടപ്രതിഗ്രഹം
കിട്ടും PT. a rich gift. പുഷ്ടകോപത്തോടു, പുഷ്ട
രോഷാൽ AR. പുഷ്ടമോദേന Bhr. KR. പുഷ്ട
കൌതുകം Mud. = പൊങ്ങിന. പു’മായ്തിന്നുക =
മൃഷ്ടം.

പുഷ്ടൻ stout, wealthy V1.

പുഷ്ടി S. thriving, increase, abundance ഇല്ല

[ 707 ]
ത്തേ പു. prov. വഹ്നിയുടെ പു. വരുത്തി KR.
increased. അവന്റെ പു. stoutness, gran-
deur. ശരീരപു. (opp. ക്ഷീണം, മെലിച്ചൽ).
വാക്കിന്റെ പു. Hor.

denV. പുഷ്ടിപ്പിക്ക & പുഷ്ടീകരിക്ക to fatten,
render abundant (ബുദ്ധിയേ പു.).

പുഷ്പം pušpam s.1. A flower = പൂ, blossom, പു.
ഇട്ടു ജപിക്ക KU. — fig. സമസ്തകൎമ്മകാണ്ഡവി
ധികൾ പു. ആകുന്നു Bhg. a mere preparation
for the ഫലം. 2. the menses. 3. the lungs
s. പുഷ്പസം (= ചെമ്പരത്തി). 4. a high num-
ber ആയിരം പു’ങ്ങൾ AR 1. see പൂ 4.

പുഷ്പകം s. Kuvēra’s chariot പു. കരയേറി AR.

പുഷ്പകൻ a class of Ambalavāsis, who have
to bring flowers & garlands to the temple.
— f. പുഷ്പകത്തി, പുഷ്പോത്തി; the house പു
ഷ്പോത്തു; the caste also പുഷ്പത്തു D.; pl.
contr. പുഷ്പോന്മാർ vu.

പുഷ്പപുരം S. = പാടലിപുത്രം Mud.

പുഷ്പരാഗം S. a topaz, also പുഷ്യരാഗം Bhg.

പുഷ്പലിട്ട് S. (ലിഹ്) a bee; horn-beetle V1.

പുഷ്പവാടി S. a flower-garden VCh. = പൂങ്കാവു.

പുഷ്പവാൻ S. blossoming.
fem. പുഷ്പവതി menstruating.

പുഷ്പവൃഷ്ടി S. a rain of flowers, Bhr.

പുഷ്പാഞ്ജലി S. presenting a nosegay of flowers
in both hands joined (in Sakti worship).

denV. പുഷ്പിക്ക to blossom, menstruate.

പുഷ്പിണി S. 1. = പുഷ്പവതി, to meet such is
a bad omen. 2. a woman that deals in
flowers.

പുഷ്പിതം S. part. 1. blossoming പുഷ്പിതദ്രുമം RS.
— fig. പുഷ്പിതവേദവാക്യങ്ങൾ Bhg. flowery.
2. menstruating പുഷ്പിതനാരിമാർ KR.

പുഷ്യം pušyam S. (cream fr. പുഷ് as of Amrita,
Ved.) = പൂയം f. i. നാള ഉരു പുഷ്യം KR. പുഷ്യ
നക്ഷത്രം AR.

പുഷ്യരാഗം, see പുഷ്പരാഗം.

പുസ്തകം pustaɤam S. (പുസ്തം smeared, പൂചു
= എഴുതുക). A manuscript, book, chiefly written
on paper or printed; (ഗ്രന്ഥം on palm-leaves).
നാലഞ്ചു പു. കൈക്കൽ ധരിച്ചു SiPu പു. എഴു
തുക; ചേൎക്ക, കെട്ടുക etc.

പുളകം puḷaɤam S. 1. Horripilation, caused
by delight നാസികകളിൽപു. ഏലും മയിർ RC.
2. insects or vermin, (ദേഹത്തിൽ ഒക്കേ പു’
ങ്ങൾ പുറപ്പെടും Nid 18. in a disease caused
by heat).

denV. പുളകിക്ക, part. പുളകിതം.

പുളകുക puḷaɤuɤa = പുളയുക in കളകള പുള
കിന സുരജാലം ChVr 8, 12. (or buzzing =
പുലമ്പുക).

പുളകൻ, see പുളവൻ.

പുളക്ക puḷakka (Tu. poḷapu) = പിളക്ക v. n.
To be split ബാണങ്ങൾ ഏറ്റു പുളക്കയാൽ CG.
നിന്റെ കുടൽ പുളക്കേണം vu.; വായി പു. V1.
to open the mouth. പുളന്ന വായോടേ No.
പുളന്നൽ? തണ്ടെല്ലിനോടു മാൎവോട് ഇടയിൽ പു.
നടുപ്പെട്ടു വരുന്നു a. med.
(I.) VN. പുളപ്പു a piece, split. ചന്ദ്രൻ ഒരു പുള
പ്പായുദിച്ചു KU. (Muhammed’s miracle).

പുളയുക puḷayuɤa M. C. (poḷe, Te. polupu).
To twirl about, wriggle തിരമാല നടുവേ പു’
ന്ന ഭുജഗങ്ങൾ RS. പുളഞ്ഞുകളക a snake to
twine itself round the body of men, beasts.

VN. I. പുളച്ചൽ (പാമ്പിന്റെ).

CV. പുളയിക്ക to brandish, swing, switch.

പുളവൻ a very venomous snake, in fresh
water. (നീരാഴാന്ത 571.). എട്ടടിപ്പു V2. an-
other kind; so പയ്യാനിപ്പുളവൻ.

V. iterat. പുളെക്ക 1. id. to roll oneself. കാളിന്ദി
തന്നിൽ പുളെച്ചീടുന്ന കാളിയൻ CC. to loiter
about, enjoy one’s element. 2. to revel,
കാമാൎത്തി പൂണ്ടു പുളെച്ചു കളിക്ക Bhr. so
in the heat of battle കളിച്ചു പുളെച്ചു Bhg.
രുധിരം കുടിച്ചു പുളെച്ചു Bhr. (demons). ഒ
ളിച്ചു ശിശുത്വവും പുളെച്ചു മനോമദം SiPu.
തുള്ളിപ്പുളെക്ക VCh. to swagger, strut. പുളെ
ച്ചുള്ള വീരർ വരാഭ്യാസങ്ങളും KR. haughty
warriors. (പാപം 2, 646). കളിച്ചും പുളെച്ചും
വളൎന്നവൻ, — ൾ No. = ആണിനും തൂണിനും
അടങ്ങാത്തവൾ prov. തിന്നു പുളെച്ചവൻ (a
stout, self-willed, loose man). 3. v. n. to
yield richly നെല്ലു, പയറു, കുമ്പളങ്ങ etc. പു
ളെച്ചുപോയി No.; Palg. also പോളിച്ചു No.

[ 708 ]
(II) VN. II. പുളപ്പു revelling, luxuriance, over-
bearing manner, ചോരപ്പു. lasciviousness.

പുളരുക puḷaruɤa (T. പോഴുക) = പിളരുക,
പുളക്ക To split. 1. v. n. അദ്രികൾ പുളൎന്നു പോം,
മാനസം പുളൎന്നീടും KR. ഭക്ഷിപ്പതിന്നു ഗുഹ
പോലേ പു. HNK. 2. v. a. മലകളും വെട്ടി
പ്പുളൎന്നീടും ജനം KR. തുംബത്തെ പു. KR.

പുളൎക്ക 1. v. a. പെണു്ണുങ്ങൾ നെഞ്ചകത്തേ പുള
ൎക്കുന്ന പുഞ്ചിരി CG. 2. v. n. അതു നിനെച്ചു
മാനസം പുളൎക്കുന്നു KR.

പുളി puḷi 5. (Te. Tu. puli, Tu. puḷi bitter, C. puṇi
tamarind). 1. Sourness, acidity മോരിലേ പു.
prov. ഉവൎപ്പു. of salt water; any fermentation.
2. any acid ചോനകനാരങ്ങപ്പുളിയിൽ അരെച്ചു
a. med. — ഐമ്പുളി: a. tamarind (see 3.). b. കോ
ൽപ്പു. a leaf. c. അമ്പാഴം Spondias. d. നാരകം
e. വരിച്ചികം Hibiscus or ഞെരിങ്ങാമ്പു. Other
kinds: കുടമ്പു. (ഒണ്ടമ്പു. a. med. Garcinia cam-
bogia, Rh.), ചതുരപ്പു. a Garcinia, പിണമ്പു. 660.
(പുനമ്പു. & കാട്ടുപു.). 3. tamarind, Tama-
rindus Indica, called മരപ്പു. (മരപ്പുളിയുടെ കാ
യി GP 70. മരപ്പുളിപ്പൂവിന്റെ രസം a. med.)
കുറുക്കമ്പു. (കൂൎക്കാമ്പു.), വാളമ്പു. or കോൽപു.,
കടമ്പുളി, ഞാൻ ആറാം മാസത്തിൽ ഉപ്പും പുളി
യും കൂട്ടി ചോറുണ്ടവൻ വിചാരിച്ചോ vu. don’t
chafe me.

പുളികുടി a ceremony observed by women, in the
4th, 6th, 8th month of their 1st pregnancy
= പുംസവനം. Also ഒമ്പതാം മാസം തിക
ഞ്ഞു പുളികുടി കല്പിച്ചു പെരിങ്കണിയാർ;
പുളികുടിപ്പാൻ പൊഴുതു ചൊല്ക Pay.

v. n. പുളിക്ക 1. to be sour. പുളിച്ച കാടി rice-
gruel turned sour. പുളിച്ചു നാറുക, തിക
ട്ടുക etc.; also ഉപ്പു പുളിക്കൂലും, ഉപ്പിലിട്ടതു
ഉപ്പോളമേപുളിക്കൂ or ഉപ്പിനേക്കാൾപു. യില്ല
prov. salty. 2. to ferment. പുളിച്ച മാവു
leaven. പുളിയാത്തപ്പം PP. = പത്തീറ്. 3. to
be set on edge പല്ലു പു. V1., ദന്തം പു. Nid. —
met. to be ashamed.

പുളിങ്കറി a sour dish.

പുളിങ്കുരു a tamarind stone.

പുളിങ്കൊമ്പു a tamarind branch, proverbial for

toughness. പു. പിടിക്ക prov. to choose a
strong patron.

പുളിങ്ങ a tamarind fruit (പച്ചപ്പു. GP 69., പ
ഴുത്തപുളി med.)

പുളിഞരമ്പു fibres of tamarind fruits & leaves.

പുളിഞ്ചാറു a sour sauce (of Brahmans).

പുളിഞ്ചി the soap-berry-tree, Sapindus sapo-
naria.

പുളിന്തേക്കു TP. a timber used in building
[ships.

CV. പുളിപ്പിക്ക to make sour, allow to ferment.

VN. പുളിപ്പു acidity; കണ്ണിന്റെ പു. No. irri-
tability of the eyes after sleep; moroseness.

പുളിമ്പശ a paste of tamarind-kernels.

പുളിയൻ 1. sour. 2. N. pr. the ruling tribe
of the 14 castes of jungle-dwellers, also
പുളിയനമ്പിയാർ; their occupation കൂറുവാ
ഴ്ച, വെട്ടിയടക്കം, കെട്ടിപ്പാച്ചൽ, നായാട്ടു
(T. പുളിഞർ = വേടർ; see പുളിച്ചി, പുളി
ന്ദൻ) KU., KN.

പുളിയാരൽ T. M. Oxalis corniculata, prh.
also a Rumex പു’ലിങ്കിഴങ്ങു Cissus acida (=
ചുണ്ണാമ്പുവള്ളി?).

പുളിയിഞ്ചി a sauce of tamarind, salt & ginger.

പുളിയില a tamarind leaf, med.

പുളിരസം acid juice; sour taste.

പുളിവൎണ്ണൻ (& — കണ്ണൻ?) a deity of Tīyars,
also പുല്ലൂർവൎണ്ണൻ.

പുളിവെള്ളം salt-water പു. ത്തിൽ സഞ്ചാരം
[MC.

പുളിശ്ശേരി a curry with sour buttermilk. B.

പുളിച്ചി puḷičči 1. The wife of a പുളിയൻ.
2. a class of very low jungle-dwellers (= നാ
യാടി?).

പുളിനം puḷinam s. (C. Te. പുളിൽ sand, M.
പുല്പു). A sand-bank, alluvial island ക്വചിൽ
പു’ങ്ങൾ വെളുത്തു KR. in Ganga. ഓളങ്ങൾ തള്ളി
പു., കാളിന്ദീപുളിനേകളിച്ചു CC. in Yamuna.

പുളിന്ദൻ puḷind`aǹ s. A barbarous tribe,
inhabiting one of the 56 countries. In M. =
പുളിയൻ (prh. = പുലയൻ, പുല്ലൻ).

പുൾ puḷ T. M. (Te. pulugu). 1. Any small
bird പുള്ളും പിറാവും വെടിവെച്ചു TP., esp. വ
ണ്ണാത്തിപ്പുൾ Leucocerca; also hawk MC. (=

[ 709 ]
പെരുമ്പുള്ളു B. a falcon), ഒരു ദാനവൻ പുള്ളാ
യിട്ടു വന്നു CG. Birds are ominous; when fly-
ing over a child, dangerous ഇതു പുള്ളു കട
ന്നാൽ എഴുതിക്കെട്ടുക (an amulet) മാറും Mantr.
2. B. a disease in cattle.

പുള്ളടി 1. the mark of bird’s feet. 2. a mark
(+) on balances, on the ആണി of shroffs
എട്ടരെക്ക് ഒരു പു. CS.; a caret in writing;
water-courses in plantations crossing each
other (നീർച്ചാൽ). 3. Hedysarum gangeti-
cum. ചെറുപ്പു. Hed. prostratum, നീൎപ്പു. In-
digifera hedysaroides.

പുള്ളൻ a sea-fish V2.

പുള്ളിനം aM. a flock of birds അറിവുള്ള ചെറു
പു’ങ്ങൾ അറിയിത്തന, തടുത്തുരെത്തന പു’
ങ്ങൾ RC. they warn (augury).

പുള്ളുനോക്കു, പുള്ളോക്കു No., see പുള്ളേറു = ഗ്ര
ഹണിപ്പോക്കു esp. green stools (superst.).
൬ മണി സമയം കുട്ടികളെ പുറത്തു കൊണ്ടു
പോയാൽ പുള്ളു നോക്കിക്കളയും No. superst.

പുള്ളൂന്നി, (— ണ്ണി) No. (expl. with: holding on
as a bird does by its claws) = പുല്ലുണ്ണി.

പുള്ളേറു emaciation of children caused by the
influence of an ominous bird പു. ഏല്ക്ക,
also പുള്ളുബാധ (തട്ടി), പുള്ളുനോക്കിന്ന് ഉ
ഴിക etc.

പുള്ളേറാമരം a tree “avoided by birds”;
its fruit is tied on the waist-string of
children.

പുള്ളി puḷḷi T. M. (= പുള്ളടി? C. Te. Puḷḷi,
a thin piece of grass, straw = പുല്ക്കൊടി). 1. A
dot, spot, point പൂച്ചത്തോലിൽ പു. കുത്തി പു
ലിത്തോൽ എന്നു പറഞ്ഞു VyM. പു. യുള്ളൊരു
പട്ടും തരുവാൻ SG. (= വീരാളിപ്പട്ടു). പു. പു. യാ
യിരിക്ക to be much spotted. ആരിയപ്പു. a
kind of spots on cattle. കടകം പുള്ളിക്കാള with
spots on the neck, belly & feet (claimed by
Rājas) — (also N. pr. of places f. i. പരുത്തി
പ്പുള്ളി). 2. the mark െ in gram., the vowel
എ. 3. a cipher, nought. 4. an article or
person, and their valuation. ചെറു പു. a
trifle. — പാറാപ്പു. a prisoner.


പുള്ളിക്കാരൻ (4), നല്ല പു. a man of note, influen-
tial = തറവാട്ടുകാരൻ. — പു’ക്കാർ Trav. tax-
payers. — പുള്ളിക്കാരത്തി f. = തറവാട്ടുകാര
ത്തി, also beautiful.

പുള്ളിക്ക V1. to be spotted, speckled.

പുള്ളിക്കുത്തു flaw in cloth, etc.

പുള്ളിച്ചി f. (1) M. spotted f. i. പു. പ്പശു.

പുള്ളിത്താപ്പു a private mark of price on cloth.

പുള്ളിപ്പുലി a leopard; this as well as പുള്ളി
നരി are considered royal property KU.

പുള്ളിപ്പുലിയൻ N. pr. a Paradēvata.

പുള്ളിമാൻ a spotted deer. പു’ങ്കണ്ണി SiPu. പു’
ങ്കരനു പോലുമാമല്ല RC. to Siva. — also പു
ള്ളിമറിമാൻ Sil.

പുള്ളിവസത്രം spotted cloth as given after പുങ്ങം.

പുള്ളിവിളക്കം So. 1. examination of accounts.
2. registration of anything in the names
of persons after ascertaining their rights.
B. (പുള്ളിവിളങ്ങുക).

പുള്ളിയാരൻ N. pr. a deity of mountaineers.

പുള്ളുവൻ puḷḷuvaǹ (പുൾ). N. pr. A caste
employed in medicine, മന്ത്രവാദം, singing at
snake-groves the പുള്ളുവപ്പാട്ടു accompanied by
the tap of the പുള്ളുവക്കുടം; the females (പു
ള്ളുവത്തി) are midwives in the No. (61 in Ta-
liparambu Talook).

പുഴ pul̤a M. C. (aT. പുഴ = പുര tube, hollow,
പുഴൽ hollow, watercourse. C. poḷe to shine =
പൊഴുതു). 1. A river (in N. pr. of places ആ
ലപ്പുഴ, വരാഹപ്പുഴ). നല്പുഴ വരുത്താതേ KR.
Ganga. പെരിങ്ങളോനാണ്ട പുഴ നീന്തേണം TP.
an ordeal. പുഴക്കലോളം വന്നു vu. 2. So. a
gap in a wall = കണ്ടി.

പുഴക്കലേഗ്രാമം (ചിറ്റൂർഅംശം, തെക്കേത്തറ)
N. pr. of a Grāmam which was founded
and given over by Tunǰattel̤uttaččaǹ in the
17th century A.D. to a few Brahman families
on condition that they preserve & reverence
his writings copied by his daughter. The
Bhāgavatam excepted all the originals
were burned in a fire 30-40 years ago and
have since been replaced.

[ 710 ]
പുഴക്കൂലി boat-freight.

പുഴക്കൈ a canal, brook.

പുഴങ്കടവു, crossing a river.

പുഴവക്കു (So പുഴമാട്ടം V1.) a river-bank, also
പുഴങ്ങര.

പുഴവഴി by river, മരങ്ങൾ പു. ക്കു കൊണ്ടു
പോയി TB. floated them to the coast.

പുഴവായി a river’s mouth; N. pr. of an ഇട
വക, fief of the Kur̀umbra Rāja, 3 kāδam
territory & 3000 Nāyars; afterwards subject
to Tāmūri. KU. പു. കൎത്താക്കന്മാരും തിരുമു
ല്പാടും, the 2 chief vassals: മണ്ണിൽ ഇടത്തിൽ
നായരും അള്ളിയിൽ നായരും TR.

പുഴങ്ങുക pul̤aṅṅuɤa (=മുഴങ്ങുക). To crash,
rumble, echo വൃക്ഷങ്ങൾ എല്ലാം പുഴങ്ങി വീ
ണു KR. പുഴങ്ങി വീഴുന്ന മരങ്ങളോടു CC. തി
ങ്ങിമുഴങ്ങിപ്പുഴങ്ങി പ്രപഞ്ചവും AR. from the
noise of battle. പുടപുഴങ്ങവേ Bhr.

VN. പുഴക്കം an echo.

പുഴക്കുക to make to crack (trees) വൃക്ഷം ഒന്നം
ഗദൻ പുഴക്കിനാൻ KR. മരനിര കുത്തിയും
പുഴക്കിയും ഞെരിച്ചൊടിലും ചീന്തിത്തിന്നും
Bhg 8. elephants in jungle. വേർ ചുവരടി
യിൽ പാഞ്ഞു തടിച്ചു തറയെ പുഴക്ക to rend;
മരത്തെ ഇളക്കിട്ടു പുഴക്കി എടുക്ക to root
up, even മൂലങ്ങൾ, കിഴങ്ങുകൾ palg.

പുഴു pul̤u T. M. C. (Te. puruvu, Tu. C. puri
fr. puru Tu. small). 1. A worm, grub, mite,
vu. പുശു — Kinds: ഓല —, കുട —, കമ്പിളി —,
അരി —, തേക്കൻ —, തൊപ്പപ്പുഴു etc. 2. silk-
worm (പട്ടുപു.). 3. see പുഴുകു.

I. പുഴുക്ക, ത്തു T. M. C. (huḷu, C. Te.
pučču, Tu. puringu) To be eaten or infected by
worms, putrify, rot കാലും കയ്യും പുഴുത്ത ദുൎഗ്ഗ
ന്ധവും SiPu. (of leprosy). അരിഞ്ഞു കളഞ്ഞു
കാച്ചൂതും ചെയ്ക എന്നാൽ പു. യില്ല a. med.
(cancer). പുഴുത്തു പോക; പുഴുത്ത (vu. പുയി
ത്തി) നായി vu. No. (abuse) etc.

VN. പുഴുപ്പു being worm-eaten; rottenness.

പുഴുക്കടി a skin-disease, chiefly one produced
by the first rains, വിഷവെള്ളത്താലേ കാ
ല്ക്ക പുണ്ണുണ്ടാകുന്ന പു.; also ringworm കുള

മ്പിൽ പു. കടിച്ചു TP. of a bull, see തല
ച്ചൊറി 394.

പുഴുക്കടിക്കായി fruit of an Asclepias, em-
ployed to counteract it.

പുഴുക്കരണം a time in each fortnight, unfavor-
able to sowing (astrol.)

പുഴുക്കുത്തു canker, the damage trees suffer
from worms, caterpillars, etc. പുഴുക്കുത്തുക,
പുഴുക്കേടു.

പുഴുക്കൂടു a worm’s nest, (of പച്ചപ്പുഴു used as
bag for പുതുപ്പണം), a cocoon.

പുഴുക്കൊത്തി the hoopoe.

പുഴുക്കൊല്ലി a vermifuge Justicia nasuta, Rh.
(Aristolochia T.)

പുഴുത്തീനി the fly-catcher MC.

പുഴുത്തുള worm-bite, ആമാടെക്കു പു. നോക്കേ
ണ്ട prov. don’t find fault with.

പുഴുനൂൽ raw silk.

പുഴുപ്പല്ലു rotten tooth.

പുഴുപ്പല്ലൻ m., — പ്പല്ലി f. having decayed teeth.

പുഴുകു pul̤uɤu T. So. & പുഴു No. (C. Tu. puṇu-
gu, Te. punugu, prh. fr. പിഴുക്കു, C. T. also പു —)
1. Civet പച്ചയാം പുഴുകും നല്ലിഛ്ശയാ പനി
നീരും VCh. മെരുവിന്റെ പച്ചപ്പുഴു MC. മെരു
വിൻ (— വും) പുഴുകു No. The civet is either
freely discharged ചാരു പു., വെപ്പു., or
scraped out ഞെക്കു പു., തട്ടു പു. 2. (loc.) a
civet cat = മെരുകു, പുഴുകുപ്പിള്ള V1.

പുഴുക്കുചട്ടം V1. the ventricle of the civet cat.

പുഴുവിന്നെയി (2) civet.

പുഴുകുക, കി So. To be hot (by a close room
[etc. V1.

പുഴുങ്ങുക pul̤uṅṅuɤa T. M. (aC. to decay =
പുഴുക്ക I.). 1. v. n. To be boiling, stewed,
steamed ചക്ക പുഴുങ്ങിയകലം prov. — പുഴുങ്ങ
ലരി rice made from parboiled paddy (opp.
ഉണങ്ങലരി). പുഴുങ്ങൽചൂർ Palg. the steam
of wet rice-straw (smelling like boiled paddy).
2. v. a. = പുഴുക്കുക to parboil.

VN. I. പുഴുക്കം boiling, steaming heat.

II. പുഴുക്കു T. M. (C. pul̤ga, huggi, Tu. purgo)
fruits or vegetables boiled, a dish of curry.

പുഴുക്കും കഞ്ഞിയും a morning meal.

പുഴുക്കുഴമ്പു opp. വറുകുഴമ്പു med.

[ 711 ]
II. പുഴുക്കുക, ക്കി To boil അരിവെച്ചു പാ
കത്തിൽ വാൎത്തു പുഴുക്കീട്ടു GP. (in print പുഴു
കീട്ടു).

VN. in പുഴുക്കലരി = പുഴുങ്ങലരി So.

പുഴുതി pul̤uδi T. So., (C. puḷil) = പൂഴി VyM.

പൂ pū & പൂവു 5. (fr. പു. root of പുതു, പുൽ?
but C. pubbu, C. Te. puvvu to show, Tdbh.
of പുഷ്പം). 1. Flower, blossom പുവ്വിനുവനം
പുക്കാൻ Bhr. — pl. പൂക്കൾ & പൂവുകൾ CG. പൂ
പറിപ്പാൻ CG. & പൂവു; ചില ഫലം പൂവിൽ
കൊഴിഞ്ഞു പോം Bhr. in the blossoming stage;
also = crop ഒരു പൂ, ഇരിപ്പൂ, മുപ്പൂ or കന്നി —,
മകര —, മേടപ്പൂ see പൂപ്പു. — പൂവും നീരും see
നീർ 4. 2. the comb of a cock, കോഴിപ്പൂ
ചൂടുമാറോ prov.; the gills of a fish, white
marks on a cow’s tail; film, speck on the eye
കണ്ണിൽ പൂ വരിക V1. കണ്ണിലേപ്പൂവു പോം
a. med.; the point of a knife, saw-tooth, etc.
flowers on cloth കരപൂവുള്ള തുണി. 3. a very
high number പൂവു 100,000 millions, മഹാപൂവു
one million of millions CS. 4. menses.

Cpds. പൂ ഉറുമാൽ a gay coloured hand-kerchief
പൂ. കഴിച്ചു TP.

പൂക്കച്ച Sk. a zone, girdle, വെറ്റിലപ്പാട്ടിയും
പൂ. യും (of a woman; song).

പൂക്കണ്ണൻ (2) one who has a speck on the
eye. — പൂക്കണ്ണി 1. fem. of prec. 2. =
പൂങ്കുരൽ a flower-bunch. പൂക്കണ്ണി കുത്തുക
to begin to flower.

v. n. പൂക്ക 1. To blossom വസന്തം വന്നിങ്ങു
മരങ്ങൾ പൂത്തു KR. പൂത്തമരം a tree in
blossom. പൂത്തത് ഒക്ക മാങ്ങയല്ല prov. പൂ
വാത്ത, പൂക്കാത്ത bearing no blossom, prov.
2. to bud, expand പൂത്ത ചോകിൻ കൂട്ടം
RC. increasing host, 3. to menstruate
പൂത്തിരിക്കുന്നവൾ; തൃപ്പൂത്തിരിക്ക (goddess-
es, queens, etc.). 4. to become mouldy.
നാവു പൂത്തു തടിച്ചു Nid. furred. പൂത്തു
പോയി spoiled as fruits. പൂത്തമരം decayed
wood (= പുഴുത്ത & പൂതലടിച്ചമരം).

VN. I. പൂക്കൽ flowering; നാപ്പൂക്കൽ sore mouth.

II. പൂപ്പു 1. growing; ഇളമ്പൂപ്പു (loc.) = അന്നു

ണ്ണിഫലം annual vegetables. 2. a crop
കൊല്ലത്തിൽ മൂന്നു പൂപ്പു prov. sowing &
reaping thrice (Kanni, Maɤara, Mēḍa) also
പൂവൽ & പൂ. 3. mould, verdigris, moss
പൂ. പിടിക്ക V1. 4. menses.

CV. പൂപ്പിക്ക to cause to blossom മറ്റുള്ളൃ
തുക്കളും തന്മരം തന്മരം പൂപ്പിച്ചു CG.

പൂകുക pūɤuɤa = പുകുക. 1. To enter കാലന്ന
കർ പൂവിതു RC. കാലൻ തൻ കോയിൽ പൂം
CG. സ്വൎഗ്ഗം പൂവാൻ Bhg. വലയിൽ പൂക V1.
2. to reach a time മൂവാണ്ടു പൂകാത പൈതൽ
CG. not yet 3 years old.

VN. പൂകൽ entering, (see പൂവൽ).

CV. പൂകിക്ക to make to enter അവനെ അന്ത
കൻ മന്ദിരം പൂകിച്ചാൻ Bhr. അവനിൽ
അവൾ മാനസം പൂകിപ്പാൻ, അവൎക്കു ദാന
ത്താൽ നാണത്തെ പൂകിച്ചാൻ മാനസത്തിൽ
CG.

(പൂ:) പൂക്കുത്തി an ear-ring of a Tīyatti TR.

പൂക്കുരൽ, see പൂങ്കുരൽ.

പൂക്കുറ്റി a kind of fire-works.

പൂക്കുല, (vu. — ക്കി —) a cluster of flowers
esp. തെങ്ങിന്റെ —, കവുങ്ങിൻ പൂ. യരി
a. med. ചോറു കഴുങ്ങിൻ പൂക്കില പോലേ
ഇരിക്കുന്നു No. പൂക്കുല പോലേ വിറെക്ക
Palg. Er̀ to tremble like an aspen-leaf.

പൂക്കൊട്ട No. a basket made of palm-leaves.

പൂക്കോത്തനട an avenue before temples; (പൂ
ക്കോത്ത തോൎത്തു made in Talip.).

പൂഗം pūġam S. 1. Betel-nut & = കമുങ്ങു,
(പൂഗവാടങ്ങൾ VCh. areca-gardens). 2. quan-
tity പൂഗങ്ങളായിട്ടു ചെന്നു നിന്നീടും ഭോഗ
ങ്ങൾ CG.

(പൂ:) പൂങ്കനി darling പൂ. പ്പൈതൽ CG.

പൂങ്കാ a flower-garden പൂ. വിങ്കൽ ഏറിയ പൂ
ക്കൾ SiPu.; also പൂങ്കാവനങ്ങൾ KR. ഉമ്മ
രപ്പൂ. VetC.

പൂങ്കായി, പൂങ്ങായി N. pr. fem.

പൂങ്കുയിൽ a butterfly പൂ. കൂട്ടം പൂങ്കുരൽ തോറും
നടന്നു SiPu.

പൂങ്കുരൽ flower-stalk തേന്മാവിൻ പൂ. തോറും
പറന്നു SiPu.

[ 712 ]
പൂങ്കുഴൽ a fine head of hair അണിപ്പൂ. കെട്ടു
SiPu. — പൂങ്കുഴലാൾ Bhr. = പൂവേണി.

പൂങ്കോഴി a cock = പൂവൻ —

പൂചുക pūǰuɤa T. M. Tu. (C. pūsu, Tu. pūju,
Te. pūyu) & പൂശുക. 1. To smear, daub,
rub (ചന്ദനം & other pastes). കുങ്കുമച്ചാറു പൂ
ചുവാൻ KR. അതു നൂറ്റിപ്പൂ ചുന്നു മെയ്യിൽ CG.
met. തെന്നൽ മാലേയം തന്മണം മെയ്യിൽ പൂചി
CG. has imbibed the fragrance. 2. to white-
wash കുമ്മായം, വെള്ള — to plaster. — met. അ
ല്പം പൂശി അയച്ചു tried to soften. 3. with
പൊൻ to gild. ഇരുമ്പിൽ വെള്ളി പൂശി VyM.
silvered.

VN. I. പൂചൽ 1. smearing etc. പൂശലാക്കിക്ക
ളക to hush up. 2. T. aM. പൂയൽ fight-
ing RC.

CV. പൂചിക്ക as കുഞ്ഞനെ ചന്ദനം പൂചിച്ചു TR.
പൂചിപ്പെട്ടി a painted or gilt box KU.

II. പൂച്ചു smearing RC., daub, coating (പൊൻ
പൂ. gilding).

പൂച്ച pūčča M. Tu. (T. പൂഞ). 1. A cat, (a bad
omen). പൂ. കരക to caterwaul. പൂച്ചക്കുട്ടി മൂളു
ക to pur. പൂ വീണാൽ തഞ്ചത്തിൽ, ഇല്ലത്തേ
പൂ. പോലേ prov. പൂ. പോലും തൊടാ RS.
Kinds: കട(ൽ)പ്പൂ. a sea-snail, നീർപ്പൂ an otter.
2. N. pr. fem.

പൂച്ചക്കൺ V2. a cat’s eye, a jewel.

പൂച്ചക്കണ്ണൻ with cat-like eyes, f. — ണ്ണി.

പൂച്ചക്കരണം മറിക TP. a gymnastic exercise,
catching one by the loins and throwing
him over the head.

പൂച്ചക്കുരു the fruit of a plant.

പൂച്ചപ്പൽ a tooth growing after the 80th year
ഞാൻ പൂ. വരുവോളം ഇരിക്ക ഇല്ല No.

പൂച്ചമയക്കി a plant like Valerian.

പൂച്ചി pūčči 1. vu. Fart. (S. പൂതി?, Tu. pūke,
C. purugu.) പൂച്ചിയും വളിയും No. 2. T. = പുഴു
any insect. പൂച്ചിയും ചാതിയും Palg.

(പൂ): പൂച്ചട്ടി a flower-pot.

പൂ ചാൎത്തുക to use flowers for decoration ൟ
ശനു പൂ’ൎത്തും പൂമരങ്ങൾ Anj.

പൂച്ചുട്ടി V1. a peculiar mark or ornament on

the crown of the head. 2. a little fish
(see foll.).

പൂച്ചൂടി = prec.; കടൽപ്പൂ. MC. a cod.

പൂജ pūǰa S. (fr. പൂചുക?). 1. Worship പൂ. ക
ഴിക്ക, chiefly ആജ്യത്താൽ Bhg. ദേവപൂ., പെ
രിമ്പൂ a peculiar kind of വേല (Kōlatiri). പൂജ
അടിയന്തരം നടത്തിക്ക (the duty of Urāḷar),
പൂജ അ. മുടക്കുക TR. to interdict it (by തോൽ
വെക്ക). 2. honouring അവനു പൂ. കൊടുക്ക
Arb. സജ്ജനപൂജ VilvP. treating well the
deserving.

പൂജകൻ S. worshipping. V1. ജിഷ്ണുപൂ’ന്മാർ
[Vilvp.

പൂജനം S. venerating ബ്രാഹ്മണ —, അതിഥി
— Bhg.

പൂജവെപ്പു 1. a public ceremony, also പൂജയെ
ടുപ്പു B. 2. in Cochi = ആയുധപൂജ.

പൂജാപാത്രം S. the implements of temple-
worship KN. പൂജാസാധനം.

പൂജാകാരി, പൂജാരി inferior priests (പിടാരൻ,
കുറുപ്പു) performing Sakti worship with
blood & liquors. — fem. പൂജാരിച്ചികൾ ഉറ
ഞ്ഞു (Cann.).

denV. പൂജിക്ക S. 1. to honour, worship ആ
ജ്യത്താലും ജലഗന്ധാദിപുഷ്പധൂപദീപങ്ങൾ
കൊണ്ടും പല ശോഭനപദാൎത്ഥങ്ങൾ കൊ
ണ്ടും പൂ. Bhg. 2. B. to beat.

CV. പൂജിപ്പിക്ക f. i. പൂജിച്ചും പൂ’ച്ചും KU. (king
to Gods). ശൂദ്രൻ ദ്വിജന്മാൎക്കു ദ്രവ്യം കൊടു
ത്തു പൂജിപ്പിക്കയും വേണം SiPu.

പൂജിതൻ S. (part.) honoured, as മുനിപൂജി
തൻ UR. by R̥shis. ഞാൻ ധിക്കൃതൻ അ
ന്യൻ പൂ. Mud.

പൂജ്യം 1. venerable, worthy പൂജ്യനായ്‌വരും
AR. അവൻ പൂജ്യൻ, പൂജ്യത്വമുള്ള ഭൂസുരർ
Nal. 2. a cipher, nought in calculation
(the shells which represent it being wor-
shipped by the astrologer). പൂ. തൊടുക to
put a nought (= ഭദ്രം). പൂ. തൊട്ടു പോകും
turns out empty, void. വേല പൂ. ആയി he
lost his employment.

abstr. N. പൂജ്യത്വം S. acknowledged worth
സാധുപൂ., സൎവ്വലോകപൂ. Bhg.

[ 713 ]
(പൂ): പൂഞ്ചായൽ women’s hair പൂ. തന്നുടെ കാ
ന്തി CG. പാഞ്ചാലിയേ പൂ. ചുറ്റിയിഴെച്ചു Bhr.

പൂഞ്ചിറകു the down of young birds.

പൂഞ്ചേല fine flowered cloth as of kings കാ
ഞ്ചിപൂ. Nal. പൂ. മുക്കുക to wash & dye it KU.

പൂഞ്ചോല a flower-garden, പൂങ്കാവു; ചെമ്പക
പ്പൂഞ്ചോല Som. Mah.

പൂഞ്ചേൽ പാടുക (loc.) = ഊഞ്ചൽ, കൂഞ്ചേല
a swing.

പൂഞ്ഞ pūńńa 1. The hump of a bull (fr. കൂ
ഞ്ഞു, So. പൂഞ്ഞക്കുറ്റി) 2. muscles of the nape
of the neck, the size & strength of which
mark the born king തടിച്ച പൂ. യുള്ളവൻ. An
insect is called പൂഴിക്കാപ്പൂഞ്ഞ.

പൂഞ്ഞാൻ (T. പൂഞ്ചാൻ a grass) a pastil, cake
of perfume V1., benzoin V2. (പൂഞ്ഞാൻ കട്ട).

പൂട pūḍa (T. പൂടു, പൂണ്ടു plant, grass?). Wool,
fine hair, down of birds മാടപ്രാവിന്റെ പൂട
കൾ Nid 29. (also പൊകുട). ആട്ടിൻ — wool,
പൂച്ചപ്പൂട V1. cat’s skin.

പൂട്ടു pūṭṭu̥ T. M. (പൂൺ). 1. Closure, lock പൂട്ട
റതുറപ്പതിന്നു RS. കളത്തിന്ന് ആമപ്പൂട്ടു പൂട്ടിച്ചു
MR. a padlock. Other kinds: പൂട്ടും താഴും =
കോല്പൂട്ടു (of Pattāya houses), തണ്ടും താഴും (for
native houses), പറങ്കിപ്പൂട്ടു or ബൊമ്പായ്പൂട്ടു
(a padlock), പറ്റുപൂട്ടു, താവുപൂട്ടു. 2. a clasp
നടുവിന്നു കെട്ടുന്ന കൊട്ടപ്പൂട്ടു TR. a Portuguese
girdle. 3. yoking കിളയും പൂട്ടും കഴിച്ച് ഉഴ
വാക്കി MR. ploughing; also bending the bow
ഞാൺ പൂ’ട്ടേറ്റി. കാൽപൂട്ടു = പിണെച്ചുവെക്ക
a school-punishment. 4. a rice-cake. 5. E.
foot ആറു പൂട്ടുള്ള കോൽ MR.

പൂട്ടുവിൽ (പൂട്ടുക) a bent bow പൂ’ക്കൂട്ടം RC.

പൂട്ടേറു (3) the plough-traces പൂ. വെട്ടി അറു
ത്തു മൂരി എടുപ്പിച്ചു TR. MR.

പൂട്ടുക T. M. (C. pūḍu, Te. pūḍuču). 1. to lock,
bolt മച്ചിലാഴക്കുഴിച്ചിട്ടകം പൂട്ടിയാലും കട്ടു
പോകും RS. പണം പെട്ടിയിൽ പൂട്ടിവെച്ചി
രുന്നു TR. locked up. പുര പൂട്ടിക്കിടക്കുന്നു.
2. to yoke വയലിൽ കാലി പൂട്ടുന്ന തീയർ
TR., hence to plough കണ്ടം പൂ. (loc.); തേ
രിൽ കുതിര പൂട്ടുക; വെള്ളക്കാളകൾ എട്ടു പൂ

ട്ടിയ രഥം KR. ആയിരം വാജികളെക്കൊ
ണ്ടു പൂട്ടിയ തേർ AR. put to the carriage.
3. to span, bend the bow ആ വില്ലു ഗന്ധ
ൎവ്വന്മാർക്കും പൂ’വാൻ പണി KR. ഞാൺ പൂ.;
പൂട്ടിയ ധനുസ്സുകൾ KR. 4. to embrace
പിടിച്ചു പൂ. V2.

CV. to cause to lock, yoke, put to പൂട്ടു പൂ.
MR. രഥത്തിൽ നല്ക്കുതിരകളെ പൂട്ടിച്ചാൻ
KR.; കന്നുപൂട്ടിക്ക to get ploughed No.

പൂണ No. loc. = പോണ So.; see പൊകിണ.

പൂണുക pūṇuɤa T. M. C. (Te. pūḍu, see പു
ണർ). 1. v. n. To be closed ചങ്ങല പൂണ്ടുള്ള
വാതിൽ CG.; to be yoked, put to തേരിൽ പൂ
ണ്ട അശ്വം Nal. 2. v. a. to embrace മാറോ
ടു ചേൎത്തു പൂണ്ടു CG. കണു്ണുകൾ ചിമ്മിപ്പൂണ്ടാൾ
Bhr. പൂമൈ പൂണുക Si Pu. അവളെ പൂ. (= പു
ണൎന്നു). 3. to put on as cloth, ornaments
അംബരം പൂണാത പൈതൽ CG. യോഗിവേ
ഷം പൂണ്ടാൻ Mud. ദിവ്യരൂപവും പൂണ്ടേൻ
VilvP. assumed. 4. to have കമ്പത്തെ പൂണു
ന്നോരേണം CG. the trembling deer. പരമാന
ന്ദം പൂണ്ടാൾ Nal. was full of joy, ഭക്തി പൂ.
AR., ശക്തി പൂ., കരുണ, വിസ്മയം, ഇണ്ടൽ, മ
യ്യൽ, മാൽപൂണ്ടു etc. = with. ഒച്ച പൂണ്ട നൃപൻ
famous (= ഉള്ള). 5. = പൂഴുക V1. 696. (ചക്രം
പൂണ്ടുപോയി Palg.)

പൂണാടൻ in ആലക്കൽ പൂ Palg. exh. a kind
[of paddy.

പൂണാഞ്ചി B. cloth etc. worn over one shoul-
der & under the other = പൂണുനൂൽ പരിചു.

പൂണാൻ So. resisting the yoke, unyielding.
(Neg. V.).

പൂണാരം T. M. pearl-string പൂണാരം പൂണുന്ന
മാറു CG. (ഹാരം).

പൂണി 1. (C. an arrow) a quiver ബാണാസന
പൂണികൾ AR. ബാണം ഒടുങ്ങാത പൂ. UR.
പൂണിയോടു വില്ലുമായി Mpl. (= തൂണി).
2. So. T. the hire of an ox for ploughing.

പൂണു an iron ring, hoop, ferule V1.

പൂണുനൂൽ T. M. the Brahmanical string, worn
generally over one shoulder & under the
other ബാലകന്മാരുടെ പൂ. പൂണുന്ന മംഗല
ത്തെ പൂരിച്ചാൻ CG. പൂ. ഇറക്കേണം KU.

[ 714 ]
(when proceeding to war) പൂ. കാലേ പകരു
കയില്ലവർ Sah. (& കളക Bhr.)

പൂണൂൽ T. M. id. പൂണൂലും പൂണ്ടിപ്പോൾ KR.
പൂ. പരിചായിട്ടടികൊണ്ടു the blow marked
me across the shoulder. ഈ മാസം ൨൩ ൲
നമ്മുടെ വീട്ടിൽ കുട്ടിക്കു പൂണൂ(ൽ)ക്കല്യാണ
അടിയന്തരം ആകുന്നു TR. investiture with
the string (ഉപനയനം). പൂ. പൊടിച്ചുതിന്നി
റക്കി Bhg. (an act of madness).

പൂണെല്ലു the collar-bone പൂ’ല്ലിലും കഴുത്തിലും
a. med. പൂ’ല്ലിങ്കൽ ദണ്ഡം Nid. പൂ. നുറുങ്ങുമാ
റു വീൎത്തു Bhr.; also the backbone (S. ത്രിക).

VN. പൂണ്പു a girdle മെയ്യിൽ മാണ്പുറ്റ പൂ. മു
ണ്ടേ CG. പാമ്പുകളെ പൂണ്പായി ചേൎക്കും തൻ
മെയ്യിൽ, പൂണ്പരവിന്ദലോലലോചനൻ RC.
an ornament; also met. മന്നോർമണിപ്പൂ.
RS. the best of rulers.

പൂണ്പൊടി dust cleaving to the feet നിന്നുടെ
ചേവടിപ്പൂ. CG. also ചരണപ്പൂമ്പൊടി CG.

പൂത pūδa (T. an arrow) A small insect B.

പൂതച്ചെട, പൂതച്ചെടയൻ a. med. plant; others
are called പൂതക്കൈ, പൂതക്കരൽ, പൂത
ച്ചോര.

പൂതം pūδam S. (പൂ to cleanse). Pure — പൂതനാ
യുള്ളൊരു താതൻ, പൂതരായുള്ള സോദരന്മാർ
CG. (= noble).

പൂതണക്കു (പൂ). A Sterculia, Buch. or Gyro-
carpus, or = ഭൂൎജ്ജം.

പൂതന pūδana S. A female demon CC., atro-
phy caused by her. കിടാങ്ങൾക്കു പൂ. ഗ്രഹം
പിടിച്ചു Tantr.

പൂതനചെകരി weaver’s brush for putting
starch.

പൂതൽ pūδal (പൂ, പൂപ്പു?) 1. Putrefaction of
trees, inward decay പിലാവിന്റെ കാതൽ പൂ
തലാകുമ്പോഴേക്കു തേക്കിളന്തലപച്ചവിടുകയില്ല
prov. പൂതലായ്പോയൊരു ദാരുവേ പോല ഞാ
ൻ CG. 2. a jack-tree which bears no fruit
is called പൂതലടിച്ചതു; hence പൂതൽ =അക
aments. ഛൎദ്ദിക്കപൂതൽ കണക്കേ ഇരിക്ക a. med.
(symptoms of കുക്ഷിശൂല). 3. തലപത്തും പൂ
തൽ അറുത്തു RC.?

denV. പൂതലിക്ക to rot, be inwardly decayed
V1.

VN. പൂതലിപ്പൂ a dropsical disease B.

പൂത്താങ്കീരി Er̀. = കൂത്താങ്കീരി The white-head-
ed babbler.

പൂതി pūδi S. 1. (√ പൂയ്) Stinking. 2. (പൂതം)
purity. 3. Tdbh. of ഭൂതി : തിന്മാൻ വളരേ പൂ. പ
ഞ്ചപൂതി അഞ്ചും തെളിഞ്ഞു No. vu. fully satisfied.

പൂതിയുണൎത്തി a Stercoria (= പീനാറി or മീ
ന്നാറി).

പൂതിവക്ത്രം S. a bad smelling mouth. Nid 39.

(പൂ:) പൂത്തട്ടം a salver for presenting flowers.

പൂത്തരിഞ്ഞി Sk 2. a flower-tree (or പൂങ്കു
റിഞ്ഞി?).

പൂത്തറ an altar of earth = അട്ടാലം KM. chiefly
of Kāḷi in കളരി. — No. also for ഓണം = മാ
തോർ തറ Palg.

പൂത്താട 1. a kind of rice (മോടൻ). 2. a fish.

പൂത്താടി N. pr. a deity of mountaineers.

പൂത്താലി (see താലി) N. pr. fem.

പൂദ്വാരം V1. a city-gate.

പൂനമ്പി KU. = പുഷ്പകൻ N. pr. of a caste.

പൂനീർ = പനിനീർ rose-water.

പൂനുക pūnduɤa So. (fr. പൂഴു). To sink in the
ground, വിശിഖം പൂന്തി ChS.

പൂത്തു, കുഴിപ്പൂത്തു So. a grave.

v. a. പൂത്തുക (പൂഴ്ത്തുക) 1. to press into ചവിട്ടി
ച്ചളിയിൽ പൂത്തും MR. (a threat). മുട്ട എഴു
തി നെല്ലിൽ പൂ a kind of charm; suspected
persons must take a certain egg out of a
heap of rice, when the thief will be detected.
ചക്രം എഴുതി ധനുമ്മേൽ പൂത്തേക്ക Mantr.
തീയിൽകൊണ്ട കായി പൂത്തി (to cook it).
2. to bury ശവം എത്ര ആഴം കുഴിച്ചിട്ടു പൂ
ത്തിയതു jud. — also met. നേരിനേ പൂത്തു, ക
ളവു പൂത്തു (vu. — ത്തി) പറഞ്ഞു = മറെച്ചു.

(പൂ:) പൂന്തുകിൽ a fine flowered cloth മഞ്ഞപ്പൂ’
ലും Bhr. (of Kr̥šṇa’s), Pay.

പൂന്തുറ N. pr. the original abode of the ances-
tors of Tāmūri (ഏറാടിമാർ), who thence is
called കോഴിക്കോട്ടു പൂന്തുറക്കോൻ KU.

പൂന്തേങ്ങ B. the bulbous root of lotus.

[ 715 ]
പൂന്തേൻ nectar of flowers പൂ’നേ വെല്ലുന്ന ന
ന്മൊഴിമാർ CG. — പൂ. മൊഴിമാതു KU. Saras-
wati. പൂന്തേന്മൊഴിയാൾ VetC.

പൂന്തൊത്തു a bunch of flowers.

പൂന്തോട്ടം a flower-garden.

പൂപം pūbam S. A cake പായസപൂപാദികൾ
[Bhg.

(പൂ:) പൂപ്പട a heap of flowers.

പൂപ്പന്തൽ a shed decorated with flowers.

പൂപ്പരുത്തി So. = പൂവരചു.

പൂപ്പിക്ക, പൂപ്പു see under പൂക്ക.

പൂമകൾ (lotus-born) Lakshmi, Bhg. പൂ’ളാണ
I swear it by L., Pay.

പൂമഠം the house of a പൂനമ്പി.

പൂമണം Anj. the scent of flowers.

പൂമരം a tree that bears flowers, esp. = പൂവ
രചു (loc).

പൂമലർ a full-blown flower നന്മണം തൂകുന്ന
പൂമലൎക്കാവിങ്കൽ EM. = പൂങ്കാവു.

പൂമഴ = പുഷ്പവൃഷ്ടി (പൂ. തൂക Bhg.)

പൂമാതു Lakshmi RS. (=പൂമകൾ).

പൂമാല a garland of flowers RS.

പൂമീൻ a trout.

പൂമുഖം a veranda or bower to enjoy the
sea-breeze & solitude കോലത്തിരി പൂ’ത്തു
വന്നു കാവല്ക്കാരേ വരുത്തി TR.

പൂമുണ്ടു TP. a fine royal cloth.

പൂമൈ soft body നിന്നുടെ പൂ. പൂണ്മാൻ Si Pu.
— പൂമേനി id. RS.

പൂമ്പരാഗം CG. pollen of flowers = foll.

പൂമ്പൊടി 1. pollen of flowers ആമ്പൽ തൻ
പൂ. CG. 2. = പൂണ്പൊടി q. v., as ചരണ
പ്പൂമ്പൊടി CG.

പൂയ pūya = പൂജ. Worship of lower Deities
(കഴിപ്പിക്ക, വെക്ക).

പൂയക്കല്ലു, see തുലാം = ഏത്തക്കല്ലു.

പൂയം pūyam 1. S. (പൂതി) Pus. പൂയരക്ത പൂ
ൎണ്ണം VilvP. 2. Tdbh. of പുഷ്യം the 8th lunar
asterism, Cancer & the head of Hydra. മകര
പ്പൂയം a feast. കൎക്കടവ്യാഴം മകര (മാഘ) മാസ
ത്തിൽ വരുന്ന സൽപൂയത്തുനാൾ KU. the time
of Māmāngam.

പൂയൽ pūyal aM. = പൂചൽ T. Having a brush,

fight പൂയലിൽ അരക്കനീവണ്ണം പൊരുതു, പൂ.
കിട്ടുമളവു, പൂ. മേവി വന്നണഞ്ഞു RC.

പൂര pūra (T. excess). A (huntg.) expression
ആണയും പൂരയും?

I. പൂരം pūram S. (പർ). 1. Filling കൎണ്ണപൂരം
Nal. a decoration of flowers that fills the ears.
2. quantity esp. of water കാരുണ്യപൂരമാം
വാരിരാശേ CG. O Višṇu! തൃക്കൺപാൎക്കേണം
കാരുണ്യപൂരമേ KR. ധാന്യത്തിൻ പൂരവും അ
വ്വണ്ണമേ CG. സൈന്യപൂരത്തെ ഒടുക്കി Brhmd.

II. പൂരം Tdbh. (പൂൎവ്വഫല്ഗുനി S.) 1. The 11th
asterism, lump of Leo. 2. പൂരക്കളി, പൂര
വേല the Saturnalia of Malabar, a feast in
Kumbha, (end of March) in memory of Kāma’s
death (called the day of തെറിവാക്കു). താരം
അഴിയാതേ പൂ. കൊള്ളാമോ prov. മാടായ്ക്കാ
വിൽ പൂരം കളി എന്ന അടിയന്തരം TR. ചിനെ
ക്കത്തൂർ പൂ. തനിക്കൊത്തവണ്ണം prov. — met.
നല്ല പൂ. ആയ്ക്കഴിഞ്ഞു No. = ഘോഷത്തോടേ.
3. B. = പഴുതാർ.

പൂരണം pūraṇam S. (പൂരം). 1. Filling വില്ലി
നേ പൂ. ചെയ്യും KR. will bend the bow. സ
ന്താനപൂ. വരുത്തുക Sk. to obtain the desired
posterity. 2. hairs of silk for the use of
women.

പൂരാടം Tdbh. of പൂൎവ്വാഷാഢം The 20th
asterism, bow of Sagittarius പൂ. പിറന്ന പു
രുഷൻ prov. (= very strong, see മകം).

പൂരാണി pūrāṇi V1. The rake of a weaver’s
warp.

പൂരായം pūrāyam T. So. Close attention. പൂ.
ചെയ്ക to scrutinize V1.

പൂരിക pūriɤa S. 1. A cake. 2. T. So. P.
būrī, C. ബൂരിഗെ a certain trumpet V1. (B.
in Hos. 5, 8.)

I. പൂരിക്ക pūrikka (പൂരം) S. To fill v. a.
പാത്രംതന്നിൽ ഗോമയം പൂരിച്ചു പിന്നേ പൊ
തിഞ്ഞു കെട്ടി; പൂജിച്ചു സേവയേ പൂ. CG. to
accomplish, ഇച്ചൊന്ന കാരിയം പൂരിയാതേ CG.
പാപത്തെ പൂരിപ്പാൻ പൊകൊല്ല to commit.
2. v. n. to be full നാട്ടിൽ അനൎത്ഥങ്ങൾ പൂരി
ക്കുന്നു SG. = നിറയുന്നു, so പൂരിച്ചിതമ്പുകൊ

[ 716 ]
ണ്ടാകാശവീഥിയും Bhr. കാതിനിക്കു കുന്തളവും
പൂരിത്തു Mantr. നൽപ്പാൽകൊണ്ടു പൂരിച്ചുള്ള
അധരം, പാരിടം പൂരിച്ച ഭാരം CG. കാരിയം
എല്ലാം പൂരിച്ചൂതായി is all accomplished.

CV. പൂരിപ്പിക്ക to get fulfilled ശാപം പൂരി
പ്പിച്ചു Bhr. മനേരഥം പൂ’ക്കും VCh.

II. പൂരിക്ക N. pr. fem.

പൂരു pūru S. (Ved.) Man & N. pr., പൂരുഷൻ
= പുരുഷൻ.

പൂരുരുട്ടാതി & പൂരോരുട്ടാതി (a. astr.)
Tdbh. of പൂൎവ്വഭാദ്രം The 25th asterism, also
പൂരുട്ടാതി & പുരട്ടാതി.

പൂർ pūr S. (Nom. of പുർ, പുരം) in N. pr. നി
[ലമ്പൂർ etc.

പൂൎണ്ണം pūrṇam S. (&പൂരിതം part. of പർ).
1. Filled, full തിങ്ങിന തിമിരത്താൽ പൂൎണ്ണരാ
ത്രി PT. 2. accomplished പൂ. ആക്ക = പൂരി
പ്പിക്ക to complete. കണ്ടത്തിന്നു പൂൎണ്ണ(ാ)വകാശി
MR. entire & sole owner.

പൂൎണ്ണകുംഭം S. a jar filled with holy water,
Royal water-vessel V1. KU.

പൂൎണ്ണഗ്രഹണം a total eclipse (പൂൎണ്ണസൂൎയ്യഗ്ര —,
പൂൎണ്ണചന്ദ്രഗ്ര —) N. ദേശങ്ങളിലും etc. പൂൎണ്ണ
ഗ്രാസമായിട്ടു (opp. ന്യൂനഗ്രാസം) കാണും
astr. tract.

പൂൎണ്ണചന്ദ്രൻ S. the full-moon.

പൂൎണ്ണത S. fullness.

പൂൎണ്ണപാത്രം S. a vessel full of rice (= 256
handfuls); a vessel filled with clothes, orna-
ments, etc. to be scrambled for at a festival.

പൂൎണ്ണമാസി, പൂൎണ്ണിമ S. the full-moon; high-
water (also പൂൎണ്ണി V1.)

പൂൎത്തം S. 1. filled. 2. merit.

പൂൎത്തി S. fullness നിന്റെ കീൎത്തിയും യശസ്സും
പൂ.യാം Cr Arj. ആൎക്കുമേ പൂ. ആയില്ല CG.
could not see, hear, enjoy enough പൂ. വ
രുത്തുക to satisfy.

പൂൎവ്വം pūrvam S. (പുരഃ & പുരാ). 1. The fore-
part, front, East. 2. former, old. 3. In
Cpds. accompanied or preceded by: നമസ്കാര
പൂ. ചൊന്നാൾ SiPu. with a bow. മതിപൂ’മ
ല്ലാഞ്ഞാൽ ക്ഷമിക്കേണം KR. ആദരപൂ. Mud.
(മനഃ —, ബുദ്ധി — intentional).

പൂൎവ്വകം S. id. — (2) പൂൎവ്വകന്മാർ (So. പൂൎവ്വിക
ന്മാർ) V1. predecessors. — (3) ഭക്തിപൂ. വീ
ണു VilvP. വിധിപൂ’മായി KR. according to
law. വിശ്വാസപൂ. VetC. trustingly.

പൂൎവ്വകാലം S. old time. പൂൎവ്വകാലേ once; lately.

പൂൎവ്വഖണ്ഡം S. the eastern, hilly part of
Malabar.

പൂൎവ്വജൻ, — ജന്മാവു S. an elder brother. ത്വൽ
[പൂൎവ്വജന്മാർ CC.

പൂൎവ്വജന്മം S. a former birth പൂ’ന്മസ്നേഹബ
ന്ധേന മേവിനാർ SiPu. a love that seems
the effect of having belonged to each other
in former births.

പൂൎവ്വദേവൻ S. an original God; Asura പൂ’ന്മാ
രോടു ദേവകൾ നിരക്കേണം Bhg. — പൂ’വാ
രാതി AR. Rāma.

പൂൎവ്വധനം the capital (money) പൂ’മായി വെ
ച്ചുകൊണ്ടു Arb.

പൂൎവ്വന്മാർ the ancestors, predecessors. പൂ. വാ
ണു Bhr. MR. പൂൎവ്വന്മാർ കാലമേ from gen-
erations.

പൂൎവ്വപക്ഷം S. the fortnight of the increasing
moon (opp. അപര — ).

പൂൎവ്വപദം S. the first member of a compound
word. gram.

പൂൎവ്വവൽ S. as before VetC.

പൂൎവ്വവൈരം S. old hatred (കുടിപ്പക) പൂ. ഉ
ദിച്ചു നൃപനു Brhmd.

പൂൎവ്വശത്രു S. a hereditary enemy, sworn enemy.

പൂൎവ്വശിഖ S. the forelock of the Kērala Brah-
mans, മങ്കുടുമ KM.

പൂൎവ്വാംഗം S. the face. പൂ. വീണു Vil. prostrat-
[ed himself.

പൂൎവ്വാചാരം S. ancient customs.

പൂൎവ്വാചികം V1. fate? (prob. പൂൎവ്വാൎജ്ജിതം S.
obtained by former works).

പൂൎവ്വാനുഭവം S. time-sanctioned possession
(VyM. limited to 3 generations = 105 years).

പൂൎവ്വാപരം S. 1. East & West, Brhmd. 2. the
former & latter പൂ’രവിരോധം പറക V1.
to contradict oneself.

പൂൎവ്വാഹ്നം better — ഹ്ണം S. forenoon (6 Nāl̤iɤa
after പ്രാഹ്ണം). പൂ’ത്തിങ്കൽ സാക്ഷ്യം ചോ
ദിക്കേണം രാജാവു VyM.

[ 717 ]
പൂൎവ്വേണ S. (instr. of പൂവ്വം 3.) in accordance
with എന്റെ ആധാര പൂ. നടക്കുന്നു MR.
on the strength of my document.

പൂൎവ്വോത്തരം S. 1. North-east, Bhg. 2. the
former & latter.

പൂറം V1. or പൂറു V2. 1. Buttocks, also പൂ
നൽ So. 2. membr. mul. (=പൊച്ച).

പൂറവട്ടം comedy, farce V1. (perhaps പൂര —).

പൂലി pūli? C. Tu. M. പൂലിവരാഹൻ A certain
old pagoda (a coin).

പൂലുവൻ pūluvaǹ (fr. foll. or = പുല്ലൻ, പു
ള്ളുവൻ?) Palg. A palm-climbing caste lower
than Il̤awars (Cochin enclave); a slave, low
servant No. വീട്ടിൽ പിറന്നവൻ പൂ. prov. പൂ
ലുവ wretch! — ഞാൻ അവന്റെ പൂലുവത്തി
യോ fem.; also പൂലുവപ്പട്ടി (abuse.).

പൂൽ = പുകിൽ, പൂവൽ.

പൂവം pūvam (പൂ + അകം?) A fine timber tree
പൂവത്തെണ്ണ V2. — (also പുകം).

(പൂ): പൂവട്ടക a bowl in temples; met. a bald
head പൂവട്ടത്തലെക്കു ചികിത്സയില്ല prov.

പൂവത്തം a tree that yields a red dye, Rubia
manjista പൂവത്തു Bengal madder (also പു
വ്വത്തു, see പൂവം, പൂവൽ).

പൂവൻ (C. Te. puńǰu, Tu. pūńǰe a cock). 1. a
cock പൂവനിളങ്കോഴി കൂകി TP. പൂവങ്കോഴി.
2. the male of plants പൂവൻ കഞ്ചാവു B.
3. a good plantain sort പൂ. പഴവും വേണ്ട
Anj. പൂവൻകായി.

പൂവന്തി Sapindus laurifolius (പുളിഞ്ചി or പൂ
വിരിഞ്ഞി).

പൂവമ്പൻ Kāma, പുഷ്പശരൻ.

പൂവരചു 1. Hibiscus populneus. 2. = പൂവി
രിഞ്ഞി (sic! ഇരഞ്ഞി?).

പൂവൽ pūval 1. (VN. of പൂക്ക). Flourishing
or T. M. red colour (=പൂവത്തു) in പൂവലംഗം,
SiPu. പൂവൽമേനി, പൂവൽമൈ CG. a fine
body. 2. B. a fruit with the flower attached,
empty pod. 3. dampness, moisture (=പുകിൽ).
മഴ പെയ്തു പൂൽ അടങ്ങിട്ടില്ല No. = നനവു മു
മ്പേയുള്ള നനവോടെത്തിയില്ല the rain has
not penetrated the soil. പൂൽ ഉള്ള സ്ഥലത്തു

കുമിൾ; വിത്തു ഇരുപൂലിൽ ആയ്പോയി No. has
sprouted only partly (the field must be resown).
met. ഇന്നിന്നവനു നല്ല പൂൽ അല്ലേ = No. he
thrives. 4. a crop എത്ര പൂവ്വലുള്ള നിലം, ഇരു
പൂവ്വലുള്ളതു Arb. (see പൂ, പൂപ്പു, പുകിൽ).

പൂവാ Neg. V. not flourishing in പൂവാച്ചെത്തി
(see തെച്ചി).

(പൂ:) പൂവാങ്കുറുന്തല Cacalia rotundifolia.

പൂവാഞ്ചൂടു = കാട്ടുതുമ്പ (Malap.).

പൂവാട (ആട) =പൂഞ്ചേല f. i. പൂവാടവിരിക്ക
KU. (= പാവാട?).

പൂവാർ (ആർ) rich in flowers പൂ. കുഴലാൾ —
കുഴലി RC. Sīta. — പൂ. പൊഴിൽ RC. a
flower-garden.

പൂവാൽ (പൂ 2.) cattle with marked tail, a
royal income ചെങ്കാണ്പും പൂവാലും KU.

പൂവാളി = പൂവമ്പൻ, N. pr. male.

പൂവിരഞ്ഞി No., — ലഞ്ഞി So. = ഇരഞ്ഞി 109;
see പൂവരചു or പൂവന്തി in Rh. Purinsji.

പൂവിൽ a flower-bow പൂവില്ലു കൊണ്ടവൻ, പൂ
വില്ലവൻ, — ല്ലോൻ CG. Kāma.

പൂവെണ്ണ (എണ്ണ) a fragrant oil.

പൂവേണി ladies with well-adorned hair വണ്ടാർ
പൂ. തന്റെ മുഖം VCh.

പൂഷാവു pūšā S. (പുഷ്). A genius of the
sun. (Ved.) പൂഷാവോദയേ കുളിച്ചു Sk.

പൂശാരി T. M. A low priest, see പൂജാരി.

പൂശുക, see പൂചുക.

പൂള pūḷa T. M. 1. Silk-cotton പൂളപ്പഞ്ഞി;
also the tree, Bombax malabaricum ഇലവം;
പൂളവൃക്ഷത്തിന്മേൽ ഒരു കൊറ്റി വാസം ചെയ്തു
Arb. പൂളപ്പൂ. GP 66. — Kinds: യുരോപ്പ —, നാട്ടു
പൂള. 2. ചെറുപൂള Achyranthes lanata, used
by Sūdras for their funeral ceremonies instead
of Ocimum sanctum കറുകയും ചെ.യും മതി
Anach. 3. So. sour = പുളിച്ച.

പൂളക്കിഴങ്ങു the tapioca root.

പൂളം pūḷam No. A lie (prob. something broken =
പൊളി). പൂ. കൊണ്ടു പാലം ഇട്ടാൽ prov. പൂ.
പറക vu.

പൂൾ pūḷ M. Tu. (fr. പുളക്ക = പി —). 1. A chip,
slice കുരെക്കുന്ന നായ്ക്ക് ഒരു പൂള തേങ്ങാ (&

[ 718 ]
തേങ്ങാപ്പൂൾ) prov. 2. a wedge പൂളും പിടി
ച്ചിളക്കി PT. (= കീലം). പാനെക്കു പൂളുവെക്ക,
ഇടുക prov. (= ആപ്പു). ചെറുപ്പൂൾ Palg. (= No.
ചെറുകരി) a piece of wood to fasten the plough-
share to the plough, കുടപ്പൂൾ Palg. a wedge
to join the plough to the plough-tail.

പൂളുക 1. So. — ളി എടുക്ക to take the eatable
part out of a stone fruit, to extract a mango
or cocoanut with a knife; to wedge asunder,
chip. 2. No. ചെറുതായ് പൂണ്ടു മുറിച്ച തേ
ങ്ങാ. — പൂണ്ടെടുക്ക to slice a cocoanut in
perpendicular direction, opp. വാണ്ടെടുക്ക.

പൂഴാൻ pūl̤āǹ (T. a partridge) B. A kind of
eel (പൂഴുക).

പൂഴി pūl̤i T. M. (C. puḷil, Tu. poye, T. പുഴുതി
& പൂഴ്തി fr. പൂഴുക?). 1. Dust, also earth put
to the roots of trees. ചെമ്പൂഴി ആടി VilvP.
elephants playing by pouring red sand over
themselves (or rather mire? as in T.). പൂ. തു
ടയ്ക്ക CG. (when fallen). 2. the pollen of flowers
(പൂമ്പൊടി), rust മണു്ണു etc.

പൂഴിക്കടകം മറിക TP. to make a summerset
& cut at the enemy’s legs.

പൂഴിക്കല്ലു So. salt.

പൂഴിക്കാ പൂഞ്ഞ an earth-grub B.

പൂഴിക്കൊല്ലൻ So. a mason = പരവൻ.

പൂഴിച്ചേറാടിക്കളിക്ക TP. to play with wet
earth.

പൂഴിച്ചോറു imitation of rice in childish play
പൂ കൊണ്ടു നിവേദ്യം SiPu. പൂ’റാടിക്ക
ളിച്ചു CG.

പൂഴിത്തച്ചൻ Bhr. a mason = ഖനകൻ, പെരു
തേരി, പൂഴിയാശാരി.

പൂഴിത്തരി a sand-corn പൂ. പോലത്തേ പഞ്ച
സാര TP.

പൂഴിനാഗം = ഭൂനാഗം, നിലത്തിര No. ഗ്രഹണ
സമയം പൂ’ത്തിന്നും വിഷം ഉണ്ടു prov.

പൂഴിപ്പടി the sill of a door-frame.

പൂഴിപരിതല തുറാവു MC. = കടല്ക്കൂരി sturgeon.

പൂഴിപ്പിടയൻ So. a venomous snake.

പൂഴിയാശാരി (Weṭṭ.) masons (below Kammā-
ḷars) = പൂഴിത്തച്ചൻ.

പൂഴുക pūl̤uɤa aM. (C. pūḷu & puḷu, Te. pūḍuču).

To be buried ബാണങ്ങൾ പൂഴുന്ന തുണി Sk.;
to stick in the mire, to be lost in the ground പ
ണം പൂണു പോയി, also കാൽ ചളിയിൽ പൂണ്ടു
(sic) പോയി V1. see പൂണുക. — CV. പൂത്തുക q.v.

പൃക്തം pr̥ktam S. (part. of പൎച഻) Mixed,
filled with.

പൃഛ്ശ pr̥ččha S. (√ പൃഛ്). A question ഒന്നു
ണ്ടു പൃ. ചെയ്യുന്നു Bhg. — പൃഛ്ശകന്മാർ വിളിക്കും
VyM. the examining judges in court (hence
പ്രശ്നം, Ge. fragen).

denV. പൃഛ്ശിക്ക S. to ask ഞാൻ ഇവനോടു
കല്യാണം പൃഛ്ശിക്കുന്നേൻ PT. = ചോദിക്ക.

പൃതന pr̥δana S. Fight, army, പൃതനം ചെ
യ്യായ്ക Bhr 8.

പൃത്തികമാവു No. see പൊൎത്തുഗിമാവു.

പൃഥൿ pr̥thak S. (പ്രഥ broad). Separately,
severally. പൃഥക്കായിട്ടു = വെവ്വേറെ KeiN.

പൃഥക്ത്വം S. individuality, also പൃഥഗ്ഭാവം
Bhg.

പൃഥഗ്വിധം S. various, diversified.

പൃഥിവി pr̥thivi S. (fem. of പൃഥു). The earth,
esp. as element പൃ. അപ്പു അഗ്നി വായു ഇവ
നാലും കൂടിയതു കായം MM. പൃ. ചക്രവും കാത്തു
KumK. ruled.

പൃഥിവീപതി S. an earth-ruler, king.

പൃഥു pr̥thu S. Broad (G. platys), ample.
fem. പൃഥ്വീ the earth, (പൃഥ്വീശൻ VyM. land-
lord) = പൃഥിവി; also പൃഥ്വിയിൽ വാണു
പിറക്ക AR. incarnation.

പൃഥുകം S. flattened rice (അവിൽ). വസ്ത്രാ
ൽ പൃ. പിടിച്ചഴിച്ചു ഭക്ഷിച്ചു CC. പൃഥുകമുഷ്ടി
കൾ നല്കി Bhg.

പൃഥുരോമാവു S. scaly. പൃ’മം വിഴുങ്ങി Bhr. fish.

പൃഥുരോമാശി S. a fish-eater, Bhr.

പൃശ്നി pr̥šni S. (സ്പൎശ്) Speckled (cow), N. pr.
a class of R̥shis.

പൃശ്നിഗൎഭൻ S. Kr̥šṇa, Bhg. (or വൃ.).

പൃഷത്തു S. speckled; a drop.

പൃഷ്ടം pr̥šṭam S. 1. (part. pass. of പൃഛ്)
Asked. 2. (സ്പൎശ്) cleaving.

പൃഷ്ഠം pr̥šṭham S. (പ്ര + സ്ഥ, പുറം). 1. The
back പൃ. നന്നെങ്കിൽ മുഖം ആകാ prov. പൃഷ്ഠേ

[ 719 ]
കരേറി Nal. mounted. 2. the upper part രഥ
പൃ. etc. ഗുഹാപൃഷ്ഠം Mud.

പൃഷ്ഠതഃ S. from behind.

പൃഷ്ഠഭാഗം S. the hinder part കഴുതപ്പുറത്തു പൃ’
ത്തേക്കു മുഖമാക്കി ഇരുത്തി MC. പൃഷ്ഠഭാഗേ
KU. behind.

പൃഷ്ഠശൂല S. (പിർട്ടചൂല) a. med. പൃഷ്ഠത്തി
[ന്നു നൊന്തു etc.

പൃഷ്ണി pr̥šṇi S. = പൃശ്നി as പൃഷ്ണികൾ നാഥൻ
CG. Kr̥šṇa (better വൃ.).

പൃ്യ = ൠ mark of contempt, interj.

പെങ്ങൾ peṅṅaḷ (പെൺകൾ) hon. pl. of പെ
ൺ, Sister, when spoken of or to by her brother.
pl. പെങ്ങന്മാർ MR. Anach. (vu. പെങ്ങളമാർ).

പെട peḍa T. M. = പിട q. v. & പെൺ 1. A hen
കരിമ്പെടക്കോഴി TP. അന്നത്തിൻ പെടെക്കു
CG. പൂവൻ പെടയും. 2. a grass. Rh.

പെടുക peḍuɤa (= 4 പടുക). 1. To fall, get
into or under ആനക്കാലുകളുടെ ഇടയിൽ പെ
ട്ടുചത്തു Arb. 2. to happen നമുക്കിങ്ങനേ
പെട്ടതെല്ലാം Nal. അവൎക്ക് ഈ അബദ്ധം പെ
ടും Bhg. പെട്ടപാടു sufferings undergone or
inflicted. ഉച്ചനേരത്തു പെട്ടൊരു വെയിൽ CG.
3. to be in, belong to അളവിൽ പെട്ടു കണ്ടു
MR. enclosed in (=ഉൾപെട്ടു). കരാർ എഴുതീട്ടു
ള്ളതിൽ പെട്ടതു MR. നാട്ടിൽ പെട്ട നായന്മാർ,
കച്ചവടക്കാർ TR. (= ഉള്ള). അതിൽ പെട്ട മുത്തു
രത്നങ്ങൾ എല്ലാം Nal. 4. aux. Verb serving
for Cpds. with Nouns, as ഭയപ്പെടുക to get
into fear, to fear; with Verb. Nouns അടി —,
കെട്ടു —, കുല —, നിറ etc.; also with the Inf.
of Neuter Verbs ഇരിക്കപ്പെട്ട, ഭൂമിയിൽ നിറയ
പ്പെടുക KU. Chiefly with Inf. of Active Verbs
as Passive: രാമനാൽ പടെക്കപ്പെട്ട കേരളം
KU. ജ്ഞാനികളാൽ ഊഹിച്ചൎച്ചിച്ചൎത്ഥിക്കപ്പെടു
ന്ന നിൻ പാദപത്മങ്ങൾ Bhg. imagined, wor-
shipped & desired. പൂൎവ്വന്മാരാൽ സങ്കടം തീൎത്തു
രക്ഷിക്കപ്പെട്ട രാജ്യം HV. അറിയപ്പെടാതു SG.
(freely used only in pedantic translations from
Sanscrit or English).

v. a. പെടുക്ക 1. to enclose, ensnare എന്നെ
പെടുക്കും (=തോല്പിക്കും). പെടുപ്പാൻ പാമ്പു
കൊണ്ടു കടിപ്പിച്ചു Bhr 5. attempted his

life by a snake-bite (= പടുക്ക). Used chiefly
as aux. V. നാരിമാരെ അല്ലൽപെടുക്ക CG.
to bring into grief. കെട്ടു പെടുക്കൊല്ലാ രോ
ഗങ്ങൾ കൊണ്ടെന്നേ Sancr, to confine, അ
വനെ മാൽപെടുത്തതു Bhr. കോഴപ്പെടുപ്പ
വർ CG. 2. (to let fall) മൂത്രം പെടുക്ക So.
to piss = പടുക്ക No.

CV. I. പെടുത്തുക id. the modern aux.V., as
ഭയപ്പെടുത്തുക to frighten. അവനെ ചതി
യിൽ പെടുത്താൻ MR. (= ഉൾപ്പെടുത്തുവാൻ).

II. പെടുത്തിക്ക in പ്രസിദ്ധപ്പെ. MR. to get
published.

III. പെടുവിക്ക in പുറപ്പെടുവിക്ക, — പ്പെടീക്ക
etc. to cause to set out. Even ഭയ —& സ
ങ്കടപ്പെടീപ്പിക്ക TR. to reduce to despair.

പെട്ട peṭṭa T. M. Te. 1. The female of birds
(= പെട), rather So. 2. the female of asses,
camels. പെട്ടക്കുതിര MC. a mare. 3. So. a
couple, brace (C. penṭi coition, Te. peṇḍli
marriage) പെട്ട കെട്ടുക. 4. aM. baldness
പെട്ടത്തലയൻ V1. 2., പെട്ടക്കൂട്ടം a bald race,
പെട്ട ഉണ്ടാക V1.

പെട്ടകം peṭṭaɤam T. M. (see പെട്ടി). A box,
chest പെട്ടികൾ പെട്ടകങ്ങളും Nal. ചാപം പ
ട്ടുകൾ പൊതിഞ്ഞിട്ടു വെച്ച പെ. KR. ചൂൎണ്ണംപെ.
തന്നിൽ നിറച്ചിങ്ങു കൊണ്ടുവാ CG.— അറപ്പെ.
VyM. a drawer, തന്റെ പെ’ത്താക്കേണം prov.
must shut up.

പെട്ടി peṭṭi T. M. Te. (C. peṭṭige, Tu. peṭṭe
from Te. പെട്ടു to put, place പിടം S.). 1. A
box, trunk ൧൪ പെ. പൊൻ ഉണ്ടു TR. full of
gold. പെ. കൂട്ടിക്ക to get made. പെ. മുഖം തുറന്നു
TP. പൊന്നിട്ട പെ., പട്ടിട്ട പെ. TP. a money-
box, cloth-chest, തൻപെ. കൾ നിറക്കേണം
VCh. grow rich. കട്ടപ്പെട്ടി No. a mould for
adobes, bricks. 2. So. the touch-hole of a
gun, also പെട്ടിത്തുള No.

പെട്ടിക്കട്ട No. a brick dried in the sun (adobe),
opp. ഉരുട്ടുകട്ട 195.

പെട്ടിക്കാരൻ B. who has charge of a wardrobe.

പെട്ടിപ്രമാണങ്ങൾ a chest of documents,
title-deeds, etc. B.

[ 720 ]
പെട്ടു peṭṭu 1. adv. part. (പെടുക). Getting into
a direction, towards കീഴ്പെട്ടു തല്ലുവാൻ ഓങ്ങി
യ നേരത്തു മേല്പെട്ടു പോയതു CG.; often വട്ടു,
ഓട്ടു & treated as a noun, f. i. തെക്കോട്ടേക്ക്
ഒഴുകും Bhg. 2. പെട്ടെന്നു പെട്ടന്നു suddenly,
unexpectedly: either like the sound of having
fallen, or from C. Te. Tu. പെട്ടു a blow, slap
(in T. വെട്ടെന violently).

പെൺ peṇ T. M. C. (Tu. poṇ fr. പെൾക
aT. to desire?, Te. peṇḍli, C. peṇḍi coition,
marriage = പിട, പിടി, പിണ). 1. A female,
esp. a female child ഇല്ലത്തു പെൺ പെറ്റപോ
ലേ prov. [ആണും (78) പെണു്ണുമല്ലാത്തവൻ].
2. a girl, maid-servant, pl. പെണു്ണുങ്ങൾ. 3. a
bride ദ്രവ്യം കൊടുക്കാതേ പെണ്ണിനെ കിട്ടുമോ
SiPu. ചേദിപൻ തന്നുടെ പെണ്ണിനെ കൊണ്ടു
പോയി CG തമ്മിൽ പെൺ കൊടുക്ക to inter-
marry. ചേലക്കു ചേൎന്ന പെൺ (in Marumacka-
ttāyam), മാലക്കു (ം ചേലക്കും) ചേൎന്ന പെൺ (in
Mackattāyam). പുതിയ പെണ്ണു No. a bride.
പൺകാണം present by the bridegroom to
the father of the bride, refunded to him
on repudiating her (കുറവമൎയ്യാദ).

പെൺകാൎയ്യം woman’s business പെ. വങ്കാൎയ്യം
prov.

പെണ്കുട്ടി 1. a girl = പെണ്കിടാവു, പെൺകു
ഞ്ഞു. 2. N. pr. vu. പെണു്ണൂട്ടി.

പെൺകുല killing a woman CG. = സ്ത്രീഹത്യാ;
പെ. എന്നുള്ളൊരു ശങ്ക KR.

പെൺക്കൂട്ടക്കാർ the relations of the bride.

പെൺ‌കൂട്ടുകാർ a bride’s train accompany-
ing her after marriage to her husband’s
house No. loc.

പെൺകെട്ടു 1. a weaver’s knot (opp. ആൺ
കെട്ടു). 2. wedding, marriage esp. with
Māpiḷḷas പെൺകെട്ടുക; also പെൺകെട്ടു
കല്യാണം കഴിക്ക Anach, a marriage
which allows the bride to remain in her
mother’s house. രണ്ടു കുട്ടികളുടെ പെ. ക
ല്യാണം MR.

പെൺകൊട So. marriage B.

പെൺകൊടി a young woman, a beauty = സ്ത്രീ

രത്നം, as ചന്തമെഴുന്ന പെ. മാടം DN. ക
ഷ്ടം എൻ പെ. ത്തൈയലാൾ SiPu. my dear
daughter.

പെൺകോലം a female form, പെ. ആയ ദേ
ഹം Sil. (of a puppet).

പെൺചൊൽ woman’s advice, also പെഞ്ചൊൽ
കേട്ടു KU.

പെൺജാതി 1. a woman; womankind. 2. T.
So. the wife, also പെഞ്ചാതി V1.

പെണ്ടാട്ടി T. M. (T. പെണ്ടു woman) 1. the wife.
(C. peṇḍati). കണാരന്റെ പെണ്ടാട്ടിയോടു
ചെല്ലുകകൊണ്ടു TR. (adultery). 2. a
palace-woman V1.

പെണ്ടി M. C. Te. a girl, woman ആൺ പുണ
രാത്ത പെണ്ടിയും മാന്യമില്ലാതേ ദൃശ്യതേ po.
കാതറ്റ പെ. ക്കു കാട്ടിലും നീളാം, ഭിക്ഷെ
ക്കു വന്നവൻ പെ. ക്കു മാപ്പിള്ള prov. the
daughter of the house. — ആരും ഇല്ലാപ്പെ
ണ്ടി (claimed by Rājas) ക്കു (al. അടക്കമി
ല്ലാ —) 1000 കോൽ തിരിയേണം prov.

പെണ്ണൻ effeminate (= പെൺശീലമുള്ള V2.).

പെണ്ണപ്പൻ the father-in-law.

പെണ്ണമ്മ So. the mother-in-law.

പെണ്ണാറു (better പെന്നാറു) N. pr., the Pennar
river KR 4.

പെണ്ണാലി B. effeminate, a hermaphrodite.

പെണ്ണാൾ a female laborer or slave.

പെണ്ണാശ desire for women, prov.

പെണ്ണിൻപിള്ള (& പെൺപിള്ള) a woman,
wife ചില പെണു്ണുമ്പിള്ളമാർ TR. പെ. എന്നു
വെച്ചാൽ എല്ലാവൎക്കും ഒക്കും TR. are to be
treated mercifully by all (also പെ. എല്ലാ
വൎക്കും ഒക്കേ prov.).

പെണ്ണില്ലം the house of the bride (of castes
below Nāyars). No.

പെണ്ണില്ലക്കാർ the relations of the bride
[loc.

പെൺനാൾ certain asterisms (നാൾ 2.).

പെൺപട 1. an army of women പെ. യായുള്ള
ഞങ്ങൾ CG. 2. women’s fight, പെ. പട
യല്ല prov.

പെൺപട്ടി So. a bitch; പെൺപന്നി a sow.

പെൺപന a female palmyra-tree.

[ 721 ]
പെൺപിറന്നവർ women; also honor, woman.

പെൺപെറുക്കി a lecher.

പെണ്മണി fig. = സ്ത്രീരത്നം f. i. പെ. മാണി
ക്യമേ PT.

പെൺമുറി the upper half of a cocoanut.

പെൺമൂലം (? or പെൺനൂൽ?) assignment of
property to a female W.

പെൺവഴി the female line പെ. യിൽ കൊടുത്തു
കിട്ടിയടങ്ങിയ നാടു KU. — പെൺവഴിമൂപ്പു
dignity of the first lady in a royal family.
(പെൺമൂപ്പു dominion of a woman).

പെൺവാഴ്ച 1. the rule of a woman. 2. marri-
age പെ. അടിയന്തരം MR.

പെണു്ണു peṇṇuɤa aM. (=പേണുക q. v.)
To take care of, use, take to oneself ഭോജനം
പെണ്ണിത്തെളിഞ്ഞു, ഭോജനം പെണു്ണുവാൻ കാമി
ച്ചു, ഗോമയം കൊണ്ടുള്ള ലേപവും പെണ്ണിനാർ;
so നിൎണ്ണയം, സ്വാദ്ധ്യായം, ക്ഷാളനം പെ CG.

പെനത്തുക penattuɤa B. To cackle as a hen.

പെയർ peyar T. M. (C. pesaru, Tu. pudāru).
A name, aM. പിയർ mod. പേർ q. v.

പെയ്യുക peyyuɤa T. M. (Te. C. poyyu). 1. To
pour, rain. v. n. മഴ പെയ്തു. പെയ്യാപ്പുര a roof
put on boats, also a temporary shed against
rain = So. ചോരാപ്പന്തൽ — met. പെയ്തിതു സ
ന്തോഷം കൊണ്ട് അശ്രുക്കൾ ജനങ്ങൾക്കു AR.
സന്തോഷം പെയ്യുന്നു മാനസത്തിൽ CG. പ്രജക
ൾക്കു പെയ്ത് ഓരാനന്ദം നിറയുന്നു Mud. 2. v. a.
ദേവകൾപെയ്യുന്ന പൂമഴ, ബാണഗണം അവൻ
പെയ്തു Bhr. തേൻ പെയ്ത താമരപ്പൂ, വാരിയെ
പെയ്യുന്ന വാരിദങ്ങൾ CG. കിരണങ്ങൾപെയ്യും
വയ്യവൻ. RC. scattering rays. വല പെ V1. to
fish. fig. പെയ്ത സന്തോഷേണ Bhg. 3. to
patch or solder metal vessels = തുളിക്ക.

VN. പെയ്ത്തു raining, as പെ. വെള്ളം.

CV. പെയ്യിക്ക to cause to rain മാരി പെ. ട്ടേ
വാസവൻ RS. ഇന്ദ്രൻ വൃഷ്ടിയെപ്പെ’ച്ചു;
കാലത്തു വേണുന്ന വാരിയെ പെ’ച്ചു പാലിച്ചു
കൊള്ളുവാൻ പൂജിക്കുന്നു CG.

പെരമ്പു perambu̥ palg. = പുരമ്പു q. v. ൟഴ
വത്തേ പെ. പോലേ ചാൺ വെട്ടുമ്പോൾ മുളം
നീളും prov. like rattan = വണക്കമില്ല.

പെരു peru T. M. C. (Te. C. pen, C. Tu. her).
Great, large, chief; in the cpd. words often
wavering between No. രി & So. രു, neuter
പെരുതു; പെരുതായി ചെയ്തീടുന്ന നരൻ VCh.
often, much. ചാപല്യം പെരുതു Bhr. (വലിയ
is more in modern use).

പെരിക Inf. (=പെരുക) much, as പെ. ക്കാ
ലം KU. പെരികേ ഓടി po. എന്തിനു പെ.
പ്പറയുന്നു AdwS. in short.

പെരിക്കാൽ 1. a large foot പെ’ലും പെരിക്ക
യ്യും KR 5. 2. elephantiasis (So. പെരിങ്കാൽ,
Port. panicale).

പെരിങ്കാക്കവള്ളി. Acacia scandens.

പെരുങ്കുരികിൽ 1. Omphalobium pinnatum, Rh.
2. a kite B.

പെരിച്ചാഴി T., (— ളി). M. the bandicoot, a
large rat, eaten by Oṭṭars, എലി പന്നി പെ.
പട്ടരും വാനരൻ തഥാ prov. found in a for-
saken town. പെ. കൂമൻ പെരിയ പൂച്ചയും
നിറഞ്ഞു KR.

പെരിച്ചെവിമാൻ a kind of deer. B.

പെരിഞ്ചെല്ലൂർ N. pr. a Brahman colony near
Cavāy, with 3000 armed Brahmans KU.

VN. പെരിപ്പം (പെരുക്കുക II.) 1. greatness നി
ന്റെ പേരും പെ’വും ചൊല്ലവല്ലേൻ Anj.
ശൂരത ഏറിന പേരും പെ’വുമുള്ളോർ മരിച്ചു
Bhr. പെരിപ്പമാണ്ടിരിക്കിലും RC. though
great. എത്രയും പെ. ഉണ്ടു Bhg. it is a long
story. ആന തൻ കൊമ്പു രണ്ടും പെ’മായി
വാങ്ങി RC. 2. multitude, plenty പാപ
ത്തിന്നു പെ. എങ്കിൽ നരകത്തെ പ്രാപിക്കും
AdwS. = ആധിക്യം. — trouble V1.

പെരിപ്പാമ്പു Boa CC.; also പെരിമ്പാമ്പു palg.
[MC.

പെരിമ = പെരിപ്പം see പെരുപ്പം.

പെരിമ്പടപ്പു 1. N. pr. the Cochin dynasty (പെ.
സ്വരൂപം) & kingdom; the name is derived
from the dense population KU. or from a
palace പെരിമ്പടക്കോയിൽ വാണ തമ്പു
രാൻ TP. a kingdom of 52 (or 82) കാതം, 18
മാടമ്പി, 42 കാൎയ്യക്കാർ under ബാല്യത്തച്ചൻ,
150,000 or 300,000 warriors KU. പെ’പ്പിലേ
പടപോലേ prov. 2. (loc,) menstruation,
see പടപ്പു 2.

[ 722 ]
പെരിമ്പറ a large double drum ദേവകൾ പെ.
അടിച്ച നാദഘോഷം Bhr.

പെരിയ adj. large, great. n. (see above), as in
പെരുതാക്കുക to enlarge, exaggerate. —
പെരിയ കള്ളൻ TR. a notorious thief, &
പെരിങ്ക —. — പെരിയോരോട് എളിയോൻ
നടു പറയരുതു prov.

പെരിയണ്ടമുക്കു (T. അണ്ട vicinity). N. pr. a
small fief of Calicut, under two Nambiḍi
പെ’ക്കി. കിഴക്കേ നമ്പിടി with 1000
Nāyars under Chōvara Kūr̀u, & പെ. പടി
ഞ്ഞാറേ നമ്പിടി with 500 Nāyars under
Pudukōṭṭa Kūr̀u KU.

പെരുകു peruɤu̥ So. (പെരകു Palg.) = പിരകു
Clerodendron, the leaf also പെരുവില.

പെരുകുക peruɤuɤa (പെരു). T. M. v. n. To
grow large, be multiplied ഇണ്ടൽ പെരുകീ
ടുന്നു വ്യാധി കൊണ്ടു Anj. കുടി പെരുകുവിൻ
Genov. — (Inf. പെരിക q. v.)

VN. I. പെരുക്കം 1. largeness, size നിലത്തി
ന്റെ പെ’ത്തിന്റെ അവസ്ഥ വിചാരിച്ചു
കോല്ക്ക് ൬൧൧ പെ’ത്തിന്നുള്ള സ്ഥലം; ൟ
൬൧൧ പെ’ത്തിന്റെ സ്ഥലം MR. — ഒരു
കോലിനു ൨൪ പെരുക്കം palg. i.e. വിരൽ.
2. multiplication, repetition പെരുക്കം
കോൽ etc. a cubic Cōl.

II. പെരുക്കു augmentation (in gram, by de-
clension & conjugation); the overflow of
a river V1.

I. പെരുക്കുക, ക്കി 1. To augment. മരം പെ.
a ceremony on Utrāḍam, with pāṇar beating
the Maďďaḷam, to secure a rich crop. നെൽ
പെ. a similar act, presenting the first sheaf
to Laxmi and abstaining from giving alms.
പെ’വാൻ പണ്ണാരം പുക്കു TP. 2. to multiply
(=ഏറ്റുക) സംഖ്യയെ നാലിൽ പെരുക്കി TrP.
ഇവറ്റെ പത്തിൽ പെരുക്കി Gan. തള്ളകളെ ത
ങ്ങളിൽ പെ. CS. (also with ആൽ, കൊണ്ടു).
3. T. to sweep.

പെരുങ്ങുക = പെരുകുക to be prolific ഒരു ക
ടച്ചി പെറ്റു പെരുങ്ങി ഓരാല നിറഞ്ഞു (loc.)
പെരുങ്ങിണി N. pr. m. & f. of Cherumārs So.

II. പെരുക്കുക, ത്തു T. M. (C. Tu. perpu, C.
Te. perču, pečču, C. Tu. hečču). 1. To grow
much, abound പെരുത്ത കോപത്തോടു Bhg. —
adv. part. പെരുത്തു much, many = വളരേ,
പെരിക. പെരുത്തന്തരം ഉണ്ടു No. 2. to grow
thick പെരുത്ത കാട്ടിന്നടുവിൽ CC; to grow stiff
പാൽ പെരുത്തു പോയി milk spoiled. കാൽ
പെരുത്തു പോക So. to be benumbed (തരിക്ക).

VN. പെരുപ്പം, see പെരിപ്പം.

CV. അവരപ്പയറു മൂത്രം പെരുപ്പിക്കും GP.

(പെരു): പെരുകടി V1. what can be taken
with 3 fingers.

പെരുങ്കളയം B. a certain disease.

പെരുങ്കാടു a thick jungle, Bhg.

പെരുങ്കാണം B. a leguminous plant.

പെരുങ്കായം (see കായം) Assa fœtida.

പെരുങ്കാറ്റു a storm പെ’ം മഴയും prov.

പെരുങ്കിഴങ്ങു Aristolochia (ൟശ്വരമുല്ല).

പെരുങ്കുലം a Panchāla tribe, that varnish
wood (Buch.).

പെരുങ്കുറാവിൽ B. a tree.

പെരുങ്കൊല്ലൻ a blacksmith.

പെരുങ്കോര a Cyperus.

പെരുതളം a peacock അറുമുഖപ്പെ. Mantr.

പെരുതേരി N. pr., a caste of bricklayers. No.

പെരുത്തലമട്ടൽ about two cubits of the head
of a cocoanut-branch പെ. ചവിട്ടുംപോലേ
prov. (the other end will fly up).

പെരുത്തലമീൻ So. & പെരുന്ത. the sheat-
fish, Silurus pelorius (S. ശൃംഗി).

പെരുനാൾ a festival, also പെരുന്നാൾ കഴി
ഞ്ഞാൽ TR. (esp. of Mpl.); even of several
days ൩ ദിവസത്തേ പെ. TR.

പെരുനാഴി = ഇടങ്ങാഴി (കള്ളപ്പെ. Bhr.)

പെരുനീർ stools = മലം.

പെരുന്തച്ചൻ a carpenter.

പെരുന്തലക്കുത്തു intense headache പെ’ത്തി
ന്നു മരുന്നു a. med.

പെരുന്തലമത്സ്യം?, പെ’തന്ത്രം Tantr.

പെരുന്തീൻ B. a banquet.

പെരുന്തൃ ക്കോയി (&വി)ലപ്പൻ N. pr. a tutelar
deity of Kōlanāḍu, at Taḷiparambu KU.

[ 723 ]
പെരുന്തേൻ honey gathered by large bees.

പെരുന്തൊലി a tree (=കുമ്പിൾ). Palg.

പെരുപ്പം (see പെരി —), പെരുമ (C. Tu.
hemme) excellency, grandeur, pride; abun-
dance.

പെരുമനം KU. N. pr. one of the 64 Grāmams.
[Coch.

പെരുമൻ V1. a big man.

പെരുമരം (T. അരലു) Ailanthus excelsus, the
name from the med. power of the bark
(=പെരുന്തൊലി?). Natives speak of a പെ.
the stem of which may hide an elephant.

പെരുമരുന്നു So. Aristolochia= പെരുങ്കിഴങ്ങു.

പെരുമലസമാനം CrArj. = വന്മല.

പെരുമൽ T. So. 1. swelling of the stomach, by
tympany V1. 2. a title of princes, before
they are made kings V1. (prh. പെരുമാൻ?)

പെരുമാൻ 1. a kind of deer, വെൺപെ. B.
2. T.M. a superior, God എൻ പെരുമാനേ
Bhr 1. എൻ പെരുമാന്തൻ അനുഗ്രഹം etc.

പെരുമാറുക, see പരിമാറുക.

പെരുമാൾ T. M. (=പെരുമാൻ, fr. ആൾ?).
1. a superior, chief നിൎമ്മൎയ്യാദപ്പെ. Bhr. a
most impudent person. 2. the title of Gods
വീരഭദ്രപ്പെ. ചെന്നു Bhg4. പെ. ആണ by
Višṇu. പെ’ളും ഭഗവതീടെ കാരുണ്യം കൊ
ണ്ടു ഒക്കയും ഗുണമായ്‌വരും TR. — കിഴക്കു പെ‍.
തമ്പുരാൻ TP. (Siva, No. also കിഴക്കോട്ടീ
ശ്വരൻ; പെരുമാളന്റെ ഉടക്കു vu. = ബാധ).
കറക്കണ്ടർ പെ. Anj. Siva. 3. a king അര
ചകൾ, അസുരകൾ കുലപ്പെ. Bhr.; so ചേ
ര—, ചോഴ —, പാണ്ടി —, ൟഴപ്പെ. V1.
chiefly the king or emperor over the whole
of Kēraḷa ൧൮ പെരുമാക്കന്മാർ KU.

പെരുമീൻ 1. the morning star, Venus V1.
2. the large sheat-fish B.

പെരുമുഖം the part of an elephant’s head
between the tusks. പെ. വെക്ക to push
with the head.

പെരുമുട്ടു B. white swelling in the knee.

പെരുമ്പടപ്പു V1. = പെരിമ്പടപ്പു.

പെരുമ്പടി 1. coarse, gross. 2. = പെരുമ്പിടി.

പെരുമ്പനി an epidemic fever.

പെരുമ്പാടു immoderate menstruation.

പെരുമ്പിടി 1. a strong clutch, a harsh rule
പെ. യിൽ അകപ്പെട്ടാൻ. 2. extortion
നികിതിപ്പണം എടുപ്പിക്കയും പെ. എടുപ്പി
ക്കുകയും TR. പെരുമ്പടിയായിട്ടു (sic! prh. =
പെരുമ്പിടി) കണക്കുകൾ ഞങ്ങടെ നേരേ
ഉണ്ടാക്കി TR. unjust demands.

പെരുമ്പുടവ B. coarse cloth (=പരു), so പെ
രുമ്പൊടി coarse powder.

പെരുമ്പുഴ N. pr. the river of പഴയനൂർ, So.
of Cavāi KU.

പെരുമ്പൊതി B. the stomach.

പെരുവയറു a pot-belly. — പെ’റൻ also drop-
sical V2.

പെരുവഴി a highway അവനു പെ. തെറ്റേ
ണം TP. an honor due to rank; met. royal
road പരഗതി വരുത്തുവാൻ പെ. VilvP.
വേദാന്തസാരം അറിവാനായി നേരുള്ള പേ.
കാട്ടീടേണം Anj.

പെരുവഴിപോക്കർ TR. travellers. പെ’ഴി
യാരുടെ സംഗം പോലേ Bhg.

പെരുവാഴ a sort of rice-corn B.

പെരുവിരൽ the thumb, great toe.

പെരുവിലയൻ precious, as cloth CC.

പെരുവെള്ളം an inundation പല തുള്ളി പെ.
prov.

പെരും also before വ, ശ etc. പെരും വില്ലാളി
കളിൽ അവനു പെരുമ ഉണ്ടു KR. പെരും
ശരമാരി Bhr. etc.

പെരെച്ചൻ N. pr. m. of Tīyars No.

പെരോൽ perōl (പേരുവൽ = പെരുകൽ?) in
പെ. വിത്തു Mixed seed, കൂട്ടുവിത്തു as വിത്തു
പേരോലായി പോയി (loc.).

പെറാച്ചി & — രാ — No. A small river-fish.

പെറുക per̀uɤa T. M. C. Tu. pedu (see പിറ
ക്ക). 1. To bring forth. പെറ്റു കിടക്ക to be
confined, പെറ്റെഴുനീല്ക്ക to recover from lying
in. ഗൎഭത്തിൽനിന്നു പെറ്റു വീഴുമ്പോൾ PT.
പെറുവാൻ ഞാൻ ഒമ്പതു പെറ്റു TP. 9 children.
നായി പത്തു പെറ്റിട്ടും prov. മൃഗി പെറ്റുണ്ടാ
യ്‌വന്നു മൃഗജാതികൾ Bhr. Mr̥ga’s offspring are.
അവൾ പെറ്റൊരു ദിവ്യൻ ഉണ്ടാം KU. ഞണ്ടു,

[ 724 ]
മണ്ഡലി, കായൽ, വാഴ, കുടപ്പന പെറ്റാൽ ശേ
ഷിക്കയില്ല prov. പെറ്ററിയിച്ചു പോക to in-
form the husband of the birth of his child.— പെ
റ്റവൾ the mother (opp. മച്ചി prov.) ഉറ്റൊരും
പെറ്റോരും ചുറ്റമാണ്ടോരും CG. പെറ്റോന്നു
ഇല്ലാത്തത് പോറ്റിയോന്നോ prov. പെറ്റമ്മ
the real mother, — ക്കു ഇല്ലാത്തതോ പോറ്റിയ
മൂത്താച്ചിക്കു prov. Often with Gen. അവന്റെ
പെറ്റ ഉമ്മ MR. മരിച്ചു പോയ പെറ്റ ഉമ്മ;
the term is reverentially & endearingly used
with other ladies പെറ്റോരമ്മേ TP. — met.
മായ പൊയ്യാകിൽ അതു പെറ്റവ മെയ്യാകുമോ
KeiN 2. its productions. 2. T. aM. to obtain,
get. അന്നു പെറും അൎത്ഥം (doc.) the price it
will then fetch, so much as it is worth. അന്നു
പെറും വില അറത്തവും വാങ്ങി TR. (see bel.) —
in po. ചൊല്പെറ്റു നിന്നുള്ള രത്നം CG. famous.
തൻ ജായ എന്നു പേർ പെറ്റു CG. is called.
തേൻ പെറും വാക്കു Nal. honeyed words = ഉള്ള.

പെറും അൎത്ഥം. or പെറുമ്പണം (loc.) = ഒറ്റിയ
വകാശം buying a field without the ജന്മം.
(see 2.)

പെറുവാൾ (ആൾ) the third term in the rule
of three, of the same kind with തള്ള, also
called ഹരിച്ചു വരുന്ന സംഖ്യ CS. പെറു
വാളാൽ പിളളയെ ഏറ്റീട്ടു തളളയാൽ കിഴി
ക്ക CS.

പെറുക്കു 1. = പി —. 2. see under II. പെറു
[ക്കുക.

I. പെറുക്കുക per̀ukkuɤa aM. To cause to
get പത്തുകഴുത്തനെ തട പെറുത്താൻ RC. offer-
ed resistance to Rāvaṇa.

II. പെറുക്കുക M. Te. C. (peggu & heraku to
choose, Tu. peǰe, T. por̀ukku). 1. To pick up,
take up one by one, as എരുന്തു MR., fire-wood,
stones for a sling, to glean fruits, അരിമണി
Bhr. തൂകുമ്പോൾ പെറുക്കേണ്ടാ prov. don't spare.
വിറകിട്ടു തീയും പെറുക്കി അങ്ങതിൽ വറട്ടി KR.
(al. പെരുക്കി.) — met. അവൻ പെറുക്കിപ്പോയി
has become a gleaner, beggar.

VN. പെറുക്കു in കാലായ്; — 243, താപ്പിടി —
444 പിടിത്താൾ —; ഒന്നാം പെറുക്കു (for
the owner) No. gleaning.

പെറുക്കി one who gleans, greedy after ഇരന്നു
നടക്കുന്ന പെറുക്കികൾ, തുക്കിപ്പെ. & പെ.
ത്തുക്കി 464, പെ. ത്തുക്കിച്ചി f. No. — പെൺ
പെറുക്കി a lecher.

പെറ്റം peťťam So. A jungle (?) T. bull (Te.
peyya, Tu. petta cow), hence പെറ്റക്കന്നു B.
a wild buffalo.

പെറ്റൻ adj. stout, robust.

പെളി peḷi = പൊളി. A chip രണ്ടു പെളിയാക്കി
Bhg 10.

പെളിക = പിളക്ക, പൊളിക (C. Te. peṭlu)
to burst, as boils മുഴ പെളിയും a. med.
പാറമേൽ വീണുടൻ മെയ്യും പെളിഞ്ഞു, വാ
രിജം അന്നത്തിന്റെ വാർനഖം ഏറ്റു പെ
ളിഞ്ഞതു CG.

പെളിക്ക 1. v. a. = പൊളിക്ക to burst, split
ചെന്നായ്ക്കളെ പെളിച്ചു പുറപ്പെട്ടു വന്നു Bhr.
(one eaten by them). മീൻ പെ. to disem-
bowel fish. കൂടിതു പെളിയാതേ Mud. without
breaking the cage. നിൻ ചെവി പെളിപ്പൻ
RS. 2. v. n. intens. അവിട മുറിഞ്ഞാൽ
ചോര പെളിച്ചു വെതുവെതപ്പായും MM. will
spirt forth.

പേ pē T. pēy (Tdbh. of പിശാച്). 1. A demon
ശകലങ്ങൾ പരന്തിന്നും പേക്കും ഊണാക്കി RC.
പേ കേറ്റുക to make one possessed, charm a
field or fruit-tree (with ola etc.), the opp.
പേ. ഇറക്കുക, ഇളക്കുക etc. പേ. അകലുക
CG. 2. rage, പേയെല്ലാം ഏതുമേ കാട്ട വേ
ണ്ടാ CG. madness, also പേരോഗം MC. പേ
കൂടിയ പാമ്പു an irritated serpent V2. പേയാ
യി പോയി CG. delirious. പേ പറക, also
പേയും വിച്ചും (പൊയ്യും) പറക to talk nonsense
പേ പറഞ്ഞീടിനാർ ആയവണ്ണം CG. abused.
പേയില്ലാതേ പറഞ്ഞു CG. calmly. 3. con-
fusion, viciousness. പേയറ്റ ചേവടി Anj.
faultless. പേയറ്റു നിന്നൊരു ജായ CG., hence
പേച്ചുര, പേയുള്ളി, പെയ്പുൽ etc.

പേക്കണം (ഗണം, see തിളെക്ക 460) a host of
devils.

പേക്കാറ്റു B. east wind, Palg. whirlwind ചുഴ
ലിക്കാറ്റു, So. a storm കൊടുങ്കാറ്റു.

[ 725 ]
പേക്കാൽ 1. So. a knock-knee. 2. No. plants
to grow too high.

പേക്കാളം B. a harsh sounding trumpet.

പേക്കുതിര a vicious horse.

പേക്കുരങ്ങു RS. devil of a monkey.

പേക്കുറുക്കൻ 1. a tiger (euph. V1.). 2. a
mad jackal.

പേക്കുല a blighted bunch.

പേക്കൂൺ B. a poisonous fungus.

പേക്കൂത്തു devil's dance, also പേയാട്ടം; con-
fusion.

പേക്രാന്തൻ B. a mad man.

പേക്കോലം 1. a figure in devil's dress, scare-
crow. പേ. കൊണ്ടു Pay. horribly dressed
out. 2. miserable appearance.

പേച്ചി T. female fiend CG. (in പിള്ളതിന്നി
പ്പേച്ചി Palg.); also met.

പേച്ചുറ്റു V1. disorder, friends falling out.

പേച്ചൊട്ട B. a blighted palm-flower.

പേത്തല B. small branches of gourds, which
must be taken off to render the gourd
fruitful.

പേത്തുണി mean cloth അവിൽ പേ. തന്നിൽ
ചേൎത്തു CG.

പേനായി a mad dog പേനായ്‌വിഷം, പേനായി
നാൽ കടി ഏറ്റവൻ; so പേപ്പട്ടി.

പേപ്പട a mad fight പേ.ക്ക് അറുതിവന്തു RC.

പേപ്പിടി B. threatening.

പേപ്പെടുക to be driven out of one's mind,
often = ഭയപ്പെടുക f. i. പേടിയും കൈവിട്ടു
പേപ്പെടാതേ CG. പേപ്പെട്ടു വന്ദിച്ചു Bhg.
ബീഭത്സാദികളൊക്കേ പേപ്പെട്ടു Mud. con-
founded. എന്തു ഗതി എന്നു പേപ്പെട്ടു നി
ന്നിതു സൈന്യം Bhr. despaired.

പേപ്പെടുത്തുകCG. to drive to despair = പേ
യാക്കുക, പേയായി പോകുമാറാക്ക.

പേപ്പെരുമാൾ a mad king AR. (Rāvaṇa).

പേമഴ heavy rain CG. പേ. പോലേ ചൊരി
ഞ്ഞു ശരങ്ങൾ.

പേമുല Bhr. a poisoned breast.

പേമൊഴി CG. and പേവാക്കു vicious language,
abuse.

പേയൻ V1. silly.

പേക്കൻ pēkkaǹ Tdbh. of ഭേകം A frog, toad
പേക്കത്തവള B. a large frog, പേക്കാന്തവള MC.
a toad, No. also പേക്കന്തവള.

പേക്കുക pēkkuɤa (loc.) To cook? in children's
play പാറ്റി ÷ കുത്തി ÷ ചേറി ÷ കൊഴിച്ചു ÷ പേ
ക്കിപ്പേക്കിത്തിന്നു ÷ പിടിച്ചു (Can.)

പേചകം pēǰaɤam S. (fr. foll.?) An owl.

പേചുക pēǰuɤa T. aM. (C. Te. pēl̤u). To
speak. തമ്മിൽ പേച്ചലോടണഞ്ഞു RC. challeng-
ed. തങ്ങളിൽ പേശി PP. talked=പേശുന്ന കാല
മിതല്ല CG. എതൃപേശും Bhg. to rival. —also
to chatter as birds V1.

പേച്ചു T.C. speech മലയാം പേച്ചു V1. language.
പേച്ചുകാരൻ a talker.

പേച്ചക്കാൽ pēččkāl B. = പേക്കാൽ 1. prh.

പേച്ചി? see under പേ. — പേച്ചക്കാലൻ & പേ
ച്ചുകാലൻ So. dragging one leg, who does:

പേച്ചുനടക്ക = പിഴെച്ചു, പേച്ചിപ്പേച്ചി നടക്ക
(as drunkards). So.

പേട pēḍa T. M. (fr. പെട q. v., Te. pēḍe
beardless face). The female of a deer, turtle;
a pea-hen etc. മൃഗപ്പേടയെക്കണ്ടു Nal. കുയിൽ
പേടച്ചൊൽ CG.

പേടമാൻ doe.— പേ. തടങ്കണ്ണാൾ RC. പേ. ക
ണ്ണിമാർ Nal. — യാൾ VetC.

പേടകം pēḍaɤam S. (fr. പെട്ടകം). A basket,
box. SiPu.

പേടി pēḍi (T. aC. Te. hermaphrodite, effe-
minate. C. Tu. hēḍi). Fear, cowardice (in Tu.
pōḍike). അവനിലേ പേടി Bhr., also അവങ്ക
ന്നു fear of him; even Dat. നിങ്ങൾക്കു പേടി
യും ശങ്കയും കൂടാതേ TR. പേ. പുക്കു V2. afraid.
പേ. അകം പുക്കാൽ കാടകം സ്ഥലം പോരാ
prov. (opp. പേ. കളഞ്ഞു Mud.). പേടിയോട്
ഓടിനാർ Mud. fled. പേ. കാട്ടുക 1. to show
fear. 2. to frighten, threaten പേ. യാം വ
ചനം Mud. a terrific word. പേ.യും വിറയ
ലും Bhr. ഇടവലമുള്ളവൎക്കു പേ. തീൎന്നു TR. ceased
to mind Government.

പേ. ഇടിക്ക 1. to make a new-born male
child fearless by beating the door or

[ 726 ]
wooden partition of the house B. = പേ. ത
ല്ലുക (superst.). 2. Weṭṭ. palpitation.

പേടിക്കാരൻ a coward, timid.

പേടിതല്ലുക (No. — Chāvakāḍu) = പേ. ഇടിക്ക
to give 3 shouts & 3 claps on the ground
with a മട്ടൽ (superst.).

പേടിക്ക M. Tu. (pōḍika) 1. to be afraid,
a horse to shy. പേടിച്ചോടി fled. 2. v. a.
to fear, with Acc. & Dat. കാക്കയുടെ ഒച്ചെ
ക്കു പേടിക്കുന്നവൾ prov.

പേടിച്ചുതൂറി M., പേടിത്തൂറി No. heart-chilled.
CV. പേടിപ്പിക്ക to frighten.

പേടിപ്പൊണ്ണൻ So. B. very timid.

പേടു pēḍu̥ T. M. (Tu. C. bōḍu hornless, — see
പേടി). What is seedless, unproductive, shri-
velled പൂവായത്തോട്ടത്തിൽ പേടില്ല prov. പേ
ടുകായ്ക്ക to bear shrivelled fruits. പേടായ്ക്കായ്ക്കും
മരം ChS. കായി പേടായിപ്പോയി. Defects in
cocoanuts: അരിപ്പേടു No. (തരിപ്പേടു Er̀.)
sweet, yet useless, മടൽപേടു without a shell
(only തൊണ്ടു), മരപ്പേടു with a wood-like
tasteless kernel, വെള്ളപ്പേടു only water & no
kernel. തൊണ്ടും പേടും, പേടും പിടിയും prov.
പേടുതേങ്ങ, So. പേടുതേങ്ങാ an empty cocoa-
nut.

പേട്ടുമുട്ട, (So. ചീമുട്ട) an addled egg പേ'ട്ടെ
ക്കു പട്ടിണിയിടല്ല (പാടുകിടക്കല്ല) prov.

പേട്ട pēṭṭa T. Te. C. A suburb (Tu. pēnṭe
bazar), chiefly in N. pr. മഞ്ചേശ്വരപ്പേട്ടയിൽ
TR. — വണ്ടിപ്പേട്ട Palg. = വണ്ടിത്താവളം.

പേൺ pēṇ (Te. pēḍu splinter, see പെളി).
A wedge രഥത്തിന്റെ പേണുകൾ മൂന്നും മുറിച്ചു
KR. പേണുകൾ ചീന്തുംവണ്ണം Bhg.

പേണുപടി & പേമ്പിടി V2. so much as can
be taken with 2 fingers.

പേണാഴി, പേണാത്തുള B. a hole cut in the
end of timber to put a rope through.

denV. പേണിക്ക (തൂണു) No. = കവളി ഉണ്ടാക്ക.

പേണിടുക to split asunder palm-trees etc.

പേണി V1. (cleft) the hoof of cattle.

പേണുക pēṇuɤa T.aM. (Te. penču). To foster,
take care of ഐയം ഇരപ്പോർ പേണിയകൂത്തു
Pay. undertaken.


പേണം V1. caution, പേണമായി carefully.

denV. പേണിച്ചു കൊണ്ടുപോയി perhaps over-
cautiously.

CV. പേണിപ്പിക്ക Palg. f. i. വരമ്പു = വണ്ണം
വരുത്തുക, ഉടെച്ചു പൊതിയുക Palg.

പേത്താൻ pēttāǹ B. Afresh, again, prob. =
പേൎത്തും.

പേദ്യം pēďyam (Tdbh. of ഭേ — ) Maltreat-
ment, slight tortures employed to extort con-
fession etc.

പേന pēna (Gond. penk fr. പേ? penates V1.)
1. A ghost, spirit അമ്മ മരിച്ചു പേനയായി കൂ
ടി TP. പേന കൂടി the cause of children’s
illness f. i. കൊതിപ്പേന കൂടിയിരിക്കുന്നു said
of infants that wish for every thing. The
malady is cured by an offering in the chamber
of the ancestors പേനെക്കു കൊടുക്ക. 2. a
miser of the worst description.

പേൻ pēǹ T. Te. C. M. A louse, the black kind
ൟരും പേനും; തലപ്പേൻ & ശീലപ്പേൻ etc.

പേമ്പിടി V1. see പേൺപടി.

പേമ്പിണി (fr. പേ?) in പേച്ചി തൻ പേമ്പി
ണിപോക്കുവാൻ CG. to render that flend's
poison ineffective.

പേയി T. see പേ A demon.

പേയം pēyam S.( പാനം) Drinkable തോയവും
പേയവും SiPu. (=പയസ്സ്). ജലമാദിയാം പേ
യങ്ങൾ KR. ഭോജ്യപേയാദികൾ Bhr.

പേയ S. gruel (med.)= കഷായം, കഞ്ചി.

പേയുക pēyuɤa 1. So. (പേ). To spoil, make
useless. 2. No. (=പിശയുക) പേഞ്ഞു വാങ്ങു
ക to haggle, importune for more.

പേര Port. pēra A pear, applied to Guava,
Psidium pyriferum പേരമരം, പേരക്ക. — മ
ലാക്കപ്പേര Psid. pomiferum, (see പേഴ).

പേരകം pēraɤam = തേരകം Ficus asperrima;
vu. പേരോത്തില.

പേരൻ pēraǹ T. M. A grandson (from പേയ
രൻ name-bearing) also പേരമകൻ m., — ൾ f.,

പേരക്കുട്ടി m. & f. Palg.

പേരക്കിടാവു 1. id. 2. a cousin (loc).

[ 727 ]
പേരൻപിലാവു (or വേരൻ —) N. pr. a place
where the Calicut Nāyars were mustered
about the break of the monsoon. പേ'ലാ
ക്കീഴ് യോഗം KU.

പേരി pēri Tdbh. of ഭേരി. A drum പേരിച്ചൊ
ല്ലാൾ Bhr. RC.

പേരിക (id.) N. pr. a pass of the Wayanāḍu,
also പേരിയെക്കു പോയി TR. com. പേര
യിച്ചുരം.

പേരിസ്ത് P. fihrist, A list MR.

പേരുക pēruɤa T. M. (T. പെയരുക, hence
പകരുക). 1. To come off, be plucked up. കടം
പേൎന്നു V1. is exacted, received. 2. cattle to
turn in ploughing. (പിരക്കുക 663).

VN. പേൎച്ച 1. collection V1. — ഇവന്റെ കയ്യിൽ
നിന്നു ഒരു പേൎച്ചയില്ല Palg. = കിട്ടുകയില്ല
2. excuse B.

v. a. പേൎക്ക 1. (= പകൎക്ക) to copy, transcribe
കണക്കു പറഞ്ഞു പേൎത്തു തുടങ്ങി, ഇങ്കിരിസ്സ്
വാചകങ്ങളെ മലയാളത്തിൽ പേൎക്കും TR. ഭാ
ഷ പേൎക്ക V1. to translate. 2. (= പെരു
ക്ക) see പേൎത്തു 2. 3. a. v. of പേരുക 1:
മരം, പാറ, കുറ്റി, ചുവരിലേ കല്ലു etc. പേ
ൎത്തെടുക്ക Palg. to dig up.

പേൎത്തു 1. again പേൎത്തു പേൎത്തു ചെഞ്ചരം പൊ
ഴിച്ചു VilvP. പേൎത്തു പറക to communicate
to others V1.; to repeat. 2. (prh. = പെരു
ത്തു) much, entirely ഭിക്ഷുക്കളെ പേൎത്തുപാ
ൎത്തു PT. പാൎത്ഥിവരെ പേൎത്തു ഞാൻ പിരിക
യാൽ KR. പേൎത്തും അടുത്തു പൊരുതാർ Bhr.

CV. പേൎപ്പിക്ക to get copied etc.

VN. പേൎപ്പു a copy, duplicate പേൎപ്പാക്കി copied.
കൎണ്ണാടകത്തിന്റെ പേ. translation of the
C. original. പള്ളിപ്പേ. a ceremony to drive
away sorcery B.

I. പേർ pēr T. M. C. Te. (= പെരു before
Vowels) Great, in many names of plants പേ
രേലം etc.

പേരപ്പൻ No. (rare) father's or mother's father
(മൂത്തപ്പൻ); Trav. father's elder brother,
mother's elder sister's husband (വലിയ
പ്പൻ). പേ. വന്നതു കണ്ടായോ നീ CG. pa-
ternal uncle, (chiefly Brahm.)

പേരമ്മ No. (rare) mother's or father's mother
(മൂത്തച്ചി); Trav. mother's elder sister,
father's elder brother's wife, also പേരച്ചി
B. (വലിയമ്മ).

പേരാറു N. pr. the Ponnāni river (S. വൃഹന്നദി
KM.). പേരാറ്റിലേ വെള്ളം കൊണ്ടഭിഷേ
കം KU.

പേരൽ Ficus Indica, the 4th tree of Mēru
Bhg 5. പെരിയ പേ'ലും വലം വെച്ചു KR.
ചെറുപേ. Ficus terebrata. അത്തിപ്പേരാൽ
Ficus excelsa, Rh.

പേരിടി a loud noise, as of billows RC.

പേരൂർ N. pr. തൃശ്ശിവ — Trichoor, famous for
its women പെൺ ചേരും പേ. നഗരി Pay.
ശിവപേരൂരുള്ളൊരു പെണു്ണുങ്ങൾ.

പേരൊലി a loud noise, Bhr.

പേർമഴ Bhr. (prh. പേമഴ).

II. പേർ T. M. Te. (fr. പെയർ see പേൎപ്പു). 1. A
name, as it were the duplicate of a person or
thing. ഇല്ലപ്പേർ, വീട്ടുപേർ the family name.
പേർ ഇടുക to name (= വിളിക്ക, കെട്ടുക). തക്ഷ
കൻ എന്ന പേരിട്ടു കൊണ്ടു Bhr. പൈതങ്ങൾ
രണ്ടിന്നും പേരിട്ടു കൊള്ളേണം CG. ഗോക്കളെ
പേർ ചൊല്ലി നീള വിളിക്കയും CG. കണിശൻ
ഇനിക്കു മുമ്പേ പേർ വിളിച്ചു prov. (why call
my name so often). പേരുമാത്രവും കിട്ടാ & പേർ
മാത്രം ശേഷിക്കും PT. will utterly perish. എന്നു
പേർ പൊങ്ങും Bhg. called. 2. a person,
individual നാലു പേർ = നാല്വർ; രണ്ടു പേർ
കളും ഉടുത്തു Nal. ഏഴു പേരുടെ നാമങ്ങൾ Bhr.
വധിക്കേണ്ടും പേരിൽ ആർ KR. who belongs
to the വദ്ധ്യന്മാർ? എയ്യുന്ന പേരുകൾ Bhr.; എ
പ്പേരും (often written എപ്പ്യേരും) all, any
persons or things എപ്യേരുമേ Nal. 3. notorie-
ty, fame പേരും പെരിപ്പവും Bhr. etc. പേർ
പെറ്റ, കൊണ്ട, ഉള്ള famous. പേ. നടക്കേണം
ലോകങ്ങളിൽ Sk. പേ. കെട്ടു പോയി No. loss
of credit.

പേരാക 1. to be something, have a title ഒരു
ഉദ്യോഗം ചെയ്തിട്ടു പേരാകേണം (or എടു
ക്കേണം). 2. to be notorious എന്നു പേരും
ആകും TP. it will be said. ഏലം നൂറു തുലാം

[ 728 ]
നികിതി എന്നു പേ'കുന്നു TR. the reputed
amount of cardamom revenue.

പേരാമ്പറ്റു B. an annual offering.

പേരിൽ T. M. concerning the name, upon,
about അവരുടേ പേ. ഇവനു വളരേ പ്രിയം
ഉണ്ടു Arb.

പേരില്ലാൻ ദൈവം No. a Paradēvata of Kuša-
vas in Arickilāṭṭu̥ (Kaḍatt.).

പേരുമാത്രം വെപ്പു a deed by which the pro-
prietor foregoes all claim to his land, tho'
refraining from giving the നീർ, thus re-
taining the bare title of ജന്മി W.

പേരെടുക്ക to assume or mention a name.

പേൎക്കു instead of, for പണ്ടാരപ്പേ. കോഴി
പിടിക്ക TR. as for Government purposes.
നമ്മുടെ പേ. കാൎയ്യം നടക്കുന്നവർ TR. my
agents.

പേർപകൎച്ച change of names; custom of
Nāyars to give their children lengthened
names (as അനന്തക്കുറുപ്പു for അനന്തൻ).
പേർ പകൎന്നു കൊടുക്ക TR. (in adopting a
prince).

പേർ പറക to put forth a name as a gua-
rantee. കുമ്പഞ്ഞിന്റെ പേരും പറഞ്ഞു തമ്പു
രാൻ എന്റെ ദേശം പിടിച്ചടക്കി TR. pre-
tending it was for the H. C.

പേർവഴി a list or registration of names, mod.
P. പേരീസ്ത MR. as if from പേർ.

പേർവിളി giving a name.

I. പേറു pēr̀u T. M. (VN. of പെറുക). 1. Birth,
bringing forth, as പേറുകാലം, പേറ്റുതിങ്ങൾ
the last month of pregnancy. പേറ്റുനോവു, —
പുര (= ൟറ്റു —). പേറ്റുമരുന്നു തീറ്റുന്നു (mid
wives). പേറുഭരിക്ക So., പേറു വലിക്കുന്നവൾ
Palg. a midwife. ഒന്നു പെറ്റു പേറുമാറി (a
riddle) = വാഴ. പേറുമാറിയവൾ past child-bear-
ing. 2. aM. what is obtained, deserved, =
ഫലം, luck. പേറു പെറുക V1. to deserve.

II. പേറു C. M. (പെറുക്കുക II.). A load, esp.
bullock-load പേറെടുക്കുന്ന എരുതു, കെട്ടും പേ
റും കൊണ്ടു പോകരുതു TR. കുടകുമലയിന്നു
പേ. കിഴിഞ്ഞു prov. വണ്ടിവഴിയില്ല തലപ്പേ
റായികൊണ്ടു പോകേണം head-load.

പേറുകാരൻ f. i. possessor of a bullock with
two water-bags.

പേറുക C. M. Tu. (Te. per̀uku) to load as oxen,
pile up; കെട്ടിപ്പേറി നടക്ക, പേറിക്കൊൾ്ക
to bear heavy burdens. അൎത്ഥം കെട്ടിപ്പേറി
Nal. തൂറിയോനേ പേറിയാൽ പേറിയോനേ
യും നാറും prov. കളരി അടിച്ചു വാരി പൂവും
പേറി വിരിക്ക TP.

പേറുമാടു = പൊതിമാടു.

പേറ്റി pēťťi No. (പെറുക, see also I. പേറു)
A midwife.

പേലവം pēlavam S. Delicate, soft പേലവ
കാന്തി കലൎന്ന (Stuti).

പേശലം pēšalam S. (പിശ്, G. poikilos).
1. Pleasing, beautiful പേശലാംഗി Genov. പേ
ശലകേശം, — വാദിനി CG. പാദങ്ങൾ ഏശും അ
പ്പേശലമായ രേണുലേശം CG. 2. dexterous.

പേശസ്സു pēšas S. (പിശ്) Shape. — പേശസ്കാരി
a former, embroiderer പേ. യേ ഓൎത്ത കീട
ങ്ങൾ എന്ന പോലേ Bhg 10.

പേശി S. Lump of flesh, foetus മാംസപേ
ശി Bhr.

പേശുക, see പേചുക.

പേശ്വാ P. pēshwā, A leader; മാറാട്ടിപേ
ശ്വാവു TR. the first minister of Mahr.

പേഷണം pēšaṇam S. (പിഷ്). Grinding =
അരെക്ക.

പേഷ്കാർ P. pēshkār, A foreman; title of the
4 collectors over the 4 provinces of Trav. &
of 1 in Cochin; in Mal. a revenue or police-
officer ദിവാൻ കച്ചേരിയിൽ പേ'ർ or — രൻ;
ഉപ്പുപേഷ്കാരൻ TR. പേഷക്കാരേ മുമ്പാകേ
ബോധിപ്പിച്ചു jud.

പേഴ pēl̤a T. So. C. (പേടകം) A basket of reeds,
Palg. of bamboo-slips, No. of എഴുത്തോല.

പേഴ് pēl̤ or Pēl̤u Rh. Careya arborea (= ആ
ലം So.) also Pēl̤a, Rh. = പേര Psidium.

പേഴത്തി B. = പേയത്തി (see അത്തി).

I. പൈ pai Tdbh. of പശു A cow. പൈക്കളെ
തീറ്റാൻ, പൈകറപ്പാൻ PT. — പൈക്കാതി V1.
a silly beast. — പൈത്തൊഴുത്തു a cow-house,
also പൈക്കൂടു.

[ 729 ]
II. പൈ (= പയി 1.) Hunger പൈ പെരുത്തു
വെണ്ണ കട്ടു Anj., also പൈതുടൎന്നു hungry. പ
യ്യും പൊറുത്തു CG. പൈ കെടുക്ക Bhr. to satisfy
the hunger, പൈകേടു കൂടാഞ്ഞിട്ടു CG. not yet
appeased.

പൈക്ക, ച്ചു, to hunger പനിക്കും പൈക്കും ദാ
ഹിക്കും a. med.

VN. പൈപ്പു No. Weṭṭ., പള്ളപ്പൈപ്പു Palg.
[hunger.

III. പൈ T. So. Bag = പയിമ്പ, also stomach.
പൈക്കൂറ V1. a large purse.

IV. പൈ, പൈം = പചു Green, young, fresh;
with many Cpds.

പൈകാമ്പർ P. paighām-bar, Message-
bearer, prophet (Mpl. song പൈ'രേ വീസ
വിലിൽ പോരുവാൻ).

പൈക്കം paikkam So. 1. (പൈ II.) Hunger.
2. Tdbh. of ഭൈക്ഷം alms; mendicity, mean-
ness.

പൈക്കിടാവു (പൈ I.). പൈ'ങ്ങളേ മേച്ചു
Bhr. So. A female calf; a steer fit to be
let loose.

പൈങ്കം (പൈ IV.) N. pr. fem.

പൈങ്കണ്ണി Palg. a tree.

പൈങ്കിളി green parrot (even പൻകിളി‍‍). Bhr.
പൈ. പ്പെൺ.

പൈങ്കൊപ്പര No. coppara of cocoanuts not
fully ripe.

പൈങ്ങ & — ങ്ങാ young fruit, chiefly of the
areca-palm.

പൈച്ചി N. pr. = പഴച്ചി.

പൈതൽ paiδal (IV. പൈ. T. പയ്യൻ, പയൽ)
1. A child, ആൺപൈ. TP.; hon. പൈതലാൻ
m., — ലാൾ fem. പയ്തൽ നടന്നു Bhg. a prince
of soma age. ഉണ്ടായ പൈതൽ Bhr. an infant
born. കിളിപ്പൈ. KR. a young parrot. — pl.
പൈതങ്ങൾ (vu. പശുങ്ങൾ). 2. N. pr. a man.
പൈതവൻ N. pr. a deity of Kaṇakkas.

പൈത്തുമ്പൽ B. (I. or III. പൈ) Bezoar.

പൈത്യം paityam S. (പിത്തം) Biliousness;
madness, folly.

പൈത്യക്കാരൻ a fool.

പൈതൃകം paitr̥ɤam s. (പിതർ). 1. Paternal

പൈതൃകനിയോഗത്താൽ KR. by father's com-
mand. അസ്ഥികൾ മജ്ജസ്നായുപൈതൃകം, രക്തം
തോൽമാംസം മാതൃജം VCh. 2. ancestral.

പൈത്രം S. ancestral; a day of the Manes,
equal to a lunar month (astrol.).

പൈത്യ്രം s. ancestral, as പൈ'രാജ്യം AR.

പൈദാഹം (II. പൈ) hunger & thirst പൈതാ
കംഉണ്ടാം a. med., പൈദാഹാദ്യരിഷ്ടങ്ങൾ VCh.

പൈന്തന (IV. പൈ) A lovely woman പൈ
ന്തനാകുചങ്ങളും Anj.

പൈന്തർ (loc.) fine men; rogues.

പൈന്തേൻ fresh honey. പൈ'ന്മൊഴിയാൾ
Som. പൈ’ന്നേർ മൊഴിയാൾ Bhr. a sweetly
talking female. പൈ. വാണികൾ Brhmd.

പൈന്തേറൽ nectar? പൂഞ്ചോല തോറുമുള്ള
പൈ’ലാകും നമഃ RC. adoration to the sun.

പൈമ്പാൽ fresh milk. പൈ. വെണ്ണ കവ
ൎന്നു Anj.

പൈമ്പുനൽ fresh water പൈ. ആടി RC.

പൈമ്പുൽ young grass (B. പൈപ്പുല്ലു), ചേണു
റ്റ പൈമ്പുല്ലു പറിച്ചു CG.

പൈമ്പൊൻ fine gold. po.

പൈമാശി & — ഷി P. paimāish, Measure,
survey of grounds പൈ. നോക്കുക, എടുക്ക,
പൈ. ഏറച്ചാൎത്തിയതു TR. too highly as-
sessed. പൈ. ക്കു നോട്ടക്കാരും എഴുത്തുകാര
ന്മാരും TR. — കോൽപൈ. W. measurement
of land by a regular survey made in Kollam
983. — നോക്കുപൈ. measurement by estimate,
as under native government.

പൈയ, see പയ്യ.

പൈയവൻ = പയ്യവൻ.

പൈയനൂർ = പഴയനൂർ.

പൈയാവിശാഖം one of the great feasts of
Kēraḷa, celebrated in Tr̥čer̀ukunnu (with
വേല) during 28 days.

പൈർ, see പയിർ.

പൈശ് Ar. faiẓ. Plenty കച്ചവടത്തിൽ വൎക്ക
ത്തും പൈശും ഇല്ല Ti.

പൈശാചം paišāčam s. (പിശാച). Devilish.

പൈശുന്യം paišunyam a. (പിശുന). Back-
biting, envy, malignity. പൈ. പറക, പൈ
ശുന്യശാലി Bhg. a calumniator.

[ 730 ]
പൈസ്സ H. paisā, A pice, money.
പൈസ്സക്കാരൻ rich.

പൊകിടു poɤiḍu (T. poɤuṭṭu) A bubble = പൊ
ക്കിള.

പൊകിണ poɤiṇa, പൊകണ V1. and
പോണ The green imperial pigeon, Carpo-
phaga sylvatica, said to remain always on the
highest trees. പൊ. കുറുകുന്നതു കേട്ടോ ചാപ്പ
TP. No. also പൂണ.

പൊകുട = പൂട Down പൊ. രോമങ്ങൾ, കഴുകൻ
തലയിൽ പൊ. അല്ലാതേ തുവ്വൽ ഇല്ല MC.

പൊക്കട്ട pokkaṭṭa? B. (No. പക്കിട) Bad,
mean (Tu. pokkaḍe, without cause) see foll.

പൊക്കണം pokkaṇam T. M. (C. bo —) A
beggar's bag, wallet. പൊ. കെട്ടി പുറത്തിട്ടു
Mud. പൊ. ഇടുക, തോളിൽ ഇടുക to go begg-
ing. — പൊ. തൂക്കി B. a beggar. — [പൊ. കെട്ടു
poverty, meanness. പൊ. കെട്ട വാക്കു V1. low
talk, nonsense (see പോ —)].

പൊക്കം pokkam T. M. (VN. of പൊങ്ങുക.).
1. Height അരക്കോൽ പൊ. MC. പൊക്കത്തിൽ
പുകപൊങ്ങി PT. പൊ. പിടിക്ക to take the
height of. — പൊക്കത്തിൽ പറക Nal. aloud.
2. boiling over, evaporation; loss പൊ. എ
ന്റെ ഭക്ഷണം PT. my meal is lost. ഉൽകൎഷം
വൎദ്ധിക്കുമ്പോൾ പൊക്കമാം അധീശനും മക്കളും
ബന്ധുക്കളും PT. — പൊക്കമായി in vain!

പൊക്കൻ No. a dragon-fly; N. pr. m. (പൊക്ക
ക്കുട്ടി = പൊക്കോട്ടി), f. പൊക്കി, പൊക്കി
ച്ചി No.

പൊക്കർ low people.

പൊക്കപ്പല്ലൻ m., — ല്ലി f. who has a high tooth.

പൊക്കാരം No. 1. = വൎദ്ധന swelling of
grain in boiling. 2. ചുവർ പൊ. ആക high.

പൊക്കാളി ചെറു പൊക്കാളിയെന്നിവ kinds of
rice-corn grown in കുട്ടനാടു CrP.

പൊക്കിണൻ N. pr. m. (Tīyars).

പൊക്കുക pokkuɤa = പൊങ്ങിക്ക 1. To raise
തല പൊക്കി; അവനെ പൊക്കി also met. =
താങ്ങി. 2. to annul, expel, depose.

CV. പൊക്കിക്ക V1.

പൊക്കിൾ & — ക്കുൾ aC. M. Te. (Tn. puvoḷu,

T. മൊക്കുൾ) the navel പൊക്കിഴ് നൊന്തു
വയറു വീങ്ങി, പൊക്കുളിന്റു നാൽവിരൽ
താഴേ a. med.

പൊക്കിൾക്കൊടി the umbilical cord പൊ.
കൂടേ വീണില്ല ബാലനു SiPu.

