ശ്രീമദ് ഭാഗവതം (മൂലം) / സപ്തമഃ സ്കന്ധഃ (സ്കന്ധം 7) / അദ്ധ്യായം 3

← സ്കന്ധം 7 : അദ്ധ്യായം 2

സ്കന്ധം 7 : അദ്ധ്യായം 4 →

ശ്രീമദ് ഭാഗവതം (മൂലം) / സപ്തമഃ സ്കന്ധഃ (സ്കന്ധം 7) / അദ്ധ്യായം 3

നാരദ ഉവാച

ഹിരണ്യകശിപൂ രാജന്നജേയമജരാമരം ।
ആത്മാനമപ്രതിദ്വന്ദ്വമേകരാജം വ്യധിത്സത ॥ 1 ॥

സ തേപേ മന്ദരദ്രോണ്യാം തപഃ പരമദാരുണം ।
ഊർദ്ധ്വബാഹുർന്നഭോദൃഷ്ടിഃ പാദാംഗുഷ്ഠാശ്രിതാവനിഃ ॥ 2 ॥

ജടാദീധിതിഭീ രേജേ സംവർത്താർക്ക ഇവാംശുഭിഃ ।
തസ്മിംസ്തപസ്തപ്യമാനേ ദേവാഃ സ്ഥാനാനി ഭേജിരേ ॥ 3 ॥

തസ്യ മൂർദ്ധ്നഃ സമുദ്ഭൂതഃ സധൂമോഽഗ്നിസ്തപോമയഃ ।
തീര്യഗൂർദ്ധ്വമധോ ലോകാനതപദ് വിഷ്വഗീരിതഃ ॥ 4 ॥

ചുക്ഷുഭുർന്നദ്യുദന്വന്തഃ സദ്വീപാദ്രിശ്ചചാല ഭൂഃ ।
നിപേതുഃ സഗ്രഹാസ്താരാ ജജ്വലുശ്ച ദിശോ ദശ ॥ 5 ॥

തേന തപ്താ ദിവം ത്യക്ത്വാ ബ്രഹ്മലോകം യയുഃ സുരാഃ ।
ധാത്രേ വിജ്ഞാപയാമാസുർദ്ദേവദേവ ജഗത്പതേ ।
ദൈത്യേന്ദ്രതപസാ തപ്താ ദിവി സ്ഥാതും ന ശക്നുമഃ ॥ 6 ॥

തസ്യ ചോപശമം ഭൂമൻ വിധേഹി യദി മന്യസേ ।
ലോകാ ന യാവന്നങ്ക്ഷ്യന്തി ബലിഹാരാസ്തവാഭിഭൂഃ ॥ 7 ॥

തസ്യായം കില സങ്കൽപശ്ചരതോ ദുശ്ചരം തപഃ ।
ശ്രൂയതാം കിം ന വിദിതസ്തവാഥാപി നിവേദിതഃ ॥ 8 ॥

സൃഷ്ട്വാ ചരാചരമിദം തപോയോഗസമാധിനാ ।
അധ്യാസ്തേ സർവ്വധിഷ്ണ്യേഭ്യഃ പരമേഷ്ഠീ നിജാസനം ॥ 9 ॥

തദഹം വർദ്ധമാനേന തപോയോഗസമാധിനാ ।
കാലാത്മനോശ്ച നിത്യത്വാത് സാധയിഷ്യേ തഥാത്മനഃ ॥ 10 ॥

അന്യഥേദം വിധാസ്യേഽഹമയഥാപൂർവ്വമോജസാ ।
കിമന്യൈഃ കാലനിർദ്ധൂതൈഃ കൽപാന്തേ വൈഷ്ണവാദിഭിഃ ॥ 11 ॥

ഇതി ശുശ്രുമ നിർബ്ബന്ധം തപഃ പരമമാസ്ഥിതഃ ।
വിധത്സ്വാനന്തരം യുക്തം സ്വയം ത്രിഭുവനേശ്വര ॥ 12 ॥

തവാസനം ദ്വിജഗവാം പാരമേഷ്ഠ്യം ജഗത്പതേ ।
ഭവായ ശ്രേയസേ ഭൂത്യൈ ക്ഷേമായ വിജയായ ച ॥ 13 ॥

ഇതി വിജ്ഞാപിതോ ദേവൈർഭഗവാനാത്മഭൂർനൃപ ।
പരീതോ ഭൃഗുദക്ഷാദ്യൈർ യയൌ ദൈത്യേശ്വരാശ്രമം ॥ 14 ॥

ന ദദർശ പ്രതിച്ഛന്നം വൽമീകതൃണകീചകൈഃ ।
പിപീലികാഭിരാചീർണ്ണമേദസ്ത്വങ്മാംസശോണിതം ॥ 15 ॥

തപന്തം തപസാ ലോകാൻ യഥാഭ്രാപിഹിതം രവിം ।
വിലക്ഷ്യ വിസ്മിതഃ പ്രാഹ പ്രഹസൻ ഹംസവാഹനഃ ॥ 16 ॥

ബ്രഹ്മോവാച

ഉത്തിഷ്ഠോത്തിഷ്ഠ ഭദ്രം തേ തപഃസിദ്ധോസി കാശ്യപ ।
വരദോഽഹമനുപ്രാപ്തോ വ്രിയതാമീപ്സിതോ വരഃ ॥ 17 ॥

