ക്രിസ്ത സഭാചരിത്രം/രണ്ടാമത്കാലം

←ഒന്നാമതുകാലം

ക്രിസ്ത സഭാചരിത്രം രചന:ഹെർമൻ ഗുണ്ടർട്ട് രണ്ടാമത്കാലം

മൂന്നാമത്കാലം→

[ 125 ] രണ്ടാമത് കാലം കൊസ്തന്തീനമുതൽമുഹമ്മതബാധാപൎയ്യന്തം (൩൨൪-൬൨൨)
൧,ത്ര്യെകത്വംമുതലായതിനെകുറിച്ചുകൊണ്ടആയുസ്സ
(൩൨൪-൪൫൧)

കൊംസ്തന്തീൽക്രിസ്തസഭെക്ക് രക്ഷിതാവായിവിളങ്ങുന്നപ്രകാരം
അന്നുപലഅദ്ധ്യക്ഷന്മാരുംസ്തുതിച്ചുഒരുത്തൻഅല്ലയെകൈസർ
നീഇഹത്തിൽസൎവ്വത്തിന്നുംരാജാവുംപരത്തിൽദെവപുത്രനൊടു
ഒന്നിച്ചുഭരിക്കുന്നവനുംആകയാൽഎത്രയുംധന്യൻഎന്നുവാഴ്ത്തി
കൈസർഅദ്ധ്യക്ഷന്മാരെക്ഷണിച്ചുപന്തിയിൽഇരിക്കുമ്പൊൾദെവ്
വകടാക്ഷത്താൽനിങ്ങൾസഭയുടെഉള്ളുവിചാരിക്കുന്നഅദ്ധ്യക്ഷ
ന്മാർഞാൻപുറമെരക്ഷെക്കുവിചാരിക്കുന്നഅദ്ധ്യക്ഷനും ആകുന്നു
എന്നുപറഞ്ഞുവിരുന്നുകാർൟഅത്താഴം സ്വൎഗ്ഗരാജ്യത്തിന്നുപ്ര
തിബിംബമായിരിക്കുന്നുഎന്നുനിരൂപിക്കയുംചെയ്തു-എന്നാറെകൊം
സ്തന്തീൻതാൻസത്യവിശ്വാസവുംവിശ്വാസിക്കുയൊഗ്യമുള്ളസ്നെഹപ്ര
വൃത്തികളുംകൂടാതെഇരിക്കകൊണ്ട്ൟമാനുഷശരണംകൊണ്ട്സ
ഭെക്ക് വളരെഅനുഗ്രഹംവന്നില്ല.അവൻക്രൂശിന്റെഅടയാളംവള
രെമാനിച്ചതുംഅല്ലാതെഅമ്മയരുശലെമിലെക്ക് യാത്രയായിയെശു
വെതറെച്ചസത്യക്രൂശിനെകുഴിച്ചെടുത്തുവലിയപള്ളിയെയുംപണി
ചെയ്തു.സഭാപ്രമാണികൾവന്നുഒരൊരൊസങ്കടങ്ങളെബൊധിപ്പി
ക്കുന്തൊറുംകൈസർകഴിയുന്നെടത്തൊളംസഭയെരക്ഷിപ്പാൻശ്ര
മിച്ചതെഉള്ളു.

പിതാവുംപുത്രനുംതമ്മിൽഉള്ളബന്ധത്തെക്കുറിച്ചുപലതൎക്കങ്ങളും [ 126 ] ഉണ്ടായശെഷം അലക്ഷന്ത്ര്യയിൽമൂപ്പനായഅരീയൻ ഉപദെശിച്ചത്-
വചനമാകുന്നപുത്രൻആദ്യസൃഷ്ടിഅത്രെ അനാദിയായിജനിച്ചവ
നല്ല. ശെഷംസൃഷ്ടിഅവന്മൂലംഉണ്ടായപ്പൊൾഅവനുംമറിയയിൽവെ
ച്ചുമനുഷ്യദെഹംധരിച്ചു ജനിച്ചുസൽഗുണത്താൽ ദൈവത്തൊളം
വൎദ്ധിച്ചുഇപ്പൊൾസകലത്തിന്നും കൎത്താവായിമെവുന്നു-എന്നാറെവാദ
ങ്ങൾസംഭവിച്ചിട്ടു മിസ്രാദ്ധ്യക്ഷന്മാർ ൧൦൦പെർയൊഗംകൂടിഅരീ
യനെസ്ഥാനത്തിൽനിന്നുംസഭയിൽനിന്നുംപിഴുക്കിഅരീയൻവള
രെസങ്കടപ്പെട്ടപ്പൊൾആസ്യയിൽ പലരുംഅവന്റെപക്ഷംമുഴുവനും
എടുക്കാതെൟവകമൎമ്മൊപദെശങ്ങളെകൊണ്ടുവാദിക്കരുത്ആ
രെയുംതള്ളുകയുംഅരുത്എന്നുവെച്ചുപിണക്കംഅമൎപ്പാൻ കഴി
യാതെഅധികംആക്കിയപ്പൊൾ- കൈസർവിഷാദിച്ചുവെദക്കാ
ൎക്കഒരുമതന്നെവെണ്ടുഎന്നുവെച്ചുഅടങ്ങിഇരിക്കെണം എകദൈവ
മുള്ളപ്രകാരംസമ്മതിച്ചാൽ ശെഷംഒരൊരുത്തരുടെമനസ്സുപൊ
ലെആകട്ടെ എന്നുകല്പിച്ചതുംപൊരായ്കയാൽ-സൎവ്വസഭകളുടെ അദ്ധ്യ
ക്ഷന്മാരുംകൂടിവിസ്തരിച്ചുതീൎച്ച പറയെണംഎന്നുനിശ്ചയിച്ചുനിക്ക
൩൨൫ യിൽവെച്ചുഒന്നാമത്സാധാരണസഭാസംഘംവളരെഘൊഷത്തൊ
ടുംകൂടക്ഷണിച്ചു-

യവനരൊമക്കാർഅല്ലാതെഒരുഗൊഥനും ഒരുഹിന്തുവുംആക൩൧൩
അദ്ധ്യക്ഷന്മാർകൂടിവന്നപ്പൊൾകൈസർപറഞ്ഞു-നിങ്ങൾതമ്മിൽത
മ്മിൽവാദങ്ങളുംഅസൂയകളും ഒട്ടുംഅരുത്അജ്ഞാനികൾദുഷിച്ചുപ
റയാതെൟമാൎഗ്ഗംഎത്രയുംസാരംഎന്നുസമ്മതിപ്പാൻസംഗതിവരുെ
ത്തണംസത്യത്തെഅന്വെഷിക്കുന്നവർചുരുക്കംആകയാൽഒരൊ [ 127 ] രുത്തന്റെ അവസ്ഥവിചാരിച്ചുചൊറും കാഴ്ചയുംസ്ഥാനമാനങ്ങളും
പക്ഷമുള്ളവാക്കും മറ്റുംനല്കിക്രിസ്തീയവിശ്വാസത്തിൽചെൎത്തു കൊ െ
ള്ളണംഎല്ലാംഒന്നാക്കെണ്ടതിന്നുനിൎബ്ബന്ധംകൂടാതെഎതുപ്രകാരംഎ
ങ്കിലുംശ്രമിക്കെണം- എന്നുംമറ്റുംതന്റെഅറിവിന്തക്കവണ്ണംപ
റഞ്ഞു

വാദംതുടങ്ങുമ്മുമ്പെഅവിശ്വാസികളായലൊകജ്ഞാനികൾവന്നുസ
ഭാപിതാക്കന്മാരൊടുതൎക്കിച്ചുപരിഹസിച്ചു-എന്നാറെക്രിസ്തുനാമത്തി
ന്നുവെണ്ടിവളരെകഷ്ടം അനുഭവിച്ചഒരുവൃദ്ധൻ ശാസ്ത്രപരിചയം
ഇല്ലാത്തവനെങ്കിലുംപ്രതിവാദംചെയ്വാൻതുനിഞ്ഞു-ശത്രുക്കൾചി
രിച്ചുംചങ്ങാതികൾപെടിച്ചും കൊള്ളുന്നെരംഅവൻഎഴുനീറ്റുജ്ഞാ
നിശ്രെഷ്ഠനൊടുപറഞ്ഞു-അല്ലയൊജ്ഞാനിയെശുക്രിസ്തുവിന്നാമ
ത്തിൽകെൾ്ക്ക-കണ്ടതുംകാണാത്തതുംഎല്ലാംസ്വവചനത്തിൻശക്തി െ
കാണ്ടുസൃഷ്ടിച്ചുംആത്മാവിൻവിശുദ്ധികൊണ്ടുറപ്പിച്ചുംഉള്ളഎകെ
ദെവംഉണ്ടു-ആവചനംഎന്നദെവപുത്രൻദുൎഗ്ഗതിയിൽഅകപ്പെട്ടു
പൊയൟമനുഷ്യപുത്രന്മാരിൽകനിഞ്ഞു സ്ത്രീയിൽജനിച്ചുമ
നുഷ്യരൊടുസംസാരിച്ചുകൊണ്ടുഅവൎക്കുവെണ്ടി മരിച്ചിരിക്കുന്നു-
നാംൟദെഹത്തിൽപാൎത്തുചെയ്തിട്ടുള്ളതിന്നുഎല്ലാംന്യായംവി
ധിപ്പാൻ അവൻപിന്നെയുംവരും-ഇതുപരമാൎത്ഥമത്രെഎന്നുഞങ്ങ
ൾതൎക്കംകൂടാതെവിശ്വസിക്കുന്നു-എതുപ്രകാരത്തിൽ കഴിയുംഎന്നും
ഇവ്വണ്ണംകഴികയില്ലഎന്നുംഎത്രവാദിച്ചാലുംഅദൃശ്യകാൎയ്യങ്ങ
ളിൽഉറെച്ചവിശ്വാസത്തെനീഇളക്കുകയില്ല-അതുകൊണ്ടുവൃഥാ
അദ്ധ്വാനിക്കരുതെ-നീവിശ്വസിച്ചെങ്കിലൊഇപ്പൊൾതന്നെഉത്തരം [ 128 ] പറക- എന്നുഗൌരവത്തൊടു പറയുന്നത്കെട്ടാറെജ്ഞാനി
ഞാൻവിശ്വസിക്കുന്നുഎന്നുരചെയ്തു-മറ്റവരൊടുംഅപ്രകാ
രംചെയ്വാൻഉപദെശിച്ചു ഞാൻതൊറ്റുമാറിവന്നുസത്യംതന്നെ
എതുവിധെനഉള്ളശക്തിയാൽ എന്നറിയുന്നതുംഇല്ലഎന്നുഎറ്റു
പറകയുംചെയ്തു-

പിന്നെഅദ്ധ്യക്ഷന്മാർ തങ്ങളിൽവാദിക്കുമ്പൊൾ ആസ്യക്കാർമി
ക്കവാറും പുത്രന്നുംപിതാവിന്നുംതത്വംമുഴുവനും ഒക്കുന്നില്ലഎന്നഒരി
ഗനാവിന്റെപക്ഷംആശ്രയിക്കുന്നത് പ്രസിദ്ധമായ്വന്നു-എങ്കിലും
കൊയിലകത്തുബൊധകൻകൈസരൊടുപറഞ്ഞു-പുത്രൻ പിതാ െ
വാടുസമത്വമുള്ളവൻഎന്നവാക്കുപ്രമാണംആക്കെണം-എന്നു
കെട്ടാറെകൈസർആവാക്കുപിടിച്ചുപലരൊടും മുട്ടിച്ചാറെക്രമ
ത്താലെഎല്ലാവരുംകീഴടങ്ങിസമ്മതിച്ചു-സംഘക്കാർസൎവ്വശക്തനും
എകദൈവവും ആയപിതാവിലും എകകൎത്താവും ദൈവപുത്രനും
ആയയെശുക്രിസ്തുവിലും നാംവിശ്വസിക്കുന്നുആയവൻപിതാവി
ന്റെതത്വത്തിൽനിന്നുംദൈവത്തിൽനിന്നുദൈവമായും വെളിച്ച
ത്തിൽനിന്നുവെളിച്ചമായും ഉണ്ടാക്കപ്പെട്ടല്ലജനിച്ചവനത്രെപിതാ
വൊടുസമത്വമുള്ളവനും ആകുന്നുഎന്നവാക്കുവിശ്വാസപ്രമാണ െ
ത്താടുചെൎത്തു- ഒപ്പിടുവാൻവിരൊധിക്കുന്നഅരീയനെകൈസർമ
റുനാടു കടത്തി അവന്റെ പ്രബന്ധങ്ങളെദഹിപ്പിക്കയുംചെയ്തു🞼
🞼ഈസംഘത്തിൽവെച്ചുമറ്റപലക‍ാൎയ്യങ്ങളെകുറിച്ചുംചൊദ്യംഉണ്ടാ
യപ്പൊൾപട്ടക്കാൎക്കുവിവാഹംഒട്ടുംഅരുത്എന്നുസാധാരണധൎമ്മം
ആയികല്പിക്കെണ്ടുന്നപ്രകാരം ചിലർമുട്ടിച്ചാറെ- താപസനുംസ്വീ [ 129 ] സഭാരക്ഷകൈസരിൽ ആയാൽ യെശുമാത്രംസഭെക്കുതലഎന്നുഉറ
പ്പിക്കുന്നസ്വാതന്ത്ര്യംകെട്ടുപൊയി- കൊംസ്തന്തീൻമുമ്പെലികിന്യനെ െ
കാല്ലിച്ചതുപൊലെഅസൂയഭാവിച്ചുസ്വപുത്രരിൽഉത്തമനെയുംപി
ന്നെ ജാരശങ്കനിമിത്തം ഭാൎയ്യയെയുംമറ്റുംചിലബന്ധുക്കളെയുംകൊ
ന്നശെഷം- സംസ്ഥാന കാൎയ്യംവിചാരിച്ചുരണ്ടുസമുദ്രങ്ങൾ്ക്കരികെഉള്ളബു
ജന്ത്യത്തെപുതിയനഗരമാക്കി ഉറപ്പിച്ചലങ്കരിച്ചു-നവരൊമ എന്നപെരി
ടുകയുംചെയ്തു-അതുകൊംസ്തന്തീനപുരിതന്നെ-പാൎസി ഗൊഥൻ മുത
ലായമാറ്റാന്മാരെതടുപ്പാൻഎത്രയുംവിശിഷ്ടസ്ഥലം-

എങ്കിലും സഭാവൈരികളെതടുപ്പാനുംപുത്രന്റെസമത്വത്തിന്നു െ
വണ്ടിപൊരുവാനുംവരംകിട്ടിയത്കൈസരല്ലഅധനാസ്യനത്രെ-
ആയവൻഅലക്ഷന്ത്ര്യാദ്ധ്യക്ഷനൊടുകൂടെ മെൽ ശുശ്രൂഷക്കാരനാ
യിനിക്കയ്യയിൽ വന്നുവിശ്വാസശക്തിയാൽ സമത്വത്തിന്റെപ്രാ
മാണ്യം ഉറപ്പിച്ചുമറ്റവന്റെമരണശെഷംതാൻ അദ്ധ്യക്ഷനായ്വരി
കയുംചെയ്തു- അന്നുഅവനെ കാണ്മാൻഹബെശിൽനിന്നു പ്രുമന്ത്യ ൩൨൬
ൻഎന്നമന്ത്രിവന്നു-ഞാൻപത്തിരുപതുവൎഷത്തിന്നുമുമ്പെഒരുവി
ദ്വാനൊടു കൂടെൟഅലക്ഷന്ത്ര്യയിൽനിന്നുപുറപ്പെട്ടുചെങ്കടലിൽ
ഒടികരെക്കിറങ്ങിപുതിയവെള്ളംഅന്വെഷിച്ചപ്പൊൾകള്ളന്മാർവന്നു
കാരിയുംആയ്കീൎത്തിതനായ ഒരുമിസ്രക്കിഴവൻഎഴുനീറ്റുവിവാഹം
കൂടെപരിശുദ്ധാവസ്ഥആകുന്നുഞാൻഒരുനാളുംസ്ത്രീയെഅറിഞ്ഞില്ലഎങ്കി
ലുംമനുഷ്യരുടെബലഹീനതയെഅറിയുന്നു-ഇപ്രകാരമുള്ളപുതുനുകംചുമ
ത്തിയാൽസഭെക്കുനാശംവരും ഉള്ളവിവാഹങ്ങളെപിരിക്കരുതെഎന്നുപറക
യാൽപട്ടംഎറ്റതിന്റെശെഷമത്രെകെട്ടരുത്എന്നുസാധാരണകല്പനയായ്തീൎന്നു [ 130 ] യജമാനനെകൊന്നുഎന്നെയുംമറ്റൊരുബാല്യക്കാരനെയുംപിടി
ച്ചുഅടിമകളായിവിറ്റശെഷംഹബെശിൽവന്നുരാജാവിന്റെ
പണിക്കാരനുംമെനൊനുംആയിവളരെകാലംപാൎത്തശെഷംരാ
ജമരണത്താൽസൎവ്വാധികാരനായിവൎദ്ധിച്ചുഎനിക്കുംചിലമിസ്രക
ച്ചവടക്കാൎക്കുംവെണ്ടിഒരുപള്ളിഎടുപ്പിച്ചുംഇരിക്കുന്നു-ഇപ്പൊൾ
ആഅവിശ്വാസികൾ്ക്കസുവിശെഷംഅറിയിച്ചുകൊടുപ്പാൻഎന്തെ
ങ്കിലും ചെയ്വാൻഒരുമ്പെട്ടിരിക്കുന്നു-എന്നുകെട്ടാറെഅധനാസ്യ
ൻഅവനെഅക്ഷുമപട്ടണത്തിന്നുഅദ്ധ്യക്ഷനാക്കിഅവനെകൊ
ണ്ടുഹബെശരാജ്യത്തിൽസുവിശെഷസത്യം പരത്തിക്കയുംചെയ്തു-
അനന്തരംഅധനാസ്യൻഅലക്ഷന്ത്ര്യയിൽഭിന്നതകളെശമിപ്പി
ച്ചടക്കി അരീയക്കാരെആക്ഷെപിച്ചു-നിങ്ങൾസൃഷ്ടിആകുന്നവ െ
നദൈവംഎന്നുവെച്ചുവന്ദിച്ചാൽവിഗ്രഹാരാധനയെചെയ്യുന്നു-
ദെവപുത്രന്റെസ്വഭാവംപിതാവിനുള്ളതിനൊടുഅന്യമായാൽഅവ
ൻഎങ്ങിനെമദ്ധ്യസ്ഥനായ്വരും-ദെവത്വമുള്ളവനത്രെനമുക്കു
ദൈവത്തൊടുപൂൎണ്ണസംസൎഗ്ഗംഉണ്ടാക്കുവാൻമതിയാകുന്നുവല്ലൊപു
ത്രൻദെവപ്രകൃതിയുള്ളനായാൽഅല്ലാതെനമ്മെമുറ്റുംദെവപു
ത്രരുംദെവപ്രകൃതിക്കഅംശക്കാരുംആക്കുവാൻകഴികയില്ല-എന്നിങ്ങി
നെഎല്ലാംതൎക്കിക്കുമ്പൊൾ

കൈസർസഹൊദരിയുടെചൊൽകെട്ടുമനസ്സുമാറിഅരീയൻതെ
റ്റായുപദെശിച്ചവനല്ലഎന്നുനിരൂപിച്ചുപൊയിഅവനെവിളിച്ചു
കരുണകാണിച്ചു-നിങ്ങൾഎല്ലാവരുംഇണങ്ങിവാദംകൂടാതെഎ
കശാസനയുടെനിഴലിങ്കീഴിൽസുഖിച്ചുപാൎക്കെണംഎന്നുകല്പി [ 131 ] ക്കയുംചെയ്തു-ൟആജ്ഞയെഅധനാസ്യൻമാത്രംബഹുമാനിയാെ
തചെന്നായ്ക്കളെസഭെക്കകത്താക്കുവാൻഇടയന്നുകഴികയില്ലഎ
ന്നെമറുനാടുകടത്തിയാലുംഞാൻഅതുചെയ്കയില്ലഎന്നുറെച്ചുപറ
ഞ്ഞു-പലരുംഅവന്റെമെൽസങ്കടംബൊധിപ്പിച്ചപ്പൊൾകൈ
സർഅവനെനിക്കമെദ്യയിലെക്ക് വിളിച്ചുവിസ്തരിച്ചാറെ ഇവൻ
ദെവമനുഷ്യൻസത്യംഎന്നുബൊധിച്ചുമാനിച്ചുവിട്ടയച്ചു-എ ൩൩൨
ങ്കിലുംശത്രുക്കൾഅടങ്ങാതെവിരൊധിച്ചുഇവന്നുശാന്തതഒട്ടുംഇല്ല
മിസ്രയിൽനിത്യംസഭകളെനൊക്കിവിചാരിച്ചുസകലവുംമെൽ
കീഴാക്കിതന്റെടക്കാരനായിനടത്തുന്നുമിസ്രക്കാർഅവനെ ൈ
കസരെക്കാളുംശങ്കിക്കുന്നു-എന്നുബൊധിപ്പിച്ചു പൊരുമ്പൊൾ കൈസ
ർകൊപിച്ചുരണ്ടുവട്ടംവൈരികൾമുഖാന്തരംവിസ്തരിപ്പിച്ചു-ഹിംസാകാ
ലങ്ങളിൽകണ്ണുംകാലുംപൊക്കമായസ്വീകാരികളുംമറ്റുംഅവന്നായി
സാക്ഷിപറഞ്ഞിട്ടുംതകരാർതീൎക്കെണ്ടതിന്നുകൈസർഅവനെമ
റുനാടുകടത്തി

എന്നാറെഅരീയനെഅലക്ഷത്ര്യയിൽഅയച്ചുസഭക്കാരൊഅ
വനെചെൎത്തുകൊള്ളാതെദുഷ്ടജന്തുവെഎന്നപൊലെഒഴിച്ചുനിന്നു
അതുകൊണ്ടുകൈസർഅവനെപുതുനഗരത്തിൽവരുത്തിപുത്രൻ
ദൈവമാകുന്നപ്രകാരംസമ്മതിക്കുന്നുവൊഎന്നുചൊദിച്ചുസത്യംെ
ചയ്യിച്ചുനാളവലിയപള്ളിയിൽചെന്നാൽഞാൻനിന്നെസഭയിൽ െ
ഘാഷത്തൊടും കൂടചെൎത്തുകൊൾ‌്വാൻസംഗതിവരുത്തുംഎന്നരുളി െ
ച്ചയ്തു-ആയ്തുകൊംസ്തന്തീനപുരിയിൽഅദ്ധ്യക്ഷൻകെട്ടാറെഅത്യ
ന്തംവിരൊധിച്ചുകൈസർഭയപ്പെടുത്തിയപ്പൊൾഅഴിനിലയായി [ 132 ] ബലിപീഠമുമ്പാകെനിലത്തുവീണുദൈവമെനിന്റെനാമത്തിൻ
മഹത്വത്തിന്നായിട്ടുഎന്നെഎങ്കിലുംഅരീയനെഎങ്കിലുംഎടുക്കെ
ണമെഎന്നുപ്രാൎത്ഥിച്ചു-വൈകുന്നെരത്തുഅരീയൻസ്നെഹിതന്മാരൊ
ടുകൂടചിരിക്കുമ്പൊൾതന്നെ ക്ഷണത്തിൽവെദനപ്പെട്ടുമരിക്കയുംെ
൩൩൬ ചയ്തു-

കൊംസ്തന്തീൻതാൻസംസ്ഥാനത്തിന്റെവ്യവസ്ഥഎല്ലാംപുതിയ
ക്രമത്തിൽആക്കിയശെഷം.൬൪.വയസ്സുള്ളവനായി വ്യാധിപിടിച്ചു
നിക്കമെദ്യയിൽ ചിലഅദ്ധ്യക്ഷന്മാരെകണ്ടുപാപങ്ങളെഎറ്റുപറ
ഞ്ഞുസ്നാനംചൊദിക്കയുംചെയ്തു-അജ്ഞാനംനിമിത്തംഅവൻഅ
ത്രൊളംസ്നാനംഎല്കാതെഞാൻചെയ്തുപൊയസൎവ്വപാപങ്ങളെയും
മരിക്കുമ്മുമ്പെകഴുകികളഞ്ഞാൽമതിഎന്നുംപക്ഷെയൎദ്ദെനിൽസ്നാ
നംചെയ്വാൻസംഗതിവരുംഎന്നുംനിനെച്ചുതാമസിച്ചിരുന്നു-സ്നാനം
എറ്റാറെഇനിദൈവംആയുസ്സനീട്ടിയാൽദൈവത്തിന്നുയൊഗ്യ
മായിനടപ്പാൻമനസ്സുണ്ടഎന്നുപറഞ്ഞുമൎയ്യാദപ്രകാരംവെള്ളവസ്ത്രം
ഉടുത്തതിന്റെശെഷംകൈസൎക്കുള്ളരക്താംബരംപിന്നെധരിക്കാ
തെശെഷമുള്ളവർമുറയിടുമ്പൊൾഞാൻഇത്രകരുണചെയ്തദൈവ
൨൩൭ ത്തെകാണ്മാൻആഗ്രഹിക്കുന്നുഎന്നുചൊല്ലിമരിക്കയുംചെയ്തു-അ
വൻലൊകത്തിൽഎത്രയുംമഹാത്മാവെങ്കിലുംദെവരാജ്യത്തിൽ െ
ചറിയവനത്രെ-കഛ്ശെരിതൊറുംഞായറാഴ്ചയെകൊണ്ടാടെണം
എന്നുംഇനികുറ്റക്കാർആരെയുംക്രൂശിന്മെൽതറെക്കരുത്എന്നും
അരങ്ങിടങ്ങളിൽവീരന്മാരെകളിക്കായിഅങ്കംകുറെച്ചുമരിപ്പാൻ
ആക്കരുത്എന്നുംപട്ടക്കാൎക്കുനികിതിമിക്കതുംഇല്ലഎന്നുംമറ്റുംക [ 133 ] ല്പിച്ചതുംഅല്ലാതെക്രിസ്ത്യാനൎക്കുഅധികംസ്ഥാനമാനങ്ങളെ െ
കാടുത്തുപള്ളികളെഎടുപ്പിച്ചുപൊന്നു-അവന്മൂലംസഭാപ്രമാണി
കൾ്ക്കദ്രവ്യവുംലൌകികധൎമ്മവുംന്യായാധിപതിസ്ഥാനവുംമറ്റുംലഭി
ക്കയാൽസഭയിൽഅവിശ്വാസികളുടെകൂട്ടങ്ങളുംപറഞ്ഞുകൂടാത്തമാ
യകപടവാഗ്വാദങ്ങളുംനുഴഞ്ഞുതുടങ്ങിആദ്യസ്നെഹംക്രമത്താലെ
മറഞ്ഞുപൊകയുംചെയ്തു-

കൈസരുടെ൩.മക്കൾരാജ്യംവിഭാഗിച്ചശെഷംപടിഞ്ഞാറെവാ
ഴുന്നവർതമ്മിൽപൊരുതുവെഗംഅന്തരിച്ചപ്പൊൾ(൩൪൦.൩൫൦)കി
ഴക്കെകൈസരായകൊംസ്തന്ത്യൻ ക്രമത്താലെസൎവ്വസംസ്ഥാന ൩൩൭−൩൬൧
ത്തെയുംഅടക്കിവാണു-അവന്നുഅഛ്ശന്റെപ്രാപ്തിഇല്ലായ്കയാ
ൽസഭാകാൎയ്യങ്ങളിൽബുദ്ധികുറവുനന്നകാണിച്ചുബിംബങ്ങൾക്കു
ബലിഇടുന്നത്കെവലംനിഷെധിച്ചുക്ഷുദ്രംജ്യൊതിഷംമുതലായക
ൎമ്മങ്ങൾ്ക്കുമരണശിക്ഷയുംകല്പിച്ചുക്ഷെത്രങ്ങളെഇടിച്ചുദെവസ്വംമുഖ
സ്തുതിക്കാൎക്കുകൊടുക്കയുംചെയ്തു-സാരമില്ലാത്തഅദ്ധ്യക്ഷന്മാർഈ
വകനിൎബന്ധത്തെസ്തുതിച്ചുനിങ്ങൾക്ഷെത്രങ്ങളെതകൎത്തുവസ്തുവ
കകളെനിങ്ങൾക്കും കൎത്താവിന്നുംവിഭാഗിച്ചുഎടുപ്പിൻബിംബാ
രാധനയെനശിപ്പിക്കുന്നത് നിങ്ങളുടെദിവ്യധൎമ്മമാകുന്നുഎന്നു
ത്സാഹിപ്പിച്ചു-ആയതിന്നുഅധനാസ്യൻവിരൊധംപറഞ്ഞു-മനു
ഷ്യരെഹെമിച്ചുവിശ്വാസത്തിൽ ആക്കുന്നത് വിശ്വാസമാഹാത്മ്യം
അറിയാത്തവരത്രെആകുന്നുരക്ഷിതാവുശാന്തനാകയാൽആ െ
രയുംനിൎബ്ബന്ധിക്കാതെവല്ലവനുംഎന്റെവഴിയെചെല്ലുവാൻമ
നസ്സുണ്ടെങ്കിൽഎന്നിപ്രകാരംമാത്രംപറഞ്ഞുകൊണ്ടുതനിക്കുതു [ 134 ] റക്കുന്നവനിടത്തിൽ പ്രവെശിക്കുന്നുതടുക്കുന്നവനിൽനിന്നുമാറി
വാങ്ങുന്നു-അവൻശിഷ്യന്മാരൊടുനിങ്ങൾക്കുംപൊയ്ക്കളവാൻ മനസ്സു
ണ്ടൊഎന്നുചൊദിച്ചുവല്ലൊകൈസരൊഅനുസരിപ്പാൻമനസ്സി
ല്ലാത്തവൎക്കുശിക്ഷകളെകല്പിച്ചുഭയത്താൽക്രിസ്ത്യാനരാക്കുവാൻ
നൊക്കുന്നുകഷ്ടം-

എന്നിങ്ങിനെപത്ഥ്യവാക്കുഎല്ലാംകൈസർവിചാരിയാതെതാ
ൻസകലവുംനടത്തുവാൻയൊഗ്യൻഎന്നുവിചാരിച്ചുപള്ളിയറക്കാ
ർമന്ത്രിച്ചത്എല്ലാംചെവികൊണ്ടുപക്ഷക്കാരുടെകൈയിൽമര
പ്പാവയായ്തീൎന്നു- ക്രമത്താലെകൊംസ്തന്തീനപുരിയിൽ കൊയിലകം
മുതൽഅങ്ങാടിവരെയുംവിശ്വാസചൊദ്യങ്ങൾഅളവില്ലാതെവ
ൎദ്ധിച്ചു- അപ്പക്കാരുംശരാഫമാരുംമറ്റുംസമതത്വംസദൃശതത്വം
നിത്യജനനംതുടങ്ങിയുള്ളമൎമ്മങ്ങളെകൊണ്ടുതൎക്കിച്ചുകലഹിക്കും
ഒരുഅരീയക്കാരൻപ്രസംഗിച്ചത: ദൈവത്തിന്റെപുത്രൻഎന്നു
പറയുന്നത്ഉപമയത്രെ- സമതത്വമുള്ളപുത്രൻഉണ്ടാകെണ്ടതിന്നു
അവന്നുഭാൎയ്യതന്നെവെണമല്ലൊഎന്നിങ്ങിനെപലദുൎയ്യുക്തിക
ൾപള്ളികളിലുംകെൾ‌്പാറായി-

മഹാകൈസരുടെമരണപത്രികയിൽകല്പിച്ചപ്രകാരംഅധനാ
സ്യൻഅലക്ഷന്ത്ര്യയിലെക്കുമടങ്ങിവന്നശെഷംശത്രുക്കൾസഹിയാ
ഞ്ഞുപിന്നെയുംകലഹംഉണ്ടാക്കിസങ്കടങ്ങളെബൊധിപ്പിച്ചുകൈ
സർഅവനെനീക്കെണ്ടതിന്നുചെകവരെഅയക്കുകയുംചെയ്തു-ആ
യവർദുഷ്ടനായഒരുപുതിയഅദ്ധ്യക്ഷനെകൊണ്ടുവന്നുപള്ളിയി
൩൪൧ ൽപ്രവെശിച്ചുചിലരെകൊത്തിമുറിച്ചുകൊല്ലുമ്പൊൾഅധനാ [ 135 ] സ്യൻതെറ്റിഒളിച്ചുപടിഞ്ഞാറെസഭകളെകാണ്മാൻപൊയിആ
യാത്രയിൽഅവൻഇതല്യയിലുംമറ്റുംമഠസന്യാസത്തിന്റെവഴി
കാണിച്ചുമിസ്രയിൽഎന്നപൊലെനടത്തുവാൻശ്രമിച്ചു-രൊമാദ്ധ്യ
ക്ഷനായയൂല്യൻനിക്കയ്യയിൽസ്ഥാപിച്ചസത്യപ്രമാണത്തെഅം
ഗീകരിക്കകൊണ്ടുഅധനാസ്യനെഎറ്റവുംമാനിച്ചുകിഴക്കരെവൃ
ഥാവാദങ്ങൾനിമിത്തംശാസിച്ചുഎല്ലാപടിഞ്ഞാറുക്കാരൊടുഒന്നിച്ചു
പുത്രന്റെസമതത്വത്തെഉറപ്പിക്കയുംചെയ്തു-എന്നാറെകിഴക്ക
ർഅന്ത്യൊക്യയിൽയൊഗംകൂടിവിചാരിച്ചുനിശ്ചയിച്ചത്-സ
മതത്വംഎന്നവാക്കുനന്നല്ലഇപ്രകാരംപറഞ്ഞാൽത്രിമൂൎത്തികളാ
യ.൩.ദെവകളെഎങ്കിലുംസബല്യപക്ഷപ്രകാരംമൂന്നുവെഷമുള്ളഎ
കപുരുഷനെഎങ്കിലുംഅവലംബിക്കെണ്ടിവരുംപുത്രന്നുംപിതാവി
ന്നുംഅല്പംഒരുതാരതമ്യംഉണ്ടാകകൊണ്ടുസദൃശതത്വംഎന്നെപറ
യാവു-ആയ്തിനെഅധനാസ്യൻപരിഹസിച്ചുപുത്രൻദെവെഷ്ടത്താ
ൽഉണ്ടായസൃഷ്ടിഎങ്കിലുംദെവതത്വത്തിൽനിന്നുഅനാദിയായിജ
നിച്ചവൻഎങ്കിലുംആകുന്നത്-എകതത്വംഅന്യതത്വവുംഈര
ണ്ടുഒഴികെമൂന്നാമത്ഒരുപക്ഷംഇല്ലഎന്നുസ്പഷ്ടമായികാണിച്ചു-
.൨.പക്ഷക്കാരുംസദ്ദികയിൽവെച്ചുയൊഗംകൂടിയപ്പൊൾപടി ൩൪൭
ഞ്ഞാറെസഭകൾഒട്ടൊഴിയാതെരൊമാദ്ധ്യക്ഷന്റെപക്ഷംഎടുക്കു
ന്നതിനാൽകിഴക്കർപിരിഞ്ഞുപൊയിസംസ്ഥാനത്തിലുംസഭയിലും
ഛിദ്രംഅതിക്രമിക്കയുംചെയ്തു-പടിഞ്ഞാറ്റവരിൽഇളകാത്ത െ
എക്യംകണ്ടിട്ടുകൈസരുടെമനസ്സുഭെദിച്ചുഅധനാസ്യന്നു.൩.കത്ത
എഴുതി-അലക്ഷന്ത്ര്യയിലെപുതിയഅദ്ധ്യക്ഷൻപലസാഹസങ്ങ [ 136 ] ൾനിമിത്തംഉണ്ടായകലഹത്തിൽപട്ടുപൊയതാകകൊണ്ടുനീമട
ങ്ങിവരെണംഎന്നുക്ഷണിച്ചുവരുത്തി-ഇനിനിന്റെനെരെഎഷ
ണിപറവതുഞാൻഒരുനാളുംപ്രമാണിക്കയില്ലഎന്നുസത്യംചെയ്തുഅ
൩൪൯ ധനാസ്യൻഉല്ലസിക്കുന്നതന്റെപള്ളിക്കാരുടെനടുവിൽപിന്നെയും
ചെരുകയുംചെയ്തു-

എന്നാറെകൊംസ്തന്ത്യൻസഹൊദരന്റെമരണത്താൽപടിഞ്ഞാ െ
൩൫൩ സംസ്ഥാത്തിന്നുംകൎത്താവായശെഷംഅധനാസ്യന്റെവൈ
രികൾഅവനെയുംസത്യവിശ്വാസത്തെയുംഎങ്ങുംഒടുക്കെണംഎ
ന്നുവെച്ചുകൈസരെവശത്താക്കി-ആസ്വാമിദ്രൊഹിയുംസൎവ്വകല
ഹപിതാവുംആയവനെതള്ളെണ്ടതിന്നുയൊഗംകൂട്ടിഅനെകംപടി
ഞ്ഞാറ്റവരെനയവുംഭയവുംപ്രയൊഗിച്ചുഒപ്പിടുവിച്ചു-ഗാല്യാദ്ധ്യക്ഷ
നായഫിലാൎയ്യൻഅതുകെട്ടാറെകൈസൎക്കുഎഴുതിപ്രഭുകടാക്ഷ െ
ത്തക്കാളുംദെവപ്രസാദംനല്ലതുദിവ്യകാൎയ്യങ്ങളിൽനിൎബ്ബന്ധംഅരുത്
താന്തനിക്ക്ബൊധിച്ചപ്രകാരംവിശ്വസിച്ചാൽസഭാഛിദ്രത്തിന്നു
ഒരവസാനംകാൺ്കയുംഇല്ല-അതുപൊലെരൊമാദ്ധ്യക്ഷനായലി െ
ബൎയ്യൻസഭാകാൎയ്യംകൈസരുടെസ്വാധീനത്തിൽഅല്ലകുറ്റമില്ലാത്ത
വനെഞാൻഒരുവിധത്തിലുംശപിക്കയില്ലഎന്നുറെച്ചുപറഞ്ഞു-ൟ
വകപ്രാഗത്ഭ്യംകാണിച്ചവരെകൈസർമറുനാടുകടത്തിരൊമാദ്ധ്യ
ക്ഷനെഅസഹ്യപ്പെടുത്തിയതിനാൽസത്യത്തിൽനിന്നുതെറ്റിച്ച
നുസരിപ്പിച്ചു-അധനാസ്യനെപിടിക്കെണ്ടതിന്നുപട്ടാളക്കാരെഅ
൮൫൬ യച്ചു-അന്നു. ഫെബ്ര-൹അധനാസ്യൻപള്ളിയിൽവെച്ചു-൧൩൬.സങ്കീ.
പാടിക്കുമ്പൊൾആയുധക്കാർൟൎഷ്യയൊടെപ്രവെശിച്ചുതിക്കിതിര [ 137 ] ക്കിനെരിടുമ്പൊൾഅവൻ,നിന്റെകരുണഎന്നെന്നെക്കുംഉള്ള
തഎന്നശ്ലൊകങ്ങളെഎല്ലാംപാടിതീൎത്തുഅത്ഭുതമായിഅവരുടെക
യ്യിൽനിന്നുതെറ്റിമിസ്രവാനപ്രസ്ഥരുടെഗുഹകളിൽഒളിക്കയുംചെ
യ്തു-

സത്യപക്ഷംതൊറ്റപ്രകാരംതൊന്നിയപ്പൊൾജയിച്ചവൻഅന്യൊ
ന്യംഇടഞ്ഞുരണ്ടുമൂന്നുവകക്കാരായ്പിരിഞ്ഞുഎല്ലാവരുംകൈസെ
രവശീകരിപ്പാനുംശ്രമിച്ചു-ആയവൻനിത്യംഅദ്ധ്യസംഘങ്ങളെവി
ളിക്കകൊണ്ടുഅഞ്ചലിന്നുസ്ഥാപിച്ചരാജകുതിരകൾപലനാട്ടിലുംഎ
കദെശംഇല്ലാതെപൊയി-ഒരുസഭാസംഘത്തിൽഅരീയക്കാർ
കൈസരുടെപെരിൽനിത്യൻഎന്നശബ്ദംചെൎത്തതുഅധനാ
സ്യൻകെട്ടുപുത്രനെനിത്യനാക്കുവാൻതൊന്നായ്കയാൽകൈസ
ർനിങ്ങൾ്ക്കുനിത്യനായ്വന്നുഎന്നുശാസിച്ചുപലചങ്ങാതികളുടെ െ
ദ്രാഹവുംസഭയുടെഅനന്തഛിദ്രവുംവിചാരിച്ചുഖെദിക്കയുംചെ
യ്തു-അക്കാലംഒരുപഴഞ്ചൊൽഉണ്ടായിസൎവ്വലൊകംഅധനാസ്യ
ന്നുംഅധനാസ്യൻസൎവ്വലൊകത്തിന്നുംപ്രതികൂലംഎന്നത്രെ-
അനന്തരംആനിത്യനായകൈസർസ്നാനംപ്രാപിച്ചുമരിച്ചുമക
ൻവാണപ്പൊൾക്രിസ്ത്യാനൎക്കലഹരിവിട്ടുണരുവാൻസംഗതിവരി ൩൬
കയുംചെയ്തു-

കൈസരുടെഭിന്നൊദരനായയൂല്യാൻ ചെറുപ്പത്തിൽതന്നെ
കൊംസ്തന്ത്യന്റെബലഹീനതയെയുംകുഡുംബക്കാരിലുള്ളശങ്ക
യെയുംക്രൂരതയെയുംഅറിഞ്ഞശെഷംഅവനെയുംക്രിസ്തീയ
ത്വത്തെയുംഒരുപൊലെഅപമാനിച്ചുശാസ്ത്രപുരാണങ്ങളിൽ [ 138 ] ലയിച്ചുവളൎന്നുബിംബാരാധനയിലുംഅദ്ധ്യാത്മജ്ഞാനത്തിലും
ഉള്ളശ്രദ്ധയെമറെച്ചുഅഥെനയിൽവെച്ചുചിലജ്ഞാനിക െ
ളാടുംവാചാലരൊടുംമമതപ്രാപിച്ചുയവനശാക്തെയത്തിൽചെൎന്ന
പ്പൊൾ-കീഴ്കൈസരായിഗാല്യയിൽചെന്നുഅലമന്നരെയുംഫ്രാങ്ക
രെയുംജയിച്ചുകൊംസ്തന്ത്യന്റെമരണത്താൽകൈസരായഉ
ടനെബിംബാരാധനയെഉറപ്പിച്ചുകപടഭക്തിക്കാരെയുംപലദ
രിദ്രരെയുംക്രിസ്തസഭയിൽനിന്നുതെറ്റിച്ചുംമുമ്പെപറിച്ചുപൊയ
ദെവസ്വംഎല്ലാംവാങ്ങിച്ചുംഇടിഞ്ഞക്ഷെത്രങ്ങളെക്രിസ്ത്യാനരൊ
ടുപിഴവാങ്ങിഎടുപ്പിച്ചുംഇങ്ങിനെപഴയരൊമമഹത്വത്തെയും
ബിംബപൂജയുടെഘൊഷത്തെയുംപലവിധെനപുതുതാക്കുവാൻ
പ്രയത്നംകഴിച്ചു-