പൊക്കുള & — ക്കിള a blister, vesicle (C. Te.
pokku: pustule from പൊരിക്കു?) a bubble,
water-bladder. തീപ്പൊക്കിള (or തീപ്പോള)
a kind of ulcers.

denV. പൊക്കുളിക്ക (pukkaḷi, C. Te. to gargle)
to bubble up = കൊപ്പുളിക്ക; തോൽ പൊ
ക്ലിച്ചു MR. blistered.

പൊക്കുടൻ N. pr. m.

പൊങ്കാരം = പൊൻകാരം Borax GP75.

പൊങ്കോലം poṅgōlam (പൊൻ). A tree Put-
ranjiva (Nageia, Rh.).

പൊങ്ങുക poṅṅuɤa T. M. aC. Te. 1. To boil
over, bubble up, chiefly met. പൊങ്ങിന മോ
ദം, ശോകം. 2. to rise, as out of the water
അന്നങ്ങൾ മേല്പെട്ടു പൊങ്ങിനാർ PT. സൂൎയ്യൻ
ഉദിച്ചു പൊങ്ങീടിനാൻ PatR. ആദിത്യൻ പൊ
ങ്ങുകയും താഴുകയും Bhr. നീറ്റിൽ മുങ്ങിപ്പൊ
ങ്ങി PT. Fire: കത്തിപ്പൊങ്ങീടും ജ്വാലാമാലകൾ
Bhr. പന്തിരണ്ടംഗുലം പൊങ്ങുമാറു കുഴിച്ചു
നാട്ടി CG. മേല്പെട്ടു പൊങ്ങുന്ന പുണു്ണു a. med.;
to grow high വാമനൻ പൊ. Bhg. എല്ലു പൊ
ങ്ങി Bhr. (in an old man). 3. to spread as
light, noise, report വെണ്മ എങ്ങുമേ പൊങ്ങ
പ്പൊങ്ങ CG. ൟറ്റില്ലം വിളി പൊങ്ങിത്തുടങ്ങി
SG. വാൎത്ത എങ്ങുമേ പൊങ്ങീതാ, ഉത്സവം ഉ
ണ്ടെന്നീ പാരിടം എങ്ങുമേ പൊങ്ങ വേണം CG.
4. to come to nothing പണി പൊങ്ങിപ്പോയി
is lost (= പൊക്കം 2.).

പൊങ്ങൻ boiling o sugar. B.; പൊ. പനി
chicken-pox.

പൊങ്ങ 1. Cerbera manghas. 2. a cocoanut
newly planted, swelling & shooting പൊങ്ങ
നിറഞ്ഞു ക്രമേണ മുളെച്ചു മൂന്നില വിരിഞ്ഞു
So., പൊങ്ങു V1. No., നൊങ്ങു Trav.

പൊങ്ങം Pongamia glabra, Rh, (see പുങ്ങു)
prh similar to പൊങ്ങത്തു Rh. Spathodea
ceylanica?

[ 731 ]
പൊങ്ങച്ചം (C. Te. ponkam beauty, pride)
display പൊ. കാണിക്ക to boast. No.

പൊങ്ങച്ചക്കാരൻ a vain, ostentatious
person.

പൊങ്ങത്തി No. = foll. 2. & പൊങ്ങതടി 3.

VN. പൊങ്ങൽ 1. boiling, bubbling up പൊ.
പുര an eating house. 2. floating ആന്തലും
പൊങ്ങലും (പൊന്തലും) No. vu. timber which
sinks & timber which floats; a buoy; pieces
of wood in fishing lines, to keep them
afloat (also പൊങ്ങത്തി). 3. ostentation.
പൊ. പറക to talk impudently.

പൊങ്ങല്യം Rh., (പൊങ്ങിലം V1.) Phyllanthus
Malabaricus, = പെരുമരം? നീൎപ്പൊ. Rh.
Bignonia spathacea.

പൊങ്ങു 1. a float, raft, buoy. 2. a boat
(Tu. pongau). 3. (= തേങ്ങാക്കണു്ണു ഉള്ളിൽ
വീൎക്കുന്നതു) = പൊങ്ങ 2; V1. No. 4. light
timber, = പുങ്ങു? or a Broussonetia. 5. in
അങ്ങില്ലാപ്പൊങ്ങു (8).

പൊങ്ങുതടി 1. a raft, catamaran പൊ. പോ
ലേ മേലേ കിടന്നവൻ മുങ്ങീല Brhmd.
2. a stoutman. 3. also പൊങ്ങത്തി occurs
as buoy to indicate the place of an ar-
ticle sunk.

പൊങ്ങു പുഴുങ്ങി No. (പൊങ്ങു 3 & പൊങ്ങ 2)
= വിഢ്ഢി a dunce.

CV. പൊങ്ങിക്ക to raise ദൂരത്തുനിന്നു കൈ
പൊ. PT. beckoning. മസ്തകം പൊ’ച്ചുയൎന്നു
CG. a serpent. വാൾ ഏറ്റം പൊ’ച്ചു Brhmd.
(= ഓങ്ങി). തുഷ്ടിയെ, ഉന്മേഷം, കീൎത്തിയെ
Bhr. ശവം എടുത്തു പൊ’ച്ചു MR. (in a well)
വാൽ പൊ. AR. (monkeys).

പൊച്ച počča & പൊച്ചി T. M. (C. pučči,
pukku, Te. pūku). Membrum muliebre.

പൊടന്ന poḍanna (പുടം?). As much as can
be held by two hands ഒരു പൊ. അരി (=
കൊടന്ന).

പൊടരിക്ക poḍarikka (C. poḍaru to shake).
To annoy, bother.

പൊടി poḍi T. Te. M. (C. Tu. puḍi) fr. പൊടു.
1. Dust പൊടിയും ചണ്ടിയും prov. കിണ്ടി
പൊടി തുടെച്ചു TP. ഞാൻ പൊടിക്കു പൊടി

യായാൽ if I die. അവന്റെ കാക്കൽ പൊടിയും
ഏറ്റു പോയ്ക്കിടക്ക Bhr. To throw oneself at
one’s feet. പൊ. കൊണ്ടണിഞ്ഞു Bhr. from
grief. പൊടിപൊടിയായ്പോക to be reduced
to atoms. പൊടിയാക്ക Bhr. to destroy. പൊ
ടിയും അറിയാതേ not a bit. പൊടിയിൽ വാ
ളുക No. = പെയ്യാതേ. 2. powder, esp. med.
പൊ. കൊണ്ടേ പോക്കൂ മലമൂത്രാദികൾ, പൊടി
യാലേ കുളികുറിയും Bhr. അഞ്ചു പൊടി = പ
ഞ്ച ചൂൎണ്ണം; മേൽ പൊടി vehicle as പഞ്ചതാര
മേല്പൊടിയിട്ടു MM. 3. snuff പൊ. വലിക്ക, =
മൂക്കു പൊടി. 4. metallic cement, solder.

പൊടിക്കണ്ണൻ blind പൊ. ഒരു തുണയും കൂ
ടാതേ കൊടുങ്കാട്ടിൽ കിടന്നുഴലും mud.
(= പൊട്ടക്കണ്ണൻ).

പൊടിക്കിഴങ്ങു No. = പിടിക്കിഴങ്ങു Cal. Palg.,
ചെറുകിഴങ്ങു No. & So.

പൊടിക്കൈ administering small medicines,
doing any little business; an artifice B.

പൊടിത്തൂവൽ a kind of curry-powder.

പൊടിപെടുക to be reduced to powder ഉടൽ
പൊ’ടും അടൽ RC. — act. അവരെ പൊ’
ടുത്തു കളക Bhr.

പൊടിമഴ minute rain.

പൊടിമാനം 1. like powder. പൊ’മാക്കിക്കള
ഞ്ഞു thrashed, pounded him. 2. So. great
noise. പൊ. വെക്ക to play.

പൊടിമീൻ a shoal of small fish.

പൊടിമുട്ടിപ്പോക to be belaboured.

പൊടിയിടുക (4) to solder.

പൊടിയുപ്പു GP 73. saltpetre; refined മണു്ണുപ്പു.

പൊടിവിത No. sowing on dry land, taking
place between Mīna & Mēḍa, opp. ചേറ്റു
വിത. — (Palg. പട്ടുവിത).

പൊടിവെട്ടി T. goldsmith’s scissors.

പൊടിയുക poḍiyuɤa T. M. (പൊടി). 1. To
be pulverized കടുകിനുടെ വടിവൊരുവനടി
പൊടിഞ്ഞുടൻ Nal. in a crowd. ഭൂഷണകന
കരേണുക്കൾ പൊടിഞ്ഞു വീണിതാ KR. ഭൂതലം
പൊട്ടിപ്പൊടിഞ്ഞു SiPu. in battle. — met. ൟൎഷ്യാ
പൊടിഞ്ഞു ചൊന്നാൻ Mud. burst out. 2. to
be destroyed നരിയുടെ പല്ലു പൊടിഞ്ഞുപോയി

[ 732 ]
MR. അസ്ത്രങ്ങൾ ഏറ്റു കവചം പൊ. KR.
കണു്ണു പൊടിഞ്ഞു AR. blind, ദൃഷ്ടിയും പൊ.
VCh. വിത്തു പൊടിഞ്ഞു പോയി or പൊടി
യായിപ്പോയി No. has spoiled. 3. to spring
up വിത്തു പൊ.; to ooze out, appear in very
minute particles വിയൎപ്പു തുളളികൾ പൊടിഞ്ഞ
നാഡിയും Bhr. അളത്തിങ്കൽ വിയൎപ്പു പൊടി
കയും KR. of one dying. Also said of flying
Termites leaving their under-ground nest
(ൟയൽ) പാറ്റ പൊടിയും പോലേ prov.

പൊടിക്ക T. M. 1. v. a. to pulverize, bruise
കണ്ടങ്ങൾ ഉഴുതു പൊടിച്ചു തയ്യാറാക്കി വി
ത്തിടേണ്ട സമയം‍ TR. — met. ചിത്തവും എതി
ൎപ്പവർ തമ്മേയും പൊടിപ്പവൻ Bhr. break-
ing the hearts of women & the bodies of
enemies. 2. (Te. C. poḍuku) v. n. to spring
up, sprout വെട്ടിയ കുറ്റി പൊടിക്കുന്നു V1.
കാരമുരട്ടു ചീരപൊടിക്കയില്ല, ഇടിക്കു കുമിൾ
പൊടിച്ച പോലേ prov. വെളളം പൊ. to
ooze, leak, run out in drops.

VN. 1. പൊടിച്ചൽ. 2. പൊടിപ്പു tuft, tassel,
worn at the neck നാക്കും പൊടിപ്പും Nal.
of king’s dress V1. കാളാഞ്ചിയും പൊടിപ്പും
(of പതക്കം, ഇളക്കം or തിളക്കം etc.) worn
by women on their back. ചരട്ടു പൊടിപ്പു
(f. i. of the Tāli-string), മാൎത്താലി പൊടുപ്പു
etc. 3. (Cochi) ആ തറവാട്ടിൽ പൊടിപ്പില്ല,
ഒരു പൊടിപ്പുണ്ടായി = സന്തതി offspring.

CV. പൊടിപ്പിക്ക to cause to bruise കമ്മരെ
ക്കൊണ്ടു പൊ’ച്ചു വന്മുസലം CG.

പൊടു poḍu, √ of പൊടി & പൊട്ടു T. C. Te.
M. (Tu. puḍa) To burst, explode.

പൊടുക്കന്നു, പൊടുക്കനേ, (പൊടുക്കനവേ നാ
ശം AdwS.), പൊടുന്നന, പൊടുന്നനേ, പൊ
ടുന്നനവേ (T. പൊട്ടെന) suddenly, in a
moment, quickly; also ഇടി പൊടുക്കനേ V2.

പൊടുപൊട (പൊടുപൊടേ) id. bursting out
പൊ. പ്പൊട്ടിക്കരഞ്ഞു ചൊല്ലി Bhg. irre-
pressible emotion. പൊ. ആൎത്താൻ, അലറി
Bhr. പൊ. ഇളകുന്നട്ടഹാസങ്ങൾ AR. — adj.
part. പൊടുപൊടിന മിഴാവോശകൾ Pay.
of deafening noises.

പൊടുക്കലിക്ക to swell, as the face (Te. poḍu-
gu, to grow).

പൊടുപ്പു, see പൊടിപ്പു.

പൊട്ട poṭṭa (T. blindness, Tu. dumb). 1. What
is broken, maimed. 2. a stinging fly. 3. a
plant the berries of which are used in pop-
guns.

പൊട്ടക്കണ്ണൻ So. blind, — ണ്ണി fem.

പൊട്ടക്കലം a broken water-pot.

പൊട്ടക്കാവളം the stinking Sterculia foetida
(പൊട്ടക്കാളം Palg. a firewood-tree).

പൊട്ടക്കിണറു a blind well, — റ്റിൽ തളളിവി
ട്ടാർ Bhr.; also പൊട്ടക്കൂപം.

പൊട്ടക്കുളം a waterless tank അട്ടെക്കു പൊ.
prov. (so പൊട്ടക്കുഴി).

പൊട്ടച്ചെവിയൻ deaf.

പൊട്ടപ്പറമ്പു No. = വെറും.

പൊട്ടപ്പുല്ലു a kind of grass.

പൊട്ട പറയാതേ RS. no nonsense!

പൊട്ടയിടുക to smack. (No. നൊട്ട 2.)

പൊട്ടൻ poṭṭaǹ (C. peḍḍa, fr. പൊട്ടു). 1. A
blockhead, one deaf & dumb ഞാൻ സൃഷ്ടിക
ൎത്താവെന്നുളളതു പൊട്ടരായുളളവർ ചൊല്ലുന്നൂതു
CG. only fools can say. പൊട്ടനായി പോയേൻ
CG. I was outwitted; a dolt. 2. a Paradēvata.
3. a certain bee MC. 4. No. a fish.

പൊട്ടക്കളിക്കു പൊരുളില്ല prov. a doltish play.

പൊട്ടത്തം (= ത്വം) stupidity പൊ. ഏറ്റമുളള
ഗോജാതി PT. — also പൊട്ടത്തരം.

പൊട്ടം തട്ടുക V1. blind-man’s-buff.

പൊട്ടി 1. f. a silly woman പൊട്ടിയായതു മൂലം
Bhr. because I made a fool of myself, also
പൊട്ടത്തി. 2. No. chickenpox (fr. പൊ
ട്ടുക). 3. bursting, destroying പൊട്ടക്കണ്ണൻ
one with an evil eye. 4. esp. in ഏട്ട —,
കോരപ്പൊട്ടി etc. No. sounds or air-bladders
of various species of fish exported for the
preparation of ising-glass.

പൊട്ടിക്കാ No. = പീച്ചിങ്ങാ.

പൊട്ടു poṭṭu T.M. (Te. C. Tu. husk). 1. A crack,
hurt പൊട്ടില്ലാത്ത മാങ്ങ not damaged by fall-
ing. കല്ലിന്റെ പൊട്ടിൽ ഉറപ്പിച്ചു PT. fixed

[ 733 ]
his lure in a crevice. 2. a blighted ear of
corn; useless. പൊട്ട് ഓടുക to be blighted B.
പൊട്ടാക്കുന്നെന്റെ അകത്തുണ്ടിതൈവർ Anj.
the 5 sins ruin me. പൊട്ടല്ല ഇത്തൊഴിൽ not
in vain. കാൎയ്യത്തിന്നു പൊട്ടു വരരുതു (= ഭംഗം)
met. ഉളളിൽ പൊട്ടു പിരണ്ടുളള ഞങ്ങൾ CG.
heart-broken. പൊട്ടില്ലാത്തവൻ sincere. 3. a
circular mark on the forehead, mostly red
(similar to Siva’s third eye) പൊട്ടു തൊടുക,
ഇടുക Anach.

പൊട്ടുകാ, — കുല a withered fruit.

പൊട്ടുബുദ്ധി foolishness.

പൊട്ടുമുണ്ടി B. a curlew.

പൊട്ടുവിദ്യ useless art.

പൊട്ടുക poṭṭuɤa (C. Te. peṭlu). 1. To burst,
explode ഒരു വെടി പൊട്ടി TR. a gun fired
off. പൊട്ടിനൊരൊച്ച CG. (of a tree breaking).
പൊട്ടുമാറുളള നാദം (lion’s roar). പളള വീൎത്തു
പൊട്ടി (of one drowned). പൊട്ടിപ്പൊട്ടിക്കര
യുക, പൊട്ടിച്ചിരിക്ക; so of the heart മാനസം
പൊട്ടിത്തുടങ്ങിക്കണ്ട നേരം KR. (fear). പൊ
ട്ടിയ വാചാ തൊഴുതു Bhg. പൊട്ടുന്ന ഉളളം CG.
(grief). ജനനിക്കു കണു്ണുനീർ പൊട്ടി ഒഴുകി Nal.
— fire crackling തീ പൊട്ടുന്നതു കേട്ടു, പാവ
കൻ പൊട്ടി എരിഞ്ഞു പൊരിഞ്ഞു, തല പൊട്ടി
ത്തെറിക്ക (of a burning corpse). ലോകം ചുട്ടു
പൊട്ടും Bhr. 2. to burst, as a sore ശരീര
ത്തിൽ പൊട്ടി വീണു an eruption; to break,
crack as eggs മുട്ട പൊട്ടിപ്പോകാതേ ഭരിക്ക Bhr.
അടി കൊണ്ടു തല പൊട്ടി TR. പെണു്ണു കെട്ടി
കണു്ണു പൊട്ടി prov. = നാശം വന്നു. 3. to put
forth as buds മരം പൊട്ടി മുളെച്ചു, കൂമ്പു പൊ. —
പൊട്ടി bursting (see under പൊട്ടൻ).

പൊട്ടിത്തെറിച്ചവൻ one who has lost all self-
command, a reprobate. — അഞ്ചെട്ടു പൊ’ച്ച
മാപ്പിളളമാർ TR. mad chaps of rebels.

VN. പൊട്ടൽ 1. bursting മുളയുടെ പൊ. കേട്ടു
(burning bamboos). 2. = പുട്ടിൽ.

പൊട്ടിക്ക 1. v. a. to burst, crack, break off
കുരു പൊ. a boil. മദകരി ചങ്ങല പൊ. KR.
വില്ലു പൊട്ടിച്ചാൻ CG. മാങ്ങ പൊ. V2. to
gather. വിരൽ പൊ. to crack the fingers.

2. intens. v. n. സാംബന്റെ നാഭിയും പൊ
ട്ടിച്ചു വന്നതു CG. പൊട്ടിച്ചു പറക to chatter
aloud.

പൊണ്ണൻ poṇṇaǹ = പൊട്ടൻ, A heavy stu-
pid man, dolt, coward V1. (= കുടവയറൻ V2.).
പിടിയാത പൊണ്ണർ Bhr. പൊ’നാം ശ്വാവു,
പൊണ്ണക്കുരങ്ങൻ PT. പൊണ്ണന്മാർ എന്നു നണ്ണി
KR. blockheads. പൊണ്ണുങ്ങളോടിടകൂടി രസി
ക്കുന്ന പൊ’ന്മാൎക്കുണ്ടോ വിശേഷജ്ഞാനം SG.
വലിയപൊണ്ണ RS.

പൊണ്ണത്വം 1. stupidity പൊ’മായതഖിലം Anj.
a mere empty show. 2. = പൊങ്ങച്ചം f. i.
പൊ. പറക to vaunt, also പൊണ്ണത്തരം.

പൊണ്ണാച്ചി m. & f. = വൻ പൊണ്ണൻ: പോയാൽ
പൊറുക്കുവാൻ പൊ. മതി prov.

പൊണ്ണി fem. of പൊണ്ണൻ.

പൊതി poδi T. M. C. (Tu. pude, see പുത). 1. A
bundle, as of victuals; whatever envelopes കല
ത്തിന്നു വായ്പൊതി കെട്ടുക a. med. 2. a full bag
or bullock-load. പൊതി പിടിക്ക to be carried
on beasts of burthen. ഇരുനൂറു പൊതി പുക
യിലയും കച്ചയും TR. 3. a measure = 20
Iḍangal̤ i CS. ഒരു പൊതി അരി = മൂട (vu.).
പൊതി നെല്ലു = 25 Iḍ. V1. (50 No.) ഒരു പൊതി
ക്കു മുപ്പതു വിത്തു (Cavāi) others = 33½ Iḍang.
അരിപ്പൊതി Arb.; also a number: 1 പൊതിച്ച
ക്കര Cann. 100, Telly. 50, Cal. 10 pieces.

പൊതിക്കാരൻ an owner of pack-bullocks.

പൊതിക്കാള an ox of burthen.

പൊതിക്കെട്ടു a bundle tied up ചോറു പൊ’ട്ടാ
യി കെട്ടുന്നു TP.

പൊതിച്ചോറു rice or victuals tied up for a
journey ഒരു മുണ്ടിൽ തൈർ ഒഴിച്ചു പൊ.
കെട്ടി Arb.

പൊതിനാവു mint, Arb. Palg. (see പോതിക).

പൊതിപ്പത്തു or പോറ്റിപ്പത്തു a tenth of the
seed-corn formerly paid to temples, but
merged in the general assessment. W.

പൊതിപ്പാടു a measure of rice-land requiring
a Poδi of seed to sow it. എനിക്കു സ്വന്ത
മായി ൬ പൊ. കണ്ടം ൧൨ പൊ. പണയം
വക കണ്ടങ്ങൾ കൂടിയിരിക്കുന്നു (Becal).

പൊതിമാടു Palg. = പൊതിക്കാള.

[ 734 ]
പൊതിയോല a wrapper for toddy-pots on
palm-trees, see പാനിക്കൊട്ട.

പൊതി പൊളിയുക to undo a bundle = പുത
വിടുക്ക to speak out V1.

പൊതിക്ക poδikka 1. So. To unhusk a cocoa-
nut (തേങ്ങ = No. ഉരിക്ക, Cal. പൊളിക്ക). പൊ
തിച്ച മടൽ കാച്ചു Nid.; to beat with the fist
B. 2. No. to wrap ശവത്തിന്നു കരുമ്പടം പൊ
തിച്ചു jud. also പൊതിപ്പിച്ചു (loc).

പൊതിയുക T. M. Tu. C. (T. aC. podugu).
1. to inwrap പാത്രം പൂരിച്ചു പൊതിഞ്ഞു
കെട്ടി CG. വില്ലു പട്ടുകൾ പൊതിഞ്ഞിട്ടു വെ
ച്ചു KR. കുടത്തെ പുട്ടിൽ പൊതിഞ്ഞു KU.;
also to envelop ഇന്ധനം കൊണ്ടൊക്കപ്പൊ
തിഞ്ഞു പുകഞ്ഞു CG.; to cover ചിറകിനാൽ
പൊ. രക്ഷിച്ചു & ചിറകിനാൽ തമ്പിയെ ഭാ
നുകിരണങ്ങൾ തട്ടാതേ പൊതിഞ്ഞു കൊണ്ടു
KR.; ഇവ വെണ്ണയിൽ ചാരിച്ചു പൊതിക,
ഗുളിക വെണ്ണയിൽ പൊതിഞ്ഞു മിഴുങ്ങുക,
തലെക്കു പൊതിവാൻ മരുന്നു a. med. 2. to
set jewels in gold etc. കുംഭവും കൊമ്പും
പൊതിഞ്ഞഥ പൊന്നിനാൽ Mud. of ele-
phants. കത്തിയുടെ പിടിക്കും ഉറെക്കും കൂടി
പൊതിഞ്ഞ വെളളി TR.

പൊതിരുക poδiruɤa T. M. To be enlarged
(or tender?). പുളളി മുലക്കൺ പൊതൃന്നു കറു
ത്തിരുണ്ടു Pay. in pregnancy.

പൊതിരേ abundantly B.

പൊതിർ So. rottenness (ripening?).

പൊതിൎക്ക to soak, steep as fibres, cloth തി
രുൾ പൊടിച്ചു ഇളന്നീർത്തണ്ണീറ്റിൽ പൊ
തുൎത്തു a. med.

പൊതു‍ poδu T. M. (aC. pol̤aku). Common,
general. പൊതുമുതൽ common property. പൊ
തുവായിട്ടു വെച്ചിരിക്കുന്ന ധൎമ്മം VyM. a uni-
versal law. പൊതു പിരിക്ക V1. to be solitary.

പൊതുവിലുളള B. catholic.

പൊതുവൻ So. a barber; No. പൊതുവാൻ the
barber of Paravaǹ & Kammāḷars; his wife
പൊതുവാടിച്ചി.

പൊതുവാൾ (ആൾ), pl. — വാന്മാർ& — വാളർ,
— വാളന്മാർ, fem. — ളിച്ചി (& പാൎവ്വതിപ്പൊ ‍

തുവാടിശ്യാർ MR.) a class of half-Brahmans,
temple-servants. — അകപ്പൊതുവാൾ (with പൂ
ണുനൂൽ) who officiate as priests & adminis-
trators of temple-property; also as menials
(sweepers in Coch.). In Talip. only 35. —
പുറപ്പൊതുവാൾ (in Talip. 1770) have no
Brahm. thread, are ക്ഷേത്രപരിപാലകർ,
cultivate science. — നായർ പൊതുവാൾ
(in Talip. 63); also മാരയാൻ പൊ. have to
sweep.

പൊതുവേ in common, universally. പൊ. ഉളള
തിന്നു ചേതം വരുത്താതേ VyM. joint-stock.
— also പൊതേ V1.

പൊതുപൊതേ poδuboδē B. An imitative
sound (= പൊത്തനേ).

പൊതുക്കുക, ക്കി 1. So. No. to smooth a mud-
bank etc. by wetting & beating it gently
തച്ചു പൊ. No. (or പുതുക്കുക?). 2. No.
പൊതുക്കിക്കെട്ടുക to tie loosely, lightly (=
അഴെച്ചു).

പൊത്ത potta (loc.) A straw, mote = പൊറ്റ.

പൊത്തു pottu̥ M. T. (T. V1. also പൊതുമ്പു,
So. പോതു, C. hodaru, C. Tu. poṭre). 1. A
hole in the ground ജന്തുക്കളെ പൊത്തിലടെ
ക്കും ജനം Bhg. catching in holes; also a
hollow in trees പിലാപ്പൊത്തിലും നില്ക്കും prov.
പൊത്തോടിയ മുള a hollow bamboo, bamboo
whistling in the wind. 2. a cavity, vacuum
പൊത്തിന്നു കൊടുക്ക Si Pu. to give food just
enough to fill the stomach. 3. esp. the hollow
hand, formed so as to receive liquids or to give
a gentle slap; പൊത്തു കൊടുക്ക B. to insult by
motion of the hands; പൊ. കിട്ടുക to suffer dis-
grace. 4. തെങ്ങിന്നു പൊ. കെട്ടുക V1. No.
to tie thorns round a cocoanut-tree to keep
off thieves = പൊത്തൽ. 5. = പൊറ്റു q. v.

പൊത്തു വരുത്തു No. (2. 3) what barely stops
the hole or covers the want ഇപ്പോഴത്തേ
പൊ’ത്തിന്നു ആ പണം എടുക്കട്ടേ TR. പൊ’
ത്താക്ക provisionally = ഒപ്പിക്ക. പൊ. പറക,
കഴിച്ചുകൂട്ടുക; പൊ’ത്തായി കാൎയ്യം തീൎന്നു V1.
barely, with subterfuges & evasions (also

[ 735 ]
പൊത്തുവരുത്തം B. just sufficient, pass-
able).

പൊത്തുക pottuɤa T. M. Tu. (C. počču fr.
പുത, പൊതി). 1. To cover രണ്ടു കൈകൊണ്ട്
ൟച്ച പൊ V1. to catch. കൎണ്ണങ്ങൾ നന്നാ
യി കരംകൊണ്ടു പൊത്തി നിന്നു Mud. (a poor
merchant before a minister). വായ്‌ പൊ. to
hold the hands before the mouth, reverenti-
ally = ഓച്ചാനിച്ചു നില്ക്ക (with Acc. അയ്യാളെ
വായ്പൊ. MR.). കരംകൊണ്ടു കൺ പൊത്തി
നാർ KR. പൊത്തി വെച്ചു കൊണ്ടിരിക്ക, പൊ
ത്തിപൊതിഞ്ഞു വെക്ക to conceal a matter,
frame excuses. വെടി കൊണ്ടാൽ പൊ’ന്ന ഉ
റുക്കും തണ്ടും TP. protecting. 2. to envelop, as
തെങ്ങു with thorns; to embrace. 3. to strike
gently so as merely to cover the surface ആ
യിരം മുത്തിയാലും ഒന്നു പൊത്തിക്കൂടാ prov.

പൊത്തനേ (3) gently, by itself = തനിയേ,
without a hitch പൊ. ഒരുത്തയിൽ താണു
കപ്പൽ, പൊ. അവിടേ ഇരുന്നു TP. (or
securely? fr. 1.). പൊ. പറഞ്ഞു, പൊ. കൊ
ടുത്തുകളക No. = എല്ലാം.

VN. പൊത്തൽ thorns & leaves tied on fruit-
trees as defence (2) f. i. തെങ്ങു കെട്ടുക 479.

പൊത്തിപ്പിടി (2) seizing round the shoulders
and arms, as for wrestling V1., കുഞ്ഞനെ
പൊ’ച്ചു TP.; രണ്ടു കൈകൊണ്ടും പൊ’ക്കും
welcome most fondly. തങ്ങളിൽ പൊ’ക്ക
KR. (playfully).

പൊൻ, see പൊന്നു.

പൊന്ത ponda So. No. Weṭṭ. A thicket over-
grown with grass V1. പൊന്തയാക = പടരുക.

പൊന്തൻ B. stout but inactive; a large use-
less plantain (= without weight).

പൊന്തി T. M. (No. also പൊന്തിക) a fencing
foil, club of wood, the insignia of a fenc-
ing master (S. ഗദ). പൊന്തിയും പലിശയു
മായി TP.; there is also an ഇരിമ്പു പൊ. In
KU. പൊന്തിക, പൊന്തിയ; പൊന്തിവാൾ
a wooden sword. — പൊന്തിപ്പയറ്റു, പൊ
ന്തിയടവു fencing. പൊ. ത്തല്ല് ഒന്നു തടു
ക്കാൻ പോരാ TP.

പൊന്തു = പൊങ്ങു 1. a float, പിടിക്കുന്ന ചൂണ്ട
ലിന്റെ പൊന്തു MC.; also പൊന്തൽ f. i.
പൊന്തൽമരം No. floating timber (see പൊ
ങ്ങൽ). 2. Cal. = പന്തു No. a play-ball made
of ചൂടി (S. കന്ദുക).

പൊന്തുക to rise as in water, to float = പൊങ്ങു
ക f. i. ശവം പൊന്തിക്കണ്ടു jud. ൟച്ച പൊ
ന്തുന്നതു കണ്ടു (from a corpse, when dis-
turbed). കുളത്തിൽ ചമ്മിപൊ. No. = കെട്ടുക;
also അപ്പം, ചിതൾ. കിഴക്കു കതിരോൻ ഉദി
ച്ചുപൊന്തി TP. — met. വില പൊന്തിപ്പോക
അഹങ്കാരംകൊണ്ടു പൊ. V1. (rare).

CV. പൊന്തിക്ക to raise, hold up തല പൊന്തി
ച്ചു കൂടാ MR. (one wounded) = പൊങ്ങിക്ക.

പൊൻ poǹ 5. 1. Gold (= പൊൽ shining),
used met. for what is excellent. പൊന്നും മഴ
യും ഉണ്ടാക്കിയിരിക്കുന്നു തമ്പുരാൻ, പൊന്ന് ഒ
ന്നു പണി പലതു prov. (said of God). 2. gold-
coin വില്ലിട്ട പൊൻ TR. = 5 Rup., esp. gold-
fanam എട്ടെട്ടു പൊന്നു കെട്ടി TP. — opp. to
silver: പണം കൊടുത്തു കാള വാങ്ങുമ്പോൾ
പൊന്നു കൊടുത്തു ചെക്കനെ വാങ്ങേണം prov.
In Cpds. before ക ച ത പ also പൊൽ q. v.

പൊൻകട്ട an ingot of gold.

പൊൻകട്ടി 1. id. 2. a boil in the face V1.

പൊൻകമ്പി, — കസവു see simpl.

പൊൻകാരം (& പൊങ്ക —) borax = പൊൻചു
വപ്പിക്കുന്ന ക്ഷാരം.

പൊൻകാവി fine ochre, also പൂങ്കാവി.

പൊൻകിണ്ടി, — കിണ്ണം, — കുടം, — കരണ്ടി see
simpl.

പൊൻകോലം, see പൊങ്കോ — Nageia.

പൊന്തകര & പൊന്നാന്ത — see simpl.

പൊന്തകിടു a gold-plate, gold-leaf പൊതി
വാൻ പൊ.

പൊന്തമ്പുരാൻ the Trav. Rāja.

പൊന്തൂക്കം (1 = 9 പണത്തൂക്കം) No. ൟ വാക്കു
etc. ഒരു പൊ’ത്തിന്നു 9 പണത്തൂക്കം കുറെ
ച്ചം a big lie. പൊ’ത്തിന്നും മുന്തൂക്കം.

പൊന്നകം “holding gold” Calophyllum ino-
phyllum, from the yellow gum (= പുന്ന).

പൊന്നങ്ങാണി, see പൊന്നാങ്കണ്ണി.

[ 736 ]
പൊന്നഛ്ശൻ dearest father പൊന്നുളളഛ്ശൻ
പൊ. prov.

പൊന്നം a sort of rice.

പൊന്നൻ N. pr. m., പൊന്നി‍ N. pr. f.

പൊന്നനിയൻ dearest brother TP. (അനുജൻ);
so പൊന്നപ്പൻ Pay.; പൊന്നമ്മ N. pr. f.; പൊ
ന്നേട്ടത്തി TP. (ജ്യേഷ്ഠത്തി).

പൊന്നമ്പലം: തന്നമ്പലം നന്നെങ്കിൽ പൊ. ആ
ടേണ്ട prov. (no need of going to temples).

പൊന്നരിതാരം orpiment, ഹരിതാരം S.

പൊന്നരിപ്പു sifting gold out of sand.

പൊന്നാങ്കണ്ണി Illecebrum sessile, used for
wounds ചിറ്റമൃതു പൊ. ഇവ ഇടിച്ചു a. med.

പൊന്നാക്കാശു a rough copper-coin = 2 pie.

പൊന്നാങ്ങള dearest brother (said by sisters).

പൊന്നാണി a gold pin.

പൊന്നാണിഭം gold coin, — ഭക്കൂട്ടം a bunch of
different gold-pieces for trying the മാറ്റു.

പൊന്നാനി, (old — ായിനി). 1. N. pr. Ponnāni,
the chief colony of Māpillas, also പൊ. വാ
യ്ക്കാൽ, & വായ്ക്കൽ TR. 2. the leader in
singing. B.

പൊന്നാമര =പൊന്നാവീരം.

പൊന്നാമ്പൂ Epidendrum spatulatum.

പൊന്നാരം (see പുന്ന —) flattery പൊ. കുത്തി
യാൽ അരിയുണ്ടാകയില്ല prov. മച്ചിന്റെ
പൊ’വും മാളികയും കണ്ടു Pay. beauty. എ
ന്നുടെ പൊന്നാരപ്പൈതലേ പൂണ്ടേൻ CG.
precious child (fr. ഹാരം).

പൊന്നാരവീരൻ GP65. = പൊന്നാവീരം Cassia
occid., പൊന്നാരിവേർ Tantr.

പൊന്നാരിയൻ Palg. B. a rice-corn. CrP.

പൊന്നാശ avarice.

പൊന്നിങ്ങളേ my dear wife!

പൊന്നിടാരൻ Er̀. goldsmith as called by
Pulayars.

പൊന്നിടുകാരായ്മ So. freehold property.

പൊന്നിൻകുടം TR. = പൊല്ക്കുടം.

പൊന്നിറ TR. see നിറ full value in gold.

പൊന്നിറം gold colour. പൊ’ത്താൾ KR. Sīta,
the gold-coloured.

പൊന്നിയം N. pr. കുമ്പം ൧൦ പൊ. പട കുറിച്ചു,

പൊ. പുത്തൻപട കാണ്മാൻ, പൊന്നിയത്ത
രയാക്കൂൽ ചെന്നു, പൊന്നിയത്ത് അരയാല്ക്കീ
ഴ് നിന്നു TP.

പൊന്നുചങ്ങാതി TP. dearest friend.

പൊന്നുടമ = പൊമ്പണ്ടം.

പൊന്നുമ്പൂ = — ന്നിമ്പൂ, see പൊൻപൂ.

പൊന്നൂഷം a plant, EM.

പൊന്നെഴുത്തു golden letters. പൊ’ത്തുളള ധ
നുസ്സ് KR. with decorative figures etc.

പൊന്നോല a gold-leaf പൊന്തകിടു as ear-
ornament of some women.

പൊൻപണം a gold-fanam, see പണം.

പൊൻപണി working in gold. പൊ. ക്കാരൻ
ചെട്ടി a goldsmith (in Talip. 32).

പൊമ്പണ്ടം No. = സ്വൎണ്ണാഭരണം.

പൊൻപാത്തി a cradle of gold-diggers അരി
പ്പുപൊ. ൫ doc.

പൊൻ‌പിളള a gold child കാക്കെക്കു തമ്പിളള
പൊമ്പിളള prov.

പൊൻപൂ a flower made of gold; an imitation
of the heavenly flower-rains, at corona-
tion KU.

പൊൻപെങ്ങളേ dearest sister (said by bro-
[thers).

പൊന്മ, vu. പൊയ്മ, (T. പൊൻവായി) the
king-fisher, Alcedo bengalensis. മലപൊ.
Halcyon leucocephalus, also പൊന്മാൻ MC.

പൊന്മണി gold-beads.

പൊന്മകൻ dear son; also = പെണ്മകൻ sister’s
son, hereditary prince (KM. സ്വൎണ്ണപുത്രഃ).

പൊന്മയം golden പൊ’മായിട്ട് ഒരു ചട്ട Mud.

പൊന്മല the gold mountain.

പൊന്മാൻ 1. a gold-coloured deer AR. 2.=
പൊന്മ q. v. king-fisher പൊന്മാനേ പോ
ലേ കണ്ണു ചിമ്മി prov.

പൊന്മാല a golden garland എരിക്കിൻപൂപ്പൊ.
ചാൎത്തുവൻ TP.

പൊന്മീൻ a gold-fish.

പൊന്മുടി a crown or mitre KR.

പൊന്മെഴുകു wax to try gold.

പൊൻവണ്ടു B. Cantharides.

പൊൻവാണിഭം shroffing. പൊൻ തൂക്കി പൊ.
ചെയ്യുന്നു TP. — പൊ’ഭക്കാരൻ a money-
changer.

[ 737 ]
പൊൻവാളം, പൊൻശലാക a gold rod.

പൊൻസൂചി a golden needle പൊ. കൊണ്ടു
കുത്തിയാലും കണു്ണുപോം prov.

പൊയി poy T.M. (C. pusi = പൊളി, പൊളളു).
1. A lie, untruth, opp. മെയി as പൊയ്യേ പ
റഞ്ഞു ചതിച്ചു — മെയ്യൊന്നു കല്പിച്ചു Bhr. പൊ
യ്യേ പറയും ചിലർ, പൊയ്യായ വ‍ാക്കുകൾ Mud.
പൊയ്യല്ല Nal. 2. illusion, cheat, like മായ
f. i. ഇപ്രപഞ്ചങ്ങൾ എല്ലാം പൊയ്യെന്നുരചെ
യ്യാം; ഭേദപ്പൊയ്കൾ KeiN. സീതയെ പൊയ്യാൽ
കവൎന്നു AR. നദിതന്നിൽ പൊയ്യേ മരുന്നു കല
ക്കിയതും നീയേ Bhr.

പൊയികാൽ B. notches cut in cocoanut-trees
for climbing them.

പൊയ്ക്കാൽ a wooden leg, stilts ചേറു കടപ്പാൻ
ഒരു കൂട്ടം പൊ.

പൊയ്ക്കാരൻ, — രത്തി Palg. = കുരളക്കാരൻ.

പൊയ്ചില a charmed stone? പുനെന്ത പൊ.
RC. (or large).

പൊയ്തല the dried & bent top of a dying
cocoanut-tree.

പൊയ്തലച്ചി 1. a dying palm. 2. Law-
sonia inermis (പുത്തലച്ചി Rh.).

പൊയ്ത്ത (part. of പൊയ്ക്ക T. to lie) in പൊ
യ്ത്തവഴി a cross-way, by-path.

പൊയ്‌വഴി Bhr. a false way, one of the de-
fences of a fort.

പൊയ്‌വാക്കു a lie.

പൊയിൽ Low ground, f. i. in നെടുമ്പൊയിൽ,
പൊയിൽപാടു; see പൊഴിൽ.

പൊയ്ക poyɤa T. M. (C hoyu to ford) A pond,
water-pool; (loc.) flower-garden, see പൊ
ഴിൽ. — താമരപ്പൊയ്ക, etc.

പൊയ്യ = പൂഴി loc. കൈക്കു ചോര പറ്റീട്ടുളളതു
പൊയ്യകൊണ്ടു തോൎക്കുന്നു (Mpl.).

പൊയ്യുക poyyuɤa (C. puyyal war, hoyyu to
kill). To fight, fence നീചനെ പിന്നേ നാം
പൊയ്തു നിന്നീടുവാൻ പോക വേണം CG.; ക
ച്ചില (189) ചുറ്റിപ്പൊയ്ക, നായരോടു കൊണ്ട
പ്പൊയ്തു, കണ്ണനും പന്നിയും പൊയ്യുന്നു TP.

VN. പൊയ്ത്തു fencing പോരോ പൊയ്ത്തോ കു
റിച്ചു, പൊ പടിക്കേണം എനക്കു, നെടു

മ്പൊയിലേ പൊയ്ത്തിന്നു പോയി, പൊയ്ത്തു മ
ടക്കി വന്നു, നിന്നോട് എനക്ക് ഒരു പൊ'ം
പടയും ഇല്ല, തമ്മിൽ പൊ. വിട്ടിട്ടു ആഴക്കു
എണ്ണക്കു പുണ്ണിങ്ങുമില്ല ആഴ‌ക്കു എണ്ണക്കു പു
ണ്ണങ്ങുമില്ല TP. contest, duel.

CV. പൊയ്യിക്ക to let fight കുഞ്ഞനെ എങ്ങനേ
കൊണ്ടപ്പൊയ്യിക്കേണ്ടു TP.

പൊരി pori T. M. Te. (C. puri fr. പൊരു
പൊരേ). 1. What is parched = നെൽപൊ
രി f. i. ദധിമധുഘൃതപൊരിപൂജാദ്രവ്യം KR.
2. parching തീയിൽ കാമനെ പൊരിചെയ്തതു
Anj. 3. a spark തീപ്പൊരിപാരം എഴത്തുട
ങ്ങി CG. (T. also പൊറി).

പൊരികാരം B. potash.

പൊരിച്ചുണങ്ങു see ചുണങ്ങു.

പൊരിയവിൽ small biscuits.

പൊരിയുക T. M. (C. Tu. pottu). 1. To
be parched, baked അഗ്നിയിൽ വീണു പൊരി
ഞ്ഞു Bhr.; തീയിൽ കിടന്നു പൊരിഞ്ഞു മറുകിയും,
പാറ്റകൾ പോലേ പൊരിഞ്ഞു ചത്തു CG.; വെ
യിലത്തു പൊരിഞ്ഞു പോരി vu.; വെയിൽ ഏറ്റു
ചുട്ടു പൊരിഞ്ഞു CG. 2. to crackle, pop പാരം
പൊരിഞ്ഞൊരു കൊളളി CG.; അരിപൊരിയും
പോലേ വെടിവെച്ചു TP.; നിറന്ന ദീപം പൊ
രിഞ്ഞു മങ്ങി, അഗ്നി പൊട്ടിപ്പൊരിഞ്ഞിടത്തൂട്ടു
Bhr. (bad omen), എന്റെ മേൽ തീ പൊരിഞ്ഞു
sparks flew on me. 3. (T. പൊരുക്കു what
goes off), to become disconnected പല്ലു പൊ
രിഞ്ഞുപൊയി came out. so തലനാർ = കൊഴി
ഞ്ഞു. വെട്ടാത്ത നായൎക്കു പൊരിയാത കുറ്റി prov.
പൊരിക്ക 1. So. to fry, parch നെൽ പൊ
രിച്ചു മലരാക്കി = വറുക്ക. 2. to eradicate മരം,
transplant നെല്ലു, chiefly കുറ്റി പൊ. prov.
പൊരിച്ചു നടാൻ ആവശ്യമില്ലാത്ത കൃഷി MR.;
പറിക്കുന്നു പല്ലും പൊരിക്കുന്നു വേരും KR.;
സാലം അന്യോന്യം പോരിച്ചവർ തച്ചു തച്ചു AR.

VN. I. പൊരിച്ചൽ parching; great heat,
covetousness.

II. പൊരിപ്പു coming out, getting loose. പൊ.
കല്ലു the decomposing layer of loose stones
above the work-stones.

പൊരിപ്പൻ So. a frying pan.

[ 738 ]
പൊരിയൻ 1. having a dry scurf B. 2. an
uprooter in തിടമ്പുപൊരിയൻ q. v.

പൊരിയാൽ എടുക്ക No. vu. = ചൂടാന്തരം 377
(from fire, sun, fever, etc.).

പൊരുക poruɤa T. M. Te. (aC. pordu). 1. To
meet in battle, fight. With Soc., also Acc., അ
രക്കരെപ്പൊരുതാർ RC.; മന്മഥൻ നിന്മൂലം ന
മ്മെ പൊരുന്നതു CG.; ഒന്നു പൊരേണം നമു
ക്കിന്നു Nal.; ഒപ്പം പൊ Bhr.; പൊരുവാൻ
വന്നു, പൊരുതൊടുക്കി KR. Of different con-
tests ചൂതു, ചതുരംഗം പൊ. Bhr. 2. to vie,
emulate ഇടിപൊരുന്തരം അലറി RC. Often
എതിർ പൊ., അങ്കം പൊ.

VN. പോർ q. v. & പൊരുതൽ, whence aM. T.
പൊരുതലിക്ക to contend V1.

പൊരുതുക (mod.) = പൊരുതുക, as നിന്നോടു കൂ
ടി പൊരുതുവാൻ ഏറ്റവും ആഗ്രഹം Nal.;
രാമനും രാവണനും പൊരുതും വണ്ണം Bhr.;
പൊരുതി മരിച്ചു Bhg. (also പൊരുവുക).

CV. പൊരുവിക്ക, — തിക്ക to cause id. No.

പൊരുട്ടു, see പൊരുൾ.

പൊരുന്നുക porunnuɤa (T. — ന്തുക, C. Te.
pondu, pońču). 1. v. n. To be joined, agree,
suit together കരവിരൽ പൊരുന്നുനതിന്നു
കീഴ് മുറിക, മെയി പൊരുന്തി ഏഴും RC. ഈ
വഴക്കു പൊ’ം will be made up. തമ്മിൽ പൊ.
ഇല്ലല്ലോ vu.; ഇത്താവടം ചേൎത്തതു ചാലപ്പൊ’
ന്നൂ, കാഞ്ചി നിണക്കു പൊ’ന്നൂതേറ്റവും, കണ്ടി
ക്കൽ ചേല ഉടുത്താൽ ഇന്ന് ഒട്ടും പൊരുന്നാ CG.
does not become me. അവൻ പൊരാളികൾക്കു
പൊ’കയില്ലേതും Bhr. an unworthy antagonist.
വാനം പൊരുന്തിന വിമാനങ്ങൾ RC. suiting
heaven. നിന്നിൽ സ്നേഹം മാനസേ വന്നു പൊ
രുന്നിപ്പടൎന്നിതു Bhg. rests on the mind (=2.).
2. to sit on eggs, hatch, brood പൊരുന്നി കുട്ടി
കൾ ആയാൽ MC; പൊരുന്നിയ മുട്ട V2. Often
Inf. കോഴി പൊരുന്നയിരിക്കുന്നു vu. പൊരുന്ന
വെക്ക to set on eggs.

VN. I. പൊരുത്തം T. M. (Te. pontanam).
1. Suitableness, accord. വയറ്റിന്നു പൊ. agrees
with the stomach. പൊ. ആക്ക to take in good
part. 2. the conjunctions or favorable symp-

toms of an intended match (28, of which 8 are
indispensable: രാശി — agreement of the nati-
vities, ദിന— of week-days, രാശീശ—of planets,
ഗണ — of descent, as man f. i. assorts ill with
Rāxasas disguised as men, tolerably with Gods
etc.). പൊ’ങ്ങളിൽ മനപ്പൊ. മതി prov. പൊ.
നോക്കുക an astrologer to search out the advi-
sability of a marriage. ഇവർ തമ്മിൽ നല്ല പൊ.
No. — പൊ’മുളള നേരമേ പുറപ്പെടേണം Pay.
ഓളേ കയ്യാൽ പൊ. നല്ലു TP. she has to per-
form the ceremony.

പൊരുത്തക്കാരൻ (1) Palg. a mediator = നടു
[വൻ.

II. പൊരുത്തു (Te. pottu, Tu. podde). 1. join-
ing, agreeing. പൊരുത്താക്ക to conciliate,
gain over (Palg. പൊ. പറക).* 2. hatch-
ing, പൊരുത്തിൽ കിടക്ക, വെക്ക. 3. T.
a joint, So. the nape of the neck. 4. a
match, lunt V1. 2. (* a broker).

v. a. പൊരുത്തുക T. M. 1. to join together,
fit into each other. കരിവിയും കൊഴുവും
പൊ. to fix a handle, adjust. ചരക്കിഴിച്ചു
മച്ചിലും മരത്തിലും പൊരുത്തിനാർ Pay.
laid carefully up. പൊരുത്തിയിടുക‍. 2. to
reconcile.

III. പൊരുന്നൽ 1. harmony. 2. time of
[brooding.

CV. പൊരുന്നിക്ക to get hatched, കോഴികളെ
ക്കൊണ്ടു പൊ’ക്കുന്നു MC.

പൊരുപൊരേ (Onomat.) With a popping or
crackling noise, പൊരുപൊരുക്ക.

പൊരുവിളങ്ങാ B. a ball of baked meal etc.
(ഇളങ്കായി?).

പൊരുവുക poruvuɤa, an amplification of
പൊരുക 1. To emulate കുളിർ മതിയോടെതിർ
പൊരുവും ഇവൻ Nal. 2. to outdo; to scold,
abuse (past പൊരുതു).

പൊരുൾ poruḷ T. M. (C. puruḷu, Tu. porlu
beauty, see പൊരുന്നുക). 1. What belongs to
one = അൎത്ഥം, riches പൊരുളവനുളളതടയ ന
ല്കുവൻ Bhr 8. പൊ. കനക്കേ ഉണ്ടു V1. is rich.
പൊരുളാശ (rather T.) = ദ്രവ്യാഗ്രഹം. 2. con-
tents, meaning പുസ്തകം നോക്കി പൊ. പറഞ്ഞു
Nal. വായ്പൊ. CG. മറപൊരുൾ VCh. the hid-

[ 739 ]
den, real signification. നാലു വേദപ്പൊ’ളാകുന്ന
നാഥനെ Bhr.; പോരു ചെയ്തതിൻ പൊ. എന്തു
KR. the cause. പൊ. പറക to expound, preach
V1. പൊ. തിരിക്ക to explain, interpret. പൊ.
തിരിപ്പു translation.

പൊരുട്ടു T. M. cause. അതിൻ പൊ. for its
sake, in gram, explanation of Dat. case.

പൊരുളിക്ക No. to mind, think of; see പുരളിക്ക.

പൊൎത്തുഗാൽ Portugal, also വമ്പെഴും പ്രത്തു
ക്കാലും Nasr. po., V2. — പൊൎത്തുഗിമാവ് (the
fruit — മാങ്ങ) Semicardium occidentale (as
brought by the Portuguese).

പൊർളാതിരി Porḷāδiri, & പൊറളാതിരി

പൊൎളളാ — Title of the Kaḍattuwa Rāja,
പൊ. ഉദയവൎമ്മരാജാവവൎകൾ TR. 1796. KU.,
see പോലനാടു. In T. പൊറയൻ is title of Chēra
kings (fr. പൊറ mountain).

പൊറത്തിയ തങ്ങൾ N. pr. A Māpiḷḷa chief,
Kōya KU.

പൊറാട്ടു por̀āṭṭu̥ B. Imitation, mimicry = പു
[റാട്ടു.

പൊറി por̀i T. aM. Sign, knowledge, in പൊറി
വില്ലയാഞ്ഞി രാഘവൻ ഇത്തുടങ്ങിന മൂലം RC.

പൊറുക്ക por̀ukka T.M.C. 1. To bear, sustain,
tolerate എന്നുളള ചൊൽ എല്ലാം ഞാൻ പൊറു
പ്പൻ CG.; കഷ്ടങ്ങൾ ഒട്ടുമേ പൊറായ്കയാൽ VCh.,
രോഷത്തെ പൊറായ്കയാൽ Bhr. (so കോപം
Mud.). ദാഹം പൊറാഞ്ഞു AR.; ശോകം പൊറാ
ഞ്ഞു കരക Mud. driven by. Often impers. അ
തുകണ്ടു പൊറുത്തില്ലെനിക്കു, എന്നാൽ പൊറാ
ത്ത കാൎയ്യം Bhr. That which is to be borne, in
adv. part. വെന്തു പൊറാഞ്ഞു Bhr. could not
bear to be burnt. കണ്ണനെ കാണാതേ ഉണ്ടോ
പൊറുക്കാവു CG. 2. to pardon സൎവ്വം പൊ
റുക്കേണം, പൊ. എല്ലാംകൊണ്ടും, എന്നെക്കുറി
ച്ചു പൊറുത്തുകൊളേളണമേ Bhr.; എല്ലാം പൊ
റുത്തു കൊളേളണമേ AR.; പിഴച്ചതൊക്കയും
പൊറുത്തുകൊളേളണം KR.; എൻപിഴ നീ പൊ
റുപ്പൂ CG.; എന്റെ ദുഷ്ടവാക്കും പൊറുക്കേണം
PT.; വിപരീതമായി നിന്നവൎക്കു പൊറുത്തു TR.
3. to abide, stay ആരുടെ നാട്ടിൽ പൊ’ന്നു
നിങ്ങൾ, നമ്മുടെ നാട്ടിൽ കിടന്നു പൊ’ക്കുമോ
SiPu.; കാല്ക്ഷണം പൊ. AR.; അന്നേത്തേയിൽ

അവിടേ പൊ’ത്തു TP.; ഇങ്ങനേ നാട്ടിൽ ഇ
രുന്നു പൊറുക്ക സങ്കടം തന്നേ TR.; രാജ്യത്തി
രുന്നു പൊറുത്തീടാം PT. — to support life എ
നിക്കു പൊറുപ്പാൻ തരേണം; പൊറുക്കുന്നവൻ
a man well to do. സ്ത്രീക്കു പൊ. to cohabit.
അവൾക്കു പൊറുത്തവൻ her husband. 4. to
recover, heal പൊറുക്കുന്ന മുറി opp. മരിപ്പാന്ത
ക്ക മുറി TR.; അതു പൊറായ്കിൽ MM.; മൂവായി
രത്താണ്ടേക്കു പൊറായ്കനിൻ മുറിവു Bhr.

VN. I. neg. പൊറായ്മ impatience, eagerness
(T. So. envy).

പൊറുക്കരായ്ക (— റാ —), — യ്മ No. envy =
കണ്ടുകൂടായ്മ 2.

II. pos. പൊറുതി. 1. patience, endurance പൊ.
ഇല്ലടിയുന്നു UR. cannot bear it. അതുപൊ.
യോ Bhr. it’s intolerable. ഏറ്റം അപരാ
ധമുളെളാരെനിക്കു മുറ്റും പൊ. ഇല്ലാതേ വ
രും Mud. 2. pardon കുറ്റത്തിന്നു പൊ.
കൊടുപ്പാൻ, രാജാവിന്ന് എഴുതിവന്ന പൊ.
TR. (= മാപ്പ്). 3. subsistence ദിവസപ്പൊ
റുതിക്ക’ ഏതുമില്ല; — abiding ഞങ്ങൾക്കീനാ
ട്ടിൽ പൊ. യില്ല Anj.; ഞങ്ങൾക്കു നാട്ടിൽ
കുടിയിരുന്നിട്ട് പൊ. ഇല്ല; കുടിയാന്മാൎക്കു
പൊ. ഇല്ലായ്കകൊണ്ടു; TR. no safety. കു
ഞ്ഞനും കുട്ടിക്കും പൊ. യല്ലാതേ കണ്ടു വന്നി
രിക്കുന്നു TR.; ശേഷമുളേളാൎകളെ നാട്ടിൽ
പൊ. യല്ലാതേ ചമഞ്ഞിതു Mud.; പൊ. കെ
ടുക്ക to oppress, dispossess. 4. cohabita-
tion. 5. relief. കുടികൾക്കു പൊ. ഉണ്ടാകു
മോ TR. ദുരഭിമാനത്തിന്നു വളരേ പൊറുതി
യായി Arb. cured of his vanity.

പൊറുതികേടു 1. dissatisfaction നിച്ചേൽ
അന്യായം ഇടും ആളുകൾ വന്നും പൊ.
TP.; annoyance പാരം പൊ’ടുണ്ടവൎക്ക്
ഒക്കവേ Mud. 2. destitution, destruc-
tion of a family.

പൊറുതിക്കാരൻ a man of affluence.

പൊറുതിമുട്ടു destitution.

പൊറുതിയിടം (& പൊറുതി) lodging V1.

പൊറുപ്പു sufferance; cure; comfort.

CV. പൊറുപ്പിക്ക 1. to render tolerable, alle-
viate. പോർ പൊ. Bhr. to restore the

[ 740 ]
battle. വിശ്വാസം നിന്നേ പൊ’ച്ചു PP.;
കൈകൾകൊണ്ടു തലോടി പൊ’ച്ചു AR.
tended the wounded. 2. to sustain, as a
wife ഒരുത്തിയെ താലി കെട്ടി പൊ’ച്ചു VyM.,
family = പുലൎത്തുക; to preserve (as പ്രജക
ളെ) സുപുത്രനെ കളഞ്ഞ രാജാവു പുരത്തിലു
ളേളാരെ പൊ’ക്കുമോ KR.

III. പൊറുമ 1. patience, പൊ. യും മാതൃപിതൃ
ശുശ്രൂഷയും KR.

പൊറ്റ poťťa (T. slight elevation fr. പൊറ
q.v., Te. പൊട്ടി short). 1. A slight elevation
in rice-grounds = കരക്കണ്ടം No., തറ Trav.
പൊ. മേലേ ചാള vu.; ഞാറ്റുപൊ. (411) nur-
sery of rice-plants. 2. exposed roots of co-
coa-palms = ജടവേർ. 3. the dried pus of
ulcers, pellicle of itch, scab ചിറങ്ങിന്റെ പൊ.
അടൎത്തുന്നു, കുരുപ്പിന്റെ പൊ. — also ഉളളി
പ്പൊറ്റ = ചുള V2. 4. what is slight, useless,
a mote. പൊറ്റപ്പാറ bad, stony ground. പൊ.
ക്കാൎയ്യം = ആകാത്ത.

പൊറ്റകൃഷി (1) Palg. = കരകൃഷി No.

പൊറ്റൻ B. (=പൊറ്റ) കെട്ടുക to incrustate.

പൊറ്റു poťťu (fr. പൊൻ? gold-like or = പൊ
ത്തു). 1. Anointing the head with oil, as esp.
in Cancer month കൎക്കടകപ്പൊ. lasts a fore-
noon, തേച്ചുകുളിയും പൊറ്റും വേണം. 2. a
mark on the forehead, = പൊട്ടു, തിലകം.

പൊറ്റുടി aM. T. = പൊൽത്തുടി RC.

പൊലി poli T. M. 1. Increase (=പൊലിവു,
പൊലു) കാലപ്പൊലിക്കു സമം VyM. — താലപ്പൊ
ലി 446. 2. a heap of corn thrashed but not
winnowed. പൊലി (& — ലു) കൂട്ടുക.

പൊലിക്കടം കൊടുക്ക to lend on usury.

പൊലിക്കറ്റ No. a sheaf claimed by the Janmi
during harvest from the daily task of each
of his tenants’ reapers.

പൊലിക്കാണം 1. V1. dowry ദേവകൻ നൽ
പൊ’വും നല്കിനാൻ (when marrying his
daughter), ഏറിയിരുന്ന പൊ. CG. (given
by Balabhadra with his sister to Arjuna).
2. No. a present of money to actors & devil’s-
dancers.

പൊലിച്ചെലവു particulars of money expend-
ed B.

പൊലിപ്പണം V1. money given at a marriage
to the church. Nasr.

പൊലിയുക T. M. (C. Tu. to sew, Te. to
die). 1. To be accumulated ൨൦ കൈ പൊലിന്ത
വൻ RC. Rāvaṇa. നലം പൊലിന്തനിശാചരർ
RC. the best R. 2. to be covered, closed കൺ
പൊലിഞ്ഞീടിനാൻ എന്മകൻ CG. sleeps. 3. to
be extinguished കാറ്റിനാൽ ദീപജ്വാല പൊ
ലിഞ്ഞിതു SiPu.; പൊലിഞ്ഞു പോകട്ടേ V1. a
curse = die! പൊലിയാവിളക്കു always burn-
ing.

പൊലിക്ക 1. To measure corn-heaps, pay-
ing the reapers in kind തുരുമ്പു പൊ’ച്ചു തരി
ക; നട്ടു പൊലിക്ക to give a harvest feast to
slaves. വാളിപ്പൊ. TP. to finish sowing. 2. to
give clothes at a marriage (Nasr.),ഒല്ലി പൊ’
ച്ചിടുക (Cann.); പൊലിച്ചിടുക No. money,
clothes, jewels, etc. given by spectators to
actors & devil’s-dancers in return for their
performances; പണം പൊ. No. to contribute
to a കുറി 4 — 271.; to club together B. 3. to
extinguish ദീപത്തെ പൊലിച്ചീടിനാൻ Bhr.;
തീപ്പൊ’ച്ചീടിന പാല്ക്കലം തങ്കീഴേ CG.; കത്തി
ച്ചു പൊലിച്ചു പുക കൊടുക്ക a. med., ദീപം
പൊ’ച്ചു കളഞ്ഞു CG.; തീ പൊ’ച്ചു ചാടി Bhr.
VN. I. പൊലിച്ചൽ, II. പൊലിപ്പു increase;
destruction B.

III. പൊലിവു 1. accumulation, collection, con-
tribution; present to an exhibitor. 2. ex-
tinction.

പൊലിമ polima (fr. prec.) 1. Increase; bulk. B.
2. excellence ഉലകിലിഹ പൊ. യോടു വലിയ
ശിവഭക്തൻ SiPu. 3. play, diversion പൊ.
യോടായുധം പോരിന്നയക്കരുതു Bhr 6. (ex-
plained as = നേരമ്പോക്കോടേ).

പൊലിശ poliša So. T., പൊലു No. Interest
on paddy, gen. 10% (for. ചാമ 20%), some-
times as much as 20 pct. നെല്ലു പൊലുവിന്നു
കൊടുത്തേടം prov.; പൊലുനെല്ലു TR.; പൊ
ലുക്കും പലിശെക്കും doc.

[ 741 ]
പൊൽ pol T. aM. = പൊൻ Gold, before ക,
ച, ത, പ.

പൊൽക്കലശം a golden censer, പൊ. പൊട്ടി
[Bhr.

പൊൽക്കുടം a golden pot, പൊ’ങ്ങൾ്ക്കു നേരാം
തൈക്കൊങ്ക Bhr.

പൊൽച്ചോറു fine rice പൊ’റുണ്ണാൾ Pay.; so

പൊൽച്ചിലമ്പു CG.; (but പൊഞ്ചരടു).

പൊൽത്തളിർ a golden lotus-flower, പൊ’രടി
കൂപ്പി Bhr.; ചെമ്പൊ. Nal.

പൊൽത്താമര id.; so പൊൽത്താൎമ്മകൾ SG.,
പൊൽത്താർ മാനിനി Laxmi. — പൊൽത്താ
ലം CG. — പൊൽത്തേർ RS.

പൊല്പാത്രം Bhg. a golden vessel.

പൊൽപ്പൂ a golden flower. പൊ. മ്പരാഗം CG.;
പൊ. വിൽ മാനിനി Bhr. Laxmi.

പൊല്ലാ pollā T. M. C. To be bad, evil (neg.
of പൊൽ to shine, Te. be agreeable; prh. =
ഒല്ലാ, വല്ലാ) പൊല്ലാ പിരിവതു RC. adj. part.

പൊ. പേചുകിൽ, പൊല്ലാർ കുലം RC.

പൊല്ലാത bad പൊ. ഫലം വരും ഒല്ലാത കൎമ്മം
ചെയ്താൽ, പൊ. പൊയ്പറയും Bhr.; നല്ല
കാൎയ്യം എന്നും പൊല്ലാത്ത കാൎയ്യം എന്നും KR.

പൊല്ലാപ്പു T. So. Palg. (ഉണ്ടാക്ക) mischief, also
പൊല്ലായ്മ.

പൊല്ലാപ്പുക്കാരൻ Palg. Weṭṭ. a mischief-
maker, തകറാൎക്കാരൻ.

പൊല്ലുക polluɤa T. So. (C Tu. poli) To sew,
mend mats or baskets.

CV. പൊല്ലിക്ക B. to have them mended.

പൊളവൻ Trav., see പുളവൻ.

പൊളി poḷi T. M. 1. (=പെളി). A streak, split,
chip. ഓടു പൊളി തീൎക്ക to repair a roof;
what is torn, as a palm-leaf, umbrella. കെട്ടും
പൊളിമുറി cancelment of a deed which is not
forthcoming. So. 2. a layer, membrane of
skin, rind ഒരു പൊളി തോൽ പിടിച്ചു കളയും
to thrash well, so as to flay. പുറമ്പൊളി q. v.,
അകമ്പൊളി of bamboos for mats, മുറം, പരമ്പു
etc. 3. a cake. 4. a lie (=പൊയി, പൊളളു).
നാരിമാരോടു പൊളി പറയും Bhr.; പൊളിയ
ല്ല Bhg.; നേരോ പൊളിയോ TR.; പൊളി പറ
വാൻ അവൻ (— നേ) കഴിച്ചേ വേറേ ആൾ

ഉളളു prov. പുളിക്കു സത്യം ചെയ്ക V2. perjury;
പൊളിവാക്കു excuse.

പൊളിയാണ Cat R. perjury.

പൊളിവെടി firing without shot.

പൊളിയുക poḷiyuɤa M. T. (Tu. poli). 1. Cover-
ings or roof to break, അട്ടം, (കോട്ടം), ആകാശം
പൊ. prov. പാത്രം എന്നോടു പൊളിഞ്ഞതല്ല
No.; കൂടിയതു പൊളിയാതേ Mud. തിങ്കൾ തന്നു
ടൽ പാതി പൊളിഞ്ഞിങ്ങു വീണ നേരം CG.;
skin to be peeled off കണ്ണിലേപ്പൂ or പടലം
പൊളിഞ്ഞുപോം a. med.; പൊളിഞ്ഞു പോക V1.
to die flayed, as of smallpox. — met. കടം പൊ
ളിഞ്ഞു പോക No. = വീട്ടിപ്പോക. 2. So. to feel
hot ചൂടുപൊ. V2. to stifle; to ache B. (= പൊ
ളളുക).

പൊളിക്ക M. Tu. 1. To break open, as പെ
ട്ടിയെ വെട്ടിപ്പൊ., പൂട്ടുപൊ. jud. കത്തു പൊ
ളിച്ചു നോക്കി TP.; to unroof ക്ഷേത്രങ്ങളും
കൂലകങ്ങളും പൊളിച്ചു TR. (Mohammedan
rulers). ആശാരിയുടെ വീടു പൊളിച്ചു ചര
ക്കുകൾ എടുത്തു കട്ടു കൊണ്ടു പോയി, കുത്തി
പ്പൊ. TR. house-breaking. ആരാന്റെ ക
ണ്ണാടി പൊളിക്കൊല്ല prov. കുശവൻ പൊ
ളിച്ച കലത്തിന്നു വിലയുണ്ടോ prov.; to peel
തോൽ പൊ.; തല തച്ചു പൊ. MR. to break
one’s head. നഖം കൊണ്ടു മാറിടം Bhr.—met.
മാൎഗ്ഗം പൊളിക്ക Mpl. to apostatize. 2. to
undo പൊളിച്ചു കെട്ടുക to thatch afresh.
പൊളിച്ചെഴുതുക to cancel & renew a deed.
അവൻ മരിച്ച ശേഷം പൊളിച്ചെഴുതേണ്ടുന്ന
ഞായം നടത്തുക caus. ജന്മിയോടു പൊളി
ച്ചെഴുതിച്ചു MR.

VN. പൊളിച്ചൽ V1. suffocation with heat.

പൊളിച്ചെഴുത്തു renewal of a lease; a new
bond; a fee paid to the proprietor on the
renewal of a lease.

CV. പൊളിപ്പിക്ക to destroy roofs etc. ആല
യെ പൊളിക്ക എങ്കിലും പൊ. എങ്കിലും
ചെയ്തിട്ടില്ല. TR.; കുടി പൊ. MR.; അടക്ക
പൊ. TP.

പൊളുകുക poḷuɤuɤa = പൊളളുക. 1. To burn,
blister തീത്തട്ടി പൊളുകും പോലേ Nid 17.;

[ 742 ]
ചന്ദനവും പോലും തട്ടുന്ന ദിക്കും പൊളുകും CC.

പൊളുകും a blister; watery eruption.

പൊളുന്നിര, പൊളുകിര, പെളുതിര, പൊളീര,
പൊളൂര, No. freckles, brighter spots from
cutaneous diseases: ചേരപ്പൊ. black,
വെളളപ്പൊ. white etc. അവളുടെ മേലും
മാറത്തും പാൽപൊളുനിര വീണിരിക്കുന്നു
(considered a beauty).

പൊളെക്ക = പൊളെളക്ക, as തേരട്ടനീർ മേൽ
പറ്റിയാൽ പൊ’ക്കും MC.

പൊളുക്ക poḷukka 1. A slice (= പൊളി) as
of mango, which has 4 പൊ.; the 2 larger
വട്ടിപ്പൊ. 2. a piece of ചെകരി. 3. splinters
as from stones cut, wood-shavings.

പൊളുക്കപ്പായി No. = വലിയ കണ്ണിയുളള പായി.

പൊളുക്കവിൽ No. കട്ട കെട്ടിയ അവിൽ.

പൊളോൎന്തൻN. pr. m. (= പൊളള, കുരുന്തൻ).

പൊളള poḷḷa (fr. പൊളളു). 1. A tube; pipe.
പൊ. വള a hollow bracelet, (opp. കട്ടിവള).
പൊളളയോ കട്ടിയോ? prov. 2. the throat
അവന്റെ പൊ. എല്ലിൽ പിടിച്ചമൎത്തു (jud.
Palg.). 3. perforated, empty; a bamboo മര
ങ്ങൾ കേടും പൊളളയും ഊനവും ഇല്ലാതേ ഇരി
ക്കേണം doc. (C. puḷuku hole in trees). ചുമർ
പൊ.യായ്തീൎന്നു (thro’ white-ants). 4. blister,
bubble = പോള. V2. 5. title of Pulayar chief-
tains, prob. from the silver-bracelet they wear;
hence N. pr. of Pulayars, also പൊളള കുരു
ന്തൻ Polōrndaǹ (see ab.).

പൊളളക്കായി Cocculus Indicus = പൊളളക്കുരു
[V2.

പൊളളച്ചീര a potherb with hollow stalks.

പൊളളമുള a hollow kind of bamboo.

പൊളള മുളകു blighted pepper V1. No., see foll.

പൊളളു poḷḷu̥ Tu. M. C. (Te. T. pollu, T.
poḷḷuɤa to bore). 1. Empty, hollow പൊളളു
വക മുളകു TR.; പൊളളുകായി abortive fruit
or grain. 2. a bubble V1., a lie = പൊയി,
പൊളി in po. പൊ. പറക Bhr 7.; പൊൾ
പറഞ്ഞെന്നെ ചതിക്കയും വേണ്ട VilvP.

പൊളളൻ a liar.

പൊളളുക 1. To rise in bubbles or blisters
കൈക്കു തീപ്പൊളളി MR.; അച്ചിക്കു പൊളളും

നേരം prov. Impers. അവൾക്കു നന്നായി പൊ
ളളി to be burnt or scalded. കൈ പൊളളി
പ്പോയി, പാമ്പിൻ കടി പൊളളുന്നു; കായവും
പൊളളി VetC. feverish. കഞ്ഞി തണിഞ്ഞോ
പൊളളുന്നുവോ, പൊളളുന്നത് opp. കുളുൎന്നതു
(warm & cold meals). 2. met. to be in a
blaze, furious against പൊളളി തുടങ്ങും സുഹൃ
ത്തുകളോടു Sah.

VN. പൊളളൽ 1. blistering, a pustule. 2. burn-
ing, despair.

CV. പൊളളിക്ക to blister, തീപ്പത്തികൊണ്ടു
പൊളളിച്ചു No.

പൊളെളക്ക B. 1. to be blistered. 2. to rise
in bubbles, to bubble

പൊഴക്ക, see പുഴക്ക.

പൊഴി pol̤i T. M. (C. hoyyu & pūyu, Te.
hōyu). 1. Pouring, shower രണ്ടു മുകിൽ മല
മീതു പൊഴി പൊരും മഴ പോലേ RC. vying
in pouring. 2. a groove, as in door-frames;
seed-bed, or division of such (പൊഴിൽ); a
hole, outlet of a river into the sea. പൊഴി ഇ
ടുക, വീഴുക B.

പൊഴിക്കൂട്ടം N. pr. Kulašēkhara’s residence.
ഭഗവതിയുടെ വിലാസം പൊഴിയുന്നവിടേ
KU.

പൊഴിയുക 1. v. n. To pour down, flow
off മഴ പൊ. = പെയ്ക vu.; കവിൾത്തടം തന്നി
ലേച്ചാലപ്പൊഴിഞ്ഞ വിയൎപ്പുകൾ CG.; മാരിനേർ
പൊഴിഞ്ഞ ശരങ്ങൾ Bhr.; met. ഊക്കു പൊഴി
ഞ്ഞൊരു വിസ്മയം CG. 2. to drop as leaves,
fruits ജലത്തിൽ പൊഴിഞ്ഞ ഫലങ്ങൾ. 3. v. a.
to shower മേഘങ്ങൾ മാരി പൊഴിയുന്നതു പോ
ലേ രാമരാവണന്മാർ ബാണഗണം പൊഴിഞ്ഞു
AR.; ഉമ്പർ or അമരർ പൊഴിന്തനർ പൂവു
കൊണ്ടേ, പൂവാൽ RC.; പൂമഴ പൊഴിയേണം
ദേവകൾ എല്ലാവരും KR.

പൊഴിക്ക v.a. 1. = പൊഴിയുക 3. To shower
down ഇന്ദ്രൻ ചതുൎമ്മാസം മഴ പൊ’ക്കുന്ന പോ
ലേ KR.; ബാണഗണം പൊഴിച്ചു AR.; അസ്ത്രം,
ശരം, ബാണജാലം പൊ. Bhr.; അശ്രുക്കൾ
Bhg. 2. to let drop. രോമം പൊ. Nid. to
lose hair. അടിച്ചു പൽ പോ’ക്കേണം Si Pu.;

[ 743 ]
ചോതനയിൽ നെയി പൊ. V2. to measure oil.
ചില (കൊമ്പു) വൎദ്ധിച്ചു മരങ്ങളും പൊഴിക്കും
CC. to fell or engender trees? 3. to make a
groove in stone or wood V1. വെട്ടി പൊ. CS.

VN. I. പൊഴിച്ചൽ pouring; oozing.

II. പൊഴിപ്പു 1. overflowing; giving overdue
measure V1. (a ചോതന of oil to each
measure). 2. grooving, a groove B.

CV. പൊഴിപ്പിക്ക to cause to pour down ചി
ന്തിച്ചു മഴപൊ’ച്ചാൻ KR.; ചമ്പകം തൻ
പൂവും ചാലപ്പൊ., ബാണം തറപ്പിച്ചിട്ടല്ലൽ
പൊഴിപ്പിച്ചു CG.

പൊഴിൽ pol̤il T. M. (C. puḷil sand-bank in
rivers). 1. Watered ground. പൂവാർ പൊ.
RC. a flower-garden. കുളുർ പൊഴിൽ ചൂഴില
ങ്കനകർ, അണിപൊഴിൽ ചൂഴിലങ്കമന്നാ RC.
sandy shore (or ocean? in a. T. world). 2. a
piece of low ground പൊയിലിൽ അരിയുന്ന
തീയൻ TP.; also പൊയിലിൻ പാടു, പൊയിലു
മ്പാടു (So. പുകിൽ), പൊയിലിൽ തൊടിക MR.

പൊഴുതു pol̤uδu̥ T. M. (Tu. portu, Te. proddu,
C. pottu fr. C. poḷe to shine, Te. poḍuču to
pierce, the sun to rise). 1. The sun, day അതു
പൊഴുതു Bhr. അതു പൊഴുതിൽ Mud. = അ
പ്പോൾ, see പോതു. 2. an auspicious time.
പൊ. കൊൾക to fix on such a time (a marriage
etc.). ഇഷ്ടമായുളള നൽ പൊ., നല്പൊഴുതാണ്ടൊ
രുരാശി CG.; നല്ലൊരു പൊഴുതിൻ നേരം KU.
3. the new moon (loc).

പൊഴുതൻ N. pr. m. (sunlike?).

പൊഴുതുമുടി = പിറപ്പുമുടി (പൊ. കളഞ്ഞു കുടുമ
വെപ്പു).

പൊഴുത്തി pol̤utti, Tdbh. of പ്രവൃത്തി as വ
ല്ലിപ്പൊ.; also പുത്തൂർ പൊഴുത്തിയിൽ TR.

പൊഴുത്തിക്കാരൻ, പൊയിത്തിക്കാരൻ the
manager of an estate in behalf of the
proprietor (& = പാൎപ്പത്യക്കാരൻ) പൊഴുത്തി
ക്കുന്നു etc.

പോക pōɤa 5. 1. To go, go away, go to-
wards. തൻ ഇടത്തിന്നു പോയിനാൻ Mud. ചെ
വിട്ടിൽ പോകാ prov. does not enter. ലക്ഷ്മ
ണൻ ഇനി ഉണ്ടോ ജീവിച്ചിരിപ്പാൻ പോകുന്നു

KR. will he wish to live any longer? ഇനി
നിങ്ങൾ വിചാരിപ്പാൻ പോണ്ടാ TR. (=പോ
കേണ്ട) no delay granted. പോകുംവഴി, പോ
കും ചാൽ V1. a loophole, excuse, remedy.
പോയാണ്ടു last year. പോകവയെല്ലാം Bhg. =
നില്ക്ക leave it aside. 2. to be lost, spoiled,
cured എന്നാൽ പെരുവയറു പോം a. med.; എ
നിക്ക് എന്തു പോയി what do I lose by it?
പോയതു കഴിച്ചു MR. deducting the plants
that were spoiled. കണ്ണുപോയെനിക്കെന്നും കാ
ലുപോയെനിക്കെന്നും KR. (in a fire). പോകാ
തവണ്ണം കീൎത്തി Sk. undying fame. 3. to be
able, know ജപകൎമ്മാദി ഒന്നും പോകാ Bhg.
പൂൎവ്വവൈരത്തിൻ ശക്തി എന്നുളളത് ആൎക്കും
പോകയും ഇല്ല VilvP. Chiefly with the Inf.
സമ്മതം എനിക്കും ഒട്ടറിയപ്പോകും I also know
something of laws, & പറകപ്പോകാ Bhr.; എ
ന്നുടെ അറിയപ്പോകായ്ക KR. my ignorance.
പറക്കപ്പോകാതേ വന്നു Bhr.; ചൊല്ലപ്പോകാ
തൊന്നു Bhg. unspeakable. മധുരമായി ചൊല്ല
പ്പോകാത മൂഢൻ Bhg. — mod. also with adv.
part. അറിഞ്ഞു പൊകാത ignorant. 4. As
aux.Verb it has a., passive meaning രാജ
നാൽ കട്ടുപോയി, എയ്തു കുല ചെയ്തുപോയി KR.;
അരിഞ്ഞു പോമുടൽ ശരങ്ങളാൽ, അൎത്ഥം ദാനം
ചെയ്തു പോയി Bhr. is given away. കുട പിടി
ച്ചു പോയി; വസ്ത്രം കളഞ്ഞു പോയി Nal. b.,
expresses, with intr. verbs, the final turn of
an action വെന്തുപോയി, ചത്തുപോക to die
off, die & vanish. പാമ്പായി പോക നീ CG. (a
curse); ദുഷ്ടനായിപോം will turn out. c., the
undesirable character of any action (opp. വ
രിക). അശേഷം കൊടുത്തു പോയാൻ Nal. un-
accountably. ബ്രാഹ്മണരെത്തിന്നു പോകാതിരി
ക്കേണം Bhr. go so far as to eat. വെട്ടിക്കൊ
ന്നുപോയാൽ if a fight ensues. പല പിഴ ചെയ്തു
പോയേൻ Bhr.; നായരെക്കൊത്തികൊന്നുപോ
യി TP. I happened indeed to kill. ഞാൻ ഈ
ശൻ എന്നു നിനെച്ചുപോയി Bhg.; കണ്ടാൽ പ
റഞ്ഞുപോകും prov. anyhow. ഞാൻ പറഞ്ഞു
പോയി TR. (also എന്നോടു പറഞ്ഞുപോയി)
I stupidly stated. ഹൃദയം വെച്ചേച്ചുപോയി
[ 744 ]
PT. pity! I left my heart. ഇങ്ങനേ നീ നി
നെച്ചുപോകേ ഉളളു KR. merely thy fancy.
സൎവ്വവും ഭക്ഷിച്ചുപോക Bhr. to sink so low as
to eat! അറിഞ്ഞുപോയാൽ Ti. if discovered.
ഒന്നുരിയാടിപ്പോയാൽ PT. if you dare. തൊട്ടു
പോകരുതു Mud. don’t presume to touch. വേ
ണ്ടിവന്നുപോയി TR. I regret that it became
necessary, d., with Neg. part, it strengthens
the neg. meaning അമ്മയല്ലാതേപോയി താടക
എനിക്കു KR. is certainly not my mother. ഗ്ര
ഹിക്കാതേപോയി PT.; നിണക്കിതിൽ നാണം
ഉണ്ടാകാതേ പോയിതോ KR.

In Cpds. often contracted, as മെലിഞ്ഞോട്ടേ,
നശിച്ചോട്ടേ (പോകട്ടേ).

VN. I. പോകൽ, as കുടിപോകൽ = ഗൃഹപ്ര
വേശം.

II. Neg. പോകായ്മ (3) inability.

പോകുടി B. abandoning a family-residence.

Inf. പോകേ = ഒഴിക passing by, deducting
ബോധിപ്പിച്ചതു പോ. ശിഷ്ടം കൊടുപ്പാൻ,
എടുപ്പിച്ചതു പോക പണം തികെച്ചു, അതിൽ
ചത്തു കെട്ടുപോയതു പോകേ ശേഷിപ്പുളള
വർ TR.

പോടാ = പോ എടാ Bhg.; പോടി = പോ എടി.

പോടു vu. Imp. contr. fr. പോയ്‌വിടു.

പോട്ടേ = പോകട്ടേ, f. i. ഞാൻ പോ. TP. പോ
കട്ടുവിൻ, പോട്ടീൻ (Cann.), പോട്ടേക്കീൻ
(Mahe) pray let it rest (honor.).

പോംവഴി (see 1.) an excuse, escape = പോക്കു.

പോയിക്കളക to decamp, run off.

പോയിക്കൊൾക to take oneself off. പോയി
കൊൾ്‌വിൻ TR. away with you! നേമത്തി
ന്നു പോയോണ്ടാൽ TP.; ദുഷ്ടൻ പോയ്ക്കോ
ട്ടേ Genov.

പോയ്പോക to be lost, be past & done with.

പോയ്‌വരട്ടേ may I go (and return some other
time?). പോയ്‌വരികേ വേണ്ടു polite dismissal:
go for this time! എല്ലാവരും പോകുന്ന വ
രുന്ന വഴിക്കു jud.

പോവിൻ പോവിൻ വെക്ക So. to shout, as
when making way before a Rāja.

പോകടം pōɤaḍam Tdbh. of ഭോഗം + കടം

(C. pogadi, tribute? or fr. പോക?). The rent
or tribute due to the Janmi on the tenure of
കുടുമനീർ, gen. called ദേശപോകടം (ജന്മ
ഭോഗം ദേശപോകടം തുടങ്ങിയുളളവ VyM.) f. i.
പത്തു തേങ്ങയും ഒരു ചക്കയും കുലയടക്കയും
ദേശപോടകനു (പോഷകൻ?) തട്ടും തയിരും
ഇങ്ങനേ ദേശപോകടങ്ങൾ എന്നറിക KU.; നി
ലം വാങ്ങി ൩ കൊല്ലമായി സ്വന്തമായി നടന്നു
പോകടങ്ങൾ കൊടുത്തുവരിക, നികിതി പോ’
ങ്ങളും കഴിപ്പാൻ MR.

പോക്കടം pōkkaḍam No. 1. (പോക്കു 1) & pl.
പോ’ങ്ങൾ Palg. What falls off, as chips = ത
ളളുമരം etc. met. അവന്നു വലിയ പോ. വന്നു
he has suffered loss & is hard up. 2. (പോ
ക്കു 3) shift, means ഇനിക്കു പോക്കടം ഇല്ല No.
= പോക്കിടം, കഴിവു, കൊണ്ടു പോക്കു.

പോക്കണം pōkkaṇam T. So. Humility.

പോ. കെട്ടവൻ shameless, foolish ചില പോ
ക്കണം കെട്ടവരുടെ നാനാവിധങ്ങൾ TR.
excesses committed by some rascals (rebels).

പോ. കേടു dishonor, shamelessness, folly (so
V1. under പൊക്കണം. Is it derived from
കണം = അസഭ്യം?); No. also = തകറാർ,
കലശൽ crime നീ ഒരു കയി വല്ലതും ഒരു
പോ. ഉണ്ടാക്കി വന്നു എങ്കിലേ നിന്നെ വി
ശ്വസിക്കും TR. first commit yourself by
some daring act.

പോക്കാച്ചി, പോക്കാൻ, see under പോക്കു.

പോക്കു pōkku T. M. C. (പോക). 1. Going,
passing off (as നേരമ്പോ.). പോ. മുട്ടിക്ക to
shut up in a fort etc. നാരിമാർ പോക്കിനെ
തടുത്തു CG. prevented their going. നമ്മുടെ
ജീവനും പോക്കുണ്ടാമേ CG. shall die. പോക്ക
ടുത്തു death is at hand. പോക്കു വെച്ചു ruin
has set in (= ക്ഷയം തുടങ്ങി). ഫലത്തിന്റെ മ
ൎയ്യാദപോലേ ഉളള പോക്കും കഴിച്ചു പാട്ടം കെ
ട്ടി TR. the customary deduction from produce
= കഴിപ്പു . 2. way വെളളത്തിന്നു പോക്കില്ല
no outlet. പോക്കൊരു കാണിമാത്രം കോടീ
ല്ല നരേന്ദ്രനു Brhmd. did not swerve. പോ
ക്കൊരുമിച്ചു തേരിൽ ഏറി Brhmd. കാരണ
ന്മാർ പോയ പോ. old ways or customs.

[ 745 ]
3. exit, escape, shift; means പോക്കില്ലയാതേ
വലഞ്ഞു CG. (in jungle-fire). പോ. കെട്ടവൻ
helpless, destitute. പോക്കറ്റ വമ്പുലി പുല്ലും
തിന്നും prov. (= ഗതികെട്ടാൽ); തുപ്പിയ ചോറു
പോക്കിന്നു കൊടുത്തു SiPu. for support (= ക
ഴിച്ചൽ); പൊട്ടൎക്കുണ്ടോ വാക്കും പോക്കും prov.;
പോക്കുളളവൻ thrifty, thriving. ഒരുപോക്കിൽ
തീൎത്തു passably, tolerably. ഒരു പോക്കിൽ
കൊടുക്ക to manage it economically. 4. di-
arrhœa = പളളയിൽനിന്നു പോ., f. i. ഛൎദ്ദിയും
പോക്കും ഇളെക്കും a.med.

പോക്കത്താളി = പോക്കിരി.

പോക്കൻ T. M. C. a wanderer വാക്കു പോക്ക
ൎക്കും നെല്ലു കോയിലകത്തും prov.; ഒറ്റപ്പോ.
a person destructive to all around him.
കാക്കൻപോ. a vagabond. വഴിപോക്കൻ
a traveller.

പോക്കാച്ചിത്തവള Palg., coll. T. a toad = ഭേ
[ക്കൻ.

പോക്കാൻ a wild cat, tomcat that ran into
the jungle = കോക്കാൻ.

പോക്കാളി‍ V2. = പോക്കൻ.

പോക്കിരി T. M. Te. (fr. C. pōkari knowing
shifts) a dissolute, profligate fellow =
പോക്കത്താളി, മുടിയൻ.

പോക്കുമുട്ടുക to be stopped; reduced to straits;
without means or shifts.

VN. പോക്കുമുട്ടു = ബുദ്ധിമുട്ടു.

പോക്കുവരവു passing to & fro; intercourse,
income & expenditure; also പോക്കു വരു
ത്തായി നില്ക്ക VyM. inability to stand re-
solutely.

പോക്കുക pōkkuɤa T. M. 1. v. a. To make to
go. പോക്കാവോന്നല്ല Bhr. irremoveable. ൪ തി
ങ്കൾ പോക്കി RC. passed. സ്വൎണ്ണാഗ്രഹം കൊ
ണ്ടു ജീവനെ പോക്കുന്നു VetC. to venture,
sacrifice life. ൨൦ നായന്മാരെ ൪൦ കണ്ടം പോ
ക്കി TP. cut in pieces. 2. to remove, ശത്രു
ബാധാദികളെ പോക്കുവാൻ Mud. to abolish,
remedy ദോഷം, പാപം, സങ്കടം പോ. etc.;
മന്ത്രങ്ങൾ ചൊല്ലി വിഷയത്തെ പോക്കി CG.

VN. പോക്കൽ 1. removing. 2. = പക്കൽ pass-
ing over മൃത്യുവിൻ പോ. അകപ്പെടും ഏവ

നും Bhr. in the power of. പത്രം അവൻ
പോ. ആശുനല്കീടിനാൻ Mud. gave him
the letter. പത്തിപോ. ആക്കി Bhg. — പോ
ക്കൽനിന്നു used for the Abl. ആചാൎയ്യൻ
പോക്കൽനിന്നു കേട്ടു Bhg.; രാഘവൻ പോ’
നിന്നു ജ്ഞാനം ലഭിച്ചു AR.; ദേഹത്തിൻ
പോ’നിന്ന അന്യനായി Adw S.

പോഗണ്ഡൻ pōġaṇḍaǹ S. (പോക + ക
ണ്ടം or കണ്ടൻ). 1. One maimed or wanting a
member. 2. a boy, not yet marriageable,
പോ. ഏഷ VetC.

പോങ്ങ pōṅṅa A handful ഒരു പോങ്ങയരി
(loc.) in C. bukku.

പോച്ചൻ pōččaǹ oath? used by Mpl. =
ആണ f. i. ആളളാ പോ., കാലേ പോ., എന്നേ
പോ.

പോഞ്ചി pōṅči 1. A cap made of പാള No.;
also a pouch made of പാള‍ tied round the waist
& used only by those who go to worship പെ
രുമാൾ in കൊട്ടിയൂർ. 2. E. punch, പോ. ക
ലക്കുക.

പോട pōḍa S. A hermaphrodite, fem.
പോടൻ N. pr. f.

പോടാ, പോടി = പോ എടാ — എടി.

പോടു pōḍu (C. poḍet the belly, breast). The
navel, umbilical rupture. 2. So. പോടുണ്ടാ
ക്കുക to burrow (പോതു II.). മരത്തിന്റെ പോ
ട്ടിൽ Arb. a hole. പാമ്പിന്റെ പോടു Palg.

പോടുക pōḍuɤa (T. to throw, strike, Te. C.
pōṭu a stab, C. poḍe to strike). 1. To strike,
as a wedge into timber ആണികൾ പോടി
പ്പോടി PT. 2. to put കൈകൊച്ചായുളളവൻ
കങ്കണം പോടുമ്പോലേ PT 1.; നാൻ ചൊന്ന
തെല്ലാം ഒത്തുവരാ എങ്കിൽ നാവറുത്ത പോടു
വൻ Coratti.P. (= ഇടുക, കളക).

പോട്ടുക in കുറിപോട്ടുക to put a mark on the
forehead (= ഇടുക). അതു ഭദ്രം പോട്ടി it
was frustrated.

പോട്ട a rush-grass, bulrush. So., പോട്ടപ്പുല്ലു
(used for mats).

പോണ pōṇa So. = പൊകിണ The green pigeon.

പോണി, പോണ്ട, see പോണ്ടി 3 & 2.

[ 746 ]
പോണ്ടൻ pōṇḍaǹ 1. So. (= ബോയി) A palan-
quin-bearer B. 2. a Brahman’s stool (ആമപ്പ
ലക). 3. = തീട്ടം (used by Kaṇišas), so: പോ
ണ്ടിക്ക Cal. to go to stool (Euph.).

പോണ്ടി pōṇḍi 1. So. The film of a plantain-
tree; a vessel made of it (C. Te. Tu. poṭṇa a
paper-bag). 2. the scrotum of horses, etc.
also പോണ്ട. 3. the skin of a jack-kernel,
also പോണി (see പോള.).

പോതം pōδam S. 1. The young of any ani-
mal, also dimin. കോകിലപോതകം CG.; വാ
തപോതങ്ങൾ Bhg. zephyrs. 2. a boat ദുരി
താബ്ധിതൻ നടുവിൽ മറിയുന്നവൎക്കു പരം ഒരു
പോതമായ്‌വരിക HNK.; രാമപാദപോതം കൊ
ണ്ടു സംസാരവാരിധിയെക്കടക്ക AR. 3. Tdbh. = ബോധം.

പോതൻ pōδaǹ N. pr. m. = പൊഴുതൻ, also
[പോത്രാൻ.

പോതി pōδi Tdbh. = ഭഗവതി f. i. പെരുമാളും
പോതിന്റെ പാമ്പുങ്ങൾ TP.; കരിമ്പുലി പോതി
(Wayanāḍu).

പോതിക pōδiɤa 1. S. Basella lucida. 2. the
capital of a pillar; (പോതികക്കല്ലു No. an
architrave on which the summers rest); a
piece of wood now & then placed in the notch
of the king-post to support the ridge-pole M.;
prop, support of a picote V1. M. T. (C. Tu.
bōdige architrave, C. pōṭi prop, S. pōṭa, pōta
foundation?).

I. പോതു pōδụ T. M. = പൊഴുതു (T. pōl̤tu). Time
ഒട്ടു പോതിങ്ങനേ ചെന്നവാറേ CG.; അയച്ച
പോതു Bhr. വെച്ചപോതു.

II. പോതു = പൊത്തു (C. bōdu). A hole as in
worm-eaten wood; പാമ്പിന്റെ പോതിൽ Is. 11,
8; പോതുളളതു V2. concave. — (see പോടു).

പോത്തിര pōttira & പോത്ര (T. പോതുക
to be sufficient, Tu. pōtra likeness fr. പോൽ
& തിര, as in ഇത്ര). Measure, rate മൂട ഒന്നിൽ
൨൪ ഇടങ്ങഴി പോത്ര കണ്ടു vu.

പോത്തു pōttu̥ T. M. (Te. pōtu any male ani-
mal, C. Te. pōtri a male buffalo). 1. A male
buffalo പോത്തിന്റെ ചെവിട്ടിൽ കിന്നരം വാ
യിക്ക, വെളളം കണ്ട പോ., പോ. കൂടേ വെളളം

കുടിക്കാത്ത കാലം prov.; പോ. വെട്ടുന്നു (Palg.
കോരുക) gores. അന്തകൻ പോത്തിന്റെ നൽ
മണിക്കൂറ്റിതു CG. my death-knell. പോ. കൊ
മ്പു പിടി a hilt of buffalo’s horn. പോ. കൂട്ടി ഉ
ഴുകയും കറക്കയും അരുതു KU. (see എരുമ, കാ
ലി). — Kinds: കാട്ടുപോ. or മലപ്പോ. a bison
(= കാട്ടി); ചെമ്പോ. q. v.

പോത്രം pōtram S. The snout of a hog.

പോത്രിയായവതാരം ചെയ്തു Bhr. Varāhamūrti.

പോത്രാൻ N. pr. m. (= പൊഴുതരായൻ?).

പോന്ത pōnda (T. = പന). A great fly ആല
വല്ലത്തിൽ പോ., പശുപ്പോന്ത, പോന്ത കടിച്ച
പശു പോലേ. prov.

പോന്തേൻ N. pr. m. (ഭഗവാൻ തേവൻ?).

പോം = പോകും.

പോയ്തു = പോയതു.

I. പോരുക loc. = പകരുക TP.

II. പോരുക pōruɤa (T. പോതുക, Te. C. to
fight, fr. പൊരുക). 1. To come, go along,
return ഇങ്ങോട്ടു പോരികേ വേണ്ടു, ഞാൻ നി
ന്റെ കൂടേ ബംബായിൽ പോരുന്നു TR.; ഒരു
മോഹം കൊണ്ട് അങ്ങോട്ടു ചാടിയാൽ പല മോ
ഹം കൊണ്ടിങ്ങോട്ടു പോരുമോ prov.; കൈ,
കാൽ പോരുന്നില്ല No. is jammed in, sticks fast
(cannot get the arm out of the sleeve, the shoes
off the feet) etc. പോരാതേ പോയി Anj. went
away no more to return. പോരേ നീ Bhr. go
home, ഏല്പിച്ചു പോന്നു Mud. came away after.
എടുത്തു കൊണ്ടു പോരാം (= വരാം). വഴിയോട്ടു
പോരാതേ കണ്ടു നിന്നു മരിച്ചു TR. would not
draw back. Sometimes superfluous ബ്രാഹ്മ
ണർ കേരളത്തിങ്കൽ പോന്നു വന്നു KU. immi-
grated. 2. to suit, suffice, amount to തല്ലു
വാൻ പോരാത പൈതൽ CG. not old enough
to be flogged. രഹസ്യം പറവതു പോരാ മഹാ
രഥന്മാൎക്കു Bhr. does not become. മംഗലസ്ഥാ
നപ്രവേശത്തിന്നു പോരും ഇവൾ SiPu. is fit for
heaven. നിന്നെ പോലേ ചൊല്ലുവാൻ ആരും
പോരാ Nal. none so competent to tell. ഇതു
വീളാൻ നിന്നാൽ പോരും എങ്കിൽ KU. if you
can avenge. അടക്കുവാൻ പോരുവോർ CG. വീ
ൎയ്യം അടക്കുവാൻ പോന്നവർ AR. able. ഞാവൽ

[ 747 ]
പഴങ്ങൾ ഓരൊന്ന് ഓരോ ഗജങ്ങളോളം പോ
രും Bhg. reach the size of. ആറു രൂപ്പിക വി
ലെക്കു പോരുന്ന കത്തി worth 6 Rs. — With
Inf. പറയപ്പോരും RC. can say. 3. aux V.
= വരിക continued action: രാജ്യഭാരം ചെയ്തു
പോരുമ്പോൾ KU.; രക്ഷിച്ചു പോരേണ്ടവർ
VilvP.; കല്പന പ്രകാരം നടന്നു പോരുക, അന്നു
തൊട്ടു കാരണോന്മാരും ഞാനും അടക്കിക്കൊ
ണ്ടു പോരുന്നു TR. possess uninterruptedly. ജന
ങ്ങൾ മൌൎയ്യനെ വെടിഞ്ഞു പോ. Mud. നിങ്ങ
ളോരോരുത്തന്റൊപ്പരം നിന്നുപോരുന്നതു വ
ലിയ അതിശയം Cann. what a wonder your
husbands have not yet sent off all of you! (said
to women). കൊടുത്തു പോരുന്ന മൎയ്യാദ പ്രകാ
രം as it is customary. So മരുന്നു സേവിച്ചു,
ക്രമം നടന്നു, വീട്ടുകാൎയ്യം നോക്കിപോ.

past part. പോന്നവൻ competent. പോരിന്നു
നിന്നോളം പോന്നോരെ കണ്ടില്ല CG. also =
തനിക്കു താൻ പോ. (തനിക്കു താൻ പോന്ന
നരന്മാർ Mud.) as പോരുന്നവൻ.

പോന്നുപോരായ്ക right and wrong അവിടത്തേ
പോ. അന്വേഷിച്ചു നടത്തുവാൻ തമ്പുരാക്ക
ന്മാരും തറവാട്ടുകാരും കൂടി വാലശ്ശേരിക്കോ
ട്ടയിൽ എത്തി TR. (= രക്ഷയും ശിക്ഷയും);
also ശേഷം പോന്നു പോരാത്തത് ഒക്കയും
വാങ്ങി TR. took every thing by hook or
by crook. നമ്മളിൽ പോരുന്നതും പോരാ
ത്തതും കണ്ടു മടങ്ങി TP. we tried our best
& our worst against each other.

Neg. fut. പോരാ does not suit, not suffice or
reach to കീൎത്തിക്കു പോര UR. ധൎമ്മത്തിന്നു
Bhr., അനുഭവത്തിന്നു പോര etc. സുഖിപ്പി
പ്പാൻ എന്നാൽ പോര Genov. I cannot.
പിന്നേ ചെയ്താൽ പോരാ ഇപ്പോൾ വേണം.
പോരേ not enough? ബുദ്ധി പോരാത്തവൻ
imprudent. ആധാരം വിശ്വസിപ്പാൻ പോ
രാ MR. deserves no credit. കടത്തിയതു
പോരാഞ്ഞിട്ടു വാതിലും തുറന്നു Ti. not only
permitted him to enter, but even.

പോരാത്തരം No. dishonorable acts.

VN. I. പോരായ്ക 1. insufficiency. ശ്രീപോ.

Vilv P. misfortune. 2. dishonor, Mpl.

II. പോരായ്മ 1. insufficiency. 2. disgrace
infamy നമ്മളെ സ്വരൂപത്തിങ്കലേക്കു പോ.
ഉണ്ടു KU. a shame for us. പോ. ഇന്നതിൽ
ഏതുമേ ഇല്ലയോ നിന്നുളളിൽ CG. are you
not ashamed of it. അതു ബ്രാഹ്മണൎക്കും ശേ
ഷം ജനങ്ങൾ്ക്കും പോ. യായ്‌വന്നു TR. lowered
them. ബ്രാഹ്മണരെ പിടിച്ചു ചില പോ. വരു
ത്തി TR. circumcised them. വായിഷ്ഠാനം
മുതൽ പോരായ്മത്തരം കാണിക്ക TR. = പോ
രാത്തരം.

പോരിക V1. high mindedness = തനിക്കാമ്പോ
[രിക.

III. Pos. പോരുമ self-sufficiency; lofty bear-
ing പോരുന്നോരേ പോ. prov.

പോരുമക്കാരൻ a pompous person.

fut. പോരും (T. പോതും). 1. it will amount to
എത്ര പോ.? മൂടയിൽ ൨൨ ഇടങ്ങഴി പൊ. —
അവനു എത്ര പ്രായം പോ.? ൧൧ വയസ്സ് അ
വനു പോ. — അവനെ തടുത്തിട്ടു ൩൦ ദിവ
സത്തിൽ ഏറ പോ. TR. confined for more
than a month (= ആയിരിക്കും). അവന്റെ
അവസ്ഥ ഒരു മൂന്നുമാസം പോരും അവനു
സ്വൈരക്കേടു TR. Treated adverbially:
അനേകം നാൾ പോരും ഞാൻ ഇതു കാ
ത്തു വിശന്നു കിടക്കുന്നു Brhmd. already.
2. enough, in exclamations of retreating
cowards അയ്യോ മതി പോരും Bhr.; പോരും
ഇനി മമ പോരും AR.; പാരിൽ ഇരുന്നതു
പോരും Bhr. മുക്തിക്കു നാമങ്ങൾകൊണ്ടു
പോരും EM. bliss may be attained by
നാമകീൎത്തനം alone. ചിലൎക്കു പോരുമല്ലാ
യ്കിൽ ഞങ്ങൾക്കു മതി Bhg. 3. 2d & 1st fut.
with ഏ after Conditionals: must ഭീമൻ
കൂടേ സന്ന്യസിക്കിലേ പോരൂ Bhr. let B.
also quit the world. പോകിലേ പോരും
I must go. നീ ഒന്നെന്നും തന്നേ പോരൂ CG.
give me one at least!

പോരുട്ടു (gram.) see under പൊരുൾ.

പോർ pōr 5. (VN. പൊരുക). 1. Battle, war
അവർ പൊരുത പോർ PatR.; പോൎക്കു സന്ന
ദ്ധനായ്നിന്നു CG. (& പോരിന്നു); പോർ കരുതി
prepared for war. പോരോ പൊയ്ത്തോ കുറിച്ചി
ട്ടുണ്ടോ TP. 2. rivalling, pair or heap (T. of

[ 748 ]
corn, C. a hay-stack) in മല്ലപ്പോർക്കൊങ്ക, ബാ
ലപ്പൊർക്കൊങ്ക CG. പോർമുല. 3. in കട്ട
പ്പോർ No. loc. joints of bricks = ഓരായം.

പോരടിക്ക V1. to quarrel.

പോരാടുക to fight, contend പോ’വതിന്നു RS.
to war.

VN. പോരാട്ടം battle, combat.

പോരാന a war-elephant തൺപോ. യുടെ
ചുമലിൽ ഏറി, തൻ കന്നു RC; പോ.
ത്തലവന്മാർ Bhr.

പോരാളി a warrior. പോ. വീരരും Bhr.
officers.

പോരുറുമാൽ Sk. a fencing turban.

പോർകുത്തുക No. children to tease each other
= കരയിപ്പിക്ക.

പോർക്കതകു (2) a double door B.

പോർക്കളം a battle-field, പോർനിലം.

പോർക്കാൽ the leg from the knee to the ancle.

പോർക്കൊല്ലി & ശ്രീപോ. N. pr. a temple of
Kāḷi near Calicut KU.

പോർക്കോപ്പു preparations for war; the pride
of battle പോ’ം പെരിപ്പവും RC.

പോർ ജയിക്ക to conquer അവനോടു പോ’
ച്ചീടിനാൻ Anj.

പോർത്തലം a battle-field പോ.തന്നിൽ ചെറു
[ത്തു‍ CG.

പോർത്തലവൻ‍ a commander പോ’ന്മാർ Bhr.

പോർതിരിക്ക‍ to return to the fight, പോർ
തിരി നില്ലു നിൽ Bhr.

പോർമദം battle-rage പോ’ത്തോടടുത്താൻ AR.

പോ’ത്തോടും വന്നു Brhmd. breathing war
KR.

പോർമന്നു aM. battle-field നല്ലാർ പോ’ന്നിൽ
[വന്താർ RC.

പോർമുല (2) double or full breasts മലമാതിൻ
പോ. & പോ. ത്തടം തടവി Bhr.

പോർവാതിൽ (2) No. = പോർക്കതകു, ഇരട്ട വാ
തിൽ.

പോൎവ്വില്ലു a battle-bow പോ’ല്ലെടുക്കുക RS.

പോൎവ്വിളി challenge, war-cry — പോൎക്കു വിളി
ക്ക to defy, challenge. Bhg.

പോൎക്കു Port. porco, A pig V1. MC. — പോൎക്കു
പന്നി = നാട്ടുപന്നി.

പോൎക്കുക pōrkuɤa T. aM. (Te. prōgu to

heap). 1. To wrap (= പൊതിയുക), to cloak
പോൎത്തമരത്തുകിലാം തുകിലും RC. 2. to soak
palm-leaves = ഓല പൊതിൎക്ക.

VN. പോൎപ്പു (T. cloak) swelling as from stripes.

പോൎച്ചി N. pr. f. (Tīyatti).

പോറ pōr̀a So. (C. Te. Tu. boy, childish).
Silly, a glutton (T. hole).

പോറളാതിരി N. pr., see പൊൎളളാതിരി.

പോറു pōr̀u̥ (പൊറുക). Bearing. പോറായിരി
പ്പതല്ല Bhg. intolerable.

പോറുക pōr̀uɤa 1. To scratch, tear B. 2. V1.
to be flayed — പോറിക്ക to flay.

പോറ്റുക pōťťuɤa T. M. (Te. prōču & bōdu;
caus. of പൊറുക്ക?). 1. To preserve, bring
up, protect അവരെ പോറ്റി തീറ്റി ആളാക്കി
vu.; ഞാൻ പോറ്റിയ നായന്മാർ നൂറുണ്ടു TP.;
അമ്മ പോറ്റിയ മക്കളും ഉമ്മ പോറ്റിയ കോ
ഴിയും അടങ്ങുകയില്ല prov.; രാജാവു പോറ്റി
യ മാൻ TR.; പോറ്റിയ അമ്മ foster-mother.
2. to adore പോറ്റിപ്പുകണു്ണുളള തീൎത്ഥം VilvP.

പോറ്റി 1. a nourisher, protector ഇജ്ജന
ത്തിന്നു മുറ്റും ഇല്ല പോ. AR.; പോറ്റിയേ
ധ്യാനിച്ചു SiPu. God, Siva. പോറ്റി വി
ളിക്ക Bhr. to cry for help. ചീറ്റവും കൈ
വിട്ടു പോ. യും ചൊല്ലീട്ടു CG. turned to
prayers. ഹനുമാനെ പോറ്റി എന്നവൾ
വീണാൾ KR. she worshipped her conquer-
or. ചെയ്യേണം എന്ന് പോറ്റിപ്പറഞ്ഞൊത്തു
പോയി CG. set out on his enterprise
with the invocation പോറ്റി Oh God! (പര
മേശ്വര പോറ്റി AR.) 2. a title of former
Brahman dignitaries KU. 3. a class of
Brahmans(= എമ്പ്രാൻ) പെരുമ്പേ പോ. TR.

പോറ്റിപ്പത്തു, see പൊതിപ്പത്തു.

പോലനാടു N. pr. & പോലത്തിരിനാടു
A district of 3 kāδam, 72 തറ, 10000 Nāyars
of human birth (al. 3000 N.) originally under
Porlāδiri, from whom Tāmūri took it by
stratagem പോലനാടു മികെച്ചനാടു KU. (on
account of its 18 ആചാരം).

പോലീസ്സ E. police; പൊലീസ്സാമീൻ MR.

പോലുക poluɤa T. M. C. Te. (Tu. hōlu &

[ 749 ]
pōrike fr. polu Te. to be agreeable). To re-
semble, v. def.

Inf. പോല & പോലവേ, gen. പോലേ like,
as. With Acc. ഇന്ദ്രനെ പോ. വാണാൻ,
നിണക്കും എന്നെപ്പോലേ വരിക Bhr.; also
Nom. ഇല്ലിവൻ പോ. ആരും KR.; Loc.
മുമ്പിലേപ്പോ. Gan. It is also treated as
noun അതു പോലത്തുളള കുറ്റം TR.; തുമ്പ
പ്പൂപ്പോലത്തേച്ചോറു TP.; അപ്പോ., ഇപ്പോ.
CS.; ഒരുപ്പോ. & ഒന്നു പോ. CC. — With
Verbs അഗ്നിയെ തൊടുന്ന പോ., പേടിച്ച
പോ. ഓടി etc. CG. അവൾ പൂകുമ്പോ. (&
പൂകുന്നതു പോ.). എന്ന പോലേ, പറഞ്ഞ
പോലേ കേൾക്കാത്ത disobedient.

പോലവാൎത്ത V1. uncertain rumour.

പോലുമ play, diversion.

fut. പോലും 1. even കേരളത്തിൽ ക്ഷത്രിയൻ
പോ. ബ്രാഹ്മണബീജമാകുന്നു Anach.; ഇ
ത്തിരി പോ. കൃപ ഉണ്ടെങ്കിൽ KR. Chiefly
with Neg. ഭക്ഷണം പോ. കൊടുക്കാതേ,
അങ്ങാടിയിൽ പോ ഇല്ല PT. 2. it is said
അങ്ങനേ ചെയ്തു പോ. one hears at least
he did so. അയക്കും പോ. TP. she says he
will send.

പോൽ 1. = പോലേ like പൂച്ച മുനീശ്വരന്മാ
രിൽ ഒന്നു പോൽ വസിക്കുന്നു PT.; ഒരു
പോലല്ലാതേ കൊടുത്താൽ Trav.; നല്ല പോൽ
സൂക്ഷിക്ക Genov. സുൽത്താന്റെ ചമയം
പോല്ക്കൊത്ത ചമയം Ti. dress like the
Sultan’s. 2. it is said (= കില s., പോ
ലും) കൊല്ലുവാനുളളാ ചാരമിങ്ങനേ ആകുന്നു
പോൽ Mud. ഉത്സവം ഉണ്ടു പോൽ PT. I hear
there is. ഉടനേ വരേണം പോ. as others
say. ൧൧ ആമതു പോൽ സ്ത്രീപൎവ്വം Bhr.
as you know. എന്നു വിധി ഉണ്ടു പണ്ടു പോൽ
Nal. confessedly. 3. in questions: possibly
എന്നു പോൽ CG. when may it be? എന്തു
പോൽ വാരാഞ്ഞു why at all? ആരു പോലി
വൻ VetC. who can it be?

പോഷണം pōšaṇam S. (പുഷ്). Nourishing,
sustenance. എന്തിനി പോ. വേണ്ടതു KR. re-
freshment.

denV. പോഷിക്ക 1. v. n. to thrive അവൻ ന
ന്നായി പോഷിച്ചു; to be full പോ’ച്ചിതാകാ
ശം വിമാനങ്ങളാൽ Bhr. 2. v. a. to nourish,
support കുഞ്ഞങ്ങളെ പോഷിച്ചു Arb.

CV. പോഷിപ്പിക്ക to bring up കുമാരിയായി
പോ’ച്ചു PT 3.; ഉടൽ പോ. Bhg. to make
to eat a corpse.

പോള pōḷa (T. pōl̤u, C. pōḷu to split). 1. The
eyelid പോളക്കുരു a. med.; പുറമ്പോള MC.;
മേലേപ്പോള ChS. 2. B. a clamp; പുറമ്പോ.
an outer clamp. 3. = പൊക്കുള bubble വെളള
ത്തിൽ പോ. വരുന്നു MR.; മനുഷ്യജീവിതം
നീറ്റിലേ പോളെക്കു സമം SiPu.; വെളളത്തിൽ
പോള പോലേ ഉളള കായം VCh. 4. the film
of a plantain stem വാഴപ്പോള, so കരിമ്പോള
= — മ്പാ —; also a leaf of paper (= പോണ്ടി, പാ
ളി) V2. 5. the fruit-stalk of a cocoanut with
its calyx, of a plantain cluster ere branching
off (കുലയുടെ പോള = കൊതുമ്പു). 6. a water-
plant ഇല — (or ഇര — ) Geodorum dilatatum;
വെളളപ്പോ. Limodorum natans; വിഷ — (=
വാതങ്കൊല്ലി?).

പോളം T. M. a drug (aloes?).

പോളക്കണ്ണൻ having a film over the eye ബുല്ബു
ദാക്ഷൻ.

പോളത്താളി: വെളുത്ത — Crinum asiat.; ചുവ
ന്ന — Amaryllis latifolia, Rh.

പോളി So., പോള No. T. (C. hōḷige, S. sphōṭa)
A kind of cake ഇക്കൈപ്പോള അക്കൈത്താ
രം prov. (cash-payment).

പോളിക്ക 1. No. to yield richly = പുളെക്ക 3.
2. ആ തൈ പോളിച്ചു പോയി (Mahe). has
grown up too quickly = പട്ടാളിച്ചു.

പോൾ poḷ (T. pol̤tu = പൊഴുതു, പോതു). Time
ഒട്ടു പോൾ നോക്കിനാർ CG.; ഇത്രപ്പോഴ്‌വ
രെക്കും തരാതേ, വന്നപ്പോഴേക്കു, വരും പോഴ
ത്തേക്കു TR.; അപ്പോൾ 37, ഇ —108, എ — 160.

പോഴൻ pōl̤aǹ (C. Tu. bōḷa hornless, bald?)
= ഭോഷൻ Fool, also പോഴത്താളൻ V1.

പോഴത്തം = ഭോഷത്വം with കാട്ടുക, പറക, V1.

പോഴത്തം ഏവം പലതുമളക്കയും PT.

പൌഗണ്ഡം s. (പോഗ —). Boyhood പൌ’
മാം കാലം Bhg. (after കൌമാരം).

[ 750 ]
പൌജ് Ar. fauǰ, An army എട്ടായിരം പൌജും
ഒരു യജമാനനും കൂടി TR. — പൌജ് ദാർ P. a
general, police officer പൌസദാരന്മാർ Ti.,
പൌശു — TR. — പൌജദാരി criminal, opp.
civil.

പൌൺ E. pound 1 £, കുതിരപ്പൌൺ preferred
[to പള്ളിപ്പൌൺ.

പൌണ്ഡ്രം S. N. pr. പൌണ്ഡ്രന്മാർ Bhr.
A nation.

പൌത്തികം S. The dark honey of the പുത്തി
ക fly GP. (തേൻ 484).

പൌത്രൻ pautraǹ S. (പുത്ര) A grandson.

പൌത്രി a granddaughter പൌത്രിയെ ദൌഹി
ത്രന്നായ്ക്കൊടുത്തു Bhg.

പൌരൻ pauraǹ S. A citizen. പൌരന്മാർ =
പുരവാസികൾ KR. — fem. പൌരമാരായുള്ള
നാരിമാർ CG.

പൌരവർ pauravar S. 1. N. pr. പൂരുവിൻ
പരമ്പരാജാതന്മാർ പൌരവന്മാർ Bhr. 2. =
പൌരന്മാർ Tdbh. 3. a caste that came by
sea to Malabar, KU. (Pārsis?).

പൌരാണികൻ paurāṇiɤaǹ S. One versed
in Purāṇas പൌരാണികാചാൎയ്യൻ Bhr.; their
author പൌ’നാം വേദവ്യാസൻ Bhg 9.; their
recitor & interpreter പൌ’ന്മാർ ഉച്ചരിക്കും
പ്രാകൃതസ്തവങ്ങൾ Bhg.

പൌരുഷം paumšam S. (പുരുഷ). 1. Manly;
the measure of a man. 2. manliness, bravery,
power പൌ. കൊണ്ടു ൧൪ ലോകവും പാലിച്ചു
Anj. (= പ്രതാപം); പൌ. ചൊല്ലുന്നതു കൊ
ണ്ടെനിക്കു ഭയം ഇല്ല KR. bragging, boast.
പൌ. കാട്ടുക ostentation V1.

പൌരുഷി (loc.) brave; fantastical, presump
[tuous V1.

പൌരുഷേയം S. a human work, not inspired
(opp. ആൎഷം) Bhr.

പൌരോഹിത്യം paurōhityam S. The office
of a Purōhita, priesthood അവനെ പൌ’ത്തി
ന്നു വരിച്ചു Bhr.; പൌ. ഇന്നിവനെക്കൊണ്ടു
ചെയ്യിക്ക KR.

പൌൎണ്ണമാസി paurṇamāsi S. (pūrṇamāsa).
The day of full-moon. പൌ’സിക്കുദിച്ചീടുന്ന
ചന്ദ്രൻ Mud.

പൌലസ്ത്യൻ S. Derived from Pulastya,
[Rāvaṇa, AR., KR.

പൌലോമം The epitome of the Bhr. പൌ.
തന്നിൽ ചൊന്നാൻ ഭാരതസംക്ഷേപം Bhr.

പൌവേലം A foetid Mimosa = അരിമേദം
Amar. K. interp. Vachellia farnesiana.

പൌഷ്പം paušpam S. പുഷ്പത്തിന്നുണ്ടായുള്ള
പൌ. എന്നുള്ള മദ്യം KR.

പ്ര pra S. prep. = Pro, præ, fore, forth.

പ്രകടം S. manifest, displayed.

പ്രകടനം a perspicuous declaration V1.

denV. പ്രകടിക്ക to proclaim, boast ഇല്ലാ
ത്തതു ചൊല്ലി പ്ര’പ്പാൻ ChVr. ഈശ്വര
കഥകളെ പ്ര’ച്ചു പറഞ്ഞു കേൾപിച്ചു KN.
(Chākyār).

പ്രകമ്പം S. trembling, തൽ പ്ര’ത്തെപ്പോക്കി
PT. removed his fears.

പ്രകരം S. heap, quantity.

പ്രകരണം S. 1. treatise പഞ്ചതന്ത്രപ്ര’ണേ
പ്രഥമതന്ത്രഃ PT. 2. chapter.

പ്രകൎഷം S. eminence. ജാതിപ്ര. Nal.

പ്രകാണ്ഡം S. stem; in Cpds. excellent.

പ്രകാരം praɤāram S. 1. Manner, kind. സം
ഗതിപ്ര. പറയാം KU. let me detail the cir-
cumstances. സങ്കടപ്രകാരങ്ങൾ ഉണൎത്തിച്ചു
TR.; കേൾക്ക ശാപപ്ര. AR. the tenor, terms
of the curse. അലൻ രക്ഷിച്ച പ്രകാരങ്ങൾ Bhr.
the ways of governing. ശരപ്രകാരങ്ങൾ നി
റെച്ച ശരധി KR. different kinds. കാൎയ്യപ്ര.
പോലേ വിസ്തരിക്ക TR. according to the merits.
of the case. കാൎയ്യപ്ര’ങ്ങളെ വേണ്ടും വണ്ണമാ
ക്കി TR. settled the different matters. ഒരു
പ്ര’ത്തിൽ പൊറുക്ക V1. in middling circum-
stances. ചാൎത്തിയപ്ര’ത്തിൽ തരിക, ഇപ്രകാരേ
ണ ആയാൽ TR., so പലപ്രകാരേണയും (doc).
2. rate ഉരുവിൽ കോൎജി അരി ഉണ്ടു ആയ്തു ൧൨
വരാഹൻ പ്ര. കിട്ടുന്നു jud. at the rate of. ആ
നകൾക്കു ഒരു പണിക്കു ൨ ഉറുപ്പിക പ്ര. കൊ
ടുക്കും MR. 3. adv. like, as. ഇപ്ര., അപ്ര. thus.
Often with പോലേ as അനുഭവിക്കും പ്ര. പോ
ലേ TR. — പോയ പ്ര. പറഞ്ഞു KU. stated that
they went (= എന്നു); also എത്തിയ പ്ര’ത്തിൽ
കേട്ടു TR. (hon.); കൊണ്ടു വരും പ്ര. കല്പന
കൊടുത്തു TR. (= എന്നു); also in order that

[ 751 ]
f. i. തീൎത്തു തരും പ്ര. മനസ്സിൽ ഉണ്ടാകേ
ണം TR.

പ്രകാശം s. 1. adj. Shining, manifest. പ്ര’
മായിട്ടു ചെയ്യേണം VyM. openly. 2. light,
splendour സാക്ഷാൽ പ്രകാശേന ഞാൻ വരു
ന്നുണ്ടു Nal. (says Indra).

abstrN. പ്രകാശത്വം: ആത്മാവേ അറിവ
തിന്നാത്മാവിൻ പ്ര. മനസ്സിൽ ഉണ്ടാകേ
ണം Chintar.

പ്രകാശനം manifestation. യുക്തം നമുക്കി
നി വേഷപ്ര. Nal. it’s time to show my
real shape.

denV. പ്രകാശിക്ക S. 1. v. n. to become mani-
fest, shine forth കാൎയ്യത്തിന്റെ നേർപ്ര
V2. to come to light. നന്നായി പ്രകാ
ശിച്ചുതില്ലന്നു സൂൎയ്യനും KR.; ദക്ഷിണ
ചെയ്തെങ്കിലേ വിദ്യകൾ പ്ര’പ്പൂ Bhr. be-
come clear. 2. v. a. to enlighten, mani-
fest ലോകത്തെ പ്ര’പ്പാൻ ആദിത്യന്മാർ
ഉണ്ടായി Bhr.; തന്നുടെ രൂപം പ്ര’ച്ചു കാ
ട്ടുവാൻ Nal.; ഒക്ക പ്ര’ച്ചുരെക്കാതിരിക്ക
VilvP. to reveal.

part. pass. പ്രകാശിതം revealed, shown.

CV. പ്രകാശിപ്പിക്ക 1. to enlighten വിഷ്ട
പം പ്ര’ച്ചിയലും വെയിൽ KeiN. 2. to
manifest വിനയത്തെ പ്ര. Mud.; ധൈ
ൎയ്യത്തെ പ്ര. Nal. to show qualities true
or assumed. മച്ചരിത്രം പ്ര’ക്കരുതു Bhr.
reveal. പുസ്തകം നീള പ്ര’ക്കും, ദിവ്യമാം
പുരാണം ലോകത്തിൽ നന്നായി പ്ര’ച്ചീ
ടേണം VilvP. make known.

പ്രകീൎണ്ണം S. miscellaneous, addenda VyM.

പ്രകീൎത്തനം S. praising, promulgating.

part. pass. പ്രകീൎത്തിതം celebrated, de-
clared.

പ്രകൃതം S. (part. pass.) commenced, made.

പ്രകൃതി praɤu̥δi s. 1. Natural form, state or
habit (= പ്രകാരം). വാനരവംശപ്ര. ശീലം AR.;
പ്ര. കൈവിട്ടു വികൃതിയായി VyM. behaving
unnaturally. പ്ര. പകരുവാൻ മൂലം എന്തു AR.
(= ഭാവം); അവന്റെ പ്ര. ദോഷം Mud. പ്ര.
ഗുണം Bhr. innate qualities. പ്ര. കാരണമായി

നരകപ്രാപ്തി വരും പ്ര. കാരണമായി സ്വൎഗ്ഗ
പ്രാപ്തിയും വരും SidD.; ആൎജ്ജവത്വം ബ്രാഹ്മ
ണപ്ര. Bhg.; ഓരോരുത്തർ പറയുമ്പോൾ അ
തതു ഗുണം എന്നു തോന്നുന്ന പ്ര. യായി TR. he
being of a temperament, mind easily influ-
enced. In Cpds. അവർ ലുബ്ധപ്രകൃതികളായി
Mud. കുതിര പ്രകൃതി metamorphosed into a
horse. 2. element, radical form; in gram.
root, stem; in arithm. 1 — 10 സംഖ്യകൾ ഒന്നു
തുടങ്ങി പത്തോളമുള്ളവ പ്ര. കൾ എന്ന പോ
ലേ ഇരിക്കും Gan. In phil. nature, opp. പുരു
ഷൻ spirit, Bhg. 3. constitutive elements
of the state, chiefly ministers മന്ത്രിപ്രകൃതിക
ളോടും AR. and citizens പ്ര. കൾ രാജ്യാംഗ
ങ്ങൾ Mud., പ്ര. കൾ എല്ലാം ശയിച്ചുകണ്ടിതോ
KR. my staff.

പ്രകൃതിമാന്മാർ Bhg. = മായാബദ്ധന്മാർ.

പ്രകൃഷ്ടം S. (കൎഷ) select, eminent വേഷഭൂ
ഷാദിപ്രകൃഷ്ടപ്രകാശൻ Nal. (part. pass.).

പ്രകോപം S. excitement പ്രകോപഭ്രമക്ഷേ
പണാൽ Bhr.

denV. പ്രകോപിക്ക (med.) the ത്രിദോഷം
to be irritated V1.

പ്രകോഷ്ഠം S. the forearm.

പ്രക്രമം S. step, commencement VCh. പ്ര’
ങ്ങൾ അനേകം ഉണ്ടു വരുന്നു ChVr. fight-
ing opportunities.

denV. രാജപുത്രന്മാരെ കൊല്ലുവാൻ പ്രക്രമി
ച്ചാലും KR.

പ്രക്ഷാളണം S. washing, cleaning.

പ്രക്ഷേപണം S. throwing നീചനെ പ്ര. ചെ
യ്തു ഭൂമിയിൽ Bhr.

also denV. പ്രക്ഷേപിക്ക to throw.

പ്രക്ഷോഭം S. disturbed condition ജഗൽപ്ര.
തീൎക്ക Brhmd.

പ്രഖ്യാതം S. acknowledged, notorious; also മ
ഹാഗുണപ്രഖ്യൻ Si Pu.

പ്രഖ്യാതി notoriety.

പ്രഗത്ഭം S. resolute, confident പ്ര. പറഞ്ഞടു
ത്തു RS. threatening, defying. മിത്ഥ്യാപ്രഗ
ത്ഭൻ ChVr. an empty braggard.

abstrN. പ്രഗത്ഭത & പ്രാഗത്ഭ്യം S. pluck,

[ 752 ]
boldness ഇത്തരം പക്ഷിപ്ര. കണ്ടില്ല PT,;
കാമകാൎയ്യത്തിൽ എല്ലാം പ്ര. ഉണ്ടാകേണം
VCh. a wife must be no prude but
rather forward. പ്ര. ഏറും സാല്വൻ
Bhr. impudent.

പ്രഗ്രഹം S. seizing; restraint; a rein.

പ്രചണ്ഡം S. fierce, violent പ്ര. മാരുതം Bhg.

പ്രചയം S. collection, heap.

പ്രചേതസ്സ് S. intelligent; N. pr. of Gods, as
Varuṇa & the 10 sons of Prāǰīnabarhi ഭ
ക്തപ്രവരരായി മേവും പ്രചേതാക്കൾ Bhg 6.

പ്രചോദം S. inciting. — part. പ്രചോദിതം, f.
കൂനിയാൽ പ്രചോദിതയായി KR. instigated.

പ്രഛ്ശദം S. cover, sheet.

പ്രഛ്ശന്നം S. (part. pass.) covered, con-
cealed പ്ര’മായിട്ടു വേണം ഇസ്സംസാരം
Nal. secret. — also adv. പ്രഛ്ശന്നം വ
സിക്കേണം PT.

പ്രജ praǰa S. (ജൻ). 1. Progeny. അതിൽ ഒരു
പ്രജ ഉണ്ടായി KU. a child. പ്രജ ചാടി PP.
the foetus, unborn child. 2. people, subjects
രാജ്യത്തുള്ള പ്രജകളെ രക്ഷിപ്പാൻ, രാജാവി
ന്നു പ്രജകൾ എല്ലാം ഒരുപോലേ TR.; പ്രജ
സ്ത്രീകൾ മദ്ധ്യേ കളിക്കുന്ന നീ CG.; ശത്രുവാം
പ്രജാവൃന്ദം Sah.

പ്രജാപതി 1. the Lord of all creatures, Crea-
tor, Bhg. 2. a king. 3. membrum virile V1.

പ്രജാപരിപാലനം S. the duty of Kshatriyas
Bhg. KU.

പ്രജാവതി f. fruitful. സൽപ്ര. Bhr. a mother
of fine children.

പ്രജാഗരം praǰāġaram S. Awaking, watch-
ing. പ്രജാഗരസേവ ചെയ്ക AR2. = പള്ളിക്കുറു
പ്പുണൎത്തുക. — also പ്രജാഗരണത്തിന്നവകാശം
Bhr. the reason of my sleeplessness.

പ്രജ്ഞ S. (ജ്ഞാ) sense, wisdom പതിനാറോളം
പ്ര. എന്നിയേ കളിച്ചുപോം VCh. the first
16 years are trifled away.

പ്രജ്ഞാവാൻ & പ്രജ്ഞൻ intelligent.

പ്രജ്ഞാനം S. intelligence രാമൻ വാനരസ
മക്ഷത്തിൽ പ്ര. ചെയ്താൻ ഏവം KR. in-
formation.

പ്രണതം S. bent (part. pass. of നമ്).

പ്രണതി & പ്രണമനം reverence, hence:

denV. മാരാരിയെ പ്രണമിച്ചു SiPu. സ്വാ
മിയെ പ്ര’ച്ചു PT. bowed to, adored. —
gen. പ്രണാമം.

പ്രണയം S. (നീ) affection, familiarity നിങ്ങ
ളിൽ അന്യോന്യം പ്ര. പെരുതു Mud.; പ്ര
ണയകലഹം പൂണ്ടു ChVr. affectionate re-
proof. പ്ര’തരഹൃദയം Bhr.

പ്രണയി a lover, beloved; fem. a wife or
mistress ശൃംഗാരപ്രണയിനിമാർ CC;
പ്രണയിനിയിൽ കനിവു PT.

പ്രണവം S. (നു) the syllable ഓം; ഓങ്കാരം (ഒ
ന്നത്രേ വേദംപണ്ടു മുഖ്യമാം പ്ര. പോൽ Bhg.)

പ്രണാമം S. (see പ്രണതി) respectful saluta-
tion അവളെ വരുത്തി പ്ര’വും ചെയ്തു Si Pu.

പ്രണിധി S. spying; a spy, Mud. = ഓട്ടാളൻ.

പ്രണിപാതം S. prostration പ്ര. പതിക്ക V1.

പ്രതാനം S. spreading; a tendril.

പ്രതാപം S. heat; majesty പെരിങ്കുരങ്ങിൻ
പിരതാപം RC; പുഷ്കരപ്ര’ത്തെ ശങ്കിച്ചു
Nal. severity, തങ്ങളിൽ ഉള്ള സ്നേഹപ്ര.
കൊണ്ടു TR. through the influence of their
friendship.

പ്രതാപിയാം രാമൻ RC. majestic.

denV. പ്രതാപിക്ക V1. to live pompously.

പ്രതാരണം S. crossing over; deceit.

പ്രതാരകൻ a deceiver V1.

പ്രതി praδi S. (G. pros). 1. Towards, against
മാം പ്ര. വിശ്വാസം AR., കാരുണ്യം Brhmd.;
ആശ്രമം പ്ര. പോയാൻ Bhr.; എന്നെ പ്ര. വ
ൎത്തിക്കിൽ PP. come to me. ഇതിൻ പ്ര. പറവാൻ
പലതുണ്ടു Nasr. objections. പക്ഷിയെപ്ര. ചൊ
ല്ലിനാൻ, അവനെ പ്ര. നിന്ദിച്ചു. Bhr. സ്വസാ
രം പ്ര. ചൊല്ലുന്ന കാൎയ്യം Brhmd. about. ഓര
ശ്വം പ്ര. തമ്മിൽ വാദം ഉണ്ടായി Bhr. 2. for,
in exchange of ശ്വാക്കൾ പാലനെ പ്ര. മരിച്ചു
Nasr.; ക്ഷണത്തിൽ കഴിയുന്ന കാൎയ്യം പ്ര. മോ
ക്ഷം ത്യജിക്ക Nasr.; എന്നെ പ്ര. V1. for my
sake. അതിന്നു പ്രതിയായിട്ടു വല്ലതും ചെയ്യേ
ണം TR. in revenge of. 3. each by each.
ദിനംപ്ര., ദിവസമ്പ്ര. daily. 4. an opponent

[ 753 ]
പ്രഭുവായാൽ ഒരു പ്ര. വേണം KU. adversary.
മേത്തോന്നിക്കു പ്ര. ഇല്ല prov. no antidote,
remedy. 5. a substitute. ഒരു പ്രതികച്ചേരി
സൂക്ഷിക്ക TR. a copy. 6. a defendant, pl.
പ്രതികൾ MR.; ഒന്നാം പ്രതിയെ പിടിച്ചാറേ
jud. = പ്രതിവാദി.

പ്രതിക്കണക്കു (5) copy of an account; accounts
of a defendant TR.

പ്രതിക്കാരൻ (6) a defendant, opp. അന്യായക്കാ
രൻ TR.

പ്രതിജവാബ് (2) reply അതിന്നു പ്ര. TR.

പ്രതിപ്പെടുക (6) to plead in defence TR. അ
വൻ പ്ര’ട്ടതു.

പ്രതിസാക്ഷികൾ (6) defendant’s witnesses MR.

(പ്രതി): പ്രതികരിക്ക S. to requite, counteract
അവർ എന്തു പ്ര’ക്കുന്നു KR.

പ്രതികാരം = പ്രതിക്രിയ.

പ്രതികൂലം S. contrary, hostile പ്ര’ലഭാവം കാ
ട്ടുക. — അവൻ പ്ര’ലൻ TR.

denV. വിഷ്ണുഭക്തന്മാരെ പ്രതികൂലിപ്പാൻ
Bhg 7. to oppose, vex.

പ്രതിക്രിയ S. 1. counteracting, remedy വല്ല
വനും കൊടുത്താൽ പ്ര. ഇല്ല Tantr. കഷ്ടതെ
ക്കു പ്ര. എന്തു VetC. വിഷത്തിന്നു പ്ര. ഉണ്ട
ല്ലോ Bhg. 2. requital. ഭൎത്തൃപിണ്ഡത്തിൻ
പ്ര. ചെയ്ക Bhr. to fight for the maintainer.
എന്തു ഞാൻ ഇന്നു പ്ര. ചെയ്യേണ്ടു SG. how
thank? ഉപകരിച്ചതിൻ പ്ര. ചെയ്ക KR.;
പിതൃഭ്രാതൃതന്നുടെപ്ര .... സാധിച്ചു Mud. മു
ല്പാടു കവൎന്നീടിനാൻ ഇപ്പോൾ പ്ര. ചെയ്യു
ന്നതുണ്ടു ഞാൻ Nal. I shall take revenge.

പ്രതിക്ഷേപിക്ക S. to resist, reject.

part. pass. പ്രതിക്ഷിപ്തം resisted, rejected.

പ്രതിഗ്രഹം S. 1. accepting graciously. 2. do-
nation to Brahmans (to Paṭṭar 1 fanam,
to Nambūris 2 fan., etc.) വിപ്രനു പ്ര. കി
ട്ടിയ പശു PT. received as gift.

denV. ബ്രാഹ്മണൻ പ്രതിഗ്രഹിക്ക VyM. to
accept the gift.

പ്രതിജ്ഞ S. promise, vow. മുന്നം പ്ര. യും ചെ
യ്തു Nal. promised. ഘോരമാംവണ്ണം പ്ര. ചെ
യ്തീടിനാൻ Mud. fore-swore himself. പ്ര.

കൾ ഇരിവരും ഒഴിയാഞ്ഞു KR.; പ്ര. പറ
ക V1. to assert firmly. നിൎവ്യാജം പ്ര. യും
ചൊല്ലിനാർ എല്ലാവരും Bhr. vows before
battle. പ്ര. സാധിച്ചു Brhmd. fulfilled.

