ഗുണ്ടർട്ടിന്റെ മലയാളം—ഇംഗ്ലീഷ് നിഘണ്ടു/ശ
| ←വ | ഗുണ്ടർട്ടിന്റെ മലയാളം—ഇംഗ്ലീഷ് നിഘണ്ടു ശ |
ഷ→ |
| constructed table of contents |
[ 1077 ] ശ ṦA
| ശ occurs originally only in S & other foreign words. In Tdbh. it is replaced by ച (ശാസ്താ — ചാത്തൻ), or dropped altogether (ചാള & ആല fr. ശാല, ശ്രവണം — ഓണം, ശ്രവിഷ്ഠ — അ വിട്ടം, ശ്രേണി — ഏണി). Modern usage has introduced some ശ for ച (കലശൽ, പൂശുക etc., initial ശ in 1. ചെലവു vu. ശിലവു, ശരി, 2. തല ച്ചേരി — ശ്ശേരി), whilst in several words even സ is supplanted by ശ (ശരാശരി, ശിപ്പായി) mostly in consequence of the T. pronunciation of ച, as an impure s, serving for š & s. ശം šam S. Happy, happiness (ശങ്കര etc.). ശംസിക്ക šamsikka S. (L. censere). To praise, ശംസ്ത്രവടി Rh., see സംസ്തരവടി. ശകടം šaγaḍam S. (ശക്or ശകൻ?) & ചകടു, ശകൻ šaγaǹ S. 1. The Sacæ, Scythians സിന്ധു ശകല šaγalam S. (ശൎക്കര ?). 1. A piece, bit denV. ശകലിക്ക to cut in pieces ശ'ച്ചാൻ Bhr. ശകലാത്തു Port. escarlata & ച'സ്സു, Europe |
ശകാരം šaγāram S. The letter ശ; hair about the privities. — M. abuse. denV. ശകാരിക്ക to revile ശിപ്പായിനെ നന്നാ ശകൃതം V1. scoff, jest. ശകുനം šaγunam S. 1. A bird. 2. an omen, ശകുനപ്പിഴ a bad omen, ശ. കൾ കണ്ടു Bhr. ശകുനശാസ്ത്രം S. augury. ശകുനി S. 1. a bird. 2. N. pr. an uncle of ശകുന്തം S. a bird. — ശകുന്തല N. pr. a queen, ശകുലം šaγulam S. A fish, (ശകലം 2.). ശകൃൽ šaγṛl 8. Fæces, excrements. ശക്തൻ šaktaǹ S. (p. p. of ശക്; G. kikys). ശക്തി S. 1. Power, strength ദാൻങ്ങൾ ശ. ശക്തിധരൻ S. (2) Subrahmaṇya Sk., വേലൻ |
| calling a man യോഗി, a woman യോഗിനി, meat ശുദ്ധി, spirits വസ്തു etc. ശക്തിമാൻ S. (1) powerful, able. ശക്യം S. 1. possible, practicable ശ. അല്ലാതു ശക്രൻ S. Indra. ശക്രധനുസ്സ് the rainbow, ശങ്ക šaṇga S. 1. Doubt, uncertainty ശങ്കകൾ ശങ്കക്കേടു 1. fearlessness. 2. disrespect, dis— ശങ്കാഭാവം reverence; reserve, coyness, shy— ശങ്കാരഹിതം S. fearlessly ശ. പുറപ്പെട്ടാൻ AR. ശങ്കാശീലൻ S. retired, apprehensive V2. denV. ശങ്കിക്ക 1. to suspect ഒരു തറവാട്ടിൽ part. pass. ശങ്കിതനായി നിന്നു CG. shy, alarm ശങ്കരൻ šaṇgaraǹ S. (ശം). 1. Causing happi— ശങ്കു šaṇgu S. A stake, pale, trunk അത എ ശങ്കുല H. sangsi (?) or fr. ശംഖു; Pincers to ശംഖം šaṇkham S. 1. A chank, conch, Voluta |
ശ. (മാശ. = 10,000 Millions CS.). ആയിരം ശ' ങ്ങൾ AR. ശംഖചക്രം a wheel & conch stamped on ശംഖധ്വനി, — നാദം S. the sound of the ശംഖപുഷ്പം & ചങ്കുപു — Clitoria Ternatea with ശംഖമുദ്ര the seal of some high Brahmans in ശംഖു (& ചങ്കു 340) = ശംഖം, f. i. ശംഖൂതുക, ശങ്കുംകുപ്പി a Volkameria or = ശംഖപുഷ്പം. ശംഖുതിരി & ശ. പിരി the winding in shells ശംഖുമുദ്രVišṇu's trident used as a seal or ശംഖുവിളി blowing the conch. ശചി šaǰi S. The wife of Indra (ശക്ര), who is ശഠൻ šaṭhaǹ S. (= ശത്ര ?). Refractory, per— ശഠത S. unruly disposition, opposition, muti— denV. ശഠിക്ക to behave haughtily, resist, ശഠോക്തി S. a taunt ഇത്തരം ശ. കൾ KR. ശണം šaṇam S. (& ച — 343.). Hemp, Canna— ശണ്ഠ šaṇṭha (ശഠ or C. ശണ = ചിനം). Quarrel. |
| ശണ്ഠി, see ചണ്ടി 3, 343.
ശതം šaδam S. (L. centum). Hundred ശതദ്വ ശതകം S. a collection of 100 (stanzas) as അ ശതകുപ്പ & ശതപുഷ്പ = ചതകുപ്പ (343; തീപ്പുണ്ണു ശതകോടി S. (1,000 millions). Indra's thunder ശതക്രതു, ശതമഖൻ, ശതമന്യു S. Indra. ശതഘ്നി S. a weapon, rocket ശ. യന്ത്രതന്ത്രശത ശതദ്രു S. the Sutledge നൂറുകൈവഴിയായ നദി Bhr. ശതധാ S. in a hundred ways. ശതപത്രം S. a lotus. ശതഭിഷക് S. = ചതയം 343. ശതമുഖരാമായണം = സീതാവിജയം (a poem). ശതമൂലി S. = ശതാവരി. ശതാംഗം S. a chariot, = തേർ KR. ശതാധിപൻ S. a centurion, captain. ശതാവരി Asparagus racemosa, or Scorzonera? ശത്രം šatru (ശദ്; G. kotos). An enemy, foe ശ. ശത്രുക്കാർ enemies, ശ'രുടെ വാക്കു MR. ശത്രുത S. enmity ശ. യോടും കൊന്നു Brhmd. ശത്രുദോഷം S injuring chiefly by charms. ശത്രുഭയം S. danger from enemies. ശ. നിനക്കി ശനി šani S. (ശനൈ fr. ശമ്). 1. Saturn, con— ശനിദശ, ശനിപ്പിഴ inauspicious season thro' |
Saturn's influence സേതുവിങ്കൽ പോയാലും ശനിപ്പിഴ വിടാതു prov. ശനിപ്രദോഷമാഹാത്മ്യം N. pr. a treatise on ശനിബാധ = ശനിപ്പിഴ. ശനിയൻ = തമോഗുണന്, ആകാത്തവൻ. ശനിയാഴ്ച Saturday, ശനിവാരം. ശനിവലി cramps, convulsions (fr. സന്നി). ശനൈഃ S. slowly. — ശനൈശ്ചരൻ = ശനി. ശപഥം šabatham S. (ശപ്). 1. Imprecation. ശപനം S. swearing, cursing. ശപിക്ക S. 1. to curse അവനെ ശ'ച്ചു Bhg. CV. അഗസ്ത്യേന നീ ശപിപ്പിച്ചതു hadst him ശപ്പൻ, ശപ്പട്ട see ചപ്പന് 346, കയ്യൻ 2, 296. ശഫം šapham S. A hoof. ശഫായത്തു Ar. shafā'at, Intercession, നബി ശബരൻ šsab/?/araǹ. S. A savage, mountaineer— ശബളം šab/?/aḷam S. Variegated ശബളതരമായ ശബ്ദം šabdam S. (ശപ് + ദാ). l. Sound, the |
| ൎത്തു നില്ക്കുമ്പോലേ CG. ബ്രഹ്മോഹം എന്നുള്ള ശ'വും ശബ്ദമാത്രമേ Bhg. ശബ്ദദൎശനം S. believing through hearing. ശബ്ദശാസ്ത്രം S. (2) grammar ശ. പഠിച്ചിരിക്കു ശബ്ദാൎത്ഥം S. (2) meaning of a word. ശബ്ദിക്ക S. to sound, call, speak ജാതിസ്വഭാ CV. f. i. ചമ്മട്ടിയെ ശബ്ദിപ്പിച്ചു cracked the ശമം šamam S. (ശമ് to cease). 1. Relief, rest. ശമനൻ S. Yama = അന്തകൻ; hence ശമനപു ശമനം S. 1. cessation. 2. relieving ത്രിദോഷ ശമനി S. the night. ശമലം S. impurity; = കശ്മലം. ശമാദിഷൾക്കം S. six virtues ശമം, ദമം, ഉപരതി, ശമിക്ക S. 1. to cease, grow calm കാറ്റുശ. part. ശമിതം appeased, Bhr. & ശാന്തം. CV. ശമിപ്പിക്ക 1. to extinguish പാപം ശ. Si Pu. ശമൌഷധം S. an alterative മദാന്ധൎക്കു ദണ്ഡമ ശമൃത്തു = ചമത്തു, സാമൎത്ഥ്യം in ചില ശ'ത്തുള്ള |
ശമ്പ šamba S. Lightning. Tdbh. I. ചമ്പ 2,347.