യെശുവിന്റെദീൎഘദൎശനംപാഴാക്കെണ്ടതിന്നുയരുശലെമിലെ
ആലയംപുതുതായികെട്ടുവാൻവളരെചെലവിട്ടുഅടിസ്ഥാനത്തിൽ
നിന്നുതീയുണ്ടകൾപൊട്ടിതെറിക്കയാൽകൂലിക്കാർപലരുംദഹി
ച്ചുപണിഅസാദ്ധ്യമായിപൊകയുംചെയ്തു-കൊംസ്തന്ത്യൻമറുനാ
ടുകടത്തിയഎല്ലാക്രിസ്ത്യാനരുംമടങ്ങിവരെണംഎന്നുകൌശ
ലമായികല്പിക്കയാൽ-ഇനിസഭക്കാൎക്കുതമ്മിൽതമ്മിൽകലഹംവ
ൎദ്ധിക്കുംഎന്നുവിചാരിച്ചുകൊണ്ടിരുന്നു-അതുസംഭവിച്ചില്ല
കൈസർവെദതൎക്കങ്ങളിൽകൈഇടായ്കയാൽസഭയിൽമിക്ക
വാറുംഐകമത്യംവെച്ചുതുടങ്ങി-അധനാസ്യൻപ്രത്യെകംമടങ്ങി
വന്നുമാഹാത്മ്യത്താലെഅലക്ഷന്ത്ര്യയിൽമുമ്പെഉണ്ടായഅധ
മാദ്ധ്യക്ഷന്റെദൊഷത്താൽഉണ്ടായകെട്ടുകളെതീൎപ്പാൻപ്ര [ 139 ] യാസപ്പെട്ടുആദുഷ്ടൻമുമ്പെയവനരെയുംക്രിസ്ത്യാനരെയുംഒരു
പൊലെഉപദ്രവിച്ചതാകകൊണ്ടുകലഹത്താൽനശിച്ചുപൊയി
രുന്നു-അധനാസ്യൻമറ്റപലഇടയന്മാരൊടുകൂടവിചാരിച്ചുബ
ലഹീനതയെഎറ്റുപറയുന്നഅരീയക്കാരെചെൎത്തുകൊണ്ടുക്ഷ
മിച്ചുഇണക്കംവരുത്തി.൮.മാസംസഭയെനടത്തിയപ്പൊൾമാനമു
ള്ളചിലയവനസ്ത്രീകളെയുംസ്നാനംചെയ്യിച്ചത്കൈസർകെട്ടാ
റെഅവനെശങ്കിച്ചുപിന്നെയുംമറുനാടുകടത്തിപലക്രിസ്ത്യാനരെ
യുംസ്ഥാനത്തിൽനിന്നുനീക്കുകയുംചെയ്തു-അധനാസ്യൻകരയുന്ന
സഭക്കാരൊടുഇതുവെഗംവിടുന്നമെഘമത്രെഎന്നുചൊല്ലിവൈ
രികളിൽനിന്നുതെറ്റിഒളിച്ചുപാൎത്തു-

പിന്നെവ്യാകരണംന്യായംമീമാംസമുതലായശാസ്ത്രങ്ങളെക്രിസ്ത്യാ
നർആരുംപഠിപ്പിക്കരുത്ബാല്യക്കാൎക്കുമനസ്സുണ്ടെങ്കിൽയവന
ഗുരുക്കളെചെന്നുകെൾ്ക്കട്ടെഎന്നുകല്പിച്ചതിനാൽക്രിസ്ത്യാനൎക്കുവി
ദ്യയെഇല്ലാതെആക്കുവാൻഭാവിച്ചു-അക്കാലത്തിൽരൊമയി
ൽവിക്തൊരീൻഎന്നനവപ്ലാത്തൊന്യഗുരുവുണ്ടു-നഗരമാനി
കൾഎല്ലാവരുംഅവനൊടുപഠിക്കകൊണ്ടുപ്രഭുക്കന്മാർഅവനെ
എത്രയുംമാനിച്ചുവൃദ്ധനായാറെഅവന്റെശിലയെനഗരമദ്ധ്യ
ത്തിൽസ്ഥാപിച്ചു-അയാൾവെദംവായിച്ചുആരാഞ്ഞുനൊക്കിയപ്പൊ
ൾസിമ്പ്ലിക്യാൻഎന്നമൂപ്പനെസ്വകാൎയ്യമായികണ്ടു-ഞാൻഒന്നറി
യിക്കട്ടെഞാൻക്രിസ്ത്യാനനായിഎന്നുപറഞ്ഞു-ദെവസഭയിൽനി
ന്നെകാണുന്നില്ലല്ലൊഅതുകൊണ്ടുപ്രമാണിപ്പാൻപാടില്ല-എന്നു
ചൊന്നതിന്നുപള്ളിയുടെമണ്ണിനാലത്രെക്രിസ്ത്യാനനാകുമൊഎന്നു [ 140 ] ഗുരുമന്ദസ്മിതമായ്പറഞ്ഞപ്പൊൾമൂപ്പൻ പൊയി അപ്രകാരംപിന്നെയും
പിന്നെയുംവാക്കുണ്ടായശെഷംവിക്തൊരീൻ പ്രാൎത്ഥിപ്പാൻതുടങ്ങി
എനിക്കപ്രഭുക്കളെശങ്കയും യെശുവിലെലജ്ജയുംഉണ്ടെന്നറിഞ്ഞു
നാണിച്ചുകൊണ്ടുഒരുനാൾസിമ്പ്ലിക്യാനെകണ്ടാറെപെട്ടെന്നുനാം
പള്ളിക്കുപൊകഞാൻക്രിസ്ത്യാനനാകെണംഎന്നുപറഞ്ഞുകൂടി െ
ചന്നുനഗരക്കാർഅതിശയിച്ചുകൊപിക്കയുംചെയ്തു-സ്നാനദിവസ
ത്തിൽഅദ്ധ്യക്ഷൻഇതുസ്വകാൎയ്യമായിചെയ്യാംഎന്നുപറഞ്ഞാ‍ാറെ
അവൻവിരൊധിച്ചുഞാൻദെവകളെലൊകംഅറികെആരാധി
ച്ചുയെശുവെയുംലൊകംകാൺ്കെഎറ്റുപറയട്ടെഎന്നുചൊല്ലിസഭക്കാ
ർഉല്ലസിപ്പാന്തക്കവണ്ണംവിശ്വാസത്തെഅനുസരിച്ചുപറഞ്ഞുചെൎന്നു െ
കെസരുടെകല്പനനിമിത്തംഗുരുവിൻസ്ഥാനത്തെവിടുകയുംെ
ചയ്തു-

അനന്തരംകൈസർപാൎസികളെജയിച്ചടക്കെണംഎന്നുവെച്ചുവ
ലിയപട്ടാളങ്ങളെഅന്ത്യൊക്യയിൽവെച്ചുചെൎപ്പാൻതുടങ്ങി-അവി
ടെഅവൻക്രിസ്തീയത്വത്തെആക്ഷെപിക്കെണ്ടതിന്നുഒരുശാസ്ത്രംച
മെച്ചു-അതിൽയെശുവെയുംഅപൊസ്തലരെയുംപരിഹസിച്ചതുംഅ
ല്ലാതെ-അവിശ്വാസികളെഉപദ്രവിക്കെണംഎന്നുംഒരുവാക്കിൽ
മാത്രംഭെദിച്ചുപൊയകൂറ്റുകാരെദുഷ്ടജന്തുക്കളെപൊലെഹിംസി
ക്കെണംഎന്നുംനിങ്ങളുടെരക്തസാക്ഷികളെവെച്ചകുഴികളെചെ
ന്നുവന്ദിക്കെണംഎന്നുംഇവ്വണ്ണംഉള്ളതുപലതുംയെശുനിങ്ങളെപ
ഠിപ്പിച്ചില്ലല്ലൊ-എന്നുംമറ്റുംചിലസത്യവാക്കുകളുംപറഞ്ഞിട്ടുണ്ടു
പാൎസിയിൽഅക്കാലംക്രിസ്ത്യാനൎക്കകഠൊരഹിംസഉണ്ടു-ൟമാ [ 141 ] ൎഗ്ഗംഎത്രയുംവിടക്കുക്രിസ്ത്യാനർഗൊമാംസംതിന്നുന്നുവിവാഹംവൎജ്ജി
ക്കുന്നുസൂൎയ്യനെവന്ദിക്കുന്നിൽശവക്കുഴികളാൽഭൂദെവിയെഅശു
ദ്ധമാക്കുന്നുധനത്തെഉണ്ടാക്കുവാനറിയുന്നില്ലരൊമസംസ്ഥാനത്തി
ന്നുഒറ്റുകാരായിരിക്കുന്നുഎന്നുംമറ്റുംകുറ്റങ്ങളെമാഗരുംയഹൂ
ദരുംബൊധിപ്പിക്കയാൽശവൂർരാജാവ്എല്ലാവരുംസൂൎയ്യപൂജ ൩൪൩
യിൽചെരെണംഎന്നുകല്പിച്ചുസെലൂക്യനഗരത്തിലെഅദ്ധ്യ
ക്ഷനായശിമ്യൊനെതടവിൽആക്കിവളരെപരീക്ഷിച്ചു-അവൻ
ഇളകാതെനിന്നുഗുക്ഷതജാദഎന്നമന്ത്രിവിശ്വാസത്തെഉ െ
പക്ഷിച്ചപ്രകാരംഅറിഞ്ഞുഅവന്റെസല്കാരവാക്കുഎല്ക്കാതെ
വിമുഖനായപ്പൊൾ-മന്ത്രിമനസ്സിൽകുറ്റിതറെച്ചപ്രകാരംവെദ
നപ്പെട്ടുക്രിസ്തുവെസ്വീകരിച്ചുരാജാവ് ശിരഛെദംവിധിച്ചു-ഇവൻ െ
ദ്രാഹന്നിമിത്തമല്ലക്രിസ്തുവിശ്വാസംനിമിത്തംമരിക്കുന്നുഎന്നുമ
ന്ത്രിയുടെഅപെക്ഷപ്രകാരംപരസ്യമാക്കുകയുംചെയ്തു-ആയതുകെ
ട്ടാറെശെഷംക്രിസ്ത്യാനരുംവിശ്വാസത്തിൽഊന്നിനിന്നുശിമ്യൊൻ
൧൦൦ പട്ടക്കാരൊടുംകൂടഎല്ലാവരെയുംആശ്വസിപ്പിച്ചശെഷംയെ
ശുമരണദിവസത്തിൽതന്നെവാളാൽമരിക്കയുംചെയ്തു-പിറ്റെ
വൎഷത്തിൽപലമന്ത്രികളുംസഭക്കാരുംമരിച്ചപ്പൊൾരാജാവ്ഇനി
പട്ടക്കാരെകൊന്നാൽമതിഎന്നുകല്പിച്ചു൪൦വൎഷത്തൊളംഹിംസ
യെനിറുത്താതെനടത്തി-അൎമ്മെന്യയിൽരാജാവ്ക്രിസ്ത്യാനനായ്ച
മഞ്ഞശെഷവുംപാൎസികളുടെഅഗ്നിമതംനീങ്ങിപൊയില്ലനിത്യം
കലശലുംഉണ്ടായി.

യൂല്യാൻഅന്ത്യൊക്യയിൽയുദ്ധത്തിന്നുവട്ടംകൂട്ടുമ്പൊൾബിംബാരാ ൩൬൨ [ 142 ] ധനവളരെചെയ്തുചെകവരെകൊണ്ടുപണംകൊടുത്തുചെയ്യിച്ചുനാ
ട്ടുകാർസങ്കീൎത്തനങ്ങളെപാടിജ്ഞാനത്തെപരിഹസിക്കുമ്പൊ
ൾഎകനായിഇടിഞ്ഞക്ഷെത്രങ്ങൾതൊറുംപൊയിതൊഴുതുഅെ
ന്ത്യാക്യക്കാരെസത്യത്തെഉപെക്ഷിപ്പാൻഎത്രയുംനിൎബന്ധിച്ച
പ്പൊൾചിലമാന്യന്മാരുടെമനസ്സഇളകിഎങ്കിലുംഭാൎയ്യമാരുടെ
കണ്ണുനീരാൽഅവൎക്കുംരാവിലെഅനുതാപംവന്നപ്രകാരംകണ്ടു
കൊപിച്ചുകിഴക്കൊട്ടുചെന്നു-ക്രിസ്തുജനിച്ചിട്ടു.൩൬൫.വൎഷമായ
ല്ലൊഇതുമതിമടങ്ങിവന്നാൽൟകള്ളവെദത്തിന്നുനാശംവരും
ഭ്രാന്തരെസമ്മതംവരുത്താതെഗുണമാക്കെണമല്ലൊഎന്നുനിശ്ച
യിച്ചുഫ്രാത്തതിഗ്രിനദികളെകടന്നുപാൎസികളെപൊരുതുജയി
ച്ചനാൾചവളംതറെച്ചുഹൊഗലീലക്കാരനീജയിച്ചുപൊൽഎന്നുവി
ളിച്ചുപ്രാണനെവിടുകയുംചെയ്തു-(൩൬൩)🞼

ഉടനെഅവന്റെപ്രയത്നംഎല്ലാംചൊട്ടിപ്പൊയിസൈന്യങ്ങൾ െ
യാവിയാൻഎന്നക്രിസ്ത്യാനനെകൈസരാക്കിഅവൻകൊടിയൊ
ടുക്രൂശിനെചെൎത്തുപാൎസികളൊടുനിരന്നുവിശ്വാസമുള്ളനിസിബി
കൊട്ടയുംഅവരിൽഎല്പിച്ചുക്രിസ്ത്യാനനിവാസികളെവെറെകുടി
യെറ്റിസുറിയയിലെക്കുമടങ്ങിവന്നു-വെദകാൎയ്യങ്ങളിൽഞാൻഒന്നും
മരണവൎത്തമാനംഎത്തുന്നതിന്നുകുറയമുമ്പെഅന്ത്യൊക്യയിൽ െ
വച്ചുകൈസരുടെചങ്ങാതിഒരുവൃദ്ധക്രിസ്ത്യാനനൊടുനിങ്ങളു
ടെആശാരിമകൻഇപ്പൊൾഎന്തുപണിചെയ്യുന്നുഎന്നുചിരിച്ചു
ചൊദിച്ചാറെഅവൻഒരുശവപ്പെട്ടിയെഉണ്ടാക്കുന്നുഎന്നുത്ത
രംപറഞ്ഞതുലൊകപ്രസിദ്ധമായ്വന്നു [ 143 ] കല്പിക്കയില്ലആരെയുംഹെമിക്കയു മില്ലയവനന്മാർ ഭയത്താൽ
അടെച്ചഅമ്പലങ്ങളെതുറക്കാംക്ഷുദ്രങ്ങൾമാത്രംഅരുത്എ
ന്നുംപ്രസിദ്ധമാക്കി-അധനാസ്യനെകണ്ടാറെമാനിച്ചുഅവന്റെ
മെൽനുണപറയുന്നവരെകെൾ്ക്കാതെഅലക്ഷന്ത്ര്യസഭയെനടത്തു
വാൻനിയൊഗിച്ചു-അക്കാലത്തിൽനജ്യന്ത്യനായഗ്രെഗൊർസ
ഭക്തരൊടുപറഞ്ഞു-യൂല്യാനെകൊണ്ടുദൈവംനമ്മെശിക്ഷിച്ച
ത്എത്രയുംഗുണമുള്ളത് തന്നെ-പുറത്തുള്ളശത്രുക്കൾഅല്ലഅക
ത്തുള്ളശത്രുക്കൾഅത്രെസഭെക്കുനാശംവരുത്തുന്നുഎന്നിപ്പൊൾ
സ്പഷ്ടമായ്വന്നുവല്ലൊ-ഇന്നുഒരുബുദ്ധിപറയെണ്ടുഅജ്ഞാനി
വാഴുന്നസമയംനിങ്ങൾതാഴ്മകാണിച്ചുവല്ലൊഒരുക്രിസ്ത്യാനൻ െ
കെസരായപ്പൊൾഗൎവ്വിച്ചുപൊകരുതെ-അവിശ്വാസികൾ‌്ക്കലൊക
പ്രകാരംഉചിതംകാട്ടാതെഇനിശാന്തതയൊടെസുവിശെഷംപര
ത്തുവാൻശ്രമിക്കെണമെഎന്നുപ്രബൊധിപ്പിച്ചുയൊവിയാന്റെ ൩൬൪−൭൫
ശെഷമുള്ളവീരനായവലന്തിന്യാൻകൈസരുംദെവകാൎയ്യംഅ
വരവരുടെമനസ്സുപൊലെആകട്ടെഎന്നുകല്പിച്ചപ്പൊൾപിക്ത
വ്യയിൽഹിലാൎയ്യൻതുടങ്ങിയുള്ളസാത്വികന്മാർപടിഞ്ഞാറെസഭ
യെസത്യൊപദെശത്തിൽകാത്തുകൊണ്ടിരുന്നു-

കൈസർകിഴക്കവാഴിച്ചവലന്തഎന്നഭൊഷനായഅനുജ ൩൬൪−൭൮
ൻഅരീയക്കാരുടെപക്ഷംഎടുത്തുംകൊംസ്തന്ത്യൻനീക്കിയഅദ്ധ്യ
ന്മാരെപിന്നെയുംനീക്കിഅധനാസ്യനെരാത്രികാലത്ത് പിടി
പ്പാനുംഭാവിച്ചു-ആയവൻനാലാംകുറിസഭയിൽനിന്നുതെറ്റി
അഛ്ശനെകുഴിച്ചിട്ടഗുഹയിൽഒളിച്ചു൪മാസംപാൎത്തു-പിന്നെഅല [ 144 ] ക്ഷന്ത്ര്യക്കാരെഅമൎത്തുവാൻനാടുവാഴിക്ക്പ്രാപ്തിപൊരായ്കയാൽ
കൈസർതാൻമറ്റെസമതത്വക്കാരെഎത്രയുംവിരൊധിച്ചിട്ടും
ഒരിക്കൽ ൮൦ പട്ടക്കാരെഒരുകപ്പലിൽആക്കിദഹിപ്പിച്ചുഎങ്കി
ലുംഅധനാസ്യനെപിന്നെയുംസ്ഥാനത്തിൽആക്കിഅവനും
൪൬വൎഷംഅദ്ധ്യക്ഷനായികഷ്ടിച്ചുപൊരുതശെഷംസൎവ്വശ്ലാഘി
൩൭൩ യായിമരിച്ചു-

അവന്റെശെഷംപലരുംഹിംസയാൽമരിച്ചുംഒളിച്ചുംകൊള്ളും
സമയംകപ്പദൊക്യയിൽഉത്തമന്മാരായബസില്യൻ .൨. ഗ്രെഗൊ
ർഎന്നഈമൂവരുംസമതത്വത്തിന്നുവെണ്ടിപൊരുതുകിഴക്കും
പടിഞ്ഞാറുംതമ്മിൽസംഭവിച്ചഛിദ്രത്തിന്നുആവൊളംചികി
ത്സിക്കയുംചെയ്തു-അവർമുമ്പെയൂല്യാനൊടുകൂടഅഥെനയിൽ െ
വച്ചുയവനശാസ്ത്രങ്ങളെഗ്രഹിച്ചുപിന്നെവിശ്വാസംജനിച്ചാറെ
പുതുതായിഎടുപ്പിച്ചുപൊന്നമഠങ്ങൾഒന്നിൽപുക്കുസന്യാസംശീ
ലിച്ചുകപ്പദൊക്യയിൽമടങ്ങിവന്നുഅപ്രകാരംഭക്തിപൂണ്ടുദിവ
സംകഴിപ്പാൻവളരെഉത്സാഹിപ്പിച്ചു-എന്നാറെസ്ത്രീപുരുഷദാ
സന്മാരുംഭ്രാന്ത്പിടിച്ചപ്രകാരംഭവനംവിട്ടൊടിമഠങ്ങളിൽ
പാൎപ്പാൻതുടങ്ങുമ്പൊൾവിവാഹമുള്ളബൊധകന്മാരൊടുരാഭൊ
ജനംവാങ്ങുവാൻആൎക്കുംമനസ്സില്ലാതെവന്നു-മൂവരുംഅതിന്നു
ബുദ്ധികളെചൊല്ലികലക്കംശമിപ്പിച്ചുമഠങ്ങളിൽനല്ലപണിക െ
ളയുംഎഴുത്തുപള്ളികളെയുംമറ്റുംകല്പിച്ചുപരിശുദ്ധനടപ്പിന്നുവ
ട്ടംകൂട്ടിയശെഷം-ബസില്യൻകൈസരയ്യയിൽഅദ്ധ്യക്ഷനാ
യ്വന്നുനാട്ടിൽദുരുപദെശങ്ങളെനീക്കുകയുംചെയ്തു-വലന്തഅവ [ 145 ] നെവശത്താക്കുവാൻതന്റെമെൽ്ക്കുസിനിക്കാരനെഅയച്ചപ്പൊ
ൾഫലം കണ്ടില്ലാപിന്നെ കൈസർതാൻവന്നുനീഅരീയക്കാരെസ
ഭയിൽചെൎക്കെണംഎന്നുകല്പിച്ചാറെ-എനിക്കുഭയംഇല്ലമുതൽ
ഇല്ലായ്കയാൽഎന്തുവാങ്ങുംമറുനാടുകടത്തിയാൽഭൂമിഎല്ലാംഎ
ൻകൎത്താവിന്നുഉള്ളതുഎന്നെഹിംസിച്ചാൽബലഹീനതനിമി
ത്തംശരീരംക്ഷണത്തിൽഇടിയുംആത്മാവ്ഞാൻസ്നെഹിക്കുന്ന
ദൈവത്തൊടുചെരുകയുംചെയ്യും-എന്നിങ്ങിനെപറകയാൽമൂ
ഢനായകൈസരുംഅവനെമാനിച്ചുവിട്ടയച്ചുഇപ്രകാരംയെ
ശുവിന്നുവെണ്ടിഅവൻസകലവുംഉപെക്ഷിക്കെണംഎന്നുനിത്യം
ഉപദെശിച്ചുവെദവചനങ്ങളെവായിച്ചുംവായിപ്പിച്ചുംവന്നശെ
ഷംമരിച്ചു-അവന്റെസഹൊദരനായഗ്രെഗൊർഅന്നുള്ളമൎയ്യാ ൩൭൯
ദപ്രകാരംയരുശലെമിലെക്കുയാത്രയായിആവിശെഷസ്ഥല
ങ്ങളെഎല്ലാംസന്തൊഷത്തൊടെകണ്ടശെഷംഒരുവൻഇതുനല്ല
യാത്രയല്ലൊഎല്ലാക്രിസ്ത്യാനരുംഇപ്രകാരംചെയ്യെണ്ടതല്ലയൊ
എന്നുചൊദിച്ചാറെഗ്രെഗൊർജന്മദെശക്കാരുടെഭക്തിയെഒ
ൎത്തുദുഃഖിച്ചു-അയ്യൊയരുശലെമിൽകണ്ടതിനെക്കാൾകപ്പദൊ
ക്യയിൽവെച്ചുദെവാത്മാവ്അധികംഉണ്ടുഎന്നുപറഞ്ഞു-ബസി
ല്യൻമരിച്ചകാലത്തിൽസുറിയാണികൾ്ക്കപലപ്രബന്ധങ്ങളാൽസത്യ
വെളിച്ചത്തെകാട്ടിയഎഫ്രെംഎന്നൊരുശുദ്ധിമാനുംകഴിഞ്ഞുഅ
വന്റെശെഷംവെദവ്യാഖ്യാനക്കാരനായദ്യൊദ്യൊർഎന്നതൎസി
ലെഅദ്ധ്യക്ഷൻസുറിയാണികൾ്ക്കുപദെശകനായ്വിളങ്ങിഒരിഗനാ
വിൻനിരൂപണങ്ങളെഒഴിച്ചുസ്വസ്ഥമായഅക്ഷരാൎത്ഥത്തെപ്ര [ 146 ] ത്യെകംതെളിയിച്ചുകൊടുത്തു-

വലന്തകൈസരുടെകാലത്തുരൊമസംസ്ഥാനത്തെഒടുക്കെണ്ടി
൩൭൦ ഇരിക്കുന്നജാതിഭ്രമണംതുടങ്ങി-മുമ്പെഅവന്നുഅറവികളൊ
ടുപടഉണ്ടു-അവരുടെരാജ്ഞിജയിച്ചുഎങ്കിലുംസന്ധിക്കുന്നെരം
മൊസെസന്യാസിയെഅദ്ധ്യക്ഷനാക്കികൂട്ടികൊണ്ടുപൊയിപാ
ൎപ്പിച്ചുസ്വജാതിയെപഠിപ്പിച്ചുരൊമരാജ്യത്തിന്നുനല്ലഅയല്ക്കാ
രത്തിയായ്തീരുകയുംചെയ്തു-പാൎസികളുംസ്വസ്ഥരായ്പാൎത്തു-എ
ങ്കിലുംമഹാചീനത്തിന്റെഅതിരിൽനിന്നുഎണ്ണമില്ലാത്തഹൂ
ണർകുതിരവണ്ടിമുതലായത്കൂട്ടിക്കൊണ്ടുപുറപ്പെട്ടുആസ്യയെ
കടന്നുകരിങ്കടല്ക്കവടക്കുഭാഗത്ത്എത്തിഎങ്ങുംനിറഞ്ഞുഗൊഥ
രെജയിച്ചുദനുവനദിയൊളംനീക്കുകയുംചെയ്തു-ഗൊഥരിൽ
പലരുംക്രിസ്ത്യാനരായ്തിരിഞ്ഞുസ്വരാജാക്കന്മാരാൽവളരെകഷ്ട
തഅനുഭവിച്ചതുംഅല്ലാതെഅന്നുഅവരെഉപദെശിച്ചുവെദ
ത്തെഗൊഥഭാഷയിൽആക്കിയവുല്ഫിലാഅദ്ധ്യക്ഷൻഅവ െ
രരൊമസംസ്ഥാനത്തിൽകുടിയെറ്റിചെൎക്കെണംഎന്നുവള
രെഅപെക്ഷിക്കയാൽകൈസർആവലിയജാതിയെമുഴുവനും
അരീയക്കാരാകുവാൻഉത്സാഹിച്ചതുമല്ലാതെഅതിർരക്ഷിക്കെ
ണ്ടതിന്നുപുഴകടന്നുപാൎപ്പാൻസമ്മതിച്ചുപിന്നെഅവരുടെഗണം
വിചാരിച്ചുഭ്രമിച്ചുചതിപ്രയൊഗത്താൽഭെദിപ്പിപ്പാൻനൊക്കി
യപ്പൊൾ‌‌-അവർവളരെക്ഷമിച്ചുപാൎത്തശെഷംവിശപ്പുനിമിത്തം
രാജ്യംപാഴാക്കിതുടങ്ങിഒടുക്കംദുഷ്ടകൈസരെപട്ടാളത്തൊടുംകൂട
൩൭൮ നിഗ്രഹിക്കയുംചെയ്തു[ 147 ] സംസ്ഥാനത്തിന്നടുത്തനാശത്തെതെയൊദൊസ്യൻശൌൎയ്യബു ൩൭൯−൯൫
ദ്ധിവിശെഷംകൊണ്ടുതാമസിപ്പിച്ചു-അവൻമാറ്റാന്മാരെജ
യിച്ചുചിലരെമിത്രങ്ങൾആക്കിയശെഷംസഭെക്കുംഐക്യംവരുത്തു
വാൻശ്രമിച്ചുസമതത്വത്തെഉറപ്പിക്കുന്നഅലക്ഷന്ത്ര്യരൊമകളി
ലെഅദ്ധ്യക്ഷന്മാരെഎല്ലാവൎക്കുംപ്രമാണമാക്കി-നവരൊമപുരി
യിൽഅരീയക്കാർവിരൊധംകൂടാതെ. ൪൦.വൎഷംസഭയെവാ
ണിരുന്നുനൊവത്യാനരുടെചെറുകൂറുമാത്രംസത്യത്തെപിടിച്ചു
കൊണ്ടിരുന്നു-എന്നാറെനജ്യന്ത്യനായഗ്രെഗൊർമഠംവിട്ടുന
ഗരത്തിലുള്ളസത്യവിശ്വാസികളെചെറിയപള്ളിയിൽചെൎത്തുഅ
രീയക്കാരുടെപരിഹാസസാഹസങ്ങളെസഹിച്ചുപ്രസംഗത്തി െ
ന്റചാതുൎയ്യത്താലുംനടപ്പിലെപരൊപാകത്താലുംക്രമത്താലെഹൃ
ദയങ്ങളെപതമാക്കിയപ്പൊൾ-കൈസർജയഘൊഷത്തൊടും
കൂടനഗരത്തിൽമടങ്ങിവന്നുഅരീയക്കാരുടെഅദ്ധ്യക്ഷൻഅട
ങ്ങായ്കകൊണ്ടുഉടനെമതില്ക്കകത്തുള്ളപള്ളികളെഎല്ലാംഎടുത്തു
സമതത്വക്കാൎക്കുകൊടുത്തുഅരീയക്കാരൊടുമതില്ക്കപുറത്തുസഭകൂ
ടുവാൻകല്പിച്ചുഗ്രെഗൊരെപ്രധാനപള്ളിയിൽഇരുത്തിവാഴിക്കയും ൩൮൦
ചെയ്തു-ശെഷംവാദങ്ങൾഎല്ലാംസമൎപ്പിക്കെണ്ടതിന്നുകൈസർ(൩൮൧)
രണ്ടാമത് സാധാരണസഭാസംഘംകൊംസ്തന്തീനപുരിയിൽക്ഷണി
ച്ചു-അതിൽഗ്രെഗൊർഎല്ലാവരിലുംതാഴ്മയുംഇണക്കവുംജനിപ്പി
പ്പാൻവളരെഉത്സാഹിക്കകൊണ്ടുപലൎക്കുംരസക്കെടുണ്ടായപ്പൊൾ
അവൻപ്രപഞ്ചകൌശലങ്ങളെശീലിക്കാത്തവനാകയാൽപത്രി
യൎക്കാസ്ഥാനംവെറുത്തുഎകാന്തതയിൽപൊയിപാൎത്തു-സ്നെഹംപ്ര [ 148 ] ധാനമത്രെഅദ്ധ്യക്ഷനമാർകൂടുന്നയൊഗങ്ങളിൽഞാൻഇത്രൊളം
സ്നെഹഫലംഒന്നുംഉണ്ടായപ്രകാരംകണ്ടില്ലവാദങ്ങളുംപകകളുംവ
ൎദ്ധിക്കുന്നതത്രെകാണുന്നു−അതുകൊണ്ടുഒടിപൊകുന്നു-അയ്യൊ
എത്രഇടയന്മാർചെറിയവരൊടുസിംഹവുംവലിയവരൊടുനായുമാ
യിനടക്കുന്നു-ഭക്തിയാലുംജ്ഞാനത്താലുംഅല്പമുഖസ്തുതിഉപായ
ങ്ങളെകൊണ്ടത്രെഉയൎന്നുവരുന്നുഹാഎത്രവലുതായമാറ്റംഎന്നും
൩൮൯ മറ്റുംവിലപിച്ചുമരിക്കയുംചെയ്തു-

അവന്റെശെഷംനുസ്യനായമറ്റെഗ്രെഗൊർസാധാരണസംഘ
ത്തെനടത്തിഎല്ലാവരുംപുത്രന്നുപിതാവിനൊടുസമതത്വംഉണ്ടെ
ന്നുനിക്കയ്യയിൽനിശ്ചയിച്ചപ്രകാരംഉറപ്പിച്ചു-സദാത്മാവെകുറിച്ചു
പലരുംവാദിച്ചുചിലർഅരീയനെആശ്രയിച്ചുഅവൻസൃഷ്ടിആ
കുന്നുപുത്രനെക്കാളുംതാണവൻഎന്നുംമറ്റചിലർദൈവത്തി
ന്റെഅഗാധങ്ങളെയുംആരാഞ്ഞുതീരെഅറിയുന്നവൻദെവത
ത്വത്തൊടുഅന്യനല്ലല്ലൊഎന്നുംചൊല്ലിഇടയുമ്പൊൾഅധനാസ്യ
നുആകപ്പദൊക്യർമൂവരുംവെദൊക്തികളാൽഉറപ്പിച്ചപക്ഷ
ത്തെസംഘക്കാർഅവലംബിച്ചുപിതാവിൽനിന്നുപുറപ്പെടുന്നആ
ത്മാവിന്നുപുത്രനൊടുംപിതാവിനൊടുംസമതത്വവുംസമവന്ദനവും
എന്നെന്നെക്കുംഉണ്ടെന്നുനിശ്ചയിക്കയുംചെയ്തു-യെശുവിന്നുമനു
ഷ്യദെഹവുംമനുഷ്യജീവനുംഉണ്ടുമനുഷ്യാത്മാവില്ലഎന്നുചിലർ
പറഞ്ഞുവാദിച്ചപ്പൊൾസംഘക്കാർഅതല്ലയെശുദൈവവചനം
ചെൎന്നുവസിച്ചപൂൎണ്ണമനുഷ്യനാകുന്നുഎന്നുതീൎച്ചപറഞ്ഞു-കൈസ
ർആവിധികളെഎല്ലാംമുദ്രയിട്ടുരാജവ്യവസ്ഥയാക്കുകയുംചെയ്തു[ 149 ] ഇപ്രകാരംത്രിത്വത്തെകുറിച്ചുള്ളമഹാതൎക്കംകിഴക്കെസഭയിൽ
തീരുമ്മുമ്പെപടിഞ്ഞാറിൽസത്യമതംഎങ്ങുംജയംകൊണ്ടിരുന്നു-
മിലാനിൽസദൃശതത്വക്കാരനായഅദ്ധ്യക്ഷൻ(൩൭൪)മരിച്ച െ
പ്പാൾവലന്തിന്യാൻകൈസർചുറ്റുമുള്ളഅദ്ധ്യക്ഷന്മാരൊടുനിങ്ങൾ
ഉപദെശശുദ്ധിയുംനടപ്പിലെസ്വഛ്ശതയുംതികഞ്ഞആളെതെരി െ
ഞ്ഞടുക്കെണംഅങ്ങിനെഉള്ളവൻഎന്നൊടുപത്ഥ്യംപറവാൻമതി
യാകുംഎന്നുപറഞ്ഞുവിട്ടാറെഎല്ലാവരുംപള്ളിയിൽകൂടിവിചാരി
ക്കുമ്പൊൾഐകമത്യംഉണ്ടായില്ലകലക്കംവൎദ്ധിച്ചപ്പൊൾഗുണംനിറ
ഞ്ഞനാടുവാഴിയായഅമ്പ്രൊസ്യൻതാൻപള്ളിയിൽചെന്നുപ
ള്ളിത്തിണമെൽനിന്നുനിങ്ങൾഎല്ലാവരുംകാൎയ്യഗൌരവംവിചാരി
ച്ചുസാവധാനമായിരിക്കെണംഎന്നുബുദ്ധിചൊന്നാറെപെട്ടന്നുഒ
രുകുട്ടി-അമ്പ്രൊസ്യൻതന്നെഅദ്ധ്യക്ഷനല്ലൊഎന്നുവിളിച്ചുഅ
തുസൎവ്വന്മാൎക്കുംപക്കച്ചൊൽഎന്നുതൊന്നിഅമ്പ്രൊസ്യൻതന്നെ
അദ്ധ്യക്ഷനാകഎന്നുനിലവിളിച്ചുസന്തൊഷിക്കയുംചെയ്തു-ആ
യവൻഞാൻക്രിസ്തുവെവിശ്വസിച്ചുഎങ്കിലുംസ്നാനംലഭിച്ചില്ലല്ലൊഇ
ടയനാവാൻഞാൻഒട്ടുംയൊഗ്യനല്ലഎന്നുംമറ്റുംവിരൊധംപറ
ഞ്ഞിട്ടുംജനങ്ങൾഅവനെവിട്ടില്ല-അതുകൊണ്ടുപട്ടണത്തിൽനിന്നു
ഒടിഒളിച്ചുപാൎത്തു-എന്നാറെകൈസർനീഅനുസരിക്കെണംഎന്നു
ഉപദെശിച്ചതിനാൽഅവൻസ്നാനംഎറ്റുഅദ്ധ്യക്ഷനായിഭവിച്ചു
ഭക്തിബുദ്ധിപ്രാപ്തിപൂൎണ്ണനായിസഭയെനടത്തുകയുംചെയ്തു-പൊന്നും
വെള്ളിയുംഎല്ലാംസാധുക്കൾ്ക്കകൊടുത്തുശെഷംധനംസഹൊദരന്മാ
രിൽഎല്പിച്ചുതാൻനിത്യംവെദംവായിച്ചുഞായറാഴ്ചതൊറുംപ്രസംഗി [ 150 ] ച്ചുപണിക്കുത്സാഹിച്ചുപൊരുമ്പൊൾ.രൊമയിൽസിമ്പ്ലിക്യാൻഎന്ന
മൂപ്പൻവെദൊപദെശത്തിന്നുശ്രെഷ്ഠൻഎന്നുകെട്ടുതന്നെഗ്രഹിപ്പി
ക്കെണ്ടതിനായിവിളിച്ചുവരുത്തി-സിമ്പ്ലിക്യാനിൽജ്വലിക്കുന്നദെ
വസ്നെഹവുംഉപദെശനിശ്ചയവുംഅമ്പ്രൊസ്യയിലുംപകൎന്നപ്പൊൾഅ
വൻഗൊഥർകവൎന്നുകൊണ്ടുപൊയവിശ്വാസികളെവീണ്ടെടുപ്പാൻ
പള്ളിയിലെനിക്ഷെപങ്ങളുംപൊൻപാത്രളുംഎല്ലാംകൊടുത്തയ
ച്ചുകൈസരുടെവങ്കാൎയ്യങ്ങളുംസാധുക്കളുടെസങ്കടങ്ങളുംഒരുപൊ
ലെവിചാരിക്കയുംചെയ്തു-അവൻഎത്രയുംഗൌരവമുള്ളവൻഎങ്കി
ലുംപാപികളൊടുപരിതാപവുംകൂറ്റായ്മയുംനിത്യംശീലിക്കുന്നവൻ-
ഒരുപാപിയുടെകഥകെൾ്ക്കുന്തൊറുംഞാൻഎന്നെതന്നെവിചാരിച്ചാ
ൽഅയ്യൊതാമാർഎന്നെക്കാളുംനീതിയുള്ളവൾഎന്നുപറവാൻസം
ഗതിതൊന്നുന്നുഎന്നുഅവന്റെവചനം-

വലന്തിന്യാനുംഅവന്റെശെഷംപുത്രനായഗ്രാത്യാനുംഅവന്റെ
വാക്കുകളെഉറ്റുകെട്ടുഗ്രാത്യാൻദുഷ്ടന്മാരുടെകയ്യാൽമരിപ്പാൻഅ
൩൮൩ ടുത്തപ്പൊൾഅഛ്ശനായഅമ്പ്രൊസ്യനെകാണായ്കയാൽമാത്രംദുഃ
ഖിച്ചു-അനന്തരംവാഴുന്നബാലകൈസർഅരീയക്കാരത്തിയായ
അമ്മയുടെസ്വാധീനത്തിൽആകകൊണ്ടുഅമ്പ്രൊസ്യന്റെവാക്കു െ
വറുത്തുഅവനെപള്ളിയിൽനിന്നുനീക്കുവാനുംശ്രമിച്ചു-അരീയക്കാ
രുംനിങ്ങളുംകൊയിലകത്തുകൂടിവാദിക്കെണംഎന്നുരാജ്ഞികൌ
ശലമായിഅന്വെഷിച്ചപ്പൊൾകൈസരുംമഹാലൊകരുംവെദകാ
ൎയ്യങ്ങളെകുറിച്ചുതൎക്കംകെട്ടുവിധിക്കുന്നത്യൊഗ്യമല്ലകൈസർ
പള്ളിയിൽവന്നുകെൾ്ക്കട്ടെമൂത്തരാജ്ഞിഅരീയക്കാരെകെൾ‌്പാൻ [ 151 ] മനസ്സായാൽഅവരെവരുത്തികെൾ്ക്കട്ടെപള്ളിയെഞാൻഎല്പിക്ക
ഇല്ലഇത്എന്റെസ്വന്തംഅല്ലല്ലൊനിൎബന്ധംകൂടാതെഞാൻന്യാ
സത്തെവിടുകയില്ല-ആയുധക്കാർവന്നൽകണ്ണുനീർമാത്രംആയു
ധമാകും-എന്നിങ്ങിനെഅമ്പ്രൊസ്യൻഒതുങ്ങാത്തമനസ്സുകാട്ടിരാ
പ്പകൽജനങ്ങളൊടുകൂടിപ്രാൎത്ഥിക്കയാൽമഹാലൊകർഅവന്റെ
ജനരഞ്ജനവിചാരിച്ചുഒന്നുംചെയ്വാൻതുനിഞ്ഞില്ല-പിന്നെവെറഒരു
പള്ളിയെഅതിക്രമിച്ചുഅരീയക്കാൎക്കുകൊടുത്തപ്പൊൾകലക്കംഉ
ണ്ടായിഅമ്പ്രൊസ്യൻനിങ്ങൾ്ക്കരക്തംഒഴുക്കെണംഎങ്കിൽഎന്റെ
രക്തംഒഴുകട്ടെഎന്നുകരഞ്ഞുപ്രാൎത്ഥിച്ചപ്പൊൾജനങ്ങൾനാണി
ച്ചടങ്ങി-കൈസർഅത്യന്തംകൊപിച്ചുനീനിന്നെതന്നെകൈസ
രാക്കുവാൻഭാവിക്കുന്നുവൊഎന്നുചൊദിച്ചു-അമ്പ്രൊസ്യൻഅതെ
രാജത്വംഉണ്ടുഞാൻബലഹീനനാകുമ്പൊൾശക്തനാകുന്നുഎന്ന െ
വദവാക്കുപൊലെഎന്നുത്തരംപറഞ്ഞുശത്രുക്കൾ്ക്കുമടുപ്പുവരുവൊളം
സഭെക്കായിപൊരുതുനില്ക്കയുംചെയ്തു–ആസങ്കടകാലത്തിൽഅ െ
മ്പ്രാസ്യൻനിരന്തരമായിപള്ളിയിൽകൂടുന്നപുരുഷാരങ്ങൾ്ക്കായിട്ടുക്രി
സ്തുവിൻദെവത്വത്തെവൎണ്ണിക്കുന്നപാട്ടുകളെഉണ്ടാക്കിവെവ്വെറെസം
ഘങ്ങളെകൊണ്ടുപാടിച്ചുരാത്രികഴിപ്പിച്ചു-അതിനാൽവിശ്വാസിക
ൾ്ക്കപരമാശ്വാസംവരുന്നതുംഅല്ലാതെരാജ്ഞിനിയൊഗത്താൽപ
ള്ളിയെവളെഞ്ഞുനില്ക്കുന്നപട്ടാളക്കാരുംകൂടക്കൂടെമനസ്സുരുകിപാ
ട്ടിൽചെരുകയുംചെയ്തു-അമ്പ്രൊസ്യൻതാൻപുരാണസാക്ഷികളു
ടെ.൨.ശവങ്ങളെഅൎപ്പിച്ചിട്ടുള്ളസ്ഥലംഅറിഞ്ഞുകുഴിച്ചെടുത്തുപ
ള്ളിയിൽആക്കിയപ്പൊൾഅവറ്റെതൊടുകയാൽചിലഭൂതഗ്രസ്ത [ 152 ] ൩൮൬ രുംവളരെകാലംകുരുടനായഒരുമെധാവിയുംക്ഷണത്തിൽസൌഖ്യം
പ്രാപിച്ചുരാജ്ഞിക്കുഭയംജനിക്കയുംചെയ്തു-