സത്യപ്രതിജ്ഞൻ AR. one who keeps his
word.

part. pass. പ്രതിജ്ഞാതം promised.

പ്രതിദാനം S. return of a deposit; giving in
return.

പ്രതിദ്രവ്യം S. what is given in return ഒരുത്ത
ൎക്കു നല്കാൻ പ്ര. വാങ്ങീട്ടില്ല SiPu.

പ്രതിദ്ധ്വനി S. an echo, Bhg.

പ്രതിനിധി S. 1. a substitute പ്ര. കൊണ്ടു വ
നവാസം ചെയ്‌വാൻ അവകാശം ഇല്ല KR.
2. surety പ്രതിനിധി & പ്രതിന്യാസം VyM.
mutual pledges.

പ്രതിപക്ഷം S. the opposite party, Mud.

പ്രതിപക്ഷി an opponent, Bhg.

പ്രതിപത്തി S. 1. acquirement — പ്ര. മാൻ clever.
2. honoring; confidence ഇവന്റെ മേൽ
വളരേ പ്രതിപത്യയോടു കൂടി ഇരിക്കുന്നു MR.
leans on him. 3. bestowing പ്ര. അപാത്ര
ത്തിങ്കൽ Bhr. (so പാത്രത്തിങ്കൽ അപ്രതി
പാദനം.

denV. പ്രതിപാദിക്ക to obtain, learn ഭക്തി
മാൎഗ്ഗത്തെ പ്ര’പ്പാൻ, പ്രതിപാദിച്ചു ഭാഗ
വതം Bhg.

പ്രതിപദം S. 1. at every step. 2. = പ്രതിപ
ദ് introduction; the first day of either
lunar fortnight.

പ്രതിപാലനം S. watching, protection. പ്ര. ചെ
യ്തു Si Pu. expected.

പ്രതിപാലകൻ a protector — സകലധൎമ്മ
പ്ര’കർ TR. maintainers of justice (com-
plimentary style). — (mod.) acting for
somebody.

പ്രതിഫലം S. 1. reflected image. 2. M. reward.
ജീവരക്ഷെക്കു പ്ര. പരിഗ്രഹിക്ക KN.

denV. വെള്ളത്തിൽ പ്രതിഫലിക്കുന്ന ചന്ദ്ര
ബിംബം Arb. reflected.

പ്രതിബന്ധം S. an obstacle; dam V1.
മുഷ്കരപ്ര’ം ത്രയം (of ആത്മജ്ഞാനം) അസം

[ 754 ]
ഭാവന, സംശയഭാവന, വിപരീതഭാവന
KeiN.

പ്രതിബിംബം S. reflected image. പരമാത്മാ
വാകുന്ന ബിംബത്തിൻ പ്ര. AR. (is ജീവാ
ത്മാവു).

പ്രതിഭാഗം S. distribution ശിവനും വിഷ്ണു
വും ബ്രഹ്മനും എന്നുള്ള പ്ര. മായാവിജൃംഭിതം
Ch Vr.

പ്രതിഭാനം S. & പ്രതിഭ appearance V1.; in
[sight.

പ്രതിഭൂ S. surety ജാമ്യക്കാരൻ പ്ര. VyM.

പ്രതിമ S. (മാ) likeness, image മൃഛ്ശിലാദാരു
ക്കളാം പ്രതിമാദികളിൽ Chintār., എട്ടുവിധം
പ്ര. (ശില, ദാരു, ലോഹം, ലേഖ്യം etc.) Bhg.;
an idol, not fixed in the ground (opp. പ്ര
തിഷ്ഠ). — also പ്രതിമാനം.

പ്രതിയോഗം S. opposition V2.

പ്രതിയോഗി 1. an opponent അംശക്കാർ ആ
ക്കുന്നു പ്രതിയോഗികൾ MR. enemies.
2. also defendant B. യോഗിപ്രതിയോ
ഗി രണ്ടു ജനങ്ങളും Bhr.

പ്രതിരൂപം PT. = പ്രതിബിംബം.

പ്രതിലോമം S. contrary to the natural order
(opp. അനുലോ —).

പ്രതിവചനം S. an answer.

പ്രതിവാദം S. contradicting, refuting.

denV. പ്രതിവാദിക്ക V1. to contradict.

പ്രതിവാദി the respondent, defendant (opp.
വാദി q. v.). also an apologist.

പ്രതിവാരണം S. keeping off V1. to contradict.

പ്രതിവിധാനം S. counteracting, remedy അ
തിന്നു ൨ പ്രകാരം പ്ര. ഉണ്ടു Mud.

പ്രതിവിധി id. ഗ്രഹങ്ങൾ അനിഷ്ടസ്ഥാന
ത്തു നില്ക്കുമ്പോൾ ചെയ്യേണ്ടും പ്രതിവി
ധികൾ TrP.

പ്രതിശബ്ദം S., PT1. an echo മാറ്റൊലി.

പ്രതിശാന്തി S. remedying, expiation B.

പ്രതിശ്യായം S. catarrh = പീനസം V1.

പ്രതിശ്രയം S. an asylum V1.

പ്രതിശ്രുതം S. (part. pass. of ശ്രു) promised.
പൂൎവ്വപ്ര’മായുള്ള രാജ്യം Mud.

പ്രതിഷേധം S. (സിധ്) prohibition, keeping
off.

പ്രതിഷ്ഠ S. (സ്ഥാ) 1. firm standing. 2. erect-
ing & consecrating an idol മാരുശൈലാദി
പ്ര. ാവിധികൾ Brhmd. endowment of a
temple. 3. an image fixed in the ground;
Kēraḷam has 108 പ്ര. of Parašu Rāma’s
time, 4408 ദേവപ്ര. besides innumerable
ദേശ —, ഗ്രാമ —, നാട്ടു —, കോട്ടുപ്രതിഷ്ഠ
കൾ KU.

denV. പ്രതിഷ്ഠിക്ക 1. to place firmly ശിവ
ലിംഗം പാറയിൽ പ്ര’ച്ചു SiPu. പ്രതിമ
യിൽ പ്ര’ച്ചു കൊള്ളേണം എന്നെ Bhg.;
= ആവാഹിക്ക. ഭൂമിയിൽ പ്രതിമകളെ
Brhmd. 2. to consecrate, endow ക്ഷേ
ത്രം ഉണ്ടാക്കി പ്ര., ശിവനെ. KU. പ
രശുരാമൻ തന്നാൽ പ്ര’ച്ചിരിപ്പൊരു കരു
ണാകരൻ VilvP.

part. pass. പ്രതിഷ്ഠിതം fixed, established,
consecrated.

പ്രതിസരം S. 1. a string worn as amulet; the
rear of an army. 2. M. tribute paid to
the senior king V1.

പ്രതിഹാരം S. warding off; a door. പ്ര. ഉണ്ടെ
ങ്കിൽ Bhg. a remedy.

പ്രതിഹാരക്കാർ exorcists, jugglers, also
പ്രതിഹാരകർ.

പ്രതീകം S. turned towards; face, limb (see
സുപ്ര —).

പ്രതീക്ഷ S. (ൟക്ഷ) expectation.

denV. സന്ന്യാസിമാരെ പ്രതീക്ഷിച്ചു മേവി
നാൻ PT. waited for.

ൟശ്വരപ്രതീക്ഷമാണൻ AR. (part.) ex-
pecting God.

പ്രതീച്യം s. (പ്രത്യൿ) western പ്രതീച്യോദീ
ച്യന്മാർ KR. in W. & N.

പ്രതീതി S. (ഇ). 1. = പ്രത്യയം. 2. insight;
feeling about an inward part ശൂന്യപ്ര. =
ഇല്ലെന്നു തോന്നുക, ദ്രവപ്ര. = അലിഞ്ഞു
പോകുന്നു എന്നു തോന്നുക med.

പ്രതോദം S (പ്ര + തുദ്). A goad. ദീൎഘപ്രതോ
ദേന താഡനം ചെയ്തു Nal4. whip?

പ്രതോളി S. high street = പെരുവഴി.

പ്രത്നം S. former; old.

[ 755 ]
പ്രത്യൿ pratyak S. (പ്രതി + അഞ്ച്). Turned
towards; subsequent, western ബാണങ്ങൾ
ചെന്നടുക്കുന്നേരം തല്ക്ഷണം പ്രത്യങ്മുഖങ്ങളായി
വീണു AR. fell backwards (through a charm).

പ്രത്യക്ഷം pratyakšam S. (അക്ഷി). Before
the eye, visible, evident. മഹേശൻ പ്ര’നായി
Bhr. appeared. ഗംഗപ്ര. യായി Bhg. f.; ദി
നേശൻ പ്ര’മായി & പ്ര’നായി UR.; ദുൎല്ലഭമേ
പ്രത്യക്ഷദൎശനം Nal. it is difficult to meet
him. — പ്രത്യക്ഷസാക്ഷിത്വം MR. the clearest
evidence. — എന്നു പ്രത്യക്ഷപ്പെടുന്നു MR. it is
evident, that.

പ്രത്യക്ഷത S. visibility; apparition.

പ്രത്യക്ഷീകരണം 1. apparition, — denV. ഭഗ
വാൻ പ്ര’രിച്ചു AR., Bhr. ശ്രീഭദ്രകാളി പ്ര’
രിപ്പോളം KU. until she appear. 2. de-
monstration V2.

(പ്രതി): പ്രത്യഗ്രം S. new, novel V1.

പ്രത്യങ്മുഖം S., see പ്രത്യൿ.

പ്രത്യപഹാരം S. retracting (അതിന്നു പ്ര. ചെ
യ്‌വാൻ പണി an arrow shot off Bhr.) or
പ്രത്യവ —.

denV. പ്രത്യപഹരിക്ക to retract.

പ്രത്യഭിജ്ഞാനം S. recognition പ്ര. തന്ന ചിഹ്ന
ങ്ങൾ ഉര ചെയ്താൾ KR. tokens in reply to
an അഭിജ്ഞാനം.

പ്രത്യയം S. (= പ്രതീതി) trust, faith, reliance.
പരപ്രത്യയകാരി Bhr. making others trust
him. പ്ര. ഇതു കേൾക്കണം PT. faith! they
must hear it. വാദം തുനിഞ്ഞങ്ങിരിവരിൽ
ഒരുവൻ പ്ര. കൈ വരുമ്പോൾ VyM. oath?

പ്രത്യൎത്ഥി S. an enemy, defendant. അൎത്ഥി പ്ര.
കൾ VyM.; പ്രത്യൎത്ഥിബലം എല്ലാം Brhmd.
hostile army. പ്ര. വൎഗ്ഗത്തിന്നന്തകൻ AR.
പ്ര. ഭാവം ധരിച്ചു Genov.

പ്രത്യൎപ്പണം S. restitution.

denV. പ്രത്യൎപ്പിക്ക to give back V1.

പ്രത്യവഹാരം S., see പ്രത്യപ —

പ്രത്യഹം S. daily. (അഹഃ) PT1.

പ്രത്യാശ S. hope.

പ്രത്യാസന്നം S. near.

പ്രത്യാഹരണം S. = foll. പ്ര’ണപുനൎദ്ധാരണ
ധ്യാനത്തോടു Brhmd.

പ്രത്യാഹാരം S. 1. taking back. 2. re-
straining the organs. സൎവ്വേന്ദ്രിയങ്ങളും
പ്രത്യാഹരിച്ചു AR. denV.

പ്രത്യുക്തി (നിയോഗത്തെ ആദരിയാതേ പ്ര.
പറയുന്ന ഭൃത്യൻ Bhr.) = പ്രത്യുത്തരം S. an
answer, rejoinder.

പ്രത്യുത്ഥാനം S. rising to receive a visitor പ്ര.
ചെയ്ക & പ്രത്യുപോത്ഥാനം Bhg.

പ്രത്യുൽപന്നം S. (part. pass.) present. പ്രത്യുൽ
പന്നമതി PT. having presence of mind.

പ്രത്യപകാരം S. service in return, requital
പ്ര. മറക്കുന്നവൻ ചത്തതിന്ന് ഒക്കുമേ AR.

പ്രത്യുപാഖ്യാനം S. a lecture കൊണ്ടറിയിച്ചു
Bhr 12.

പ്രത്യുഷസ്സ് S. morning — പ്ര’സി every morning,
[Sah.

പ്രത്യേകം S. one by one; distinct ഈ ചെയ്യുന്ന
ഉപകാരം പ്ര. എന്നു നാം എപ്പോഴും വിചാ
രിക്കും TR. shall view it as a singular,
special favour. തീൎപ്പിൽ പ്ര’മായ സമ്മതം
കാണുന്നു MR. distinct admission പ്ര. ചെ
യ്തു on purpose. ഈ സാക്ഷി പ്ര. അന്യായ
ക്കാരന്റെ അടിയാനാകുന്നു MR. more es-
pecially, principally. പ്ര’മായി ഞാൻ പണം
കൊണ്ടു പോയിട്ടില്ല jud. personally (there
was a common stock).

പ്രത്യേകിച്ചു So. No. = വിശേഷിച്ചു, അടി
യന്തരമായി.

പ്രത്യൌഷധം S. an antidote V2.

പ്രഥ pratha s. (പൃഥ് to spread; broad). Fame.
പ്രഥനം unfolding പ്രഥനചതുരത Bhr. (in war).
part. pass. പ്രഥിതം spread, renowned.

പ്രഥമം prathamam S. (പ്ര). First, foremost;
also adv. പ്ര. അപരാധിയാം കൌരവർ ChVr.
who offended first.

പ്രഥമ 1. the first lunar day. 2. the No-
minative (gram.).

പ്രഥമൻ a condiment അട —, പരിപ്പു —
ചക്കപ്രഥമൻ etc. = മധുരക്കറി a sort of
dessert.

പ്രഥമപുരുഷൻ (gram.) the 3rd person.

പ്രദം S. (ദാ) Giving, as കല്യാണപ്ര., ദു:ഖ
പ്ര. AR.

[ 756 ]
പ്രദക്ഷിണം S. reverential circumambulation,
keeping the right side towards the person
or object to be honored; in temples etc.
(=വലം വെക്ക), Nāyars round the review-
ing Rāja പുരുഷാരം മൂന്നു പ്ര. വെച്ചു KU.
അംഗപ്ര. rolling round a temple etc.

denV. ബിംബം പ്രദക്ഷിച്ചു SiPu., പ്രദക്ഷി
ണീകരിക്ക Bhg.

പ്രദാനം S. gift, grant. ഭരതനു രാജ്യപ്ര’ത്തി
ന്നായി KR. in order to give Bh. the king-
dom. ദ്വിജകാമപ്ര. ചെയ്തു Bhr. did the
Brahman’s wish.

പ്രദായി giving (=പ്രദം), giver V1.

പ്രദീപം S. a lamp PT.; a hanging lamp V1.
വിജ്ഞാനമാം ഉന്നത പ്ര’ത്തേ ദാനം ചെയ്തു
Bhg.

പ്രദീപകം showing, setting forth അദ്ധ്യാ
[ത്മപ്ര. AR.

denV. പ്രദീപിക്ക to shine forth, to be
kindled V2.

പ്രദേശം S. (ദിശ്) 1. direction. 2. a place
ഉദരപ്ര. med. വനപ്ര’ത്തിൽ ശയിച്ചു KR.;
ശീതമുള്ള പ്ര. a cool climate, അണിയ്യാരത്തു
പ്ര. TR. a Nambiār’s territory; country.
മൂന്നടിപ്ര. നല്ക Bhg.

പ്രദോഷം S. 1. evening. 2. M. T. the fast
of the 13th lunar evening പ്ര. നോറ്റു
SiPu. = ശനിവാരേ കൃഷ്ണപക്ഷേ ത്രയോദ
ശിവന്നു കൂടും ദിനേ നോറ്റു; also ശനി
പ്ര. മഹാ പ്രദോഷോപവാസം SiPu.

പ്രദ്യോതനൻ S. the sun നൽപ്ര. CG.

പ്രദ്യുമ്നൻ S. Bhg 10. Kāma.

പ്രധാനം S. 1. The chief matter, princi-
pal thing സന്തതിക്കേറ്റം പ്ര. SG. best means
to obtain posterity. അവൎക്കു ശിക്ഷാരാക്ഷ പ്ര.
KU. chief occupation. അവനെ പ്ര’മാക്കി
head. പ്രധാനഭൂതന്മാർ ഒരുമിച്ചു കൂടി KR.
grandees.— പ്രധാനപ്പെട്ട പടനായകന്മാർ KU.
2. adj. chief ദേഹികൾ്ക്കൊക്കേ പ്രധാനൻ ആ
പൂരുഷൻ Nal.; സത്വഗുണപ്രധാനന്മാർ Sah.;
എൻ ഉണ്ണികൾ്ക്ക് ഏറ്റം പ്ര’ൻ Bhr.; fem. പ്ര
ധാനമാരായ എണ്മർ Bhg.

പ്രധാനി (mod.) chief; first minister. ഭൃത്യ

പ്രധാനികൾ PT5. സായ്പമാരിൽ പ്ര.
TR. the Chief Commissioner.

പ്രപഞ്ചം S. 1. Development, expanse.
വൈരിപ്ര. ChVr. the host of enemies. മാരി
പോലേ ശരപ്ര. ഉതിൎക്കും ChVr. ആയുധാഭ്യാ
സപ്ര’വും Nal. the whole science of arms.—
also f. ദുഷ്ടതാപ്രപഞ്ചകൾ SiPu. masses of
sin. 2. the world, viewed as മായാപ്രപഞ്ചം
Bhg. പ്രപഞ്ച സൃഷ്ടിസ്ഥിതിസംഹാരങ്ങൾ Bhr.

denV. പ്രപഞ്ചിക്ക to expand, enlarge upon
പഞ്ചതന്ത്രത്തെ പ്ര’ച്ചു ചൊല്ലി PT.

part. pass. പ്രപഞ്ചിതം, as അവനുടെ ഞാ
ണൊലി പ്ര. Nal. celebrated.

പ്രപദം S. the tip of toes പ്ര’ങ്ങൾ രണ്ടും CG.
നരിയാണിയും പ്ര’ങ്ങളും PrC. (in KR. പ്ര
പാദയുഗ്മം?). vu. = പുറവടി.

പ്രപാടനം S. splitting വക്ഷഃപ്രദേശം പ്ര.
ചെയ്തു AR. = പിളൎന്നു.

പ്രപാതം S. fall; precipice പ്ര’ത്തെക്കൊണ്ടു
നടുങ്ങും വാഴപോൽ KR.

പ്രപിതാമഹൻ S. a paternal great-grand-
father പ്ര’ന്മാർ Bhr. KU.

പ്രപൌത്രൻ S. a great-grandson.

പ്രബന്ധം S. 1. Composition, chiefly
poetical, but also ഗദ്യപ്ര. രചിക്കുന്നു Nal., പ്ര.
നോക്കാം KU. read a book. 2. M. confusion
മമ സന്താപപ്രബന്ധങ്ങൾ തീരും Si Pu. my
griefs & troubles.

പ്രബൎഹം S. the best V1.

പ്രബലം S. strong — പ്രബലനായ അന്യായ
ക്കാരൻ MR. influential, successful (opp. ദു
ൎബ്ബല).— പ്രബലപ്പെടുക to prevail, become
public ശാസ്ത്രം നീചജാതിയിൽ പ്ര. KU. —
പ്രബലപ്പെടുത്തുക to acknowledge as va-
lid; make publicly known MR.

denV. പ്രബലിക്ക to grow, appear with
pomp V1.

പ്രബുദ്ധൻ S. awake. പ്ര’നായുടൻ KR. after
a swoon.

പ്രബോധം S. waking, as from നിദ്രാവശം
& ഖേദവശം UR. conviction, insight
ബ്രഹ്മമാം പ്ര. സാധിക്കും Si Pu.

[ 757 ]
denV. ഉപായത്തെ പ്രബോധിപ്പിക്ക PT. to
advise.

പ്രഭ S. (ഭാ) Light, splendour പാവകപ്രഭ
PT1. — met. കണ്ണിൻപ്രഭ മറഞ്ഞു Nid. losing
its lustre, നേത്രപ്ര. Bhg.

പ്രഭവം S. birth വല്ലാത്ത ബാലപ്ര’ത്തിനെ
ക്കാൾ ഇല്ലാത്ത ബാലപ്ര. സുഖം പോൽ CC.

പ്രഭാകരൻ S. (പ്രഭ) 1. the sun, Bhg. 2. N. pr.
of a Bhaṭṭatiri, author of the പ്രഭാകരം,
head of the Brahman division: പ്രഭാകര
ക്കൂറു KU., പ്രഭാകരന്മാർ Brahmans of that
division.

പ്രഭാതം S. dawn പ്രഭാതകാലേ കുളിച്ചു KU.

പ്രഭാമണ്ഡലം 1. a halo round the sun, moon
പരിവേഷം. 2. a glory or nimbus round
the head of idols, saints, etc. — aureola.

പ്രഭാവം S. energy, majesty; specific power
of medicines (=തന്റേടം). ഉന്നതപ്രഭാവ
നാം നിന്തിരുവടി PT. your most glorious
majesty. മായാപ്ര. നീങ്ങും പ്രകാരം അരു
ളി Bhr.

പ്രഭു prabhu S. (ഭു). Lord, prince നാട്ടിൽ പ്രഭു
നാം ChVr.; പ്രഭുവാക്കി വാഴിച്ചു KU. a gov-
ernor. നുപ്പതിനായിരപ്രഭു etc. chief of 30000
Nāyars. — pl. പ്രഭുക്കൾ = hon. prince, comm.
പ്രഭുക്കന്മാർ, in Kōlanāḍu രണ്ടുപ്ര. great
vassals, in Calicut തിരുമുടിപ്പട്ടം കെട്ടിയ നാൾ
4000 പ്ര’രും ചേകിച്ചു പിറ്റേനാൾ ലോകർ
ചേകം KU. vassals & officers. — fem. പ്രഭു
വാട്ടി No.

പ്രഭുത S. supremacy. പ്രഭുതകൾ നടിച്ചു ChVr.
assumed airs.

abstrN. പ്രഭുത്വം S. authority, sovereignty മൂ
വാണ്ടേക്കല്ലോ പ്ര. ഉള്ളു KU. നിധീശത്വാ
ദി നാനാപ്ര’ങ്ങളുള്ളവൻ UR. Kubēra. സിം
ഹാസനേ മുഷ്കരപ്ര. ഭാവിച്ചു മേവി Nal.

പ്രഭൂതം S. large, much.

പിഭൃതി S. beginning (=മുതലായ etc.).

പ്രഭേദം S. kind ബന്ധമോക്ഷപ്ര’ങ്ങൾ ചോ
ദിച്ചു Bhg.

പ്രഭ്രഷ്ടലക്ഷമായി Mud. missed the aim.

പ്രമത്തൻ S. intoxicated, careless (& പ്രമ
ദം V1.).

പ്രമഥൻ S. attendant on Siva പ്രമഥാദിക
ളും Anj.

പ്രമാണം pramāṇam S. (മാ). 1. Measure ആ
യുസ്സിന്റെ പ്ര. ഇല്ലാത്തതു GnP. life is un-
certain. മഞ്ചാടിപ്ര. ഗുളിക med.; ആ മൎമ്മം
മണിപ്ര’മായി ഉരുണ്ടിരിപ്പിതു MM.; നാലാൾ
പ്ര. വെള്ളം കാണാം. 2. norm, authority
ബലം പ്ര’മായി ചെയ്തു TR. achieved it by
sheer force. സകല കാൎയ്യത്തിന്നും തമ്പുരാനെ
പ്ര’മാക്കി made the Rāja responsible for all
the administration. എടുക്കേണ്ടത് എടുപ്പാൻ N.
നെ പ്ര’മാക്കി TR. entrusted him with the
revenue. രാജ്യത്തു പ്രമാണായിരിക്കുന്ന ആൾ
കൾ & നാട്ടിൽ പ്രമാണപ്പെട്ട ആൾ TR. persons
of authority. അനന്ത്രവസ്ഥാനത്തിന്ന് ഒക്കയും
പ്ര’മായിട്ടുള്ള നമ്മെ നിരസിച്ചു എത്രയും ചെറു
തായിട്ട് ഒരു കിടാവിനെ പ്ര’മാക്കി വെച്ചു TR.
made him joint king instead of me, the law-
ful heir. ഇതിന്നൊക്കയും പ്ര’മായിട്ടു chief in-
stigator. അതു പ്ര’മല്ല you are not bound by it.
ശാസ്ത്രപ്രമാണേന വിധിക്ക KU. according to
law. ൟശ്വരൻ പ്ര. എന്നോൎക്കാത്ത ജനം ഇ
ല്ല Nal. (=പ്രധാനം); ദൈവം പ്ര. നമുക്ക് എ
ന്നു ചൊല്ലി ജീവിക്ക നല്ലു ChVr. to live re-
ligiously. ദൈവം പ്ര’മല്ലെന്നു ചിന്തിച്ചിതോ
SiPu. lost sight of religion. 3. proof ലിഖി
തസാക്ഷ്യാദിപ്ര’ങ്ങൾ (മാനുഷപ്ര., ദിവ്യപ്ര.
oath, ordeal) VyM. — esp. a bond കള്ളപ്ര’ങ്ങൾ
എഴുതിച്ചു, പറമ്പിന്റെ പണ്ടുപണ്ടേയുള്ള ജന്മ
പ്ര. TR. title-deed. കടംവായ്പപ്ര.; ചരക്കു പ്ര.
contract. നൂറുറുപ്യക്ക് ഒരു പ്ര. എഴുതി TR. a
cheque for etc.

പ്രമാണി a chief, headman; influential
person മുഖ്യസ്ഥന്മാരും പ്ര. കളും (= പ്രാ
പ്തിയുള്ളവർ), കാൎയ്യസ്ഥന്മാരിൽ പ്ര. കൾ
TR., MR.

denV. പ്രമാണിക്ക to consider as rule, take
for proved or granted, believe രേഖ പ്ര.
ത്തക്കതല്ല MR. അതു പ്ര’ച്ചു തന്നേ TR.
relying on, attending to.

പ്രമാണീകരിക്ക to regard as authority
ദൈവം പ്ര’ക്കുമവൎകളെ കേവലം മൂ
ഢർ എന്നറി Mud.

[ 758 ]
പ്രമാദം S. (see പ്രമത്ത) intoxicated security,
self-deception KR.; inadvertence. ഒട്ടുക്കത്തേ
പ്ര. V1. the moment of dying, മരിപ്പാൻ
പ്ര’മായിരിക്കുന്ന രോഗി CatR.

denV. പ്രമാദിക്കേണ്ട V1. don’t despair.

പ്രമുഖം S. foremost പ്രഹസ്തപ്രമുഖപ്രവരർ
AR. (= മുതലായ).

പ്രമൃഗ്യം S. to be investigated ശ്രുത്യൎത്ഥാന്തപ്ര.
[Anj.

പ്രമേയം S. (മാ) to be measured or known, Bhg.

പ്രമേഹം S. urinary affection (21 kinds) diabe-
tes (also പ്രമേഹക്കുരു) = നീർവാൎച്ച, gonor-
rhea; പ്രമേഹക്കല്ല് gravel = കല്ലടെപ്പു.

പ്രമോദം S. delight രൂഢപ്രമോദാശ്രു Nal.;
അതിപ്രമോദേന പറഞ്ഞാൻ Mud.

denV. പ്രമോദിക്ക to be delighted.

പ്രയതൻ S. (യം) restored, pure, Brhmd 85.

പ്രയത്നം prayatnam s. Persevering effort,
endeavour. ആളുകളെ കൂട്ടി പ്ര. ചെയ്ക to make
war. പ്ര. ചെയ്‌വാൻ ഉണ്ടയും മരുന്നുമില്ല, കുമ്പ
ഞ്ഞിക്കു വേണ്ടി പ്ര. ചെയ്യിപ്പിച്ചു, നമ്മുടെ പേ
ൎക്കു പ്ര. ചെയ്തവർ TR. my followers in war.

പ്രയത്നപ്പെടുക to labour, take great pains
നിലങ്ങളിൽ പ്ര’ട്ടു വിള ഇറക്കി MR. എ
ത്ര ജന്മം പ്ര’ട്ടു GnP. passed painfully
through — also denV. എന്തെല്ലാം പ്രയ
ത്നിച്ചാലും Arb.

പ്രയാഗം S. chief place for sacrifice, confluence
of Ganga & Yamuna പ്രയാഗസ്നാനം; പ്ര
യാഗയും SiPu. പ്രയാഗയിങ്കൽ മാഘമാസ
ത്തിൽ സ്നാനം ചെയ്ക KU.

പ്രയാണം S. (യാ) going forth, journey, pilgri-
mage (= യാത്ര). — death V1.; പ്ര. ചെയ്തു
Bhg.

പ്രയാസം S. (യസ്) 1. exertion, toil. പ്ര’പ്പെട്ടു
laboured hard. 2. difficult എത്തുവാൻ പ്ര.
Bhr. (= പണി).

പ്രയുക്തം S. see പ്രയോഗിക്ക.

പ്രയുതം S. a million പ്രയുതന്നരന്മാർ Bhr.

പ്രയോഗം S. Application, practice; use of
means അസ്ത്രപ്ര. തുടൎന്നു Bhr.; നല്ല പ്ര. clever
treatment (med.). മന്ത്രപ്ര. etc.— മൃദംഗപ്രയോ
ഗവാൻ SiPu. beating the tabor.

denV. പ്രയോഗിക്ക to employ, apply, use as
means, arms, talents; with Acc. & അസ്ത്ര
ശസ്ത്രങ്ങൾ കൊണ്ടു പ്ര’ച്ചാൻ, അവനെ പ്ര’
ച്ചു മൎമ്മം തോറും, നൂറു ബാണങ്ങളെ തേരാ
ളികളെ പ്ര. Brhmd. Shot.

part. pass. പ്രയുക്തം as മന്ത്രിപ്രയുക്തന്മാർ
Mud. creatures of the minister, employed
by him. മന്ത്രപ്രയുക്തബാണങ്ങൾ KR.
charmed arrows.

പ്രയോക്താവ് employer മാരണാദികൾ ചെയ്യു
ന്നോൻ പ്ര’വായതു PR.

പ്രയോജനം S. 1. motive, cause. 2. use,
profit, advantage.

denV. പ്രയോജിക്ക to be serviceable V1.

പ്രരോഹം S. Budding പ്ര. ഉണ്ടായ്‌വരും PT. (from
a seed).

പ്രലംബം S. hanging down പ്ര’മാം ഗിരി KR.

പ്രലംബൻ N. pr. a Daitya പ്ര’നെ കൊന്നു
CG.

പ്രലാപം S. a talk ബഹു പ്ര. KR. esp. lamen-
[tation.

denV. പ്രലാപിച്ചു സൎവ്വരും AR.

പ്രലോഭനം S. allurement പല വസ്തു കൊണ്ടും
പ്ര. ചെയ്താൽ KR. to seduce.

പ്രവചിക്ക S. to speak forth, announce, explain
[V1.

നിഷ്ഠുരപ്രവക്താക്കൾ Bhg. propounders of
harsh words. — പ്രവചനം prophesying.

പ്രവണം S. (L. pronus) bent forward.

abstrN. പ്രവണത്വം ഏകിനാൻ CC. incli-
nation.

പ്രവത്സലൻ S. = simpl. ഭൎത്തൃപ്ര’ലനാരിമാർ
[Bhg. devoted.

പ്രവരം S. 1. (വരൻ) the best, in Cpds. താപ
സപ്ര’ൻ, വീരപ്ര’ൻ. 2. (വർ) lineage,
race ഭക്തപ്ര’മായി മേവും Bhg.

പ്രവൎഗ്യം S. a ceremony at sacrifices തൽ പ്ര’
വും ഉപസദവും KR.

പ്രവൎത്തകൻ S. a superintendent, arbiter.

പ്രവൎത്തനം S. activity; occupation V1.

denV. പ്രവൎത്തിക്ക=പ്രവൃത്തിക്ക.

പ്രവൎദ്ധനം = simpl. കോപം പ്ര. ചെയ്ക Mud.

പ്രവാചകൻ S. = നിവി prophet, Nasr. ദാനി
യേൽ എന്ന പ്ര. Genov.

പ്രവാചകം (obj.) prophecy (Christ.).

[ 759 ]
പ്രവാദം S. talk, rumour (ദുഷ്പ്ര. CC.).

പ്രവാസം S. living away from home. വെട്ടുക്കി
ളി പ്ര. ചെയ്യുന്നു MC. emigrates, പ്രവാസ
ദണ്ഡം VyM. banishment. അവന്റെ പ്ര.
Mud. voluntary expatriation = നിൎവ്വാസം.
പ്രവാസനം S. banishment രാമന്റെ വന
പ്ര. മുടക്ക KR.

denV. സുതനെ എന്തിന്നു പ്രവാസിപ്പിക്കുന്നു,
എന്നെ പ്ര’പ്പിക്ക നീ KR.

പ്രവാഹം S. stream, current ചോരയുള്ള വാരി
പ്ര. പെയ്തു Bhr. blood flowed in torrents.

denV. ഏഴായി പ്രവാഹിച്ചാൾ ഗംഗയുമവി
ടുന്നു KR. issued. ഗിരിക്കു വടക്കുഭാഗമേ
മന്ദാകിനി പ്ര’ക്കുന്നു KR. ചോരയും പ്ര’
ച്ചു Sk.

പ്രവാളം S. (ബാല) 1. a shoot, bud. 2. coral
(പവിഴം Tdbh.) മൌക്തിക പ്ര’വും Nal.

പ്രവിശ്യ E. province മലയാം പ്ര.യിൽ (mod.)
& മലയാം പ്ര. ത്തിൽ, പ്ര. ങ്ങൾ TR.

പ്രവിഷ്ടം, see under പ്രവേശം.

പ്രവീണൻ S. (വീണ). Skilful, clever ഗദ്യ
പദ്യപ്ര. VetC. കാൎയ്യഖഡ്ഗപ്രവീണകരാന TR.
(in titles).

പ്രവൃത്തം S. Deed ദുഷ്ടപ്ര’ങ്ങൾ Bhg.

പ്രവൃത്തി pravr̥tti S. (= പ്രവൎത്തനം). 1. Ac-
tivity, opp. നിവൃത്തി; occupation, business,
work നിലത്തു പ്ര. കൾ ഒക്കയും ചെയ്തു MR.
cultivated. പ്ര. കൊടുക്ക TR. to employ. 2. a
parish or അംശം, comprising 5-6 മുറി “a
charge” കിഴക്കേടത്തു നമ്പ്യാരുടെ പ്ര. യിൽ
TR. 3. sorcery, motion of the bowels, etc.

denV. പ്രവൃത്തിക്ക to act, work ക്രുദ്ധത പാരം
പ്ര. Sah. നീതിശാസ്ത്രവിരുദ്ധങ്ങളായുള്ളവ
രാജാവു പ്ര. രുതു VyM., ബാഹ്യാൎത്ഥങ്ങ ളിൽ
പ്ര’പ്പതു KeiN. പാളയക്കാർ പ്ര’ക്കുന്ന
യുദ്ധം TR. wherein they are engaged. —
vu. പൊഴുത്തിക്ക, അതിക്രമം പോൎത്തിക്ക
Co. KN.

CV. പ്രവൃത്തിപ്പിക്ക to set to work സ്വഭൃത്യരെ
ക്കൊണ്ടു പ്രവൃത്തിപ്പിച്ചുടൻ കൂലി കൊടുക്കാ
തേ ഇരിക്കും KR.; also വ്യവഹാരത്തിങ്കൽ
പ്രവൎത്തിപ്പിച്ചീടും ധൎമ്മം തന്നേ KR.

പ്രവൃത്തിക്കാരൻ 1. a functioner, workman
(Palg. vu. പോൎത്തിക്കാരൻ). 2. a sub-
ordinate revenue officer in Trav. = പാൎവ
ത്യക്കാരൻ, അധികാരി (old). 3. an insti-
gator B.

പ്രവൃത്തിപ്പിള്ള Trav. a Gumasten of the പ്രവൃ
ത്തിക്കാരൻ = പണ്ടാരപ്പിള്ള 2.

പ്രവൃദ്ധം S. (part. pass. of വൃധ്). Increased
യുദ്ധം പ്ര’മായിവന്നു AR. പ്രവൃദ്ധരാഗം ആ
ൎന്നിരുവരും Mud.

പ്രവേശം S. 1. (വിശ്). An entry, entrance.
ഗൃഹ —, നഗരപ്ര etc.; access. 2. vu. = ആ
വേശം & പരവശം V1. possessedness, agita-
tion.

denV. പ്രവേശിക്ക to enter പട്ടണത്തെ പ്ര.
& Loc; chiefly met. അവകാശത്തിൽ ഇവി
ടേനിന്നു പ്ര’പ്പാൻ പാടില്ല MR. to enter
into the disquisition about the claim, ബാ
ലത്വം കടന്നപ്പോൾ വിദ്യയിൽ പ്രവേശി
ച്ചാർ KR. പഞ്ചതന്ത്രത്തെ പ്ര’ച്ചു ചൊല്ലീ
ടേണം PT. engage in.

part. pass. പ്രവിഷ്ടം: പുരം പ്രവിഷ്ടനാമവ
നെക്കണ്ടു Mud.

CV. പ്രവേശിപ്പിക്ക to introduce ഇതു പട്ടണം
പ്ര’ച്ചീടിനാൽ PT.

പ്രശംസ S. Praise മൌൎയ്യന്റെ ഗുണം
പ്ര. ചെയ്തു Mud.; ആത്മപ്ര. etc.

denV. പ്രശംസിക്ക S. to praise അവനെ ഏ
റ്റവും പ്ര’ച്ചു Mud. നിന്നുടെ ധന്യമാം ശീലം
അവളുടെ മുന്നിൽ പ്ര’ച്ചു Nal. നന്നു നന്നെ
ന്നു പ്ര’ച്ചു ലോകരും SiPu. തന്നെത്താൻ പ്ര.
Bhr.

part. pass. പ്രശസ്തം commendable, good.
പ്രശസ്തവൃക്ഷങ്ങൾ KR. famous. രഹസ്യ
മാം അപരാധം പ്ര’മാക്ക KR. to publish.
പ്ര’ങ്ങൾ സേവിക്ക opp. നിന്ദിതങ്ങൾ
വൎജ്ജിക്ക Bhr.

പ്രശ്നം prašnam S. (പ്രഛ, Ger. fragen). A
question. ദശപ്രശ്നങ്ങൾ the 10 arithm. species
necessary for astrol. calculation, പ്രശ്നം വെക്ക
to make an astrol. calculation, പ്ര. വെപ്പിച്ചു
PT. (through കണിശൻ etc.). മേളമോടൊരു

[ 760 ]
പ്ര’വും വെച്ചു SG. — പ്ര. ശുഭം എന്നു പ്രാശ്നി
കന്മാർ പറഞ്ഞു Nal. the stars are favorable.
പ്രശ്നക്കാരൻ (പിറത്തിയക്കാർ TP.) = പ്രാശ്നി
കൻ

പ്രശ്നരീതി N. pr. an astrological work in šlōkas.
[PR.

പ്രശ്രയം S. (ശ്രി). Respect, modesty; love
നിന്നുടെ പ്ര. കണ്ടു Mud.

പ്രശ്രിതൻ V1. modest, (part. pass.)

പ്രഷ്ടാവു S. (പ്രഛ see പ്രശ്നം) the questioner;
one who consults an astrologer.

പ്രസക്തി S. (സഞ്ജ്) = സക്തി, പ്രസംഗം f. i.
വസ്തുക്കളിൽ ചിത്തപ്ര. Bhg.

പ്രസംഗം S. 1. attachment ത്വൽപ്രസംഗാ
ദേവം ഉക്തം AR. on account of thy presence.
2. occasion, conjuncture. ഇവിടേ പ്രസംഗാൽ
പറയുന്നു Gan. I take this opportunity to
explain. യുദ്ധപ്ര. ഇല്ലായ്ക Nal. രാത്രൌ കുറ
ഞ്ഞിതു നിദ്രാപ്ര’വും Nal. 3. association
of thoughts കാൎയ്യപ്ര’ത്തിന്നൎത്ഥത്തെ വിചാ
രിച്ചാൽ PT. consider the bearings. ഇപ്ര’
ങ്ങളെ കേൾപിച്ചു. SiPu. — Christ, sermon (?).
4. distant idea of, slight, little പ്രസംഗ
മാത്രം ഇല്ല കേൾപാൻ CC. nothing at all.
ആ വൎത്തമാനം പ്ര. പോലും ഇല്ലാതേ കാ
ണുന്നു not a shadow of truth. പ്ര. നീങ്ങു
ന്നില്ല No. = തീരേ.

പ്രസംഗി 1. connected with. 2. Christ.
a preacher (T. usage).

denV. പ്രസംഗിക്ക 1. to attach to ആ കാൎയ്യം
അതിൽ പ്ര’ച്ചിട്ടുണ്ടു alluded to. ബ്രഹ്മചാ
രിയെ പ്ര’ച്ചു കേട്ടു Bhg. (= കുറിച്ചു). 2. T.
to preach.

പ്രസന്നം S. (സദ്). 1. pleased, മാംപ്രതിപ്ര’ന്ന
നാക Brhmd.; bright പ്രസന്നഭാവം VCh.
affability, urbanity, also ഭാവപ്രസന്നത V2.
2. നമ്മുടെ മനസ്സിൽ ഒരു പ്രസന്നം ഉണ്ടായി
TR. (hon.) I have received a piece of news.
പ്രസന്നീകരിക്ക to content V1. (= പ്രസാദം).

പ്രസഭം S. violently, rashly പ്ര. ചേൎത്തിതു
CC. = പ്രസഹ്യ Brhmd 58.

പ്രസരം S. breaking forth; moving on.
denV. പ്രസരിക്ക to spread.

പ്രസവം S. (സു) bringing forth. പ്രസവ വിധി
കൎമ്മങ്ങൾ എല്ലാം BR.; പ്രസവവേദന etc. =
പേറു, ൟറ്റു; also met. ധനം പ്രസവം മദ
ത്തിന്നായ്‌വരും PT.

denV. പ്രസവിക്ക to bring forth കപോതി
അണ്ഡങ്ങൾ പ്ര’ച്ചു Bhg.

പ്രസാദം S. 1. = പ്രസന്നത clearness, bright-
ness. 2. favour, propitiousness രാജപ്ര’
ങ്ങൾ അനുഭവിക്ക Mud. ദേവതമാരെ പ്ര.
വരുത്തുക AR. to propitiate. സുപ്ര’കാലം.
3. leavings of offerings, sandal-powder, etc.
(ചാന്തു, പുഷ്പം), obtained from temples as
marks of God’s favour തീൎത്ഥവും പ്ര’വും
കൊണ്ടു വരിക TR.; പ്ര. മസ്തകത്തിങ്കൽ
ഉദ്വസിപ്പിക്കേണം Bhg. place on the head.

denV. പ്രസാദിക്ക 1. to be pleased, bright,
calm, propitious അവനേ കുറിച്ച് ഏറ്റം
പ്രസാദിച്ചു Bhr.; പുരുഷനിൽ പ്ര’ച്ചു
Bhg.; അടിയനോടു പ്ര., എങ്കൽ പ്ര’ച്ചീ
ടേണം KR.; അവൾ ശുശ്രൂഷകൊണ്ടുമുനി
അധികം പ്ര’ച്ചു KR.; പ്ര’ച്ചു തരുന്നു TR.
to give as present (a superior). എനിക്കു
നന്നായി പ്ര’ച്ചു ൨ വരം നല്കി KR. 2. So.
to please നേരുള്ള ജനങ്ങൾക്കിതെത്രയും
പ്ര’ക്കും Nasr. po.

Imp. പ്രസീദമേ AR. be gracious to me!

CV. പ്രസാദിപ്പിക്ക 1. to please, gladden
ബൃഹസ്പതിയെ പ്ര’പ്പാൻ Bhg. ലോകേശ
പ്ര’ച്ചീടേണം ഇവന്തന്നേ KR. 2. to con-
ciliate, propitiate വാക്കുകൊണ്ടു പ്ര’ച്ച
യച്ചു TR.

പ്രസാരണി S. (creeper) GP64. & പ്രസാരിണി
ഇടിച്ചു പിഴിഞ്ഞ നീർ a. med. Pæderia
foetida.

denV. പ്രസാരിക്ക v. a. to spread ആതപം
പ്ര’ച്ചു Nal.

പ്രസിദ്ധം S. (p. pass. of സിദ്ധ്). known, cele-
brated. ലോകപ്ര’മായ്‌വന്നു Nal. — ഗുണപ്ര
സിദ്ധാക്കൾ Bhg 4. men of acknowledged
virtue. — പ്ര’മാക്ക, പ്ര’പ്പെടുത്തുക to pro-
claim, divulge, also പ്രസിദ്ധിക്ക V1.

പ്രസിദ്ധി S. notoriety, fame നളൻ എന്നൊ

[ 761 ]
രു പ്ര., ധന്യപ്ര. പ്രവൃത്തിക്കു സാമ്യം
Nal. — പ്ര. പത്രം proclamation. — പ്രസി
ദ്ധിമാൻ Nal. universally known.

പ്രസീദ, see പ്രസാദിക്ക. — പ്രസൂതി = പ്രസവം.

പ്രസൃതി S. the palm of the hand hollowed.

പ്രസ്തരം S. 1. a grass-couch. 2. (L. petra)
a stone.

പ്രസ്താവം S. (സ്തു) introducing a subject; men-
tioning; suggestion, കണ്ണുകൊണ്ടു പ്ര. a
hint. ഈ കഥാപ്ര. അല്ലിങ്ങു കേൾക്കേണ്ടതു
Nal. (corrupted into പ്രസ്ഥാപം).

denV. പ്രസ്താപിക്ക S. 1. to cause to men-
tion or praise. 2. to mention, vu. പ്ര
സ്ഥാപിക്ക q.v. അവസ്ഥ ഒന്നും പ്രസ്താ
വിക്കാതേ MR.

പ്രസ്ഥം S. 1. a plateau, table-land. 2. a mea-
sure പ്രസ്ഥമാത്രം പോൽ മൂത്രം VC. = ഇ
ടങ്ങാഴി.

പ്രസ്ഥാനം S. departure, march പ്രസ്ഥാന
വാദ്യം മുഴക്കിക്ക Nal. അടിയങ്ങളെ പ്ര’ത്തി
ന്ന് അന്തരം വരുത്തി KU. prevented our
journey. മഹാപ്ര. ആശ്രിച്ചു Bhr.

പ്രസ്ഥാപം S. better പ്രസ്താവം publicity, പു
റത്ത് ഒക്കയും പ്ര. ആകും vu. will become
the talk of all.

പ്രസ്ഥാപനം S. sending off.

denV. പ്രസ്ഥാപിക്ക 1. to despatch. 2. (cor-
ruption of പ്രസ്താവിക്ക seemingly deriv-
ed from സ്ഥാപിക്ക 2. q. v.). എന്നു പ്ര’
ക്കേണ്ടതാണ MR. ought to declare. വ
സ്തുവകകളെ കുറിച്ചുണ്ടാക്കിയ പ്രസ്ഥാപ
ത്തിൽ (representation) ഇത് ആരും പ്ര’
ക്കാതേ മൂടിവെച്ചു; അക്രമം ചെയ്തതായി
പ്രസ്ഥാപം ഉണ്ടായി കാണുന്നു MR.
mention.

പ്രസ്ഫുരമാണം S. throbbing പ്ര’മായോർ ഓ
ഷ്ഠസമ്പുടത്തോടും Bhr.

പ്രസ്ഫുലിംഗം S. a spark. പ്ര’ങ്ങളോടും കൂടി
നോക്കി Bhr. with scintillating looks.

പ്രസ്രവണം S. flowing out, stream ശൈലപ്ര’
ങ്ങൾ Bhr. പ്ര’ണാചലം AR. N. pr. a moun-
tain in Sugrīva’s kingdom.

പ്രസ്രവം urine. Tantr.

പ്രഹരം S. 1. striking അവനെ പ്ര. ഇവ കൂ
ട്ടിനാർ Mud. feigned to strike, പ്രഹരഭയം
Mud. fearing blows. 2. a watch of three
hours = യാമം.

പ്രഹരണം, പ്രഹരിക്ക to strike, VCh. മുതു
കത്തു പ്രഹരിക്കുന്നത് കൊള്ളേണ്ടിയും
വരും jud. പ്ര’ം കിട്ടും.

പ്രഹാരം S. a blow, stroke, kick. മുഷ്ടി പ്ര
ഹാരേണ പതിച്ചു AR. — പ്രഹാരഭാവം
menacing.

പ്രഹാസം S. loud laughter.

denV. പ്രഹസിക്ക V1.

പ്രഹിതം S. (part. pass, of ഹി) sent off.

പ്രഹ്ലാദം S. joy.

പ്രഹ്ലാദൻ Bhg 7. Hiraṇyaɤašibu’s pious son.

part. pass. പ്രഹ്ലന്നൻ glad.

പ്രഹ്വം S. (ഹ്വർ) stooping, bent upon പ്രഹ്വ
നായി ചെന്നു തൊഴുതു KR.

പ്രളയം S. (ലീ). 1. dissolution, of 4 kinds (നി
ത്യം daily, as death, നൈമിത്തികം at the
end of a Kalpam, പ്രാകൃതം annihilation of
matter, ആത്യന്തികം Bhg. = മോക്ഷം). 2. de-
struction of the world ജഗദുത്ഭവസ്ഥിതി
പ്രളയകൎത്താവായ ഭഗവാൻ AR. Višṇu. പ്ര
ളയാഗ്നി എന്നു നണ്ണി KR. ബ്രഹ്മന്റെ രാവാ
യതു പ്ര. അന്ന് ഇരുട്ടും വെള്ളവുമേ ഉള്ളു CS.;
അളവില്ലാത വെള്ളം എന്നി ലോകം എങ്ങും
പ്രളയകാലത്തിങ്കൽ ഇല്ല Bhr. deluge, so
വമ്പ്രളയവാരിധി RS. പ്രളയാംബുനാദം ക
ണക്കേ KumK.; പ്രളയാന്തത്തോളം പറഞ്ഞാ
ലും കഥെക്കവസാനമില്ല SiPu.; fig. രാജ്യം
ഒക്ക പാച്ചലും ഓട്ടലും മഹാപ്ര’വുമായി Ti.
after the taking of Srīrangapaṭṇam. 3. a
very high number ആയിരം തോയകരപ്ര’
ങ്ങൾ AR.

പ്രളാപം S. see പ്രലാപം.

പ്രാകാരം S. rampart, wall പ്രാ. മുറിച്ചിതു or
കളഞ്ഞിതു Brhmd. in a siege. (Scr. also
the court of the tabernacle).

പ്രാകുക prāɤuɤa & പിരാ — (Port, praga).
To curse വക്ത്രങ്ങളിലും പ്രാകുന്നവർ Bhg 8. —
പ്രാകി or പ്രാവി past.

[ 762 ]
VN. പ്രാക്കൽ imprecations as of a beggar,
old man (much dreaded). ആയിരം പ്രാ. ആ
യുസ്സിന്നു കേടു prov. എണ്ണ മന്ത്രിച്ചു പ്രാ.
അടങ്ങി. — also പ്രാക്കു a curse.

പ്രാകൃതം prāɤr̥δam S. (പ്രകൃതി). 1. Natural
പ്രാകൃതചപലനായ വാനരൻ KR. fickle by
nature; common പ്രാകൃതബുദ്ധികൾ KR. com-
mon mortals. പ്രാ’ന്മാർ Bhr. who are without
തത്വജ്ഞാനം etc.; പ്രാശ്നികന്മാരായ ഞങ്ങൾ
പ്രാ’ന്മാരായി ചമഞ്ഞു CG.; പ്രാ. പോലേ
നടിച്ചു ശരീരവും Nal. boorish. 2. low,
Vulgar പ്ര’ൻ കാണുമ്പോൾ പ്രാഭൃതം വേണം
എന്നുണ്ടു ഞായം CG.; പ്രാകൃതനാരിമാർ KR.
3. colloquial dialect പ്രാകൃതശ്ലോകങ്ങൾ ഉ
ണ്ടാക്കി Nal. Prākrit.

പ്രാൿ S. (prāńch) 1. in front. 2. former.
3. eastern. — പ്രാക്തനം S. old, — പ്രാൿ
പടിഞ്ഞാറു BhD. — പ്രാഗ്ഗുപ്തവാക്യജന്യമാ
നന്ദം ജ്ഞാനാനന്ദം KeiN. — Prāgǰyōti-
šam. N. pr. a town. Bhg 10.

പ്രാഗത്ഭ്യം S. see പ്രഗത്ഭത.

പ്രാചീനം S. (പ്രാൿ) 1. former. 2. eastern
ബന്ധുരന്മാരായ പ്രാ’ന്മാർ KR Prasii.

പ്രാജാപത്യം S. coming from Praǰāpati; a
sacrifice, marriage, penance for the sake
of obtaining children, Bhr. പ്രാ’ാഖ്യയാം
ഇഷ്ടി.

പ്രാജ്ഞ S. = പ്രജ്ഞ consciousness, as പ്രാണ
നും പ്രാ. യും വിട്ടുപോകാതേ KR. — പ്രാജ്ഞ
നായുള്ള രാജാവു രാജാവെല്ലോ Mud. അതി
പ്രാജ്ഞൻ SiPu. intelligent.

പ്രാജ്യം S. ample, much പ്രാ’മാം യശസ്സു Nal.
പ്രാജ്യകീൎത്തിയാം നൃപൻ Mud.

പ്രാഞ്ചുക prāńǰuɤa B. To creep, tottle, പ്രാ
ഞ്ചിനടക്ക (Te, prāṅku to creep?).

പ്രാഞ്ജലി S. (അഞ്ജലി). Putting the hands
to the forehead പ്രാ. കളായി നിന്നാർ KR.

പ്രാഡ്വിവാകൻ S. (പ്രാഛ questioning). A
judge പ്ര’കസ്ഥാനം VyM.

പ്രാണൻ prāṇaǹ S. (പ്ര, അൻ). 1. Breath;
also the other vital airs പ്രാണങ്ങൾ (5).
2. life പ്രാണനോടേ നിന്നു കഴികയില്ല TR.;

പ്രാണനോടേ തന്നേ മൂടിക്കളഞ്ഞു Mud. buried
alive. പ്രാ'നെ വിടുക TR. അവൻ പ്രാ. ഒഴി
ച്ചതു VetC. died, ആ ഹേതുവായി പ്രാ. പോ
യ്ക്കിടക്കുന്നു KR. life is forfeited. പ്രാ. നീക്കുക,
എടുക്ക TR. to execute. അവരെ പ്രാ. ശേഷി
പ്പിക്കേണം എങ്കിൽ save alive. പ്രാ. കളക to
commit suicide. എന്റെ പ്രാ’നെ കളഞ്ഞു കള
യും vu.

പ്രാണം id. പ്രാണത്തോളം till death — pl.
പ്രാണങ്ങൾ 1. life, the totality of its organs
ഞാനും എൻപ്രാ’ളെ ത്യജിച്ചീടുവൻ, കളഞ്ഞീ
ടുവൻ AR. 2. as dear as life തന്നുടെ പ്രാ’
ളാകുന്ന കന്യക SiPu.; പ്രാ’ളായൊരു കാ
ന്തൻ CG.; പ്രാ’ളാകും പശുവൃന്ദം CC.

പ്രാണഗണം S. = പ്രാണങ്ങൾ CC.

പ്രാണഛേദം, — നാശം S. loss of life, death.

പ്രാണത്യാഗം S. giving up one’s life. പ്രാ.
ചെയ്യും KU. (see പ്രാണങ്ങൾ).

പ്രാണദാതാ S. granting life. VetC. നീ മമ പ്രാ.
AR. my saviour.

പ്രാണധാരണം S. preservation of life. Nal.

പ്രാണനാഡി B. mombr. virile.

പ്രാണനാഥൻ, — നായകൻ Nal. the husband.

പ്രാണപണയം jeopardy. പ്രാ’മായ പോരാട്ടം
life & death struggle.

പ്രാണപ്രയാണം S. death പ്രാ. അടുത്തു AR.

പ്രാണപ്രിയ f. dear as life, the wife.

പ്രാണബന്ധു the dearest friend. VCh.

പ്രാണഭയം 1. fear of death പ്രാ. കൊണ്ടു കര
ണം ചെയ്തു കൊടുത്തു TR. 2. danger to
life (f. i. the കൂറ്റുഫലം of ചിങ്ങ സങ്ക്രാന്തി
is പ്രാ. to those born in Mithunam) astrol.

പ്രാണവല്ലഭൻ PT. = പ്രാണനാഥൻ.

പ്രാണവേദന agony എലിക്കു പ്രാ. prov.

പ്രാണസങ്കടം extreme jeopardy പ്രാ’ത്തിങ്കൽ
ഉണ്ണാം Anach. ഊണികൾക്കു രണം എന്നതു
കേട്ടാൽ പ്രാ. ChVr. agony.

പ്രാണസഞ്ചാരം extreme pain.

പ്രാണസംശയം S. danger of life പ്രാ. പൂണ്ട
Bhg. പ്രാ. വന്നു ഭവിക്കുന്നേരം Nal.

പ്രാണസമ KR. = പ്രാണപ്രിയ.

പ്രാണസ്ഥലം a dangerous spot (= മൎമ്മം).

[ 763 ]
പ്രാണസ്നേഹം intimate friendship ഞാനും പ
ക്ഷിയും തമ്മിൽ പ്രാ’മായ്ചമഞ്ഞു PT.; പ്രാ’
മായ്പാൎക്കുന്ന മിത്രം Mud.

പ്രാണഹാനി destruction of life അവരെ പ്രാ.
വരുത്തി TR.

പ്രാണഹീനൻ lifeless ബാലൻ.‍ പ്രാ’നായി പി
റന്നു Bhr.

പ്രാണാദിക്കുഴമ്പു MM. a famous preparation.

പ്രാണാന്തം S. death.

പ്രാണാന്തികം ദണ്ഡം ഭുജിക്ക AR. capital
punishment.

പ്രാണായാമം S. restraining the breath — പ്രാ’
ങ്ങൾ ചെയ്തു VCh. three kinds of യോഗം;
പ്രാ’മശീലൻ Bhg.

പ്രാണാവസാനം S. death വിപ്രനു പ്രാ. അടു
ത്തു VetC; അവരെ പ്രാ. വരുത്തി Si Pu.

പ്രാണി S. 1. living being. 2. M. an insect,
vermin.

പ്രാണിഹിംസ killing anything that has
life is forbidden KR. പ്രാ’ഹിംസയും
ചെയ്യാം NaI.; പ്രാ’ഹിംസ(എനിക്കു) പ്രാ
ണസങ്കടം ChVr.

പ്രാതർ prāδar S. (പ്ര, Ge. früh). Early പ്രാ.
ഉത്ഥാനം ചെയ്തു VetC. — പ്രാതഃകാലം S.
morning പ്രാ’വന്ദനം Bhg. — Tdbh. പ്രാതൽ
breakfast ഇന്നിനി പ്രാതല്ക്കു വില്ലിന്റെ ഞാ
ണിതു നന്നു PT. പ്രാ. ഉണ്ക, അടക്കുക, കഴിക്ക;
also പ്രാ. ഭക്ഷണം കഴിഞ്ഞു (S. പ്രാതൎഭോജനം).

പ്രാതിലോമ്യം S. = പ്രതിലോമം f. i. In a match
ഒക്കുന്നില്ല പ്രാ’മല്ലയോ; പ്രാ’ത്തിന് ഏറ പാ
പം ഉണ്ടു Bhr.

പ്രാദുഃ S. prādus (പ്ര). Forth, coming to light
നാരായണൻ വില്വാദ്രിതങ്കൽ പ്രാദുൎഭാവം ഉണ്ടാ
യി, ശിലാമയനായിപ്രാ’ൎഭവിച്ചു VilvP. appeared.

(പ്ര): പ്രാധാന്യം S. superiority, prevalence =
പ്രധാനത.

പ്രാന്തം S. edge, end ഹിമവൽ പ്രാ. പുക്കു KR.

പ്രാപണം S. (ആപ്). Attaining അവളെ
അവ്യയദേശത്തെ പ്രാ. ചെയ്യിപ്പിപ്പാൻ Si Pu.
to take to heaven.

പ്രാപകം leading to മൂൎഖജനങ്ങൾക്കു സ
ന്മാൎഗ്ഗപ്രാ’കം ദണ്ഡം AR.

പ്രാപിക്ക 1. to reach താപസന്മാരെ പ്രാ’ച്ചു
Nal.; പട്ടണംപ്രാ’ച്ചു Bhg. സാരസാസന
ലോകം AR. 2. to obtain അനന്തസുഖം
പ്രാ., അമ്മയെ പ്രാപിച്ചു Sah. (embrace).

CV. പ്രാപിപ്പിക്ക = എത്തിക്ക f. i. സ്വൎഗ്ഗ
ത്തിൽ ഉടലോടേ പ്രാ. KR.; പിതൃക്കൾക്കു
മോക്ഷം പ്രാ. Brhmd.; രാജ്യങ്ങളിൽ പ്രാ’
ച്ചീടാം നിന്നേ Nal.; also double Acc.
എന്നേ മന്ദിരം പ്രാ. Brhmd.

part. pass. പ്രാപ്തം 1. attained അവനു ന
രകം പ്രാ’മായി Arb. was condemned.
2. having reached നിൻ ചക്ഷുമാൎഗ്ഗം പ്രാ
പ്തനായിതോ നളൻ Nal. has he met thy
eye. 3. proper, able പ്രാപ്തന്മാർ= പ്രാ
പ്തിയുള്ളവർ; ഒന്നിന്നും പ്രാ’നല്ലാതേയാ
യി Bhg.

പ്രാപ്തി 1. attaining മോക്ഷപ്രാ. 2. obtain-
ing കളത്രപ്രാ. Bhr. പുത്രപ്രാ. ക്കുപായം
RS.; also a സിദ്ധി = ഇഛ്ശാലാഭം Bhg.
3. ability, capacity അതിന്നു നാം പ്രാ.
യല്ലായ്കയാൽ; നമ്മാൽ പ്രാ. ആകയും ഇല്ല
TR. I am not able. പ്രാ. വരുന്നതിന്നു
മുമ്പിൽ VyM. being of age, 16th year.
അവനെ നാം തന്നേ പ്രാ. യാക്കിവെച്ചതു
TR. initiated in Royal duties. — hence
പ്രാപ്തിക്കാരൻ, പ്രാപ്തികേടു etc.

പ്രാപ്യം S. attainable.

പ്രാബല്യം S. predominance, power ആരണ
ശാപത്തിൻ പ്രാ. CG.; also ആ ഭാഗത്തെ
തെളിവിലേക്ക് അധികം പ്രാബല്യത ഉണ്ടു
MR. that plea is stronger.

പ്രാഭവം S. = പ്രഭുത pre-eminence, with പറക,
കാട്ടുക to glory. ശത്രുനിഗ്രഹംകൊണ്ടു നീ
പ്രാ. കാട്ടിത്തെളിയേണ്ടാ KR.

പ്രാഭൃതം S. (പ്രഭൃതി) a present to Gods, kings,
etc. പ്രാ. പൂണ്ടു; അവനെ നാഥന്മുമ്പിൽ
പ്രാ’മായിട്ടു വെച്ചു കൊടുക്ക CG. പ്രാ. വെ
ക്ക = കാഴ്ച. (പ്രാകൃതം 2).

പ്രാമാണികൻ S. the head of a caste.

പ്രാമാണ്യം S. = പ്രമാണത authoritativeness.
ബൌദ്ധശാസ്ത്രത്തിന്റെ പ്രാ. കേൾപിച്ചു
KU. the evidences, proofs of Islam.

[ 764 ]
പ്രായം prāyam S. (പ്ര, ഇ). 1. Passing out of
life, by resolute fasting. 2. stage of life ന
ല്ല പ്രായത്തിൽ മരിച്ചു of good old age. അ
ഞ്ചിൽ പെരുക്കിയോരഞ്ചുവയസ്സിവൎക്കാക ഒരു
പോലേ, എപ്പോഴും ദേവകൾക്കിങ്ങിനേ പ്രാ.
KR. പ്രാ. കുറഞ്ഞതെങ്ങു MR. ബാലപ്രായം
youthfulness, also = പൎവ്വം see നെല്ലു. 3. rule,
measure വേട്ടുവർ മലയർ ഈ രണ്ടു ജാതിക്ക്
ഒരു പ്രാ. KN. of the same degree of elevation.
വൎമ്മങ്ങളെ നുറുക്കിയാൻ എണ്മണിപ്രാ. Brhmd.
ചത്ത പ്രാ. ആയി is well nigh dead; therefore
in Cpds. like പശു പ്രാ., കൃമിപ്രാ., ജലപ്രാ.,
മൃതപ്രായരായി KR. ഒരു കടുപ്രായേണ Bhg.
പ്രായക്കാരൻ (loc.) of that age നാലു വയസ്സു
പ്രാ. jud. സമപ്രായക്കാർ coetaneans.

പ്രായാധിക്യം extreme age പ്രാ’ത്താൽ അപ്രാ
പ്തൻ MR.

പ്രായശ്ചിത്തം S. (പ്രായസ്സ് = പ്രായേണ). re-
dress, making amends. 1. by fine കുറ്റ
ത്തിന്നു പ്രാ. ൨൦ ഉറുപ്പിക വാങ്ങി, അവളെ
ക്കൊണ്ടു ൬൪ പണം കാവിലേക്കു പ്രാ. ചെ
യ്യിച്ചു, ബ്രാഹ്മണസ്ത്രീകളെ മെയ്യേറിയതി
ന്റെ പ്രാ. കഴിക്കേണ്ടും മുതൽ TR. പ്രാ. നി
ശ്ചയിച്ചുവാങ്ങി = ദണ്ഡിപ്പിച്ചു V1. 2. atone-
ment, expiation (of ബ്രഹ്മഹത്യ) അശ്വമേ
ധത്താൽ അതിൻ പ്രാ. Bhg.; ദോഷം പോ
വാൻ ഒരു പ്രാ. ഗ്രഹിപ്പിക്ക, ദീപപ്രദക്ഷി
ണം സൎവ്വപ്രാ. KU.; ദോഷശാന്തിക്കായി
ഹോമം പ്രാ. ചെയ്ക VyM.; ഞങ്ങൾ്ക്ക് കഴി
യേണ്ട പ്രാ’ങ്ങൾ വൈദികന്മാരെക്കൊണ്ടുക
ഴിപ്പിച്ചു TR. for defilement. നിൎമ്മൎയ്യാദം
ചെയ്തതിൻ പ്രാ’ത്താൎത്ഥമായി Bhr. to atone
for.

പ്രായസ്സ് S. = പ്രായേണ for the most part.

പ്രായശോ നിവേദനം ചെയ്തു PT. fully.

പ്രായികം (3) proportioned ഇഷ്ടവ്യാസത്തിന്നു
പ്രാ’മായിട്ടൊരു പരിധി, ഏറിന്നു ൨൨ എ
ന്നു തുടങ്ങിയുള്ള പ്രായികവ്യാസപരിധികൾ
Gan.

പ്രായേണ Instr. (3) for the most part.

പ്രായോപവേശം S. (1) death by abstinence
പ്രാ. & പ്രാ’നം ചെയ്തു മരിക്ക KR4.

പ്രായിക്ക (െ)ര രാജാവു N. pr. Rāja near Mā-
vēlikara (പുറായി, ചെമ്പ്രായി).

പ്രാരംഭം S. = ആരംഭം, f.i. അനുഗ്രഹപ്രാ. ഇ
തൊക്കവേ Nal.

denV. പ്രാരംഭിക്ക to begin, undertake.

part. pass. പ്രാരബ്ധങ്ങൾ അശേഷം ഒടുങ്ങും
GnP. = കൎമ്മം.

പ്രാൎത്ഥന s. Asking, prayer; vow.

denV. പ്രാൎത്ഥിക്ക to beg, pray with Acc. of
obj. അഭിമതങ്ങളെ വഴിപോലേ പ്രാ’ച്ചാൾ
KR. നിജാഗ്രഹം പ്രാ. ദേവനോടു SiPu.; of
subj. അഗ്നിയെ പ്രാ. KR. to Agni. എന്ന
ഈശ്വരനെ പ്രാ’ച്ചു TR.; ഭക്തിപൂൎവ്വമാം വ
ണ്ണം ഈശ്വരനെ പ്രാ. TrP.; കൈകൾകൂപ്പി
പ്രാ. Bhg.; ഒക്കയും സായ്പവൎകളുടെ ദയക
ടാക്ഷമുള്ളപോലേ എന്നു പ്രാ’ച്ചിരിക്കേ ആ
ക്കുന്നു TR.

part. pass. ദേവിയാൽ പ്രാൎത്ഥിതനായകയാൽ
AR. gained by the Queen’s prayer —
പല വീരരാൽ പ്രാൎത്ഥിത Bhg. wooed by.

പ്രാലേയം S. (meltable) snow പ്രാ. തൂകിത്തുട
ങ്ങി എങ്ങും, മാലേയവും കൎപ്പൂരവും പ്രാലേയ
തോയത്തിലാക്കി മുഖങ്ങളിൽ തളിച്ചു CG.;
പ്രാലേയാദ്രി Vil. Himālaya.

പ്രാലംബം, — ബിക S. a neck-string ChS.

പ്രാൽ (loc.) = വരാൽ Name of a fish.

പ്രാവൎത്യം, see പാൎവത്യം.

പ്രാവശ്യം prāvašyam (mod.) Time, turn; in
Trav. അനേകം പ്രാവേശം; also നാലു പ്രാവി
ശ്യം ആളെ അയച്ചു TR.

പ്രാവു, see പിറാവു Dove, പ്രാക്കൂട്ടം etc.

പ്രാവൃൾ S. (പ്ര + വൃഷ്). Rainy season, പ്രാ’
ഡ്വൎണ്ണനം CG. its description.

പ്രാശനം S. (പ്ര + അശ്). Eating അന്നപ്രാ.
KU. the first meal of Brahman infants, in
the 6th month.

പ്രാശ്നികൻ S. (പ്രശ്ന) 1. A judgeV1. 2. an as-
trologer പ്രാ’ന്മാരിൽ ഒരുത്തൻ ചൊന്നാൻ CG.

പ്രാസം S. (പ്ര + അസ്). A bearded dart, Bhr.
also rhyme of verses, പ്രാസം ഒക്കേണം prov.

പ്രാസാദം S. (സദ്) a raised platform; temple
or palace, esp. that of the Cochi Rāja

[ 765 ]
V2. — പ്രാസാദശൃംഗങ്ങൾ ഏറി Nal. bal-
conies— പ്രാസാദമൂൎദ്ധ്നി കരേറി AR. a roof.

പ്രാഹ്ണം S. (അഹഃ) forenoon.

പ്രിയം priyam S. (Ge. philo, G. freien). 1. Dear
എനിക്കു പ്രിയൻ m., പ്രിയ f. also the wife
ഭരതനോടു നീ പ്രിയങ്ങളല്ലാതേ ഒരിക്കലും ഒ
ന്നും പറഞ്ഞു പോകല്ല KR. 2. dear, high in
price നെല്ലു പ്രിയമാകുന്നു V1.; പ്രി. വലിക്ക to
praise an article for sale, തേങ്ങാപ്പിണ്ണാക്കിന്നു
പ്രി. വലിപ്പിക്കേണ്ടാ prov. 3. wish മൽപ്രി.
വരുത്തുക Bhr.; മൽപ്രി’മായതിച്ചെയ്തതു വിപ്രി
യമല്ല CG. 4. affection പ്രി. കാട്ടുക to show
love. പ്രിയാപ്രിയങ്ങളെ വിചാരിയാതേ KR.
impartial. പ്രിയപ്പെടുക to be fond of. ചോ
റ്റിനെ പ്രിയമാകുന്നു likes rice V1.

പ്രിയതമം Superl. ( & പ്രേഷ്ഠം) dearest. പ്രിയ
തമതന്നേ തിരഞ്ഞു KR. a wife. — Compr.
പ്രിയതരം PT.

പ്രിയകാരി, പ്രിയങ്കരം showing love.

പ്രിയവാദി m., — നി f. speaking kindly. Nal.

പ്രിയാളു Nal. a tree (=മുരൾ).

പ്രീണനം petting, caressing. Bhg.

പ്രീതം part. pass. 1. delighted, contented അ
തിപ്രീതയായി AR. എന്നേകുറിച്ചു പ്രീതൻ എ
ങ്കിൽ KR. അവനെ പ്രീതനാക്കണം PT.
gain him. 2. loved.

പ്രീതി 1. gratification ആയവണ്ണം ദ്വിജപ്രീ
തിചെയ്തു SiPu.; ശിവപ്രീതിയായ്‌വരും = പ്ര
സാദം contentedness. ധാത്രിയെത്തന്നേ കൊ
ടുത്തുവെന്നാകിലും പ്രീതി വരാതവൎക്കു Mud.
they are not satisfied. പ്രീതിപൂണ്ട AR.
തേഷാം പ്രീതി വരുത്തുക PR. to propitiate,
പിതൃക്കളെ പ്രീ. വരുത്തുക Brhmd. 2. love
നമ്മോടു പ്രീതി ഉണ്ടായിട്ടയച്ച കത്തു TR.
a friendly letter (=പ്രേമം).

പ്രീതികാരി as മമപ്രീ. AR. gratifying me. —
പ്രീതിമാൻ gratified, affectionate.

പ്രേക്ഷ S. (പ്ര, ൟക്ഷ). Seeing, spectacle
പ്രേക്ഷകന്മാൎക്കു കാട്ടിക്കൊടുത്തു Mud. to the
spectators.

പ്രേതം S. (പ്ര, ഇതം). 1. Dead പ്രേതകാൎയ്യങ്ങൾ
ചെയ്ക KR. പ്രേതകൃത്യങ്ങൾ AR. = ശേഷക്രിയ

obsequies. പ്രേതനായുള്ളൊരു മന്നവൻ CG.
പ്രേതം (or ശവം) വീണിരിക്കുന്നു vu. a violent
death has occurred. 2. a ghost, goblin. പ്രേ
തബാധ possession by demons. പ്രേതകോപം
ശമിപ്പാൻ തിലഹോമം etc. PR.

പ്രേതാധിപൻ S. Yama പ്രേ’നും വധിക്കയി
ല്ലെന്നുമേ PatR. (he is so fair that etc.).
അവരെ പ്രേതരാജാവിന്നു കാഴ്ചവെച്ചു Bhg.
killed.

പ്രേമം prēmam S. (പ്രീ). Love നാണവും പ്രേ
മവും തങ്ങിന കണ്മുന, പ്രേ’തത്തെ തൂകുന്ന കാ
ന്തൻ, തൂകുന്ന തൂമൊഴി CG. പ്രേ. നിറഞ്ഞു വ
ഴിഞ്ഞുള്ള വാക്കുകൾ Bhg. തങ്ങളിൽ പ്രേ. ഇല്ലാ
തേ കണ്ടു Anj.; എന്റെ മേൽ ബഹു പ്രേമമാ
യിരിക്കും Arb. to the husband.

പ്രേരണം S (പ്ര, ൟർ). Sending തോഴിയേ

പ്രേ. ചെയ്തിതു, പുത്രനെ പ്രേരിച്ചു SiPu.

part. pass. പ്രേരിതം & പ്രേഷിതം (ഇഷ്)
sent. Bhg.

പ്രേഷ്യൻ S. a servant.

പ്രേഷ്ഠം S. (Superl. of പ്രീ). Dearest പ്രേഷു
രായ പൌരബാലന്മാർ KR.

പ്രോക്തം S. (പ്രവചിക്ക) Declared ശ്രീരാമ
പ്രോക്തം AR.; promise V1.

പ്രോക്തൻ V1. a Brahman that prognosti-
[cates.

പ്രോക്ഷണം S. (ഉക്ഷ്) sprinkling, esp. ani-
mals before sacrificing them. Bhg.

denV. മൂൎദ്ധാവിൽ തോയം പ്രോക്ഷിച്ചു Sk.

പ്രോതം S. (വാ) blown. പ്രോതങ്ങളായ ശര
ങ്ങൾ Sk. discharged arrows.

പ്രൌഢ S. (വഹ്) 1. full-grown, full-blown.
2. grand. പ്രൌഢനാരികൾ ChVr. vehe-
ment, proud, arrogant. പ്രൌഢകാമാദി
ഘോരവൃത്തി KeiN. (belongs to രജോഗു
ണം). രാക്ഷസപ്രൌഢൻ, അതിപ്രൌഢ
ശോഭ SiPu.; സുന്ദരീലാളനപ്രൌഢൻ Nal.
fully intent upon. — adv. പ്രൌ. പറഞ്ഞാൻ
CC. derisively.

പ്രൌഢി S. 1. full-blown state, stateli-
ness ഫുല്ലാംബുജപ്രൌ. Nal. 2. self-
confidence നിന്റെ പൌരുഷപ്രൌ. യും
എവിടേ Bhr.; നിൻപ്രഭുത്വവും പ്രൌ.

[ 766 ]
യും Mud.; ലീലയിൽ കുരൂഹലപ്രൌ. യും
തുഛ്ശമായി Nal.

പ്ലക്ഷം plakšam S. Ficus infectoria (കല്ലാൽ).
ഹവിസ്സു പ്ലക്ഷശാഖയിൽവെച്ചു ഹോമിച്ചു KR.
(= പ്ലാശു?).

പ്ലവം plavam S. (പ്ലു) Swimming, jumping;
a float, raft പ്ലവങ്ങളിൽ ഏറിക്കടന്നിതു ചി
ലർ KR.

പ്ലവഗം S. a monkey — പടലി 597 — പ്ലവഗകു
ലപതി RS.; പ്ലവഗപരിവൃഢൻ AR. Hanu-
man. — also പ്ലവംഗം നടുങ്ങി CC. monkey
(& frog).

CV. പ്ലാവനം washing നദി ഭസ്മരാശികളെ
പ്ലാ. ചെയ്തു KR. washed them away. ഗം
ഗയിൽ പ്ലാ. ചെയ്യിപ്പിച്ചു Brhmd. പ്ലാ’കര
ന്മാരായിതു Bhr.

പ്ലാക = ശ്ലാക Wire.

പ്ലാച്ചു or പിളാച്ചു Split, as മൂങ്കിപ്ലാ. bamboo.

പ്ലാൻ E. plan (with ഉണ്ടാക്കി MR.).

പ്ലാവു = പിലാവു; പ്ലാക്കായി Jack-fruit.
പ്ലാത്തി B. a Rhizophora (= കാട്ടുചാമ്പു).

പ്ലാശു = പലാശം S. Butea frondosa, used as ച
മത f. i. പ്ലാ. കൊണ്ടാറുയൂപം KR. പിളാചി
ന്തൊലി, പിലാചിന്റെ പൂ തിരിപ്പിപ്പിഴിക
a. med. — വള്ളിപ്പിലാചിത്തോൽ a very strong
fibre (used instead of ropes). Palg. loc.

പ്ലീഹ plīha S. The spleen, lien യകൃൽ പ്ലീഹ
കൾ എന്നുണ്ടു ൨ പാത്രങ്ങൾ, ഇടത്തു പ്ലീഹ വ
ലത്തു യകൃൽ Nid.

പ്ലീഹോദരം S. the spleen disease. Nid.

പ്ലുതം pluδam S. (part. pass, of പ്ലു). Swimm-
ing in, bathed in ദു:ഖാശ്രുപ്ലുതനയനം AR.;
ഘൃതപ്ലുതാന്നം Bhg. മാൎത്താണ്ഡപ്ലുതതപനം
CC. — ഉൽപ്ലുത്യ പിന്നേയും ഉൽപ്ലുത്യ AR. = മു
ങ്ങിപ്പൊങ്ങിയും.

പ്ളാമ്പശ (വിളാർ) Feronia gum.

ഫ PHA

Occurs only in S. & foreign words.

ഫണം phaṇam & ഫടം S. (പടം). The ex-
panded hood of a serpent ഫണരത്നശോഭി
തം KR. ഫണി തൻ ഫണ ചക്രമേറി CC.

ഫണി S. a serpent, Cobra di capello ഫ. മെ
ത്തമേൽ RS.

ഫയൽ E. file (jud.) ഫയലാക്കുക MR. — Ar. =
[പയൽ strong.

ഫയസ്സൽ Ar. faiṣal, Decision, settlement
ജമാവന്തി ഫ’ലാക്കുക MR.

ഫലകം phalaɤam S. ( ഫൽ to split= പിളക്ക).
A plank, shield. — Tdbh. പലക.

ഫലം phalam S. (fr. പഴം? or പല I.). 1. Fruit,
esp. of trees. ഫലങ്ങൾ വെച്ചു TR. (doc.) to
plant fruit-trees. അഞ്ചുഫലം KU. 4. fruit-trees
(ഉഭയം) & rice (നിലം). 2. result, produce,
consequence ഇല്ലൊരു ഫ. ഇനി Bhg. it can’t
be helped. നാം ഏതും ചെയ്തിട്ടും ഫ. ഇല്ല TR.
no use; with 1st adv. പറഞ്ഞെന്തു ഫ., അണ
കെട്ടീട്ടു ഫ. എന്തു KR. നാം സ്നാനത്തിന്നു പോ
യിട്ടു ഫ. ഇല്ല KN.; ഫലം ചെയ്കയില്ല Nal. will

not avail. വൈരം ഏറുക ഫലം ChVr. (=ഫ.
വരും) only greater enmity will ensue. നീ ച
തിച്ചൊരു ഫലത്തിനാൽ ചതിച്ചു നിന്നേയും
Bhr. as a reward for. സ്വദുസ്സ്വപ്നഫ. നിരൂ
പിച്ചു KR. the import of. മുന്നം പറഞ്ഞുതില്ലേ
ഭവിഷ്യൽ ഫലം AR. did I not foretell what
futurity would bring? 3. the product in math.
ലംബത്തെ ഭൂമ്യൎദ്ധംകൊണ്ടു ഗുണിച്ചാൽ ക്ഷേ
ത്രഫ. വരും Gan.

ഫലകാംക്ഷ = ഫലാഗ്രഹം q. v.; greediness of
[gain.

ഫലത്രയം S. = ത്രിഫല.

ഫലപ്രദം S. fruitful. Bhg.

ഫലപ്രാപ്തി S. advantage.

ഫലമരം a fruit-tree തെക്കേദിക്കിലേ പോലേ
ഫ’ത്തിന്നു പൊമ്പണം നികിതി TR.

ഫലമൂലം S. vegetable food of anchorets ഫ.
തിന്നു നടക്ക KR.

ഫലംവരിക to result മരണം ഫ’രും KR. ന
ശിക്കേ ഫ’രൂ Bhr.

[ 767 ]
ഫലവാൻ m., ഫലവത്തു n. fruitful.

ഫലാഗ്രഹി desiring fruit or reward ഫ. യാ
യകൎഷകൻ Bhg.

ഫലാഫലം S. success and failure.

ഫലാശി S. living on fruits; so മുന്നേ ദിനം
ഫലാഹാരങ്ങൾ ചെയ്തു Bhg.

denV. ഫലിക്ക 1. to yield fruit. വ്യാധിപോയി
തെളിഞ്ഞീടും പുഷ്പിക്കും ഫലിച്ചീടും VCh. (a
tree). 2. to take effect ആ മഹാപുണ്യം
കൊണ്ടു നാരീഹത്യാഫലം ഫലിയാതേ പോം
KR.; ശാപം ഫലിയാതേ പോയി Bhg.; അ
വൎക്ക് ഏതും ഫ. ഇല്ല (as a cure = പറ്റുക).
ചൊന്ന വാക്കു ഫലിപ്പാൻ പണി KumK.
to get it fulfilled. ചികിത്സ ഫ. medicine
to operate. 3. to succeed ദുൎമ്മോഹം ഈശ്വ
രജനേഷു ഫലിക്കുമോ താൻ CC. 4. to
result എന്നു ഫലിച്ചിരിക്കും Gan. it follows
that (math.).

part. pass. ഫലിതം produced, gained സൎവ്വം
ഫലിതമായ്‌വന്നു മനോരഥം Bhg. ഫ. നമു
ക്കിങ്ങു ദണ്ഡത്താൽ തന്നേ ഉള്ളു KR.; also
novelty ഫലിതം പറക B. = പുതുമ.

CV. ഫലിപ്പിക്ക 1. to cause to take effect
പലവും പറഞ്ഞും ഫലിപ്പിച്ചും Mud. ശാപം
ഫ. Bhg. കുപിതനായാലും മുദിതനായാലും
ഫലം ഉടന്തന്നേ ഫ’ക്കുമവൻ KR. attain
his object. 2. to turn to use വിദ്യയും
ഫ’ച്ചാൻ; പുഷ്കരാക്ഷികൾ കോപ്പിട്ടെത്രയും
ഫ’ച്ചു Bhr.

ഫലോദയം S. the setting in of the conse-
quences; heaven.

ഫലോനൻ (ഊനം) disappointed V2.

ഫ്ലഗു phalġu S. (ഭള്ളു, പാഴ്). Worthless, ഫ.
വാം വണ്ണംമെല്ലേ അരുൾചെയ്തു KumK. falsely.

ഫല്ഗുനൻ S. = അൎജ്ജുനൻ Bhr.

ഫസലി Ar. faṣl, Time, harvest; the official
Fasli year MR. [It used to commence on the
12th July, but since some years it was changed
to July 1st, f. i. 1282 begins on 1st July 1872.]

ഫാക്കണി തലങ്ങളിൽ തുളസീദളംകൊണ്ടു നി
റെച്ച കുലവിച്ചു KumK.?

ഫാലം phālam S. 1. A ploughshare. 2. Tdbh.
= ഭാലം S. the forehead ഫാ’ത്തിലാമ്മാറുതൂകിന
ചോര CG.; ചെങ്കനൽ തൂകുന്ന ഫാലവിലോ
ചനൻ Siva. ഭൂതിയെ ഫാലദേശത്തു ചേൎത്തു
Bhr.

ഫാല്ഗുനം phālġunam & ഫാല്ഗുനി S. Aqua-
rius; the month മീനം (astr.).

ഫു Pooh pooh.

ഫുല്ലം phullam S. (fr. പുല്ലു, പുളക്ക). Expanded,
blown ഫുല്ലാംബുജം Nal.

ഫേനം phēnam S. Foam, froth ഫേനാശന
ശീലൻ Bhr.

ഫേരവം phēravam S. A jackal ചെറിയ ഫേ.
ഭുജിച്ച മാംസത്തെ പെരിയ സിംഹം താൻ ഭുജി
ക്കുമോ KR.

ഫൌജദാരി P. fauǰdāri, Criminal (see
[പൌജ്).

ബ BA

ബ occurs only in S. & foreign words, though
വ replaces it often even in these.

ബകം baɤam S. The crane, Ardea nivea =
കൊക്കു, കൊച്ച PT.; also ബകോടത്തിന്റെ
ധൎമ്മം PT.

ബകുളം S. = ഇരഞ്ഞി.

ബങ്കളാവു H. banglā, A bangalow, thatched
house, European house MR., also നക്ഷത്രമങ്ക
ളാവു TrP. observatory. — (വെണ്കളം B.).

ബങ്കളൂർ, വെങ്കളൂർ N. pr. Bangalore TR.

ബജാർ P. bāzār, & ബജാരി, ഭജാർ A “Bazar”.

ബഡവ baḍ’ava S. A mare (myth.).

ബഡവാഗ്നി submarine fire. Bhg.; also വട
വാഗ്നി V1. of jungle-fires & bonfires.

ബണ്ടർ baṇḍar (T. വ — bards, C. Te. Tu.
baṇṭa warrior = ഭടൻ). N. pr. The Nāyar of
the Tuḷu country.

ബത baδa S. Alas! സത്രപം ബത യാത്ര ചൊ
ല്ലി ChVr. (= കഷ്ടം, ഹാ).

[ 768 ]
ബതൽ Ar. badal, Substitution (& വ —).
ബതലിന്മേൽ കല്പന വാങ്ങി, ബതല്ക്കാരൻ MR.
a proxy, also ബതലാൾ.

ബത്ത E. Batta fr. H. baṭṭā. An allowance
in addition to military pay ബത്തശിപ്പായി MR.
(also ഭത്തി), see വത്ത.

ബദരി baďari S. Zizyphus jujuba ബ. ഫലം =
ഇലന്തപ്പഴം Mud., also = തുടരി.

ബദരികാശ്രമം N. pr. the old residence of the
R̥shis (Bhg.).

ബദ്ധം baddham S. (part. pass. of ബന്ധ്).
1. Bound — ബദ്ധൻ a captive. ബദ്ധനാകിലു
മുടൻ മുക്തനായ്‌വന്നു കൂടും AR. inthralled. ദു
രാഗ്രഹംകൊണ്ടു ബദ്ധരായി tied, ത്വൽ ബദ്ധ
ബുദ്ധിയാം എന്നേ Nal. my soul bound up
with thine. 2. connected with: ബദ്ധമോദം =
ജാതമോദം joyfully, ബദ്ധവിഷാദമാരായി CG.,
ബദ്ധബാഷ്പം etc.

ബദ്ധപ്പെടുക 1. to be tied, laid under a necessi-
ty. 2. to be in a hurry, hasten.

VN. ബദ്ധപ്പാടു 1. urgent business. പല
കൂട്ടം ബ’ടുണ്ടു TR. troublesome concerns.
൨൧ ൲ തുടങ്ങി ൨൩ ൲ ഓളം അടിയ
ന്തരത്തിന്റെ ബ’ടാകുന്നു the great time
of the feast, most essential part. 2. haste,
trepidation; ബദ്ധപ്പാട്ടുകാരൻ (& ടു).

ബദ്ധപ്പെടുക്ക 1. to bind as captives ബ’ത്തു
കൊണ്ടു പോയി Anj. അയോഗ്യാഖ്യങ്ങളെ
ബദ്ധപ്പെടുത്തു കളിപ്പിച്ചു കൊൾക Bhg6.
to force. 2. to illtreat ഇവളെ പിടിച്ചെ
ത്രയും ബ’ക്കുന്നതു AR. പരാജിതരെ ബ’രുതു
Sk. pursue, press, (mod. ബദ്ധപ്പെടുത്തുക).
ബദ്ധപ്പെടുവിക്ക to drive into precipitancy.
കുടിയാന്മാരെ ബ. TR. to frighten out of
their wits.

ബദ്ധൽ, വെത്തൽ V1. occupation etc. = ബദ്ധ
പ്പാടു vu.

ബദ്ധ്വാ Ger. having tied (പരികരം 620).

ബധിരൻ badhiraǹ S. Deaf; f. — ര.

ബന്തർ P. bandar, Port, harbour കൊല്ലത്തു
ബ. വിചാരം TrP. Master attendant’s office. —
also വന്തർ and കണ്ണൂരേ ബന്തലോളം TR.

ബന്തോവസ്ത് P. band-o-bast, Settlement,
arrangement കോട്ട നല്ല വന്തവസ്ഥാക്കി Ti.
putting in good repair. വയനാടു താലൂക്ക് ബ
ന്തൊവസ്താക്കി & താലൂക്കിൽ ബ. settle the
district. ഇവിടേ ബെന്ധുവത്താക്കിയിരിക്കകൊ
ണ്ടു അകത്തു കടപ്പാൻ വഴി കിട്ടാ TR. secur-
ing the frontier.

ബന്ധം bandham S. 1. A tie, fetter — chiefly
of the soul’s confinement in a body ബ’ങ്ങൾ
എല്ലാമേ വേർ മുറിച്ചീടു CG.; സ്നേഹബ’ങ്ങൾ
ഒഴിച്ചരരുളേണമേ Bhg 6.; ബ’വുമറ്റു മുക്തനാ
യേൻ AR. no more subject to the necessity
of being born & dying. 2. affinity, cause
ഓരോരോ ബന്ധേന KU. ബ. എന്നിയേ acci-
dentally, abruptly.

ബന്ധകി S. a harlot ബ. യായ്‌വന്നീടും Bhr.
(when marrying the 4th husband).

ബന്ധനം S. 1. binding; also of magic power
നാഗാസ്ത്രബ. തീൎന്നു AR. 2. a tie ബ. വേ
ൎവ്വിടുത്തു VetC. 3. connection അഴിഞ്ഞു
നമ്മുടെ പൌരുഷബ. ChVr.

ബന്ധൻ V1. a partner, security (S. ബന്ധകം).

ബന്ധമോക്ഷം deliverance from ties. രാജാവി
നെ ബ. വരുത്തുവിൻ SiPu. let loose; also
fig. KumK.

denV. ബന്ധിക്ക 1. v. n. to be bound പൎവ്വത
പുത്രൻ ബ’ച്ചു കിടക്കുന്നു Mud. എന്ന ആശ
യാൽ ബ’ക്കുന്നു VCh. held by the hope. സുവ
ൎണ്ണേന ബ’ച്ചകൊമ്പു Nal. gilt. ബ’പ്പോരവ
കാശം ഒഴിക്കൊല്ല Anj. do not shrink from
duty. കാൎയ്യത്തിൽ ബ. V1. to take part in
a business. ചക്ഷുസ്സ് രൂപാദികളിൽ ബന്ധി
ക്കുന്നു AdwS. വിഷയങ്ങളോടു ബ. Bhg. മു
ക്തൻസദാ ബ’ച്ചു തോന്നിയാലും ബ. യില്ലേ
തുമേ Bhg. 2. v. a. to tie, bind അവൾ
മാലകൊണ്ടു മേനി (യെ) ബ’ച്ചാൾ; കാർകു
ഴൽ ബന്ധിപ്പാൻ CG. നമ്മെ ബ’ച്ച സാധ
നം GnP. സേതു ബ’ച്ചാൻ രാഘവൻ KR.

ബന്ധിപ്പിക്ക 1. = ബന്ധിക്ക 2. as മായാദേവി
ബന്ധിപ്പിച്ചീടുന്നു AR. ties. 2. CV. തന്നെ
തത്ര ബ’ച്ചു PT. got herself tied to the
pillar.

[ 769 ]
ബന്ധു bandhu S. (ബന്ധ്). 1. A kinsman,
relation ബ. ൬ കരയുന്നതിനേക്കാൾ ഉടയവൻ
൧ കരഞ്ഞാൽ മതി prov. 2. a friend, protector
ദൂരത്തേ ബ. prov. നിനക്കു ഞാൻ ബ. വായി
ചൊന്നതു Mud. അവൎക്കു ബ. വുണ്ടടിയങ്ങൾ
CrArj. കൃഷ്ണനെ ബ. വായ്‌വരിക്ക an ally, ബ.
വായിക്കൊൾക Bhr., ബ. വൎഗ്ഗങ്ങളുമായി പാൎക്ക
to live among his people. എന്റെ വെന്തു TP.
my love! (to man or woman). അവനെ ബ.
വാക്കി എടുത്തോളുക TP. marry him.

ബന്ധുകൃത്യം the duty of an ally ബാ. എല്ലാം
ചെയ്യേണം Brhmd.

ബന്ധുക്കാരൻ a relation, നമ്മളെ ബ. TR.
connected with us.

ബന്ധുക്കെട്ടു a league, plot. ബ’ട്ടാക B. to
conspire.

ബന്ധുത S. affinity ദീനൎക്കു ബ. ചെയ്ക SiPu.
to show affection, help.

ബന്ധുത്വം S. id. നിന്നുടെ ബ. Mud. thy friend-
ship. ബ’വും സ്നേഹവും TR. alliance. നമ്മി
ലുള്ള ഒരു ബ. മാറാതേ ഇരിക്കട്ടേ UR. faith-
fulness.

ബന്ധുമാൻ Bhr. having many relations.

ബന്ധുശത്രുക്കൾ ശത്രുക്കൾ ആകുന്നതു Bhg. false
friends ബന്ധുശത്രൌദാസീനഭേദം Bhr.

ബന്ധുസ്വരൂപം V1. a royal ally.

ബന്ധുരം bandhuram S. (& വ —) Undula-
ting, handsome ബ’മായുള്ള മന്ത്രിമാർഭവന
ങ്ങൾ KR. ബന്ധുരാംഗം Bhg.

ബന്ധൂകം (& ബന്ധുജീവം). Pentapetes phoe-
nicia ഉച്ചമലരി red flowered, in Cpds. ബന്ധൂക
സമാധരി Bhr.

ബന്ധ്യം bandhyam S. (ബന്ധ്). To be re-
strained. — ബന്ധ്യ f. barren, വ —

ബഭ്രു babhru S. “Brown”, tawny; a N. pr. സുഭ്രു
വായുള്ളൊരു ബ. വിലാസിനി CG.

ബരാന്ത = വരാന്ത A “verandah”.

ബരാവർ P. bar-ā-bar, Level, uniform;. right,
arranged. ബ’ൎരായി = ശരിയായി.

ബൎബ്ബരൻ S. A barbarian (L. balbutiens). ക
ൎബ്ബുരന്മാരോടു തുല്യന്മാരായ ബ’ന്മാർ Bhr. പ
തിനാല്വർ ബ’ന്മാർ Bhg 12.

ബൎഹിസ്സ് barhis S. (ബൎഹ — L. vellere).
Plucked grass, as cover of altars, Bhg.

ബൎഹം S. a peacock’s tail. — ബൎഹി a peacock.

ബലം balam S. (ബൽ to live വൽ, വാഴ്).
1. Strength, valour, vigour ബലത്താലേ നില്ക്ക
TR. ready for fight. താന്താന്റെ ബ. താന്താൻ
നോക്കും TR. 2. force, power (opp. right)
നേർവഴിക്കു വരുന്നതല്ല ബ. ഉണ്ടു oppression.
ബ. കാട്ടുക to threaten. പ്രവൃത്തിക്കാരൻ ന
മ്മോടു ബ. കാട്ടി നിന്നാൽ TR. to resist. ബ.
ചെയ്ക to force. തരികയില്ല എന്നു കുറയ ബല
ത്തിൽ പറഞ്ഞു undutifully, defyingly. ബലം
കൊണ്ടും ദ്രവ്യം കൊണ്ടും സ്ഥാനത്തു കയറി TR.
പ്രവൃത്തിക്കാരൻ ബ. പറഞ്ഞു നില്ക്ക ഒരു രാ
ജ്യത്തും മൎയ്യാദ അല്ലല്ലോ TR. contumacious
servants are nowhere retained. ബലത്താലേ
കെട്ടുക to marry by force. 3. troops, army
ഢീപ്പുവിന്റെ ബ. രാജ്യത്തിൽ കടക്കയില്ല;
മാപ്പിള്ളമാർ വഴി പോലേ ബ. തികെച്ചു TR.
attacked in full force. ബ. അയക്ക, ബ. കല്പി
ക്കേണം എന്നപേക്ഷിച്ചു TR. an auxiliary
force. 4. adj. മഹാബലരായ രാജാക്കൾ Bhr.

denV. ബലക്ക: ബലത്തൊരുമ്പെട്ടാൽ KR.
strongly.

ബലക്കുറവു, — ക്കേടു, — ക്ഷയം weakness.

ബലപ്പെടുക 1. to be strong. ബ’ട്ടുവന്നു എങ്കിൽ
തടുത്തു കഴികയില്ല TR. if they come with
a force. 2. to abet രാജാക്കന്മാർ കുടിയാ
ന്മാൎക്കു ബ. TR. if foreign kings abet the
subjects.

ബലപ്പെടുത്തുക to strengthen, confirm.

ബലബന്ധം force = നിൎബന്ധം.

ബലഭദ്രർ & ബലദേവൻ N. pr. Kr̥šṇa’s elder
brother CG. CC.

ബലവാൻ strong കുമ്പഞ്ഞി ബ. എങ്കിലും; രാ
ജ്യത്തേക്കു വന്ന ബ. രാജാവെന്നു ഭാവം TR.
submit to the powers that be — ബലവത്തു n. —
എന്നേക്കാളും ബലവത്തരൻ PT. stronger.

ബലവിക്ക B. to be firm, resist.

ബലശാലി S. strong, powerful.

ബലസ്സു So. = ബലം; ബലസ്സൻ V1. = ബലത്ത
വൻ, ബലസ്ഥൻ strong.

[ 770 ]
ബലഹരി N. pr. a tune sung by Kr̥šṇa CC.

ബലഹാനി, — ഹീനത weakness, — ഹീനൻ
weak.

ബലാബലം S. strength & weakness, കാൎയ്യങ്ങ
ളുടെ ബ. അറിഞ്ഞു VyM. respective weight,
ദുൎബ്ബലപ്രബലത. ഗ്രഹങ്ങളുടെ ബലാബലവും
ആയുൎബ്ബലവും etc. നോക്ക No. (when a
marriage is intended).

ബലാൽ S. Abl. 1. violently. ബ. കൊണ്ടു പോ
വാൻ Brhmd. unwillingly. 2. for no
reason കൊല്ലും ബ. അപരാധം എന്നിയേ
Sah. in vain. അൎത്ഥമാകിലും ബ. ഐശ്വൎയ്യം
എന്നാകിലും വിദ്യയാകിലും Bhr. possibly,
perhaps (= ഓ). നാരായണേതി ബ. ചൊല്ലു
കിൽ Bhg. uttering accidentally, not weigh-
ing the meaning. ബ. അവിടേ ഇല്ലാഞ്ഞു
Brhmd.

ബലാല്ക്കാരം S. violence, detention, exaction,
rape. ബ. കൊണ്ടടക്കി doc. conquered.

denV. ബലാല്ക്കരിക്ക to use force ബ’ച്ചു
കൊണ്ടു പോം PT. ബ’ച്ചിട്ടും വരുത്തുക
KR. to bring him anyhow — also ബ.
ല്ക്കരണം കൊണ്ടു Brhmd.

I. ബലി bali S. (ബലം). Strong ബലികൾ അ
വർ എങ്കിലും PT.; ബലികളോടു വൈരം കലര
രുതു ChVr.; അതിബലികളായി KR. prevailed.

II. ബലി S. 1. Offering, sacrifice ഭൂതനാഥനു
ബലി തൂകിനാൻ ചോര കൊണ്ടു Bhr. കഴുത്ത
റുത്തു ബ. കൊടുക്ക VetC. — Chiefly obsequies
performed by heirs, offering to crows on ac-
count of the deceased വെള്ളിപ്പാത്രങ്ങൾ ബലി
യിടുവാൻ ആവശ്യമുണ്ടു TR. കുമാരകം ബലി
കൊടുത്തു, വെട്ടി ബലികൊടുത്താകിൽ VetC.
ബലി കഴിക്ക etc. — ബലി ഉഴിക to wave a
basket of flowers round a possessed person;
ബലിനീക്കുക to throw it away. 2. N. pr. a king
of Daityas മഹാബലി Bhg.

ബലികൎമ്മം (1) ഭൎത്താവിന്നു ബ. പിണ്ഡദാനം
മുതലായ്തു കഴിക്കാം VyM.

ബലികളയൽ offering a cock for the sick, to
remove a ബാധ, also വെലികളക.

ബലിക്കുറ്റി an altar ശൂദ്രൻ ബ്രാഹ്മണന്റെ
ബ. ക്കൽ കൂട ബലിയിടേണം KU.

ബലിക്കൽ, വെലിക്കല്ലു an altar in or before
temples = ബലിപീഠം, വേദി, തറ.

ബലിക്കളം a place of oblation.

ബലിപൂജകൾ ceremonies KU.

ബലിയെരിച്ചാല a sacrificial hall. ബ. യിൽ
യോഗം KU. = യാഗശാല or see ബാലി.

ബലീയാൻ balīyāǹ S. (ബലി I.) Comp.
Stronger.

Superl. ബലിഷ്ഠൻ strongest.

ബല്യം S. strengthening (of medic. GP.)

ബസരാ പഴം Dates from Bassora or Basrah.

ബസ്സാദ് P. bad-zāt (low-born, evil-minded).
= ഏഷണി, Slander. നുണയും ബസ്സാദും, വലി
യ ബസ്സാദുകാരൻ. vu.

ബസ്സു 1. P. bas, Enougn = മതി. 2. Mpl. =
[വസ്തു.

ബഹളം bahaḷam S. (ബഹ). Dense, ample
അതിബഹളഗുളുഗുളുരവത്തോടും PT4.

ബഹളിപിടിക്ക So., see ബഹുളി.

ബഹാദർ P. bahādur, Champion, hero, a
title Ti. — also ഭാതൃ‍ & ബഹാതിരിവരാഹൻ TR.

ബഹിസ്സ് bahis S. (& വഹി, L. & Gr. ex).
Outwards, outside; besides ത്വം മമ ബഹിഃ
പ്രാണൻ AR. my second I. (ബാഹ്യം). അന്ത
ൎബഹിർ വ്യാപ്തനായി Bhg.

ബഹിരംഗം S. external; publicity.

ബഹിരിന്ദ്രിയം external organs (opp. അന്തഃ
കരണം).

ബഹിൎഗ്ഗമനം V1. going out.

ബഹിൎമ്മുഖൻ S. turning away from essentials.

ബഹിഷ്കരിക്ക S. to expel, excommunicate അ
വനെ ബ’ച്ച് ഏവം നിരൂപിച്ചു PT. con-
sulted without him.

part. pass. ധാൎമ്മികരാൽ ബഹിഷ്കൃതൻ Brhmd.

ബഹു bahu S. (ബഹളം). Much, many ബ. മ
രിച്ചുതുടങ്ങിനാർ Bhg. ഇത്യേവം ബ. വിലപി
ച്ചു CC. എന്നെ ബഹുവായി ചൊല്ലീടുന്നു Bhg. —
Most used in Cpds. എനിക്കു ബഹുഗുരിക്കന്മാ
രുണ്ടു Bhg.

ബഹുകരൻ S. a sweeper; ബഹുക്കാരൻ V1. a
[spy?

ബഹുകാലം long time.

ബഹുചാരി V1. a particular dance with comic
dress.

[ 771 ]
ബഹുത്വം S. plurality മന്ത്രി രഹസ്യമായ വച
നം ചൊല്ലുമ്പോൾ ബ’മാക്കീടരുതു Mud.
publish മായാമയമായുള്ള ബ’ത്വങ്ങൾ Bhg.
(opp. the one reality).

ബഹുധാ S. manifoldly.

ബഹുനായകം S. having many princes. ദേശം
ബ. Mud. ruled by an aristocracy.

ബഹുപുത്രൻ S. having many children ബ’
നായി മേവി KR.

ബഹുഭുക്ഷകൻ voracious.

ബഹുമതി see foll. ദ്വിജരിൽ ഏറ്റം ബ. വരേ
ണം ChVr.; അമ്പിനെ ബ. യോടാദരിച്ചു
AR. avoided respectfully.

ബഹുമാനം S. (മൻ) respect, honour, gift to
inferiors KU. — ബ. പ്പെട്ട സൎക്കാർ, കുമ്പഞ്ഞി
TR. Honorable; with & without ചെയ്ക
to honor കാൎമ്മുകിൽ വൎണ്ണനെ എള്ളോളം
ബ’വും വേണ്ട CC.

denV. ബഹുമാനിക്ക to respect, honor ബ’
യാതേ disregarding, overhearing.

ബഹുമാന്യം 1. deserving of regard ബ’ മ
ല്ല PP. not to be minded. 2. dignity V1.

ബഹുലം S. (= ബഹളം) 1. dense, ample, nu-
merous അവന്ന് അരികൾ ബ’മായുണ്ടായ്തു
KR. 2. the dark lunar fortnight.

ബഹുവചനം S. the plural (gram.).

ബഹുവാക്കു common report എന്നു ബ’ക്കായി
കേട്ടു TR. MR.

ബഹുവിധം S. various. ബ’മായി പോയി KU.
fell into confusion.

ബഹുസമ്മതം S. general, approved by the
majority ബ. അല്ല KU.

ബഹുളധൂളി (ബഹുലം) a tune ബ. എന്ന രാ
ഗം KU.

ബഹുളി (T. വെകുളി wrath). 1. rutting, mad-
ness. ബ. ക്ലേശം frenzy. ബഹളിപിടിക്ക B.
വേളിപിടിക്ക MC. to grow lustful, fright-
ened as cattle. — ബഹുളിക്കാരൻ very rash,
ബഹുളുക, ളി to fly into a passion V1. 2. ബ
ഹുളി ആക്കുക No. to spread a rumour.

ബഹൂദകൻ S. the 2nd class of Sanyāsis നട
ന്നെങ്ങും ഉഴലുന്നവൻ ബ. KeiN2.

ബഹ്വൎത്ഥവാചി Brhmd. of various meanings
(as ശബ്ദം).

ബളിശം baḷišam S. (വള). A fish-hook. ബ.
ഗ്രഹിക്ക, വിഴുങ്ങി മരിക്ക AR6. = ചൂണ്ടൽ.

ബാക്കി Ar. bāqī, Remnant, surplus ബാ. ഉറു
പ്പിക TR. & വാക്കി.

ബാഡ B. M. bāḍā (& വാടക, C. Te. Tu.
bāḍige fr. വൎദ്ധ or ഭാടം). Hire, rent as of
grounds, houses, boats, cattle ബാഡെക്കുകൊ
ടുക്ക to lease. പീടിക ബാഡകെക്കു വാങ്ങി, ആ
നകളെ ഭാടകെക്കു കൊടുത്തു jud.

ബാഢം bāḍham S. (part. ബഹ). Dense,
loud, strong ബാഢദു:ഖാൎത്തനായി VetC.

ബാണം bāṇam S. 1. An arrow. ബാണത്തെ
തൊടുത്തു, വലിച്ചു വിട്ടാൻ CG., esp. Kāmā’s
പഞ്ചബാ. (the flowers of താമര, മാവു, അശോ
കം, പിച്ചകം, കരിങ്കുവളയം). fig. കണ്മുനയാ
യൊരു ബാണങ്ങൾ CG. 2. firework ബാ.
അയക്ക to throw shells (mod.) ചക്രബാ. etc.
rockets.

ബാണകൂടം a quiver; a hut of arrows ബാ.
ചമച്ചിതു പാൎത്ഥൻ SG.

ബാണഗണം, — ജാലം പൊഴിക്ക Bhr. arrow-
showers.

ബാണൻ (“an archer”) 1. an Asura, Bhg.
2. in Cpds. = Kāmā f. i. നാളീക — etc.

ബാണപ്പെരുമാൾ & പള്ളിബാണൻ N. pr. a
ruler of Kēraḷa that introduced the Baud-
dha religion KU.

ബാണാൎത്തി in Cpds. only f. i. പഞ്ച — Mud.,
ചെന്താർ — AR. etc. love-sickness.

ബാത്തു Port. páto, Ar. baṭ, A gander; goose,
duck.

ബാദാം P. bādām, Almond; also ബദാം, വാ
തം. (നാട്ടു ബാ. Terminalia).

ബാധ bādha S. 1. Pushing, pressing; afflic-
tion പൈദാഹത്താലുള്ള ബാധകൾ കളവാൻ
KR., സൎപ്പബാ. PR., അഗ്നിബാ. ഉണ്ടാക VyM. =
അഗ്നിഭയം conflagration. മലബാധെക്കു, മൂത്ര
ബാ’ക്കു പോക to ease nature. ബാധയില്ലേതും
ഇതിന്നു പാൎത്താൽ, ഇതു ചെയ്താൽ ഒന്നിന്നും ബാ.
ഇല്ല CG. no difficulty. ബാധനിവൃത്തിക്കായി

[ 772 ]
MR. for redress. 2. annoyance or oppression
from invisible causes: ജപ — by mantram (ജ
പിച്ചിട്ടു കയറ്റുന്ന ബാ.), കൂട്ടു — possession by
spirits കൂടും ബാ. തിരിപ്പാൻ ആധിക്യം കണി
യാന്നത്രേ KU. (the means ബലികളയൽ & മാ
റ്റൽ). ബാ. പിടിക്ക to be possessed; to remove
possession, ബാ. ഒഴിപ്പിക്ക to exercise.

ബാധകം S opposing, damaging. — എന്റെ ന
ടപ്പിനെ ബാധകപ്പെടുത്തുന്ന തീൎപ്പു MR.
which obstructs my right of cultivation.

ബാധകാധിപൻ, ബാധാനാഥൻ, ബാധേശൻ
PR. the unknown cause or author of an
affliction.

denV. ബാധിക്ക 1. v. a. to vex, torment, annoy
ക്ഷുൽപിപാസകൾ വന്നു ബാ. യാൽ Nal.;
ബാധിച്ച കുംഭകൎണ്ണൻ AR. troublesome. രാ
ജാവു മൌൎയ്യനെ ബാ’ക്കും Mud. attack. 2. to
possess കാന്തനെ ബാ’ച്ച കശ്മലൻ Nal. ബാ
ധിച്ച ദേവത of 3 kinds ഹന്തുകാമൻ, രന്തു
കാമൻ, ഭോക്തുകാമൻ PR. 3. v. n. to be
afflicted V1. (part. pass. ബാധിതം).

ബാദ്ധ്യം 1. what is to be opposed. 2. C. duty
& claim ബാദ്ധ്യപ്പെട്ടവനെ കൊണ്ടു സത്യം
ചെയ്യിച്ചു സങ്കടനിവൃത്തി വരുത്തേണ്ടതു
MR 222. the aggrieved party (= ബാധ). ഇ
നിക്കു ബാദ്ധ്യം അല്ല No. unlawful = ന്യായ
മില്ല.

ബാദ്ധ്യസ്ഥൻ having the duty പിതൃക്കൾക്കു
ശേഷക്രിയ കഴിപ്പാനായി ബാ’ന്മാർ.

ബാന്ധവം bāndhavam S. (ബന്ധു). 1. Rela-
tionship. 2. M. temporary connection with
Sūdra women ബാ. ഉണ്ടാക്ക, കഴിക്ക (the wife
remaining in her ancestral home) = ഗുണ
ദോഷം.

ബാന്ധവക്കാരൻ a husband, Anach. (ബാന്ധവ
വീട്ടിൽ പോകുന്നവൻ).

ബാന്ധവൻ (1) = ബന്ധു f. i. ദീനബാ. KR. the
ally of the poor. രാമനു നീ അതിബാ. AR.
overfriendly. The sun in Cpds. with lotus
f. i. നാളീകബാന്ധവൻ etc.

denV. ബാന്ധവിക്ക (2) to marry for a time
ക്ഷത്രിയസ്ത്രീ മുതൽ ശൂദ്രസ്ത്രീ പൎയ്യന്തം ബാ’

ക്കാം ബ്രാഹ്മണൎക്കു Anach. നായർസ്ത്രീയി
നെ ചന്ദ്രയ്യൻ ബാ’ച്ചു പാൎപ്പിച്ചു TR.

ബാപ്പാ H. bāp, P. bābā, The father, also
വാപ്പ MR. ബാപ്പാന്റെ അനന്ത്രവൻ (jud.). ബാ
പ്പയുടെ MR. (Mpl.).

ബാവ, pl. ബാവമാർ id. Mpl.

ബാലൻ bālaǹ S. (Tu. bala = വളർ to grow).
1. A boy, till sixteen years ബാലർ പടെക്കാ
ക, ബാലശാപം ഇറക്കിക്കൂടാ prov. 2. a boat-
man, fisherman. 3. young, of different objects,
f. i. a cocoanut-tree 5 years old, with 20
branches.

ബാല S. a girl, young woman (Cochi in KM.
[ബാലാപുരി).

ബാലം S. better വാലം = വാൽ tail ബാലേന
ഭൂമിയിൽ തച്ചു തച്ചു AR. (monkeys).

ബാലകൻ S. a boy, childish.

ബാലഗ്രഹം childrens’ fits സൎവ്വബാ. ഒഴിയും
Tantr.

ബാലചന്ദ്രൻ the increasing moon till പഞ്ച
മി; the full moon just risen (comp. ബാല
സൂൎയ്യൻ).

ബാലത S. boyishness ബുദ്ധിക്കു ബാ. പോയി
[ല്ല KR.

ബാലധി S. = ബാലം the tail ഹനുമാന്റെ ബാ.
KR. ബാ’ക്കു കൊളുത്തുവിൻ AR.

ബാലബുദ്ധി, — ഭാവം childishness, so ബാലമ
തി KR. childish.

ബാലവാതം slight winds SiPu., so ബാലവ്യജ
നം SiPu. = flapper.

ബാലസൂൎയ്യൻ, — ലാൎക്കൻ AR., — ലാദിത്യൻ
KumK. the sun just risen.

ബാലാഗ്നി 1. a commencing fire. 2. (ബാലം)
fire about the tail RS.

ബാലാചലം = ചെറുകുന്നു N. pr. ശ്രീബാ. ത
ന്നിൽ വസിക്കും ശ്രീദേവി SG., also ബാല
ക്കുന്നു Sah.

ബാലാൻ a fish in tanks (s. ബാലൻ Cyprinus
denticulatus, see വാൽ) & ബാലത്താൻ.

ബാലായ്മ, see വാലായ്മ.

ബാലാശനം the first meal of an infant = ചോ
[റൂൺ.

ബാലാൾ VyM. a young person.

ബാലി S. & വാലി tailed; N. pr. a monkey.

ബാലിശ്ശേരിക്കോട്ട, & ബാല —, വാലി —,

[ 773 ]
വാലു — (also ബാലിയേരിച്ചാല) KU. TR.
capital of Kur̀umbiyātiri.

ബാലിക S. f. of ബാലകൻ a girl ബാ. മാർ CG.

ബാലിശൻ S. a boy, childish, a fool ബാ’ന്മാ
രേ മനുഷ്യനായീശ്വരൻ AR. ബാ’ശാനാം
പരോക്ഷ്യം Anj. — വാലിശവേല VyM. service
(= ബാല്യം?).

ബാല്യം S. 1. childhood ബാല്യദശ, ബാല്യപ്രാ
യം. ഞങ്ങൾ പ്രതിപറയാഞ്ഞിട്ടായിരിക്കും നി
ണക്കു പിന്നപ്പിന്ന ബാല്യം No. vu. unyield-
ing temper. 2. childish ബാല്യന്മാരല്ല CG.
ബാല്യക്കാരൻ a youth, Rāja’s or nobleman’s
attendant = മുന്നാഴിക്കാർ, (loc. ബാലിപ
ക്കാർ, ബാലിഭക്കാർ etc.).

ബാല്ഹികം S. & Bālhīɤam N. pr. 1. Balkh,
ബാ. രാജ്യം Bhr. 2. a horse from there.

ബാഷ്പം bāšpam S. & വ — (vapour). A tear
ബാ. ചൊരിഞ്ഞു പറഞ്ഞു Nal. പുത്രമൂൎദ്ധാവി
ങ്കൽ ബാഷ്പതീൎത്ഥാഭിഷേകം ചെയ്തു Bhr. ബാ
ഷ്പമുഖിയായി KR. bathed in tears (fem.). ബാ
ഷ്പാക്ഷനായി Bhg.

ബാഷ്പികം S. assafoetida ബാ. കടുതിക്തോഷ്ണം
[GP 78.

ബാഹു bāhu S. (L. brachium. G. pëchys). The
arm നീണ്ടുള്ള ബാ’ക്കൾ CG. ബാഹുബലം, —
വീൎയ്യം etc.

ബാഹുകൻ S. a servant, dwarfish; N. pr. of Nala
when transformed ബാഹുക്കൾ എത്രയും ഹ്ര
സ്വങ്ങളാകയാൽ ബാ. Nal 4.

ബാഹുജൻ S. a Kšatriya, as born from Brah-
ma’s arms. ബാഹുജാധീശൻ Nal. a king.

ബാഹുല്യം bāhulyam S. (ബഹുല) Plenty പു
ണ്യബാ. ഹേതുവായിട്ടു സ്വൎഗ്ഗപ്രാപ്തി Adw S.
ബാ’മാക്ക to spread a report.

ബാഹ്യം bāhyam S. ബഹിഃ). 1. External. ബാ
ഹ്യനാമങ്ങൾ എഴുതുക Mud. to address a letter.
ബാ’ത്തിന്നു പോക to ease nature. 2. carnal
ബാഹ്യസ്മൃതിയറ്റു വാഴുന്ന ധന്യൻ ബ്രഹ്മവിദ്വ
രിഷ്ഠൻ KeiN.

ബിച്ചാണ H. bičhānā, Spread, in ബി. പ്പു
ല്ലു the straw-bed of a horse.

ബിന്ദു bindďu S. & വി. — q.v. A drop, ബി.
രസ്സ് N. pr. a holy tank KR.

ബിംബം bimḃam S. 1. The disk of the sun
or moon ധൂളിയാൽ മിത്രബി. മറഞ്ഞു Bhr. 2. re-
flected image, figure; an idol. ബി’ത്തിന്നു ചാ
ൎത്തിയ വെള്ളികൊണ്ടുള്ള പാമ്പിൻ പടം MR.

denV. ബിംബിക്ക to be reflected, as in water
മുഖം ബി’ച്ച പോലേ Nal.

part. pass. ബിംബിതൻ S. മണി നിലത്തിൽ
ബി. നായിട്ടു തന്നെ കണ്ടാൽ CG. ത്രിഗുണ
ബി’നായി Bhg.; നമുക്കുള്ളിൽ ബിംബിതം
PT. I perceived (indistinctly).

ബിയാരി (Tu. byāri, bēri = വ്യാപാരി) No. A
Māpiḷḷa മങ്ങലോരത്തു ബി. TR.

ബിസ്മി Ar. bismi ’llāh ( in the name of God).
An incantation of Māppiḷḷas before killing
sheep, etc. ബി. ചൊല്ലുക, കൂട്ടുക.

ബീ — see വീ —.

ബീജം bīǰam S. (or വീ —). 1. Seed, grain;
semen virile. 2. germ, origin, algebra ബാ
ലയും ത്രിപുരയും എന്നിവ മൂലമായ ബീജവും
മന്ത്രങ്ങളും SiPu. elements, symbols. വൃക്ഷവും
ബീജവും കാൎയ്യകാരണം Bhg.

ബീജത്വം S. originating സംസാര വൃക്ഷത്തിൻ
ബീ. കൈക്കൊള്ളും Brhmd. — നൃപബീജത്വം
Mud. of royal seed.

ബീജാക്ഷരം S. the first syllable of a Mantra,
sign manual മൂലമാം ബീ. എഴുതി SiPu.

ബീജ്യം S. sprung from a seed അവന്റെ ബീ’ൻ
= കുലസംഭവൻ Bhg.

ബീബി H. bībī, Lady കണ്ണൂരിൽ ആദി രാജാ
വീവി TR.

ബീഭത്സം bībhalsam S. (ബാധ). Disgusting,
loathful, terrible എത്രയും ബീ’രൂപൻ Nal.;
ബീ’വേഷം Bhg.; ഘോരമായുള്ള ബീഭത്സാദി
കൾ എന്ന കൂട്ടം Mud. devils?

denV. ബീഭത്സിക്ക S. to feel repelled, to loathe.
ബീഭത്സു S. id. ബീ. ബാണങ്ങൾ Bhr.

ബീമ്പു E. beam, ബീമ്സ് (pl. form as മൈ
ലിസ്സ്) = വിട്ടം.

ബീരങ്കി MC. (Firengi = Frank?). A great gun,
[also ഭീ —

ബുത്തു P. but; An idol (ഭൂതം or ബുദ്ധ) ബുദ്ദു
സേവിക്ക; കാപർ ബു. ഇസ്ലാമിന്നു കൂടിയിരി
ക്കുന്നു (demon.)

[ 774 ]
ബുദ്ധൻ buddhaǹ S. (part. pass. of ബുധ്).
1. Awake, enlightened. 2. a sage, esp. Sākya-
muni Bhg. ബുദ്ധമുനീമതം ആശ്രിച്ചു Mud.
— ബുദ്ധം known.

ബുദ്ധി S. 1. understanding (higher than
മനസ്സ് & ചിത്തം). എനിക്കു ബു. പോരായ്ക
കൊണ്ടു TR. inconsiderately; so ബു. അറി
യായ്ക V1.; ബു. വെക്ക prov. to grow wiser.
ബു. യിൽ കൊള്ളിക്ക V1. to comprehend.
മനസ്സു സംശയിക്കും ബു. നിശ്ചയിച്ചീടും Bhg.
2. advice. ബു. ചൊല്ക, കൊടുക്ക, also ബു
ദ്ധികളെ പറക No. ഏവരോടു നിങ്ങൾ ബു
ദ്ധി പറഞ്ഞിട്ടുള്ളു vu. to warn, admonish,
etc. 3. mind അവനു മുമ്പിലേത്തു ബു. പോ
ലേ അല്ല TR. he is somewhat deranged.
ഭൂപതിക്കു ബു. പകൎന്നു Nal.; also ബു. മറി
യുക, അറിയായ്ക V. 4. feeling ബു. താപ
മാംവണ്ണം വിളിച്ചു SiPu. in a way to move
compassion. വിനാശകാലേ വിപരീതബു.
prov. രാത്രിയിൽ പിടിപെട്ടു ബന്ധിച്ച തസ്ക
രനു രാത്രി ശേഷത്തിങ്കൽ തോന്നീടിന ബു.
പോലേ KR. ത്യജ രാക്ഷസബു. യേ AR.
abandon the Rāxasas’ way of thinking &
feeling, the Rā.s’ religion.

ബുദ്ധികെടുക to become stupid, ബു. യും കെട്ടു
നിന്നു AR. (in consternation).

ബുദ്ധികേടു foolishness.

ബുദ്ധിക്രമം the right way of proceeding ഞാൻ
നടക്കേണ്ടുന്ന ബു’ങ്ങൾക്കു കല്പന എഴുതുക
TR.

ബുദ്ധിക്ഷയം id. ബു. പൂണ്ടു Si Pu. bewildered.
ബു. വരുത്തുക V., also to offend one to the
quick. എത്രയും ബു. നമുക്കുണ്ടു Nal. = ബുദ്ധി
മുട്ടു.

ബുദ്ധിതിരക്കു (3) madness.

ബുദ്ധിപാകം humility. രാജാവിന്നു ബു. വരേ
ണ്ടതിന്നു TR. to sober him down.

ബുദ്ധിപൂൎവ്വം S. intentionally. ബു’മായി മരിച്ചു
KU. committed suicide. ബു’ൎവ്വേണ ചെയ്ത
തല്ല TR. without bad intention.

ബുദ്ധിമതി S. 1. perfect understanding. ബു.
പറക to admonish, warn. 2. f. of foll.

ബുദ്ധിമാൻ S. intelligent, wise, ബു’ന്മാർ, —
മത്തുകൾ pl. Bhr.; also ബുദ്ധിശാലി.

ബുദ്ധിമാന്ദ്യം S. folly ബു’ത്തിന്നു നന്നു a. med.
against insanity; so ബുദ്ധിഭ്രമം.

ബുദ്ധിമുട്ടു 1. perplexity, embarrassment. അ
വൎക്ക് എത്രയും ബു’ട്ടാക്കിനാൻ Nal. made
them jealous. 2. distress കടക്കാരുടെ ബു.
കൊണ്ടു വ്യസനം dunning. ബു’ട്ടി distressed,
dispirited. ബു’ട്ടിക്ക to harass. ബു’ച്ചീടുക
യോഗ്യമോ Si Pu. to drive out of one’s wits.

ബുദ്ധിമോശം So. = ബുദ്ധിക്ഷയം.

ബുദ്ധിയുത്തരം (2) letter of a superior കൊടു
ത്തയച്ച ബു. വായിച്ചു, ബു. കല്പിച്ചെഴുതി TR.

ബുദ്ധിയോട്ടം quick sense.

ബുദ്ധിവിലാസം = foll., sagacity Mud.

ബുദ്ധിവിസ്താരം genius അവന്റെ ബു. KU.

ബുദ്ധിസമ്മതം assent; also ബുദ്ധിസമ്പാതം
വരുത്തുക V1. to make to fall in with one’s
views = ബുദ്ധി ഒപ്പിക്ക.

ബുദ്ധിഹീനൻ = മൂഢൻ; ബു’നത folly.

ബുദ്ധ്യതിശയം genius — ബു’യയുക്തൻ V1. very
intelligent.

ബുധൻ budhaǹ S. 1. Wise, a sage അറിവു
കുറയുന്നോൎക്ക് അജ്ഞാനം നീക്കേണം ബുധ
ജനം; എന്നതു ബുധമതം AR. thus say the
wise. 2. N. pr. the son of Sōma, Mercury.
ബുധനാഴ്ച, ബുധവാരം Wednesday.

ബുധ്നം budhnam S. (L. fundus, G. bythos).
Bottom, root.

ബുന്നു Ar. bun; Coffee, the plant ബുന്നിൻ
തൈ വെച്ചുണ്ടാക്കി, ബുന്നുണ്ടാക്കി MR. (a ചമ
യം) — now കാപ്പി is becoming more common.

ബുഭുക്ഷ bubhukša S. (desid. of ഭുജ്). Voracity
ബു. ാസ്വഭാവം MC. hunger.

ബുഭുക്ഷിതൻ S. hungry പാരം ബു. എന്തു ചെ
യ്യാത്തതു PT. പായസം കണ്ട ബു. CG.

ബുൎമ്മ Port. verruma; see വെറുമ. A gimlet.

ബുറുസ്സ് E. brush.

ബുൽബുദം bulbuďam S. (budb —). A bub-
ble = പോള Bhr.

ബൂട്ടുസ് E. boots Ti.

ബൂൎച്ച Cork, ബൂച്ച് ഇടുക No. vu. = അടപ്പിടുക.
[T. പൂച്ചി.

[ 775 ]
ബേസ്പുൎക്കാന bēspurkāna Syr. lat. The
purgatory. Nasr.

ബൊംബായി N. pr. (Port.) Bombay. ചുകന്ന —,
വെളുത്ത ബൊം. ഉള്ളി onions, ബൊം. പൂട്ടു etc.

ബൊമ്മ bomma (C. Tu. bombe. fr. ബിംബം?).
A puppet, doll; loc. also ഭൊമന V1.

ബൃംഹണം br̥mhaṇam S. (II. ബൎഹ് L. far—
cio). Fattening GP., strengthening Bhg.

ബൃംഹിതം S. (III. ബൎഹ് L. barrire) roar of
elephants ഗജഗണ ബൃ’തശബ്ദം KR. ഹസ്തി
ബൃ’ധ്വനി Brhmd.

ബൃഹത്തു S. (part. of ബൎഹ്), f. ബൃഹതി large,
stout, great കാൎയ്യം ബൃഹത്തായ്‌വന്നു vu. — ബൃ
ഹന്നദി KM. = പേരാറു.

ബൃഹച്ചരണം a class of Paṭṭars.

ബൃഹസ്പതി S. (& ബ്രഹ്മണസ്പതി the Lord of
prayer & pious effort). N. pr. a God (also =
ഗണപതി); the planet Jupiter = വ്യാഴം; a
lawgiver രാജനീതിഗ്രന്ഥത്തിൽ ബൃ. വച
നം TR.

ബൊണ്ടു E. bond, ബൊണ്ട് വകയിൽ വരുന്ന
പലിശ TR. Government debt, (securities).

ബോട്ടു E. boat കപ്പലിന്റെ ഒരു ലാങ്കബോട്ട്
TR. “a long boat.”

ബോട്ടുകളി Trav. boat-racing.

ബോട്ടുകിളി (“port clearance”), a clearance
given to a boat, ship.

ബോധം bōdham S. (ബുധ്). 1. Awaking,
consciousness കുടിച്ചു ബോ. മറക്ക V2. to be
fuddled. ബോ. കെട്ടു വീണു swooned. ബോ.
മറന്നേൻ Bhr. I slept. ബോ. മറന്നു വിവശനാ
യി Sit Vij. പോതം ഉണ്ടാവാൻ നന്നു a. med.
ബോ. തെളിഞ്ഞു Sk. 2. understanding, in—
sight കാൎയ്യബോ —, ആത്മ —. 3. conviction,
satisfaction. കുടിയാന്മാരുടെ ബോധത്തോടേ
TR. with the concurrence of.

ബോധകൻ S. an informer, teacher.

ബോധകരൻ S. an awakener (= പള്ളി ഉണ
ൎത്തുവോൻ). — ബോധകരം instructive. ബോ
ധകരസാധനം V2. an official letter.

ബോധക്കേടു insensibility, swoon; folly; also
ബോധക്ഷയം വന്നു വീണു jud.

ബോധജ്ഞൻ having all his wits about him
ബോ. എങ്കിൽ കഴിവുണ്ടു VyM.

ബോധം വരിക to come to his senses, to per—
ceive, agree, to be satisfied.

ബോധം വരുത്തുക to bring to senses, con
vince. ഏവൻ എന്നു ബോ’ത്തിത്തരേണം
Nal.; അനുജനെ ബോ’ത്തി TR.; അവ
നെ പറഞ്ഞൊക്ക പോതം വരുത്തി TP.
satisfied, persuaded him.

ബോധഹീനൻ S. unintelligent, Sah.

denV. ബോധിക്ക 1. v. n. to present or approve
itself to the mind. ബോധിച്ചു I understand
you; quite so; well. ബോ. യില്ലവൻ Nal.
will not please. With Dat. എന്നു തങ്ങൾക്കു
ബോ. രുതു TR. don’t suppose. കുടിയാന്മാൎക്കു
വാക്കു ബോധിച്ചു കഴികയില്ല they will not
believe; even double Dat. ആ അവസ്ഥെക്കു
നിങ്ങൾക്കു ബോധിച്ചുവെങ്കിൽ if you have
decided about it. ആ കാൎയ്യത്തിന്നു ഇരുവൎക്കും
ബോധിച്ചു തീൎന്നു TR. agreed about. With
Loc. എന്നു സന്നിധാനത്തിങ്കൽ ബോധി
ക്കും MR. you will perceive. ഇനി നിങ്ങ
ടേ മനസ്സിൽ ബോധിച്ച പോലേ TR. do
as you think best (= തെളിക, തോന്നുക).
2. v. a. to perceive, know, own ബോ. നീ
എൻ വാക്കുകൾ VilvP.; നേർ എന്നു നാല
രും ബോധിച്ചതത്ഭുതം Nal. fancied. നാം
എല്ലാം ബോധിക്കുന്നു Bhg.; ബോധിച്ചുകൊ
ൾ്ക be persuaded!

ബോധിതൻ S. (part. V. C.) instructed ഗുരുവി
നാൽ ബോ. AR.

CV. ബോധിപ്പിക്ക 1. to make to understand,
teach; with double Acc. പഞ്ചാക്ഷരം അടി
യനെ ബോ. Si Pu. 2. to persuade. ലോക
രെ ബോ’ച്ചു KU. gained over. 3. to in-
form, tell superiors (= ഉണൎത്തുക). കുമ്പഞ്ഞി
യിൽ, സന്നിധാനത്തിങ്കൽ TR. to state to
Government. താലൂക്കിൽ അന്യായം ബോ.
MR. to complain. 4. to pay to Govern-
ment മൂന്നാം ഗഡുവിന്റെ ഉറുപ്പിക സൎക്കാ
രിൽ ബോ., പണം കുമ്പഞ്ഞിയിൽ ബോ’ച്ചു
തരിക, തികെച്ചു ബോ. TR. to pay in full.
മുളകു പാണ്ടിയാലയിൽ ബോ. to deliver up.

[ 776 ]
ബോധ്യം S. 1. what is to be known ബാല്യന്മാ
രല്ലെന്നു ബോധ്യന്മാരായുള്ള സാദ്ധ്യന്മാർ
എല്ലാരും CG. no more to be taken for child-
ren. 2. No. conviction, consent ബോ’മായി
agreed to! നിണക്കു ബോ’മുള്ള ആൾ MR.
= തെളിഞ്ഞ approved by you. എന്നു ബോ.
വന്നാൽ if they find. എന്നു ബോ. വരുന്നു
it appears clearly. ബോ. വരത്തക്ക con-
vincing. സൎക്കാരിൽ ബോ. വരുത്താൻ MR.
to convince Government. അവന്റെ നടപ്പു
നമുക്കു വേണ്ടുംവണ്ണം ബോ’മുള്ളതു pleases
me. — ബോധ്യപ്പെടുക jud. = ബോധിക്ക.

ബോയി bōy (Te. Tu. C. bōvi). Palankin-bear-
ers, fishermen പല്ലക്കു ഭോഗിനായക്കൻ TR.
(writes a Rāja); vu. ബോയ്കൾ.

ബോൎമ്മ Port. forno, അപ്പം ചുടുന്ന ബോ. MC.
A baker’s oven.

ബോൾ bōḷ No. A rice-cake; so ഉമിബോൾ —
in Palg. ബോൽ a cake of pollard.

ബോള Port. bóla, — കളിക്ക V2. Bowling.

ബൌദ്ധൻ bauddhaǹ S. (ബുദ്ധ). 1. A Bud-
dhist. 2. No. a Māpiḷḷa, So. a Christian V1. —
ബൌദ്ധശാസ്ത്രം KU. a religion once triumph-
ant in Kēraḷam, Buddhism; (mod.) Islam.
ബൌദ്ധിമാർ Si Pu. Muhammedan women.

ബ്യാരി No. = ബിയാരി.

ബ്രഹ്മം brahmam S. (ബൃഹ്, ബൎഹ്). 1. The
power of praying; the Vēda ഗുരുവാൽ ഉപദി
ഷ്ടമാം ബ്ര’ത്തെ മറന്നു KR. 2. theosophy താര
കബ്ര. ഗ്രഹിപ്പിക്കും ൟശ്വരൻ Nal. in death.
3. the impersonal God ആസ്മീതിബ്ര. Anj. പൈ
തലായ്മേവുമബ്ര’ത്തിൻ വൈഭവം, ബ്ര’മാം എ
ന്നോടു കൂടും CG. ബ്ര’ത്തെ നോക്കീട്ടു കുതിക്കും
ജീവൻ GnP. ബ്ര’ത്തെ പ്രതിപാദിക്ക Bhr.
പ്രാപിക്ക VilvP. to be absorbed in the
Absolute. ബ്ര’മായാ രണ്ടും ശബ്ദമേ ഉള്ളു Bhg.
4. Brahmanical ബ്രഹ്മക്ഷത്രങ്ങൾ KR. Br’s. &
Kšatriyas. ബ്ര. മായുള്ളൊരു മേന്മ CG. the
glory of Br’s.

ബ്രഹ്മകല്പിതം S. fate ബ്ര. നീക്കരുതാൎക്കും KN.

ബ്രഹ്മക്ഷത്രിയർ title of the 36000 armed Brah-
mans ബ്ര’ർ അനുഭവിച്ചു കൊൾ്ക KU.

ബ്രഹ്മഘ്നൻ S. killing Brahmans ബ്രഹ്മഘ്നതാ
പാപം VetC.

ബ്രഹ്മചൎയ്യം S. 1. the state of a Brahman
student സകല വിദ്യയും മഹൽബ്ര. ചരിച്ചു
സാധിച്ചു KR.; ബ്ര. ദീക്ഷിച്ചു Bhr. (an
ആശ്രമം). 2. chaste abstinence, as of a
husband ബ്ര’ത്തോടിരിക്ക AR., of virgins
ബ്ര’ത്തോടിരുന്നീടുകായിരത്താണ്ടും Bhr.