ശമ്പുšambu Tdbh. = ശംഭു or ശം f.i. മൂവരും ശമ്പളം šambaḷam 5. (S. ശംബ — travelling ശമ്പളക്കാരൻ = മാസപ്പടിക്കാരൻ. ശംബരം šamḃaram S. Water അഹിപ്രാണ ശംബൂകം šamḃ/?/ūγam S. (G. sambykë). A ശംഭു šambhu S. (ശം). Siva ശംഭുസേവനം ശമ്മല Ar. shamla, The end of a cloth tucked ശയനം šayanam S. (ശീ; G. keimai). 1. Lying, ശയനപ്രദക്ഷിണം S. = മിണ്ടി ഉരുളുക. ശയനമന്ദിരം S. = ശയ്യാഗൃഹം Mud. ശയനാധികാരി S. a chamberlain, Mud. denV. ശയനിക്ക V1. = ശയിക്ക. ശയനീയം S. a bed, ശ. പ്രാപിച്ചു PT. ശയാലു S. sleepy; the Boa. ശയിക്ക S. to lie down, rest, sleep. CV. ശയി ശയ്യ S. a bed ശ. മേലേ കിടക്ക Anj.; fig. the ശര šara A rustling sound ശരശരാ എന്നു മൂത്രിച്ചു. ശരം šaram S. 1. An arrow (vu. II. ചരം 348). |
| ശരക്കോൽ the shaft of an arrow, stem of grass.
ശരധി S. a quiver ശരം ഒടുങ്ങാത ശ. Bhr.; ശരപാതം S. a shot KR., കാമിനികടാക്ഷശ' ശരപ്പാടു. the distance of a shot നാലഞ്ചു ശ. ശരൻ in Cpds. having an arrow f. i. പങ്കജശ. etc. ശരവണം S. (3) = ഓടക്കാടു a place near Ganga ശരവൎഷം S. a shower of arrows. ശരണം šaraṇam S. (ശ്രി). 1. Refuge, shelter ശരണാഗതൻ S. a refugee, client ശ'തവത്സ ശരണാൎത്ഥി S. id.; ശ. യായ് വന്നു KR. came to ശരണ്യൻ S. 1. yielding protection ലോകശ. ശരൽ šarad S. Autumn ദുൎദ്ദിനം നീങ്ങി ശരല്ക്കാ ശരഭം šarabham S. (&ക —). A fabulous animal ശരാടി, ശരാരി S. Turdus ginginianus. ശരാരത്ത് Ar. sharārat, Mischief, തെന്മലപ്പുറ ശരാവം šarāvam S. A lid, shallow dish. ശരാവിക = രാജക്കുരു med. |
ശരാശരി P. sar—ā—Sari, From end to end; average ശ. സംഖ്യ, medium between two ex tremes.— വെള്ളിക്കു ശ. തൂക്കം കിട്ടും MC; 8 പ ണം ശ. കൊടുത്തു exactly = ശരി 1., so രൂപം, അളത്തം, തൂക്കം, എണ്ണം ശ. ആക = കൃത്യം. ശരാശ്രയം S. (ശരം). A quiver. ശരാസനം S. a bow. ശരി šari (T. ചരി, C. Te. Tu. M. സരി fr. ച ശരികേടു wrong, So. ശരിപുതം പോരുക No. to suit one's taste, സരി (sic!) പോരുക to maintain an equal ശരിവരേ as much as is proper, completely പ ശരീരം šarīram S. 1. The human body ശ. കൊ ശരീരക്കൂറു = ദേഹക്കൂറു. ശരീരഗം S. laid on the body, തന്നുടെ ശ. ഭൂ ശരീരധൎമ്മം S. bodily constitution, ശരീരാ ശരീരൻ having a body (in Cpds.), f.i. പൎവ്വത ശരീരരക്ഷ S. care of the body. |
| ശരീരവാൻ S. a person ധന്യൻ ആ ശ. Nal 3. ശരീരവിചാരം care for the body. ശരീരവൃത്തി S. cleanliness. ശരീരശാസനം V1. power over the limbs. ശരീരസൌഖ്യം bodily health ശ'ഖ്യസന്തോ ശരീരസ്മരണ S. consciousness, power over ശരീരാഭരണങ്ങൾ VetC. = മെയ്യാഭരണങ്ങൾ. ശരീരാവസ്ഥ = ശരീരധൎമ്മം; state of health. ശരീരി S. embodied, soul = ദേഹി, a man ശ ശരു šaru S. = ശരം, The thunder—bolt of Indra. ശൎക്കര šarkara S. 1. = ചരൽ Gravel, കക്കരം. ശൎദ്ധിക്ക šardhikka S. = അധോവായു med. ശൎമ്മം šanuam S. (ശരണം). Happiness ധൎമ്മ ശൎമ്മൻ, like വൎമ്മൻ added to the names of ശ൪വ്വൻ Siva S. ശ'നും ശ൪വ്വാണിയും Nal. (Kāḷi), ശ൪വ്വരി S. the night. ശലം šalam S.(= ചൽ). The quill of a porcupine. ശലാക S. 1. rod, ramrod; surgeon's probe |
വെള്ളി —, പൊൻ —. 2. wire, also ശി—, ശ്ലാക vu.; also gold—lace V1. പൊന്നിൻ ശ്ലാ ഖകൾ MC. ശലാടു šalā/?/u S.(ചല്ലു). Unripe fruit കദളിക്കാ ശലാപം, T. ച —, see ശിലാപം. ശല്ക്കം S. = ശകലം. ശല്യം S. (ശലം). 1. A porcupine SiPu. 2. a ശല്യകന്മാർ എന്ന പോലേ KR. = ശല്യം 1. ശല്യാരി enemy of Shalyan, Bhr. Siv. ശല്ലകി S. a porcupine = ശല്യം 1. ശല്ലി T., Tdbh. of ശല്യം a short pike; the tassel ശല്ലാവ് T. C. Te. Tu. = ശാല്വ So. Muslin വെ ശവം šavam S. (ചാവു) & ചവം, A corpse ച ശവക്കിടങ്ങു (loc), — ക്കോട്ട So. a burialground. ശവക്കുഴി a grave. ശവദഹനം S. the burning of a corpse, ശ. ക ശവപ്പറമ്പു a burial—ground. ശവപ്പെട്ടി a coffin, — വണ്ടി a hearse. ശവശരീരം S. a corpse, ശ. പോലേ AR. dead— ശവസംസ്കാരം S. funeral honors. ശവരൻ šavaraǹ S. & ശബരൻ = വേടൻ, ശവേല Port, chavelha, The peg of a wain— ശശം šašam S. (Ge. Hase). A hare = മുയൽ PT |
| ശശധരൻ, ശശാങ്കൻ, ശശി S. the moon, hence:
ശശിമുഖി f. moon—faced VetC. ശശിധ hair—frost? അഖിലമപി യശസ്സിനാൽ ശശ്വൽ šašval S. (related to വിശ്വം). Per— ശഷ്പം šašpam S. (Tdbh. ചപ്പു 346.). Young ശഷ്പൻ = ചപ്പൻ, ശഷ്പസമൻ KR. ശസ്തം šastam S. (p. p. of ശംസ്). Praised; ശസ്ത്രം šastram S. (ശസ് to hurt, G. kestra). ശസ്ത്രദൻ S. Mud. = ആയുധം കൊടുക്കുന്നവൻ; ശസ്ത്രഗ്രഹണം, — ധാരണം Brhmd. fighting. ശസ്ത്രധരർ, — ധാരികൾ, — പന്മാർ KR. war— ശസ്ത്രപ്രയോഗം S. surgery & midwifery, the ശസ്ത്രമാൎജ്ജൻ S. an armorer, = കടച്ചക്കൊല്ലൻ V2. ശസ്ത്രവാൻ, ശസ്ത്രസ്തി an armed Brahman. KM. ശസ്ത്രവൈദ്യൻ S. a surgeon. ശസ്ത്രാസ്തവിദ്യകൾ S. fencing & archery ശ' ശഹീതു Ar. shahīd, A witness, martyr. ശ'താ ശാക, see ശാഖ. ശാകം šāγam S. 1. A pot—herb ശാകങ്ങളെ അ ശാകോപദംശം S. vegetable kar̀i. ശാക്യമുനി S. Buddha. ശാക്തേയം S. see ശക്തിപൂജ, f. i. അവരുടെ ശാഖ šākha S. 1. A branch ശാഖാഗ്രങ്ങളിൽ |