അക്കാലത്തിൽപള്ളിയിൽഉറക്കംഇളെച്ചുനിത്യംപ്രാൎത്ഥിക്കുന്ന
വരിൽമൊനിക്കഎന്നകിഴവിയുംഉണ്ടു-അവൾഅഫ്രിക്കയിൽഒരു
അവിശ്വാസിയുടെഭാൎയ്യയായി(൩൫൪)ഔഗുസ്തീനെപ്രസവിച്ചുനി
ത്യസ്നെഹത്താലെപൊറ്റിക്രിസ്തസത്യംഉപദെശിച്ചിട്ടുംകുട്ടിവളരു
മ്പൊൾഎന്തെല്ലാംപിഴെക്കുംഎന്നുശങ്കിച്ചുസ്നാനത്തെതാമസിപ്പി
ച്ചു-ബാലൻ.൧൬.വയസ്സായപ്പൊൾഅമ്മയുടെവാക്കുപരിഹസിച്ചു
വെശ്യാദൊഷംമുതലായപാപങ്ങളിൽചാടിപിരണ്ടു-അഛ്ശൻവി
ശ്വാസിയായിമരിച്ചാറെമകൻരൊമശാസ്ത്രങ്ങളെവശമാക്കിവാചാ
ലനായവക്കീലായിവിളങ്ങി-സത്യാന്വെഷണംതുടങ്ങി-വെ
ദത്തിൽസാരംഇല്ലഎന്നുഗൎവ്വംഹെതുവായിതൊന്നിയപ്പൊ
ൾമണിക്കാർഎതിരെറ്റുദൊഷംഎവിടെനിന്നുഎന്നുംദൈവ
ത്തിന്നുടൽഉണ്ടൊപലസ്ത്രീകളെകെട്ടിയുംമൃഗങ്ങളെവധിച്ചുംഉള്ള
പഴയനിയമക്കാർനീതിമാന്മാരായൊഎന്നുംമറ്റുംചൊദിച്ചപ്പൊ
ൾഔഗുസ്തീൻവലഞ്ഞുഅവരുടെമൎമ്മങ്ങൾചിലതുആശയൊടെകെട്ടു
ഈജ്ഞാനംഎത്രയുംദിവ്യംഎന്നുനിരൂപിച്ചുപൊയിദ്വന്ദ്വഭെ
ദങ്ങളെയുംപഞ്ചഭൂതൊല്പത്തികളെയുംവളരെവിചാരിച്ചുസസ്യാദി
കൾ്ക്കുംജീവനുണ്ടെന്നുംഅത്തിയെപറിച്ചാൽപാൽപൊലെഅതി
ന്റെകണ്ണുനീർഒഴുകുന്നുഅതുകൊണ്ടുതികഞ്ഞവർകൃഷിചെ
യ്യരുത്എന്നുംവിശ്വസിച്ചുകൊണ്ടഅമ്മെക്കുതീരാതദുഃഖംഉണ്ടാ
ക്കിയപ്പൊൾഅവൾഒരുഅദ്ധ്യക്ഷനെചെന്നുകണ്ടുദയചെയ്തുഎ [ 153 ] ന്റെമകനൊടുവാദിച്ചുസത്യബൊധംവരുത്തെണമെഎന്നുചൊ
ദിച്ചാറെ-അതുവെണ്ടമകൻഇപ്പൊൾപുതുക്കംഹെതുവായിൟഭ്രാ
ന്തിൽമദിച്ചുനില്ക്കുന്നുനീഅവനെവിട്ടുപ്രാൎത്ഥിക്കഎന്റെഅമ്മഎ െ
ന്നമണിക്കാരുടെകൂട്ടത്തിൽആക്കിയപ്പൊൾഞാൻചെറുപ്പത്തിൽ
അവരുടെശാസ്ത്രങ്ങൾഎല്ലാംവായിച്ചുപകൎത്തുക്രമത്താലെആരൊ
ടുംചൊദിക്കാതെഅതിന്റെവ്യാജംകണ്ടുകിട്ടിവെറുത്തുംഇരിക്കുന്നു
എന്നുത്തരംപറഞ്ഞത്പൊരാഞ്ഞുമൊനിക്കപിന്നെയുംകരഞ്ഞു
മുട്ടിച്ചപ്പൊൾ-അദ്ധ്യൻക്രൊധംനടിച്ചുവിടുനിൻജീവനാണഇത്ര
കണ്ണുനീരുകളുടെമകൻനശിച്ചുപൊവാൻകഴികയില്ലഎന്നുപറഞ്ഞു
വിട്ടയച്ചു-അമ്മൟവാക്കുപിടിച്ചതുംഒഴികെഒരുസ്വപ്നത്തിൽനീ
എവിടെഅവിടെയുംനിന്മകൻഎന്നുകെട്ടതിനാൽഅല്പംആശ്വ
സിച്ചുക്ഷമയൊടെപാൎത്തു-ഔഗുസ്തീൻമണിക്കാരിലെസിദ്ധന്മാരെ
ഉപാസിച്ചുജ്യൊതിഷകാരികളുടെകളവുംശീലിച്ചുന്യായശാസ്ത്രം
പഠിപ്പിച്ചുവെപ്പാട്ടിയൊടുകൂടിചെൎന്നുദിവസംകഴിക്കുമ്പൊൾഉ
റ്റചങ്ങാതിയുടെമരണത്താൽഹൃദയംമുറിഞ്ഞുആശ്വാസംഒന്നും
കാണാതെകൎത്ഥഹത്തനഗരത്തിൽപൊയാറെമണിക്കാരുടെമഹാ
ഗുരുവായഫൌസ്തൻവന്നുഎന്നുകെട്ടുസന്തൊഷിച്ചുസംഭാഷണം
ചെയ്തുപൊരുമ്പൊൾൟജ്ഞാനത്തിന്നുനല്ലവാക്കല്ലാതെതുമ്പഒ
ട്ടുംഇല്ലഎന്തിന്നുഇവിടെപാൎക്കുന്നുഎന്നുആലൊചിച്ചുഅമ്മയുടെക
ണ്ണുനീർവിചാരിയാതെപൊളിപറഞ്ഞുകപ്പലെറിരൊമെക്കപൊ ൩൮൩
കയുംചെയ്തു-അവിടെമണിക്കാരിൽമാന്യന്മാരെകണ്ടുപാപംെ
ചയ്യുന്നത്ഞാനല്ലഎന്നിലുള്ളമായാസ്വഭാവമത്രെഎന്നുഗൎവ്വി [ 154 ] ച്ചുശെഷംവാക്ക്എല്ലാംസംശയമുള്ളതാകട്ടെസത്യംമനുഷ്യൎക്കഅ
സാദ്ധ്യംതന്നെഎന്നുള്ളഭാവംആശ്രയിച്ചുനടക്കുമ്പൊൾ-വലിയ
വരുടെപ്രസാദത്താൽമിലാനിലെവാചാലഗുരുവിന്റെസ്ഥാനംല
ഭിച്ചു-അമ്മയുംഅവിടെവന്നുഅമ്പ്രൊസ്യന്റെഉപദെശംഇടവിടാ
തെകെട്ടുപുത്രന്നുംസഭെക്കുംവെണ്ടിപ്രാൎത്ഥിച്ചുപൊന്നു-ഔഗുസ്തീ
ൻഞായറാഴ്ചതൊറുംഅമ്പ്രൊസ്യന്റെപ്രസംഗത്തിന്നുചെവി െ
കാടുത്തുരസിച്ചുവെദംഅല്പംവിശ്വസിപ്പാൻതുടങ്ങിയെശുവെകുറി
ച്ചുആശവൎദ്ധിക്കയുംചെയ്തു-ചിലഇരട്ടകുട്ടികളുടെനടപ്പിനാൽജാ
തകകാൎയ്യംഎല്ലാംവ്യാജംഎന്നുകണ്ടു-ദൊഷംഎവിടെനിന്നുഎന്ന
ചൊദ്യത്തിന്നുമാത്രംനിവൃത്തികണ്ടില്ല-അതുകൊണ്ടുനവപ്ലാത്തൊ
ന്യരുടെജ്ഞാനംഎടുത്തുനൊക്കിയാറെഅതിൽസാരമുള്ളത്െ
വദത്തിൽനിന്നുമൊഷ്ടിച്ചതത്രെഎന്നുകണ്ടുപൌൽഅപൊസ്ത
ലലെഖനംവായിച്ചുആപരിശുദ്ധൻജഡത്തെആത്മാവിനാൽ
ജയിച്ചപ്രകാരംവിചാരിച്ചുവിസ്മയിച്ചുസ്ത്രീസെവയെമുറ്റുംഉപെക്ഷി
ക്കാതെസത്യത്തെആഗ്രഹിച്ചുപൊന്നു-അദ്ധ്യക്ഷനെകാണ്മാൻഅവ
സരംഇല്ലായ്കയാൽസിമ്പ്ലിക്യാനെകണ്ടുവിക്തൊരീൻഎന്നപ്രസിദ്ധഗു
രുമനസ്സുതിരിഞ്ഞപ്രകാരംകെട്ടുനാണിച്ചു-അയ്യൊഎന്നിൽര
ണ്ടുചിത്തങ്ങൾഉണ്ടുഒന്നുആത്മികംഒന്നുജഡികംരണ്ടിന്നുംതമ്മി
ൽനിത്യപൊർകാണുന്നുചങ്ങലപൊട്ടിപ്പാൻപാടില്ലതാനുംഉറങ്ങു
ന്നനിഉണൎന്നെഴുനീല്ക്കഎന്നാൽക്രിസ്തുപ്രകാശംതരുംഎന്നവാക്കു
കെൾ്ക്കുന്നുഎങ്കിലുംഅതെവെഗംനാളെഅല്പംതാമസിക്ക,എന്നഉ
ത്തരമെമാത്രംവരുന്നുഹൊപാപധൎമ്മംഎന്നെഎത്രഅടിമയാ [ 155 ] ക്കിഇരിക്കുന്നു-എന്നൊൎത്തുദുഃഖിച്ചുഅന്തൊന്യൻമുതലായവരുടെ
സന്യാസസ്ഥിരതകെട്ടുവിസ്മയിച്ചുമനഃപീഡസഹിയാഞ്ഞുചങ്ങാതി
യെനൊക്കി-ഇതെന്തുവിദ്യഇല്ലാത്തവർഎഴുനീറ്റുദെവരാജ്യ െ
ത്തഹെമിച്ചടക്കുന്നുഞങ്ങളൊഹൃദയംഇല്ലാത്തവിദ്യയിൽമുങ്ങീ
ട്ടുംജഡരക്തത്തിൽപിരളുന്നുഅവരെപിൻചെല്ലുവാൻലജ്ജ െ
താന്നെണമൊഎന്നുവിളിച്ചുപറഞ്ഞുതൊട്ടത്തിൽഒടിമുഖംമ െ
റച്ചിരുന്നു-അപ്പൊൾഉള്ളിലെകലഹംവൎദ്ധിച്ചുവൎദ്ധിച്ചുമായാസ
ന്തൊഷങ്ങൾഒൎമ്മയിൽവന്നുനീഞങ്ങളെവിടുമൊഞങ്ങളെകൂടാ
തെകഴിപ്പാൻകൂടുമൊഎന്നആകൎഷിച്ചാറെ-പരിശുദ്ധരുടെദൃ
ഷ്ടാന്തങ്ങളുംഒൎത്തൊൎത്തുഇവരാൽകഴിയുന്നത് നിന്നാൽകഴിയാതെ
ഇരിക്കുമൊഭയംവെണ്ടാവെള്ളത്തിൽചാടുകനീമുങ്ങുകഇല്ലഇവ
രെതാങ്ങിയവൻനിന്നെയുംതാങ്ങുംഅവൻസ്വസ്ഥതയെതരുംഎ
ന്നുപലവിധമായിചിന്തിച്ചപ്പൊൾഉള്ളിലെസങ്കടംഎല്ലാംകനിച്ചുകണ്ടുധ്യാ
നിച്ചുകണ്ണുനീർഒഴുക്കികൂടെവന്നചങ്ങാതിവിട്ടുഒരുഅത്തിവൃക്ഷ
ത്തിൻമുരട്ടുവീണുകരഞ്ഞുപ്രാൎത്ഥിച്ചു-താമസംഎത്രൊടംനാളയൊ
ഇന്ന്എന്നുവരാതിരിക്കുമൊഎന്നുയാചിച്ചപ്പൊൾ-എടുത്തുവായി
ക്കഎടുത്തുവായിക്കഎന്നുഒരുബാലശബ്ദംപലപ്പൊഴുംകെട്ടുസ്തം
ഭിച്ചുആരെയുംകാണായ്കയാൽദെവവാക്കെന്നുഎണ്ണിപൌലിൻ
ലെഖനങ്ങളെഎടുത്തു(രൊമ.൧൩,൧൩)എന്നവചനംവായിച്ച െ
നരംആത്മരാത്രികടന്നുസമാധാനംഉദിക്കയുംചെയ്തു-ചങ്ങാതി െ
യഅറിയിച്ചപ്പൊൾഅവൻവെദംവിടൎത്തി(രൊമ.൧൪,൧)വി
ശ്വാസത്തിൽബലഹീനനെഎറ്റുകൊൾ്വിൻഎന്നവാക്കുകാണി [ 156 ] ച്ചുഔഗുസ്തീനൊടുകറാർഉറപ്പിച്ചുഇരുവരുംഅമ്മയെചെന്നുകണ്ടു
വസ്തുതപറഞ്ഞുഅവളുടെദുഃഖത്തെസന്തൊഷവുംസ്തുതിയുംആക്കി
൩൮൭മാറ്റുകയുംചെയ്തു-ചിലമാസംഖെദംവായിച്ചശെഷംമിലാനിൽ െ
വച്ചുസ്വന്തമകനൊടുംഉറ്റചങ്ങാതികളൊടുംകൂടസ്നാനംപ്രാപിച്ചു
അമ്പ്രൊസ്യന്റെസ്തുതിപാട്ടുകളെകെട്ടുലയിച്ചുകരഞ്ഞുലൊകത്തെ
വെറുത്തുതന്നെതാൻദൈവത്തിന്നുനെൎന്നുകൊടുക്കയുംചെയ്തു-പി
ന്നെഅഫ്രിക്കയിലെക്ക്മടങ്ങിപൊവാൻവിചാരിച്ചപ്പൊൾഅമ്മ
രൊമകടല്പുറത്ത്എത്തിയഉടനെമകനെഇനിഞാൻഇവിടെഇ
രിക്കുന്നത്എന്തിന്നുഒരുകാൎയ്യത്തിന്നായിരിപ്പാൻആഗ്രഹിച്ചുനീ
വിശ്വസിച്ചതിനാൽഅതുസാധിച്ചുവല്ലൊ-എന്നുപറഞ്ഞശെഷംദീനം
ഉണ്ടായിജന്മഭൂമിയിൽനിന്നുദൂരെമരിച്ചാൽസങ്കടംഇല്ലയൊഎന്നു
ചിലർചൊദിച്ചാറെദൈവത്തിന്നുദൂരമുള്ളത്ഒന്നുംഇല്ലഎന്നെകു
ഴിച്ചിട്ടസ്ഥലത്തെഅവൻഉയിൎപ്പിക്കുംകാലത്തഅറിയാതിരിക്കയും
ഇല്ലമക്കളെദിവസെനഎനിക്കുവെണ്ടിപ്രാൎത്ഥിച്ചുപൊരുവിൻഎന്നു
പറഞ്ഞുയെശുരക്തത്തെആശ്രയമാക്കിമരിച്ചു-പുത്രൻകണ്ണീ
രൊടുംഅടക്കിതാൻആഫ്രിക്കയിൽമടങ്ങിപൊയിസ്നെഹിതന്മാ
രൊടുംകൂടവിജനത്തിൽപാൎക്കുകയുംചെയ്തു-അനന്തരംദെവ
ശുശ്രൂഷെക്കതന്നെത്താൻഒരുക്കിഹൃദയംനന്നആരാഞ്ഞു െ
നാക്കിസ്വഭാവവുംകരുണയുംവകതിരിച്ചറിഞ്ഞുതന്റെചരിത്രത്തെ
താൻസ്വീകാരങ്ങൾഎന്നപ്രബന്ധത്തിൽഎഴുതി-എനിക്കുവെണ്ടി
പ്രാൎത്ഥിക്കുന്നസഹൊദരന്മാൎക്കഎന്റെവ്യാധികളെഅറിയി െ
ക്കണ്ടാതിന്നുഎൻദൈവമെഎന്നെതന്നെഎനിക്കുകാട്ടിത [ 157 ] രെണമെഇനിനീകല്പിക്കുന്നത്എല്ലാംഎനിക്ക്എത്തിക്കയുംനി
ണക്കഇഷ്ടമുള്ളതിനെകല്പിക്കയുംചെയ്കഎന്നുയാചിച്ചുതാഴ്മയി
ൽവെർഊന്നുകയുംചെയ്തു-

ഇനിമിലാനിലെകാൎയ്യങ്ങളുടെകഥതുടൎന്നുപറയുന്നു-മക്ഷിമൻ
എന്നപടനായകൻഗാല്യയെവശത്താക്കിബലാല്കാരെണകൈ
സരായുയൎന്നപ്പൊൾപട്ടക്കാരുടെമമതസമ്പാദിക്കെണ്ടതിന്നുഅ ൩൮൩
രീയക്കാർമുതലായകള്ളവകക്കാരെനന്നായിതാഴ്ത്തിമണിക്കാരു
ടെപ്രമാണിയാകുന്നപ്രിസ്കില്യാൻസ്പാന്യയിൽവളരെശിഷ്യരെെ
ചൎത്തപ്രകാരംകെട്ടപ്പൊൾബൊധംകെട്ടചിലഅദ്ധ്യക്ഷന്മാരുടെ
ചൊൽകെട്ടുഅയാളെചങ്ങലഇട്ടുവിസ്താരംതുടങ്ങുകയുംചെയ്തു-
അന്നുതൂർപട്ടണത്തിൽഅദ്ധ്യക്ഷനായ്തുമൎത്തിൽതന്നെഅവൻ
പടയാളിയായപ്പൊൾഉടുത്തഅങ്കിയെയുംഭിക്ഷക്കാൎക്കകൊടുത്തു
ഒരുക്കാൽആല്പമലകളെകടക്കുന്നെരംകള്ളന്മാരുടെകയ്യിൽ
അകപ്പെട്ടാറെഭയംഒട്ടുംഇല്ലാത്തവനായിരുന്നതിനാൽക്രിസ്തു
സത്യത്തെഅറിയിപ്പാൻസംഗതിവന്നു.പിന്നെപട്ടംഎറ്റുതപസ്സും
സന്യാസവുംഗാല്യയിൽനടത്തിക്കയുംചെയ്തു-ഈഅദ്ധ്യക്ഷന്റെ
ചിലഅതിശയങ്ങളെകെട്ടിട്ടുമക്ഷിമൻഅവനൊടുസ്നെഹംആഗ്ര
ഹിച്ചാറെ-മൎത്തിൻനീനിന്നെതന്നെഉയൎത്തിയതുനിമിത്തംനമ്മി
ൽസ്നെഹംഇല്ലഎന്നുമറുത്തുപറഞ്ഞു-പിന്നെയൊപ്രിസ്കില്യാ െ
ന്റെജീവരക്ഷെക്കായികൈസരൊടുവളരെഅപെക്ഷിച്ചു-ക്രി
സ്തന്റെപെർചൊല്ലിപ്രാണഛെദംവരുത്തുന്നത്അപൂൎവ്വകാൎയ്യ
മാകുന്നു-അരീയക്കാർമുമ്പെഅതുചെയ്തുഎങ്കിൽന്യായാസന [ 158 ] ത്തിലെവിധികൊണ്ടല്ലഒരൊരൊദുഷ്ടന്മാരുടെകൊപപാരവശ്യത്താ
ൽചെയ്തിരിക്കുന്നു-ലൊകപ്രഭുക്കൾഉപദെശതെറ്റുകളെകെവലം
വിസ്തരിക്കെണ്ടതല്ല-എന്നുകെട്ടാറെമക്ഷിമൻകുറയകാലംഅട
ങ്ങിപിന്നെകള്ളഇടയന്മാർഉത്സാഹിപ്പിക്കയാൽപ്രിസ്കില്യാൻമുത
ലായ ൪.മണിക്കാരെ ത്രെവരിൽവെച്ചുകൊല്ലിച്ചു-മൎത്തിൻഅ െ
മ്പ്രാസ്യൻതുടങ്ങിയുള്ളസജ്ജനങ്ങൾഅന്നുമുതൽആഇടയന്മാരൊ
ടുകൂറഅറുത്തുസഭയുടെവീഴ്ചനിമിത്തംഖെദിക്കയുംചെയ്തു-അന
ന്തരംമക്ഷിമൻമിലാനിലെകൈസരിച്ചിയെനീക്കുവാൻവിചാരി
ച്ചുഅരീയക്കാർവെണ്ടഎന്നുപരസ്യമാക്കിഇതല്യയിൽവന്നാറെ-
ആവലിപ്പക്കാരത്തിവശംകെട്ടുകിഴക്കൊട്ടുഒടിമഹാതെയൊദൊ
സ്യനെഅഭയംപ്രാപിക്കയുംചെയ്തു-

൨൮൮. ആയവൻപടിഞ്ഞാറെരാജ്യഛിദ്രംതീൎക്കെണ്ടതിന്നുഇതല്യയിൽ
വന്നുമക്ഷിമൻതുടങ്ങിയുള്ളകലഹക്കാരെജയിച്ചുഅരീയക്കാരെതട
ഴ്ത്തികാൎയ്യക്രമംവരുത്തിയപ്പൊൾഅദ്ധ്യക്ഷന്മാരിൽഅമ്പ്രൊസ്യ െ
നപ്രത്യെകംമാനിക്കയുംചെയ്തു- എന്നാറെതെസ്സലനീക്കയിൽ െ
വച്ചുകലഹംഉണ്ടായപ്പൊൾകൈസർപട്ടാളക്കാരൊടുപട്ടണത്തെ
പിടിച്ചാൽകാണുന്നവരെകൊല്ലട്ടെഎന്നുകല്പിച്ചതിനാൽകുറ്റം
ഇല്ലാത്തവരുംമരിച്ചപ്പൊൾ-ജയഘൊഷത്തൊടുംകൂടെമിലാനി
൩൯൦ ലെക്കവരുന്നസമയംഅമ്പ്രൊസ്യൻഎഴുതിയതാവിത്-അനുതാ
പംഅല്ലാതെപാപത്തിന്നുഒരുപരിശാന്തിയുംഇല്ലഎന്നുദാവിദ്രാജാ
വിന്റെകഥയിൽകണ്ടുവല്ലൊപ്രധാനദൂതന്മാൎക്കുംപാവംക്ഷമിപ്പാ
ൻകഴികഇല്ലകൎത്താവുംഅനുതാപംഇല്ല്ലാത്തവരൊടുക്ഷമിക്ക [ 159 ] ഇല്ല-ഇനിപാപത്തൊടുപാപംചെൎക്കരുതെരാഭൊജനത്തിന്നുഅപാ
ത്രമായികൂടിയാൽപലൎക്കുംനാശംവരുന്നതാകകൊണ്ടുനിങ്ങൾവരികി
ൽഞാൻഅതുതരികഇല്ല-എന്നുംമറ്റുംവായിച്ചാറെകൈസർകര
ഞ്ഞുരാജ ചിഹ്നംഎല്ലാംവെച്ചുപള്ളിവാതുക്കൽനിന്നുഎല്ലാവരും
കാൺ‌്കെ കണ്ണീരൊടുംകൂടെക്ഷമചൊദിച്ചു-പിന്നെഅദ്ധ്യക്ഷൻബു
ദ്ധിപറകയാൽകൈസർമരണവിധികൾഎല്ലാം ൩൦.ദിവസംപാൎത്തെ
നടത്താവുഎന്നവ്യവസ്ഥവരുത്തിദിവസെനപാപങ്ങളെഒൎത്തുദുഃഖി
ച്ചുസഭയൊടുചെരുകയുംചെയ്തു-ഇപ്പൊഴത്തെസഭയിൽഅമ്പ്രൊ
സ്യന്നുഒത്തവർഉണ്ടായാൽതെയൊദൊസ്യന്നുസമന്മാരകിട്ടുവാറാ
കും-അതിന്റെശെഷംതെയൊദൊസ്യൻക്ഷെത്രങ്ങളെഇടിപ്പാ
നുംബലികൎമ്മങ്ങളെമുടക്കുവാനുംകല്പിച്ചുക്രിസ്തീയസന്യാസികളുംആ
യുധംഎടുത്തുഭ്രാന്തരായിഅതിക്രമിക്കയാൽമിസ്രമുതലായചിലനാ
ടുകളിലുംമുമ്പെത്തആരാധനമുറ്റുംഒടുങ്ങുകയുംചെയ്തു-

അക്കാലത്തിൽസഭയുടെശുദ്ധിനന്നതാണുപൊയതല്ലാതെകണ്ടു
രൊമാദ്ധ്യക്ഷനായസിരിക്യൻപട്ടക്കാൎക്കുവിവാഹംഒട്ടുംഅരുത്- ൩൮൫
എന്നകല്പനഉണ്ടാക്കി,ചിലസഭകളിൽനടത്തുകയുംചെയ്തു.അപ്പൊ
ൾയൊവിന്യാൻഎന്നസന്യാസിവിവാഹംബ്രഹ്മചൎയ്യവുംനൊമ്പുഭക്ഷ
ണവുംധനത്യാഗംധനാനുഭവംഇത്യാദിഭെദങ്ങളിൽപരിശുദ്ധി
തിരിച്ചറിവാൻപാടില്ലദൈവത്തിൽനിന്നുജനിച്ചവരെല്ലാവ
രുംപരിശുദ്ധന്മാരത്രെഉപവാസംതപസ്സുമുതലായത്ബ്രാഹ്മണ
രിലുംകാണുന്നുവല്ലൊഅതുകൊണ്ടുഇതുക്രിസ്തീയത്വത്തിന്നുവി
ശെഷലക്ഷണംഅല്ലവിശ്വാസംസ്നെഹംപ്രത്യാശഈമൂന്നത്രെ [ 160 ] ആകുന്നു-രക്തസാക്ഷികൾ‌്ക്കുംമറ്റെവിശ്വാസികൾ‌്ക്കുംകൂലിയിൽവ
ളരെഭെദംകാണുകഇല്ലഅതുകൊണ്ടുഅവരെമദ്ധ്യസ്ഥരാക്ക
രുതെ-വിശ്വാസത്താൽഅത്രെരക്ഷവരുന്നു-ഞങ്ങൾക്രിയക
ളെചെയ്തദ്ധ്വാനിക്കുന്നതുകൂലിക്കായിട്ടല്ലവിശ്വാസത്തിൽപിഴുകാ
തെനില്പാനായിട്ടത്രെആകുന്നു-സത്യസഭഒന്നത്രെ-അവൾക
ന്യയായിആട്ടിങ്കുട്ടിയുടെപിൻചെല്ലുന്നു-അവളുടെഅവയവങ്ങൾ
ആകുന്നവരെല്ലാംദെവൊപദിഷ്ടന്മാർ-ഇപ്പൊൾസഭക്കാർഎ
ന്നുകെൾക്കുന്നവർമിക്കവാറുംസത്യസഭയിൽകൂടുകയില്ല-എന്നും
മറ്റുംപത്ഥ്യംആയിട്ടുംകാഠിന്യംകലൎന്നുപദെശിക്കുമ്പൊൾരൊമ
ക്കാർപലരുംസന്തൊഷത്തൊടെകെട്ടുവിവാഹശങ്കവിട്ടു-സിരി
൩൯൦ ക്യനൊസഭാസംഘംകൂട്ടിഇതുദുൎമ്മതംലൌകികമത്രെഎന്നുത
ള്ളിപാരുഷ്യവാക്കുകളെപറഞ്ഞുയൊവിന്യാനെസഭയിൽനിന്നു
പിഴുക്കയുംചെയ്തു—അവൻമിലാനിൽപൊയപ്പൊൾഅമ്പ്രൊ
സ്യൻമുമ്പെതന്നെബ്രഹ്മചൎയ്യവുംനൊമ്പുംധൎമ്മവുംഅത്യന്തംസ്തുതി
ച്ചവനാകയാൽരൊമാദ്ധ്യക്ഷന്റെപക്ഷംഅനുസരിച്ചുഅവനെ
അവിടെനിന്നുംനീക്കിഎങ്കിലുംമീലാൻസന്യാസികൾചിലർയൊ
വിന്യാന്റെസത്യംബൊധിച്ചുമഠംവിട്ടുയാത്രയായിപലദിക്കിലും
പരാമാൎത്ഥപ്രകാരംഉപദെശിച്ചു-വിഗിലന്ത്യൻഎന്നഗാല്യനുംപ്രത്യെ
കംഹിയരനുമനൊടുവാദിച്ചതുംഇപ്രകാരംതന്നെ-തപസ്സിനാൽ
ഗുണാധിക്യംഅന്വെഷിക്കുന്നത് വിശ്വാസലംഘനംഅത്രെ-രക്ത
സാക്ഷികളുടെഅസ്ഥിഭസ്മങ്ങളെവന്ദിച്ചുഅവരെഊൎക്കുംനാട്ടി
ന്നുംപരദെവതകളെപൊലെസ്ഥാപിക്കുന്നത്ബിംബാരാധനെക്കു
[ 161 ] സമം-അവരൊടുപ്രാൎത്ഥിക്കരുത്-പള്ളിയിൽപകൽവിളക്കുംധൂപ
വുംഎന്തിന്നു-തകൎത്തക്ഷെത്രങ്ങളിൽആചരിക്കുന്നപ്രകാരംഇ
പ്പൊൾപള്ളിയിൽവെണമൊ-നൊമ്പിനെഇന്നിന്നആഴ്ചകളിൽക
ല്പിക്കുന്നത്എന്തു-ധൎമ്മംകൊടുക്കെണ്ടത് സകലംവിറ്റിട്ടല്ലപട്ടക്കാ
രിൽപ്രത്യെകംഏല്പിച്ചിട്ടുമല്ലയരുശലെമിൽഅയച്ചിട്ടുംഅല്ല
നിത്യവെലയാൽസാധിച്ചത്കൊണ്ടുചുറ്റുമുള്ളസാധുക്കൾ‌്ക്കുആവൊ
ളംസഹായിച്ചുനടന്നിട്ടത്രെ-പിന്നെഎല്ലാവരുംസന്യാസംദീക്ഷി
ച്ചുഎകാന്തത്തിൽപാൎത്താൽസഭാനടത്തുവാനുംലൊകരെസഭയൊ
ടുചെൎത്തുകൊൾ‌്വാനുംആർശെഷിക്കും-മറിയദെവമാതാവല്ലനിത്യം
കന്യഎന്നുംഅല്ലയൊസെഫിന്നുചിലമക്കളെപ്രസവിച്ചുഎന്നും
തൊന്നുന്നു-യരുശലെമിലെക്കുതീൎത്ഥയാത്രചെയ്യുന്നതുസാരമല്ല
യൊബിരുന്നകുപ്പയെചുംബിപ്പാൻചിലർഅറവിലെക്കുപൊകു
ന്നുആശ്ചൎയ്യം-സ്ഥലമാറ്റംദൈവത്തൊടുസാമീപ്യംവരുത്തുമൊ-ദു
ൎവ്വിചാരംവിടാതെഗൊല്ഗഥയിൽനിന്നാലുംനിണക്കുംക്രിസ്തുവിന്നും
തമ്മിൽവളരെദൂരം—എന്നിങ്ങിനെഅനെകകാലദൊഷങ്ങളെ
ആക്ഷെപിച്ചുപൊന്നിട്ടുംമഹാസഭയിൽപ്രവാഹരുപെണപ്രവെ
ശിക്കുന്നയഹൂദയവനഭാവങ്ങളെചെറുപ്പാൻകഴിഞ്ഞില്ലനൊവ
ത്യാനർമുതലായസത്യവിശ്വാസികളുടെചെറുകുറുകൾമാത്രംഈ
വകകെടുകളെഎകദെശംവർജ്ജിക്കയുംചെയ്തു—പട്ടക്കാർക്കുവിവാ
ഹംനിഷെധിച്ചതുമാത്രംപലനാട്ടുകാരുംപ്രത്യെകംകിഴക്കരുംകൂട്ടാ
ക്കാതെപൊന്നുസുനെസ്യൻഎന്നജ്ഞാനിയെപ്‌തൊലമയ്യിൽഅ ൪൧൦
ദ്ധ്യക്ഷനാക്കുവാൻവിചാരിച്ചപ്പൊൾഅവൻദൈവംതന്നഭാൎയ്യ [ 162 ] യെഞാൻഉപെക്ഷിക്കഇല്ലഗൂഢമായിസംസൎഗ്ഗിക്കയുംഇല്ലഎനി
ക്കുകാലത്താലെനല്ലകുട്ടികൾജനിക്കെണ്ടതിന്നുപ്രാൎത്ഥിക്കയും
ചെയ്യുംദൈവംസാക്ഷിഎന്നറിയിച്ചാറെയുംതെയൊഫിലപത്രി
യൎക്കാസമ്മതിച്ചുഅവന്മേൽകൈവെക്കുകയുംചെയ്തു—

അനന്തരംതെയൊദൊസ്യൻരൊമസംസ്ഥാനത്തെമുഴുവനുംഎ
കശാസനയായിഭരിച്ചുഎത്രയുംവിശ്വാസിനിയായഭാൎയ്യയൊടും
കൂടസാധുക്കളെവിചാരിച്ചുസമാധാനത്തിന്നുംദെവരാജ്യത്തിൻവ
ൎദ്ധനെക്കുംഉത്സാഹംകഴിച്ചപ്പൊൾ-കൎത്താവിൽഉറങ്ങിപ്പൊയി
അമ്പ്രൊസ്യൻഅവനെകുഴിച്ചിട്ടശെഷംപിഞ്ചെന്നുവൃദ്ധനായ
൩൯൭ സിമ്പ്ലിക്യാൻമിലാനിൽഅദ്ധ്യക്ഷനാകയുംചെയ്തു—

മഹാകൈസർ൨.മക്കളിൽവിഭാഗിച്ചസാമ്രാജ്യംഅന്നുമുതൽഒരി
ക്കലുംഒരുമിച്ചുചെൎന്നില്ല-അൎക്കാദ്യൻഎന്നശെഷിയില്ലാത്തജ്യേ
ഷ്ഠന്നുകിഴക്കെഅംശംകിട്ടിഇല്ലുൎയ്യെക്കുപടിഞ്ഞാറെഉള്ളത്എ
ല്ലാംബാലനായഹൊനൊൎയ്യന്നുവന്നു-ഇരുവരുടെമന്ത്രികൾതമ്മി
ൽഅസൂയപ്പെട്ടുവൈരംവൎദ്ധിച്ചപ്പൊൾഗൊഥർമുതലായഗർമ്മന്യജാ
തികൾഇതല്യയിലുംമറ്റുംആക്രമിച്ചുരാജ്യംനശിപ്പിപ്പാൻസംഗ
൩൯൭ തിവന്നു--ആകാലത്തിൽസ്വർണ്ണമുഖൻ(ക്രുസസ്തൊമൻ)എന്ന
പെർലഭിച്ചയൊഹനാൻദുഷ്ടതനിറഞ്ഞകൊംസ്തന്തീനപുരിയി
ൽഅദ്ധ്യക്ഷനായി-ആസത്യവാൻഅന്ത്യൊക്യയിൽ(൩൪൭)ജ
നിച്ചുദ്യൊദൊരൊടുവെദശാസ്ത്രങ്ങളെപഠിച്ചവരിൽമികച്ചവ
നായിസന്യാസികളിൽചെർന്നു.൬.വൎഷംതപസ്സ്ശീലിച്ചശെഷംമൂ
പ്പനായിഅന്ത്യൊക്യയിൽനിത്യംപ്രസംഗിച്ചുകൊണ്ടുകീൎത്തിഅ [ 163 ] ത്യന്തംപരത്തി-അതുകൊണ്ടുമന്ത്രികൾഅവനെനഗരത്തിൽവ
ന്നുപത്രിയൎക്കാസനത്തിൽഏറുവാൻനിൎബ്ബന്ധിച്ചഉടനെഅസൂയ
ക്കാരുംവൎദ്ധിച്ചു-അവൻലൌകികനല്ലഭിക്ഷക്കാൎക്കുകൊടുക്കുന്ന
തല്ലാതെതമാശഒന്നുംകാട്ടുന്നില്ലതനിയെഉണ്ണുന്നുഎന്നുദുഃഖിച്ചു
പൊയി-യൊഹനാൻനഗരത്തിലെആട്ടിങ്കുട്ടംവെണ്ടുവൊളംമെ
യ്ക്കെണ്ടതിന്നുതാൻആഴ്ച്ചവട്ടത്തിൽമൂന്നുംഏഴുംവട്ടംപ്രസംഗി
ച്ചതുംനാടകക്കളികളെആക്ഷെപിച്ചതുംപട്ടക്കാരെവൈയ്യുന്നെ
രത്തുംപ്രസംഗിപ്പാൻനിയൊഗിച്ചതുംപട്ടക്കാരുടെവീട്ടിൽകന്യമാ
ർഒട്ടുംപാൎക്കരുത്എന്നുനിഷേധിച്ചതുംസാധുക്കൾ‌്ക്കസന്തൊഷവും
പലഇടയന്മാൎക്കഅസഹ്യവുമായി-പിന്നെപട്ടണത്തിലുള്ളഅരീ
യക്കാരുടെരക്ഷെക്കുത്സാഹിച്ചുഗൊഥർതുടങ്ങിയുള്ളപുറജാതിക
ളെനെടെണ്ടതിന്നുവളരെപ്രയത്നംചെയ്തുഗൊഥഭാഷയിൽസുവി
ശെഷംഅറിയിപ്പാൻഒരുവ്യവസ്ഥവരുത്തിമന്ത്രികളൊടുംദുൎജ്ജ
നങ്ങളൊടുംവളരെപൊരുതുചിലസത്യവാന്മാരെയുംകണ്ടുപ്രത്യെ
കംചെൎത്തുകൊള്ളുകയുംചെയ്തു—അയ്യൊസഭയുടെഅവസ്ഥവി
ചാരിച്ചാൽഉപദ്രവത്തിന്റെലാഭംകാണും-ഇപ്പൊൾപുറമെസമാ
ധാനംഉണ്ടുഉള്ളിൽലക്ഷംകെടുകൾവൎദ്ധിച്ചുപൊരുന്നു.മുമ്പെഹിംസ
ആകുന്നചൂളകത്തുമ്പൊൾആത്മാക്കൾ‌്ക്കതങ്കത്തിൻശുദ്ധിഉണ്ടായി-
കനാന്യക്കാരത്തിയുടെവിശ്വാസംഎത്രവലിയതുഅവൾഅപൊ
സ്തലരൊടല്ലകൎത്താവൊടത്രെഅപെക്ഷിച്ചു-ഇപ്പൊൾഎല്ലാവ
രുംദെവവാഗ്ദത്തങ്ങളെഅവമാനിച്ചുവെറെമദ്ധ്യസ്ഥന്മാരെജീ
വികളിലുംമരിച്ചവരിലുംഅന്വെഷിക്കുന്നു-പലരുംസുവിശെഷം [ 164 ] പകൎത്തുഎങ്കിലുംവായിക്കാതെഉറുക്കുപൊലെകെട്ടിനടക്കുന്നു-ഉപ
ദെഷ്ടാക്കളുംആഭിചാരജ്യൊതിഷശകുനങ്ങളെപണത്തിനായി
പ്രയൊഗിച്ചുതുടങ്ങുന്നുഎന്നുയൊഹനാൻവിലപിക്കും-

കൈസരുടെഭാൎയ്യയായയുദൊക്ഷ്യഎന്നൊരുവ്യഭിചാരിണിപ
ണ്ടുകഴിഞ്ഞപുണ്യവാളന്മാരുടെഎല്ലുകളെഎത്രയുംമാനിച്ചുചുംബി
ച്ചാലുംജീവനൊടുള്ളവരുടെശാസനവാക്കുസഹിക്കാതെയൊഹനാ
ൻപത്ഥ്യംപറയുന്നതിന്നിമിത്തംകൂടക്കുടെക്രുദ്ധിച്ചുപൊയിപിന്നെ
യുംപെടിച്ചുതന്നെത്താൻതാഴ്ത്തിദുൎന്നടപ്പിന്നുപ്രതിശാന്തിയായിഒ
രൊരൊക്ഷെത്രങ്ങളെഇടിപ്പാനുംകല്പിക്കും-എഫെസിലുംമറ്റുംഅ
ദ്ധ്യക്ഷന്മാർകൈക്കൂലിവാങ്ങിആട്ടിങ്കൂട്ടങ്ങളെഹിംസിക്കയാൽ
യൊഹനാൻപക്ഷപാതംകൂടാതെഅന്വെഷണംകഴിച്ചുവിധവമാ
രെയുംഅനാഥരെയുംരക്ഷിച്ചുപൊന്നതിനാൽപലരുംശങ്കിച്ചുഉ
ൾ‌്പകയെമറെച്ചുകൈസരിച്ചിയെഗൂഢമായിഅവന്റെനെരെഇ
ളക്കിച്ചു-