ബ്രഹ്മചാരി S. 1. a Brahman student PT. 2. a
bachelor. ബ്ര. കളായി Bhr. chaste. ബ്ര’ത്വം
chastity V1.

ബ്രഹ്മജ്ഞൻ S. a theosophist.

ബ്രഹ്മജ്ഞാനം ഉദിക്കുന്ന നേരത്തു കൎമ്മവാ
സന നീങ്ങും KumK. theosophy.

ബ്രഹ്മജ്ഞാനാൎത്ഥികൾ AR. longing after
theosophy.

ബ്രഹ്മണ്യം S. (ബ്രഹ്മൻ) Brahminical, saintly.
ബ്രഹ്മണ്യനാകും മുനി KR.

abst. N. ബ്രഹ്മത്വം S. the state of Brahma or
of a Brahman ഭക്തികൊണ്ടേ വരും ബ്ര’
വും AR.

ബ്രഹ്മദന്തി S. Argemone.

ബ്രഹ്മധ്യാനം S. theosophy.

ബ്രഹ്മൻ S. 1. a man of prayer, Brahman.
2. the God Brahma (personification of ബ്ര
ഹ്മം 3.) വിരമ്മൻ RC. പെൺ ഒരുമ്പെട്ടാൽ
ബ്ര’നും തടുത്തു കൂടാ prov.; also pl. hon. ബ്ര
ഹ്മർ & ബ്രഹ്മാവു S. Nom. — ബ്രഹ്മാദിദേവ
ഗണം പ്രാൎത്ഥിച്ചു AR.

ബ്രഹ്മപരിപാലനം governing the universe &
defending the Brahmans ബ്ര. ചെയ്യത്തക്ക
രാജാവു Anach.

ബ്രഹ്മപ്രളയം the end of a period of Brahma
(100 of his days = 1 മാസം, 12 months = 1 ആ
ണ്ടു — ഇവ്വണ്ണം ബ്രഹ്മന്റെ നൂറ്റാണ്ടു ചെ
ല്ലുമ്പോൾ ബ്ര. ഉണ്ടാം CS.).

ബ്രഹ്മമയം S. consisting of Brahma, Bhg.

ബ്രഹ്മരാക്ഷസൻ S. a kind of demons; a Pa-
radēvata.

ബ്രഹ്മവാദി S. an expounder of the Vēdas, ബ്ര.
കൾക്കു ഭേദം ഇല്ല Si Pu. they agree.

ബ്രഹ്മവിൽ or — ത്തു S. (വിദ്) a theosophist,

[ 777 ]
(Superl. ബ്ര’വിത്തമൻ Bhr.); 4 degrees of
such ബ്രഹ്മ വിദ്വരൻ, — വിദ്വരീയാൻ,— വി
ദ്വരിഷ്ഠൻ KeiN.

ബ്രഹ്മസ്വം S. the property of Brahmans,
land set apart for feeding them, ബ്ര. അട
ക്കിത്തുടങ്ങി Bhr. usurped it. ബ്ര’സ്വമോ
ഷണദോഷം, ബ്രഹ്മദേവസ്വാപഹാരങ്ങൾ
SiPu.

ബ്രഹ്മഹത്യ S., — ത്തി Tdbh. VyM. murder of
a Brahman ബ്രഹ്മഹത്യാദി ദുരിതങ്ങൾ AR.;
the worst sin, also personified as a Neme-
sis ഒരു ബ്ര. വന്നു മാം ഗ്രഹിപ്പതിന്ന് എ
പ്പോഴും ഭാവിക്കുന്നു മറ്റൊരുത്തൎക്കും കാണ്മാ
നില്ല Si Pu.

ബ്രഹ്മഹന്താവു S. a slayer of Brahmans; the
worst criminal, Bhr.; also ആശ്രിതരെ ര
ക്ഷിയാഞ്ഞാൽ അവൻ ബ്രഹ്മഹാ AR. അര
ക്ഷിതാ ബ്രഹ്മഹാ Bhr.

ബ്രഹ്മാണി S. the wife of ബ്രഹ്മൻ.

ബ്രഹ്മാണ്ഡം S. the mundane egg, universe
(prov. അണ്ഡം തൊട്ടു ബ്രഹ്മനോളം = the
world). — ബ്ര’ങ്ങൾ AR.

ബ്രഹ്മാനന്ദം S. the highest (mystical) joy ബ്ര’
പ്രാപ്തിക്കു നേൎവ്വഴി കാട്ടീടുന്ന ആത്മജ്ഞാ
നം Chintar.

ബ്രഹ്മാലയം S. a Brahman house.

ബ്രഹ്മാവു = ബ്രഹ്മൻ.

ബ്രഹ്മി & പിരമ്മി MM. Clerodendrum Sipho-
nanthus GP64. — നീർബ്ര. Gratiola amara.

ബ്രഹ്മിതം (prh. — ഹ്മത്വം?). വിചാരത്താൽ ബ്ര.
അപരോക്ഷജ്ഞാനമുക്തിയും വരും Kei N 2.

ബ്രഹ്മിഷ്ഠൻ S. a thorough Brahman. ബ്ര’ന്മാ
രായൊക്ക വസിച്ചു, ബ്രഹ്മിഷ്ഠമതികളായുണ്ടി
വർ KR. the ministers.

ബ്രഹ്മോപദേശം S. divine instruction, theoso-
phy മമ ബ്ര. ചെയ്ക Brhmd.

ബ്രാഹ്മം S. referring to Brahma or to Brah-
mans; a year of Br. whereof each day
embraces a Kalpa (ബ്രഹ്മകല്പം). ബ്രാ’മായുള്ള
മുഹൂൎത്തത്തിങ്കൽ അനുദിനം ഉത്ഥാനം ചെ
യ്ക VCh. — 2 Indian hours before sunrise
ബ്രാഹ്മമുഹൂൎത്തേ ഉണൎന്നു Si Pu.

ബ്രാഹ്മണൻ S. (ബ്രഹ്മൻ) a Brahman. The 6
offices ഷൾകൎമ്മം ascribed to them belong
in Kēraḷa only to the ആചാൎയ്യർ; the duties
of the rest are thus enumerated പാട്ടം, സ
മുദായം, അരങ്ങു, അടുക്കള, അമ്പലപ്പടി, ഊ
രായ്മ. He who may perform all Br. cere
monies is called ഉത്തമബ്രാഹ്മണൻ.

ബ്രാഹ്മണി S. 1. a Brahman’s wife; also ബ്രാ’
ച്ചി. 2. the wife of a garlandmaker KN.

ബ്രാഹ്മണ്യം S. 1. an assembly of Br’s. 2. Brah-
manism ബ്രാ. കുറഞ്ഞു പോം Sah. ബ്രാ. ജന്മം
കൊണ്ടേ സാധിക്കാവു Bhr.

ബ്രാഹ്മ്യം S. = ബ്രാഹ്മം.

ബ്രാഹൻ, see വരാഹൻ A pagoda (money).

ബ്രൂഹി brūhi S. (Imp. of ബ്രൂ to say). Tell, speak!
ബ്രൂഹി തൽ കാരണം VetC.

ഭ BHA

ഭ occurs only in Sanscrit words, with slight ex-
ceptions (ഭള്ളു, ഭോഷൻ etc. fr. പ;in നാണിഭം,
വാലിഭൻ, മാനിഭം, ഞെരിഭ്യം; it is however
more liked by the language than ബ.

ഭക്തം bhaktam S. (part. pass, of ഭജ്). Appor-
tioned; a meal = ചോറു.

ഭക്തൻ attached, devoted, in Cpds. as ശിവഭ.
or നീലകണ്ഠന്റെ ഭ. Si Pu. his devout
worshipper. തന്നുടെ ഭ. Bhr. ദേവിയുടെ
ഭ. Anach. നല്ല ഭക്തന്മാർ Si Pu.

ഭക്തപരായണൻ, — വത്സലൻ S. kind to his
faithful (God AR. Bhr.)

ഭക്തവാത്സല്യം ഭക്തന്മാൎക്കു കണ്ടറിവാനായി
AR. (God’s) affection to the pious.

ഭക്തി S. devotedness, piety എങ്കലേ ഭ. Bhg.
ഭ. മാത്രം ദരിദ്രന്നു മഹാഫലം Si Pu. ഭ. യാ
ലേ മുക്തി prov. രാമഭ. മുക്തിയെ സിദ്ധി
പ്പിക്കും AR. — ഭക്ത്യാ Instr.

ഭക്തിപൂൎവ്വം by means of faith (opp. കൎമ്മം,
ജ്ഞാനം) — ഭ’കം Bhg. id.

[ 778 ]
ഭക്തിപ്രദം S. promoting piety, as കഥ. Sah.

ഭക്തിമാൻ S. & ഭക്തിശാലി Bhr. devoted,
zealous.

ഭക്തിയോഗം S. zealous faith.

ഭക്തിസാധനം the means of devotion നവ വി
ധം, viz. സജ്ജനസംഗം, മൽകഥാലാപം, മ
ൽഗുണേരണം, മദ്വചോവ്യാഖ്യാതൃത്വം, മല്ക്ക
ലാജാതാ ചാൎയ്യോപാസനം, പുണ്യശീലത്വം,
മന്മന്ത്രോപാസകത്വം, സൎവ്വത്തിലുംമന്മതി,
ബാഹ്യാൎത്ഥവൈരാഗ്യം AR.

ഭക്ഷകൻ bhakšaɤaǹ S. (G. phagein). An
eater, glutton. പത്ര—, മൂല—, തോയ—, വായു
ഭ’ന്മാർ Nal. devotees with different ways of
living.

ഭക്ഷണം S. 1. eating, food, esp. any thing
besides rice V1. 2. No. meal രണ്ടുനേരം
ഭ’ത്തിന്നു തൃക്കൈയിൽ വന്നു പോവാൻ TR.;
ഭ. നല്ല ഗുണമാക്കി Ti. said of a grateful
servant (see ചോറു).

ഭക്ഷണമുറി, — ശാല a dining room.

denV. ഭക്ഷിക്ക to eat, dine രണ്ടുനേരം ഭ’ക്കേ
ണ്ടത് ഒരുനേരം ഭ’ച്ചിട്ടും TR. however I
ourtail my expenses, by giving up one of
the 2 daily meals. മുനിമാരെയും ഭ’ന്നു AR.
said of Rāvaṇa. — (part. pass. ഭക്ഷിതം).

ഭക്ഷ്യം S. eatable പാണിപാദങ്ങൾ്ക്കഞ്ചു നഖമു
ള്ള പ്രാണികൾ ഭ’മായുള്ളതല്ലല്ലോ മുള്ളനും
നല്ലുടുമ്പുകൾ വാൾ്പുലി അല്ലയോ മുയലാമയും
എന്നിവ KR4.; so ഭക്ഷ്യാഭക്ഷ്യവും lawful &
forbidden food. ഭക്ഷ്യഭോജ്യാദികളിൽ കൊ
ടുക്കവശ്യം Tantr. in any food.

ഭഗം bhaġam S. (ഭജ്, ഭഗൻ giver, Lord).
1. Good fortune = ശ്രീ; love. 2. pudendum
mul.; perinæum.

ഭഗന്ദരം S. (2) fistula in ano, or about the
natural parts ഭ’രത്തിന്നു യോനി തന്നിൽ ഉ
ണ്ടാം കുരു a. med.

ഭഗവതി S. (fem. of foll.). 1. Durga ഭ. സേവ
KU.; ക്ഷേത്രത്തിൽ ഭ. യുടെ മുമ്പാകേ അ
ന്യായം തീൎച്ച ആക്കുവാൻ നിശ്ചയിച്ചു, പ്രതി
ക്കാരന്റെ സാക്ഷി നിശ്ചയിച്ചപ്രകാരം ഭ.
യുടെ മുമ്പാകേ പറയായ്കകൊണ്ടു TR. 2. a

temple of Durga, vu. പകോതി hence Port.
Pagode. ഇവിടേ ഭ. യിൽ ഒരു അടിയന്തരമാ
കുന്നു TR.—മൂത്ത—, ഇളയ ഭ—. (vu. പോതി).

ഭഗവാൻ 1. blessed, glorious. 2. the Ador-
able പകലുദിക്കും ഭ. ആരെപ്പോലേ Pay. the
sun. ഭ’നെ ഭജിക്ക KU. chiefly Višṇu; also
Siva etc. in Cpds ഭഗവൽഭക്തൻ, ഭഗവ
ത്ഭക്തി, ഭഗവദ്രൂപം etc.

ഭഗവൽഗീത N. pr. a theosophical poem, re-
presented as spoken by Kr̥šṇa.

ഭഗണം bhaġaṇam S. (ഭം a star, fr. ഭാ). The
host of stars, zodiac; also = 1/12 രാശി (astr.).
ചതുൎയ്യുഗത്തിങ്കലേ ഭഗണഭൂദിനങ്ങൾ, തികഞ്ഞ
ഭ’ങ്ങൾ ഉളവാകും Gan.

ഭഗണൻ an astrologer, ജാതകഫലം ചൊല്ലി
ഓരോരോ ഭ’ന്മാർ KR. (prh. ഭാഗണൻ?).

ഭഗവതി, ഭഗവാൻ, see ഭഗം.

ഭഗിനി S. (the happy) a sister.

ഭഗീരഥൻ N. pr. a king that brought Ganga
from heaven down to the earth. Brhmd. —
ഭഗീരഥപ്രയത്നംപോലേ prov. of Hercu-
lean tasks.

ഭഗ്നം bhaġnam S. (part. pass, of ഭഞ്ജ്). Bro-
ken ഭഗ്നശത്രുവാം നീ, പടജ്ജനം ഭ’മാക്കി Nal.
defeated.

ഭാഗം S. 1. breaking. സത്യവാക്കിന്ന് ഒരിക്കൽ
ഭ. ഇല്ല Si Pu. no breach of promise; rout
of an army. 2. loss, interruption, pre-
vention, ആശാഭ. disappointment, ഭൎത്തൃശു
ശ്രൂഷാഭ. വന്നു Bhr.

ഭംഗപ്പെടുക to be disconcerted, molested.

ഭംഗപ്പാടു V1. torment.

ഭംഗംവരിക to be defeated, interrupted നി
ങ്ങൾ തുടങ്ങിന മംഗലകൎമ്മത്തിൻ ഭംഗ
മോ വന്നിതു CG. സ്നേഹത്തിന്നു ഭ. breach
or loss of friendship. അവകാശത്തിന്നു
ഭ. MR. a privilege to be invaded.

ഭംഗംവരുത്തുക to defeat, hinder, നിദ്രെക്കു
ഭ. Bhr. to interrupt sleep, to awaken.
യാത്രാഭ. preventing the journey. ഇഛെ്ശ
ക്കു ഭ’കില്ല, ജനസ്ഥാനം ഭ’വാൻ Nal.
to deprive of land. എന്റെ നേരിനെ

[ 779 ]
ഭ’ത്താൻ MR. to disprove my true evi-
dence. ആജ്ഞെക്കു ഭ’ത്തി Mud. revoked
the order.

ഭംഗി S. 1. incurvation, crooked or disguised
way. 2. mere appearance, hence M. grace-
fulness അംഗനാമണിയുടെ അംഗഭ. Nal.
ഭ. കലൎന്നുള്ളൊരുല്പലം, പാട്ടു, ഭ. കൾ എങ്ങു
മേ തങ്ങിന പൂങ്കാവു CG. beauties. ഭ. തേ
ടുന്നൊരു മംഗലരൂപം Bhr.; സോദരന്മാരെ
മൃത്യുവരുത്തി ഏകനായി ജീവിച്ചിരിക്കുന്നതു
ഭ. ഇല്ല AR. it is not fair. ഭ. ചൊല്കയും
ഇല്ല Bhg. not to palliate, flatter. Often adv.
& nearly explet. ഭംഗിയിൽ ചെന്നു CG., or
S. Instr. ഭംഗ്യാ ചേൎന്നു Nal., ചെന്നു KR.
Anj. nicely. 3. Tdbh. (ഭംഗ S.) hemp =
കഞ്ചാവ്.

ഭംഗികേടു deformity ഭ. എല്ലാം ചൊല്വാൻ
Bhg 8. to speak improprieties.

ഭംഗുരം S. frail; crooked.

ഭജനം bhaǰanam S. (ഭജ് to divide, share, be
occupied with). Worship, service കൎമ്മങ്ങളും
ഭ’വും തുടങ്ങി സമൎപ്പിച്ചാൽ TR. — ഭജനപ്പുര a
private residence in a temple B.

ഭജനീയൻ adorable ഭ’നെ ഭജിക്ക Bhr.

denV. ഭജിക്ക 1. to worship by vows, medi-
tation, staying in temples, visiting holy
places ഭക്ത്യാ ഭ. Si Pu.; കായേന വാചാ മ
നസാ ഭ. നീ AR.; ലോകത്തിൽ നിന്നെ ആർ
ഭ’ക്കും Arb.; ഭജേ Sah. I adore thee. 2. to
love & serve (as a wife her husband).
3. to assume as one’s portion ധൈൎയ്യം ഭ
ജിച്ചാലും; സ്ത്രീത്വംഭജിച്ചവൻ SiPu. changed
into a woman. — (part. pass. ഭക്തം).

ഭജാർ MR. = ബജാർ Bazar.

ഭഞ്ജനം bhańǰanam S. (= L. frango). Break-
ing, destroying. ശരീരഭ. തുടങ്ങും ChVr. will
kill. ശോകഭ. SiPu. removing grief.

ഭഞ്ജിക the breaking (of a tree സാലഭ. പോ
ലേ Bhr.).

denV. ഭഞ്ജിക്ക 1. = ഭംഗം വരിക V1. 2. = ഭം
ഗം വരുത്തുക B. — (part. pass. ഭഗ്നം).

ഭടൻ bhaḍaǹ S. (=ഭൃതൻ, but compare പട).
A soldier, servant.

ഭടവാക്കു rude, foolish talk (=പടു?).

ഭട്ടൻ bhaṭṭaǹ S. (= ഭൎത്താ). Lord, title of learn-
ed Brahmans, (Tdbh. പട്ടർ).

ഭട്ടതിരി, vu. പട്ടേരി the highest class of
Kēraḷa Brahmans; also called ഭട്ടാചാൎയ്യർ
teachers of philosophy, who restored Brah-
manism after the Bauddha rule KU. — ഭട്ടാ
ചാൎയ്യൻ gen. = Kumārilabhaṭṭa.

ഭണിതം bhaṇiδam S. Said, spoken (S. ഭൺ
= Tu. പൺ).

ഭണ്ഡൻ bhaṇḍaǹ S. A jester; M. Tu. C.
rude, obscene.

ഭണ്ഡാരം bhaṇḍāram (S. ഭാ — ). 1. A treasury
as of kings ഭ’ത്തിൽ പണം ഇട്ട പോലേ prov.,
or of temples ഭ. പുക്കു പെരുക്കി TP. gave a
present. ഭ. പെരുക്കാൽ തുടങ്ങിയോ, കഴിഞ്ഞോ?
2. treasure പണ്ടേതിൽ ഇന്നു പതിന്മടങ്ങുണ്ടു
രാജഭ. AR. 10 times richer, അവനുള്ള ഭ. എല്ലാം,
ഭ. ഒക്കക്കവൎന്നു Mud. minister’s & merchant’s
property. 3. smallpox (see പണ്ടാരം) ഭ’മായി
പോയി ഭ. താഴ്ത്തിയോ.

ഭണ്ഡാരക്കുറ്റി V1. the treasure of a king or
church or (No. & So.) temple.

ഭണ്ഡാരപ്പിള്ളർ lower servants of the Cochi
Rāja; soldiers.

ഭണ്ഡാരമഞ്ചി 1. ഭ. യിൽ വെക്ക Mud. royal
treasury. 2. Trav. temple treasury.

ഭണ്ഡാരമോഷണം Mud. embezzlement.

ഭണ്ഡാരി, see പണ്ടാരി.

ഭത്തി H. bhatta, Extra allowance ഈ വകെ
ക്ക ൧൦ റൂപ്പിക ഭ. ആക്കിക്കൊള്ളാം TR. (see
ബത്ത).

ഭത്സനം, see ഭൎത്സനം.

ഭദ്രം bhadram S. (ഭന്ദ് to shout from joy). 1. L.
Faustus, happy. ഭദ്രമല്ലാതേ മരിച്ചിതു Si Pu.
untimelyend ഭദ്രങ്ങൾ എല്ലാം പറഞ്ഞും ചിരിച്ചും
ChVr. light, agreeable talk, ഭദ്രതരം കുശല
പ്രശ്നാദികൾ ചെയ്തു CartV. A. better, best.
ഭദ്രേ f. voc. my good woman! ഭദ്രം well! Bhr.
അസ്തുതേ ഭ. Sah. = നന്നായി വരിക. 2. T. M.
safety, എല്ലാം ഭ. no fear! പദാൎത്ഥങ്ങളെ ഭദ്ര
പ്പെടുത്തിവെച്ചു secured. 3. M. cipher, nought,

[ 780 ]
esp. in Kauri calculations (= ശൂന്യം). ഭ. ഇട്ടു
പോയി, ഭ. പോയി reduced to nothing.

ഭദ്രകൎമ്മം S. a good work, Bhg.

ഭദ്രകാളി S. a form of Kāḷi (appeased by വട
ക്കിനം ഭാഗംകഴിക്ക vu. in cases of cholera
etc.).

ഭദ്രദീപപ്രതിഷ്ഠ S. a മഹാവ്രതം Brhmd.

ഭദ്രൻ S. a bull രുദ്രനെ കാണായി ഭ’നെ കാ
ണായി CG.

ഭദ്രപീഠം S. a throne ഭ’ത്തിന്മേൽ ഇരുത്തി Mud.

ഭദ്രശീലൻ Mud. good-mannered.

ഭദ്രാക്ഷം the seed of Mirabilis Jalappa, used
for rosaries (smaller than രുദ്രാക്ഷം).

ഭദ്രഭടാദികൾ Mud. N. pr. of a people (S. ഭദ്രർ).

ഭദ്രാസനം S. a throne അവനു ഭ. നല്കി CartV.
A. (to a Rishi). ഭ’നാഗ്രേ ഞെളിഞ്ഞിരുന്നു
ChVr.

ഭയം bhayam S. (ഭീ). 1. Fear അധമനു മരണ
ത്തിങ്കൽനിന്നു ഭ. Bhr. ഒരുത്തരെ ഭ. ഇല്ലെനിക്കു
KR. കള്ളന്മാരുടെ ഭ. കൊണ്ടു TR. from fear
of thieves. നയമായിട്ടും ഭയമായിട്ടും എഴുതി TR.
with kindness & threats. 2. danger അഗ്നി
ഭ., പ്രാണഭ., അഞ്ചുഭ. KU.

denV. ഭയക്ക, ന്നു T. So. to fear, Trav.

ഭയങ്കരം S. terrific, formidable. ഭ’ൻ a stout
imposing person vu., ഭ’രി AR. fem.

ഭയപ്പാടു state of alarm, fright നമുക്കു ഭ’ടാ
യിരിക്കുന്നു TR. ഭ. ഏതും ഇല്ലടിയത്തിന്നു
KumK.

ഭയപ്പെടുക to be afraid, to dread; with Acc.
Dat. Loc. Abl. രണ്ടിങ്കൽ ഭ. Bhr.

ഭയപ്പെടുക്ക to frighten മുഷ്കരമായി ഭ’ക്കും VCh.
Nal. Bhg. — mod. ഭയപ്പെടുത്തുക (കുടിയാ
ന്മാരോടു TR.); also നന്നെ ഭയപ്പെടുത്തിച്ചു
& കുടിയാന്മാരെ ഭയപ്പെടീപ്പിക്കയും TR.

ഭയഭക്തി devoutness, devotion.

ഭയശീലൻ timid, a coward (opp. ഭയഹീനൻ).

ഭയാനകം S. terrific, Bhr.

ഭയാപഹം S. removing fear, അവനോടു പറ
യേണം ഭ. VyM. consolingly.

ഭയാൎത്തൻ S. tormented with fear.

ഭരം bharam S. (ഭൃ, L. fero, E. bear). 1. Bearing

വ്യസനഭരഹൃദയം Mud. heavy with grief. —
ഭര f. the earth. 2. a burthen, load; quantity.
മൽഭ. കാൎയ്യം AR. I have to perform my task.
ഭരാഭരം തീൎക്ക Sah. to remove the earth’s load.

ഭരം ഏല്ക്ക to receive in charge, undertake. —
ഭ. ഏല്പിക്ക to give in charge, commit to
സുതന്മാരെ കൃഷ്ണനെ ഭ’ച്ചു Bhr.; കാൎയ്യങ്ങൾ
ചിലരെ ഭ’ച്ചു വെച്ചു KU. ദേവന്മാരെ ഭ’ച്ചു
VilvP. cast himself on the Gods; also അവ
ങ്കൽ jud.; കാത്തു കൊൾവാൻ ഭ’ച്ചു Mud.
entrusted them with the defence.

ഭരണം S. bearing, വൈരഭ. V1. wearing
diamonds. ജഗദുദയ ഭരണ പരിഹരണ ലീല
Bhr. preserving. കുഡുംബഭരണൈകസക്ത
നായി AR. intent upon the support of
the family. കപ്പൽഭ, ആടുഭ. attending
to V1.

ഭരണി S. (pudend. mul.?) 1. the second constel-
lation, Musca borealis. ഭ. വേല a Bhagavati
feast, f.i. at Koḍungalūr in Kumbham, also
ഭ. ത്തൂക്കം; ഭ. വാണിഭം V2. the fair at
Koḍungalūr. 2. a large jar, as for oil;
a vase പണം ഭ. യിലാക്കിക്കുഴിച്ചു വെച്ചു TR.

ഭരണ്യം S. wages, working for daily hire V1.

ഭരതൻ S. (supported) N. pr. Sakuntaḷa’s son,
Rāma’s brother, etc.

ഭരദ്വാജൻ S. (sky-lark) a Rishi.

denV. ഭരിക്ക 1. to bear ശിരസ്സിൽ SiPu. on the
head; to support ഉദരം ഭരിപ്പതിന്നു ലഭിയാ
ഞ്ഞു PT. അവരെ ഭ. Mud. to maintain. ഭരി
പ്പോർ ഇല്ലാഞ്ഞിട്ടു മരിച്ചു V1. നിന്റെ ദേഹം
തന്നേ ഭരിച്ചു UR. didst only feed thyself. പ
ട ഒഴിച്ചു പോകായ്‌വാൻ ഭ’ന്നു ചിലർ കുലുക്കം
എന്നിയേ Bhr. sustained the battle. 2. to
marry ഞാനും അവരും ഇവന്റെ പുത്രിമാരെ
പത്നിമാരായി ഭരിച്ചീടട്ടേ KR. 3. to rule
അവനിഭാരം നീ ഭരിച്ചു കൊള്ളുക KR. ചേ
ണാൎന്ന പട ഭ’പ്പാൻ Mud. to command the
army.

ഭരിതം S. (ഭരം 2) full of.

VN. ഭരിപ്പു government; superintendence of
kitchen, (ഭരിപ്പുകാരൻ So.).

[ 781 ]
CV. ഭരിപ്പിക്ക to cause to support or rule ഭര
തനു രാജ്യം കൊടുത്തു നന്നായി ഭ’ച്ചീടുക KR.

ഭൎഗ്ഗൻ bharġaǹ S. (ഭൎജ = G. phlegō to shine).
1. Siva. 2. So. a cheat.

ഭൎഗ്ഗു fraud — denV. ഭൎഗ്ഗിക്ക, ഭ’ച്ചെടുക്ക to de-
fraud, embezzle B., (No. വൎഗ്ഗിക്ക).

ഭൎജ്ജനം S. roasting, frying വറുക്ക.

ഭൎത്തവ്യം S. (ഭര) To be borne or ruled.

ഭൎത്താവു S. 1. bearer, maintainer ഭൎത്തൃപിണ്ഡാ
ൎത്ഥമായി KR. to thank his master. ഭൎത്തൃ
സൌഖ്യം വരുത്തും AR. a minister will
benefit his king. ഭൂമിഭ. AR. a ruler. ഭൎത്തൃശാ
സനം അരുൾ ചെയ്തു AR. (Višṇu’s decrees).
തന്നുടെ ഭ. തന്നെച്ചതിപ്പാൻ നാരിമാൎക്കും
ദ്വിജന്മാൎക്കുമന്ന്യേ നൈപുണ്യം ഇല്ല മറ്റാ
ൎക്കും VetC. 2. vu. husband ഭൎത്തൃനാശം കണ്ടപ്പോൾ
രേണുക KU.

ഭൎത്തൃത്വം ഉൾക്കൊണ്ടു SiPu. married.

ഭൎത്തൃശുശ്രൂഷ ചെയ്ക to be a faithful wife AR.

ഭൎത്തൃഹീന a widow.

ഭൎത്സനം bharlsanam S. (bharts). Blaming;
abuse, menace ഭ. ഒട്ടും ഇല്ല Bhr. ഭ. ചെയ്യും
വരനെ Sah.

denV. ഭൎത്സിക്ക to rail, abuse (part. pass. ഭ
ൎത്സിതം S.); also വളരേ പരപ്പിൽ പറ
ഞ്ഞാൻ വാനരന്മാരെ ഭൎത്സിപ്പിച്ചിങ്ങനേ KR.
(without caus. meaning).

ഭൎമ്മം bharmam S. (ഭര) Wages; gold.

ഭല്ലം bhallam S. (= L. phallus?). 1. A kind of
arrow (മഴുവമ്പു). ഭ’ങ്ങൾ ഏഴും പ്രയോഗിച്ചു
KR. 2. a bear = കരടി, also ഭല്ലുകം KR 3.

ഭവം bhavam S. (ഭൂ). 1. Birth. രണ്ടാം ഭവേ SiPu.
at my next birth. 2. existence, being in the
world; the world ഭ. മാറുക, ഭവത്തെ പോക്ക
KeiN. final absorption (= ജനിമോചനം).

ഭവസാഗരം S. the misery of successive births.
ഭ’രാൽ രക്ഷിച്ചു കൊള്ളേണമേ AR. ഭ. കട
ക്ക to pass the stormy sea of life. ഭവസാ
ഗരബന്ധു ChVr. God as helping through.
— also ഭവമൃതിസമുദ്രം Bhg. ഭവതോയധി
യിൽ വീഴും VCh. to lead a life of stormy
passions (= സംസാരസമുദ്രം).

ഭവനം S. 1. existence. 2. a mansion, house f. i.
of a Nāyar ഭ. ഉണ്ടാക്കിച്ചു തരുവൻ Bhr. ന
മ്മുടെ ഭ. പണി ചെയ്യുന്നതിന്നു TR. (a Rāja).

ഭവൻ S. a form of Rudra.

ഭവാനി fem. 1. a form of Durga, ഭ. ഗേഹം
Bhg. her temple. 2. N. pr. the Bha-
wāny, a tributary of the Kāvēry, rising
on the Koṇḍa range (Koondahs) in
Vaḷḷuva Nāḍu.

ഭവാൻ bhavāǹ S. (part. of ഭൂ). The present
one, hon. = thou. pl. ഭവാന്മാർ ChVr. ye. നമുക്കു
ഭവാന്മാരേ ആധാരം ഉള്ളു KR. — fem. ഭവതി
as ഭ. ഉറങ്ങി KR. In Cpds. ഭവൽ is both m.
& f. ഭവദ്വാൎത്ത AR. thy (Sita’s) news. — ഭവ
ദീയ രാജ്യം KR. thy kingdom. — ഭവാദൃശന്മാർ
Bhr. men like you. ഭവാദൃശചിത്തം ChVr. a
mind like yours.

ഭവിക്ക bhavikka (S. ഭൂ). 1. To become, to be =
ഉണ്ടാക f. i. പതിക്കോരാപത്തു ഭവിക്കും എന്ന
വൾ ഭയപ്പെട്ടു KR. to happen. 2. auxV. ആ
യിഭവിക്ക = ആയ്തീരുക, ചമക. — നിന്നാൽ ജ
ഗത്തിന്നു ഭ. പ്പെടുന്നു സുഖം ChVr. = simpl.

CV. പുല്ലിംഗയോഗം ഭവിപ്പിക്ക SiPu. to change
into a male.

ഭവിച്ചായം (see ആയം) futurity. എന്തുവാൻ ഭ.
Nal. = എന്ത് ആയം ഭവിച്ചാലും whatever
may betide.

ഭവിതവ്യം S. what is to be നീക്കാവതല്ല ഭ.
ഒടുങ്ങുവോളം Anj.

ഭവിഷ്യത്തു S. (part. fut. n.). future, futurity
ഭ’ത്തെന്തോ; ഇതത്രേ നിങ്ങളുടെ ഭ. the fate
that awaits you. വഴിക്കേടിൽ (or കെട്ടു) നട
ന്നവൎക്കു വരുന്ന ഭ. ഇങ്ങനേ തന്നേ vu.

ഭവിഷ്യം S. adj. future ഭൂതവും ഭ’വും വൎത്തമാ
നവും ഇല്ല Vēdāntavak. ശേഷമുള്ളവൎക്കും
വരുന്ന ഭ. ഇപ്രകാരം തന്നേ TR.; ഭവിഷ്യ
ജ്ഞാനം Bhg. foreknowledge. ഭവിഷ്യരാം
മാഗധന്മാർ Bhg.

ഭവ്യം S. 1. present ഭൂതവും ഭവ്യവും മേലിൽ വരു
ന്നതും AR. 2. = ആകുന്ന being as it ought
to be, right, proper. ഭവ്യരാം അമാത്യന്മാർ
PT. = മന്ത്രിശ്രേഷ്ഠന്മാർ; also vu. അവൻ

[ 782 ]
മഹാഭവ്യൻ good. ഭവ്യം നിനക്കു ഭവിക്കും
Nal. = ശുഭം.

ഭഷകൻ bhašaɤaǹ S. (ഭഷ് to bark). A dog.

ഭസിതം bhasiδam S. (part. pass. of ഭസ് to
chew, devour). 1. Turned into ashes. 2. ashes
ഇഭ്ദ. കുടിക്ക Mud. ശവം ചുട്ട ഭ. Si Pu.

ഭസ്മം S. 1. ashes ദേവകാരുണ്യം ഉണ്ടാവാൻ
ഉത്തമം കാരണം ഭ. Si Pu. holy ashes. ശിവ
പ്രീതി വരുത്തുവാൻ ചുടല ഭ’മേ നല്ലു (& ശ
വഭ.) Si Pu. ഭ. ധരിക്ക, വെറും ഭ. തേക്ക
Si Pu. ഭ. ഇടുക, തൊടുക, ഭസ്മക്കുറിയിടുക to
rub ashes on the forehead, chest, as after
bathing. — (ഭസ്മക്കൊട്ട, — സഞ്ചി to keep
ashes in). 2. fig. = destruction ഭ’മായ്‌വരും
ദാരിദ്യ്രം VilvP. മഹാപാപം ഭ’മാം SiPu.
3. medicinal powder, calx പിശാചസംഭാ
ഷണപീഡാപരിഹാരത്തിന്നായി ഭ. ജപി
ച്ചു കൊടുത്തു Arb.

ഭസ്മകുണ്ഠനന്മാർ Nal. devotees.

ഭസ്മപുണ്ഡ്രം ധരിക്ക Si Pu. = ഭസ്മക്കുറി ഇടുക
(1); also ഭസ്മലേപനം.

ഭസ്മമാഹാത്മ്യം Si Pu. a treatise.

ഭസ്മരാശി S. a heap of ashes ഭ. കളായാർ KR. —
ശാപം തട്ടി ഭസ്മശേഷനായിതു Nal. so that
only ashes remained of him.

denV. ഭസ്മീകരിക്ക S. to reduce to ashes, as
by a curse = വെണ്ണീറാക്കുക V2.; also ഭസ്മീ
ഭൂത സഗരന്മാർ KR.

ഭസ്സ് bhas S. (√ = ഭൎത്സ്). Menacingly വികൃത
ഹാസങ്ങൾ കരുതി ഭസ്സെന്നടുത്തു ChVr.

ഭളാഭളാ Imit. sound, as of a dog drinking or
lapping ഭ. ചൊല്വാനരുതലങ്കാരം KR.

ഭള്ളു bhaḷḷu (V1. പളു prh. fr. പഴു, പാഴ് or
വളുതം, വള്ളു). 1. Ostentation, show ഭള്ളിനായി
ഭസ്മം തേച്ചു Si Pu. ഭള്ളുള്ള നിന്റെ ഭാവം അറി
യാതേ KR. (says Bāli to Rāma). ഭ. പറഞ്ഞു
Bhr. boasted. ഭള്ളുകൾ അവരോടു കൂടുകയില്ല
CrArj. menaces. 2. exaggeration, lie ഭള്ളും
പൊള്ളും. ഭള്ളല്ല VilvP. quite true! ഭ. കാട്ടുക,
ഭാവിക്ക B. to counterfeit, trick.

ഭള്ളൻ vainglorious മഹാഭ.

ഭാ bhā S. (√ to shine, G. phōs). Light കന്യക
യിൽ ധൎമ്മഭാശോഭിച്ചേറ്റം Nasr., better ഭാസ്സ്.

ഭാൿ S. (ഭജ്). Partaking of, ഗുണഭാക്കായി Bhg.

ഭാഗം bhāġam S. (ഭജ്). 1. Part, portion എ
ന്റെ ഭാ. my lot. മക്കളും അനന്ത്രവന്മാരും കൂ
ടി ഭാ. ചെയ്തതു, തമ്മിൽ ഭാ. ചെയ്തു MR. divid-
ed the property = പകുതി. 2. side ഒരു പാ
ത്തുന്നു TP. on one side; chiefly party അന്യായ
ഭാഗമായി എഴുതിക്കാണുന്നു MR. savors of partia-
lity for the plaintiff, അന്യായഭാഗമായി കല്പി
ച്ചു; also അന്യായഭാഗം പറഞ്ഞു, ആ ഭാഗം തീൎപ്പു
കൊടുത്തു MR. in favor of. പ്രതിഭാ. നിന്നു jud.
എന്റെ ഭാഗമുള്ള രേഖകൾ, പ്രതിഭാഗം സാ
ക്ഷിക്കാർ MR. adj. = പക്ഷം . 3. fathom (T. പാ
കം) ൨൦ പാകം നീളം Mpl. = ൨൦ മാർ. (പാവു).

ഭാഗക്കാർ (൨). എന്റെ ഭാ., ഇരുഭാ. MR. = പ
ക്ഷക്കാർ.

ഭാഗധേയം S. 1. a share. 2. fortune ഭാ’ത്തെ
വിശ്വാസം ഉണ്ടാകേണ്ടാ Bhr. ഭാ. കൊണ്ടു
കാണ്മാൻ കഴിവന്നു Nal. ഭാ. പാരം ഉണ്ടു
Bhg. = ഭാഗ്യം. 3. B. royal revenue.

ഭാഗവതം S. referring to ഭഗവാൻ (Višṇu);
esp. N. pr. of the Purāṇa, Bhg. ഭാ’തധൎമ്മം
(ദ്വൈതഭ്രമം ഒക്കയും മിത്ഥ്യ എന്നും etc.).
Bhg. — ഭാ’ന്മാൎക്ക് ആനന്ദാമൃതോദയം SitVij.
ഭാ’ന്മാരായ ഭഗവത്ഭക്തർ Bhg. worshippers
of Bhagavāǹ.

ഭാഗി S. 1. sharing; partner തന്റെ ഭാഗിയാ
യ N. = കൂറുകാരൻ MR. 2. = ഭാഗക്കാരൻ.

denV. ഭാഗിക്ക B. = വിഭാഗിക്ക.

ഭാഗിനേയൻ S. (ഭഗിനി) sister’s son. ശൂദ്രനു
ഭാ. പിണ്ഡകൎത്താവു Bhr.

ഭാഗീരഥി S. (ഭഗീരഥ). Ganga ഭാ. ക്കായി പ
റന്നു പോയി Sah.

ഭാഗ്യം bhāġyam S. (ഭാഗം). 1. Lot, destiny എ
ന്റെ ഭാ. (Interj.), also എന്നുടെ ഭാഗ്യദോ
ഷം Nal. ഭാ’ത്താലേ വീണു CG. 2. good for-
tune കാണായ്‌വന്നതുഭാ’മല്ലോ CG. very lucky.
ജനകജ താനും അതിഭാ. ചെയ്തു കൂട പുറപ്പെ
ട്ടാൾ KR. she chose a happy lot in accompany-
ing R. അതു ലഭിപ്പാൻ നമുക്കു ഭാ. ഉണ്ടായില്ല
TR. പാക്കിയം വിധി എനിക്കു കൂടി എങ്കിൽ
TP. favored by fortune. ഭാ. ഇല്ലായ്കകൊണ്ടു
TR. ഭാഗ്യനാശം കൊണ്ടു Anj. unluckily. ഭാ
ഗ്യകാലം etc.

[ 783 ]
ഭാഗ്യക്കുറി a lottery (വെക്ക, കിട്ടുക); also ഭാ
ഗ്യപരീക്ഷ.

ഭാഗ്യക്കേടു, — ദോഷം, — നാശം, — ഹീനത mis-
[fortune.

ഭാഗ്യപതി a fortunate man. Arb.

ഭാഗ്യവശാൽ S. happily.

ഭാഗ്യവാൻ, — വതി f. fortunate, lucky, happy.

ഭാഗ്യവതാം വരൻ ChVr. happiest; also ഭാ
ഗ്യശാലി.

ഭാഗ്യോദയം S. good fortune ഭാ’യാൽ KR.

ഭാജനം bhāǰanam S. (ഭജ്). 1. A vessel, as
dish, cup പരിപൂൎണ്ണമായിരിക്കുന്നു ഭാ. നൂറുണ്ടു
Mud. 2. partaking of, worthy of (=പാത്രം).
ഭാഗ്യത്തിൻ ഭാ. എങ്ങനേ ഞാനാവു, തൽകാരു
ണ്യപൂരത്തിൻ ഭാ’മായ അമ്മ CG. ദേഹം ജരാ
വ്യാധിഭാ. Bhg.

ഭാജകം S. the divisor = ഹാരകം f. i. രണ്ടു രാ
ശികളിൽ വെച്ചു മേലേതു ഭാജ്യം, കീഴേതു ഭാ
ജകം Gan. (see foll.).

ഭാജ്യം S. the dividend (see prec.) ദൃഢഭാ. ൧൭
ദൃഢഭാജകം പതിനഞ്ചു Gan.

ഭാടം bhāḍam S. (ഭട?) & ഭാടകം = ബാഡ.

ഭാട്ടം bhāṭṭam S. (ഭട്ട). A division of the old
Kēraḷa Brahmans (2 others are പ്രഭാകരം &
വ്യാകരണം) derived from one ഭാട്ടപ്രഭാകര
വ്യാകരണൻ, whose shoe (മെതിയടി) is said
to be preserved in തൃക്കണ്ണാപുരം, തൃക്കൽപുറം
KU. (others = പാട്ടം usufruction).

ഭാട്ടൻ S. a follower of ഭട്ടൻ.

ഭാഡ (loc.) = ബാഡ.

ഭാണ്ഡം bhāṇḍ’am S. (see പണ്ടം). 1. A vessel,
pot. 2. a bundle, load, package ആരും സ
മ്മതിയാതുള്ള ഭാ’ങ്ങൾ TR. burthens. ഇവ എല്ലാം
ഭാ’മായി കെട്ടിക്കൊണ്ടു Mud. വസ്ത്രഭാ. പേറി
PT. (an ass). ഭാണ്ഡത്തപ്പാൽ parcel post (Ban-
ghy). ക്ഷുരഭാ. ഇങ്ങു തരിക PT. barber’s bag.
ഭാ. കെട്ടിയിടുക to load cattle (= മാറാപ്പു).

ഭാണ്ഡാഗാരം S. = ഭണ്ഡാരം q.v.

ഭാതൃ = ബഹാദർ 748., as കുമ്പഞ്ഞിഭാതൃക്കു TR.
ഭാദർ id. f. i. ഭാ. മുട്ടാളൻ a great clod-poll.

ഭാദ്രപദം S. (ഭദ്രപദ). A month = കന്നി.

ഭാനു bhānu S. ( ഭാ). The sun ഭാനുമയങ്ങുന്നു Bhr.;
also ഭാനുമാർ (shining).

ഭാനുവിക്രമൻ N. pr. the first Sāmanta ruler
in Trav. KM.; title of the 4th in Calicut etc.

ഭാമിനി S. (ഭാമം S. light, rage). Radient, pas-
sionate f. (a wife).

ഭാരം bhāram S. (ഭർ). 1. Burden, load ഭാരേണ
സന്തപ്തഭൂമിദേവി AR.; met. oppression എ
ന്റെ ഭാ. നീക്കി വെച്ചു രക്ഷിക്ക, ഭാ. തീൎക്ക TR.
to relieve. ഭാരപ്പെട്ടു പോക to be hampered,
molested. 2. onus, charge രാജ്യഭാ. ചെയ്ക =
ഭരിക്ക. 3. a weight of 20 തുലാം, = Kaṇḍi ൬
ഭാ. വെടിമരുന്നു TR. (see പാരം).

ഭാരക്കട്ടി a weight (കട്ടി 3, 195).

ഭാരക്കല്ലു a stone on a watering machine.

ഭാരത്തുലാം a main beam across rooms.

ഭാരയഷ്ടി S. = കാവടി.

ഭാരവാഹൻ S. a porter.

ഭാരതം bhāraδam S. (ഭരത). Referring to Bh.
or the Bharatas. 1. = ഭാരതഖണ്ഡം, — വൎഷം
India. Bhg 5. Brhmd. 2. = മഹാഭാരതം the
great epos of the Bharatas ഭാരതയുദ്ധം Bhg.
ഭാ. വായിപ്പിക്ക kings to have that poem
publicly read & explained (a costly perfor-
mance).

ഭാരതി S. 1. a goddess, sometimes identified
with Saraswati. 2. literary composition;
word, speech പാഹി എന്നുള്ളൊരു ഭാ. CG.
നാരിതൻ ഭാ. കേട്ടു Sk.

ഭാരി bhāri (ഭാരം). Heavy, serious; tall.

ഭാരികം S. = ഘനത്തിരിക്ക Asht. f. i. the heart,
a limb in sickness.

ഭാൎഗ്ഗവൻ S. derived from ഭൃഗു, 1. as Parašu-
rāma (ഭാൎഗ്ഗവരാമൻ AR.) — ഭാൎഗ്ഗവപുരാണം
= പരശുരാമായണം KM. 2. a name of ശു
ക്രൻ, regent of Venus ഭാ. മീനത്തിലും — നി
ല്ക്കുമ്പോൾ AR.

ഭാൎയ്യം bhāryam S. (ഭര). To be supported.
ഭാൎയ്യ S. the wife ഭാ. യായി പിന്നാലേ SiPu.
followed the other as a wife. ഭാൎയ്യാപതികൾ
husband & wife. — ഭാൎയ്യാവാൻ = ഭാൎയ്യയുള്ളവൻ.

ഭാലം bhālam S. The forehead, gen. ഫാലം.

ഭാവം bhāvam S. (ഭൂ, ഭവ ). 1. Coming into ex-
istence രണ്ടാം ഭാവേ, മൂന്നാം ഭാ. SiPu. = ജന്മം.

[ 784 ]
2. state, disposition പുംഭാ. പെൺഭാവമോടേ
വസിച്ചു SiPu. മത്ഭാവം പ്രാപിച്ചീടാം AR. =
തത്വാനുഭൂതി 426. — ൧൨ ഭാ. the influences of
the 12 zodiacal signs, counting the ജനിച്ച
രാശി for the first (astrol.); also likeness സിംഹ
ഭാ’ത്തെ ചമെച്ചാൻ VetC. (out of the bones of
a lion). 3. state of mind, emotion & its ex-
pression എനിക്കവനോടു പിതൃപുത്രഭാ. ഒരി
ക്കലും ഇല്ല KR. I do not feel like a father.
കോപിച്ച ഭാ. നിരൂപിച്ചാൽ ഭാവിച്ചതല്ല എന്നു
തോന്നുന്നു Mud. his passionate manner looks
not like feint. അവസ്ഥ എല്ലാമേ പറഞ്ഞു ഭാ.
കൊണ്ടു Bhr. എങ്കലുള്ളൊരു ഭാ. എങ്ങനേ അ
വൾക്കു KR. ദീനഭാ’ങ്ങളെ ഭാവിച്ചത് എന്തു Nal.
why nourish base sentiments. Often with എന്നു
as ഞാൻ എന്ന ഭാ.: താരിൽമാതല്ലയോ ഞാൻ എ
ന്ന ഭാ. Sah. ഭാവം പകരുക of changes in the
countenance etc. 4. liking, love, intention. ന
മുക്കിനി ഭക്ഷണഭാ. ഇല്ല PT. no appetite. പോ
വാൻ ഭാ. എന്നു കേട്ടു TR. എനിക്ക് ഒട്ടു യാത്ര
യും ഭാ. ഇല്ല Nal.; ഭാ. നാരീജനേ Bhr. (Loc.)
ഭാവക്ഷയം (3) visible disappointment ഭാ. പൂണ്ടു
ചിന്തിച്ചു Nal.; ഭാ’ങ്ങൾ കേട്ടു CrArj. con-
fession of helplessness.

ഭാവബന്ധനം (4) love അന്യനിൽ ഭാ. ഭവിക്ക
[Nal.

ഭാവം മനസ്സ് = മനോഭാവം f. i. അവരേ ഭാ. എ
ങ്ങനേ TR. intention.

ഭാവവികാരം change of countenance.

ഭാവശുദ്ധി integrity of character.

ഭാവാനുബന്ധം (4) being inclined towards an
object അവളുടെ ഭാ. ധരിക്കയാൽ Nal. ഭാ.
വന്നു പോയി I am once bent on it. സിന്ധു
രാജങ്കലോ ബന്ധിച്ചു നിൻ ഭാ’ന്ധനം Nal.
ഭാവാന്തരം conversion (christ.).

ഭാവന bhāvana S. (caus. of ഭു). 1. Effecting;
power of representing to oneself, imagination.
ഭാ. തന്നാലേ പുല്കി CG. not bodily, ഭാ. യാലേ
വന്ദിച്ചു Bhr. inwardly. In Vēdānta ബ്രഹ്മഭാ.
is the realization of the All One, അസംഭാ. its
first enemy, the fancy of the difference of
things, സംശയഭാ. want of implicit reliance
on the Guru, വിപരീതഭാ. the thought of body,

I, world, as if they were realities, etc. KeiN.
ഭാ. കൊണ്ടു തന്നേ സൎവ്വവും ഉണ്ടാകുന്നു Bhg.
2. reflection, meditation മാമുനിമാർ മൌലി
യിൽ ചേൎക്കുന്നു ഭാ. യാലേ ഈ പാദപരാഗം,
കേവലയായൊരു ഭാ. തന്നിലേ മേവി നിന്നു CG.
confined himself to one meditation.

ഭാവി S. (ഭൂ) 1. future; fut. tense (gram.).— ഭാ.
വാക്യം prediction. 2. (ഭാവം) holding &
expressing a sentiment പ്രിയഭാവിയായി
രിക്ക VCh. — ഭാവിനി S. a fine woman.

denV. ഭാവിക്ക 1. to represent, exhibit, show
കേട്ടില്ല എന്നു ഭാവിച്ചു Bhr.; കേട്ടതു ഭാവി
യാതേ PT.; ശോകരോഷാദികളെ ഭാവിച്ചു
Mud. (felt or feigned). കെട്ടി ഞാന്നു ചാവ
തിന്നായി ഭാ. Mud. act as if you hanged
yourself!; so neg. കാണാതേ ഭാ. to feign to
believe yourself unseen. — കലശല്ക്കു ഭാ. MR.
to show fight. രാജാവു ചിരിക്കുന്നതു പോ
ലേ ഭാവിച്ചു കൊല്ലും though he appear to
smile. 2. to assume (=അഹംഭാവം?). അ
ന്യോന്യവാഞ്ഛിതം കൊണ്ടു ഭാ’ച്ചു ഘോഷി
ച്ചു Nal. claimed each the preference for his
choice. 3. to intend നാളെ സ്വയംവരം
ഭാവിച്ചിരിക്കുന്നു Nal. സേവയും ഭാവിച്ചു
Bhr. (a dog seeking a master). Chiefly Dat.
ഊണിന്നു ഭാവിച്ചു KR. (=ഉണ്മാൻ). ഭക്ഷണ
ത്തിന്നു ഭാവിക്കുമ്പോൾ TR. പടെക്കു Bhr.
സന്ധിക്കു ഭാവിക്കിൽ ChVr. resolve & pre-
pare for. ഭാ. വേണ്ട അതിന്നിനി Sah. don’t
hope for it.

ഭാവിതം part. pass, of prec. (also: got, mixed).
ഇതിപ്പോൾ വന്നതും എനിക്കു ഭാ. KR. hoped
for.

CV. ഭാവിപ്പിക്ക f. i. അവൎക്കു സങ്കടം മനതാ
രിൽ ഭാവിപ്പിച്ചീടും Nal. I should grieve
them (al. സംഭവിപ്പി —).

ഭാവുകം S. happy= ശുഭം, സുഖം.

ഭാഷ bhāša S. (L. fari). 1. Speech, language.
2. country dialect (opp. Sanscr.). ഭാ. യാക്കി,
ഭാ. യായി പറഞ്ഞതു expressed in Mal. സീരം
കരി എന്നു ഭാ. ചൊല്ലുന്നതേ Bhg. വൈദിക
വിധി ഉണ്ടോ ഭാ. യിൽ ചൊല്ലീടാവു KR. ഭാഷാ

[ 785 ]
കേരളോല്പത്തി a K.U. in Mal. ഭാ. എന്നോൎത്തു
നിന്ദ്യഭാവത്തെ തേടീടൊല്ലാ Chintar. common
language. 3. M., പാഴ V1. (S. = definition)
pattern, shape, rule ഒരു ഭാഷയിലത്രേ രൂപം
Anj. (=ഒരു വക). ഭാ. ഇല്ലാത്തവൾ rather
ugly. ഭാ. യാക to be settled, cleared up. ഒന്നും
ഭാ. യാകയില്ല, കാൎയ്യത്തിന്നു ഭാ. യായ്‌വരുവാൻ
TR. to be mended. ഗഡുവിന്റെ പണം ഭാ.
യാക്കി അയക്കാം TR. I will arrange. കാൎയ്യ
ത്തിന്റെ ഭാ. വരികയില്ല no improvement (=
വെടിപ്പു). ഭാ. വരുത്തുക to reform, ഉഴുതു വെ
ട്ടിത്തിരുത്തി നിലത്തിന്റെ ഭാ. വരുത്തി VyM.;

ഭാ. ഒപ്പിക്ക V2. to ape.

ഭാഷകേടു want of form or order.

ഭാഷക്കാരൻ B. an interpreter.

ഭാഷണം S. talk മധുരഭാ. Mud. — അതുകൊണ്ടു
ഭാ’മായി മറ്റുള്ളവൎക്കെല്ലാം Bhr. scoffed.

ഭാഷാഭേദം dialectical difference, provincial
synonym, etc.

den V. ഭാഷിക്ക to talk, esp. lightly പൈത
ങ്ങൾ തങ്ങളിൽ ഭാ’ച്ചു നിന്നു CG. എലിയെ
പാണിഗ്രഹണം ചെയ്താൽ ജനം ഭാ’ക്കും PT.
will joke, mock, ഭാ’ച്ചു പറഞ്ഞു abused. —
പാഴിക്ക V1. to jest.

part. pass. ഭാഷിതം uttered, speech കല്യാണ
ഭാ, Bhg. നിന്നുടെ ഭാ. Nal.

ഭാഷി 1. speaking മധുരഭാ. Bhg. 2. talk-
ative V1.

ഭാഷിണി f. in Cpds. അല്പഭാഷിണിമാർ AR.

ഭാഷ്യം S. a commentary, explanation. ഭാഷ്യവാ
ൎത്തികങ്ങളും കേൾ്ക്കായി SiPu. glossaries etc.

ഭാസ്, ഭാസ്സു S. bhās (G. phōs). Light ഹാസ
ഭാസ്സും CC.

ഭാസം S. a kite or other bird കൃത്രിമഭാ. തീ
ൎത്തു Bhr.

ഭാസനം S. shining മമ ഹൃദി ഭാ. ചെയ്തീടേണം
SiPu. — so ഭാസമാനൻ UR.

ഭാസുരം S. bright, resplendent അതിഭാ’മായ
ആഭരണം Mud. ഭാ’രാംഗി VetC.

ഭാസ്കരൻ S. producing light, the sun പാക്കെ
രായ നമഃ RC. ഭാസ്ക്കരൻ രവിവൎമ്മാവു (doc.
പാറകരൻ) N. pr. the king who granted
Anjuvaṇṇam to the Jews.

ഭാസ്കരാചാൎയ്യർ the astronomer, author of
സിദ്ധാന്തശിരോമണി, born A. D. 1114.
ഭാസ്കരസുതൻ VilvP. Yama.

ഭാസ്വാൻ S. shining; the sun, AR.

ഭിക്ഷ bhikša S. (desid. of ഭജ്). 1. Begging
ഭിക്ഷെക്കു പോക; ശത്രുവിന്റെ ഭവനത്തിൽ ഭി
ക്ഷെക്കു ചെല്ലും VyM. (a curse). 2. alms ഭി.
ഇരന്നല്ലോ ഭക്ഷണം Anj. ഭി. കൊള്ളുന്ന ജനം
VCh. ഭി. തേടുക to collect alms before a temple,
paying tithes of them. ഭി. ഏറ്റു നടക്ക Anach.
so ചോദിക്ക, എടുക്ക, കഴിക്ക; ഭി. കിട്ടിയതെ
ല്ലാം ഭുജിക്ക Bhg.

ഭിക്ഷക്കാരൻ a beggar, also ഭിക്ഷവാണിയൻ
[V1.

ഭിക്ഷാപത്രം, ഭിക്ഷക്കത്തു (mod.) a begging-letter.

ഭിക്ഷാടനം S. going about begging ഭി’ത്തിന്നാ
യാചാൎയ്യനും വരും Sah. (loc. a begging
tour). പന്തീരാണ്ടു ഭി. ചെയ്ക KN.

ഭിക്ഷാദാനം S. charity V1.

ഭിക്ഷാന്നം S. food received in charity ഭി. ന
ല്ലൊരന്നം ഉണ്ടു GnP.

ഭിക്ഷാൎത്ഥി Bhg. ഭിക്ഷാശി, ഭിക്ഷു, ഭിക്ഷുകൻ
S. a beggar.

ഭിണ്ണൻ bhiṇṇaǹ (aC. biṇ stout, Tu. buṇa
pole). Stout, heavy അമ്പങ്ങു ഭിണ്ണനും കൊ
ണ്ടൊരുനേരം RS. the blockhead (Rāvaṇa).
ഭിണ്ണാകാരം gross (fr. പിണ്ഡം).

ഭിണ്ഡിപാലം bhiṇḍibālam S. (& ഭിന്ദി —).
A short arrow shot thro’ a tube= പിന്നെറ്റു
തടി RC; ഭി’ങ്ങൾ ഈട്ടികൾ SitVij. മുല്ഗരഭി’
ലതോമരപാശങ്ങളും DM. etc.

ഭിത്തി bhitti S. (ഭിദ് L. findo, bite). 1. = ഭേ
ദനം. 2. a wall of earth or masonry, parti-
tion-wall കല്ലുകൊണ്ടു ഭി. MR. ചിത്തരബിത്തി
മേൽ RC. a painted wall. ചിത്രങ്ങൾകൊണ്ടു
വിളങ്ങി നിന്നീടുന്ന ഭി. കൾ, നീലക്കൽകൊണ്ടു
പടുത്തു ചമെച്ചിട്ടങ്ങോലക്കമായൊരു ഭി. CG.
ഭി. ക്കു താഴേ Mud. ആനകൾ ഭി. കുത്തിത്തകൎത്തു
Nal. ബ്രഹ്മാണ്ഡഭി. ഭിന്നമായ്‌വന്നിതോ Sk. (of
a great noise), the firmament അണ്ഡഭി. യിൽ
തട്ടി Sk.

ഭിന്നം S. (part. pass, of ഭിദ്). 1. burst, split

[ 786 ]
ഭിന്നമായി Bhr. (an egg). ഭി’മായൊരു ഹൃദ
യോദരാന്തരേ DM. cleft, wounded. — ഭിന്ന
മാക്ക to tear, scatter (often with ഛിന്നം)
to wound, Sk. 2. different, diverse. 3. de-
feat ഭിന്നം വന്നീടും തവ Sk. 4. Tdbh.
(C. ബിന്നഹം=വിജ്ഞാപനം) a petition TR.

ഭിന്നത S. division, sect; schism.

ഭിന്നമതികൾ (mod.) dissenters (Eccl.).

ഭിന്നഹീനം Bhg. freed from dualism.

denV. ഭിന്നിക്ക 1. to split, be scattered. 2. v. a.
to rend ഭൂമിയെ കാൽകൊണ്ടു ഭി’ച്ചു KR.;
also to cause difference V1.

VN. ഭിന്നിപ്പു discord V1.

CV. ഭിന്നിപ്പിക്ക V1. to oanse discord.

ഭിന്നോദരൻ (mod.) a step-brother, ഭിന്നോദരി
a step-sister (having different mothers).

ഭിഷൿ bhišak S. (bhišaǰ S. to heal). A physi-
cian ഭിഷക്കിനെ Mud. വിഷഭി. Bhr. ഭിഷക്കു
കൾ Nid.

ഭീ bhī S. Fear (= ഭയം).

ഭീകരം S. terrific ഭീ’മായ കായം, അതിഭീ’മാ
യ്‌വരും VCh.

ഭീതൻ S. (part. pass.) afraid ഭീതരായി നില്ലാ
തേ CG. ഭീതനാം ക്ഷൌരകൻ PT. അസത്യ
ഭീതനായി KR. fearing to break his promise.

ഭീതി S. fear കൊണ്ടകൈക്കു ഭീതി (opp. ആശ)
prov. പ്രസാദം ലഭിപ്പാൻ ഭീ., വെന്തു പോം
എന്നോൎത്തൊരു ഭീ., ദോഷം ചെയ്കയിൽ ഭീ.
Bhr. ഭീ. ജ്വരം പിടിപ്പെട്ടു വിറെച്ചു PT.
ഭീതിദലോകം PP. hell.

ഭീമം S. awful അടവി ഭീമമായിരിക്കുന്നു KR.

ഭീമൻ N. pr., also ഭീമസേനൻ Bhr. the
2nd Pāṇḍu prince.

ഭീരു S. timid ഭീരുഭീരുവായുള്ള പേടമാൻമിഴി
KR. my most timid wife. ഭീഷണിവാക്കു
കൊണ്ടു ഭീരുക്കൾ ഭയപ്പെടും PT. cowards.
വീരരിൽ ഭീരുവെ അകറ്റേണം VCh.

ഭീരുത, — ത്വം cowardice.

ഭീരങ്കി, see ബീ — (T. പീ— ). A great gun.

ഭീഷണം bhīsaṇam S. (caus. of ഭീ). Frighten-
ing മഹാവനം ഭീ. ഭയങ്കരം Nal. ദണ്ഡിയെ
ക്കാൾ അതിഭീ’മായി CG. — അധികഭീഷണനായ

കാശ്മീരനാഥൻ Mud. awful. ഭീ’മായുള്ള വാക്കു
കൾ Mud. threats.

ഭീഷണി 1. a form of Kāḷi. 2. frightening
ഭീ. കാട്ടുക, ഭീ. പ്രകാരത്തെ ചെയ്ക Nal.
to terrify; esp. of threats ഭീരുവാം നിന്നുടെ
ഭീ. കേട്ടപ്പോൾ SG നിന്നുടെ ഭീ. നമ്മോടു
കൂടുമോ KR. thy menaces will not affect me.

ഭീഷ്മം = ഭീമം S. — ഭീഷ്മർ N. pr. son of Santanu.

ഭുക്തം bhuktam S. (part. Pass. of ഭുജ് I.). Eaten,
enjoyed. ഭു. അവൎക്കു കൊടുപ്പതിന്നു Pat R. a meal.
ഭുക്തശേഷംs. orts.

ഭുക്തി S. 1. eating, a meal ഭു. ക്കു വ്യഞ്ജനം Sah.
(necessary). 2. fruition, possession = ഭോ
ഗം, അനുഭവം f. i. ഭുക്തിക്കാർ VyM. = അനു
ഭോഗികൾ. — ഭക്തരെ രക്ഷിച്ചു ഭു. മുക്തികൾ
ചേൎക്ക Bhr. (= സ്വൎഗ്ഗം).

ഭുക്തിശാലാന്തരേ ചെന്നു (2) Mud. entered the
dining-hall.

ഭുഗ്നം bhuġnam S. (part. pass, of ഭുജ് II., Ge.
biegen). Bowed, bent, curved.

ഭുജ S. the arm; the side of a geometrical
figure (opp. ഭൂമി the base, & മുഖം). ഭുജകൾ
രണ്ടും തങ്ങളിൽ കൂടുന്ന കോൺ, ഭുജെടെ
തെക്കേ പാൎശ്വം, ഭുജാകോടികളുടെ വൎഗ്ഗ
യോഗം Gan.

ഭുജ S. the arm (curve); ഭുജബലം AR. = കൈ
യൂക്കു.

ഭുജഗം, ഭുജംഗമം S. a snake (ഭുജംഗി f. PT.).

ഭുജപത്രം, see ഭൂൎജ്ജം, a birch.

ഭുജഭവകുലം S. Kšatriyas AR.

ഭുജാന്തരം S. the breast, chest Bhg.

ഭുജിക്ക bhuǰikka S. (see ഭുക്തം). 1. To enjoy
ദിവ്യഭോഗങ്ങൾ നന്നായി ഭുജിച്ചു സുഖിച്ചാലും
KR.; ഇവ്വണ്ണം ഉണ്ടായ സന്തോഷം എന്നോടു
കൂട ഭു. VilvP. രാമൻ രാജ്യം ഭു’ക്കും വനപ്ര
ദേശത്തെ ഞാൻ ഭു’ക്കും KR. നരകം ഭു. Bhg.
2. to eat.

CV. ഭുജിപ്പിക്ക to make to enjoy or eat മാൎജ്ജാ
രനെക്കൊണ്ടു ഭു. Bhg. വിപ്രരെ മൃഷ്ടമായി
ഭു’ച്ചു SiPu. വരുന്നവൎകളെ മൃഷ്ടമായി ഭു’ച്ചീ
ടേണം KR. നിന്നെ ഭു’ച്ചീടാം Sil. I can
help you to a meal.

[ 787 ]
ഭുജിഷ്യൻ S. (useful), a servant.

ഭുവനം bhuvanam S. (ഭൂ). The world ഭുവന
ത്രയം & ൟരേഴു ഭു’ങ്ങൾ KR.

ഭുവനി T. M. the earth പുവനിക്കും എല്ലാം RC.
ആരുള്ളു ഭു. യിൽ KR. ഭു. സ്ഥലം തന്നിൽ
Pat R.

? ഭുവനത kingdom? ഭു. മുടിച്ചും ChVr. [al. ഭുവ
[മപി].

ഭുവനേശ്വരൻ Lord of the universe ഭു. വിഷ്ണു AR.

ഭുവലോ഻കം (S. bhuvas, 2nd world, sky). The
space between the earth & the sun.

ഭുവി bhuvi S. 1. Loc. of ഭൂ. On earth, Bhg.
2. T. C. M. the earth അടൽപ്പുവിതന്നിൽ,
അമ്പരവും പുവിയും നടുങ്ങും RC. ഭുവിയിൽ ഇറ
ങ്ങിനാൻ PatR.

ഭൂ S. (to be ഭവിക്ക) the earth, ഭൂവാദി അഞ്ചും
Anj. the elements. ഭൂവിങ്കൽ Bhr.

ഭുകമ്പം S. an earthquake ഭുമികുലുക്കം.

ഭുഗോളം, — ചക്രം, — മണ്ഡലം S. the terrest-
rial globe.

ഭൂതലം AR., — ലോകം S. the earth.

ഭൂദാനം S. grant of land; burying.

ഭൂദേവൻ, — സുരൻ S. a Brahman; f. ‍ഭൂദേവി
Tellus.

ഭൂധരം S. a mountain.

ഭൂപതി, — പൻ, — പാലൻ S. a king, so ഭൂഭൃ
ത്തുകൾ Mud.

ഭൂഭാരം S. 1. the burden earth has to bear
പാതിയും പോയിതു ഭൂ. ഇന്നു AR. thro’ the
death of an enemy. 2. B. kingly govern-
ment.

ഭൂവാസികൾ V1. inhabitants of the earth,
men; = അമ്പലവാസി (loc).

ഭൂതം bhūδam S. (part. pass. of ഭൂ). 1. Been,
become in many Cpds. ഭൂഭാരഭൂതരായ (രാജാ
ക്കൾ) Sah. സൎവ്വലോകാധാരഭൂതയാം ദേവി DM.
കാരണഭൂതൻ Bhg. ഭസ്മീഭൂതൻ KR. 2. past
ഭൂതകാലം past tense (gram.) 3. an element
പഞ്ചഭൂ. vu.; ഭൂതങ്ങൾ നാലേ ഉള്ളു എന്നാക്കി UR.
(by inundation). 4. a being, ghost, pl. ഭൂതാ
ക്കൾ Bhg. chiefly malignant, also guardian
spirit പൊന്നു കാക്കുന്ന ഭൂ. പോലേ prov.
5. dress of a demon നാണംകെട്ടവനേ ഭൂ. കെ
ട്ടും (കെട്ടിക്കൂടു) prov. = കോലം.

ഭൂതക്കണ്ണാടി (3) mod. a microscope.

ഭൂതക്കാൽ V1. a swelled foot (4).

ഭൂതഗ്രസ്തൻ a demoniac = ഉറഞ്ഞവൻ — [ഭൂതഗ്രാ
ഹി (mod.) an exorcist].

ഭൂതത്താൻ (4) a demon, hon. (കരിഭൂ —).

ഭൂതനാഥൻ Siva, as worshipped on the Pāṇḍi
frontier in ഭൂതപാണ്ഡ്യം KM.

ഭൂതപ്രയോഗം (4) conjuration.

ഭൂതപ്രേതപിശാചുക്കൾ ഒഴിയും Tantr.

ഭൂതബലി MC. (— യിൽ തൂകുന്ന അന്നം) & ഭൂത
യജ്ഞം V1. sacrifice to demons.

ഭൂതസഞ്ചാരം & ഭൂതാവേശം possession by a
demon; ഭൂതാവിഷ്ടൻ, ഭൂതഗ്രസ്തൻ possessed.

ഭൂതസ്ഥാനം a demon temple ചാലിയരേ ഭൂ. jud.
= കാവു.

ഭൂതി S. 1. being; riches, prosperity ശക്രമന്ദി
രത്തിൻഭൂതി Nal. തന്നുടേ ഭൂ. ഉണ്ടായതിൻ കാ
രണം CG. ഭൂതിദയായുള്ള ഭൂമി CG. ഭൂതിസം
വൎദ്ധനം SiPu. creating wealth. 2. ashes,
ഭൂ. യായിക്കിടക്ക Brhmd. burnt. 3. M.
appetite, longing (V1. പൂതി sense, care)
തന്റെ ഇഷ്ടത്തിന്നും ഭൂതിക്കും ഒക്കേണ്ടേ vu.
പഞ്ചഭൂതി Anj. (മൺ — പെൺ — പൊൻ —
തിമ്പൂതി etc. see പൂതി).

ഭൂതേശൻ S. = ഭൂതനാഥൻ.

ഭൂദാനം, ഭൂപൻ etc., see ഭൂ.

ഭൂമി bhūmi S. = ഭൂ 1. The earth. 2. land,
estate രണ്ടു മൂന്നു ഭൂമികൾ ഇരിക്കുന്നു ഇത്ര പൊ
തിപ്പാട് എന്നു നിശ്ചയം ഇല്ല jud. കുറ്റിക്കു പു
റമുള്ള ഭൂമി അളന്നു TR. (of പറമ്പു); നമ്മുടെ
കല്പനെക്കകപ്പെട്ട ഭൂമി TR. my principality.
3. a place. 4. the base, as of a triangle ഭൂമി
ക്കു വിപരീതമായിട്ടു ഭൂമിയോളം ഒരു സൂത്രം
Gan. (= ലംബം).

ഭൂമികുലുക്കി “shaking the earth.” 1. a big gun
KU. 2. a bird Copsychus saularis. D.

ഭൂമിജൻ S. the planet Mars, ചൊവ്വ.

ഭൂമിപൻ S. a king CG. = ഭൂപൻ.

ഭൂമിപടം (mod.) a map.

ഭൂയഃ bhūyas S. (Compar. of ബഹു?). 1. More,
ദേവസേവാക്രമം ഭൂയോപി കേൾ്ക്കേണം SiPu.
yet more. 2. again ഭൂയോപി ഭൂയോപി VetC. =

[ 788 ]
പിന്നേയും. — ഭൂയാൻ m. larger; ഭൂയിഷ്ഠം S.
Superl. most.

ഭൂരി S. (fr. ബഹു?) much, many ഭൂരികളായ
സൂരികൾ Anj.; ഭൂരികാരുണ്യവാൻ AR. ഭൂ
രിലക്ഷ്മീകരം SiPu. ഭൂരിയായിട്ടും സ്വല്പമാ
യിട്ടും Bhg.

ഭൂരുഹം bhūruham S. (ഭൂ). A tree, VetC.

ഭൂൎജ്ജം bhūrǰam & bhūrǰapatram S. A birch-
tree, the bark of which was used for writing,
& for winding round the Hooka-snake (vu.
ഭുജപത്രം).

ഭൂഷണം bhūšaṇam S. Decorating; ornament
മരുന്നുപെട്ടി വന്നതുകൊണ്ടു വളരേ ഭൂ. ഉണ്ടാ
യി TR. helped to perfect the feast. നമ്മുടെ
മാനമൎയ്യാദ പോലേ നടത്തി തരുന്നതല്ലോ കു
മ്പഞ്ഞിക്കു ഭൂ. TR.; ആയ്ത് ഒക്കയും അങ്ങേക്കു ഭൂ.
എന്നുവെച്ചാൽ എനിക്കും ഭൂ. തന്നേ (epist.). ദൂ
ഷണം പറഞ്ഞാൽ അതും ഒരു ഭൂ. Bhg.

ഭൂഷ S. id. ഭൂഷാദികല്പനം Nal. inventing
ornaments.

ഭൂഷിതം S. (part. pass.) adorned, decorated.

ഭൃഗു Bhr̥ġu S. N. pr. The grandfather of Ja-
madagni, a Rishi.

ഭൃഗുനന്ദനൻ = ഭാൎഗ്ഗവൻ KM.

ഭൃംഗം bhr̥ṅġam S. (ഭ്രമ്). A large bee = വണ്ടു
f. i. ഭൃ’ങ്ങൾ ഉല്പലത്തിൽ ചാടുമ്പോലേ (good
omen), പാടിത്തുടങ്ങിനാർ ചിത്തം തെളിഞ്ഞ
ഭൃ’ങ്ങൾ CG. — In compar. നിൻ അപാംഗമാം
ഭൃംഗമണ്ഡലി Nal.

ഭൃംഗാരം S. a golden vase കാഞ്ചന ഭൃ’ത്തിൽ ത
ണ്ണിനീർ എടുത്തു KR.; also ഭൃംഗാരകം Bhg.

ഭൃംഗാരാമം S. a garden for bees; met. വിദ്വൽ
ഭൃ’മൻ AR. Rāma who is like a garden for
truth-seeking bees.

ഭൃംഗാവലി S. a swarm of bees വണ്ടിനം.

ഭൃതൻ bhr̥δaǹ S. (part. pass. of ഭൃ = ഭരിക്ക).
Maintained, hired; a servant.

ഭൃതി S. support, wages ഭൃതികൊടുത്തഥ ഭൃതിന
യവനും KR.

ഭൃത്യൻ S. to be maintained, a servant ഭൃത്യജന
ത്തെ അയച്ചു KU. ഭൃത്യപ്പണിക്കു സ്ത്രീയെ ഇ
രുത്തി TR.

ഭൃത്യത S. servitude.

ഭൃശം bhr̥šam S. Intensely, quickly, often ദിവ
സത്രയം കഴിഞ്ഞു ഭൃശം AR. (nearly expletive).

ഭൃഷ്ടം bhr̥šṭam S. (part. pass. of ഭ്രജ്). Fried.

ഭേകം bhēɤam S. (ഭീ?). A frog. Tdbh. ഭേക്കൻ.
മുഷകരന്മാരായുള്ള ഭേക്കങ്ങൾ PT. — ഭേകികൾ
വെള്ളത്തിൽ ചാടും Bhg.

ഭേത്താവു bhēttāvu̥ S. (ഭിദ്). A splitter;
traitor.

ഭേദം S. 1. fissure; division; sowing discord.
2. difference വേഷംകൊണ്ടു ഭേ. വരുത്തു
ക Nal. to distinguish. നമ്മളിൽ ഏതൊരു
ഭേ. ഇല്ലേ TP. are we not of different rank?
താങ്ങളും അവരും ഒരു ഭേ. ഇല്ലാത്തവണ്ണം
TR. as if you both were one. അവരും പു
ല്ലും ഭേ. ഇല്ല Nal. മൎത്യനും പശുക്കളും ഏതു
മേ ഭേ. നാസ്തി PT. (with Nom.). കേശവ
ശിവന്മാരിൽ ഒരു ഭേ. നിനെക്കൊല്ല Anj.;
അവനാരേയും ഭേ. ഇല്ല Bhg. ഇല്ലൊരു ഭേ.
എനിക്കാരും Bhr. I treat all alike, no pre-
ference. ഗോചണ്ഡാലാദിഭേ. സമത്വം എ
ന്ന ഭാവം സിദ്ധിക്കേണം Bhg. 3. species,
kind. 4. change, esp. for the better ഒട്ടും
ഭേദമായിട്ടില്ല, ദണ്ഡത്തിന്നു ഭേ. വന്നാൽ, ദീ
നം അസാരം ഭേ. ഉണ്ടു, ദീനം കുറഞ്ഞൊന്നു
ഭേ. വന്നാൽ TR. ഭേ. വരുത്തുക to cure,
improve. തീൎപ്പു ഭേ. വരുത്തി MR. altered
the decree (= മാറ്റി).

ഭേദപ്പെടുത്തുക (mod.) to alter, amend.

ഭേദനം S. dividing. തൻ വചനഭേ. കൊണ്ടി
പ്പോൾ Mud. succeeded in sowing dissensions.

ഭേദപ്പൊയ്കൾ (2) illusions based on the diffe-
rences of things, KeiN.

ഭേദാഭേദങ്ങൾ (3) various items, നമുക്കുള്ള വ
ഹെക്ക എടുക്കുന്ന ഭേ. TR. taxes etc.

ഭേദി S. 1. breaking. 2. dissolvent. അന്നഭേ.,
മാംസഭേ. digesting. 3. purgative; evacua-
ting; looseness of bowels V1. (med. opp. to
ഗ്രാഹി).

denV. ഭേദിക്ക 1. v. n. to be cleft, split കവ
ചം ഭേദിച്ചു വീണു UR.; അമ്പെയ്തു ഭേദിച്ചു
പോയ മൃഗം Bhr.; ഭേരീരവംകൊണ്ടു കൎണ്ണ

[ 789 ]
രന്ധ്രങ്ങൾ ഭേ. Nal.; മേദിനി ഭേദിക്കും KR.
ഭേദിച്ചു പോക to disagree, be dissolved.
2. to be healed, mended ഇവ ചികിത്സി
ച്ചാൽ ഭേദിക്കും VCh.; പേൎത്തു താൻ പറ
ഞ്ഞാലും ഭേദിയാ മൂൎഖഭാവം KR. 3. to doubt
ഉരെപ്പാൻ ഒരുവൎക്കും പേതിക്കരുതായും പ
രമാനന്ദവും നീയേ RC. 4. v. a. to split
അശ്വങ്ങളെ ശരങ്ങളാൽ ഭേദിച്ചു KR. ഭവ
നം ഭേദിച്ചു കളവു ചെയ്ക house-breaking.

CV. ഭേദിപ്പിക്ക f. i. അവരെ തമ്മിൽ ഭേദിപ്പി
ച്ചീടും എന്നു പുത്രനെ ശങ്കിച്ചു Mud. he fear-
ed his son might contrive to divide them,
cause disunion.

ഭേദ്യം S. 1. to be distinguished or changed,
cured V1. 2. = ഭേദനം f. i. ഭേദ്യത്തെ ചെ
യ്തീടിലും ഭേദിക്കയില്ല PT. disunion. 3. M.
torture പലപ്രകാരേണ ഹിംസിച്ചു ഭേദ്യം
ചെയ്തു TR. = ദണ്ഡപ്രയോഗം (like ഭേദി,
it means to dissolve, break any obstinacy).

ഭേരി bhēri S. A kettle-drum = പെരിമ്പറ, with
അടിപ്പിച്ചാൻ Bhr. താക്കി, തല്ലുന്നു, മുഴക്കിച്ചു
CG. തടിച്ച ഭേ. അടിച്ചു KR. — also പേരിക V1.

Compar. ഭേരി കോരും മൊഴിയാൾ, ഉരുപേരി
കിളർ ചൊല്ലാൾ, ഭേരിമേൻചൊല്ലാൾ RC.

ഭേരിനാദം (പൂരിച്ചെങ്ങും CG.) & ഭേരീരവം
Bhr. the sound of a kettle-drum.

ഭേഷജം bhēšaǰam S. (ഭിഷ). Medicine ഭക്തി
ഒഴിഞ്ഞില്ല ഭേ. ഏതും AR.

ഭൈക്ഷം bhaikšam S. (ഭിക്ഷ്). 1. Begging
കുന്തിയും ഭൈക്ഷകാലേ കാണാഞ്ഞു Bhr. 2. alms
ഭൈ. ഏറ്റു Bhr.

ഭൈരവം bhairavam S. (ഭീരു, but vu. ഭൈ
രം = വൈരം anger). Horrid ഭൈ’മായ രൂപം
KR. ഭൈരവരസം the emotion of horror, in po.

ഭൈരവൻ S. N. pr. a Sivamūrti, or Para-
dēvata, riding on a dog (worshipped in
Saktipūǰa).

ഭൈരവി S. a form of Kāḷi പൂതന എന്നൊരു
[ഭൈ. CG.

ഭോ bhō S. (bhōs, Voc. of ഭവാൻ). Ho! ha!
halloo! ഭോഭോജള ദുൎയ്യോധന ChVr. Brhmd. fie!

ഭോക്താ bhōktā S. (ഭുജ്). An enjoyer, pos-
sessor. നീ രാജ്യഭോക്താവു AR. ruler in fact,

not in name. കൎത്തൃത്വഭോക്തൃത്വവും SidD.
possession. — ഭോക്തുകാമൻ PR. wishing to eat.

ഭോഗം bhōġam S. 1. (ഭുജ് I.) Fruition, enjoy-
ment അവളോടു ഭോ. ഭുജിക്കുന്നേരം KR. — crop,
produce. 2. the right of possession f. i. of
hunting V1. any part of a house or estate
belonging to the Janmi. ദേഹഭോഗം a yearly
present given by the tenant on കുടുമനീർ f. i.
10 cocoanuts, 1 jackfruit, 1 bunch of Arecas,
1 plantain bunch. രാജഭോ. etc. 3. hire, price
of a woman V1. 4. (ഭുജ് II.) a snake’s body
& expanded hood.

ഭോഗപാത്രം genitalia.

ഭോഗഭൂമി 1. = സ്വൎഗ്ഗം. 2. a happy land
(opp. കൎമ്മഭൂമി).

ഭോഗശീല = കാമിനി; = ഭോഗസ്ത്രീ = ഭോഗിനി.

ഭോഗാഭിലാഷം sensuality ഭോ. എന്തിങ്ങനേ
AR.

ഭോഗി S. (1) luxurious, a sensualist ഭോഗി
കൾക്കു മോക്ഷത്തിന്നിഛ്ശയില്ല Bhg. (4) a
serpent ചന്ദനക്കുന്നിൽനിന്നിറങ്ങുന്ന ഭോഗി
കൾ CG.

ഭോഗിനി f. a concubine. — (see ബോയി).

ഭോഗിസത്തമൻ (4), ഭോഗീശൻ Bhr. = സ
ൎപ്പരാജൻ.

denV. ഭോഗിക്ക to enjoy (നാരിയെ KR.).

ഭോഗേഛ്ശ love of pleasure ഭോ. വിട്ടു Bhg.

ഭോഗ്യം S. fit to be enjoyed; usufruct.

ഭോജൻ bhōǰaǹ S. (ഭുജ്). Liberal; N. pr. a king
of Ujjaini.

ഭോജനം S. eating ഭോ. കഴിഞ്ഞൊഴിഞ്ഞാശു
പോകരുതു Bhr. food; a meal of rice etc.

ഭോജനപ്രിയൻ a glutton, gormand.

ഭോജ്യം S. edible, victuals. അന്നാദിഭോ’ങ്ങൾ
ഭുജിപ്പിച്ചു Bhg.

ഭോഷൻ bhōšaǹ & പോഴൻ (aC. bōl̤a, C.
Tu. bōra, C. Te. bōḍa hornless, bald, shorn).
Fool ഐമ്പതു ഭോഷന്മാരുടെ മുമ്പനാം വമ്പൻ
KumK. a great fool. ദുൎന്നയന്മാരെ ചെന്നു സേ
വിക്കുന്നവൻ ഭോ. Nal. — fem. ഭോഷിണി po.
ഭോഷത്തി Arb.

abstr. N. ഭോഷത്വം folly. ഭോ. ആയതെനിക്കു

[ 790 ]
Bhg. I was a fool. ഇത്തിരയും പോഴത്വം
ഉണ്ടോ എനിക്കു TP. (അറിവില്ലാത്തവന്റെ
പോഴത്തം & vu. — യ — prov.) — also ഭോ
ഷത്തരം B.

ഭോഷം a local feast, chiefly of the 4th night
after a Brahman’s marriage.

ഭോഷത്തല loc. a block-head.

ഭോഷ്കു bhōšku̥ (see prec. & പൊയി. In S.
ഭോഷ്കാരം wind from behind). Lie ഭോഷ്ക്കുണ്ടാ
ക്കി PT,; സൈരന്ധ്രി എന്നൊരു ഭോ. പറഞ്ഞ
തും Nal.; തവ കീൎത്തികൾ ഒക്കയും ഭോഷ്കെന്നു
ള്ളതു നിശ്ചയം KR. — ഭോഷ്കല്ല truly (inserted
anywhere f. i.) നിന്നാണ ഭോഷ്കല്ലേതും Nal.
ആ ഭാരം ഭോ’ല്ല നിണക്കു മുഴുത്ത പാരം CC.

ഭൌതികം bhauδiɤam S. (ഭൂതം). Appertaining
to demons or elements; a long trumpet; V1.

ഭൌമം bhaumam S. (ഭൂമി). Terrestrial ഭൌ. എ
ന്നിരിക്കിലും VCh. — also ഭൌമ്യകൂലി Nasr.
earthly reward.

ഭ്രംശം bhrahmšam S. Falling, as from a dignity
സ്വസ്ഥാനഭ്ര. വന്നുപോം Bhg. = പാതിത്യം.

denV. ഭ്രംശിക്ക, part. pass. ഭ്രഷ്ടം.

ഭ്രമം bhramam S. (S. bhram, L. fremo). 1. Whirl-
ing, flying about & humming of insects. —
In med. = ചുഴല്ച Asht.; കാലചക്രഭ്ര. പാൎത്തുക
ണ്ടാൽ Bhr. 2. straying, error ഭ്ര. വരുമാറു
KR. so as to mislead the pursuer. 3. per-
turbation, confusion of mind അസാരം ഭ്രമമായി
രിക്കുന്നു TR. somewhat deranged (= ബുദ്ധിഭ്ര.).
മാനസേ ബാഹ്യാന്തരഭ്രമഹീനനായി Brhmd.
(thro’ Yōgam). ഭ്ര. കൂടാത്ത fearless. 4. sur-
prise, stupor.

ഭ്രമ (S. ഭ്രമി) whirling പെരിയ കാലചക്രഭ്രമ
യിൽ ഉഴന്നീടും, ജനിമൃതിഭ്രമയും ഒഴിയും
KeiN. (read ഭ്രമി).

ഭ്രമണം S. whirling V1.

ഭ്രമരം S. a bee.

denV. ഭ്രമിക്ക 1. to stray, wander about അ
ങ്ങുമിങ്ങും ഭ്രമിച്ചു PT.; മഹീചക്രം ഒക്കഭ്രമി
ച്ചവർ Nal.; to revolve as a wheel. 2. to be
stupified ഭ്രമിക്കയും അരഞ്ഞാണം പറിക്ക
യും MM. (symptoms of delirium). അതിന്നാ
രും ഭ്രമിയായ്ക Bhg. let none despair. 3. to

be amazed. ആദിത്യൻ എന്നു ഭ്രമിച്ചാർ CC.
wondered at it as if it was the sun. 4. to
be biassed, charmed അവന്റെ പ്രബലത
കൊണ്ടു താലൂക്കകാർ ഭ്രമിച്ചു MR. 5. v. a.
to fall in love with മാണികളും മടവാരെ
ഭ്രമിച്ചീടും; കൎത്തും ഭ്രമിക്കുമവൻ മഹാകൎമ്മ
ങ്ങൾ Sah. desire. അവളെ കണ്ടു ഭ്രമിച്ചു.

CV. ഭ്രമിപ്പിക്ക to stupify, astound, perplex ഓ
രോരുത്തരെ പറഞ്ഞു ഭ്ര’ച്ചു MR. by threats.

ഭ്രഷ്ടൻ bhrašṭaǹ S. (part. pass. of ഭ്രംശ്).
Fallen, degraded സ്ഥാന-, ജാതി-, ജന്മഭ്ര-.V1.
outcast. രാജ്യഭ്ര’നായി deprived of crown or
home. ഭ്ര’നല്ലാത്തവനെ പുറത്താക്കിയും ഭ്ര’നെ
കൂട്ടത്തിലാക്കി രക്ഷിക്കയും Sah.

ഭ്രഷ്ടം (part. pass.) 1. fallen. 2. degradation,
loss of privilege പ്രജകളെ ഹിംസിച്ചു ധൎമ്മ
ഭ്ര. ചെയ്‌വാൻ TR. to destroy their religion —
vu. ഭ്രഷ്ടു f. i. അതിനാൽ ഭ്രഷ്ടില്ല Anach.
no loss of caste. അമ്പലങ്ങളെ ഭ്രഷ്ടു ചെയ്തു
TR. defiled.

ഭ്രഷ്ടത excommunication, degradation.

ഭ്രാജിഷ്ണു bhrāǰišṇu S. (ഭ്രാജ് = അഭിരാജ L.
fulgeo). Bright, splendid.

ഭ്രാതാവു bhrāδāvu̥ S. & ഭ്രാതൃ (ഭൃ). Brother.
ഭ്രാത്രീയം S. fraternal.

ഭ്രാന്തൻ bhrāndaǹ S. (part. of ഭ്രമ്). 1. Roam-
ing, confused. 2. mad; also N. pr. a Para-
dēvata ഭ്രാന്തജളബധിരാന്ധമൂകൈസ്സമം സഞ്ച
രിച്ചു Bhg. walking with the mad, silly, blind,
etc., the highest സന്ന്യാസം.

ഭ്രാന്തി 1. S. whirling, error, madness കാമ
ഭ്രാ. etc. ജലസ്ഥലഭ്രാ. Bhg. fancying there
is water where none is to be found. 2. M.
(loc.) a mad woman ഭ്രാന്തികൾ B. ഭ്രാന്തി
ച്ചി (better ഭ്രാന്ത, ഭ്രാന്തമാർ).

ഭ്രാന്തു Tdbh. delirium; madness. തന്നേത്താൻ
മറക്കയും പിരാന്തു പറകയും MM. delirious.
ഭ്രാ. പറയുന്നതു തീരും Tantr. ഭ്രാ. പിടിക്ക to
go mad. ഭ്രാന്തുണ്ടിവൎക്ക് എന്നു ചൊല്ലുവോർ
CG. പുത്രഭൎത്താവെന്നുള്ളൊരു ഭ്രാന്തുകൾ KR.
absurd notions. — Hence ഭ്രാന്താളി, ഭ്രാന്താ
ളിത്വം (loc.) madness.

[ 791 ]
ഭ്രാന്താ A Veranda മാളികമഞ്ചങ്ങൾ ഭ്രാ. തളങ്ങ
ളും Sk.

ഭ്രാമരം bhrāmaram S. (ഭ്രമരം). White honey
[GP. (തേൻ 484).

ഭ്രൂ bhrū S. (G. ophrys). An eyebrow ഭ്രൂചലനാ
ദികൾകൊണ്ടു സംഭാവനം ചെയ്തു AR. = പുരി
കം ഇളക്കി, also ഭ്രൂസംജ്ഞ.

ഭ്രൂകുടി S. a frown.

ഭ്രൂലത an eyebrow (കുലവില്ലു 275).

ഭ്രൂണം bhrūṇam S. (ഭൃ). The foetus, embryo
ഭ്രൂണഹരനുടെ പാപം KR. (also ഭ്രൂണഹാ). —
ഭ്രൂണഹത്യയും ചെയ്ക Bhg. to produce abor-
tion.

മ MA

മ is often pronounced where വ is original (അതി
ന്മണ്ണം from വണ്ണം; മിന fr. വിന; മണ്ണ &
വണ്ണ); also vice versa (മസൂരി, മിഴുങ്ങുക). Initial
മ is in other dialects also represented by ന
(മയിർ, മയിൽ, മൊഴി).

മകം maɤam 1. Tdbh. of മഘ. The 10th constel-
lation (Regulus). മകമാം നാളന്നു KR. മകം
പിറന്ന മങ്ക prov. 2. a feast shortly after
ōṇam. 3. T. aM. Tdbh., of മഖം a sacrifice
മകോദരന്മുടിവിനാലേ മകങ്ങൾ നൂറുടയവാ
നോർ RC. pleased as with 100 sacrifices.

മകണി maɤaṇi & മോണി The last dwarfish
fruits of the plantain bunch. (T. മോണം =
പഴവറ്റൽ or fr. മകു, മകൻ).

മകൻ maɤaǹ 5. A son, vu. മോൻ TR. മകൾ
a daughter; pl. മക്കൾ children (esp. sons
മക്കളും മകളരും Bhr.); com. ആൺ —, പെൺ
മക്കൾ; also the young of animals ആനകളും
പിടികളും മക്കളും കൂടി VilvP.

മക്ക (ൾ) ത്തായം, (Tdbh. of ദായം) the right of
sons to inherit, as distinguished from മരു
മക്കത്തായം, f. i. ഞങ്ങളുടെ മാൎഗ്ഗം മക്കത്തായ
മൎയ്യാദ ആകുന്നു MR. (a Mussulman).

മക്കത്തായക്കാർ are Nambūδiri, Paṭṭar, Em-
brāǹ, Mūssaδu̥, Iḷayaδu̥, Tangaḷ, Nambiḍi,
Kōmaṭṭi, Veišyaǹ, Nambiachaǹ, Chākyār,
Aḍigaḷ, Piḍāraǹ, Poδuwāḷ, Viḷakkatta
r̀awaǹ, Īrankolli, Mūtta Cheṭṭiyaǹ, Kam-
māḷar, Tandaǹ, Īl̤awar, Cher̀umar. Some
Chāliyar, Jēḍar, Kaikōḷar, Kaṇiyāǹ; Tīyar
(between Kaḍattuwanāḍu & Travancore).

മക്ക(ൾ) സ്ഥാനം title of some barons, as of
Nīlēšvara Rāja under Kōlatiri KU.

മകയിരം maɤairam & മകയിൎയ്യം (S. മൃഗ
ശീൎഷം). The 5th constellation, head of Orion.
മകീരം മുന്നൽ നടന്ന കന്നിയിൽ (astrol.).

മകരം maɤaram S. 1. A marine monster, horned
shark? 2. a sign of the zodiac (മ. വന്നാൽ
മറിച്ചെണ്ണേണ്ട prov.), Capricornus മകരത്താൻ
(hon.). 3. the 10th month (Jan. Febr.) കന്നി
വിളയും മകരവിളയും TR. the crop of January.
So മകരപ്പൂപ്പു & മകരപ്പൂ 689, also മകരം വിള
നെല്ലു മൂന്നു പോയി; മകരഞ്ഞാറ്റിൽ (doc.);
മകരസങ്ക്രാന്തി കഴിഞ്ഞിട്ടത്രേ മുളകു പറിക്കേ
ണ്ടും മൎയ്യാദ ആകുന്നു MR.

മകരകേതനൻ S. = കാമൻ & മകരദ്ധ്വജൻ.

മകരക്കുഴ a kind of earring ഇരിഭാഗം ചുമ
ലിൽ അടിഞ്ഞൊരു മ. KumK.; the same
appears to be മകരക്കുഴലിണ CC. Anj.
(fish shaped?).

മകരതോരണം S. a wreath carried on poles.

മകരത്തുറാവു No. B. a shark.

മകരന്ദം S. the nectar of flowers ചന്ദ്രമകരന്ദ
ഹരിചന്ദനം ChVr. പൂമ’മാം മഞ്ഞുനീർ CG.

മകരാക്ഷൻ S. blue eyed or large eyed? മകര
നെടുന്തടങ്കണ്ണി, മകരമൈക്കൺ തങ്ങും നി
ശാചരൻ RC. — a Rākšasaǹ AR.

മകരാലയം S. the sea, Brhmd.; also ഭയങ്കരിയാ
യ മകരി AR.

മകരീവ് Ar. maghrīb, Sunset; evening prayer,
3¾ Nāl̤iɤa after അസ്സർ. — com. മഹരിബ്.

മകാം Ar. maqām, A station, holy spot or tomb
ആ മകാമിന്റെ അകത്തു Ti.

മകിഴുക maɤil̤uɤa T. aM. To rejoice (C. Te.
nagu or C. Te. Tu. maguḷu, to turn topsyturvy).
മനവും മകിന്തു & മകിഴ്ന്തു RC. അലിഞ്ഞു മകി

[ 792 ]
ന്നവൻ, കാമാനുസരണത്തിന്നുൾക്കാണ്പു മകിഴു
മാറാം അനുഭവസുഖം ആനന്ദമാകുന്നതു KeiN.
മകിഴ് മരം S. മകുരം Mimusops elengi.

മകുടം maɤuḍam S. (& മു —). 1. A tiara, crown
മ. ചൂടും AR.; met. വനങ്ങളുക്കും ഭുവി തുനിക്കും
മ’മായിരിന്ന പഞ്ചവടി RC. 2. a flat sum-
mit = മുകൾപരപ്പു.

മകുടമണി S. a crest-jewel, fig. കുലമ. Nal. the
highest ornament of his tribe. മകുടശിഖാ
മണി V1. a honorific title.

മകുരം maɤuram S. & മു — A looking-glass.

മക്ക Ar. & മക്കത്തു (also മക്കം നകർ Mpl.)
Mecca; Western മക്കത്തിന്നു പുറപ്പാടാക, മക്ക
ത്തു കപ്പൽ വെപ്പിച്ചു KU. മക്കത്ത് ഓടിക്ക.

മക്കച്ചോളം maize.

മക്കി Arabian, in സുന്നമക്കി, മക്കിഏലസ്സ് waist-
ornament with a tube; മക്കിപ്പൂ wormwood.

മക്കം makkam (Te. Tu. C. maggam) A Eur. loom.

മക്കത്തായം, see മകൻ.

മക്കന Ar. maqna’, A veil മ. ഇട്ടു നടക്ക.

മക്കൾ pl. of മകൻ, മകൾ; prob. from മകു C.
a child, see മകൻ.

മക്കുണം PT. = മക്വണം.

മക്രു Ar. makrūh, Suspected, what is neither
halāl, nor harām.

? മക്ലോടൻ ശേർ A Seer used in Wayanāḍu
& the neighbouring districts of Malabar; 2 മ.
= 1 കാപ്പാടൻ ഒത്ത ഇടങ്ങാഴി or 1¼ ഇളയ
തു (1 ഇളയതു = 2 Calicut Seers).

മക്വണം makvaṇam S. A bug മ. ഒളിച്ചു PT.

മക്ഷിക makšiɤa S. (L. musca). A fly മ. പോ
ലേ KR. മക്ഷികൾ പാടുന്ന പാട്ടു പോലേ CG.

മഖം makham S. (മഹ cheerful). A sacrifice മ
ഹിതമാം മ. തുടങ്ങി CC. മഖത്തെ ചെയ്യിച്ചു KR.

മഖശാലയിൽ Bhr. (= യാഗം fr. മഘം?).

മഗധം maġadham S. South Behar, the native
country of Buddhism.

മഗധൻ S. a bard മ’നുടെ കഥയിൽ രുചി വാരാ
[ഞ്ഞു Nal.

മഗ്നം maġnam S. (part. pass, of മജ്ജ്). Im-
mersed. മുഖം മഗ്നരൂപമാക VyM. absorbed, as
by distress of mind. നയനജലേ മ’നായ്‌വീണു
BR. അഗ്നിയെക്കണ്ടു മോഹിച്ചു ശലഭങ്ങൾ മഗ്ന
രായഗ്നിയിൽ വീണു; ആനന്ദമ. AR.

മഘം magham S. 1. a gift (മഹ). 2. = മകം KR.
മഘവാൻ S. Indra.

മങ്ക maṅga T. M. (C. Te. Tu. manku infatuation,
dullness = മങ്ങുക). A young, playful woman,
coquet, also മങ്കച്ചി, pl. മങ്കയർ RC മഹാസ
ങ്കടം മങ്കമാരായി പിറന്നാൽ SiPu. (= harlot).
മാമലർമങ്ക, പങ്കജമങ്ക Lakšmi, മാമലമങ്ക
Pārvati.

മങ്കിതം MM. see മങ്ങിതം.

മങ്കു, B. chaff, blighted ears. — മങ്കരി Trav.
stunted rice, eaten parched = മന്നല & വന്ന
ല q. v. — (or fr. Port, manco, deficient?).

മങ്കമക്കാപ്പൻ (CrP.) A kind of paddy.

മങ്കുലം, see മൺകലം.

മംക്ഷു S. & മക്ഷു Ved. (L. mox). At once.

മംഗലം maṅġalam S. 1. Prosperous, മംഗല
ജന്മം എടുക്ക. VilvP. good caste. മംഗലകാന്തി
കലൎന്ന രത്നങ്ങൾ Mud. = ശുഭം; blissful ദുഃഖ
സൌഖ്യാദിയില്ലാത്ത മ’ൻ Sah. (God). മംഗലാ
ത്മാവേ AR. (Voc. m.), മംഗലശീലൻ Mud.
2. welfare. മ’മസ്തു VilvP. farewell! മംഗലമാ
കല്ലോ എന്നേ വേണ്ടു, മംഗലമാകെന്നു ചൊല്ലി
പ്പൂണ്ടാർ CG. So മ. കൂറുക to congratulate.
പൌരന്മാർ മംഗലവാദം ചെയ്താർ ഒക്കയും ഒ
രു പോലേ KR. blessings, acclamations. മ.
പാടുക to conclude a song with the usual
good wishes. 3. joyful solemnity, marriage
മ. കഴിക്കേണം അവൾ GnP. മ. നിശ്ചയിക്ക
or കുറിക്ക SiPu. (= മംഗല്യം). 4. N. pr. of
places, so ചേറമംഗലം, തത്തമംഗലം. etc.

മംഗലകൎമ്മം 1. = ശുഭകൎമ്മം. 2. marriage ചേ
ദിപൻ തന്നുടെ മ. CG.

മംഗലക്കാർ guests at a marriage, so മംഗല
പ്രശ്നം വെക്ക, മംഗലവാദ്യം മുഴക്കുക etc.

മംഗലപുരം, മങ്ങലൂർ N. pr. Mangalur മംഗ
ലോരത്തു ദിക്കുകളിൽ TR.

മംഗലപ്പായി No. a long narrow mat on which
wedding guests sit. മ. വിരിക്ക = പന്തി
പ്പായി.

മംഗലപ്പാല = ഏഴിലമ്പാല Echites or Alstonia
scholaris Rh. generally used in കൎമ്മം; its
wood is required for a seat in കല്യാണം, &

[ 793 ]
esp. for the ornamental pillars on solemn
occasions.

മംഗലസൂത്രം 1. the nuptial string with the
താലി (= ചരടു), പുത്രിക്കു മ. കെട്ടിനാൻ SiPu.
2. the ceremony of tying it round a girl’s
neck.

മംഗലസ്ത്രീ a married woman.

മംഗലഹാനി S. inauspicious മ. കളാം ദുൎന്നിമി
ത്തങ്ങൾ Brhmd.

മംഗലഹേതു = മംഗല്യം 1. CG.

മംഗലി 1. a large earthen pan, huge jar or
pitcher V1. മങ്ങലിക്കു പൂളു വെക്കുന്നതു പോ
ലേ prov. 2. a musical instrument.

മംഗല്യം S. 1. auspicious മംഗല്യജാലങ്ങൾ തി
ങ്ങിനിന്നെങ്ങുമേ CG. & മംഗലഹേതുക്കൾ
under the best auspices. അഷ്ടമ’ത്തോടും
Bhg. eight blessings or auspicious arti-
cles, അഷ്ടമ. വെച്ചു before a guest. മ’മാ
ളുന്ന ദേവകി CG. happy. 2. the marriage
token ശേഷമുള്ളവരെ മ. കഴിവാൻ TR. for
the surviving princesses. മ. പോകരുതു Sil.
let me not become a widow. മ. കെട്ടുക, ചേ
ൎക്ക, പാൎവ്വതിക്കു മ. അണച്ചു കയ്പിടി കഴി
ക്കേണം Sk. 3. the ceremony of begging
rice for the first meal of an infant = നെല്ലി
രക്കുക.

മംഗല്യധാരണം (2) Bhr. the tying of മംഗ
ല്യസൂത്രം, marriage.

മംഗല്യവാൻ S. happy. മ’വതികളാം സുന്ദരി
മാർ KR. happy or married.

മംഗല്യസൂത്രം S. = മംഗല്യസൂത്രം; മംഗല്യസ്ത്രീ
യാക്കിത്തീൎത്തു Anach. = മംഗലസ്ത്രീ.

മങ്ങലി, see മംഗലി.

മങ്ങാടി N. pr. m.

മങ്ങാടു maṇṇāḍu N. pr. A fief (മൺകാടു?),
hence മങ്ങാട്ടുനമ്പി, മങ്ങാട്ടച്ചൻ, മങ്ങാട്ടുരാരി
ച്ചമേനോൻ the hereditary minister of Calicut,
with a domain of 12000 Nāyars (a കിരിയം) KU.

മങ്ങുക maṅṅuɤa T. M. (from മഴു, മാഴ് Te.
Tu. C. maṅku, see under മങ്ക). To grow dim,
wan, pale സൂൎയ്യനും മങ്ങിനാൻ KR. മങ്ങിക്ക
ത്തുക (a lamp). മങ്ങിയനിറം faded. നേത്രങ്ങൾ

മങ്ങിത്തുടങ്ങി Nal. (love-sickness). ഭയംകൊണ്ടു
നേത്രം മ. ChVr. — fig. എന്മനം മങ്ങുകയാൽ
CG. obscured, confused.

മങ്ങാതേ with undiminished brightness. മ. ഉള്ള
സുവൎണ്ണങ്ങൾ Mud. fine gold coins. മങ്ങാതേ
നിന്നു പോർ ചെയ്യും Mud. = തളരാതേ. — മ
ങ്ങാത പുത്രർ Bhr. excellent, splendid boys.

മങ്ങിക്ക rather freq. than CV. ദൃഷ്ടികൾ മങ്ങി
ച്ചതു കണ്ടു Bhg 6.

മങ്ങിതം No. (So. മങ്ങൽ VN.). 1. dimness,
fainting light, cloudy sky, also മങ്ങതം, മ
ങ്ങുഴം & മങ്ങൂഴം (prov. T. മങ്കുലം & — ളം),
loc. 2. aM. മങ്കിതം purulent matter. മരി
യായ്കിൽ മങ്കിതവും ചോരയും നീരും വരും,
നീരും മ’വും ഒഴുകി ഇരിക്കിൽ, മ’വും ചുക്കി
ലവും രത്തവും ഉണ്ടാകിൽ MM.

മങ്ങ് Palg. a kind of tares growing in rice-
fields (ചേറ്റുകണ്ടം) when not under water.

മചകം mašaɤam T. aM. (C. Te. Tu. dimness,
anger = മയക്കം). മചകറ്റുരെത്തു RC. = മയക്കം
എന്നിയേ.

മച്ചം maččam 5. (Tdbh. of മത്സ്യം; also മെച്ചം).
1. A little piece of gold kept for a sample മ.
എടുക്ക, നോക്കുക, വാങ്ങി. 2. So. a pattern, മ.
പിടിക്ക to take a model, sketch, plan of
anything B.

മച്ചകം maččɤam (മച്ചു). A house or room with
boarded ceilings മ’മാക്കി നാലു പുരകളും പണി
തീൎത്തു GnP. ഇഛ്ശതിരണ്ട മ. CG.

മച്ചമ്പി So. (മൈ + തമ്പി?). A brother-in-law.

മച്ചി mačči (T. മൈ barren, as പച്ച fr. പൈ
Tu. bajji, C. banje fr. വന്ധ്യ). A barren woman
പെറ്റവൾ ഉണ്ണുന്നതു കണ്ടു മച്ചി കൊതിച്ചാൽ
കാൎയ്യമോ prov. പെറാത്ത മച്ചി VU.

മച്ചിയാർ title of മന്ദനാർ’s mother.

മച്ചിങ്ങാ B. a withered fruit; or = മെ — V2.

മച്ചു mačču T. M. C. (Te. C. attachment, in-
timacy). 1. A boarded ceiling; apartment
secured with stones to keep valuables V1.
മ. പടുക്ക, ഇടുക, വെക്ക to ceil, board. 2. an
upper story, മച്ചുമ്പുറം B. space above the
ceiling. 3. B. a rough kind of creeping plant.

[ 794 ]
മച്ചും മാളികയും 1. upper stories, fine rooms
ഭവനത്തിന്നു മ. ഒന്നും ഇല്ല MR. സ്വപ്നം
കാണുന്നതു മ. prov. (opp. ചാള). 2. stately
appearance അവന്റെ മ. നോക്കുക കുടി
പ്പാൻ വെള്ളം ഇല്ല vu.

മച്ചുനൻ maččunaǹ T. M. (T. maittunan, C.
meiduna, Te. mar̀andi). The son of an uncle
(mother’s brother) or of father’s sister മച്ചി
നൻ Pay., മച്ചൂനൻ vu.

മച്ചുനൻപണം bridegroom’s fee to the cousin
of the bride.

മച്ചൂനബന്ധം മരിച്ചാലും മറക്കുകയില്ല prov. first
[cousinship.

മച്ചൂനിച്ചി daughter of mother’s brother or
father’s sister, regarded as the proper
bride for her cousin.

മജ്ജ maǰǰa S. (fr. മൃജ?). 1. The marrow of
bones & flesh മാംസം പൊളിച്ചെടുക്കുന്ന നെയ്യ
ല്ലോ മ. ആയതു. Nid. (2 നാഴി in the human
body). 2. pith, sap തൈലം വൃക്ഷത്തിന്റെ
മ. VCh. ലന്തക്കുരുവിലേ മ. GP 69. — pl. മജ്ജാ
വുകൾ VCh. (fr. S. മജ്ജൻ). — (see മഞ്ജ).

മജ്ജനം maǰǰanam S. (L mergo). Diving,
bathing, sinking ലജ്ജയാം കടലിൽ മ. ചെയ്തു
PT.; fig. അവനിൽ മ. ചെയ്തൊന്നെന്നുള്ളം CG.
= is merged in him.

മജ്ജനശാല = കുള — & കുളിപ്പുര a bath.

മഞ്ച maǹǰa (compare മഞ്ചി). 1. A great oil-
trough (a coffin V1.), പത്താഴവും മ. യും ചെ
ല്ലവും Anj. അംഗുലീയം അടയാളമായി ഭണ്ഡാര
മ. യിൽ വെക്ക Mud. into the treasure box.
2. a sluice; large hole in old trees മ. യായി,
മഞ്ചപ്പെട്ടു പോക trees to rot, become hollow.
3. a trap എലിമ.; also മഞ്ചിക കെണിക്ക V1.
to entrap. കള്ളികൊണ്ടു മഞ്ച ചമെച്ചു a. med.

മഞ്ചം maǹǰam S. 1. A bedstead മഞ്ചോപരി
VetC. തൂക്കുമ. a swinging cot. രത്നസിംഹാസ
നവും രത്നമ’വും KR. a sofa? 2. a scaffold,
platform, ഓരോരോ മ’ങ്ങൾ ചൂഴും ചമെപ്പിച്ചു
CG. (for a spectacle). പൌരന്മാർ എല്ലാരും മ’
ങ്ങൾ ഏറിനാർ CG.; മ. കരേറ്റുക Nal. the
dais. 3. an elevated shed of watchmen in
cornfields.

മഞ്ചക്കഴുക്കോൽ a kind of rafters.

മഞ്ചണിക്കുന്ന നൂൽക്കോൽ part of weaver’s
loom.

മഞ്ചൽ Ar. manzil. 1. A stage, day’s journey.
2. (fr. മഞ്ചം?) a light kind of litter.

മഞ്ചാടി maǹǰāḍi 5., also മഞ്ചാടിക്കുരു. A bean
of the Adenanthera pavonina, weighing 4
grains, used as goldsmith’s weight മ. ത്തൂക്കം =
൨ കുന്നി CS. മ. യിട for weighing diamonds;
മ. നിറം കൊള്ളും ചെഞ്ചോരിവായ്മലർ KR.

മഞ്ചാരി (= മൺ ചാരി). No. wood facing, join-
ed to door-frames, വളകുമ. another kind.

മഞ്ചി maǹǰi T. M. Tu. (also വഞ്ചി). A large sort
of boat, single-masted Pattimar in coasting
trade, holding 10 — 40 tons, Port. Manchua.
മഞ്ചിക 1. So. a large basket. 2. = മഞ്ച 3.

മഞ്ചു maǹǰu 1. = മഞ്ചി f. i. മഞ്ചിൽ കയറ്റി
TR. 2. = മഞ്ഞു.

മാഞ്ചെട്ടി maǹǰeṭṭi T. M. (S. മഞ്ജിഷ്ഠ). Rubia
Manjith, Bengal madder മ. പ്പൊടിയും MM.

മഞ്ചേരി N. pr. A village, once the station of
a Mal. corps. മ. യിൽനിന്ന് ഒരുമിച്ചു കൂടിയതു
prov. for casual acquaintance.

മഞ്ജ maǹǰa (S. ?) Foam അശ്വത്തിന്നുടെ മ.
പതിച്ചു Cr. Arj. (fr. മഞ്ഞു? rather read മണ്ഡം).
— In a print: അശ്വം തന്നുടെ മജ്ജ പതിച്ചു.

മഞ്ജരി mańǰari S. 1. A pearl (G. margarita). 2. a
nosegay, flower-bunch പൂന്തൊത്തു 3. name
of a poem.

മഞ്ജീരം mańǰīram S. An anklet മ. തന്നുടെ
[ശിഞ്ജിതം CG.

മഞ്ജൂ mańǰu S. (Te. mańči fine, good). Beautiful
മഞ്ജൂതരം ഏവം ഉര ചെയ്തു ChVr. — Compar.
മഞ്ജുഗീതം Bhg.

മഞ്ജുളം S. pretty, chiefly of speech മഞ്ജുള
വാക്കു Bhr. — വാണി Bhg.

മഞ്ഞ mańńa (fr. മഞ്ഞൾ). Yellow or turmeric
colour.

മഞ്ഞക്കച്ച = മഞ്ഞച്ചീല formerly much worn
by Muckuwar & Mugayar women No.

മഞ്ഞക്കരു the yolk of an egg.

മഞ്ഞക്കാണി the gift of a father for under-
taking a special job V1.

[ 795 ]
മഞ്ഞക്കുളി (Brahmans) 1 = മഞ്ഞനീരാട്ടം 1.
2 = മാസക്കുളി.

മഞ്ഞക്കൂരി a kind of fish.

മഞ്ഞച്ചീല cloth dipped or dyed in turmeric.

മഞ്ഞനിറം yellow colour.

മഞ്ഞനീർ 1. turmeric water. 2. water mix-
ed with flowers given as token of the dis-
posal of a freehold (പൂവും നീരും), or of
adoption മ. കുടിപ്പിക്ക to adopt, മ. ചീട്ടു
certificate of adoption. 3. vomited water,
med.

മഞ്ഞനീരാട്ടം (1) 1. a ceremony peculiar to
the 4th day of a Brahman marriage.
2. the മാസക്കുളി of Brahminichis (5th);
its imitation for Goddesses f. i. in Koḍu-
ṇgalūr for Pārvati, in Koḍumbu for
Waḷḷi (4th day), etc.

മഞ്ഞപ്പക്ഷി the golden oriole MC.

മഞ്ഞപ്പാൽ cocoanut-milk with turmeric &
sugar, given to new-born infants V1.

മഞ്ഞപ്പാവാട the yellow flag of a MahārājaV1.

മഞ്ഞപ്പിത്തം a kind of jaundice.

മഞ്ഞപ്പൂമരം Nyctanthes Arbor tristis.

മഞ്ഞപ്പൊടി turmeric powder.

മഞ്ഞമുണ്ടു No. Trav. = മഞ്ഞച്ചീല worn by
children on ōṇam (loosing colour).

മഞ്ഞൾ mańńaḷ (T. Tu. mańǰaḷ). 1. Indian
saffron, Curcuma longa, turmeric GP 76. also
കൊച്ചിമ.; (വറട്ടുമഞ്ഞൾ dried). 2. yellow dye
മ. പിഴിഞ്ഞതോ CG. — Kinds: കസ്തൂരിമ. Cure.
Zerumbet, കുപ്പമ. Bixa orellana (from Ameri-
ca) GP., മരമ. Curcuma xanthorrhiza GP.
specific for eye-diseases (മരമ’ളിന്റെ വെള്ളം),
വാടാമ etc.

മഞ്ഞളിക്ക to turn yellow നേത്രം മ’ച്ചു വരിക
Nid. പിത്തം മ’ച്ചുള്ള നീർ VCh. water vo-
mited. ശരീരം മ’ച്ചിരിക്ക = പീതത Asht.

മഞ്ഞു mańńu̥ (T. C. Te. mańǰu, aM. മഞ്ചു).
1. Dew, mist മ. പെയ്യുക (& അടിയുക No.).
രാവു നടന്നു മ. കൊണ്ടു TP. ആദിത്യനെ കണ്ട
മ. പോലേ Mantr. 2. snow മഞ്ചാർ കുന്നിന്മ
കൾ RC. Pārvati. മഞ്ഞു കട്ടിയായുറെക്കുന്നു Bhg.

മഞ്ഞുളമാകും ശ്ലോകാൎത്ഥം Mud., Tdbh. of മ
ഞ്ജുളം q. v.

മട maḍa T. M. (C. Te. maḍu). 1. A hollow, hole
as of snakes, rats എലിമടയിൽ പുക്കുകൊൾ
വിൻ Bhr.; കടുവാമലമ്പുലി കൂടും മട Anj. the
cave of. 2. a sluice, flood-gate. 3. the
name of different Iḍangāḷis പതിനാറാം മട
or പാട്ട ഇടങ്ങഴി by which the Janmi is paid,
holding nearly 5 Nāl̤i, പതിനെട്ടാം മട = വി
ല്ക്കുന്ന ഇ. bazar measure of 4 Nāl̤i, ഇരുപതാം
മട = ചെലവിടങ്ങാഴി by which servants are
paid, little above 3 Nāl̤i. 4. a fold of cattle
മടവെക്ക to fence in a piece of ground V1.;
മടകൂട്ടുക, മടയിൽ കൂട്ടുക to bring cattle into
the fold.

മടം maḍam (S. മഠം). 1. A Brahman college; =
ഊട്ടുപുര V1.; a Brahman house പട്ടരേ മട
ത്തിൽ കടന്നു TR. 2. a king’s palace (മാടം);
a public office in Trav. 3. T. C. Tu. Te.
stupidity (= മദം? or as മടമ്പു blunt).

മടപ്പള്ളി Royal hunting lodge മ. വെപ്പാൻ
പിശകിവന്നോരോ പടുത്വമുള്ളവൻ ചമച്ചു
KR. മ. ത്തങ്ങൾ TP. a minister of Cochin.

മടപ്പാടു a domain, royal farm; king’s gra-
nary V1. 2.

മടപ്പുര a house with a kind of temple തീയ
ന്റെ മഠപ്പുരെക്കൽ നേൎച്ചക്കായ്ക്കൊണ്ടു പോ
യി TR.

മടങ്ങുക maḍaṅṅuɤa 5. 1. To be bent, മുന
മ. KR.; to be folded ഇടത്തേക്കൈ അല്പം മട
ങ്ങി shrunk, bent. 2. to double up, return
മടങ്ങിപ്പോയാലും മഹാജനങ്ങളേ KR. ഞാൻ മ
ടങ്ങിപ്പോരും (in company), നീ നാള മ. പ്പോ
രേണം = വരേണം. മ. പ്പോകും (by myself). മ
ടങ്ങിച്ചെല്ലുക a., (said of a person) = പോകുന്നു.
b., ഞാൻ മടങ്ങിപ്പോന്ന സ്ഥലത്തിൽ തിരികേ
പോക I go to a place a 2d time. മടങ്ങി back
even with v. a. മടങ്ങി അയച്ചു MR. (better മ
ടക്കി). 3. to return defeated, to retreat മ
ന്ദനായി നിന്നു മടങ്ങുന്നേൻ CG. ashamed. മുട
ങ്ങി കൈകാലും മടങ്ങി ബുദ്ധിയും KR.; മട
ങ്ങാത്തത് എന്തു TR. why not give up your

[ 796 ]
claim? ഭോഷ്കുപറഞ്ഞാൽ മ. യില്ലെടോ Mud. I
shall not yield. ഒടുക്കം വരുവോളം മടങ്ങായ്‌വ
തു രണ്ടാം ബുദ്ധിലക്ഷണം PT. മടങ്ങിയതും ഇ
ല്ല TR. would not desist.

CV. മടങ്ങിപ്പിക്ക to cause to turn back (f. i.
from evil ways).

മടങ്ങു 1. a fold. 2. a turn അറുമടങ്ങവനു ചി
നം വളൎന്തുതേ, അതിൽ എണ്മ. വലിയ RC 6.,
8 times. മുന്നേതിൽ മുമ്മ നല്ലതു (epist.).
മടങ്ങിച്ചു id., ഇരിമടങ്ങിച്ചു RC.

VN. I. മടക്കം 1. folding. 2. return ഇങ്ങോ
ട്ടു മ. എപ്പോൾ vu. അമ്മടക്കിങ്ങു മടങ്ങി, മ
ടക്കത്തിന്നു തരാം; മ. തൊഴുതില്ല TP. fare-
well audience. തിരുമേനി നോക്കി മ. തൊ
ഴുതു പോരികയും ചെയ്തു TR. മ. എഴുന്നെള്ളി
TP. went back. 3. discomfiture എല്ലാ മൃ
ഗങ്ങൾക്കും ഇതിനോടു മ. MC. are worsted.
4. a golden necklace (clasped) ഇളക്കം മ.
Si Pu. മ’വും തിളക്കവും = ആഭരണം.

v. a. മടക്കുക 1. To fold, plait, bend കൈ
ഒട്ടു മടക്കിപ്പൊങ്ങിക്ക for receiving liquids.
2. to turn back, give or take back കുടികൾക്കു
നാണിയം മ. TR.; മടക്കിത്തരുവിക്ക jud. to
order to give back. മടക്കിഅയച്ചൂടുകയും ചെ
യ്തു TR. sent back. എടുത്തുവെച്ച കാൽ മട
ക്കിവാങ്ങാതേ KR. മുതൽ മടക്കി വാങ്ങും jud.
will demand back the deposit. പോയ കൂട്ടത്തെ
മടക്കിക്കൊൾവൻ CG. I bring back. ത്യജിപ്പാൻ
കാരണം പറഞ്ഞ എന്നെ മടക്കേണം Nal. take
back. The Inf. adv. ആനക്കഴുത്തു മടക്കപ്പോ
ന്നു TP. returned on the elephant. 3. to over-
come. പണി മ to execute the commission. നി
ന്റെ പട തട്ടിമടക്കിക്കോളേ, പൊയ്ത്തു മ. TP.
(= സമൎപ്പിക്ക). പടയെ, മാറ്റാനെ മ. Bhr. KU.
to rout; also to silence, refute, perplex.

CV. കൈക്കൂലി കൊടുത്തു നമ്മെ മടക്കിക്ക ആ
കുന്നതു jud. succeeded in thwarting me.

II. മടക്കു 1. a fold, bent മൂന്നു മടക്കുള്ള ശീല V2.
2. a joint, knuckle, limb കൈയിന്റെ മ.
MR. the wrist.

മടക്കുകത്തി, മടക്കത്തി a clasp-knife.

മടക്കുപുടവ double cloth, at marriages.

മടക്കുമണ്ട a cake of sugar & rice-flour (Cann.).

മടക്കുവാതിൽ a folding door.

മടക്കെഴുത്താണി a folding style.

മടക്കോല a folded leaf; a letter മ. മന്നവന്മാ
ൎക്ക് എഴുതി Brhmd. DN. a royal invita-
tion — മ. ക്കാരൻ a letter-carrier.

മടന്ത maḍanda T.aM. C. (മടം 3). 1. A young
woman (of 19 years T.) മടന്തയർ & മടന്തമാർ
RC. പൂമ. മണാളൻ RC. Višṇu. 2. a strong
wild yam.

മടമ്പു maḍambụ M. (aC. Te. maḍame, see മ
ടക്കു 2.). 1. The heel മടമ്പൂന്നിപ്പണിപ്പെട്ടു ന
ടപ്പാറുണ്ടു med. walking on the heels. 2. blunt
edge, the back of a knife (= മാടു). മടമ്പിരിമ്പു
the metal heel of a musket. മടമ്പില്ലാതോര
മ്പു Bhg.

മടയൻ maḍayaǹ 1. T. So. A stupid person (മ
ടം 3). 2. who has a sort of private temple
മടപ്പുര etc. No.

മടയുക, മടച്ചൽ (V1. a palm-leaf letter). To
fold, braid — see മി —, മു —.

മടൽ maḍal T. M. Tu. (Te. C. maṭṭa). 1. So. A
palm-bough, see മട്ടൽ. 2. a cadjan, palm-leaf
as for thatching ഓരായിരത്തിന്നു ൭ ഉറുപ്പിക
വില TR. (in 1796). പറമ്പുതോറും ൩൩ മട
ലോല എടുപ്പിച്ചു TR. (an arbitrary tax). 3. the
husk of a cocoanut, coat of jack-fruits, etc. മ.
അടൎത്തുക to peel such. മ. തേങ്ങ a fresh cocoa-
nut entire — മടൽപേടു (പേടു 704). — മ. പ്രാ
യം stupid.

മടവ maḍava (T. മടവി fr. മടം 3. മടന്ത). A
grown woman, say of 25 years മടവയിക്കു മു
മ്പിൽ RC. before Sīta; pl. മടവയരുടെ നടു
വിൽ, മടവയർകുലം, മ’രുടെ മണി KR. മറി
വു മുഴുത്തുള്ള മടവാർ VilvP. മടവാരെ അടക്കു
വാൻ CG. മടവാർപിള്ള മറുകരെക്കയക്ക വേ
ണം Mpl. song . = women & children.

മടവി a servant girl (= ഇരിക്കുന്നവൾ), മ. ച
മഞ്ഞാൽ വീട്ടിലേ അമ്മയാമോ Anj.

മടവാൾ B. Tirtāla (contr. മടാൾ), മടാക്കത്തി
Weṭṭ. a hatchet, small axe.

മടി maḍi 5. (= മടങ്ങു) 1. Fold. 2. that par

[ 797 ]
of a cloth which hangs loosely from the girdle.
മ. പിടിക്ക to seize by the waist. മ.യിൽ വെ
ക്ക = to put into the pocket. മ. യിൽ കനം ഉ
ണ്ടെങ്കിലേ വഴിയിൽ ഭയം ഉള്ളു prov. 3. the
lap, bosom മാതാവെക്കണ്ടു മടിയിൽ കരേറി
വാണു Nal., മകനെ നന്മടി തന്നിൽ ചേൎത്തു
CG., മ. യിൽ എടുത്തുവെച്ചു Bhg. (= തൃത്തുട
മേൽ ഇരുത്തി), അടക്കയാകുമ്പോൾ മ. യിൽ
വെക്കാം prov. തിരുമടിയിൽ ഇരുത്തി KU. to
honor as one’s own son, as Rājas did to gener-
als etc. 4. backwardness, aversion, shame
തീൎത്തിവ ചൊല്വാൻ മ. ഉണ്ടടിയനു Sah.; സേ
വിക്ക എന്നതും എത്രയും മടിയത്രേ Mud. repul-
sive. ഇനിയും ജനനിജഠരം പൂവാനോ മ. ഉ
ണ്ടേ CG.; പ്രാണനെ ത്യജിപ്പാൻ ഇങ്ങൊരു മ.
ഇല്ല PT. no hesitation. മടികൂടാതേ PT. at once
മ. എന്നിയേ VetC. — കുഴിമടി 280.

മടിക്ക 1. to be backward, averse ഞങ്ങൾ അ
തിന്നു മടിച്ചില്ലല്ലോ CG.; കുലെക്കു മ. യില്ലേ
തുമേ PT.; പേടികൊണ്ടു ഇതു മടിച്ചിതു നി
ന്നോടു Bhr. would not grant thy request.
2. to doubt, despond സാദ്ധ്യമായ്‌വരാ എന്നു
ശങ്കിച്ചു മടിക്കുന്നു VilvP. മനം മടിച്ചു KR.
3. to grow tired, lazy.

മടിക്കാതേ without fear or doubt, with all the
heart, unreservedly.

മടിക്കുത്തു (2) the girdle-knot, cloth tucked in
at the waist ഒരു കൈ കഴുത്തിന്നും ഒരു
കൈമ’ത്തിന്നും പിടിച്ചപ്രകാരം കണ്ടു jud.
a wounded fugitive. മ. പിടിച്ചു വലിച്ചു കൊ
ണ്ടു പോയി.

മടിക്കേരിക്കോട്ട N. pr. Mercara TR.

മടിക്ലേശം (3) = അരക്ലേശം a bubo.

മടിത്തോക്കു TR. a pistol = കൈത്തോക്കു.

മടിത്തോൽ Palg. a screw-driver (Carp.).

VN. I. മടിപ്പു a fold; complication; aversion,
backwardness.

CV. മടിപ്പിക്ക to make backward or doubtful;
to dissuade; to wean from.

മടിയൻ backward, undecided; lazy. മ. ഇര
പ്പൻ, മ. മലകോരും prov.

മടിയുക 1. to be bent, coiled up. 2. to be lazy.

II. മടിവു laziness. മ. ഇളെക്കും Anj.

മടിവാതം V1. a female complaint.

മടിശ്ശീല 1. the end of the cloth used as purse;
a purse രാത്രിമടിച്ചീല കൊണ്ടുപോവാൻ
ഞെരിക്കും TR. പുത്തൻ മ’ക്കാരൻ KU. a
person that has suddenly grown rich.
2. principal, stock മുളകുമ. TrP. superin-
tendent of the pepper monopoly; also മുള
കുമടിശ്ശീലസൎവ്വാധികാൎയ്യക്കാരൻ.

മടിശ്ശീലക്കാരൻ (1) 1. a treasurer. 2. rich.

മടു maḍu 1. T. C. Te. A deep place, pool. 2. M.
(= മധു? see മട്ടു 3.) sweetness, honey മടുത്തൂകി
നമൊഴിമാർ Bhr.; മടുത്തേൻ മൊഴിയാൾ RS.
Sīta; മടുമലർകളഭം RC.; മടുമലർശരൻ CC.
Kāma; മടുമലർശരാരി ChVr. Siva; ചടുമടുമ
ലർമിഴി SiPu. a girl; മടുമൊഴിമാർ Bhr.

മടുക്ക B. a tree.

മടുക്ക maḍukka (= മടിക്ക, മടങ്ങുക 3.). 1. To be
foiled, tired of, to faint മനസ്സുമടുത്തു പോയി
vu. കാണ്മാൻ മടുപ്പോരില്ല Nal. none will get
enough of the sight. 2. to decline in price.
3. to loathe. വായിമടുത്തു പോയി no relish for
it. മടുക്കനേ ഇരിക്ക V1. to have a disagree-
able taste.

VN. മടുപ്പു backwardness, loathing; dislike —
ബുദ്ധിമ. discouragement.

CV. മടുപ്പിക്ക to cause aversion, dislike. ഹൃദ
യത്തെ മ. to discourage.

മടെക്ക B. (= മടിവെക്ക?) To labour diligently,
[Trav.

മട്ട maṭṭa T. C. Te. Tu. 1. A palm-branch, gen.
മട്ടൽ. മട്ടലിടിഞ്ഞാൽ തെങ്ങാക, മട്ടലെണ്ണംകു
ല No. 2. a certain measure of length ഒരു
മട്ടെക്ക ൫꠱ ചൂടി Mpl. Cann. (= മട്ടു?).

മട്ടക്കണ a stick made of a cocoanut branch,
(fishermen lose their caste, when struck,
with it). അസ്സൽ ഉറുമിമ.

മട്ടച്ചാരം ashes from palm-boughs as used by
washermen.

മട്ടം maṭṭam T. C. Tu. M. (fr. മദ്ധ്യം? or മട്ടു).
1. The rule, level of a bricklayer, carpenter’s
square മ. വെച്ചു കതെക്ക, മ’ത്തിന്ന് ഒപ്പിച്ചു
vu.; met. അതിന്റെ മ. കിട്ടീട്ടില്ല No. = നിശ്ച

[ 798 ]
യം. കണ്മട്ടം B. certainty?, M. (ചൊവ്വിന്നും നി
രപ്പിന്നും) approximate straightness, level
(by guess). 2. solder വിളക്കുന്ന മ.; fig. മ.
കൂടാതേ ചേരുമോ VilvP. how be reconciled
without a mediator. 3. alloy മ. കൂട്ടി വെള്ളി
ഉരുക്കുന്നു TR. മ. ചേൎക്ക to alloy. 4. a pony മ
ട്ടക്കുതിര.

മട്ടക്കൊമ്പു B. a horn growing backwards
or downwards (fr. മട്ട 1.)

മട്ടത്തരം maṭṭataram So. (മട്ട T. stupid, C.
maḍḍa). Rusticity, awkwardness.

മട്ടി Te. T. So. (C. maḍḍi) clumsy, in മട്ടിപ്പാൽ
coarse incense; മട്ടിപ്പണി Palg. rude work-
manship; T. Palg. a blockhead.

denV. മട്ടിക്ക (T. v. a. to make circular),
f. i. എന്നെ മട്ടിച്ചുകളഞ്ഞു loc. he played
me a trick unawares = വട്ടത്തിൽ ആക്കി.

VN. മട്ടിപ്പു = തട്ടിപ്പു, ഇന്ദ്രജാലം.

മട്ടിപ്പുകാരൻ No. = മട്ടിയക്കാരൻ.

മട്ടിയം maṭṭiyam (T. a musical measure).
Flattery, obtaining consent by ruse.

മട്ടിയക്കാരൻ an irresistible flatterer; a trick-
[ster.

മട്ടു maṭṭu̥ 5. (മട്ടം). 1. Measure, limit. മ. ഇടുക
to fix rules മട്ടില്ലാതാന KR. innumerable. മ
ട്ടില്ലാതൊരു കോപം KR., മട്ടറ്റ മേല്ക്കെട്ടി Nal.
immense, unbounded. ശീതം മട്ടിനു ഉണ്ടു No.
is tolerable. മട്ടുള്ള temperate. മുമ്പത്തേ മ.
തെറ്റി not within the former limits, opp. മട്ടി
നു നില്ക്ക to know one’s place; മട്ടിനു മീതേ
പറയൊല്ല, മട്ടിനു മട്ടിനു (vu. മട്ടെക്കു) No. =
ക്രമമായി. അമ്മട്ടും Bhg. so far. അള്ള എത്തി
ക്കും മട്ടും Mpl. 2. (C. Tu. Te. maḍḍi, also H.)
dregs, lees, sediment of oil, palm-wine (=കി
ട്ടൻ V1., കള്ളിന്റെ അടിയൂറൽ). കള്ളിന്റെ മ
ട്ടും കമ്മളിന്റെ പിട്ടും prov. = മത്തു. അവന്റെ
മട്ടെടുക്ക to humble oneself below him. 3. T.
palm-juice? see മടു 2., nectar മട്ടലർബാണൻ
Kāma. മട്ടേൽമിഴി Bhr. with charming eyes.
മട്ടോൽമിഴിയാൾ Sk. മട്ടോലും മൊഴിയാൾ Bhr.

മട്ടോലും വാണിമാർ CG. sweetly speaking.
 ? മട്ടോല V1. wife of Brahmans & kings.

മട്ടെക്ക B. To be ashamed?

മഠം maṭham S. (see മടം, മട). 1. A Brahman
college, Sanyāsi cloister (64 of which Parašu
R. established in the 64 Gramās. KM.), also
മഠപ്പാടു Anach. സന്ധ്യയും ചെയ്തു ജപിച്ചീടു
വാൻ ഒരു മഠം KR. ആൺമഠം a monastery,
കന്യക —, പെൺമഠം a nunnery (mod.) 2. the
house of a Brahman, esp. Paṭṭar വേണ്ടപ്രകാ
രം മ. കെട്ടി ഇരുന്നോളുവാൻ TR. — മഠപ്പുര
see മടപ്പുര.

മഡ്ഡു maḍ’ḍ’u S. (മൎദ്ദ). A drum = നെടുന്തുടി vu.
മഡ്ഡു ഡിണ്ഡിമം നല്ല മദ്ദളം KR.

മണക്ക maṇakka T. M. (fr. മണം). 1. To yield
a smell, അപ്പം പഴക്കം മ. smells old, ചാണകം
മ. smells after dung. പൂനന്നായി മ. — എനിക്ക്
ഒന്നും മ’ക്കുന്നില്ല. 2 v. a. to smell അവന്റെ
വായി മണത്തു നോക്കു TR. അണെച്ചു മൂൎദ്ധാ
വിൽ മണത്തു ആസനം കൊടുത്തു KR. kissed,
as a mother her son, = മുകരുക.

CV. മണപ്പിക്ക to cause to emit a smell or to
smell. കാറ്റു മ. to infect the air with a
smell.

മണങ്ങു a bad sort of fish, pilchard; a bait
fixed to a fish-hook V1.

