ശ്രീമദ് ഭാഗവതം/പ്രഥമഃ സ്കന്ധഃ/സപ്തമോധ്യായഃ

വിക്കിഗ്രന്ഥശാല സംരംഭത്തിൽ നിന്ന്
Jump to navigation Jump to search

ശ്രീമദ് ഭാഗവതം
പ്രഥമഃ സ്കന്ധഃ


ശൗനക ഉവാച


നിർഗതേ നാരദേ സൂത ഭഗവാൻ ബാദരായണഃ

ശ്രുതവാംസ്തദഭിപ്രേതം തതഃ കിമകരോദ്വിഭുഃ


സൂത ഉവാച


ബ്രഹ്മനദ്യാം സരസ്വത്യാമാശ്രമഃ പശ്ചിമേ തടേ

ശമ്യാപ്രാസ ഇതി പ്രോക്ത ഋഷീണാം സത്രവർധനഃ


തസ്മിൻ സ്വ ആശ്രമേ വ്യാസോ ബദരീഷണ്ഡമണ്ഡിതേ

ആസീനോപ ഉപസ്പൃശ്യ പ്രണിദധ്യൗ മനഃ സ്വയം


ഭക്തിയോഗേന മനസി സമ്യക് പ്രണിഹിതേമലേ

അപശ്യത്പുരുഷം പൂർണം മായാം ച തദപാശ്രയം


യയാ സമ്മോഹിതോ ജീവ ആത്മാനം ത്രിഗുണാത്മകം

പരോപി മനുതേനർഥം തത്കൃതം ചാഭിപദ്യതേ


അനർഥോപശമം സാക്ഷാദ്ഭക്തിയോഗമധോക്ഷജേ

ലോകസ്യാജാനതോ വിദ്വാംശ്ചക്രേ സാത്വതസംഹിതാം


യസ്യാം വൈ ശ്രൂയമാണായാം കൃഷ്ണേ പരമപൂരുഷേ

ഭക്തിരുത്പദ്യതേ പുംസഃ ശോകമോഹഭയാപഹാ


സ സംഹിതാം ഭാഗവതീം കൃത്വാനുക്രമ്യ ചാത്മജം

ശുകമധ്യാപയാമാസ നിവൃത്തിനിരതം മുനിഃ


ശൗനക ഉവാച


സ വൈ നിവൃത്തിനിരതഃ സർവത്രോപേക്ഷകോ മുനിഃ

കസ്യ വാ ബൃഹതീമേതാമാത്മാരാമഃ സമഭ്യസത്


സൂത ഉവാച


ആത്മാരാമാശ്ച മുനയോ നിർഗ്രന്ഥാ അപ്യുരുക്രമേ

കുർവന്ത്യഹൈതുകിം ഭക്തിമിത്ഥമ്ഭൂതഗുണോ ഹരിഃ ൧൦


ഹരേർഗുണാക്ഷിപ്തമതിർഭഗവാൻ ബാദരായണിഃ

അധ്യഗാന്മഹദാഖ്യാനം നിത്യം വിഷ്ണുജനപ്രിയഃ ൧൧


പരീക്ഷിതോഥ രാജർഷേർജന്മകർമവിലാപനം

സംസ്ഥാം ച പാണ്ഡുപുത്രാണാം വക്ഷ്യേ കൃഷ്ണകഥോദയം ൧൨


യദാ മൃധേ കൗരവസൃഞ്ജയാനാം വീരേഷ്വഥോ വീരഗതിം ഗതേഷു

വൃകോദരാവിദ്ധഗദാഭിമർശഭഗ്നോരുദണ്ഡേ ധൃതരാഷ്ട്രപുത്രേ ൧൩


ഭർതുഃ പ്രിയം ദ്രൗണിരിതി സ്മ പശ്യൻ കൃഷ്ണാസുതാനാം സ്വപതാം ശിരാംസി

ഉപാഹരദ്വിപ്രിയമേവ തസ്യ ജുഗുപ്സിതം കർമ വിഗർഹയന്തി ൧൪