തൈത്തിരിയാദി ശാഖാഭേദങ്ങൾ Bhr. ബാഷ്ക ളൻ തനറെ ശാ. നാലാക്കി Bhg. 3. a leaf, list ശാകയിൽ ചേൎക്ക TR. to file an action. — ശാകപ്പുക്കു (book?) diary. ശാഖക്കാർ belonging to a branch of the family. ശാഖാമൃഗം S. a monkey ശാ'ങ്ങളെ ആട്ടി; ശാ' ശാഖി S. a tree, കല്പകശാ. CG. ശാഖോപശാഖങ്ങൾ divisions & sub—divisions, ശാഖ്യം a mat or wicker—work ശാ'മായുള്ള പ ശാടി šāḍi S. A petticoat. ശാഠ്യം šāṭhyam S. (= ശഠത). Perverseness, ശാണം šāṇam S. (ശോ to Bharpen). 1. A hone, ശാതം S. (part. pass.) sharpened, thin വായു ശാത്രവം S. (ശത്രു). Inimical ശാ'വകുലകാലൻ KR. ശാദം šād/?/am 1. S. Mud; Young grass. 2. T. ശാന്തം šandam S.(part. pass. of ശമ്). 1. Still— ശാന്തത S. calmness, serenity, gentleness. — |
| ശാന്തസ്വാമി the Brahman minister of Tā— mūri, തിനയഞ്ചേരി ഇളയതു KU. ശാന്തി S. 1. Cessation, alleviation, cure denV. ശാന്തിക്ക V2. = ശമിക്ക. ശാന്തിക്കാരൻ (4) an ascetic; (2. 3) the officiat— ശാന്തിവൃത്തി his office & allowance. ശാന്തുവരുത്തുക (= ശാന്തം, — ന്തി) to heal. ശാന്ത്വം, see സാന്ത്വം. ശാപം šābam S. (ശപ്). A curse താപസൻ ശാപഗ്രസ്തന് lying under a curse, ശാ'നായി ശാപനിവൃത്തി removal of a curse, also ശാപ ശാപാനുഗ്രഹശക്തൻ able to curse & bless Bhg. ശാപോദകം S. water which being sprinkled |
effects a metamorphosis ശാ. കയ്യിൽ എടു ത്തു തളിച്ചു Bhg. ശപിപ്പതിന്നു ശാ. ധരിച്ചു, ശാ. തൻ പാദങ്ങളിലാക്കി Si Pu. ശാപ്പാടു šāppāḍụ T. Te. (sāku C. Te. Tu. to ശാഫി Ar. shāfi'ī N. pr. A chief of one of ശാബ്ദികൻ šābdiγaǹ S. (ശബ്ദം 2). A gram— ശാംഭവം S. Connected with ശംഭു; a poison; a ശായി šāyi S. (ശയ). Lying, പന്നഗശാ. KR. ശായിദ് = ശഹീതു. ശാരദം šārad/?/am S. (ശരൽ). Autumnal ശാ'ദ ശാരിക šāriγa S. (ശാരം variegated). The Maina ശാരിയാവു Red cloth (loc), Port, chara, ശാരിശി "charge"? വലിയതോക്കുകൊണ്ടു ശാ. ശാരീരം šārīram S. (ശരീര). Bodily, human, as ശാൎക്കര N. pr. One of the 5 Kšatriya dynasties, ശാങ്ഗം šārṇġam S. (ശൃംഘ). A bow. ശാൎങ്ഗപാണി CC. & ശാൎങ്ഗി KR. Višṇu. ശാൎദ്ദൂലം šārdūlam S. 1. A tiger, ശാ'ലപോത ശാൎദ്ധ prh. P. zād—rāh & സാൎത്ഥം, Provi ശാല šāla S. A hall, house കോശ —, ധാന്യ —, |
| ഭോജന —, മന്ത്ര —, ഗോ —, യാഗ —, വിദ്യാ ശാലകൾ KR. ഗോക്കൾ ശാലക്കൽ വന്നു Bhr. (= ആല) stable. ശില്പിയെ കൊണ്ട്വന്നു ശാ. നി ൎമ്മിക്ക Bhr., esp. for യാഗം; ധൎമ്മ —, പാണ്ടി —, സത്ര —, etc. ശാലാളികേളിനിലയങ്ങൾ CC. ശാലി 1. endowed with, as ബുദ്ധിശാലി etc., ശാലിയൻ = ചാലിയൻ. ശാലിവാഹനൻ S. N. pr. the king identified ശാലീനം S. bashful. ശാലുവ & ശാല്വ T. C. M., also സാല്വ ശാലൂരം S. (& ശാലു). A frog. ശാലേയം S. (ശാലി 2.). Fit for rice, = വിളഭൂമി. ശാവം šāvam S. (ശവം, ചാവു). 1. Pollution ശാശ്വതം šāšvaδam S. (ശശ്വൽ). Perpetual, ശാസന šāsana S. (ശാസ് = ശംസ് to instruct). ശാസനം S. an order, വിരിഞ്ചന്റെ ശാ. SiPu. denV. ശാസിക്ക S. 1. to inform, command, ശാസിതാവു: (ശാ'വായ ഗുരുനാഥൻ SiPu.) ശാസ്താവു S. a ruler, instructor; ഛന്നപാപ |
dēvata protecting the hill—border of Kēraḷa as Durga does the sea—board. ചാത്തൻ 354. ശാസ്ത്രം 1. A precept വെണം എന്നുണ്ടു ശാ ശാസ്ത്രകൃൽ S. an author; Rishi. ശാസ്ത്രഗൎത്തം (330) in: മത്ഭക്തി വിമുഖന്മാർ ശാസ്ത്രജ്ഞൻ (ശാസ്ത്രാൎത്ഥജ്ഞത്വം Brhmd.), ശാ ശാസ്ത്രാംഗം S. a particular science, applied ശാസ്ത്രാഭ്യാസം S. the study of science. ശാസ്ത്രി S. a Pandita, teacher, expounder of ശാസ്ത്രീയം, ശാസ്ത്രോക്തം S. scriptural ശാ. അ ശാസ്യം S. 1. to be ordered. 2. a rule ശാ. ചെയ്ക ശി ši, Interj. = ചീ, or ശിവ! ശിവ്വായി what a ശിംശപ S. a Dalbergia ശി. നാമവൃക്ഷം AR. ശിംശുമാരൻ S. A porpoise PT. (or sea—horse?) ശിക്യം šikyam S. A net or strings for sus— ശിക്കാർ P. šikār, Hunting (ശി'രിന്നു പോക), ശിക്ഷ šikša S. (desid. of ശക്). 1. Learning, |