മണങ്ങുക CG. = വ — (C. Te. T. maṇagu to
be pliant, bent, to join).

മണന്തം (loc.) A churl.

മണം maṇam 1. T. M. C. Smell, good or bad
മ. കിളൎന്ന കുക്കുലുവകിൽത്തടികൾ RC. മഴ
പെയ്തിട്ടു മണ്ണിന്റെ മണം പൊന്തുന്നു No. So.
മ. ഏറും നൽമാലകൾ Anj. മ. കേൾ്ക്ക to smell.
മ. കാട്ടുക to perfume. പെരുമണം = സുരഭി V2.
നാലും ഒരു മ. ചേൎക്കുന്നു TP. 2. reputation
പണമുള്ളവനേ മ. ഉള്ളു prov. മ. കെട്ടവൻ V1.
മണവും ഗുണവും ഇല്ലാത്തോൻ = നീചവൃത്തി
ക്കാരൻ. 3. T. aM. wedding (Te. മനുവു, C. Tu.
madive).

മണക്കളം seats for bride & bridegroom.

മണക്കോലക്കട്ടിൽ a Nāyar’s bed, hon.

മണപ്പുര V1. a chamber built for bride &
bridegroom.

മണമാളൻ RC. a bridegroom, husband മല
മകൾ മ. Siva.

[ 799 ]
മണവറ the bride-chamber. മ. ക്കട്ടിൽ V2.
the bridal bed.

മണവാളൻ 1. a bridegroom, husband മലർ
മകൾ മ. Bhr. 2. one of the Rāvāri or
bricklayer caste അനന്തൻ മണാളൻ TR.
— fem. മണവാട്ടി, — ളത്തി.

മണാളൻ id. പുത്രീമ’ന്റെ ശേഷക്രിയ Si Pu.

ശ്രീമ. HK. Višṇu. വാണീമ. Si Pu.

മണൽ maṇal T. M. aC. (മൺ). Sand = പൂഴി.
മ. കൊണ്ടു കയർ കെട്ടുക Palg., പിരിക്ക No.
trickishness. — adj. മണലൻ (ചിറാകു 365).

മണലാൎയ്യൻ (CrP.) a kind of paddy.

മണൽകുന്നു No. a sand-hill. (so മണ(ൽ)ക്കണ്ടം).

മണ(ൽ)ക്കൂറു sandy.

മണത്തണ & മണത്തണ്ണ N. pr. the chief temple
of Kōṭayaɤam, sacred to കൊട്ടിയൂർ പെരു
മാൾ, whose feast lasts 22 days from ചോതി
of മേടം till എടവച്ചോതി. (മ. അടിയന്തരം
ചെലവു TR.).

മണ(ൽ)ത്തരി a grain of sand; granulated
[particles.

മണ(ൽ)ത്തിട്ട a sand-bank കാളിന്ദി തന്നുടെ
തൂമ. മേൽ, ആതപം ഏറ്റു മ. മേൽ CG.

മണ(ൽ)പ്പാടൻ Onap. a cloth from Manapāḍu;
മ. ഉള്ളി No. a small onion.

മണ(ൽ)പ്പുറം a sandy island തിരുനാവായ്മ. KU.

മണലമീൻ the mullet = കണമ്പു.

മണലി a med. plant, also മണൽച്ചീര So. വാ
തഘ്നം GP. Aspalathus Ind. Rh. Kinds:
ചുവന്ന മ. GP. Smithia sensitiva, ചെറു മ.
Dentella repens Rh. — കരിമണലി loc. a
bad sort of small-pox.

മണലൂർ & മണലൂരപുരി Bhr. N. pr. the old
capital of Pāṇḍi.

മണൽ വാരി So. No. measles.

മണാട്ടി maṇāṭṭi 1. A bride (see under മണം 3.).
2. a kind of frog (prh. T. മണറ്റവള, മണൽ
ത്തവള V1.).

മണാളൻ, see മണം 3.

മണി maṇi S. (fr. മണൽ?, മൺ). 1. A bead,
grain നെന്മ., എണ്മ., കുണ്മ., കൃഷ്ണമ.
etc. മണി പിടിക്ക to granulate. ൎമ. ആക്ക to
thresh. 2. a gem, pearl നവമണികൾ കൊ

ണ്ടണിഞ്ഞു KR. = രത്നം; of different jewels ചാ
പത്തിൻ മണി തൻ നിനാദം AR.; fig. അരക്കർ
മ. KR. the best of Rākšasas, Rāvaṇa. പെ
ണ്മണിയാൾ Bhg. 3. gem-like, grain-like, as
wattles on the throat of sheep; glans of penis,
നിരുദ്ധമ. Nid. a kind of impotency. 4. little
bells, worn as jewels മ. കിലുക്കുക; hence also
Brahman’s bell (an āchāram ഘണ്ടം S.), a gong
ആനെക്കു മ. കെട്ടുക prov. മ. ഇളക്കുക, കിലുക്കു
ക to ring a bell. മുട്ടുക, തട്ടുക, കൊട്ടുക to strike
a bell. നാഴികമ. V1. a clock. 5. hour by
the bell എത്ര മ. യായി 8 മണി. (mod.).

മണികാരൻ S. 1. a jeweller. 2. So. = മണെ
കാരൻ a revenue officer. Trav. നഗരമ’നാം
ചെട്ടി Mud.

മണിക്ക (4) to strike a bell, play lute, sing a
child asleep കുഞ്ഞനെ മണിച്ചുറക്കി; മണി
ച്ചുവിളിച്ചു joyful noise. തട്ടി അടിച്ചു മണിച്ചു
വിളിച്ചപ്പോൾ KU. to a dog (or മണ്ടിച്ചു). ഉറു
പ്പിക മ’ച്ചു നോക്ക No. to test coin by the
sound.

മണിക്കങ്കണം SiPu. a fine bracelet.

മണിക്കഞ്ജകം S. the small-leaved Tuḷasi (S.
പ്രസ്ഥപുഷ്പം).

മണിക്കട്ടിൽ SiPu. a royal bed.

മണിക്കണ്ടം (3) the wrist ഇടത്തേ മ’ത്തിന്നു
മീതേ കൊത്തി jud. — മണിക്കണ്ടനീച്ച a
large insect.

മണിക്കരിങ്ങാലി the root of a small bamboo-
[kind.

മണികലശം Mud. a fine pot, (met.) ഗുണഗണ
ങ്ങൾക്കു സതതം വാഴുവാൻ മ’ശനാം നൃപൻ
= രത്നപാത്രം.

മണിക്കാതില an ear-ornament (7 or 9 gold-
[beads).

മണിക്കാൽ (3) 1. the ribs of a ship, boat. So.
2. a rope on which leaden bits (മണി) are
strung, attached to a net to sink it. No.

മണിക്കിണറു Sil. a fine or deep well. — മണി
ക്കിണറു W. of Tirunāvai, a well which re-
ceived at the Mahāmakham (q. v.) feast
the corpses of those who fell in cutting
their way to Tāmuri’s throne (ആനയെ
ക്കൊണ്ടു ചവിട്ടിക്കും). (Tradition).

[ 800 ]
മണിക്കൂറു (5) an hour ൧൨ മ. പാൎക്ക TR.

മണിക്കൂറ്റു = മണിനാദം TP.

മണിക്കെട്ടു the wrist മ’ട്ടിന്റെ മേൽ മുഴങ്ങക്കു
കീഴ് അളന്നാൽ a. med.

മണിഗേഹം KR. a royal mansion.

മണിഗ്രാമം N. pr. a village So. of Cochi, Port.
Manicorte; seat of one of the 4 old trading
communities (ചേരി), മണിക്കിരാമത്താർ
മക്കൾ Pay.

മണിച്ചോറ്റി SiPu. a fine fan.

മണിജ്വാല S. the lustre as of jewels മ. മി
ന്നുന്ന പൊന്നരഞ്ഞാൺ Si Pu.

മണിത്തയ്യലാൾ the best of women നല്ലാർ മ.
Nal.

മണിത്തറ a theatre കളിപ്പതിന്നായി മ. കളും
[KR.

മണിത്തിരട്ടു B. granulation of gunpowder,
sago, etc.

മണിത്തേർ SG., മണിത്തോൾ Anj. a fine cha-
[riot, shoulder.

മണിദീപം a royal lamp, met. സൂൎയ്യവംശജ
മ. KR. Rāma.

മണിനാക്കു (4) the tongue or clapper of a bell.

മണിനാദം the sound of bells, a good omen.

മണിനേരം (5) an hour.

മണിപ്പാറ B. black granite.

മണിപ്പൂണ്പു a royal girdle, fig. അൎക്കാന്വയ
ത്തിൽ മ. RS. Rāma.

മണിപ്പെട്ടകം Si Pu. an ornamented box.

മണിപ്രവാളം the Kr̥šṇa Charitam CC.

മണിബന്ധം S. the wrist മണിവെന്തം ഒരു
മൎമ്മം MM. — the knuckles of a finger (loc).

മണിമയം S. set with jewels മ’മായ സിംഹാ
സനം, തളിക etc. KR.

മണിമാല S. a necklace ഒരു പൊന്മ. Mud.

മണിമാളിക 1. an upper room in a palace
മ. മേൽ CartV. A. 2. a belfry (mod.).

മണിമുടി a crown.

മണിമൈ RS. a fine body.

മണിയൻ 1. a kind of paddy in ചെന്താർ മണി
യൻ CrP. — a kind of small-pox in മുത്താ
റി —, അവരക്കമണിയൻ. 2. a large blue
fly B., a small fly No. (also മണിയീച്ച).

മണിയം T. (aC. bearing of royal insignia)

superintendence of temples, palaces, villages.
മണിയകാരൻ, മണിയമ്പട്ടർ; also മണി
യണി manager of an estate in behalf of
the Janmi W. [“Maṇigār” is the headman
in Tamil Rom. C. colonies & the assistant
to the priest, Palg.]

മണിയറ a royal chamber മ. യിലകമ്പുക്കാൻ
[Bhr.

മണിയാണി N. pr. a Nāyar caste, about corres-
ponding with ഊരാളി or കോലയാൻ (647
in Taḷiparambu); providing milk etc. for
temples ?

മണിയുക (4) sound, ring ഉറുപ്പിക മ’ണി
ല്ല (loc.).

മണിവൎണ്ണൻ Bhr. Kr̥šna.

മണിവല V1. a casting net. (മണി also bits
of lead tied on a net; see മണിക്കാൽ).

മണിവിളക്കു a fine lamp.

മണുമണുക്ക (മണം). To be brackish, to have
a smell മണുമണുത്തവെള്ളം; also മണുമണപ്പൊ
ട്ടൻ V1. an insipid, stupid fellow.

മണെഗാരൻ (in So. Canara) = അധികാരി
f. i. മഞ്ചേശ്വരത്തേ മണെഗാരെ മുമ്പാകെ jud.
മ’ന്മാർ MR., (മണിയഗാരൻ C. = മണിയകാ
രൻ TM.).

മൺ maṇ & മണു്ണു 5. (Te. mannu fr. manu
to live, exist). 1. Earth, one of the 5 elements;
soil ചേമ്പിന്നു മ. കയറ്റുക prov.; mud ക
ണ്ണൻ മ. ഭുജിച്ചു CC. മണ്ണും പൊടിയും പാറുക
prov. മണു്ണുവായിൽ V1. I cannot answer, am
puzzled, disappointed, ഇരിമ്പു മ. പിടിക്ക, —
ടിച്ചു പോക to rust. In N. pr. of places മണു്ണൂർ,
മണ്ണാരക്കാടു, മണ്കര etc. 2. a mud-wall, wall
മ. വെക്ക = ചുവർ കെട്ടുക even of stone-walls
(loc.). കള്ളർ പീടികമണു്ണു നീക്കി TR. 3. earth,
as opp. to heaven, മൺപുകുന്തു RC. dead &
buried (opp. വിൺപുകും). കാന്തിയെ വാഴ്ത്തു
വാൻ മണ്ണിലും വിണ്ണിലും ആരും ഇല്ല CG. (see
മൻ, മന്നു).

മൺകട്ട a clod, & മണ്ണാങ്കട്ട, മണ്ണിങ്കട്ട.

മൺകലം & മങ്കലം an earthen pot, so മണ്കി
ണ്ണം & മങ്കി — CG., മങ്കിണ്ടി CG., മങ്കുടം
earthen ware.

[ 801 ]
മൺകുതിര a horse of earth മ. യെ വിശ്വസി
ച്ചു കയറി പുഴയെ കടക്ക (irony).

മൺകുമ്മായം mortar mixed with brick-dust
etc.; also മൺചായില്യം B.

മൺകുഴിയൻ hunting name of ഉടുമ്പു (huntg.).

മൺകൊട്ട a basket for carrying earth.

മണ്ട maṇḍa 5. (S. മണ്ഡം? rather Drav. മട).
1. The skull നിന്റെ മ. ഉടെക്കും, തലമ. പി
ളൎന്നു vu. 2. similar objects. കുന്തത്തിൻ മ.,
എഴുത്താണിമ the blunt end of; a cocoanut-
branch (= മട്ട) മണ്ടക്കുരൽ V1. = തെങ്ങിന്റെ
മണ്ട; earthen plate Palg. 3. broken grain,
dough of riceflour V1.

മണ്ടപം see മണ്ഡപം.

മണ്ടലം maṇḍalam 1. = മൺതലം T. aM.
The earth മ. തന്നിൽ വീഴ്ന്തു RC. മണ്ടലേ Si Pu.
2. Tdbh. of മണ്ഡലം.

മണ്ടുക maṇḍuɤa (T. to throng, Te. to blaze,
rage). 1. To run, തിരുമുഖം കാണ്മാൻ കൊതിച്ചു
മ’ന്നു KR. മണ്ടിനാൾ അമ്മയും തൻ പിന്നാലേ
CG. ran after him. മണ്ടി എത്തുക V1. to en-
counter. തങ്ങളെ ആണ്ടോനേമേൽ മണ്ടേണം
CG. would lord it over their lover, overrun
him. മണ്ടിവന്നു gallopping straight on. 2. to
run to escape, flee പേടിച്ചു മണ്ടി SG. തിരിന്തു
മണ്ടിത് എണ്ടിശയും RC. മണ്ടിത്തിരിപ്പാൻ സമ
ൎത്ഥൻ PT. to escape. മണ്ടിപ്പിടിക്ക V1. to
take to one’s heels. പത്തു തലയുള്ളോൻ മണ്ടീ
ടിനാൻ BR. 3. മണ്ടിയിട്ടിരിക്ക V1. to be
seated on the heels.

CV. മണ്ടിക്ക 1. to cause to run. മണ്ടിച്ചു വിളി
ക്ക KU. as calling for a dog or servant.
കുതിരയെ മ. to gallop a horse. 2. to chase
വീരരെ മ’ച്ചു Bhr. എറിഞ്ഞു മ. PT. to drive
off with stones. അതിൻ കാന്തിയെ കണ്ടിച്ചു
മ’ക്കും CG. defeats.

മണ്ഡനം maṇḍ’anam S. 1. Dressing, deco-
rating കന്യകാ തന്നുടെ മ. ചെയ്‌വാൻ CG. (for
marriage). 2. jewels മ. ഒക്ക നുറുക്കി AR.
മണ്ഡനനിരകൾ Bhr. gifts of trinkets. പൂവാ
ടയാലും നല്ല മ’ങ്ങൾകൊണ്ടും, കനവിയ മണ്ട
നങ്ങൾ അലങ്കരിത്താർ RC.

മണ്ഡപം maṇḍ’abam S. (മന്നം). 1. An open
shed erected for marriages & other feasts,
adorned with flowers കല്യാണത്തിന്നു മ. ചമെ
പ്പാൻ Sk. 2. an open temple or hall. മുഖ
മ. a porch. നൎത്തകീജനമാടും രത്നമ’ങ്ങളും KR.
theatres. ആസ്ഥാനമണിമയമായ മ. KR. audi-
ence hall, office. പടമ. tents, barracks. 3. a
mound in front of a pagoda, a raised
shed in
cornfields (= മഞ്ചം 3).

മണ്ടപത്തിൻ വാതിൽ 1. a Tahsildar’s Katchēri
in Trav. മ’തിക്കൽ ആവലാതി ചെയ്തു epist.
2. a Taluk, with about 12 പ്രവൃത്തി (32 മ.
in Trav.) pl. മണ്ട പത്തും വാതുക്കലുകളും TrP.

മണ്ഡപിക S. a shed, shop.

മണ്ഡം maṇḍ’am S. Cream, സൎവ്വരസാഗ്രം, canji,
froth, see മഞ്ജ.

മണ്ഡലം maṇḍ’alam S. (fr. മണ്ടലം q. v.).
1. A disk. ധാത്രീമണ്ഡലം AR. the circle of
the world = ഭൂചക്രം; a circle സഖീമ’ലേ മേവും
Nal. in the midst of her friends. ചോഴമ.
the circle, province of Chōl̤a. പന്തിരണ്ടുടയ
മ. അറിഞ്ഞിരിക്കുന്നു KR. the 12 circles or
empires of India. In V1. a province of 40
leagues. മുനിമ. RS. a troop of Rishis. 2. a
period of 40 days (for med. വ്രതം, ഭജനം etc.),
ഈ മരുന്ന് ഒരു മ. സേവിക്കേണം; അരമണ്ട
ലം സേവിക്ക എന്നാൽ കുഷ്ഠം ശമിക്കും a. med.
(= 20 — 24 days), കാൽമ. 11 days, മുക്കാൽ
മ. 32 days.

മണ്ഡലി S. 1. a circle, heap, swarm ശത്രുമണ്ഡ
ലീകാലൻ SiPu. ഭൃംഗമ. Nal. 2. a snake,
generally coiled up മണു്ണു തിന്ന മ. യെ
പോലേ prov. The large kind is not veno-
mous; dreaded are the ചോര —, രുധി
ര — (vu. കുതിര —), രക്തമ. whose bite
produces sweat of blood; less poisonous are
ചേനത്തണ്ടൻ — 389, പൈയ്യാനി or പയ്യാ
ന —, ഉപ്പു —, തവിട്ടു — 438, മണു്ണു — & നീർ
മ. V1. — 572, മദനമ — No.

മണ്ഡലേശ്വരൻ S. a sovereign, Bhg.

മണ്ഡിതം maṇḍ’iδam S. (part. of മണ്ഡനം).
Adorned മ’തയായൊരു മാനിനി CG.

[ 802 ]
മണ്ഡൂകം maṇḍ’ūɤam S. A frog മ’കവേഷേ
ണ പുക്കു PatR. മ’കവേലയെ പൂണ്ടു നിന്നാൻ
CG. — f. മണ്ഡൂകി.

മണ്ണ No. = വണ്ണ q. v. The calf of the leg നടു
വേ മണ്ണക്കാൽമേൽ a. med.

മണ്ണാൻ, see വണ്ണാൻ A washerman, spider.

മണു്ണു maṇṇu̥, see മൺ hence:

മണ്ണട്ട a grub, cricket മ. ആൎക്കുന്നതു പോലേ
prov.; an insect.

മണ്ണണിപ്പാമ്പു V1. a snake that seems to have
[mud on its tail.

മണ്ണൻ 1. earthy, = stupid എന്തോ മണ്ണ നീപോ
Arb., rather T. 2. a small alligator തടാക
മദ്ധ്യേ കിടക്കുന്ന മ. ക്രമേണ മൂത്തങ്ങൊരു
നക്രമായി. 3. an inferior plantain kind
(= പടുവാഴ), മ. പഴവും എനിക്കു വേണ്ടാ Anj.
മ’നും ചിങ്ങക്കദളികളും BR. (to a parrot).
തെക്കൻ മ. a smaller sort; other kinds നാ
ട്ടു —, കാളി —. (also വണ്ണൻ).

മണ്ണാശ coveting land.

മണ്ണിടുക to bury. ആ തലെക്കു മണ്ണിട്ടു I have
done with that affair.

മണ്ണീരൽ (loc.) lungs? (T. the spleen, milt).

മണു്ണുടയോൻ Palg. = ജന്മി.

മണു്ണുപ്പു bay-salt, salt found in brackish soil.

മണു്ണുവെട്ടി T. = കൈക്കോടു a hoe VyM. “Ma-
mootti”.

മണ്ണെണ്ണ rock-oil, Petroleum. (T. Kerosine &
മൺതൈലം Petroleum).

മൺതാലം an earthen plate.

? മൺതെറ്റ V1. = മണത്തിട്ട a sand-bank.

മൺപണി building of mud-walls.

മൺപലക a board put over a door- or window-
frame to build up the wall.

മൺപവിഴം B. a counterfeit coral.

മൺപാത്രം an earthen vessel.

മൺപുര a house built of mud.

മൺമകൾ Pay. Sīta = ഭൂമിജ.

മണ്മയം V1. earthy. Anj.

മണ്മറഞ്ഞവർ the dead & buried (hon.). എന്റെ
മ. my parents of blessed memory, also മ
ണ്ണഴിഞ്ഞ അപ്പനമ്മാമന്മാർ KU. മ. കണ്ടോ
ട്ടേ vu.

മൺവാശി V1. the good or bad nature of the
soil.

മതക്കം T. aM. (fr. മദം). Surfeit, esp. overstock
[of market. V1.

മതങ്കം maδaṇgam S. An elephant മദം കിളർ
മതങ്കനടയാൾ RC. മതങ്കജം ചെയ്കയും ചുംബി
ക്കയും Brhmd. embrace?

മതം maδam S. (part. pass. of മൻ). 1. Meant.
ബുദ്ധമതം Bhg. thought of the wise. 2. an
opinion, view (= അഭിപ്രായം). എന്നുടെ മതം
കൊണ്ടു പോയി, സൎവ്വദാ തവമതത്തിന്നു തക്ക
വണ്ണം ആം Mud. please yourself; religion,
sect ദേവമ. God’s will. മറുമതക്കാരൻ of an
other religion. ശൈവമ., വൈഷ്ണവമ. etc.

മതത്യാഗം S. apostacy, — മതത്യാഗി pervert.

മതപ്പിരട്ടൻ a heretic, heresiarch (Christ.).

മതഭേദം S. 1. difference of opinion or religion.
2. partiality. 3. a different sect.

മതയുദ്ധം religious war.

മതശങ്ക (mod.) religious scruples, qualms.

മതസ്ഥൻ S. holding a view or system. (ഹിന്തു
മ., അന്യമ.).

മതാചാരം S. the custom of a sect.

മതല്ലിക maδalliɤa S. A paragon പുരുഷമ.
= പുരുഷശ്രേഷ്ഠൻ Bhg.

മതി maδi. (മൻ). 1. The mind; in Cpds. mind-
ed as ദുൎമ്മ., ക്രൂരമതികൾ, നഷ്ടമതികൾ Sah.
2. understanding ഞാൻ ബുദ്ധിക്കു മതി പോരാ
തേ ഉള്ളവൻ; opinion, inclination ക്രൂരയായ മതി
KR. (fem). 3. estimation. നിന്റെ മതിയും
കൊതിയും കെടുവോളത്തിന്നു തിന്നുക satisfy
thy appetite; taxes, esp. port dues V1. ഇറ
ക്കുമ., ഏറ്റുമ., കുത്തുമതി. f. i. അത്ര വെച്ചു ക
ണ്ടാലും മതി പോരും KU. I shall be satisfied
with so little tribute. 4. reasonable amount,
enough, sufficient മ. ഇനി യുദ്ധം Bhr. പറ
യാൻ അവർ മതി TR. they can tell. ചിലൎക്കു
തെളികിലും മ. Bhr. that will do. മതിയുള്ള മനു
ഷ്യരാവാൻ Anj. able men. മതി ഉണ്ടെങ്കിൽ ഒക്ക
മ. മ. VilvP. മതി മതി ഞാൻ ചൊല്ലിക്കേട്ടതു KR.
പരിത്രാണേ ഭവാൻ മതിയല്ലാഞ്ഞിട്ടു KR. unable
to rule (opp. മതിയാക q. v.). 5. T. aM. the
moon (Tdbh. of മദി delighting or മസ, മാസ).

[ 803 ]
അരമതിയോടു തരമായ അമ്പു, RC. crescent-like.
കലമതി ചൂടുമണ്ണൽ (see മതിക്കല), പാലൊളി
മതിച്ചെടയോൻ RC. so കുളിൎമ്മതി, വെണ്മതി etc.

മതികാണ്ക (3) to find the right measure (പാ
കം) or degree ഇവ വേവു വെച്ചു മ’ണ്ടു കൂട്ടി
ക്കൊൾ്ക a. med.

മതികെടുക (1) to lose consciousness മ’ട്ടുറങ്ങീ
ടും AR. (= സുഷുപ്തി). മാരുതം മ’ടും നട RC.
a rate of velocity that might astonish the
wind. — മതികെട്ടവൻ silly.

മതികേടുപാരം നിണക്കു KR. folly.

മതിക്ക (3) to appraise, estimate, esteem മുളകു
കാണാതതു മനസ്സുകൊണ്ടു മതിച്ചു ചാൎത്തി
TR.; എത്ര ഉണ്ടെന്നു മ’രുതാതോളം Bhr. —
ൟ വീട്ടിനു എത്രകൊല്ലത്തേ പഴക്കം മതി
ക്കും; ആയാൾക്കു എത്ര വയസ്സു മതിക്കും vu.

VN. മതിപ്പു valuation. — കണ്മതിപ്പു a ran-
dom guess.

CV. ഏതൊരു പുരുഷനെ സ്ത്രീ മതിപ്പിച്ചീ
ടാത്തു PT. gains his esteem (al. മോഹി
പ്പിച്ചീ —).

മതിക്കല (5) the moon’s digit മ. ജടെക്കണിയും
[അണ്ണൽ RC. Siva.

മതിതളിർ (1) the mind Si Pu. മ. ഇളകി CC.

മതിത്തെല്ലു (5) = മതിക്കല Bhr.

മതിനേർ (5) moonlike മ. മുഖിയാൾ Bhg. മ’
രാനനേ KR. (Voc. fem.).

മതിപോരുക (4) to suffice. മ’രും വണ്ണം suf-
ficiently.

മതിഭ്രമം (1) folly = ബുദ്ധിഭ്രമം Mud. error.

മതിമറന്നു (1) intoxicated, besides himself മ.
കളിക്ക Bhr. AR.

മതിമാൻ S. intelligent, pl. — മത്തുക്കൾ Bhg.
the wise. — f. മതിമതി.

മതിയാക (4) to suffice. കണ്ടാൽ മ. യില്ല KR.
can never see enough, I am never tired of
seeing. നീയോ ഇതിന്മ’കുമല്ലോ SG. capable
of doing this. മതിയായുള്ളവൻ an efficient
person. മതിയാംവണ്ണം, മ’വോളം sufficient-
ly. — 2nd fut. മതിയാവു 1. will suffice. ആ
ഉപകാരത്തിന്നു ഞാൻ എന്തു ചെയ്താൽ മ. KR.
how can I render thanks. 2. with ഏ, must:
രക്ഷിച്ചേ മ., പോന്നേ മ. PP. must come.

ആശ്രിതരെ രാജാക്കൾ്ക്കു പരിപാലിച്ചേ മ.
Mud. രത്നം നീ കൊടുത്തേ മ., പോന്നേ മ’
വിതു Bhr.

മതിയാക്ക to let suffice; to make an end of,
leave off. അടിച്ചതു മ’ക്കി etc. മ’ക്കിക്കൊ
ള്ളാം I will content myself with so much.
സമ്മാനം തന്നേ മ. TP. don’t give any more.

മതിയായ്മ capacity = പ്രാപ്തി (Mpl.).

മതി വരിക = മതിയാക, f. i. കേട്ടാൽ ഒട്ടുമേ മ’
രാ Nal. Bhr.

മതിയം maδiyam (T. = മതി 5., Tdbh. of മദ്ധ്യം).
The centre; pivot of a native door; door hinge
ഇടു മതിയം; കീഴ്‌മതിയം 254, മേൽമതിയം;
also = മെതിയം.

മതിൽ maδil T. M. (മൃദ് + ഇൽ?). Wall, esp. as
surrounding a garden, house or temple മ.
മാടുക KN. പടുക്ക to build a stone-wall. മാ
മതിലിന്മീതുയൎന്നു RC. മായാപുരീമതിലും കിട
ങ്ങും തകൎത്തു RC. rampart, വെണ്മതിൽ കോട്ട
കിടങ്ങുകൾ Mud. പുറമ. തകൎക്ക to effect a
breach. നാലാം മതിലിന്മേൽ തിണ്ടിന്മേലേ നോ
ക്കി TP. waited for him on the outer wall.

മതിലകം a place surrounded by a wall, temple
മോയിലോത്തു ശാന്തിപൂജ അടിയന്തരങ്ങൾ
കഴിപ്പിക്ക TR.

മതിലടി B. the foundation of any building.

മതിലരിയൂർ ചാത്തൻ N. pr. one of the 12 low
caste sages.

മതൃക്ക, Tdbh. of മധുരിക്ക, as മതൃത്ത പാൽ prov.
മതൃത്തതു GP. മതുൎത്തിതു നാവും Bhr. delicious!

മൽ mal S. (mat = from me). My മൽക്കൈകൾ
RS. മൽപ്രിയൻ, മദൎത്ഥമായി KR. for me.

മൽകുണം S. = മക്വണം.

മത്ത matta 1. S. fem. of foll. 2. T. M. =
മെത്ത a bed. 3. So. = മത്തൻകുമ്പളം a pump-
kin-gourd B.

മത്തൻ S. (part. pass. of മദിക്ക). 1. intoxicat-
ed, captivated ഐശ്വൎയ്യമ. Brhmd. mad; a
drunkard, Bhr. pl. മദ്യപാനം ചെയ്തു മത്ത
രായേറ്റവും Mud. 2. മ. കുമ്പളങ്ങ a pump-
kin ഒരു മത്തങ്ങ നിറയ മുത്തിട്ടു Arb.

മത്തകാശിനി S. looking delighted, f. മ. യായ
ഭീമനായകി Nal. beaming.

[ 804 ]
മത്തഗജം (1) an elephant in a warlike mood
Mud., or in rut =മദകരി.

മത്തഗാമിനി = ദന്തിഗാമിനി VetC.

മത്തത S. intoxication പാനമ. പോയി KR.
മധുപാനം ചെയ്തു മ. പൂണ്ടു Bhr. (bees).

മത്തമതി S. blinded by passion മ. കളായി Sah.

മത്തവാരണം, മത്തേഭം S. a rutting elephant.

മത്തവിലാസം S. sensual pastimes.

മത്താപ്പു P. mah-tāb (moon-shine). Blue light.

മത്തി matti, Tdbh. of മത്സ്യം. 1. A small fish,
Sardinia, used as manure. 2. N. pr. m. &
f., മത്തിച്ചി f.

മത്തു mattu̥ 1. Tdbh. of മത്തം. Intoxication vu.
മസ്തു as മ. പിടിക്ക, കയറുക, കുടിമത്തു etc.
2. Tdbh. of മഥി a churn-staff; a rammer.
3. So. a trap or snare for elephants മ. വെച്ചു
പിടിക്ക MC. a cruel mode of catching them.
മത്താമ്പുല്ലു So. a grass in corn-fields.
മത്തിക്ക So. to be sweet — VN. മത്തിപ്പു B.
മത്തേഭം S. see മത്തവാരണം.

മത്സരം malsaram S. (മദ്). 1. Selfishness, envy
ചൊല്ലു മ. കൈവിട്ടു Mud. ഇവങ്കൽ മ. Sah.
2. deep animosity അവനെ ഒടുക്കുവാൻ ഗാഢ
മ. ഉള്ളിൽ വെച്ചുകൊണ്ടു Mud. ഞങ്ങളും അവ
രും തമ്മിൽ മ. ഉണ്ടു MR. 3. rebellion. മത്സ
രാദി V1. discord.

മത്സരക്കാരൻ 1. envious, contentious. 2. So.
a niggard.

മത്സരി S. envious. മ. യായൊരു ദുസ്സഹൻ CG.

denV. മത്സരിക്ക 1. to envy, oppose മ’പ്പതി
ന്നു മതിയാമോ PT. dare to fight. തമ്മിൽ
മ’ച്ചു നില്ക്ക open enmity. 2. to rebel, ക
ല്പനെക്കു മ’ച്ചു TR. revolted against Govt.
കുമ്പഞ്ഞിയെ വിശ്വസിച്ചു ടീപ്പുവിനോടു മ’
ച്ചു TR. took up arms against Tippu.

മത്സ്യം malsyam S. (√ മദ്). Fish, Tdbh. മത്തി,
മച്ചം. — കുളത്തിൽ മ. പിടിപ്പാൻ MR.; മത്സ്യഗ
ന്ധം fishy smell V1.

മത്സ്യാവതാരം one of Višṇu’s incarnations, Bhg.

മഥനം mathanam S. ( മഥ്). Churning, fig. അ
വനെ പലപ്രകാരം മ. ചെയ്തു tried all with
him.

denV. മഥിക്ക = കടയുക 1. to churn അവർ
വലിച്ചുകൊണ്ടയച്ചുകൊടുക്കയും കൊടുത്തയ
ച്ചു കൈക്കൊൾകയും— മഥിച്ചുലെച്ചേറ സം
ഭ്രമിപ്പിച്ചും ധാവതിപ്പിച്ചും അങ്ങൊടിങ്ങൊടു
പലവിധം ഭൂധരം അലപ്പിച്ചു മഥിച്ചു Bhg8.
2. to make fire by attrition അരണി കര
ങ്ങളാൽ മ. Bhg.

CV. ദേവാരികളാൽ മഥിപ്പിച്ചാൻ Bhg8. set
the Rākšasas to churn.

മഥിതം S. (part. pass.) churned; butter-milk.

മഥുര N. pr. Kr̥šṇa’s birthplace CC.

മദം maďam S. (L. madidus). 1. Delight, intoxi-
cation = മത്തത. 2. elated spirits, passion.
അൎജ്ജുനന്റെ മദത്തെ പോക്കി humbled. —
പോർമദം Brhmd. യുദ്ധമ. Bhg. ബലവാൻ
ഞാൻ എന്ന മദമില്ല KR. = ഭ്രാന്തി; insanity. മ
യിലും കുയിലും മ. തുടങ്ങി CC. rutting. 3. the
juice that flows from a rutting elephant’s
temples മ. പൊഴിയുന്ന ആന KR. പെയ്ത മ.
Bhr. മ. പൊട്ടുക B. മദപുഷ്കരം ഒഴുകി Bhg.
മദകരി S. a rutting elephant & മദഗജം Bhr.

മദജലം (= 3), so ഗണ്ഡത്തിൽ തോയുന്നവൻ മദ
തോയം CG., മദസലിലം ഒഴുകിന കരി Bhr.

മദനം S. lustful passion — മദനൻ Kāma. മദ
നപടനായകൻ Nal. മദനശാസ്ത്രംകൂടേ ഗ്ര
ഹിച്ചിട്ടുവേണം സൎവ്വജ്ഞപീഠം കരേറുവാൻ
KU. science of love. മദനലീലാദികൾ ചെ
യ്ക Sk.

മദപ്പാടു rut, brim ആനെക്കു മ. ഉള്ളനേരം PT.
മദംപാടിളകുക to be in rut V1., മദമ്പാടു
ണ്ടാക MC., മദമ്പെടുക B.

മദയാന a rutting elephant.

മദാളിക്ക T. aM. to grow rank V1.

denV. മദിക്ക 1 to be elated, intoxicated അ
ൎത്ഥം ഉണ്ടായാൽ മ’ച്ചപപോം ഏവരും Bhg.
മദാന്ധനായി നീ മദിച്ചുപോകാതേ KR. കു
ടിച്ചു മദിച്ചു നടക്ക vu. നാടു മതിച്ചും പടവ
ന്നിട്ടും അല്ല കൊന്നതു TP. by an insurrec-
tion. 2. to be in rut ആനകൾ കാട്ടിൽ
മ’ച്ചു പുളച്ചു കളിപ്പതു KR. — (part. pass. മ
ത്തം).

മദിരം S . intoxicating, മദിര S. = മദ്യം f.i. മ
ദിരാപാനം ചെയ്തു Bhr.

[ 805 ]
മദോൽകടം S. elated, rutting.

മദീയം madīyam S. My, mine (മൽ).

മദ്ദളം maďďaḷam (S. മൎദ്ദളം). A. long finger-drum,
tambourine (royal privilege). ഉരൽ ചെന്നു മ’
ത്തോടന്ന്യായം prov. വീരമ. V1. drum of the
Cochi Rāja.

മദ്ദ്യം maďyam S. (മദ്) 1. Intoxicating. 2. spi-
rituous liquor, palm-wine, etc.

മദ്യകുംഭം S. 1. a liquor vessel മ. എടുത്തു സേ
വിച്ചു മദിച്ചു CC. 2. a drunkard.

മദ്യപൻ S. a drunkard മദ്യപകുലം തച്ചും കയ
ൎത്തും Anj.

denV. മദ്യപിച്ചുകൊണ്ടു നടക്ക to lead a
drunkard’s life.

മദ്യപാനം S. drinking liquors മ. ചെയ്ക.

മദ്യപാനി. — പായി a drunkard.

മദ്രം madram S. (joy) N. pr. A country, Bhr.

മദ്രാശി Madras മ. ചുവന്ന റുമാൽ jud.

മധു madhu S. (മദ). Mead, sweet drink, honey,
nectar മതുവാൎന്ത പൂവിടെ RC. ഇളമധു കുടിച്ചു
Mud. (a parrot). വണ്ടുമധുരസം ഉണ്ടു PT. മധു
ഷൾപ്പദം ഉരുക്കൂട്ടി Bhr. കുടിപ്പിൻ മധുക്കളേ
KR. (said to monkeys in മധുവനം); fig. മതു
പൊഴിയും ചൊൽ, മതുമേൻചൊല്ലാൾ RC. അ
ധരമധു ദേഹിമേ VetC.

മധുകരം S. a bee, & മധുപം f. i. മധുപാവലി
Nal. a swarm of bees.

മധുപൎക്കം S. milk with honey offered to guests
AR 4. ആസനവും മ’വും വിധായ Bhr 1. to
a visiting Brahman.

മധുമക്ഷിക Bhg. a bee.

മധുമത്തൻ S. drunken നീ മ. KR. Bhr.

മധുമൊഴി & — യാൾ sweetly speaking f. VetC.
പുത്തന്മ.

മധുലിട്ട് S. (lih) a bee.

മധുവാണി Bhr. = മധുമൊഴിയാൾ.

മധുരം madhuram S. (മധു). 1. Sweet. മധുരക്ക
റി gruel mixed with sugar. മധുരസ്വരാന്വിതം
Brhmd. of a വീണ. 2. sweetness ഇരട്ടിമ.
= അതിമ. Glicyrrhiza; മ’ങ്ങളിൽ ഉത്തമം വായ്മ.
prov. — മധുരത S. id.

മധുര S. 1. = മഥുര Muttra. 2. the capital of
Pāṇḍi, Madura.

മധുരക്കിഴങ്ങു So. = കപ്പ(ൽ)ക്കി — Convolvulus
batatas V1.

മധുരപ്പുളി Tamarindus Indica അതിന്മേൽ മ.
യും ആമണക്കെണ്ണയും കൂട്ടി MM.

മധുരമൊഴി VetC. = മധുമൊഴി.

മധുരാധരി Bhr. sweet lipped, f.

denV. മധുരിക്ക & മധൃക്ക, മതൃക്ക to be sweet
മധൃത്തിതു നാവും Bhr. മധുരിച്ചിട്ടു തുപ്പിക്കൂട
Prov.

CV. മധുരിപ്പിക്ക to sweeten. — (part. pass. മ
[ധുരിതം).

മധുരിപു, — വൈരി, — സൂദനൻ AR. Višṇu, as
slayer of the demon Madhu.

മധ്യം gen. മദ്ധ്യം madhyam S. (L. medium).
1. The middle. 2. the waist കൃശമാം മ. DM.
3. = നടു what is right, proper; middling.

മദ്ധ്യകാലം (astr.) the middle of an eclipse
(between സ്പൎശ — & മോക്ഷകാലം).

മധ്യദേശം S. 1. middle country, between Himā-
laya & Vindhya, Saraswati & Prayāga.
2. the waist മഞ്ജുളമായ മ. CG.

മദ്ധ്യമം S. 1. middlemost, central. മദ്ധ്യമഖ
ണ്ഡം KU. Kōlanāḍu. 2. ordinary (neither
ഉത്തമം nor അധമം). മ’മാക്ക to degrade.
മ’ൻ a common person PT.

മദ്ധ്യമപുരുഷൻ S. the 2nd person (gram.).

മദ്ധ്യരാത്രി S. midnight.

മധ്യസ്ഥം S. 1. standing in the middle, neutral.
2. arbitration തൎക്കമുളള നിലത്തേ വിളമ’മാ
യി വെച്ചു, മ. വെച്ചവിള MR.

മദ്ധ്യസ്ഥത S. indifference; arbitration ച
തിയനെ മ. യിലാക്കി TR.

മദ്ധ്യസ്ഥൻ S. 1. indifferent, neutral മ’നാ
യിട്ടു നിന്നു കൊൾവാനുളള ബുദ്ധി ഉണ്ടാ
കുന്നതല്ല CG. 2 a mediator, umpire
മ’നായിട്ട് ഒരുത്തൻ പറഞ്ഞാൽ അസാ
ദ്ധ്യം Nal. വ്യവഹാരം മ’ന്മാർ മുഖാന്തരം
ഒത്തു തീൎന്നു MR. a compromise effected
by arbitrators.

മദ്ധ്യാഹ്നം S. noon, 6 നാഴിക between പൂൎവ്വാ
ഹ്ണം & അപരാഹ്ണം.

മദ്ധ്യേ S. (Loc.) 1. in the midst, between, മ.
മാൎഗ്ഗം = മാൎഗ്ഗമദ്ധ്യേ. മദ്ധ്യേസഭാ Brhmd. in

[ 806 ]
court. മദ്ധ്യേരംഗം Bhr. 2. temporal കൊ
ണ്ടുപോരുന്ന മ. TR. whilst. വിസ്താരമദ്ധ്യ
യിൽ MR. as the case was proceeding യു
ദ്ധം ചെയ്തു നില്പതിൻ മ. Bhg. ഇതിന്റെ
മ TR. subsequently. മ. മ. നമസ്കരിച്ചു
KumK. again & again. മ. മ. also from
time to time ഇടയിടേ, ഇടക്കിടേ.

മന mana 5. (Te. മനു to live, exist). 1. A house
മനയിൽ പുക്കു Anj., esp. of Brahmans, Nambu-
tiris. മനക്കൽ ഇരിക്ക to be at home (Brahm.).
മനകെട്ടി മലയാളൻ കെട്ടു prov. താഴേമന KU.
authority of Nāyars. 2. a Brahman’s wife,
മനക്കുട her umbrella.

മനക്കൽ 1. a mansion, as ആഴുവാഞ്ചേരി മ.
KU. 2. N. pr. the residence of a Tīyar
baron മന്ദനാർ, q.v.

മനക്കോട്ടു കുഞ്ഞിരാമൻ N. pr. of a chieftain
SiPu., UmV.

മനനാടു KU. a name of Kēraḷam.

മനയൻ N. pr. a caste കൊല്ലൻ മ. പെരിങ്കൊ
ല്ലൻ huntg. (see മനയാളി).

മനയമ്മ the wife of മൂസ്സത്; housewife in
Shaiva parlance.

മനയാട്ടി, മനയാൾ aM. housewife.

മനയാളി 1. N. pr. of a caste, ഊരാളി, see മ
ണിയാണി. 2. = മലയാളി.

മനസ്ഥാനത്തു നായർ N. pr. a fief under Cali-
cut. KU.

മനം manam, Tdbh. of മനസ്സു. 1. Mind ഒരു മന
മായിരിക്ക etc. മ. അഴിഞ്ഞു Bhr. melted by
love, അവളിൽ — VetC. he loves her. മ. മുറിഞ്ഞു
we are no more friends. മ. പൊറുക്ക to have
patience, to pardon. മ. ചേരുക to feel united.
കളിവാക്കു മ. ചേരാതവരോടു
പറകൊല്ല Anj.
(also indisposed for it). മഹീപതിയുടെ മനവും
ധരിച്ചാൽ VyM. have his opinion. മനമുളളവൻ
resolute. മനമറിയാതേ without will or malice.
മ. ചൊല്ലു B. supposition. കല്ലുകൊണ്ടോ മ. Bhr.
the heart. 2. the stomach or appetite മ. കെ
ട്ടു Mud. disgusted. മ. പിരിക, പുളിക്ക, മറിക
nausea. മ. എടുക്ക = കാലുക.

മനക്കരുത്തു fortitude മ. ഏറും മൌൎയ്യൻ Mud.;
മ. ഇല്ല V2. pusillanimous.

മനക്കലകം perturbation of mind

മനക്കാണ്പു CG. will = അക—, ഉൾക്കാ—the mind.

മനക്കാതൽ id. മ. മയക്കിനീ, മ. മദ്ധ്യേ വസി
ക്കേണം CG. also മനക്കുരുന്നു.

മനക്കേടു disinclination, aversion. V1.

മനക്കോൾ (loc.) strong emotion.

മനഗുണം = മനോഗുണം, as മ. ഉണ്ടായിരിക്കേ
ണം (epist.)

മനതണ്ടു RC. the mind; so ചിന്തിച്ചു മനതാ
രിൽ KR., മനതളിർ Bhr.

മനദോഷം V1. malice മ. കാട്ടുക (opp. മന
ഗുണം. — മനദോഷക്കാരൻ No.

മനന്തിരിച്ചൽ, — ന്തിരുത്തൽ conversion, Nasr.

മനപ്പകൎച്ച change (also distemper) of mind.

മനപ്പൊരുത്തം congeniality, harmony.

മനപ്രിയം V1. tender love.

മനമാടുക the heart to fail, cowardice.

മനമിടുക്ക് V1. firmness of mind.

മനമ്പിരിച്ചൽ, — മ്പിരൾ്ച, — മ്പുളിപ്പു, — മ്മറി
ച്ചൽ nausea, met. aversion.

മനമ്പോതം? Elsholzia paniculata, Rh.

മനയില MM., മനയോല GP 75. = മനശ്ശില S.
red arsenic.

മനവിശ്വാസത്തോടേ SiPu. devoutly.

മനനം mananam S. (മൻ) Minding, considera-
tion ശ്രവണവും മ’വും KeiN.; also fancy മ. =
മനസ്സിൽ ധരിപ്പതു VedD.

മനയുക manayuɤa So. (T. rather വന) No.
മനിയുക To fashion, form earthen ware, make
as a potter. — CV. മനയിക്ക, f. i. കലം.

VN. മനച്ചൽ (fr. മന, മന്നു?).
മനയുന്നവൻ = കുശവൻ.

മനസ്സു manassụ S. (manas, മൻ, L. mens,
mind). 1. The intellect മനസ്സിലായി= ബോ
ധിച്ചു understood, perceived, remembered, ആ
യതു മനസ്സിലാക്കി TR. made himself acquainted
with it. മനസ്സിൽ കിടക്കട്ടേ don’t disclose
it. മനസ്സിൽ ചക്കര prov. (opp. വായിൽ). മ’ൽ
വെക്ക to recollect. As imaginative faculty it
is distinguished from ചിത്തം & ബുദ്ധി. 2. will,
attention, വീരനെ വനത്തിലാക്കുവാൻ മ. വെ
ച്ചുളള മനുഷ്യൻ KR. who originated the idea

[ 807 ]
of. ഇക്കാൎയ്യത്തിന്നു മ. വെക്കാഞ്ഞാൽ TR. if not
attended to. മ. ഉറപ്പിക്ക to be determined,
ഇളകുക to vacillate. മനസ്സറിഞ്ഞു on purpose.
മ. കൊണ്ടു തന്നേ കേട്ടു TR. attentively. 3. in-
clination, bias. മ. ഇല്ല dislike. ഇവളിലുളെളാ
രു മ. വിട്ടില്ല KR. love. മനസ്സിലുണ്ടാകയും
വേണം TR. may you be pleased. സായ്പിനെ
മനസ്സാക്കി gained him over. നിങ്ങളെ മ. ന
മുക്കു വളരേ ഉണ്ടായിരിക്കയും വേണം, കുമ്പഞ്ഞി
മ. വളരേ നമ്മോടു വേണം, നിങ്ങളെ മ. എ
ന്നോടുണ്ടെങ്കിൽ; സായ്പിന്നു മ. എന്നോടില്ലായ്ക
കൊണ്ടു TR. friendship, opp. coolness, pre-
judice, etc. മ. തെളിക to be contented. കൎമ്മ
ത്തിങ്കൽ മ. ചെന്നു Brhmd. coveted, wished.

മനഃപിരിച്ചൽ B. marriage among Brahmans.

മനഃപീഡ S. heavy grief.

മനഃപൂൎവ്വം S. spontaneously. മ’മായി ചെയ്ത പ
ക്ഷം MR. deliberately. ജന്മിയുടെ മ’മായി,
എന്നോടു മ’മായി സിദ്ധാന്തം വിചാരിച്ചു
MR. unprovoked. — മനഃപൂൎവ്വകമായി കളള
സത്യം ചെയ്തു TR.

മനഃപ്രിയം S. love എന്നുടെ മ’ത്തിൻഫലം Bhr.

മനശ്ചഞ്ചലം 1. emotions & 2. fickleness of
mind.

മനശ്ശില S. red arsenic, used for painting
cheeks, for writing മന്നവൻ മ. കൊണ്ടെ
ഴുതി KR. (see മനയില).

മനശ്ശുദ്ധി S. inward purity, sincerity.

മനസാ S. (Instr.) 1. with the heart, opp.
വാചാ, കൎമ്മണാ Bhr. 2. = മനസ്സാലേ, മന
സ്സോടേ heartily, voluntarily.

മനസി S. Loc. in the mind — മനസിജൻ Kāma.

മനസിജകാലൻ CrArj. Siva.

മനസ്കൻ S. minded, in Cpds. വ്യഗ്രമ’നായി
Bhg. troubled.

മനസ്താപം S. inward vexation, contrition.
മ’പ്പെടുക to be sorry, to repent.

മനസ്തോഷം S. inward joy മ. വരുത്തുക Bhg.

മനസ്വി S. intelligent.

മനസ്സറെപ്പു disgust, antipathy.

മനസ്സലിയുക to be tender-hearted, to pity.

VN. മനസ്സലിവു compassion, pity.

മനസ്സംശയം misgiving, distrust.

മനസ്സാക്ഷി S. (mod.) conscience. (old: മ. യാം
പരമാത്മാവെക്കണ്ടുകൂടാ Bhg 11.).

മനസ്സുകേടു unwillingness; disinclination.

മനസ്സുതിരിവു change of mind. മ. തിരിയുക.

മനസ്സുമുട്ടു distress, want നമ്മുടെ മ. കളും സങ്ക
ടങ്ങളും ബോധിപ്പിക്ക, ചെലവിന്നു മ’ട്ടാ
യാറേ, മ’ട്ടാക TR. straitened circumstances,
also മനസ്സു മുട്ടിപ്പാൎക്ക; മ’ട്ടിക്ക to harrass.

മനസ്സുരുക്കം tenderness, compassion.

മനസ്സുറപ്പു firmness or presence of mind.

മനാക്ക manāk S. (L. minus). A little.

മനാരം No. = മനോഹരം. Elegance പണിക്കു
വെടിപ്പും മ’വും ഇല്ല.

മനാരക്കേടു No. inelegance, slovenliness.

മനിച്ചം maniččam Tdbh. (മനുഷ്യ). A servant,
slave; മനിച്ചൻ V1. — [നരമനിച്ചർ Palg. people.
ചെറുമനിയർ Palg. Er̀. = മന്ദജൻ bel.]

മനിതൻ aM. T. a person of rank (മനിതം S.
known? good condition V1.).

മനിയുക No. see മനയുക.

മനിഞ്ഞിൽ V1. a fish; eel?

മനിൽ Manilla, in മനിൽകാര Mimusops
dissecta, Rh.

മനിഷ്യം, see മനുഷ്യം.

മനീഷ manīša S. (മൻ). Intellect; മനീഷി
[wise.

മനു manu S. (മൻ) 1. Man. മനുവില്ലാതേ, മനു
കുടിയില്ലാത്ത V2. uninhabited. 2. N. pr. the
father of men; മനുക്കൾ AR. 6 or 7, 14 etc.
successive Manus, (see മന്വന്തരം) Bhg.

മനുകാലം = മന്വന്തരം = 72 ചതുൎയ്യുഗം Bhg.

മനുകുലം S. mankind, & മനുജാതി Anj.

മനുജൻ S. man, മനിചൻ & മനിചെനം പെ
റ്റു RC. (= മനുജനം).

മനുജാധിപൻ, — ജേന്ദ്രൻ S. a king.

മനുനീതി S. 1. Manu’s institutes മനുധൎമ്മം,
മനുസംഹിത. 2. proverbial = strict justice.

മനുഷി S. a woman.

മനുഷ്യത S. man’s nature മ. ലഭിച്ചാൽ ChVr.;
mod. also humaneness.

മനുഷ്യൻ S. (human) man, മനുഷ്യജന്മം കിട്ടി
യതിൽ ആരും ചെയ്‌വാറും ഇല്ല TR. how
diabolical! മനുഷ്യപ്പുഴുവിന്റെ വരവു RS.
worm of a man!

[ 808 ]
മനുഷ്യപ്പറ്റു = മാനുഷഭാവം humaneness, affa-
bility.

മനുഷ്യം (=മനിച്ചം, or = മാനുഷ്യം) a servant,
esp. of a king. മനിഷ്യം അയക്ക V1. to send
an embassy. കോട്ടയകത്തു രാജാവിന്റെ
മ’ത്തിന്റെയും N. നായരെയും പക്കൽ TR.
deputy of the Rāja, for deciding a caste case.

മനുഷ്യാകൃതി S. human form = മനുഷ്യരൂപം.

മനുസ്മൃതി, മനുസംഹിത S. = മനുനീതി 1.

മനുക്ക manukka M. (Te. മനുചു to revive,
preserve?). To pat, caress, soothe an ele-
phant V1.

മനോകൎണ്ണിക (manō = മനസ്സ് S.) Mind, Bhg. =
മനതാർ, (s. മനഃകൎണ്ണിക).

മനോഖേദം inward grief = മനോദുഃഖം ChVr.

മനോഗതം S. thought, wish നിന്മ. Bhr.

മനോഗുണം S. kindness, benignity V2.

മനോഗോചരൻ S. mere object of the mind.
VilvP.

മനോജൻ S. = മനസിജൻ Kāma.

മനോജയൻ S. overcoming himself. മ’നാ
യൊരു ശിഷ്യൻ SidD. abstemious; also
മനോജയം Bhg.

മനോജവം S. swift as thought.

മനോജ്ഞം S. pleasing, fine.

മനോദോഷം S. malice; മ. വെക്ക V1. to keep
anger.

മനോനിഗ്രഹം subduing one’s own soul, Bhg.

മനോപാഠം learning by heart (opp. ഏടുപാഠം).

മനോപൂജ ചെയ്തു Bhg. inward worship.

മനോബലം S. strength of mind.

മനോഭവൻ S. Kāma = മനോജൻ, f. i. മനോഭ
വക്ലേശം സഹിച്ചു Nal.

മനോഭീതൻ a coward നീ ഇത്ര മ. ChVr.

മനോമയം S. spiritual.

മനോരഞ്ജന S. friendliness, agreeableness
മ. രഞ്ജന എങ്കിൽ ചാണകക്കുന്തിയും സ
മ്മന്തി prov.

മനോരഞ്ജിതർ TR. (complimentary style)
loved by all, popular, agreeable.

മനോരഥം S. heart’s joy, wish മ. ചിന്തിക്ക
(=മനോരാജ്യം), മ. സന്തതിക്കാകാ PT. to
indulge in forming wishes & hopes.

മനോരമം S. delightful. മനോരമേ Voc. f. Mud.
മനോരമ്യം winning, pleasing.

മനോരാജ്യം S. building air-castles മ. ചിന്തി
ക്ക, വിചാരിക്ക; മൃഗങ്ങളും തന്റെ മ. കഥി
ക്കും PT. വില്ക്കാം എന്നൊരു മ. ഉണ്ടായി MR.
ഉളളിൽ ഓരോ മ. നിറെച്ചു SiPu.

മനോല No. = മനയോല, മനശ്ശില.

മനോവികാരം S. changing emotion. മ’മില്ലാ
തേ V2. unbiassed.

മനോവിശ്വാസം S. self-confidence ൟശ്വര
ന്മാൎക്കുപോലും തൻ മ. കൊണ്ട തപസ്സ് ഒക്ക
വേ പോയീടുന്നു Bhg5.

മനോവൃത്തി volition, Chintar (ഏകീകരിക്ക 166
[App.

മനോവേഗം S. quick as thought.

മനോസംശയം Bhg 11. = മനസ്സംശയം.

മനോഹതൻ S. disappointed.

മനോഹരം S., മനോരം, മനാരം vu. 1. charm-
ing, captivating, lovely; f. മ’ര & — രി V1.;
പത്മജാമനോഹരൻ AR. 2. elegance,
cleanliness — മനോരക്കേടു slovenliness.

മനോഹാനി S. id. മ.യാം കടാക്ഷം Nal. a
ravishing look.

മന്തം = മന്ദം as മ. മറിച്ചൽ B. forgetfulness.
മന്തൽമീൻ the sole fish.

മന്താരം see മന്ദാരം.

മന്തി T. M. A blackfaced monkey, (see മന്തു 3.)

മന്തിരി & മന്തിരിയ mandiri (Tu. manderi =
Ar. mandil a sheet, tablecloth). A coloured
mat = പുല്പായി f. i. പൂമ. യെയും കൊണ്ടയിട്ടു
TP. spread a mat; see പായി.

മന്തു mandu 1. S. (മൻ). A device; fault. 2. Tdbh.
(മഥ, മന്ഥ) a churn-staff അവൾ തന്മന്തുമാ
യ്ചെന്നു, മ’മായി തയിർ കടഞ്ഞു, മ. വലിക്ക CG.
3. So. a wooden beater; hence Elephantiasis
കഷണ്ടിക്കും മന്തിന്നും ചികിത്സ ഇല്ല prov.
(Coch.), മന്തുകാൽ; hence മന്തുകാലൻ, മന്തൻ
having a swollen leg, (f. മന്തി).

മന്തുകോൽ 2. id. ആച്ചിമാരേ മ. കൊണ്ട് അടി
കൊണ്ടോനേ! (song).

മന്ത്രം mantram S. (മൻ). Production of the
mind. 1. a hymn, prayer, ശിവസ്തോത്രമ. ജപി
ക്കും SiPu. മ. ജപിപ്പിൻ ChVr. pray! മ. കൊ

[ 809 ]
ണ്ടീഷൽ തളൎന്ന പന്നഗകോപം CG. by charms.
മ. ഓതുക to recite a text of the Vēdas or a for-
mula. സൎവ്വമന്ത്രശരീരൻ Sid D. (said of God).
കിന്നരമ. ഞാൻ എങ്ങനേ സേവിപ്പു, വാസവമ’
ത്തിൻ ധ്യാനം ചൊൽ CG. മ. ഉച്ചരിയാതേ തന്ത്ര
ത്താൽ പിതൃകൎമ്മം ചെയ്യും ശൂദ്രൻ Bhg.— മ. പഠി
ക്ക T. Rom. Cath. to be catechumen. 2. advice,
counsel മന്ത്രികളോടുകൂടി മ. നിരൂപിക്ക, തുട
ങ്ങുക KR. ഇതി കംസമന്ത്രം CG. consultation.
അലസന്മാരോടു കാൎയ്യമ. ചെയ്യരുതു Bhr. മന്ത്ര
മൂലം ജയം KR. ഉപായമ’ത്തെ ഗ്രഹിപ്പിക്ക VyM.
to help thieves with advice. 3. a plan സ്വ
ഛ്ശന്ദം അംഗനാമ. ഫലിച്ചിതു Nal. her self-
devised plan.

മന്ത്രജ്ഞൻ S. versed in vedic lore; an adviser.

മന്ത്രണം S. consultation.

മന്ത്രതന്ത്രങ്ങൾ spoken formulas & silent ges-
tures (the former belong to Brahmans);
ceremonies.

മന്ത്രനിശ്ചയം S. the office of counsellor രാക്ഷ
സാദികളെ മ’ത്തിങ്കലാക്കി Mud.

മന്ത്രപിണ്ഡം S. a charmed cake, Bhr.

മന്ത്രപൂൎവ്വം S. 1. through texts. 2. oral worship
as of Brahmans, തന്ത്രപൂ. of Sūdras. KU.

മന്ത്രബുദ്ധി V1. counsel.

മന്ത്രമണ്ഡപം S. a hall of consultation; മ’പി
കയും തീൎത്താർ Mud. (al. മ’വിലം).

മന്ത്രമൂൎത്തി a demon who takes possession of a
person by means of incantation = ജപിച്ചിട്ടു
ഒരു മൂൎത്തിയെ മറ്റൊരുത്തന്റെ മേൽ കയ
റ്റുക No.

മന്ത്രയോഗം S. a council.

മന്ത്രവാദം S. (— വാസം vu.) incantation, sor-
cery with കളം, പഞ്ചവൎണ്ണം etc.

മന്ത്രവാദി S. a magician, conjuror, chiefly
of the Arya Paṭṭer class (Kēraḷam has
12 മന്ത്രക്കാർ, six for സന്മന്ത്രം to win
the good Gods, 6 for ദുൎമ്മന്ത്രം to coerce
the ദുൎദ്ദേവതകൾ KU.) — മന്ത്രവിദ്യ their
art.

മന്ത്രവാൾ a blessed sword.

മന്ത്രവിശ്രയം S. confidence in counsel.

മന്ത്രശാല S. a place of consultation മ. യിൽ
പുക്കു Bhr.

മന്ത്രശുദ്ധി വരുത്തുക MC. in blessing a victim
etc. (= foll.).

മന്ത്രസേവ SiPu. prayer = ജപയജ്ഞം, മന്ത്രയ
[ജ്ഞം.

മന്ത്രസ്നാനം S. purification by formulas.

മന്ത്രി S. (whence “Mandarin”, Port.) 1. Coun-
sellor, minister നിറം ചേർ മന്തിരി മംഗല
ങ്ങൾ RC. മന്തിലിമാർ Mpl. മ. ബോധം,
ബുദ്ധി ചൊല്ക V2. മന്ത്രികൾ കൂടി മന്ത്രം
തുടങ്ങിനാർ Mud. മന്ത്രിപദം 609. 2. the
queen at chess.

abstr. N. മന്ത്രിത്വം തരിക Arb. to make
minister.

denV. മന്ത്രിക്ക S. 1. to bless, pray ആത്മപൂജ
മ’ച്ചു SiPu. recited formulas; എണ്ണ മ. a
ceremony of Malayars against പ്രാക്കൽ &
കണ്ണേറു. 2. to advice, consult മ’പ്പാൻ ചെ
ന്ന മന്നവൻ CG. മ’ച്ചു ചതിപ്പാൻ ഉപായം PT.
ഞങ്ങളിൽ ചൊല്ലുന്ന മന്ത്രങ്ങളെ മ. Vilv P.
our secrets; hence: 3. to whisper ചെവി
യിൽ, കൎണ്ണത്തിൽ മ. PT.

മന്ത്രീമന്ത്രമണ്ഡപം Mud. half of consultation.

മന്ഥം mantham S. (മഥ്). 1. Churning; a pre-
paration of തരിപ്പണം GP. 2. a churn-staff,
Tdbh. മന്തു.

മന്ഥനം S. churning, euphem, coitus ഗോവി
ന്ദനായി മേവുന്ന മന്ഥനം കൊണ്ടു — രുഗ്മി
ണിയായൊരു പാല്ക്കടലിൽ CG. was Pradyu-
mna begotten & മന്തന ചെയ്തു RC.

മന്ഥരം mantharam S. (മന്ദ). Slow, dull.
മന്ഥര S. = കൂനി KR.

മന്ദം manďam S. (Ved. മന്ദ് to linger) 1. Slow,
lazy. മന്ദസഞ്ചാരി PT. a slow walker. മ.മ. PT.
very slowly. മ. എന്നിയേ Brhmd. quickly.
2. dull. മ’വും തീരും Anj. stupidity. 3. mo-
derated, weak, low. ആശ മന്ദമായ്‌വന്നു Sah.
was diminished. സേവ, ആചാരം മ’യ്‌വന്നു CG.
becomes disused, goes out of fashion.

മന്ദഗതി S. moving slowly; dull apprehension.

മന്ദഗുണം S. phlegmatic temperament V1.

മന്ദത S. slowness, dullness. — മന്ദത്വം ചിന്തി
യായ്ക ഭവാൻ SiPu. don’t give in!

[ 810 ]
മന്ദൻ S. see മന്ദം; also = ശനി Saturn.

മന്ദനാർ (prob. മന്നൻ) a Tīyar baron, con-
sidered as descendant of Kōlattiri & pro-
tector of outcast Brahman females, see മച്ചി
യാരമ്മ, മനക്കൽ.

മന്ദഭാഗ്യൻ S. unfortunate മ’ഗ്യയാം എന്നെ Nal.
[fem.

മന്ദമന്ദം gradually, Bhr.

മന്ദരം S. N. pr. a holy mountain മന്തരമിചൈ
മയിനാക വെപ്പ് എന്നു RC.

മന്ദഹാസം S. (& മന്ദസ്മിതം) a smile = പുഞ്ചി
രി, with തൂകി, തൂമന്ദഹാസം പെയ്തു CG.

മന്ദഹാസി CC. smiling.

മന്ദാകിനി S. the heavenly Ganga, Bhr.

മന്ദാക്ഷം S. bashfulness ശകുന്തള മ’ക്ഷഭാവ
ത്തോടും മന്ദം പോയി Bhr.

മന്ദാഗ്നി S. weak digestion, indigestion.

മന്ദാരം manďāram S. 1. also മന്താരം, മ
ന്താരു. Erythrina Ind. = മുരിക്കു, also a
heavenly tree. 2. also Bauhinia variegata
— പ്പൂ GP 67. — Kinds: കാട്ടു —, പെരുമ. a
Bauhinia, ചുവന്ന —, രക്ത —, മഞ്ഞ — Bauh.
purpurea, ചെക്കി —, ചെത്തി —, തെച്ചിമ.
Poinciana pulcherrima Rh., വെളുത്ത മ. Bauh.
candida Rh. (വെളള മ.). 3. T. aM. close,
gloomy weather. — മന്തരക്കാടു (sic!) thick jun-
gle, opp. പടൽക്കാടു open jungie V1.

മന്ദിക്ക manďikka S. = മന്ദം പിടിക്ക To be-
come slow, dull, inactive as bowels. അസ്ത്രം
മന്ദിച്ചിതേറ്റവും Bhr. had spent its force.
മന്ദിച്ചു വാങ്ങി Mud. retired slowly. ചൊന്നു
മന്ദിച്ച നേരം CG. having done relating. വീ
രൻ മ. to lose heart = മടുക്ക; മ’യാതേ പൂകി
നാർ CG. = മടിയാതേ.

മന്ദിരം manďiram S. (മന്ദ or മന?). A bode,
temple, മഹാദേവമ’രേ Si Pu. ഏവൾ മന്ദിര
ദക്ഷ Bhr. a good housewife. മന്ദിരവാൎത്ത CG.
= കോട്ടയിലേ ഉപദേശം prov. — അരവിന്ദമന്ദി
രൻ AR. Brahma. — fig. യുവതിമതിമ. Bhr.
object of thoughts.

മന്ദിലി Ar. mandil, A turban V1. (see മന്തിരി).

മന്ദുര manďura S. (മന്ദിരം). A stable ബന്ധന
വാജികൾ മ. തന്നുളളിൽ വെന്തു RS.

മന്ദേതരം manďēδaram S. (ഇതരം). Quickly.

മന്ദോഷ്ണം S. tepid, lukewarm.

മന്ദ്രം S. deep tone, grumbling.

മന്ന manna T. & മെന്ന V1. The neck (s.
മന്യ) in മന്നങ്ങ a young cocoanut V2., ഇള
നീർ വന്നങ്ങയായി No.

മന്നൻ maǹǹaǹ T. M. (മന്നു). 1. A king വേട്ട
മന്നൻ KU. (see വെട്ടം). മന്നവർ മ. Bhr.
Yudhišṭhira. അരിമന്നർ Bhr. inimical kings.
2. a fool or cheat (= മന്ദൻ). 3. N. pr. m.
(fem. മന്നി).

മന്നം T. aC. (T. മന്റം). 1. standing place, a
place of judgment or discussion. അന്ന
ത്തിന്റെ ബലവും ആയുസ്സിന്റെ ശക്തിയും
ഉണ്ടെങ്കിൽ മന്നത്താലിങ്കൽ കാണാം prov.
under the village tree, in the assembly of
citizens. 2. B. (C. maṇḍe) a dram-shop.
3. So. a part of the plumage, pinion? വെ
ളുത്ത, ചുവന്ന മ. MC 47. & 48.

മന്നവൻ T. M. = മന്നൻ king, മന്നവാ Bhr. Voc.

മന്നോർപുരാൻ RC; also മന്നാൻ V1. Višṇu.
— മന്നവം V1. Lordship.

മന്നാടുക aM. (C Te. T. മന്റു fr. മന്നു 2.) to
[petition.

മന്നാടി (hou. — യാർ) a title of Sūdra (Vaišya?)
landlords etc. from Chōl̤am, settled in &
about Palg. Many still retain Mackattāyam,
whilst others are intermixed with Nāyars
(comp. W.) = foll.

മന്നാട്ടപ്പൻ., — മ്മ f. Palg. hon. title of Tara-
ɤas or മൂത്താൻ given by castes below them.

മന്നിടം (= മന്നു) the earth മ. പാലിക്ക Bhr.
മ. കൈവിട്ടു വിണ്ണിലായി CG. മന്നിടസുര
വരൻ, മന്നിടദേവൻ Mud. = ഭൂദേവൻ a
Brahman.

മന്നു T. M. (Te. = മണു്ണു fr. മനു to live, exist).
1. earth മന്നിങ്കൽ HNK. മന്നിടേ ഭാരം ത
ളൎന്നു CG.; also മന്നുലകു Bhg. 2 a place
of judgment or assembly (T. മന്റു = മന്നം)
Palg. There are 3 kinds: a., places for
transacting business N. മന്നത്തുനിന്നു എഴു
തിയതു old doc. (at a time when there were
no stamped ōlas). b., several places of

[ 811 ]
judgment for Il̤avars (of a more local char-
acter) esp. the one at Tēnkur̀išši (പന്തൽ
ഇരിപ്പെക്കൽ മന്നു), where the head-men
of their 8 ശേരി gather to decide weighty
caste questions. മന്നത്തുമടി അഴിച്ചു കൂടാ
prov. (don’t offer betel). c., some Bhadra-
cāḷi temples f. i. ചിറ്റൂർ മന്നത്തു കൂടുക (for
കൊങ്ങൻപട); മന്നേറ്റുക, — റ്റി ക്കൊണ്ടു
പോക to take an infant for the 1st time
to such a Bh. temple, placing it at the
idol’s feet & offering a sacrifice. വെടി ക
ഴിക്കുന്ന മ. where fireworks are let off. മന്ന
ത്തു കുടിക്ക Cher̀umars at the time of Vēla,
(met. to be an open drunkard) — [comp. Ūru-,
Panchāyati-, Dēvara- mandu in Coorg.]–
മന്നിരവു. B. borrowing of jewels etc. 3. Ar.
mann, a maund, weight of 32 pounds or
1/4 hundred-weight, 25 lbs. Madras; a
Bengal M. 823/7 lbs. avoirdupois (Cochin).

മന്നും മന്നനാടിയും (മന്നാടി) jurisdiction of
Brahmans, esp. in Veḷḷappanāḍu KN.

മന്നുക T. M. to stand fast, persevere പുകഴ്
മന്നും മന്നവർ RC. (= ചേരും).

മന്നില mannila (Cochi — Er̀.), മന്നല Kaḍ,
വന്നില, വന്നല & പന്നല No.; see വന്നല. —
അമ്മായമ്മ വിരുന്നു വന്നു മന്നില കുത്തി കഞ്ഞി
യും വെച്ചു song. നാഴി മ. എങ്കിലും തരീൻ (ask
Cher̀umars). — മന്നിലരി (blackish, tasting
bitter). മുറിമ. half empty, ഇളമ. empty paddy.

മന്മഥൻ manmathaǹ S. (freq. of മന്ഥ). Kāma
മന്മഥകലാവിദ്യ Anach. — മ’കലാപി Siva —
മ’മാൽ the passion of love.

മന്യ manya S. Tendon of the nape of the neck.

മന്യു manyu S. (മൻ). Courage; rage; grief.

മന്വന്തരം manvandaram S. (മനു). The pe-
riod of a Manu, 14 of which form a കല്പം
or one day of Brahma മ’ങ്ങൾ ആറും കഴിഞ്ഞു
ഏഴാമതിപ്പോൾ (വിവസ്വൽ പുത്രൻ) Bhgs.

മമ mama S. Mine, to me (po.).

മമത 1. selfishness, rather മമത്വം q. v.
2. love, friendship താതനെക്കുറിച്ചെനി
ക്കൊരു മ. ഇല്ല Mud. നാം തമ്മിൽ പെരു

ത്ത മ. ആയി jud. നമുക്കു ബഹു മ’ക്കാരനാ
കുന്നു Arb. — (മ. വെച്ചു dissimulated? V1.).

abstr. N. ‍മമത്വം 1. the feeling "it is mine",
pride etc. തന്നുണ്ണി എന്നുളള മമത്വമോഹാദ
ന്യപ്രകാരങ്ങൾ മറന്നിരുന്നാൾ CC. നമ്മിൽ
മ. അധികം ഉണ്ടു Bhg. (opp. സമത്വം).
2. affection for one’s own എന്നിൽ നിനക്കു
മ. ഉണ്ടെങ്കിൽ, ജാതിമ’വും മിത്രബന്ധുത്വ
വും KR. കാൎയ്യാൎത്ഥമുളള മ’ങ്ങൾ കാൎയ്യം കഴി
ഞ്ഞാൽ ക്ഷണംകൊണ്ടു വിട്ടുപോം Bhg. in-
terested friendship. In Bhr. opp. സമത്വം.

മമ്മത് Ar. Muḥammad N. pr.

മമ്മറഞ്ഞ, see മൺമറ —.

മമ്മാലിക്കിടാവു formerly മമ്മാലിമരക്കാർ
(Port.) N. pr. The Muhammadan chief of Caṇ-
ṇanūr, അറക്കൽ (In KM. called the son of a
Bauddha woman Māli, who exchanged him
with a Kōlattiri prince).

മയം mayam S. (മാ). Formed of, consisting of
(= സ്വരൂപം). സൎവ്വം വിഷ്ണുമ. Bhg. രാജ്യം
ബൌദ്ധമയമായി, പട്ടാളമയമായി filled with;
നാട് അവന്മ. under his control; also with
M. പൊന്മ’ായ ചട്ട Mud., മണ്മ. V1., ചോരമ
spots of blood. — f. മയി as ചിന്മയി ആകിയ
ദേവി CG. 2. M. (T. മഴവു young, tender C.
Te. masaka to become dim, mashed) softness
as of cloth കൈക്കു മ. ഇല്ല V1. പട്ടിന്നൊത്ത
മ. MC. മ. വരിക to become soft. മ. വരുത്തു
ക to soften, supple. തൂവൽ നല്ല മ’മായിരിക്ക,
so ആയുധം; met. to conduct oneself well.
(= പതം). വില മ. cheapness (= നയം) V1.

മയങ്ങുക mayaṇṇuɤa T. M. (C. Tu. masku
fr. മൈ & മഴു). 1. To grow dim or dusk നേ
രം മ. V1. കനക്കവേ സന്ധ്യമ’മപ്പോൾ CC.; to
be overcast മഴമുകിൽകൊണ്ടു മയങ്ങിപോയ മ
തിബിംബം KR. 2. to be drowsy, giddy. ഉര
ചെയ്തു മയങ്ങിനാൾ RC. fainted. പാരം മ’ന്നു
മേനി എല്ലാം CG. എന്നതറിയാതേ മയങ്ങിനേൻ
ഞാൻ Anj. I lived in error. 3. to be perplexed,
infatuated. അമ്മയെ നോക്കി മ’ംCG. (a hungry
infant). കണ്ടു മ. (= മോഹിക്ക). ആന മ’ം മരു
ന്നു TP. to be charmed.

[ 812 ]
VN. I. മയക്കം 1. drowsiness, giddiness, swoon.
മ’ത്തിന്നു കൊടുത്തതു മരണത്തിന്നായ്പോയി.
2. bewilderment, distraction.

II. മയക്കു 1. dusk, twilight ഇമ്പം ഇയന്ന അ
ന്തിമയക്കിൽ CG. 2. perplexity, doubt. മ
യക്കില്ലേ = നല്ലതല്ലേ? മയക്കില്ല all right;
it does not matter അതിന്നു മ. ഇല്ല TP.

v. a. മയക്കുക 1. To perplex, delude. മ
റ്റെന്തിപ്പൈതൽ മയക്കി നിന്നുളളതും തെറ്റെന്നു
ചൊല്ലുവിൻ നല്കാമല്ലോ CG. defrauded. 2. to
fascinate കല്ലിനെപ്പോലും മ’ം SiPu. മ’ം ഉൎവ്വ
ശി KR. മൊഴികൊണ്ടു മയക്കിനാൻ എല്ലാരെ
യും CG. ചിത്തം മ. Nal. ആനയേ മ. TP. to
charm, entice. 3. (മയം) to prepare a new
pot for usage by boiling in water. 4. to rub
out, wipe off = മാച്ചുകളക (see മഴക്കുക). കല
മ. to heal, loc. കോടി മ. = അഴുക്കാക്ക. 5. =
വയക്കുക No. Er̀. f. i. കാടു മ.

മയൻ mayaǹ 1. S. (മാ). The artificer of the
Asuras. 2. M. a trickster, juggler = മായൻ
in മാമയൻ etc.

മയൽ mayal T. aM. (C. Te. masal). 1. Dim-
ness, dusk മയലേ, see മയ്യലേ. 2. infatuation,
charm of love V1.

denV. മയലുക, see മഴലുക and v. a.:

മയറ്റുക to nod, coquet, fascinate മയറ്റി വി
ളിക്ക.

VN. കൺമയറ്റു SiPu., also പുഞ്ചിരിക്കൊഞ്ച
ലും കണ്മയറ്റങ്ങളും നെഞ്ചിൽ തറെച്ചാൽ
Si Pu.

മയാ mayā S.(Instr. Sing, of അഹം). Through
me, മയാ ചൊന്നതു Sk. what I said.

I. മയി = മൈ, മഷി Ink, black മ. തൂൎന്നണി
ച്ചില്ലി RC.

മയിക്കലേ at dusk = മയക്കു, മയ്യൽ.

മയിത്തുത്ഥം a. med. see മയിൽ, മഷി.

മയിപ്പൽ Palg. dawn.

മയിമ്പു 1. (V1. മയപ്പുനേരം) dusk. 2. So.
rudder, paddle, also നൈമ്പു.

II. മയി S. (Loc. Sing. of അഹം). In me. (po.)

മയിർ mayir̀ T. M. (C. നവിർ, fr. മയി). 1. Hair
മ. കളയൊല്ലാ a. med. as part of diet. പിറപ്പു

മ. = പി. മുടി; rather aM. പുളകം ഏലും മ. RC.
= മയിർക്കൂച്ചു, കോൾമ. horripilation. 2. (obsc.)
crines pudendi, മയിരം V1. മയിർകുണ്ണ 260 —
മയിരൻ m., — രിച്ചി f.; ൟ മയിരന്മാർ good
for nothing (obsc.) 3. (loc.) semen.

മയിൎപ്പടം B. woollen cloth.

മയിൎപ്പടി Orris root, root of sweet flag (ഭൂത
കേശം S.).

മയിൎപ്പട്ടം a trinket worn on the head.

മയിർവാൾ a double-edged razor (also മ. ക്ക
ത്തി); hence നിശിതമായ മയിർവാളമ്പു (എ
ടുത്തു) Bhr. a kind of arrow sharp as a
razor.

മയിൽ mayil T. M. (T. C. ഞമലി, Te. നമലി, C.
navil, Tu. maire fr. മയി). A peacock മൈഥിലി
മ. പ്പെടപോലേ AR. മ. ആടുന്നു prov. spreads
the tail; also ആടുന്ന മൈലും ChVr. മൈലുക
ളോടാടും Bhg. മൈലുടെ കഴുത്തിന്നു VCh.

മയില (Tu. maire) grey; black-spotted മയില
ന്മൂരി;മയിലിച്ചി f. spotted or grey cattle.

മയിലാഞ്ചി KR. Alhenna, Lawsonia alba (med.
& used for dyeing).

മയിലാടി N. pr. a place in Trav.

മയിലാടൻ മഞ്ഞൾ a sort of turmeric.

മയിലാട്ടം strutting.

മയിലാപ്പൂർ St. Thomas’ grave, Nasr.

മയിലാര (— രം?) V1. a certain trinket.

മയിലിനം a herd of peacocks മാമ’ങ്ങൾ RC.

മയിലെണ്ണ peacock’s fat (med.).

മയിലെളളു a tree KR4. Vitex alata? Vangueria
spinosa? (= തിലകം). കാട്ടുമ. Volcamera.

മയിലോമ്പർ N. pr. a king enumerated between
Maisūr & Chaḍakaraǹ KU.

മയിലോമ്പി a. med. plant (see foll.) മൈലോ
മ്പിടെ ഇല a. med.

മയിലോശിക Polycarpæa spadicea (or is this
കാട്ടുമ.?) Antidesma silvestris മയിൽകോശി
Rh. med. against poison. മൈലോശിഖയും
വരിനെല്ലും കൂടിയോഗം വരുത്തി മെഴുവി
ന്റെയകത്താക്കി Mantr.

മയില്ക്കണു്ണു? Odianthum melanoleucum, Ainsl.

മയിൽച്ചെടി = മയിൎപ്പടി.

[ 813 ]
മയി(ൽ)ത്തുത്ഥം & മഷി — a. med. sulphate of
copper.

മയിൽപ്പണം a certain coin.

മയിൽപ്പീലി peacock’s tail-feather.

മയിസൂർ N. pr. Maisūr (മഹിഷാസുരം); മ.
വാഴ a kind of plantain.

മയിസൂരാൻ KU. the king of M. (കൎത്തൻ, ഉട
യവർ).

മയൂഖം mayūkham S. A ray വെയ്യോൻ മ’
[ങ്ങൾ RC.

മയൂരം mayūram S. = മയിൽ KR. A peacock.

മയൂരവൎമ്മൻ N. pr. a king of No. Mal. who in-
troduced Brahmans in Tauḷawa.

മയ്യം mayyam T. മൈയം = മതിയം, മദ്ധ്യം In
carpenter’s language നടുമ. centre, മ. വീണി
രിക്ക = ഒത്തു, opp. തെറ്റിയിരിക്ക.

മയ്യലി, മയ്യാരം V1. bamboo-compasses of
carpenters.

മയ്യത്തു Ar. mayit, A dead body. ചോനകനെ
ഓതി മ. എടുക്ക TP. to take to the burial ground
(called മയ്യത്തുകാടു, — പളളി). മയ്യത്തുകട്ടിൽ
a bier. Māpl.

മയ്യൽ mayyal T. M. 1. = മയക്കം, മയൽ. Per-
turbation; grief എനിക്കു മൈയൽ അകമേനി
റെന്തു RC. പൂണ്ടാശു മയങ്ങിനാൻ ഏറ്റവും
Bhg. fainted. മ. തീൎന്നുണൎന്തു RC. from swoon.
മ. കൊണ്ടു മാഴ്കും Nal. (= മോഹം). മ. കണ്ണാൾ
Bhr. with bewitching eyes. 2. = മയക്കു twi-
light, darkness. മയ്യലേ V1. about dawn = എ
തിരേ; in the evening B., മൈയൽ തട്ടുക 422.

മയ്യഴി N. pr. Mahe മ. ക്കോട്ടയിന്നു ൧൦൦൦ ചീതു
പണം കാലത്താൽ തരേണം TR. (to Kōlatiri).

മയ്യാർ mayyār aM. (മയി, മൈ). Painted with
collyrium മ. ക്കണ്മടവാർ, മ. തടങ്കണ്മടവാർ RC.

മരകതം maraɤaδam S. Emerald (in M. con-
stantly മരതകം).

മരം maram T. M. C. Tu. (Te. mrānu). 1. A tree
ആണ്മ, പെണ്മ. m. & f. palms, ചെറുമ. herb,
plant. 2. wood, timber. മ. വെച്ചതു a co-
coanut tree in the 6th stage of its growth,
6 — 10 years old, (also മ. കാട്ടിയ തെങ്ങു No.
loc.), see ആനയടി, കുലെക്കടുത്തതു. 3. a certain
drum. 4. stem of Jaffna tobacco, B.

മരക്കച്ചവടം TR. timber-trade.

മരക്കണക്കു CS. measurement of wood.

മരക്കയ്യിൽ a wooden spoon.

മരക്കരം CC. a wooden hand.

മരക്കറി curry made of green fruit etc.

മരക്കലം 1. a ship മ. അതിൽ ഒരു നൂറു ജനം
KR. മ. ഏറി Pay. മ’ത്തിൽ ഘോഷം ഉണ്ടാ
യി SiPu. = പളളിയോടം. മരക്കലയുപ്പു salt
formed on the hulls of ships or on rocks
in the sea, No. 2. a wooden vessel, churn.

മരക്കൽ, മരക്കലനാവു, a bird, diver.

മരക്കാതൽ the core, മരക്കാനൽ the shade of
trees.

മരക്കാൻ & മരക്കയാൻ (T. Tu. മരക്കലൻ). 1. a
steersman, sailor മരക്കയന്മാർ Pay. (also
കൈയർ Pay.). 2. a commander; a rank
among fishermen & Māppiḷḷas.

മരക്കാൽ 1. a stem, tree serving as support to
vines. 2. crutches. 3. So. T. a measure.

മരക്കാവു a forest മ’വിൽ കളിച്ചു SiPu.

മരക്കിഴങ്ങു Jatropha Manihot = വേലി, ഏഴി
ലക്കിഴങ്ങു, also പൂളക്കിഴങ്ങു.

മരക്കൂട്ടം a clump of trees, grove ചന്ദനമ TP.

മരക്കൂട്ടു B. the principal rafters & beams of
a roof.

മരക്കൊട്ട a tub, bucket.

മരക്കൊത്തൻ a woodpecker, മരങ്കൊത്തി MC. B.

മരഞ്ചാടി a monkey.

മരണം maraṇam S. (മൃ). Dying, death മ. ഉണ്ടെ
നിക്കു Anj. I have to die. Cpds. മരണകാലം,
— വായു etc.; വിഷം മരണദം GP. deadly.

മരണപത്രിക, — സാധനം S. a will, testament.

മരണപ്പാച്ചൽ പായുക to run for life; to run
at the top of one’s speed.

മരണഭയം Mud. fear of death.

മരണവേദന, — സങ്കടം (= പ്രാണ —) agony.

മരണവേള Palg. = മരണസമയം.

മരണാന്തം S. ending with death വൈരങ്ങൾ
എല്ലാം മ. KR.

മരതകം (constantly = മരകതം). An emerald മ
രതകമയസ്തംഭങ്ങൾ KR. മ’ല്ലു Bhr.

മരതി a Par̀ayar deity (= death?).

[ 814 ]
(മരം): മരത്തച്ചൻ a carpenter.

മരത്തണൽ shade, മ’ലിൽ ഇരിക്ക KR.

മരത്തല the top of a tree മ. കളാൽ എറിന്തു
RC. used them as weapons.

മരത്തോപ്പു a grove. = മരക്കൂട്ടം.

മരപ്പട്ടി MC. a toddy-cat, pole-cat, Viverra
Indica, also മരനായി B.

മരപ്പണി carpentry.

മരപ്പാച്ചി f. (പാച്ചി) Palg. a wooden doll for
children or stuck up as a charm against
the evil eye.

മരപ്പാവ a doll അവൎക്കു മൈക്കണ്ണിമാർ മ. പോ
[ലെ SiPu.

മരഫലം fruit-trees മ. കണ്ടു ചാൎത്തി TR. assess-
ed Cocoanut, -Areca- & Jack-trees.

മരമഞ്ഞ Palg. a creeper, മരമഞ്ഞൾ വെളളം
Palg. exh.

മരമുറി B. a granary.

മരവട്ട V1. a small grub (അട്ട).

മരവാഴ a parasite, Epidendrum, Rh. ആഞ്ഞ
ലി — Aerides retusa, കാഞ്ഞിര — (= പറ
കെട്ടി), തേക്കു മ. Cymbidium imbricatum,
കാട്ടുതേക്കു — Cymbidum Limodorum, പൊ
ന്നാമ്പൂ — Vanda spatulata, ചാലിയപ്പൊ.
Sarcochilos præmorsus, ചെറു പൊ. Cym-
bidium tenuifol., കാട്ടുപൊന്നാം മ. Malaxis
odorata, മരത്തേമാല — Aerostichon hetero-
phyll. or Polypod. adnascens.

മരവി (T. മരവൈ, C. Te. marige, Tu. marāi).
a wooden trough or bowl, dish, etc. നായ്ക്കു
കൊടുക്കും മരയീന്റകത്തു കഞ്ഞിയും ചോ
റും കൊടുത്തു TP. to a dishonoured child.

മരവിരി (T. — വുരി fr. ഉരിക) a garment made
of bark. മ. ധരിക്കുന്നെങ്ങനേ KR. how
turn anchoret? (S. വല്ക്കല).

മരവിക്ക B. to become stiff like wood, benum-
bed, etc.

മരവെട്ടി, see മരോട്ടി.

മരവേലിക്കിഴങ്ങു Jatropha Manihot.

മരാമരം 1. a large tree പാപമായുളള മ’ത്തി
ന്നു കോപമേ വിത്തു Bhr. 2. the Sāl tree
വന്മരമായ മ. പൊരിച്ചാൻ KR. (the word
is often repeated, to produce രാമരാമ).

മരാമത്തു Ar. marammat, Repairs; public
works മ. ശിരസ്ഥദാർ TrP. (even in KR.); മ.
പണി P.W.D.

മരാളം S. A flamingo (vu. = ഹംസം).

മരിക, (V1. മരകി) = മരവി.

മരിക്ക marikka S. (മൃ). To die, more hon. than
ചാക f. i. മരിയാതേ തോറ്റാർ, മരിച്ചു മരിയാ
തേ Bhr. barely escaping (= ജീവന്മൃതം). മരി
യായ്ക Mud. മരിച്ചു കളക to commit suicide.
മരിച്ചേടത്തിൽ എനിക്കു സുഖം ഇല്ല TP. in
hades.

VN. മരിപ്പു death അവിടേ മ. എനക്കു TP. മ.
നേരത്തു CatR. പിറപ്പും മരിപ്പും prov.

CV. മരിപ്പിക്ക 1. to cause death, kill താതനെ
മ’പ്പതിന്ന ആൾ RS. 2. to keep until death,
support through life (loc.).

മരിക്കം, see മരുക്കം.

മരിചം mariǰam S. Pepper (also മരീചം S.) = മു
[ളകു.

മരിചി = കുഴൽ (loc.). മുട്ടും മ. യും ഉണ്ടു Drums
& pipes (C. Tu. mavuri).

മരിഞ്ഞാലായിരിക്ക To be fretting, sighing
(C. Te. marugu = മറുകുക).

മരിളുക mariḷuɤa (= മരുൾ & മെരുൾ). To be
frightened തിണ്ണം മരിണ്ടു പണ്ടം ബുദ്ധി താൻ
CG. before Parašu Rāma.

മരീചി marīǰi S. A. ray of light.

മരീചിക S. mirage. = മൃഗതൃഷ്ണ.

മരു maru S. (fr. മറു?) A sandy desert, Marvar.
മരുഭൂമികളിൽ ചിറ കുഴിക്കുന്നു KR. ചുട്ട മണ
ലാം മരുഭൂമിയിൽ മുട്ട നടന്നു മുറയിടുന്നു UR.
(in a hell).

മരുക്കൊഴുന്നു V1. Artemisia Vahliana?

മരുങ്ങു maruṅṅụ T. So. (C. maggal, Tu. margil).
1. Side, മ. തിരിക to turn to one side. ഇരു
മരുങ്ങത്തു No. = ഇരുപുറത്തു. 2. tameness,
friendliness. മരിങ്ങുഭാഷിതം V1. soft language.
മ. വരുത്തുക to tame V2. 3. a Pulaya woman V1.

മരുങ്ങുക & മെ — (Te. maragu, C. maggu) to
be bent one way, attached, accustomed,
tame; also മെ — q. v.

VN. മരുക്കം attachment, tameness, experience.
മെരിക്കം ഉണ്ടെത്രയും Arb. very tame.

[ 815 ]
മരുക്കുക, ക്കി 1. to tame, domesticate, also മരു
ങ്ങിക്ക. 2. aM. to seduce, embrace V1.

മരുതു maruδu̥ (T. — തം). Terminalia alata, a
timber stronger than teak, heavier than water.
Kinds: കരിമ — & വെണ്മ — Chuncoa. Buch.;
നീർമ — CG. Pentaptera arjuna (ഇന്ദ്രദ്രു S.);
പെരുമ — & മുളപ്പൂമ — = മരാമരം 2.; താളി —
= ചടച്ചി, പുല്ല — = വെണ്മ —, മഞ്ഞമരുതു, പു
ഴമരുതു Palg.

മരുത്തു marut S. The God of wind (49 or 180
[in number); wind.

മരുൽപതി S. Indra.

മരുത്സൂനു AR. Hanuman, also Bhīma.

മരുത്തൻ maruttaǹ 1. S. (മരുൽ) N. pr. 2. M.
(മരുന്നു) a doctor or charmer, headman of
Pulayars; N. pr.

മരുത്തോൻ, — ത്തോത്തി f. V1. id.

മരുത്തുവച്ചി T. Trav., contr. മരുത്തോച്ചി
(M. towns) a midwife.

മരുത്താണി V1. a tree (= മയിലാഞ്ചി?).

മരുന്നു marunnụ T. M. C. Tu. (മരു T. & മന്റൽ
= മണം). 1. Medicine, മരിന്തു RC. with സേവി
ക്ക, മുറിക്കു മ. വെപ്പിക്ക MR., മൂൎദ്ധാവിൽ മ. ഇ
ടുക, വ്രണത്തിൽ മ. വെക്ക; മ. കുറിക്ക to pres-
cribe V1. മ’ം വിരുന്നും മൂന്നു നാൾ prov. ഭ്രാ
ന്തിൻ മ. ഏതും തോന്നീല്ല CG. no remedy for.
മ. കുടി കഴിക്ക TP. (= പുളികുടി). അവനെക്കു
റിച്ചു മ. വെക്ക TP. (= മാരണം). 2. gunpowder
(= വെടി —, കരിമ —). മ. പൊടിക്ക TP. വെടി
മ. പെട്ടിക്ക് തീ പിടിച്ചു മ. കൾ ഒക്കയും കത്തി
പ്പോയി Ti. a cartridge box.

മരുന്നറ a powder-magazine.

മരുമകൻ marumaɤaǹ T. M. Tu. (മരുവുക
or Te. mar̀a, C. mari from മറി 1.). 1. Sister’s
son മക്കൾക്കു മടിയിൽ ചവിട്ടാം മ’ക്കൾക്കു വള
പ്പിലും ചവിട്ടരുതു prov. 2. T. So. a son-in-
law പാഞ്ചാലന്റെ മ’ക്കൾ ഐവർ Bhr. — മ
രുമകൾ f.

മരുമക്കത്തായം (ദായം) inheritance in the
female line, as practised by 17 Brahm.
Illam in Payanūr, by Kšatriya, Tirumul-
pāḍu, Nāyar, Ūrāḷi, Āndōr, Paḷḷichaǹ,
Kušavaǹ, Vyābāri, Kōlayāǹ, Chembōṭṭi,

Pišāroḍi, Vāriyaǹ, Nambi, Teyambāḍi,
Mārāǹ, Poδuvāḷ, Kūttunambi, Attikurichi,
Uṇṇitiri, Erāḍi, Vaḷḷōḍi, Neḍungāḍi, Veḷut-
tēḍaǹ, Chāliyaǹ; Tīyaǹ (No. & Trav.)

മരുവകം S. (മരു). Vangueria, & an Ocymum
മരുവകതരുക്കൾ Nal.

മരുവുക maruvuɤa T. M. (= മരുങ്ങുക). 1. To
become familiar; fondle, embrace V1. 2. to
abide വാനവർപുരി മരുവിനളോ RC. has she
gone to heaven; പുക്കുമരുവി sat. 3. poet.
auxV. സുഖിച്ചു മരുവീടിന കാലം Nal. = വസി
ക്ക, ഇരിക്ക, മേവുക to be. ആ ദ്വീപു തന്നേ ചു
ഴന്നു മരുവുന്ന സമുദ്രം Bhg.

negV. മരുവലർ (1) enemies Bhr., also മരുവ
ലാർ RC. & മരുവാർ കാലൻ RC.

മരുൾ maruḷ T. M. C. Te. (മഴു = മയക്കം). Frenzy,
possessedness, evil spirit മ. എന്നു തോന്നും Pay.
മ. ഇല്ലവൎക്കു Mpl. no fright. — hence മരിൾ,
മെരിൾ.

മരോട്ടി marōṭṭi & മരവട്ടി V1., മരവെട്ടി B.
Hydnocarpus pentandra Rh., the oil-bearing
fruit in a wooden shell: മ. യെണ്ണ കുഷ്ഠജിൽ,
പാലോടു കൂടുമ്പോൾ മരണദം GP.

മൎക്കടം markaḍam S. (മരം or മറി കടക്ക). A
monkey മൎക്കടപ്രവരൻ AR. മഹാമ’ത്താൻ
SiPu. hon.; മൎക്കടാലങ്കൃതൻ, — ലംബനൻ AR.
Rāma as the ally of monkeys.

മൎജ്ജൻ E. margin മ’നിൽ ചേൎത്തു.

മൎത്ത marta 1. (Ar. ?) A simile, explanation മ.
പറക. 2. Syr. Lady മൎത്ത മറിയത്തുമ്മാ CatR.

മൎത്ത്യൻ martyaǹ S. (മർ). Mortal, man.

മൎത്യജന്മികൾ AR. mortals.

മൎത്യജന്മാൎത്ഥം ലഭിച്ചു Bhg. the object of human
[life.

മൎത്യപ്പുഴു worm of a man. — മൎത്യാധമൻ KR.

മൎത്യഭോഗം ചെയ്തു പോക KU.

മൎത്യേന്ദ്രനാപത്തെത്തും Sah. a prince.

മൎദ്ദനം marďanam S. 1. Pounding, കാളിയമ.
CG. Bhg. bruising the serpent. ലംകാമൎദ്ദനം
AR. 2. rubbing, grinding, mixture, ingre-
dients.

മൎദ്ദളം S. A drum, Tdbh. മദ്ദളം.

denV. മൎദ്ദിക്ക S. to bruise, maltreat; grind

[ 816 ]
down. എലിയുടെ ചോരയിൽ രസം മ’ച്ചാൽ
Tantr. — fig. നാരിമാരുടെ ചിത്തങ്ങളെ മൎദ്ദി
പ്പിച്ചിട്ടവരെ വശമാക്കി Bhg.

മൎമ്മം marmam S. (മർ & മറ?). 1. Vital member,
mortal or dangerous spot ശരീരത്തിന്നു നൂറ്റേ
ഴു മ. ഉണ്ടു (കൈ രണ്ടിന്മേലും 2X11, കാൽ ര
ണ്ടിലും 2X11, വയറ്റിന്മേൽ 3, മാർ 19, പിമ്പു
റത്തു 14, in പൂണെല്ലു, കഴുത്തു, തല 37) MM. കുടു
മെക്കു മീതേ മ. ഇല്ല, പശു കുത്തുമ്പോൾ മ. നോ
ക്കരുതു prov. ജന്തു മൎമ്മണി നോക്കി ബാണ
ങ്ങൾ പ്രയോഗിച്ചു, മ’ങ്ങളെ നോക്കി കടിച്ചു
Bhg. മ’ങ്ങൾ തോറും മുറിഞ്ഞു Bhr. felt wound-
ed all over. മ’ത്തിന്റെെ എണ്ണ a. med. 2. a
secret രാജ്യത്തിന്റെ മ’ങ്ങളെ ഉപദേശിക്കുന്ന
വൻ VyM. മ’ങ്ങൾ ഞങ്ങളോടു പറഞ്ഞാൽ എന്തു
ഫലം Bhr. മ’ളായുള്ള നൎമ്മങ്ങൾ ഓതി CG.

മൎമ്മഭേദി S. hitting the vital parts.

മൎമ്മണി S. 1. a treatise on മൎമ്മം MM. 2. a
remedy for wounds മൎമ്മാണി തഴെച്ചു, വെണ്ണ
യിലരെച്ചിട്ടുവെച്ചു കെട്ടി TP.

മൎമ്മവികാരം S. acute pains as from a wound.

മൎമ്മസന്ധി S. union of joints പരിദംശിച്ചു മ.
തോറും CC. all over.

മൎമ്മി B. concealing a secret.

മൎമ്മിക്ക to act spitefully. മ’ച്ചു പറക; മ’ച്ചു
കുടിക്ക to vie with others in drinking.

മൎമ്മോപഘാതം S. = മൎമ്മഭേദനം Nal.

മൎമ്മോപദേശം S. teaching secrets, esoteric
doctrine Bhg.

മൎമ്മരം marmaram S. Rustling sound പത്രമൎമ്മ
[രിതം Bhg.

മൎയ്യാദ maryāda S. & മരിയാദ KR. vu. (= മരി
യാതു, മറിയാതു?) 1. Limit, boundary. 2. custom,
rule of society മ. പിഴയാതേ നടത്തുക Bhg.
ശൂദ്ര മ.യും ബ്രാഹ്മണാചാരവും KU. (also മേൽ
മ. യും കീഴ്മ. യും). ഇണങ്ങുമ. V1. local us-
age. കുറുമ്പ്രനാട്ടേ വസ്തുത കീഴ്മ. യിലുള്ളതു
TR. the old system. ജാതിയിലുള്ള മ. പോലേ
നടക്കും, മ. പോരും വണ്ണം conformably to caste
rule. മ. പറക to expound the law. 3. proprie-
ty, decency, civility മ. കെട്ട നരൻ മുഖത്തിങ്കൽ
മിഴിക്കയില്ല സജ്ജനം KR. പെണ്ണും പിള്ളയെ
മ. കെടുക്ക TR. to ravish, dishonour. 4. custom-

ary present. സ്ഥാനം വന്നാൽ വളവൎട്ടത്തു കോ
ട്ടയിൽവന്നു കോലത്തിരിയെ കണ്ടു മ. വാങ്ങി
ക്കൊണ്ടു പോകേണം TR. from the king. പ
ന്നിയെ കൊന്നുള്ള നായൎക്ക് മ. എന്തു TP. ചോന
കർ മ. തരാഞ്ഞു TP.

മൎയ്യാദം customary മലയാളത്തിൽ മ. അല്ല TR.

മൎയ്യാദക്കാരൻ well behaved, courteous. — iron. =
അടുത്തവൻ a barber No.

മൎയ്യാദക്കേടു (see 3.) impropriety, outrage. ചില
മ. കാട്ടി TR. മ. ചെയ്തു TP. impudence. പല
അന്യായങ്ങളും മ’ടും ചെയ്തു TR. ruled tyran-
nically.

മൎയ്യാദസ്ഥൻ MR. a person of character

മൎയ്യാദാനുക്രമം V1. justice.

മൎയ്യാദാപൎവ്വതം S. the 8 mountains that mark
boundaries, Bhg 5.

മൎശനം maršanam S. (L. mulcere). Touching,
handling.

മൎഷണം maršaṇam S. (മറക്ക?). Forgetting,
enduring — മൎഷിക്ക = ക്ഷമിക്ക.

മറ mar̀a 5. (മറു), 1. A screen, shelter, covering
സ്ത്രീകൾക്കു മാറിൽ മറ ഇല്ല Anach. കിണറ്റി
ന്ന് ആൾമറ കെട്ടുക MR. a wall of wells etc.
മറ പറ്റുക, പെടുക V1. to hide oneself. മറ
യത്ത് ആട്ടുക to drive away. മറയത്തു പോക
to be buried. ഏറത്തിളക്കിലോ പോകേണം മറ
യത്തു Bhr. ശവം മറ ചെയ്ക to bury. മറെക്കു
പോക, മറെക്കിരിക്ക to ease nature. ഓളെ
മറയിൽ ഇരുത്തിച്ചോൻ TP. made the widow
to live in retirement. 2. a secret, രണ്ടും മറ
കൂടാതേ പറഞ്ഞു ChVr. openly. 3. Veda ജപി
ച്ചാർ മറകളും AR. മറകളെ വീണ്ടാൻ Matsy.
നാന്മറകളും KeiN. മുനിവർ തേടും മറ ഞാന
പ്പൊരുൾ RC.

മറക്കലം (3) a Brahman’s pot, prov.

മറക്കാതൽ (3) = വേദസരാം CG.

മറക്കാർ a king’s body-guard.

മറക്കുട an umbrella carried as screen by high-
caste women, കൈവളയും മ. യും പിടിച്ചു
പറിക്ക Anach. to degrade such.

മറക്കുഴി So., മറപ്പുര (മറപ്പള്ളി hon. of Rāja’s)
a privy.

[ 817 ]
മറപൊരുൾ, see പൊരുൾ, f. i. മറകളുടെ മ’ളു
കൾ അറിവതിനു ചതുരൻ Bhr.

മറയവർ (3) Brahmans, മാമറയോർ Bhr.

മറാദ്ധ്യയനം (3) studying the Veda അനിശം
നീചൻ മ. ചെയ്താൽ KeiN.

v. n. മറയുക 1. To disappear ധൂളിയാൽ
മിത്രബിംബം മറഞ്ഞു Bhr. മറഞ്ഞു തപസ്സ് എ
ല്ലാം Bhg. vanished, so ധൎമ്മം മറഞ്ഞു AR. എന്തു
മറഞ്ഞു കളഞ്ഞു Anj. 2. to hide oneself കുടി
യാന്മാർ ഭയപ്പെട്ടു മറഞ്ഞു നില്ക്കുന്നു TR. ഓടി
മറഞ്ഞുകൊൾ തിങ്കളേ നീ CG. hide thyself
from Rāhu! — With absol. case കാടു മറഞ്ഞു
പാൎത്തു in ambush. വാതിൽ മറഞ്ഞുനിന്നു VetC.
ഒരു മാവും മറഞ്ഞുനിന്നു വെടിവെച്ചു TR. from
behind a tree. — With Loc. ശിലയിങ്കൽ മറഞ്ഞു
ഭഗവാൻ VilvP. വാനിൽ മറെന്തു RC. നിന്നി
ലേ നീ മറഞ്ഞെന്തിരുന്നീടുവാൻ AR. sink into
thyself to evade my looks.

VN. മറവു shelter, cover, concealment തെളി
വുള്ള കാൎയ്യം കേവലം മറവായിവരുവാൻ
MR. to hush up or make a muddle of it.

v. a. മറെക്ക 1. To hide, conceal, screen.
മാറു മറെപ്പാൻ a cover for the breast, upper
cloth. — With double Acc. രാജനെ അതു മറെ
ച്ചാൻ Mud. hid it from the king. ദോഷങ്ങൾ
ഒക്ക മ. (opp. ഗുണം ഗ്രഹിപ്പിക്ക) Bhr. to
palliate. 2. to bury = മറചെയ്ക.

VN. മറെപ്പു, മറപ്പു a coverlet; shelter, protection.

മറം mar̀am T. aM. (മറു). Disagreement, war
മറം കിളർ ഇലങ്കവേന്തൻ RC. —

മറവർ Maravas, the T. tribe of warriors.

മറക്ക mar̀akka 5. (മറു). 1. To forget മറക്കാ
ന്തക്കതു പറയേണം, മതി മ. prov. ചിത്തം മ.;
മറപ്പത് എന്തു Bhr. how forget. തന്നേത്താൻ
മ. MM. to be delirious. തന്നേയും കൂട മറന്നാൻ
CG. from love, anger, Bhr. തന്നേത്താനും മറ
ന്തലറിവീണു RC. wounded. സൌഖ്യകാലത്തിൽ
ആത്മാ മറക്കൊല്ല KR. don’t forget thyself.
തങ്ങളെ മറന്നുറങ്ങുന്നവർ Bhr. മറക്കാതേ ചെയ്ക
to do considerately (Bhg. has മറവാതേ & മ
റാതേ, മറായ്കയോ). 2. v. n. to be forgotten,
to vanish from the mind സ്നേഹവും മറന്നിതോ

Nal. ക്രീഡകൊണ്ട് എന്നുണ്ണിക്കു വിശപ്പു മറ
ന്നിതോ Si Pu. Esp. with പോക f. i. പഠിച്ച
ശാസ്ത്രം മനസ്സിങ്കൽനിന്നു മറന്നു പോകട്ടേ KR.
(= മറയുക). നിന്നോടു മറന്നു പോയോ; പറ
ഞ്ഞത് ഒന്നും മറന്നു പോല്ലേ TP.

VN. I. മറതി forgetfulness, അരണെക്കുമ. prov.
മറതിക്കാരൻ forgetful.

മറപ്പാൽ to be weaned പിടിച്ചതു മറന്നിട്ടു മറ
ന്നതു പിടിക്കും മുമ്പേ വശമാക്കേണ്ടത് എല്ലാം
വശമാക്കേണം prov.

CV. മറപ്പിക്ക to cause to forget അതു ശിക്ഷിച്ചു
മാറ്റി മറപ്പിച്ചു Bhg 7. തന്നെത്താൻ മ’ക്കും
മദിരാമദം Bhg 11.

VN. II. മറവി = മറതി, failing of memory.

മറൽ mar̀al T. aM. = മറം, മറതി, Death; hence:
മറലി the God of death, Yama മ. തൻപുരം
അടാതോർ, മ. പ്പുരം പുകുന്തനൻ RC.

മറാഷ്ടകം TR., better മാറാട്ടി, മഹാരാഷ്ട്രം.

മറി mar̀i T. C. Tu. aM. (Te. maraka, fr. മറു)
1. Offspring, the young of animals, a colt V1.
ചെമ്മറിയാടു. 2. a young deer പുള്ളിമാൻ
മറിപേടയും KR. 3. a turn, fresh start, corner
മ. തീൎക്ക (see below); a side f. i. കുന്നിന്റെ
അങ്ങേമറി No. the other or opposite side,
പുഴ നീന്തി ൩ മ. വെക്കട്ടേ TP. sweep of the
arms; time = വട്ടം; എത്ര മ. vu. അമ്പതു മ.
തൊഴുക RS. 4. a shift, turning round or
inside, deceit. കുന്നിന്നും തോക്കിന്നും മ. ഇട്ടിരി
ക്കുന്നു spoilt the sport by charms. 5. B.
autumn. 6. = മറിച്ചൽ tumbling in play.

മറിക V1. (Te. C. = മരവി) a bullock’s load.

മറികടക്ക (3) to jump over.

മറികടൽ the rolling sea മ. വന്തു RC.

മറികണ്ണൻ squint-eyed.

മറിക്കുന്നി Convolvulus pes-capræ.

മറിച്ചുഴിവു hair naturally curled, a whirlpool.

മറിതീൎക്ക (3) to mark the dimensions of a
building കോയിലകത്തിന്നു മ’ൎത്തു KN. ചാ
യ്പും മറിയും തീൎക്ക to fix regularly & hori-
zontally.

മറിമാൻ (2) a swift deer ചാടുന്ന മ’നിൻ മാം
സം KR. പുള്ളിമറിമാനും വെണ്മഴുവും Sil.

[ 818 ]
of Višṇu മ. കണ്ണാൾ RC. മ. കണ്ണികൾ CC.
girls with doe’s eyes.

മറിമായ HNK. & മറിമായം (4) versatility, as
of a God; twists & mazes; deceitfulness. മ.
കാട്ടുക to delude.

മറിമായൻ Višṇu മ’നെ അറിഞ്ഞുകൊള്ളേ
[RC.

മറിമായക്കാരൻ Kr̥šṇa; Nāradaǹ, met. a
slanderer & ഇന്ദ്രജാലക്കാരൻ.

മറിയൻ shifting, untrustworthy V1.

മറിവാതിൽ (4) a trap-door.

v. n. മറിയുക T. M. (C. = മറക്ക). 1. To turn
back, turn over. മറിഞ്ഞുനോക്കി AR., പിന്നോ
ക്കം ഒന്നു മ’ഞ്ഞു നോക്കി Si Pu. looked back.
മറിഞ്ഞു വീണു MR. fell over. മറിയേണ്ടിയിരുന്നു
I was on the point of falling. കൃഷ്ണൻ കയ്യിൽ മ
റിഞ്ഞു തുടങ്ങിനാർ KumK. went over to Cr. 2. to
be upset വലിയ കാൎയ്യം മറിഞ്ഞു പോമ്മുമ്പേ വ
ളരേ പീഡിച്ചു തിരിച്ചു കൊള്ളേണം KR. തോ
ണി മറിഞ്ഞാൽ prov. കല്ലായി മറിഞ്ഞു പോം
TP. will be changed into a stone. 3. to turn
over & over മീൻ കടിച്ചു മ.; കടിച്ചുമ. coitus
of cats. To tumble heels over head, to
roll കീഴ് മേൽ മറിയുംവണ്ണം Bhg. കീഴ്‌മേൽ
മറിഞ്ഞു വരുന്നു തിരകൾ Si Pu. — Chiefly of
the rolling sea കടൽ ഇളകി മറിയുന്നു AR.
സമുദ്രം കലങ്ങി മ. Sk. ആറ്റുവെള്ളം പെരു
കി മറികയാൽ മാൎഗ്ഗങ്ങൾ മുട്ടി KR. അബ്ധിതന്ന
ടുവിൽ മറിയുന്നവൎക്കു HNK. weltering, floun-
dering. ലോകങ്ങളും തലകീഴായ്മറികിലും KR.
തെന്നൽ ചന്ദനക്കുന്നിന്മേൽ ചാല മറിഞ്ഞിട്ടു
നിന്നു CG. the breeze rolling over the ghats.

VN. I. മറിച്ചൽ 1. turning over, returning,
tumbling heels over head. 2. rolling; turn-
ing topsy-turvy. 3. deceit.

II. മറിവു 1. change. പഴേ നടെക്കു മ’വും പി
ഴയും വരാതേ KU. infringement. 2. rolling,
tumbling. 3. confusion, deceit ഇറ പാൎത്തു
കേട്ടാലറിയാമെന്തെല്ലാം മറിവുകൾ Mud. മ
റിവോടു AR. cunningly.

v. a. മറിക്ക 1. To turn upside down. ഓലമ
റിച്ചും തിരിച്ചും നോക്കി TP. reading a startling
letter. ജലേ മ. CC. to throw, to welter. ശാപ

വാക്ക് എങ്ങൾക്കു നേരേ മറിച്ചിന്നു വന്നു കൂടി
CG. was reversed in our favour. ആ പുകണ്ണതു
നേരേ മറിച്ചായിത് എങ്ങൾ മൂലം CG. the praise
is falsified by our treatment. ചിലേടത്തു മറി
ച്ചും വരും VyM. in inverted order. അതിന്റെ
മറിച്ചായാൽ VyM. in the contrary case. മറിച്ച
ളക്ക to measure across. 2. to turn back രാ
ജ്യം മ’ച്ചു കൊടുപ്പാൻ TR. to give back. നാട്
ഇങ്ങേപ്പുറം മ. to reconquer. മറിച്ചെണ്ണേണ്ട
prov. don’t count a 2nd time; മറിച്ചു treated
even as conjunction മ. താൻ വാങ്ങുന്നതാകി
ലോ KU. but if (on the other hand) he be
the purchaser. 3. to attack, arrest ഞങ്ങളെ
മറിച്ചിട്ടു, അവനെപിടിച്ചു മ. TR. 4. to con-
found, deceive. മറിച്ചും തിരിച്ചും പറഞ്ഞു pre-
varicated.

VN. മറിപ്പു 1. an upset. മ’പ്പിലായി bankrupt.
തിരിപ്പും മ’ം പറക subterfuges. 2. arrest,
മ’പ്പിൽ പോയി imprisoned V1.

മറിപ്പൻ a kind of cholera = നീർത്തിരിപ്പു, നീ
ർകൊമ്പൻ, S. വിഷൂചിക, said to be pro-
duced by the landwind മ. മുറിഞ്ഞു മരിച്ചു
No. മറിപ്പന്നായ മരുന്നു a. med.

CV. മറിപ്പിക്ക: കുരുസി മ’ച്ചു TP. caused to
bring back.

മറു mar̀u 5. 1. Other; next; back again (see
Cpds.). 2. secondines കുട്ടി പിറന്നു മറു ഇനി
പിറന്നിട്ടില്ല No., പശു പെറ്റു മറു വീണുവോ?
3. distinguished from the rest, spot, freckle,
mole, wart കുതിരെക്ക ഒരു മറുവില്ല Bhr. മറു
വറും വരുണൻ RC. മറുവില്ലാതൊരു മുകുരം CG.
spotless. — fig. അവന്റെ മറു കണ്ണിൽ ആകുന്നു
വോ No. = കൊതി he is greedy for every thing.

മറുകടം debt paid to one person & contracted
with another.

മറുകടിഞ്ഞൂൽ (vu. — ഞ്ഞിൽ) No. the 2nd child.

മറുകര the other shore മ. കാണാതേ വലയുക
Chintar. to see no escape. ദുഃഖത്തിൻ മ.
പ്രാപിക്ക KR. ധനുൎവ്വേദത്തിന്റെ മ. കണ്ട
വൻ KR. = പാരഗൻ. — മ. സോമൻ Onap.
cloth from the eastern coast?

മറുകാൽ 1. a prop. 2. another water-channel.

[ 819 ]
മറുകു mar̀uɤụ T. aM. 1. A street വിണ്ടലർ മറു
കണ്ടു മുറുകും വണ്ണം RC. 2. V1. = മറു 3.

മറുകുക T. M. C. Te. to flounder, welter (=മറി
യുക). തീയിൽ കിടന്നു പൊരിഞ്ഞു മറുകിയും
UR. ഉള്ളിൽ ഉണ്ടൊന്നു കിടന്നു മ’ന്നു Mud.
to fret. ചിന്തപൂണ്ടു മ’ന്നു മാനസം KR. കേ
ണു കിടക്കുന്ന വേഴാമ്പൽ പോലേ വീണു മ.
CG. ഉടൽ ഉരുകി മറുകി AR. from extreme
pain. മനം ഉരുകി മ. മരുവുന്നു Mud. per-
plexed, distracted. ജഗദ്വാസികൾ മ. Bhr.
പേടിച്ചു മ. Brhmd.

CV. മൃഗാക്ഷികളെ മറുകിച്ചു HNK. to dis-
appoint, distract, drive to despair.

(മറു): മറുകുടി a house given to a newly married
pair. V1.

മറുകുന്നു the other hill (huntg.).

മറുകുരു B. relapse of small-pox.

മറുകുറി an answer. മ. എഴുതുക a reply V2.

മറുകുഴിക്കാണത്തോല MR. a deed of under-
tenancy.

മറുകൂട്ടം a fellow-servant. മ’ം പിള്ള a fellow-
[writer B.

മറുകൂറർ RC foes.

മറുകൈ 1. revenge. 2. an antidote അതിന്നു
മ. ഇല്ല = പ്രതിക്രിയ.

മറുക്ക T. M. 1. To resist, ചൊൽ മറുക്കുന്ന
പിടിയാന KR. disobedient. കല്പന മറുത്തു ന
ടക്ക TR. അഛ്ശന്റെ വാക്കു മറുക്കാതേ KR.
അതിനു മറുത്തൊന്നു പറഞ്ഞീടൊല്ലാ BR. don’t
speak against. ഗുരുമ’ത്തു ചൊല്കിലും ഉരെക്കും ഉ
ത്തരം KR. to forbid. മറുത്തുര ചെയ്ക AR. to
refuse. നൃപൻ നിന്നെ മ. യില്ല, വെറുത്തു ചൊ
ല്ലിനാൾ ഭൂപനെ മറുത്തു KR. മറുത്തു നില്ക്ക to
face the enemy. ജഗത്തുകൾ എല്ലാം മ’ക്കിലും
KR. to oppose; with Soc. എന്നോടുമ. V1. മറുത്ത
കുഴി, മ. പ്രവൃത്തി a counter-mine. മറുത്തുത്തരം
V1. contradiction. 2. to rebel കോട്ടയത്തു രാ
ജ്യത്തു കുമ്പഞ്ഞിയോടു മറുത്തിരിക്കുന്നവരെ അ
മൎത്തു TR. പ്രതിപക്ഷത്തിലുള്ളവരിൽ ചിലർ മറു
ത്തിഹവരും Mud. will change sides (=മറിച്ചു).
3. to lay a wager മറുത്തു കുടിക്ക; മ. പായുക to
race.

VN. മറുക്കൽ, മറുപ്പു opposition, refusal.

മറുചട്ടം കെട്ടുക to reform (a law).

മറുചാൽ ploughing across.

മറുജന്മം transmigration.

മറുതല the opposite party ഞങ്ങൾ നിനക്കു മ
യായി CG. മ. കൾ Bhr. the opposite armies.

മറുതലക്കാരൻ an adversary = മാറ്റാൻ, പ്ര
തിയോഗി.

denV. മറുതലിക്ക to oppose, tease.

മറുതാക്കോൽ a false key മ. കൊണ്ടു (or ഇട്ടു)
പൂട്ടു തുറന്നു MR.

മറുതീരം = മറുകര; മ’ത്തു ചെന്നു Bhr.

മറുത്തരം (better T. മാറുത്തരം) answer വദിക്ക
സുന്ദര മ. KR.

മറുദേശക്കാർ MR. of another land, so മറുനാ
[ടു V1.

മറുനായി (3) a weasel (loc.)

മറുനാൾ the next day; preceding day = മറുദി
നം KR.

മറുപക്ഷം the opposite party or opinion.

മറുപടി reply ഈ എഴുതിയതിന്റെ മ. വന്നാൽ,
ഇതിന്റെ മ. എഴുതി അയക്ക TR.; also മറു
വടിക്കത്തു TP.

മറുപണയം a counter-pledge.

മറുപത്ഥ്യം a secondary, lighter regimen.

മറുപനി relapse of a fever.

മറുപാടു 1. the other side. 2. again മ. പി
റക്ക, മ. പിറവി എല്ലാം കഴിഞ്ഞാൽ Nasr.

മറുപാട്ടം the counterpart of a lease or deed
executed by a tenant to promise a certain
rent MR209. 212. (see പാട്ടച്ചീട്ടു). പറമ്പി
ന്റെ മ. jud.

മറുപിരി B. a male screw.

മറുപിറവി transmigration.

മറുപിള്ള (2) the after-birth (with men).

മറുപുറം the other side. മ’ത്തു പോക Bhr. to
change sides. അവനെ മ. ഇട്ടസൂയയാ Bhg.

മറുപോർ revenge.

മറുഭാഗി B. an opponent.

മറുമതക്കാരൻ Anach of another religion.

മറുമരുന്നു an antidote to allay the effect of
any medicine.

മറുമാറു (3): തിരുമ. Bhr. Kr̥šna’s spotted
[breast.

മറുമാസം the past or next month.

[ 820 ]
മറുമുഖം an enemy; strange woman; മ. നോ
ക്ക to commit adultery.

മറുമുടി a wig T.

മറുമൂലക്കാരൻ V1. a pedlar, trading with an-
other’s capital.

മറുമൊഴി an answer മ. ചൊല്ലി KR.

മറുരാജ്യം TR. a foreign country.

മറുരൂപം change of form.

മറുവാൎത്ത V1. a verbal answer.

മറുവില V2. a ransom.

മറുവില്ലാത CC. unique.

മറുവിളി an echo. മ. കേട്ടു TP. the cry.

മറുശീമ MR. another land.

മറുസംഘം an internal feud കുറുമ്പ്രനാട്ടു മ.
ഇല്ല KU.

മറെക്ക, see after മറയുക.

മറ്റം maťťam So. Low ground near a river;
a meadow.

മറ്റു maťťu̥ T. M. (C. mattu) obl. case or am-
plification of മറു. 1. Other മറ്റു പലതും TR.
മറ്റൊന്നാക്കി പരിഹസിക്കിലും GnP. to cari-
cature. മറ്റാരാലുമേ AR. എന്നോ മറ്റോ വല്ല
സംഗതികളും വിചാരിച്ചു MR., വല്ലവരെ കൊ
ണ്ടോ മറ്റോ എന്നെ വലിപ്പിക്കും MR. or in
some other way. ആ വീട്ടിലോ മറ്റോ some-
where else. സൎക്കാരിൽനിന്നോ മറ്റോ etc. മ
റ്റന്യഭൎത്താവെ തീണ്ടാതേ SiPu. 2. adv. be-
sides മറ്റെനിക്കേതുമേ വേണ്ട വരം AR. ഇല്ല
മറ്റന്യക്ഷേത്രം Brhmd. 3. moreover ഉറ്റാ
രെയും മ. പെറ്റാരെയും പിന്നേ ചുറ്റമാണ്ടോ
രേയും CG. then. പുത്രൻ എന്നാലും മ. മിത്രം എ
ന്നാലും PT. സദ്വൃത്തന്മാരോ മ. ദുൎവൃത്തന്മാരോ
DM. (C. = and, or).

മറ്റന്നാൾ 1. after tomorrow, whereas പി
റ്റേനാൾ is: next day; മ. & മറ്റാൾ വരി
ക നീ Si Pu. 2. = മറുനാൾ also the day
before V1.

മറ്റപടി moreover; used like: ഇനി ഒക്കയും
[(epist.) TR.

മറ്റവൻ m.,— ൾ f. the other, & മറ്റേയവൻ.

മറ്റിയാതി = മറ്റജാതി otherwise ഞങ്ങളാൽ
മ. വരികയും ഇല്ല TR.

മറ്റും 1. etcetera. മ. പദാൎത്ഥങ്ങൾ. and the

other requisites. അൎത്ഥം നശിച്ചുപോയതി
നാലും മറ്റും TR. & from other causes.
2. and then.

മറ്റേ (T. മറ്റൈ) as മ. പേരുകൾ the other
people. മറ്റേവരെ 1. acc. pl. the others.
2. (വര) in another direction KR.

മറ്റേതു n. the other. ആസനം കാണിക്കും മ.
കാണിക്കും KR. obscene gestures of mon-
keys (= കാണിക്കരുതാത്ത ദേശം).

മല mala 5. (മൽ). 1. A mountain, higher than
കുന്നു f. i. മാമല Himālaya & Mēru, Bhg. തിരു
വില്വമാമല. 2. raised land, hill-land (=മ
ലനാടു, മലയം); in N. pr. f. i. മലപ്പുറം. 3. that
which lives or is found in mountains മലയാടു,
മലഞ്ചേരട്ട, മലയിഞ്ചി etc. (see Cpds.).

മലക്കം (T. shaking) standing upright & bend-
ing the head backwards, B.; a kind of ചാ
ട്ടം or മറിച്ചൽ No.

മലക്കാരി a deity of Kur̀ichiars.

മലങ്ക Malayāḷam KU.

മലങ്കരു a rivulet (doc.)

മലങ്കറി vegetables.

മലങ്കിളി, മലന്തത്ത a small parrot V1. MC.

മലങ്കുറവൻ (Mantr.) a tribe of Kur̀awas.

മലങ്കൃഷി hill cultivation.

മലങ്കൊളുമ്പു B. a cultivated valley.

മലം malam S. (G. melas). 1. Dirt, excrement,
മ. ഇളക്കുക to purge. മ. ഇളകായ്ക, മ. കെട്ടുക
Nid. മ. പിടിത്തം V1. obstipation. മ’ത്തെ നി
ൎത്തുവാൻ Nid. to stop the evacuations. 2. ex-
cretions of the body. മുമ്മലം (= മലം മൂത്രം ശു
ക്ലം) swallowed by accomplished Yōgis with
arrack & arsenic; പഞ്ചമ. കൂട്ടി Tantr.; gen.
ഏഴു മ. as ചെപ്പി, സ്വേദം, പീള, മൂക്കിട്ട, വാ
യ്ക്കഫം, മൂത്രം, പുരീഷം; al. 12 മലം. 3. sin,
defilement. ഇക്കലിമലം ഉള്ളിൽ പറ്റായ്‌വാൻ a
story to guard the heart against the corrup-
tions of this age. Bhr.

മലദ്വാരം S. anus.

മലബന്ധം S. costiveness.

മലബാധ S. inclination to go to stool, മലപാ
തെക്കു പോക vu.

[ 821 ]
മലമൂത്രം S. മ’ത്രാദികൾ വീണു Bhr. (from fear).

മലശോധന S. evacuation എന്നാൽ മ. വരും
MM. നിത്യം മ. വരും a. med.

മലക്കു Ar. malak, 1. An angel മലക്കുകൾ Mpl.
2. a king.

(മല) മലഞ്ചരക്കു hill-produce.

മലഞ്ചുള്ളി Zornia Ceylonensis.

മലഞ്ചോല a mountain-lake.

മലതാങ്ങി Sida lanceolata, B.

മലദൈവം, vu. മലോദൈവം = മലയുടയൻ.

മലനാടു & മലാടു (also മനനാടു) Malayāḷam KU.

മലനായർ = മലവേലന്മാർ Trav.

മലപിടിത്തം V1. feeling at home in a country,
being conversant with it.

മലപ്പുറം mountain-side.

മലപ്പോത്തു a bison, കാട്ടി.

മലമകൾ, മലമങ്ക = പാൎവ്വതി.

മലമുഴക്കി Homraius bicornis Jerd. the great
hornbill, so called from its harsh cry &
the loud flapping of its wings.

മലമ്പടി അവകാശം = മലവാരം.

മലമ്പണി forest-work.

മലമ്പനി V2. jungle-fever.

മലമ്പതി a secure residence, or sheltered vil-
[lage.

മലമ്പള്ളം mountain side; land in a valley.

മലമ്പുലി the royal tiger. കടുവാമ. Anj.

മലയം malayam S. (മല). The Western Ghats.

മലയജം S. sandalwood.

മലയകേതു Mud. successor of the mountain-
king in Mud.

മലയടി the foot of a hill; a rock-splitting
[hammer V1.

മലയണ്ണൻ the Malabar squirrel MC. — also
മലയണ്ണാൻ B.

മലയനുഭവങ്ങൾ the produce of the mountains
(ഏലം ചന്ദനം മഞ്ഞൾ ഇഞ്ചി കണ്ടിവേർ
ആന അരക്കു തേൻ മെഴുകു) TR.

മലയൻ 1. a mountaineer; the royal tiger. 2. N. pr.
of a caste (384 in Talip.) musicians & con-
jurors, ചെറുജന്മത്തിന്നവകാശം ഉണ്ടു f. i.
കുരു ഇരന്ന മ’ന്നു ചക്ക കൊടുത്താൽ prov.
എവിടേ പോയി മലച്ചെക്ക നീ TP. — മല
ക്കുടി their house — മലയി a midwife.

മലയരയൻ a tribe of mountaineers in Trav.

മലയാം (= മ’ാൎയ്മ) in മ. പ്രവിശ്യയിൽ, മലയാം
കൊല്ലം; also മലയാൻ എഴുത്തിൽ TR. in
Malayāḷam writing.

മലയായ്മ or — ഴ്മ (മലയാളം) the Mal. language
or customs.

മലയാളം the hill-country, Malabar.

മലയാളൻ 1. a Malayāḷi കൎന്നാടകർ പറയുന്ന
തിന്ന് ഉത്തരം പറഞ്ഞു നില്പാൻ മ’ളർ പ്രാ
പ്തിയായ്‌വരികയില്ല TR. may not argue with
the Canarese officials, pl. also മലയാളത്തു
കാർ. — [In Tam. usage a Nāyar,* as തമിഴ
ൻ used by Malayālis means a Veḷḷāḷan]. 2. a
hill-tribe. *(comp. ex. മന 784.).
മലയാളി id.

മലയുക T. C. Te., see വലയുക.

മലയുടയൻ N. pr. a Paradēvata of moun-
taineers.

മലയുടുമ്പൻ a kind of paddy CrP.

മലയെരിമ 1. = മലപ്പോത്തു. 2. a hill moon-
plant (Erycine?).

മലവാരം rent for felling timber.

മലർ malar T. M. aC. (sand, മളൽ C. = മണൽ).
1. Flour, farina, (നെന്മലർ) fried grain. (മലർ
of Nellu, മലർ പൊരി of rice). മലൎത്തവിടു =
തരിപ്പണം f.i. മലരും മഞ്ഞളും ഇവ ഉണക്കി
പ്പൊടിച്ചു MM. 2. a full-blown flower പൂമ
ലർ, പുതുമ. Often fig. = താർ, തളിർ in അകമ.,
അടിമ., വായ്മ. etc. what is flower-like. 3. a
rivet-head; a washer below the rivet-head ക
ത്തിയുടെ, എഴുത്താണിയുടെ മലർ.

മലരടി (hon.) the foot നിന്തിരുമ. & അടിമലർ.

മലരമ്പൻ VCh. Kāma = മലർവില്ലി.

മലൎക്കാവു a flower-garden RS.

മലൎക്കുല a flower-bunch നിറയിന്ന മ. തിങ്ങി
എങ്ങും RC.

മലൎക്കൂറ = പൂവട f.i. മാമ. RC

മലൎപ്പൊടി fried grain powdered.

മലൎമകൾ, മലൎമങ്ക AR. Lakshmi, also മലൎമാതു
CG.; മ’തിൻ കാന്തൻ Anj. Višṇu.

മലർമയം consisting of flowers മാരന്റെ മ.
വില്ലു CC.

[ 822 ]
മലർമഴ flower-rain കല്പകമ. തുക. Bhg.

മലർമാല a flower-garland, Bhg.

മല്ലർവില്ലി RC., മലർവിശിഖൻ Nal. Kāma.

മലരുക T. M. 1. To be fried as grain, to
open as a flower (hence ഉച്ചമലരി). 2. (T. മ
ല്ലാരുക, C. malagu) to lie on the back മലൎന്നു
കിടന്നു തുപ്പിയാൽ മാറത്തു വീഴും prov. മലൎന്നു
കിടക്കരുതു superst. attitude of a corpse. ചേ
ര മലൎന്നു കടിച്ചാൽ prov. മ. വീഴുക to fall on
the back (opp. കവിണു്ണു). ഞാൻ അതു കേട്ടു മല
ൎന്നു പോയി I was pinioned, defenceless, per-
suaded; Inf. വാതിൽ മലരത്തുറന്നു വന്നു TP. wide
open. 3. to be concave, corolla-like താളം
കണക്കേ മലൎന്നിരിക്കും a. med. (cancer in the
cheek).

VN. മലൎച്ച, chiefly = വിടൎച്ച expanding.

v.a. (മലൎക്ക rare), മലൎത്തുക 1. to fry grain.
2. to place on the back, lay open (opp. ക
വിഴ്ത്തുക). കൈമ. to open hands to receive.
കുടമലൎത്തി വെച്ചു put the umbrella down,
top below. Lower castes were in bye-gone
days prohibited from: വേലിക്കു 4 അലകു
കെട്ടിക്കൂട, അലകുമലൎത്തി കെട്ടാനും പാടി
ല്ല Palg. വായിമ. to yawn. ഉറുമ്മി മലൎത്തി
പ്പിടിച്ചു TP. held the sword with the edge
upwards.

VN. in മലൎപ്പുവിത്തു grain to be fried.

(മല): മലവഴി a pass over the mountains.

മലവാരം 1. a hill-produce = മലയനുഭവം, മല
വരവു. 2. proprietor’s rent from the same,
or tax on it.

മലവാഴ 1. hill-plantains. 2. = മരവാഴ.

മലവാഴി 1. = മലയാളി KU. 2. a hill deity.

മലവിചാരം the forest department.

മലവെള്ളം inundation KR. (see വിപത്തു).

മലവേലൻ a hill-tribe in Trav. = അരയർ.

മലശർ & — ശിയർ 1. a hill-tribe in Cochin =
കാടർ, (S. മലജർ? or മലയരശർ). 2. = മ
ലയർ D.

മലശോധന 1. superintendence of forests.
2. S. = മലശുദ്ധി (see മലം) evacuation of
the bowels.

മലാക്ക Malacca, in പ്പേര; മലായി a Malay.

മലാമത്തു Ar. malāmat, Reproach; disgraceful.

മലിക maliɤa T. aM. (മൽ). To abound, over-
flow തോടു പുനലാൎന്തുമലിന്തത് എല്ലാപുറവും,
ചോരിമലിന്തു ചോരുന്നു, മലിയും ഉരപെറ്റ
വൻ RC. far-famed. മലിപുകഴ്‌വികൾ RC.

മലിനം malinam S. (മലം). 1. Dirty, filthy, മ
ലിന കാന്തി dim light. മലിനചിത്തന്മാർ VilvP.
— മലിനി f. menstruating. 2. dark, black.

മലിനത S. filthiness, defilement.

മലിനവേഷൻ slovenly, Bhg.

മലിനീകരിക്ക to defile.

മലെക്ക malekka T. M. C. (മല). 1. To grow
thick, swell ചത്തു ചത്തൊക്ക മ’ച്ചു കിടക്കുന്നു
Bhr. dead elephants on the battle-field; perh.
also to lie in heaps, form hills മലെക്കുന്നു ച
ത്തു മറുതല എല്ലാം Bhr. സമുദ്രത്തിലുള്ള ജന്തു
ക്കൾ ചത്തുമ. KU. 2. to grow thick or muddy,
perturbed, perplexed പൊണ്ണൻ മ’ച്ചു മരുവു
ന്നതു കാണ്മനോ ഞാൻ Anj. അവന്റെ കാൎയ്യം
കണ്ടു മലെച്ചു പോയി No. = അമ്പരന്നു. 3. = മ
ലൎന്നു കിടക്ക B.

VN. മലെപ്പു = സംഭ്രമം perplexity, wonder.

CV. മലെപ്പിക്ക to confuse, seduce വ്യാപ്തികൊ
ണ്ടു മ.; എണ്ണത്തിൽ, കണക്കിൽ etc എന്നെ
മ. = തെറ്റിച്ചു he put me out or confound-
ed me.

മൽ mal 1. S. & Drav. √ = ബൽ, വൽ To be
strong, whence മല, മലിക, മല്ലൻ etc. 2. = mat
S. my. — Cpds. മത്ഭക്തി, മദ്ദത്തവരബലം AR.,
മച്ചരിത്രം Bhr., മന്മതിവൈഭവം Mud. 3. =
മേൽ as തട്ടുമ്മലാമാറു = തട്ടിന്മേൽ.