മാതാ ശിശൂനാം നിധനം സുതാനാം നിശമ്യ ഘോരം പരിതപ്യമാനാ

തദാരുദദ്വാഷ്പകലാകുലാക്ഷീ താം സാന്ത്വയന്നാഹ കിരീടമാലീ ൧൫


തദാ ശുചസ്തേ പ്രമൃജാമി ഭദ്രേ യദ്ബ്രഹ്മബന്ധോഃ ശിര ആതതായിനഃ

ഗാണ്ഡീവമുക്തൈർവിശിഖൈരുപാഹരേ ത്വാക്രമ്യ യത്സ്നാസ്യസി ദഗ്ധപുത്രാ ൧൬


ഇതി പ്രിയാം വൽഗുവിചിത്രജൽപൈഃ സ സാന്ത്വയിത്വാച്യുതമിത്രസൂതഃ

അന്വാദ്രവദ്ദംശിത ഉഗ്രധൻവാ കപിധ്വജോ ഗുരുപുത്രം രഥേന ൧൭


തമാപതന്തം സ വിലക്ഷ്യ ദൂരാത് കുമാരഹോദ്വിഗ്നമനാ രഥേന

പരാദ്രവത്പ്രാണപരീപ്സുരുർവ്യാം യാവദ്ഗമം രുദ്രഭയാദ്യഥാകഃ ൧൮


യദാശരണമാത്മാനമൈക്ഷത ശ്രാന്തവാജിനം

അസ്ത്രം ബ്രഹ്മശിരോ മേനേ ആത്മത്രാണം ദ്വിജാത്മജഃ ൧൯


അഥോപസ്പൃശ്യ സലിലം സന്ദധേ തത്സമാഹിതഃ

അജാനന്നപിസംഹാരം പ്രാണകൃച്ഛ്ര ഉപസ്ഥിതേ ൨൦


തതഃ പ്രാദുഷ്കൃതം തേജഃ പ്രചണ്ഡം സർവതോദിശം

പ്രാണാപദമഭിപ്രേക്ഷ്യ വിഷ്ണും ജിഷ്ണുരുവാച ഹ ൨൧


അർജുന ഉവാച


കൃഷ്ണ കൃഷ്ണ മഹാബാഹോ ഭക്താനാമഭയങ്കര

ത്വമേകോ ദഹ്യമാനാമാമപവർഗോസി സംസൃതേഃ ൨൨


ത്വമാദ്യഃ പുരുഷഃ സാക്ഷാദീശ്വരഃ പ്രകൃതേഃ പരഃ

മായാം വ്യുദസ്യ ചിച്ഛക്ത്യാ കൈവല്യേ സ്ഥിത ആത്മനി ൨൩


സ ഏവ ജീവലോകസ്യ മായാമോഹിതചേതസഃ

വിധത്സേ സ്വേന വീര്യേണ ശ്രേയോ ധർമാദിലക്ഷണം ൨൪


തഥായം ചാവതാരസ്തേ ഭുവോ ഭാരജിഹീർഷയാ

സ്വാനാം ചാനന്യഭാവാനാമനുധ്യാനായ ചാസകൃത് ൨൫


കിമിദം സ്വിത്കുതോ വേതി ദേവദേവ ന വേദ്മ്യഹം

സർവതോമുഖമായാതി തേജഃ പരമദാരുണം ൨൬


ശ്രീഭഗവാനുവാച


വേത്ഥേദം ദ്രോണപുത്രസ്യ ബ്രാഹ്മമസ്ത്രം പ്രദർശിതം

നൈവാസൗ വേദ സംഹാരം പ്രാണബാധ ഉപസ്ഥിതേ ൨൭


ന ഹ്യസ്യാന്യതമം കിഞ്ചിദസ്ത്രം പ്രത്യവകർശനം

ജഹ്യസ്ത്രതേജ ഉന്നദ്ധമസ്ത്രജ്ഞോ ഹ്യസ്ത്രതേജസാ ൨൮


സൂത ഉവാച