അങ്ങിനെഇരിക്കുംസമയത്ത്ഒരിഗനാവെകൊണ്ടുഒരുകഠിനവിവാ
ദംഉണ്ടായി-ഹിയരനുമൻഎന്നവിദ്വാൻബത്ത്ലഹേമിൽസന്യാസ
മഠംപുക്കുഎബ്രയഭാഷപഠിച്ചുലത്തീനിലുള്ളവെദഭാഷാന്തരംപി
ഴതിരുത്തിനന്നാക്കിവ്യാഖ്യാനങ്ങളെചമെക്കുമ്പൊൾ-ഒരിഗനാവിൻ
പ്രബന്ധങ്ങളെവളരെനൊക്കികൊണ്ടുഒരിഗനാനുസാരികളൊടുമ
മതയായിനടന്നുകൊണ്ടിരുന്നു-പിന്നെസന്യാസികളിൽപലെടത്തും
വെച്ചുതൎക്കംഉണ്ടായി-അവർമിക്കവാറുംഭക്തിമതിവിദ്യകൾഅ
രുതുജ്ഞാനാന്വെഷണത്താലത്രെഒരിഗനാസകലദുരുപദെശത്തി [ 165 ] ന്റെപിതാവായ്ചമഞ്ഞുഎന്നുചൊല്ലുകയാൽചിലർഅവൻഎ
ത്രയുംദെവജ്ഞാനിഎന്നുസ്തുതിച്ചുവാദംതകൎത്തുവന്നപ്പൊൾകു
പ്രാദ്ധ്യക്ഷനായഎപിഫാന്യൻഎവിടത്തുംവെദങ്കള്ളരുടെപളു
ക്കളെമണത്തുനൊക്കുന്നവനാകയാൽബദ്ധപ്പെട്ടുകനാനിൽവന്നു
ആവിദ്യാവൈരികളുടെപക്ഷംചെൎന്നുവെദങ്കള്ളന്മാരെഒട്ടൊഴിയാ
തെശപിക്കെണംഎന്നുവളരെമുട്ടിച്ചപ്പൊൾ-ഹിയരനുമൻദെവമാ
നമല്ലസ്വന്തമാനംവിചാരിച്ചുസമ്മതിച്ചുപൂൎവ്വസ്നെഹിതന്മാരെവെടി
ഞ്ഞുപൊകയുംചെയ്തു-(ൟസ്നെഹഭംഗംനിമിത്തവുംഹിയരനുമ
ൻഭക്തിപൂൎവ്വംഅല്പംവ്യാജംപറഞ്ഞാലുംദൊഷംഇല്ലഎന്നുപറ
ഞ്ഞനിമിത്തവുംഔഗുസ്തീൻഅവനെതാഴ്മയൊടെശാസിച്ചു)-
പിന്നെരൊമാദ്ധ്യക്ഷനുംതെയൊഫിലൻഎന്നഅലക്ഷന്ത്ര്യ
യിലെഅധമപത്രിയൎക്കാവുംകൂടിഒരിഗനാവെശപിച്ചാറെഅ
വന്റെഅനുസാരികളായസന്യാസിമാൎക്കഹിംസസംഭവിച്ചു-അവ
രിൽ൮൦.പെരെഎല്ലാടത്തുംനിന്നുആട്ടിആട്ടികളഞ്ഞാറെഅവ
ർകൊംസ്തന്തീനനഗരത്തിൽഓടിയൊഹനാനെഅഭയംവീണു
പാൎത്തു-യൊഹനാൻഅവൎക്കുദിവസവൃത്തിക്കുകൊടുത്തിട്ടുംരാഭൊ
ജനത്തിൽചെൎക്കാതെതെയൊഫിലന്നുഅവർനിന്റെആളുക
ൾഅല്ലൊഅവരൊടുക്ഷമിക്കെണമെഎന്നപെക്ഷിച്ചുഎഴുതി
തെയൊഫിലൻവളരെചൊടിച്ചുഎപിഫാന്യനെമുമ്പിൽനഗര
ത്തെക്കയച്ചു-ആയവൻഒരിഗനാവെവളരെദുഷിച്ചുപറഞ്ഞിട്ടുംച
ത്തവനെശപിച്ചുപൊവാൻയൊഹനാനെസമ്മതിപ്പിച്ചതുംഇല്ല-
എപിഫാന്യൻദൊഷംവിചാരിയാതെഅതിവൃദ്ധനാകയാൽന ൪൦൨ [ 166 ] ഗരത്തിൽനടപ്പായകൌശലങ്ങളെയുംമായാഭക്തിയെയുംഅല്പം
ഘ്രാണിച്ചഉടനെപെടിച്ചുകുപ്രിയിലെക്കുമടങ്ങിപ്പൊയി-എന്നാ
റെതെയൊഫിലൻതാൻവന്നുരാജ്ഞിയെവശത്താക്കിയൊഹ
നാന്റെശത്രുക്കളെയൊഗംകൂട്ടിഅവനെപത്രിയാൎക്കാസനത്തിൽ
൪൦൩ നിന്നുപിഴുക്കയുംചെയ്തു—

ആയവൻക്രിസ്തസത്യംഞാങ്കാലംതുടങ്ങിയതല്ലഞാങ്കാലംഒടുങ്ങി
പൊകയുംഇല്ലഎന്നുചൊല്ലിസഭക്കാർകരഞ്ഞിരിക്കെഒന്നുപ്രസം
ഗിച്ചിട്ടുമറുനാടുകടന്നാറെനഗരക്കാർകലഹിച്ചുകൈസരുടെബുദ്ധി
ഭ്രമംപരിഹസിച്ചുകൊണ്ടത്ഒഴികെരാത്രിയിൽഭൂകമ്പംഉണ്ടാക
യാൽകൈസരിച്ചിഭയപരവശയായിപത്രിയൎക്കാമടങ്ങിവരെണം
എന്നുകല്പിച്ചു-അവനുംവന്നു൨മാസംപാൎത്താറെയുദൊക്ഷ്യപിന്നെ
യുംവൈരംഭാവിച്ചുഅവൻപള്ളിയിൽവെച്ചുസ്നാപകന്റെകഥപ്ര
സംഗിക്കുമ്പൊൾ-ഹെരൊദ്യഇപ്പൊഴുംനിശ്വസിക്കുന്നുഇപ്പൊഴുംതു
ള്ളുന്നുഇപ്പൊഴുംയൊഹനാന്റെതലയെഅന്വെഷിക്കുന്നു-എന്നു
കെട്ടാറെരാജ്ഞിഭൎത്താവെസ്വീകരിച്ചുയൊഹനാനെമറുനാടുകട
൪൦൪ ത്തിക്കയുംചെയ്തു-അവൻഎല്ലാവരെയുംഅനുഗ്രഹിച്ചപ്പൊൾ
ആസ്യയിൽകാട്ടുപ്രദെശങ്ങളിൽകൊണ്ടുപൊകപ്പെട്ടുയാത്രയിൽമാ
നാവമാനങ്ങളെവെണ്ടുവൊളംഅനുഭവിച്ചുധൈൎയ്യംവിടാതെനഗ
രത്തിലെസ്നെഹിതന്മാരെനിത്യംആശ്വസിപ്പിച്ചു-തനിക്കുതാൻ
ഛെദംവരുത്താതെഇരുന്നാൽഒന്നുംഛെദമായ്വരികഇല്ലഎന്നും-
ഞങ്ങൾപഴയനിയമക്കാരല്ലഅമ്പലംദെവഭക്തന്നുവെണ്ടുന്നത
ല്ലഎവിടെആയാലുംക്രിസ്തുവിൽആയാൽനീതന്നെയാജകനും [ 167 ] ബലിപീഠവുംബലിയുംആകുന്നുഎന്നും-വിശ്വാസത്തിന്നുറപ്പുവരു
ത്തുന്നത്ദെവവചനംഅത്രെഎന്നുംകാണിച്ചുനല്ലപ്രബന്ധങ്ങളെ
തീൎത്തുപുറജാതികളിൽസുവിശെഷംഘൊഷിപ്പാൻഇടവിടാതെസ
ഹായിച്ചുയൊഗ്യസന്യാസികളെമഠവുംപർണ്ണശാലയുംവിട്ടുപ്രസംഗി
പ്പാൻഉത്സാഹിപ്പിച്ചുംപൊന്നു-യുദൊക്ഷ്യമരിച്ചശെഷവുംഅവന്റെ
ശത്രുക്കൾഇണങ്ങിഇല്ലരൊമാദ്ധ്യക്ഷനായഇന്നൊചെന്ത്അവ
ന്റെപക്ഷംനിന്നുത്സാഹിച്ചുതെയൊഫിലനൊടുകൂറഅറുത്തു-
ഒരുസന്യാസിയുംകൈസരെചെന്നുകണ്ടുഈനഗരത്തിൽനിന്നുപരി
ശുദ്ധനെനീക്കുകകൊണ്ടുദെവകോപംആവസിക്കുകെഉള്ളുഎന്നു
പറഞ്ഞു-പടിഞ്ഞാറെകൈസരുംഅവനുവെണ്ടിചീട്ടഎഴുതുകയു
ഞ്ചെയ്തു-ഉടനെഅൎക്കാദ്യൻയൊഹനാനെഅതിദൂരത്തിലെക്കു
കടത്തുവാൻകല്പിച്ചുചെകവർഅവനെകുട്ടിക്കൊണ്ടുപദ്രവിച്ചുപൊ
കകയുംചെയ്തു- ഒരുക്കാൽപൊന്തനാട്ടിൽഒരുപള്ളിയെകണ്ടുതളൎച്ച
നിമിത്തംഅതിൽചെന്നുആശ്വസിപ്പാൻഅപെക്ഷിച്ചപ്പൊൾഅ
വർഅവനെവലിച്ചുകൊണ്ടുപൊയി-കുറയനാഴികഅപ്പുറംപൊ
യാറെഅത്യാസന്നമായിഅവനുംരാഭൊജനംവാങ്ങിപ്രാൎത്ഥിച്ചു
സകലത്തിന്നായുംദൈവത്തിന്നുവന്ദനംഎന്നുചൊല്ലിമരിക്കയും
ചെയ്തു-അവന്റെശിഷ്യന്മാർചിലകാലംസഭയൊടുപിരിഞ്ഞു ൪൦൭-സപ്ത൧൪
യൊഹനാന്യർഎന്നപെരാൽപ്രസിദ്ധരായിപാൎത്തു-പിന്നെഅൎക്കാ
ദ്യൻമരിച്ചാറെസഭക്കാർയൊഹനാന്റെഎല്ലുകളെഘൊഷ
ത്തൊടുംകൂടകൊംസ്തന്തീനപുരിയിലെക്കുവരുത്തിപ്രധാനപള്ളിയി
ൽസ്ഥാപിച്ചതിനാൽആഇടച്ചൽതീർന്നുഅവന്റെആസ്ഥിതിരി ൪൩൮
[ 168 ] കെവന്നതല്ലാതെആത്മാവ് വന്നുകണ്ടില്ലതാനുംഅവന്നുസമന്മാർ
കിഴക്കെസഭയിൽപിന്നെആരുംഉദിച്ചതുംഇല്ല-

ഇങ്ങിനെകിഴക്കെസഭക്ഷയിച്ചപ്പൊൾപടിഞ്ഞാറെസകലസഭാപി
താക്കന്മാരിലുംവിശ്രുതനായഔഗുസ്തീൻദെവകരുണയാലെജ്വലി
ക്കുന്നനക്ഷത്രമായ്വിളങ്ങി-അവൻമനസ്സുതിരിഞ്ഞു൩വൎഷംനാട്ടി
ൽപാൎത്തശെഷംഹിപ്പൊവിൽഅദ്ധ്യക്ഷൻഅവനെകണ്ടുനീല
ത്തീൻഭാഷയിൽപ്രസംഗിക്കെണംഎനിക്കുനല്ലവണ്ണംഅറിഞ്ഞുകൂ
ടാഎന്നുചൊല്ലിഅവനെമൂപ്പനാവാൻനിൎബന്ധിച്ചുഅവന്റെസാമൎത്ഥ്യം
അറിഞ്ഞശെഷം-ഞാൻവയസ്സനാകയാൽസഭയെരക്ഷിപ്പാൻ
൩൯൮ പൊരാത്തവൻതന്നെഎന്നിട്ടഅവനെകൂട്ടദ്ധ്യക്ഷസ്ഥാനത്താക്കികുറ
യകാലംകഴിഞ്ഞാറെമരിക്കയുംചെയ്തു—ഔഗുസ്തീൻമണിക്കാരെ
യുംഅരീയക്കാരെയുംദിവ്യാധികാരത്തൊടെആക്ഷെപിച്ചുനി
ത്യംസുവിശെഷംവായിച്ചുംപ്രസംഗിച്ചുംആത്മാക്കളെശാന്തതയാ
ലുംകണ്ണീരാലുംനെടുകയുംചെയ്തു-ബിംബങ്ങളെതകൎക്കരു
ത്അവിശ്വാസികളുടെഹൃദയങ്ങളിൽനിന്നുബിംബങ്ങളെനീ
ക്കുകെആവുഎന്നുവെച്ചുഅജ്ഞാനത്തെപലെടത്തുംക്ഷയി
പ്പിച്ചു-വിവാഹത്തെസ്തുതിച്ചുഎങ്കിലുംതാൻവെൾ‌്ക്കാതെസ്വന്തം
ചെലവുചുരുക്കിദീനക്കാരെവിചാരിച്ചുതന്റെവീടുഒരുമഠംപൊലെ
ആക്കിഅതിൽഭക്തരെചെൎത്തുസകലംപൊതുവിൽഅനുഭവി
ച്ചുസഭാശുശ്രൂഷെക്കായിവളർത്തിഎങ്കിലുംതാപസന്മാരുടെക്രിയാ
നിഷ്ഠയുംകപടഭക്തിയുംകൂടെക്കൂടെശാസിച്ചുവിശ്വാസസ്നെഹങ്ങ
ളെപ്രമാണമാക്കിനടന്നു-അതിഥികളെനിത്യംചെൎത്തുഅല്പംവീ
[ 169 ] ഞ്ഞുസെവിച്ചുംഭൊജനമുറിയിൽഒരുപലകമേൽ-

ദൂരസ്ഥരുടെദൊഷങ്ങൾപറയുന്നഎല്ലാവനും
ഒരിക്കലുംഇപ്പീഠത്തിൽഇരിക്കരുത് എന്നറിക.

എന്നൊരുശ്ലൊകംഎഴുതിതൂക്കിച്ചുനിഷ്കൎഷയൊടുംപ്രമാണിപ്പിച്ചു
നടത്തിസഭക്കാൎക്കുസകലനടപ്പിലുംദൃഷ്ടാന്തമായിവിളങ്ങുകയും
ചെയ്തു—

ഒരുദിവസംപ്രസംഗിക്കുമ്പൊൾനിശ്ചയിച്ചവെദവചനത്തെതാൻ
വിചാരിയാതെവിട്ടുമണിക്കാരുടെവാദങ്ങളെഎടുത്തുകൎത്താവ
നാവിൽആവസിച്ചപ്രകാരംസംസാരിച്ചുപിന്നെഊണിന്നുഇരു
ന്നപ്പൊൾസ്നെഹിതന്മാരൊടുഅറിയിച്ചുകൎത്താവ് വല്ലരൊഗി
യെയുംസ്വസ്ഥമാക്കെണ്ടതിന്നുഎന്റെവാക്കുകളെമാറ്റിഇരിക്കു
ന്നുഎന്നൂഹിച്ചുപറഞ്ഞു-പിറ്റേദിവസംഒരുകച്ചവടക്കാരൻ
വന്നുഔഗുസ്തീന്റെകാലക്കൽവീണുഞാൻപണ്ടുമണിക്കാരനായി
ആവകക്കാൎക്കായിവളരെചെലവിട്ടുംഇരിക്കുന്നു-ഇന്നലെകെട്ട
തിനാൽമനസ്സുതിരിഞ്ഞു-എനിക്കായിപ്രാർത്ഥിച്ചുസഭയിൽഎ
ന്നെചെൎത്തുകൊള്ളെണമെഎന്നുഅപെക്ഷിച്ചുക്രമത്താലെദെ
വദാസന്മാരിൽസമർത്ഥനായ്ചമയുകയുംചെയ്തു—

അഫ്രിക്കയിൽഅന്നുദൊനാത്യരുടെമതഭെദംകൊണ്ടുഅനെ
കതർക്കങ്ങളുംകലശലുംഉണ്ടായി-അവർനാട്ടിലെസഭക്കാരൊ
ളംവൎദ്ധിച്ചുഇവരൊടുകൊള്ളക്കൊടുക്കമുറ്റുംമുറിച്ചുഞങ്ങൾമാ
ത്രംക്രിസ്തുസഭഎന്നുള്ളഅഹംഭാവത്താലെവളരെസാഹസങ്ങ
ളെയുംചെയ്തുചിലർകൂട്ടംകൂടിദെവായനമഃഎന്നപൊർവിളി [ 170 ] കെൾ്പിച്ചുഊരുകളെഅതിക്രമിച്ചുപള്ളികളെചുട്ടുപട്ടക്കാരെഹിം
സിക്കയുംചെയ്തു—ഹൊനൊൎയ്യൻകൈസർസഭക്കാൎക്കുഅനുകൂ
ലനാകകൊണ്ടുആകൂറഒടുക്കെണ്ടതിന്നുചിലബലാല്കാ‍ാരങ്ങളും
കല്പിച്ചുപൊയി-ഔഗുസ്തീൻനിൎബന്ധംഅരുത് വാക്കുകൊണ്ടുജയി
ക്കെണംഎന്നുവളരെഖണ്ഡിച്ചുപറഞ്ഞപ്പൊൾ-കൈസർഇരുവക
൪൧൧ ക്കാരുംകൎത്ഥഹത്തിൽവെച്ചുവാദിക്കെണംഎന്നരുളിച്ചെയ്തു—
അതിന്നു൨.പക്ഷത്തിൽനിന്നു൫൦൦റില്പരംഅദ്ധ്യക്ഷന്മാർകൂടി
വന്നു-ദൊനാത്യർസഭെക്കുശുദ്ധിവെണംതെറ്റിപൊകുന്നവരെപു
റത്താക്കെണംനിങ്ങൾഅപ്രകാരംചെയ്യുന്നില്ലഅതുകൊണ്ടുനിങ്ങൾ
സത്യസഭയല്ലഎന്നുതൎക്കിച്ചു-ഔഗുസ്തീൻ(മത.൧൩.)ചൊല്ലിയഉ
പമകളെവിസ്തരിച്ചുനാംലൊകപ്രസിദ്ധരായദുഷ്ടന്മാരെവൎജ്ജിക്കു
ന്നതല്ലാതെനിശ്ചയമില്ലാത്തവരൊടുന്യായവിധിയൊളംപൊറു
ക്കെണംസത്യംസഭപണ്ടുതന്നെഒന്നത്രെആകുന്നുഅതിനെവിട
രുത്എന്നുവാദിച്ചു-മൂന്നാമത്ഒരുവകക്കാരൻസഭരണ്ടുവിധമ
ത്രെലൊകംഎങ്ങുംചിതറിഇരിക്കുന്നസത്യവിശ്വാസികൾനിത്യം
ക്രിസ്തുവിന്റെഅവയവങ്ങൾഇത്ഒന്നുതന്നെ-പിന്നെവായ്ക്കൊ
ണ്ടടുത്തുഹൃദയംകൊണ്ടകന്നുനില്ക്കുന്നവർമറ്റെവിധിക്കാർഎന്നു
പരമാൎത്ഥംഅറിയിച്ചിട്ടുംഔഗുസ്തീൻദൃശ്യസഭയെവളരെമാനി
ക്കകൊണ്ടുമുഴുവനുംസമ്മതിച്ചില്ല--വാദംനിഷ്ഫലമായിമുടിഞ്ഞ
ശെഷംഔഗുസ്തീൻഅവരെഅകത്തുവരുവാൻനിൎബന്ധിക്കെണംഎ
ന്നവചനത്തെആശ്രയിച്ചുദൊനാത്യരുടെഉപദെഷ്ടാക്കന്മാരെഓ
രൊഊരിൽനിന്നുനീക്കെണംഎന്ന്കൈസരുടെകല്പനയെസമ്മ [ 171 ] തിക്കയുംചെയ്തു—

ഇങ്ങിനെദെനാത്യരൊടുപൊരുതുമ്പൊൾമനുഷ്യന്റെവീഴ്ചസ്വാ
തന്ത്ര്യപ്രാപ്തിദെവകരുണഇവറ്റെകുറിച്ചുഎത്രയുംഘനമുള്ളതൎക്കം
ഉണ്ടായി-ശ്രുതിപ്പെട്ടയവനവിശ്വാസികളുംമറ്റുപലരുംമനുഷ്യൻ
എഴുനീല്ക്കെണ്ടതിന്നുരണ്ടുംവെണംദെവകരുണയുംമാനുഷപ്രയ
ത്നവുംതന്നെ-എന്നുവെറുതെപറഞ്ഞിരിക്കെഔഗുസ്തീൻക്രമ
ത്താലെരൊമലേഖനത്തിന്റെഅൎത്ഥംഗ്രഹിച്ചുക്രിസ്തുവിലെകരു
ണമതിനന്മചെയ്വാൻമനുഷ്യനാൽകഴികയില്ലവിശ്വാസംകൂടെ
കരുണയുടെവരമത്രെചിലർവിശ്വസിക്കാതെപൊകുന്നത്ദൈ
വത്തിന്റെരഹസ്യമായആലൊചനപ്രകാരംആകുന്നുഎന്നുനി
ശ്ചയിച്ചു-അക്കാലംബ്രിതന്യയിൽനിന്നുപെലാഗ്യൻഎന്നവൃദ്ധതാ
പസൻനാടുതൊറുംസഞ്ചരിച്ചുമഠങ്ങളെകണ്ടുസല്ഗുണംശീലിച്ചുംപഠി
പ്പിച്ചുംകൊണ്ടശെഷംരൊമയിൽവന്നുമാനുഷപ്രയത്നംഅത്യ
ന്തംസ്തുതിക്കയാൽപലരെയുംശിഷ്യരാക്കിചെൎത്തു-കൊയ്ലസ്ത്യൻ
എന്നവക്കീൽഅവനെപ്രത്യെകംആശ്രയിച്ചുഗുരുവെക്കാളും
അധികംസ്പഷ്ടമായിമതംഉച്ചരിച്ചു-നിസ്സാരനായകൈസർഅ
പ്പൊൾരൊമയിൽഅല്ലരവന്നകൊട്ടയിൽഒളിച്ചുപാർത്തുകൊഴിക
ളെതീറ്റികൊണ്ടിരുന്നു-അവനെശിക്ഷിപ്പാൻവെസ്തഗൊഥരു
ടെരാജാവായഅലരീക്ഇതല്യയിൽവന്നുജയിച്ചുശെഷംഗൎമ്മന്യ
രായവണ്ടായർസ്വെവർബുരിഗുന്തർമുതലായവരുംഗാല്യസ്പാന്യനാ
ടുകളിൽകടന്നുപുതിയരാജ്യങ്ങളെസ്ഥാപിക്കുമ്പൊൾഅലരീക്
രൊമനഗരത്തിൽപൊരുതുകയറികൊള്ളയിടുകയുംചെയ്തു-അ [ 172 ] ന്നുപലരൊമരുംഅഫ്രിക്കയിൽഒടുമ്പൊൾപെലാഗ്യനുംഅവി
ടെചെന്നുകൊയ്ലസ്ത്യൻപലഇടത്തുംദുൎമ്മതത്തെപ്രസംഗിച്ചു-പാ
പംഇഷ്ടത്താൽഉണ്ടാകയാൽസ്വഭാവത്തിൽനിന്നുജനിക്കുന്നില്ല-
ഒന്നാംപാപത്താൽആദാമിന്നുമാത്രംഛെദംവന്നുജന്മപാപംഇ
ല്ലകുട്ടിക്കുജനിക്കുമ്പൊൾആദാമിന്നുവീഴ്ചെക്കുമുമ്പെഉണ്ടായനീ
തിയൊടുംകൂടിഇരിക്കുന്നു-വിടക്കുദൃഷ്ടാന്തത്താലുംവളർത്തുന്നവരു
ടെദൊഷത്താലുംപാപംഉത്ഭവിക്കുന്നു-എന്നിട്ടുംഗുണമൊദൊഷ
മൊഒന്നുവരിക്കെണ്ടതിന്നുമനുഷ്യൻത്രാസുപൊലെസ്വാതന്ത്ര്യ
മുള്ളവനാകുന്നു-പാപത്തെജയിക്കെണ്ടതിന്നുബുദ്ധിഎന്നദെ
വവരംനിത്യംഉണ്ടു-ജഡത്തെഅടക്കുവാൻഇതുതന്നെമതിക്രിസ്തു
വിൻമുമ്പിലുംപലജാതിക്കാർബുദ്ധിപൂർവ്വമായിനടന്നുപാപമില്ലാത
വരായ്ചമഞ്ഞു-ഹബെൽമുതലായനീതിമാന്മാരുണ്ടല്ലൊഅവരു
ടെപാപകൎമ്മംഒന്നുംകെൾ‌്ക്കുന്നില്ലമറിയയുംപാപമില്ലാത്തവളല്ലെ-
ആബുദ്ധിയെസ്ഥിരീകരിച്ചുസഹായിക്കെണ്ടതിന്നുമുമ്പെമൊശ
യുംപിന്നെക്രിസ്തുവിൻഉപദെശവുംഎത്രയുംഉപയൊഗമായ്വന്നു-
ഇനിഉത്സാഹിച്ചാൽഇഹത്തിൽതന്നെപൂൎണ്ണഗുണശാലിയാവാൻ
സംഗതിഉണ്ടു—എന്നിങ്ങിനെഉപദെശിച്ചതുകൎത്ഥഹത്തസംഘ
൪൧൨ ക്കാർവെദങ്കള്ളംഎന്നുവിധിച്ചുപെക്ഷിച്ചു-ആസമയംപെലാഗ്യ
ൻയരുശലേമിൽപൊയപ്പൊൾഹിയരനുമൻഅവന്നുവിരൊധ
മായിഎഴുതിയതുംഅല്ലാതെഅദ്ധ്യക്ഷന്മുമ്പാകെഅവന്റെദു
രുപദെശങ്ങളെവിസ്തരിക്കെണംഎന്നുമുട്ടിച്ചു-ആയാൾഒരിഗ
നാവെആശ്രയിച്ചത്എന്നിയെഹിയരനുമനെപരിപാകക്കുറ [ 173 ] വുകണ്ടസംഗതിയാൽബഹുമാനിച്ചില്ല-അതുകൊണ്ട്ഔഗുസ്തീ
നല്ലൊഇവ്വണ്ണംഖണ്ഡിച്ചുഎന്നുകെട്ടാറെപിന്നെഔഗുസ്തീൻഎ
നിക്കഎന്തുഎന്നുഅദ്ധ്യക്ഷൻഉത്തരംപറഞ്ഞുപെലാഗ്യനൊടുഗു
ണംചെയ്യെണ്ടതിന്നുദെവസഹായംവെണ്ടെഎന്നുചൊദിച്ചതിന്നു
വെണംഎന്നുകെട്ടഉടനെഇനിതൎക്കംഇവിടെവെണ്ടാആൎക്കാനും
വെണംഎങ്കിൽലത്തീൻഭാഷനടക്കുന്നരൊമയിൽതന്നെവിസ്ത
രിക്കഎന്നുതീൎച്ചപറഞ്ഞുപെലാഗ്യനെസഹോദരനായിചെൎത്തു
കൊള്ളുകയുംചെയ്തു-

രൊമയിൽഇന്നൊചെന്ത്പെലാഗ്യൻദൊഷവാൻഎന്നുവിധി
ച്ചാറെ-അവന്റെമരണശെഷംജൊസിമൻഎന്നഅദ്ധ്യക്ഷ ൪൧൬
ൻമുഖസ്തുതിപ്രയൊഗിച്ചുഇരുവരെയുംകുറ്റമില്ലാത്തവരാക്കി
അഫ്രിക്കക്കാരെശാസിച്ചുഔഗുസ്തീനൊൟകാൎയ്യത്തിന്റെഗൌര
വംഅറിഞ്ഞുരൊമനിൽഅടങ്ങാതെപ്രബന്ധങ്ങളെഎഴുതിപൊ
ന്നു-ൟകാലത്തിൽഒക്കയുംഅഫ്രിക്കക്കാർരൊമയിൽനിന്നല്ല
ദെവാത്മാവിൽനിന്നുസത്യംഒഴുകുന്നുദെവാത്മാവ്ഈനാട്ടിലും
കൂടെഉണ്ടുഅതുകൊണ്ടുഞങ്ങളൊടുവിശ്വാസകാൎയ്യംഒന്നുംകല്പി
ക്കരുതെഞങ്ങളെനടത്തുവാൻദൂതന്മാരെഅയക്കുകയുംഅരുതെ
പുതുമകൾവെണ്ടാപ്രപഞ്ചഗൎവ്വംദെവസഭയിൽപ്രവെശിപ്പാൻ
ഞങ്ങൾഇടംകൊടുക്കയില്ലഎന്നുഖണ്ഡിച്ചുണൎത്തിച്ചു—

പിന്നെഔഗുസ്തീൻകൎത്ഥഹത്തിൽസംഘംകൂട്ടിയതിൽആദാമി
ൻപാപത്താൽഎല്ലാമനുഷ്യരുംപാപികളായിതന്നിഷ്ടത്തൊടും
ദുൎമ്മൊഹത്തൊടുംകൂടെജനിച്ചുപാപകൂലിയാകുന്നമരണത്തിൽ [ 174 ] ഉൾ‌്പെടുന്നു-ദൈവംകരുണയാൽയെശുവിൽതന്നെനമ്മെനീതീക
രിക്കുന്നു-കരുണഎന്നതുദെവെഷ്ടത്തെനമുക്കുതെളിയിച്ചുതരു
ന്നത്എന്നുംശുദ്ധിക്കുകൂടിസഹായിക്കുന്നത്എന്നുംതന്നെഅല്ലഎകമാ
യിപാപത്തെവിടുവാൻശക്തിനല്കുന്നത്അത്രെഇഛ്ശിക്കുന്നതി
ന്നുംവ്യാപരിക്കുന്നതിന്നുംദൈവംകാരണംതന്നെഅല്ലൊ-ഈക
രുണകൂടാതെഗുണംഒന്നുംചെയ്വാൻകഴികയില്ല-അതുകൊണ്ടു
സല്ക്രിയഎല്ലാംദൈവത്തിന്റെക്രിയതന്നെമാനുഷപുണ്യത്തിന്നു
പ്രശംസഒട്ടുംഇല്ലവിശ്വാസത്തിൽനിന്നുവരാത്തതുപാപംതന്നെ-
എന്നിങ്ങനെഉള്ളവിധിവാക്കുകളെഎല്ലാവരുംഅംഗീകരിച്ചു
ഹൊനൊൎയ്യൻകൈസരുംസമ്മതിച്ചപ്പൊൾ-ജൊസിമനുംമനസ്സ
ഭെദിച്ചുപെലാഗ്യന്റെഉപദെശത്തെകള്ളംഎന്നുഖണ്ഡിച്ചുകളഞ്ഞു
൪൧൮ ഒപ്പിടാതെഅദ്ധ്യക്ഷന്മാരെനീക്കുകയുംചെയ്തു—

എങ്കിലുംവാദംവളരെകാലംശമിച്ചില്ല-ഔഗുസ്തീൻദെവകരുണ
യെപ്രശംസിച്ചുഅപൊസ്തലന്മാരുടെഅഭിപ്രായംതെളിയിക്കെണ്ട
തിന്നുഅനെകംപുസ്തകങ്ങളെചമെച്ചു-അവനെആശ്രയിച്ചിട്ടു
അദ്രുമെത്തിലെസന്യാസിമാർചിലർ-ഇനിപാപംനിമിത്തംആരെ
യുംശാസിക്കരുത്അവന്നുവെണ്ടിപ്രാർത്ഥിക്കയാവുകരുണകൂടാ
തെഗുണംഎല്ലാംഅസാദ്ധ്യമല്ലൊദൈവംന്യായവിധിയിൽഎല്ലാ
വൎക്കുംക്രിയകൾ്ക്കുതക്കവണ്ണംപകരംചെയ്കയില്ലഎന്നുനിരൂപിച്ചുതമ്മി
ൽഇടഞ്ഞാറെ-ഔഗുസ്തീൻഅങ്ങനെഅല്ലപക്ഷെദൈവംനമ്മെകരു
ണെക്ക്ആയുധങ്ങളാക്കിപ്രയൊഗിക്കുമൊഎന്നുവെച്ചുപത്ഥ്യംപറ
യെണംഎന്നുകാണിച്ചുകരുണയെകുറിച്ചുപദെശിക്കെണ്ടുന്നപ്ര [ 175 ] കാരംവളരെസാമൎത്ഥ്യത്തൊടെബൊധിപ്പിക്കയുംചെയ്തു-ജന്മപാപ
ത്തിന്റെവസ്തുതബോധിപ്പിച്ചതിനാൽശിശുസ്നാനംഅന്നുമുതൽഅധി
കംനടപ്പായ്വന്നു-കുട്ടിസ്നാനംഏല്ക്കാതെമരിച്ചാൽനിത്യനാശത്തിൽ
അകപ്പെടുംഎന്നുള്ളഭ്രമവുംപരന്നു-

പിന്നെസ്വൎണ്ണമുഖന്റെശിഷ്യനായകസ്യാൻമസ്സില്യയിൽവന്നുത
ൎക്കങ്ങളെസമൎപ്പിപ്പാൻനൊക്കുമ്പൊൾ-ബുദ്ധിശാലിഇടത്തൊട്ടും
വലത്തൊട്ടുംചാഞ്ഞുപൊകാതെനാടുവാഴിയെപിടിക്കെണംകരുണയും
സ്വാതന്ത്ര്യബുദ്ധിയുംരണ്ടുംഉണ്ടുമാനുഷസ്വഭാവംമുഴുവനുംദുഷിച്ചു
പൊയില്ലബുദ്ധിയാൽകരുണയെഅന്വെഷിക്കാംകരുണയുടെസ
ഹായംകൂടാതെവൎദ്ധിപ്പാനുംഅവസാനത്തൊളംനില്പാനുംമാത്രംക
ഴികയില്ലഎന്നുവാദിച്ചു-ദൈവംവിധിപൊലെചിലരെക്രിസ്തുവി
ൽജീവന്നായുംഅധികമുള്ളവരെആദാമിൽനിത്യനാശത്തിന്നാ
യുംമുന്നിൎണ്ണയിച്ചഉപദെശത്തെതള്ളിപലരെയുംസമ്മതിപ്പിക്കയും
ചെയ്തു-ൟവകക്കാൎക്കപിന്നത്തെതിൽഅൎദ്ധപെലാഗ്യർഎന്ന
പെർഉണ്ടായി-ഗാല്യയിൽവാദംഅടങ്ങാത്തതുമല്ലാതെബ്രിതന്യയിൽ
പെലാഗ്യവിഷംനീളെപരന്നുപലദിക്കിലുംസഭാസംഘങ്ങൾകൂടിവി
ചാരിക്കയുംചെയ്തു-

ഈതൎക്കംനടക്കുമ്പൊൾഔഗുസ്തീൻദെവരഹസ്യങ്ങളെഅധികംആരാ
ഞ്ഞുകൊണ്ടതിനാൽമുന്നിൎണ്ണയത്തെഉറപ്പിച്ചതിൽഅല്പംതെറ്റിയ
പ്രകാരംതൊന്നുന്നു-ദൈവംആദിയിൽതെരിഞ്ഞെടുത്തതുഇന്നവ
രുടെഭാവംമുന്നറിഞ്ഞിട്ടല്ലകരുണമനുഷ്യനെപിടിച്ചാൽതടുപ്പാ
ൻകഴിയാത്തശക്തിയൊടുംആവസിക്കുന്നതുകൊണ്ടത്രെഎന്നുവി
[ 176 ] ചാരിക്കുമ്പൊൾവല്ലവനുംകരുണയെഉപെക്ഷിച്ചാൽദെവഹിതപ്ര
കാരംഉപെക്ഷിക്കുന്നുഎന്നുംദൈവംതന്നെപാപകാരണംഎന്നും
വരുമല്ലൊ-ഒരുമനുഷ്യന്നുരക്ഷവന്നാൽഅത്ആദിമുതൽമുഴുവ
ൻദെവക്രിയതന്നെഎന്നുംആരെങ്കിലുംനശിച്ചാൽദൈവത്തിന്നു
എന്നെരക്ഷിപ്പാൻമനസ്സില്ലാതെആയല്ലൊഎന്നഒഴിച്ചൽപറ
വാൻസംഗതിവരികഇല്ലഎന്നുംനിശ്ചയംതന്നെ-ഈവകമുറ്റും
തെളിയിപ്പാനൊമനുഷ്യവാക്കുപൊരാഎന്നെവെണ്ടു-എങ്ങിനെ
ആയാലുംപാപശക്തിയെയുംകരുണാമാഹാത്മ്യത്തെയുംപ്രകാശി
പ്പിച്ചതിനാൽഔഗുസ്തീൻവരുവാനുള്ളഅന്ധായുസ്സിന്നുകെടാത്ത
ദീപത്തെകത്തിച്ചിരിക്കുന്നു-ലുഥരുടെകാലത്തൊളംഉണ്ടായസ
ജ്ജനങ്ങൾമിക്കവാറുംഅവന്റെപ്രബന്ധങ്ങളെവായിച്ചതിനാല
ത്രെമനുഷ്യവീഴ്ചയെയുംദിവ്യസ്നെഹത്തിന്റെശക്തിയെയുംഅ
റിഞ്ഞുതാന്താങ്ങളുടെകരുന്തലക്കാർമുങ്ങിയഅജ്ഞാനക്കടലി
ൽനിന്നുഅല്പംകരെറുവാൻസംഗതിവന്നു- < ഔഗുസ്തീൻതാൻസഭയുടെക്ഷയംനിമിത്തംവളരെവിലപിച്ചു.ഒ
രുവൻദൈവത്തിന്നായിജീവിപ്പാൻതുടങ്ങിയാൽജാതികൾമാ
ത്രമല്ലക്രിസ്ത്യാനരുംനിണക്കഎന്തായിഹൊനീവലിയവൻനീനീ
തിമാൻനീഎലീയാനീപെത്രുനീസാക്ഷാൽസ്വൎഗ്ഗത്തുനിന്നുവന്നു
എന്നുംഅവൻഭ്രാന്തൻഎന്നുംപരിഹസിച്ചുതുടങ്ങുന്നു-ക്രിസ്തീയ
ത്വത്തിന്റെസാരംഗ്രഹിയാതെയെശുവിൻപ്രതിമയെഹൃദയത്തി
ൽഏല്ക്കാത്തവർപലരുംചുവരിൽചിത്രങ്ങളെചമെച്ചുവന്ദിക്കുന്നു
കഷ്ടം-ക്രൂശടയാളത്തെനന്നായിചെയ്യുന്നുപള്ളിക്കുവരുന്നുപു
[ 177 ] തുപള്ളികളെയുംഎടുപ്പിക്കുന്നുവിശ്വാസിയുടെലക്ഷണമാകുന്നസ്നെ
ഹംഇല്ലാതെഇരിക്കുന്നുതാനും-എന്നിപ്രകാരംദുഃഖിച്ചുഎങ്കിലുംതാ
ഴ്മനിമിത്തംപലമാനുഷകല്പിതങ്ങൾ‌്ക്കമാറ്റംവരുത്തുവാൻമുതിൎന്നില്ല-
രക്തസാക്ഷികൾ‌്ക്കായിപ്രാൎത്ഥിക്കരുത്അവർഞങ്ങൾ‌്ക്കവെണ്ടിപ്രാ
ൎത്ഥിച്ചാൽകൊള്ളാംഎന്നൊരുപ്രസംഗത്തിൽപറഞ്ഞതുംവിശ്വാ
സികൾ‌്ക്കുലൊകസ്നെഹംഅററുപൊകാതെമരണകാലത്തിലും
ശെഷിച്ചുഎങ്കിൽപക്ഷെഅതുനീങ്ങുവൊളംചിലൎക്ക്കുറയകാലം
ചിലൎക്കുബഹുകാലമായുംവല്ലഅഗ്നിശൊധനസംഭവിക്കുമായി
രിക്കുംഎന്നുഎഴുതിയതുംമറ്റുംസഭയിൽക്രമത്താലെപെരുകി
വരുന്നഅജ്ഞാനഭക്തിയെവളൎത്തുകകൂടെചെയ്തിരിക്കുന്നു—

അവൻഒരുസ്നെഹിതന്നുഎഴുതിഖെദത്തിൽവിധിക്കാത്തഅ
നെകംപുതുമകളെഞാൻസഭയിൽനുഴഞ്ഞുകാണുന്നത്എന്റെ
രസമല്ലസാധുക്കൾ‌്ക്കുംവൈരികൾ‌്ക്കുംഇടൎച്ചവരുംഎന്നുവെച്ചുഉറക്കെ
ശാസിപ്പാൻതുനിയുന്നതുംഇല്ല-എങ്കിലുംമാനുഷവിധികൾദിവ
സെനഅതിക്രമിക്കുന്നതുംസാരമുള്ളവെദകല്പനകൾപലതിന്നും
ലഘുത്വംവരുന്നതുംസങ്കടമത്രെ-ആകയാൽവെദത്തിലുംസംഘ
വിധികളിലുംപുരാണപാരമ്പൎയ്യത്തിലുംകാണാത്തത്എല്ലാംഉപെ
ക്ഷിച്ചാൽകൊള്ളാം-ഓരൊന്നുവിശ്വാസത്തിന്നുവിരുദ്ധമായ്വരു
ന്നില്ലഎന്നാലുംഅതിനാൽസഭയുടെദിവ്യസ്വാതന്ത്ര്യംകുറഞ്ഞു
ദാസ്യംവൎദ്ധിച്ചുവരുന്നുഎന്നുകണ്ടാൽയഹൂദർമാനുഷവെപ്പുക
ളെഅല്ലദെവധൎമ്മത്തെതന്നെചുമക്കുകകൊണ്ടുനമ്മെക്കാളുംഭാഗ്യ
വാന്മാർഎന്നുതൊന്നുന്നു-ഇപ്പൊഴത്തെസങ്കടങ്ങൾനിമിത്തംസ [ 178 ] ഭപലതുംപൊറുക്കുന്നു-ഞാനുംആവകെക്കുഭെദംവരുവൊളംസ
ഹിക്കഅത്രെചെയ്യുന്നു-എങ്കിലുംവിശ്വാസത്തിന്നുപ്രതികൂലമാ
യ്തഒന്നുംകെവലംസഹിക്കെണ്ടതല്ലഎന്നത്ഔഗുസ്തിന്റെഅ
ഭിപ്രായം-