മല്ക T. aM. to abound. വീഴ്‌ന്തവൻ മോകം മല്കി
RC. swooned entirely (= മലിക, പെരുക).

മല്പാൻ Syr. Doctor of divinity, V1. teacher
CatR.

മൽപ്പിടി malpiḍi (മല്ലു). 1. A strong grasp.
2. wrestling; showing one’s strength മ’പ്പിടി
ച്ചുടൻ എടുത്തു ഞെരിച്ചു RS.; also മ’ത്തം So.
മല്പിടിക്ക 1. to wrestle, box. 2. to contend,
vie with ബാലിക്കുമ’ച്ചീടുന്ന വൃക്ഷങ്ങൾ AR.

മല്പിടിക്കാരൻ a wrestler; athletic.

[ 823 ]
മല്ല malla T. M. Te. (S. മല്ലിക). An earthen
cup, bowl, in Cpds. മല്ലപ്പോൎക്കൊങ്ക, മല്ലത്തട
ങ്കൊങ്ക CG. മല്ലനെടുങ്കണ്ണി, — ങ്കണ്ണാൾ RC. (see
മല്ലമിഴി). (മല്ലച്ചക്കി Can. Tōṭṭy of soldiers).

മല്ലം mallam 1. = മല്ല or മല്ലകം S. A vessel of
a cocoa-nut shell. 2. collyrium B. (fr. മലം?).
3. = മല്ലു, the ribs of a ship inserted in the
keel (പാണ്ടി).

മല്ലൻ mallaǹ 1. S. (fr. മൽ; T. also). Strong,
stout, athletic മ. പിടിച്ചേടം മൎമ്മം prov. വി
ന്ധ്യനെ പോലും വഹിക്കുന്ന മല്ലനും Nal. a
giant. ഹസ്തിമല്ലൻ കഴുത്തേറി VetC. 2. a
wrestler, boxer മല്ലരായുള്ളവർ മല്ലു തട്ടുന്നതു
KR. No. 3. a rural deity set up on the border
or on the ridges of ricefields in a മല്ലങ്കോടം
(മ’ത്തേ കണ്ടം) & propitiated by the sacrifice of
a fowl before sowing മല്ലൻപൂജ കഴിക്ക Palg.
4. N. pr. of a people; of a Perumāḷ who built
മല്ലൂർ in Pōlanāḍu KM. 5. in തുരളയും (470)
മല്ലനും a bad cold.

മല്ലു 1. (=മൽ stout). T. Te. M. wrestling മല്ലു
കൾ തമ്മിൽ പൂട്ടിനാർ KR. (monkeys), നില്ലു
നിൽ ഇനി മല്ലിൽ നല്ലോരവകതി പൊരു
മാകിൽ എതിർതാവു RC. മ. തട്ടുക, കെട്ടുക,
പിടിക്ക (see മല്പിടി). 2. (T. മള്ളു) rafters,
side-posts, sloping beams resting on the വി
ട്ടം, f. i. പുരമല്ലുകൾ കഴിഞ്ഞു പോയി KR.
through fire. 3. the ribs of an umbrella?
(in മല്ലാർ).

മല്ലക്കരം കൊണ്ടു‍. CG. with sturdy hands.

മല്ലടിത്താർ aM. the venerable foot അരചൻ,
മുനീന്ദ്രൻ മ. RC.

മല്ലമിഴി (if not from മല്ല q. v.) powerful eyes
മ. യിണത്തെല്ലു Bhr. മ. സീത RS.

മല്ലരംഗം (=മല്ലഭൂ S.) an arena for athletic
exercises, Bhg. മല്ലവീരർ, — വാദ്യങ്ങൾ, —
യുദ്ധം.

മല്ലഴി (മല്ലു 2.) scaffolding.

മല്ലാക്ഷി S. fine-eyed = മല്ലമിഴി f.

മല്ലാരി 1. S. Kr̥šṇa, as destroyer of the wrest-
ler. 2. T. aM. a certain tambourine V1.

മല്ലാർ aM. with ornamental ribs or flowers

(മല്ലു 3. or fr. മല്ലിക). മ. തഴയ്ക്കുഴലി, മ. കുഴൽ
നല്ലാൾ RC.

മല്ലി malli 1. T. = foll. 1. 2. N. pr. m. of Il̤avars
Palg. (= foll. 3.). 3. So. a white dog = വെള്ളു.

മല്ലിക malliɤa S. 1. Jasminum sambac മുല്ല,
also മല്ലി. Kinds: കാട്ടുമ. (വാനമ.) Jasm.
angustifolium, അന്തിമ. Polianthes tuberosa,
ചെണ്ടുമ. (in Wayanāḍu), രായമല്ലി loc. = അ
ലസിപ്പൂ, വാടാമ. etc.; also നല്ല ശിവമല്ലിമാല
SiPu. മല്ലിപ്പൂമലർ കാന്തൻ Bhg. Višṇu. 2. S.
= മല്ല. 3. = മല്ലു 1. ആ മല്ലികച്ചെട്ടി Arb.
wrestler.

മല്ലിട A brass cover of breasts? (= മല്ലിക 2)
കൊങ്കകൾ ചീൎത്തു തളൎന്നൊരു മ. സങ്കടമാണ്ടൊ
ടിഞ്ഞീടുംവണ്ണം CG.

മവലുദ് Ar. maulūd, Chanting before the
bier of a deceased person മ. ചെയ്യിപ്പിച്ചു, മ.
ഓതി TR.

മശകം mašaɤam S. (മശ് to hum). A mosquito,
gnat മ’ങ്ങൾ കടിച്ചു KR.; also മശ f. i. മശക
ളുടെ നടുവിൽ മദകരി Bhg.

മശിർ T. Palg. vu. = മയിർ.

മശീഹ Syr. (Hebr. mašîaX). The Messiah. യേ
ശൂ മശിഹ.

മഷി maši S. (& മസി, Tdbh. മഴി, മയി, മൈ
perhaps fr. മഴി). 1. Ink. 2. collyrium & any
eye-salve ഇമ്മഴി എഴുതുക കണ്ണിൽ a. med.
3. soot. മ. തെളിക്ക to snuff a candle B.

മഷിക്കാരൻ an inkmaker; discoverer of
thieves by means of അഞ്ജനം q. v.

മഷിക്കുപ്പി, — ക്കൂടു an inkstand.

മഷിക്കോൽ — ക്കുടുക്ക 1. a pen. 2. a paint-
er’s brush ചാരു മ’ലും ചാടിനാൾ CG.

മഷിതുത്ഥം = മയിൽതുത്ഥം.

മഷ്ട = മട്ടു 2. Dregs.

മസുക്കാൽ Ar. mithqāl (= shekel); A certain
weight, of 11¼ gold fanams CS.; Port. Metical,
a gold coin.

മസൂരിക masūriɤa S. Nid. V2. & മസൂരി,
വസൂരി (മസൂരം lentil = ചണപ്പയറു). Small-
pox from the appearance of the pustules.

മസൃണം masr̥ṇam S. Smooth, soft, unctuous
മസൃണരുചി Nal.

[ 824 ]
മസ്കരി maskari S. (മസ്കരം a bamboo-stick).
A Sanyāsi ഉത്തമനായൊരു മ. CG.

മസ്കീൻ Ar. miskīn; Poor, wretched, humble.

മസജിതു Ar. masjid, A mosque, മ’തിൽ പോ
യി, Mpl.; also മഹജിദ് jud.

മസ്ത് P. mast (=മത്തൻ, മത്തു). 1. Drunk മസ്താ
യ വസ്തു spirits. 2. wantonness, also മസ്പ=
മദിപ്പു.

മസ്തകം mastaɤam S. 1. The head, skull, മ
സ്തകസ്ഥലം കുത്തിപ്പിളൎന്നു Nal.; top. 2. the
2 projections on an elephant’s forehead, which
swell in the rutting season മത്തേഭം തന്നുടെ
മ’ങ്ങൾ CG. (compared to കൊങ്ക) = മസ്തക
ഭാഗം.

മസ്തു mastu S. = മണ്ഡം Cream.

മസ്തിഷ്കം S. the brain. = തലച്ചോറു.

മസ്സാല Ar. maṣāliḥ, Spices, curry-powder.

മസ്സാൽ Ar. mithāl, A simile, parable, story.

മസ്സാൽച്ചി P. mash’alchi, A torch-bearer;
lamp-lighter, bearer. Arb.

മഹജർ P. mahzar, Statement of those who
are present at an inquest etc. മ. ക്കാർ jud.
മ. നാമ TR. a muster-roll. ഈ കാൎയ്യത്തിൽ മ.
സാക്ഷിക്കാരൻ, കണ്ടപ്രകാരം മ. എഴുതി jud.

മഹമ്മത് Ar. muḥammad. മ. കൊല്ലം TR. The
year of the Hejra. (beginning A. D. 622).

മഹറോൻ Syr. Excommunication മ. ചൊല്ലുക,
ഏല്ക്ക, തട്ടുക V1. also മാറോൻ ആക്കുക; വലിയ
& ചെറിയ മഹറോൻ RomC. the greater etc.

മഹൽ Ar. maḥall, Residence, a palace ചില
പണികളും മഹലും Ti. palace, (Loc. മഹല്ലിൽ).
മഹൽദീവു Mpl. = മാൽദീവു. (മാൽ 4.).

മഹത്തു mahattu̥ S. (മഹ് to be great, mighty,
L. magnus). Great, n. മഹത്തുക്കൾ the great.
മഹതി f., as മഹതിയായുള്ള ധീ VyPr. — മഹ
ത്തരം Comp. greater PT.

abstr. N. മഹത്വം S. greatness, majesty മ.
ഏറും ൟ ദിനത്തിന്നു Mud. a glorious
day.

മഹനീയം S. praiseworthy. വാഴുന്ന മ’ന്മാർ
KeiN. the illustrious.

മഹൎലോകം S. the 4th of 7 upper worlds. Bhg.

മഹൎഷി S. a great Rishi.

മഹസ്സു S. a feast, glory.

മഹാ mahā S. Great (മഹ), in many Cpds.;
often contracted മാ; also with Mal. words, as
മഹാകെട്ടവൻ very bad.

മഹാകാളൻ S. the great black Siva, മഹാ
കാളി f. his wife.

മഹാകോടി ten trillions.

മഹാഖൎവ്വം ten billions.

മഹാഗുരു S. a most reverend person.

മഹാജനം S. 1. multitude of people. 2. an
eminent man.

മഹാത്മാവു S. magnanimous; noble or learned.
മഹാത്മാക്കളാധാരമായുള്ളവൻ Bhg. sup-
ported by the charitable.

മഹാദേവൻ S. chiefly Siva; N. pr. m. — മഹാ
ദേവി S. Pārvati. — (മഹാദേവർ 808.).

മഹാത്ഭുതം S. very wonderful.

മഹാധനം S. great riches, costly.

മഹാനദി S. a great river; N. pr.

മഹാനസം S. a kitchen.

മഹാനുഭാവൻ S. highly respected, most worthy
person.

മഹാൻ N. m. (മഹന്ത്) a great man. pl. മഹാ
ന്മാർ & മഹത്തുക്കൾ.

മഹാപാതകം S. = മഹാപാപം.

മഹാഫലം S. rich in results (see ഭക്തി) Si Pu.,
most efficacious.

മഹാപുരാണം S. esp. Bhāgavatam.

മഹാബലൻ S. very powerful.

മഹാഭാഗൻ S. highly gifted, illustrious.

മഹാഭാരതം S. the great epos. Bhr.

മഹാമഖവേല S., vu. മാമാങ്ങം 1. the great feast
of Kēraḷa celebrated during 28 days every
12th year (in കൎക്കടവ്യാഴം see പൂയം) at
Tirunāvāy; the throne was declared vacant
& competitors admitted to fight for it, f. i.
A.D. 1600 Jan. 30 Amorcos fell in cutting
their way through the guards to the throne
of Tāmūri; other records speak of the feast
of 1695, the last seems to have been cele-
brated in 1743. മാമാകം കടവത്തു കണ്ട

[ 825 ]
പരിചയം കൂടയില്ല prov. no regard. 2. a
similar feast at Kumbhakōṇam (celebrated
f. i. March 1850), വൈഷ്ണവമായ മ. ചെയ്ക
നീ UR.

മഹാമതി S. very clever.

മഹാമാത്രൻ S. a man of consequence.

മഹായജ്ഞം S. an essential sacrifice.

മഹാരഥൻ S. a great hero സഭയിങ്കന്നു മ.
എങ്കിലും സമൎത്ഥൻ എങ്കിലും വിളിച്ചന്വേ
ഷിച്ചാൽ KU.; എന്നെക്കാൾ മ. PT. worthier.

മഹാരാജാ S. a great king, gentleman.

മഹാരാഷ്ട്രം S. Mahratta മാറാട്ടി.

മഹാൎഹം S. very costly മ’വസ്ത്രങ്ങൾ ധരിച്ചു
ശീലിച്ചോൻ KR.

മഹാലോകർ S. (& — ളോ —) the aristocracy.

മഹാശയൻ S. magnanimous, liberal.

മഹാസനം S. a throne, Nal.

മഹാസ്ത്രത S. archery മ. കൊണ്ടു മഹാൻ പി
താവെക്കാൾ KR.

മഹി mahi = S. മഹീ. The earth, the Great One.
മഹിതം S. (part. pass, of mah) honored. മ’നാ
യ സുതൻ KR. മഹിതകുലം Mud. മഹിത
ഗുണൻ VetC. nobler than.

മഹിമ S. (& മഹിമാ, as മഹിമാവിനെ VilvP.)
greatness, majesty വിദ്യമ. ആൎക്കും തിരി
യാതേ പോം Sah. മഹിതകുലത്തിൻ മ. PT.
നിൻ മ. കൾ എല്ലാം ഞാൻ അറിഞ്ഞിരിക്കുന്നു
Bhr. (ironically).

മഹിഷം S. (powerful) a buffalo.

മഹിഷി S. a queen ഭൂപന്റെ മ. PT.

മഹിഷ്ഠം Superl. the greatest, Bhg.

മഹിള S. 1. a woman രാവണ പരിഗ്രഹമാകിയ
മ. മാർ KR. 2. = പ്രിയംഗു, ഞാഴൽ V1.

മഹീ S. (f. of മഹ) the earth മഹീതലേ വീണു
Bhg. — മഹീപതി S. a king. — മഹീസുരൻ
S. a Brahman; — മഹീമയം earthen.

മഹീയാൻ Comp. greater, Bhg.

(മഹാ:) മഹേന്ദ്രൻ S. Indra. മഹേന്ദ്രാചലം the
Northern Ghats, behind Gōkarṇam Brhmd.
KM.; also the mountainous range on the
Eastern coast between Kalinga & Kāvēri. Bhr.;
or opposite to Ceylon AR 6.

മഹേശ്വരൻ Siva.

മഹോത്സവം S. 1. a great feast. മദ്യപാന മ’
ങ്ങൾ തുടങ്ങുവിൻ ChVr. orgies. അവന്റെ
യാത്രമ.; ഗമനമ’വഘോഷം കാണ്മാൻ ChVr.
the grand spectacle of എഴുന്നെള്ളത്തു. 2. =
the highest wish obtained, എങ്കിൽ മലയാളം
മ. prov. a paradise. നിന്റെ മുഖം കണ്ടാൽ
മ. vu., അതിമ. V1.

മഹോദയം S. prosperity.

മഹോദരം S. dropsy, എട്ടു (al. ഏഴു) ജാതി
മ. a. med.

മഹോദേവർപട്ടണം (മഹസ്സ്) & മകോതേയർ
പ. doc. = കൊടുങ്ങലൂർ N. pr. the old capital
of Kēraḷam.

മഹൌഷധം S. a sovereign remedy, fig. ദേ
വൻ പ്രസാദിപ്പാൻ മ. SiPu.

മഴ mal̤a T. M. C. (മഴു). Rain, with പെയ്ക, ചാ
റുക, ചൊരിക, പാറ്റുക, ധൂളുക etc.; ഏല്ക്ക,
കൊള്ളുക, കുടുങ്ങിപ്പോക. ചാറന്മ., പൊടിമ.
പാറ്റൽ drizzling rain. കന്മ. hail. പേമ. ഏല്ക്ക
CG. ആ മഴയത്തു യാത്ര പുറപ്പെട്ടു TR. മഴയ
ത്തുള്ള എരുമ prov. മഴ പെയ്യുന്നു കണു്ണുനീർ
കൊണ്ട് അവർ KumK.

മഴക്കാറു, — ർ rainy clouds പൊങ്ങി, വെച്ചു V1.

മഴക്കാലം the monsoon.

മഴക്കാൽ a water-spout.

മഴക്കോൾ appearance of rain; a time of rain =
മഴ മുട്ടിച്ചു പിടിക്ക.

മഴങ്കരു a rivulet of rain-water മഴയാലും മ.
വിനാലും നദി നിറഞ്ഞ ഒഴുകുന്നു (= മലങ്കരു).

മഴത്താര (ധാര) continuous dropping.

മഴവെള്ളം rain-water.

മഴക്കുക mal̤akkuɤa So. = മയക്കുക (fr. T. മഴു
ങ്ങുക, C. Te. Tu. masaku to grow dim, blunt).
1. To beat, wash, cleanse. 2. to protract,
delay, confound.

മഴൽ mal̤al = മയൽ q. v. Infatuation, hence
മഴലുക f. i. തന്തതം മഴന്ന നീലനയനേ RC.
also:

മഴറുക to bewitch നീഴ്‌കൺമഴറും തെളിമേൻ
ചൊല്ലേ RC. — Hence:

മഴറ്റുക = മയറ്റുക to fascinate ചാടുന്ന മീന

[ 826 ]
ങ്ങളായൊരു കണ്മിഴി ചാല മഴറ്റിയെറിഞ്ഞു
ചെമ്മേ CG.

മഴി mal̤i = മഷി, മൈ (മഴു). Collyrium കണ്മിഴി
തന്നിൽ മഴിയിട്ടു DN.

മഴു mal̤u 1. √ 5. To grow dim, dull, blunt,
whence മഴ & മയങ്ങു, മയൽ prh. മഷി & മാൽ.
2. T. M. (Tu. മഡു) a mace; hatchet തുയ്യമ.
വേന്തുമുനി ആനാൻ RC. = വെണ്മഴു വേന്തിയ
രാമൻ Brhmd. ഇഷ്ടം മുറിപ്പാൻ അൎത്ഥം മഴു,
മഴുവിട്ടു മുറിക്ക prov. ആശാരിമ. carpenter’s
tools, taxed MR. കന്മുഴ stone-cutter’s chisel.
3. red-hot iron for ordeals. മഴു എടുക്ക to un-
dergo an ordeal, മഴു ചുട്ടെടുക്കേണം TP.

മഴുക്കാർ wood-or stone-cutters, pioneers. മ’രും
ആശാരിയും TR. (for roads & bridges).

മഴുക്കുറ തീൎക്ക to rough-hew, cut off the splint,
get into tolerable readiness.

മഴുന്നനേ (1) ആക to grow blunt, — ആക്കുക
to make blunt.

മഴുപ്പു a M. T. putting off a decision, resisting
payment (= മഴക്കുക). മ. എടുക്ക to be in-
tractable V1.

I. മാ mā S. 1. Prohibitive particle: not, G. më,
f. i. തവമാസ്തു ChVr. may this not be thy lot!
2. M. Interj. of wonder, മാ, മമാ V1. bravo,
as in theatres.

II. മാ, Tdbh. of മഹാ in മാപാപം, മാപ്പിള്ള, മാ
മാങ്ങം etc. Often in aM. with Dravidian words
മാവെള്ള very white V1. ഇമ്മാമരുന്നെല്ലാം RC.

III. മാ T. M. C. Te. The mango tree, Mangifera
Ind. & മാവു, മാമരം; മാങ്ങ വീണാൽ മാക്കീഴ്
പാടോ prov. വളൎന്ന മാവിനെ കളഞ്ഞു വേമ്പി
നെ വളൎത്തി KR. മാവും മരവും അടുക്കും prov.
let by-gones be by-gones. Kinds: കപ്പൽ —,
പറങ്കി — or പൊൎത്തുകിമാ Anacardium Occi-
dentale, കാട്ടുമാ Spondias mangifera = അമ്പാ
ഴം; തേന്മാ & പുളിമാ, കണ്ണിമാ GP 68. ചുനയൻ
മാവു (much ചുന 372); നാട്ടുമാ opp. ഗോമാ
grafted. Parts: മാങ്ങ q. v. മാമ്പഴം, മാമ്പൂ
med. GP66. മാന്തളിർ, മാങ്കൊട്ട; മാങ്ങക്കച്ച്
189, 2, b (Trav. തിര). — മാന്തോപ്പു KR.

IV. മാ T. M. (= മാവു flour) 1/20, കാൽ അഞ്ചൊ

ന്നു മാവതാം CS. — കീഴ്മാവു the 5th part of a
കീഴ്ക്കാൽ (= 1/6400). — അരമാ 1/40, declined അ
ര മാവിൽ & കീഴരമെക്കു; = നാലുമാ = 1/5 CS.

V. മാ T. Trav. The after-birth, secundines, മാ
വു വീണുപോയോ.

മാംസം māmsam S. Flesh; the muscles of
the human body are said to weigh with the
blood 100 പലം Brhmd. ഒട്ടുനാൾ ഉണ്ടു മാ. കൂ
ട്ടി ഉണ്ടിട്ടു AR. meat-curry. പെറ്റമ്മ മക്കളേ
മാ. തിന്നുകയില്ല TR. a paternal Govt. cannot
mean to destroy me.

മാംസപിണ്ഡത്തെ പ്രസവിച്ചു Mud. a lump of
[flesh.

മാംസവിക്രയദോഷം Anach. the sale of flesh,
giving a daughter away for a consideration.

മാംസളൻ S. stout, robust; മാംസളാനന്ദം SiPu.

മാംസാദൻ, — ാശി S. a flesh-eater.

മാംസി, Tdbh. മാഞ്ചി GP 77. = ജടാമാംസി
Indian spikenard.

മാംസോത്തരം S. food with meat; eating also
[meat V1.

മാംസോദനം S. (better — സൌ —) a pap with
meat ഒരു മാ. പെരിക കാളിന്ദി തരുന്നതു
ണ്ടുഞാൻ KR. (a vow of Sīta).

മാകണി māɤaṇi C. No. M. (T. മാകാണം). Di-
vision of a district.

മാകാണി T. M. = 1/16. മാ. പ്പലിശ a rate of
interest calculated in grain (= 1/16 Iḍangal̤ i
per annum on the value of a fanam).

മാകന്ദം māɤanďam S. (III. മാ) The sweet
mango tree, 5th arrow of Kāma CG.

മാക്കം N. pr. f., see മാക്കോം.

മാക്കല്ലു mākallu̥ T. So. (മാവു flour). Slate-
stone; soap-stone used for making vessels (ച
ട്ടി 342), by Kaṇišas for കളം വരെക്ക = No.
വെണ്ണക്കല്ലു. — hence perhaps:

മാക്കത്തിറ a ceremony after കുട്ടിയൂൺ; കുട്ടി
ക്കു മാ. കഴിക്ക (T. മാക്കൾ men? or മാക്കാൻ).

മാക്കാണി mākāṇi (=മാകാണി) 1/16. മാ. വിടു
കയില്ല not a fraction!

മാക്കാൻ mākāǹ So. A tomcat, esp. കാട്ടുമാ. =
കോക്കാൻ a wild cat.

മാക്കിറി mākir̀i So. A frog in tanks, മാക്രിയു
ടെ ശബ്ദം MC.

[ 827 ]
മാക്കീരക്കൽ Tdbh. (of ക്ഷീര?, കൽ). A collyri-
um from the calx of brass (=രസഗൎഭം). ചുവ
ന്ന മാ. തേനിൽ അരെച്ച് എഴുതിയാൽ കണ്ണിൻ
പൂവും നരമ്പും ഇളെക്കും a. med. vermilion?
പൊൻ മാ. used by goldsmiths. see താൎക്ഷ്യം 445.

മാക്കൊം & മാക്കം N. pr. f. വിറകില്ലാഞ്ഞിട്ടി
താ മാക്കൊമ്പാഞ്ഞു വരുന്നു Anj. (double en-
tendre: മാക്കൊമ്പ് ആഞ്ഞു വരുന്നു); Voc. മാ
ക്കേ TP. — മാക്കപ്പോതി (കടയങ്കോട്ടുമാക്കം) a
deified Nāyaričči worshipped for the sake of
offspring (superst.). No. loc.

മാക്ഷികം S. (മക്ഷിക). The best honey GP.

മാഗധം māgadham S. Belonging to മഗധം q.v.
മാഗധൻ S. a minstrel സൂതമാഗധജനം KR.
= മഗധൻ.

മാഗധി 1. the Pāli dialect of Sanscrit. 2. the
Sōṇa river മാ. എന്ന പേരാമാറിതിൽ ഒഴു
കുന്നു KR.

മാഘം māgham S. (മഘ). 1. The poem of Māgha.
2. the month കുംഭം f. i. മാഘമാസത്തിൽ വ
രും കൃഷ്ണയാം ചതുൎദ്ദശി Si Pu. (= ശിവരാത്രി),
മാ’സത്തിൽ പൂയത്തുനാൾ KU.

മാങ്കോഴി A turkey, see വാൻ.

മാംഗല്യം māṇġalyam S. (മംഗല). Prosperity.

മാങ്ങ māṅṅa (മാ III., കായ്). 1. A mango fruit
പച്ച മാ. medicinal, a. med. 2. mango pickle.
3. the heart or kidneys of animals തേങ്ങയും
മാ. യും stomach etc. — ചെറുമാങ്ങ a Gratiola
or Columnea, ചെറുമാങ്കൊട്ട a frutex. Rh.

മാങ്ങാക്കിളി the mango-bird, Oriolus.

മാങ്ങാച്ചൂടു heat-pimples (partly caused by eat-
ing mangoes).

മാങ്ങാനാറി Didynamia gymnospermia മാ. കഴ
ഞ്ചു a. med. Kinds: ചെറിയ — Columnea
balsamica, വലിയ — Verbesina calendu-
lacea Rh.

മാചി maǰi in മാചിക്ക (P. H. māǰū) The gall-nut,
[also മാജൂ.

മാചിപത്രി Artemisia Indica T. So. C. Te.

മാചു māǰu̥ T. aM. (C. masu, see മചകം). 1. Filth,
spot. മാചറുതേർ RC. spotless. 2. So. (C. Te.
māsa, C. Tu. māye) the after-birth = മറു; മാ
ശു B. also umbilical cord. (see മാച്ചു).

മാച്ചൽ māččal & മാച്ചിൽ T. M. 1. VN. of
മായുക q. v. 2. (T. മാറു S. മാൎജന) a besom,
broom, ചൂതുമാ. of rushes, പട്ടമാ. of Areca
leafstalks (മാച്ചിപ്പട്ട vu.). കുറ്റിമാ. stump of a
broom, അടിമാച്ചിലും TP.

മാച്ചാൻ māččaǹ The clown or fool of the
theatre, മാ. കളി low jests (fr. മാച്ചു?).

മാച്ചു māčču̥ (മാചു). 1. Filth, dirt as of the
hands കൈമേൽ മാ. ഇല്ല; മാച്ചാക്കി soiled. കൃ
മി ഉണ്ടാവാൻ മൂലം മാ. മെഴുക്കുകൾ Nid. മാച്ചു
ദുൎഗ്ഗന്ധം ഇല്ല ദേഹങ്ങളിൽ RS. — in metals മാ
ച്ചേറിപ്പോയൊരു നല്പൊന്നു നന്നായി കാച്ചി
നാൽ എങ്ങിനേ വന്നു ഞായം CG. 2. the after-
birth V1. 3. മണിമകുടം മേവും മാച്ചറുത്തുല
കിൽ ഇട്ടാൻ RC. hair? (T. മചിർ).

മാച്ച്കിഴി കെട്ടിത്തൂക്ക (2) Palg. to tie
the secundines of a cow to a milky tree to
ensure a good supply of milk from the
cow (superst.).

മാച്ചുവള്ളി (2) So. the navel-string of a beast.

മാജൂൻ No., മാശുമം Palg., മാശനം T.A con-
fection of hemp, sugar & cocoanut-milk = ക
ഞ്ചാവപ്പം, — ലേഹം.

മാഞ്ചി māńǰi T. M. = മാംസി a. med.

മാഞ്ചെവി, see മാൻ.

മാട māḍa 1. T. So. (മടങ്ങു). A cow with horns
bent downwards. 2. മാടകൾ ഉരുകുമ്പോൾ
അതിയായി എരിഞ്ഞീടും KR. in a conflagration
= മാടം or മേട.

മാടം māḍam T. M. C. Tu. (മടം, മാടു). 1. A
house with an upper story. മ’വും കൊന്തളവും
തീൎക്ക TR. tower on walls. മൌൎയ്യൻ ഇരിക്കും
എഴുനിലമാ. Mud. തൃക്കാരിയൂർ പൊന്മാടം KU.
the Tr̥. palace. ചുടരൊളി മാ. തോറും RC. =
വെണ്മാടം women on every balcony, fig. പ
ന്തിരണ്ടുണ്ടതിൽ മാ’ങ്ങൾ CG. in the അമ്പലം
of the human body. 2. a niche in walls;
a hut of mountaineers or Pulayas in Trav. (=
മണ്ഡപം 3). വിളഭൂമി രക്ഷിപ്പാൻ മാ. കെട്ടിച്ചു
Bhg. in rice-fields; so മാടം വെക്ക Palg. (trans-
portable & gen. on 4 poles) = കാവ (ൽ) ച്ചാള.
മാടത്തിങ്കീഴിൽ N. pr. one of the 5 Kšatriya

[ 828 ]
families of Kēraḷa KU.; hence മാടഭൂപതി
title of the Cochi king.

മാടനമ്പി = മാടമ്പി KU. a baron.

മാടപ്പിറാവു (2) a pigeon breeding in walls,
also മാടപ്രാക്കൾ PT. കാട്ടു മാടപ്രാവിനു
ടെ മാംസം ലഘു GP. കപോതമാം മാടപ്രാ
വെന്ന പക്ഷി Bhg.

മാടാമ്പി Palg. a palm-climbing caste below
[Il̤avars.

മാടമ്പു a principality, shire V1. 2. ചില മാ.
വലുതായിട്ടുണ്ടു KU. (see തിരുമാ — ); prob.
from മാടമ്പി, മാടനമ്പി 1. a lord of the
manor, baron or earl, (72 in Cochi, 2 only
under Kōlattiri = നാടുവാഴി KU.). രക്ഷെ
ക്കും ശിക്ഷെക്കും മാ. മതി KU. 2. a kind
of lamp (loc).

മാടവും കൂടവും = മച്ചും മാളികയും pomp. മാടം
വീണു പോയേടവും കൂടം വീണു പോയേട
വും KU. royal income at failure of baronial
succession.

മാടായി & മാടയേഴി N. pr. a capital of Kōlat-
tiri, built by മാടൻ പെരുമാൾ KU. or the
Bauddha Nasanga KM., now Payangāḍi
(Port. Maravia as if from മാടവഴി?).

മാടാർ Er̀. carpenter as called by Cher̀umars.
( No. മേടർ).

മാടു māḍu̥ T. M. 1. = മടമ്പു. The blunt side, back
of a sword മാ. തിരിച്ചു തല്ലുക V2. മാടുചായ്‌വാൻ
വാൾ a curved sword. മാടുകാൽപ്പെട്ടിതു ഭാസ്കര
പുത്രനു Bhr. 2. a hillock, raised ground
(=മേടു?) മാടും മാമലയും ഒക്കെടുത്തു RC. മാടു
കൾ ഗുഹകളും Nal. in jungle. മാടറ്റം MR.
as far as the hillock; a sand-bank, islet, shallow
water. മാടൊത്ത കുളുർമുല Bhr. മാടുകൂടുകൾ
മണിത്തോരണശ്രേണികളും PT. artificial hills
in a capital (=മേട?) — also mons veneris
(obsc). 3. (T. മാ animal) an ox, esp. = കാള;
മാ. മേയ്ക്കുന്നവൻ VyM. ആടുമാടു cattle; Palg.
പശുമാടു a cow, കന്നും മാടും = കരിങ്കന്നും
പശുവും.

മാടണി aM. hillock-like, stout മാ.ത്തോൾ വി
ളങ്ങും മാരുതി, മാ. ക്കരങ്ങൾ RC. മാ. മുല
യാൾ Si Pu.

മാടൻ (4) So. brutish, senseless.

മാട്ടാൻ a bullock-driver V1.

മാടുക māḍuɤa T. M. (C. to make, C. Tu. maḷ)
1. To build, construct മതിൽ; ചെണ്ട മാ. = ചെ
ണ്ടക്കുറ്റിതോൽ പൊതിയുക.; ഒരു സ്ഥലം മാടി
ക്കെട്ടി MC. fenced in. കന്നുകാലിമാ. to enclose.
അകിഴ് മാ. V2. to entrench oneself. 2. to
push in with the hand, raise earth മണു്ണു മാ.
for levelling. പുത്തൻപെണ്ണു പുരപ്പുറം അടിക്കും
പിന്നേപ്പെണു്ണു ഉണ്ടേടം മാടുകയില്ല prov. is too
idle to sweep the floor after eating = അടിച്ചു
തളിക്ക. അരുമാ. to bend the growing rice from
the ridges into the field, നെൽമാ. (with ropes)
to confine the crop within the ridges. ചാക്കുമാ.
V1. to fill the mill with what is to be ground.
ശാന്തിമാ. to sacrifice. 3. to beckon with the
hand മാടിവിളിച്ചു Nal. KR. in battle. പുടവ
ഇട്ടു മാ. V1. to wave a cloth for a sign. ഉറു
മാൽകൊണ്ടു മാടി വിളിക്കേണം Ti. ചേൽ മാ
ടും നീഴ്‌കൺ RC.? കരുതലരോടു പോരിടേ
മാടി ഓടുക RC.? 4. (=വാടുക?) കണ്ണിന്തടം
മാടിപ്പോയി No. lost its brightness.

മാടിപ്പുതെക്ക (2.) Tīyar women to cover their
breasts with a cloth thrown over the left
shoulder brought forward under the right
arm & tuck in behind or in front, Cann. —
Cal.

മാടോടു māḍōḍu̥ (മാടം). Tile of a roof അവൎക്കു
സുവൎണ്ണം തകൎന്നൊരു മാ. പോലേ SiPu. so
cheap.

മാട്ടം māṭṭam C Tu. M. (മാടുക). 1. Making,
enclosing, sorcery, (loc). 2. entrenchment;
a mud-bank or -fort V2. 3. stroking off with
the hand. 4. a large earthen or copper pot,
chiefly for toddy കാക്ക മാട്ടപ്പാനിയിൽ നോക്കു
മ്പോലേ Cal.

മാട്ട & മാട്ടുപാനി (Palg. loc. മാട്ടുകിഴായി of
bamboo) a pot for extracting toddy.

മാട്ടു sorcery അവനെ മാട്ടാക്കിക്കളഞ്ഞു
മാട്ടുബാധ possession by demons.

മാട്ടുക T. M. C. 1. to hook in. മാട്ടി വെച്ചു put
into the stocks; fig. took him fairly in.

[ 829 ]
മാട്ടിയിടുക to make money. 2. to bewitch
തെങ്ങു മാ. to secure a palm-tree by sorcery
V1., to tap it for toddy Cal., to hang a
vessel to it B.

മാണം māṇam S. (T. glory). The bulbous root
of Arum, plantain etc. (see മാണി 2.).

മാണവൻ māṇavaǹ S. (=മാനവൻ or മാ
ണി. A boy, student, & മാണവകൻ PT.

മാണാക്കൻ No. loc. the temple-servant of a
Muckwars’ Bhagavati-temple; Wett. So. a
disciple; friend of the bridegroom.

മാണാരി māṇāri (fr. മാൺ?). N. pr. A class
of Sūdras.

മാണി māṇi T. M. C. Tu. 1. A manikin, boy, the
child of Nambūtir; a young Brahman student
മാ. കളും മടവാരെ ഭ്രമിച്ചീടും Sah. മാ. കൾ ഓതു
മാറില്ല ഇപ്പോൾ CG. മാ. യായി ചെന്നു VilvP.
Višṇu as dwarf. മാ. യരുവായ്‌വാൻ RC. 2. membr.
virile V1.; the clump of blossoms at the end
of a plantain bunch; മാ. യില്ലാക്കുന്നവൻ a
plantain without such V1. (മാന്നി B., മാമ്പു
No.).

മാണിയൂർനമ്പിടി N. pr. a baron with 600
Nāyars in Perimpaḍappu KU.

മാണിക്യം māṇikyam S. (മണിക). 1. A ruby.
മാണിക്കം 1. id. മാണിക്കക്കല്ലുകൊണ്ടു മാങ്ങ
എറിയുന്നു prov.; any gem മാ’ക്കല്കളിൽ
നീലക്കൽ നിന്നു വിളങ്ങും പോലേ CG.; fig.
മന്നർ മാണിക്കം തൊടുത്താൻ RC. the best
of princes. മാ’മായ വസ്തു V1. very precious.
2. N. pr. f. (& m.; also മാണിക്കൻ So.).
3. the hood of a serpent; the ripe berry
of കോശക്ക; the edible pericarpium of ആ
മ്പൽ etc.

മാണിമന്ഥം S. (മണി) rock-salt.

മാണ്ഡലികൻ S. (മണ്ഡലം). The governor
of a province പാണ്ഡവരും കൌരവരും തൻ
മാ’ന്മാരുമായി CG.

മാൺപു māṇbu̥ T. aM. (see മാൻ I., T. also
മാന്റൽ = മയങ്ങൽ) 1. Glory, beauty മാനിനി
മാരുടെ മാണ്പിനെ കാണ്കിലോ, മാൺപാൎന്ന കാ
ന്തി, മാൺപുറ്റ പൂണ്പു CG. 2. see മാമ്പു.

മാത māδa = മാതു in N. pr. as ചെറു മാത.

മാതംഗം māδaṅġam S. (മതംഗ). An elephant
സിംഹത്താലടിപെട്ട മത്തമാ. പോലേ KR.

മാതംഗൻ S. a mountaineer, outcast മാതംഗ
ജാതി VilvP.

മാതംഗി f. of prec, also Pārvati.

മാതലി S. Indra’s charioteer.

മാതളം māδaḷam T. M. C. Tu. (s. also മാതുലം
ഗം VetC). 1. Citrus medica, gen. മാതളനാര
കം a. med. മാതളനാരങ്ങനീർ a. med. in GP 67.
മാതൾനാരങ്ങാത്തൊലി, — കുഴമ്പു, — അല്ലി.
2. a pomegranate അഞ്ചു മാതളമ്പഴം VyM.;
also മാതള T. f. i. മാതള തന്നിളവിത്തു കണക്ക
നേ പല്ലുകൾ CG.; മാതളേ Voc. KR. — Kinds:
താളിമാ. pomegranate tree, നീർമാ. a Cratæva
(tapia?).

മാതാമ്മ = മതാമ്മ Madam.

മാതാവു māδāvu̥ S. & മാതൃ (L. mater). A
mother; Bhagavati.

മാതാപിതാക്കന്മാർ parents — മാതാപിതാദ്വേ
ഷകന്മാർ Bhg. unnatural sons.

മാതാമഹൻ S. mother’s father.

മാതിരി Tdbh. of മാതൃക a pattern, sample,
specimen. ആ മാ. like that. മാതിരിപ്പാടു
a kind of cloth imported from മാതിരി
പ്പാക്കം.

മാതുലൻ S. a maternal uncle അമ്മാമൻ.

മാതൃക S. the original (പുത്രിക the copy). അ
വരെ നിൎമ്മിപ്പാൻ ഇവൾ മാ. യായി CG.
pattern = മാതിരി.

മാതൃഘാതകൻ AR. a matricide.

മാതൃപാരമ്പൎയ്യം S. = മരുമക്കത്തായം.

മാതൃബന്ധു S. relation by the mother or
mother-in-law.

മാതൃവധം, — ഹത്യ S. murder of a mother.
[Brhmd.

മാതൃവഴി genealogy of maternal ancestors.

മാതൃസംഗം incest.

മാതു māδu̥ T. M.( മാതൃ). 1. A mother, lady, esp.
N. pr. of Goddesses പുവനിമാതും പൂമാതു. RC.
മലമാ. & അചലമാതിൻ പോൎമ്മുല RC., മലർ
മാ. & പാലാഴിമാ. CG., വാണിമാ. & മൊഴി
മാ. etc. 2. N. pr. f. കുഞ്ഞിമാ. TP. — pl. മാ

[ 830 ]
തർ ladies. അമരമാതർ RC. എങ്ങളോട’ ഒപ്പുള്ള
മാതരിപ്പാരിൽ മറ്റെങ്ങും ഇല്ല CG. ( തുടങ്ങുക 1.)

മാത്ര mātra S. (മാ to mete). 1. Measure, മാ. യി
ല്ലാത മോഹം VCh.; quantity in metre, a short
vowel or half a short syllable, a moment മാ
ത്ര ൪ ഒരു ഗണിതം Bhg3. 10 മാത്ര സമയത്തോ
ളം നീട്ടിവിളിച്ചതു കേട്ടു jud. (10 മാത്ര = 1 ശ്വാ
സം or വീൎപ്പു?). 2. med. a dose, a pill. 3. a
quarter Bhg. Gan.

മാത്രക്കോൽ measuring rod; a drumstick; staff
of Yogis; pole or stool of mountebanks. മാ.
ഏറുക to go on stilts.

മാത്രം S. (L. metrum). 1. measure, extent, ഗ
ജമാ. of an elephant’s size. കടുകിന്മണി മാ’
മുള്ള ദോഷം Bhr. ശബ്ദമാത്രത്തെ കേട്ടു ശങ്കി
പ്പാൻ എന്തുമൂലം PT. പ്രാണമാത്രത്തോടയ
ച്ചാൻ KR. just alive = half dead. കൊല്ലുവാൻ
മാത്രമുള്ള വിപ്രിയം KR. a dislike strong
enough to lead to murder. നിന്നെച്ചൊല്ലി
പ്പൊറുപ്പൻ മാസമാ. KR. ധനമാ. Bhg. the
whole of the property. 2. only, merely
ഈ മാ. & ഇത്രമാ. only this much. 3. but
So. തരുവിക്കാം മാ. നേരം ക്ഷമിക്ക Arb.

മാത്സൎയ്യം S. = മത്സരം. Envy. മാ. ആരും തുടരാ
യ്കവേണം CC. let none quarrel with him.

മാത്സികൻ S. (മത്സം). A fisherman; also മാ
ത്സ്യന്മാർ വന്നതു CG.

മാദകം, മാദനം S. (മദം). Delightful.

മാദേവർ hon. of മഹാദേവൻ q.v. (vu. മാതോർ)
Palg. = തൃത്താക്കുരുവപ്പൻ, 478.

മാദൃശൻ S. (മൽ, ദൃശ). Like me.

മാദ്രി S. Mādri (മദ്ര), Pāṇḍu’s wife.

മാദ്രേയൻ S. her son, Nakula or Sahadēva Bhr.

മാധവം mādhavam S. ( മധു). 1. Made of honey
മാ’മായ മധുപാനം ചെയ്തു Bhr. liquors. 2. the
sect of Madhva or മാധ്വാ ചാൎയ്യർ.

മാധവൻ S. = യാദവൻ 1. Kr̥šṇa CG. Bhr. 2.
N. pr. m.

മാധവി 1. his sister. 2. N. pr. f.

മാധുരം mādhuram S. (മധുര). Sweet മാധുരമാ
രായ മാനിനിമാർ.

മാധുൎയ്യം S. sweetness f. i. of speech മാധുൎയ്യത

രേണ പറഞ്ഞു കേട്ടു Bhg. ലൌകിക മാ’വും
Nal. politeness,

മാധൂകരം S. collected alms V1.

മാദ്ധ്വം S. see മാധവം.

മാധ്യന്ദിവം S. (മധ്യ). Noonday, adj. (see സ
വനം).

മാന Ar. ma’nā, Signification, a simile, ex-
planation അമ്മെക്ക് എന്തൊരുമാന പറഞ്ഞോ
ളേണ്ടു TP. how shall I break the news to her.

I. മാനം mānam M. = വാനം. The sky q. v. in
ചെമ്മാ., മാനംചാടി, മാനമ്പാടി, മാനവിൽ.
മാനന്തുവട്ടി, മാനന്തോടി TR. N. pr. place in
Wayanāḍu.

II. മാനം S. 1. (മൻ). Self-confidence, pride മാ.
നടിക്ക = അഭിമാനം; മാനമദങ്ങൾ അശേഷം
ഒഴിച്ചു Bhg. passions. ഞാൻ എന്നും എനിക്കെ
ന്നുമുള്ള മാ. കളക; എന്നോടു നേരായവരില്ലെ
ന്ന മാ. Bhr. പെണു്ണുങ്ങളിൽ മാ. അടക്കും, മാ.
ഇല്ലാതൊരു മാ. മനസ്സിൽ എഴുന്നു CG. self-con-
ceitedness, prudery, bashfulness. 2. honor,
rank, respectability, urbanity ബ്രാഹ്മണരെ
മാ. കെടുത്തു ദു:ഖിപ്പിച്ചു TR. Tippu disgraced
& persecuted them. മാ. ഇയന്നു Bhr. = മാന
ത്തോടു courteously. മാനത്തിന്നു പായുക No.
for honor’s sake (cattle). 3. (മാ) measure = പ്ര
മാണം, as മാഷാദിമാനം കണക്കു Nal. ചന്ദ്രമാ.
calculation by the moon’s motion. 4. prh. =
മന്നം in വാനവർ എല്ലാരും മാനിപ്പാനായി മാ
നത്തു വന്നു നിറഞ്ഞു CG. (or മാനം I.)

മാനക്കുറവു MR. dishonor, disgrace = അപ
മാനം.

മാനക്കേടു id. മാനം കെട്ടും പണം നേടിക്കൊ
ണ്ടാൽ മാ. അപ്പണം പോക്കിക്കൊള്ളും prov.
മാ. അനുഭവിക്ക TR. to suffer shameful
treatment.

മാനക്ഷയം S. id. നമ്മെ മാ. വരുത്തി TR. dis-
[honored.

മാനനം S. honoring.

മാനനീയൻ S. honorable Nal.

മാനപ്രാണത്തോടേ പോരിക TR. to escape
without loss of honor or life.

മാനഭംഗം S. disgrace ലജ്ജയും ലഘുത്വവും മാ’
വും ഫലം Nal.

[ 831 ]
മാനമദം S. pride മാ’ങ്ങൾ അശേഷം ഒഴിച്ചു
Bhg.

മാനമൎയ്യാദ S. sanctioned privileges നമ്മുടെ മാ’
ദെക്കു താഴ്ച വരികയില്ല, മാ. പോലേ നട
ത്തിക്ക TR.

മാനമൎയ്യാദസ്ഥയായ എന്നെ jud. a respec-
table person. f., — സ്ഥൻ m.

മാനം പോക്കുക to defeat മാനിന്നും മീനിന്നും
മാനത്തെ പോക്കുന്ന കണ്ണിണ CG.

മാനവൎജ്ജിതം S. ignoble, opp. മാനവാൻ m.,
മാനവതി f.

മാനവിക്രമന്മാർ N. pr. The 2 Erāḍi youths that
founded the kingdom of Tāmūri KU. — മാ’
മൻ title of Tāmūri, vu. മാനിച്ചൻ വിക്കീ
രൻ; മാനവേന്ദ്രൻ title of the 2d Rāja, also
കോഴിക്കോട്ടു മാനവേദ ഇളയ രാജാവു TR.
മാനവേദചമ്പു N. pr. a Bhāratam composed
by a Tāmūri.

മാനശാലി S. highly honorable മാ. നളൻ Nal.,
മാ. യാം ബാലി KR.

മാനശീലൻ S. haughty; honorable.

മാനശേഖരൻ N. pr. a king of No. Mal. KM.

മാനഹാനി S. disgrace മാ. വരുത്തരുതു Anj.
മാ. വരുമ്മുമ്പേ മരിക്ക നല്ലൂ KR.

മാനവൻ mānavaǹ S. (മനു). Man, opp. വാ
നവൻ God CG. — മാനവവീരൻ Mud. a king.
മാനവപ്രവരനായ്‌വന്നവതരിച്ചീടും AR. Višṇu.
മാനവം S. derived from Manu, as മാ’ധൎമ്മം.
മാനവി S. a woman.

മാനസം mānasam S. (മനസ്സ്). 1. Mental.
2. mind എല്ലാജനങ്ങൾക്കും ഒന്നല്ല മാ. VCh.
taste. വള്ളിയിൽ മുളകു കാണാതേ മാ. കൊണ്ടു
മുളകു മതിച്ചു TR. 3. = മാനുഷം 3.

മാനസതാരിടം the heart. Bhg.

മാനസനാഥ Bhr. = പ്രാണനാഥ the wife.

മാനസൻ in Cpds., f. i. പരിതപ്തമാനസന്മാർ
AR. with a grieved mind.

മാനസപൊയ്ക Arb. = മാനസസരോവരം N. pr.
a lake in Tibet.

മാനസാന്തരം repentance (Christ.).

മാനാത്തി mānātti Foreign washerman. (മൈ
നാത്തൻ m. — ത്തി f.; also വൈ — & വയി —
in Mahe).

മാനി māni S. (മാനം). 1. Haughty. 2. honor-
able മാനികളിൽ മുമ്പുടയവൻ RC.

denV. S. മാനിക്ക to honor, pay regard to.
ഉക്തികൾ മാനിയാതെ Bhr. disregarding.
എന്നേ മാനിച്ചു പാൎക്കും Bhr. will wait for
my sake. അവളുടെ കൈയിൽ മാനിച്ചു നല്കി
CG. politely.

മാനിതം S. 1. honored, respected. ദേവന്മാരാൽ
ഭൂഷണങ്ങളാൽ മാനിതയായ DM. honored
with presents. മാനിതരായ ബ്രാഹ്മണർ
CG. 2. = മാനുഷം 2. an embassy (മനി
ച്ചം), മാനിതം മുഹമ്മതു Mpl. song = റസൂൽ
apostle.

മാനിതവ്യം S. to be honored.

മാനിനി (f. of മാനി) a woman, esp. high minded.

മാനിഭം (loc.) = മാന്യം honor; royal privilege
or exemption. മാ. അറിയാത്തവൻ uncour-
teous V1.

മാനിയം 1. = മാന്യം. 2. = മാനുഷ്യം frailty.

മാനുഷം mānušam S. (മനുസ്സ്). 1. Human,
humane; also mother’s milk V1. വിദ്യയില്ലാത്ത
വൻ മാനുഷപ്പശു V1. മാനുഷഭാവം കൊണ്ടു
Bhr. humanely. 2. a high office or dignity,
as held by the Tirumanachēri Nambūtiri KR.
prob. representative of the king = മനുഷം, also
മാനുഷ്യം. 3. a fee which the tenant gives
to the Janmi for a parambu (corresponding
with the കൊഴുപ്പണം & verging between the
half & the whole amount of its പാട്ടം) W.;
also called മാനസം & മാരിഷം, prh. fr. മാ
ന്യം (as കാരിഷം fr. കാൎയ്യം); of 2 kinds: പാ
ട്ടത്താൽ പകുതിമാ. & പാട്ടത്തോളം മാ. of one
year’s പാട്ടം No.

മാനുഷൻ S. a man. — മാനുഷി S. a woman
അവൾ മാ. യായി Bhr. മാ. മാരായ നാരി
മാർ CG. മാ. കൾ Bhr.

മാനുഷ്യം S. the state of man, humanity.

I. മാൻ mān aM. T. (മന്നു, മന്നൻ, മൺ). A
king in ചേരമാൻ KU., പെരുമാൻ Bhr.

II. മാൻ T. Te. C. M. A deer, buck, hart, gazel.
(T. മാ animal); fig. മാനസമായ മാനിന്നു നല്ല
കാനനമായി CG. a good subject to dwell on.

[ 832 ]
മാനേൽമിഴി RC. മാനേലും മിഴിയാളേ KR.
മാൻ കണ്ണിമാർ Bhr. ഇളമാൻ കണ്ണാൾ RC.
gazel-eyed (see പേടമാൻ doc.). Kinds: ആ
ൎയ്യമാൻ Bos gavæus, ഉഴൽ — (S. രുരു), കല —
a stag, കടു — (ന്യങ്കു S.), കരു —, കദിർ — a
camelopard (prh. ഖദിര —), കവരി —, കരിങ്ക
വരി — (സുമരം‍ S.), കുറുൾ — (ശബരി), കൃഷ്ണ —
the spotted Axis, ചെങ്കീരി — or പുള്ളി — Axis
maculata (രോഹിത), പൊന്മാ., പെരുമാ. (വാ
തമൃഗം) & വെൺപെരു —, മല — an elk, വരി —
(രൌഹിഷം), വെള്ളമാൻ.

മാനുരിങ്ങു No. Cal. a timber-tree.

മാഞ്ചെവി Cacalia Kleinia.

മാന്തല 1. a deer’s head. 2. = മകയിരം.

മാന്തൽ 1. So. No. A fish = നങ്കു or അണ്ണാക്കിൽ
പറ്റി No. = മന്തൽ. 2. VN. of മാന്തുക.

മാന്തളിർ māndaḷir T. M. C. (മാ III.). A mango-
shoot, മാ. വൎണ്ണം its colour, brown or purple?
മാരൻ തൻ മാ. നേരൊത്ത പൂന്തുകിൽ, മഞ്ഞൾ
പിഴിഞ്ഞതോ മാ’രായതോ CG. മാ’ൎപ്പട്ടു purple
silk, മാ’ൎപ്പച്ച a kind of green stone (B. മാന്താ
ളിപ്പച്ച).

മാന്താർ id. മാ. ശരഭ്രാന്തിൽ നീന്തി CG. (=
Kāma).

മാന്തോപ്പു a clump of mango trees (or deer-
park?), മാനസം കുളുൎക്കുന്ന മാ. KR.

മാന്തുക mānduɤa (മന്തു?). To scratch with
nails, claws, dig with the hand (with hoofs
ചുര മാന്തുക horses, cattle, pigs), നായി വാതു
ക്കൽ, വാതില്ക്കു മാ’ന്നു TP. മൂരി കുളമ്പിനാൽ മാ.,
പന്നി മാ., പൂച്ച പിടിച്ചു മാന്തിയൂട്ടു etc. മറ
ചെയ്ത ശവം മാന്തി എടുപ്പിച്ചു TR. exhumed.
VN. I. മാന്തൽ scratching, a scratch.

II. മാന്തു 1. a scratch പുലിയുടെ കടിമാന്തും TR.
2. മാ. പിടിക്ക a certain itch.

മാന്തി a grate for cocoa-nuts, smaller than
ചിരവ.

CV. മാന്തിക്ക, f. i. അവരെക്കൊണ്ടു മണ്ണു മാന്തി
ച്ചെടുത്തു jud. had the corpse exhumed.

മാന്ത്രികൻ māndriɤaǹ S. (മന്ത്ര). A sorcerer
മാ’നാകുന്ന യോഗി, മാ’കശ്രേഷ്ഠൻ Mud.

മാന്ദ്യം mānďam S. (മന്ദ്). 1. Sluggishness,
torpor ബുദ്ധിമാ. 2. esp. = അഗ്നിമാ. indi-

gestion, Tdbh. മാന്തം a children’s disease, also
മാന്തസന്നി fits from indigestion.

മാന്നി mānni 1. = മാന്ദി (മന്ദ). An astrol. term;
upper apsis of a planet’s orbit (?) മാന്നികേ
ന്ദ്രേ PR. 2. B. = മാണി 2.

മാന്യം mānyam S. (മാനിക്ക). 1. Deserving of
honor or regard — മാന്യൻ respectable. 2. T.
M. C. lands nearly or altogether exempt from
tax സൎവ്വമാ.

മാന്യമാനിത്വം S. 1. honoring the honorable
Bhr. 2. high honor V1. — what is മാന്യോ
ത്തരം വിചാരിച്ചു? VetC.

മാപാപം mābābam (മാ II.). A great sin; what
a disgrace! Oh pity! V1.

മാപാപി a great sinner CG. (a curse V1.).

മാപ്പിള്ള māpiḷḷa (മാ II.). 1. T. M. A bride-
groom, son-in-law V1. പെണ്ടിക്കു മാ. prov.
2. hon. title given to the colonists from the
West, prh. at first only to their represen-
tatives നസ്രാണി —, ജൂത —, ചോനകമാ.
Christian, Jew, Muhammedan. മാ. പോറ്റിയ
കോഴി prov. (= ഉമ്മ). എന്റെ മാ. യുടെ അന
ന്ത്രവൻ TR. my husband’s heir, says a Māpḷichi
or Umma. f. മാപ്പിള്ളച്ചി.

മാപ്പു Ar. mu’āf & മാഫ് Pardon, exemption.
കുറ്റത്തിന്നു മാഫ് കൊടുത്തുകൂടാ, കാൎയ്യത്തിന്നു
രാജാവ് മാ. ചോദിച്ചു, കാൎയ്യം മാപ്പാക്കിത്തീൎത്തു
is condoned. നില്പുള്ള ഉറുപ്പ്യ മാപ്പാക്കിത്തന്നു
TR. remitted, acquitted.

മാഫ് സാക്ഷി an approver.

മാമകം māmaɤam S. My. മാ’ന്മാർ my people;
the selfish.

മാമൻ T. M. Te. (S. മാമകൻ fr. മമ) mother’s
brother അമ്മാമൻ (father-in-law V1.).

മാമയൻ māmayaǹ (മാ II.). The great charm-
er (= മായൻ), മാമയപ്പൈതൽ Kr̥šṇa CG.

മാമരം 1. a great tree. 2. a mango tree
(മാ III.).

മാമറയോൻ 1. a great Brahman. 2. the
[moon. B.

മാമല Himālaya — മാ. മകൾ Si Pu., മാ. മങ്ക
Anj. Pārvati.

മാമാങ്ങം & — ങ്കം = മഹാമഖം q.v. KU. the
[jubilee of Tāmūri.

[ 833 ]
മാമാതം = മഹാമാസം a great festival, any
grand show or play പയ്യാവൂർ മാ. കാണ്മാൻ
പോയി TP. അവിടേ മാ. ഒന്നും ഇല്ല vu.
(= പുതുമ).

മാമുനി AR. hop. a great R̥shi.

മാമൂൽ Ar. ma’mūl, Established custom ജാതി
അന്യായം മാ. പ്രകാരം തീൎക്കുന്നു TR.

മാമോദീസ, — സ്സ Syr. ma’amōdīthā, Bapt-
ism മാ. മുങ്ങുക, മുക്കുക V1. 2.

മാമ്പു māmbu̥ No. = മാണ്പു, മാണി 2. The
flower at the end of the plantain bunch; tassel
& other appendage of ornaments ചങ്ങല —,
തുടർ —; a carved ornament depending from
the capital (പോതിക) of wooden pillars in
temples & manors. = വാഴമാണി.

മാമ്പില്ലാക്കുന്നൻ a kind of plantain.

മായ māya S. (√ മയി in മയിൽ മയക്കു). 1. In-
fatuation, juggling, miraculous power, sorcery
മായ തട്ടായ്‌വാൻ AR. മായക്കളിയോ കളിക്കുന്നതു
TP. മായകൊണ്ടു രാക്ഷസി മറഞ്ഞു; ബഹുമായ
യെ പ്രയോഗിച്ചു KR, 2, illusion, unreality
of the world, personified as Brahma’s wife
മായാതൻ മായത്താൽ (cunning) മാനുഷനാ
യൊരു മാധവൻ CG, ആത്മാനിൎമ്മലൻ എന്നാ
കയാൽ അനാദിയായ മായാതൻമലവിരഹിത
നായി മേവീടുന്നു Chintar. മായാസങ്കടം മനുഷ്യ
ജന്മത്തിങ്കൽ ആൎക്കില്ലാതു AR. (see ആവരണം
92 & വിക്ഷേപം).

മായം S. & Drav. 1. dimness മാ. കളഞ്ഞു ഞാൻ
കണ്ടുതില്ല CG. clearly. മാ. ചേൎക്ക, കൂട്ടുക to
adulterate oil, metals, etc. V1. 2. disguise,
trick, juggling, hypocrisy കുറഞ്ഞൊരു മാ
യത്തെ പ്രയോഗിക്ക PT. (= കൌശലം) cun-
ning. മാ. ചെയ്ക to dissemble. മാ. തിരിക
to vanish.

മായക്ക = മാചിക്ക V1. gallnuts.

മായക്കാരൻ a juggler, cheat, trickster.

മായൻ S. & മായകൻ id. esp. Višṇu, on account
of his versatility, also മായവൻ. എഴുരണ്ടു ഭു
വനം അശേഷവും ചൂഴവേ നിറഞ്ഞീടുന്ന മാ
യോനേ KumK. — മായൻ, മായാണ്ടി മായൻ
വേലൻ etc. (Subrahmanya) N. pr. m. Palg.

മായവിദ്യ cunning sleights.

മായാതീതൻ having conquered over illusion
മാ’നായി വാഴാം Bhg.

മായാനിൎമ്മിതം built by magic. മാ’വിലം KR.
an enchanted cave.

മായാപുത്രഗണം = കാമക്രോധാദി.

മായാപുത്രികൾ = ഋണഹിംസാദി AR.

മായാപ്രപഞ്ചം Bhg. the world as being an
illusion or created by illusion.

മായാഭ്രമം a false idea, Bhg.

മായാമയം S. illusive, magical.

മായാമയൻ Višṇu Bhr. മായാപുരുഷൻ AR.

മായാമോഹം infatuation, fancy, avarice.

മായാവി S. a juggler, magician മാ. യായൊരു
പക്ഷീന്ദ്രൻ Nal. മാ. കളോടടുത്തു Bhr. those
cheats of Asuras.

മായാവികമതം (V1. മായാവാകമതം?) a sect
that holds the unreality of creation.

മായി S. 1. wise, a trickster മാ. തന്നേയും സദാ
ചേതസി കരുതുക VCh. Višṇu. 2. Tdbh.
(foll.) N. pr. f. മായികുട്ടി etc.

മായിക S. (f. of മായകൻ), വിണ്ണവർ നായികേ
മായികേ CG. invocation of Durga.

മായില & മായില്ല (loc.) = മേലാ Cannot.

മായുക māyuɤa 5. (മയൽ, മായം). 1. To wear
away, grow dim, to be effaced as എഴുത്തു etc.
ശിരസി വിധിലേഖനം പോയി മാഞ്ഞീടുമോ*
CrArj. മുന്നമേ മാഞ്ഞുപോയൊരു ശരീരം എത്ര
യും ചിത്രമായ്‌വന്നു PrC. = മാഴ്ക. ആനനങ്ങൾ്ക്കുമാ
യ്ന്തിതു കാന്തി RC.; fig. ചിത്തഭ്രമം മായുമാറാ
യില്ല Bhr. 2. to vanish അരികൾ അറപ്പോ
യി മായിന്തു മുടിന്തു RC. died. ദസ്യുക്കൾ എന്നു
ള്ള വാൎത്ത മാഞ്ഞൂതായി CG. was disused. തേ
ഞ്ഞാൻ മാഞ്ഞാനായിപ്പോയി vu. became imper-
*(in print: പോലേ വന്നീടുമേ).

VN. മാച്ചൽ vanishing, being blotted out;
forgetfulness B.

v. a. മായ്ക്ക to efface, wipe off; to destroy ആ
മായയെ മാച്ചുകളഞ്ഞു CG.; മായ്ക്കപ്പെട്ട മാൎഗ്ഗം
Mpl. an exploded church.

CV. ലോകങ്ങളും ഒക്കവേ മായിപ്പിച്ചു Sk.

മായ്പു V1. a spot as, of ink (മാചു).

[ 834 ]
മായോൻ, see മായവൻ.

മാരകം māraɤām S. (caus. of മൃ). Killing.

മാരണം S. 1. id. മൌൎയ്യന്റെ മാ’ത്തിന്നു തന്നേ
Mud. മാ’മായശാപം Bhr. deadly. മാ’മായി
തേ ദ്വാരകവാസികൾക്ക് ഏരകപ്പുൽ CG.
ആറു ശിശു മാ. ചെയ്തു CC. 2. destroying
by charms; sorcery മാ. പ്രയോഗിക്ക vu.
മാരണക്രിയ, മാരണാദികൾ ചെയ്ക PR.

മാരൻ S. (killer). 1. Kāma പാരിച്ച മാരച്ചൂടു
ണ്ടുള്ളിൽ CG. പൊങ്ങുന്ന മാരതുയർകൊണ്ടു
RC. മാരപ്പടകൂടി Bhr. അവനോടു മാരോ
ത്സവം തുടങ്ങി PT. 2. a husband (songs).

മാരമാൽ, മാരാൎത്തി love-sickness, excessive
lust മാ. പൂണ്ടു Bhg.; so മാരവികാരത്തോടു
കൂടി ഇരിക്ക KU.

മാരയാൻ mārayāǹ & മാരാൻ N. pr. A caste
of Antarǰāti; the higher section (ഒച്ചർ) per-
form purification (പുണ്യാഹം) for Brahmans =
മാരയാൻപൊതുവാൾ, നായർപൊതുവാൾ; the
lower sweep temple-courts, beat drums or
make music കുത്തും തല്ലും ചെണ്ടെക്കു അപ്പവും
ചോറും മാ’നു prov. f. മാരാത്തി TR.

മാരലോമ്യം? (opp. പ്രതിലോമം). The rule of
marrying in one’s caste, Bhr.

മാരി māri 1. S. (f. of മാരൻ). A Bhagavati മാരി
യമ്മ, മാറമ്മ, മാലിയമ്മ. 2. a plague, esp.
smallpox ജനങ്ങളുടെ അതിക്രമംപോലേ തന്നേ
നാട്ടിൽ മാരിയും ചൂരിയും വരുന്നു vu. മാരിക്കു
രുപ്പു 269. 3. T. Te. Tu. M. heavy rain. മാ.
എടുക്ക, കേറിവരിക clouds to rise. മാ. ചൊ
രിയുക, അടിക്ക, പെയ്യുക etc. മാരിക്കാലം No.
= മഴക്കാലം. മാരിയാം മഴപോലേ ബാണങ്ങൾ
പൊഴിച്ചിതു KR, അസ്ത്രമാ. ചൊരിഞ്ഞു Bhr.
ചോരമാ. പെയ്തു KR. മാ. പോലേ വന്നാലും
മഞ്ഞുപോലാകും prov. however boisterous at
first. 4. a bore, intolerable person എനിക്ക്
ആ മാ. വേണ്ട vu.

മാരിഷൻ mārišaǹ S. (മാൎഷ). A venerable
person; manager of a drama. Tdbh.

മാരിചൻ N. pr. m.

മാരിഷം = മാനുഷം 3.

മാരുതൻ māruδaǹ S. (മരുൽ). Wind ഏഴു മാ’

ന്മാർ KR. (f.i. വായു, പ്രാണൻ, അനിലൻ, ജീ
വൻ etc.). മാരുതത്തെല്ലു SiPu. a light breeze;
zephyr. മാരുതദേവൻ Bhr., (also വിബുധ
ശ്രേഷ്ഠൻ) the giver of wisdom.

മാരുതി S. Hanuman KR., Bhīmasēna Bhr.

മാർ mār T. M. 1. = മാറു. 2. = അവർ (Te. വാർ).
3. Syr. Lord മാർപാപ്പാ CatR. = മാറാൻ; മാർ
പാപ്പാകാലാണ Nasr.

മാൎക്കളി mārkaḷi (T. — ഴി, S. മാൎഗ്ഗശിര). The
month Dhanu, Trav.

മാൎഗ്ഗം mārgam S. (മൃഗ tracing). 1. A way ആ
ശു മാ. ദേഹി AR. give way to me. പാളയം
N. കോട്ട മാ’ത്തിൽ കൂടിക്കടന്നു TR. entered
by N. 2. manner, mode മാൎഗ്ഗമൎയ്യാദ old cus-
tom. ഇമ്മാൎക്കമേ doc. in this manner; esp.
proper manner (= വഴിക്കേ). നിന്നുടെ വാഞ്ഛി
തം മാ’മായി നല്കുന്നു CG. മാ’മായി പൂജിച്ചു Vil.
duly. ധൎമ്മമാ. നടത്തുക Bhg. കെട്ടുമാൎഗ്ഗം wed-
lock, വെപ്പുമാൎഗ്ഗം concubinage (Nāyars). 3. re-
ligion ഭക്തിമാ. പറയാം Bhg. ബൌദ്ധമാ. ചേ
രുക, കൂടുക, പുകുക to join. മാ. കൂട്ടുക to admit
into a religion. മാ. പൊളിച്ചിട്ടല്ലേ പോയതു
Palg. has renounced it. ആളെ ചിറപിടിച്ചു
മാ. ചെയ്ത് ഇസ്ലാമാക്കി Ti. circumcised. മാ’
ത്തിൽ വേണ്ടപ്പെട്ട കാൎയ്യങ്ങൾ ഒന്നും പുരയിൽ
ചെയ്യരുതു TR. interdicted of a Kāoi.

മാൎഗ്ഗകല്യാണം Mpl. circumcision (കഴിക്ക).

മാൎഗ്ഗക്കാരൻ a Roman Catholic; hence ഒരു ഒ
റ്റ മാൎഗ്ഗപ്പുരയും ഒരു തീയപ്പുരയും TR. a
RC.’s house.

മാൎഗ്ഗണം S. 1. seeking. 2. an arrow മാ. ഇ
തു പഴുതേ പോം KR.

മാൎഗ്ഗമാക്കുക to arrange, settle ഒക്കയും മാ’ക്കി
ത്തരാം TR. മാൎഗ്ഗമായാക്കുവാൻ CG. = വഴി
ക്കാക്കുക.

മാൎഗ്ഗവിധിപോലേ TR. according to the rules
[of the Koran.

denV. മാൎഗ്ഗിക്ക to search അവരെ മാ’ച്ചു പോ
രുവാൻ Nal.

part. pass. മാൎഗ്ഗിതം S. searched for, perse-
[cuted.

മാൎജ്ജനം mārǰanam S. (മൃജ്). Cleaning, wip-
ing ഭൂതലം കരംകൊണ്ടു മാ. ചെയ്തു Nal. and
മാൎജ്ജന ചെയ്തു Vil. swept.

[ 835 ]
മാൎജ്ജാരൻ S. a cat, considered a bad omen.

മാൎത്തണ്ഡൻ mārtaṇḍ’aǹ S. & മാൎത്താ
ണ്ഡൻ, (മൃതാണ്ഡം a bird). 1. The sun മാ
ൎത്താണ്ഡകുലം AR. the solar line. — മാൎത്താണ്ഡാ
ത്മജപുരം പ്രാപിപ്പിച്ചു AR. killed the Rākša-
sas. മാ’നന്ദനദൂതസമുദയം Bhg. Yama’s angels.
2. N. pr. the Trav. king. TR. doc.

മാൎദ്ദവം mārdavam S. (മൃദു). Softness മാ’വസ്വ
രൂപിണി Nal.

മാൎവ്വു, see മാറു 2. — also മാൎവ്വിടം The chest.

മാൎഷ്ടി māršṭi S. (മാൎജ്ജ). Cleaning V1.

മാറാട്ടി = മഹാരാഷ്ട്രം Mahratta Ti. ഒരു മാറാ
ഷ്ടകൻ, മാറാഷ്ടകം എഴുത്തു TR.

മാറാൻ 1. Syr. mārāǹ, Lord. 2. a large in-
ferior yam.

മാറാൽ mār̀āl (Cal.) മാറാല B., മാറാമ്പൽ V1. 2.
Spider-web (S. മാൎക്കടം?).

മാറു mār̀u̥ 5. (മറു). 1. A change മാറുമാറസ്ത്രം
ചൊരിഞ്ഞു നടക്ക Nal. again & again. 2. old
മാൎവ്വു T. the chest മണങ്കിളർ തുടം ഇണങ്ങും
മണിമാൎവ്വിൽ പൂണ്ടു RC. മാൎവ്വത്ത് ഒമ്പതു മൎമ്മം
MM. മാറു മറെപ്പാൻ തുണി, മാറിൽ മറ ഇല്ല
സ്ത്രീകൾക്കു Anach. മാറെഴുതിയ പൊൻ nuptial
ornament of Māpḷichis. അമ്മാറു കണ്ടാൽ CG.
(of Kr̥šṇa). മാറത്തടിച്ചു Mud., മാറത്ത് അലെക്ക
TP. to beat the breast, mourn. 3. the
measure of a man with extended arms (across
the chest), a fathom മാ. വെച്ചിട്ടളന്നു, മാ.
വെച്ചു വെള്ളം വലിക്ക TP. ഒരു മാ. നീളമുള്ള
വേലിത്തണ്ടു etc. മാ. പിരിക്ക (No. fisher-men)
to twist 3 — 6 strands (6 — 12! long) together.

മാറടപ്പു asthma.

മാറടിപ്പു 1. beating the chest. 2. contention
[So.

മാറളവു (3) a fathom.

മാറാടുക So. T. to derange, invert; animals
to copulate B.

മാറാട്ടം 1. deranging, trick. ഉരുപ്പടി മാ. ചെയ്യു
ന്നവർ VyM. counterfeit. പേരുമാ. change
of name. ജന്മിമാ. dispute about lands.
2. copulation of animals.

മാറാപ്പു (T. a belt fastened round a porter’s
chest), a bundle, load തലമാ., തോൾമാ. etc.

മാ. കാരും Nal. hawkers. അവനെ പിടിച്ചു
മാ’പ്പായി കെട്ടി VetC. മാ’പ്പാക്ക to embale.
മാ. കെട്ടുക to set out on a journey. ൧൧
മാ’പ്പിൽ ൧൧൨ കെട്ടുകള്ളപ്പുകയില TR. മാ
റാപ്പഴിച്ചു കാട്ടീടേണം Mud.

മാറാം വെക്ക to put into one’s place or office.

മാറിടം the chest വന്മാ. തന്നിലേ CG. ഏറ്റം
വിരിഞ്ഞൊരു മാൎവ്വിടം SiPu.

മാറിടുക 1. to dispute. 2. to undertake.

മാറുതാലി, മാർതാലി (2) a strong leathern
breast-plate used by Il̤avars when they
climb palm-trees, Palg.

മാറുപതക്കം, മാർപതക്കം (2) the breast-plate
of the Jewish high-priest (Script.).

മാറുപാടു So. change, perverseness, confusion.

മാറൊത്തകൊങ്ക VilvP. befitting.

മാറുക mār̀uɤa 5. (മാറു). 1. v. n. To be changed,
altered, നിറം മാറിയ വസ്ത്രം coloured, പല്ലുമാ.
to get new teeth. ആൾ മാറിക്കാണ്ക കൊണ്ടു വി
ശ്വസിച്ചില്ല TR. on account of the change of
the persons. പെൺപൈതൽ മാറിയശോദാ വ
ളൎത്തുള്ളൊരാൺപൈതലെ നിന്നെക്കാണാകേ
ണം Anj. of (Kr̥šṇa). 2. to change place,
remove to a distance കൊച്ചിയിൽ മാറിപ്പാൎക്കു
ന്നു TR. ശരീരം മാറുമ്പോൾ സുരലോകം ഏറും
KR. ഞങ്ങളിൽ പറഞ്ഞു മാ. യും ചെയ്തു TR.
(= ഭേദിച്ചു പോയി) disagreed. 3. to be healed,
subside, cease, മാറാത്തവ്യാധി prov. incurable.
മാറാത്ത കള്ളൻ incorrigible. എന്നാൽ കട
ച്ചൽ മാ’ം a. med. ദീനം, അടി മാറി MR. അ
ത് ഓൎക്കുമ്പോൾ മാറുന്നൂതില്ലിന്നും കണ്ണുനീർ CG.
വെള്ളം മാറിയ തൈ weaned from watering.
4. v. a. to exchange, barter. തേറിയോനേ മാ
റല്ല prov. do not disappoint. കോലം മാ. to
disguise oneself. വിത്തു മാ. to sow (= place
somewhere else). നാണിയം മാ. to get changed.
Esp. with aux. V. പ്രവൃത്തി മാറിക്കൊടുക്ക TR.
to make other appointments. മാറി എഴുതേണം
VyM. write afresh (& മാറ്റി എഴുതിക്ക).
5. to wash the face = മോറുക.

മാറിനില്ക്ക (2) to draw back, retire, keep aloof,
abstain from interfering TR.

[ 836 ]
മാറിപ്പറക 1. to vary in speech, tergiversate.
2. = മറുത്തു പറക.

മാറിപ്പോക 1. to turn aside. 2. അവനു പണി
മാ’യി the office passed out of his hands,
or he got another employ. തങ്ങളിൽ മാ’കും
V1. one might be taken for the other.

മാറിവെക്ക 1. to exchange, interchange. 2. to
cheat.

VN. മാറ്റം 1. change ആൾമാ വിദ്യ etc.
see ആൾ മാ. വെക്ക (chess) to take a
piece for one lost. പനിക്കു മാ. = ഭേദം is
cured. എന്നെ മാ. ചെയ്തു തരേണം appoint
to some other place. മാ. വരിക, അവി
ടേക്ക് മാ. ആക (transferred officials).
2. barter, trade. മാറ്റം ചെയ്ക Palg. to
barter goods, esp. toddy for paddy; fig.
അവന് അവിടേ മാ. ഉണ്ടു V1. he has to
do with a woman. 3. diversity അതിന്നു
മാ’മായി പറഞ്ഞു TR. contradicted it. വാൿ
മാ. V2. retractation. ഉണ്ട ചോറ്റിന്നു മാ.
ചെയ്തു. Ti. treachery. ദിവാൻ നവാബിന്നു
മാ’മായി Ti. foe. 4. reply മാ. കേട്ട വിളി
ഏതു huntg.; adv. 5. aM. T. (C. mātu)
a word ചത്തുവെന്നുളെളാരു മാ. കേൾ്ക്കാം
Pay. ഇമ്മാ. ഉരെത്തനൻ RC. tender word.
അവൻ ചൊന്ന മാ. അറിയിച്ചാൻ RC.
defiance.

മാറ്റക്കാരൻ 1. a shroff V1., a petty merchant
B. who barters goods for paddy. 2. un-
stable; a cheat; enemy.

മാറ്റപ്പീടിക a shop where goods are bartered
against produce (Palg.); toddy-shop Weṭṭ.

മാറ്റൽ māťťal (VN. of മാറ്റുക). Curing;
esp. the dance & music of Malayars for driv-
ing out a demon or a disease ദേവമാറ്റു.

മാറ്റലർ enemies (= incurable?) Bhr.

മാറ്റാണി a wedge; a nail used to drive out
nails.

മാറ്റാൻ an enemy, foe KU. = മാറ്റലൻ.

മാറ്റി a person who fails, unfortunate. — നമ്മു
ടെ മാ’ത്വം ഒഴികയില്ല PT. my destitution.
മാ’ത്തവും കൊണ്ടു പോന്നു ഞാൻ Nal. and
I came off empty (V1. also enmity?).

മാറ്റു T. M. 1. change, chiefly of raiment. വ
ണ്ണാത്തി മാ. കൊടുക്ക KU. to supply clean
clothes, the property of others, for remo-
ving imaginary pollution. ചാക്യാരെ ചന്തി വ
ണ്ണത്താന്റെ മാ. prov. ൟറ്റും മാ’ം വിലക്കു
ക, ൟറ്റിന്നു മാ. പറക (= എതിൎക്ക), എറ്റും
മാ’ം ഇല്ലാത്ത ജാതി prov മാ. വസ്ത്രം; so മാ.
കന്നു, മാ. കാള a relay of cattle, മാ. വാണി
ഭം barter. 2. a degree of fineness, touch
in metallurgy കീഴ്മാ. മേൽമാ. മാറ്റന്തം
difference in fineness CS. പൊന്നിൻ മാ.
ഏറ്റുക to refine (= ഊതിക്കഴിക്ക) V2. പ
ത്തര മാ. ളള തങ്കം VCh. The purest gold
(Mohar = 8 മാ., ornaments = 9 മാ.). മാറ്റേ
റിയ പൊൻ, നല്ല മാ. ളള പൊൻ, മാ. കൾ
ഏറിക്കാണും po. മാറ്റു കുറെക്ക to debase,
adulterate (also met.). കരിക്കൊരു മാറ്റില്ല
Nasr. equally valueless. 3. aM. C. Te. (= മാ
റ്റം 4. 5.) a reply, word മാറ്റെടുത്തെടുത്തു
രെക്കാം RC. I may relate one after the other.
മാറ്റണിപുകഴ് ചാമ്പവാൻ RC. മാറ്റുകി
ളി V2. a decoy-bird.

മാറ്റുക 1. v. a. to change, substitute. കല്പി
ച്ചതു മാറ്റി MR. altered the decree. പേരു
നീ മാറ്റീട്ടു കൊളേളണം Bhr. മാറ്റിവെക്ക
to place otherwise, separate. ചുമൽ മാറ്റി
ക്കൊൾ്ക as bearers. നെൽ മാറ്റിക്കൊടുക്ക
to exchange for another sort. 2. to re-
move ആയുധത്തെ അസ്ത്രേണ മാറ്റിനാൻ
UR. warded off. കല്പന മാറ്റി നടക്ക TR.
to transgress. എന്റെ ഉദ്യോഗം മാറ്റി dis-
missed. ഒന്നു മാ’വാനായിട്ടു മലയനെ വരു
ത്തി TR. to expel a demon, so ഉഴിഞ്ഞു മാ
റ്റുക (തോറ്റം ചൊല്ലിട്ടു) ദീനം മാറ്റി വേ
ഗം വരാം when cured. മാറ്റി വെച്ചു കൊ
ടുക്ക TR. To remedy.

മാറ്റൊലി (മാറ്റു 3.) an echo. മാ. കൊളളുമാറു
കരഞ്ഞു CG. so as to resound. എന്നിവറ്റെ
ക്കൊണ്ടു മാ. കൊൾ്കയാൽ SitVij. എങ്ങും ഇട
ചേൎന്നു മാ. കൊണ്ടുതേ AR. from battle din.
നിഴലോടും മാ. യോടും നിന്നു കളിക്ക CG.
children.

[ 837 ]
മാല māla S. (മലം a line). 1. A garland, wreath,
necklace, string of beads or pearls മാ. കെട്ടുക,
കോക്കുക, ചൂടുക, നല്മാലകളും ചാൎത്തി Anj. മാ
ലെക്കു ചേൎന്ന പെൺ 698. മാല ഇടുക to marry,
esp. of a princess to choose her husband. എ
ന്നേ മാലയിട്ടീടും Si Pu. അവനെ & അവൎക്കു Nal.
also മാല വെക്ക, & നിന്നെ അല്ലാതേ അവൾ
മാല വേൾക്കുന്നതില്ല DN. Many kinds: ഇരുപ
ത്തേഴു മാ., നാല്പത്തേഴു മാ., എഴുപത്തേഴു മാ.,
നൂറ്റേഴു മാ Chs. 2. what is like a necklace.
മാല തൂങ്ങുന്നു a bull’s dewlap (താട), വേഴാ
മ്പൽ കാൎമ്മുകിൽ മാലയെ കാണുമ്പോലേ CG.
a line of clouds. 3. T. M. Te. (മാൽ) night,
darkness.

മാലം N. pr. a Paradēvata.

മാലക്കൺ (3) night-blindness, nyctalopia, നി
ശാന്ധം, Nid 30. മാ’ണ്ണിന്നു മരുന്നു a. med.

മാലക്കാരൻ S., മാലാകാരൻ a florist.

മാലക്കാറ്റു (3) the east wind B.

മാലതി S. Jasminum grandiflorum മാ. ‍കൊണ്ടു
തൊടുത്തുളള മാലകൾ, മാ. തങ്കലേ വണ്ടു ചാ
ടുമ്പോലേ CG.

മാലവാർകുഴലി aM. wreath-wearing, f. & മാ’ൽ
മൈതിലി RC. Sīta.

മാലാൻ No. = മാലാമീൻ; മാ’ന്റെ നെഞ്ഞത്തേ
കറുപ്പുപോലേ to bear a grudge — മാലാൻ
കുടുക്കി outwitting the മാ., very cunning.

മാലാമയക്കം (3) the gloom of night മാ. തുട
ങ്ങിയ നേരത്തു CC. മാ’ക്കായ കാലം CG.

മാലാമല a mountain-chain f. i. വയനാടൻ മാ.

മാലാമീൻ the mullet (fish), Mugil cephalotus
D., No. also മാലാൻ.

മാലാൎപ്പണം S. = മാലയിടുക, കണേ്ഠ മാ. ചെയ്ക
[Nal.

മാലി S. 1. a florist; garland-wearer. 2. a
coir-net കയറ്റുവല V1., മാൽ No.

മാലിക S. = മാല 1.; fig. പെണ്മൌലിയാം മാ. യാ
യൊരു ബാലിക CG. an ornament of her sex.

മാലികൻ V1. a wreathmaker.

മാലിനി S. (f. of മാലി), മാലിനിതാൻ എന്നും
മാലാതൊടുക്കുന്നോൾ CG.

മാലാക, — ഹ Syr. Angel മാലാകമാർ വന്നു
Genov., (comp. മലക്കു 799)

മാലികാന P. mālikāna, What is due to the
mālik or proprietor, when set aside from the
management of his estates; annual allowance
to deposed Rājas = പത്തിനു രണ്ടു TR. (ജാ
ഗീർ 405).

മാലിന്യം mālinyam S. = മലിനത. Dirty con-
dition മാ. ചേൎത്ത പത്രിക തുടെച്ചാൽ VyM.; also
മനസ്സിൽ മാലിന്യത കൊണ്ടിരുട്ടാം VyM. ചേ
തോദൎപ്പണത്തിന്റെ മാ. AR.

മാലിമി Ar. mu’allim, Instructor, pilot, steers-
man മാലിമ്മിക്കണക്കു TR. navigation, also മാ
ലുമ്മിക്കാരൻ V2.

മാലിസ്സ് P. mālish, Rubbing കുതിര മാ. ചെ
യ്ക & ഇടുക (with കപ്പായി).

മാലേയം mālēyam S. (= മലയജം). Sandal മാ
ലേയച്ചാറൂറും CG.

മാലോകർ mālōɤar = മഹാലോകർ. The ari-
stocracy of the land, people gen. മാ. എല്ലാരും
CG. മാലോരെ ഒക്കത്തൊഴുതു TP.

മാൽ māl T. M. (Te. nal). 1. Black, തിരുമാൽ
Kr̥šṇa. നിന്നെ സ്തുതിക്കുന്നെന്മാലേ Tir. Anj.
my God! 2. infatuation (fr. മഴു?), confusion,
grief, sickness of mind മാലാൽ, മാൽകൊണ്ടു
ചൊല്ലിനാൾ Nal. കൊണ്ട മാൽ ഒഴിവാൻ RC.
മാലുകൾ Bhg. എന്നിൽ എഴുന്നൊരു മന്മഥമാൽ‍
CG. മാരമാൽ passion. മാൽ ഇയന്നു Mud. മാൽ
കൊണ്ടു വിഷണ്ണനായി നിന്നു AR. മാലേറി മാ
ഴ്കായ്ക Bhr. അയ്യോ ശിവശിവയെന്നു മാൽ തേ
ടിനാൾ Sit Vij. lamented. മാൽ പെടുക്ക Bhr.
to afflict. 3. (= മാലി 2) a kind of net for
carrying fruits, fishing, etc. മാൽ മിടയുക.
4. the Maladive islands മാലിലേ കോടി con-
sidered as fragments of a former continent.

മാല്യം mālyam S. 1. Flower, as fit for a wreath
ശുക്ലമാല്യാംബരയായി KR. 2. = മാല f. i. പു
ഷ്പം കൊണ്ടു മാ. തൊടുത്തു Bhr. മാ’ങ്ങളും കള
ഭങ്ങളും തൂകിനാർ AR.

മാല്യവാൻ N. pr. a mountain range മാ. മുകൾ
തന്മേൽ Bhr. മാ’നാദിഗിരികളെ KR3. near
Pańčavaṭi.

മാവൻ māvaǹ N. pr. (C. = മാമൻ). A deity of
Nāyars; a Māya.

[ 838 ]
മാവി (loc.) green stuff on stagnant water,
also ഊർമാവി (fr. മാവു or മാചു).

മാവിലാവു māvilāvu̥ (T. māvilam) = വില്വം
Cratæva മഞ്ചാടി മാവിലാവും മയിലെളളും KR4.

മാവിലായി N. pr. the hereditary chief of the
Vēṇādu Nāyars.

മാവിലോൻ N. pr. a servile tribe, jungle-dwel-
lers with masters, but not liable to be sold;
they dance in temples, make baskets, അ
ക്കര മാ. prov.; also മായിലോൻ = വേലൻ;
മാവിലൎക്കു തൊട്ടുകുളിയേ ഉളളു (Kavāi) and
മാവൂലുവൻ, മാവിലോക്കണ്ടൻ‍ No.

മാവു māvu̥ 1. = മാ III. A mango tree. മാവടു
V1. a young mango tree. 2. = മാ IV. flour.

മാവരെക്ക‍ to grind corn.

മാവുത്തൻ H. mahāvat, (S. മഹാമന്ത്രൻ). An
elephant driver, “Mahout” V1.

മാശി, മാശു, see മാച —.

മാശുമം Palg. (T. മാശനം) = മാജ്രൻ.

മാഷം māšam S. A kidney-bean = ഉഴുന്നു; weight
of 5 — 8 കുന്നി Bhg. മാഷാദിമാനം കണക്കു Nal.
ഒച്ച അടെക്കുന്നതിന്നു മാഴാതിനെയി നന്നു MM.
(a prescription) = മാഷാദി.

മാഷകം S. id. തപ്തമാ. VyM. = വറുത്ത ഉഴുന്നു
(an ordeal).

മാസം māsam S. (മാ, L. mensis). 1. Month.
2. a monthly ceremony for deceased ancestors
etc. performed during the 1st year = ചാത്തം
of Nambūtiris etc മാ. കഴിക്ക, വീട്ടുക, മാ.
അടിയന്തരം കഴിക്ക; നമ്പ്യാരുടെ അമ്മ മരി
ച്ച മാ’ത്തിന്നു ഞങ്ങൾ പോയി TR. നമ്മുടെ ജ്യേ
ഷ്ഠൻ തീപ്പെട്ട തിരുമാസഅടിയന്തരത്തിന്നു ൬
ഭാരം വെടിമരുന്നു വേണം TR.

മാസക്കുളി menstruation (see തിങ്ങൾ).

മാസപ്പടി salary, wages മാ. ക്കു നില്ക്കുന്നവർ
Ti. soldiers, = ചേകവർ V2.; മാ. ക്കു നിന്നു
ണ്ടായ ദ്രവ്യം VyM. മാ. ക്ക് എടുത്ത ആളുകൾ;
ഞങ്ങൾക്കു മാ. യാക്കി വെക്കുമ്പോൾ ചുരു
ങ്ങിയ മാ. കല്പിച്ചു TR. മാ. ക്കാർ servants,
peons. — മാ. also monthly school-fees.

മാസാന്തം S. the last day of the month. മാ. ക
ണക്കു MR. monthly account or report. മാ’
ന്തപ്പട്ടോല monthly abstract.

മാസാന്തരം monthly.

മാസാൎദ്ധം S. half a month. മാ. നുമ്പേ TR. a
fortnight ago.

മാസികം 1. monthly. 2. = മാസം 2; also a
ceremony performed 80 days after a re-
lation’s death.

മാസു māsu̥ (= മാചു?). A kind of dried fish.

മാസൂൽ Ar. maḥṣūl, Crop, produce, revenue.

മാഹാത്മ്യം S. (മഹാത്മ). 1. Dignity, glory വി
ദ്യാമാ. കൊണ്ടു തൊഴേണം KN. തിരുനാമമാ’
ങ്ങൾ കേട്ടാലും GnP. wonderful powers, peculiar
virtue. കഥാമാ’ങ്ങൾ SiPu. ചൊല്ലീടുവൻ — രാ
മമാ. എല്ലാം AR. 2. an eulogistic description
കേരളമാ.

മാളം māḷam (T. = മാടം, C. māḷe, Tu. മാടെ =
മട). No. a hole in the earth, wood, of snakes,
scorpions etc. നീർമാ. entrenchment.

മാളി a cave. മുളളന്മാളി recesses of porcupines.

മാളിക 5. (& maḷiga C. Te. T.). 1. an upper
story. ഏഴാം മാ. a tower. V1. വെണ്മാ. ഏ
ഴുവേണം Bhr. balcony, terraced roof? മ
ല്ലാർ ചെമ്പൊൻ മാ. RC. 2. (also S.) a
palace = മാടം.

മാളയം V1. A feast given the 6th day after
a death.

മാളവം S. Mālva.

മാളുക = മാഴ്കുക f. i. മീടു പൂപോലേ മാളി മയ
ങ്ങി TP. faded, withered.

മാഴം = മാഷം? in മാഴനീഴ് മിഴിയിനാൾ RC.; in
T. മാഴ = beauty, M. (loc.) A mixture of water,
flour & sugar മാഴനേർ മിഴിയാൾ Bhg 8.

മാഴ്കുക māl̤ɤuɤa T. M . (aC. māḷu, Ved. S. mark
fr. മഴു). 1. To languish, grow faint മാഴ്കിത്തുട
ങ്ങി സുരന്മാർ Bhg. കണ്ണിണ മാഴ്കിച്ചമകയും
KumK. മനസ്സു Bhr. to pine, yearn പേടിച്ചു
വശം കെട്ടു മാ., പുണ്പെട്ടു മാ., മാഴ്കിത്തളൎന്ന മുഖ
ങ്ങളിൽ തളിച്ചു CG. in swoon. അവൻ മാഴുന്നു,
മാഴ്‌കുന്നു No. (rare) he faints. 2. to sleep, die;
also മാളി.

മാഴ്കാത = മങ്ങാത unfailing, unremitting മാ’
തേ നിന്നൊരു സേനയുമായി CG. splendid,
efficient; മാ’തേ കാത്തുകൊൾക CG.

[ 839 ]
VN. മാഴ്കൽ & മാഴ്ച faintness, dullness; lazi-
ness.

? മാഴ്ചായി Palg. a bamboo-vessel tied to the
spatha of palmyras to receive the toddy.

മികുക miɤuɤa 5. defV. To surpass, abound,
be foremost ചെല്വം മികും മകരാക്ഷൻ, അഴ
കുമിക്ക the finest. ഭുവിയിൽ മിക്കെഴും ഇലക്ക
ണൻ, വെന്നിമിക്ക വന്നവൻ RC. കൊടുമമികും
നിശാചരിമാർ RS.; past (like പുക്കു, പുകുന്തു)
അരിവരർ മികുന്തതെല്ലാം‍. — Esp. adj. part.
past മിക്ക 1. the greater part മിക്കുളള ജനങ്ങ
ൾക്കു KR. അസുരകൾ മിക്കതും മണ്ടിനാർ Sk.
മിക്കവാറും mostly, nearly all, almost entirely.
2. the chiefest മിക്കതായിവരും Sah. will be-
come of first importance, will be left almost
alone.

Inf. മിക = പെരിക, മികവും rather T.

VN. മികവു 1. eminence മികവായ്‌വന്നു ഭാഗ്യം
Sk. മികവേലും ആയുതങ്ങൾ RC. മികവാ
ൎന്നുളള തെളിവു Anj. മികവേറും ഭദ്രഭടാദി
Mud. മി. കാട്ടുക to perform wonders. മി.
ആൎക്കു വേണം mastery. 2. plenty, much
മികവടി.

മികവിനോടു mostly, particularly; often
nearly expl. മി. സുഖം ഉതകിന കള
ത്രം PT.

മികക്ക in അവൾ പൊങ്ങുന്ന മാനം മികത്തു
ചൊന്നാൾ CG. — and മികുക്ക in ചെയൽ മികു
ത്ത പ്രതാപി RC. ഭക്തൎകളിൽ മികുത്ത നീ Pay.
to increase, be foremost.

VN. മികുതി plenty, greatness, profit. RC., V1. 2

മികെക്ക 1. to exceed, തന്നിൽ മി’ച്ചവരെ ക
ണ്ടാൽ ആചാരം വേണം KU. superiors. രാ
മൻ മി’ച്ചന്യായവും പഠിച്ചു KR. മികെച്ച
പാതകി = കൊടിയ കൂനി KR. സന്തോഷി
ച്ചിട്ടും ദുഃഖം മി’ച്ചതേ ഉളളു predominated.
പിത്തം മികെച്ച തലനോവു, വാതം മി’ച്ചു
തലനോകിൽ a. med. where gout predomi-
nates. മികെച്ച നടപ്പു No. extravagant ex-
penditure. 2. to increase, thrive, prosper
കേളി മികെച്ച = ഏറിയ Bhr. പോലനാടു
മി’ച്ച നാടു KU.

മിക്കുക mikkuɤa 1. = മുക്കുക II. T. (C. Te.
mingu = മിഴുങ്ങു). To press, strain at stool താ
രം കൊടുക്കുമ്പോൾ മിക്കിമിക്കി prov. മിക്കി മൂ
ളിക്കളിക്ക cannot speak out freely. 2. = വി
ക്കുക to stammer V1.

മിച miša T. aM. (മിചു = മീ). Height; above,
on മണ്മിചയ്നിരത്തിനാനേ, തേർമിചയേറിനി
ലമിചൈ വീഴ്ത്തി RC.

മിച്ചം T. M. So. 1. more than enough, above
average. മി. ആൎക്കുണ്ടു V1. who gains by it?
2. surplus, remnant ദ്രവ്യത്തിൽ മി. ഉളളതു
VyM. what remains in hand.

മിച്ചവാരം proprietor’s rent after deducting
the interest of money lent or advanced by
the tenant. W. മി’ത്തിൽ കിടപ്പുളളതു VyM.

മിച്ചാരം id. മി’രപ്പരിചല്ല VyM. = പുറപ്പാട്ടുമ
ൎയ്യാദ (പത്തിന്നൊന്നാം മിച്ചാരപ്പരിചാം);
മി’ത്തിന്നു കേൾ്പുണ്ടുരുൾപലിശയാം VyM.
അവധിപ്രകാരം മി’ങ്ങൾ തീൎക്കായ്കയാൽ, നി
കിതി മി’ങ്ങൾ മുതലായതു കൊടുത്തു, അവന്
എഴുതിക്കൊടുത്ത മി’രക്കച്ചീട്ടു MR.

VN. മിഞ്ചൽ surplus, remains of food laid
by PP.

മിഞ്ചാമ്പുറം, മിഞ്ചാമ്പരം a balcony, veranda
[= പുറയില്ലി.

മിഞ്ചാരം No. = മിച്ചാരം; മിച്ചം 2.

മിഞ്ചി V1. a foot-ring.

മിഞ്ചുക T. Te. Tu. M. 1. to exceed, super-
abound ശാസ്ത്രം മിഞ്ചിയും പഠിക്കുന്ന, മിഞ്ചു
മാർ കൊടുപ്പവൻ KR. 2. to remain മി
ഞ്ചിന ബാഹുക്കൾ നാലും CG. മി’ന കൈ
കൾ Brhmd. മി’ന പട Bhr. (= ശേഷിച്ച).
മിഞ്ചിപ്പോവാൻ RC. to survive. ചോറു മി
ഞ്ചിത്തരേണം leave some to me. മിഞ്ചി
ക്കൊടുക്കാഞ്ഞാൽ മീശവരികയില്ല prov. മി
ഞ്ചിയ ശഹീത Mpl. the surviving martyr,
= who failed in obtaining martyrdom.

v. a. മിഞ്ചിക്ക No. to leave fragments of
food = എച്ചിൽ; to spare, save.

VN. മിഞ്ചിപ്പു V2. = മിച്ചം remainder.

മിട miḍa = മുട q. v. 1. A knot സഞ്ചിയുടെ മി
ട നല്ലവണ്ണം കെട്ടി TR. മിട കാട്ടുക or കെട്ടു
ക to frown, make a wry face, turn up the
nose. 2. the crop of birds, No.

[ 840 ]
മിടയുക (B. മ —, T. C. aM. മു—) to plait,
braid, twist, wattle തലമുടി മെടഞ്ഞിട്ടു നി
ടിയ വേണി ധരിച്ചു KR.; with ഓല, പാ
യി etc.

VN. I. മിടച്ചൽ plaiting etc.

II. മിടപ്പു a tuft of hair = കൊണ്ട.

മിടന്തുക miḍanduɤa No. (= മിടറ്റുക fr. മിട
റു q. v.). To jerk as with a lever (in order
to remove something), to wrench കൊത്തി മി.

മിടമ miḍama (മിടു). Valour, prowess, skill നാ
യാട്ടിൽ മി. കാട്ടുക, അടൽമി. കൾ Bhr.; also
മിടമതയോടണഞ്ഞു ഭീമൻ Bhr.

മിടമൻ = മിടുക്കൻ valorous മിടുക്കൻ Bhr.

മി’ന്മാരവർ RS. lusty babes.

മിടറു miḍar̀u̥ T. M. (C. meṭre, Te. miḍa fr. മി
ട T. to be compressed). 1. The throat മിടറ്റി
ടേച്ചൊൽ തുടിത്തു RC. voice stifled. ഇരിണ്ട മി
ടറൻ RC. Siva. 2. So. T. a draught, gulp.

മിടറ്റുക, മിടത്തുക (loc.) to wedge in കോടാ
ലികൊണ്ടു പൂട്ടു മിടത്തി to force, open.

മിടല miḍala (മിടയുക). A screen or wicket,
ōlas platted together.

മിടാവു miḍāvu̥ T. M. (= മിഴാ?). A large water-
pot, ൟറ്റുമി —.

മിടി miḍi M. C. (C. Te. miḍu to jump, snap).
1. A tap, rap, fillip; throbbing = ചലനം, തു
ടിക്ക. 2. (C. Tu. young fruit), a small cu-
cumber, before the flower falls off; legumes.

മിടിക്കൊട്ട (loc. = മിട?) a basket.

മിടിലക്ഷണം = ചലനശാസ്ത്രം Chs.

മിടിക്ക C. M. (T. മീട്ടുക). 1. to tap, fillip ക
വിൾക്കു മിടിക്കേണം prov. 2. the pulse
to beat, palpitate.

VN. മിടിപ്പു rapping; pulsation.

മിടിൽ = മിടി 2. very young fruit No.

മിടില B. = മിടറു, മിടൾ V1. The throat.

മിടുക്കു miḍukku̥ (T. മിടൽ fr. മിട?, C. Tu.
miḍu to jump), Strength, activity, dexterity
മി. നന്നെന്നു സ്തുതിച്ചു മല്ലന്മാരെ KR. മി. വെ
ച്ചു കാട്ടിൽ ഇരിക്ക Bhr. to retire from active
life. മി. പറക V2. to boast.

മിടുക്കം id., കൈമിടുക്കം activity.

മിടുക്കൻ = മിടമൻ resolute, active, clever; f.
മിടുക്കി B. &— ക്കത്തി. (T. മു’ൻ & മിണ്ടൻ).

മിടുക്കുക (T. മു —) to insist കടുത്ത വാക്കുകൾ
മിടുക്കിച്ചൊല്ലിനാൾ KR. urged. കുന്നു മി.
No. = മുടുക്കുക Palg. to urge on.

മിട്ടാൽ miṭṭāl (C. Te. miṭṭa projecting). Rising
ground, an alluvial bank മി. ഒട്ടും കടക്കുമതി
നായുതില്ല RC. മി. കവിഞ്ഞുവന്നു AR. the sea-
shore. പുഴയുടെ മി. കവിഞ്ഞു inundation.

മിട്ടാൽപ്രദേശം a shore മി’ത്തിറങ്ങി SiPu.

മിട്ടിൽ miṭṭil (see മിടി 2. miḷ, miṇ, C. Te. very
small). A tadpole തവളമിട്ടിൽ No. (മുടിൽ).

മിഠായി H. miṭhāi, Sweetmeats (മിഷ്ടാന്നം).

മിണുമിണുക്ക miṇumiṇukka T. M. To mum-
ble, mutter (S. മിണ്മിണ).

മിണ്ടാട്ടം opening the mouth for speaking, മി.
മുട്ടി became speechless. മി. മുട്ടിക്ക to silence.
മി. മാറ്റുക, വെക്ക to grow silent, reserv-
ed V1. 2.

മിണ്ടുക to utter, speak low, attempt to speak
മിണ്ടീതില്ലൊന്നും Bhr. എന്നതു മിണ്ടൊല്ല എ
ങ്ങളോടു CG. അവസ്ഥയിതു മി’രുതു PP. മി
ണ്ടീ ചവിട്ടു തരും only one word more and!
മിണ്ടാപ്രാണികൾ dumb creatures PP. മി
ണ്ടിഉരുളുക to roll round a temple with
shut eyes under the sound of sticks beaten
by friends, ശയനപ്രദക്ഷിണം.

മിണ്ടാതേ (Te. minnaka) 1. without utterance,
പുത്രിയോടുത്തരം മി. Nal.; മി. തന്നു VilvP.
unasked. 2. Imp. be silent! don’t stir!
pl. മിണ്ടായ്‌വിൻ Bhr. 3. quietly. എങ്ങനേ
മി. നിന്നുകൊൾവു CG. how remain indif-
ferent, neutral? പോരിൽ ഭയംകൊണ്ടു മി’
തിരിക്കയോ Nal. keep quiet; often = വെ
റുതേ f. i. മി. വന്നു.

മിണ്ടി —, വിണ്ടിവീക്കം No. the mumps (even
മിണ്ടാ —), see മുണ്ടി —.

മിണ്ണാണിമിണ്ണൻ B. (or മിണ്ട —). A worth-
less fellow.

മിതം‍ miδam S. (part. pass. of മാ). 1. Measured.
2. moderate. മിതമായി little. 3. moderation.
മിതപ്പെടുത്തുക to regulate.

[ 841 ]
മിതഭാഷി S. a man of few words, KR. royal
attribute.

മിതാശനം S. abstemiousness.

മിതി T. M. C. = മെതി q. v.

മിത്രം mitram S. (മിഥ്). A friend മി’മായുളെളാ
രു നിന്നേ CG. മി’ത്തെ വഞ്ചിക്ക AR. മിത്രകാ
ൎയ്യത്താൽ മരിക്ക Mud. for a friend. ശത്രുപക്ഷ
ത്തെ കരുതീടാത മി. VCh. a faithful ally.—pl.
മിത്രങ്ങൾ & മി’ന്മാർ KR. അമാത്യരും മി’രും
VCh., Ekad. M.

മിത്രജനം S. id. മി’നമനോരഞ്ജിതർ TR. (com-
plim. address).

abstr. N. മിത്രത്വം S. friendship മി’മുളള ഭൂപാ
ലർ Bhr. വിഭീഷണൻ ശത്രുമി. ആചരിച്ചു
PatR. went over to the enemy — so മിത്രത
കലൎന്നു KR. friendly.

മിത്രൻ S. 1. the sun; Mithras മിത്രഭാ തേടുന്ന
വാളുകൾ KR. 2. = മിത്രം as മി’നു കൊ
ളളുമമ്പെന്നു ശങ്കിച്ചു KR.

മിത്രപുത്രൻ Yama, മിത്രസുതാലയം പുക്കു VetC.

മിത്രഭേദം S. creating dissension between friends
PT., partiality; (but ശത്രുമി. തിരിയായ്ക KR.
not distinguishing between friend & foe).

മിത്രലാഭം S. acquisition of friends PT.

മിത്രവാൻ S. having friends മി. അത്ര വാണാൻ
CC. with friends.

മിത്രാൎത്ഥം S. for a friend’s sake ജീവനം ഭൂപ
നു മി’മല്ലയോ Bhg.

മിഥഃ mithas S. (മിഥ് to meet). Mutually.

മിഥില S. N. pr. capital of Vidēha, birthplace
of Sīta KR.

മിഥുനം mithunam S. 1. a pair സന്തതിമി’
ത്തെ കൂടവേ കൊണ്ടുപോയി Nal. 2. മിഥുന
രാശി Gemini, മിഥുനമൂല South-east. 3. the 3rd
month June — July. 4. copulation മിഥുന
ധൎമ്മം പുത്രോല്പത്തിക്കേ ചെയ്യാവിതു KeiN. —
also സമ്മോദം പൂണ്ട മിഥുനത്വം ലഭിക്കും CG.

മിഥ്യാ mithyā S. (by exchange). 1. Falsely, in
vain, gen. മിഥ്യയായിട്ടു; മിത്ഥ്യയെന്നുറെച്ചു KeiN.
2. = മായ f. i. മിത്ഥ്യ മറ്റൊക്കയും Bhr.

മിഥ്യയാക, — യായ്‌വരിക AR. to be frustrated. മി’
യ്‌വരാ PT. will not be falsified. പ്രതിജ്ഞയെ

മി’ക്കീടരുതു KR. don’t render nugatory,
fail to fulfil.

abstr. N. മിത്ഥ്യാത്വം S. untruth, unreality മി.
പ്രസിദ്ധമായി. SidD.

മിത്ഥ്യാദൃഷ്ടി‍ S. atheism. V1.

മിത്ഥ്യാദേവന്മാർ false Gods.

മിത്ഥ്യാപവാദം S. calumny മി. ഉണ്ടാക്കിച്ചമെ
[ച്ചു Bhr.

മിത്ഥ്യാപ്രദൻ S. a prodigal V2.

മിത്ഥ്യാഭൂതം S. illusory മി. പ്രപഞ്ചം Anj.

മിത്ഥ്യാഭ്രാന്തി S. delusion മി. കൾ അവൎക്കല്ല
KeiN.

മിത്ഥ്യാമതി S. error, madness V1.

മിത്ഥ്യാൎത്ഥം S. unreal അവറ്റിനെ കരുതു മി
VilvP.

മിത്ഥ്യാവസ്തു S. unreality, മി. എന്നറിയേണം
SidD. mere appearance.

മിത്ഥ്യാവിലാപം S. hypocritical lamentation മി’
ങ്ങൾ ചെയ്താൻ Bhr.

മിത്ഥ്യോത്തരം S. denying the charge VyM.

മിന mina (= വിന). 1. Work. 2. evil work =
തീവിന, as മിനെക്കു പുറപ്പെടുക to attempt some
evil. മിന കാണിക്ക to show a bad disposition.

മിനക്കെടുക 1. to idle away time. 2. to have
leisure for nothing besides. നിത്യം ഈവ
ണ്ണം മി’ട്ടിരുന്നു Bhg. behaved always thus.
എന്തിന്നു മി’ട്ടു ഈ കാൎയ്യം പറയുന്നു con-
tinually. ഇത്രനാളും മി’ട്ടു പഠിച്ചു Bhg.
uninterruptedly.

VN. മിനക്കേടു being unoccupied; time &
labor spent to no purpose.

മിനക്കെടുക്ക to cumber, interrupt work;
make idle.

മിനിഞാന്നു minińāǹǹụ & മുനി — q.v. The
day before yesterday V1., MR.

മിനി mini Little മി. നേരം V1. (ഉമ്മിണി, മിടി).

മിനുക്കം minukkam T. M. (5. മിൻ to shine).
Shining, polish മി. ആക്ക, വരുത്തുക to plane,
burnish. മി. ഇട്ട പുടവ V1. glazed cloth.

മിനുക്കു id. മി. കരു, ചാണ a polishing tool.

മിനുക്കൻ, f. — ക്കി V1. finely dressed.

v.n. മിനുക്ക to be fine, glitter മിനുത്തു ചില
വിന്ദുക്കൾ ഉണ്ടാം Nid 27.

[ 842 ]
മിനുക്കിച്ചി, (— നി —) No. = പകിട്ടുകാരി a
coquette, see ab.

v. a. മിനുക്കുക to polish, varnish, make glitter,
smoothen. മുഖം മിനുക്കി CC. cleansed the
child’s face; also നെയി തൊട്ടു മി. polished
with a razor etc. Anach. മീടുമിനുക്കാം prov.
മിനുക്കിപ്പറക to speak artfully, gloss over.

മിനുങ്ങുക, gen. മിനുമിനുങ്ങുക to glitter ഇള
ന്നീർക്കുഴമ്പു കുറുക്കി മി’മ്പോൾ വാങ്ങി MM.

മിനുതം V1., മിനുസം lustre, brightness.

മിനുസക്കാരൻ fashionable, gaily trimmed.

മിനുന്നനേ glittering; dazzling മി. വെളുത്തു
Nid 29.; also പോളേക്കുളളിൽ മിനുന്നിട്ടു ചുട്ടു
Nid 25.; and മിനുമിനേ.

മിനുപ്പു sparkling, മി. കൂടാതേ വന്നു Nid 34.
not smooth.

മിനുസ്സു smooth, hypocritical words, humbug
[(loc.).

മിന്നരം No., better മു —; മി. കാണിക്ക to press
forward = to be proud; = ഉമ്മരം, see foll.

മിന്നാരം Ar. menāra, A turret, light-house,
“Minaret”, also രണ്ടു മുന്നാരം Ti.

മിന്നാരത്തേ പല്ലു = ഉമ്മരപ്പല്ലു.

മിന്നുക minnuɤa 5. (മിൻ). 1. To flash, shine,
sparkle കൊണ്ടൽ മദ്ധ്യേ മിന്നുന്ന മിന്നൽ പോ
ലേ Bhr. കൊളളിയും മിന്നിമണ്ടി Sil. ran with
torches VetC. ഗണ്ഡസ്ഥലം മി. Bhr. 2. to
have a sudden pain or stitch B.; വാൾ വീശു
മ്പോൾ മി. V1.

VN. മിന്നൽ lightning തൂമി. നേരൊത്ത കൂറ
CG. മി. കൊടി a flash. മിന്നൽഒളി KR (180).
മി. നല്ല സ്ഥാനത്താകുന്നു No. (rain may be
expected); മി’ലുളള ഇരിമ്പു brittle iron,
scintillating when heated & beaten = പൊ
ള്ളുള്ള ഇരിമ്പു.

മിന്നൽപിണർ a flash of lightning മി. നി
രമിന്നി Bhg.; fig. കൈവാളാകിയ മി’രു
കൾ Bhr.

മിന്നാമിനുങ്ങു (T. മിന്മിനി) a fire-fly; often മി’
ങ്ങ, as മി’ങ്ങയെപ്പോലേ പറക്കുന്നു Nal. മി’
ങ്ങപ്പുഴുവും med. for eyes. — pl. മി’ങ്ങങ്ങൾ
Nid 29. — once മി’ങ്ങിയിക്കാണുന്നതു PT.

മിന്നാണി No. a fop, swell (f. മിനുക്കിച്ചി).

മിന്നി 1. shining. മി. പ്പരിച a shield painted
red B., മി. വാൾ a polished sword. 2. a gem
in earrings; earring of Chēgon മി. ക്കുടു
ക്കൻ (opp. പാണ്ടിക്കടുക്കൻ). മിന്നിക്കടകം
Onap.

മിന്നിക്ക 1. V. freq. മിന്നിച്ചുപോയി of flicker-
ing, unsteady light. 2. CV. to cause
to flash or shine. 3. to guide an elephant.

മിന്നു 1. aM. lightning നീലമേഘത്തിൻ മി
ന്നൊളി ചാലവിളങ്ങുന്നു KR. മിന്നും പതറീ
ടും വിരവു RC. quicker than lightning, മി
ന്നേരിടയാൾ, മിന്നിടക്കൊടി ജാനകി RC.
slender like a flash of lightning. 2. So.
= താലി 2.

മിരട്ടുക, മിരട്ടൽ, see foll.

മിരളുക miraḷuɤa (T. So. വി —, see മരുൾ, മു
രൾ). To start, be shaken by fear പെൺപുലി
യെ കണ്ട മാൻ മിരണ്ടതു പോലേ KR.

CV. വാക്കിനാൽ മിരട്ടി KR. frightened.

VN. മിരട്ടൽ No. (വി — Palg.) frightening.

മിരിയം miriyam Tdbh. of മൃഗം in വന്മിരിയം
Tall game, huntg. name of elephant, tiger.

മിറ mira T. aM. Excitement; മിറുകിക്കിടക്ക
to be much afraid, മിറുക്കവും ഇറുക്കവും നന്നാ
യി തട്ടി greedy & nervous at the same time
(No.).

മിറുക്കു B. a draught, gulp.

മിറുക്കുക, ക്കി to speak (low word).

മിറുമിറുക്ക to murmur, grumble. B. (= പി —).

മിറിശ, മ്രിശ Trav. So. vu. (? C. mirru strong,
active) = ബലം, ഉയിർ f.i. മി. യില്ലാത്തവൻ
sluggish, dull; മി. യുളളവൻ active, sprightly.

മിറ്റം miťťam A front-yard വണിക്കിന്റെ മി
റ്റത്തിരുന്നു PT.; better മുറ്റം.

മിശി miši 1. S. Anethum, med. 2. means
(perh. fr. മിച T. = ചോറു). ഒരു മിശിയില്ല Mpl.
destitute.

മിശുക്കൻ wealthy (മിഞ്ചുക?) loc.

മിശ്രം mišram S. (L. misceo). 1. Mixed, min-
gled; mixture പുണ്യപാപങ്ങൾ മി’മാം കൎമ്മം
GnP.; Cpds. വിഷമിശ്രം Mud. etc 2. middling,
as soil which is neither രാശി nor പശിമക്കൂറു

[ 843 ]
KU. 3. confusion, disorder. മകരത്തിലേനെ
ല്ലു മി’മാക്കുവാൻ, മുതൽ എല്ലാം മി’മാക്കുന്നവർ
who disturb the harvest, endanger property.
നാട്ടിലുളളവർ തമ്മിൽ ഇടഞ്ഞു മി’ങ്ങൾ ഉണ്ടായി,
നാട്ടിലേ മി. തീരും, തീൎക്ക TR. to pacify the
district. മി’മായ ഭവനം നന്നാക്കി TR. injured.

മിശ്രത S. 1. mixed state. 2. disorder നാ
ട്ടിൽ മി. കൾ ഉളളതു TR.

part. pass. മിശ്രിതം S. blended. അശ്രുധാരാജ
ലംകൊണ്ടു സുതാനനം മി’മാക്കി Nal. wetted.

മിസ്കീൻ Ar. miskīn & മ — Poor.

മിഷ്ടാന്നം mišṭānnam S. = മൃ — or മിഠായി.

മിഹിരൻ mihiraǹ S. & p. = മിത്രൻ The sun.

മിഹബാ഻ൻ P. mihr-bān, A friend = മിത്രം.

മിളകു miḷaɤụ T. aM. (C. meṇasu, Te. miryam,
S. മരിചം) Pepper മി. അരക്കഴഞ്ചു, കാട്ടുമിള
കിൻ വേർ a. med. V1., see മുളകു.

മിളനം miḷanam S. Meeting (മിഥ?); part. മി
ളൽകുണ്ഡലം CG., മിളൻമന്ദഹാസം Nal. tally-
ing, fitting.

p. part. മിളിതം S. joined, united

മിളിയം A measure (=വിളിയൻ?) in ൪൦ മിളി
യംകണ്ടം MR 264.

മിളിർ miḷir (C. T. thriving, budding, shining)
in ചത്തു മിളുന്നുപോയി (loc.) a corpse to swell
& decay.

മിഴാവു mil̤āvụ 1. (T. മുഴാ fr. മുഴങ്ങു). A great
drum, നടമി. V2. a smaller drum. തെളിമിഴാ
വോശ, മി’വൊലി കുമിറ Pay. നല്ലൊരു മി’വി
ന്മേൽ മെല്ല വീണുറങ്ങുന്നു KR. — മിഴാക്കൊട്ടി,
മിഴാവച്ചൻ a drummer. 2. a large pot = മി
ടാ. 3. (T. വിഴാ) തിരുമിഴാ a feast, holiday.

മിഴകു (T. മുഴവു) a drum മുരശുമി. പറ വലിയ
പടഹങ്ങളും Nal.

മിഴി mil̤i (Te. C. mir, miṇ = മിൻ; T. വിഴി, S.
മിഷ). 1. Eyeball, pupil of the eye (vu. കുട്ടി).
കനൽ മിന്നും മി. കളോടും Bhg. തിരുമി. ചു
വന്നു RS. മിഴിയിണ ചാലച്ചൂവപ്പിച്ചു KR. in
rage. കരിമീൻ എന്നപോലേ മി. കളും, തണ്ടാർ
മി.കൾ Si Pu. 2. the eye മാരി ചൊരിന്ത
നീർമി. യോടു RC. weeping. അംബുജമി. ക
ളിൽ അഞ്ജനം ചേൎത്തു, മി. കളിലകപ്പെടും will

be seen Bhr. മി. തുറന്നുനോക്കി Bhg. വഴിയേ
കാണുമ്പോൾ മി. തണുത്തീടും KR. 3. in Cpds.
= eyed ചഞ്ചലമിഴിയോടു Mud., മലമിഴിമാർ
(or അമല?, മല്ല?) CC, വരിമിഴിയാൾ (or വ
ര —) Bhr., വാരിജമിഴിയാൾ etc. രാജമിഴി q. v.
മിഴിക്കോൺ Anj. = കടാക്ഷം, so നിന്തിരുമി
ഴിത്തെൽ Anj. ബാലവാസന്തശ്രീയുടെ നീലമി
ഴിമുന CG.

മിഴിപ്പെടുക to look at ഉണൎന്നിട്ടൊരു നോക്കു
മി’ടേണ്ടേ Mpl. song.

മിഴിക്ക 1. To look up. കൺ മി’ക്കുന്നതിൻ
മുമ്പേ Bhr. in less than a moment. കൺമിഴി
ച്ചുകൂടാ രുധിരം കൊണ്ടു AR. 2. to look at
അവളുടെ മുഖത്തു നാള ഞാൻ മി’ക്കുന്നെങ്ങനേ
KR. without shame. മുഖത്തിങ്കൽ മി. (see മ
ൎയ്യാദ 3). 3. to cast looks നയനം ഇരിപതി
ലും കനൽ ചിതറുമാറു മി’ച്ചു AR. എന്നോടോ
കണു്ണുമി’ക്കുന്നു prov. to stare; to open the eyes
wide, look perplexed as in fever കണ്ണിണ
പൊങ്ങിച്ചു വമ്പിൽ മിഴിച്ചു CG.

VN. മിഴിവു f.i. മിഴിച്ചാലും അടെച്ചാലും ഇ
ല്ലൊരു മി. KumK. (so dazzling the light).

മിഴുങ്ങുക mil̤uṅṅuɤa (T. So. വി —, Te. mringu,
C. Te. mingu, C. Tu. nungu). To swallow ഗു
ളികയായി മി. a. med. മി’വാൻ വായ്പിളന്നു AR.
തീവ്രം മി’ങ്ങിനാൻ രക്ഷസ്സവളെ VetC. ആമോ
ദം പൂണ്ടു മി. CG. to devour. വാരിമി. AR. to
gulp down. പാവകൻ നമ്മെ മി. CG. (of fire),
രാഹുവരുന്നു നിന്നെ മി’വാൻ CG. (to the moon).
അരക്കർ പടയും മി. RC. ബ്രഹ്മാണ്ഡം മുഴുവനേ
മിഴുങ്ങി രാമൻ KR.; also to swallow injuries
ആയിരം മി. യാൽ ആണല്ല prov. — മിഴുങ്ങി
പ്പറക to slur, speak inarticulately.

CV. മിഴുങ്ങിക്ക to absorb.

മീ mī (& മികു, മിചു, mid etc.) 5. To be high,
above, see മീതു.

മീച്ചം B. ability, strength; (മീൎച്ച V1. valor).

മീടു No. (T. മുകടു top) the face മീടു താറിയതു
TP. തന്റെ മീടാകാഞ്ഞിട്ട് ആരാന്റെ ക
ണ്ണാടി പൊളിക്ക, കണു്ണും മീടും (fig. 473 1. 2
a.) prov. മീടിട്ടു കുടിക്ക to sip like animals.

മീട്ടുക mīṭṭuɤa 5. (മിടി). 1. To tap, fillip.

[ 844 ]
2. to strike the wires of an instrument, play
the lute etc. വീണകൾ തംബുരും മീട്ടിത്തുടങ്ങി
VilvP., Bhg. = വീണ വായിക്ക.

മീട്ടു 1. with ഇടുക to knead = കുഴെക്ക. 2. മീ
ട്ടും ഇരണ്ടു പലക വെച്ചാർ Pay. in ship
building (C. Te. a lever). 3. obl. case of മീടു.
മീട്ടുകൊട്ട (3) No. a muzzle = വായ്ക്കൊട്ട.

മീണ്ടുക mīṇḍuɤa aC. No. (മിടത്തുക?) To
draw out, pluck up the eyes, seeds from a jack-
fruit = ചൂന്നെടുക്ക (of പഴഞ്ചക്ക, വരിക്കച്ചക്ക
യായാൽ ചുള ഇരിയുക No.).

മീഢം mīḍham S. (pass. part. of മിഹ്) Passed,
as urine.

മീതു mīδu̥ T.M. Te. (മീ). The top; balance V1.;
[മീതിൽ above.

മീതേ above, upon പുരെക്കു മീ. വെളളം വന്നാൽ
അതുക്കു മീ. തോണി prov. യോഗജ്ഞാന
ത്തിൻ മീ. പ്രയത്നം മറ്റു വേണ്ടാ Bhg. അ
തിന്മീതേ നല്ലതില്ലേതും Bhr. beyond. തൊ
ട്ടിൽ തന്മീ. കിടത്തി CG. on, in. തന്നുടെ മീ
തവേ KR.

മീത്തൽ id. മാളികയുടെ മീ., കാട്ടിന്റെ മീ.
പോയി to the top, up. കൈ മീ’ലോട്ടു കു
ത്തി jud.

മീത്തു (C. mīsal). 1. the top മീത്തേഖണ്ഡം
Gan. the upper part. പനിക്കു മീത്തായും
ചാടും Nid. 2. first fruits, first handful
of rice given to the cat; first portion of
stolen property bringing disease to those
that use it മീ. (& മീതു So. മാട്ട്) തിന്നുപോ
യി No.; offering to demons (മീ. കൊടുക്ക
i.e. തിറയാടുന്നവനു No.), family deities.
മീത്താക to be set apart for sacred uses.

മീനം mīnam S. (fr. മീൻ). 1. A fish, also പൈ
പെരുത്തീടിന മീനൻ CG. 2. Pisces മീനരാ
ശി 3. the 12th month മീനമാസം.

മീനകേതനൻ S., മീൻകൊടിയോൻ Kāma.

മീനമൂല North-east.

മീനാക്ഷി S. 1. fish-eyed, a fair woman സ്നേഹ
മില്ലാതുളള കൂട്ടം മീ. മാർ SiPu. 2. Kāḷi of
Madhura; & N. pr. f.

മീൻ mīǹ 5. (VN. of മിൻ) glittering, sparkling.
1. A fish മീൻ ഓടുക, പായുക, നീന്തുക; പ

ച്ച —, ഉപ്പു —, ഉണക്കു മീൻ —, മീൻവെടി വെക്കു
വാൻ പോകും TP. മീ. വീശുക etc. 2. a star.
മീ. വീഴുക a meteor. അവനികമ്പവും അശനി
ക്കൊളളിമീൻ KR.

മീൻ അങ്ങാടി a fish-market തങ്ങളുളളന്നും ചീ
നം വീടു തങ്ങളെ പിറ്റേന്നു മീ. TP.

മീനാങ്കണ്ണി & മീനങ്ങാണി GP. (മത്സ്യാക്ഷി S.)
an Asclepias or Hoya carnosa.

മീനിറകു fins. — മീൻകളളി scales.

മീൻകത്തി No. = മീൻ മുറിക്കുന്ന കത്തി.

മീൻകളളത്തി, മീങ്കൊത്തി No. = പൊന്മ.

മീൻകാൽ No. the calf of the leg (So. വണ്ണ).

മീൻകിടാവു a young fish, small fry.

മീൻകുല fishing മീ’ലെക്കു പോക.

മീൻകൂടു — കൂട a fishing basket.

മീൻകൊത്തി 1. the kingfisher, Alcedo മീൻ
കുത്തി,-കൂത്തി V1. 2. a fishing spear.

മീന്നഞ്ചു Cocculus Indicus. V1.

മീന്നാറുക the smell of flesh & blood വാൾ എ
ല്ലാം ചിലമീ’റും prov.

മീന്നാറി a Sterculia ചന്ദനം ചാരിയാൽ മീ.
മണക്കുല്ല prov. = പൂതിയുണൎത്തി.

മീൻപട V1. (or — പടവു) fishery.

മീൻപരപ്പു a fishing spot.

മീൻപളള Nid. = കുഴ the calf of the leg.

മീൻപാച്ചൽ spasms in the extremities, as in
cholera.

മീൻപിടിനായാടി a class of river-fishers.

മീൻവാൎച്ച a small fry.

മീമാംസ mīmāmsa S. (desid. of മൻ). Investi-
gation, N. pr. of the two philosophical systems
പൂൎവ്വമീ — & ഉത്തരമീ —; വേദങ്ങളും മീമാംസക
ളും Bhg.

മീറു mīr̀u̥ (aT. മുയിറു). A large red ant തീക്കൊ
ളളി മേലേ മീറുകളിക്കുമ്പോലേ prov. കാട്ടിലേ
മീറ്റുകൂടൊക്കേ ഒടുങ്ങിത്തല്ലി പ്രാണൻ പോകു
ന്നെൻ അമ്മേ (song — an old school-punish-
ment; തുവ 477); also നീറു loc.

മീറുക mīr̀uɤa 5. (മീ or മുകറു). 1. To exceed,
transgress പറഞ്ഞ പടി മീറാതേ Mapl. song;
Palg. വാക്കു മീറി നടക്ക. 2. (മിറ) to rage.

മീലനം mīlanam S. (മിഴി) Winking ഉന്മീ.
നിമീ.

[ 845 ]
മീവൽപക്ഷി So. The swallow, fr. മേവൽ
q.v.

മീശ mīša Te. C. Tu. (H. mūčh fr. മിച T. V1.
വീച, വീശ fr. വീചുക?). 1. Mustaches, whis-
kers കേരളത്തിൽ ആൎക്കും മീശയില്ല Anach. മീ
ശ സൂചിപോലേ VCh. — മീ. മുളെച്ചില്ല beard-
less; unfledged. മീ. കരിക്ക to singe the beard,
an insult. മീ. പറിച്ചു Bhg. 2. feelers of in-
sects, antennæ.

മീശക്കൊമ്പു trimmed mustaches മീ. ഒക്ക ക
[രിച്ചു RS.

മീശം, see വീശം.

മീളുക mīḷuɤa T. aM. (T. M. വീളുക q.v., C.
Te. miḍuku & Te. miṇuku to come to oneself,
recover). 1. v. n. To return ചെന്നവർ മീണ്ടു വ
രുവതില്ല Pay. മീണ്ടുവരുവൻ RS. 2. v. a. to
bring back മീണ്ടു കൊൾവവർ ആർ എന്നോടു
വിരിഞ്ചനോ ശിവനോ RC. or revenge? പക
വീളുക q.v. ഇനിനിന്നെ മീളുന്നില്ല RS. I shall
no more let thee go.

VN. മീൾച്ച returning, bringing back.

മു mu 5. (√ മുൻ). 1. Before, in front, chief;
whence മുകം, മുതു, മൂക്ക etc. 2. three, in മു
ക്കടു, മൂന്നു etc.

മുകം muɤam 5. (മു 1., also Tdbh. of മുഖം). 1.
The face, front. 2. the mouth ഇളന്നീർ മു.
കൊത്തി TP. — the entrance of a house. 3. com-
mencement, chief (see മുഖം).

മുകക്ക, (see മുകരുക). To smell, kiss സുതനു
മുകപ്പതിനായി പൂകാട്ടി, മെയ്യിൽ മു. ഉണ്ണിക്കൈ
മുകന്നൂതാവു CG. മുകന്തനൻ മൂൎത്തിയിൽ RC.
മുകന്നുനക്കി, മുത്തി, ചുംബിച്ചു No.

മുകക്കയറു a rein, halter, rope for cattle.

മുകച്ചെവി huntg. name of മുയൽ.

മുകത്തല 1. a crossway. 2. the right side of
cloth.

മുകപ്പലക turret on a roof (വളഭി S.).

മുകപ്പെടുക to meet ഇറസ്സൂലെ മു’ട്ടു Mpl.

മുകടു muɤaḍụ T. M. (top). The head-end of a
cloth B.

മുകട്ടുവള T. So. = മുകന്തായം.

മുകന V1. T. the forepart, മോന.

മുകന്തായം, see മുകൾ.

മുകപ്പു T. V1. frontispiece, esp. പളളിമുകപ്പു;
shed before a house മുകപ്പും പൂമുഖവും;
met. ദീനത്തിന്റെമു. No. vu. = കടുപ്പം.

മുകരുക muɤaruɤa T. M. (& മുകക്ക). To smell,
kiss, caress തലയിൽ പലവുരു മുകൎന്നു തനയ
നെ, മു. ശിരസ്സിങ്കൽ Bhr. ചാലമുകൎന്നു പുണ
ൎന്നു CG. (in C. Tu. mūsu).

മുകറു V1. 2. the face, forepart. മു. ചുളിഞ്ഞവൻ
wrinkled, മോർ.

മുകറുക to go forward കാമം വളൎന്ത മൈമുക
റിച്ചെന്നു RC. (മീറുക).

മുകവൻ, മുഖവൻ faced, in Cpds. വാരണമു
[Bhg.

മുകവർ, മുകയർ muɤayar M. Tu. C. (T. മു
കക്ക to draw water, C. muga to bale out). A
class of river-fishers, of old the carriers of
Rājas; (vu. Sing. മൊകേൻ).

മുകൾ M. C. muɤaḷ = മുകടു 1. Top. അശ്വസ്ഥം
മു. ഏറി PT.; summit, ridge മലമു. കൊണ്ട എ
റിന്തു RC. ഗിരിമുകളിൽ KR. 2. a roof മു. ഇ
ടുക to thatch, finish. 3. adv. above മുകളിൽ.

മുകന്തായം, –ഴം the highest beam of the house,
ridge-beam, vu. മോന്തായം f. i. മു. വളഞ്ഞാൽ
൬൪ലും വളയും prov. മു. ഇടുക to finish
thatching.

മുകളിക്ക to tend upwards, be overfull, to blow
as a flower മു’ച്ചു കൂട്ടുക = രാശീകരിക്ക V1. 2.
(C. to close as a flower) see മുകുളിക്ക.

മുകൾ എടുപ്പു an ornament on the gable ends.

മുകളോടു a ridge-tile.

മുകൾപ്പരപ്പു a summit, table-land മാളികമു’
പ്പിൽ ഏറി RS.

മുകൾപ്പലക the wooden frame of a thatch.

മുകൾപ്പാടു the upper part പൊന്മല മു’ട്ടിൽ
KumK.

മുകൾ്ച B. = മുകരുക, മുകക്ക.

മുകാമ്പു Ar. muqām (= മകാം.) A station, resid-
ence, the inner recess of a mosque മു. തുറന്നു
സത്യം ചെയ്യിക്ക TR. വലിയകത്തു മുകാമ്മി
യിൽനിന്നു സത്യം ചെയ്തു MR.; also മുകാമ്പി
a small shed for prayer. vu.

മുകിലൻ muɤilaǹ 1. (മുക). Chief കൂട്ടത്തിൽ
ആ കാള മു. loc. 2. P. mughul, Mogul; also മു
കിളൻ, മുകിൾപാൎശാവു.

[ 846 ]
മുകിൽ muɤil 5. (മുകി T. C. to close as a flower,
see മുകളിക്ക). A cloud കാൎമ്മു. പങ്ക്തിയിൽ ച
ന്ദ്രൻ മറഞ്ഞു Nal. കാൎമ്മു. മാലകൾ CG. ഇരുൾ
മു. കുലം, മു. നിര RC.

മുകിലൊലി& മുകലൊലി RC. thunder.

മുകിൽവൎണ്ണം black— മഴമുകിൽവൎണ്ണൻ കയ്യാൽ
& മുകിൽവദനൻ RC. Kr̥šṇa.

മുകിഴ് muɤil̤ T. aM. C. a sprout, bud മുത്ത
ണി മുകിഴ മുല നല്ലാർ, കുടുക്ക മു. പോലേ വട്ട
മിലകും തല RC.

മുകുടം muɤuḍam S., vu. മകുടം (fr. മുകടു) Crest.

മുകുന്ദൻ muɤunďaǹ S. (മു’ം = കുന്തുരുക്കം).
Višṇu, prob. fr. മുകിൽ.

മുകുരം muɤuram & മകുരം S. (bud = foll.). A
mirror മറുവില്ലാത മു. തന്നിലേ മുഖം പോലേ
CG. മുകുരമൌക്തിക, മുകുരച്ചെപ്പോടു സരി
പോരും ജാനു KR. മാച്ചേറീടും മു’ത്തിൽ നോ
ക്കുകിൽ PrC.

മുകുളം S. a bud from മുകിഴ്.

മുകുളിക്ക = മുകളിക്ക to bud.

മുകുളിതം just opening.

മുക്കടു mukkaḍu (മു 2) = ത്രികടു; ചുക്കു, മുളകു,
തിപ്പലി the 3 pungents.

മുക്കണ്ണൻ three-eyed; a cocoa-nut; Siva മു’ർ
CG. മു’ർധനുസ്സു KR.; മുക്കണ്ണന്തിരി see തിരി.
മുക്കണ്ണി a triangle formed by 3 dots.

മുക്കണ്ണിക്ക to be triangular, to place three
sticks so that they support each other.

മുക്കവൻ, see മുക്കുക.

മുക്കവല meeting of 3 branches or ways.

മുക്കറ mukkar̀a (mukku C. to grunt). The
lowing of cattle മു. ശബ്ദം, മു. ഘോഷങ്ങൾ PT.
മുക്കിറ, മുക്ര, മൊക്കറ ഇടുക vu., മുക്കുറ B.

മുക്കളം mukkaḷam (മുഷ്കു, C. മുക്കു). Fullness of
blood. ചോരമു. turgid, well fed, wanton state.

മുക്കാടി mukkāḍi (മു 2. or മുക്കു). 1. A cross-
way; ford. 2. a place of Mukkuwas കോവി
ല്കണ്ടി മു. MR.

മുക്കാടു 1. T. So. a veil over the head & face.
[2. = മുക്കാടി 1.

(മു 2) മുക്കാണി (കാണി) a fraction 3/80.

മുക്കാണിയൻ a class of Brahmans with
the forelock, Palg. (fr. തൃച്ചന്തൂർ).

മുക്കാതം three kāδam.

മുക്കാൻ mukkāǹ Palg. (from II. മുക്കുക). The
crow-pheasant — ഉച്ചമുക്കാൻ മുക്കി (so പതിറ്റ
ടി, at dawn & sunset) = ചെമ്പോത്തു.