ശ്രുത്വാ ഭഗവതാ പ്രോക്തം ഫാൽഗുനഃ പരവീരഹാ

സ്പൃഷ്ട്വാപസ്തം പരിക്രമ്യ ബ്രാഹ്മം ബ്രാഹ്മാസ്ത്രം സന്ദധേ ൨൯


സംഹത്യാന്യോന്യമുഭയോസ്തേജസീ ശരസംവൃതേ

ആവൃത്യ രോദസീ ഖം ച വവൃധാതേർകവഹ്നിവത് ൩൦


ദൃഷ്ട്വാസ്ത്രതേജസ്തു തയോസ്ത്രീല്ലോകാൻ പ്രദഹന്മഹത്

ദഹ്യമാനാഃ പ്രജാഃ സർവാഃ സാംവർതകമമംസത ൩൧


പ്രജോപദ്രവമാലക്ഷ്യ ലോകവ്യതികരം ച തം

മതം ച വാസുദേവസ്യ സഞ്ജഹാരാർജുനോ ദ്വയം ൩൨


തത ആസാദ്യ തരസാ ദാരുണം ഗൗതമീസുതം

ബബന്ധാമർഷതാമ്രാക്ഷഃ പശും രശനയാ യഥാ ൩൩


ശിബിരായ നിനീഷന്തം രജ്ജ്വാബദ്ധ്വാരിപും ബലാത്

പ്രാഹാർജുനം പ്രകുപിതോ ഭഗവാനമ്ബുജേക്ഷണഃ ൩൪


മൈനം പാർഥാർഹസി ത്രാതും ബ്രഹ്മബന്ധുമിമം ജഹി

യോസാവനാഗസഃ സുപ്താനവധീന്നിശി ബാലകാൻ ൩൫


മത്തം പ്രമത്തമുന്മത്തം സുപ്തം ബാലം സ്ത്രീയം ജഡം

പ്രപന്നം വിരഥം ഭീതം ന രിപും ഹന്തി ധർമവിത് ൩൬


സ്വപ്രാണാൻ യഃ പരപ്രാണൈഃ പ്രപുഷ്ണാത്യധൃണഃ ഖലഃ

തദ്വധസ്തസ്യ ഹി ശ്രേയോ യദ്ദോഷാദ്യാത്യധഃ പുമാൻ ൩൭


പ്രതിശ്രുതം ച ഭവതാ പാഞ്ചാല്യൈ ശൃണ്വതോ മമ

ആഹരിഷ്യേ ശിരസ്തസ്യ യസ്തേ മാനിനി പുത്രഹാ ൩൮


തദസൗ വധ്യതാം പാപ ആതതായ്യാത്മബന്ധുഹാ

ഭർതുശ്ച വിപ്രിയം വീര കൃതവാൻ കുലപാംസനഃ ൩൯


സൂത ഉവാച


ഏവം പരീക്ഷതാ ധർമം പാർഥഃ കൃഷ്ണേന ചോദിതഃ

നൈച്ഛദ്ധന്തും ഗുരുസുതം യദ്യപ്യാത്മഹനം മഹാൻ ൪൦


അഥോപേത്യ സ്വശിബിരം ഗോവിന്ദപ്രിയസാരഥിഃ

ന്യവേദയത്തം പ്രിയായൈ ശോചന്ത്യാ ആത്മജാൻ ഹതാൻ ൪൧


തഥാഹൃതം പശുവത് പാശബദ്ധമവാങ്മുഖം കർമജുഗുപ്സിതേന

നിരീക്ഷ്യ കൃഷ്ണാപകൃതം ഗുരോഃ സുതം വാമസ്വഭാവാ കൃപയാ നനാമ ച ൪൨


ഉവാച ചാസഹന്ത്യസ്യ ബന്ധനാനയനം സതീ

മുച്യതാം മുച്യതാമേഷ ബ്രഹ്മണോ നിതരാം ഗുരുഃ ൪൩


സരഹസ്യോ ധനുർവേദഃ സവിസർഗോപസംയമഃ

