ശ്രീമദ് ഭാഗവതം (മൂലം) / സപ്തമഃ സ്കന്ധഃ (സ്കന്ധം 7) / അദ്ധ്യായം 4

← സ്കന്ധം 7 : അദ്ധ്യായം 3

സ്കന്ധം 7 : അദ്ധ്യായം 5 →

ശ്രീമദ് ഭാഗവതം (മൂലം) / സപ്തമഃ സ്കന്ധഃ (സ്കന്ധം 7) / അദ്ധ്യായം 4

നാരദ ഉവാച

ഏവം വൃതഃ ശതധൃതിർഹിരണ്യകശിപോരഥ ।
പ്രാദാത് തത്തപസാ പ്രീതോ വരാംസ്തസ്യ സുദുർല്ലഭാൻ ॥ 1 ॥

ബ്രഹ്മോവാച

താതേമേ ദുർല്ലാഭാഃ പുംസാം യാൻ വൃണീഷേ വരാൻ മമ ।
തഥാപി വിതരാമ്യംഗ വരാൻ യദപി ദുർല്ലഭാൻ ॥ 2 ॥

തതോ ജഗാമ ഭഗവാനമോഘാനുഗ്രഹോ വിഭുഃ ।
പൂജിതോഽസുരവര്യേണ സ്തൂയമാനഃ പ്രജേശ്വരൈഃ ॥ 3 ॥

ഏവം ലബ്ധവരോ ദൈത്യോ ബിഭ്രദ്ധേമമയം വപുഃ ।
ഭഗവത്യകരോദ് ദ്വേഷം ഭ്രാതുർവ്വധമനുസ്മരൻ ॥ 4 ॥

സ വിജിത്യ ദിശഃ സർവ്വാ ലോകാംശ്ച ത്രീൻ മഹാസുരഃ ।
ദേവാസുരമനുഷ്യേന്ദ്രാൻ ഗന്ധർവ്വഗരുഡോരഗാൻ ॥ 5 ॥

സിദ്ധചാരണവിദ്യാധ്രാനൃഷീൻ പിതൃപതീൻ മനൂൻ ।
യക്ഷരക്ഷഃപിശാചേശാൻ പ്രേതഭൂതപതീനഥ ॥ 6 ॥

സർവ്വസത്ത്വപതീൻ ജിത്വാ വശമാനീയ വിശ്വജിത് ।
ജഹാര ലോകപാലാനാം സ്ഥാനാനി സഹ തേജസാ ॥ 7 ॥

ദേവോദ്യാനശ്രിയാ ജുഷ്ടമധ്യാസ്തേ സ്മ ത്രിവിഷ്ടപം ।
മഹേന്ദ്രഭവനം സാക്ഷാന്നിർമ്മിതം വിശ്വകർമ്മണാ ।
ത്രൈലോക്യലക്ഷ്മ്യായതനമധ്യുവാസാഖിലർദ്ധിമത് ॥ 8 ॥

യത്ര വിദ്രുമസോപാനാ മഹാമാരകതാ ഭുവഃ ।
യത്ര സ്ഫാടികകുഡ്യാനി വൈദൂര്യസ്തംഭപങ്ക്തയഃ ॥ 9 ॥

യത്ര ചിത്രവിതാനാനി പദ്മരാഗാസനാനി ച ।
പയഃഫേനനിഭാഃ ശയ്യാ മുക്താദാമപരിച്ഛദാഃ ॥ 10 ॥

കൂജദ്ഭിർന്നൂപുരൈർദ്ദേവ്യഃ ശബ്ദയന്ത്യ ഇതസ്തതഃ ।
രത്നസ്ഥലീഷു പശ്യന്തി സുദതീഃ സുന്ദരം മുഖം ॥ 11 ॥

     തസ്മിൻ മഹേന്ദ്രഭവനേ മഹാബലോ
          മഹാമനാ നിർജ്ജതലോക ഏകരാട് ।
     രേമേഽഭിവന്ദ്യാംഘ്രിയുഗഃ സുരാദിഭിഃ
          പ്രതാപിതൈരൂർജ്ജിതചണ്ഡശാസനഃ ॥ 12 ॥

     തമംഗ മത്തം മധുനോരുഗന്ധിനാ
          വിവൃത്തതാമ്രാക്ഷമശേഷധിഷ്ണ്യപാഃ ।
     ഉപാസതോപായനപാണിഭിർവ്വിനാ
          ത്രിഭിസ്തപോയോഗബലൌജസാം പദം ॥ 13 ॥

     ജഗുർമ്മഹേന്ദ്രാസനമോജസാ സ്ഥിതം
          വിശ്വാവസുസ്തുംബുരുരസ്മദാദയഃ ।
     ഗന്ധർവ്വസിദ്ധാ ഋഷയോഽസ്തുവൻ മുഹുർ-
          വ്വിദ്യാധരാശ്ചാപ്സരസശ്ച പാണ്ഡവ ॥ 14 ॥