| acquiring knowledge & power അക്ഷരഗ്രഹ ണത്തിൻ ശി.; ഹസ്തികളിൽ ശി. ഉണ്ടാകേണം VCh. must know something about elephants. ആയുധാഭ്യാസശി. KR. ശി. കൊണ്ടധികൻ Bhr. (opp. ശക്തി) best trained. 2. punish— ment നീആചാൎയ്യനെ പോലേ ശി. ചെയ്വാൻ എന്തു കാരണം AR. why thus lecture me!; correction. അതിന്റെ ശി. കൊടുക്കാഞ്ഞാൽ, അവൎക്കു ശി. കഴിപ്പാൻ സന്നിധാനത്തിങ്കന്നു ക ല്പന വന്നിട്ടു വേണം, മറുത്തവരെ അമൎത്തു ശി. കൊടുക്ക, ഇതിന്റെ ശി. കഴിപ്പിക്ക, അവന്റെ വസ്തുവകയോടു ശി. ഉണ്ടാകും TR. a fine. ശി. യിൽ ഉൾപ്പെട്ടില്ല MR. was not punished. കച്ചേ രിയാൽ കല്പിക്കുന്ന ശിക്ഷ അനുഭവിക്കും doc. 3. perfection ശി. കൎമ്മങ്ങൾക്കില്ലത്ര Brhmd. ശി. യായി പഠിപ്പിക്ക V1. ശി'യായിട്ടു പഠിച്ചു vu. അവസ്ഥ ശി. യായിട്ടു മനസ്സിൽ ആകയും ചെ യ്തു TR. completely. എത്രശി. how nice. ഇഭ്രാരം എല്ലാം ഗുരോ ശി. യിൽ വഹിക്കേണം KR. well. ശിക്ഷയിൽ ഉണ്ടു I enjoyed my meal. ശി. യിലുണ്ടതിന്മേൽ അങ്ങെഴുതീട്ടു രാക്ഷസൻ എ ന്നൊരു നാമധേയം Mud. (on a signet) plainly, distinctly. ശി. ആക്ക to make smart, get ready. ശിക്ഷകൻ V1. a teacher. ശിക്ഷണം S. chastisement ശി. ചെയ്ക PT. നി ശിക്ഷാരക്ഷ (2) 1. just government, by punish— denV. ശിക്ഷിക്ക S. 1. to learn അസ്ത്രശസ്ത്രാദി ശിക്ഷിതൻ (part.) 1. trained, taught, learned. ശിക്ഷിതാവു S. a trainer, teacher ശി'വായ ഗുരു |
ശിക്ഷ്യൻ (loc.) to be trained; a waiting boy, favourite (see ശിഷ്യൻ). ശിഖ šikha S. 1. Top, crest as of a flame അഗ്നി ശിഖണ്ഡി, ശിഖി S. a peacock. ശിഖരം S. a peak, top. ശിഖരി S. a mountain, ഹിമശി. സുത AR. ശിഖാമണി S. 1. a jewel in the hair—lock. ശിങ്കത്താൻ Mpl., ശിങ്കി Trav., ശിങ്കു etc. ശിഞ്ജിതം šińǰiδam S. Tinkling as of metal— ശിണ്ടി šiṇḍi (T. ചി —, C. ചെ — fr. ചെണ്ടു). ശിതം šiδam S. (L. citus) = ശാതം 1. Sharp ശി ശിതി S. black. — ശിതികണ്ഠൻ Si Pu. Siva. ശിഥിലം šithilam S. (& ശ്ലഥം). Loose, slack ശിഥിലത S. relaxedness, want of energy. ശിപ്പായി P. sipāhi, A soldier, peon ശുപ്പാ ശിപ്ലി, see ചിപ്പുളി, A plane. [= വിടുവേർ. ശിഫ šipha S. A fibrous root. — ശാഖാശിഭ ശിഫാൎസി P. sifāriš, Recommendation, ശി. & ശിബിക, see ശിവിക. ശിബിരം S. A camp. V2., ശി. പുക്കു Brhmd. ശിര S. see സിര A nerve, tendon. ശിരസ്ത P. sarristta, Office. ശിരസ്തെദാർ Si— ശിരസ്സു širassụ S. 1. The head (G. kara). Loc |
| ശമിക്കയില്ല Mud. നിന്റെ ശരീരം ദഹിക്കുന്നതു കാണ്മാൻ എന്റെ ശിരസ്സിൽ എഴുതീട്ടുണ്ടോ SG. അനുജ്ഞയെ ശിരസി (Loc.) വഹിച്ചുകൊണ്ടു Bhr., ശിരസ്സി ധരിച്ചു VetC. bore, brought. 2. top; chief. ശിരഃകമ്പം S. shaking the head, vertigo ഒന്നു ശിരശ്ഛേദം beheading സ്വപ്നേശി'യായിട്ടു തോ ശിരസിലിഖിതം VetC. = തലയെഴുത്തു; ശിരസി ശിരസ്ത്രം S. a helmet ശി. കെട്ടി മുറുക്കി KR., ശിരോധരം S. the neck, ശിരോധി. ശിരോമണി S. a gem worn in the crest നിൻ ശിരോരോഗം, ശിരോൎത്തി S. headache. ശില šila S. A stone, rock. 2. an image കരി ശിലാജതു S. bitumen. — ശിലാധാതു chalk. ശിലാമയം made of stone. — ശിലാവൃഷ്ടി hail. ശിലാസ്ഥിരം petrified, immovable ശി'മായ്വന്നു ശിലീമുഖം S. a bee, arrow ശി'ഖവിക്രമം AR. ശിലോച്ചയം S. a mountain, ശി. കണ്ടു KR. ശിലവു, see ചെലവു. ശിലാക, see ശലാക. ശിലാപം So., T. ചലാപം V1. (= ജലലാഭം). ശിലീന്ധ്രം S. A mushroom CG. (സി —). ശില്പം šilpam S. 1. Perfection in mechanical |
ക്ക handsomely, പരക Mud 3. elegantly. നാ ല്പതും ശി'മായി അഞ്ചും അക്കാതം Mud. exact ly 45 K., accurately. 2. any mechanical art. ശില്പകശാസ്ത്രം S. = ശില്പം 2. ശി'ത്തിന്നവൻ ശില്പച്ചൊൽ V1. a rhetorical figure. ശില്പി S. 1. an artizan, artificer, architect ത denV. ശില്പിക്ക to work minutely, bring to per ശില്പിശാസ്ത്രം mechanics, architecture. ശിവം šivam S. (ശ്വി to swell, increase). Happi ശിവ S. a female jackal, ശിവകൾ Sk. ശിവകവചം S. Siva's breast—plate, a mantra ശിവങ്കരം S. conferring happiness, SiPu. ശിവൻ S. the God Siva. ശി. എന്നല്ലാതേ ചൊ ശിവപുരം a Siva temple, esp. ചോവരം 398, ശിവപുരാണം SiPu. a Purāṇa. ശിവപ്പേരൂർ Anj. & തൃശ്ശി — N. pr. Trichoor. ശിവബലി & ശിവേലി (or ശ്രീ?) the evening ശിവബ്രാഹ്മണർ Shaivas, lower Brahmans in ശിവയോഗികൾ, കോല്ക്കുന്നത്തു (കാല്ക്കുന്നത്തു?) |
| ശിവരാത്രി S. the 14th lunar day of the dark fortnight in മാഘം, a fasting feast ശി. നോ റ്റു കൊൾവാൻ, ശി. നാൾ ഉപവാസം ചെ യ്ക SiPu. ശിവലിംഗം സേവിക്ക vu., see ലിംഗം 2, 894. ശിവവലയനാടു N. pr. a temple at Calicut, ശിവസ്ത്ോത്രഗാനങ്ങൾ പാടുക vu. praising Siva. ശിവാരം = ശിവകാരം Siva's name repeated ശിവാലയം a Siva temple = ശിവക്ഷേത്രം. ശിവായി P. sivāy, Besides, in ശി. ജമ a tax ശിവാർശി, see ശിഫാൎസി. ശിവിക šiviγa S. (& ശിബികമേൽ ആരോപ്യ ശിശിരം šiširam S. (ശിതം). Cold, frost ശിശി ശിശിരകരൻ S. the moon, ശി'രവദനം Nal. ശിശൂ šišu S. (ശ്വി to grow). An infant, boy; ശിശുപാലന് N. pr. a king slain by K/?/šṇa CC. ശിശുവധം SiPu. one of the great sins. ശിശിനം S. penis, also ശിശ്നി V1. — ശിശ്നോദര ശിഷ്ടം šišṭam S. 1. (part. pass, of ശിഷ്). |