അന്നുസഭെക്ക്ൟറ്റനൊവുകൾപൊലെസത്യഭ്രമവുംലൌകി
കസങ്കടങ്ങളുംഅത്യന്തംആക്രമിച്ചു-അലരീക് രൊമപുരിയെ
ആക്രമിച്ചുകൊള്ളഇട്ടനാൾമുതൽഅവിശ്വാസികൾഇതുതന്നെ
ക്രിസ്തീയത്വത്തിന്റെഫലംദെവെന്ദ്രൻ൮൦൦വൎഷത്തൊളംൟന
ഗരത്തെരക്ഷിച്ചുവല്ലൊക്രിസ്ത്യാനർഅവനെനീക്കുകയാൽരൊ
മസാമ്രാജ്യമഹത്വംഎല്ലാംകെട്ടുപൊയിൟദുൎമ്മതംനിമിത്തം
നമുക്കുനിഴൽഇല്ലാതെആയിഎന്നുമുറയിട്ടത്കൊണ്ടു-ഔഗു
സ്തീൻദെവപട്ടണംഎന്നൊരുപ്രബന്ധംതീൎത്തുരൊമസംസ്ഥാന
ത്തിന്റെകെടുഇന്നമൂലമായിജനിച്ചത്എന്നുംദെവരാജ്യംഇന്ന
പ്രകാരംഉണ്ടായിവൎദ്ധിക്കുന്നത്എന്നുംതെളിയിച്ചുഐഹികത്തെ
എല്ലാംനശിപ്പിപ്പാനുള്ളഇളകാത്തദെവപട്ടണത്തെതന്റെക
രുന്തലെക്കുദൂരത്തുനിന്നുകാണിച്ചുആശ്വാസംവരുത്തുകയും
ചെയ്തു-അലരീക്അരീയക്കാരൻഎങ്കിലുംപൌൽപ്രെത്രുഇവ
രുടെഅസ്ഥികളുള്ളസ്ഥലത്തെബഹുമാനിച്ചുനഗരത്തിൽകലക്ക
വുംസാഹസങ്ങളുംനിറയുന്നിടയിൽപള്ളികളിൽകൂടിവന്നുസ്തുതി
കളെപാടുന്നപുരുഷാരങ്ങൾ‌്ക്കഒരുദൊഷവുംവരാഞ്ഞത്ക്രിസ്തനാ
മത്തിന്റെയശസ്സിന്നുഉദാഹരണമായി--ഇങ്ങിനെവായാലും
ലെഖനത്താലുംഉപദെശിക്കുന്നത്അല്ലാതെനിത്യംന്യായവി [ 179 ] സ്താരങ്ങളുംലൌകികവെലകളുംഉണ്ടു-പലരുംമരണപത്രികകളാ
ലുംമറ്റുംസഭെക്കുദാനങ്ങളെചെയ്യുമ്പൊൾഅടുത്തസംബന്ധക്കാ
രുടെസമ്മതംകൂടാതെചെയ്യരുത്എന്നുംഈവകധൎമ്മത്താൽപാപ
ശാന്തിവരുന്നപ്രകാരംതൊന്നരുത്എന്നുംബുദ്ധിചൊല്ലിസഭാ
ദ്രവ്യവുംപള്ളിസാമാനങ്ങളുംസാധുക്കളുടെരക്ഷെക്കായിചെലവി
ടും-ഈഭാരംഎല്ലാംക്ഷമയൊടെഏറ്റു൭൨വയസ്സായാറെസഭാ
സമ്മതത്താലെചങ്ങാതിയെകൂട്ടദ്ധ്യക്ഷനാക്കിചെൎക്കയുംചെ
യ്തു—

മരണംഅടുത്തപ്പൊൾരൊമസാമ്രാജ്യംഎകദെശംമുടിഞ്ഞുപൊ ൪൨൫
യി-ഹൊനാൎയ്യൻമരിച്ചശെഷംഅവന്റെമരുമകൻകൈസ
രായിഎങ്കിലുംസകലനാട്ടിലുംകലാപംവന്നുകൂടി-അലമന്നർനി
ത്യംഇതല്യയെആക്രമിച്ചതല്ലാതെവെസ്തഗൊഥർതെക്കെഗാ
ല്യയെവശത്താക്കിതുലൊസയിൽവന്നുബുരിഗുന്തർരൊനനദീ
തീരംഅടക്കിസ്വെവരുംവണ്ടാലരുംസ്പാന്യയെപിടിച്ചുപാഴാക്കി
ഗൊഥരിൽനിന്നുവെറുതെലഭിച്ചഅരീയമതത്തെൟനാടു
കളിൽനടത്തി-ഈവടക്കർസുവിശെഷത്തിന്റെസാരംഗ്രഹിയാ
തെയുദ്ധത്തെമാത്രംപ്രശംസിച്ചുരസിച്ചുമുമ്പെത്തദെവകളെപൊ
ലെഇപ്പൊൾയെശുവെപരദെവതഎന്നുവെച്ചുപൂജിച്ചുസ്വന്തപ
ട്ടക്കാരെബ്രാഹ്മണരെകണക്കെമാനിച്ചുഓരൊരൊപാപങ്ങൾക്കാ
യിഅനുതാപംകൂടാതെമുപ്പന്മാർചൊദിച്ചപിഴകൊടുത്തുപൂൎവ്വസ്വ
ഭാവംമാറാതെതന്നിഷ്ടക്കാരായിനടന്നു-ഇവരൊടുപൊരാടുവാൻ
കൈസൎക്കപ്രാപ്തിയുള്ള.൨.പടനായകന്മാർഉണ്ടു-അവർതമ്മിൽ [ 180 ] സ്പൎദ്ധപിടിച്ചപ്പൊൾഗാല്യനായകനായഅയത്യൻഅഫ്രിക്കനാടുക
ളെരക്ഷിക്കുന്നബൊനിഫത്യന്നുകൈസർക്കുനിന്മെൽസിദ്ധാന്തംഉ
ണ്ടെന്നുവ്യാപ്തിയായിഎഴുതിയതിനാൽആഗുണവാൻഭ്രമിച്ചു-അ
വൻമുമ്പെഔഗുസ്തീന്റെശിഷ്യനായിസന്യാസിയാവാൻഒരുദിവ
സംവിചാരിച്ചാറെഔഗുസ്തീന്റെഅപെക്ഷകളെബഹുമാനിച്ച
തിനാലത്രെരാജസെവയെഉപെക്ഷിക്കാതെക്രിസ്തുവെസെവി
പ്പാൻനിശ്ചയിച്ചവനായിരുന്നു-ഇപ്പൊൾലൊകമഹത്വംഉപെക്ഷി
ക്കദ്രൊഹംമാത്രംചെയ്യല്ലെഎന്നുഔഗുസ്തീന്റെപക്ഷവാക്കുവിചാരി
യാതെപ്രാണരക്ഷെക്കഎന്തെങ്കിലുംചെയ്യാംഎന്നുവെച്ചുവണ്ടാ
ലരാജാവെക്ഷണിച്ചു-നീഅഫ്രിക്കയിൽവന്നുസഹായിച്ചാൽരാ
ജ്യത്തിലെഅംശംതരാംഎന്നുവാഗ്ദത്തംചെയ്തു-ആരാജാവിന്നു
ഗൈസരീക്എന്നപെരുണ്ടു-എല്ലാഗൎമ്മാന്യത്തലവന്മാരിലുംമഹാസ
മൎത്ഥനായഒരുധൂൎത്തൻതന്നെ-ആയവൻ൫൦൦൦൦വണ്ടാലരെകപ്പ
ലിൽകരെറ്റിഅഫ്രിക്കയിൽവന്നുമൌരരെയുംദൊനാത്യരെയും
വശീകരിച്ചുചെർത്തുസാധാരണസഭക്കാരെഎങ്ങുംഹിംസിച്ചുകവൎന്നു
൪൨൯ പള്ളികളെചുടുകയുംചെയ്തു-അപ്പൊൾബൊനിഫത്യന്റെമയക്കം
തെളിഞ്ഞുകൈസർഅവന്റെതെറ്റുക്ഷമിച്ചഉടനെഅവൻഗൈസ
രീകെനീക്കുവാൻശ്രമിച്ചുതൊറ്റപ്പൊൾഹിപ്പൊക്കൊട്ടയിൽഓടി
ശത്രുവെഒരുവൎഷംതടുത്തുനിന്നു-പട്ടണക്കാൎക്കഔഗുസ്തീൻപ്രാൎത്ഥ
നയാലുംഉപദെശത്താലുംസഹായിച്ചുതാൻഎഴുതിയപ്രബന്ധങ്ങ
ളെപിന്നെയുംനൊക്കികൊണ്ടുതെറ്റായിപറഞ്ഞത്എല്ലാംതള്ളി
തിരുത്തിപട്ടണനാശംഞാൻകാണരുതെഎന്നുയാചിച്ചുരൊഗംപി [ 181 ] ടിച്ചാറെകണ്ണീർഓലൊലവാൎത്തുയൌവനപാപങ്ങളെയുംഅദ്ധ്യ
ക്ഷവെലയിലെപിഴകളെയുംഓൎത്തനുതപിച്ചുതന്നിൽഗുണംഒ
ന്നുംകാണാതെദൊഷവാന്മാരെപുനീകരിക്കുന്നവനിൽആശ്രയി
ച്ചുപൊടിയൊളംതന്നെതാൻതാഴ്ത്തിഉറങ്ങിപ്പൊകയുംചെയ്തു-൪൩൦. ഔഗു ൨൮.
ബൊനിഫത്യനുംപൊരിൽമുറിഞ്ഞുമരിച്ചാറെവണ്ടാലർജയിച്ചു
കയറിഊരുംനാടുംനശിച്ചശെഷം-ധനവുംവെശ്യാദൊഷാദികളും. ൪൩൧.
മുഴുത്തിട്ടുള്ളകൎത്ഥഹത്തനഗരത്തെയുംഉപായത്താൽകൈവ
ശമാക്കുകയുംചെയ്തു-അന്നുമുതൽ.൪൭൭. പൎയ്യന്തംഗൈസരീക് ൪൩൯
അഫ്രിക്കരാജാവായിവാണുവസന്തകാലംതൊറുംകപ്പലേറികാണു
ന്നഉരുക്കളെപിടിച്ചുസികില്യാദിദ്വീപുകളെയുംഇതല്യകടല്ക്കര
യെയുംമറ്റുംആക്രമിച്ചുകവൎന്നുപൊന്നു-സാധാരണസഭക്കാരുടെ
പീഡകളെഎന്തിന്നുപറയുന്നു-അവരിൽഅനെകർരാജ്യംവി
ട്ടുപലരുംഅരീയക്കാരുടെകൈകളാൽരക്തസാക്ഷികളായിമ
രിച്ചു-പഴയർരൊമകൈസൎമ്മാരാൽഅനുഭവിച്ചത്എല്ലാംയെശു
വിന്റെസ്തുതിക്കായിസഹിച്ചുജയംകൊൾ്വാൻഇവർക്കുഔഗുസ്തീ
ന്റെഉപദെശത്താൽപ്രാപ്തിവന്നത്-

ഗൈസരീക്ഒരുനാൾഭാൎയ്യയുടെമൂക്കുംചെവിയുംഅറുത്തപ്പൊൾ
അവളുടെ അഛ്ശൻവാഴുന്നവെസ്തഗൊഥരുമായിപടഉണ്ടാകുംഎ
ന്നുശങ്കിച്ചുഅവരെക്കുഴക്കുവാൻഒരുവഴിവിചാരിച്ചുഹുണരുടെമ
ഹാരാജാവുംദെവച്ചമ്മട്ടിയുംആയഅത്തിലൊടുനീപടിഞ്ഞാറൂ
ടെവന്നാക്രമിക്കെണംഎന്നഅപെക്ഷിച്ചു-ആയവൻഅനവധി
പടകളൊടുംകൂടെകൊംസ്തന്തീനപുരിയൊളംനാടെല്ലാംപാഴാക്കി [ 182 ] യശെഷംആരുംഎതിരിടാതെദനുവനദിയുടെഉറവോളംകയറി
രൈനെയുംകടന്നുഎങ്ങുംമൂലഛെദംവരുത്തിയാറെകതലൌനസ
മഭൂമിയിൽമാറ്റാനെകണ്ടു-രൊമനായകനായഅയത്യൻവള
രെകഷ്ടിച്ചുവെസ്തഗൊഥർഫ്രാങ്കർബുരിഗുന്തർബ്രീതർമുതലായജാ
തികളെചെൎത്തുഅവരുടെരാജാക്കന്മാരൊടുഒന്നിച്ചുയുരൊപയുടെ
ഉദ്ധാരണത്തിന്നാമാറുപൊരുതപ്പൊൾ-ഗൊഥരാജാവും ൧||ല
ക്ഷവുംപൊൎക്കളത്തിൽപട്ടുപൊയശെഷംരൊമവിദ്യയൊടുംഗൎമ്മന്യ
ശൌൎയ്യത്തൊടുംആവതില്ലഎന്നുഅത്തിൽകണ്ടുമടങ്ങിപൊയിമ്ലെ
ഛ്ശഭയംയുരൊപയിൽനിന്നുനീങ്ങുകയുംചെയ്തു-എങ്കിലുംഅയത്യ
ന്റെ മരണശെഷംഗാല്യയിലുംരൊമവാഴ്ചഒഴുങ്ങിഫ്രാങ്കരുടെ
കൈക്കലായി-(അവർപരിക്രീശതന്നെ)--ബ്രിതന്യയിൽനിന്നുരൊ
മസൈന്യങ്ങൾഎല്ലാംവാങ്ങിപൊകയാൽസ്കൊതർഅതിക്രമി
ച്ചുസഭകളെനശിപ്പിച്ചുഅതുകൊണ്ടുആദ്വീപുകാർകടല്പിടിക്കാ
രായ്വാഴുന്നഅംഗ്ലസഹ്സരുടെപരാക്രമംഅറിഞ്ഞുഅവരെരക്ഷെ
൪൪൯. ക്കായി വിളിച്ചു-ആയവരുംവന്നിറങ്ങിസ്കൊതരെനീക്കിയശെഷം
ബ്രിതന്യയിൽതന്നെകുടിയെറിവീൎയ്യംഇല്ലാത്തപുരാണനിവാസിക
ളെപടിഞ്ഞാറെകൊണോളംഉന്തിതള്ളിസഭകളെതകൎത്തിടിച്ചു
ബിംബങ്ങളെപ്രതിഷ്ഠിക്കയുംചെയ്തു-(ഇതത്രെഎങ്ക്ലിഷ്കാരുടെഉല്പ
ത്തി ആകുന്നത്)-

ആഹാനികാലത്തിങ്കൽതന്നെസുവിശെഷംഐരലന്തദ്വീപിൽ
പരന്നു-സ്കൊതനായപത്രിക്യൻഅഛ്ശനൊടുസത്യംഗ്രഹിച്ചശെ
ഷംകടല്പിടിക്കാൎക്ക്അടിമയായിഐരലന്തിൽകന്നുകാലികളെ [ 183 ] മെയ്ക്കുമ്പൊൾപ്രാർത്ഥിപ്പാൻതുടങ്ങി൧൬വയസ്സിൽമനസ്സുതിരിഞ്ഞു
ദെവസഹായത്താൽഓടിപ്പൊയിപിതൃഭവനത്തിൽഎത്തിയശെഷം
ആമ്ലെഛ്ശജാതിയൊടുസുവിശെഷംഅറിയിപ്പാൻപുറപ്പെട്ടുബ്രി
തന്യയിൽഅദ്ധ്യക്ഷസ്ഥാനംലഭിച്ചു-ഐരലന്തിൽഎത്തിപറ
കൊട്ടിനാട്ടുകാരെചെൎത്തുക്രിസ്തകഥകളെഅറിയിച്ചുചിലതലവ
ന്മാരെയുംഒരുകവിയെയുംവിശ്വസിപ്പിച്ചുഅവരുടെസഹായ
ത്താൽജനത്തിന്നുബൊധംവരുത്തി-അവന്റെഉപദെശത്താ
ൽവിശ്വാസിയായബനിഗ്നൻഎന്നബാലൻഅവന്റെസകല
യാത്രകളിലുംകൂടെചെന്നുതളരാതെഅദ്ധ്വാനിച്ചുപൊന്നു-പത്രി
ക്യൻഐരിഷവാക്കിന്നുഅക്ഷരങ്ങളെനിൎമ്മിച്ചുംമഠങ്ങളെസ്ഥാ
പിച്ചുംസത്യവിദ്യയെപൂകിച്ചുകള്ളരാലുംപുരൊഹിതരാലുംജീവ
പൎയ്യന്തംഎത്രയുംകഷ്ടപ്പെട്ടുംകൊണ്ടുമരിച്ചാറെ-അവന്റെ
ശിഷ്യർസുവിശെഷംപരദെശത്തിൽഘൊഷിപ്പാൻഎത്രയുംമുതി
ൎന്നുഅവന്റെനാമംഇന്നൊളവുംഐരിഷവംശത്തിൽപരദെവ
തഎന്നപൊലെകീൎത്തിപ്പെട്ടുമിരിക്കുന്നു-
കിഴക്കെസഭയിൽപടിഞ്ഞാറെഎന്നപൊലെസംഹാരവുംപീഡയും
ഇല്ലഔഗുസ്തീന്നുസമമായവെളിച്ചംഉദിച്ചതുംഇല്ല-കൈസർമ്മാർ
മന്ത്രികൾ്ക്കുംഅദ്ധ്യക്ഷന്മാർക്കുംകീഴ്പെട്ടുഗൊഥർമുതലായശത്രുക്ക
ളെപണംകൊടുത്തുംകൌശലംപ്രയൊഗിച്ചുംഅകറ്റിഎക
ദെശംസമാധാനത്തെരക്ഷിച്ചുപൊന്നു-

പാൎസിയിൽയസ്തജൎദ്ദരാജാവ്കൈസരൊടുസന്ധിക്കുമ്പൊൾ
ബുദ്ധിയുള്ളഒരുഅദ്ധ്യക്ഷൻക്രിസ്തപള്ളികളെപാൎസിയിൽ
[ 184 ] എങ്ങുംഎടുപ്പിക്കാംഎന്നുഅനുജ്ഞയെവാങ്ങിക്രിസ്ത്യാനൎക്കുസമാ
ധാനംവരുത്തി-പടക്കാലത്തിൽഅവിശ്വാസികളായപാൎസികൾ൭൦൦൦
പെർരൊമസെനയുടെവശത്തായിയാത്രയുടെതീൻപണ്ടങ്ങൾകു
റകയാൽനന്നവലഞ്ഞപ്പൊൾഅമീദയിൽഅദ്ധ്യക്ഷൻസഭക്കാ
രുടെസമ്മതത്താൽപള്ളിയിലെപൊന്നുംവെള്ളിയുംകൊടുത്തു
അവരെവീണ്ടെടുത്തുയാപനെക്കുനല്കിപാൎസിക്കുവിട്ടയക്കുകയും
ചെയ്തു-അതുകൊണ്ടുപാൎസിരാജാവസന്തൊഷിച്ചതിശയിച്ചുക്രിസ്ത്യാ
നരിൽപ്രസാദിച്ചാറെ-ശൂശാനിൽഉപദെശിക്കുന്നഅബ്ദാമതഭ്രാ
ന്ത്പിടിച്ചുഅസംഗതിയായിട്ടഒർഅഗ്നിക്കാവിനെഇടിച്ചുകള
ഞ്ഞു-രാജാവ്അവനെവരുത്തിനീതകൎത്തതിനെഎടുപ്പിക്കെ
ണംഎന്നുസൌമ്യതയൊടെകല്പിച്ചപ്പൊൾഅബ്ദാവിരൊധിച്ചു
൪൧൮ കൈസർഅവന്നുശിരശ്ഛെദംവിധിച്ചുപള്ളികളെഇടിച്ചുതുടങ്ങിഅ
വന്റെമകനായബഹരാംവിശ്വാസികളെഅനന്തഹിംസകളെ
൪൨൧ കൊണ്ടുമുടിച്ചുകളവാൻശ്രമിക്കയുംചെയ്തു-അതുകൊണ്ടുരൊമ
രൊടുയുദ്ധംസംഭവിച്ചപ്പൊൾപാൎസികൾഅൎമ്മെന്യയിൽഅഗ്നിമതം
ഉറപ്പിക്കെണ്ടതിന്നുംവളരെവട്ടംകൂട്ടി-ഈരാജ്യത്തിൽമിസ്രൊബ
എന്നസന്യാസിവിശ്വാസംഎത്താത്തപ്രദെശങ്ങളെകണ്ടുചെന്നു
പാർത്തുപ്രസംഗിച്ചുഅൎമ്മെന്യഭാഷെക്കഅക്ഷരങ്ങളെസങ്കല്പിച്ചു
വെദഭാഷാന്തരംചമെച്ചതിനാൽസത്യംആനാട്ടിൽവെരൂന്നി
൪൨൮ തുടങ്ങി-പിന്നെപാൎസികൾഅൎമ്മെന്യയെഅടക്കിയപ്പൊൾഅവരു
൪൩൦ ടെനിൎബന്ധത്താൽപ്രഭുക്കൾവിശ്വാസത്തെമറെച്ചുഎങ്കിലുംക്രി
സ്തീയത്വത്തെമുടിപ്പാൻവിചാരിക്കുന്തൊറുംനാട്ടുകാർകൂട്ടംകൂടി
[ 185 ] ആയുധങ്ങളെധരിച്ചുമാൎഗ്ഗത്തിന്നുവെണ്ടിപൊരുതുപൊരുകയും
ചെയ്തു—

മറ്റസന്യാസിമാരുംക്രിസ്തനാമത്തെപരത്തുവാൻഅദ്ധ്വാനിച്ചു-പാ
ൎസിയിലെഉപദ്രവംനിമിത്തംക്രിസ്ത്യാനൎക്കുരൊമനാടുകളിൽഓടി
പ്പൊവാൻമനസ്സവന്നപ്പൊൾഅതിർകാക്കുന്നവൎക്കുആരെയും
കടത്തരുത്എന്നകല്പനവന്നു-എന്നിട്ടുംഅസഹബത്തഎന്നഒ
രുഅറവിപ്രഭുഅയ്യൊഭാവംവിചാരിച്ചുചിലരെതെറ്റിപൊവാ
ൻസമ്മതിച്ചു-അതുകൊണ്ടുവൈരംഉണ്ടായാറെതാൻഓടിപൊയി
രൊമകൊയ്മയെഅനുസരിച്ചു-പുത്രന്റെരൊഗംഒരുസന്യാസി
യുടെപ്രാർത്ഥനയാൽമാറിയപ്രകാരംകണ്ടിട്ടുസ്നാനംഎറ്റുഗൊത്രപ
രിപാലനംപുത്രനിൽഭരമെല്പിച്ചശെഷംകൂടാരങ്ങളിൽപാൎത്തുസ
ഞ്ചരിക്കുന്നഅറവികൾ്ക്കഒന്നാമത്തെപാളയാദ്ധ്യക്ഷനായ്ചമഞ്ഞു-
കനാനിൽഅബ്രഹാംസന്യാസിലിബനൊൻമലയിൽപൊയിസു
വിശെഷംഅറിയിപ്പാൻഭാവിച്ചാറെആദുഷ്ടന്മാർഅവന്റെപുര
അടെച്ചുകല്ലുംമണ്ണുംകൂട്ടികുന്നിച്ചുമൂടിയശെഷംചിലർഅവ
ന്റെക്ഷമകണ്ടതിശയിച്ചുഅവനെപുറത്തുവലിച്ചുഓടിപ്പൊവാ
ൻസമ്മതിച്ചു-അന്നെരംമലവാഴികളൊടുകടമായകപ്പത്തെവാ
ങ്ങുവാൻചെകവർഅടുത്തുവന്നുബലാല്ക്കാരങ്ങളെചെയ്താറെ
അബ്രഹാംഉടനെജാമ്യനായ്നിന്നുഹമസ്സിലെസ്നെഹിതന്മാരെചെ
ന്നുകണ്ടുഭിക്ഷചോദിച്ചുപണംകൊടുത്തുതീൎക്കയും- അ
തുകൊണ്ടുലിബനൊൻ്കാർനാണിച്ചുമനസ്സതിരിഞ്ഞുഅബ്രഹാ
മെഇടയനായികൈക്കൊൾ‌്കയുംചെയ്തു— [ 186 ] അന്തൊക്യനഗരക്കാരിൽലൌകികഭാവങ്ങൾഅധികമാകു
ന്തൊറുംസന്യാസികൾതപസ്സവൎദ്ധിപ്പിച്ചുഓരൊരൊപുതുമകളെ
കൊണ്ടുലൊകൎക്കുസ്തംഭവുംചിലർക്കുദെവവിചാരവുംജനിപ്പിച്ചു-
ചിലർകനത്തചങ്ങലഇട്ടുനടന്നുചിലർനിത്യംവെയിൽകൊണ്ടു
തലഭ്രാന്ത്പിടിച്ചുമൃഗങ്ങളെപൊലെപുല്ലുതിന്നുസൎവ്വന്മാരിൽ
നിന്നുംവന്ദനംഉണ്ടാക്കി—പലഅടിമകളുംഒടിപ്പൊയിസന്യാസി
വെഷംധരിച്ചുയർന്നുനല്ലഭിക്ഷഉണ്ടാക്കുവാൻതുടങ്ങി-ഒരുദിവ
സംഅന്തൊക്യക്കാർകലഹിച്ചുകൈസരുടെപ്രതിമകളെമറി
ച്ചുകളഞ്ഞപ്പൊൾപടനായകൻശിക്ഷിപ്പാൻഅണഞ്ഞാറെ
൩൮൭ ഒരുസന്യാസിഅവന്റെകടിഞ്ഞാൺപിടിച്ചുകുതിരയെ
നിറുത്തിനീകൈസരൊടുഅവൻമനുഷ്യനത്രെഎന്നുപറകഅ
വന്റെപ്രതിമയെകളഞ്ഞത് നിമിത്തംഅവൻകൊപിച്ചുവോ
ദെവപ്രതിമയായമനുഷ്യരെകൊന്നാൽദൈവംഎത്രകൊ
പിക്കുംഈവാൎത്തുണ്ടാക്കിയപ്രതിമയെപിന്നെയുംനന്നാക്കിസ്ഥാ
പിക്കാംകൊന്നുകളഞ്ഞമനുഷ്യനെകൈസർനന്നാക്കുമൊ
എന്നുപറഞ്ഞതിനാൽപട്ടണക്കാൎക്കുക്ഷമലഭിപ്പാൻസംഗ
തിവരുത്തി—

ആനഗരത്തിൽക്രിസ്തിയാനർനൂറുവർഷം൨വകക്കാരായിപിരി
ഞ്ഞുശാഠ്യംപിടിച്ചുനടന്നപ്പൊൾഅലക്ഷന്തർഅദ്ധ്യക്ഷനായാ
റെൟഇടൎച്ചമാറ്റെണംഎന്നുവെച്ചുഒരുപെരുനാളിൽപള്ളിയി
ൽഐക്യംപ്രശംസിച്ചുഎല്ലാവരെയുംകൂട്ടികൊണ്ടുമറ്റെവക
ക്കാർകൂടിഇരിക്കുന്നപള്ളിക്കുചെന്നുഅവരുടെപ്രാർത്ഥനയിലും [ 187 ] പാട്ടിലുംചെൎന്നതിനാൽപുരുഷാരത്തിന്റെഹൃദയങ്ങൾഉരുകി
അവർഇണങ്ങിഒന്നിച്ചുസ്തുതിക്കയുംചെയ്തു—

പിന്നെശിമ്യൊൻസന്യാസിഒരുപുതുമവിചാരിച്ചുഅന്ത്യൊക്യയു
ടെഅരികിൽഒരുമലമെൽകയറിതുൺഉണ്ടാക്കിഅതിന്മെൽമഴയും
വെയിലുംകൊണ്ടുഇറങ്ങാതെവസിച്ചുക്രമത്താലെതൂണെ൫൦.മു
ഴംഉയരത്തൊളംകെട്ടുകയുംചെയ്തു—ജനങ്ങൾസ്തംഭിച്ചുനമസ്കരി
ച്ചുനിത്യംഭക്ഷണത്തിന്നുകൊണ്ടുവരുന്നതിൽഅവൻഅല്പം
വാങ്ങിശെഷംഭിക്ഷക്കാൎക്കുകൊടുക്കും-കൂടാരങ്ങളൊടുകൂടസഞ്ച
രിക്കുന്നഅറവികൾനൂറുംആയിരവുംവന്നുനൊക്കിഅവന്റെഅ
നുഗ്രഹംഅന്വെഷിച്ചുവാക്കുകളെപ്രമാണിച്ചുസ്നാനംഎല്ക്കയുംചെ
യ്തു-അവൻ൩൦സംവത്സരംഅങ്ങിനെപാൎത്തുമരിക്കുമ്മുമ്പെതന്നെ ൩൨൦-൫൦
രൊമയൊളംക്രിസ്ത്യാനർമിക്കവാറുംഅവന്റെചെറുപ്രതിമക
ളെവാങ്ങിവീടിന്നുരക്ഷഎന്നുവെച്ചുസ്ഥാപിക്കയുംചെയ്തു—പല
രുംഅപ്രകാരംആചരിച്ചപ്പൊൾമന്ത്രിയായശെഷംലൊകംവെ
റുത്തുസീനായിമലയിലെമഠംപുക്കുപാൎക്കുന്നനീലൻഎന്നയൊ
ഹനാന്റെശിഷ്യൻസ്തംഭവാസികളെആക്ഷേപിച്ചു-തന്നെത്താ
ൻഉയൎത്തുന്നവൻതാഴ്ത്തപ്പെടുംശരീരംഉയരവെഇരിക്കുംകാലത്ത്
ആത്മാവ്താഴെഉള്ളതുതിരയാതെഇരിപ്പാൻസൂക്ഷിക്കെണം
മുമ്പെനീപുരുഷന്മാരൊടുവളരെപത്ഥ്യംപറഞ്ഞുഇപ്പൊൾനിന്നെ
വാഴ്ത്തുന്നസ്ത്രീകളൊടുഅധികംസംഭാഷിച്ചുകാണുന്നു-എന്നും-ഭക്തി
വൎദ്ധനനിമിത്തംഗൎവ്വിച്ചിട്ടുപലരുംദുൎഭൂതങ്ങളുടെകൈവശമായി
പൊയിഎന്നുംപള്ളികളിൽചിത്രങ്ങളെചമെക്കുന്നത്എറ്റവുംനി [ 188 ] സ്സാരംപള്ളിയിൽവചനംകേൾ‌്ക്കെണംഅതിന്നുവായുംചെവിയുംപ്ര
ധാനംകണ്ണുകളെഎന്തുകൊണ്ടെങ്കിലുംആകൎഷിക്കരുതഎന്നും
അവൻസന്യാസികൾ‌്ക്കഉപദെശിച്ചു—

അന്ത്യൊക്യയിലെവിദ്വാന്മാർസൂക്ഷ്മബുദ്ധികളായിവെദത്തിലെ
അക്ഷരാൎത്ഥത്തെവളരെമാനിച്ചുവിവെചിക്കുന്നത്കൊണ്ടുഎക
ക്രിസ്തുവിൽദിവ്യംമാനുഷംഇങ്ങനെ൨.സ്വഭാവങ്ങൾചെൎന്നുവ
ന്നപ്രകാരത്തെവിചാരിക്കുമ്പൊൾഎത്രയുംസങ്കടമുള്ളവാദംഉ
൪൨൯ ണ്ടായി—സുറിയാണികളുടെപ്രധാനവ്യാഖ്യാനിയായതെയൊദൊ
ർയെശുഎന്നമനുഷ്യൻപലതുംഅറിയാത്തവനും,ചെറുപ്പംമുതൽ
വളരുന്നവനുംഭയപ്പെട്ടുപരീക്ഷകളൊടുപൊരുതുജയിക്കുന്നവ
നുംആകകൊണ്ടുദെവത്വവുംമാനുഷത്വവുംനന്നെവകതിരിച്ചറി
ഞ്ഞുകൊളെളണംഎന്നുപഠിപ്പിച്ചപ്രകാരംഅവന്റെശിഷ്യനാ
യനൊസ്തൊൎയ്യ്ൻഎന്നസന്യാസിതപസ്സുംപ്രസംഗവുംകൊണ്ടുശ്രുതി
൪൨൮ പ്പെട്ടുകൊംസ്തന്തീനപുരിയിൽപത്രിയൎക്കാവായാറെപലൎക്കുംഅ
സൂയജനിച്ചതുവിചാരിയാതെമറിയദെവമാതാവല്ലക്രിസ്തമാ
താവത്രെഅവൾദൈവത്തെഅല്ലദെവാലയത്തെപ്രസവിച്ച
ത്എന്നുപറഞ്ഞതിനാൽവാദസക്തന്മാരായപലരെയുംഇളക്കി
ഓരൊരൊപള്ളികളിൽഇതുംഅതുംവണ്ണംപ്രസംഗിച്ചുപൊന്നശെ
ഷംഅലക്ഷന്ത്ര്യയിലെപത്രിയൎക്കാവായകുരില്ലൻമിസ്രസന്യാ
സികളൊടുനമ്മുടെവിശ്വാസത്തിന്നുഅപകടംഅണയുന്നുഇവൻ
ദൈവംകഷ്ടപ്പെട്ടുമരിച്ചുഎന്നഉപദെശത്തെതള്ളുന്നുക്രിസ്തുവി
നെദൈവംആവസിക്കുന്നമനുഷ്യനാക്കിതാഴ്ത്തുന്നുഎന്നുചൊല്ലി [ 189 ] പലെടത്തുംവൈരംജ്വലിപ്പിച്ചു-മിസ്രക്കാർപണ്ടുതന്നെഉപമാ
ൎത്ഥത്തെരസിച്ചുശ്ലൊകത്തിന്നുപറ്റുന്നഗൌരവവാക്കുകളെപി
ടിച്ചുകൊള്ളുന്നവർആകയാൽസുറിയാണികളൊടുനിത്യംഉരു
സൽഉണ്ടു—

അന്നുകൊംസ്തന്തീനപുരിയിൽരണ്ടാംതെയൊദൊസ്യൻവാ ൪൦൮-൫൦
ഴുന്നു-പട്ടക്കാരെയുംസന്യാസികളെയുംഅനവധിശങ്കിച്ചുംമാനിച്ചും
കുറ്റക്കാർക്കുപള്ളികൾസങ്കെതസ്ഥാനംഎന്നുകല്പിച്ചുംകൊണ്ടു
കൊയ്മയുടെഅധികാരത്തെകുറെച്ചതുമല്ലാതെഅവൻജ്യെഷ്ഠ
യാകുന്നപുല്കൎയ്യ്നടത്തുന്നപ്രകാരംഎല്ലാംനടന്നു-നെസ്തൊൎയ്യ
ൻഅവളുടെചാരിത്രക്കുറവുഒന്നുകൈസരെഅറിയിച്ചതിനാൽ
പുല്കൎയ്യഅവനിൽഉൾ‌്പകഭാവിച്ചുമിസ്രക്കാരന്നുഅനുകൂലയായി-
അതുകൊണ്ടുകുരില്ലൻമദിച്ചുരൊമാദ്ധ്യക്ഷന്നുവളരെമുഖസ്തുതി
പൂൎവ്വമായികാൎയ്യത്തെബൊധിപ്പിച്ചുഎഴുതിനിങ്ങളുടെവിധിപൊ
ലെആകട്ടെരൊമയിൽതന്നെപൂർണ്ണസത്യംഉണ്ടല്ലൊഎന്നുകെട്ടാ
റെകൊയ്ലസ്തീൻയവനവാക്കിന്റെസൂക്ഷമതയെഗ്രഹിക്കാതെ
നെസ്തൊൎയ്യന്റെകത്തുകളെഅപമാനിച്ചും-നെസ്തൊൎയ്യൻസ്ഥാ
നഭ്രഷ്ടരായപെലാഗ്യക്കാൎക്കുവെണ്ടിക്ഷമഅപെക്ഷിച്ചനിമിത്തം
ക്രുദ്ധിച്ചും-ഈവെദങ്കള്ളത്തെവിടുന്നില്ലഎങ്കിൽഞാൻനിന്നെ
സഹോദരനാക്കിചെൎക്കഇല്ലഎന്നവിധിപരസ്യമാക്കി-ഇപ്രകാ
രംരൊമഅലക്ഷ്യന്ത്ര്യൟപത്രിയൎക്കാസ്ഥാനങ്ങൾരണ്ടുംവിരൊധം
തുടങ്ങിയാറെ-അന്ത്യൊക്യയിൽപത്രിയൎക്കാവായയൊഹനാ
ൻനെസ്തൊൎയ്യനൊടുനീദയചെയ്തുമറിയദെവമാതാവഎന്നുഅം [ 190 ] ഗീകരിച്ചുഈവാദംതീൎക്കെണമെമിസ്രക്കാരന്റെഡംഭംഅറിയു
ന്നുവല്ലൊഇപ്പൊൾസമാധാനത്തെരക്ഷിക്കെണമെഎന്നഅപെ
ക്ഷിച്ചാറെനെസ്തൊൎയ്യൻഅവൾദെവപുത്രന്നുഅമ്മയായ്തീൎന്നതു
കൊണ്ടുദെവമാതാവ് എന്നുംയഹൂദർദെവഘാതകർഎന്നും
പാട്ടുകളിലുംപ്രാൎത്ഥനാസ്തുതികളിലുംമൊഴിഞ്ഞാലുംദൊഷമില്ല
എന്നു പരസ്യമാക്കി, സമാധാനത്തിന്നുത്സാഹിക്കയും ചെയ്തു—

എങ്കിലുംമിസ്രക്കാരൻഅടങ്ങിഇല്ലക്രിസ്തുവിൽ ൨. സ്വഭാവങ്ങൾ
ചെൎന്നുഎന്നല്ലമറിയഗൎഭത്തിൽതന്നെരണ്ടുംഅശെഷംഒന്നായിഎ
ന്നുംയെശുവിന്റെഉടൽദെവശരീരംഎന്നുംദെവവചനംക്രൂശിൽ
തറെക്കപ്പെട്ടപ്രകാരവുംനീസ്പഷ്ടമായിസമ്മതിച്ചില്ല.എങ്കിൽശാപം
ഉണ്ടുഎന്നുമുട്ടിച്ചപ്പൊൾ.അന്ത്യൊക്യപത്രിയൎക്കാമുതലായസുറിയാ
ണികൾവിരൊധിച്ചുതങ്ങളുടെമതപ്രകാരംസൂക്ഷ്മമായിതർക്കിച്ചു.
കൈസർകുരില്ലനെആക്ഷെപിച്ചുതീൎച്ചെക്കുഎഫെസിൽമൂന്നാമ
൪൩൧ ത്സാധാരണസഭാസംഘംകൂടുവാൻഇടയരെനിമന്ത്രിച്ചപ്പൊൾ
സന്യാസിശ്രേഷ്ഠനായഇസിദൊർനീന്യായപ്രകാരംനടക്കെണ്ടതി
ന്നുസൂക്ഷിച്ചുനൊക്കുകനീയെശുവെഅല്ലഒരുശത്രുവിന്റെനാശ
മത്രെഅന്വെഷിക്കുന്നുഎന്നുംഅവൻശാന്തയൊഹനാനെപി
ഴുക്കിയതെയൊഫിലന്റെമരുമകനല്ലൊഎന്നുംബഹുജനങ്ങൾ
പരിഹസിച്ചുകെൾ‌്ക്കുന്നുഎന്നുബുദ്ധിഉപദെശിച്ചതുകുരില്ലൻകൂട്ടാ
ക്കാതെനിശ്വസിച്ചുംകൊണ്ടുഎഫെസിൽവന്നുഎത്തിസന്യാസിക
ളെയുംതുറമുഖത്തുള്ളമിസ്രക്ലാസ്കാരെയുംമറ്റും ശീകരിച്ചുകലഹ
ങ്ങളെഉണ്ടാക്കിയൊഹനാൻതുടങ്ങിയുള്ളസുറിയാണികളുടെയാ [ 191 ] ത്രെക്ക്അല്പംതാമസംവന്നപ്പൊൾകുരില്ലൻസന്തൊഷിച്ചുഒരുദിവ
സവുംവൈകാതെവിചാരംതുടങ്ങിനെസ്തൊൎയ്യ്ൻവരായ്കയാൽ.൮.മണി
നെരംകൊണ്ടുആലൊചനെക്കുതീൎമ്മാനംവരുത്തി-കുരില്ലന്റെഉപ
ദെശംപരമാൎത്ഥംതന്നെനെസ്തൊൎയ്യ്ൻനമ്മുടെകൎത്താവെദുഷിച്ചു
ദെവവചനത്തെരണ്ടാക്കിപിളർത്തത് നിമിത്തംശാപത്തിൽഉൽ്പെ
ട്ടു.അദ്ധ്യക്ഷസ്ഥാനഭ്രഷ്ടനാക-എന്നുപരിശുദ്ധാത്മാവിന്നുനന്നാ
യിതൊന്നുകയാൽഞങ്ങളുംവളരെകണ്ണീരൊടുംകൂടഅപ്രകാരം
വിധിക്കുന്നു—എന്നിങ്ങനെഉള്ളഅധർമ്മവിധിയെസുറിയാണി
അദ്ധ്യക്ഷന്മാർഎഫെസിൽഎത്തിയനെരംഅറിഞ്ഞാറെസങ്ക
ടപ്പെട്ടുതങ്ങളുംയൊഗംകൂടികുരില്ലനെശപിച്ചു-കൈസർനെ
സ്തൊൎയ്യൻകള്ളനല്ലഎന്നുബൊധിച്ചിട്ടുംതങ്ങളുടെപത്രിയൎക്കാ
വെശപിക്കുന്നഭ്രാന്തസന്യാസികളുടെകലക്കത്തിന്നുഭയപ്പെട്ടും
കുരില്ലൻകാഴ്ചകളെതൂകിവശത്താക്കിയപ്രഭുക്കൾക്കചെവികൊ
ടുത്തുംനെസ്തൊൎയ്യനെആസനത്തിൽനിന്നുപിഴുക്കി-ആവൃദ്ധൻ
അന്ത്യൊക്യയിലുള്ളതന്റെമഠത്തിലെക്ക്മടങ്ങിപ്പൊയി.൪വ
ൎഷംസ്വസ്ഥനായിപാൎത്തശെഷംരൊമാദ്ധ്യക്ഷനുംമറ്റുംഅവനെ
മനുഷ്യസംസൎഗ്ഗത്തൊടുമുറ്റുംവെർപിരിക്കെണംഎന്നുമുട്ടിക്ക
കൊണ്ടുകൈസർമിസ്രമരുഭൂമിയൊളംനാടുകടത്തിവലിച്ചപമാ
നിച്ചുഅവനുംതന്റെകഥഎഴുതിയശെഷംദുഃഖിച്ചുമരിച്ചു—
കുരില്ലനുംയൊഹനാനുംഅല്പംഇണങ്ങിഎല്ലാപട്ടക്കാരുംനെസ്തൊ
ൎയ്യ്നെശപിക്കെണംഎന്നുപരസ്യമാക്കിയപ്പൊൾപലരുംവിരൊ
ധിച്ചുഇതുനെസ്തൊൎയ്യമതംഅല്ലതൎസിലെദ്യൊദൊരുംമഹാതെ
[ 192 ] യൊദൊരുംപണ്ടുറപ്പിച്ചപരമാൎത്ഥമത്രെഞങ്ങൾൟഉപദെശ
ത്തെതള്ളുകയില്ലഅലക്ഷന്ത്ര്യക്കാൎക്കുകീഴടങ്ങുകയുംഇല്ലഎന്നു
നിശ്ചയിച്ചുസുറിയാണികൾപലരുംസാധാരണസഭയെവിട്ടുവെ
ർപിരിഞ്ഞുനെസ്തൊൎയ്യക്കാർഎന്നുംതൎസാഎന്നുപെർധരിച്ചുനിസി
ബിയിൽഅദ്ധ്യക്ഷനായബാർസൂമാവെഅനുസരിച്ചുമിക്കവാ
റുംപാൎസിരാജ്യത്തിൽചെന്നുരാജാവിന്നുപ്രസാദംവരുത്തിരൊ
മകൊയ്മയൊടുസംബന്ധംഅറുത്തുമലയാളംമഹാചീനംതുടങ്ങി
യുള്ളദെശങ്ങളൊളംപരന്നുകുടിയെറുകയുംചെയ്തു-
എന്നാറെവിദ്യയില്ലാത്തസന്യാസിമാർമുതലായമിസ്രപക്ഷക്കാ
ർരാജ്യംഎല്ലാംകലഹിപ്പിച്ചുരണ്ടുസ്വഭാവംഎന്നപെർമാത്രം
കെട്ടാൽകൊപപരവശരായിആർത്തുരണ്ടുസ്വഭാവംചൊല്ലുന്നവ
നെ ൪൪൯ രണ്ടാക്കിഖണ്ഡിക്കെണംഎന്നുനിലവിളിച്ചുഎഫെസിൽപി
ന്നെയുംയൊഗംകൂടിഅനെകബലാല്ക്കാരങ്ങളെകൊണ്ടുഇരു
സ്വഭാവക്കാരെഒടുക്കിക്കളവാൻവിചാരിച്ചു-ആയൊഗത്തിന്നുത
സ്കരസംഘംഎന്നുപെരായി-ആപൈശാചബുധികൾപടയാളിക
ളെകൂട്ടികൊണ്ടുഅദ്ധ്യക്ഷന്മാരെഅലെഖകളിൽഒപ്പിടുവാൻ
നിൎബന്ധിച്ചുഅടങ്ങാത്തവരെതള്ളി-അപ്പൊൾസഭയിൽഹിം
സ്രന്മാരുംഭീരുക്കളുംഎണ്ണമില്ലാതൊളംപെരുകിഎന്നുംദെവഭയ
മുള്ളവർനന്നചുരുങ്ങിഎന്നുംപ്രസിദ്ധമായി-ഇവരിൽതെയൊ
ദൊരെത്തഎന്നവ്യാഖ്യാനക്കാരൻസത്യത്തിന്നായിപലകഷ്ട
ങ്ങളുംസഹിച്ചുശത്രുക്കൾ്ക്കവെണ്ടിപ്രാർത്ഥിച്ചുഇനിപിരിഞ്ഞുവരെണ്ടു
ന്നസഭാശിക്ഷകൾനിമിത്തംദുഃഖിക്കയുംചെയ്തു-അവൻരാഭൊ
[ 193 ] ജനത്താലുംഇരുസ്വഭാവങ്ങൾക്കഒരുഉദാഹരണംകണ്ടതിപ്ര
കാരം-അപ്പവുംവീഞ്ഞുംമാറാതെഇരിക്കുന്നുവല്ലൊഎങ്കിലുംക്രി
സ്തുവിൻശരീരരക്തങ്ങൾഅതിൽകൂടിയപ്രകാരംവിശ്വാസിക്കു
നിശ്ചയംഉണ്ടുഅവമുമ്പെത്തസ്വഭാവംവിട്ടുമാറുന്നപ്രകാരംആരും
നിരൂപിക്കുന്നില്ലല്ലൊ-അവൻപുതുനിയമത്തെനന്നെഅൎത്ഥം
തിരിച്ചുവിസ്തരിച്ചവൻതന്നെ—