സ ഏവ വർണ്ണാശ്രമിഭിഃ ക്രതുഭിർഭൂരിദക്ഷിണൈഃ ।
ഇജ്യമാനോ ഹവിർഭാഗാനഗ്രഹീത് സ്വേന തേജസാ ॥ 15 ॥

അകൃഷ്ടപച്യാ തസ്യാസീത് സപ്തദ്വീപവതീ മഹീ ।
തഥാ കാമദുഘാ ദ്യൌസ്തു നാനാശ്ചര്യപദം നഭഃ ॥ 16 ॥

രത്നാകരാശ്ച രത്നൌഘാംസ്തത്പത്ന്യശ്ചോഹുരൂർമ്മിഭിഃ ।
ക്ഷാരസീധുഘൃതക്ഷൌദ്രദധിക്ഷീരാമൃതോദകാഃ ॥ 17 ॥

ശൈലാ ദ്രോണീഭിരാക്രീഡം സർവ്വർത്തുഷു ഗുണാൻ ദ്രുമാഃ ।
ദധാര ലോകപാലാനാമേക ഏവ പൃഥഗ്ഗുണാൻ ॥ 18 ॥

സ ഇത്ഥം നിർജ്ജിതകകുബേകരാഡ് വിഷയാൻ പ്രിയാൻ ।
യഥോപജോഷം ഭുഞ്ജാനോ നാതൃപ്യദജിതേന്ദ്രിയഃ ॥ 19 ॥

ഏവമൈശ്വര്യമത്തസ്യ ദൃപ്തസ്യോച്ഛാസ്ത്രവർത്തിനഃ ।
കാലോ മഹാൻ വ്യതീയായ ബ്രഹ്മശാപമുപേയുഷഃ ॥ 20 ॥

തസ്യോഗ്രദണ്ഡസംവിഗ്നാഃ സർവ്വേ ലോകാഃ സപാലകാഃ ।
അന്യത്രാലബ്ധശരണാഃ ശരണം യയുരച്യുതം ॥ 21 ॥

തസ്യൈ നമോഽസ്തു കാഷ്ഠായൈ യത്രാത്മാ ഹരിരീശ്വരഃ ।
യദ്ഗത്വാ ന നിവർത്തന്തേ ശാന്താഃ സന്ന്യാസിനോഽമലാഃ ॥ 22 ॥

ഇതി തേ സംയതാത്മാനഃ സമാഹിതധിയോഽമലാഃ ।
ഉപതസ്ഥുർഹൃഷീകേശം വിനിദ്രാ വായുഭോജനാഃ ॥ 23 ॥

തേഷാമാവിരഭൂദ് വാണീ അരൂപാ മേഘനിഃസ്വനാ ।
സന്നാദയന്തീ കകുഭഃ സാധൂനാമഭയങ്കരീ ॥ 24 ॥

മാ ഭൈഷ്ട വിബുധശ്രേഷ്ഠാഃ സർവ്വേഷാം ഭദ്രമസ്തു വഃ ।
മദ്ദർശനം ഹി ഭൂതാനാം സർവ്വശ്രേയോപപത്തയേ ॥ 25 ॥

ജ്ഞാതമേതസ്യ ദൌരാത്മ്യം ദൈതേയാപസദസ്യ ച ।
തസ്യ ശാന്തിം കരിഷ്യാമി കാലം താവത്പ്രതീക്ഷത ॥ 26 ॥

യദാ ദേവേഷു വേദേഷു ഗോഷു വിപ്രേഷു സാധുഷു ।
ധർമ്മേ മയി ച വിദ്വേഷഃ സ വാ ആശു വിനശ്യതി ॥ 27 ॥

നിർവൈരായ പ്രശാന്തായ സ്വസുതായ മഹാത്മനേ ।
പ്രഹ്ളാദായ യദാ ദ്രുഹ്യേദ്ധനിഷ്യേഽപി വരോർജ്ജിതം ॥ 28 ॥

നാരദ ഉവാച

ഇത്യുക്താ ലോകഗുരുണാ തം പ്രണമ്യ ദിവൌകസഃ ।
ന്യവർത്തന്ത ഗതോദ്വേഗാ മേനിരേ ചാസുരം ഹതം ॥ 29 ॥

തസ്യ ദൈത്യപതേഃ പുത്രാശ്ചത്വാരഃ പരമാദ്ഭുതാഃ ।
പ്രഹ്ളാദോഽഭൂൻമഹാംസ്തേഷാം ഗുണൈർമ്മഹദുപാസകഃ ॥ 30 ॥