ക്ഷിക്ക ശിഷ്ടരെ രക്ഷിക്ക VCh. ശിഷ്ടരക്ഷണം (duty of a king). ശിഷ്ടപരിപാലകൻ, etc. ശിഷ്ടി S. = ആജ്ഞ CS. denV. ശിഷ്ടിക്ക (1) to remain, — പ്പിക്ക to leave, ശിഷ്യൻ S. (2; p. fut. pass.) to be taught, a ശീ Tdbh. of ശ്രീ. ശീകരം šīγaram S. (സിച്). Drizzling rain; ഉത്തമസ്ഥലങ്ങളിൽ ശീ കാൎയ്യം വിചാരിച്ചാൽ ശീഘ്രം šīghram S. (ചിക്കനേ). Quick ശീ'മാ ശീട്ടുA chit, note; see ചീട്ടു. ശീതം šīδam S. (ശിതം). 1. Cold, cool ആക മു ശീതകരൻ the moon. — ശീതജ്വരം ague. — ശീ ശീതപ്പൂമരം Sapindus detergens (& ചീയ — & ശീതളം S. cold, cooling ശീ'ങ്ങൾ പ്രയോഗി ശീതാംഗം, — ൻ a kind of paralysis or സന്നി. ശീതാൎത്തൻ Nal. affected by cold. denV. ശീതിക്ക V1. to be cold, humid. ശീതോപചാരം S. using cooling means, ശീ. ശീതോഷ്ണം S. 1. cold & heat. 2. lukewarm. ശീമ = സീമ q. v. 1. Land മറുശീമയിൽ പാൎക്ക |
| ശീമ Palg. 2. So. Europe. ശീമെക്കു പോക to go home (i. e. to Europe). ശീർ (പിഴെച്ചുപോക.) vu. a line = ചീർ 1, 369. ശീൎണ്ണം šīrṇam S. (part. pass, of ശൃ). Broken, ശീൎഷം šīršam S. (ശിരസ്സ്). The head, ദശശീ. ശീല šīla & ചീ — (C. Tu. ശീര). 1. Cloth, strip ശീലക്കാശു a fee paid by the lessee to the pro— ശീലപ്പൊടി (1) (esp. med.) powder sifted ശീലം šīlam S. (ശിഷ് or ചെൽ). 1. Conduct, ശീലക്കേടു (1. 3) bad manners, ill—behaviour abstr. N. ശീലത്വം (8) fine disposition. ശീലദോഷം bad character, opp. ശീലഗുണം. ശീലൻ in Cpds. as ധന്യശീളൻ, ദാനശീലൻ ശീലവാൻ (3) amiable, ശീ'ന്മാരെ ചതിച്ചു Nal. ശീലാചാരം manners സല്പുത്രന്മാരുടെ ശീ. ഇ denV. ശീലിക്ക 1. To conduct oneself, |
practise. അന്നുന്നുശീ'ച്ചതിന്നു സഹിക്ക നീ SiPu. bear now the consequences of. 2. to ac custom oneself, learn, exercise അതു ശീ'ച്ചു കൊണ്ടാലും SiPu. ഭഗവാനെ മനസാ വാചാ കൎമ്മണാ ശീലിപ്പതു Bhg. to be occupied with God. നിത്യം ശീ'ച്ചൊരു നേരത്തു PT. usual; also with Loc. അതിൽ ശീലിച്ചില്ല; and നാട് എനിക്കു നല്ലവണ്ണം ശീലിച്ചാൽ when acclima tized. ശീലിപ്പിക്ക to teach, train, habituate. ഭീതി ശീൽ šīl B. A stanza (T. ചീർ?). ശീവാട see ചീ —. ശീവാൻ šīvāǹ = ശിവ്യാൻ, f. i. നല്ല തണ്ടുകൾ ശീവോതി = ശ്രീഭഗവതി. ശുക് šuk S. (šue). Grief; alas! ശുചം പോക്കേ ശുകം šuγam S. A parrot ശുകതരുണി Bhr. ശുകമുനിമാലികേ Mud 1. ശുക്തം šuktam S. Sour; harsh. ശുക്തന്റം പെട്ടിയിൽ KR. = കാട്ടാളൻ? ശൂക്തി šukti S. A pearl—oyster ശു. മാംസം ശുക്തിക S. a disease of the cornea, Nid26. ശുക്രം šukram S. Resplendent (= ശുക്ലം); an ശുക്രൻ the planet Venus, ശുക്രവാരം = വെ ശുക്ലം S. (II. ശുച്). 1. white. 2. semen (1 ഉരി ശുക്ലകൂപം S. a certain hell, ശു'പേ കിടന്നേ ശുക്ലപക്ഷം S. the bright lunar fortnight. ശുക്ലസ്രാവം S. gonorrhœa. ശുക്ലാംശുരേഖ S. the sickle of the new moon. ശുക്ഷി šukši S. Wind ശു. ണി തന്റെ ബല |
| ശുചി šuǰi S. (II. ശുച്). 1. Purity മുങ്ങിക്കുളി ഒഴികേ മറെറാന്നും ശുചിക്കു പോരാ Anach. 2. pure ഇക്കുലം അതിശുചിയായതു KR. വിവ ൎണ്ണവസ്ത്രം അഖിലം ശുചി Anach. denV. ശുചീകരിക്ക to purify. ശുചീന്ദ്രം N. pr. a temple in Trav. where Indra ശുണ്ഠി šuṇṭhi S. (= ചുണ്ടി 2,372). Dry ginger; ശുണ്ഠിക്കാരൻ peevish, quarrelsome, passion— ശുണ്ഡ šuṇḍa S. (ചുണ്ണ). An elephant's trunk; ശുണ്ണി, see ചുണ്ണി. ശുദ്ധം šuddham S. (part. pass, of ശുധ് = ശു ശുദ്ധത S. 1. purity, siucerity. 2. simpleness, ശുദ്ധൻ S. 1. innocent, holy. 2. a simpleton ശുദ്ധഭോജനം abstinence from meat & fish V1. ശുദ്ധമേ entirely ആധാരം ശു. കളവാകുന്നു, ശുദ്ധാത്മാവു S. pure minded ശു'വായ ശാരി ശുദ്ധാന്തം S. women's appartments, Harem. ശുദ്ധി S. 1. Cleansing; മലശു. 2. purity, |
Anach. = ശുദ്ധ്യഷ്ടി q. v. — ദേഹാത്മശുദ്ധ്യാവ സിക്ക SiPu. ശുദ്ധികരം S. purifying. denV. ശുദ്ധീകരിക്ക to purify, consecrate; ശുദ്ധീകരണം sanctification (Christ.). ശുദ്ധിമാൻ S. a holy person. ശുദ്ധ്യഷ്ടി a meal to complete purification, ശുനകൻ šunaγaǹ S. (ശ്വൻ). A dog പടുക്ക ശുഭം šubham S. (ശുഭ് to shine). 1. Splendid. ശുഭദം KU. auspicious. ശുഭപ്പെടുക to be mended, perfected, prosper. ശു'ട്ടു വന്നു TR. turned out well. ശുഭാത്മികേ Voc. f. highly favored, Chintar. ശുഭാശുഭം good & evil മാനുഷർ ചെ്യയും ശു'ഭ ശുഭ്രം S. white, bright. — ശുഭ്രാംശു the moon. ശുംഭനായി നിന്നുള്ളൊരുമ്പർകോൻ CG. shin— ശുല്ക്കം šulkam S. (prh. ചൊല്ക to command). ശുല്വം šulvam S. (L. cuprum). Copper. ശുശ്രൂഷ šušrūša S. (desid. of ശ്രു). 1. Wish— |
| ശുശ്രൂഷക്കാരൻ a servant.