(മു 2) മുക്കാലം the three times or tenses.

മുക്കാലി 1. a tripod മു. പ്പീടം പല (ക) കൊടു
ത്തു TP. a stool. 2. three stakes to which
criminals are tied for a flogging. 3. മു
ക്കാലിയും തൊടുപ്പും 489.

മുക്കാൽ 3/4, ഒരു മുക്കാൽ a 3 pie copper piece.
മു’ല്ക്കുറ്റിത്തോക്കു MR. a smaller gun. — മു
ക്കാൽവട്ടം a temple of Bhagavati മു’ത്തേ
ക്ക ഉദയം ചെയ്ത
നിലം TR. മു’ത്തു കൂടുക
So. = നിദാനമായ അമ്പലത്തിൽ; Trav. a
temple of Koṅgaṇimār; met. ground of a
certain extent (താറു 2, 446), spiritual pro-
vince or jurisdiction എന്റെ മു’ത്തു (No.
said by Weliččapāḍaǹ when inspired).

മുക്കിഴങ്ങു 1. the three chief bulbs. 2. മുൾ
ക്കി. Dioscorea sativa.

മുക്കിളിക്ക mukkiḷikka T. M. (C. Tu. to rinse
the mouth). To bubble up, ferment.

മുക്കു mukku̥ T. C. M. (മുൻ). 1. A corner മുക്കി
ലൊളിച്ചു ശയിക്കുകയല്ലേ CrArj. ദിക്കുകൾ നാ
ലിലും മുക്കുകൾ തന്നിലും Sk കന്നിയാം മു. Sk.
point = മൂല, കോൺ. 2. a narrow lane (മുടു
ക്കു). 3. noise made in straining (മിക്കു). 4. a
dip, dive; dyeing of clothes. നല്ലു മുക്കു colour
which keeps; ordeal of boiling oil (മുഴുക്കു).

മുങ്ങുക T. M. Tu. (=മുഴുകുക) v. n. to dive, മുങ്ങി
നിവിരുക (in the bath); to plunge, sink
കടത്തിൽ മുങ്ങി ഇരിക്ക, കളിയിൽ മുങ്ങി ര
സിക്ക to be lost in, engrossed by, absor-
bed. സമുദ്രത്തിൽ മുങ്ങിപ്പൊങ്ങിക്കിടക്ക Bhg.
പൊങ്ങിന കോപത്തിൽ, ആനന്ദത്തിൽ CG.
ആഭരണങ്ങളിൽ മുങ്ങി Bhg.

മുങ്ങിക്കുളി bathing with immersion, as requir-
ed for purification, Anach. ഭൎത്താവെ മുങ്ങി
ക്കുളിപ്പിച്ചു Sil.

മുക്കിപ്പിഴിച്ചലും ധാരയും (in an എണ്ണപ്പാത്തി
in Karkaḍaɤa & Tulā).

I. മുക്കുക v. a. 1. To dip, immerse, plunge

[ 847 ]
വെളളത്തിൽ മുക്കിത്താത്തി വധിക്ക VyM. to
drown, as criminals. മുക്കിക്കുടിച്ചു CC. sipped.
കുപ്പിയിൽ കൈ മു. MC. മാനിനി കുംഭവുമായി
ജലം മുക്കുവാനായവൾ സംഭ്രമിച്ചു Pat R. സമു
ദ്രം പുരത്തെ മുക്കി Bhr. 2. to dye. നീലം മു.
to dye blue. കെട്ടി മുക്കിയ പായി 647 Palg.
ചീല ചായത്തിൽ മു. etc. മുക്കിയവൻ a dyer V1.
3. = വിരൽ മു‍. an ordeal of boiling oil; to
temper, steel iron f. i. ഇരിമ്പായുധം = ഊട്ടു
ക, തുകെക്ക, തോയ്ക്ക.

CV. മുക്കിക്ക, മുക്കിപ്പിക്ക.

മുക്കുവർ & കടൽമു. a class of fishermen, said
to be immigrants from Ceylon, along with
ൟഴവർ & മുകവർ KN. മുക്കുവത്തി & മുക്ക
വത്തി, മുക്കുത്തി f. — മുക്കുവക്കുടി TR. their
hut. — മുക്കോർ PT. pl.

II. മുക്കുക T. M. C. To strain, (ചക്കര തി
ന്നുമ്പോൾ നക്കി നക്കി താരം കൊടുക്കുമ്പോൾ
മുക്കി മുക്കി prov. unwillingly, reluctantly); to
grunt, (മുക്കാൻ q. v. or ചെമ്പോത്തു മു. Palg.);
to make an effort, as in travail or when eas-
ing nature (esp. straining in അരിശസ്സ്, dy-
sentery).— see മിക്കുക.

VN. മുക്കൽ & മുക്കം V2. straining, etc.

(മു 2) മുക്കുടി a domestic purgative മു. കൊണ്ടു
ശമിക്കും ഇപ്പോൾ CG.

മുക്കുടിയൻ (മു 1) a confirmed drunkard B.

മുക്കുടുമി 1. a triple lock of hair. 2. a triple
tendon let into a mortise.

മുക്കുറ്റി a sensitive plant = തീണ്ടാർമാഴി.

മുക്കൂട്ടു mixture of sesame-oil, castor-oil & ghee,
for anointing athlets.

മുക്കോൺ a triangle മു’ണു തന്നിൽ ബീജാക്ഷ
രം എഴുതി SiPu. — മു’ണത്തേ ചിറ MR. tri-
angular— മുക്കോണിച്ച കല്ലു.

മുക്കോലേപ്പെരുവഴി KR. see മുക്കവല.

മുക്തം muktam S. (pass. part. മുച്). Discharg-
ed. മു’മാം അസ്ത്രം Bhr. released. മു. എന്നുരചെ
യ്താരണേശന്മാർ SiPu. declared her not guilty.
സകല ജീവന്മാരും മുക്തരാകായ്‌വാൻ എന്തേ
KeiN. emancipated, beatified— മുക്തകേശൻ
Brhmd. with loose hair.

മുക്ത S. a pearl, & മുക്താഫലം, — മണി (Tdbh.
മുത്തു); മുക്താവലി a string of pearls, so മു
ക്തഹാരം AR.

മുക്തി S. = മോക്ഷം liberation, beatitude (4 i. e.
സാലോക്യം, സാമീപ്യം, സാരൂപ്യം, സായു
ജ്യം Chintar.); personified മു. യാം നാരി വ
രുന്നതു പാൎത്തു Bhr. ഉത്തമജാതിയാകും മനു
ഷ്യജന്മത്തിലേ മു. ക്കുളളധികാരം Vedant.

മുക്തിസാധനം 1. ഭക്തി. 2. തീൎത്ഥസ്നാനാദി
തപോദാന വേദാദ്ധ്യായനക്ഷേത്രോപവാ
സയാഗാദ്യഖിലകൎമ്മങ്ങൾ AR.

മുക്തിയാറ് Ar. mukhtār (chosen). A commis-
sioner with full power Ti.

മുക്ത്യാർനാമം a power of attorney, jud.

മുക്രി Ar. muqrī, A reader പളളിയിൽ മു. (his
work: വാങ്കുകൊടുക്ക, ചത്ത വീട്ടിൽ കിതാബ്
ഓതുക & കുട്ടികളെ പഠിപ്പിക്ക), Imām TR. മു.
യുടെ കാൎയ്യം നോക്കി jud.

മുഖം mukham S. (fr. മുകം). 1. The face, front
മുഖത്തു നോക്കുമ്പോൾ KR. മു. കെട്ടുപോയി Ti.
put to shame. മു. കനപ്പിക്ക to frown, മു. കാ
ട്ടുക to appear at court, pay a dumb visit,
show courage (so പന്നിയും നായും മു. ഇട്ടു ക
ടക്കായ്‌വാൻ VyM. intrude). മു. കൊടുക്ക to grant
a hearing; to fondle, indulge. മു. നോക്ക to
have respect of persons. എന്റെ മു. നോക്കി
പ്പറഞ്ഞു TR. dared to tell me. മു. മുറിച്ചു പറക
to speak impartially, sternly, മു. താഴ്ത്തി നാ
ണിച്ചു VetC. 2. S. the mouth നിൻ മുഖത്തി
ങ്കൽനിന്നു വീഴുന്ന വാക്യം Bhg.; opening പെ
ട്ടിമു. തുറന്നു TP.; an entrance; hence means (മു
ഖേന) നാലുമുഖമായിട്ടു ചാൎത്തി used 4 persons
to survey & get their estimates. രാജ്യത്തേക്കു
ചില പ്രയത്നം ചെയ്യേണ്ടതിന്നു ഈ മുഖത്തൂടേ
വേണം TR. through me. 3. aspect, view.
ഒരു മുഖമായിട്ടു തന്നേ ചാൎത്തി TR. assessed im-
partially. ഈ വഴിക്ക് ഒന്നും മുഖം ഇല്ല no troops
are seen! 4. direction മങ്ങലൂർ മുഖമായിട്ടു
൧൫൦൦൦ പൌജ് പറഞ്ഞയച്ചു TR. towards. ദ
ക്ഷിണമുഖങ്ങളാം മാൎഗ്ഗങ്ങൾ Nal. 5. division
of country വടക്കേ മുഖം തലശ്ശേരി തുക്കുടി TR.;
Trav. consisted of 4 മു.; esp. the side of a

[ 848 ]
square which is opposite to the base or ഭൂമി
Gan. 6. = മുതലായ in Cpds. മലയപതിമുഖ
നൃപവീരർ Mud., ഇന്ദ്രമുഖാമരർ Bhr. (so പ്ര
മുഖം).

മുഖക്കുരു pimples on the face.

മുഖഛായ S. resemblance of features.

മുഖതാവിൽ (Ar. muqābil or mutaqābil, but
treated as Loc. of മുഖതാ) in the presence
of മു. പറഞ്ഞു, മു. കേൾക്കേണം TR.; also
എന്നു മുഖതാ പറഞ്ഞു.

മുഖത്തിട്ടടിക്ക No. to beat one’s own child
(without a cause) before somebody, imply-
ing thereby that the person deserved to
be beaten.

മുഖദൎശനം S. complaisance; complimentary
[present.

മുഖദാക്ഷിണ്യം S. partiality.

മുഖന്തിരിയുക to assume an unmistakable
appearance; a disease to declare itself; a
boil to be near suppuration.

മുഖപടം a silk cover of elephants V1.

മുഖപ്പണി shaving the face V1.

മുഖപത്മം S. 1. the face (hon.). 2. com-
plaisance.

മുഖപരിചയം S. personal acquaintance.

മുഖപാഠമാക്കുക KR. to learn by heart.

മുഖപൂരണം a mouthful, rinsing water.

മുഖപ്പൂ, see മുകപ്പു.

മുഖഭാഗം ചെയ്ക to defeat, put to shame, Bhg.

മുഖഭാവം expression of countenance.

മുഖഭൂഷണം betel.

മുഖമണ്ഡപം the front porch as of a temple,
കിഴക്കു മു. VyM. of a palace.

മുഖമായി, f. i. ഏതുപുറത്തു മു. നിന്നിരുന്നു, ചട
യന്റെ നേരേ മു. നിന്നു jud. towards.

മുഖരം S. 1. talkative, foul-mouthed; — മുഖ
രിതം resounding. 2. see മുഖാരം.

മുഖറൂർ (Ar. muqarūr) ചെയ്ക to appoint, മു.
കത്തുTR.

മുഖവശ്യം enchantment by the power of coun-
[tenance.

മുഖവളക്കല്ലു the finishing stone as of a pyramid.

മുഖവാട്ടം a sad countenance.

മുഖവാരം the front of a house, front veranda.

മുഖവാരിജവാസേ AR. Saraswati. (Voc).

മുഖവുര T., V1. preface.

മുഖശോഭ a bright look വാടീടും മു. VyM.

മുഖശ്രീ beauty of face.

മുഖസംസ്കാരം 1. perfuming the mouth. 2. head-
ornaments.

മുഖസ്തുതി flattery; മു.ക്കാരൻ a flatterer.

മുഖസ്ഥമാക്ക = മുഖപാഠം.

മുഖാന്തരം (2) means, by means of എഴുത്തുമു.
by a writ. സായ്പവൎകളെ മു. അറിക, മദ്ധ്യ
സ്ഥന്മാർ മു. തീൎക്ക, ചന്തുമു. ബോധിപ്പിച്ചു
TR. to learn, settle, pay through N. കാളീമു.
വെട്ടി VetC. sacrificed before K. രാജാവു
മു. വെച്ചു തന്നേ പറയേണം TR. it must be
discussed before the Rāja. അവനെ താലൂ
ക്ക് മു. വരുത്തി MR. — With Cpds. വൎത്തക മു.
അടെച്ചു TR. obtained through merchants.
വല്ലമു’വും anyhow. രാജമു’രേണ കാൎയ്യം തീ
ൎന്നു VyM. (Instr.).

മുഖാമുഖമായി face to face & മുഖാമുഖിയായി.

മുഖാരം (മുഖവാരം) a front view, open view
ഈ വഴി മു’ത്തിന്റെ തെക്കു (doc). കുന്നി
ന്റെ മു. (hunting) also; മുഖരം.

മുഖി S. having a face, in Cpds. അമലമുഖി
VetC., ഇന്ദുമുഖിമാർ CG. moon-faced, f. അ
ശ്രുമുഖി etc.

മുഖേന Instr. (2) by the mouth or means of.
ദേവമു. നേർ ഉണ്ടാക്ക KU. by ordeals, എഴു
ത്തുമു. ബോധിപ്പിച്ചു through a letter. പല
മു. യും അന്വേഷണം ചെയ്തു, കാൎയ്യം സത്യം
മു. തീരുന്നതു സമ്മതമോ MR. by an oath.

മുഖ്യം S. chief, primary, essential നിങ്ങളുടെ
കല്പനമു’മായി വിചാരിച്ചു TR. വിസ്താരത്തി
ന്നു മു. ആയിരുന്നു of prime importance. മറു
ത്തവരെ അമൎക്കേണ്ടതിന്നു മു’മായിട്ട് ഇവി
ടേനിന്നും ഏതാൻ ആളുകളെ കൂട്ടി പ്രയത്നം
ചെയ്യേണം TR. the best means. ഭാഗവത
ത്തിൻ മു. കേൾക്ക Bhg. the quintessence.
മുഖ്യത S. pre-eminence അത്രമു. യുളള മാമു
നി SiPu.

മുഖ്യസ്ഥൻ 1. a chief, head-man നാട്ടുമു’ന്മാർ
TR. the principal inhabitants = മുഖ്യപ്പെട്ട

[ 849 ]
വർ V2. 3. an assistant of അധികാരി
No. മുഖ്യസ്ഥേശ്വരന്മാർ hon. jud.

മുഗ്ധം mugdham S. (part. pass. മുഹ്). 1. In-
fatuated, മു’രാം ഞങ്ങൾ CG. we giddy boys (opp.
വൃദ്ധന്മാർ). 2. charming മുഗ്ദ്ധ f. a beauty
മുഗ്ദ്ധഭാവം SG. മുഗ്ദ്ധഹാസം Bhg. = പുഞ്ചിരി;
മുഗ്ദ്ധലോചനൻ Bhr. Kr̥šṇa; മുഗ്ദ്ധാക്ഷി f.; മു
ഗ്ദ്ധേന്ദുചൂഡൻ Siva.

മുങ്ങുക, see bef. മുക്കുക I.

മുങ്കൂടി (മുൻ) as ഒരു നാൾമു. One day before.

മുച്ചാൺ muččāṇ (മു 2) Three spans.
മു. വടി a fencing stick മു. വടിപ്പയറ്റു TP.
മുച്ചിറി a harelip.

മുച്ചിറിയൻ harelipped, a Koḍagu king.

മുച്ചി mučči (T. the crown of the head). The
face, hence മുകം തിരിഞ്ഞ മൊച്ചിങ്ങ KU. a
young cocoa-nut. (comp. മെച്ചിങ്ങ).

മുച്ചിയർ 5. (മുച്ചു C. Tu. cover = മൂടി) sheath-
makers, stationers.

മുച്ചിലിക P. Turk. mučalkā, A penal agree-
ment, a bond given to arbitrators മു. എഴുതി
ക്കൊടുക്ക & മുച്ചുളിക്ക TR.

(മു2): മുച്ചുണ്ടു MC. a harelip = മുച്ചിറി.

മുച്ചുറ three coils മു. പ്പൊഞ്ചങ്ങല TP.

മുച്ചെവിടു three ears മു. കേട്ടാൽ prov.

മുച്ചൂടും muččūḍum No. T. (T. മുറ്റൂടും) All over,
everywhere (C. Tu. മുച്ചു to cover, shut).

മുച്ചൊൽ muččol aM, (മു. 1.) Renown, fame
മു. പെറ്റ ഉന്മത്തൻ, മു. ചേർപിരചങ്കൻ, മു. ആ
ളും നിന്നുടൽ RC.

മുജ്ജന്മം (മുൽ = മുൻ) former birth മുജ്ജന്മകൎമ്മ
പ്രാപ്തി SiPu., മുജ്ജന്മവാസന its results.

മുഞ്ചുക muńǰuɤa To suck മുഞ്ച മുഞ്ചമേ കുചം
വേദന പെരുകുന്നു Bhg 10. = മൂഞ്ചു, or S. Imp.
of മോചിക്ക let off! (see മുഞ്ഞി).

മുഞ്ഞ muńńa (S. മുഞ്ജ Saccharum munja).
Premna integrifolia (T. മുന്ന) med. മുഞ്ഞയില
a poultice; the wood serves to produce fire
by attrition. Kinds: കാട്ടുമു., പെരുമു., വെണ്മു
Rh., കടൽമുഞ്ഞ = ചിന്ന 2, 363, പുഴമു.

മുഞ്ഞി = മുച്ചി Face (Trav. No. loc.) കൎണ്ണാദിക
ളുടെ മൊഞ്ഞി കറുത്തു Cr Arj. [hence: മുഞ്ചുക to
suck, see ab. = മോഞ്ചുക V1.]

മുട muḍa 1. T. C. Tu. M. = മിട, മുടി A knot സ
ഞ്ചിക്കുളള നൂൽകൊണ്ടു മുടകെട്ടി TR. 2. (T.
bad smell, C. virile spots) dirt as in cloth,
salt, sugar, etc. പൊടിയും മുടയും, ചേറും മുട
യും prov. തേച്ചു മുടകളക TP. V2. to scour.

മുടമുടകൻ V1. a term of abuse.

മുടയുക 1. = മി — q. v. 2. to be soiled, dirty V1.

മുടം muḍam & മുടവു VN. (മുടയുക, muḍu
C. Te. Tu. to tie into a bundle, shrivel, stiffen).
Contraction of members as by landwind; lame-
ness കാലിനു മുടവുളേളാർ PT. മുളളും മുടവും കൂ
ടാതേ തെറ്റിപ്പോക to escape unhurt.
മുടകാലൻ lame-footed, said of birds etc.

I. മുടക്ക To limp, halt മുടന്നു നടക്ക PT. an
ox. കാലുടെ അയവു വരുത്തായ്കിൽ മുടന്നുപോം
MM. will become lame.

മുടന്തൻ m., — ന്തി f. lame, also കൈമുടന്തൻ
V1., hence (loc.) മുടന്തുക = മുടക്കുക, f. i. മുട
ന്തീട്ടു നടക്കുക Nid.

മുടമ്പല്ലു irregular teeth V1. MC. മു’ല്ലൻ.

മുടവൻ m., — വി f. V1. lame. മുടവൻ കൊമ്പ
ത്തേ തേനിനെ കൊതിച്ചാൽ കിട്ടുമോ Palg.

മുടങ്ങുക muḍaṇṇuɤa T. M. (see മുടു under
മുടം). 1. To become lame, hindered, obstructed
കഷ്ടം കൊണ്ട് ഒക്ക മുടങ്ങിക്കിടക്കും Bhr. the
body. കൈയും കാലും മു. V2. deprived of the
use of the limbs. ഹോമം ഇടെക്കു മുടങ്ങുകിൽ
KR. യാഗം മുടങ്ങിപ്പോം, ഉത്സവങ്ങൾ മുടങ്ങീ
ടും Sah. ഞങ്ങൾക്കു കൎമ്മങ്ങൾ എല്ലാം മുടങ്ങി
ക്കൂടി CG. പലിശ മുടങ്ങും നാൾ മുതലും വാങ്ങി
ക്കൊൾ്ക KU. പലിശ കൊടുക്കാതേ മുടങ്ങിപ്പോ
യെങ്കിൽ TR. നമ്മുടെ ചോറു മുടങ്ങീതായി CG.
our rice has been stopped; also impers. മാതാ
വിന്നന്നു നുറുങ്ങു മുടങ്ങീതേ CG. she was some-
what thwarted. ചരക്കു മുടങ്ങി ഇരിക്ക to be
unsaleable. 2. to desist (= മടങ്ങുക, opp. of
തുടങ്ങുക). അന്നന്നു തുടങ്ങിയും അന്നന്നു മുടങ്ങി
യും Bhr. desultory. വിത്തിടുന്ന സമയം വില
ക്കി മുടങ്ങിപ്പോകയും ചെയ്തു TR. had to retire,
was ousted from the field.

VN. I. മുടക്കം 1. = മുടം. 2. hindrance, stop,
suspension. മു. വന്നാലും PT. however ob-

[ 850 ]
structed. അതിനെ മു. ചെയ്തു Mud. forbade.
അതിന്നു മു. പറക AR. to oppose it. കുടിക്കു
ന്ന വെളളത്തിന്നു മു. വരാതേ without loss of
livelihood. മു’മായി പോയതിന്നും നടന്നതി
ന്നും നികിതി ഞാൻ കൊടുത്തു TR. paid taxes
even for lands taken from me.

മുടക്കൻ the outer clasp of a box-lock. So.

II. മുടക്കു 1. = I. മുടക്കോല an uneven palm-leaf.
2. prohibition, suspension മുടക്കു ചീട്ടു B.; മു
ടക്കുചരക്കു merchandize damaged by re-
maining long in store. മുടക്കെന്നിട്ടു പൂട്ടി
PT. arrested, shut up.

II. മുടക്കുക 1. To stop, impede, arrest, ജീ
വിതം മുടക്കിനാർ Mud. stopped his salary.
വ്രതം മുടക്കായ്കമേ AR. ഹോമം മദ്ധ്യേ മുടക്കി
KR. ചാവതു മുടക്കായ്കിൽ Mud. prevent suicide.
2. to forbid പറമ്പു മു’വാൻ എന്തു സംഗതി‍ TR.
= വിലക്കുക; മുടക്കായ്ക V2. permission. 3. to
lay up, മുടക്കിവെക്ക to wait for a better market.
പണം മുടക്കിയാൽ ലാഭം (B. to lay out or ad-
vance money).

മുടന്തു, മുടവു Lameness, see മുടം.

മുടി muḍi 5. (=മുട). 1. A knot, bundle of rice-
plants. ഞാറ്റുമുടി; ഇരുമുടിച്ചുമടു equipoised
load, ഇരുമുടിക്കുല a bunch with stunted growth
of the central fruits; the top-knot of hair.
2. hair of the head തലമുടി, with കൊഴിയുക,
വീഴുക to grow bald, ഇറക്കുക,ചിരെക്ക,വടിക്ക
കളക, കത്രിക്ക to shear, shave; ചായ്ക്ക,ചരിക്ക;
ചീന്തുക, വാരുക to comb. മുടിയും പിടിച്ചടിച്ചു
TR. 3. the head (തിരുമുടി) മുടിയിൽ ഇരുമുടി
യും SiPu. അടിമുടിയൊടിടയിൽ അടികൊണ്ടു,
മുടിയൊടടിയിട അവൻ അലങ്കരിച്ചു Mud. മുടി
യിന്നടിയോളം മുറിഞ്ഞു Sk., മുടിമാല; a peak;
the end, കണ്ടാലും അങ്ങടിയും മുടിയും ChVr.
beginning & end. 4. a head-dress, tiara,
crown. പൊന്മുടി ചൂടി വാണു KR. wore a
crown. തോറ്റം ഒക്കുവോളം മുടി പറിക്കരുതു
(in the play വെളള കെട്ടുക). — മുടി അണിയി
ക്ക, ചൂട്ടുക, ധരിപ്പിക്ക to crown.

മുടികാലൻ (3) a spendthrift, destroyer.

മുടിക്കെട്ടു (2) women’s hair tied up. പച്ചമരുന്നു
മു’ട്ടിൽ വെച്ചു TP. (for a charm).

മുടിക്ഷത്രിയർ (4) the higher class of Kšatriyas
that resisted Parašu Rāma, see മൂഷികക്ഷ
ത്രിയർ KU.

മുടിങ്കോൽ (Coch.) a goad for driving cattle.

മുടിമണി (4) a crest-jewel വില്ലാളികളിൽ മു.
വിജയൻ CrArj. (also മന്നവന്മാർ മുടിരത്നം
Mud. most excellent)

മുടിമന്നൻ a crowned king. മു’ർ മന്നൻ RC.
king of kings. മു’ന്നോർ Bhr.

മുടിയിഴ No. = തലനാർ.

മുടിയേറ്റു B. coronation.

മുടിക്ക muḍikka T. M. (മുടി). 1. To tie up മുടി
ച്ച കൂന്തൽ വീണു KR. 2. to finish, spend,
destroy. വേണ്ടും നിയമങ്ങളെ മുടിത്തു പുനലാ
ടി RC. fulfilled. കണ്ടവരെ കൊന്നു മു. Mud.
അവനെ കൊന്നു മുടിക്കിൽ CG. ക്ഷത്രിയരെ
മുടിച്ചു കളഞ്ഞു KU. ഇടിപൊടി മു. Bhr. മുടിച്ചു
കളക to squander. ഭക്ഷ്യങ്ങളെ തൊട്ടു മു. TR.
contaminated. ഇല്ലാക്കി മുടിപ്പു RC. (= തീൎക്ക).

VN. മുടിപ്പു (C. Tu. muḍupu) 1. money tied up
in a cloth, esp. for being presented. ആ
പണം മു. കെട്ടി അയക്കാം TR. may be for-
warded. മു. കെട്ടുക to collect taxes (= ഉണ്ടി
കക്കലം). മു. അടെക്ക Adhikāri paying the
taxes to the Tahsildār. വരാഹൻ മു. Arb.
a money bag. മേനോന്മാരെ മു. കഴിഞ്ഞു MR.
2. destruction V1. — മുടിപ്പാളി Palg. = foll.

മുടിയൻ a waster, prodigal ശ്രീമാൻ സുഖിയൻ
- മുടിയൻ ഇരപ്പൻ prov.; very liberal.
മുടിയന്തരം wastefulness.

മുടിയുക 1. v. n. To come to an end. മുടിഞ്ഞു
മൎയ്യാദ AR. ഇല്ലം മു. TR. to be extinct. ശേഷി
യാതേ മുടിയും Gan. is even, leaves no fraction.
മുടിഞ്ഞുവോ I wish you were dead. മുടിഞ്ഞെഴു
ന്നെളളുക, മുടിഞ്ഞേളുക to die (hon.). രാജ്യം
മുടിവാനുളള പണി an atrocious act. മന്നിടം
എല്ലാമേ പാഞ്ഞു മുടിഞ്ഞപ്പോൾ CG. could no
more go farther. 2. aM. aux.Verb. = തീരുക,
ചമക f. i. എന്തായി മുടിയിന്നിതു RC. how will
it turn out. അതു കുറ്റമായി മുടികയില്ല RC.
3. v. a. to tie up, as ഓല മു. = പൊത്തുക 2.
to secure palm-trees.

VN. മുടിവു 1. end. 2. destruction, extrava-
[gance.

[ 851 ]
മുടിൽ muḍil 1. A thicket overgrown with grass
മുളളും മുടിലും ഉളള കാടു V1. 2. a small fry,
tadpole (തവള 437; No. മിട്ടിൽ).

മുടുകു muḍuɤụ (C. Tu. shoulder). 1. Bracelet.
2. a woodbind to tie up sugarcanes.

മുടുകുക muḍuɤuɤa (T. to be thronged, in haste).
To be distressed (Te. C. miḍuku), മു’ന്നിതെന്മ
നം SiPu. മു’ന്നുതെന്റെ മനസ്സു Anj.

മുടുക്കു T. M. a corner, narrow passage.

മുടുക്കുക T. Palg. to urge on, f. i. cattle. കാള
തോന മുടുക്കിയാൽ ചലിച്ചു പോം (No. മിടു
ക്കുക).

I. മുട്ട muṭṭa T. M. & മൊട്ട So. C. Tu. (fr. മുടു).
1. An egg. മുട്ടെക്കടുത്ത കോഴി a young fowl
about to lay the first egg. മു. ഇടുക to lay, മു
റിക്ക, വിരിക്ക to hatch eggs. മുട്ടകൾ വിരി
യാഞ്ഞു ഒന്നിനെക്കൊട്ടി ഉടെച്ചാൾ Bhr. മു.
പൊട്ടി. Bhr. — മു. ക്കരു, വെളള, ചുവപ്പു or ഉ
ണ്ണി its contents. മു. ത്തോടു an egg-shell. കല
ങ്ങിയ മു. a rotten or hatched egg. 2. No.
obsc. penis.

മുട്ടക്കൂൺ a round mushroom.

മുട്ടക്കോഴി No. a laying fowl (never put to
brood).

II. മുട്ട inf. of മുട്ടുക 2. T. M. As far as, all over
അവനി മുട്ടപ്പാഞ്ഞടവി തേടും നീ Bhr. മരു
ഭൂമിയിൽ മു. നടന്നു UR. (or = മുറ്റ whole).

മുട്ടം muṭṭam (മുണ്ടം). A trunk, log of wood
(= കീറാത്തമരം). മുട്ടമരങ്ങൾ കപ്പല്പണിക്കു TR.
മുട്ടൻ 1. id. 2. a stout, obstinate, stupid
person. 3. (മുട്ടുക) a ram = മുട്ടാടു.

മുട്ടാൾ, മുട്ടാളൻ (മുട്ടു) obstinate, (hopelessly)
stupid.

മുട്ടാളത്വം, മുട്ടാൾപോക്കു obstinacy.

മുട്ടി muṭṭi T. C. M. (മുട്ടുക). 1. A hammer കൊ
ല്ലന്റെ കൂടവും മു. യും TR.; also മുട്ടിക. 2. a
short log or block ഒരു മു. പോലേ കിടക്കും
Bhg. dying (= മുട്ടം). വിറകുമുട്ടി, ചന്ദനമുട്ടി etc.
കീറാമു പറക to oppose strongly. കുളളത്തി
പ്പശുവിന്ന് ഒരു മു. prov. = തട്ട; also = bone എ
ല്ലും മുട്ടിയും ഒക്കപ്പെറുക്കി TP. 3. Tdbh. of മു
ഷ്ടി clenched fist, നീടുറ്റ മുട്ടികരത്തണ്ടു, മുട്ടും

മു.കളാൽ RC. 4. a vessel used for drawing
toddy B., മുട്ടിപ്പാനി Palg.; തൂക്കുമുട്ടി a vessel
for taking down toddy from the tree, Palg.
5. N. pr. m. മുട്ടിരാമൻ.

മുട്ടിക്കത്തി a block-knife.

മുട്ടിക്കാൽ knock-kneed, മുട്ടിക്കാലൻ.

മുട്ടിക്കുരണ്ടി B. a low seat or stool.

മുട്ടിവണ്ടി (2) a low, clumsy wooden cart made
by വണ്ടിഒട്ടർ Palg.

മുട്ടു muṭṭu̥. 5. (മുടു) 1. A knob; joint or knot
of cane, bamboo മുളമു.: വലയുടെ മുട്ടു കഴിഞ്ഞു
പോം the knots of meshes No. 2. the knee
& elbow (മുട്ടുകൈ). മുട്ടിന്നു വെളളം ഉളളു knee-
deep. മു. കുത്തി നില്ക്കരുതു superst. മു. കൾ കു
ത്തി CC. knelt. മു. കൾ കൊണ്ടു കുത്തി ഞെരി
ക്കയും KR. മു. പിടിച്ചു നില്ക്ക CG. an infant
learning to stand. കാലിന്റെ മുട്ടും ചിരട്ടയും
3. a prop, stay, support വാനം വീണാൽ മുട്ടി
ടാമോ prov. വാഴമു. = ഊന്നു; stilts മു. കെട്ടി ആ
ടുക; a dam, protection of river-bank. 4. im-
pediment, stoppage (= മുടക്കം). മു. കെട്ടുക to
make a bank or ridge, blockade; to shut up
a place; a preventive charm തോക്കിന്നു മു. കെ
ട്ടുക TP. so as never to hit. പെരുമാളുടെ മുട്ടാ
കുന്നു TP. the God has bewitched it. 5. being
nonplussed, perplexity, want ചെലവു കഴി
ച്ചോളുവാൻ മു. തന്നേ, എനിക്കുറുപ്പിക മുട്ടായി
രുന്നു, പണത്തിന്നു മു. ണ്ടു TR. ബുദ്ധിമു. etc.
മുട്ടിന്ന് എത്തുന്നില്ല for this time of need.
6. knocking, tapping, butting. കൈമു. a clap.
7. music ഇടമു., പടമു. also = ചെണ്ട a drum.
മുട്ടും ചീനിയും, മുട്ടുംവിളിയും prov. 8. dun-
ning കടക്കാരുടെ മു. വളരേ കൂടി, അവന്റെ
ആളും എഴുത്തും മുട്ടായി വന്നു TR. 9. in തല
മുട്ടു 436 a glimpse (or മൊട്ടു?).

മുട്ടടി RC. a weapon (മുൾത്തടി).

മുട്ടടെപ്പു (4) short breathing.

മുട്ടറ്റം തൊഴുക (2) a deep bow before Gurus,
[KU.

മുട്ടാക്കു T. So & മൂടാക്കു a veil.

മുട്ടാടു (6) ram = മുട്ടൻ 3. — മുട്ടാട്ടം fight of
[rems.

മുട്ടാറു (4. 5.) a river with a short course.

മുട്ടാൾ (4. 5.) see under മുട്ടൻ.

[ 852 ]
മുട്ടുകണ്ണി (1.) No. a net wit meshes as large
as a thumb.

മുട്ടുകാരൻ (7) a drummer, musician നാട്യവാ
ന്മാരും നല്ല മു’രരും VC.

മുട്ടുചെരിപ്പു (2) boots V1.

മുട്ടുതല്ലി (6) Trav. knock-kneed = കൊട്ടുകാലൻ.

മുട്ടുതല്ലുക (4) Coch. knocking away the shores
at the launch of a ship.

മുട്ടുതെരു (4) a lane without outlet V2.

മുട്ടുപണി (5) No. (ചെയ്ക, എടുക്ക) any urgent
work, esp. repairs of agricultural imple-
ments by carpenter or smith.

മുട്ടുപാടു (4) arrest; (5) straits, want; (8) tor-
menting, importunity നിന്റെ മു. കൊണ്ട്
എനിക്കു പൊറുതി ഇല്ല V1., from മുട്ടുപെടു
ക (f. i. വാക്കിന്നു മു’ട്ടു, V1. was nearly con-
vinced, could no more answer).

മുട്ടുപാത്രം (4) a vessel pledged till the per-
formance of a vow.

മുട്ടുമറിപ്പു (4) arrest, detention for payment.

മുട്ടുമറുതികരുതനം V1. (മുട്ടുക?) household-stuff,
utensils, see മുണ്ടുമ —.

മുട്ടുവഴി (4) a road without outlet V1.

മുട്ടുശാന്തി (5) to officiate as proxy for a priest
൨ മാസത്തിന്നു മു. ക്ക് ആക്കി MR. മു. ക്ക്
ഏല്പിച്ചാൽ prov.

മുട്ടുക muṭṭuɤa 5. (മുട്ടു). 1. To be hindered,
stopped, ചെറുനീരും പെരുനീരും മുട്ടിയാൽ
a. med.; to meet with impediment, (= മുടങ്ങുക);
to fail, want. വാക്കിൽ മുട്ടിപ്പോക to fail in
argument. യുക്തികൾ മുട്ടി ശുക്രനു Bhr., വാ
ക്കു മുട്ടിയാൽ ആഗ്രഹം പറക Bhr. to beg after
pleading in vain. മുട്ടിയനിയമം ചെയ്‌വാൻ CrArj.
interrupted ceremony. മുട്ടാതേ പൂജിക്ക AR.
steadily. ഭക്ഷണത്തിന്നു മു. യില്ലൊട്ടും KR. മുട്ടു
മാറില്ല മനസ്സ് ഒന്നിനാൽ ഒരുത്തൎക്കും DN. per-
plexed. കാട്ടിൽകിടന്നു ചെലവിന്നു മുട്ടിക്കുഴങ്ങി
TR. മുട്ടിയ സ്ഥലത്താരും ഇല്ല = കുഴങ്ങുമ്പോൾ
TP. മുട്ടിത്തിരിക to rove about, stray in per-
plexity. Often impers. അവനു മുട്ടി is in straits.
നായ്ക്കു കാഷ്ഠിപ്പാൻ മുട്ടും prov. മൂത്രത്തിന്നു, തൂ
റാൻ മുട്ടുന്നു No. 2. v. a. to touch, തോണി

കരമുട്ടി grounded. വാനോടു മുട്ടുമാറു RC. reach-
ing. കഴുത്തോളം മുട്ടിയിരിക്കുന്നു V1. is filled
to. ചുവർ മുഴുവനും വെച്ചു മുട്ടാതേ MR. to build
up; also build up to another wall, join. 3. to
dash against, knock, tap, butt തലമുട്ടി, തമ്മിൽ
മുട്ടിക്കളിക്ക VyM. (rams, cocks). മുട്ടിഉടെക്ക to
break a nut. മുട്ടിക്കൊൾക (with forehead). ചോ
റും വെച്ചു കൈമു’മ്പോൾ prov. അവന്റെ മൈ
ക്ക് ഇവൻ കൈകൊണ്ടു മുട്ടീട്ട് അവൻ കൊ
ത്തിയതു jud.— കുടെക്കു മു. to fillip one’s umbrella
when one has knocked it unintentionally against
that of another person by way of apology, to
prevent future enmity. — ശത്രുക്കളോടെതിൎത്തു
മു’ന്നേരം Bhr. മന്നവരോടു മുട്ടിപ്പിണങ്ങിക്കുതി
ൎത്തു നേരേ CG. attacked. ഞങ്ങളിൽ മുട്ടിപ്പറ
ഞ്ഞു TR. in strong terms. കിടക്ക മുട്ടിവിരിക്ക
TP. to beat out. വായുമുട്ടുന്നതിന്നു നന്നു a. med.
trouble of. നേരം പോക്കുവാൻ മനസ്സു മു. to
feel stirred up, disposed. നിങ്ങൾ ചെന്നു മുട്ടാ
ഞ്ഞത് എന്തിട്ടു TR. why did you not urge,
dun. 4. to strike as a bell, clock മണിമു.
f. i. ഇന്നലേ ൩ മു’മ്പോൾ, പത്തു മുട്ടാറാകു
മ്പോൾ TR. bef. 10 o’clock.

CV. I. മുട്ടിക്ക 1. to stop, hinder, block up
(= മുടക്ക). വഴിമു., ബ്രാഹ്മണകൎമ്മം മു. TR.
പൂജയും മു’ച്ചു SiPu. നിയമം മു’ച്ചതു നീ CrArj.
interrupt. കോട്ട വളഞ്ഞുവസ്തുവും‌ തണ്ണീരും‌മു’
ച്ചു Ti. തടുത്തു മു’ച്ചു AR. opposed. ശ്വാസം മു.
to smother. 2. to press, harass ബുദ്ധിമു.,
ഞങ്ങളെ മനസ്സുമു’ച്ചു TR. dunned (പണത്തി
ന്നു etc.). തരേണം എന്നു ഞങ്ങളെ കൊളേളമു.,
കുടിയാന്മാരെക്കൊണ്ടു ഉറുപ്പികെക്കുമു. TR. മു’
ച്ചു പറക to urge a point. നിന്നോടുമു’ച്ചു നി
ൎബന്ധം ചെയ്യുമ്പോൾ Mud. insisting on an
avowal. 2. to make to hit, knock, dash, etc.
3. freq. = മുട്ടുക as മു’ച്ചു നടക്ക, പണിയുക
V1. without rest.

II. മുട്ടിപ്പിക്ക (1) to have stopped, blocked up.
നാസികയോടു വായും അടക്കിപ്പിടിച്ചു ശ്വാ
സത്തെ മുട്ടിപ്പിക്കും Bhg. — (2) to cause to
knock, rap. കല്പന എഴുതി കിണ്ണം മു. TR.
to cause to proclaim.

[ 853 ]
മുട്ടുങ്കൽ N. pr. a former nest of pirates No. of
വടകര TR.

മുണുമുണേന Mumbling sound മു. ജപിച്ചു
(loc.).

മുണ്ടം muṇḍam = മുട്ടം, Firewood, esp. lopped
കീറിയ മരം (loc.). — Tdbh. മുണ്ഡം?— കാമു
ണ്ടം = കാവടി SiPu.

മുണ്ടകം, മുണ്ടവൻ a rice of slow growth, reap-
ed in Dhanu, yielding the best straw മു
ണ്ടോം വിതെച്ചു MR. —Kinds: കരിമു.; വെ
ളുത്ത —, കറുത്ത മുണ്ടകം, തിരുമുണ്ടോൻ
Palg. exh. — മുണ്ടകമ്പാല, മുണ്ടകൻ CrP. മു
ണ്ടോത്തുവക വിത്തുകൾ, (see മുണ്ടോൻ). —
മുണ്ടകൻ B. wet land.

മുണ്ടൻ (see മുടം) 1. short, a dwarf. മു’നോ ദീ
ൎഘനോ Nal. കുറിയമു. V2. — also N. pr. m.
So. (low castes). 2. dwarfish, മു. മുഖം MC.
a short face. 3. the stem of a palm-tree
that is tapped. മു. കൊട്ടി a Chēgon B. 4. B.
millet.

മുണ്ടച്ചക്ക a small kind of jack-fruit; Ananas
(loc. Fra. Paol.).

മുണ്ടച്ചി (= മുണ്ഡ) a widow മു. തന്റെ പിളള
എന്നാലും ശാസ്ത്രം ചൊല്ലാം SiPu. Sankara-
āčarya.

മുണ്ടത്തി V1., മുണ്ടി a short woman, also N. pr.
f. So. (low castes).

മുണ്ടപ്പളളി CrP. a kind of paddy.

മുണ്ടവളളി Convolvulus grandiflorus — മുണ്ട
വേർ കൈതവേർ a. med. (fr. മുണ്ടച്ചക്ക?).

മുണ്ടി 1. = മുണ്ടത്തി. 2. a curlew, egret = കൊ
ച്ചു. 3. swelling of the glands of the neck.
മു. നീർ the mumps. (vu. മിണ്ടിവീക്കം).

മുണ്ടിയൻ a forest deity said to afflict cattle &
to be appeased by the killing of fowls &
sheep (in great numbers near Nēmāri മു.
കാവു) Palg.

മുണ്ടിച്ചി 1. = മുണ്ടച്ചി a widow. 2. N. pr. f.

മുണ്ടു muṇḍụ (മുടം) T. M. (Tu. bundle) 1. Any-
thing short മുണ്ടുവാൽ MC. വീഴുന്ന മൂരിക്ക് ഒരു
മു. കരി prov. 2. the short cloth of Kēraḷa
men അഞ്ചു മുഴ മു. Anach. ഒരു മു.ചുറ്റി ഒന്നു
പുതെച്ചിരുന്നു MR. ഞാൻ ഇട്ട കുപ്പായത്തിലും

ഉടുത്ത മുണ്ടിലും TR. മു. കൊടുക്ക to form a
connection with a Sūdra woman (loc.) മു. കൊ
ടുത്തു പാൎപ്പിക്ക Trav. എറിഞ്ഞിട്ടു മു. കീറി, മു.
വലിച്ചു കീറി TR. കൈമു., ചെറുമു. cloth for
the privities.

മുണ്ടാറു B. = മുട്ടാറു.

മുണ്ടാണി a fraction 3/16, പതിനാറിൽ മൂന്നു =
മുമ്മാകാണി.

മുണ്ടിക്ക (loc.) to become short; (B. also: to
[become great).

മുണ്ടുകാരർ 1. Native Christians, opp. Eurasians.
Coch. 2. Lascars, common soldiers V2.

മുണ്ടുകാലൻ (see മുടം) short-legged. So.

മുണ്ടുപെട്ടി clothes-box മു. യിൽ സൂക്ഷിച്ചു MR.

മുണ്ടുമുറിപ്പുടവ V1. = കൈമുണ്ടു.

മുണ്ടും മുറിയും, മുണ്ടുമുറി, മുണ്ടുമറുതി (see മുട്ടുമ
റുതി) = utensils, household-stuff, odds &
ends, കട്ടക്കുട്ടി.

മുണ്ടെക്കൽ സന്ദേശം N. pr. a treatise.

മുണ്ടോൻ = മുണ്ടകം q. v. a sort of rice മുണ്ടോൻ
നട്ടുമുങ്ങണം വിരിപ്പു നട്ടുണങ്ങണം prov.,
മുണ്ടോൻകൃഷി = മകരകൃഷി So.

മുണ്ഡം muṇḍ’am S. (fr. മുണ്ടം). 1. A pollard.
2. a bald pate, shaved ശിരസ്സു മു’മാക്കി PT.
അവനെ മു’ം ചെയ്തു വിട്ടു CC. സ്ത്രീയുടെ തല
മു. ആക്കി, ചെയ്യിച്ചു VyM. (as widow). 3. the
skull മുണ്ഡമാലയിൽനിന്നു ഒരു മു. മുഴങ്ങി Sk.

മുണ്ഡ S. a widow, with shaved head (മുണ്ടച്ചി),
മു. യായിരുന്നവൾ തന്നുടെ ഗൎഭം Si Pu.

മുണ്ഡനം S. shaving the head ശിരോമു. ചെ യ്തു PT.

മുണ്ഡമാല S. a string of skulls നീണ്ടുവളൎന്നുളള
[മു. CG.

മുണ്ഡി S. a barber; (loc.) a bald head.

മുണ്ഡിതം S. shorn, lopped മുണ്ഡിതകേശനായി CG.

മുത muδa T. M. (മുതു). Jungle-ground brought
for the first time under cultivation. മു. ഇടുക
to cover newly sown ground with leaves (പുത).
മുതപ്പുനം old jungle, not burnt for a long time.

മുതക്കു maδakku̥ (മുതലക്കിഴങ്ങു). A Convol-
vulus. Kinds: പാൽമു. Modecca palmata, ഓ
രിലമു, കരിമു., വെണ്മു. Rh. മുതക്കിന്റെ കി
ഴങ്ങു GP71.

മുതക്കുക V1. to float.

[ 854 ]
മുതപ്പു a buoy.

മുതല muδala T. Te. M. Tu. (C. Te. mosali).
An alligator (from its prominent head).

മുതലക്കിഴങ്ങു = മുതക്കു med.

മുതലപ്പുഴ N. pr. river near Anjengo, swimming
through which was treated as ordeal.

മുതലമൂക്കു Polygonum, വെളുത്ത — P. oriontale,
ചുവന്ന — P. barbatum.

മുതൽ muδal 5. (VN. of മു 1.). 1. The beginning
മുതൽഗഡു = ഒന്നാം TR. അവൻ മു. ആകുന്നു
the chief person, a., cause. നിങ്ങൾ മുതലായാ
രേ TP. you caused it. എന്തു മുതലായി പോന്നു
TP. why? കണ്ടം മുതലായിട്ട് ആറിനെയും കൊ
ല്ലിച്ചു TR. on account of. നീ മുതലായി ഞാൻ
മരിപ്പാറായി, അവൻ മു. വൎദ്ധിച്ചു (= മുമ്പായിട്ടു,
മുഖാന്തരം). b., since, from തുടങ്ങിയ മു. തീരു
ന്ന വരേ MR. കഴിഞ്ഞു ൧൦ മാസം അഛ്ശൻ ക
ഴിഞ്ഞതു മു. Mud. (see മുതല്ക്കു). 2. the blossom
or catkin of Artocarpus, considered as first
fruit (മീത്തു) & superstitiously plucked off മു.
പറിച്ചു കളക; also ചക്കയുടെ ആണ്ട. 3. the
principal or capital, stock in trade മു. നിറുത്തി
പലിശ വാങ്ങുക KU. മു. ഇടുക to form a capital.
മു. കൂട്ടുക to add to it. 4. property, money.
മുതലുകൾ കട്ടു നടന്നു VetC. lived by theft. മു.
ഉണ്ടാക്ക, നേടുക, ചരതിക്ക opp. അഴിക്ക Anach.
അതിന്നു മു. ഉണ്ടായ്‌വരുന്നതല്ല TR. not saleable.
കൈമു. property about the person. മുതലിന്നു
ടയവർ പെങ്ങന്മാർ KU. മുതലറ്റു പോയി be-
came penniless.

മുതന്മ T. aM. greatness V1.

മുതലവകാശം (4) inheritance, — ശി an heir.

മുതലാക (4) to be paid. അത്ര കൊടുത്താലേ
ഞങ്ങൾക്കു മു’കും TR. that reimburses us.
വിള നഷ്ടം വന്നതിനാൽ പാട്ടം മു.ായ്ക MR.
could not get the rent. — (1) to be the first
of a series, സിംഹം മുതലായവ the lion etc.
= ആദി, തുടങ്ങിയുള്ള.

മുതലാളൻ (1. 4.) a chief man, proprietor.

മുതലാളി (1. 3. 4.) a proprietor, esp. of land.
തോണിയുടെ മു. the owner; മു’കൾ the
gentry.

മുതലായ്മ ownership, (see prec.).

മുതലി (1) hon. pl. മു.യാർ 1. a head-man esp.
of Veḷḷāḷar. 2. the head of a Kurumba etc.
family. 3. an elder, Māpiḷḷa priest മുത
ലിന്റെ ഏകൽ TR.; മുസലിയാർ & pl. vu.
മൊയലിയാക്കന്മാർ.

മുതലിക്ക = മുതലാക to be profitable V1.

മുതലെടുപ്പു revenue; levying taxes രാജ്യത്തേ
മു. & സൎക്കാൎക്കു മു. ഇത്ര എന്നു കുടിയാന്മാരെ
ബോധത്തോടു തന്നേ ആക്കേണം TR.

മുതൽകുറി No. (കുറി 4,271; മൊതക്കുറി vu.) the
first drawing of the subscribed amount in
a Kur̀i.

മുതല്ക്കു (1. b.) since. ഇന്നു മു. KR. henceforth.
കണ്ട മു., കണ്ട നാൾ മു.; ൭൦ ആമതു മു. ൭൨
ആമതു വരെക്കും TR. from the year 970. — (3)
മുതല്ക്കുമുതൽ the principal without interest.

മുതൽചെലവു receipts & expenditure.

മുതൽദ്രവ്യം (3) capital, stock.

മുതൽനഷ്ടം (4) pecuniary loss MR.

മുതൽപറ്റു (1) the office of a head-man among
Chēgōn, മു’കാരൻ.

മുതൽപലിശ (3) the principal & interest.

മുതൽപിടി (4) the office of treasurer മു. ക്കാരൻ.

മുതൽപേർ (1) a head-peon, loc.

മുതല്വൻ T. aM. a chief ഏഴുലകിനും മു’നാന
മധുസൂദനൻ RC.

മുതിര muδira (foll.) Horse-gram (കൊള്ളു). മു.
ഇത്തിരി ഉഷ്ണം GP. കാട്ടിൽ ഉണ്ടാം മു. GP. കറു
ത്ത മു. നാഴി a. med. മുതിരവെള്ളം ചരിച്ചു ത
ന്നു No. (to procure abortion).

മുതിരപ്പരപ്പൻ a kind of smallpox.

മുതിരുക muδiruɤa T. M. C. Te. (മുതു). 1. To
grow up, become mature മുതിൎന്ന മരം, കുട്ടി,
പെൺ (= തിരണ്ട), വയസ്സിൽ adult. ആ പെ
ണ്കുട്ടി മുതിൎന്ന പാകം വന്നാറേ TR. 2. (= മുൻ)
to go forward, be beforehand. മുതിൎന്നെഴുനീ
ല്ക്ക to rise early V1. ലീല കാണ്മാൻ തിണ്ണം മു
തിൎന്നോർ CG. hastened. ആ കല്പന മുതിൎന്നു
നാം നടക്കയില്ലല്ലോ TR. evade. ചാതിരെക്ക്
എല്ലാം മുതൃക Pay. to be ready. ചൊല്വതിന്നാ
യി മു. SG. പോവതിന്നായി മു. CG. നകരം പൂ

[ 855 ]
വാനായി, നകർ പൂവിതെന്നു മുതൃന്താർ RC.
undertook. 3. to make up the mind for കാ
ൎയ്യത്തിന്നായി മു., നിന്നെ ഞാൻ വെല്ലുവാൻ ഇ
ന്നു മുതിൎന്നു തുനിഞ്ഞു CG. ഹൃദയം ഒരുവരിലും
അലിവോടു മുതിൎന്നില്ല VetC. longed for. മുതിൎന്ന
ടുത്തു PT. resolutely. മുതിൎന്നു പോർ ചെയ്തു ജ
യം വരുത്തീടും KR. മു’ൎന്നു ചൊല്ലി Bhg. boldly.
മരിപ്പാൻ മു’ൎന്നു offered.

മുതിൎക്ക 1. v. a. to train up B., to bring on
ആയോധനം മു. Bhr. കൂത്താടു മുതിൎക്കുന്നാൾ
Pay. promoted. ദമയന്തിക്കു നൃപൻ പിന്നേ
യും മുതിൎത്തിതു കല്യാണം Bhr. arranged for
her. 2. v. n. ശമിപ്പാൻ മുതിൎത്താൻ, യുദ്ധ
ത്തിന്നിനി മുതിൎത്തീടുക Bhr. = മുതിൎന്നു.

VN. I. മുതിൎച്ച 1. growth, തലമു. tallness. 2. re-
solution, daring, readiness.

II. മുതിൎപ്പു 1. maturity. ദീനത്തിന്റെ മു. crisis,
med. 2. perfection of exercise മൽക്കര
മു. കൾ RS. as of the sword-arm.

CV. മുതിൎത്തുക to forestall V2. കൂത്താടു മുതി
ൎത്തിനാർ Pay. = മുതിൎക്ക.

മുതു muδu 5. (n. മു 1). 1. Old, മുതുമാൻ prov.;
prior; മുതു നെല്ലിക്ക prov. ripe. 2. the stronger,
upper part of animals, the back മുതു നിവിൎന്ന
നായർ KU. (opp. തല വഴക്കം ചെയ്യുന്ന നാ
യർ).

മുതുകു 1. the back കുതിരമുതുകിൽ ഏറി (& മു
കളിൽ) ആന കളിക്കും മു’കിലേറി CG., ഹ
സ്തിനിമുതുകേറി Mud., എരുതിൻ മുതുകേറി
AR.; വയറും മു’ം പോലേ ഇരിക്ക V1. always
quarrelling. 2. the spine of fish മുതുക
ത്തെ മുൾ.

മുതുകാള an old bullock (ശിവന്റെ Anj.).

മുതുക്കൻ 1. an old man, മു. ബ്രാഹ്മണൻ SiPu.
2. a pimple, blotch, comedones (= കാമക്കു
രു med. No., മുഖക്കുരു So.), മു. (ഞെക്കി) മു
ട്ടിപ്പണം മുന്നൂറു prov. small matters grow
very large. — മുതുക്കി f. (of 2.).

മുതുക്കിഴങ്ങു a select bulb or yam.

മുതുക്കുല a choice bunch.

മുതുച്ചൊൽ an old saying.

മുതുങ്ങുക No. vu. = വിഴുങ്ങുക.

(മുതു): മുതുതല the bottom part, stronger part of
a cadjan, also മുതുമുറി.

മുതുമ aM. T. a choice word (opp. പുതുമ) V1.

മുതുമുത്തപ്പൻ, — ഛ്ശൻ a great-grandfather, മു’
ത്തച്ചി, മു’ത്തി V1. a great-grand mother.

മുതുവിപ്രൻ Si Pu. an old Brahman.

മുത്തഛ്ശൻ, — പ്പൻ a grandfather, also എ
ന്റെ തന്ത മുത്തന്തമാരും MR.

മുത്തഛ്ശി, — ശ്ശി MR., — മ്മ a grandmother
കാട്ടിലേ മുത്തച്ചി prov. — പൎയ്യമല മുത്താച്ചി
KU. a Bhagavati. (see bel.)

മുത്തതു = മൂത്തതു f. i. മൂൎഖരായുള്ളവരിൽ മു. നീ CG.

മുത്തൻ an old man, f. മുത്തി. q. v.

മുത്താച്ചി No. 1. = മുത്തഛ്ശി. 2. (മു., തള്ള, വി
ത്തു) No. = നട്ട വിത്തു the dried up husk
of a bulb which has produced seed. 3. small
red pimples on the body of infants.

മുത്തം muttam T. M. (= മുത്തു?). A kiss, see
മുത്തുക.

മുത്തങ്ങ muttaṅṅa, old മൊത്തെങ്ങ MM.
(S. മുസ്തകം, T. മുത്തക്കാചു). A fragrant grass
with med. bulb, Cyperus rotundus, triceps. ക
ഴിമു. Cyp. pertenuis, അമ്മാമൻമു., ആൎയ്യമു.,
പേമു. Kyllingia monocephala.

മുത്തടി muttaḍi 1. The Triacanthus, a fish
with 3 horns. 2. = മുട്ടടി, മുൾത്തടി Bhr.

മുത്തമ്പി, മുസ്തമ്പി A wood resembling
ebony B.

മുത്തരം muttaram (S. mud + തരം). Joyful മു’
മായിട്ട് അസ്ഥികൾ തൻ മെയ്യിൽ ചാടി CG.
(when Siva ran).

മുത്തരി mutt-ari, Pearl-rice, teeth മു. പൊ
ങ്ങിന മുഗ്ദ്ധമുഖം CG.

മുത്താറി muttār̀i, Eleusine coracana.

മുത്താറിമണി a kind of measles.

മുത്താഴം muttāl̤am (മു 1.). Breakfast.

മുത്തി mutti 1. f. of മുത്തൻ (മുതു). An old
woman; a grandmother (Muckuwars, Il̤a-
vars). മു. കൾ ഇരുന്നേങ്ങി Anj. പുരെക്കൊരു
മു. prov. വലിയ മു. യമ്മ V1. a great-grand-
mother = മുതുമുത്തി. 2. T. loc. a kiss (മുത്തുക).

മുത്തിങ്ങൾ (മു 2). 3 months TP. മു. കഴിഞ്ഞു Pay.

[ 856 ]
മുത്തു muttu̥ 5. (Tdbh. of മുക്ത fr. മുതു). 1. A
pearl മുത്തിന്നു മുങ്ങുന്നേരം, മുത്തിന്നു കൊണ്ടു
ഉപ്പിന്നു വിറ്റു prov. — met. എന്റെ മുത്തേ! a
word of endearment to children, wife, husband
= ഓമനേ; thence N. pr. m., so മുത്താണ്ടി, മു
ത്തുവേലൻ Palg. 2. a kernel ആവണക്കുമു.
3. So. a kiss = മുത്തം.

മുത്തുക & മൊത്തുക (loc.) to kiss.

മുത്തണി adorned with pearls മു. മുലയാൾ Bhr.,
[KR.

മുത്തുകുളി V1. diving for pearls.

മുത്തുക്കുട a royal umbrella; so മുത്തുക്കുലകൾ
[Bhr.

മുത്തുക്കോൽ കൈമേൽ പിടിച്ചാൾ അമ്മ Anj.
a fine rod.

മുത്തുച്ചമ്പാവു a pearl-coloured rice.

മുത്തുത്താവടം a pearl necklace.

മുത്തുപടം cloth interwoven with pearls.

മുത്തുമണി a pearl-bead.

മുത്തുമാല a pearl-string.

മുത്തെൾ (എള്ളു) a. med. plant = കുടകപ്പാല V2.
water-cresses? മു. കഴഞ്ചു a. med. മുത്തിൾ
ശ്ലേഷ്മം കളഞ്ഞീടും GP 63.

മുത്തൈയ്യൻ Subrahmanya; N.pr. of Brah-
[mans.

മുത്രഫ Ar. mu’tarfe, Declaration, tax on mis-
cellaneous articles, houses, tools, etc. MR 279.
= കത്തിചില്ലറ vu.

മുൽ mul S. (mud). Joy. മുദാ, Instr. gladly, മുദ
ശ്രുക്കൾ KR. tears of joy.

മുദം id. അതിമുദം പൂണ്ടു, മുദങ്ങൾ ഭുജിക്ക KR.
pass. part. മുദിതം rejoiced മുദിതമതി, അതി
മുദിതനായി നടന്നു Mud.

മുദിരം muďiram S. A cloud.

മുദ്ഗരം, മുല്ഗരം S. = മുൾത്തടി A mace മു. കൊ
ണ്ടു താഡിച്ചു AR.

മുദ്ര mudra S. 1. A seal, signet കൊത്തിക്ക TR.,
മു. വെച്ച് ഒപ്പിട്ടു Mud., വസ്തുവകയിന്മേൽ കുമ്പ
ഞ്ഞിയുടെ മു. ഇട്ടു TR. sealed up. 2. a stamp,
mark, brand. മു. കൂടാതേ ഓടി ഗമിക്കിൽ Mud.
a passport. മു. ഇടുക, കുത്തുക to impress the
marks of Višṇu (ചക്രം, ശംഖു) ഭഗമുദ്ര etc. on
shoulder, arms & face. അടയാളമു. വെക്ക
VyM. മു. കുത്തുക to stamp a letter. 3. the
ear-ring of a Yōgi schoolmaster. പളുങ്കുമുദ്രിക

ഇടുക to become a Yōgi by putting on crystal
ear-rings V1.

മുദ്രക്കടലാസ്സു stamp-paper.

മുദ്രക്കാരൻ, മുദ്രശിപ്പായി TR. a peon with a belt
or badge.

മുദ്രപ്പറ MR. a stamped measure.

മുദ്രവാൾ a sword of office.

മുദ്രാങ്കിതം S. stamped, sealed.

മുദ്രാധാരണം S. bearing a sectarian mark
made with a hot iron.

മുദ്രാധാരികൾ പരദേശത്തുണ്ടു Anach.

മുദ്രാരാക്ഷസം S. the poem of Chāṇakya, Mud.

മുദ്രാസാധനം jud. a deed on stamp-paper.

മുദ്രിക S. a sealing ring അംഗുലീമു. Mud.;
sealed paper.

മുദ്രിതം S. sealed മുദ്രയാ മു’പത്രം Mud.

മുന muna 5. 1. (മുൻ). A sharp point (= അഗ്രം).
വജ്രത്തിൻ മുനകൂട മടങ്ങും KR. മുനയുള്ളകത്തി
a pointed knife. കണയും മുനയും hilt & point,
legislative & executive power, KU. (in T.
ഐമ്മുന living by sword, plough, pen, needle,
distaff). 2. sharpness. അവനു മു. smartness.
കേടറ്റ കണ്മു. കാണ്കയാൽ CG. before his un-
erring sight. തമ്പുരാൻ തൃക്കണ്മുന കൊണ്ടു ക
ല്പിച്ചു PT. (= കടാക്ഷം). കണ്മണിമുനകളാൽ അ
മ്പുകൾ എന്നു തോന്നും KR. 3. a promontory.
മുനക്കരു So. an engraving tool.

മുനമ്പു 1. a headland = മുന 3. 2. tip, കുല മുന
മ്പു ചെത്തി കത്തികൊണ്ടു കുത്തുക No. vu.
the head of the spadix of a cocoanut-palm.
3. N. pr.

മുനക്ക (T. മുനയുക) to go before, ശംഖുകൾ
ചിഹ്നങ്ങൾ വമ്പിൽ മുനന്നു തുടങ്ങി, കയ്യി
ലേ ആയുധം നേരേ മുനന്നു CG. went forth.

മുനി muni S. (മുൻ). 1. Going before, excited.
2. a Rishi, saint or sage. [Palg. according to
popular belief of titanic size, making nightly
rounds = ഗുളികൻ in the No.? ഇതിൽ മുനിയു
ടെ നടപ്പാണ്; മുനീശ്വരൻ, മുനിത്തമ്പുരാൻ]. —

മുനിപ്പെരുമാൾ RS. Parašurāma.

മുനിക്കോട്ടം & — ക്കോടം (2) Palg. a fenced in
image of a Muni.

[ 857 ]
മുനിഞാന്നു (1) the day before yesterday & മു
നിഞ്ഞാന്നിന്നാൾ Bhr.

മുനിയുക T. aM. C. Tu. to abhor (the world), to
be entranced, look sullen (den. fr. മുനി 2.).
മാമുനിവർ RC. Rishis, മുനിവൻ Brhmd.

VN. തൻമുനിവുള്ളിൽ അഴിഞ്ഞു RC. silent anger.

മുനിവൃക്ഷം S. = അഗസ്തി 3.

മുനീന്ദ്രൻ, മുനീശ്വരൻ S. a great sage.

മുനിഷി Ar. munšī, A secretary; “Moonshee,”
teacher of language മുനിശി TR. തലൂക്കിലേ
മുൻഷി MR.

മുനിസി or മുനിസിഫ് Ar. munṣif, A
judge, “Moonsif,” district judge (of Talook
in Mal., of Zillah in Trav.).

മുൻ muǹ 5. (VN. of മു. 1.), vu. മിൻ. 1. Priority
in space and time, Loc. മുന്നിൽ (see below).
2. adj. first, former, മുങ്കാലം. 3. before ൧൪൦൦൦
രാക്ഷസരെ മുങ്കൊന്നാൻ ഒരുത്തനായി KR. മു
ന്നും പിന്നും vu.

മുൻകരം 1. the fore-arm മുങ്കരബലം RC. 2. for-
[mer taxes.

മുൻകാൽ the fore-leg; shin.

മുൻകാഴ്ച pre-conception, & മുൽകാ —.

മുങ്കുട്ടി No. the first-born child = കടിഞ്ഞൂൽ.

മുങ്കുറി a type (Christ) = മുന്നടയാളം.

മുൻകൂറു money paid in advance.

മുൻകൈ fore-arm, മു. കുത്തിച്ചതെച്ചു Bhg.
[hand.

മുൻകൈസ്ഥാനം KU. a privilege.

മുൻകോപം quick & short anger.

മുങ്കോപി given to anger.

മുൻചൊൽ a former saying. — മുഞ്ചൊന്ന വേ
ദാന്തപ്പൊരുൾ Tatw. aforesaid.

മുന്തല a forepiece മു. തുളെച്ചു (of rafters). ഇ
തിന്നു മു. നേരിയോട്ടു സ്വരൂപം KU. pre-
eminent. — No. also = മുതു — opp. ഇളന്തല.

മുന്തളി 1. = മുന്നിൽതളി sprinkling f. i. before
Tāmūri & the Cochi-Rāja when they go
to a temple. 2. = ഇടത്തളി the first sprink-
ling of a house after a death (7th or 9th
day, also ഒന്നാം തളി).

മുന്തി So. T. the edge, skirt of a cloth = മടിക്കു
ത്തു as മുന്തി അഴിച്ചപഹരിക്കുന്നവർ VyM.
a cutpurse, മു. യറുക്കുന്നവൻ B. — മുന്തിഭേദ
പ്പെടുത്തി ഉടുക്കുന്നു the foreskirt.

മുന്തിരി T. M. 1. a vine മുന്തിരിങ്ങാലത or —
വള്ളി KR. also grape മു. ങ്ങാപ്പഴം GP 74.,
— ായ്പഴം SiPu. (S. ദ്രാക്ഷ). 2. മുന്തിരിക
1/320 അരക്കാണിയുടെ കാൽ vu. No.; കീഴ്മു.
= 21 ഇമ്മി = ¼ കീഴ്ക്കാണി. — മേൽമു. = ¼ കാ
ണി = 1/320 CS.

മുന്തുക aM. to overtake മുന്തിവരും പിഴതീൎത്ത
രുൾ Pay. മുന്തി നടക്ക, പടെക്കന്നിട്ടു മു
ന്തിപ്പുറപ്പെട്ടു Mpl. went forward, ദശമുന്തി
protruded. മാറിന്നും മുളത്തിലും മു’ം TP.
reaches farther than. — മുന്തിയതു previous.
മുന്തിയൻ a Paradēvata.

മുന്നം = മുൻ as മു. ഞാൻ പറഞ്ഞതു, മു. ചൊന്ന
മരുന്നു a. med. അരികൾ പുരം വളയുമതിൽ
മുന്നം Mud. before (temp.).

മുന്നമേ before. ഉദിക്കുന്നതിന്മു’മേ പോയി
Mud. ഉദിക്കുന്ന മു. Bhg. അവൻ വാഴും
മു. യുള്ള രാജാക്കൾ KU. മു. യുള്ള നിറം
പോകയില്ല Bhg. the original colour. മു
പ്പോലേ PatR.; so മുന്നത്തേ vu.

മുന്നമ്മുന്നക്കാർ No. vu. those who go for
the 1st time to a festival.

മുന്നട going before — സുഖമേ മുന്നടന്നു പൌ
രന്മാർ KR. മു’ന്നതു former transactions. —
മുനിജനത്തിനെ മുന്നടത്തിയും കൊണ്ടു KR.
giving precedence. അന്യായക്കാരനെ മു’ത്തി
ഈ വ്യവഹാരം നടത്തിക്കുന്നു MR. put for-
ward, used as stalking-horse.

മുന്നടയാളം So. a type (Christ) = മുങ്കുറി.

മുന്നണി the van of an army മുമ്പട.

മുന്നരങ്ങു a prelude, prologue, overture.

മുന്നർ the forepart of animals, opp. വയ്യർ.

മുന്നറിവു foreknowledge.

മുന്നൽ (& തിരുമു —) presence കൺ മു’ലാമാറു
കാണായി CG. just before his eyes. മു. ന
ടന്നു കൊണ്ടാർ, വായും പിളൎന്നങ്ങു മു. ചെ
ല്ലും CG. forwards.

മുന്നാരം Ar., A turret, see മിന്നാരം, മ —.

(മു 2): മുന്നാൾ 1. three days; the 3rd asterism
from that of the nativity, astrol. 2. (മുൻ)
the principal, president. 3. മുന്നാളിൽ in
former days.

[ 858 ]
മുന്നാഴി the daily allowances of 3 Nāl̤i അരി
or നെല്ലു; pay, മു. തോഴി RC. paid atten-
dants, ആൾക്കു മുന്നാഴിച്ച അരിഅളക്ക, മുന്നാ
ഴിക്കാർ നായന്മാർ TP.

മുന്നായ്മക്കാർ hirelings KU.

(മുൻ): മുന്നി = മുനമ്പു a cape, headland.

മുന്നിക്ക so to incite, guide (elephants).

മുന്നിടുക to go forward, towards അതിനെ മു’ട്ടു
നടന്നു (opp. പിന്നിടു), ഐമ്പാടി മു. പോ
വതിനായി CG. മു’ട്ടു മാധവൻ നിന്നതു കാ
രണം Bhr. in defensive posture.

മുന്നിന്നു 1. standing before, defending. 2. = മു
ന്നിൽനിന്നു as എന്റെ മു. before me.

മുന്നരിപ്പു former balance.

മുന്നിയമിക്ക to predestinate (Christ).

മുന്നിൎണ്ണയം predetermination (Christ).

മുന്നിറുത്തുക to place before. തന്നെ മു’ത്തി RC.
ദേവനെ മുന്നൃത്തി KU. അന്നടക്കം അന
ന്തരവരെയും മു’ത്തി (doc.) produced as
parties to the transaction.

മുന്നില precedence; a petty office in a hamlet.

മുന്നിലക്കാരർ VCh. Bhr. soldiers of fore-
rank; petty officers. So.

മുന്നിൽ before (loc.) മു’ലും പിന്നിലും നടകൊ
ണ്ടു KR. മുന്നിൽനില്ക്ക Sk. to withstand. മു
ന്നിൽത്തളി KU. — (temporal) അഛ്ശന്റെ
മു’ലിട്ടു നിന്നെ യമപുരത്തിന്നയക്കും Bhr.
മു. വേണ്ടുന്നതു പിന്നേയായി പോയി KR.
മു’ലേക്കാൾ VetC.

(മു 2): മുന്നൂറു 300.

മുന്നൂറൻ, മുന്നൂറ്റൻ N. pr. a caste, Vēlaǹ or
Pāṇaǹ — മുന്നൂറ്റുകാർ (Coch.) Latin Christ-
ians from slave-castes, opp. അറുപത്തുനാ
ലുകാർ Nāyar Christians, (see അഞ്ഞൂറ്റു
കാർ എഴുനൂറ്റന്മാർ).

മുന്നൂൽ കൂട്ടുക to twist three threads together.

(മുൻ): മുന്നേ before (temp.) ഊക്കുന്നതിന്മു Bhr.
മു. പ്പോലേ CG. മുന്നേക്കാൾ VetC.

മുന്നേയവൻ the former & മുന്നേവൻ, — വൾ
Bhg. മുന്നേവർ പോനവഴിയെ ഇവനെ
ഞാൻ നടത്തുവിതു RC. ancestors etc. (= I
will kill him).

മുന്നേതിൽ ഏറ്റം CG. more than before. അ
തിൽ മുന്നേതിന്നു Mud.

മുന്നോക്കം forwards. തേരതു മു. ഓടിച്ചാൻ Bhr.
drove on; so തേരു മുന്നോക്കി നടത്തുക KR.
തുള്ളിനാൻ മു’ക്കിപ്പുള്ളിമാനും BR. — also മു
ന്നോക്കിൽ ചെന്നു Hor.

മുന്നോട്ടു (പട്ടു) id. നാം മു. പുറപ്പെട്ടു പോയി TR.
pressed forward. ശിപ്പായ്കൾ മു. ചെന്നു TP.
attacked.

മുമ്പട the van of an army, van-guard V1.

മുമ്പൻ the foremost, principal. അസ്ത്രശസ്ത്രത്തി
ന്നു മു. ആക Brhmd. the best warrior.

മുമ്പല്ലു the fore-teeth; fangs.

മുമ്പാക to be first — മുമ്പാകേ in presence of
(കൊമ്പന്റെ മു. വമ്പന്റെ പിമ്പാകേ prov.
രാജാ മു. പ്പറഞ്ഞു TR.; also written തിരു
മുംഭാഗേ V2.) — മുമ്പായി = മുതലായി, മുഖാ
ന്തരം, (ഓല മു. കാൎയ്യം നടത്തുക through
writing) — മുമ്പായ = മുതലായ etc. (വഞ്ചനം
മു. ശീലക്കേടു CG. ജംഭാരി മുമ്പാം നിലിമ്പർ
Sah. രാവണൻ മുമ്പായുള്ള രാക്ഷസർ AR.).
മുമ്പായ വാക്കു former (rare).

മുമ്പാണി No. vu. = നുമ്പാണി 574.

മുമ്പിടുക 1. to put forward. മു’ട്ട കാൽ പിന്നോ
ക്കി വാങ്ങുക V1. to retrace one’s steps.
2. to go first അവൻ അതിൽ മു’ട്ടു took the
lead.

മുമ്പിനാൽ formerly മു. കറാർ ചെയ്യുമ്പോൾ TR.

മുമ്പിന്നായിട്ടു before & after മു.ം സമകാലത്തി
ലും VyM.

മുമ്പിൽ in front; first നീ മു. നീ മു. എന്നു തങ്ങ
ളിൽ CG. ഞാൻ മു. ഞാൻ മു. CG. let me be
the first. മു. ഞാൻ മു. ഞാൻ എന്നു പുറപ്പെട്ടു
KR. each strove to be the first.

മുമ്പിലേ former (ഇന്നു തൊട്ടു ൨൫ ആമതാം
മു. ജന്മം SiPu. മു’ലേ പൎവ്വം Bhr. the first
chapter). പിന്നാലേ വന്നവർ മു. പോയി
നാർ Bhr.

മുമ്പിഴ a former sin മു. നിരൂപിച്ചിട്ടു ഇപ്പിഴ
ചൊല്ലിക്കൊല്ലും KR.

മുമ്പു 1. the front, presence തിരുമുമ്പിൽ. 2. the
foremost place കണ്ണിന്നും കൈക്കും മു. നിങ്ങ

[ 859 ]
ൾ്ക്കിരിക്കട്ടേ KU. precedence. പൂജെക്കു മു.
എനിക്കത്രേ Bhr. the first claim. മാരണ
ത്തിന്നു മുമ്പുള്ളവർ പറയർ the most able
sorcerers. സൃഷ്ടിക്കു മു.ം പിമ്പും മദ്ധ്യവും
ബ്രഹ്മം തന്നേ Bhg. മു. പിറകു തന്നു advanced
money. മു. മറിയുക to turn head foremost
heels over head. — temp. വേദസമ്മിതമാ
യ്മുൻപുള്ള ശ്രീരാമായണം AR. the former R.
3. resolution. കപടത്തിന്നു മു. തഴപ്പിച്ചു
KumK. began to cheat.

മുമ്പുന്നു (= ൽനിന്നു) in presence of നിന്നുടെ മു.
ജീവൻ കളവാൻ SG.

മുമ്പുറം the forepart, front.

മുമ്പേ 1. before (loc), മു. ഓടുന്നവൻ a fore-
runner. 2. (temp.) അവനെകാൾ മുമ്പേ
പുറപ്പെട്ടു vu. വെക്കുന്നതിന്റെ മു., കല്പന
വരുന്നതിന്മു. വിട്ടു TR. വീഴും മുമ്പേ prov.
ഉദിക്കുമ്മു., ആണു പോമ്മു. Bhr. യാത്രയാകുമ്മു.
TR. before you leave. —ഇതിന്റേ ൪ ദിവ
സം മു., മരിക്കുന്നതിന്നു ൫ ദിവസം മു. MR.
സന്ധ്യെക്കു ൩꠱ നാഴിക മു. കുളിച്ചു SiPu.
ഇപ്പോൾ ൨൦ കൊല്ലം മു. തുടങ്ങി MR. for
the last 20 years. സാക്ഷാൽ ശ്രീനാരായ
ണൻ താനല്ലോ മു. പിന്നേ Brhmd. (of Rāma)
was before & afterwards N. — മുമ്പേ മുമ്പേ
vu. = പണ്ടുപണ്ടേ.

മുമ്പെടുക to go foremost, advance മാരുതി മു’
വോളം RC. to step forth (& മുല്പെ —).

മുമ്പോക്കം വരിക jud. to come in front of a
person. opp. പിമ്പോക്കം. (പക്കം).

മുമ്പോട്ടു (പട്ടു) forwards മു. പോവാൻ TR. നാ
ലഞ്ചു കാലടി മു. ചെന്നു SiPu.

മുൻഭാഗം, see മുമ്പാക & മുൽഭാഗം.

മുൻവിചാരം forethought.

മുൻവില the first price മു. പൊൻ വില prov.

മുനിസിപ്പാൽ E. municipal.

മുപ്തി Ar. mufti, An expounder of law, officer
of justice മുപ്തി സദ്രമീൻ MR.

(മു 2) മുപ്പതു 30. മുപ്പതറുക്കോടി KR. 360 Mill.
monkeys. മുപ്പതിനായിരം 30000 Nāyars, arch-
ers, secondary to the പതിനായിരം, as താണ
കിരിയം, അസുരജന്മം KU. — മുപ്പത്താറായിരം

the 36000 Brahmans, ൧൪ ഗോത്രത്തിൽ who
performed Kšatriya duties in Kēraḷa, under
12 heads (first ഇടപ്പള്ളി നമ്പിയാതിരി) in 14
കഴകം (or 4 കഴകം, 10 ഗ്രാമം), enjoying the
usufruction of the land (രാജാംശനീർ). മുപ്പ
ത്താറായിരത്തിലുള്ളവർ രാജ്യം രക്ഷിച്ചു KU. —

മുപ്പത്തൈവർ the 35 tutelar deities of No. Mal.

മുപ്പല്ലി a trident, fork; a certain lizard.

മുപ്പഴം an aggregate of plantains, mangoes &
jack-fruits.

മുപ്പറ three measures മു. ക്കൊട്ട; a certain
amount of rent, 3 from 10, മൂന്നു പറപ്പാട്ടം.

മുപ്പാർ the 3 worlds മൂവുലകു; മു’രേ വെല്ലുവാൻ
CG. മുരിടത്തിൽ KU.

മുപ്പിരി three twists, threefold മു. ക്കയറു prov.
[മു. ക്കാരൻ.

denV. മുപ്പിരിക്ക cooking for two others. —
മു’ച്ചിച്ചോതി prov.

മുപ്പുരം 1. = ത്രിപുരം, hence മുപ്പുരവൈരി AR.,
മുപ്പുരാരാതി Bhg. Siva. 2. a grove; a
burial ground of slaves.

മുപ്പൂ yielding 3 crops (689).

മുമുക്ഷു mumukšu S. (desid. of മുച്). Longing
for liberation (മുക്തി). — മു.ത്വം ഇങ്ങനേ VivR.
the state of such; also മുമുക്ഷ, f. i. മുമുക്ഷകളാ
യ ആത്മാക്കൾ.

മുമൂൎഷ mumūrša S. (desid. of മൃ). Desire to die.

(മു 2) മുമ്മടങ്ങു threefold.

മുമ്മാ 3/20; മുമ്മാമുക്കാണി 3/16 (= മുണ്ടാണി B.).

മുമ്മാല & മുമ്മാൽ V1. (മുൻ?) evening, twilight.

മുമ്മാസം three months, Bhg.

മുമ്മി a fraction = 3 ഇമ്മി.

മുമ്മുടി the Pope’s tiara, Christ.

മുമ്മുന three-pointed മു. യായിട്ടുള്ള ശൂലം CG.

മുമ്മുല a cow with three teats; a royal income
with ഐമുല KU.

മുമ്മൂന്നു 3X3; by threes.

മുമ്മൂൎത്തി = ത്രിമൂൎത്തി.

മുയൽ muyal T. M. (Tu. muyera, Te. nosalu,
C. mola fr. T. മുയൽ activity). A hare, rabbit,
esp. Lepus nigricollis കൊമ്പുള്ള മു., ചൂട്ട കണ്ട
മു. prov., മുയൽ ഇളക്കുക, ആട്ടുക. മുയൽചോര
യുടെ വൎണ്ണം വന്നാൽ Nid. reddish.

[ 860 ]
മുയൽചെവി & മു.യൻ (so ഒരു ചെവി), a
Ludwigia or Cacalia sonchifolia (similar
മാൻചെവി), ശശകൎണ്ണി S. a lettuce, Fra Paol.

മുയൽപ്പുൽ Agrostis linearis.

മുയൽ വലിപ്പു, മുയൽകണ്ട വലിപ്പു V1. or മുയലി
a dangerous kind of fits, epilepsy, attack
of gout.

മുയിങ്ങു No. vu. = മുഷിങ്ങു, മുഴുങ്ങു. (തീയമുയിങ്ങു
(abuse) Offensive smell of body; മലയാള മു. =
സ്വഭാവം).

മുയ്യ B. loc. = മൂശ.

മുയ്യു = മുഴു 2.

മുര mura S. Myrrh = കുറുകുലു V1. (മുറൾ).

മുരം muram 5. (= മുറുമുറ, മുഴ). Roughness, rugged
nature? മു. കൊൾ വിദ്യാധരർ, മു. മുഴങ്കഴൽ, മു.
കിളർ കപികൾകോൻ RC. — മുന്നൂറു മുരന്തീയ
രും, മുരങ്കള large & strong (song); No. മുരം
നടത്തം, (— ക്കാരൻ) quick & much, so with
കളി, ചിരി, കരച്ചൽ പേടി = വളരേ.

മുരത്തകാള a huge bullock.

മുരങ്കല്ലു very strong ground.

മുരങ്കളവു a daring lie; cock & bull-story.

മുരങ്കള്ളൻ a thorough thief.

മുരന്നെല്ലിക്ക = മുതുനെല്ലിക്ക prov.

മുരം വിടക്കു very bad, worse.

മുരം ശാഠ്യം intense obstinacy.

മുരാൾ? (എത്രയും മുറാൾ Arb. very stupid) read
[മുട്ടാൾ?

മുരചു murašu̥ S. മുരജം, A small drum, often
with തിത്തി 452.

മുരട vu. see മുരുട.

മുരടു muraḍu̥ (T. C. Te. Tu. knotty, knobby).
1. The stump, root, foot of a tree കാരമുരട്ടു ചീര
മുളെക്കയില്ല, കൊമ്പു തോറും നനെക്കേണ്ട മുര
ട്ടു നനച്ചാൽ മതി prov. തൈയിന്റെ മുരട്ടു കു
ഴിച്ചു MR. — മു.ം നടുവും തലയും വെവ്വേറെ ചു
റ്റിയളക്ക CS. (timber). മുരട്ടുവണ്ണം opp. തല
വണ്ണം TR. — മുരടറ്റു വീഴും Brhmd. 2. the foot
(= അടി, ചുവടു). ചക്കിന്റെ മുരട്ടേ കുട്ടന്റെ
ചേൽ prov. കെട്ടുകുറ്റി മുരട്ടു or മുരട്ടിൽ No.
(of a peg to tie cattle to). ഇരുവിരൽ കാൽ
മു. a. med. അവൻ തൃക്കാൽ മുരട്ടു വന്നു വൎത്ത
മാനം ഉണൎത്തിക്കും TR.

മുരടൻ 1. knotty. ചെവി മു. V1. with rugged
hanging ears 387. 2. stubborn, saucy,
refractory. — മുരടത്വം B.

മുരടുക to be knotty, (to shrivel up B.) ഒക്ക മു
രടിക്കിടക്കുന്നു Bhr. (description of a leper;
see മുരുടി).

മുരണമരം knotty wood; മുരണക്കുറ്റി, — മുട്ടി.
മുരണൻ stubborn.

മുരൺ T. aM. fight, strength വടക്കോ മുര
ണോടു കാപ്പാൻ (defend) ചെമ്മേ മുപ്പതി
നായിരം RC. മു. ചേൎന്തിനിയ ചെഴും കണ
ങ്കുഴൽ RC.

മുരൺകിളർ excellent (വാണങ്ങൾ കനകം
[RC.)

മുരയുക murayuɤa B. To be weary, harassed.
മുരയിക്ക to tease (fr. മുറ?).

മുരരിപു, മുരവൈരി, മുരാരി S. Višṇu, as
destroyer of a demon Mura.

മുരാരിനാടകം N. pr. a drama played by Chā-
kyār in temples. Its author മുരാരികവി
is most venerated, (see bel.)

മുരൽ mural T. M (sound T.). A tube, spout,
മു’ലിൽ കൂടി വരും ജലം Coch.

മുരൽമീൻ the needle-fish T. V1.

മുരവു B. Boundary (= മുറ?).

മുരളുക muraḷuɤa (T. മുരൽ, Te. C. mora = മു
റ & മുഴങ്ങു). 1. To hum, grunt, growl. മുരൾ
അനക്ക to hem. അളിവൃന്ദം മുരളുന്ന ഘോഷം
KumK. വണ്ടുകൾ കൊണ്ടാടി മുരണ്ടു Bhr. buzzed.
ചൊക്കൻ മുരണ്ടു കുരെക്കും TP. dog to howl,
snarl. പടങ്ങൾ കൂപ്പി മുരളും വിരിതും കേട്ടരുൾ
മന്ന RC. 2. to shrivel, decay (= മുരടുക).

VN. മുരൾ്ച (of 1. 2.).

മുരളി S. a flute, pipe കളമു. യും വിളിച്ചു KR.,
[മു. യൂത്തു B.

മുരൾ muraḷ Buchanania latifolia. = പ്രിയാളു
S.; also മുറൾ.

മുരാരി N. pr. m. 1. = മുരരിപു. 2. മു. കവിക്കുതുല്യ
നായിട്ടു മറ്റൊരു കവി ഇല്ല എന്നു ലോകപ്രസി
ദ്ധം the author of the Murāri Nāṭaka. (see ab.)

മുരി muri V1. = മുരു q. v.; = മുരുപ്പു Moss.

മുരിക്കു murikku̥ T. M. (& — രു —). Erythrina
Indica, also ഉന്നമു. used as prop for pepper-
vines, worthless as timber മു. ഉരിക്കാം, മുരി

[ 861 ]
ക്കോളം തടിച്ചിട്ടും ഉലക്കയോളം കാതൽ ഇല്ല
prov. അവൻ ഒരു മു. പോലേ vu. (weak). മു
രിക്കിന്തോൽ ഇടിച്ചു പിഴിഞ്ഞ നീർ a. med.
മു’ൻ പൂ പോലേ മണമില്ലാത്തവൻ vu. GP 66.
തനിച്ചെഴുന്തൊരു മു. പൂത്തു ധരണിക്കു കാന്തി
വിളയും തരം RC. so a wounded hero. — Kinds:
ചെമ്മു —, കരുമു. KR 4., പുന — (= പ്ലാശു), മു
ൾ — Erythr. fulgens, വെണ്മുരിക്കു.

മുരിക്കഞ്ചേരിനായർ N. pr. a fief under Cōlat-
tiri, holding the southern കാരിഷം.

മുരിങ്ങ muriṅṅa T. M. Hyperanthera morin-
ga, Indian horse-radish (ശിഗ്രു s.; മു. ക്കുരുന്നും
MM. GP 63., മു. പ്പൂ GP 66. — Kinds: ചെമ്മു —,
പുന — (or മല —, കാട്ടു — ) Hedysarum sen-
noides, പുനൽ — Indigofera arcuata.

മുരിങ്ങനാടു (or — റി —) the 17th district of
Kēraḷa KU.

മുരു muru (T. Te. tender, fine or മുരം rugged).
An oyster, മുരിക V1., മുരുങ്ങ MC. B. (= ആളി).
മുരുതോടു an oyster shell.

മുരുകെട്ടുക, പിടിക്ക adhering of oysters,
barnacles, etc. to rocks, timber, vessels
(foul bottom).

മുരുകൻ (T. younger son), Subrahmaṇya Sk. —
N. pr. m. of Nāyars മു., മുരുകാണ്ടി, മുരു
കേലൻ of Il̤avars.

മുരുചി perh. The gall-bladder ശശപിത്തവും
മു. യും കൂടേ കഴുതമൂത്രത്തിൽ അരെച്ചു Tantr.

മുരുട muruḍa (T. drum). A drinking vessel of
Sanyāsis, കമണ്ഡലു S., & in general use.

മുരുടുക muruḍuɤa 1. കുഷ്ഠംകൊണ്ട് ഒക്ക മുരു
ടിക്കിടക്കുന്നു = മുരടി. 2. മുരുടിപ്പറിക്ക to
pluck by twisting, as cocoanuts (C. Te. mu-
ruču, to wrench fr. മുറുക).

മുരുണ്ടുക No. = മുരുടുക 2 f. i. തേങ്ങ മു., also
മുരുണ്ടിക്കെട്ടുക (ചുറെക്ക 1, 374).

മുരുത്തു muruttu̥ B. The back-bone; bark of
some trees മുരുത്തോൻ നാർ fibres made into
pack-thread.

മുരുപ്പു muruppu (മുരു, മുരം). Uneven touch;
moss, the inner side of skin or leather. മുരിപ്പു
ചീമ്പുക V2. to pare leather. മുഖക്കുരു മു. V2.
marked with pox.

മുരുവൻ — No., മുരോൻ — Er̀., മുരമ്പൻഅടക്ക
Palg. a betel-nut in its 5th stage of growth
(അരിയടക്ക So.).

മുരുളുക (loc.) = മുരളുക: വണ്ടു മുരുണ്ടു SiPu.
വണ്ടത്താന്മാർ മുരുളും KR.; നായ് മു No. vu.
to snarl.

മുറ mur̀a 5. (മുറു). 1. What is binding, law,
custom, duty മറയും മുറയും = വേദശാസ്ത്രങ്ങളും;
also turn മാസത്തിൽ ഒരു മുറ ഭക്ഷണമായി
KR. (in tapas). മുറമുറയേ by turn. കോടത്തി
മുറ എനിക്കറിഞ്ഞു കൂടാ jud. the ways of a
court. മുറപോലേ വിസ്തരിക്കുന്നില്ല duly. മൂന്നാം
മുറ മഹാരാജാവു Coch. the third prince.
2. customary lamentation, wailing (see മുരളു
ക). പുലൎച്ചമുറ, മോന്തിമുറ (IIl̤avars) bewailing
a dead person daily at dawn & sunset till
ചാവടിയന്തരം & after it at dawn only
(formerly for 1 year, now for 5 — 7 months).
പുലമുറ slave Pulayars bewailing the death
of their masters. മുറ തുടങ്ങിനാൾ Bhr. അല
യും മുറയും vu. സീതയേ മുറകൾ വിളിക്കവേ
കട്ടു KR. മാമുറ എഴ, മുറ കോലിനാൾ RC. മുറ
കരച്ചൽ shrieks, മുറ ഇടുക to wail, complain,
find fault.

മുറക്കാരൻ So. m., — രി f. a relation; having
a turn of duty.

മുറകേടു irregularity, impropriety, disorder.

മുറജപം a costly ceremony in Trav. celebrat-
ed every 6th year, with fasting during 41
or 56 days, reciting the Vedas whilst stand-
ing in water.

മുറപ്പാടു V1. wailing.

മുറമ V1. custom T.

മുറമുറണ = മുരൾ or മുറൾ.

മുറമുറയായി 1. in regular order. 2. മു. ചമ
ഞ്ഞു, മുറാമു. തുടങ്ങി നാരിമാർ Bhr. bitter
lamentation.

മുറയോത്തു songs of the Pāṇḍavas, as sung by
Vēlaǹ, Kaṇišaǹ, etc.

മുറവിളി lamentation ഇത്ഥം മു. കേട്ടു PT. ജന
പദേശന്മാർ മുറവിളിക്കയും KR. മു. കൂട്ടുക.
മുറവിളിച്ചയ്യോ പാപമേ Mud.

[ 862 ]
മുറം mur̀am T. M. C. 1. A fan or winnow to
sift grain (തൂറ്റുക), used as basket, (പഴയ മുറ
ത്തിന്നു ചാണകം prov.), hence: 2. a measure
ഒരു മു. കിഴങ്ങു vu., മു. കോരിപ്പൊന്നു തരും,
മു. നിറച്ചപ്പം TP. തന്റെ ഒരു മു. വെച്ചിട്ടു ആ
രാന്റെ അരമു. പറയരുതു prov. 3. a method
of counteracting sorcery.

മുറച്ചെവിയൻ an elephant (huntg.).

മുറൾ mur̀aḷ, a perfume മുര S. = മൂറു Myrrh മ
രത്തിൻ പശമുറളും PP.

മുറണ്ടു & തടിമുറണ്ടു B. = മുരടത്വം.

മുറാൾ Arb. stupid (see under മുരം).

മുറി mur̀i 5. (മുറു C. Te. Tu. to break = നുറു).
1. A fragment, (മുറിയും തറിയും 434 prov.),
slice ആണ്മു. പെണ്മു. halves of cocoa-nut;
a piece or കുത്തു of cloth (18 മുഴം by 2½); a
room, chamber മൂന്നു മുറി വാണിഭപ്പീടിക MR.
apartment; a parish, hamlet (part. of പ്രവൃ
ത്തി Trav.; N. മണ്ടപത്തിൻ വാതുക്കൽ, N. പാ
ൎവ്വത്യം, N. മുറി, N. എടത്തു ഇന്നാർ Trav.). — 1 മു
റിക്കു പറ്റിയ, 1 മുറിപ്പെട്ടതെങ്ങു; 5 മുറിയായാൽ
പീറ്റ No. (see മുറിപ്പാടു). 2. a wound പൊ
റുക്കുന്ന, മരിപ്പാന്തക്ക, കഠിനമായ മുറികൾ ചെ
യ്തു, ഉണ്ടാക്കി, ഏല്പിച്ചു, അകപ്പെടുവിച്ചു TR.
൬ ആൾക്കും മുറി ഏറ്റിട്ടുണ്ടു MR. മു. കെട്ടുക,
ഉണങ്ങുക TP. 3. T. M. a note, bond (= പ്ര
മാണം, ഇണക്കു) a receipt. വ്യാജമായൊരു മു
റി എഴുതിച്ചു Mud. (പണി 4, 603). മു. കുത്തിപ്പി
രിക Anach. to divide family property by
formally cutting the original deed. കൈമു.
എഴുതി etc.

മുറികൂട്ടുക (2) to unite the lips of a wound,
hence:

മുറികൂട്ടി Hedyotis auricularia, Rh. the
leaves much used for wounds, a. med.

മുറിക്കതിർ (1) (a half-grown ear of corn) 30,
നിറകതിർ 20, പഴം തട്ടിയാൽ 10 prov.

മുറിക്കത്തി (1) a broken knife.

മുറിക്കാരൻ So. (1) a villager.

മുറിക്കൈത്തോൽ (1. 2) a defensive armour for
the arm V1.

മുറിക്കൊള്ളി (1) No. a brand = കത്തിച്ചു ശേഷി
[ച്ചതു.

മുറിത്തടി (1) a log.

മുറിത്തട്ടു the choir of a church V1.

മുറിത്തോണി a boat’s half.

മുറിപ്പട്ടിണി (1) scarcity of food മു. കിടക്ക.

മുറിപ്പാടു (1) a measure of 4 കോൽ or 2 ആ
നക്കോൽ f. i. വരുണനെ മൂന്നു മു. വാങ്ങിച്ചു
Brhmd. ഒരു മുറിപ്പാടെടുത്ത തെങ്ങു No. =
മുറിപ്പെട്ടതു q. v. — (2) a wound മു’ട്ടിൽ വെ
ച്ചു MC. — (3) മുറിപാടു V1. conclusion of a
bargain, transaction കാൎയ്യത്തിന്നു മു. വന്നു.

മുറിപ്പാട്ടു half a song, opp. മുഴുവൻ പാ. prov.

മുറിപ്പെട്ടതു (1) stage of a palm-tree's growth,
beyond ഒറ്റ കാച്ചതു.

CV. മുറുപെടുത്തിളയ വേന്തൻ RC. (2) to
[wound.

മുറിമൂക്കൻ (1) having the nose cut off; half-
nosed, prov.

മുറിമൊഞ്ചൻ (1) quickly angry B.

മുറിയകം (1) an apartment, chamber.

മുറിയിടുക (1) to cut in pieces; (3) to cast lots.

മുറിരാജൻ (1) half a king പെരുമാളായ മു. Mpl.

മുറിവാക്കു (1) an insult, provocation B.

മുറിവൈദ്യൻ (1) half a doctor മു. ആളെ കൊ
ല്ലും മുറിയാചി (ഹാജി) ദീൻ കൊല്ലും prov.

മുറിക്ക mur̀ikka 5. (മുറി) 1. To break വില്ലു
UR.; to interrupt ഇട മുറിച്ച് ഓടി ran to stop
him. മുഖം മു. to affront. അറയും അമ്പലവും മു.
KU. to break into houses or treasuries. തങ്ങ
ളിൽ കൊള്ളക്കൊടുക്ക മു. KU. to break off,
discontinue. 2. to cut, wound എന്നെയും എയ്തു
മു’ച്ചു AR.; ഗളനാളം UR., നാവു മു. to cut off.
ബന്ധങ്ങൾ വേർ മു. CG. to cut down മരം; to
mince; to conquer V1. കട്ട മുറിക്ക No. to make
bricks. 3. to decide, settle വില മു’ച്ചു കൊടു
ക്ക; ഇത്ര പണത്തിന്നു മു’ച്ചു ഇണക്കു കൊടുത്തു;
൩ പണം പാട്ടത്തിന്നും ൯൪ പണം കാണത്തി
ന്നും കൂടി മു’ച്ചു MR. (doc.)

VN. I. മുറിച്ചൽ So. a breach. ഓരിടമു. ഇല്ലാ
തേ പനിക്ക Cann. without interruption;
affront.

മുറിച്ചുകുത്തുക So. to wreath, plat. മുറിച്ചുകുത്തി
any thing twisted (see മുറുക്ക).

CV. മുറുപ്പിക്ക to cause to cut down മരം MR.

[ 863 ]
മുറിയൻ cutting ഓലമു., കോന്തലമു. 315, തല
മു., മൂക്കുമു.; വായില്ലാപാറേ ചങ്ങലമുറിയാ!
chain-breaker! (praising the Kīl̤ūr god);
uncivil, a provoker. — മു. ശൎക്കര molasses
B. — മുറിയൻ loc. = മുറിക്കതിർ.

v. n. മുറിയുക 1. to break through, in pieces
കടുക്കൻ മുറിഞ്ഞിട്ടുള്ള കഷണങ്ങൾ vu. തുള്ളി
മുറിയാതേ മഴ പെയ്തു, ഇട മുറിയാതേ, മുറി
യാത പനി No. പനി അനേകം നാൾ മുറി
യാതേ ഇരിക്ക Nid. ഇടമുറിയാത്ത വാക്കു un-
interrupted. എല്ലു മുറിക പണിതാൽ, പുല്ലു
മുറിയ (നോക) ച്ചവിട്ടുക prov. തോൽ മുറിയ
പ്പാഞ്ഞു huntg. broke through the bush. മുറി
ക വരിക to come straight through. മുറിയ
ത്തിൽ ഒരു വഴി a short cut. കണ്ണീർ മു. to
burst forth. ബന്ധു മുറിഞ്ഞു പോം Mantr.
will be lost. 2. to be wounded വെടി
കൊണ്ടു മുറിഞ്ഞവർ, മു’ഞ്ഞു കിടന്ന ആളു
കൾ the wounded; കണു്ണു കരുകര (— രു
ത്തിട്ടു) മുറിഞ്ഞിട്ടെഴുതിക്കൂടാ No. (see-saw
feeling in the eyes); often impers. with 2
& 3 Dat. പള്ളെക്ക് അസാരം മു., ഒരു മാപ്പി
ള്ളെക്കു മു. യും ചെയ്തു TR. ആരെ അടിക്ക്
ആകുന്നു അവൎക്കു മുറിഞ്ഞതു MR. — fig. അ
വൎക്ക് അതിനാൽ വളരേ മു’ഞ്ഞു deeply hurt.
3. to be decided വില V2.; to curdle as
milk; to be scorched in frying B.

II. മുറിവു a breach; a wound നിന്നുടെ മു. പൊ
റായ്ക Bhr.

മുറു = മുരം, Rough, rugged in മുറുമുറ q. v.

മുറുകുക mur̀uɤuɤa 5. (= മുടു). 1. To be twisted,
coagulated, become stiff ചക്കര, എണ്ണ, മുറുകുന്നു
V1. പോർ മുറുകുമ്പോൾ Bhr. to grow hot. 2. to
be tight, കാളയെ കെട്ടീട്ടു കഴുത്തിൽ കയറു
മുറുകിപ്പോയി vu.; to be pressed അകം ഉരുകി
മുറുകിയൊരു രാക്ഷസൻ Mud. overpowered.
തന്നുള്ളിൽ ഉണ്ടൊന്നു സാക്ഷാൽ കിടന്നു മുറു
കുന്നു* Mud. = തിങ്ങിവിങ്ങി (impelling him). ക
ച്ചോടം മുറുകിപ്പോയി the bustle of a mart;
to hasten നന്നായി മു. അടല്ക്കു നാം RC.; to close
in battle N. നായരും ചേരൻ നായരുമായി
വെടിവെക്കുവാൻ ഭാവിച്ചു മുറുകിയാറേ TR.; to
be constipated B. *(al. മുറുകുന്നു 797.).

Inf. മുറുക 1. tightly. മു. പ്പിടിക്ക & മുറുക്കെന
prov. to hold fast. (ശവം) മു. ത്തഴുകിനാൻ
Bhr. KR. embraced firmly, affectionately.
2. quickly. നീ പോയി മുറുകെനവേ തിരി
ന്തു RC. മു. നടക്ക, കൊട്ടുക V1.

VN. I. മുറുകൽ 1. a twist കണ്ടുതാവു കൊടി മൂ
ക്കിൻ മു. Anj. 2. becoming tight, stiff;
quick = foll.

II. മുറുക്കം 1. tightness, എണ്ണ മു. കൊള്ളാം
(= കുറുക്കിയതു). കെട്ടിന്നു മു. ഉണ്ടു V1. is well
tied; closeness (= ഇറുക്കം) എലിക്കു മു. ചേ
രെക്കു വിളയാട്ടം prov. agony. 2. urgency,
rigour. മുറുക്കമുറുക്കമായിട്ടു TR. most urgent.
കോട്ടയത്തേ കല്പന മു’മായി നടത്തുക TR.
strictly.

III. മുറുക്കു 1. twining, twisting തോൽ കൊണ്ട്
അരമു. V1. a girdle; wreathing. മു’ക്കാണി
So. T. a lute’s pin. 2. writhing = മുറുക്കം
agony (എലിക്കു മുറുക്കു). മുറുക്കുപാമ്പു V1. &
മുറുക്കൻ a poisonous snake. 3. a twisted
cake. 4. So. eating betel, drinking മു.
പെട്ടി, — സഞ്ചി.

IV. മുറുക്കൽ No. writhing, spasms; difficulty
[in breathing.

v. a. മുറുക്കുക 1. To twist, twine കെട്ടു മുറു
ക്കുന്നേടം = മുറുക്കാണി, ഉപനാഹം S. പൂഞ്ചാ
യൽ എല്ലാം മു’ക്കി CG. പൂഞ്ചേല മു KU. to
wring out. 2. to tighten, pinion പാശം, ഉട
ഞ്ഞാൺ; കാഞ്ചിയെക്കൊണ്ടു പൂഞ്ചേല മു. CG.
മു’ക്കി or മുറുക്കക്കെട്ടുക to tie fast, കാച്ചുക
stiffly V1. മുള്ളു പിടിക്കിലും മു’ക്കെന പിടിക്കേ
ണം prov. യഷ്ടി തൻമദ്ധ്യേ മു’ക്കിക്കടിക്ക PT.
അലകടൽ ചിറ മുറുക്കി RC. bridged over.
3. to clench the hand fast മുട്ടിയെ മു’ക്കി RC.;
to shut the mouth വായ്മു’ക്കുണ്ണി Anj. വാമു’ക്കേ
ണം എൻ പൈതലേ CG. മുഖം മു’ക്കിനാൻ CC.
4. to press, urge മുറുക്കി കല്പന വന്നു strict.
തറതറകൾക്ക് ഒക്കയും മു’ക്കി ആളേ അയച്ചു
TR. for taxes. 5. v. n. to remain tight, firm
വിൽപ്പിടിയും മു’ന്നതില്ലേതുമേ AR. 6. = മുറുക്കു 4.

മുറുമുറുക്ക V1. (Onomat.). To murmur, മു’ത്തു.
മുറുമുറയായിരിക്ക to be rugged, hard, unpleas-
ant to the touch V1., as ശീല opp. മയം.

[ 864 ]
മുറുവേൽ mur̀uvēl aM. (വേൽ or ഏൽ?) T.
മുറുവൽ A tooth നിലാവിൻ നേർ മു. മിന്നവേ
ചിരിത്തു RC. ചാനകി തൂവും മുറുവേൽത്തെളി
നിലാവൊലി വിളങ്കപ്പോയി RC.

മുറ്റം muťťam T. M. (Tu. T. മുന്റിൽ fr. മുൻ).
A frontyard, the court before a house നടമു.
vu. മിറ്റം; also നിലാമു. q. v. മു’ത്തേ മുല്ലെക്കു
മണം ഇല്ല, മൂവർ കൂടിയാൽ മു. അടിക്കാ prov.
— also മുറ്റി (loc).

മുറ്റിമുറം B. a small winnow (T. മുറ്റിൽ).

മുറ്റു muťťu̥ T. M. 1. (മുറുക & മുടം). Thick,
close, impervious, chiefly of hair-growth മുറ്റു
വാർ കുഴലാൾ KR. താടിക്കു മു.; മുറ്റുകാടു No.
a thicket. — luxuriant plants ഇലഗുണവും തല
മു’ം നോക്കേണം KU. of palm-trees. 2. (മുറ്റു
ക) the top, end മു. പെറ്റിമയോർ RC. the
highest Gods, or all Gods. 3. entireness. മു.
വയറ്റിലടിച്ചു കരങ്ങളാൽ KR. all over. കാളി
യൻ കണ്ണനെ ചുറ്റിനാൻ മുറം മുറ്റും CG. prn.
closely. മുറ്റും ഇപ്പരമാൎത്ഥം അന്വേഷിക്കേ
ണം PT. quite. മുറ്റും നൃപതിയായ്‌വാഴ്ക നീ
ഊഴിയിൽ മറ്റൊന്നും അന്വേഷണം ചെയ്യ
വേണ്ടതു Mud. mind your own business. മുറ്റൂ
ടും all over (മുച്ചൂടും).

മുറ്റുക T. M. 1. (മുൻ, മുഴു) to grow ripe, entire,
perfect. കരുനാടു (No. — ട്ടി) മു. Weṭṭ., Er̀.
= ശക്തിയോടേ വളരുക. ഗൎഭം മുറ്റി KU.
മു. യില്ല ഹോമം നമുക്കിങ്ങനേ AR. we
shall not be able to perform. മുറ്റിന ഭക്തി
Brhmd. മുറ്റീടും ഭക്ത്യാ VilvP. മുറ്റിന ത
വം ചെയ്തു RC. അവർ മുറ്റി വിരിഞ്ഞവാ
റെത്ര മനോഹരം KR. (said of horses). മു
റ്റാത ബാലൻ Bhr. immature. മുറ്റാത്ത
abortive, insufficient. 2. (മുറുകുക) to be
close. മുറ്റി നില്ക്ക B. to be crowded.

Inf. മുറ്റ wholly, entirely ചുറ്റിനാർ മു. വേ
RC. മു. ക്കാഞ്ചനപ്പട്ടം കെട്ടീട്ടിരിക്കും പരി
കം RC. all around. മുറ്റപ്പിടിച്ചൊരു കാട്ടു
തീ, മുറ്റച്ചതിക്കും ചതിയനിവൻ CG.

V. freq. മുറ്റിക്ക id. മുറ്റിച്ച ഒലി RC. of an
arrow.

മുല mula 4. (Tu. mīre, fr. മു, മുൻ). A woman’s

breast, udder. മുല കുടിക്ക. പേമുല ഉണ്ടു Bhr.
ആ മു. തന്നേ കുടിച്ചു അമ്മ തൻ നന്മു. എന്ന
പോലേ CG. to suck. മുല വിടുക, മറക്ക to be
weaned. മു. വിട്ടു മു. പിടിക്കുന്നതിന്നു മുമ്പിൽ
prov. at the time of learning. മു. മാറ്റുക to
wean. പശുവിൻ മു. കറന്നു KU. മു. ചുരത്തുക
373. a cow to give much milk. ഐമ്മു., മുമ്മു KU.
മു. ചാഞ്ഞു RS. in pregnancy. വീണമു. prov.

മുലയുള്ള പെണ്ണിന്നു തല ഇല്ല TP.

മുലകുടി sucking the breast. മു. മാറി is weaned.

മുലക്കുട്ടി a suckling.

മുലക്കച്ച 1. a girdle മു. പെട്ടന്നു പൊട്ടിപ്പിള
ന്നു CG. 2. a breast-cloth മു. കെട്ടുക.

മുലക്കൺ a nipple, മു. കടിക്കുമ്പോൾ കവിൾക്കു
മിടിക്കേണം (fillip on the cheek!) prov. മു’
ണ്ണിന്ന് ഇരുവിരൽ താഴേ MM. മുലക്കാണ്പു,
— ഞെട്ടു V1. id.

മുലക്കുന്നു a large breast RS. അണിമു.കൾ KR.

മുലക്കൂൽ No. (= മുലക്കീഴിൽ) at the breast കി
ടാവെ ഞാൻ മു’ലിട്ടും പോറ്റി, ഇനി നിങ്ങ
ളെ മുലക്കൂന്നും പോറ്റിക്കോളിൻ TP. said
to a father-in-law.

മുലക്കോരകം young breast മു. പുല്കി RS.

മുലച്ചി having a breast കുത്തമു., തൊപ്പമു. V1.
with full, fallen breast. തുള്ളിമു. കൾ RS.
Rāxasis.

മുലത്തടം the breast മുത്തിങ്കൽ അണെച്ചു AR.

മുലപ്പടം breast-cloth, a bodice of Māpḷichis
വിരിപ്പടം മു. Nal.

മുലപ്പാൽ breast-milk. പുണൎന്നുടൻ മു’ലും ചുര
ന്നിതു AR. (of a mother seeing her son
again). മാതാവിൻ മു. കുടിച്ചു Bhr. പാൽ 652.

മുലയാൾ having a breast, as കച്ചേൽമു., പൊ
ല്ക്കടൽമു., മാറൊത്തമു., മുത്തണിമു.; pl. കന
ത്ത മുലമാർ etc.

മുലാജി Ar. mulāzim (servant). Service.

മുൽ mul (T. മുറ = മുൻ bef. ക, പ).

മുൽക്കഥ the previous history ഞാൻ മു. പറ
ഞ്ഞീടാം KR.

മുൽക്കരം the forehand, elephant’s trunk, VCh.

മുൽക്കാലം a former time.

മുൽക്കാഴ്ച, see തിരുമുൽക്കാഴ്ച. 458.

[ 865 ]
മുൽഗരം, see mudgaram S. a mace.

മുൽപക്ഷം KR. the foreside.

മുല്പാടു 1. being before മു. വന്നു HNK. വന്ന
തിൻ മു’ടേ CG. = മുമ്പേ. 2. pre-eminence;
the eldest Rāja of a dynasty; തിരുമു. 458.

മുൽപുകുക to advance in battle മു’ക്കെതിൎക്ക
Bhr.; to enter first മു’ക്കു ചെന്നു Bhg.

മുൽപെടുക to be foremost ഭടവരന്മാരിൽ മു’ന്ന
വർ KR.

മുൽപെട്ട a chief, leading (Nāyar) foremost.

മുൽഭാഗേ before മു. നടന്നു PT. (see മുമ്പാകേ).

I. മുല്ല Ar. mullā, A schoolmaster, doctor of
law, administerer of oath മു. അല്ലിഖാൻ സാ
ക്ഷി TR.

II. മുല്ല T. M. C. (C. Te. bundle). 1. = മല്ലിക S.
Jasminum sambac നല്ലമു.; മുറ്റത്തേ മുല്ലെക്കു മ
ണം ഇല്ല prov. — Kinds: കാക്കമു. Pedalium
murex Rh., കാട്ടു — Jasm. angustifolium (കാ
ട്ടു — യില MM.), കുട — & ചക്കുമു. Jasm. roseum,
കുരുക്കുത്തിമു. Gærtnera racemosa (നീള കുരുക്കു
ത്തികൾ മെല്ലേ പൂത്തു തുടങ്ങി CC.), ചീരക —
Jasm. undulatum, ചെറു — Jasm. grandiflorum
or പിച്ചകമു. (?); ൟശ്വരമുല്ല 121. also = ഗരു
ഡക്കൊടി a med. plant. 2. blunt end, as of
a style (T. മൊക്കു) തേങ്ങാമു. prov. (opp. ഉ
ക്കണ്ടം).

മുല്ലനാറി & മുല്ലപ്പൂനാറിയകിൽ = അകിൽ.

മുല്ലപ്പൂ a Jasmin flower GP 66. മു. ങ്കുഴലാൾ Anj.

മുല്ലബാണൻ Bhr. Kāma; also മുല്ലമലരമ്പൻ
ChVr. മുല്ലബാണാരിയാണ Sk, by Siva.

മുവ്വന്തി (മു 2): = മൂവന്തി V1.

മുവ്വെഴുവട്ടം Brhmd. twentyone times.

മുശിടു, മുശിര B. Bad smell of the body (T. മു
ചുടു, മുചുറു = മീറു red ant). — മലയാള മുയിങ്ങു മ
ണക്കുന്നുണ്ടു TP. looks like, savors of (മുഷിങ്ങു).

മുശു (Fr.) Monsieur, Ti. TR.

മുശുമുശുക്ക T. So. Bryonia scabra.

മുഷിക്ക mušikka (see മുഴി). 1. To trouble, vex
തെല്ലും മു.ാതേ വളൎത്തു PT. 2. So. to dirty.

മുഷിയുക (T. മുചി, also മുകിഞ്ഞിട്ടിരിക്ക
TP.). 1. To grow faint, weary, angry, to be in
a pet ഇങ്ങനേ നിന്നു മുഷികവേണ്ടാ CG. മു’

ഞ്ഞു പാൎത്തില്ലയോ PT. teased; sorrowful, മന്ദി
രം തന്നിലേ മു’ഞ്ഞു ഞാൻ ഇത്രനാളും CG. I get
impatient. 2. to be worn out, dirty, soiled
മൂൎദ്ധജങ്ങളും മു’ഞ്ഞെത്രയും മലിനമായി Nal. മു’
ഞ്ഞ തുണി vu. പാരമ്മു’ഞ്ഞൊരു വസ്ത്രവും ഗാത്ര
വും SiPu. neglected appearance. മുട്ടിമിഴിഞ്ഞുകി
ടക്ക Genov. പൊടിവീണു മു’ഞ്ഞ ദൎപ്പണം Nid.

VN. മുഷിച്ചൽ 1. wearisomeness. ആജീവനാ
ന്തം മു. ഉണ്ടായ്‌വരാ Bhr. never get tired of
it; dejection of spirits. 2. displeasure,
disgust, pettishness അയക്കായ്കകൊണ്ടു നി
ങ്ങൾക്കു മു. ആകുന്നു, നിങ്ങൾക്കു നമ്മോടു മു.
തോന്നുക TR., ഭാവിക്ക, വിചാരിക്ക,
വെക്ക.

CV. മുഷിപ്പിക്ക to tire, make dirty or displeas-
[ed.
മുഷുങ്ങു,—ഷി—No. vu. (see മുഴുങ്ങു, മുയിങ്ങു).

മുഷിതം mušiδam S. part. pass. (= മോഷ)
Stolen.

മുഷ്കം muškam S. (fr. മുടു, മുട്ട? or dimin. of
മൂഷ a mouse). The scrotum.

മുഷ്കു mušku̥ (Tdbh. or fr. മുഴുക്കു, മിടുക്കു, മുറു
ക്കം). 1. Strength, vigour മുഷ്കേറും സിംഹം PT.
മു. തുടൎന്ന പത്മിനികാന്തൻ CG. 2. insolence,
presumption മു. കളഞ്ഞു കരഞ്ഞു തുടങ്ങിനാൻ
CG. മു. പറക = അമ്മരം; നായരെ മു. കൊണ്ടു
TR. through his bad influence. അനേകം പ്ര
കാരം മാപ്പിള്ളമാരെ മു. കാണ്മാനുണ്ടു TR. എലി
കളുടെ മു. കൊണ്ടു സൌഖ്യക്കേടു vu.; മു. കാട്ടു
ക B. to be stubborn.

മുഷ്കൻ So. stout, stubborn, violent.

മുഷ്കരം (S. with large testicles). 1. Strength
(= മുക്കളം). മു’മായുള്ള മുത്തുകൾ തന്നീടാം CG.
മുഷ്കരതരം ഞെരിച്ചൊടിച്ചു Bhg. irresistibly.
മു’മായ ദണ്ഡു Sk. 2. power രണ്ടിന്നും മു. എ
നിക്കുണ്ടു PP. മുഷ്കരപ്രഭുത്വം Nal.

മുഷ്കരൻ strong, self-willed മു. ായൊരു ദാന
വൻ CG. പുഷ്കരൻ മു. Nal.

abstrN. മുഷ്കരത്വം So. power V1. CatR.

മുഷ്ടി mušṭi S. (see മുട്ടി). 1. The fist മു. ചുരു
ട്ടിക്കൊട്ടുക, ക്കുത്തുക to box. മു. ഉരുട്ടിപ്പിടിച്ചു
CG. മു. യും ബദ്ധ്വാ അടിച്ചു AR. 2. a hand-
ful of rice etc. മു. കൾ വാങ്ങുന്നതും VCh. begging–

[ 866 ]
ing. ഒരു മു. യായിവാരിനാൻ (അവിൽ) CG.
3. a hilt, handle പൊട്ടിച്ചാനങ്ങതിൻ മു. ദേ
ശം CG. of a bow. 4. a new cadjan അലേ
ഖമുഷ്ടി (ക) = എഴുതാത്ത ഗ്രന്ഥം. 5. = മുട്ടം as
ചന്ദനമു. 6. = മോഷണം theft V1

മുഷ്ടികമല്ലൻ CG. a boxer.

മുഷ്ടിയുദ്ധം S. boxing.

മുസലം musalam S. A pestle = ഉലക്ക, as വ
ന്മു. CG. വമ്പീടിന മുതലവുമായി RC.

I. മുസലി S. Balabhadra CG. CC.

II. മുസലി. 1. = മുതലി Te. M. An elder മുസലി
യാർ MR. 2. also: = മുസ്ലിം as pl. മുസലിങ്കൾ
Mpl. Moslems.

മുസുക്കാൽ, see മസുക്കാൽ.

മുസ്ത musta S. = മുത്തങ്ങ Cyperus rotundus
[GP 71.

മുസ്തി = മുപ്തി Mufti.

മുസ്ലിം Ar. muslim & മുസ്സല്മാൻ Ar. mu-
salmān, A Muhammedan. pl. മുസലിങ്കൾ Mpl.
(4 classes: Sayid, Sheikh, Paṭṭāṇi, Moghul).

മുസ്സാവ് Ar. muṣḥaf, Book, Qorān.

മുസ്സാവരി Ar. P. musāfiri, Travelling.

മുസ്സീവത്ത് Ar. muṣibat, Disaster, affliction.

മുഹത്യാർ = മുക്തിയാർ Ar. mukhtār, Ti.

മുഹറം Ar. muḥarram, Sacred; the first month,
a Muhammedan festival.

മുഹുർ muhur S (മുഹ് = മോഹ). Suddenly; a
moment, repeatedly പ്രദക്ഷിണം കൃത്വാ മുഹു
സ്ത്രയം Bhr. AR. മുഹുൎമുഹുഃ Bhg.

മുഹൂൎത്തം S. 1. an hour of 48 minutes; also
൩꠱ നാഴിക മു. CS. 2. a propitious hour
= പൊഴുതു as നല്ലൊരു മു. ചൊല്ലുക, മു. വി
ധിച്ചു AR. fixed it. വന്നിതു മുഹൂൎത്താവസരം
Brhmd. ഉത്രമാം മു’ൎത്തനക്ഷത്രം AR. നാള
മു. നിശ്ചയിച്ചിരിക്കുന്നു TR. മുഹൂൎത്തമാത്രം
വിചാരിച്ച ശേഷം AR. = നിമിഷം? 3. the
feast, ceremony, marriage fixed for such
a time ചോറൂൺ മു. കല്പിക്കുന്നു Bhr. TP.
ചത്തവർ ശവത്തിന്മേൽ ബ്രാഹ്മണർ പുണ
രുന്നു രണ്ടാം മു. എന്നുമതിന്നു നാമം ചൊല്ലും
Nasr. po.

മുഹൂൎത്തക്കാരൻ 1. an astrologer. 2. the chief
adviser & manager of a feast, next friend.

മുഹ്യമാനൻ S. part. of മുഹ് bewildered സം
സാരധൎമ്മങ്ങളാൽ മു. Bhg.

മുള muḷa 5. (മുൾ). 1. A germ, shoot, young
plant മുള ആകുമ്പോൾ നഖം കൊണ്ടു നുള്ളാം,
മുളയിൽ അറിയാം വിള prov. ബീജം മുളയാ
യിലയായി Bhg. 2. a bamboo, also മുളക്കാ
യൽ, the cane മുള വെച്ചതു bamboo grown to
the thickness of an arm. മുള കട്ടപ്പെട്ടുപോക No.
(പൂത്തുപോയി Trav.) = പരുവ 626. Kinds: പു
ല്ലു — common bamboo, കരിങ്കണ massive b.
3. chilblains, external piles; polypus കണ്ണിൽ
മുള പുറപ്പെട്ടാൽ, മൂക്കിൽനിന്നു മു. ഉരുകിപ്പോ
കും a. med. 4. a peg, stake, പുരമുളകൊത്തി
വലിക്ക TP. the roof; money stamp T. So.
മുളകെട്ടുക to put moistened seeds to germinate.

മുളങ്കമ്പു, — ങ്കാമ്പു a bamboo-shoot.

മുളങ്കിളി MC. a kind of parrot.

മുളങ്കൂട്ടം MR. = ഇല്ലിക്കൂട്ടം, മുളക്കൂ. കൊത്തി മ
റിക്ക etc.

മുളനാഴി a rice-measure മു. ക്കു മുറിച്ച പന്തി
[യിൽ prov.

മുളനെല്ലു bamboo-seed & മുളയരി.

മുളന്ദണ്ഡം the bamboo-staff of a mendicant.

മുളപ്പൂമരുതു Shorea robusta, S. സൎജ്ജം.

മുളയൻ So. son of Pulaya; a Pulaya tribe.

മുളയാർ V1. a bamboo-chip, മുളയലകു.

മുളയിടുക to moisten paddy etc. to germinate.

മുളയേണി No. a bamboo with its branches
cut short (കമ്പു), serving as ladder.

മുളവിത്തു sowing seed already germinating.

I. മുളെക്ക 1. To germinate, shoot, grow
up, as rice-plants (പൊടിക്ക of trees). വിത്തു
മു’ച്ച് അരമുളമായാറേ MR. മു’ച്ച തേങ്ങാ GP69.
മുളെച്ചു കാണായിത് അവൻ തല AR. മുലകൾ
മു. SiPu. — ഇന്നലേ പെയ്ത മഴെക്കു ഇന്നു മുളെ
ച്ച തകര prov. (children ought not to speak).
നിന്റെ മുഖത്തു മീശ മുളെച്ചിട്ടില്ലേ you have
no courage, fig. മു’ച്ചു മനോരഥം കാച്ചു ഫലിച്ചു
Bhr. കാമത്തീ ഏറ്റു കരഞ്ഞു ചമഞ്ഞീടും പ്രാ
ണങ്ങൾ ആയാസം പോയി മു’ക്കുന്നു CG. to
revive. ഒന്നഞ്ഞൂറായിരം മാരമാൽ മുളപ്പതിന്നാ
യി CG. 2. v. a. of മുളയുക q. v.
VN. മുളവു, മുളെപ്പു sprouting, germinating.

[ 867 ]
CV. മുളപ്പിക്ക to cause to spring up. ഭേദത്തെ
മു’ച്ചു Mud. sowed dissension.

മുളം muḷam No. C. Tu. = മുഴം. A cubit ഉത്തരീ
യം മു. വെച്ചുതുടങ്ങി, രണ്ടര മു. ഉള്ള മുണ്ടു Nal.

മുളകു muḷaɤu̥ (T. aM. മിളകു, Tu. muṇači).
Pepper, Piper nigrum മു. പറിപ്പാൻ സമ്മതി
ച്ചില്ല, ധനുമാസം ൨൫൲ കഴിഞ്ഞാൽ മു. പറി
ക്കുന്ന സമയം TR. പച്ചമു. GP. green, പൊള്ള
മു. empty, കനവൻമു. full pepper V1. — Kinds:
കപ്പൽ — Capsicum (വലിയ ക. Caps, longum),
കാട്ടു — Piper longum, കാന്താരി —, കുരു —
(or വെളുത്ത മു. ശ്രേഷ്ഠം GP 74.), ചീന — or
വാൾ — (T. വാൽ So.) Piper cubeba. മു. കണ്ണിൽ
തേക്ക, എഴുതുക etc. ways of torturing. — fig.
എഴുതിയതിൽ കുറയ മു. കൂട്ടി കാരത്തോടേ എ
ഴുതി doc.

മുളകുകഷ്യം, vu. മുളകിഷ്യൻ pepper-water or
curry with vegetables.

മുളകുകൊടി a pepper-vine.

മുളകുചാറു, മൊളശാർ pepper-water without
vegetables.

മുളകുചീത്തൽ (368) a comb of pepper berries.

മുളകുചെമ്പാവു CrP. a kind of paddy.

മുളകുതണ്ണി T. = മുളകുചാറു, മുളകുനീർ (vu. മൊ
ളേർ) No.

മുളകുതീനി MC. the Toucan.

മുളകുപോറ്റി D. = കുയിൽ.

മുളഞ്ഞിൽ muḷaǹǹil V1., മുളഞ്ഞ B. The
viscous juice of jack-fruits = വെളഞ്ഞീർ, also
മുളിഞ്ഞീർ V1.

മുളയുക muḷayuɤa 1. (മുഴ T. cave, = നുഴ?).
To creep in, retire, cattle to enter the stable
ഒരു തൊഴുത്തിൽ മു’ന്ന പശുക്കൾ കുത്തുന്നതും
വടിക്കുന്നതും prov.; also നരി മുളഞ്ഞിരിക്ക =
പതിഞ്ഞിരിക്ക. his lair, Palg. So. 2. തൊടുപ്പു
മു. B. to finish ploughing.

II. v. a. മുളെക്ക to gather, shut up as cattle
for the night V2. (കന്നു തൊഴുത്തിൽ മു.
Palg. So.)

മുളി muḷi T. M. 1. Scorched or dry. 2. the
appearance of skin scalded and burst. മു. യുള്ള
തല scabby. മു. വീണുപോക in leprosy.

മുളിക്കണ്ടം rice-ground not tilled, covered with
grass; opp. മുളി നീക്കിയതു i.e. മുളിക്കുണ്ട.

മുളിത്തൊലി (T. മുളരി firewood). Mimosa Sami,
the sacrificial wood ശമി S.

മുളിയില (1) a dry plantain leaf.

മുളിയുക 1. to be scorched, torn as skin.
മേൽ മു. 2. = മുടിയുക 3. (loc).

മുളിയോല (1) No. a dried cocoanut leaf that
cannot be plaited, കണ്ണൻ കുത്തി ഓല So.

മുളുക്കി N. pr. Mulky, A Tuḷu principality

മുൾ muḷ 5. & മുള്ളു ( മു 1. = മുന). 1. Sharp-
pointed, thorn, prickle മുള്ളിന്മേൽ ഇല വീ
ണാൽ, മു. പിടിക്കിലും മുറുക്കനേ പിടിക്ക prov.
മുഖത്തു മു. unshaved face. മു. വെച്ചതു stage of
growth in bamboos or Chappnga. മുൾ തര
ങ്ങുക 431.; fig. മു. പറക to speak sarcastically.
2. an iron pin, spur കാൽ മു. ധരിപ്പിച്ചു; a
fork. 3. bones of fish & snakes മീന്മു. Nid.; the
spine നിന്റെ മു. മുറിച്ചു കളയും, also നടുമു. 4. a
washerman’s comb or brush for straighten-
ing the threads of fine clothes. 5. B. the
croup. (തൊണ്ടയിൽ മുള്ളു വന്നു No.)

മുൾ്ക്കരം = mudgaram, a mace മുൾ്ക്കരപന്തി RC.

മുൾക്കൊളുത്തു a flesh-hook.

മുൾതടി & മുത്തടി Bhr. id. an iron pestle with
which elephants were armed മു. തന്നിൽ
കിടന്നുള്ളോർ CG. (in hell).

മുൾപടൽ, — പടൎപ്പു a thorn-bush.

മുൾമരം a thorn-tree.

മുള്ളങ്കി 1. മുൾക്കിഴങ്ങു radish. 2. a dear kind
of cloth, മൂലകം S.

മുള്ളൻ 1. thorny, as plants. 2. porcupine, also
മു. പന്നി Hystrix leucurus; മു’ന്നിറച്ചി GP.
(good for cough). ഇത്തിൾ മു. a hedge-hog.
3. a rogue വേശ്യാസ്ത്രീകളിൽ മു’ന്മാർ ചെ
ന്നു കൂടും PT. — മു. കുറുമ്പർ N. pr. a caste.

മുള്ളാണി a sprig-nail — മു. ത്തരന്തു the iron
sting of a goad V1.

മുള്ളി 1. a small kind of Solanum മു. ക്കായി.
2. different plants: ഇരു — a Combretum,
ചെമ്മു. T. Barleria prionitis, കുറു — Flacour-
tia sepiaria Rh. 3. a fish.

[ 868 ]
മുള്ളിട്ടു (അലെക്ക) Palg. (4) to dress fine cloth
(പാണ്ടിവസ്ത്രം) with a brush made of ൟ
ന്തുമുൾ dipped in Gangee (the work of വെ
ളുത്തേടൻ) = മുള്ളാടുക Trav.

മുള്ളില (or മുളകില?) Zanthoxylon rethsa. Rh.
with seeds tasting like pepper.

മുള്ളിലവു Bombax heptaphyllum. Rh.

മുള്ളുകുത്തി 1. an instrument to extract thorns.
2. a kind of key B.

മുള്ളുപട്ടിൽ So. = പരുവ, മുളക്കായൽ.

മുള്ളുവല്ലി the cost of keeping up orchards.

മുള്ളുവാക്കു sarcasm, taunt.

മുള്ളുവാള a kind of fish.

മുള്ളെലി a hedge-hog V1. 2.

മുള്ളെല്ലു (3) the spine.

മുഴ mul̤a (T. C. മുള cone of a boil). 1. Protu-
berance. ആനയുടെ മു. two projections on the
elephant’s forehead. കുന്നും മലയും കുഴിയും മുഴ
കളും ഒന്നു പോലേ നിരത്തി Bhg. elevation; un-
evenness. 2. tumour, excrescence ഞെളിഞ്ഞ
മാറത്തു വളൎന്ന വന്മുഴ KR. rupture, chancre.
തൊണ്ടയിലേ മു. goitre V2. ചന്ദനം മുഴയിൽ
തേപ്പിച്ചു KR. മുഴ മേൽ തടകുക എന്നാൽ മു. ചാ
ഞ്ഞുപോം MM. മു. പെളിയും a. med 3. rough,
knotty, the teeth of a saw etc. V1.

മുഴന്തു B. a knot, protuberance on a tree.

മുഴമരം a turner’s lathe, a piece in a loom etc.V1.

മുഴയൻ having a tumour or lump.

മുഴവടിയും (=കോടി) കുഴുവടിയും (കുഴിയ —)
hip-rafters & valleys, Palg.

മുഴെന knotty (wood), headstrong (man), V1.

മുഴെക്ക to swell as tumour, rise in a wen വെ
ളുന്നനേ മുഴെച്ചീടും Nid. (in the eye). — met.
കിള മുഴെച്ചേടം വാൎന്നു കളക No. to cut
off the bulging part of a mud-wall.

മുഴം mul̤am T. Te. m. (മുളം M. Tu. C. fr. മുഴ,
മുഴുക്ക). 1. Projecting joint. 2. a cubit, two
spans. മു. ഇടുക, വെക്ക to measure with the fore-
arm. മു. പോരാ the cloth is not long enough.
ചാണിലും മുഴത്തിലും നിധി വെച്ചു KU.

മുഴക്കോൽ CS. 1. ആശാരിക്കോൽ carpenter’s
rod of 24 വിരൽ. 2. the constellation ഞെ
ങ്ങോൽ.

മുഴങ്കാൽ the knee, also മുരം മുഴങ്കുഴൽ RC. മു
ഴങ്ങാന്മേൽ മുഴ ഉളവാം a. med. മു. പൊട്ടി
Bhr. മു’ലു കുത്തി CC. (= മുട്ടു) & ഇട്ടു knelt.

മുഴങ്കൈ the elbow തലയണ മേൽ മു. ഊന്നി
Bhr.; also മുഴങ്ങെക്കു കീഴ് a. med.

മുഴപ്പാടു = മുഴം 2, measure of a cubit V1.

മുഴങ്ങുക mul̤aṅṅuɤa T. M. C. (Te. mrōgu &
moragu). To roar, reverberate. ചെവിയിന്നു മു.
ringing of ears = കേളായ്ക a. med. നിനാദങ്ങ
ളെക്കൊണ്ടു ദിക്കുകൾ മു’ന്നു DM. മഹാമരം മു’
ങ്ങി വീണു PT. വയറ്റിൽനിന്നുമു. (before vomit-
ing). പടമു’ംവണ്ണം Bhr.; also to thunder മു’കി
ന്ന മൊഴിയാൾ RC; to bark മു’ാൻ നില്ക്കുന്ന
നായി prov.; to make joyful noise ഗാനം മു’
ന്ന ദിക്കിൽ കരച്ചൽ KR.

VN. മുഴക്കം a reverberating, rumbling, roar-
ing sound, ഇടിമു. thunder. മണിമു. V1.

മുഴക്കുക v. a. 1. To beat or play an instru-
ment മുഴുപ്പിൻ കാളശംഖും CrArj. 2. to make
to resound ഭേരിദുന്ദുഭിഘോഷം പാരമായി മുഴ
ക്കിനാർ KR. നാടു മു’ന്ന വാദ്യനാദങ്ങളും VilvP.

ചതുൎവ്വേദംകൊണ്ടു മു’ക്കി വിപ്രന്മാർ KR.

VN.മുഴക്കൽ (also a curlew, loc).

CV. മുഴക്കിക്ക id. (1) പാരം മു’ച്ചാർ ഭേരിക
ളും CG., പ്രസ്ഥാനവാദ്യം മു. Nal. തപ്പുകൾ
കുഴൽ കൊമ്പെന്നൊക്കയും മു’ച്ചു KR.

മുഴലുക = മുരളുക to buzz വണ്ടുമു. V1.

മുഴി mul̤i 1. (T. മുളി see മുഴം). A knuckle, joint.
കൈമുഴി നിന്നിളകുന്നു V1. is disjointed.
2. a. M. (C. Tu. muḷi) vexation, see മുഷി &
മുഴുക്ക.

മുഴിപ്പു 1. No. (T. moymbu, C. muyya) the
shoulder പുറവും മു’ം അനക്കിക്കൂടാ after
hard work. വലത്തു മുഴിപ്പത്ത് അരി ഇടുവി
ച്ചു മറ്റേവൻ ഇടത്തു മു. KU. (coronation
of Kōlatiri). ഇടത്തേ മൂയ്പിന്നു കൊത്തി
(Becal). 2. sadness, anger = മുഷിച്ചൽ V1.

സങ്കടവും മു’ം വന്നു കണ്ണീർ മുറിഞ്ഞു Ti.

മുഴു mul̤u T. M. 1. Whole, entire പൊരുതേ മു
ഴുവേഴുനാൾ കഴിന്തു RC. seven whole days.

മുഴുതു V1. = മുഴുവൻ q. v. 2. = മുയ്യു a tank-fish
without scales, eel? 3. a cork (loc.)

[ 869 ]
കുപ്പി അടെച്ചിരുന്ന മുഴു എടുത്തു MC., മൂഴു V2.
a stopper.