അസ്ത്രഗ്രാമശ്ച ഭവതാ ശിക്ഷിതോ യദനുഗ്രഹാത് ൪൪


സ ഏഷ ഭഗവാൻ ദ്രോണഃ പ്രജാരൂപേണ വർതതേ

തസ്യാത്മനോർധം പത്ന്യാസ്തേ നാന്വഗാദ്വീരസൂഃ കൃപീ ൪൫


തദ് ധർമജ്ഞ മഹാഭാഗ ഭവദ്ഭിർഗൗരവം കുലം

വൃജിനം നാർഹതി പ്രാപ്തും പൂജ്യം വന്ദ്യമഭീക്ഷ്ണശഃ ൪൬


മാ രോദീദസ്യ ജനജീ ഗൗതമീ പതിദേവതാ

യഥാഹം മൃതവത്സാർതാ രോദിമ്യശ്രുമുഖീ മുഹുഃ ൪൭


യൈഃ കോപിതം ബ്രഹ്മകുലം രാജന്യൈരജിതാത്മഭിഃ

തത് കുലം പ്രദഹത്യാശു സാനുബന്ധം ശുചാർപിതം ൪൮


സൂത ഉവാച


ധർമ്യം ന്യായ്യം സകരുണം നിർവ്യലീകം സമം മഹത്

രാജാ ധർമസുതോ രാജ്ഞ്യാഃ പ്രത്യനന്ദദ്വചോ ദ്വിജാഃ ൪൯


നകുലഃ സഹദേവശ്ച യുയുധാനോ ധനഞ്ജയഃ

ഭഗവാൻ ദേവകീപുത്രോ യേ ചാന്യേ യാശ്ച യോഷിതഃ ൫൦


തത്രാഹാമർഷിതോ ഭീമസ്തസ്യ ശ്രേയാൻ വധഃ സ്മൃതഃ

ന ഭർതുർനാത്മനശ്ചാർഥേ യോഹൻ സുപ്താൻ ശിശൂൻ വൃഥാ ൫൧


നിശമ്യ ഭീമഗദിതം ദ്രൗപദ്യാശ്ച ചതുർഭുജഃ

ആലോക്യ വദനം സഖ്യുരിദമാഹ ഹസന്നിവ ൫൨


ശ്രീഭഗവാനുവാച


ബ്രഹ്മബന്ധുർന ഹന്തവ്യ ആതതായീ വധാർഹണഃ

മയൈവോഭയമാമ്നാതം പരിപാഹ്യനുശാസനം ൫൩


കുരു പ്രതിശ്രുതം സത്യം യത്തത്സാന്ത്വയതാ പ്രിയാം

പ്രിയം ച ഭീമസേനസ്യ പാഞ്ചാല്യാ മഹ്യമേവ ച ൫൪


സൂത ഉവാച


അർജുനഃ സഹസാജ്ഞായ ഹരേർഹാർദമഥാസിനാ

മണിം ജഹാര മൂർധന്യം ദ്വിജസ്യ സഹമൂർധജം ൫൫


വിമുച്യ രശനാബദ്ധം ബാലഹത്യാഹതപ്രഭം

തേജസാ മണിനാ ഹീനം ശിബിരാന്നിരയാപയത് ൫൬


വപനം ദ്രവിണാദാനം സ്ഥാനാന്നിര്യാപണം തഥാ

ഏഷ ഹി ബ്രഹ്മബന്ധൂനാം വധോ നാന്യോസ്തി ദൈഹികഃ ൫൭


പുത്രശോകാതുരാഃ സർവേ പാണ്ഡവാഃ സഹ കൃഷ്ണയാ

സ്വാനാം മൃതാനാം യത്കൃത്യം ചക്രുർനിർഹരണാദികം ൫൮


ഇതി ശ്രീമദ്ഭാഗവതേ മഹാപുരാണേ പാരമഹംസ്യാം സംഹിതായാം പ്രഥമസ്കന്ധേ

ദ്രൗണിനിഗ്രഹോ നാമ സ്പ്തമോധ്യായഃ