കിഴക്കെസഭയിൽസത്യവിചാരംഎകദെശംഒടുങ്ങിയത് നിമി
ത്തംപടിഞ്ഞാറെസഭയിൽനിന്നുരക്ഷവന്നത്-പടിഞ്ഞാറ്റ
വർ നെസ്തൊൎയ്യനെശപിച്ചത്അവന്റെസൂക്ഷ്മവാക്കുഅറിഞ്ഞി
ട്ടല്ലഅവൻപെലാഗ്യാനുസാരിഎന്നുശങ്കിച്ചിട്ടത്രെമിസ്രക്കാരു
ടെഅസൂയാകൌശലങ്ങളുംഅല്പംപൊലുംതുമ്പായ്വന്നില്ല-അന്നു
രൊമയിൽമഹാലെയൊഅദ്ധ്യക്ഷനായ്വാണു-മുമ്പെത്തരൊമാ ൪൪൦-൬൧
ദ്ധ്യക്ഷന്മാർപടിഞ്ഞാറെരാജ്യത്തിൽഎങ്ങുംഞങ്ങളുടെതഒഴി
കെഅപൊസ്തലസഭഇല്ലല്ലൊഇവിടെസത്യംഉറെച്ചുനില്ക്കുന്നുഎ
ന്നുനിനെച്ചുപ്രമാണംവരുത്തിഎവിടെനിന്നുംവരുന്നവിശ്വാ
സചൊദ്യങ്ങൽ്ക്കഅധികാരത്തൊടുകൂടഉത്തരംചൊല്ലിക്രമത്താ
ലെഇല്ലുൎയ്യരാജ്യത്തതെസ്സലനീക്കയൊളവുംഗാല്യയിലെഅര
ലാത്ത്സ്ഥാനത്തൊളവുംതങ്ങളുടെമെൽവിചാരണയെനീട്ടിന
ടത്തികീഴ്പെടാത്തഅഫ്രിക്കക്കാരൊടുകൂടക്കൂടെഇടഞ്ഞുഅവ
ൎക്കുവണ്ടാലബാധതട്ടിയനാൾമുതൽഅഫ്രിക്കസ്പാന്യഗാല്യമുതലാ
യനാടുകളിൽപീഡിതരായസാധാരണസഭക്കാൎക്കആശ്രയവുംനി
ഴലുമായിവാണുതുടങ്ങി-ലെയൊപ്രത്യെകംസംശയവുംഭയവും [ 194 ] അറിയാത്തവൻതാൻഗ്രഹിച്ചെടത്തൊളംസത്യത്തിന്നുത്സാഹിച്ചു
പ്രസംഗിക്കുന്നവൻമണിക്കാർപെലാഗ്യർതുടങ്ങിയുള്ളവെദങ്ക
ള്ളരെനിത്യംഅന്വെഷിച്ചു ആക്ഷെപിക്കുന്നവനുംആകുന്നു-
രാഭൊജനത്തിൽപാനപാത്രംകൊടുക്കാതെഇരിക്കുന്നതുമണി
ക്കാരുടെദുൎമ്മതംഎന്നുശാസിച്ചുംഔഗുസ്തീന്റെഉപദെശംനന്നെ
പിടിച്ചുംകൊണ്ടിരുന്നുഎങ്കിലും—വെദങ്കള്ളൎക്കുകൈസർമ്മാർ
മരണശിക്ഷവിധിച്ചാൽസങ്കടംഅല്ലഎന്നുതൊന്നിപട്ടക്കാരുടെ
ബ്രഹ്മചൎയ്യംമുതൽസഭയിൽനടപ്പായിവന്നത്എല്ലാംവെദത്തി
ൽകാണാത്തത്എങ്കിലുംഅപൊസ്തലപാരമ്പൎയ്യത്തിൽനിന്നുംപ
രിശുദ്ധാത്മാവിന്റെഅറിയിപ്പിനാലുംഉണ്ടായത്എന്നുഇണ്ട
ൽകൂടാതെഉറപ്പിച്ചുഹസ്താൎപ്പണത്തിൽനല്ല സമ്പ്രെക്ഷവെണം
ലൊഭികളുംലൌകികന്മാരുംകെവലംഅരുത്ഒരുവൻഅദ്ധ്യ
ക്ഷൻആവാൻജനങ്ങളുടെസമ്മതംകൂടെആവശ്യം-നാംദൈ
വവശാൽകെഫാവിന്റെസ്ഥാനത്തുവസിക്കുകയാൽസൎവ്വസ
ഭെക്കുംദെവകാൎയ്യങ്ങളിൽതലയുംകടക്കാരരുംആയിരിക്കെണം
എന്നുനിശ്ചയിച്ചു-ക്രിസ്തുമാനുഷപ്രകാരംനമുക്കുസമതത്വമുള്ള
വൻഎന്നപരമാൎത്ഥത്തിന്നുവെണ്ടിപൊരാടുവാൻതുടങ്ങി-
തെയൊദൊസ്യന്റെമരണത്താൽകൈസരിച്ചിയായപുല്കൎയ്യ
൪൫൧ ലെയൊവെഅനുസരിച്ചപ്പൊൾ-ഖല്ക്കെദൊനിൽനാലാമതു
സാധാരണസംഘത്തെകൂട്ടിയപ്പൊൾ-ലെയൊതാൻചെല്ലാതെ
ദൂതരെ അയച്ചുഅവരെഉത്തമാസനത്തിൽഇരുത്തിസകലവി
സ്താരത്തെനടത്തിക്കയുംചെയ്തു-മിസ്രക്കാർകൊപിച്ചുതെയൊ [ 195 ] ദൊരെത്തെകണ്ടപ്പൊൾഈയഹൂദനെഈദെവവൈരിയെ
ആട്ടിക്കളവിൻഎന്നുകലഹിച്ചുആൎത്താറെഇത്അദ്ധ്യക്ഷന്മാർക്ക
യൊഗ്യമല്ലഎന്നുചിലമന്ത്രികൾപറഞ്ഞതിന്നുഞങ്ങൾഭക്തി
പൂൎവ്വമായിആൎക്കുന്നുവല്ലൊഎന്നുഒഴിച്ചൽപറഞ്ഞുപകയെമ
റെച്ചുനിരൂപിച്ചുതുടങ്ങി-പലവിവാദങ്ങളുടെശെഷംരൊമദൂത
ന്മാർ പറഞ്ഞു.ഞങ്ങളുടെഅദ്ധ്യക്ഷന്റെപക്ഷംപൊലെവിധി
ക്കുന്നില്ലഎങ്കിൽഞങ്ങൾരൊമെക്കുപൊയിഅവിടെതന്നെ
യൊഗംകൂടാംവിശ്വാസത്തിന്റെഅടിസ്ഥാനവുംരാജ്യത്തിന്റെ
താക്കൊലുടയതുംകെഫാഎന്നഅപൊസ്തലശ്രേഷ്ഠനല്ലൊഅ
വൻഇപ്പൊഴുംഎപ്പൊഴുംതന്റെഅനന്ത്രവന്മാരിൽജീവി
ച്ചുംഭരിച്ചുംപൊരുന്നു-എന്നുചൊല്ലിപെടിപ്പിച്ചപ്പൊൾഅദ്ധ്യ
ന്മാർമിക്കവാറുംഇണങ്ങി-ക്രിസ്തുവിന്നുപിതാവൊടുസമതത്വമുള്ള
ത്പൊലെപാപംഎന്നിയെസകലത്തിലുംമനുഷ്യരൊടുസമതത്വവും
ഉണ്ടു-അവനിൽരണ്ടുസ്വഭാവങ്ങൾഇടകലർന്നതുമല്ല-വെൎപിരിഞ്ഞു
നില്ക്കുന്നതുംഅല്ലഒന്നിന്നുംമാറ്റംകൂടാതെചെൎന്നിരിക്കുന്നുഎന്ന
വിധിയും ഉണ്ടായി-തെയൊദൊരെത്തമനസ്സൊടല്ലനിലവിളി
ക്കഇടംകൊടുത്തുനെസ്തൊൎയ്യൻകൎത്താവെരണ്ടാക്കിപിരിച്ചവ
നാകയാൽഞാൻഅവനെശപിക്കുന്നുഎന്നുസമ്മതിച്ചുഎകാ
ന്തത്തിൽപൊയിമരണത്തൊളംപ്രബന്ധങ്ങളെചമെച്ചുപാൎക്കയും
ചെയ്തു—

അതിന്റെശെഷംമാതൃകാസ്ഥാനങ്ങളിൽമുഖ്യമുള്ളവഅഞ്ചു
തന്നെ-ഒന്നാമത് രൊമഅതുപണ്ടുതന്നെലൊകനഗരമല്ലൊ*
[ 196 ] രണ്ടാമത് നവരൊമപുരി-ഇവററിന്നുസകലസഭകളിലുംമെൽവി
ചാരണഉണ്ടായിരിക്കശെഷംഅലക്ഷന്ത്ര്യഅന്ത്യൊക്യയരുശലെം
ഈ ൩.ലെഅദ്ധ്യക്ഷന്മാൎക്കുംപത്രിയൎക്കാനാമവുംചുറ്റുമുള്ളനാടു
കളുടെവിചാരണയുംഉണ്ടാക-എന്നുസംഘക്കാർവിധിച്ചുതാന്താങ്ങ
ടെനാട്ടിൽപൊയപ്പൊൾമിസ്രക്കാർഅന്നുമുതൽഎകസ്വഭാവ
ത്തെഉറപ്പിച്ചുകലഹിച്ചുവെൎപിരിഞ്ഞുനെസ്തൊൎയ്യൻപിന്നെചെ
ൎന്നുവന്നതുംഇല്ല—

അനന്തരംലെയൊസഭകളുടെരക്ഷെക്കായിനിത്യംഉത്സാഹിച്ചു
ദെവച്ചമ്മട്ടിഇതല്യയിൽകൂടകടന്നുമിലാനെഭസ്മീകരിച്ചിരിക്കുന്നു
എന്നുകെട്ടാറെതാൻപള്ളിവസ്ത്രങ്ങളെഉടുത്തുഎതിരേറ്റുവാ
ക്കിന്റെഗൌരവത്താലുംഭാവസ്ഥിരതയാലുംഅത്തിലിന്റെമന
൪൫൨ സ്സഅല്പംഇളക്കിആമ്ലെച്ഛൻരൊമയിൽവരാതെകണ്ടുമടങ്ങി
൪൫൫ പൊവാറാക്കി-പിന്നെഗൈസരീക് കപ്പല്വഴിയായിവന്നുരൊമ
യെപിടിച്ചാറെലെയൊഎതിരേറ്റുആളുകളെകൊല്ലിക്കരുത്
തീകൊടുക്കയുംഅരുത്എന്നുമുട്ടിക്കകൊണ്ടുആക്രൂരൻകൂടെഅ
സാരംമൎയ്യാദക്കാരനായിഹിംസിക്കാതെകണ്ടത്എല്ലാംകൊള്ള
യിട്ടുആയിരത്തിലധികംരൊമക്കാരെഅടിമകളാക്കികൎത്ഥഹ
ത്തിൽകൂട്ടികൊണ്ടുപൊകയുംചെയ്തു-ഇങ്ങിനെരൊമപട്ടണത്തി
ന്റെഐശ്വൎയ്യവുംസാന്നിദ്ധ്യവുംനശിച്ചശെഷവുംലെയൊപാറ
പൊലെനിന്നുസഭയുടെഅദൃശ്യമാഹാത്മ്യംകൊണ്ടുആശ്വസിച്ചുന
ല്ലമാലുമിയായിഭരിച്ചശെഷംദെവകരുണനിമിത്തംസ്തുതിച്ചുകൊ
൪൬൧ ണ്ടുമരിക്കയുംചെയ്തു— [ 197 ] ഈപറഞ്ഞആയുസ്സിന്റെഫലംവിചാരിച്ചാൽരണ്ടുവിശെഷങ്ങ
ൾതൊന്നുന്നു-ഒന്നാമത് ൟവാദങ്ങൾഎല്ലാംവെറുംവായ്പടക
ൾഅല്ലഅരീയക്കാരൊടുംപെലാഗ്യരൊടുംഉള്ളതൎക്കങ്ങൾഎത്ര
യുംഘനമുള്ളവതന്നെ-നിക്കയ്യകൊംസ്തന്തീനപുരിഎഫെസഖ
ല്ക്കെദൊൻ ഈ ൪. സാധാരണസംഘങ്ങളിൽവെച്ചുവിശ്വാസത്തെ
കുറിച്ചുനിശ്ചയിച്ചതുവെദപ്പൊരുളൊടുഒക്കുകകൊണ്ടു ൟദിവസ
ത്തൊളംക്രിസ്തസഭകളിൽസമ്മതമായിരിക്കുന്നു-പിന്നെനല്ലസു
വിശെഷക്കാർക്കുഔഗുസ്തീൻഎന്നഒരുവൻഒന്നുരണ്ടുസാധാരണ
സഭകൂട്ടങ്ങളൊളംവിലയേറികിടക്കുന്നു—രണ്ടാമതു.സഭയിലെ
ജീവൻകുറഞ്ഞുപൊകയാൽദൈവംഅവളെമനുഷ്യകല്പനക
ളുടെദാസ്യത്തിൽഎല്പിച്ചുരൊമസംസ്ഥാനംക്ഷയിക്കുന്തൊറും
രൊമസഭയിൽആത്മാക്കളുടെവാഴ്ചസമൎപ്പിച്ചുയുരൊപയിൽപരക്കു
ന്നപുതുജാതികൾ്ക്കക്രിസ്തനാമംഅധികാരത്തൊടെഅറിയിക്കെണ്ട
തിന്നുരൊമാദ്ധ്യക്ഷന്മാൎക്കപ്രഭാവവുംസാന്നിദ്ധ്യവുംകൊടുത്തിരി
ക്കുന്നു—

൨, സാധാരണസഭെക്കുപടിഞ്ഞാറെജാതികളിൽജയവും
കിഴക്കക്ഷയവുംവന്നകാലം (൪൫൧–൬൨൧)

വണ്ടാലരാജാവായഗൈസരീക് രൊമനഗരത്തിൽകയറികൊ
ള്ളയിട്ടശെഷംകൈസൎമ്മാരുടെ സാന്നിദ്ധ്യംമങ്ങിമങ്ങി-അതി
ൽപാഴാക്കിയഗൎമ്മന്യനാടുകളിൽനിന്നുപലരുംഇതല്യയിൽചെന്നു
കൂലിക്കുചെകിച്ചനായകന്മാർചിലകാലംപട്ടാളവുംരാജ്യവുംരക്ഷി
ച്ചുഒരൊരൊകൈസരെനീക്കിമറ്റവരെവാഴിച്ചുപൊന്നശെ [ 198 ] ഷം ഒതകർ എന്നപടയാളിരൊമകൊയ്മയെഒടുക്കിക്കളഞ്ഞു-അ
വൻമുമ്പെപാഴായദനുവനാട്ടിൽഉഴന്നുനടക്കുമ്പൊൾ- അടുക്കെഒ
രുസന്യാസിഉണ്ടുസങ്കടപ്പെടുന്നഎതുജാതിക്കാൎക്കുംആശ്വാസംപറ
ഞ്ഞുസായുക്കളെപൊറ്റിദുഷ്ടരാജാക്കന്മാരെവൎചനശക്തിയാൽവി
റെപ്പിക്കുന്ന സെവരീൻ തന്നെഅവൻക്രീസ്തനാമത്തിൽപ്രാൎത്ഥി
ക്കുന്നത്എല്ലാംഒത്തുവരുന്നുഎന്നഒതകർകെട്ടാറെ-അവന്റെ
വൎണ്ണശാലയിൽപൊയിപാൎത്തപ്പൊൾആപുണ്യവാൻനീഎറ്റവും
വലിയവനായ്തീരുംഎന്നഅനുഗ്രഹംചൊല്ലിയാറെ-ഒതകർഇത
ല്യയിൽചെന്നുഗൎമ്മന്യചെകവൎക്കുഅധിപതിയായ്വളൎന്നുഒരുനാ
ൾപടക്കൂലിക്കുമുടക്കംവന്നപ്പൊൾമത്സരിച്ചുജയിച്ചുഅന്ത്യകൈ
സൎക്കുവൃത്തികൊടുത്തുചെകവൎക്കുജനങ്ങളെവിഭാഗിച്ചുതാൻഇത
൪൭൬ ല്യരാജാവായിവാഴുകയുംചെയ്തു-അവൻസെവരീൻമുതലായസ
ജ്ജനങ്ങളുടെവാക്കുബഹുമാനിച്ചുസഭകൾ്ക്കഒരുദ്രൊഹവുംവരാതെ
കണ്ടാക്കി-

ഈപടിഞ്ഞാറെരാജ്യത്തിൻഒടുക്കംനിമിത്തംകിഴക്കെരൊമൎക്ക
സങ്കടംതൊന്നിയിട്ടുംഹൂണർവണ്ടാലർഗൊഥർഇവരിലുള്ളനി
ത്യഭയംനിമിത്തം ഇതല്യയിൽസഹായിപ്പാൻപ്രാപ്തിവന്നില്ല-എ
കസ്വഭാവക്കാർമിസ്രയിലുംസുറിയയിലുംകലഹിച്ചുതീയുംവാളുംപ്ര
യൊഗിച്ചുഒരൊരൊഅദ്ധ്യക്ഷമ്മാരെആട്ടികൊന്നശെഷം-അ
വരെആശ്രയിച്ചബസിലിസ്കൻതന്നെത്താൻകൈസരാക്കിഖല്ക്കെ
ദൊനിലെസംഘവിധികളെശപിച്ചുകളഞ്ഞുഎല്ലാഅദ്ധ്യക്ഷമ്മാ െ
൪൭൬ രയുംതന്റെമതംഅനുസരിപ്പാൻനിൎബ്ബന്ധിച്ചു-ൟഅപൂൎവ്വനു [ 199 ] കത്തെകൊംസ്തന്തീനപുരിയിൽപത്രീയൎക്കാവായഅകാക്യൻഎ
ല്കാതെജനങ്ങളെയുംസന്യാസിമാരെയുംഇളക്കി- അന്നുകരിങ്ക
ടല്ക്കരികിൽ ദാന്യെൽഎന്നസ്തംഭവാസിസൎവ്വവന്ദിതനായിരുന്നു.
അവൻവൎത്തമാനത്തെകെട്ടുബസിലിസ്കന്നുനിഷ്കണ്ടകത്രിണക്കശി
ക്ഷഖരുംഎന്നുഎഴുതിയാറെഅകാക്യൻഅയച്ചസന്യാസികളു
ടെഅപെക്ഷഅനുസരിച്ചു ൧൬. വൎഷംപാൎത്തുതൂണിൽനിന്നുത െ
ന്നതാൻഇറക്കികാലില്ലായ്കയാൽതണ്ടിൽഎടുപ്പിച്ചുനഗരത്തിൽ
ചെന്നുതെരുക്കളിൽകൈസരെസഭാവൈരിഎന്നുശപിച്ചു െ
ഘാഷിച്ചതിനാൽപുരുഷാരത്തെകലഹിപ്പിച്ചു- ബസിലിസ്കൻ െ
പടിച്ചുഒടിപൊയാറെജെനൊഎന്നമുമ്പെത്തകൈസർപടജ്ജ
നങ്ങളെചെൎത്തുവന്നു- ഉടനെബസിലിസ്കൻപള്ളിയിൽഒടിപ
ത്രീയൎക്കാവൊടുംഓന്യെലൊടുംമുട്ടുകുത്തികരഞ്ഞുക്ഷമചൊദിച്ച
പ്പൊൾഇരുവരുംമിണ്ടാതെഇരുന്നുജെനൊഅവനെയും കുഡും
ബത്തെയുംപിടിച്ചുജീവനൊടെകല്ലറയിൽഅടെച്ചുമൂടുകയും െ ൪൭൭
ചയ്തു- ദാന്യെൽതൂണിലെക്കുതിരികെപൊയിനിന്നാറെജെ
നൊവുംപത്രീയൎക്കാവുംഎകസ്വഭാവക്കാൎക്കുംഎടംകൊടുത്തു ൨
പക്ഷത്തെയും ഒന്നിച്ചുചെൎപ്പാൻശ്രമിച്ചു- എങ്കിലുംഅതുസാധി
ച്ചില്ലഎന്നുവെണ്ടാരണ്ടുപക്ഷംമൂന്നായിവൎദ്ധിച്ചുരൊമപാപ്പാ
ഇതിനിമിത്തംഅകാക്യനെശപിച്ചുപടിഞ്ഞാറെസഭക്കകി ൪൮൪
ഴക്കരൊടുംസംസൎഗ്ഗംഇല്ലാതാക്കി.

ഇപ്രകാരംക്ലെശിക്കുമ്പൊൾജെനൊകൊയ്മക്കുപ്രാപ്തിഇല്ലെ
ന്നുകണ്ടുഇതല്യരെകുഴെക്കുവാൻഉപായംവിചാരിച്ചുപലന [ 200 ] യങ്ങളുംപ്രയൊഗിച്ചുംകൊണ്ടുഎതിരാളിയായധിയദ്രീക്എന്ന
ഒസ്തഗൊഥരാജാവിന്നുഒതകരൊടുപടകൂടുവാൻസമ്മതംവരു
ത്തി- ആവീരൻ മലകളെകടന്നുവെരൊനയിൽഎത്തിജയി
ച്ചുവെസ്തഗൊഥരുടെസഹായത്താൽഒതകരെപിഴുക്കിഇതല്യ
ദെശങ്ങളെമൂന്നിൽഒരംശംഗൊഥൎക്കുവിഭാഗിച്ചുകൊടുത്തുരാ
൧൮൩-൫൨൬ ജ്യംരക്ഷിച്ചുംവൎദ്ധിപ്പിച്ചുംപൊന്നു-

ഗൊഥർഅരീയക്കാർഎങ്കിലുംസാധാരണസഭക്കാരെഹിംസിച്ചി
ല്ലഅവരിൽപവീയാദ്ധ്യക്ഷനെസൽഗുണംനിമിത്തംപ്രത്യെകം
൪൯൨-൯൬ മാനിക്കയും ചെയ്തു- രൊമയിൽഅന്നുഗലാസ്യൻഅദ്ധ്യക്ഷനാ
യിപരദെശക്കാരുടെവാഴ്ചനിമിത്തംദുഃഖിച്ചുഎങ്കിലും-ഇതുന്യാ
യമുള്ളദെവവിധിരൊമയിൽഅജ്ഞാനാചാരങ്ങളുംനിൎമൎയ്യാദമാ
യതിറകളുംഇന്നൊളംഒടുങ്ങീട്ടില്ലല്ലൊ- ഇപ്പൊഴുംക്രീസ്തനാമമു
ള്ളവർകൂളികൾ്ക്കഒരൊരൊകൎമ്മംചെയ്തുവ്യാധികളെനീക്കുവാൻ
പൊകുന്നുകഷ്ടം- എന്റെമുമ്പിലുള്ളവർഅപ്രകാരംമാറ്റിഇ
ല്ലഎങ്കിലുംഇപ്പൊൾമാറ്റെണ്ടതാകുന്നുഎന്നുനിശ്ചയിച്ചുനീക്കം
വരുത്തി- അവൻഎകസ്വഭാവക്കാർമുതലായവെദങ്കള്ളരെ
ആക്ഷെപിച്ചുരാഭൊജനത്തിൽദിവ്യവസ്തുക്കൾഉണ്ടുഎങ്കിലുംഅ
പ്പവുംവീഞ്ഞുംഭാവംമാറാതെഇരിക്കുന്നുഅതുപൊലെക്രിസ്തുവിലും
൨.സ്വഭാവങ്ങൾപകൎച്ചകൂടാതെഒന്നിച്ചുചെന്നിരിക്കുന്നുഎന്നുതൎക്കി
ച്ചുകൊണ്ടു- ശെഷംപത്രീയൎക്കാസ്ഥാനങ്ങളിൽമതകലഹംനിമി
ത്തംസാന്നിദ്ധ്യംഇല്ലാതെപൊയപ്രകാരംകണ്ടുഎങ്ങുംഉള്ളസാധാ
രണസഭക്കാൎക്കതലയുംനിഴലുംരൊമസ്ഥാനമത്രെഎന്നുനിശ്ച [ 201 ] യിച്ചുഅതിന്നുസാക്ഷാൽസഭയുടെമുമ്പുണ്ടുഎന്നുസ്തുതിച്ചുകൊണ്ടി
ട്ടുംസാധാരണസഭാസംഘങ്ങൾവിധിക്കുന്നത്എല്ലാംഞങ്ങൾഅ
നുസരിക്കുംഎന്നുസമ്മതിച്ചുപറഞ്ഞു-

ഈപാപ്പാമരിച്ചസംവത്സരത്തിൽതന്നെരൊമസഭെക്കുദെവവ
ശാൽഒരുപുതിയതുണഉണ്ടായി- സാമ്രാജ്യത്തെഅടക്കിയഗൎമ്മ
ന്യർഎല്ലാംഅരീയക്കാരായിരിക്കെവടക്കെഗാല്യയിൽനിറ
യുന്ന ഫ്രങ്കർ എന്നവീരജാതിമാത്രംഅജ്ഞാനത്തെവിടാ െ
തസെവിച്ചു-ഗാല്യയിൽഅക്കാലംഭക്തിമുഴുത്തഇടയന്മാർപ
ലരും ഉണ്ടുസഭയുടെകപടഭക്തിനിമിത്തംരാജ്യനാശംവന്നുഅ
രീയക്കാൎക്കുജയംലഭിച്ചുഎന്നുകാണിച്ചുംഔഗുസ്തീന്റെഉപദെ
ശംനിമിത്തംതമ്മിൽതൎക്കിച്ചുകൊണ്ടിട്ടുംഒരുപൊലെദെവക
രുണയെശുഷ്കാന്തിയൊടെഅന്വെഷിച്ചുനടന്നു- ഒരൊരൊ
അദ്ധ്യക്ഷന്മാർബദ്ധരെവീണ്ടെടുത്തുവിശന്നവരെപൊറ്റിയു
ദ്ധസങ്കടങ്ങളെശമിപ്പിച്ചുചാതിക്കാരത്തിന്നുത്സാഹിച്ചുംകൊണ്ടു
അരീയക്കാരായരാജാക്കന്മാൎക്കുംഅജ്ഞാനികൾ്ക്കുംഅതിശ
യംജനിപ്പിച്ചു- ഫ്രങ്കരുടെരാജാവായഹ്ലുദ്വിഗ്‌വടക്കെഗാല്യ ൧൮൬
യെഅടക്കിയശെഷംഅവന്റെഭാൎയ്യയായക്രൊവില്തക്രീസ്തീ
യത്വത്തെസ്തുതിച്ചതുംരൂമിലെമൎത്തിന്റെശവക്കുഴിമെൽഅ
ത്ഭുതങ്ങൾനടക്കുന്നതുംകെട്ടുവിചാരിച്ചുഅലമന്നരൊടുപൊരി
ൽക്ലെശിക്കുമ്പൊൾ-ദെവകളെവിളിച്ചതിനാൽഫലംകാണാ ൧൯൬
ഞ്ഞുഭാൎയ്യെക്കുനിഴലായക്രീസ്തുവെവിളിച്ചുനെൎന്നുജയംകൊള്ള
കയുംചെയ്തു- എന്നാറെക്രൊയില്തവരുത്തിയരൈമസദ്ധ്യക്ഷ [ 202 ] ൻരാജാവൊടുയെശുകഥയെഅറിയിച്ചു-ആയവൻമനസ്സൊ
ടെചെവിക്കൊണ്ടുക്രീസ്തകഷ്ടങ്ങളെകെട്ടാറെചൊടിച്ചുഞാൻഫ്ര
ങ്കരൊടുകൂടഅവിടെഇരുന്നുഎങ്കിൽൟയഹൂദരെഎത്രശി
ക്ഷിക്കുമായിരുന്നുഎന്നുപറഞ്ഞുസകലവുംസമ്മതിച്ചുക്രീസ്ത
ജനനൊത്സവത്തിൽ൩൦൦൦അകമ്പടിക്കാരൊടുകൂടസാധാ
൪൯൬ രണസഭയിൽസ്നാനംഎല്ക്കയുംചെയ്തു-ഇപ്രകാരംഹ്ലുദ്വിഗ്സാധാ
രണസഭയൊടുചെരുന്നരാജാക്കന്മാരിൽഒന്നാമനായിതീൎന്നതു െ
കാണ്ടുക്രമത്താലെഫ്രങ്കജാതിയുംഅവർഅടക്കിയഅലമന്നരും
ക്രീസ്ത്യാനരായ്ചമഞ്ഞു-

അന്നുമുതൽഅരീയരാജാക്കന്മാരുടെപ്രജകളായസാധാരണ
സഭക്കാരുംപട്ടക്കാരുംഫ്രങ്കൎക്കത്രെജയംവെണംഎന്നആഗ്ര
ഹിക്കയാൽ-ലുഗ്ദൂനിൽബുരിഗുന്തരാജാവ്സാധാരണക്കാരെ
നന്നമാനിച്ചുവിയന്നാദ്ധ്യക്ഷനായഅവീതനൊടുമതകാൎയ്യംവ
ളരെചൊദിച്ചുഅവനെഅരീയക്കാരുമായിവാദിപ്പിച്ചുതാനും
൪൯൯. എകദെശംവിശ്വസിച്ചു-അവന്റെപുത്രനായസിഗിമുന്തഉട െ
നസാധാരണവിശ്വാസംഎറ്റുഅച്ശന്റെമരണത്താൽവാണ
൫൧൭ പ്പൊൾബുരിഗുന്തരെമാൎഗ്ഗംഅനുസരിപ്പിക്കയുംചെയ്തു-പിന്നെ
വെസ്തഗൊഥൎക്കുകീഴ്പെട്ടരൊമവകക്കാർ ഫ്ര ങ്കവാഴ്ചയെവാഞ്ഛി
ക്കകൊണ്ടുഹ്ലുദ്വിഗ്‌സന്തൊഷിച്ചുൟദെശംനല്ലത്എന്നുകണ്ടു
ദെവവൈരികളായഅരീയക്കാരെനീക്കെണംഎന്നുചൊല്ലിഗ
രുന്നനദിയൊളംജയിച്ചടക്കിമൎത്തിന്റെശവക്കുഴിയിൽവള െ
൫൧൧ രനെൎച്ചകളെവെച്ചുപരീസെനഗരമാക്കിപലദ്രൊഹസാഹസങ്ങ [ 203 ] ളാലുംരാജ്യത്തെവൎദ്ധിപ്പിച്ചുമരിച്ചു- അതിന്റെശേഷംഫ്രങ്ക ൫൧൧
ർധുരിംഗമുതലായദുയിച്ചനാടുകളെവശത്താക്കിക്രിസ്തനാമത്തെ
അതിന്റെശക്തികൂടാതെഅല്പംശുഷ്കാന്തിയൊടുംപരത്തി- ബു
നിഗുന്തരിൽസിഗിമുന്തരാജാവ്പെഞ്ചൊൽകെട്ടുപുത്രനെകൊ
ന്നപ്പൊൾവസ്തുതഗ്രഹിച്ചുവളരെദുഃഖിച്ചുദൈവമെഇഹത്തിൽ
എന്നെശിക്ഷിച്ചെമതിയാവുഎന്നുപ്രാൎത്ഥിച്ചുഫ്രങ്കരൊടുപട
യിൽതൊറ്റുമരിച്ചു- ഫ്രങ്കർക്രമത്താലെബുരിഗുന്തനാടുകളെ ൫൦൩
അടക്കയുംചെയ്തു- ൫൩൪

ഇവ്വണ്ണംഫ്രങ്കർസാധാരണവിശ്വാസംഹെതുവായിട്ടുഗാല്യയിൽ
മെല്പെടുമ്പൊൾധിയദ്രിക്ഇതല്യയെനീതിയൊടെഭരിച്ചുരൊ
മരിൽശ്രെഷ്ഠന്മാരെതെരിഞ്ഞെടുത്തുഗൊഥരെപൊലെസ്ഥാന
മാനങ്ങളിൽആക്കിപൊന്നിട്ടുംഅരീയക്കാരനാകകൊണ്ടുപ്രജ
കളുടെമമതസമ്പാദിച്ചില്ല-രാജാവ്ഞങ്ങൾമതംഒന്നുംകല്പിക്കു
ന്നില്ലവിശ്വസിപ്പാൻനിൎബന്ധിക്കുന്നത്അസാദ്ധ്യകാൎയ്യമല്ലൊഎ
ന്നുതീൎച്ചപറഞ്ഞതുംഅല്ലാതെ-രൊമസഭയിൽഅല്പംഛിദ്രം
ഉണ്ടായിട്ടു.൨.പെർഅദ്ധ്യക്ഷനാമംധരിച്ചപ്പൊൾരാജാവ്ആകാ
ൎയ്യംവിചാരിച്ചില്ല-പിന്നെഇരുവരുംരവന്നയിൽവന്നുസങ്കടം െ൪൯൮
ബാധിപ്പിച്ചാറെഹസ്താൎപ്പണംമുമ്പെകിട്ടിയവനുംഅധികംസഭ
ക്കാൎക്കുസമ്മതനുമായവൻപാപ്പാആകഎന്നുതീൎച്ചപറഞ്ഞു-അ
പ്രകാരംസിമ്മകൻസ്ഥാനിയായപ്പൊൾഒരുസഭാസംഘംകൂട്ടിഅ
തിൽഅദ്ധ്യക്ഷന്മാർഅല്ലാത്തവർസഭാകാൎയ്യംവിസ്തരിക്കരുത്
എന്നുവിധിച്ചതുംഅല്ലാതെ-സിമ്മകൻതാൻരാജാവ്എന്റെകാ [ 204 ] ൎയ്യംവിസ്തരിക്കട്ടെഎന്നുചൊദിച്ചതിന്നുധിയദ്രീക്അങ്ങിനെഅ
ല്ലനിങ്ങൾക്കനഗരത്തിലെസമാധാനത്തിന്നുകുറവുവരാതെകണ്ടു
എന്തെങ്കിലുംചെയ്യാംദൈവത്തിന്നത്രെകരുണബൊധിപ്പി െ
ക്കആവുഎന്നരുളിചെയ്തു- അന്നുചിലർരൊമാദ്ധ്യക്ഷൻശെ
ഷംമനുഷ്യരെപൊലെഅല്ലദൈവത്തിന്നുമാത്രമെഅവനൊടു
വിസ്തരിച്ചുവിധിപ്പാൻന്യായമുള്ളുഎന്നുപ്രശംസിപ്പാൻതുടങ്ങി- െ
രാമാദ്ധ്യക്ഷന്മാൎക്കപിതാഎന്നൎത്ഥമുള്ളപാപ്പാഎന്നപെർനടപ്പാ
യ‌്വന്നു- പിന്നെവല്ലഅദ്ധ്യക്ഷമ്മാരിൽപ്രസാദംതൊന്നുമ്പൊ
ൾപാപ്പാഅവൎക്കുക്രൂശിന്റെസാദൃശ്യത്തിൽതീൎത്തഒരുസ്കന്ധവ
സ്ത്രംഅയച്ചുഇതുതന്നെരൊമാസനത്തൊടുള്ളനിത്യസംബന്ധത്തി
ന്നടയാളംഎന്നുഎഴുതിവശീകരിക്കയുംചെയ്യും-