മുഴുകുക mul̤uɤuɤa T. M. (Tu. murungu, C. muḷu,
C. Te. muṇugu = മുങ്ങു). To sink under water
ഉലകിടം ആഴവേ മുഴുകും Bhg. തോണി മുഴുകി
പ്പതിച്ചു Si Pu.; to dive, be immersed. സീത അ
ഗ്നിയിൽ മുഴുകി UR. (an ordeal); fig. ചോര
യാൽ Brhmd. to bleed all over. കടത്തിൽ, പര
മാനന്ദത്തിൽ KR. ഭക്തിയിൽ മു. GnP. അതി
ങ്കൽ മു. യില്ല won’t plunge into it, hesitates.

CV. മുഴുകിക്ക = മുങ്ങിക്ക, മുക്കുക to bathe a
child, plunge or immerse. Bhg.

മുഴുക്ക mul̤ukka T. M. (Te. C. Tu. muggu
smell of what is rotten fr. മുഴു = മൂക്ക). 1. To
grow ripe, mature; fig. മുഴുത്ത കുടിയാൻ V2.
thriving, wealthy. എനിക്കു ദുഃഖം മു. യാൽ
Mud. അരചനു മാരമാൽ മു. Bhr.: so ഭക്തി, പീ
ഡ, സങ്കടം AR., കലിയുഗം etc. to reach the
highest degree. സുതനെ ഇളമയാക്കുവാൻ മ
നം മുഴുത്തു KR. became resolved. 2. to grow
thick, big; മുഴുത്തു പൊങ്ങും പുക Bhr.; to
congeal പാൽ മുഴുത്തുപോയി. വെള്ളം മു. a drop
which will not fall, മുഴുത്ത വെള്ളം V1. brack-
ish water. മു’ത്ത കഞ്ഞി (opp. അഴഞ്ഞ, നേ
ൎത്ത) വിരകി മുഴുത്താൽ വാങ്ങി a. med. മുഴുത്തു
പൊങ്ങീടുന്ന പുക Bhr. a thick smoke. മുഴുക്ക
ത്തളിക്ക with cowdung rather stiff. 3. So. to
reach അതുകൊണ്ടു, ശമ്പളം മുഴുക്കുന്നില്ല does
not suffice. ചോറു മുഴുത്തില്ല was not enough.

VN. I. മുഴുക്കു bigness ഏറ്റം മു. ള്ള പുഴ V2.
a strong current.

മുഴുങ്ങു (see മുയിങ്ങു& മുഷുങ്ങു) an offensive
smell മീൻ മു. നാറുക, വിയൎപ്പു മ. = മുശിടു 843.

VN. II. മുഴുപ്പു 1. completion; size മേരുശിഖ
രത്തോളം മുഴുപ്പാളും അരക്കൻ RC. as tall
as. 2. thickness, thronged state ലോക
രുടെ മു. V1. crowd.

CV. മുഴുപ്പിക്ക 1. to bring to the highest degree,
as ദുഃവം Bhg., മുട്ട to hatch, കാൎയ്യം V1. to
complete. 2. to condense, make bulky.

(മുഴു): മുഴുക്കുപ്പായം V1. a long gown.

മുഴുക്കൂട്ടർ Cal. = എല്ലാവരും.

മുഴുഗ്രഹണം B. a total eclipse.

മുഴുഞ്ഞായം perfect loyalty മു’മായി നടപ്പാനേ
മനം എനിക്കു KR.

മുഴുമതി the full moon മു. ഇതത്രേ RS.

മുഴുവൻ whole, entire അന്നു പകൽ മു. യുദ്ധം
ചെയ്തു KU. ൬ സമസ്ത ജ്യാക്കളെക്കൊണ്ടു വൃ
ത്തം മു. തികയും Gan. in arithm. (opp.
fractions). തള്ളയിലും പെറുവാളിലും ഉള്ള മു.
ഒക്ക ചില്ലാനമാക്കേണം CS. whole numbers.
മു. ഉറുപ്പിക വലിയ സഞ്ചിയിൽ നിറെച്ചു jud.
(opp. ½ & ¼ Rup.). Often മു’നും (vu. മുയനും
മീമനും), ആദിയെ തൊട്ടു മു’ം ചൊല്ലിനേൻ
Bhg.; ബ്രഹ്മാണ്ഡം മു’നേ മിഴുങ്ങി രാമൻ KR.

മുഴുവനാക to be completed അവനു സന്ന്യാസം
മു’ായതും ഇല്ല KU. — മു’ാക്ക to complete.

മുഴുവാരം B. in or on the whole body.

മുഴുവാൾ a complete man (തികഞ്ഞ).

മുഴെക്ക, see under മുഴ.

മൂ mū = മു 1. in മൂക്ക etc.; = മു. 2. in മൂവക etc.

മൂകൻ mūɤaǹ S. (L. mutns). 1. Dumb = ഊമൻ.
2. an owl, മൂഖങ്ങൾ & — ന്മാർ PT. see മൂങ്ങാ.

മൂക dumbness കൈവല്യനവനീതം മൂകയെന്നി
യേ ഉള്ളോർ പഠിക്കിൽ KeiN.

മൂകാംബിക N. pr. a temple in Kannaḍa = കൊള്ളൂ
ർVilv P. (& കൊല്ലൂർ?); also മൂകാംബി Si Pu.

മൂക്ക mūkka T. M. (= മുഴക്ക, മൂ 1). 1. To grow,
grow old കൃഷ്ണനിൽ ൩ മാസം മൂത്തിതു ബലഭ
ദ്രർ Bhr. is older. മൂവാമതിജടയിടെ അണി
യും മുക്കണ്ണർ RC. young moon. 2. to ripen;
ferment മൂത്തു പഴുത്ത ഫലം Bhr. നാരങ്ങ മൂ.
KU. മൂത്തകൾ; of diseases, to culminate ശുക്ല
സ്രാവം മൂത്തു അത്തിസ്രാവം, അത്തിസ്രാവം മൂത്തു
രത്തസ്രാവം a. med. — വെയിൽ നന്നെ മൂത്തു
പോയി. — fig. കോഴമൂക്കും Sah. അവന്റെ
പുറം മൂത്തുപോയി from stripes.

part. മൂത്ത old. grown (opp. ഇളയ). മൂ. മകൻ
the first-born. മൂ. രാജാവ് the senior Rāja,
കോട്ടയത്തു മൂ. രാ etc. TR. മൂത്തമ്മ an elder
queen. മൂത്ത കാള = മുതുകാള. മൂത്ത വേളി a
superseded wife.

മൂത്തതു n. 1. old, elder. 2. a lower class of
Brahmans, higher than മൂസ്സതു D. 3. = മൂ
സ്സതു q. v. 4. = അകത്തേ പൊതുവാൾ?

[ 870 ]
മൂത്തവൻ m. 1. elder, senior. 2. an elder
brother. — f. മൂത്തവൾ of 1 & 2.

മൂത്താൻ, — ാർ 1. an old Nāyar, senior. 2. a
certain caste B. — [മൂത്താൻ Taraɤaǹ as call-
ed by Il̤avars, etc., pl. മൂത്താന്മാർ; മൂത്താർ
Nāyars (fr. വിളക്കത്തല നായർ upwards)
as called by Il̤awars = കൈക്കോർ Cann.,
കുറുപ്പാൾ Kad., കമ്മൾ Cal.].

മൂത്തോർ pl. 1. = മൂത്തവർ as മൂ. വാക്കു prov.
the advice of old men. 2. a title of barons
in Kaḍattuwanāḍu & Pul̤awāy, as കൂത്താ
ട്ടിൽ മൂ. TR., often മൂത്തോൽ KU.

VN. മൂപ്പു 1. old age എന്നിൽ മൂപ്പിളമ എന്നി
യേ അവനു കുറവില്ല RC. younger than I.
മൂ. ചെന്നു, നല്ലവണ്ണം മൂ. എത്തി etc. മൂപ്പീ
ന്നു (hon. = ിൽനിന്നു) an old man. മൂപ്പിളപ്പ
മായൊരു പൂങ്കാരും, മൂപ്പേറീടും പെരുപാ
ശൻ CrP. 2. maturity മൂ. ഇറക്കുക to pluck
all the ripe fruit in a garden sold before
delivering it over to the purchaser. മൂ.
പറ്റിയതു soil recruited by lying fallow.
3. seniority, a right of inheritance മൂ. ഏ
ല്ക്ക pre-eminence വാക്കിൽ തോറ്റാൽ മൂപ്പിൽ
താഴേണം prov. മൂ. എനിക്കയക്കയും വേ
ണം Bhr. superiority. സുഗ്രീവൻ മൂ. വാഴ
ട്ടേ (opp. ഇളമയായി വാഴിക്ക) KR. the
position of first Rāja, മൂ. സ്ഥാനം വന്ന ത
മ്പുരാൻ, തിരുമൂ. കിട്ടുക, വഴിമൂപ്പിൽ രാജാ
ക്കന്മാരെ പട്ടം കെട്ടിക്കേണം KU. രാജ്യ
ത്തേക്കു മൂപ്പായിട്ടുള്ള നമ്മുടെ ജ്യേഷ്ഠൻ, കോ
ട്ടയത്തു മൂ’ായിരിക്കുന്ന രാജാവ്, കോട്ടയത്തു
മൂപ്പുരാജാ TR. മൂ. എനിക്കയക്കയും വേണം
Bhr. 4. = മുമ്പു office of dignity, മൂ. വെക്ക
to appoint to such.

മൂപ്പൻ m., — ത്തി f. 1. an old man (woman),
senior, elder, president. മൂ’ന്മാരുടെ കൂട്ടം
V1. the senate, നാട്ടു — a Governor. 2. the
headman of a class, a title bestowed by
Rājas on Tīyars or Māpḷas. 3. the senior
Rāja പോർളാതിരി മൂ’നുമായിക്കണ്ടു* TR. =
മൂപ്പു 3. 4. a caste of jungle-dwellers in
Wayanāḍu, agrestic slaves. (* in Mahe).

മൂപ്പപ്പണം present or premium to landlord. W.

മൂപ്പാരി N. pr. a caste of masons കൽചെത്തു
ന്ന — (743 in Talipar.), also മൂവാരി.

CV. മൂപ്പിക്ക to bring up, ripen.

മൂക്കു mūkku̥ 5. (മു. prominent, മുകരുക). 1. The
nose; parts: നിട്ടൽ, കൊടി, പാലം, ഓട്ട or
തുള; തലയുള്ളന്നും മൂക്കിലേ വെള്ളം വറ്റുകയി
ല്ല prov. വിസ്മയം പൂണ്ടിട്ടു മൂക്കിന്മേൽ കൈ
വെച്ചു നോക്കി CG. മൂക്കത്തു വിരൽ വെച്ചു തങ്ങ
ളിൽ നോക്കി നിന്നാർ Si Pu. perplexed, (also മൂ.
തുളെക്കും KU. embarrassed), അവൎക്ക് ഒരു മൂ
ക്കിൻകൊടി വിയൎത്തിട്ടും ഇല്ല they experienc-
ed not the least harm. മൂക്കിൽ കൈകുത്തി
gave in, owned himself defeated. മൂ. നനഞ്ഞാൽ,
മുങ്ങിയാൽ prov. മൂക്കൂടേയൂതും പ്രാണൻ ആ
ത്മാവോ KeiN. മൂക്കു കൊഞ്ഞിച്ചു പറക V1. to
speak through the nose. മൂക്കു ചീന്തുക, ചീറ്റുക,
പിഴിയുക, to blow the nose. 2. nose-like, nozle,
beak മാങ്ങയുടെ, തേങ്ങയുടെ the stem-end.
വെറ്റില മൂ. നുള്ളി എടുത്തു TP. clipped the leaf.
മൂക്കടെപ്പു stoppage in the nose.

മൂക്കണാങ്കയർ & മൂക്കാങ്ക — the rope through
a bullock’s nose.

മൂക്കൻ long-nosed V2.; so പതിമൂ. 606., മുറിമൂ
[etc.

മൂക്കറയൻ 1. noseless, also മൂക്കറ, f. — ച്ചി.
2. speaking through the nose, as Chinese.

മുക്കറ്റം up to the nose.

മൂക്കാൻതുള holes at the prow & stern of a boat
to moor it or to drag it on shore.

മൂക്കിട്ട & മൂക്കുവിട്ട, മൂക്കിള (V1. — ക്കുള) mucus
of the nose മൂ. ചീന്തുക.

മൂക്കുകുത്തുക 1. to perforate the nose അരിഞ്ഞു
കുത്തുക, a കല്യാണം; സ്ത്രീകൾക്കു മു’ന്നതി
ല്ല Anach. 2. to fall on the nose.

മൂക്കുച്ചാരം a torture, pouring urine into the
nose V1.

മൂക്കുത്തി a nose-ring (T. മൂക്കൊറ്റി, C. Tu. മൂ
[ഗുതി).

മൂക്കുപടിയൻ V1. dirty-nosed.

മൂക്കുപറിയൻ N. pr. a foreign prince KU.

മൂക്കുപാലം the bridge of the nose.

മൂക്കുറയൻ = മൂക്കറയൻ 1.

മൂക്കുവാല്ച, മൂക്കൊഴുക്കു catarrh.

[ 871 ]
മൂക്കുവിട്ട = മൂക്കിട്ട.

മൂങ്ങ mūṅṅaā An owl, Bubo orientalis D., MC.
= മൂകം & മൂങ്ങ, pl. രണ്ടു മൂങ്ങകൾ ചിലെക്കു
ന്നതു Arb.; മൂങ്ങമൂളുന്നു MC., മൂങ്ങാക്കൂട്ടങ്ങൾ PT.

മൂങ്കിൽ mūṅgil T. Bamboo, in മൂങ്കി(ൽ)പ്ലാച്ചു
split bamboo.

മൂചേട്ട mūšēṭṭa (മൂ 1., ജ്യേഷ്ഠ) = മൂദേവി, So.
[Uncleanness.

മൂച്ചി mūčči 1. = മൂത്തി An old woman. 2. an
old mango-tree Cal.; Palg. Weṭṭ. a mango-tree
in gen.

മൂച്ചു = മുച്ചി the face.

മൂഞ്ചുക mūǹǰuɤa To lick, devour = മു —, മോ —
q.v., f. i. മാങ്ങ = ൟമ്പുക.

മൂഞ്ചി voracious; penem lingens ഊമ്പി. obsc.

മൂജ P. mōza, Boots, stockings.

മൂടൻ, vu. = മൂഢൻ.

മൂട mūḍa 1. (T. Te. മൂട്ട fr. മുടു). A load, bale;
esp. corn in straw-bundles for exportation,
about 25 Iḍangal̤is മൂടയരി, അരിമൂട, മൂടകെട്ടു
ക. 2. a heap as of corn, straw പുൽമൂടെ
ക്കിടുക. 3. fœtus born with a covering.

മൂടുകുത്തി, മൂടായി an iron instrument for
tapping rice-bales.

മൂടയിട്ടറ TP. a rice magazine.

മൂടവള്ളി Ipomœa quamoclit.

മൂടവാതം = ഗൎഭവാതം a. med.

മൂടൽ mūḍal T. M. (മൂടുക). 1. A covering മൂടി
യ മൂ. നീക്കി നോക്കി KR. 2. dark sky കാ
ലേയസമ്പൎക്കകാർ മൂ. പോകയാൽ Nal. the
cloudy time occasioned by Kali. മൂ. മഞ്ഞു mist.
3. dullness, dissembling.

മൂടം (C. Te. മോടം) close weather V1.

മൂടി T. M. C. a cover or lid = അടെപ്പു.

മൂടു mūḍu̥ 1. (fr. മുടു under മുടം). The bottom f. i.
of a dish ഇളനീരിന്റെ മൂടു കൊത്തുക (= കണു്ണു
ള്ള ഭാഗം, al. = ആണ്മുറി). മുണ്ടിൻ മൂടരിഞ്ഞു KU.
(the cloth-end holding rice). കാച്ചപാൽ ചേൎന്നു
ള്ള ഭാജനത്തിൻ മൂട്ടിൽ കോൽ CG. മലമൂട്ടിൽ
SiPu. കാട്ടിന്നു മൂട്ടിൽ ചാടി CG. the thick of the
jungle. തലയുടെ മൂ. the cranium with the brain.
കൂട്ടിൻ മൂട്ടിൽ മുളെച്ചു പൊങ്ങിയെഴും മുന്നാഡി
Brhmd. the posteriors as base of the three

Nāḍi. മൂട്ടിൽ കുരുവും വീട്ടിൽ കടവും ആക prov.
= ആസനം. 2. (C. East, see മുരടു) root, origin
പെരുമരം തന്നുടെ മൂട്ടിൽ PT. under the tree.
വൃക്ഷം മൂട്ടോടു മുറിച്ചു VyM. മൂടു പുഴുങ്ങുക bulbs
to rot; seed & root of plants, പഴമൂ. seed left
in the ground & growing the following year,
see പടുമൂടു. 3. = മൂടൽ, മൂടി a cover. പെട്ടി
യിന്റെ മൂ. തറെച്ചൂടുന്നു TP. to nail the lid on.
ചക്കുമൂ. the shed for a sugar-mill. കുന്തത്തിൻ
മൂ. V1. the iron head of a lance; also = ചൂള
a sort of oven for burning the dead V1.

മൂടുപടം (3) a veil മൂ. എടുത്തു അന്നേരം കാ
ണായ്‌വന്നു കന്യക Bhr., also മൂടാക്കു So.

മൂടുപടലം (3) film over the eyes, cataract.

മൂടുപല്ലക്കു a covered litter.

മൂടുപുടവ a wrapper, cloak.

മൂടുശീല (3) a curtain, wrapper. Arb.

മൂട്ടുപലക (3) a cover, lid MR.

മൂട്ടുമുറി (2) the bottom part of a tree.

മൂടുക mūḍuɤa 5. (മൂടു). 1. To be covered കാർ
മുകിൽ കൊണ്ടാകാശം മൂടി KR. ചോരയിൽ
മൂടീതിരിവരും Bhr. both were covered with
blood. മായയിൽ മൂടി മയങ്ങിക്കളിക്ക Bhg. മന്മ
ഥമാൽകൊണ്ടു മൂ., ഇണ്ടൽ കൊണ്ടുള്ളത്തിൽ മൂ.,
മായയാ മൂടിന മാനസം, മദംകൊണ്ടു മൂ. CG.
overwhelmed. മൂടിക്കിടക്ക; ഖിന്നനായി മൂടിപ്പു
തെച്ചിരുന്നു നിരൂപിച്ചു Mud. to cover one’s self.
2. v. a. to cover അവനെ അമ്പിനാൽ മൂടി Bhr.
അവരെ ധരണീതലം കഴിച്ചതിൽ മൂ. Mud.
buried them alive. മൂടിക്കുടിക്ക prov. to drink
secretly. മൂടിക്കളക, വെക്ക to conceal. അവ
സ്ഥയേ മൂടി വെച്ചു MR. slurred it over, മൂടി
പ്രവൃത്തിക്ക V1. — VN. മൂടൽ q. v.

CV. മൂടിക്ക to cause to cover, & ദേഹം വെച്ചിട്ടു
മൂടിപ്പിച്ചു Genov.

മൂട്ട mūṭṭa T. M. (T. also മുക്കട്ടു). A bug PT.

മൂട്ടുക mūṭṭuɤa T. M. (T. മൂളുക to catch fire,
see മുളി). 1. To kindle, nourish a fire തീ, വി
റകു, ചണ്ടി മൂ.; to augment a quarrel V1.
2. to link, stitch together, patch, seam. തേങ്ങാ
ക്കെട്ടിന്നവിടവിടേ മൂട്ടിക്കൊണ്ടു TR. വല മൂ.

[ 872 ]
No. to net or link together 2 edges of a (large)
triangular net so as to convert it into a fish-
ing net, വീച്ചുവല etc. (difft. fr. പിരയുക).

VN. I. മൂട്ടം (1) smoking out the musquitoes V1.
II. മൂട്ടൽ (2) stitching.

മൂട്ടുചെരിപ്പു shoes which cover the toes, boots
(മുട്ടുചെ — V1.).

മൂട്ടുപായി mats to be sewed together.

മൂട്ടെരിമ = ഓട്ടെരിമ So. an insect.

മൂഢൻ mūḍ’haǹ S. (part. pass, of മുഹ്). Dull,
stupid, fool, idiot; f. മൂഢ & — ത്തി V1.; മൂഢര
ല്ലാത്തവർ Mud., കഷ്ടമൂ. a perfect savage, മഹാ
മൂഢൻ PT. monster! മൂഢകോപം എടുക്ക V2.
to be stubborn.

മൂഢത, മൂഢത്വം S. foolishness, മൌഢ്യം.

മൂഢസൂത്രം a lesson keeper, book-mark മൂ. പു
സ്തകത്തിൽ വെച്ചു.

മൂഢാത്മാവു a blockhead PT.

മൂണ mūṇa So. = മോണ The gums.

മൂതു mūδu̥ T. M. (മുതു). Prior, മൂതുവില the stem-
part of a plantain leaf.

മൂത്തപ്പൻ, — ഛ്ശൻ 1. father’s elder brother.
2. husband of an aunt, older than f. or m.
3. father’s father അഛ്ശഛ്ശൻ (see മുത്ത
പ്പൻ & പേരപ്പൻ); also അഛ്ശാഛ്ശൻ.

മൂത്തമ്മ 1. the elder sister of mother or father.
2. the wife of father’s elder brother.
3. mother’s mother.

മൂത്താച്ചി a matron, father’s or mother’s mother
= പേരമ്മ; മൂത്തി V2. a grandmother.

മൂത്താർ, മൂത്തോർ see മൂക്ക; hence: മൂത്തോരൻ
& — ലൻ a jungle tribe; N. pr. m.

മൂത്തേടത്തു കോവിൽ (മൂക്ക) N. pr. a small
principality So. of Cochin with മുട്ടം etc., the
dynasty of which died out about 1600 A.D.

മൂത്രം mūtram S. (മിഹ്). Urine, with പെയ്ക,
പടുക്ക, പെടുക്ക, പാത്തുക, വീഴ്ത്തുക f. i. മൂ. വീത്തു
വാൻ കൂട സമ്മതിക്കയില്ല TR. (slight torture).
മൂത്രം താങ്ങുന്ന പാത്രത്തിന്നാകുന്നു വസ്തി എന്നു
പേർ med.

മൂത്രകൃഛ്രം S. strangury, മൂത്തിറകിൎച്ചം a. med.

മൂത്രച്ചൂടു inflammation of the urethra.

മൂത്രദോഷം gonorrhœa.

മൂത്രദ്വാരം S. the urethra.

മൂത്രമോചനം S. pissing മൂ. ചെയ്തു Nal.

മൂത്രവാൎച്ച diabetes, & മൂത്രൊഴിവു.

മൂത്രാശയം S. the bladder.

den V. മൂത്രിക്ക to make water, അഹർപ്പതിക്കഭി
മുഖമായി മൂ’ച്ചവൻ KR. (sinful).

(മൂ 1) മൂദേവി T. M. C. 1. the Goddess of poverty,
Lakshmi’s elder sister, Pandora. 2. any ugly,
mischievous person.

മൂന്നു mūnnu̥ (T. മൂന്റു, C. മൂറു, Tu. മൂജി, Te.
മൂഡു fr. മു, മൂ 2). Three ഒന്നായി നിന്നവൻ
താൻ മൂന്നായി ചമഞ്ഞിട്ടു മുന്നം ഇക്കണ്ട ജഗത്തു
ണ്ടെന്നു തോന്നിക്കുന്നു മൂന്നും കൂടൊന്നിൽ ചെന്ന
ങ്ങടങ്ങും നേരം ഒന്നുമില്ലല്ലോ വിശ്വം Sid D.

മൂന്നരിയൻ, (മൂന്നെ —) So., മൂനേരി Er̀. = മൂന്നു
അരിയുക i. e. ചുള, കുരു, ചവണി of കറിച്ച
ക്ക, stage of growth of a jack-fruit in the
3rd month.

മൂന്നാം third മൂ. മാസം മരുന്നു കുടിച്ചു SG. (in
pregnancy), മൂ. കാൽ the third quarter of
the 60 Nāl̤iɤas in a Nakšatra (30 — 45th
നാഴിക). — മൂ. ഇടം = ഗുളികൻ.

മൂന്നാൻ a middle-man, surety മൂ’നെ നിശ്ചയി
ച്ചു TR. പണ്ടാരി എന്നെക്കൊണ്ടു മൂ. നില്പാൻ
ഒത്തിരിക്കുന്നു TR. bail.

മൂന്നാമതു 1. third. 2. = മൂന്നാമൻ f.i. മൂ’തായി
ഇരുന്നു പറഞ്ഞു VyM.

മൂന്നാമൻ 1. a middle-man, neutral person, se-
cond മൂ. കൈക്കൽ വെച്ചു TR. 2. bail മൂ. നി
ല്ക്ക, ഉറുപ്യയായിട്ട് എങ്കിലും ഒരു മൂ’നായിട്ടെ
ങ്കിലും തന്നു ബോധിപ്പിക്ക TR. മൂ’നായി പറ
യുന്നതാർ V1.; hence: മൂന്നാമസ്ഥാനം or മൂ
ന്നായ്മ (fr. foil.) suretyship.

മൂന്നാളൻ = മൂന്നാൻ f.i. മൂ. പക്കൽ വെച്ചു TR.

മൂന്നാഴിപ്പാടു, see മു — KU. — മൂന്നാഴൂരി 3 Nāl̤i &
one Uri; vu. മുന്നാവുരി.

മൂന്നു കാലജ്ഞത്വം Bhg. one of the 18 സിദ്ധി.

മൂന്നു കാൽ a whipping post.

മൂന്നുറുക്കു (മൂ 2.) = 3 നുറുക്കു, in huntg. മൂ. കൊ
ടുക്ക.

മൂന്നേത്തേ the 3rd മൂ. പട്ടിണി കിടന്നു TP.

മൂന്നൊന്നു one-third TR. UR.

[ 873 ]
VN. മൂപ്പു of മൂക്ക q. v. (മൂപ്പൻ etc.).

മൂരി mūri T. M. 1. A bullock, ox മൂരി ചേൎക്ക
to yoke it. മൂ. യോടു ചോദിച്ചിട്ടു വേണമോ
നുകം വെപ്പാൻ prov. 2. a high billow കടൽ
മൂ. V1. 3. So. T. numbness, apathy, stiffness
മൂ. കളക B., മൂരി വിടുക V1. to stretch oneself.
ഞോള ചാടുക മൂരിയും Nid 22.

I. മൂരുക, രി Tu. M. To stretch oneself മൂരി ശരീ
രത്തിൽനിന്നു ശരങ്ങൾ KR. his body bristled
with arrows.

[മൂരിച്ചു വന്നു Mpl. Er̀. = നിവിൎന്നു].

മൂരി നിവിരുക to stretch oneself ഉണൎന്ന ഭാ
വാൽ മൂ’ൎന്നു ChVr. മാരൻ ആ നേരത്തു മൂ’ൎന്നു
CG. ദൂതൻ, രാക്ഷസൻ മൂ’ൎന്നു KR.

II. മൂരുക mūruɤa T. M. Tu. (T. C. മുരി = മുറി
q. v.). 1. To cut, cut up a hog etc. മുല മൂൎന്ന
മൂലം AR.; to tap a palmtree for toddy (= ചെ
ത്തുക). 2. to reap വിരോധിച്ച നെല്ലു മൂൎന്ന
തിന്നു ശിക്ഷയില്ല TR. മൂൎന്നു മുറിച്ചു കൊണ്ടവന്ന
നെല്ലു No.

മൂൎക്കുക to sharpen മൂൎക്കുന്ന, മൂൎത്തുള്ള ബാണങ്ങൾ
CG. കൂൎത്തു മൂൎത്തിരിക്കുന്ന നഖം Bhr.

VN. മൂൎച്ച 1. sharpness, edge മൂ. യേറീടുന്ന കോൽ
CG. ആയുധങ്ങളെ മൂ. കൂട്ടുവിൻ ഊട്ടുവിൻ
ChVr. whet your swords! മൂൎച്ചയില്ലാത്ത
കത്തി a blunt knife. 2. keen sharp wit
മൂ. ചാൎച്ച അറിയാ prov. 3. time of reap-
ing നേൽമൂൎച്ച കൂടുന്നു harvest is near.

മൂൎച്ചക്കത്തി (3) No. a sickle.

denV. മൂൎച്ചിക്ക to become sharper ദീനം മൂ’ച്ചു,
ഉൾക്കാമ്പിൽ മദനമാൽ മൂ’ച്ചു Bhr. (S. മൂ
ൎഛിക്ക to grow vehement).

മൂൎപ്പു So. sharpness — മൂൎപ്പിക്ക to whet.

മൂൎഖൻ mūrkhaǹ S. (മൂൎഛ) . 1. Blockhead, rude,
vicious PT. = മൂഢൻ. 2. M. = മുറുക്കൻ a poison-
ous snake മൂ’നെ തിന്നുന്ന നാടു prov. (often
മു’ൻ പാമ്പു as ഉൾപ്പെട്ട മുള്ളും മു’ൻ പാമ്പും എ
പ്പേർപ്പെട്ടവയും doc). Kinds: എട്ടടിമൂ., എഴു
ത്താണി —, കാട്ടു — Boa, കൈതമൂ. hedge-snake
പുല്ലാഞ്ഞിമൂ. etc.

മൂൎഖത, — ത്വം S. stupidity, obstinacy.

മൂൎഖപുലം (doc.) a snake’s abode (2).

മൂൎഖമതി vicious മൂ. യായ കൈകേയി AR.

മൂൎഛ mūrčha S. (to congeal, stiffen, see മൂരി 3.).
Fainting, swoon; = അരുതായ്ക Asht. ഗൎഭത്തിൽ
നിന്നു നിൎഗ്ഗമിച്ചിട്ട് 27 ദിവസം മൂൎഛ്ശാവസ്ഥയേ
പ്രാപിച്ചാൻ Adws.

മൂൎഛന S. 1. id. മൂ’നാ പൂണ്ടുതുടങ്ങി CG. from
love-sickness. കാമത്തിന്റെ മൂ. നിമിത്തം
Bhr. infatuation. 2. the 7th part of a scale
(ഗ്രാമം); tone in music ഗ്രാമങ്ങൾകൊണ്ടും
നന്മൂൎഛനംകൊണ്ടുമായാനന്ദമാമാറു പാടി
പ്പാടി CG.

denV. മൂൎഛിക്ക (S. മൂൎഛ) to swoon ഇത്തരം
കേട്ടു മൂ’ച്ചു പതിച്ചു KR. മൂ’ച്ചു വീണു Bhg.
മൂ’ച്ച കോപം Bhg. = മന്ദിച്ച. (opp. മൂൎച്ചിക്ക
under മൂരുക).

part. ക്ഷുൽപിപാസങ്ങൾകൊണ്ടു മൂൎഛിതർ
Nal. fainting.

മൂൎത്തി mūrti S. (മൂൎഛ or fr. മുറു or മുഴുക്ക con-
densation). 1. Solidity, matter. 2. form, shape,
body തൻ മൂ. ത്യജിക്ക Bhg. to sacrifice his life;
esp. of Gods & their emanations ശിവമൂ. കൾ,
or images ദേവസ്ഥാനത്തു ദേവമൂ. യും പിടിച്ചു
കൊണ്ടു പോയി, also ദേവമൂ. രൂപം TR. പര
മാത്മാവവതരിച്ച മൂ. ഭേദങ്ങൾ Bhg. കാരണ
മൂൎത്തി the first cause = കാരണരൂപൻ; കാരു
ണ്യമൂൎത്തി, പരമാനന്ദമൂൎത്തി AR. 3. a person
ത്രിമൂ., esp. demon മന്ത്രമൂൎത്തി q. v., മൂ. ദോഷം
തട്ടുക ഇല്ല Tantr. മൂ. തുള്ളൽ, മൂ. യാട്ടം the dance
of those possessed by spirits. 4. Tdbh. of മൂ
ൎദ്ധാ the head, ചാരിച്ചു മൂ. ക്കിടുക a. med. MM.
മൂ. യിലും മുകന്നു RC. മൂ. പൊട്ടിച്ചിരിച്ചു മുകിൽ
വൎണ്ണൻ CC. മൂ. പിടിച്ചനുഗ്രഹിച്ചു or ഗുണം
വരുത്തി TP.

മൂൎത്തിമാൻ m. നരമൂ. Bhr. — മൂ. മത്തു n. S.
having shape, Bhg.

മൂൎത്തീകരിക്ക to assume a shape, be embodied.
അസൂയതാ മൂ’ച്ചു വന്നു KR. incarnate envy.

മൂൎദ്ധാ mūrdhā S. (മൂൎത്തി 4 fr. മുറ്റു?). The head,
pate മൂ. പുകഞ്ഞു. prov. — Loc. മൂൎദ്ധനി എറിഞ്ഞു
AR. at his head. അചലമൂൎധ്നി KR. on the top.
മൂൎദ്ധാവിങ്കൽ ഘ്രാണിച്ചു Sk. = ശിരസി മുകന്നു
(parents their children).

[ 874 ]
മൂൎദ്ധജം S. hair of the head മൂ. ഒക്കയും ചെ
മ്പിച്ചു ഭീഷണം KR. മൂ’ങ്ങളും മുഷിഞ്ഞു Nal.

മൂൎദ്ധന്യം & മൂൎദ്ധനീയം S. the linguals, as pro-
nounced at the top of the palate.

മൂൎപ്പു, മൂൎപ്പിക്ക, see under മൂരുക.

മൂറുക mūr̀uɤa No. = മൂരുക II. f. i. കറിക്കു മൂ.
To cut up vegetables.

മൂൎവ്വ S. = പെരുങ്കരുമ്പ, വെള്ളോവരം.

മൂല mūla T. M. C. Te. (Tu. മൂന fr. മുന, മുൽ).
1. Corner വീട്ടിന്റെ നാലു മൂലെക്കും നോക്കി
Arb. ചേല തൻ മൂലയിൽ കെട്ടിനതെന്തു CG.
രണ്ടു മൂലെക്കു നടുവേ ബന്ധകടി എന്നൊരു
മൎമ്മം ഉണ്ടു MM. മൂലെക്കിരുന്നു മുറയിടേണ്ട TP.
2. angle between ES. & WN. point of compass;
മിഥുനമൂ. or തെക്കെമൂ. SE.; കന്നി, ധനു, മീനമൂ.
മൂലക്കല്ലു a corner-stone.

മൂലക്കഴുക്കോൽ No. a hip-rafter = കോടിക്കഴു
ക്കോൽ.

മൂലത്തണ്ടു the spine.

മൂലം mūlam S. (fr. മുൽ, മുതൽ, മൂടു?). 1. Root,
esp. ദശമൂ. (പാതിരി, ഞെരിഞ്ഞിൽ, കൂവളം,
ചെറുവഴുതിനി, വെള്ളോട്ടുവഴുതിനി, കുമിഴ്
with മുഞ്ഞ, പയ്യാന, ഓരില, മൂവില) med. roots,
divided in പഞ്ചമൂ. & ഹ്രസ്വപഞ്ചമൂ. GP 59.;
fig. മൂ. മുടിപ്പതരുതു RC. don’t destroy entirely
(മൂലഛേദം); also square root (see മൂലിക്ക). പാ
ദപത്മങ്ങൾ മൂലേ നമസ്കാരം Bhg. 2. origin,
മൂലത്തിലുള്ള കഥ, മൂലവും പാട്ടുമായി ഭേദം ഇല്ല
KR. the original Sanscrit poem (opp. modern
translation). 3. capital മുതൽ 3. 4. cause
മൂ. മറന്നാൽ വിസ്മൃതി prov.; the essence, sub-
stance, എന്തു മൂ. why? ഇന്നതു മൂലമായിട്ടു Si Pu.
therefore. ചൊല്ലുക വന്ന മൂലം KR. 5. (= മൂടു 1.)
posteriors; hæmorrhoids രക്തമൂ. 6. the 19th
constellation, extremity of Scorpion’s head, in-
auspicious മൂലത്തിൻ മുതല്ക്കാലുമതുണ്ടു CC. മൂല
ത്തിന്നാൾ MR. മൂ. രാക്ഷസനക്ഷത്രം KR.

മൂലകം S. radish = മുള്ളങ്കി.

മൂലകൎമ്മം S. poisoning with roots, sorcery.

മൂലക്കുരു (5) piles.

മൂലഗ്രഹണി dysentery.

മൂലഘാതി (3) destroying the capital മൂ. യായുള്ള
[വ്യാപാരം KR.

മൂലഛേദം eradication, entire destruction.

മൂലജന്മം (2) original property V2.

മൂലതത്വജ്ഞൻ Si Pu. knowing the very essence.

മൂലതായി original mother മൂലോകവാസികൾ
ക്കു മൂ. യേ CG. Lakšmi.

മൂലധനം S. (3) the capital മൂ. ഇല്ല VyM.; also
[മൂലദ്രവ്യം

മൂലനഗരം S. a metropolis, residence.

മൂലനാശം S. total destruction മൂ. വരും prov.

മൂലപട്ടയം a lease granted to the purchaser of an
estate constituting him absolute proprietor.

മൂലപ്രകൃതി S. primitive matter or nature മൂ.
ആകുന്നതു നീ DM. ഞാൻ താൻ മൂ. AR. Sīta.

മൂലബലം S. the main body, garrison AR.; chief
influence at court V1.

മൂലബിംബം S. the idol fixed in the heart of
[the temple.

മൂലഭാഷ (2) original language.

മൂലമന്ത്രം essential formula ദേവിയുടെമൂ. DM.

മൂലരോഗം (5) hæmorrhoids അൎശസ്സു of 2 kinds:
അന്തൎഗ്ഗതം, വിനിൎഗ്ഗതം a. med.

മൂലവൎഗ്ഗം No. original proprietary right to an
[estate.

മൂലസ്ഥാനം & ശ്രീമൂ — chief residence, metro-
polis, as of Siva at Gōkarṇa KM.

മൂലാഗ്നി S. the inward fire. മൂ. കത്തുക to have
strong appetite. ഉത്തമാംഗേ പിളൎന്നുള്ള മൂ.
യാൽ കത്തിയെഴുന്നു ദഹിച്ചു ലോകങ്ങളും
PrC. of a devotee Hiraṇya.

മൂലാധാരം S. (5) the posteriors & hips.

മൂലാശനം (1) living on roots. Bhg.

മൂലിക 1. med. roots. 2. hemp മൂ. ധൂപിക്ക
to smoke bang, or കഞ്ചാവു.

മൂലിക്ക = മൂലീകരണം to find the square-root
CS. മൂലമാകുന്നതു വൎഗ്ഗത്തിന്റെ വിപരീത
ക്രിയ Gan.

മൂലോപദേശം principal doctrine.

മൂല്യം (3) value, price മൂ. തരാം എങ്കിൽ Si Pu.
if you pay for it. ഇരിക്കട്ടേ മൂല്യപ്രകാര
ങ്ങൾ എല്ലാം Si Pu. no need of haggling
about the price.

(മൂ 2) മൂലോകം the three worlds മാൽ ഇയന്നീ
ടുന്ന മൂ. വാസികൾ CG.

മൂവകപ്പൊരുൾ 3 kinds of meaning. Tatw.

മൂവഞ്ചു 3X5 = 15.

[ 875 ]
മൂവടി three steps മൂ. പ്രദേശത്തെ ഭൂമിയെ അ
ൎത്ഥിച്ചു Bhg.; a certain measure of time മൂ.
ഓടിന വാരണം, മൂ. വചനിച്ചു Pay.

മൂവന്തി, മുവ്വന്ധി, മോന്തി the three Sandhyā,
7½ Nāl̤iɤa before & after sunset; evening.
മൂ. കാളി the tutelar Deity of Calicut. മൂ.
മേഘങ്ങൾ പാരാതേ പോകുന്നു CG.

മൂവർ three persons, the Trimūrti etc. മൂൎത്തി
കൾ മൂവരും കൂടി നിരൂപിച്ചാൽ song.

മൂവാണ്ടു three years ഒരു മൂ. ണ്ടേക്കാലമായി TP.

മൂവാറു 3 X 6 = 18.

മൂവാരി = മൂപ്പാരി (under മൂക്ക) N. pr. a caste.

മൂവിണ three pairs of bullocks V1.

മൂവിരൽ 3 inches മൂ. നീളം a. med.

മൂവില three-leaved, a Hemionites or Desmo-
dium; S. സാലപൎണ്ണി, ഗുഹ GP.

മൂവുലോകം Pay., മൂവുലകും = മൂലോകം.

മൂവെട്ടു 24, മൂവേഴു 21, മൂവൊന്നു three.

മൂവേലി RC. holding the trident, Kāḷi?

മൂവൊമ്പതു ദിനം Bhg. 27 days.

മൂശ mūša 5. (S. മൂഷ fr. മൂചു C. Tu. to cover,
T. press). A mould, crucible, also മുയ്യ B. മ
ണ്മൂശ an earthen crucible. ഇരിമ്പു മൂചയി
ലിട്ടു Tantr.

മൂശകാരി, മൂശാരി a brazier, a tribe of the 5
കമ്മാളർ KN. മൂശാലിമൂശ MR. (taxed);
also മുയ്യാലി B.

മൂഷികൻ mūšiɤaǹ S. (മുഷ്; L. mus). A mouse
മൂ. വിഷത്തിന്നു മരുന്നു a. med. (= എലിവിഷം).
മൂ. മാൎജ്ജാരനോടു പിണങ്ങുന്നു AR. (a bad
omen). മൂഷികസ്ത്രീ PT.

മൂഷികക്ഷത്രിയർ N. pr. lower Kšatriyas that
fled from Parašu Rāma, മൂഷികപ്പരിഷ (opp.
മുടിക്ഷത്രിയർ) KU.

മൂഷികരാജ്യം N. pr. a part of Kēraḷa from
Kanneťťi to Kumāri, with Kulašēkhara’s
residence KU. (Others put കൂവരാജ്യം in
its place).

മൂസു = മുശു Monsieur. മൂസുബൂസി Mr. Bussy
[Ti.

മൂസ്സതു mūssaδu̥ (fr. മൂത്തതു q. v. & below it).
A lower division of Brahmans = ഊരിലേ പ
രിഷ 151 who have left the കൎമ്മങ്ങൾക്കാധി

ക്യം to others & with Parašu Rāma’s sins
have taken on themselves the secular power ഭൂ
മിക്കാധിക്യം — Brahmans who practise surgery
are ranking with them.

മൂള mūḷa T. C. So. Marrow, brain V1.

മൂളി mūḷi T. Te. C. So. Maimed; having lost
an ear മൂളിക്കാതൻ m., — ക്കാതി, കാതറ്റ മൂ
ളി f., നാഴിപ്പൊന്നു കൊടുത്താലും മൂളിപ്പെണു്ണു
എനിക്കു വേണ്ടാ prov. (so മൂളിമാടു, — ആടു etc.);
അറുമൂളി Palg. having lost both earlaps (അ
റുപെട്ട മൂ. etc. abuse); a vessel with a broken
neck മൂളീക്കോപ്പ, — ക്കിണ്ടി etc. Palg.; = കി
ണ്ടി Mpl.; left alone V1.

മൂളിയൻ V1. No. Cal. a male monkey.

മൂളുക mūḷuɤa Te. M. (see മുരളു, മുഴങ്ങു). 1. To
groan, moan, mumble കൂമന്മാർ മൂളും CG. വ
യറ്റിൽ or വയർ മൂ. Nid. rumbling of bowels.
ചെവി മൂ. ears to tingle V2.; to buzz, as bees
Bhg.; to hum a tune, as palankin-bearers,
രാഗം മൂ. = ആലാപിക്ക (Brahmans). മൂണ്ടുപാ
ടുക Palg. = വഴിപ്പാട്ടു. ആന മൂ. to bellow. ജാ
തി ചാപല്യംകൊണ്ടു വാലെടുത്തടിച്ചുടൻ മൂളി
യും KR. Hanuman, to give indistinct sounds.
2. = ഹുങ്കാരം assent with a “hem” അനുവാദം
മൂളി agreed, gave leave with a hem or nod.
വരുണൻ വഴി മൂളാഞ്ഞളവു വില്ലു വാങ്ങി UR.
not to give way. ഇന്നു പെരുവഴി മൂളുന്നതില്ലെ
ങ്കിൽ AR. ശകുനി എന്തു മൂളാഞ്ഞു സകലം സമ്മ
തമല്ലേ CrArj. why did S. alone withhold
his consent. നിനക്ക് ഒക്ക മൂളരുതെങ്കിൽ പാ
തി രാജ്യം പകുത്തു കൊടുക്ക Bhr. ലേലം മൂളുക
= വിളിക്ക, മൂളി or മൂണ്ടുകേട്ടു Palg. listened
attentively.

VN. മൂളൽ 1. a hum, groan, whizzing noise.
2. a hem, as mark of content കട്ടവനോടു
കട്ടാൽ മൂന്നു മൂളൽ prov.; also മൂളക്കം.

CV. മൂളിക്ക to cause to grant leave. അഗ്രജ
നെക്കൊണ്ടു മൂളിച്ചില്ലതിന്നു Bhr. could not
persuade. നിൻ തല പത്തും മൂന്നാളകം മൂ
ളിപ്പൻ RS. I shall get them off.

മൂഴക്കു mūl̤akku̥ = 3 ഉഴക്കു, f. i. ഇരുമ്പിന്നു മൂ.
ചോര പോയി prov. വെന്തു മൂഴക്കായാൽ, കുറു
ക്കി മൂഴക്കാകുമ്പോൾ വാങ്ങിക്കൊണ്ടു MM.

[ 876 ]
മൂഴി mūl̤i (T. a ladle). A sluice of rice-fields V1.
see മുഴു 3.

മൃഗം mr̥ġam S. 1. A deer, മാൻ; f. മൃഗി.
2. an animal, wild beast, also m. ഘോരനായ
മൃ. KR. 3. a quadruped.

മൃഗതൃഷ്ണ S. mirage കാനജലം, മരീചിക.

abstr. N. മൃഗത്വം V1. beastliness.

മൃഗപതി S. the lion.

മൃഗപ്രായം S. brutish; instinctively.

മൃഗയ S. (മാൎഗ്ഗ) hunting മൃഗയിൽ അതികുതുകം
ഇയലും മനസ്സ് VetC. മൃഗയ ചൂതുകളും അരു
തു KR. മൃഗയാദികൾ പത്തു or ദശവൎഗ്ഗങ്ങൾ
the 10 temptations of a king AR.

മൃഗയു a hunter കൊന്ന മൃ. ക്കൾ Bhg 10.

മൃഗരാജൻ the lion, so മൃഗശാസന സന്നിധൌ
CC.

മൃഗശീൎഷം; Tdbh. മകയിരം q. v.

മൃഗശീലം, മൃഗസ്വഭാവം beastliness.

മൃഗിതം S. sought, pursued.

മൃഗേന്ദ്രൻ = മൃഗരാജൻ PT.

മൃഗ്യം 1. to be sought. 2. brute മൃ’മാം നിൻ
ക്ഷത്രിയബലം (opp. ഹൃദ്യം spiritual) KR.

മൃഡൻ mr̥ḍ’aǹ S. (മഡ഻) Merciful; Siva ഹര
മൃഡശിവ Bhr.

മൃണാളം mr̥ṇāḷam S. The fibre of a lotus
stalk പുത്തൻ മൃ’ങ്ങൾ CG.; also മൃണാളതന്തു, —
സൂത്രം.

മൃതം mr̥δam S. (part. pass, of മൃ; L. mortuus).
1. Dead ജാതനായാൽ മൃതനാം Bhr. മൃതന്മാർ
പ്രേതമായിട്ടു ബാധിക്കും PR. മൃതനാക്കി Sk. മൃ
തസമനായ്‌വരും KR. 2. the particular in-
clination of each person V1.

മൃതപത്രിക = മരണശാസനം a will.

മൃതപ്രായം dead-like ജനങ്ങൾ ഒക്കയും മൃ’രാ
യി KR.

മൃതസഞ്ജീവനി life-restoring, a remedy KU.

മൃ. ശാസ്ത്രം, also മൃതജീവനിവിദ്യ Bhr. an
occult science.

മൃതി S. death ജനിമൃതി Bhg. മൃതിദേഹം നട
ന്നണയും പോലേ Bhr. a corpse. — മൃതിപ്പെ
ടായ്‌വതിന്നു RS. lest he die.

മൃൽ mr̥d (S. to trample on). മൃത്തു Earth,

mud മൺ f. i. മൃത്തുകൊണ്ടംബികാമൂൎത്തിയെ
നിൎമ്മിച്ചു DM. മൃൽപിണ്ഡമായ ശരീരം Bhg.
മൃത്തിക S. clay, Bhg.

മൃത്യു mr̥tyu S. (മൃ). Death മൃ. തനിക്കില്ല എന്നു
ള്ള ഭാവം Sah.

മൃത്യുഞ്ജയം S. overcoming death (= Siva), a
great sacrifice resorted to in great danger.
കൂട്ടു — lasts 7 days (fee 21 fanam). മാസ —
a monthly ceremony performed on the
നാൾ of one’s birth (fee 3 fanam). മഹാ —
a feast of Cochin Rāja, which in 1862
lasted 40 days. KU. മൃ’യാൎച്ചനം ചെയ്തു
VetC. in order to get a child.

മൃത്യുപുരം CG. Hades മൃ. പ്രവേശിച്ചു AR. മൃത്യു
ലോകം പുക്കു Brhmd.

മൃത്യുശാസനൻ Siva, Si Pu. Brhmd. AR.

മൃദംഗം mr̥ḍ’aṅġam S. A tabor (മൃൽ).

മൃദു mr̥d’ru̥ S. Mild, soft (Tdbh. മെതു). മൃദുനാദ
ങ്ങൾ തേടും വീണയും കുഴലുകൾ കാഹളങ്ങൾ
AR. (opp. drums). വീണാഗാനമൃദുസ്വരം CrArj.
മൃദുഹസിതം Nal. a smile. — f. മൃദ്വിയാം ഭവ
തി Nal. — Compar. മൃദുതരം blandly.
abstr. N. മൃദുത്വം S. mildness, gentleness.

മൃദുഭാഷണൻ Bhg. speaking gently.

മൃദുലം S. mild, soft. മൃ’മായുള്ള രക്ഷ gentle
treatment. മൃദുലരസനിനാദം Bhr. മൃ’ല
വാക്യം KR.

മൃദ്വാദികളായോരോ വാൎത്ത പറഞ്ഞു Chintar.
talked peacefully.

മൃധം mr̥dham S. War, battle V1.

മൃന്മയം S. Consisting of മൃൽ, clay.

മൃഷാ mr̥šā S. In vain, falsely.

മൃഷാകഥാവൎണ്ണനം Si Pu. lying.

മൃഷ്ടം mr̥šṭam S. 1. (part. pass. of മൃജ്). Wiped,
clean. 2. a rich meal, dainties മൃ. അഷ്ടി ക
ഴിക്ക ChVr. മൃ’മായുണ്ണേണം AR. സിംഹവും മൃ’
ത്തെ ഭുജിക്കായി PT. മാംസാദിയാൽ മൃ’മായൂട്ടു, മൃ’
മാം അന്നം Bhr. മൃ’മായി ഭക്ഷണം കഴിഞ്ഞു vu.

മൃഷ്ടാന്നം S. a sumptuous entertainment മൃഷ്ടാ
ന്ന പൂൎണ്ണോദരന്മാർ SiPu. മ. കഴിക്ക vu. = നി
റയ. So. മൃഷ്ടഭോജനം കൊണ്ടു തെളിഞ്ഞു Bhr.

മൃഷ്ടി S. neatness V1.

[ 877 ]
മെകളി = ബഹുളി (loc.).

മെക്കരിക്ക mekkarikka V1. To vomit.

മെച്ചം meččam (മെച്ചുക T. C. Tu. Te. to ap-
plaud fr. മി ച). 1. Excellency, superiority മെ
ച്ചം ഏറും പുരക്കോപ്പുകൾ VCh. മെ’മായി
കാട്ടാം surprisingly, Nasr. 2. remaining
over & above = മിച്ചം. 3. the piece of gold
kept as sample = മച്ചം.

മെച്ചമേ well, highly. അഛ്ശനെ മെ. നോക്കി
ക്കൊണ്ടു intensely. മെ. ചെന്നു eagerly. മെ.
ഞങ്ങളെ കൈവെടിഞ്ഞാർ decidedly. മെ.
കൊല്ലേണം CG. by all means.

മെച്ചിങ്ങ (& മെളിച്ചിങ്ങ, മെളിച്ചിൽ No.) 1. a
quite young cocoanut; മുഖം തിരിഞ്ഞ മെ.
just peeping out of the പോള. — മയിമെച്ചി
ങ്ങ (പാട്ടത്തിൽ ചേൎക്കും No.) 2nd stage of
growth (between മെ — & കരിക്കു); (= വെളി
ച്ചിങ്ങ, വെച്ചിങ്ങ). 2. a very young palmyra
fruit (Palg.).

മെടയുക V1., see മിട, മുട.

മെതി meδi (T. മി, C. Te. med & meṭ, Tdbh.
of മൃദ്). 1. Treading on; treading out grain
കൊയ്ത്തും മിതിയും V1. 2. = മെതിമരം f. i. a
threshing machine, മെതിയും മുക്കാലിക്കാലും
വലിച്ചു MR. (parts of ഏത്തം).

മെതിക്ക 1. To tread as loam, trample. — CV.
പാഷാണം മെതിപ്പിച്ചു Sk. 2. to thrash നെ
ല്ലു മെതിച്ചതും മെതിക്കാത്തതും MR. — CV. ൧൦൦൦
കറ്റ മെതിപ്പിച്ചു മണിയാക്കി MR. 3. = മെ
തിയുക to be assuaged, ദീനം മെതിച്ചു കാണു
ന്നു vu. = ശമിച്ചു.

മെതിക്കല്ലു V1. a door-lintel.

മെതിമരം the step-board near or over a well,
treadle of a weaver’s loom etc.

മെതിയം 1. a plank over the door (see മതിയം).
2. pieces of wood by which oars are kept
in their places V1.

മെതിയടി wooden shoes as worn by Brahmans
& devotees KU. നല്ല മെ. തൊട്ടു പദങ്ങളിൽ
KR. — സൂചിമെ. slippers with nails or
needles in them for austerities’ sake.

മെതിയാല V1. a kind of mortar.

മെതിയുക (= മൃദുവാക?). To be bruised പാ
തി മെതിഞ്ഞൊരു താംബൂലം തന്നുടെ വായ്കൊ
ണ്ടു നല്കി CG. തേങ്ങ അരെച്ചിട്ടു മെതിഞ്ഞില്ല
No. bruised but not sufficiently ground.

മെത്ത metta 5. (മെതു & മെത്തു = മൃദു). 1. A
matrass, bedding, quilt അതിമനോഹരമായ
മെ. യിൽ ശയിക്ക KR. നന്മലർ മെ. തന്മേൽ
Bhr. 2. a terrace. 3. a lever = ചന്ന Palg.
— അവൻ പത്താൾക്ക് ഒരു മെ prov. (see മെ
ത്തുക).

മെത്തപ്പായി a double mat (made of കൈതോ
ല boiled in milk & water), the upper one
being much finer than the lower, So. = അ
ച്ചിപ്പായി No.

മെത്തശ്ശീല bedding.

മെത്താരണ B. a raised place to sleep on.

മെത്തുക mettuɤa T. M. 1. (മികു). To rise high.
മെത്തും ഉരചേർ famous. മെത്തിന തിറ മുറും
അടലിൽ, വാളെ മെത്തിന തിറത്തോടു തക
ൎത്തു RC. 2. (C. Te. meṭṭu, T. മിതി) = മെതി
ക്ക to jump, കുത്തിപ്പിളന്ന മാറിടം തന്നിലേ
മെത്തി എഴുന്നൊരു ചോര CG. spirting. ഭക്ത
രുടെ ചിത്തത്തിൽ മേന്മേലേ മെത്തുന്ന ഇരിട്ടു
CG. settling on them. അചലം തന്നിൽ മെത്തി
ഇരുന്ന ചെമ്പരത്തി CG. spread. 3. in poet.
usage = ചേരുക? വാർമെത്തും പടയുമായി Bhr.
impetuous. പുത്തൻ തളിരായി മെത്തുന്ന ചോ
രിവാ CG.

മെത്രാൻ & മേ — Syr. Metrān, a bishop, മെ
ത്രാനച്ചൻ epist.

മെത്രാപ്പോലിത്താ a Metropolitan.

മെപ്പു meppu̥ (C. = മെച്ചം). N. pr. A Brahman-
seat, No. of പള്ളിയാറു; മെപ്പുസ്മാൎത്തന്മാർ a
Brahman class.

മെൕ mey 5., also മൈ, മേ (either = മേൽ
fr. മി. മിച surface, what covers the mind,
or = മയി condensation). 1. The body അവ
ന്റെ മെയ്മേലുള്ള പണ്ടങ്ങൾ, മെയ്മേലുള്ള മുതൽ
പിടിച്ചു പറിച്ചു TR. രക്തം മെയ്യിൽ അണിഞ്ഞു
Bhr. മെയ്യും കൈയും തളൎന്നെനിക്കു TP. നിശാ
ചരർ മൈകളിൽ നിന്നുയിർ വേൎപ്പെട്ടു വീഴ്കയും
AR. അവന്റെ മെയ്ക്കിട്ടുവീണു Arb. attacked,

[ 878 ]
assaulted = മേല്ക്കിട്ടു, മെയ്യേറുക; കത്തിയും കൊ
ണ്ടയും ഞങ്ങൾക്കു മെയി തട്ടിയാൽ മാനക്കേടു
ണ്ടു jud. (Mapl. versus Tīyar). മെയ്ക്കു തട്ടി
touched, polluted. 2. a person കൊണ്ടമെ
യ്ക്കും കൊടുത്ത മെയ്ക്കും doc. (= ദേഹം). 3. sub-
stance, truth പൊയ്യല്ല ഞങ്ങൾ ഇച്ചൊന്നതു മെ
യ്യെന്നു തേറിനാലും CG. മെയി തന്നേ very true.
മെയ്ക്കടം (2. 3) a loan without pawn or mort-
gage.

മെയ്ക്കാവൽ a body-guard ൧൦൦ നായരും മെ.
[കൂടി KU.

മെയ്ത്തല on the body (Trav. മേത്തൽ); മെ.
തൊടുക B. (= No. മേൽ തൊട്ടു നോക്കുക)
to assault.

മെയ്ത്താലി an ornament ഞാന്മെ. Pay.

മെയ്ത്തൊഴിൽ gymnastic exercise (= മേനി വി
യൎപ്പിക്ക) ൧൮ ആയുധവും മെ’ലും KU.

മെയ്ത്തോക്കു a musket with a short stock; a
favorite gun കുട്ടിമെ., മെയ്ക്കുഴൽ തോക്കു TR.

മെയ്പിടിത്തം mollifying diseased limbs with
ointments & stretching them.

മെയ്പൊൻ ornaments worn on the person.

മെയ്മറക്ക to lose oneself, to faint; to be intoxi-
cated, passionate, desperate.

മെയ്മാറ്റം alienation വില്ക്കയോ മെ. ചെയ്ക
യോ jud.

മെയ്മേൽ 1. on the person മാല മെ. അണിയാ
തേ Mud. (see മെയി 1.). 2. മെ. വരിക
impers. to be possessed, inspired = ഉറയുക,
ദൎശനം, വെളിച്ചപ്പാടു.

മെയ്മേൽ കാണം (Il̤avars, vu. മെമ്മക്കണം)
വെക്ക a present by the bridegroom’s
sister for the bride’s father, consisting
formerly of an imitation of gold, value 3
fanams & upwards, of some gold coin of
greater value (similar to I. പരത്തൽ 2);
the word is now applied to any gold coin
given on this occasion with: കാണം കൊ
ടുക്കട്ടല്ലേ & received with: കാണം പിടി
ക്കട്ടല്ലേ. = പെൺകാണം No.

മെയ്യൽ 1. = മയ്യൽ q. v. 2. = മെയ്മേൽ 2. ഉണ്ണി
യുടെ മെ. വന്നു TP. a Brahman boy was
inspired.

മെയ്യറുതി death ദുഷ്ടരെ മെ. വരുത്തി Anj.

മെയ്യഴകു personal, true beauty. മെ’കുള്ള കാ
ന്ത താത എന്നലറി Mud. fairest husband
Bhr.

മെയ്യാക്കം strength & elasticity of body, self-
[possession.

മെയ്യാരം (= ഹാരം or മെയ്യാഭരണം) ornaments
worn on the person. മെയ്യാരപ്പൊന്നു ചമ
യാഞ്ഞു TP. not dressed out.

മെയ്യാൽ KU. a privilege granted by kings.

മെയ്യിടുക to transfer property to another
person.

മെയ്യുര (3) an oath ഒരു മെ. ചെയ്യുന്നേൻ RC.

മെയ്യേറുക to assault സ്ത്രീകളെ TR.

മെയ്യോളക്കം 1. = മെയ്യാക്കം. 2. bodily pro-
portion B.

മെയ്‌വഴി (3) the true religion.

മെയ്ശങ്ക awe, modesty, honor.

മെരിളുക, see മെരുൾ.

മെരുകു meruɤụ (& വെരുക q. v. Tdbh. മൃഗം? in
T. Te. C. Tu. മെരുകു lustre, glittering = മിൻ).
1. The civet-cat, also കൂട്ടിൽ ഇട്ട മെരു prov.
Kinds: കൊടിമെരു (with പുഴുകു), മര — or ക
ള്ളുണ്ണിമെരു. (പുഴുകു 2, 688). മെരുകിൻ ചട്ടം So.
its ventricle. 2. = പുഴുകു as മെരു ഓറ്റുക,
അണെക്ക to emit the civet.

മെരുങ്ങുക mēruṇṇuɤa (Te. melugu & med-
ugu, to associate with) = മരുങ്ങുക. To be tamed,
attached കല്പകപ്പൂമലർ നണ്ണിന വണ്ടു താൻ മ
റ്റൊരു പൂവിൽ മെരിങ്ങുമോ താൻ CG.

v. a. മെരുക്കുക f. i. കാട്ടാനയെ to tame = മ
രുക്കുക.

VN. മെരിക്കം = മരുക്കം.

മെരുവം Tdbh. = മൃഗം (huntg.).

മെരുൾ meruḷ (T. വെരുൾ, see മരുൾ). Fright
കൊടുപ്പവും മെരുളും RC.

മെരുളുക to be scared. മെരുളും മാനേൽ മിഴി
മാർ RC., വിണ്ണവർ തിണ്ണം മെരിണ്ടു നി
ന്നാർ CG. No. മെരിണ്ടു പോക.

മെൽ mel 5. (Tdbh. = മൃദു, മെതു). Tender, slender
മെല്ലിട കണ്ടു, മെല്ലിടയാൾ, മിന്നും പതറീടും
മെല്ലിടമാർ RC.

മെലിയുക T. M. To grow thin, lean ശരീരം
പെരിക മെലിയും a med. ചിന്തിച്ചുടൽ മെലി
ക ChVr. മെലിഞ്ഞു പോയി emaciated.

[ 879 ]
VN. മെലിവു, മെലിച്ചൽ thinness, leanness.

മെല്ലുക 1. To be thin, fine മെല്ലിയതു So.
2. T. C. M. to chew, champ (loc.).

Inf. മെല്ലേ 5. gently, softly, slowly മെ. ചിരി
ക്ക, മെ. തിന്നാൽ മുള്ളും തിന്നാം prov.; also
മെല്ലവേ, മെല്ലനേ ഒഴുകും വെള്ളം prov. മെ
ല്ലെന്നു മുഴുക്ക Nid. മെല്ലെന്നെടുത്തു പുണൎന്നു
CG. (her child).

V. freq. മെല്ലിക്ക id., മെല്ലിച്ച ശരീരം lean.

മെഹബാ഻ൻ P. mihrbān (see മി —). A friend;
മെ’നിക്ക വെച്ചു് TR. (P. mihrbāngi) favouring.

മെഴു mel̤u 1. = മെഴുകു T. M. (C. Tu. mēṇa,
C. Te. mayaṇa, fr. മിഴ് = മിൻ). Wax (a മലയ
നുഭവം doc.). മെ. കാട്ടുക, ഇടുക to wax; മെ.
പിടിക്ക to form a wax-mould, മെ. ചോൎക്ക B.
to melt the wax out of it. എണ്ണെക്കു പാകം —
മെ. കണക്കേ ഉരുളുമ്പോൾ വാങ്ങുക a. med.
2. C. T. Te. മെരു = മിഴ് polished, glittering.

മെഴുകുതിരി & മെഴുത്തിരി a wax-candle.

മെഴുകുശീല waxed cloth.

മെഴുക്കോൽ, -ക്കൽ = അന്തിത്തിരിക്കല്ലു a granite
rosette let into the ground in the E. yard
of a house, on which every evening a wick
is burned & മാതോർ placed. Palg.

മെഴുനിലം = മെഴുക്കൽ, S. സ്ഥണ്ഡിലം.

മെഴുപാകം, see 1 & പാകം.

മെഴുമീൻ flying fish MC.

മെഴുമെഴേ (2) slippy, glibly; hesitatingly.

മെഴുസൂചി a needle of wax! കാൎയ്യം മെ. കൊണ്ടു
കുത്തിയ കണക്കനേ ഇരിക്കുന്നു vu.

മെഴുകുക mel̤uɤuɤa T. M. (fr. മെഴു 2. C. Tu.
Te. mettu). 1. To anoint, wax, varnish ശൎക്കര
കൊണ്ടു മെ. to cover one’s design with sweet
words. 2. to daub a place with cow-dung
ചെത്തി അടിച്ചു മെഴുകിത്തേച്ചു Anj. — തളം മെ.
(the work of Ambalavāsi). KN. ക്ഷോണി മെ
ഴുകി ദൎഭകൾ വിരിച്ചു Bhg. smoothed by plaster-
ing with mud or chunam. കുമ്മായം കൊണ്ടു
മെഴുകുന്നോർ Anj.

മെഴുക്കൽ, S. സ്ഥണ്ഡിലം a place levelled and
smoothed for ceremonies, Brahmans’ meals,
etc.

VN. മെഴുക്കു anointing, varnish, daubing,
polishing. മെഴുക്കെണ്ണ sesam oil. മെ. പിര
ണ്ടതു lubricated with oil V1. 2. മാച്ചു മെഴു
ക്കുകൾ Nid. എടുക്ക, കളക, ഇളക്കുക to take
oil out of the skin etc.

മെഴുക്കനേ MC. quite smooth. കുങ്കുമം മെഴു
ക്കന്നു പൂചും മാറു Bhr.

മെഴുക്ക mel̤ukka M. (C. miḷir fr. മിഴ്). To shine
with fat, thrive, grow stout മെഴുത്ത മുഖപ
ത്മം RS. Sīta’s face. പാരം ഉരുമ്മി മെ’ത്തു
നില്ക്കും പാദനഖങ്ങളുടെ അംശജാലം, നേൎത്തു
പതുത്തു മെഴുത്തുള്ള ചേലകൾ CG. fine cloths.

VN. മെഴുപ്പു 1. lustre, brilliancy വാളിന്നു V1.;
softness of words. 2. stoutness.

CV. മെഴുപ്പിക്ക = തടിപ്പിക്ക V2. to fatten.

മേ mē 1. S. Mine, to me നിശ്ചയം വന്നുമേ Bhr.
2. T. M. C. = മേൽ in മേക്കെട്ടി a canopy (പട്ടു
മേ SiPu.). മേക്കലം the cover of a distil. മേ
ക്കാതു the upper part of the ear, മേക്കാമോതി
രം മേക്കാതില earrings of Il̤awattis; മേക്കി
ടുക see മേൽ. 3. = മേയ് in മേക്കാരൻ a
shepherd.

മേഖല mēkhala S. 1. A girdle, zone ഉടഞ്ഞാ
ൺ. 2. a sword-belt. 3. the sacrificial string
= പൂണൂൽ f. i. ഖണ്ഡിച്ചിതു ബഹു (al. ലഘു)
മേഖലജാലവും AR 6. in a Hōmam during
battle. 4. = foll. ക്രുദ്ധനായ്മേഖലാ കുത്തിപ്പറി
ച്ചു Mud 2.

മേഖലപ്പുല്ലു the Muńja grass [for അരഞ്ഞാൺ
(of 3 ചുറ) of Brahmačāris] മേ. കൊണ്ടു ച
രടു MC.

മേഘം mēgham S. (മേഹനം). A cloud കാറു
കൊണ്ട് എഴുന്ന മേ., കാള മേ. a rain-cloud.

മേ. മൂടുക to be overcast V2.

മേഘഛന്നം S. cloudy (sky).

മേഘച്ചാൎത്തു CC., മേഘജാലം S. a bank of
[clouds.

മേഘത്തണൽ shade of clouds മേ’ലിൽ ഇരുന്നു
സുഖിക്ക PT.

മേഘനാദം S. thunder.

മേഘമാല S. gathering of clouds.

മേഘവൎണ്ണം = മുകിൽവൎണ്ണം.

മേഘവാർ a bank of clouds മേ. കുഴലായ ചോ
ലയിൽ RC.

[ 880 ]
മേങ്ങുക (മേങ്ങി). Mpl. = മേടിക്ക.

മേചകം mēǰaɤam S. (മഷി, മൈ). Black, dark
മേചകകാന്തി Sah.

മേച്ചൽ mēččal, VN. of മേയ്ക്ക. 1. Grazing,
pasture. മേ. പൂവാൻ CG. to find pasture. പശു
ക്കളേ കാനനത്തിൽ മേ. പൂകിച്ചാർ Brhmd.
2. covering (പുരമേച്ചൽ), tiling the house. മേ
ച്ചലോടു a house-tile, മേച്ച(ൽ)ക്കാരൻ a tiler.

മേച്ച(ൽ)പ്പുറം 1. pasture ground, a meadow V1.
2. a tiled roof.

മേഞ്ഞൽ V1. = മേച്ചൽ 2. covering with grass;
a plough-beam = മേഴി.

മേട mēḍa T. M. (മേടു). 1. A raised place;
tower വരുന്നതു കാണ്മാൻ ഇരുന്നു ഭൂപതി ഉയ
ൎന്ന മേടമേൽ KR. 2. an upper story മേട
വെന്തു ഭൂമിയിൽ പതിക്കുന്നു, തരുണികൾ മേട
യിന്നിറങ്ങി KR. മഹാമണിമേടകൾ മഠങ്ങളും
PT. 3. a palace, = ഹൎമ്യം VyM. മാളികകളും
മേടകളും കെട്ടി Arb. a high house. 4. (മേ
ടുക) a bell of cattle sent into the jungle. No.

മേടർ No. (മേടുക) a carpenter as called by
Pulayars = മാടാർ.

മേടം mēḍam Tdbh. of മേഷം Aries; the first
month മേടഞായറു, മേടഞ്ഞാറ്റിൽ TR. മേട
മിടപമാസങ്ങൾക്കിടയിൽ KR.

മേടവിഷു the festival of vernal equinox.

മേടിക്ക mēḍikka = വേണ്ടിക്ക 1. To ask അംഗു
ലീയം അവനോടു മേടിച്ചു സൂക്ഷിച്ചു Mud. കടം
മേ. to borrow. 2. to take, buy, receive.

മേടു mēḍu̥ T. M. C. (മീ or മാടു, Te. mōḍu).
1. Rising ground, a hillock. കുന്നും മേടും hill
& dale; മേടും പള്ളവും ups & downs. അകത്തു
മേടു the seed-vessel or pericardium of lotus.
2. trouble, കടൽമേടു പെടുക V1. to be wreck-
ed. വളരേ പാടും മേടും affliction.

മേട്ടുവഴി a causeway.

മേടുക mēḍuɤa No. (= മിടി, വേടുക). To knock,
as with finger. മേടി നോക്കിയാൽ അറിയാം
prov. to try whether hollow or full. ആണി
കൾ മേടിമേടി (al. പോടി ·।·) PT. to drive in,
strike V1.

മേടി a piece of wood for striking gongs, a

clapper (see മേട 4.), a tongue of iron =
വാളം.

മേട്ടി mēṭi (Te. C. chief man = മേറ്റി; or E.
mate). A house-servant of foreigners.

മേണിക്ക,ച്ചു vu. No. = മേടിക്ക, see വേണ്ടിക്ക.

മേഢ്രം mēḍhram S. (മേഹ). Penis മേ. വീങ്ങു
ക Nid.

മേതു mēδu aM. (മേ = മീ surface or Tdbh. of മേ
ദിനി). The earth ഉടലോടുയിരും വേറായി അ
മ്മേതിൽ വീഴ്‌ന്തനർ RC. മേതിൻ നിറഞ്ഞങ്ങു മീ
തേ വഴിഞ്ഞൊരു ശീതം പൊറുക്കരുതാഞ്ഞു CG.

മേത്തൻ mēttaǹ B. A class of Muhammedans.

മേത്തൽ (loc.) = മീത്തൽ, also കുടയുടെ മേത്തു
ചോരയുള്ളതു നോക്കി jud. Mpl. — മേത്തോട്ടു
upwards.

(മേൽ): മേത്തട്ടു ceiling, upper story.

മേത്തരം the best sort, superior നീതിക്കെല്ലാം
മേറ്റരമാനനിശാചരൻ RC.

മേത്തലവായു Palg. sore eyes with head-ache
(corr. fr. നേത്രവായു).

മേത്താവി Tdbh. = മേധാവി.

മേത്തോന്നി Gloriosa or Methonica superba,
with poisonous root used by women (മേ’
യും കിണറും ഉണ്ടു) for suicide.

മേത്രാൻ, see മെത്രാൻ.

മേദസ്സു mēďas S. (മിദ് fat = മിൻ?) Marrow
& fat (2 Iḍangal̤is in the human body, Brhmd.)
ഭൂമേ. the fat of the soil.

മേദകം S. vinous liquor for distilling GP.

മേദിനി S. the earth (aM. മേതു), മേദിനീദേ
വി (AR.) — മേദിനീകൂറ്റർ Bhg. princes.

മേദിനീപതി a king.

മേദുരം S. unctuous, smooth.

മേദുരശക്തി KR. a blank weapon.

മേധ mēdha S. (vigour). Understanding മേ. ന
ല്കുക RC. (for writing poetry). മേ. പെരിയ
വൻ V1. very learned.

മേധം S. (juice) a sacrifice, as അശ്വമേ., ന
രമേ., ഹയമേധകൎത്താ Bhr.

മേധാവി S. intelligent, clever, influential; a
manager, overseer, leader, vu.

മേധ്യം S. (vigorous, fit for sacrifice) pure

[ 881 ]
വനം പുക്കു മേധ്യ മൃഗങ്ങളെ കൊന്നു; മേ’
മായിരിക്കുന്ന ധൎമ്മം Bhg.

മേന, മേനക S. (woman) N. pr. The wife of
Himālaya.

മേനവൻ, see മേൻ.

മേനാവു P. miyāna, A palankin മേ’വിൽ
വെച്ചെടുത്തു Arb.

മേനി mēni T. M. (Te. menu = മെയി, മേൽ).
1. The body, shape മേനിയിൽകൊണ്ടു CC.
touched. മേ. ചോര കണ്ടു VilvP. surface. മേദി
നിക്കു മേനിയിൽ നോവു കുറഞ്ഞൂതായി CG. തി
രുമേനി the king. മണൽകൊണ്ടു ചമെച്ചു ദേ
വി തൻ മേനിയെ CG. an idol, likeness.
2. (മേൻ) beauty, excellence. മേ. തങ്കിന വെ
ള്ളെകിറു RC. a fine tusk. നല്ല മേ. ഉള്ള ശീല
V1. മേ. പറക So, to flatter, boast. മേ. വരു
ത്തുക to polish. 3. a sample, sort, measure
അടിച്ച മേ. So. new-coined money. കരമേ. കൃ
ഷി higher sort of rice-fields. ഇപ്പണത്തിന്നു
നൂറ്റിന്ന ൪ മേ. പലിശ കണ്ടു doc. at the rate
of. മൂന്നാംതരം നിലങ്ങൾ ൧൦ മേ. വിളയും (1st
class ൨൦ മേ.) yield 10 fold. മൂന്നു മേ. നിലം
returning 3 or 4 fold. TR. പത്തു മേ. ഉള്ള ക
ച്ച V1. cloth worth 10 fanam. നൂറു മേ. കണ്ടി
രിക്കുന്നു അളത്തത്തിന്നു ൬൦തേ ഉള്ളു 60 Iḍangal̤is
only. 4. the average article മേ. തെങ്ങു ഒ
ന്നിന്നു തേങ്ങ ൫൦ കാണും, കമുങ്ങു മേ. ഒന്നു അ
ടക്ക ൫൦൦ കാണും, മേ. കണ്ട വിള ൧൦൦ വിത്തി
ന്നു നെല്ലു ൧൦൦൦ TR. 5. rank, honor അവ
ൎക്ക് ഓരോ സ്ഥാനവും മേ. യും കല്പിച്ചു കൊടു
ത്തു KU. നമുക്കുള്ള സ്ഥാനവും മേ. യും മൎയ്യാദ
ഒക്കയും TR. (says a king). തവ ഹാനി വരും
മേ. വരാ Ch Vr. — മേ. അറിയുന്നവൻ V1.
courteous.

മേനിക്കാരൻ (5) honorable. തന്റെ പുതക്കാർ
മേ’ർ TP. friends of the same age; osten-
tatious.

മേനികെട്ട dishonored.

മേനികേടുവരുത്തുക to dishonor; മേനിക്ഷയം
പോക്കുക V2. to take revenge.

മേനിപ്പഴക്കായി (2) a good sort of plantain.

മേനിപ്പഴയരി (2) good rice.

മേനിപ്പാട്ടം (4) rent of land calculated on the
average produce of different crops W.

മേനിപ്പൊറുതി (5) prosperity B.

മേനിവിളച്ചൽ (2) the best crop of any parcel
of land W.

മേൻ mēǹ T. aM. (C. mēṇu = മേൽ). What is
above, superiority, excellence.

മേനവൻ a superior, title of Sūdra writers
നാലു മേ’ന്മാർ TR. = എഴുത്തുകാർ, gen. മേ
നോൻ (മേനക്കുടം(ങ്ങൾ) Palg. as called by
lower castes); a minister, agent appointed
by a Rāja with the gift of a style or palm-
leaves; title of barons KU. — അംശമേ
നോൻ etc. (mod.).

മേങ്കൈ authority.

മേങ്കൊങ്ക a fine breast പുണർ മേ. RC.

മേങ്കോയ്മ the highest power മേ. സ്ഥാനം.

മേഞ്ചാതി V1. (ജാതി) 1. excess. 2. fine words.

മേ. കാട്ടുക to flatter.

മേഞ്ചൊല്ലാൾ speaking nicely f. മതുമേ RC.

മേഞ്ചൊന്ന Bhg. = മേൽ ചൊല്ലിയ.

മേന്തടി upper timber B.

മേന്തോന്നി, (T. വേ —) = മേത്തോന്നി q. v.

മേനാൾ RC. = മേൽനാൾ.

മേന്നകയാൾ splendidly decorated f. Sīta, pl.

മേന്നകമാർ; also മേന്നകത്തയ്യൽ RC.

മേന്നടയാൾ walking nobly f. RC.

മേന്നോക്കി a superintendent, accountant, min-
ister of Porḷātiri; also മേനോക്കിമാർ KU.
title of barons മതിലഞ്ചേരി മേ. TR. (in
Kōṭayaɤattu), മേനോക്കു കൊടുത്തു KU. his
office.

മേമ്പെടുക V1. 1. to fall upon something. 2. to
[suffer bodily pain.

മേമ്പൊടി V1. = മേൽപൊടി.

മേന്മ excellence, superiority. ആകായ്മയും മേ.
യും ഇല്ലതിനാൽ KeiN. neither better nor
worse for it. ദേവി തൻ മേ. യെ ചൊല്ലി
ക്കൂടാ CG. മേ. യിൽ, — യോടേ well. മേ.
വെടി V1. a royal salute.

മേന്മീശ B. mustaches.

മേന്മേൽ more & more മേ. വൎദ്ധിച്ചുവരും, മേ.
പ്രസാദിച്ചിതു Bhg. മേ’ലേ CG.

[ 882 ]
മേന്മൊഴിയാൾ RC. = മേഞ്ചൊല്ലാൾ.

മേപ്പടി = മേൽപടി.

മേപ്പത്തൂർനാരായണഭട്ടതിരി N. pr. A sage.

മേപ്പാവു mēppāvu̥ (മേൽ). A loft, ceiling ച
ന്ദനംകൊണ്ടു മേ. വിട്ടു TP.; a high building
കൊതിക്കെന്റെ മേപ്പയിൽതട്ടി TP.; തച്ചോളി
മേപ്പയിലും പോരുന്നു (പുതുപ്പണഅംശം മേപ്പ
യിൽ ദേശം) TP.

മേപ്പുലം So. (മേയി). A pasture.

മേയം mēyam S. (മാ). To be measured. Bhg.

മേയ്ക mēyɤa 5. (മെയി surface). 1. v. n. To
graze, browse ആടു മേഞ്ഞ കാടു prov. ഭൂതല
ത്തിൽ മേയട്ടേ കന്നുകൾ CG. പോക്കറ്റ വമ്പു
ലി പുല്ലു മേയും CG. കോഴി ഒന്നിച്ചു മേയു
മ്പോൾ TR. 2. T. M. (T. C. also vēy, Tu.
C. bē) v. a. to thatch a house ഓല കെട്ടി പു
ല്ലു മേഞ്ഞു jud. with grass; to tile ഓടു മേ.,
പുര മേ. (= പുതെക്ക).

VN. മേച്ചൽ (മേഞ്ഞൽ) see above. (858.)

v. a. മേയ്ക്ക To cause animals to graze or
eat, to feed, tend അശ്വങ്ങളെ മേപ്പതിനായി,
പശുവൃന്ദത്തെ മേച്ചു. Bhr.

CV. മേയ്പിക്ക 1. to cause another to feed cattle.
2. & പുര മേയിക്ക to get thatched.

മേയ്ക്കൂലി the hire of a shepherd or for tiling.

മേയ്പുകാരൻ B. a grazier, shepherd.

മേയാപ്പുര a temporary roof as for the mon-
soon അറുത്തുകെട്ടു കയറ്റാതേ മേ. വെച്ചു
കെട്ടുകേ ഉള്ളു TR. (also പെയ്യാപ്പുര opp.
പന്തൽ).

മേയ്യ mēyya No. (= മേഷ). A flaw in a log of
sawn or worked timber arising from its not
having been properly squared.

മേര mēra T. Te. C. Limit; loc. = മേനി rate അ
രപ്പണം മേരെക്കു നികിതി ഇട്ടിരിക്കുന്നു TR. at
½ fan. for each.

മേരു mēru S. (മീ, മേൽ). The fabulous moun-
tain of the North മേരുവും കടുകുമുള്ള അന്തരം
ഉണ്ടു നമ്മിൽ Bhr. വന്മേ. ക്കുന്നു താൻ എന്ന
പോലേ CG. അഴകെഴും മേരൂർക്കുന്നു RC. മ
ഹാമേരു സമാനധീരർ TR. (in complimentary
address).

മേരുപ്പു (മേരു T. sandiver, glass-gall). So.
a med. salt ഏറ്റം ലഘുവായുള്ള മേ. GP 73.

മേൎക്കു mērkku̥ T. So — മേല്ക്കു Westwards ഗുഹ
തെക്കു മേൎക്കും കിളൎന്നിട്ടു KR.

മേല mēla So. Cannot (either V. neg. of മേൽ
3. = ഒല്ലാ, or corruption of വേല 3. “it is diffi-
cult” = അരുതു). ഉരിയാടുവാനും മേലാ, ഓടു
വാൻ മേലാഞ്ഞു, നടപ്പാൻ മേലാതായി PT. മേ
ലായ്ക weakness.

മേൽ mēl VN. of മീ (C. മ്യേൽ = മിയ്യൽ). 1. What
is above, surface, body = മെയി, as മേലും കൈ
യും നൊന്തിട്ടു നടന്നൂട No. vu. രാവണൻ ത
ന്നുടെ മേലുകൾ ഒക്കയും കീറിപ്പിളന്നു KR. മേൽ
ഇട്ടവസ്ത്രം the cloth you wear. മേല്ക്കു തേക്ക
MM. (opp. മേലിലും തലയിലും a. med.). സൂത
ന്റെ മേൽ തട്ടി VilvP. കൊടുത്ത് കൊണ്ടമേൽ
doc. person (=മെയി 2). ചിനമ്പു മേൽ അന
ങ്ങുന്നതിന്നു ചാകുമ്പോലേ കളിക്കും some bodily
exertion; also = മെയ്മേൽ q. v. 2. adv. above,
upon, on കുതിരമേലേറി Bhg. — Loc. termina-
tion, often shortened കോലാമൽ MR. വകയി
ന്മന്നു നികിതി എടുക്ക, കണ്ടത്തിന്മന്നു പത്തിന്ന്
ഒന്നര നെല്ലു TR. മെത്തമന്നെഴുനീല്ക്ക vu., മല
മ്മന്നു TP. (= മേൽനിന്നു). എന്റെ മേ. പറഞ്ഞു
charged me. ഇവരെ മേ. അന്യായം jud. against.
അവന്റെ മേലാക്കി transferred property to;
more, = പുറം as മുന്നൂറ്റിന്മേൽ മുപ്പതു Bhr.; also
above mentioned രസം മേൽച്ചാറ്റിൽ അരെച്ചു
a. med. in the same decoction. 3. superiority,
excellence (Te. Tu. C. good) മേലും കീഴും ക
ണ്ടു TR. allowing for good & bad years, taking
an average. മേത്തരം etc. 4. futurity, after-
wards മേലിൽ, — ലാൽ, ഇനിമേൽ henceforth.
മേൽ വരുവാൻ ഇരിക്കുന്നതു V1. 5. T. M. West
വടമേൽമൂല, വടമേപ്പുറം NW., തെന്മേല്പുറം SW.
മേലടി So. rent paid in kind; giving charge
of cattle.

മേലധികാരം superior or supreme power, —
[രി etc.

മേലവൻ V1. a superior, owner = മേലാൾ.

മേലാക്കം elevation, promotion.

മേലാച്ചി Trav. a maid-servant.

മേലാട fine upper cloth of women.

[ 883 ]
മേലാൻ = മേലവൻ, pl. മേലാർ a superior,
proprietor.

മേലാപ്പു an awning, canopy മുഗ്ധങ്ങളായ മേ.
കൾ Bhr. മേ. കെട്ടി തിരവളെച്ചു Anj. പ
ട്ടുമേ. പിടിച്ചു പ്രദക്ഷിണം (of തിരണ്ട പെ
ൺ); also a mosquito curtain.

മേലായ്ക്കൂറു, (— ലാൻ or — ാൾ) the Janmi right
ബ്രാഹ്മണർ തങ്ങൾക്കു മേ. കല്പിച്ചു (opp. കീ
ഴായ്ക്കൂറു) KU.

മേലായ്പണം loc. said of കുടുമനീർ & of പാട്ടം.

മേലായ്മ. V1. property in trees & fruits (opp.
കാരായ്മ as property of grounds, both em-
braced by അട്ടിപ്പേറു) So.; also മേൽക്കോ
യ്മ, മേങ്കോയ്മ.

മേലാൽ (4) hereafter മേ. ഉള്ള കാൎയ്യത്തിന്നു,
മേ’ലും രക്ഷിക്ക TR. മേ’ലേക്ക് ഉണ്ടാകുമോ,
മേ’ലത്തേ നടപ്പു MR. future.

മേലാൾ an overseer കൂലിക്കാരേ മേ. TR. the
person in charge; a commissioner, സ
മുദ്രത്തിന്റെ മേലാളായുള്ള ഹനുമാൻ RS.
conqueror?

മേലു 2nd future (= വലിയൂ etc.) is above, is
higher. Gan. അതിൽനിന്നു ലക്ഷം യോജന
മേലു Bhg 5.

മേലും moreover, further.

മേലുര upper touch of gold.

മേലെഴുത്തു 1. direction of a letter; also title-
page, heading of a chapter. 2. registry.
Trav. വലിയ — chief secretary or registrar
TrP. (മേ. പിള്ള Trav. the head of പണ്ടാര
പ്പിള്ളമാർ 2.).

മേലേ 1. upwards ശവം മേലേ എടുപ്പാൻ jud.
to exhume. 2. in Cpds. = മീതേ, മുകളിൽ;
പൎവ്വതത്തിൻ മേലേക്ക് എഴുന്നെള്ളി KU. ൨,
൩ കൊട്ട മണു്ണു മേലേക്കു മേലേ വെച്ചു one
above the other. മേലേ കുറുമ്പടി etc. upper.
(4) മേലേക്കു hence forward. Nal. V1. — മേ
ലേതു what is above or comes next (opp. കീ
ഴേതു Gan.). ചുവന്നും വെളുത്തും കറുത്തിട്ടും
ഉണ്ടെള്ളുകൾ അവറ്റിൻ ഗുണം മേലേ മേ
ലേതിന്നായ്‌വരും GP. each following sort
better than the preceding.

മേലേടം (4) future part മേ. കഥ Mud. പാ
ണ്ഡവചരിത്രം മേ. വചിക്ക Bhr. the sequel.
വൈഷമ്യം കഥെക്കിതിൻ മേ. ഉണ്ടു Mud.
henceforth.

മേലേരി 1. high-flaming fire. ഞാൻ ഒരു ചെ
റിയ മേ. കടക്കേണ്ടതു a fiery temptation.
2. sacrificial fire-wood, fr. jack-trees മേ.
കൂട്ടുക a funeral pile. മേ. ചാടുക = തീയാട്ടം.

മേലോക്കി (നോക്കി) upwards മുണ്ടു മേ. ച്ചാടി
TP. കുത്തിയകത്തിമേ. എടുത്തു jud.

മേലോട്ടു (പട്ടു) upwards മേ. ചെന്നു.

മേൽക്കച്ച (1) a girdle.

മേൽക്കച്ചവടം wholesale dealing.

മേൽക്കഥ (4) പറയുന്നേൻ I go on with the
[story.

മേൽക്കരം So. additional Government share
of crop; tax paid in advance.

മേൽക്കാച്ചൽ (1) fever-heat.

മേൽക്കാച്ചിൽ yam growing on yam.

മേൽക്കാട്ടം great demand, (കാട്ടം 233).

മേൽക്കാണം additional advance of the occupant.

മേ(ൽ)ക്കാതു the top part of the car, മേ. കുത്തു
ക to men against ആന്ത്രവായു; to Tīyar &
Muckuwar women No. of Telly. for ചിറ്റു
കാതു q. v.; also to Māpḷichis = അലിക്കത്തു
കാതു; see under മേ 2.

മേൽക്കാറ്റു (5) West wind V1.

മേൽക്കിരിയം higher Sūdras, as the പതിനാ
യിരം of Pōlanāḍu. മേ’ത്തിൽ ഒരുമയും ശൂ
രതയും നായ്മസ്ഥാനവും ഏറിയിരിക്കുന്നു നാ
യർ KU.

മേല്ക്കീഴ് more or less, നിണക്കു ഒരു മേൽക്കീ
ഴില്ലേ No. = ഗുരുത്വം you do not care for
rank, age, etc.; headlong. മേല്ക്കീഴായി topsy-
turvy. = കീഴ്മേൽ.

മേല്ക്കു (1) to the body പെണു്ണുങ്ങളെ മേല്ക്കിട്ട
ഏറി, ഞങ്ങളെ മേ. പാഞ്ഞു ഞങ്ങളെ മറിച്ചി
ട്ടു, ബ്രാഹ്മണസ്ത്രീകളെ മേക്കട്ട (sic) കയ്യേ
റി TR. assaulted = മെയ്ക്കിട്ടുക. (5) West വ
ടക്കു മേല്ക്കായി ഗമിച്ചു KR. ഇണ്ടൽപോം
വഴി കിഴക്കു മേല്ക്കും ഇതമുറ്റെഴും മലയിര
ണ്ടും അമ്പും നമഃ RC. (to the sun).

മേല്ക്കുമേൽ one above the other; (4) success-

[ 884 ]
sively, more & more = മേന്മേൽ; നല്ലതു വ
രും മേ’ലിൽ Bhg.

മേൽക്കൂട്ടു a roof.

മേൽക്കെട്ടി an awning, tester, mosquito-net;
[see മേക്കെ —.

മേൽക്കെട്ടു a string tied over a lock.

മേൽക്കൊൾക (1) to be hit, affected by medicine.

മേൽക്കോയ്മ & — ങ്ക — sovereignty as of Peru-
māḷs KU.

മേൽച്ചീട്ടു direction of a letter, a label.

മേൽച്ചൊല്ലിയ (2) above-mentioned മേ. കല്പ
ന TR. & മേൽ ചൊന്ന.

മേൽജന്മം (4) the next birth. ChR.

മേല്തട്ടു an upper room or story, ceiling, deck.

മേല്താഴ് outer lock.

മേൽനാൾ (4) future time ദാസനായ്‌വാഴുകു മേ.
AR.; മേ. എല്ലാം UR. for ever.

മേല്പഞ്ചായം B. an umpire.

മേല്പട (4) the reserve of an army; (1) the
upper part of a bank.

മേല്പടി the upper part of a door-frame; above,
said, ditto (marked ടി ടി). മേപ്പടി കണ്ട
ത്തിൽ jud.

മേപ്പടിയാൻ കയ്യിൽ TR. the same person.

മേല്പട്ടം bishop’s office. Nasr.

മേല്പറഞ്ഞ (2) = മേൽച്ചൊല്ലിയ.

മേല്പാടം original copy B., cultivated high
ground.

മേല്പാടു the upper side, surface V1. = മേത്തരം
[V1.

മേല്പുടവ upper or outer garment.

മേല്പുര & മേപ്പുര a roof; an upper room.

മേല്പെടുക to be above, superior.

മേല്പെട്ടു, മേല്പട്ടു 1. upwards (മേ. എറിഞ്ഞു
Bhr. മേ’ട്ടേക്കു പൊങ്ങി Bhr. നോക്കി
VetC. മേ. ചാട്ടം tumbling). 2. hence-
forth (മേ. നല്ലവണ്ണം ഇരിക്കേണം മേ.
കുമ്പഞ്ഞിക്കു തന്നേ ആകുന്നു ഈ രാജ്യം
TR.)

മേല്പെടുക്ക to set over, entrust KU.

മേല്പൊടി vehicle, adjuvant of medicine പഞ്ച
താര മേ. ഇട്ടു a. med. strewed on, added.
ഉഴക്കു ചീരകം മേ. യായി പൊടിച്ചിട്ടു, പശു
വിൻ നെയി മേ. വീഴ്ത്തിക്കുടിക്ക MM.

മേൽപ്രകാരം as aforesaid.

മേൽഫലം trees, (grain, etc. produced above
ground), opp. കീഴ്ഫലം as ചാമ etc. അ
ന്നുണ്ണി ഫലങ്ങൾ 127. 2. doc. the future
produce; opp. കീഴ്ഫലം the present one.

മേൽബലം (4) reserve, auxiliary force.

മേൽഭാഗം the upper side അതിന്റെ മേ’ഗേ
KU. മേ’ഗേ കൊണ്ടു തിരിച്ചാൻ BR. (a
chariot) upwards.

മേൽഭാരം depressing weight; misery of being
in the body.

മേൽമണിയം So. superintendence.

മേൽമയിർ So. hair of the body.

മേൽലാഭം extra profit.

മേൽലോകം heaven.

മേൽവരവു extra income; (4) consequence.

മേൽവഴി upper way. ശീഘ്രം ഗമിച്ചവൻ മേ.
യിൽ BR. through the sky.

മേൽവായി the palate.

മേൽവാചകം the heading, address of a letter.

മേൽവായിപ്പ an additional loan.

മേൽവാരം Government’s share of rent.

മേൽവാഴി V1. a superior = മേലവൻ.

മേൽവിചാരം superintendence.

മേൽവിത്തു seed sown upon other seed.

മേൽവിരിപ്പു an awning.

മേൽവിലാസം address, superscription of a let-
[ter.

മേൽവെപ്പു possession by a high tenure മേൽ
എഴുതിയ പറമ്പുടെ മേ. ഒറ്റിയും ഒറ്റിക്കും
പുറവുമായി നിങ്ങൾക്ക് എഴുതി വെച്ചു തന്നു
(doc.) MR.

മേൽവെള്ളം freshes മേ’ള്ളച്ചാട്ടം.

മേൽശാന്തി, see ശാന്തി.

മേവുക mēvuɤa T. M. (T. മേ to love, or = മരു
വുക). 1. To be familiar, occupied with വേണു
ന്ന വേലകൾ മേവി നിന്നാർ CG. 2. to be
accustomed to a place & prefer it, abide തത്ര
മേവുന്നഹോ മത്സ്യങ്ങൾ PT. വിബുധപുരിമേ
വിനാൻ Bhr. കാലാലയം മേ. AR. went to in-
habit Hades. അവൎക്കു മേവാൻ ഗൃഹങ്ങൾ Sk.
3. So. T. to adjust, level V1. മേവിക്കൊടുക്ക
to reconcile, prove B. 4. aux. V. = വസിക്ക,

[ 885 ]
ഇരിക്ക f. i. സുഖിച്ചു മേവീടിനാൻ, അറിഞ്ഞ
ല്ലോ മേവുന്നു Bhr.

മേവൽ (So. T. love) dwelling, see മീവൽ.

മേവലർ aM. enemies മേ. തമ്മെക്കൊന്നു RC.

മേ’രെ പൊരുതു പുറത്താക്കി AR.

മേശ Ar. mēz, Port. mēsa (L. mensa). A table
കൃമികളിൻ മേൽ മേശ കഴിക്കുന്നു MC. to live
upon. (തേമേശ തിന്നുക, കഴിക്ക, കുടിക്ക vu.
Europeans to breakfast).

മേഷം mēšam S. (= മേടം). A ram, Aries.

മേഷത്തൂർ ബ്രാഹ്മണൻ. മേഷത്തടികൾ, മേഷ
ത്തോണടികൾ N. pr. a deified sage, born
to Vararuči of a Par̀ayi KN.

മേഷ B. a hindrance, trouble; B. Palg. flaw.

മേയ്യ 860.

മേസ്തരി Port. mestre (L. magister). A Maistry,
Arb. ആശാരി —, കൂലിമേസ്തിരി etc.

മേഹം mēham S. (മിഹ്). Urine, also = മേഹ
രോഗം urinary disease. മേഹപടലം venereal
spreading sores.

മേഹനം S. pissing; penis.

മേള mēḷa (Gr. melas). Indian ink; മേളയിൽ
കളിച്ചു = മേളത്തിൽ KR.

മേളം mēḷam S. (മിൾ). 1. A band, esp. of mu-
sicians. 2. music, harmony താളത്തിൽ ഒത്തി
നന്മേളങ്ങൾ ഗീതങ്ങൾ ഓരോന്നേ പാടിപ്പാടി
CG. മേ. കൂടുക to unite in a concert, കൊട്ടുക
to play. മേ. ഏറീടുന്ന പൈങ്കിളി Bhr. melo-
dious. 3. joining fitly, joy മേളത്തിൽ ഉത്സവം
ആരംഭിച്ചാർ, ചേല വെളുപ്പിച്ചു മേ. ഇയറ്റുന്ന
ദാസൻ CG. ഛേദിച്ചു മേളമോടൂഴിയിൽ ഇട്ടു
DM. nicely. മേ. കലൎന്നു ദഹിക്ക VilvP. to burn
all over from fever.

മേളക്കാരൻ a musician.

മേളക്കൊഴുപ്പു B. a concert, symphony.

മേളതാളം equal time in music.

മേളനം S. union, assemblage.

മേളാങ്കം B. joy, pleasure.

denV. മേളിക്ക 1. To mix, as sugar in milk
ഇളക്കി മേളിച്ചു Mud. വെല്ലവും പാലും തളി
കയിൽ മേ’ച്ചു തരുവൻ DN. 2. to unite in
harmony ഗാനം മേളിച്ചാർ (331) CG. 3. to

live happily together സന്തതം അവളോടു മേ’
ച്ചു PT. മാനിനിയോടു മേ’ച്ചു മേവിനാൻ Nal.
മേളിച്ചു നല്കിനാൻ SiPu. gladly.

part. pass. മേളിതം = മേളം f. i. മന്ദമേ. പൂണ്ടു
കുഴലൂതി Anj. & മേളമായി കു’തി Anj.

CV. മേളിപ്പിക്ക to combine harmoniously ഓ
രോ വിദ്യാമേളങ്ങൾ മേ’ച്ചു Bhr.

മേളി = വേളി, ബഹുളി.

മേഴി mēl̤i T. aM. (C. mēḍi, mēḷi). The plough-
[tail V1.

മൈ mai 1. T.M. = മഷി, മഴി, മയി. Antimony;
blackness മൈയാർ see മയ്യാർ. 2. = മെയ് C.
Tu. Te. body ഓമന്നപ്പൂമൈ CG. 3. T. മൈമ
barrenness, whence മച്ചി.

മൈക്കണ്ണി (1) with painted eyes f. മൈ. ക
ണ്ണിൽ പാൎത്തു Nal. മൈ. മാർ Bhr. (മയ്യാർ
കൺ).

മൈക്കലേ = മയിക്കലേ, മയക്കിൽ at dusk.

മൈക്കോലവാർകുഴലാൾ CG. dark-haired f.

മൈതാനം P. maidān, A plain, flat, open field
ഒക്ക മുറിച്ചു മൈ. ആക്കി TR. മൈതാനയിൽ
എത്തി Ti. on the table-land.

മൈതുക maiδuɤa aM. rather എയ്തുക; To get
അതിൻഫലം മൈതുവാൻ ചമയുന്നത് ഇന്നേ
RC 93. now you are to reap the fruits.

മൈത്തുക to be industrious. — മൈത്തൽ toil B.

മൈത്രം maitram S. (മിത്ര). Friendship മൈ.
മറന്നു RS.; also മൈത്ര്യം.

മൈത്രി id. ഭൂസുരന്റെയും മൈഥിലൻ തന്റെ
യും മൈ. യെ പൂരിപ്പാൻ CG. മൈ. രക്ഷി
പ്പാൻ പണി KR.

മൈത്രീകരം S. gaining friends AR. (the
Rāmāyaṇa is said to be such).

മൈഥില maithila S. Referring to മിഥില,
f. i. മൈഥിലരാജ്യം AR.

മൈഥിലി Sīta.

മൈഥുനം maithunam S. (മിഥുന). Matrimony,
coitus. — ശ്വാവിന്റെ മൈ. പോലേ prov.

മൈഥുനപരൻ Bhg. lecherous.

മൈഥുനമാസം = മിഥുനം.

മൈനാകം maināɤam S. 1. = മൈനാൻ T.
M. C. The docile parrot മൈന MC. Temenuchus
pagodarum. 2. a mountain in Himālaya പ
ൎവ്വതാധീശ്വരൻ AR.

[ 886 ]
മൈനാത്തു So. A washerman. — മാനാത്തി 809.

മൈന്തൻ maindaǹ T. M. (മൈന്തു T. C. de-
lusion = മയ്യൽ). 1. A boy. 2. a son RC. Mpl.

മൈമ്പു No. = മയിമ്പു Dusk മൈമ്പിന്നു വന്നു.

മൈയൽ RC. = മയ്യൽ q. v.

മൈയാല No. dusk.

മൈയാരം maiyāram (മൈ 2.) = മെയ്യാരം.

മൈയ്യൻ (മൈ 1.) Palg. Er̀. (opp. മെയ്യൻ) a
rogue.

മൈയ്യക്കള്ളൻ Er̀. a night-snap, night-thief =
തഞ്ചം നോക്കി; Palg. an eye-servant.

മൈരേയം mairēyam S. Spirits from Lythrum
blossoms മൈ’മാം വീരമദ്യം സേവിച്ചു CG. Bhr.

മൈൽ = മയിൽ q. v.

മൈല grey = മയില.

മൈസൂർ രാജാവു doc. = മയിസൂർ.

മൊക്കളം mokkaḷam No. (Mpl. മൊക്ക, loc.
T. മൊക്കൈ a notch). A hollow in the edge or
gunwale of a boat to insert a pin (= thole-
pin), to which the oar is hooked.

മൊങ്ങ moṅṅa (C. Tu. manga) A monkey
V1. = മൊച്ച?

മൊങ്ങു (മുഴങ്ങു?) howl, f. i. നായുടെ മൊ. കേട്ടു V1.
[Trav. മോങ്ങുക.

മൊച്ച močča 1. A light coloured monkey.
2. T. So. a Dolichos tetraspermus, B. മൊച്ച
ക്കൊട്ട its peas (No. മൊച്ചക്കൊട്ടപ്പയറു = അ
വര).

മോച്ചൻ (മൂത്ത?) 1. an old man, a big person
(loc). 2. Palg. = നൊച്ചെലി, നച്ചെലി.

മൊച്ചിങ്ങ, see under മുച്ചി.

മൊഞ്ചൻ mońǰaǹ 1. No. (മൊയി). A strong,
fine fellow = മിടുക്കൻ; f. മൊഞ്ചത്തി. 2. So.
passionate.

മൊഞ്ചു 1. No. beauty. 2. So. anger B.;
moroseness V1. മൊഞ്ചും മൊട്ടും പറക, കാ
ട്ടുക of discourteous, untractable manners
V1. — മുറിമൊഞ്ചു B. precipitate anger.

മൊഞ്ഞി = മുഞ്ഞി The face (loc).

മൊട്ട moṭṭa T. M. C. Tu. (മുണ്ഡ). 1. A bald
head ചിരെച്ചാൽ മൊട്ട prov.; a Brahman
widow; a Māpḷa ഉപ്പു പുളിക്കൂലും മൊ. ചതി
ക്കും prov. മൊ. അടിക്ക to shave the head
completely. 2. = മുട്ട an egg.

മൊട്ടക്കുന്നു a bare hillock.

മൊട്ടക്കൊമ്പൻ cattle having lost one horn
or both.

മൊട്ടത്തലയൻ a Māpḷa.

മൊട്ടത്തൈ a cocoanut-plant before the shoot-
ing of തിരുൾ.

മൊട്ടപ്പശ So. the white of eggs used as glue.

മൊട്ടു moṭṭu̥ T. M. (Te. C. moggu, mogaḍa fr.
മുട). 1. A flower-bud കുന്ദം തൻ മൊട്ടു, മുല്ല
മേൽ ഉല്ലാസമൊട്ടുകൾ, പങ്കജമൊട്ടിൽ തണു
പ്പുണ്ടു CG. ചെക്കി —, മഞ്ഞൾ — a. med. പൊന്മ
ലർ മൊട്ടുകൾ പട്ടുകൊണ്ടു പൊതിഞ്ഞഭിമന്ത്രി
ച്ച കലശങ്ങളാൽ അഭിഷേചിച്ചാർ KR. (in co-
ronation), പൂ മൊട്ടിടുക. 2. a nipple മുലമൊ
ട്ടു RS. മുലയിണ മൊട്ടുകൾ VCh. വാരിളം പോ
ർമുലമൊട്ടുകൾ Bhg. 3. bud-like, the blunt
end, a pommel പൊന്മൊ. കെട്ടിയ ചൂരൽ TR.

മൊട്ടമ്പു a blunt-pointed arrow പാറപ്പുറത്തെ
യ്ക മൊ. പോലേയായി SiPu. made no im-
pression.

മൊട്ടുകൊമ്പൻ (3) cattle with little or short
[horns.

മൊട്ടുവാൾ a long sword with brass-handle
എറിഞ്ഞു പിടിക്ക Nāyar’s play with it.

മൊട്ടുസൂചി (തൂശി) a pin.

മൊത്തം mottam T. Palg. The whole, total
f. i. കൂലി മൊത്തമായി കൊടുക്ക = No. പൊത്ത
നേ, മുഴുവനും.

മൊത്തുക mottuɤa (T. Te. to strike, see മു —).
1. To kiss f. i. the hand, Genov. Mpl. എത്ര
മൊത്തിയാലും ഒന്നു പൊത്തിക്കൂടാ prov. 2. So.
to drink from a vessel B., to sip V1. (മോകു,
മോഞ്ചു).

മൊത്തി (C. mōti = മുച്ചി) 1. the face പാണ്ഡ
വവൃഷ്ണികൾ ഒന്നായപ്പോൾ കൎണ്ണാദികളുടെ
മൊത്തി* കറുത്തു CrArj. from envy. 2. the
calyx as of cocoa-nut തേങ്ങയുടെ മൊ. അ
ടൎത്തി, a receptacle of Compositæ; also
മൊത്തടൎന്നു വീണു. *(print: മൊഞ്ഞി).

മൊന്ത 1. So. T. a cruse, B. goglet, പിടി —
narrow-mouthed, Arb. (see മോന്ത). 2. a
thicket, the lair of a tiger, No.

മൊന്നാക്കൾ V1. Muham. priests (മുല്ല, മു
ന്നാൾ?).

[ 887 ]
മൊയിലോം No. vu. f. i. ഇടക്കാടു, ചൊവ്വ
മൊ. = മതിലകം.

മൊയ്മൻ moymaǹ (= മുഴുവൻ, or T. മൊയ്
thronged). The central bulb of an arrowroot.

മൊരമ്പുക morambuɤa Palg. (T. മൊര •|• =
മൊറു •|• = മുറു •|•) Dogs to snarl; men to hawk
= മുരളുക.

മൊരി mori (= മുരി, മുളി). The rough outer bark,
as of tamarind trees = ചുണങ്ങു; മൊരിയൻ
having a dry skin. മൊരിച്ചുണങ്ങു dry scurf
on the skin.

മൊരിച്ചൽ dryness of skin or bark. — മൊരി
ക = മുളിയുക So.

മൊരിശി Mauritius മൊ. ക്ക് എഴുതി അയച്ചു
[Ti.

മൊറു മൊറുക്ക = മു — f. i. പിന്നേയും നായി
ന്റെ പല്ലിന്നു മൊ’പ്പു prov. whets his teeth
for more food.

മൊഹീയദ്ദീൻ Ar. muḥiṭ-ed-dīn, Fellow-
believers, see യാ II.

മൊള്ളു moḷḷu̥, മൊള്ള Urine.

മൊള്ളുക = വീഴ്ത്തുക V1. മൊള്ളാൻ പോകുന്നു
(low) So., also No.

മൊഴി mol̤i T. M. (Tu. C. Te. nuḍi fr. മുഴങ്ങു
or C. muyyi exchange?). 1. A word മറു —,
വാ —, തേൻ—, മധു — etc. 2. an argument,
evidence മൊഴിക്കു തക്കതു വ്യവഹാരഗതി KR.
the finding accords with the evidence. മൊ.
ചൊല്ക to state, declare. എന്നുള്ള മൊ. ഉറപ്പാ
യിട്ട് എടുപ്പാൻ പോര TR. statement. ശേഷം
എടുപ്പാനുള്ള മൊ. എടുത്തു TR. collected evi-
dence. 3. right, claim കുറെച്ചു ജയിക്കുന്നവ
ൎക്കു മൊഴി എന്നു കല്പിച്ചു KU. they made good
their claim, are in the right. മൊഴിയും മൊ
ഴിക്കേടും VyM. right & wrong. വഴി മൊഴി
എങ്കിൽ prov. ഇല്ല മൊഴി ഭവാൻ എങ്ങളെ
കൊല്ലുവാൻ Bhr. no just cause. പോരിന്നു
മൊഴി എന്നിരിക്കിൽ KR. 4. divorce (loc. =
ഞായം) മൊഴി എന്നുവെച്ചാൽ ഏതാൻ പണവും
അരിയിൽ ഇട്ടു തുണിയിൽ കെട്ടി ആ പെണ്ണ്
ഇനി മേല്പെട്ട് എനക്കാവശ്യം ഇല്ല എന്ന മന
സ്സാലേ കൊടുക്ക (Mpl.) കെട്ടിയവളെ നീ മൊ.
കൊടുക്കേണം, കെട്ടിയവനോടു മൊ. ചോദി

ക്ക, കാതിയാർ മൊ. കൊടുപ്പിച്ചു, അവളെ ഉട
മക്കാർ മൊ. വാങ്ങി TR. ഞമ്മളെ മൊ. തരേ
ണം; മൊ. ചൊല്ലീട്ടില്ല, അവന്റെ മൊ. പറ
യുംമുമ്പേ MR. before he divorce her. 5. N. pr.
of plants (മുഴി ?) കുറു —, ചെം —.

മൊഴിക്കേടു (3) wrong തമ്മിലുള്ള ദൌൎബ്ബല്യ
പ്രാബല്യവും മൊഴിയും മൊ’ം വഴിയും വഴി
ക്കേടും ഓൎക്ക Bhr. KR. to weigh the merits
& demerits of a case.

മൊഴിപിഴ (3) transgression, മൊ. കൾ അറി
വിച്ചു KR. reported misdemeanours.

മൊഴിമടക്കം (2) being nonplussed.

മൊഴിമാതു Saraswati, മൊ’തിനെ തൊഴുതു Bhr.

മൊഴിമാറു aM. a bond, എഴുതിവെച്ച മൊ’റാ
ക കൈശ്ശീട്ടു TR.

മൊഴിമാറ്റം failing in keeping one’s word;
transposition of words.

മൊഴിമുട്ടിക്ക V2. to nonplus, puzzle.

മൊഴിയുക T. aM. to speak ഇക്കഥ വിഷമിച്ചു
മൊഴിഞ്ഞു Mud. സന്ദേഹനിവൎത്തകം മോ’
ന്നേൻ KeiN. മൊഴിഞ്ഞ വാക്കുകൾ Bhr.

മൊഴിവഴി (3) just behaviour അതിനും ഒരു
മൊ. യിൽ ഇഹ നഹി നമുക്കെടോ Nal.

മോ mō (loc.) Mother കാരക്കൽ മോ Anj. N. pr.

മോകംTdbh. of മോഘം, മോഹം.

മോകുക mōɤuɤa (or മോഴ്ക?, മുകക്ക T. to draw
water, C. moge). To drink, sip അവൻ മോണു
not for thirst, as med. or for tasting; see മൊ
ത്തുക, മോന്തുക.

മോയിക്ക 1. V. freq. മോയിച്ചു കുടിച്ചു sipped
it out. 2. CV. to give to sip, as to a
child, old man, patient.

VN. മോവൽ a gulp, രണ്ടു മോവലിന്നുണ്ടു
enough for 2 draughts.

മോക്കണി (T. മൊ —; മുക —?) V1. A sack
out of which horses eat.

മോക്താവു mōktāvu̥ S. (മുച്). A deliverer.
മോക്ഷം S. 1. liberation അവൻ ചൊന്ന ശാ
പവും മോ’വും CG. ബന്ധമോ’ങ്ങൾ Bhr.
ഇതി പൂതനാമോ. CG. the story of P’s de-
liverance. 2. final exemption from a life
in the body, beatitude = മുക്തി, of 4 or 5

[ 888 ]
kinds സാമീപ്യം, സായുജ്യം, സാലോക്യം,
സാരൂപ്യം (സാന്നിദ്ധ്യം V1.). സദാനന്ദ
മോ’വും സൎവ്വം ലഭിക്കേണം SiPu. മോക്ഷ
കവാടം തുറന്നു വെപ്പാൻ Anj. (Yamā’s an-
gels). പാതി മോ. കിട്ടും KU. 3. letting go
ആശുഗമോ. മുടിച്ചു Sk. left off shooting.
4. Nasr. ആകാശമോ. heavenly bliss, CatR.

മോക്ഷകാമികളായ (2) സിദ്ധയോഗീന്ദ്രന്മാർ
AR. = മോക്ഷാൎത്ഥി.

മോക്ഷകാലം 1. the month Vaišākha. 2. the
last contact with the shadow etc., end of an
eclipse.

മോക്ഷദം S. procuring beatitude, as a story,
Sah. Bhg. സാക്ഷിയായി മേവും ആമോ
ക്ഷദൻ CG. God.

മോക്ഷപ്രാപ്തി S. attaining bliss.

മോക്ഷവാസികൾ those in heaven, Nasr.

മോക്ഷവിളക്കു V1. a ceremony on the 3rd day
after a death.

മോക്ഷസാധനം (2) bliss-bestowing (f. i. the
[AR.)

മോക്ഷാൎത്ഥം (2) id. f. i. ഭൂമിയിലുള്ള ജന്തുക്കൾക്കു
മോ. ഇനി ശ്രീരാമായണം ചമെക്ക AR.

മോക്ഷാൎത്ഥി S. desiring bliss (52), മോ. കൾ
Brhmd. So മോക്ഷേഛ്ശുക്കൾ Bhg.

മോഘം mōgham S. (മുഹ്). Useless, vain. മോ.
എന്നിയേ PT. unfailingly.

മോങ്ങ് mōṅṅu̥ Kaḍ. (So. മാൎങ്ങ). Plantain-
suckers when very small (see കന്നു 2, 203).
(നേന്ത്രമോങ്ങ് are not transplanted but boiled
& eaten).

മോചകൻ mōǰaɤaǹ S. (മുച്). A deliverer.

മോചനം S. liberating; liberation ജാതുഗൃഹ
മോചനവൃത്താന്തം Bhr. പാപ—, ശാപമോ.
ചെയ്ക.

denV. മോചിക്ക 1. to free, release എന്നെ മോ’
ച്ചു വെച്ചു PT. എന്നെ മോ’ച്ചു കൊണ്ടു പാ
ലിക്ക Nal. to save. 2. to dismiss മോ. ഇ
ല്ലവർ Bhr. കാരുണ്യം നിങ്ങൾ മോ’ച്ചിതോ
Nal. abandoned.

part. മോചിതം = മുക്തം set free.

CV. ബന്ധനത്തിങ്കൽ നിന്നാശു മോചിപ്പിക്ക
[Bhg.

മോഞ്ച mōnǰa V1. = മോണ Gums മോ. നാ
റ്റം V2.

മോഞ്ചുക (Cal.) to suck = മൂ —, മോകുക.

മോടകം mōḍaɤam (T. മോടു = മേടു, മുകടു).
Fragræa Zeylanica, Rh. മോടകത്തില, — ത്തിൻ
തൊലി അരച്ചു a. med. — വള്ളിമോ. Anoistro-
cladus?

മോടൻ CrP. (& മോടം) hill-rice = പറമ്പത്തു
നെൽ, വയനോക്കി f. i. തറയിലുള്ള പാരും
മോടനും ഒക്ക വിരോധിച്ചു TR. — Kinds:
വെള്ള, കറുത്ത, അരി, പൊറ്റ, കല്ലാർമോടൻ
Palg. Exh. വലിയ, ചെറിയ മോടൻ Er̀.

മോടി mōḍi 5. (fr. മുകടു or C. Te. mōṭa blunt).
1. High bearing, stateliness മോടിയായുടുത്തു,
മോ. കൾ പലകൂടി ChVr. embellishments. ഞ
ങ്ങളെക്കാൾ മോ. യായിരിക്ക Arb. grandeur.
കോടിദിനേശന്മാർ കൂടി ഉദിച്ചൊരു മോ. കല
ൎന്ന പ്രകാശം SG. ചേടചേടീവടന്മാരുടെ മോ.
Nal. ധനം ഒടുങ്ങും നേരം മോടിയും നശിച്ചു
(comfort, luxury) പട്ടിണിയും അകപ്പെടും
Chintar. മൂരിക്കു അന്നേരത്തെ മോ. ഇല്ല No.
vu. looks lean etc. 2. fashion (C. mōḍike)
മുമ്പേത്ത മോടി dress, മോടി ഇങ്ങനേ ചില
ചെട്ടികൾക്കു Nal. 3. anything placed by a
conjuror who tries to prevent its being remov-
ed, മോ. എടുക്ക, വെക്ക.

മോടിക്കളി (3) No. = മോടിവിദ്യ.

മോടിക്കാരൻ haughty, ostentatious.

മോടിവിദ്യ (3) sorcery, legerdemain = ചെപ്പിടി.

മോട്ടം (see foll.) pride.

മോട്ടു mōṭṭu̥ T.C. Te. M. (see prec). Obstinacy,
perverse pride. മോ. കാണിക്ക; മോട്ടുള്ള മൂരി
No. a restive bullock = ശാഠ്യം.

മോണ mōṇa Tu. M. (T. = മുന). Gums, snout.
കുത്തുക gums to pain V1. മുറിക്ക; also മൂണ,
മോഞ്ച; മോണമേൽ ഒരു രോഗം Nid.

മോണയൻ m., — ണച്ചി f. (abuse.)

മോണി, see മകണി.

മോണു & മോണ്ടു കുടിക്ക No. f. i. an ഇളന്നീർ —
see മോകുക & മോന്തുക.

മോണോലി Palg. Exh. a kind of paddy.

മോണ്ടം V1. the porch of a church മുകമണ്ഡ
പം.

മോതിരം mōδiram T. M. (മുദ്ര?). 1. Ring നല്ല

[ 889 ]
മുദ്രമോ’ങ്ങളും VCh. കൈ — Si Pu. മോ. ഇടുക.
2. a collet, for high caste children മോ. & മുരൾ
വെച്ചമോ. (girls), പാലക്കാമോ. (girls & boys),
പുലിയൻമോ. 683 or പുലിയാമോ. (boys). മോ.
കഴുത്തിൽ കെട്ടുക V1.

മോതിരക്കണ്ണി 1. toe’s link or knuckle. 2. a
small noose. 3. Hugonia mystax.

മോതിരക്കൂട്ടം V1. a necklace of jewels.

മോതിരക്കൈ a gentleman’s hand മോ. കൊ
ണ്ടു ചൊട്ടു കൊള്ളേണം prov.

മോതിരവള്ളി Artabotrys odorata.

മോതിരവിരൽ the ring-finger.

മോതുക mōδuɤa 5. To dash against.

മോത Tu. No. a surge, rising of waves (smaller
than തിര & larger than ഓളം; ഒളം മോ
തുകയില്ല). മോതവീഴുക No. to ship a sea;
fig. കോപത്തിന്റെ മോതെക്കു ഞാൻ ചെ
ന്നതു at the height of his anger.

മോത്തു = മുഖത്തു TP.

മോദം mōďm S. (മുദ്). Joy, delight മോദസാ
ഗരത്തിൽ മുങ്ങി KR. മോദവും ഖേദവും. മോദേ
ന (ബദ്ധ — AR.), മോദാൽ S. joyfully = മുദാ.
മോദകം S. (delighting) sweetmeat മോദക
പൂവാദി ഭോജ്യദാനങ്ങൾ Nal.

മോദകരം S. delightful മോദകര സ്തോത്രം VilvP.

denV. മോദിക്ക S. to rejoice മോദിച്ചു ചെന്ന
വൻ Mud.

part. pass. മോദിതന്മാരായി CG. = മുദിതർ.

CV. മോദിപ്പിക്ക S. v. a. to delight ഋഷികളെ
മോ’ച്ചു KU. ദ്രവ്യങ്ങളാലേ Bhg. അകതളിർ
ജന്മികൾക്കു കളികളാൽ Bhr.

മോൻ vu. = മകൻ; What is പൊന്നില്ലാതഛൻ
മോനഛ്ശൻ prov.?

മോന്ത mōnda 1. (C. mōti, Te. mōmu, T. mūńǰi).
1. The face പാഴന്റെ മോ. യേ കാണാതേ CG.;
the snout ആലെക്കു വരുന്ന നേരത്തു മോന്തെ
ക്കടിക്ക prov. വറ്റു ആടിന്റെ മോന്തെക്കു പ
റ്റി Arb. 2. (=മൊന്ത) a brass ewer to draw
water, water vessel of kings. പിടിമോന്ത = കൂ
ശ; പൊമ്പിടി — TR.

മോന്തുക So. to sip, drink = മോകുക as കഞ്ഞി
മോന്തിക്കുടിക്ക V2. to gulp down.

മോന്തി = മൂവന്തി Twilight മോ’ക്കേത്തത്തായം
വെക്ക TP.

മോന്തായം = മുകന്തായം.

മോർ mōr 1. T. M. C. (Te. māru, C. mosaru).
Buttermilk മോർചവൎത്തു പുളിച്ചുള്ളു GP. മോർ
കിട്ടാത്തേടത്തു പാൽ കിട്ടുമോ. prov.; also മോ
റ്റിന്നു വന്നോർ prov. നീർ മോർ കൂട്ടുക diluted
buttermilk. — മോൎക്കഞ്ഞി, -ൎക്കാളൻ etc. 2. T.
C. Tu. M. = മുകർ face മോരിൽ, മോറ്റിൽ; മോ
റും കണ്ണും; മോറുചീൎക്ക the face bloats

മോറുക mōr̀uɤa No. (V1.2. മുവരുക) To cleanse,
scour metal vessels with ashes etc. കുരണ്ടുമോ
റി TP. കിണ്ണം വടിച്ചു മോറി, കിണ്ടി തേച്ചു
മോറി.

മോറാഴി, മോറായി the pommel of a knife,
stick, etc. (മൊട്ടു).

മോലോം vu. = മതിലകം.

മോശം mōšam T.M. (Te. C.Tu. മോസം; Tdbh.
of മോഷം). 1. Trick, deceit മോ. പറ്റിച്ചുകള
ക Arb. 2. fault, mistake ബുദ്ധിമോ. കൊ
ണ്ട് ഒരു കുറ്റം ചെയ്തു പോയാൽ ദണ്ഡം കല്പി
ക്കരുതു VyM. നിങ്ങളോടു വാൿമോശമായി പ
റഞ്ഞു പോയി TR. mis-statement = അബദ്ധം;
(തുകമോ. 1, 464, കൈമോ. 300). 3. loss മോ
ചം വരുത്തുക V1. by missing a fair opportu-
nity etc.

മോശക്കാരൻ So. a trickster, blunderer; poor;
[(also sickly).

മോഷകൻ mōšaɤaǹ S. (മുഷ്). A thief.
മോഷണം S. 1. stealing അവന്റെ വീട്ടിൽ മോ.
പോയി, വീട്ടിലുള്ളത് എല്ലാം മോ. പോയ്പോ
കും. Arb. ഒരുവന്റെ വക മോ. പോയാൽ
VyM. to be stolen. എലിമോഷണശീലൻMC.
2. removing മനോദോഷമോഷണം SiPu4.
= മോചനം? 3. captivating ജനഹൃദയമോ
ഷണൻ Bhr. Kr̥šṇa.

denV. മോഷണിക്ക to steal മോ’ച്ചീടുന്ന കാലം
[ഇപ്പോൾ CG.

മോഷ്ടാവു S. a thief, hence:

മോഷ്ടിക്ക to steal മോ’ച്ചു പോയി VyM.
was stolen. മോ’ച്ചിട്ടോ കൊള്ളയിട്ടി
ട്ടോ TR.

മോഹം mōham S. (മുഹ്). 1. Fainting, swoon
മോഹവും തളൎച്ചയും med. സൂതികൊണ്ടുണ്ടായി

[ 890 ]
മോ. CG. exhaustion. മോ. തെളിഞ്ഞു Sk.2. fasci-
nation, infatuation അവൎക്കു മോ. ഉണ്ടാക്കി
മായാബലാൽ KR. led astray. 3. lust, love
മോഹമൂൎത്തിക്കകമ്പടിസംസാരപ്രിയന്മാർ Nal.
പിള്ളരെ മോ. പറഞ്ഞാൽ തീരും prov. can be
talked out of their love. മോ. അഴിയുക, അ
ഴിക്ക, തീൎക്ക V1. nocturnal pollution. കീഴിൽ
ഉള്ളതിൽ അവനു വളരേ മോ. ഉണ്ടു TR. wishes
back the old times. അടിയന്തരം നല്ലവണ്ണം ക
ഴിപ്പാൻ മോ. ഉണ്ടു TR.

മോഹനം S. infatuating, tempting മോ’മായു
ള്ള പൂക്കുലകൾ, മോഹനഗാത്രിയായ തപതി
Bhr. മോഹനരൂപി, മോ’മായ കഥാശേഷം
Mud. വാനരമോഹനത്തിന്നു നിൎമ്മിച്ചു KR.
to bewilder the monkeys. മോഹനഗേഹ
ങ്ങൾ KR. brothels. മോഹനജ്വരംപിടിക്കും
Tantr. nymphomany — adv. പുളിനങ്ങൾ
വെളുത്തു മോഹനം KR. lovely.

മോഹനീയം S. attractive മോ’യാംഗനാം ച
ന്ദ്രൻ Nal.

മോഹാലസ്യം S. swoon. ദീനംകൊണ്ടു മുഖാ
ലസ്യം (sic) ഉണ്ടായി TR.

മോഹി 1. bewildering. 2. lusting; a lover.

denV. മോഹിക്ക 1. to faint മോ’ച്ചു വീണു Bhg.
2. to be bewildered, fascinated ലംഘനം
ചെയ്യാം എന്നാരും മോ’ക്കേണ്ട Nal. let none
deceive himself. 3. to lust, love, covet
അഹല്യയെ മോഹിച്ചു ചോദിച്ചപ്പോൾ KR.
എന്നെ മോ’ച്ചീടൊല്ലാ Nal. കടപ്പാൻ മോ’ച്ചു
Nal. With Loc. മത്സ്യം രസത്തിൽ മോ’ച്ചു
ചെന്നു AR. മാലയിൽ Bhr.

part. pass. മോഹിതൻ S. infatuated (=മുഗ്ധം).
മോഹിനീമോ. VetC. മായാമോഹിതർ VilvP.

CV. മോഹിപ്പിക്ക 1. to make dizzy നിന്റെ
വേഗം എന്നെ മോ’ച്ചീടും KR. (to Hanumaǹ).
സീതയെ മോ. AR. to deceive by sorcery.
താതനെ മോ’പ്പാൻ മറഞ്ഞു Bhr. to excite
his curiosity. 2. to allure, seduce, woo
പുരുഷനെ VyM., സ്ത്രീയെ Bhg., എന്നെ മോ’
പ്പതിന്നരുൾ ചെയ്കയോ Brhmd.

മോഹിനി S. (f. of മോഹി) a fascinating
woman. — മോഹിനിയാട്ടം acting a female
character (മോ. മുതലായ ആട്ടക്കാർ VyM.).

മോഹർ P. muhur (=മുദ്ര). A gold-coin, 15
Rupees.

മോഴ mōl̤a T. M. (Tu. C. bōḷa, like മൂളി, മൊട്ട).
1. Cattle without horns, or with horns turned
കൊമ്പൻ പോയതു മോഴെക്കും വഴി prov. കൊ
മ്പേ പോകും വഴി മോഴെക്കെന്നില്ലയോ RS.
female elephant. 2. So. Stupidity. മോഴ പി
രട്ടുക to deceive B. 3. = മോത V1. a billow.
മോഴക്കൊമ്പൻ So. Palg. dodded or polled
cattle.

മോഴവള a golden bracelet.

മൌക്തികം S. = മുത്തു f. i. മൌ. വിളയുന്നു VCh.

മൌഞ്ജി S. (മുഞ്ജ) A Brahman girdle മേഖലാ
മൌ. ദണ്ഡും VCh.

മൌഢ്യം mauḍ’hyam S. = മൂഢത Stupidity,
caste prejudice, fanaticism.

മൌണ്ഡ്യം S. = മുണ്ഡത്വം KR. as a punish-
ment of ambassadors.

മൌത V1. = മമത Dissimulation.

മൌത്ത് Ar. maut, Death മൌ’ായി പോയി
died. മൌത്തളവിൽ Mpl. song. മൌത്ത് നവി
Muhammad, opp. ഹയാത്ത്.

മൌനം maunam S. (മുനി). Silence, also with
വ്രതം as religious exercise SiPu. മൌനവും
ദീക്ഷിച്ചു ഹോമം തുടങ്ങിനാൻ AR. മൌനഭാവം
ദീ. VetC. മൌ. പൂണ്ടു നിന്നു CG. മൌനവാസ
ങ്ങളും Nal. of a deserted wife.

മൌനാനുവാദം S. silent consent മൌ’ത്തോടു
Bhr. ഇക്കാൎയ്യത്തിന്നു മൌ. അലം PT.

മൌനി S. silent.

മൌനീഭൂതൻ S. id. (part. pass. of മൌനീ
ഭവിക്ക) മഠത്തിൽ മൌ’നായിരുന്നു Chintar.

മൌൎഖ്യം maurkhyam S. = മൂൎഖത Stupidity, bar-
barous state of mind മൌ. കളഞ്ഞു ഭജിക്ക AR.

മൌലം maulam S. (മൂലം). Radical; indi-
genous, born in service മൌലർ എന്നവരുടെ
പേർ KR. the garrison of Ayōdhya.

മൌലി S. 1. a hairlock, head-ornament പൂ
പറിച്ചു മൌലിയിൽ ചൂടി CG. എൻപാദം
തവ മൌ’യിൽ പതിഞ്ഞു Bhg. 2. a crown,
fig. ശൂരർകുലമൌലി RC. മൌ. കളാം കു
ലടാംഗനമാർ VCh. പെൺമൌലിമാരായ

[ 891 ]
വല്ലവിമാർ CG. നാരിമാർമൌലികേ CG.
the best of its kind.

മൌഷ്കൎയ്യം S. (മുഷ്കര). മൌ. കാട്ടി നടക്ക VCh.
To behave insolently.

മൌഹൂൎത്തൻ S. = മുഹൂൎത്തക്കാരൻ.

മ്യാൽ myāl (C. = മേൽ, or മിട്ടാൽ?) So. Land
watered by rain, on which rice-plants are sown
thickly.

മ്രാൽ mrāl (അത്തിമെരാൽ Rh.) Ficus excelsa
[മ്രാലിന്റെ കുരു GP 69.

മ്രിശ = മിറിശ.

മ്ലാനം mlānam S. Faded; languor = മ്ലാനി.

മ്ലാവു mlāvu̥ So. An elk MC.

മ്ലേഛ്ശൻ mlēččhaǹ S. Speaking indistinctly,
a barbarian അനുദ്രുഹ്യുവിൻ മക്കൾ എല്ലാം മ്ലേ
ഛ്ശജാതികൾ Bhr. മ്ലേഛ്ശനീചജാതികൾ എ
ന്നാകിലും മുക്തി വന്നീടും, ഒല്ലാത ദുർമ്ലേ’ന്മാ
രും ജീവന്മുക്തന്മാരം KeiN. gen. Mussulmans,
Europeans, in CC. = യവനർ. മന്നിടം മ്ലേഛ്ശാ
ധിപത്യമായ്‌വരും Bhg.

മ്ലേഛ്ശത S. barbarianism; abomination.

യ YA

യ is initial in Dravidian pronouns (യാൻ, or
ഞാൻ, യാവൻ); hardly in any verbal root.
It changes readily with palatal consonants,
as യവനൻ — ചോനകൻ, ജോനകൻ; (ചാമം
fr. യാമം); അരയൻ, രായർ fr. രാജാ; ദശ
മുഖൻ Tdbh. തെയമുകൻ etc. Initial യ is often
found in the form of എ (യൌവനം — എവ്വനം
SG.; എമൻ = യമൻ), of ഞ‍ (ഞാൻ fr. യാൻ),
and even ന (യുഗം — നുകം). Some യ are
derived from വ (ആയിരം fr. സഹസ്രം, C. സാ
വിരം; അറിയിക്ക fr. അറിവിക്ക) by the in-
fluence of palatal vowels. Final യ is fre-
quently dropped (as തേങ്ങായ്, തേങ്ങാ, തേങ്ങ;
വായി & വാ).

യ S. Relat. pronoun in യഥഃ യഥാ, യൽ, യാ
വൽ etc. യമ്പ്രതി രുചി ഭവതി അവൻ തന്നേ
വല്ലഭൻ VetC. whom she likes.

യകൃൽ yaɤr̥l S. (L. jecur). The liver, Asht.

യക്ഷൻ yakšaǹ S. (യജ്). A demi-god, a
Paradēvata യക്ഷരാജന്റെ പുഷ്പകം പോലവേ
പല്ലാക്കു KR. Kubēra. ധരിപ്പെഴും ഇയക്കർ RC.
f. യക്ഷി S., (vu. ലച്ചി) a nightmare, also
nocturnal pollution യക്ഷിദ്രോഹത്തിന്നു ന
ന്നു a med. ഒരു യ. പീഡ സഹിപ്പാൻ Anj.
demoniacal possession; also written എക്ഷി
യാമിവൾ KR. = രാക്ഷസി താടക.

യക്ഷിണി S. id. യക്ഷിണീപീഡെക്കു രക്ഷാ
ചൊൽ എങ്ങിനേ CG.

യക്ഷ്മാവു yakšmāvu̥ S. (prec). Pulmonary
consumption രാജയ’വും പിടിച്ചു Si Pu. രാജയ
ക്ഷ്മണാ മരിച്ചു Bhr.; also രാജയക്ഷ്മം പിടി
പ്പെട്ടു മരിച്ചേൻ Si Pu.

യജമാനൻ yaǰamānaǹ S. (യജ്), 1. A person
that institutes a sacrifice & pays for it. 2. a
master, lord രാജാവ് ഒക്കയും അനുസരിച്ചു
യജമാനസ്ഥാനമായിരിക്കയും ചെയ്തു TR. by
indulging them the Rāja gained immense
popularity. — mod. f. യ’നിച്ചി & — നത്തി.

യജിക്ക S. to sacrifice, worship പശുക്കൾ ത
ന്നെ വധം ചെയ്തിട്ടു യജിക്കുന്നു, അശ്വമേധ
ക്രിയയാ. യ Bhg.

CV. ജയിപ്പിക്കേണം നിങ്ങൾ എന്നെക്കൊണ്ടു
KR. യജ്ഞങ്ങൾകൊണ്ടു യജിപ്പിച്ചു മുനിമാ
രെ CG.

യജുസ്സ് S. sacrificial formula; the യജുൎവ്വേദം
[Bhg

യജ്ഞം S. A sacrifice = യാഗം f. i. ആര
ണർ ചൂഴുറ്റു കൃഷ്ണയ’ങ്ങൾ കൊണ്ടു യജിച്ചു, ആ
ജ്യത്തെക്കൊണ്ടു യ’ങ്ങൾ ചെയ്യുന്നു CG. ഭവാ
നാൽ ഹനിച്ചീടിന യജ്ഞപശുക്കൾ Bhg.-fig.
വിജ്ഞാനയ. കൊണ്ടു കേവലാത്മാനം ആത്മനി
യജിച്ചു Bhg.

യജ്ഞശാല Bhg. = യാഗശാല.

യജ്ഞസൂത്രം S. = പൂണുനൂൽ.

യതഃ yaδaḥ S. (യ). Whence; because, for.

യതി yaδi S. (യമ്). Subduer of passions, a
Jaina beggar യതിവരനും ഭൂമിക്കും VetC. യ
തിവേഷമായി Bhg. = സന്യാസി.

"https://ml.wikisource.org/w/index.php?title=A_Malayalam_and_English_dictionary/പ-മ&oldid=217112" എന്ന താളിൽനിന്ന് ശേഖരിച്ചത്