ശുശ്രൂഷണം serving, Bhg. പതിശു., ഭൎതൃശു. denV. ശുശ്രൂഷിക്ക to serve, with Acc. തൽപ ശുഷി šuši S. Drying (ശുഷ്). ശുഷിരം S. a hole in the ground; perforated. ശുഷ്കം S. (p. p.) dried, withered (L. siccus, ശുഷ്കാന്തി So. heat, zeal ശു. യോടേ ശിവാൎച്ച denV. ശുഷ്കിക്ക to dry, wither ശു'ച്ച മല്ലിക ശുഷ്മാവു S. fire; energy. ശൂകം šūγam S. (ശോ). The awn of corn. ശൂകമയം bristly. ശൂകരം, see സൂകരം. ശൂദ്രൻ šudraǹ S. 1. A man of the 4th caste f. ശൂദ്ര & — ദ്രി; മാപ്പിള്ള ഒരു ശൂദ്രത്തിപ്പെണ്ണു ശൂനം šūnam S. (ശ്വി). Swelling, dropsy V1. ശൂന്യം S. 1. empty, void ആദ്യന്തശൂ CG. ശൂ. പറക to speak evil; see പഞ്ജ ശൂന്യക്കാരൻ V1. envious; — ത്തി a witch. ശൂന്യാണ്ടിക്ക V1. to mock, scoff. |
ശൂരൻ šūraǹ S. (ശ്വി, G. kyros). A hero, valiant, brave. [നായർ KU. ശൂരത S. bravery, valour ശൂ. തികഞ്ഞ ൧൦,൦൦൦ ശൂരി, see ചൂരി. ശൂൎപ്പം šūrpam S. Winnowing basket. ശൂൎപ്പണഖാ AR 4., — ക (RC 466. R. 1 a), Rāva— ശൂൎപ്പാകാരം N. pr. a temple near Gōkarṇa. Brhmd. ശൂല šūla S. (ശോ). 1. = ശൂലം. 2. colic & other ശൂലം S. 1. Impaling stake കഴു, crux. ശൂലത്തിൽ ഇടുവിക്ക VyM. ശൂത്തിന്മീതേ കി ശൂലാകൃതം S. roasted on a spit. ശൂലാഗ്രവാസം S. impalement അവനു ശൂ. ഗു ശൂല്യൻ S. = കഴുവേറി. ശൂൽ šul S. (Onomat.). Hoo, shoo. In: ശൂല്ക്കാരം as പന്നഗനാഥനു ശൂ. ഏറുന്നൂതി |
| ശുള šūḷa = ശുല 3., ചൂളച്ചി A whore (379).
ശൃഗാലം šr̥ġālam S. A jackal. ശൃംഖല šr̥ṅkhala S. A chain, Tdbh. ചങ്ങല 341. ശൃംഖലതീൎത്ഥം N. pr. fane of Kanyākumāri KM. ശൃംഗം šr̥ṅġam S. (L. cornu). A horn ശൃ. വി ശൃംഗാരം S. 1. Love—passion ശൃ. തന്നുടെ ശൃംഗാരക്കാരൻ lascivious, a beau, gorgeously ശൃംഗാരരസം, see രസം. ശൃംഗാരവല്ലി a tree ശൃ. തൻ മങ്ങാത പോത denV. ശൃംഗാരിക്ക (& ചിങ്ക — V1.) to beautify. ശൃംഗി S. horned എന്നാൽ ശൃംഗികഴുടെ കൊ ശൃംഗേരി (= ശൃംഗഗിരി) N. pr. the birth—place ശൃണു šr̥ṇu S. (Imp. of ശ്രു) Hear! — മമ വച ശൃതം S. (p. p. of ശ്രാ). Boiled, cooked ശൃതക ശെറകുAr.shara' A highroad, law Ti. ശെഹീതു = ശഹിതു Mpl., ശെഹീതുകൾ. ശേഖ് Ar. shēkh; An old man, descendant of ശേഖരം šēkharam S. (ശിഖര). 1. A crown, |
Siva; ശേകരൻ N. pr. m. 2. T. M. an as— semblage, heap വരുന്ന മുതഷ ശേ. ആക്കി ക്കൊടുത്തയക്ക TR. ജനശേ. jud. a mob, riot (= ചേരുക). ജനങ്ങൾ ശേഖരപ്പെട്ടു Trav. = കൂടി വന്നു. ശേഖരിരാജാ N. pr. Kshatriyas of Pālakāḍu. denV. ശേഖരിക്ക (2) to pile up, അനവധിദ്ര ശേഖരിപ്പു മുതൽപിടി the treasurer in Trav. ശേണം S. N. pr. A land, സിന്ധുശേണങ്ങളും ശേഫസ്സു šēphas S. Penis (ശിഫ). ശേർ H. sēr, A weight of 8 പലം (down to 3 ശേഷം šēšam S. (ശിഷ്). 1. Remaining നീ ശേഷക്കാർ (2) survivors, relatives, descend— ശേഷക്രിയ S. funeral obsequies, mourning & |
| TR. അവൻ എനിക്കു ശേ. യും ചെയ്യേണ്ടാ KR. (a disinherited son). ശേ. ചെയ്യിച്ചു Mud. ശേഷദശ S. old age. ശേഷൻ S. or ആദിശേഷൻ, അനന്തൻ Višṇu's ശേഷഭുക (2) who eats leavings. ശേഷി S. 1. Subordinate എല്ലാവരും നമുക്കു ശേഷിപ്പെടുക to make an effort. ചുഴലിഭഗവ denV. ശേഷിക്ക to remain. ശേ.നീ Bhr. sur— ശേഷികേടു (2) want of strength, ability or VN. ശേഷിപ്പു remnant, balance, rest ഞങ്ങൾ CV. ശേഷിപ്പിക്ക to leave, spare, preserve. ശൈത്താൻAr. šaitān, Satan, a devil ശൈ. ശൈത്യം šaityam S. (ശീത). 1. Cold ശൈ. എ ശൈഥില്യം šaithilyam S. (ശിഥില). Slackness, |
= അയഞ്ഞ. — ബന്ധുശൈ'ശങ്ക Mud. ഹൃദയ ശൈ. നീക്കുക VilvP. to reform. ശൈലം šailam S. (ശില). A mountain കാറ്റി ശൈലീഭ്രതൻ petrified. ശൈലാലി. ശൈളൂഷൻ S. an actor. ശൈലേയം S. mountainous (storax, rock—salt). ശൈല്യം So. (fr. ശീലം or = ശല്യം). ശൈ'ങ്ങൾ ശൈവം šaivam S. Relating to Siva, his sect ശൈവലം S. the duck—weed, Blyxna Seivala ശൈവ്യ S. (from Siva or Sivi) N. pr. — വീയി ശൈശവം šaišavam S. (ശീശു). Childhood ശൊക്കനാഥൻ T., see ചൊക്ക —. ശോകം šōγam S. (= ശുകു). Grief, sorrow ശോ ശോകാന്വിതൻ, — ാകുലൻ, — ാവിഷ്ടൻ S. griev— denV. ശോകിക്ക to grieve ബന്ധുമരണേന ശോചനം S. grieving. — denV. നഗ്നനായി ശോകു šokh P., šauq Ar., Gaiety ദീനും ശോ ശോചിസ്സു šōǰis S. (ശുചി). Light. ശോണം šōṇam S. (ചുവന്ന, G. kyanos). Red, ശോണാതീരേ KR. of the river Sōṇa. ശോണിതം S. blood = രക്തം. ശോണിമ S. redness, ശോ. കലൎന്ന പുഷ്പം Nal. ശോതരവു ചൊല്ക V1. To foretell (ജ്യോതിഷം). |