ബ്രഹ്മണ്യഃ ശീലസമ്പന്നഃ സത്യസന്ധോ ജിതേന്ദ്രിയഃ ।
ആത്മവത്സർവ്വഭൂതാനാമേകഃ പ്രിയസുഹൃത്തമഃ ॥ 31 ॥

ദാസവത്സന്നതാര്യാങ്ഘ്രിഃ പിതൃവദ്ദീനവത്സലഃ ।
ഭ്രാതൃവത്സദൃശേ സ്നിഗ്ധോ ഗുരുഷ്വീശ്വരഭാവനഃ ।
വിദ്യാർത്ഥരൂപജൻമാഢ്യോ മാനസ്തംഭവിവർജ്ജിതഃ ॥ 32 ॥

     നോദ്വിഗ്നചിത്തോ വ്യസനേഷു നിഃസ്പൃഹഃ
          ശ്രുതേഷു ദൃഷ്ടേഷു ഗുണേഷ്വവസ്തുദൃക് ।
     ദാന്തേന്ദ്രിയപ്രാണശരീരധീഃ സദാ
          പ്രശാന്തകാമോ രഹിതാസുരോഽസുരഃ ॥ 33 ॥

യസ്മിൻ മഹദ്ഗുണാ രാജൻ ഗൃഹ്യന്തേ കവിഭിർമ്മുഹുഃ ।
ന തേഽധുനാപിധീയന്തേ യഥാ ഭഗവതീശ്വരേ ॥ 34 ॥

യം സാധുഗാഥാസദസി രിപവോഽപി സുരാ നൃപ ।
പ്രതിമാനം പ്രകുർവ്വന്തി കിമുതാന്യേ ഭവാദൃശാഃ ॥ 35 ॥

ഗുണൈരലമസംഖ്യേയൈർമ്മാഹാത്മ്യം തസ്യ സൂച്യതേ ।
വാസുദേവേ ഭഗവതി യസ്യ നൈസർഗ്ഗികീ രതിഃ ॥ 36 ॥

ന്യസ്തക്രീഡനകോ ബാലോ ജഡവത്തൻമനസ്തയാ ।
കൃഷ്ണഗ്രഹഗൃഹീതാത്മാ ന വേദ ജഗദീദൃശം ॥ 37 ॥

ആസീനഃ പര്യടന്നശ്നൻ ശയാനഃ പ്രപിബൻ ബ്രുവൻ ।
നാനുസന്ധത്ത ഏതാനി ഗോവിന്ദപരിരംഭിതഃ ॥ 38 ॥

ക്വചിദ്രുദതി വൈകുണ്ഠചിന്താശബളചേതനഃ ।
ക്വചിദ്ധസതി തച്ചിന്താഹ്ളാദ ഉദ്ഗായതി ക്വചിത് ॥ 39 ॥

നദതി ക്വചിദുത്കണ്ഠോ വിലജ്ജോ നൃത്യതി ക്വചിത് ।
ക്വചിത്തദ്ഭാവനായുക്തസ്തൻമയോഽനുചകാര ഹ ॥ 40 ॥

ക്വചിദുത്പുളകസ്തൂഷ്ണീമാസ്തേ സംസ്പർശനിർവൃതഃ ।
അസ്പന്ദപ്രണയാനന്ദസലിലാമീലിതേക്ഷണഃ ॥ 41 ॥

     സ ഉത്തമശ്ലോകപദാരവിന്ദയോർ-
          ന്നിഷേവയാകിഞ്ചനസംഗലബ്ധയാ ।
     തന്വൻ പരാം നിർവൃതിമാത്മനോ മുഹുർ-
          ദ്ദുസംഗദീനാന്യമനഃശമം വ്യധാത് ॥ 42 ॥

തസ്മിൻ മഹാഭാഗവതേ മഹാഭാഗേ മഹാത്മനി ।
ഹിരണ്യകശിപൂ രാജന്നകരോദഘമാത്മജേ ॥ 43 ॥

യുധിഷ്ഠിര ഉവാച

ദേവർഷ ഏതദിച്ഛാമോ വേദിതും തവ സുവ്രത ।
യദാത്മജായ ശുദ്ധായ പിതാദാത് സാധവേ ഹ്യഘം ॥ 44 ॥

പുത്രാൻ വിപ്രതികൂലാൻ സ്വാൻ പിതരഃ പുത്രവത്സലാഃ ।
ഉപാലഭന്തേ ശിക്ഷാർത്ഥം നൈവാഘമപരോ യഥാ ॥ 45 ॥

കിമുതാനുവശാൻ സാധൂംസ്താദൃശാൻ ഗുരുദേവതാൻ ।
ഏതത്കൌതൂഹലം ബ്രഹ്മന്നസ്മാകം വിധമ പ്രഭോ ।
പിതുഃ പുത്രായ യദ്ദ്വേഷോ മരണായ പ്രയോജിതഃ ॥ 46 ॥