അന്നുപഠിപ്പിന്നുത്സാഹംഎവിടെയുംചുരുങ്ങിപൊയാറെഗൊ
ഥമന്ത്രിയായകസ്യദൊർൟരൊമയിൽശാസ്ത്രപുരാണങ്ങളെ
പഠിക്കുന്നപള്ളികൾഉണ്ടെല്ലൊഇനിസുറിയാണികൾ്ക്കനിസിബി
യിൽഉള്ളപ്രകാരംവെദത്തെഗ്രഹിപ്പിക്കുന്നഎഴുത്തുപള്ളിയും
വെണംഎന്നുമുട്ടിച്ചപ്പൊൾഇത്ആവശ്യമല്ലഎന്നുതൊന്നിഒരൊ
രൊപട്ടക്കാർബാല്യക്കാരെഭവനത്തിൽചെൎത്തുവളൎത്തിസഭൊ
പദെശത്തെയുംപള്ളിആചാരത്തെയുംകുറയഗ്രഹിപ്പിച്ചുപൊന്നു.
പലരുംമഠംപുക്കുതപസ്സുചെയ്തുകൊണ്ടുഭക്തിമതിഎന്നുവെച്ചു
പട്ടക്കാരാവാൻശ്രമിച്ചു- ബെനദിക്തഎന്നബാല്യക്കാരൻശാ
സ്ത്രാഭ്യാസത്തിന്നായിരൊമയിൽയാത്രയായാറെഅവിടെനട
ക്കുന്നലൌകികധൎമ്മംനിമിത്തംശങ്കിച്ചുകാട്ടിൽപൊയിതപസ്സ [ 205 ] ചെയ്തുകൊണ്ടിരുന്നശെഷംകീൎത്തിപരന്നപ്പൊൾഒരുമഠത്തിലെ
സന്യാസികൾനിങ്ങളുടെഅപ്പനായ്തീരെണംഎന്നഅപെക്ഷി
ച്ചു- അതുവരികഇല്ലഞാൻജഡത്തിന്നുഇടംകൊടയ്കയാൽഎ െ
ന്റകല്പനകളെനിങ്ങൾപ്രമാണിക്കയില്ലല്ലൊഎന്നുപറഞ്ഞു-പ്ര
മാണിക്കാംഎന്നുപറഞ്ഞാറെഅവൻഅപ്പനായികാൎയ്യക്രമംവ
രുത്തുവാൻനൊക്കുമ്പൊൾആവ്യാജക്കാർഅവനെകൊല്ലുവാൻ
ഭാവിച്ചു-പിന്നെയുംഎകാന്തത്തിൽപൊയിപാൎത്താറെമറ്റവർഅ
വനെവിളിച്ചുഎങ്കിലുംഎല്ലാവരിലുംവയറുദൈവംഎന്നുംമടിവും
കപടഭക്തിയുംനന്നെഉണ്ടെന്നുംകണ്ടുപൊയാറെ- രൊമരുംഗൊ
ഥരുംആയിപലസാധുക്കൾഅവനെചെന്നുകണ്ടുഞങ്ങൾക്കസത്യം
സത്തിന്റെവഴിയെകാട്ടെണംഎന്നുഅപെക്ഷിച്ചാറെകാട്ടിൽ
പുതിയമഠങ്ങളെഉണ്ടാക്കിഅതിൽഒന്നാമത്കസ്സീനമലമഠം- അ
വിടെഅവൻചിലരൊടുകൂടപാൎത്തുഅവിശ്വാസികൾ്ക്കസുവിശെഷം൫൧൫
അറിയിച്ചുഅജ്ഞാനത്തിന്റെഉഛ്ശിഷ്ടങ്ങളെനീക്കികാടുവയക്കി
നാടാക്കിബാല്യക്കാരെഗ്രഹിപ്പിച്ചുപൊന്നു--പുതിയവരെഒരുവ
ൎഷംപരീക്ഷിച്ചാലത്രെമഠത്തിൽചെൎത്തുകൊള്ളും- അപ്പൊൾദാസ്യ
ത്തിന്നുകുറിയായിട്ടുതലമുടിചിരിപ്പിക്കും-⁎അന്നുജീവപൎയ്യന്തം
സന്യാസിധൎമ്മംദീക്ഷിക്കുംഎന്നുഒരുനെൎച്ചപത്രീകഒപ്പിട്ടുബലി
പീഠത്തിന്മെൽവെക്കെണം- നെരുന്നതിൽദൈവത്തിന്നുംമഠത്തി [ 206 ] ലെഅപ്പന്നുംതാമസിയാത്തഅനുസരണംതന്നെപ്രധാനം- കല്പന
കൂടാതെഒരുനാളുംമഠംവിടുകയില്ല- വായനയുംമതില്ക്കകത്തുവെല
യുംഅല്ലാതെദിവസെനവെട്ടംപ്രാൎത്ഥനഉണ്ടു(സങ്കീ.൧൧൯,൧൬൪)
ഒന്നുഅൎദ്ധരാത്രിയിൽ(൧൧൯,൬൨)- ഇറച്ചിരൊഗികൾ്ക്കെഉള്ളു
൫൨൯ അല്പംവീഞ്ഞുസെവിക്കാംഎന്നിങ്ങിനെചട്ടംഉണ്ടാക്കി-ആബെന
ദിക്തചട്ടത്തെഅനുസരിച്ചുപിന്നെഅനെകംസന്യാസിമാർഒ െ
രാരൊകാട്ടുപ്രദെശങ്ങളിൽമഠങ്ങളെഎടുപ്പിച്ചുപാൎത്തുനിത്യജീവ
ന്നായിപ്രവൃത്തിപ്പാൻതുടങ്ങി- കസ്യദൊർമന്ത്രിതാനുംഒരുമഠം
൫൩൮ പണിയിച്ചുവെദംഅല്ലാതെഇതിഹാസവൈദ്യശാസ്ത്രാദികളി െ
ലഅഭ്യാസവുംനടത്തിയപ്പൊൾ- അനെകംസന്യാസിമാർതങ്ങൾഗ്ര
ഹിച്ചില്ലഎങ്കിലുംപുരാണഗ്രന്ഥങ്ങളെപകൎത്തെഴുതിയത് ഭാവിജ
നങ്ങൾക്ക ഉപകാരമായ്തീൎന്നിരിക്കുന്നു- ഈവകമഠങ്ങളെരൊമ
പാപ്പാക്കൾവളരെസ്തുതിച്ചുഅദ്ധ്യക്ഷന്മാർഅവറ്റെദൎശിച്ചുനട
പ്പുദൊഷങ്ങൾക്കചികിത്സിക്കുന്നതല്ലാതെഅപ്പന്മാരുടെഅധികാ
രത്തെകുറെക്കരുത്എന്നുംമഠത്തിൽനിന്നുഒരുപിരിവുംഎടുക്ക
രുതെന്നുംഅതാതകല്പനകളെഎഴുതുകയുംചെയ്തു-

അങ്ങിനെഇരിക്കുംകാലത്ത് പാപ്പാക്കൾക്കകിഴക്കെദിക്കിൽനി
ന്നുകൈസൎമ്മാരുടെഭാഗ്യവൃദ്ധികൊണ്ടുതന്നെ ഒരുഭയംനെരിട്ടു-
കൊംസ്തന്തീനപുരിക്കാരുടെകലഹംനിമിത്തം യുസ്തീൻകൈസർ
൫൧൯ ഖല്ക്കെദൊൻവിധികളെപിന്നെയുംഉറപ്പിച്ചപ്പൊൾമിസ്രക്കാർ
മാത്രംവിരൊധിച്ചുപിരിഞ്ഞുപാൎത്തു- രൊമർകിഴക്കരുമായിഇ
ണങ്ങിയനാൾമുതൽഗൊഥരാജാക്കന്മാർമതവൈരംനിമിത്തംപാ [ 207 ] പ്പാക്കന്മാരെശങ്കിച്ചുകാത്തുകൊണ്ടുഒരുവനെമരണത്തൊളംതുറു
ങ്കിൽപാൎപ്പിക്കയുംചെയ്തു- എങ്കിലുംസത്യവിശ്വാസത്തിലെസ്ഥിര
തനിമിത്തംഅവൎക്കുസാധാരണസഭകൾതൊറും മാനം വൎദ്ധിച്ചുകി
ഴക്കൎക്കുനിത്യചാപല്യംഉണ്ടെന്നുപരസ്യമായി- ചിലശകസന്യാസി
കൾദൈവംകുരിശിൽതറെക്കപ്പെട്ടുഎന്നുംത്രീത്വത്തിൽഒരുവൻ
മരിച്ചുഎന്നുംചൊല്ലിവാദിച്ചപ്പൊൾഅവരെകൊംസ്തന്തീനപുരി
യിൽനിന്നുആട്ടിക്കളഞ്ഞു- ആയവർരൊമപുരിക്കുപൊയിപാ
പ്പാഅവിടെയുംപാൎപ്പിച്ചില്ല- ഫൌസ്തൻഎന്നഅൎദ്ധപെലാഗ്യൻ
ക്രീസ്തുവിൽമാനുഷംദൈവികംഇങ്ങിനെരണ്ടുചെൎന്നതുപൊലെ
രക്ഷാക്രീയെക്കുദെവകരുണയുംമാനുഷസ്വാതന്ത്ര്യവുംഒന്നിച്ചു
ചെൎന്നിരിക്കെണംഎന്നുവിധിച്ചതുസന്യാസിമാർകെട്ടാറെഔ
ഗുസ്തീനെബഹുമാനിക്കകൊണ്ടുഇതുവെദങ്കള്ളംഎന്നുശപിച്ചുമു
ന്നിൎണ്ണയത്തെകുറിച്ചുള്ളവാദത്തെപുതുതായിജ്വലിപ്പിച്ചുഅഫ്രീ
ക്കയിൽനിന്നുതെറ്റിപ്പൊയഇടയന്മാരൊടുമമതതുടങ്ങി- ഇവ
രിൽഫുല്ഗന്ത്യൻപ്രത്യെകംഔഗുസ്തീന്റെപക്ഷംഉറപ്പിച്ചുദൈ
വംവല്ലവരെദൊഷത്തിന്നായിമുന്നിൎണ്ണയിച്ചപ്രകാരംമാത്രംപറ
യരുത്എന്നുപദെശിച്ചപ്പൊൾ-അരലാത്തിൽകൈസൎയ്യൻഎന്ന
ഉത്തമപ്രസംഗക്കാരൻശെഷംഗാല്യരെഒരഞ്ജിൽയൊഗംകൂട്ടി-൫൨൯
വിശ്വാസംകൂടദെവവരംമനുഷ്യന്നുസ്വന്തമായുള്ളത്‌വ്യാജവും
പാപവുംഅത്രെ-ആകയാൽരക്ഷമുഴുവനുംകരുണയാൽഉളവാകു
ന്നു-ദൊഷത്തിന്നായുള്ളമുന്നിൎണ്ണയം പ്രമാണിക്കെണ്ടതല്ലതാനും
എന്നുവിധിച്ചുഅൎദ്ധപെലാഗ്യരുടെപെർപറയാതെഅവരുടെ [ 208 ] പക്ഷംമാത്രംതള്ളിഫൌസ്തനെയുംപുണ്യവാളൻഎന്നുമാനിച്ചുപൊ
ന്നു-അപ്രകാരംരൊമാദ്ധ്യക്ഷന്മാരുംഅനുസരിക്കയാൽഔഗുസ്തീ
ൻമരിച്ചിട്ടുനൂറാംആണ്ടിൽആതൎക്കംതീരുകയുംചെയ്തു-

അപ്പൊൾഅഫ്രീക്കക്കാൎക്കുള്ളവണ്ടാലബാധയുംതികഞ്ഞുവന്നു-
൪൭൭-൮൪ ഗൈസരീകിൻപുത്രനായഹുന്നരീക്അയ്യായിരംവിശ്വാസിക െ
ളഭെദ്യംചെയ്തു-കാട്ടിൽആക്കിയുംനാടുകടത്തിയുംപലരെവ
ധിക്കയുംചെയ്തശെഷംതപസ്സഊൎക്കാർത്രീത്വത്തെച്ചെരിക്കാ െ
തഇരിപ്പാൻനാവുംവലങ്കൈയുംഅറുത്തുകൊംസ്തന്തീനപുരിക്ക
യച്ചു-നാവുവെരറ്റുഎങ്കിലുംഅവർമരണത്തൊളംസ്പഷ്ടമാ
യിസംസാരിച്ചുപൊന്നുഎന്നഅതിശയത്തിന്നുകാണികൾപലരും
സാക്ഷിപറഞ്ഞിരിക്കുന്നു-അരീയപട്ടക്കാർപടജ്ജനങ്ങളൊടും
കൂടവീടുതൊറുംചെന്നുകിടന്നുറങ്ങുന്നവരിലുംമറ്റുംനിൎബന്ധത്തൊ
൪൯൬-൫൨൩ ടെവെള്ളംതളിച്ചുഅരീയസ്നാനംകഴിപ്പിച്ചു-ധ്രസമുന്ത്‌രാജാവ്
ഫുല്ഗന്ത്യൻമുതലായ ൨൨൦അദ്ധ്യക്ഷന്മാരെസൎദ്ദിന്യഎന്നമറുനാടു
കടത്തിയശെഷവുംഫുല്ഗന്ത്യൻരാജാവിന്നുഎഴുതിവാദിച്ചു- മനു
ഷ്യനെജീവിപ്പിക്കുന്നതുംശുദ്ധീകരിക്കുന്നതുംവിശ്വാസിയിൽ
വസിക്കുന്നതുംകരുണാനിശ്ചയംജനിപ്പിക്കുന്നതുംസൃഷ്ടിആക
യില്ലപരിശുദ്ധാത്മാവ്ദൈവംതന്നെഎന്നുകാണിച്ചുഅരീയപെ
൫൨൩ ലാഗ്യദുരുപദെശങ്ങളെനന്നആക്ഷെപിച്ചു- ഹില്ദരീരാജാവ്
ഹിംസയെനിറുത്തിയതിനാൽഫുല്ഗന്ത്യനുംഅഫ്രീക്കയിൽമടങ്ങി െ
ചന്നുസഭയെമെച്ചുവ്യാധിപിടിച്ചാറെകൎത്താവെഇവിടെക്ഷമയും
പിന്നെസ്വസ്ഥതയുംഎകെണമെഎന്നുപ്രാൎത്ഥിച്ചുകൊണ്ടുമരിച്ചു[ 209 ] പിന്നെഅരീയക്കാർഹില്ദരീകെപിഴുക്കിയപ്പൊൾഅവൻനവ
രൊമയിൽഒടിഅഭയംപറഞ്ഞുയുസ്തിത്യാൻകൈസർബലിസാ ൫൨൭-൬൭
രിഎന്നപൎയ്യാപ്തനായകനെഅഫ്രീക്കയിൽനിയൊഗിച്ചു-അവ
ൻജയിച്ചുവണ്ടാലവാഴ്ചയെഒടുക്കിഅഫ്രീക്കയെകൈസൎക്കുസ്വാ
ധീനമാക്കുകയുംചെയ്തു- ൫൩൪

അതിന്റെശെഷംഒസ്തഗൊഥവാഴ്ചയെയുംഅറുതിചെയ്വാൻ
ബലിസാരിഇതല്യയിൽവന്നുരൊമക്കാരുടെസഹായത്താൽ െ
ഗാഥരെജയിച്ചുതുടങ്ങി-൨൦.വൎഷംകൊണ്ടുകഠൊരയുദ്ധംനടന്ന ൫൩൫
ശെഷംഗൊഥജാതിഇതല്യയിൽനശിക്കയുംചെയ്തു-അപ്പൊൾ
രൊമാദ്ധ്യക്ഷമന്മാർഡംഭംചുരുക്കിനടന്നുകൈസർശാസനഅനു൫൫൪
സരിക്കെണ്ടിവന്നു.

യുസ്തിന്യാൻപാൎസികളെയുംജയിച്ചുകൊശ്രുരാജാവ്സാധാരണ
സഭക്കാരെഹിംസിക്കാതെഭരിക്കെണംഎന്നവ്യവസ്ഥവരു
ത്തി-കരിങ്കടല്ക്കുംകൌകസുമലെക്കുംനടുവിലുള്ളപലജാതിക
ളെയുംക്രീസ്തനാമത്തിൽചെൎക്കയുംചെയ്തു.

ഇങ്ങിനെമൂന്നുദിക്കുകളുടെജയത്താൽകൈസർമദിച്ചുസൊഫി
യഎന്നവള്ളിയെഎടുപ്പിച്ചുതീൎത്തുകണ്ടാറെഹൊ-ശലൊമൊഞാ
ൻനിന്നെതൊല്പിച്ചുവല്ലൊഎന്നുവമ്പുപറഞ്ഞുഞെളിഞ്ഞത
ല്ലാതെകൎത്താവിന്റെഅദൃശ്യആലയത്തെഎടുപ്പിപ്പാൻപ്രാ
പ്തിഉണ്ടെന്നുനിരൂപിച്ചുപണിചെയ്വാൻതുനിഞ്ഞു--ആകൈസ
ർപുരാണരാജ്യധൎമ്മവ്യവസ്ഥാദികളെഎല്ലാംന്യായശാസ്ത്രികളെ
കൊണ്ടുസ്വരൂപിച്ചുവകവകയായ്തിരിച്ചുമഹാരൊമസംഹിത[ 210 ] യെചമച്ചപ്പൊൾ- സഭയെയുംഎകശാസനയായിഭരിക്കെ
ണംഎന്നുവിചാരിച്ചുമുമ്പെഅഥെനയിൽശെഷിച്ചഅവിശ്വാ
൫൨൯ സികളായജ്ഞാനികളെനീക്കിപലരെയുംസ്നാനംഎല്പാൻനി
ൎബന്ധിച്ചുബിംബാരാധനയെഎകദെശംഒടുക്കിയഹൂദശമൎയ്യ
ൎക്കുംവാളാൽബൊധംവരുത്തുവാൻനൊക്കിയശെഷം- സാധാര
ണക്കാരെയുംഎകസ്വഭാവക്കാരെയുംഒരുമിപ്പാൻഅദ്ധ്വാനി
ച്ചുഎങ്കിലുംതാനുംകരുത്തെറിയഭാൎയ്യയുംഒരുമതത്തിൽഇണ
ങ്ങാതെഇരിക്കെഇരുവകക്കാൎക്കുംഹിതമായഐക്യവാച
കംകണ്ടതുംഇല്ല-

രാജ്ഞിഗൂഢമായിആശ്രയിക്കുന്നഎകസ്വഭാവപക്ഷത്തിന്നു
രൊമാസനംഎത്രയുംപ്രതികൂലമാകകൊണ്ടുഅവൾവിഗില്യൻ
എന്നശുശ്രൂഷക്കാരന്നുപണംകൊടുത്തുവശീകരിച്ചുരൊമയി
൫൩൮ ൽപാപ്പാവാക്കിച്ചു-രൊമസഭക്കാർമറ്റൊരുവനെവരിച്ചതു
കെട്ടാറെഇവൻദ്രൊഹിയുംഗൊഥൎക്കനുകൂലനുംആകുന്നുഎ
ന്നുകള്ളഎഴുത്തുകളെചമെച്ചുതെളിയിച്ചുഅവനെമറുനാടുക
ടത്തികൊല്ലിച്ചുവിഗില്യനെവാഴിക്കയുംചെയ്തു- എങ്കിലുംഅ
വൻപരസ്യമായിഎകസ്വഭാവക്കാരെആദരിപ്പാൻതുനിഞ്ഞി
ല്ല- ഒരുത്തനെസഭാശുശ്രൂഷെക്കആക്കുമ്പൊൾഇന്നിന്നവെ
ദങ്കള്ളമ്മാരെഎല്ലാംഞാൻശപിക്കുന്നുഎന്നഎഴുത്തുഒപ്പി
ടുവാൻയുസ്തിന്യാൻമുമ്പെതന്നെഒരുവ്യവസ്ഥനടത്തിയശെഷം-
കൊയിലകത്തഒരുപക്ഷംഒരിഗനാവെമാനിക്കകൊണ്ടുമറ്റെ
പക്ഷക്കാർകൈസരെചെന്നുകണ്ടുഒരിഗനാവെആക്ഷെപി [ 211 ] ച്ചാറെസംസ്ഥാനത്തിൽഎങ്ങുംഒരിഗിനാവെശപിപ്പാൻ കല്പ
നയായി-എല്ലാവരുംഒപ്പിട്ടുഎങ്കിലും ഒരിഗനാവിന്റെപക്ഷ
ക്കാർപകവീളെണംഎന്നുവെച്ചുകൈസരൊടു-പക്ഷെസുറി
യാണിവ്യാഖ്യാനികളെശപിച്ചാൽമിസ്രക്കാർ ഇങ്ങുചെരുംമ
ഹാകൈസൎക്കുനിത്യയശസ്സലഭിക്കയും ചെയ്യുംഎന്നുപറഞ്ഞു െ
കട്ടാറെ-കൈസർതെയൊദർ മുതലായവരെശപിച്ചു കിഴ
ക്കരുംദാസ്യംശീലിച്ചവരാകയാൽ വെഗം അനുസരിച്ചുപടിഞ്ഞാ ൫൪൪
റ്റവർ മാത്രംവിരൊധിച്ചു.

അഫ്രീക്കക്കാർവിശ്വാസത്തിന്നായിപൊരാടുവാൻ അഭ്യസിച്ച
വരാകകൊണ്ടു ചത്തവരെശപിക്കദൈവത്തിന്നത്രെ ന്യായം
കൈസരും കണക്കുബൊധിപ്പിക്കെണ്ടതാകയാൽസൂക്ഷിച്ചു
നൊക്കെണ്ടുഎന്നുപരസ്യമാക്കി-⁎ അനന്തരം കൈസർവി
ഗില്യനെകൊംസ്തന്തീനപുരിയിൽവിളിച്ചുആമൂവരെയുംശപിപ്പാ
റാക്കി-അതുകെട്ട ഉടനെഅഫ്രീക്കയിൽഫകുന്തൻആകുന്നുഅ ൫൪൮
ദ്ധ്യക്ഷൻഒരു പ്രബന്ധംതീൎത്തു- വെദംതന്നെഅഭ്യസിച്ചവരല്ലാ
തെആരുംവിശ്വാസവെപ്പു കള്ള ഉണ്ടാക്കുവാനുംമറുപക്ഷത്തെ
ശപിപ്പാനും പൊകരുതുശെഷന്തൊഴിലുകളിലുംവിദ്യകളിലും ഒരുമ
ൎയ്യാദ കാണുന്നു- അതതിങ്കൽപരിചയമുള്ളവൎക്കെതൎക്കിപ്പാൻ
[ 212 ] യൊഗ്യതഉള്ളു-ആയതു വെദകാൎയ്യങ്ങളിൽമാത്രംകാണുന്നില്ലക
ഷ്ടം-കൈസർപുറമെ ഉള്ളതു നടത്തുകഎന്നിയെആത്മാക്കളെ
നടത്തുവാൻ ആളല്ല അദ്ധ്യക്ഷമ്മാർഭയത്താൽ അവന്നു ഇടം കൊ
ടുത്താൽ അവർ സ്വാമിദ്രൊഹികളത്രെ- എന്നുബുദ്ധിപറഞ്ഞത്
കെട്ടും അഫ്രീക്കക്കാർവിഗില്യനൊടുസംസൎഗ്ഗംവിട്ടുശെഷം ഇതല്യ
സഭകൾപലതുംരൊമയൊടുപിരിഞ്ഞുപൊകയുംചെയ്തു-

ആകയാൽ വിഗില്യൻ പെടിച്ചുഇതിന്നായിഒരുസഭാസംഘം കൂട്ടി
വിചാരിക്കെണംഎന്നുഅപെക്ഷിച്ചുഞാൻകൈസരുടെപക്ഷമ
൫൫൧ ത്രെഎന്നു ആണയിട്ടാറെകൈസർ അഞ്ചാംസഭാസംഘത്തെ
നഗരത്തിലെക്ക് ക്ഷണിച്ചു- അതിന്നുവരുവാൻ വിരൊധിച്ചഅ
ഫ്രീക്കക്കാരെസ്വതന്ത്രവാക്കുനിമിത്തം തുറുങ്കിൽആക്കിഹിംസി
ക്കയും ചെയ്തു- വിഗില്യൻ താൻ മന സ്സഭെദിച്ചുമാറ്റിപറഞ്ഞാറെ
രാജാവീങ്കൊപത്തെശങ്കിച്ചുഒരുപള്ളിയിൽഒടിപാൎത്തുകൈസരു
ടെആളുകൾഅവനെവലിച്ചാറെപള്ളിയിലെപീഠംമുറുകപിടിച്ചു
മറിച്ചുകളഞ്ഞുവീണശെഷംവിറെച്ചുംകൊണ്ടുവീട്ടിൽമടങ്ങിപൊ
൫൫൩ യിപാൎത്തു-സംഘം കൂടിവന്നപ്പൊൾകൈസർപക്ഷക്കാർവ്യാഖ്യാ
നികൾമൂവരെയുംശപിച്ചുവിഗില്യൻമുമ്പെവിരുദ്ധമായിപറഞ്ഞു
പിന്നെതാൻഒപ്പിടുകയുംചെയ്തു-ഇല്ലുൎയ്യയിലുംഅഫ്രീക്കയിലുംഅ
ദ്ധ്യക്ഷന്മാർപലരുംസത്യത്തിന്നുവെണ്ടികഷ്ടപ്പെടുമ്പൊൾരൊമാ
ദ്ധ്യക്ഷൻമാനംകെട്ടുവലഞ്ഞുകല്പനവാങ്ങിരൊമയിലെക്കയാ
൫൫൫ ത്രയായിമരിച്ചൂ- അവന്റെ അനന്ത്രവനുംകൂടഈസംഘവിധി
കളെഅനുസരിച്ചു ഒപ്പിട്ടതിനാൽമിലാൻരവന്നഅഖിലയ്യമുത [ 213 ] ലായഅദ്ധ്യക്ഷസ്ഥാനങ്ങൾരൊമയൊടുസംബന്ധംവിട്ടുഅകന്നു
നിന്നു- ഇത്രതൎക്കംഉണ്ടായിട്ടുംഎകസ്വഭാവക്കാർസഭയൊടു ചെ
ൎന്നതും ഇല്ല-

ആനിസ്സാരകൈസർ മരിച്ചശെഷംരൊമാദ്ധ്യക്ഷന്മാൎക്കു ക്ഷണ
ത്തിൽരക്ഷവന്നു- ലംഗബൎദ്ദർഎന്നഗൎമ്മന്യജാതിഇതല്യയിൽ
വന്നുയവനരെ ജയിച്ചുനീക്കിദെശംമിക്കവാറുംഅടക്കുകയും ചെ
യ്തു-അവർ അരീയക്കാരായിശൂരതയും ക്രൂരതയുംവളരെ കാട്ടു ൫൬൮
കകൊണ്ടുപഴയഇതല്യർപാപ്പാവെപിന്നെയും ആശ്രയിച്ചുകൈ
സരുംരൊമമുതലായതീരപട്ടണങ്ങളമാത്രം രക്ഷിക്കെണ്ടതി
ന്നുപാപ്പാവൊടു ഒന്നുംഖണ്ഡിതമായി കല്പിക്കാതെഅപെക്ഷക െ
ളഎഴുതിനാടുവാഴിയെപൊലെമാനിച്ചുനടന്നു-

ഇങ്ങിനെസംഭവിച്ച ഉൾഛിദ്രങ്ങളുടെശെഷം കിഴക്കെസഭയും
രാജ്യവുംഉൺങ്ങിയമരംപൊലെമാഴ്കികിടന്നു- അക്ഷരജ്ഞാനം
ഉണ്ടു ആത്മാവില്ല- വിശ്വാസത്തിന്റെരൂപത്തെകുറിച്ചുവളരെഉ
ത്സാഹംകാണുന്നതിന്റെശക്തിമാത്രംഇല്ല- അതുകൊണ്ടുദൈ
വത്തിന്റെ ന്യായവിധികൾഅണഞ്ഞു- യവനരാജ്യത്തിൽമത
കലഹങ്ങളാലല്ലാതെജീവന്റെലക്ഷണംഒന്നുംഇല്ലാഞ്ഞപ്പൊ
ൾ- സ്ലാവജാതികൾദനുവെ കടന്നുതെക്കെഅറ്റത്തൊളംരാജ്യം ൫൭൮
പാഴാക്കിഅതിൽശെഷിച്ചനിവാസികളെദ്വീപുകളിൽഒടിച്ചു െ
മ്ലഛ്ശഭാവങ്ങളെയുംബിംബാരാധനയെയുംമക്കദൊത്യാ കായ
കളിലുംനിറെച്ചു-

നെസ്തൊൎയ്യർസഭയൊടുപിരിഞ്ഞുപാൎസിനിഴൽആശ്രയിച്ചുനി [ 214 ] സിബിയിൽവെദശാാസ്ത്രങ്ങളെപഠിപ്പിക്കുന്ന വിദ്യാലയത്തിൽ ഇ
ടയന്മാരെവളൎത്തിപൊന്നു- അക്കാലംമറ്റൊരുദിക്കിലുംഅപ്രകാ
രമുള്ളവെദപ്പള്ളി ഇല്ല-അവരുടെഅദ്ധ്യക്ഷന്മാൎക്കുംവിവാഹവും
കച്ചവടവും നിഷിദ്ധമല്ല-ആവകക്കാർഅറവിലുംബാഫ്ലികത്തി
ലുംപരന്നുചിലസന്യാസികൾ ചീനത്തൊളംചെന്നുപട്ടുപുഴുക്കളെ
യുംഅമാർതൈയുംയുരൊപയിൽകൊണ്ടുപൊയിവൎദ്ധിപ്പിച്ചു-
൬൩൬ മറ്റുള്ളപട്ടക്കാർ ചീനത്തിൽ കുടിയെറിപലജാതികളിലുംസുറി
യഅക്ഷരങ്ങളെയും ക്രീസ്തസത്യത്തിന്റെഒരുഛായയെയുംപ
൫൦൦ രത്തിഇരിക്കുന്നു- പാൎസിയിൽനിന്നുഅവർ കല്യാണപുരിമലയാളം
സിംഹളംസൊക്കൊത്രൟരാജ്യങ്ങളിൽ കച്ചവടത്തിന്നായിവന്നു
കുടിയെറിസഭകളെസ്ഥാപിച്ചുകപ്പൽവഴിയായുംചീനത്തൊളം
പൊയി- അവരുടെവിശ്വാസസ്നെഹങ്ങളെകുറിച്ചുഒന്നുംകെൾ്ക്കുന്നി
ല്ല- അവർപലവംശങ്ങളുടെഅജ്ഞാനമൎയ്യാദകളെക്രമത്താലെ
അവലംബിച്ചുപൊയി-

എകസ്വഭാവക്കാർആദിമുതൽ മിസ്രയിൽമികെച്ചപക്ഷം- അ
വിടെഅവൎക്കു കൊപ്തർഎന്നപെർ ലഭിച്ചു- അവരുടെപത്രീയൎക്കാ
നുബ്യയിലുംഹബെശിലുംഉള്ളസഭകളെവിചാരിച്ചുപൊന്നു-ഈ
മതഭെദംവ്യാപിച്ചിട്ടുഹമ്യാരിലെകച്ചവടംനിമിത്തംപലക്രീസ്ത്യാ
നർതെക്കെഅറവിൽചെന്നപ്പൊൾഅവിടെവാഴുന്നയഹൂദരാ
൫൨൪ ജാവായഝൂനവസ്സമതഭ്രാന്തിനാൽചിലരെകൊല്ലിച്ചു- അപ്പൊ
ൾഹബെശിലെരാജാവായഎലസ്ബാൻചെങ്കടൽകടന്നുയഹൂദ
നായകനെനീക്കിഒരുക്രീസ്ത്യാനനെരാജാവാക്കി- ഝൂനവസ്സപി [ 215 ] ന്നെയുംരാജാവായി അനെകംവെദക്കാരെസാക്ഷികളാക്കികൊ
ന്നശെഷംഎലസ്ബാൻ അവനെ ജയിച്ചതിനാൽ ഹമ്യാർനാടു.൭൨വ ൫൨൯
ൎഷത്തൊളംക്രീസ്ത്യാനപ്രഭുക്കന്മാരുടെകൈക്കലായിരുന്നു- അ
ൎമ്മെന്യസഭയുംഎകസ്വഭാവത്തെഉറപ്പിച്ചുകൊംസ്തന്തീനപുരി െ
യാടുചെൎച്ചയില്ലാതെപൊയി- സുറിയയിൽഉള്ള എകസ്വഭാവ
ക്കാരെയുസ്തിന്യാൻ എകദെശംചിതറിച്ചുമുടിച്ചപ്പൊൾ ചീന്തു
കാരൻഎന്നയാക്കൊബഭിക്ഷുവെഷംധരിച്ചുമരണഭയംനി െ
നക്കാതെനിത്യംപ്രയാണംചെയ്തുംഅവരെ ചെൎത്തുപട്ടാക്കാരെയും
അന്ത്യൊക്യയിലുള്ളപത്രീയൎക്കാവെയുംസ്ഥാപിച്ചുമരിച്ചാറെ ൫൭൮
ആവകൎക്കാൎക്കുയാകൊബ്യർഎന്നപെർവന്നു-(അവരും കൂടെ
കെരളത്തിൽവന്നു ഇവിടെഉള്ളനസ്രാണികൾ്ക്ക കലക്കംവരുത്തി
ഇരിക്കുന്നു)- മറ്റുംപലവാദങ്ങളുംഉണ്ടായിട്ടുഒരൊരൊവകക്കാ
ർതമ്മിൽതമ്മിൽശപിച്ചുപിരിഞ്ഞാറെ ഇസ്ലാംഉണ്ടായ്വൎദ്ധിച്ചനാ
ൾമുതൽസകലത്തിന്നും ക്രമത്താലെതാഴ്ചയുംചിലതിന്നുനാശവും
വന്നിരിക്കുന്നു-

പടിഞ്ഞാറെസഭഇത്രനിൎജ്ജീവമായിപൊയില്ല- കിഴക്കരിൽ
എന്നപൊലെവായ്പടകളുംഅതിസൂക്ഷ്മഅന്വെഷണങ്ങളും
എറയില്ല-വിദ്യകൾ മങ്ങിപൊകുമളവിൽവിശ്വാസതൎക്കങ്ങൾ
ഒടുങ്ങിപാരമ്പൎയ്യത്താലെരൊമയിൽനിന്നുംഔഗുസ്തീൻതുടയുളള
സഭാപിതാക്കാമ്മാരിൽ നിന്നും കിട്ടിയഉപദെശം ക്രമത്താലെഎങ്ങും
ജയംകൊണ്ടുഗല്ലില്യയിലുള്ളസ്വെവർ അയൽ‌വക്കത്തുവൎദ്ധി
ച്ചവെസ്തഗൊഥരെപിടിച്ചു- ഫ്ര ങ്കരുടെമമതെക്കഉത്സാഹി ൫൫൯ [ 216 ] ക്കുമ്പൊൾസാധാരണസഭയിൽചെൎന്നശെഷം- വെസ്തഗൊഥരാ
ജാവ്അവരെജയിച്ചടക്കിതാനുംഅരീയമതംവിട്ടപ്പൊൾ സ്പാന്യ
൫൮൯ർഒട്ട് ഒരുമിച്ചുതൊലെതിൽയൊഗം കൂടി-പുത്രന്നുംപിതാപുത്ര
ൻഎന്നവരിൽനിന്നുപുറപ്പെടുന്നസദാ ത്മാവിന്നുംപിതാവൊടുസ
മതത്വം ഉണ്ടെന്നുനിശ്ചയിച്ചുപള്ളികളെശുദ്ധീകരിച്ചുഅതിൽകാ
ണുന്നപുണ്യവാളന്മാരുടെഎല്ലുകൾമുതലായതിരുശെഷിപ്പുക െ
ളപരീക്ഷിക്കെണ്ടതിന്നുഗൎമ്മന്യമൎയ്യാദപ്രകാരംഅഗ്നിശൊധനക
ഴിച്ചുനശിക്കാത്തത് രക്ഷിക്കയുംചെയ്തു-ലംഗബൎദ്ദരിൽ മാത്രം
അരീയമതംശെഷിച്ചിരിക്കെമറ്റുള്ളപടിഞ്ഞാറ്റവർസാധാ
രണസഭയെആശ്രയിച്ചുപള്ളികൾക്കദ്രവ്യംവൎദ്ധിപ്പിച്ചുഅതി
ശയകഥകളെരസിച്ചുവിവെചനം കൂടാതെപ്രമാണിച്ചുവിശ്വാസാ
നന്ദംഅറിയാതെമാനുഷകല്പനകളെയും കൎമ്മചടങ്ങുകളെയുംഭ
ക്തിയൊടെശീലിച്ചുപുതിയനുകം പൊറുമയൊടെ എടുത്തുനടന്നു-
ആകാലത്തുള്ളഎലിഗ്യൻഎന്നചൊല്ക്കൊണ്ടപുണ്യവാളൻഒരു
പ്രസംഗത്തിൽപറയുന്നിതു- നല്ലക്രീസ്ത്യാനനാരാകുന്നുഎന്നാൽ
പൈശാചകഥകളെയുംശകുനരക്ഷകളെയുംവിശ്വസിക്കാ െ
തഅതിഥികളെസല്കരിച്ചുംആവൊളംധൎമ്മംചെയ്തുംപലപ്പൊഴും
പള്ളിക്കുചെന്നുപീഠത്തിന്മെൽകാഴ്ചവെച്ചുംദൈത്തിന്നുമീത്ത
അൎപ്പിച്ചിട്ടത്രെനവസാധനങ്ങളെഅനുഭവിച്ചുംആരെയുംചതി
ക്കാതെശുദ്ധിയൊടെനടന്നുംരാഭൊജനത്തിന്നുകുറയദിവസംമു
മ്പെഭാൎയ്യയൊട്അകന്നുംഅന്യന്മാരൊടുസംസൎഗ്ഗംപറഞ്ഞുവിശ്വാ
സപ്രമാണവുംകൎത്തു പ്രാൎത്ഥനയുംഒൎമ്മയിൽധരിച്ചും കുട്ടികളെ
[ 217 ] അറിയിച്ചും കൊള്ളുന്നവൻസംശയംകൂടാതെനല്ലക്രീസ്ത്യാനൻ
തന്നെ-ആകയാൽസഹൊദരരെനിങ്ങളിൽക്രീസ്തനാമംപഴുതി
ൽആകാതെഇരിപ്പാൻദെവസഹായത്താലെ ഉത്സാഹിപ്പിൻ
ശിക്ഷയിൽനിന്നുനിങ്ങടെആത്മാക്കളെവീണ്ടെടുപ്പിൻ പ്രാപ്തി
ക്കുതക്കവണ്ണംഭിക്ഷകൊടുപ്പിൻസ്നെഹവുംസത്യവുംരക്ഷിപ്പിൻ
പള്ളിക്കുവഴിപാടുംദശാംശവുംകൊടുപ്പിൻതിരുസ്ഥലങ്ങളിൽക
ഴിവുപൊലെവിളക്കുകളെവെപ്പിൻപുണ്യവാളന്മാരുടെ പ്രസാ
ദത്തിന്നായിപ്രാൎത്ഥിപ്പിൻദാസവെല വെടിഞ്ഞു ഞായറാഴ്ച െ
യകൊണ്ടാടുവിൻഅയല്ക്കാരെനിങ്ങളെപൊലെസ്നെഹിപ്പിൻ
ഇത്യാദിഎല്ലാംചെയ്തുനടന്നുഎങ്കിൽന്യായവിധിനാളിൽഅ
ച്ചം കൂടാതെനിന്നുകൊണ്ടുഞങ്ങൾ നല്കിയതുകൊണ്ടുനല്കണമെ
ഞങ്ങൾ കരുണചെയ്യുന്നത്കൊണ്ടുകരുണകാട്ടെണമെനീക
ല്പിച്ച പ്രകാരംഞങ്ങൾ ആചരിച്ചുവാഗ്ദത്ത പ്രകാരംനീഒപ്പിച്ചുത െ
രണമെഎന്നുചൊദിച്ചുകൊള്ളാം-

എന്നിങ്ങിനെവിശ്വാസത്തെഅല്ലക്രീയകളെപ്രസംഗിച്ചതു െ
കാണ്ടുപലരും ഉത്സാഹിച്ചുസഭാവെപ്പുകളെഒരൊരൊപ്രബ
ന്ധങ്ങളിൽചെൎത്തെഴുതിഒരൊരൊസംഘവിധികളെയുംരൊ
മാദ്ധ്യക്ഷന്മാരുടെതീൎപ്പുകളെയുംഎകദെശംവെദകല്പനക െ
ളാടുഒത്തവണ്ണംബഹുമാനിക്കയുംചെയ്തു- മഹാഗ്രെഗൊർരൊമാ
ദ്ധ്യക്ഷനായിവന്നാറെ ഞാൻ.൪.സുവിശെഷങ്ങളെപൊലെ.൪.
സധാരണസംഘങ്ങളെയുംഅനുസരിച്ചുമാനിക്കുന്നുഎന്നുതാൻ
പരസ്യമാക്കി[ 218 ] ഫ്രങ്കരാജ്യത്തിലുംമറ്റുംഗൎമ്മന്യരാജാക്കന്മാർവിസ്താരമുള്ളദെശ
ങ്ങളെഅദ്ധ്യക്ഷന്മാൎക്കുദാനംചെയ്തുപള്ളിഭൂമികൾനിമിത്തം
വലിയജന്മികളെപൊലെസ്വാധീനത്തിൽആക്കിചിലൎക്കുമന്ത്രീസ്ഥാ
നവും കുടിയാന്മാരിൽനായ്മസ്ഥാനവും കല്പിച്ചുനടത്തി-നിരായുധന്മാ
ൎക്ക ജനരഞ്ജനഇല്ലഎന്നുകണ്ടുഒരൊരൊഅദ്ധ്യക്ഷന്മാർനായാ‍
ട്ടിന്നുംപടെക്കുംപൊവാൻതുടങ്ങി-അദ്ധ്യക്ഷൻമരിച്ചാൽ ഫ്രങ്ക
രാജാവ്പട്ടക്കാരൊടുംജനങ്ങളൊടുംചൊദിക്കാതെപുതിയവ
നെആക്കുംചിലപ്പൊൾഅധികം കാഴ്ചവെച്ചവനെസ്ഥാനത്തി
ൽആക്കും-ജന്മംഇല്ലാത്തപട്ടക്കാൎക്കുമാനം കുറഞ്ഞുപൊകുന്തൊറും
അദ്ധ്യക്ഷർരാജപ്രസാദത്താൽഉയൎന്നുമാതൃകാസ്ഥാനങ്ങളെ
അനുസരിയാതെരാജാവിന്നുമാത്രംവിധിപ്പാൻന്യായംഎന്നു െ
ചാല്ലിലൌകികംആശ്രയിച്ചുനടന്നുഅതുകൊണ്ടുഅവൎക്കുന്യാ
യകാൎത്തൃത്വം ഉണ്ടായിവല്ലവനുംസഭാഭ്രഷ്ടനായാൽ ജാതിഭ്രഷ്ടും
ദ്രവ്യനാശവും കൂട ഉണ്ടു- അങ്ങിനെഇരിക്കുമ്പൊൾഅദ്ധ്യക്ഷന്മാ
രുടെ ഇടയിൽമുഖസ്തുതിയുംലൊകസെവയുംനല്ലവണ്ണംവൎദ്ധിച്ചു-
ഈമങ്ങിതകാലത്തുരൊമസഭയിൽ മഹാഗ്രെഗൊർ പാപ്പാശെ
൫൯൦-൬൦൪ ഷംസജ്ജനങ്ങളിൽവിശിഷ്ടൻഎന്നുംപുരാണസഭാപിതാക്ക
ന്മാരിൽഒടുക്കത്തവൻഎന്നുംലൊകസമ്മതം-അവൻ ന്യായാധിപ
തിയായുൎന്നുംപിന്നെസന്യാസം ആചരിച്ചും മഠത്തിന്നുഅപ്പനാ
യശെഷംഒരുപാപ്പാഅവനെശുശ്രൂഷക്കാരനാക്കികൊംസ്തന്തീ
നപുരിയിൽഒരൊകാൎയ്യസിദ്ധിക്കായിഅയച്ചു-മടങ്ങിവന്നാറെ
തിബർനദിമീട്ടാൽ പ്രദെശംകവിഞ്ഞുപലനാശങ്ങളുംനടപ്പുദീ [ 219 ] നവും ഉണ്ടായിട്ടു പാപ്പാമരിച്ചപ്പൊൾ ജനങ്ങൾ ഒരുമനപ്പെട്ടുഗ്രെ
ഗൊരെതെരിഞ്ഞെടുക്കയുംചെയ്തു-ആയവൻഅയൊഗ്യതവിചാ
രിച്ചുമറുത്തുപറഞ്ഞിട്ടും മൌരിത്യൻകൈസർഅവനെസ്ഥാനത്തി ൫൮൨−൬൦൨
ൽ ഉറപ്പിച്ചുഗ്രെഗൊർരൊനിഎങ്കിലുംപട്ടണക്കാരൊടു ഇടവിടാതെ
അനുതാപം പ്രസംഗിച്ചും പ്രാൎത്ഥനെക്കുത്സാഹിപ്പിച്ചുംഎല്ലാവരും
നിരനിരയായിദിവസെനനഗര പ്രദക്ഷിണംചെയ്യുമാറാക്കിപല
രുംമരിക്കെ പ്രാൎത്ഥിച്ചുപൊന്നുദീനംശമിപ്പൊളംഎല്ലാടവുംസഹാ
യംചെയ്തു-സാധുക്കളെനിത്യംവിചാരിക്കും-ഔഗുസ്തീനെഎത്രയും
മാനിച്ചിട്ടുംനാംദെവരഹസ്യങ്ങളെഅല്ലനാൾതൊറുംഉള്ളആ
വശ്യങ്ങൾ്ക്കായിവെളിപ്പെട്ടത്‌തന്നെവെദത്തിൽപ്രത്യെകംഅന്വെ
ഷിക്കെണ്ടു-ഹൃദയത്തിന്റെഅരിഷ്ടതയെഅറിയാതെദെവത
ത്വത്തെആരാഞ്ഞുനൊക്കിരക്ഷയെഅല്ലമൎമ്മങ്ങളെതിരഞ്ഞുവാ
യിക്കുന്നതിനാൽതന്നെവെദങ്കള്ളന്മാരുടെവിഷംഎല്ലാം ജനി
ച്ചിരിക്കുന്നുഎന്നുഅവന്റെമതം ഇടയന്മാർഇന്ന പ്രകാരംതങ്ങ
ളെസൂക്ഷിച്ചുനൊക്കി കൂട്ടങ്ങളെമെച്ചുനടക്കെണംഎന്നുകാട്ടുവാൻഇ
ടയനൂൽ ആകുന്നശാസ്ത്രം ചമെച്ചു-യൊബമുതലായചിലവെദങ്ങ
ൾ്ക്കുവ്യാഖ്യാനങ്ങളും ഉണ്ടാക്കി- ലൊ കശാസ്ത്രങ്ങളെഅവൻവളരെ
ബഹുമാനിച്ചില്ലവിദ്യയിലുള്ളതിനെക്കാൾഭക്തിയിലുംപ്രവൃത്തിയി
ലുംരസംഅധികംതൊന്നി- അവൻചമെച്ചചിലപാട്ടുകളുംരാഗങ്ങ
ളും വായിപ്പിച്ച പ്രാൎത്ഥനകളുംഞായറാഴ്ചതൊറുംഒതിച്ചവെദാ
ദ്ധ്യായങ്ങളുംമറിയയുടെ ഒൎമ്മെക്കആചരിപ്പിച്ചപെരുനാളുകളുംമ
റ്റുംഇപ്പൊഴുംരൊമസഭയിലുംചിലത്എങ്ക്ലിഷസഭയിലുംനടന്നുവ [ 220 ] രുന്നു-