| ശോധന šōdhana S. (ശുധ്). 1. Cleansing, മലചോതന V1. a med.; refining metals. 2. (5) examination, search സീതാവഹ്നിശോ. ചെയു KR. an ordeal. കുടിശോ. ചെയ്ക, കഴിക്ക; പീ ടികശോ. നോക്കുംപോൾ TR. to search houses. അവരെ ശോ. നോക്കി MR. persons. (396). 3. trial, temptation V1. T. ശോധനക്കാരൻ an examiner, searcher. ശോധനക്കോൽ a probe (ശലാക). ശോധനം S. purifying മൂത്ര — GP. ൧൩ആം ശോധനീയം S. to be purified or corrected. denV. ശോധിക്ക 1. to brighten, cleanse മാന part. ശോധിതം S. refined, corrected ധൎമ്മമ ശോധ്യം S. to be cleansed, corrected, also ശോ ശോഫം šōpham S. & ശോഥം Swelling (ശ്വി). ശോഫഗുന്മം a. med. Leucophlegmathia. ശോഭ šōbha S. (ശുഭ്). Lustre, splendour, beauty ശോഭക്കേടു 1. want of splendour, disgrace. ശോഭനം S. splendid. നിൻവാക്കുകൾ ശോ.ഏ ശോഭവാൻ S. id. (ആയ്നിന്ന കാൎവ്വൎണ്ണൻ CG.). denV. ശോഭിക്ക S. to shine ഇവരാൽ ദിക്കുകൾ CV. ശോഭിപ്പിക്ക f. i. ഇതു നിൻെറ ശരീരത്തെ |
പരിശോഭിപ്പിക്കും KR. ശുഭം ജനിപ്പിച്ചുശോ' ക്കും Bhg 12. [idle fellow. ശോമാരി (fr. T. ശോമ്പേറി a sluggard). A lazy, ശോഷം šōšam S. (ശുഷ്). Drying up= വറണ്ടി ശോഷണം S. id., ശരീരം ശോ. ചെയ്യും തപ denV. ശോഷിക്ക to dry up, waste away ദേ CV. ശോഷിപ്പിക്ക to cause to dry or waste ശൌക്ല്യം šauklyam S. (ശുക്ല). Whiteness. — ശൌചം šauǰam S. (ശുചി). 1. Cleansing, ശൌണ്ഡൻ šauṇḍaǹ S. (ശുണ്ഡ). Drunk, ശൌരി šauri S.( ശുര). K/?/šṇa;Vasudēva.Bhg. ജയശൌരേ ChVr. (Voc). ശൌൎയ്യം S. prowess = ശുരത, as ശൌ. പൊഴു ശൌൎയ്യവാൻ = ശുരൻ a hero. ശ്ച്യുതിതം ščyuδiδam S. (p. p.) Dropped, shed. ശ്മശാനം šmašānam S. (ശമ |
| burial or burning ground. cemetery. ഇപ്പോൾ ശ്മ'മായ്വന്നു Brhmd. ലങ്കീപുരം KR. = ചുടല. ശ്മശാനക്കുഴി a grave. ശ്മശാനത്തുണി Tantr. (for charms). ശ്മശാനപ്പറമ്പു, — സ്ഥലം a burial—ground ശ്മശാനവാസി Siva; any Kēraḷa man, be— ശ്മശ്രു šmašru S. Mustaches ശ്മ. കേശാദിരോ ശ്മശ്രുനികൃന്തനൻ S. a barber. ശ്യാന്തികഴിക്ക (loc.) = ശാന്തി. ശ്യംമം šyāmam S. Black, dark—blue, also ശ്യാ ശ്യാലൻ šyālaň S. & സ്യാ — Wife's brother, ശ്യാവം Šyāvam S. = ശ്യാമം Brown, livid. ശ്യാവനേത്രത Asht. = കരുവാളിപ്പു. ശ്യേനൻ šyēnaǹ S. (white). A hawk= പരുന്നു, ശ്രദ്ധ šraddha S. [šrat (L— credo)☩ ധാ]. ശ്രദ്ദധാനൻ S. part. pres. = വിശ്വസിക്കുന്ന ശ്രദ്ധാലു S. faithful; longing. denV. ശ്രദ്ധിക്ക S. to desire ശ്ര'ച്ചത് എന്തു Bhg. |
ശ്രന്ഥനം šranthanam S. Stringing flowers.
ശ്രമം šramam S. (G. kamnō). Exertion, toil ശ്രമണൻ S. an ascetic, Samana. Jaina ശ്ര ശ്രമദക്ഷിണ S. hire given to assistant cooks. denV. ശ്രമിക്ക 1. to exert oneself, take trouble. ശ്രയണം S. Refuge = ആശ്രയം. ശ്രവണം šravaṇam S. (ശ്രു). 1. Hearing, ശ്രവസ്സു S. the ear; renown (G. kleos). denV. ശ്രവിക്ക S. to hear, Bhr. CV. ബ്രുഹ്മവാക്യത്തെ ശ്രവിപ്പിച്ചാർ KR. pro— ശ്രാണം šrāaṇam S. (p. p. of ശ്രാ). Boiled. ശ്രാദ്ധം šrāddham S. (ശ്രദ്ധ; faithful). Offer— ശ്രാന്തൻ šrāndaǹ S.(p.p. of (ശ്രമ്).Wearied; ശ്രാന്തി S. fatigue, lassitude ശ്രാ. കളഞ്ഞു പ ശ്രാമ്പി, see സ്രാമ്പി. ശ്രാവകൻ šrāvaγaǹ S. (ശ്രു). A Buddhist. ശ്രാവണം S. causing to hear (ശ്രവണം 3. = ശ്രാവ്യം S. deserving to be heard മഹാജന ശ്രാവു, see ചിറാകു. [served. ശ്രിതം šriδam S. (p. p. of ശ്രി). Cherished, ശ്രീ šrī S. (Ceres). 1. Lakshmi, the goddess of |
| സുകൃതികൾ മന്ദിരേ ശ്രീദേവിയായതും പാപി കൾ മന്ദിരേ അലക്ഷമി ആകുന്നതും DM. ശ്രീപ തി,ശ്രീമണാളൻ KumK. Vīšnu. 2. fortune, prosperity. ശ്രീയുള്ള fortunate. ശ്രീ പോരായ്ക Sah. misfortune. രാജ്യശ്രീ ചലിക്കുന്ന വെള്ള ത്തിൽ ഓളം പോലേ KR. എന്നാൽ ശ്രീ നി ല്ക്കും KU. തൊണ്ടെക്കു ശ്രീ ഉണ്ടു prov. luck. 3. glorious, holy (prefixed to names) ശ്രീപാദം = തിരുവടി, a sort of invocation (= blessed!). ശ്രീവിളിപ്പിക്ക an old royal custom of calling ശ്രീതേ (ചിരുതവിളി 364.) KU. ശ്രീകണ്ഠൻ S. Siva. ശ്രീകരം S. giving fortune ശ്രീ'മായ കൎമ്മം. ശ്രീകാൎയ്യക്കാരൻ the superintendent of a ശ്രീകാഷദേഷം Sk. = ചീയാഴി N. pr. Sheally. ശ്രീകോവിൽ the sanctuary of a temple. ശ്രീ' ശ്രീതേ S. (3) blessing on thee!= vu. ചിരുത. abstr. N. ശ്രീത്വം S. 1. wealth, luck. 2. the ശ്രീധരൻ S. Višṇa a famous teacher GnP. ശ്രീനാവാക്ഷേത്രം = തിരുനാവായി KU. ശ്രീനിവാസൻ, ശ്രീപതി S. Višṇu. ശ്രീപീഠം S. an altar ശ്രീ'ത്തിന്മേൽ പ്രതിഷ്ഠ KU. ശ്രീഭഗവതി = ശ്രീദേവി. Lakshmi. ശ്രീമത്സ്യം V2. the saw—fish (കൊമ്പൻശ്രാവു). ശ്രീമദം S. intoxication by success, ശ്രീമദാ ശ്രീമാൻ S., ശീമാൻ prosperous, blessed, glori— ശ്രീരംഗം N. pr. a temple near Trichināpa/?//?/i. ശ്രീരംഗപട്ടണം N. pr. Seringapatam. ശ്രീവത്സം S. a curl of hair on the breast of Višṇu ;= തുരങ്കം. ശ്രീവത്സഗോത്രം a Gōtra of Brahmans. ശ്രീവരം S. the gift of fortune, ശ്രീ. നിശ്ചയം |
ശ്രീവേല the daily evening service.