രാഭൊജനംചത്തവൎക്കും ഉപകാരമായബലിതന്നെഎന്നുഅവ
ൻനിശ്ചയിച്ചതുംബെസ്പുൎക്കാൻഎന്നഒരു അഗ്നി ശൊധനന്യായ
വിധിക്കുമുമ്പെവരുന്നപ്രകാരം(മത.൧൨,൩൧)വാക്യംകൊണ്ടുറപ്പി
ച്ചതുംമറ്റുംആമഹാന്റെതെറ്റുകൾതന്നെ- ഒരുസന്യാസിചില
ചിത്രങ്ങൾ്ക്കായിഅപെക്ഷിച്ചപ്പൊൾഗ്രെഗൊർയെശുമറിയകെഫാ
പൌൽ ഇവരുടെ പ്രതിമകളെഅയച്ചു- ഇതാരായിപ്പാൻ അല്ല െ
ല്ലാനൊക്കിയാൽഭക്തിവൎദ്ധിപ്പാനത്രെനീചൊദിക്കുന്നുഎന്നറിയാം
ദൃശ്യത്താലെഅദൃശ്യത്തെകാട്ടിതരുന്നതിൽമൌഢ്യംഎതും
ഇല്ല- ഒരുദൈവതയെപൊലെആ പ്രതിമമുമ്പാകെനാം കുമ്പിടുന്നി
ല്ലല്ലൊ എന്നെഴുതി- അറിവില്ലാത്തപുതുക്രീസ്ത്യാനരിൽബിംബാ
രാധന ക്രമത്താലെമുഴുത്തുവരുന്നപ്രകാരം മസ്സില്യാദ്ധ്യക്ഷൻക
ണ്ടാറെപള്ളിയിലെബിംബങ്ങളെതകൎത്തുചാടിയപ്പൊൾഗ്രെഗൊ
ർഎഴുതി-കൈക്രീയഒന്നുംവന്ദിക്കരുത്എന്നുവെച്ചുആരാധന
യെവിരൊധിക്കുന്നതുനല്ലത്‌തന്നെതകൎത്തത്‌നന്നല്ലതാനും- അ
ക്ഷരംഅറിയാത്തവർ പള്ളിച്ചുവരിൽകഥകളെകണ്ടറിയെണ്ടതി
ന്നല്ലൊആചിത്രങ്ങളെമുമ്പെഉണ്ടാക്കിയത്കൊണ്ടുഇപ്പൊൾചെ
റിയവരുടെപഠിപ്പിന്നുമാത്രംരക്ഷിച്ചുകൊള്ളെണ്ടതാകുന്നുആ
രാധിക്കുന്നത്എന്നുജനങ്ങളൊടുവെദംകൊണ്ടുതൎക്കിച്ചുബൊധം
വരുത്തെണം- പിന്നെപലകള്ളന്മാരുംവിശെഷാൽയവനസന്യാ
സികൾതിരുശെഷിപ്പുഎന്നുവ്യാജംപറഞ്ഞുഅസ്ഥികളെവില്ക്കു
ന്നുഎന്നുഗ്രെഗൊർതാൻസങ്കടപ്പെട്ടിട്ടുംകൈസരിച്ചിവെനൽ [ 221 ] അപൊസ്തലന്റെതലയൊഅവയവമൊഅയക്കെണ്ടതിന്നുഅ
പെക്ഷിച്ചപ്പൊൾഅവൻഎഴുതി- അപ്രകാരംചെയ്വാൻഎനി
ക്കുഭയം ഉണ്ടുലൌരന്ത്യന്റെശവംതൊടാതെനൊക്കീട്ടുള്ളവർ
എല്ലാം ൧൦.ദിവസത്തിന്നകംമരിച്ചുപുണ്യശവങ്ങളെതൊടുവാ
ൻഇവിടെആരുംതുനികയില്ലശിക്ഷവരാതിരിക്കയുംഇല്ല- െ
പൗലിന്റെചങ്ങലഒരംശംഅയപ്പാൻനൊക്കാംഅതിനാൽപ
ല അത്ഭുതങ്ങൾകണ്ടിരിക്കുന്നുഎത്രരാവിയാലുംഇരിമ്പുപൊടി െ
യാളംപിരിയുന്നുവൊഎന്നറിയുന്നില്ല- ഇതുകൂടാതെപുതുതായി വി
ശ്വസിച്ചവെസ്തഗൊഥരാജാവിന്നുഗ്രെഗൊർഅനെകംനല്ലബു
ദ്ധികളെഎഴുതിയതല്ലാതെകെഫാശവത്തിലെഒരാണിയുംക
ൎത്തൃക്രൂശിന്റെഒരുഖണ്ഡവുംസ്നാപകന്റെരൊമങ്ങളുംഅയ
ച്ചുഇതിനാൽപുണ്യവാളരുടെപക്ഷപ്രാൎത്ഥനയുംപാപമൊക്ഷവും
നിത്യാശ്വാസവുംലഭിക്കുകഎന്നുഎഴുതിഇരിക്കുന്നു(അയ്യൊ
പാപം)

എന്നിങ്ങിനെഉള്ള ഉപദെശങ്ങളാൽഅവൻഭക്തിപൂൎവ്വമണ്ടി
അജ്ഞാനത്തെതടുക്കയുംവൎദ്ധിപ്പിക്കയുംചെയ്തിരിക്കുന്നു.എങ്കി
ലുംവെദത്തെവായിച്ചുപ്രമാണമാക്കുവാനുംഅവൻനിത്യംബുദ്ധിപറ
യും- ഒരദ്ധ്യക്ഷൻസദ്യകൾക്കായിവളരെചെലവഴിച്ചുകാലംക
ഴിക്കുമ്പൊൾഗ്രെഗൊർഇതുയൊഗ്യമല്ലവെദത്തെവായിച്ചഭ്യസി
ക്കഎന്നുഎഴുതിയാറെ-ആധൂൎത്തൻസങ്കടങ്ങൾവളരെഉണ്ടാ
കകൊണ്ടുവായിപ്പാൻഅവസരംഇല്ലക്രീസ്തുകൂടെനിങ്ങൾവിചാരി
ക്കെണ്ടതല്ലവിശുദ്ധാത്മാവ്തല്ക്കാലത്തവെളിച്ചംനല്കുംഎന്നുകല്പി [ 222 ] ച്ചുവല്ലൊ- എന്നുഒഴിച്ചാൽപറഞ്ഞതിന്നുഗ്രെഗൊർബുദ്ധിഎഴുതി
സങ്കടക്കാൎക്ക ആശ്വാസംവരുത്തെണ്ടതിന്നുവെദംനമുക്കുലഭിച്ച െ
ല്ലാഅതുകൊണ്ടുദുഃഖകാലത്ത പ്രത്യെകംവായിക്കെണ്ടുപിന്നെ
ദെവാത്മാവുണ്ടെങ്കിൽവെദം കൂടെകിട്ടിയത്ആവശ്യമല്ലാത്തദാ
നമായിതൊന്നുന്നുവൊ- എന്നതിന്റെശെഷം മറ്റൊരദ്ധ്യക്ഷ
ൻഒരുകപ്പൽതീൎപ്പാൻവളരെഅദ്ധ്വാനിച്ചുദെവവെലമറക്കുന്നുഎ
ന്നുകെട്ടാറെഅവനെപട്ടക്കാരുടെമുമ്പാകെകടുപ്പത്തൊടെആ െ
ക്ഷപിച്ചു- സ്പാന്യയിൽഒർഅദ്ധ്യക്ഷൻയഹൂദരെശബ്ബത്തതൊ
റുംപരിഹസിപ്പാനുംആട്ടുവാനുംഇടംകൊടുത്തപ്പൊൾഗ്രെഗൊർ
സുവിശെഷത്തിന്റെമാധുൎയ്യവുംഭയങ്കരവുംകൊണ്ടല്ലാതെഒരു
വിധത്തിലുംഅവിശ്വാസികളെസഭയിൽ പ്രവെശിപ്പാൻനിൎബ്ബന്ധി
ക്കരുത്എന്നുബുദ്ധിപറഞ്ഞു-

ഇപ്രകാരംശെഷമുള്ളഅദ്ധ്യക്ഷന്മാരെനീളെശാസിക്കെണ്ടതി
ന്നുഗൎവ്വംഅല്ലകാരണം-മുമ്പെത്തരൊമാദ്ധ്യക്ഷന്മാരെപൊലെ
അവന്നുഇത്ഒന്നാമതസഭപൌലിലല്ലൊജാതികളിൽഘൊഷ
ണംഎല്പിക്കക്കപ്പെട്ടുഅവന്നുംകെഫാവിന്നുംഉള്ളസ്ഥാനംഈനഗര
ത്തിൽപാരമ്പൎയ്യമായിപാൎത്തുവരുന്നു- എന്നുവിചാരിച്ചതല്ലാതെ
അദ്ധ്യക്ഷന്മാർ എല്ലാവരുംഒരുപൊലെസഭയെഭരിച്ചുവരുന്നു
ഞാൻഅവരുടെ കാൎയ്യങ്ങളെവെറുതെവിചാരിച്ചുകലക്കംഉ
ണ്ടാക്കരുതഅങ്ങിനെചെയ്താൽഎനിക്കതന്നെഛെദം- വല്ലവർ
എന്നെസാധാരണപാപ്പാഎന്നുമുഖസ്തുതികൊണ്ടുവിളിച്ചത് ദൊ
ഷമത്രെ-ഡംഭവൎദ്ധനവുംസ്നെഹഭംഗവുംവരുത്തുന്നവാക്കുകൾ [ 223 ] വെണ്ടാ- അദ്ധ്യക്ഷന്മാർദൊഷംചെയ്യുമ്പൊൾഅത്രെരൊമസ്ഥാ
നത്തിന്നുഅന്വെഷണംന്യായംഎന്നുനിശ്ചയിച്ചിരുന്നു-

കിഴക്കെകൈസൎമ്മാരെഗ്രെഗൊർവെണ്ടുവൊളംഅനുസരിച്ചു
പൊന്നു- ലംഗബൎദ്ദരുടെഅതിക്രമത്താൽ ഇതല്യയിൽചിലപട്ട
ണങ്ങൾമാത്രംകൈസരുടെസ്വാധീനത്തിൽനിന്നുവിട്ടുപൊകാതെ
ഇരുന്നു- അതുകൊണ്ടുനാട്ടിലെവരവുചെലവൊടുഒത്തുവരായ്കയാ
ൽപാപ്പാക്കൾരൊമയിലെസഭാസംകൊണ്ടുനിത്യചെലവുചെയ്തു
നഗരത്തെആഅരീയക്കാരുടെവാളിൽനിന്നുരക്ഷിപ്പാൻഉത്സാ
ഹിച്ചു-അതിന്നായിസഭയുടെവരവുനന്നചരതിച്ചിട്ടുംഅധൎമ്മലാഭം
കൊണ്ടുസഭെക്ക്അശുദ്ധിപറ്റരുതെഎന്നുനിരന്തരമായിസൂക്ഷി
ച്ചുനൊക്കിഗ്രെഗൊർ നഗരത്തിന്നുംസഭാസ്വംവളരെഇരിക്കുന്ന
നവപൊലിമുതലായപട്ടണങ്ങൾ്ക്കുംവെണ്ടിഇടവിടാതെ പ്രാൎത്ഥിപ്പാ
ൻജനങ്ങളെഉത്സാഹിപ്പിച്ചുമടിവുള്ളനാടുവാഴികളെഅവരവർ
ചെയ്യെണ്ടിയപ്രകാരംദെവവചനംകൊണ്ടുഒൎപ്പിച്ചുണൎത്തികൊണ്ടു
ലംഗബൎദ്ദരെതടുത്തുനിന്നു-ൟവകലൌകികവെലയെഅ
വൻരൊഗപീഡകൊണ്ടുമനസ്സൊടെഅല്ലരാജ്യസൌഖ്യംവി
ചാരിച്ചത്രെനടത്തിക്കുന്നവൻഎങ്കിലുമൌരിത്യൻകൈസർ
അവനെവളരെമാനിച്ചില്ല- ഗ്രെഗൊർലംഗബൎദ്ദരൊടുസന്ധി
വരുത്തിയശെഷംരവന്നയിൽ ഉള്ളനാടുവാഴിവെറുതെവിശ്വാ
സഭംഗംചെയ്തുപൊർ തുടങ്ങിയനിമിത്തംപാപ്പാകൈസരൊടു
സങ്കടപ്പെട്ടുകൈസർമറുപടിയിൽനീഭൊഷൻഎന്നുഎഴുതുക
യുംചെയ്തു- അതെഞാൻഭൊഷൻഅല്ലായ്കിൽഞാൻഅദ്ധ്യ
[ 224 ] ക്ഷസ്ഥാനംഎല്പാൻഎന്തു- പടയാൽരൊമൎക്കുവരുന്നനിത്യബാ
ധയുംഭയവുംനിങ്ങൾകാണുന്നില്ലലംഗബൎദ്ദർചിലരെപിടിച്ചുനാ
യ്ക്കളെപൊലെമുറുക്കിഅടിമകളാക്കിവലിച്ചതുഞാൻകണ്ടിരി
ക്കുന്നു-ഞാൻപാപിഎങ്കിലുംനിങ്ങളുടെനീതിയെഅല്ലയെശു
വിന്റെകരുണയെമാത്രംആശ്രയിക്കുന്നുഅവൻനിങ്ങളെനട
ത്തിഎനിക്കുപത്ഥ്യംഉപദെശിച്ചുകൊള്ളെണമെഎന്നുഎ
ഴുതി-

അതുകൂടാതെകൊംസ്തന്തീനപുരിയിൽഅദ്ധ്യക്ഷൻസാധാര
ണപത്രീയൎക്കാഎന്നനാമംധരിച്ചപ്പൊൾഗ്രെഗൊർവ്യസനപ്പെ
ട്ടെഴുതി-ഇതുപൈശാചഗൎവ്വമത്രെപൌൽകെഫായൊഹനാ
ൻമുതലായവരുംഒരൊരൊസഭെക്കുതലവരായതല്ലാതെസാധാ
രണത്തിന്നുഒരുവൻ മാത്രംതലഎന്നുവെച്ചുകൊണ്ടിരുന്നവല്ലൊ-
ഇപ്പൊൾനൊമ്പുകൊണ്ടുപ്രസിദ്ധനായസഹൊദരൻതനിക്കഇ
ത്രവലിയപുതുനാമംഎടുത്തുകല്പനയെലംഘിച്ചതുകഷ്ടംഒരദ്ധ്യ
ക്ഷൻ വിശ്വാദ്ധ്യക്ഷനായിപൊയാൽഅവൻവിശ്വാസത്തിൽ
നിന്നുതെറ്റുന്നുഎങ്കിൽസൎവ്വസഭെക്കുംഒന്നിച്ചുവീഴുവാൻസമ
യംഅടുത്തിരിക്കുന്നു-അതുകൊണ്ടുഅവൻആനാമത്തെത
ള്ളുന്നില്ലഎങ്കിൽ ഇനിഞങ്ങളിൽഅന്യൊന്യംസംസൎഗ്ഗംഇല്ല-
പിന്നെകൈസൎക്കഎഴുതിലൊകൈകാദ്ധ്യക്ഷൻഎന്നുംസാ
ധാരണപത്രീയൎക്കാഎന്നുംപെർഎടുക്കുന്നവൻഅന്തിക്രീസ്തി െ
ന്റഅഗ്രെസരൻതന്നെ-എന്നുകെട്ടാറെയുംമൌരിത്യൻവിചാ
രിയാതെപൊയപ്പൊൾഗ്രെഗൊർദെവദാസദാസൻഎന്നവെ [ 225 ] ർഎടുത്തുഒപ്പിട്ടുപൊന്നു-

പിന്നെ സികില്യ സൎദ്ദിന്യ കൊസിക്കൟദ്വീപുകളിൽഅജ്ഞാ
നികൾപലരുംശെഷിച്ചുഎന്നറിഞ്ഞുഗ്രെഗൊർഅവരൊടുസുവി െ
ശഷംഅറിയിപ്പാൻആൾഅയച്ചുഒട്ടുംചെവികൊടുക്കാത്തവരെശി
ക്ഷകളാൽഅല്പംനിൎബന്ധിക്കെണംഎന്നുപദെശിച്ചപ്പൊൾ ൈ
കസൎക്കു കാഴ്ചകൊടുത്താൽഞങ്ങൾക്കബിംബപൂജചെയ്തുനടക്കാം
എന്നൊരുപുരാണധൎമ്മംഇവിടെഉണ്ടെന്നുദ്വീപുകാർപറഞ്ഞുകപ്പം
തീൎക്കെണ്ടതിന്നുചിലപ്പൊൾമക്കളെലംഗബൎദ്ദൎക്കുവിറ്റു കളഞ്ഞു-
മറ്റുംപലപ്രകാരംനെരുംന്യായവുംരാജ്യത്തിൽ ഇല്ലാതെപൊ
കുന്നതു കണ്ടുഗ്രെഗൊർകൈസരെഉണൎത്തിച്ചു- പലതുംബൊധി
പ്പിച്ചിട്ടുംമൌരിത്യൻഅനുസരിച്ചില്ല-

ആകൈസരിൽലൊഭമാകുന്നപാപംവെരൂന്നി- ആപാപത്താൽത
ന്നെമരണംസംഭവിക്കയുംചെയ്തു- അവാരരൊടുപട കൂടുമ്പൊൾശ
ത്രുകൈവശമായിപൊയവരെവീണ്ടെടുപ്പാൻഒരു തരം പൊലുംകൊ
ടുപ്പാൻമനസ്സില്ലാഞ്ഞപ്പൊൾഅവാരഖഗാൻഅവരെഒക്കയുംനി
ഗ്രഹിച്ചു- ആവൎത്തമാനംകെട്ടാറെമൌരിത്യൻവിറെച്ചുഇഹത്തി
ൽശിക്ഷിക്കെണമെഎന്നു പ്രാൎത്ഥിച്ചു- പട്ടാളക്കാരുംചങ്ങാതിമ
രണംസഹിയാഞ്ഞുകലഹിച്ചുഫൊക്കാഎന്നപടയാളിയെകൈസ ൬൦൨
രാക്കി- ആയവൻ മൌരിത്യനെവരുത്തിഹിംസിച്ചു- ൫.മക്കളെഅ
വൻകാൺ്കെകൊല്ലിച്ചു- ഒരൊന്നുപടുമ്പൊൾഅഛ്ശൻ കൎത്താവെ
നീനീതിയുള്ളവൻനിന്റെന്യായവിധികൾനെരാകുന്നുഎന്നുര
ചെയ്തു- ആറാമത്‌രക്ഷിപ്പാൻ പൊറ്റമ്മതന്റെകുട്ടിയെകാട്ടി [ 226 ] എല്പിച്ചപ്പൊൾമൌരിത്യൻഅങ്ങിനെഅല്ലഇതുതന്നെഎന്റെ
കുട്ടിഎന്നുപരമാൎത്ഥംപറഞ്ഞുഅതിന്റെമരണവുംകണ്ടുതാൻ
പ്രാൎത്ഥിച്ചുമരിക്കയുംചെയ്തു- ഫൊക്കാൟമാറ്റംരൊമയിൽഅ
റിയിച്ചാറെഗ്രെഗൊർ ദൊഷവിവരംഅറിയാതെഎന്നുതൊ
ന്നുന്നുസന്തൊഷിച്ചുമുമ്പെത്തകൈസർതെറ്റായിചെയ്തതി
ന്നുനിങ്ങൾദെവസഹായത്താൽശാന്തിചെയ്യുംഎന്നുആശിക്കുന്നപ്ര
കാരംഎഴുതി-എങ്കിലും ഫൊക്കാസകലരാജാക്കന്മാരിൽഅ
ധമനായ്വാണു-

കൊംസ്തന്തീനപുരീപത്രീയൎക്കാആഗംഭീരനാമത്തെപിന്നെയും
ഉപെക്ഷിച്ചില്ലരൊമപാപ്പാക്രമത്താലെആനാമധെയംധരിച്ചി
ർക്കുന്നു-

ലംഗബൎദ്ദർ അരീയമതംവിടെണ്ടതിന്നുഗ്രെഗൊർവളരെപ്രയ
ത്നംകഴിച്ചുഇതല്യാദ്ധ്യക്ഷന്മാരെആവെലക്കായിഉത്സാഹിപ്പി
ച്ചുധിയദ്ലിന്തഎന്നരാജ്ഞിയുടെസ്നെഹംസമ്പാദിച്ചുപല ലെഖന
ങ്ങളുംഅയച്ചുഅവൾമൂലമായിരാജാവ്സാധാരണസഭയൊടു െ
ചരുവാൻസംഗതിവരുത്തിക്രമത്താലെപല പ്രഭുക്കളുംപ്രജകളും
രാജാവെഅനുസരിക്കയുംചെയ്തു-

പിന്നെഫ്രങ്കരാജാക്കന്മാരാൽവളരെഇടങ്ങാറുണ്ടായി- രാജ്യ
ത്തിൽകലക്കവുംവ്യാജവുംദുൎമ്മാൎഗ്ഗവുംവൎദ്ധിച്ചാറെഅദ്ധ്യക്ഷസ്ഥാ
നങ്ങളെകൊയിലകത്തുവെണ്ടപ്പെട്ടവൎക്കുപണത്തിന്നായിവില്ക്കുന്ന
മൎയ്യാദഉണ്ടായി- സഭാസംഘങ്ങൾഇല്ലാതെപൊയി-അദ്ധ്യക്ഷ
ന്മാരുംദെശനായകരും കൂടുന്നരാജസംഘങ്ങളിൽസഭാകാൎയ്യ
[ 227 ] വുംവിചാരിക്കും- ഈവകദൊഷങ്ങൾസഭയുടെ ജീവഹാനിവരു
ത്തുന്നുമാറ്റംഇല്ലഎങ്കിൽദെവകൊപംതട്ടുംഎന്നുഗ്രെഗൊർ
പലപ്പൊഴുംമുട്ടിച്ചുവിശ്വാസതാഴ്ചനിമിത്തംദുഃഖിക്കയുംചെയ്തു-
ഫ്രങ്കരാജ്യത്തിൽനിന്നു ബ്രീതന്യയിൽസുവിശെഷംപരത്തുന്ന
വരെഅയപ്പാൻവിചാരിച്ചത്അവിടെഉള്ളസ്നെഹക്ഷയംനി
മിത്തംആദ്യം കഴിയാതെവന്നുപൊയി

ഗ്രെഗൊർഅദ്ധ്യക്ഷനാകുമ്മുമ്പെഒരുദിവസംരൊമബജാരി
ൽ കച്ചവടക്കാർ വില്പാൻകൊണ്ടുചിലഅംഗ്ലസഹ്സരെക
ണ്ടുആദ്വീപിൽഅജ്ഞാനംപരന്നഅവസ്ഥകെട്ടുതാൻബൊധ
കനായി അവിടെപൊവാൻമുതിൎന്നപ്പൊൾയാത്രെക്കമുടക്കം
വന്നു-അനന്തരം അംഗ്ലസഹ്സർരാജ്യംഎഴായ്വിഭാഗിച്ചുവാഴുമ്പൊ
ൾകെന്തിലെരാജാവായഎധൽബൎത്തഫ്രങ്കരാജപുത്രീയെ െ
വട്ടുതാൻദെവകളെപൂജിച്ചിട്ടും ബെൎത്ഥഎന്നഭാൎയ്യക്കു ക്രീസ്താ
രാധനനടത്തുവാൻസമ്മതിച്ചു- ഉടനെഗ്രെഗൊർ ഔഗുസ്തീൻഎ ൫൯൬
ന്നമഠപ്രമാണിയെഫ്രങ്കരാജ്യത്തയച്ചുഅവിടെനിന്നുദ്വിഭാഷിക
ളെയുംമറ്റുംകൂട്ടിക്കൊണ്ടുഎങ്ക്ലന്തിൽകടക്കെണംഎന്നുനിയൊ
ഗിച്ചു-അവനും. ൪൦.പെരൊടും കൂടെകരെക്കിറങ്ങിയാറെരാജാ ൫൯൭
വ്‌വന്നുഅവരുടെപാട്ടും പ്രസംഗവുംകെട്ടുഇതുനല്ലതായിതൊന്നു
ന്നുഎങ്കിലുംപൂൎവ്വധൎമ്മംക്ഷണത്തിൽഉപെക്ഷിച്ചുകൂടാനിങ്ങൾ െ
കന്തർപുരിയിൽവന്നുമാൎഗ്ഗംഅറിയിപ്പിൻആരെങ്കിലുംവിശ്വ
സിച്ചാൽഞങ്ങൾവിരൊധിക്കുന്നില്ലഎന്നുചൊല്ലിബുദ്ധിമുട്ടിന്നു
കൊടുത്തുപാൎപ്പിച്ചു-അവരുംപ്രാൎത്ഥിച്ചുംനൊറ്റുംഘൊഷിച്ചും [ 228 ] പൊരുമ്പൊൾചിലഅതിശയങ്ങളെകണ്ടാറെഒരൊരൊഅംഗ്ല
ർരാജ്ഞിയുടെമതംവിശ്വസിച്ചുരാജാവ്താനുംസ്നാനംഎല്ക്കയും
ചെയ്തു-രാജാവ്ഹെമംഒന്നുംചെയ്യാത്തവൻഎങ്കിലുംഒരുജന
നൊത്സവത്തിൽപതിനായിരത്തിൽഅധികംആളുകൾസഭയൊ
ടുചെൎന്നപ്പൊൾഔഗുസ്തീൻരൊമയിൽനിന്നുവന്നസ്കന്ധവസ്ത്രവും
എങ്ക്ലന്തിലെമെലദ്ധ്യക്ഷനെന്നപെരുംധരിച്ചു-ഗ്രെഗൊർആപു
തിയസഭയുടെഗുണത്തിന്നായിവളെരെഅദ്ധ്വാനിച്ചുവെദപുസ്ത
കങ്ങൾ പള്ളിസാധനങ്ങൾപുണ്യവാളരുടെതിരുശെഷിപ്പുകളെ
യുംഎങ്ക്ലന്തിൽഅയച്ചു-ക്ഷെത്രങ്ങളെഇടിക്കരുത്പള്ളികൾ
ആക്കിമാറ്റിയാൽമതി-തിറകളെയുംസദ്യകളെയുംമുഴുവൻനിറു
ത്തരുത്പള്ളികളെസംസ്കരിക്കുന്നദിവസങ്ങളിൽക്രീസ്തനാമംചൊ
ല്ലിക്കുന്നുകാലികളെഅടിച്ചുവിരുന്നുകഴിക്കാം- സഭാസ്വംരൊമ
യിൽഎന്നപൊലെ .൪.അംശംആക്കിഒന്നുഅദ്ധ്യക്ഷനുംഒന്നു
പട്ടക്കാൎക്കുംഒന്നുസാധുക്കൾ്ക്കുംഒന്നുപള്ളിരക്ഷെക്കുംവെൎതിരി
ക്കെണം-പള്ളിആചാരംമുറ്റുംരൊമാചാരംപൊലെഅല്ലഗാല്യ
ആചാരത്തിൽനല്ലതുംതെരിഞ്ഞെടുത്തുകല്പിക്കെണം-കഴിയു
ന്നെടത്തൊളംഅധികംപട്ടക്കാരെഒരൊരൊദിക്കുകളിൽഅയ
ച്ചുസ്ഥാപിക്കെണംപട്ടക്കാർവിവാഹംചെയ്താലുംവെണ്ടതില്ലസ
ന്യാസികളായവരെമഠചട്ടത്തിൽഒന്നിച്ചുപാൎക്കെണ്ടഎന്നുംമറ്റും
എഴുതിഅയച്ചു.

ആയത്ഔഗുസ്തീൻവിചാരിച്ചുവെലസമുതലായമലനാടുകളിൽ
പുരാണക്രീസ്ത്യാനരായബ്രീതർശെഷിച്ചിട്ടുണ്ടുഎന്നുഗ്രഹിച്ചുഅ [ 229 ] വരുടെപട്ടക്കാർനമ്മൊടുഒന്നിച്ചുവെലചെയ്താൽകൊള്ളാംഎന്നു
വിചാരിച്ചുനിങ്ങൾരൊമസഭയുടെ കല്പനഅനുസരിച്ചുഞങ്ങളുടെ
അദ്ധ്വാനത്തിൽചെരെണംഎന്നുപരസ്യമാക്കയും ചെയ്തു-ആയ
തിന്നുബങ്ങൊർമഠപ്രമാണിതുടങ്ങിയുള്ള ബ്രീതർഞങ്ങൾസ്നെഹ
ത്താലെസെവിപ്പാൻതക്കവണ്ണംരൊമയിൽപാപ്പാവെയുംസക
ലക്രീസ്ത്യാനരെയുംഅനുസരിക്കെണ്ടവരാകുന്നു- എങ്കിലുംനിങ്ങൾ
അഛ്ശന്മാരുടെഅഛ്ശൻ എന്നുപറയുനവനെവെറൊരുപ്ര
കാരംഅനുസരിപ്പാൻഞങ്ങൾപണ്ടെപഠിച്ചില്ല-എന്നുപറഞ്ഞ
പ്പൊൾരണ്ടുവകക്കാരുംസംഘംകൂടിവാദിക്കെണംഎന്നുനിശ്ചയി
ച്ചു- പുനരുത്ഥാനനാൾകണക്കുക്ഷൌരം സ്നാനക്രമംമുതലായതി
ൽചിലഭെദങ്ങൾ കണ്ടപ്പൊൾഔഗുസ്തീൻഈ കുരുടന്നുവെണ്ടി പ്രാ
ൎത്ഥിച്ചുകാഴ്ചനല്കുന്നപക്ഷത്തിൽജയംഉണ്ടാകട്ടെഎന്നുപറഞ്ഞു.
ബ്രീതരാൽ കഴിയാത്തതുതന്റെപ്രാൎത്ഥനയാൽസാധിപ്പിച്ചുഎ
ന്നുകെൾ്ക്കുന്നു- എങ്ങിനെഐകമത്യംവരായ്കയാൽരണ്ടാ
മത്‌സംഘത്തിന്നായിഅധികം ആളുകൾ കൂടുമ്പൊൾബ്രീതർഒരു
വൃദ്ധതാപസനൊടുഞങ്ങൾരൊമാചാരത്തിന്നുഅടങ്ങെണമൊ
എന്നുചൊദിച്ചാറെ-ആയവൻ ക്രീസ്ത്യാനരുടെലക്ഷണംതാഴ്മ
തന്നെആകയാൽഅവൻശാന്തതയാൽദെവമനുഷ്യനായിവി
ളങ്ങുകിൽഅനുസരിക്കനല്ലൂഡംഭിആയാൽഅവന്റെവാക്കുവി
ചാരിക്കെണ്ടാഎന്നുപറഞ്ഞു-അവന്റെവിനയംഎങ്ങിനെപരീ
ക്ഷിക്കെണ്ടുഎന്നുചൊദിച്ചതിന്നുനിങ്ങൾകൂടുന്നശാലയിൽഅവ
ൻമുമ്പെപ്രവെശിച്ചിരിക്കട്ടെപിന്നെനിങ്ങൾപൂകുന്നസമയംഅവ [ 230 ] ൻഎതിരെഎഴുനീറ്റാൽശാന്തനായിതൊന്നട്ടെഎന്നുപറഞ്ഞു
വിട്ടയച്ചാറെ-ഔഗുസ്തീൻസംഘദിവസത്തിൽആവകതാഴ്മകാണി
ച്ചില്ല ബ്രീതരുംഇണങ്ങാതെപിരിഞ്ഞുപൊയി-അന്നെരംഔഗു
സ്തീൻനിങ്ങൾ്ക്കഞങ്ങളൊടുഒരുമനപ്പെട്ടുഅംഗ്ലസഹ്സരെസഹൊദ
രരാക്കിനെടുവാൻമനസ്സില്ലല്ലൊഅതുകൊണ്ടുഅവർനിങ്ങൾ്ക്ക
ഭയങ്കരശത്രുക്കൾആകുംഎന്നുപറഞ്ഞുഅംഗ്ലൎക്കു ബ്രീതരിൽ െ
വെരംവൎദ്ധിപ്പിക്കയുംചെയ്തു-

ഗ്രെഗൊർഎറകാലംദെഹപീഡസഹിച്ചുലൊകത്തിലെകലക്കം
൬൦൪ വിചാരിച്ചുഅന്ത്യദിവസംവരുന്നതു കാത്തുകൊണ്ടുമരിച്ചശെഷം
ഔഗുസ്തീനുംഉറങ്ങിപൊയി- (൬൦൫)-പിന്നെരാജമരണത്താൽ
അജ്ഞാനത്തിന്നു കുറഞ്ഞൊരുജയംവന്നുഎങ്കിലും ക്രമത്താ െ
ലകെന്തർപുരി ഇയൊൎക്കഇങ്ങിനെ .൨.രാജധാനികളിൽസുവി
ശെഷം ഉറെച്ചുക്രിസ്തീയത്വംദ്വീപിൽവ്യാപിക്കയുംചെയ്തു-
ഐരലന്തിലെവിശ്വാസികൾ ബ്രീതരൊടുചെൎന്നവർഎങ്കിലുംപു
റജാതികളെനെടുവാൻഅധികംഉത്സാഹിച്ചു-ആയവർരൊമ
സഭെക്കകീഴ്പെടാതെഅദ്ധ്യക്ഷന്മാൎക്കുംവിവാഹംനിഷിദ്ധമ
ല്ലഅവൎക്കുംവെദത്തിൽസ്ഥാനഭെദംഒട്ടും കാണാസ്നെ
ഹംകൂടാത്തനൊമ്പുപ്രയൊജനമുള്ളതല്ലഒരൊരൊസൃഷ്ടികളെ
വൎജ്ജിക്കുന്നവരല്ലദെവമുമ്പാകെശുദ്ധഹൃദയംരക്ഷിച്ചുകൊള്ളു
ന്നവരത്രെദൈവത്തിന്നുഇഷ്ടന്മാർഎന്നുറപ്പിച്ചുകൊണ്ടിരുന്നു-
ആദ്വീപിലെമഠങ്ങളിൽഇങ്ങിനെവിദ്യയുംഭക്തിയുംനിറഞ്ഞ
പ്പൊൾചിലർസ്കൊതരിലുംതുരുത്തികളിലുംചെന്നുയെശുവെ [ 231 ] ഘൊഷിച്ചു- പലരും ഫ്രങ്കരാജ്യത്തിലുംഗൎമ്മന്യയിലുംയാത്രയായി
സുവിശെഷംഅറിയിച്ചുതുടങ്ങി-

അവരിൽകൊലുമ്പാൻവസ്ഗമലയിൽഒരുമഠംഉണ്ടാക്കിചുറ്റുമു ൫൯൦
ള്ളവൎക്കുതപസ്സിനാൽവിസ്മയംജനിപ്പിച്ചുവിശ്വാസംപരത്തുമ്പൊൾ
ഫ്രങ്കർഇവന്റെആചാരങ്ങൾനമുക്കുള്ളതിനൊടുഒക്കുന്നില്ലഎ
ന്നുകണ്ടുവാദംതുടങ്ങി- കൊലുമ്പാൻഅവരെലൌകികമനസ്സനി
മിത്തംശാസിച്ചുഞാൻപരദെശി അല്ലൊനിങ്ങൾ്ക്കായിട്ടും പ്രാൎത്ഥിച്ചു
പാൎക്കെണ്ടതിന്നുസമ്മതിക്കെണ്ടെആചാരഭെദത്താൽസ്നെഹക്കു
റവുണ്ടാകരുതെഎന്നുഎഴുതി-പാപ്പാക്കളെപൊലുകൎപ്പന്റെ
ദൃഷ്ടാന്തംഒൎപ്പിച്ചുഎല്ലാടവുംഒരുമൎയ്യാദനടത്തെണ്ടതല്ലഎന്നുകാണി
ച്ചു-ഫ്രങ്കരാജാക്കന്മാരുടെവ്യഭിചാരവ്യാജങ്ങളെയുംമറ്റുംആ
ക്ഷെപിച്ചുനടന്നു- അതുകൊണ്ടുഅവനെആട്ടിക്കളഞ്ഞാറെഅ
വൻരൈനപൊയ്കയുടെസമീപത്തു കാട്ടിൽവാങ്ങിപാൎത്തു അലമ
ന്നരൊടുസത്യദൈവത്തെഘൊഷിച്ചു (൬൧൦−൧൩)- അവിടെ
നിന്നുംഫ്രങ്കർഅവനെപുറത്താക്കിയപ്പൊൾ ഇതല്യയിൽപൊ
യി അരീയക്കാരൊടുസുവിശെഷം പ്രസംഗിച്ചുചിലഅദ്ധ്യക്ഷ
ന്മാൎക്കുവിഗില്യന്റെദൊഷംനിമിത്തംരൊമയൊടുഉണ്ടായഇട
ച്ചൽതീൎത്തുസഭകൾ്ക്കഐകമത്യംവരുത്തുവാൻപ്രയാസപ്പെട്ടു- െ
ഹപാപ്പാഉണൎന്നുകൊൾ്കഉണൎന്നുകൊൾ്കഞാൻപിന്നെയുംപറയുന്നു
ഉണൎന്നുകൊൾ്ക (വിഗില്യൻ എന്ന)ഉണൎച്ചക്കാരൻ ഉണൎന്നില്ലല്ലൊ-
യരുശലെമല്ലാതെകണ്ടുരൊമയെക്കാളുംവലിയസഭയില്ല-എങ്കി
ലുംനിങ്ങളുടെ ശ്രെഷ്ഠത്വംവല്ലമറിച്ചൽകൊണ്ടുപൊയ്പൊകാതെ [ 232 ] ഇരിപ്പാൻ അധികംനൊക്കികൊള്ളെണ്ടു- നിങ്ങൾക്കനല്ലബുദ്ധിഇ
രിക്കുന്നളവെഅധികാരവുംഉള്ളുഎന്നുംമറ്റും പ്രവാചകനെപൊലെ
൬൧൫ ഉപദെശങ്ങളെഎഴുതിമരിക്കയുംചെയ്തു-

അവന്റെഉത്തമശിഷ്യനായഗല്ലൻ അലമന്നരെവിടാതെനായാ
ട്ടുംമീൻപിടിത്തവും പ്രയൊഗിച്ചുദിവസവൃത്തികഴിച്ചുഗല്ലമഠംകാട്ടിൽ
എടുപ്പിച്ചുതാൻചിലബിംബങ്ങളെതകൎത്തുനിത്യ പ്രസംഗത്താലുംത
൬൧൨ ന്റെശിഷ്യരുടെ പ്രയത്നത്താലുംരൈനനദീതീരത്തുസുവിശെഷം
൬൪൦ ഉറപ്പിക്കയുംചെയ്തു-

മൂന്നാമത് കാലം

മുഹമ്മതബാധമുതൽ ൭ാംഗ്രെഗൊർപാപ്പാപൎയ്യന്തം(൬൨൨-൧൦൮൫)
൧ സഭഅറവികൾഫ്രങ്കർ ഇവരുടെകൈവശമായിപൊയ്തു (൬൮-൮൧൪)
പടിഞ്ഞാറെസഭഎകദെശംഒന്നിച്ചുചെൎന്നു ക്രീയാനുകംചുമന്നുകൊ
ണ്ടിരിക്കെകിഴക്കർവിശ്വാസത്തിന്റെഅക്ഷരംചൊല്ലിവാദി
ച്ചുഖണ്ഡംഖണ്ഡമായിപിരിഞ്ഞുപൊയിരിക്കുമ്പൊൾ- ക്ഷണത്തി
ൽഇസ്ലാംഎന്നപുതിയശത്രു ഉണ്ടായിഅനവധിഉയൎന്നു- അറവിദെ
ശംമരുഭൂമികൾനിമിത്തംരൊമമുതലായസാമ്രാജ്യങ്ങൾക്കഒരിക്ക
ലുംകീഴ്പെടാതെഅതാതഗൊത്രങ്ങൾഅതാതമാൎഗ്ഗങ്ങളെആ
ശ്രയിച്ചിരിക്കുമ്പൊൾ ഇസ്മയെൽഗൊത്രമുള്ളമക്കത്തുതന്നെ കാബ
ത്ത്എന്നശ്രീമൂലസ്ഥാനംസൎവ്വപ്രസിദ്ധമായിരുന്നു- അവിടെസൂൎയ്യാ
ദിനക്ഷത്രങ്ങളെയുംമറ്റുംശക്തിഭൂതങ്ങളെയുംപ്രതിഷ്ഠിക്കദെ