ശ്രീഹാനി waste, destruction of wealth. ശ്രുതം šruδam S. (p. p. of ശ്രു, G. klytos). ശ്രുതി S. 1. Hearing ശ്രുതിഹാനിവരും Nid. ശ്രുതികേടു 1. disappointment. എനിക്കു ശ്രു. വ ശ്രുതിക്കാരൻ an assistant piper. B. ശ്രുതിയാക്കുക, — പ്പെടുത്തുക to publish. ശ്രേണി šrēṇi S. (ശ്രി). A line, row, street. ശ്രേയസ്സു šrēyas S. (ശ്രീ). 1. Better, best. ശ്രേഷ്ഠം S. (Superl.) best, superior; മുനിശ്രേ ശ്രേഷ്ഠത,— ത്വം S. excellency, superiority. ശ്രേഷ്ഠി S. the head—man of a trade or art ശ്രോണം šrōṇam S. = ശോണ, f. i. നല്ലൊരു |
| ശ്രോണി šrōni S. (L. clunes). The hips & loins ശ്രോ.മൻത്തിട്ട തന്നെയും വെല്ക, CG.; hence: വിപുലശ്രോണിയാൾ SiPu. with large buttocks. ചുറോണി തങ്ങളുടെ അടുത്തു മേല്ക്കു ഴിക്കു മീതേ MM. ശ്രോണിതം šrōṇiδam = ശോണിതം Bhr. വാ ശ്രോതാവു šrōγāvụ S. (ശ്രു). A hearer. ശ്രോതവ്യം deserving to be heard ഭഗവൽക ശ്രോത്രം S. the ear ശ്രോത്രകന്ധ്രത്തിൽ കൂടേ ശ്രോത്രിൻ S. a learned Vēda—brahman ശാ ശ്രൌതം S. (ശ്രുതം), referring to the Vēdas ശ്ലക്ഷ്ണം šlakšṇam S. Slight, fine ശ്ല'മായി എ ശ്ലഥം šlatham S. Relaxed, അവധാനം ശ്ലഥ ശ്ലാഖ, see ശലാക. ശ്ലാഘ šlāgha S. Praise; also തൻെറ ശ്ലാഘി ശ്ലാഘിക്ക S. to eulogize മയിലുകളെശ്ലാ'ച്ചു Arb. ശ്ലാഘ്യൻ S. praiseworthy, venerable (Tdbh. ശ്ലിഷ്ടം šlišṭam S. (part.). Clung to. ശ്ലീപദം šlīpad/?/am S. Elephantiasis, പെരി ശ്ലീഹാ šlišṭam Syr. An apostle, ശ്ലീഹന്മാർ PP. ശ്ലേഷം šlēam S. (ശ്ലിഷ്). 1. Contact, em |
brace. 2. association, paronomasia, irony ശ്ലേഷവാക്യം, — കാവ്യം. ശ്ലേഷ്മം S. phlegm = കഫം (in the human body ശ്ലേഷ്മജ്വരം phlegmatic fever, — നാഡി low ശ്ലേഷ്മാതകം S. Cordia myxa = നറുവരി f. i. ശ്ലോകം šlōγam S. (ശ്രു) 1. Fame, f. i. ഉത്തമ ശ്വഃ švaḥ, švasS. (L. cras). To—morrow അദ്യ ശ്വൻ švaǹ S. (L. canis, G. kyōn). A dog, ശ്വപചൻ S. cooking dogs, = ചണ്ഡാലൻ, a ശ്വമാസം S. dog's meat MC. ശ്വവൃത്തി S. service. ശ്വഭ്രം švabhram S. A hole, chasm. ശ്വയഥു švayathu S . = ശോഫം, ശോഥം. ശ്വശുരൻ švašuraǹ S. (L. socer, Ge. schwa— ശ്വശ്രം S. a mother—in—law. ശ്വസനം švasanam S. (L. queri). Breath ശ്വസിക്ക S. to breathe, ശ്വസിച്ചിരിപ്പതും Bhg. ശ്വസ്തനം S. (ശ്വ, ശ്വഃ švas; L. crastiuum). ശ്വാവു švavụ S. (Nom. of ശ്വൻ). A dog ശ്വാ ശ്വനൻ S. id., ശ്വാനങ്ങൾ എന്ന പോലേ CG. ശ്വാപദം S. a beast of prey. ശ്വാസം švāsam S. (ശ്വസ്). Breath ശ്വാ. ക |
| ഴി ച്ചുകൂടായ്ക Asht. so ഇടുക, കൊൾ്ക; വലിക്ക to breathe hard; വിടുക, നേരേ അയച്ചൂട; മുട്ടുക to be unable to breathe, മുട്ടിപ്പിക്ക to stifle. Bhg. — 6 ശ്വാ. (വീൎപ്പു) =1 വിനനാഴി ക. — ശ്വാ. നാറുക = വായിനാറുകV1. — ശ്വാ പോയി Palg. vu. broke a wind. |
ശ്വിത്രം švitram S. (ശ്വിത, E. white). White leprosy = വെളുപ്പു med. ശ്വിത്രകം Nid 19. ശ്വേതം S. white; silver സാഗരം വളഞ്ഞുള്ള ശ്വേതിമ S. whiteness ശ്വേ. പൂണ്ടൊരു ഭ്രതി CG. |
ഷ ŠA
| ഷ occurs but rarely in Mal. words, for origi— nal ഴ (ഊഴം, മുഷിയുക, സാക്ഷ); also for യ (കാരിഷം, മാനുഷം). Original ഷ is changed into ച (ഷഡംഗം, ചടങ്ങു), ഴ (അനിഴം), ട (വിഷഹാരി — പിടാരൻ); or assimilated (ശു കം, ചുക്കു; വിഷ്ണു, വിണ്ണു). ഷഡംഗം šaḍ/?/aṇġam S. (ഷഷ്). 1. Six mem— ഷഡാധാരം S. the 6 chief regions of the ഷഡാനനൻ S. = ഷണ്മുഖൻ Sk. ഷഡൂൎമ്മികൾ Bhg. the 6 waves opposing life ഷഡ്വിധം S. of 6 kinds; ഷഡ്രസം VCh. ഷഡ്വൈരികൾ S. the 6 vices. Bhr. ഷണ്ഡം šaṇḍ/?/am S. (& ശ —) 1. A hermaphro— ഷണ്ഡൻ S. 1. a eunuch, impotent. ഷ'ന്മാർ abstr. N. ഷണ്ഡത്വം S. the state of a her— (ഷഷ്): ഷണ്നയം S. the 6 methods ഷ. അറി |
ഷണ്മലം S. the 6 excretions ഷ. പോക്കി കാ യശുദ്ധി ചെയ്ക KeiN. ഷണ്മുഖൻ S. the 6 faced, Subrahmaṇya, Sk. ഷഷ് šaš S. Six, generally pronounced ഷൾ, ഷഷ്ടി S. 60. — ഷഷ്ടികം = നവിര. 536. ഷഷ്ഠി S. the 6th lunar day (ഷ. വ്രതം). ഷ ഷഷ്പലം S. the പഞ്ചകോലം together with ഷൾക്കം S. an aggregate of six. കാമാദിഷ. ഷൾകൎമ്മം S. the 6 occupations of a Brahman, ഷൾക്കൌശികം S. six treasured ഷ. ദേഹം ഷൾഗ്രാമക്കാർ six villages with peculiar pri ഷൾജ്ജം S. the 4th note (see under ശബ്ദം), കാ ഷൾച്ചമയവികല്പങ്ങൾ VedD. 6 Sāstras. ഷൾപദം S. a bee; insect; also ഷൾപാദിയാ ഷൾപ്പഴം S. six fruits ഷ'മാലകൾ CG. ഷൾഭാഗം S. the 6th part of the crops, the |