അദ്രാക്ഷമഹമേതത്തേ ഹൃത്സാരം മഹദദ്ഭുതം ।
ദംശഭക്ഷിതദേഹസ്യ പ്രാണാ ഹ്യസ്ഥിഷു ശേരതേ ॥ 18 ॥

നൈതത്പൂർവർഷയശ്ചക്രുർന്ന കരിഷ്യന്തി ചാപരേ ।
നിരംബുർദ്ധാരയേത്പ്രാണാൻ കോ വൈ ദിവ്യസമാഃ ശതം ॥ 19 ॥

വ്യവസായേന തേഽനേന ദുഷ്കരേണ മനസ്വിനാം ।
തപോനിഷ്ഠേന ഭവതാ ജിതോഽഹം ദിതിനന്ദന ॥ 20 ॥

തതസ്ത ആശിഷഃ സർവ്വാ ദദാമ്യസുരപുംഗവ ।
മർത്ത്യസ്യ തേ അമർത്ത്യസ്യ ദർശനം നാഫലം മമ ॥ 21 ॥

നാരദ ഉവാച

ഇത്യുക്ത്വാഽഽദിഭവോ ദേവോ ഭക്ഷിതാംഗം പിപീലികൈഃ ।
കമണ്ഡലുജലേനൌക്ഷദ്ദിവ്യേനാമോഘരാധസാ ॥ 22 ॥

സ തത്കീചകവൽമീകാത് സഹഓജോബലാന്വിതഃ ।
സർവ്വാവയവസമ്പന്നോ വജ്രസംഹനനോ യുവാ ।
ഉത്ഥിതസ്തപ്തഹേമാഭോ വിഭാവസുരിവൈധസഃ ॥ 23 ॥

സ നിരീക്ഷ്യാംബരേ ദേവം ഹംസവാഹമവസ്ഥിതം ।
നനാമ ശിരസാ ഭൂമൌ തദ്ദർശനമഹോത്സവഃ ॥ 24 ॥

ഉത്ഥായ പ്രാഞ്ജലിഃ പ്രഹ്വ ഈക്ഷമാണോ ദൃശാ വിഭും ।
ഹർഷാശ്രുപുളകോദ്ഭേദോ ഗിരാ ഗദ്ഗദയാഗൃണാത് ॥ 25 ॥

ഹിരണ്യകശിപുരുവാച

കൽപാന്തേ കാലസൃഷ്ടേന യോഽന്ധേന തമസാഽഽവൃതം ।
അഭിവ്യനഗ് ജഗദിദം സ്വയഞ്ജ്യോതിഃ സ്വരോചിഷാ ॥ 26 ॥

ആത്മനാ ത്രിവൃതാ ചേദം സൃജത്യവതി ലുമ്പതി ।
രജഃസത്ത്വതമോധാമ്നേ പരായ മഹതേ നമഃ ॥ 27 ॥

നമ ആദ്യായ ബീജായ ജ്ഞാനവിജ്ഞാനമൂർത്തയേ ।
പ്രാണേന്ദ്രിയമനോബുദ്ധിവികാരൈർവ്യക്തിമീയുഷേ ॥ 28 ॥

     ത്വമീശിഷേ ജഗതസ്തസ്ഥുഷശ്ച
          പ്രാണേന മുഖ്യേന പതിഃ പ്രജാനാം ।
     ചിത്തസ്യ ചിത്തേർമ്മന ഇന്ദ്രിയാണാം
          പതിർമ്മഹാൻ ഭൂതഗുണാശയേശഃ ॥ 29 ॥

     ത്വം സപ്തതന്തൂൻ വിതനോഷി തന്വാ
          ത്രയ്യാ ചാതുർഹോത്രകവിദ്യയാ ച ।
     ത്വമേക ആത്മാഽഽത്മവതാമനാദി-
          രനന്തപാരഃ കവിരന്തരാത്മാ ॥ 30 ॥

     ത്വമേവ കാലോഽനിമിഷോ ജനാനാ-
          മായുർലവാദ്യാവയവൈഃ ക്ഷിണോഷി ।
     കൂടസ്ഥ ആത്മാ പരമേഷ്ഠ്യജോ മഹാം-
          സ്ത്വം ജീവലോകസ്യ ച ജീവ ആത്മാ ॥ 31 ॥

     ത്വത്തഃ പരം നാപരമപ്യനേജ-
          ദേജച്ച കിഞ്ചിദ് വ്യതിരിക്തമസ്തി ।
     വിദ്യാഃ കലാസ്തേ തനവശ്ച സർവ്വാ
          ഹിരണ്യഗർഭോഽസി ബൃഹത്ത്രിപൃഷ്ഠഃ ॥ 32 ॥

     വ്യക്തം വിഭോ സ്ഥൂലമിദം ശരീരം
          യേനേന്ദ്രിയപ്രാണമനോഗുണാംസ്ത്വം ।
     ഭുങ്ക്ഷേ സ്ഥിതോ ധാമനി പാരമേഷ്ഠ്യേ
          അവ്യക്ത ആത്മാ പുരുഷഃ പുരാണഃ ॥ 33 ॥

അനന്താവ്യക്തരൂപേണ യേനേദമഖിലം തതം ।
ചിദചിച്ഛക്തിയുക്തായ തസ്മൈ ഭഗവതേ നമഃ ॥ 34 ॥

യദി ദാസ്യസ്യഭിമതാൻ വരാൻ മേ വരദോത്തമ ।
ഭൂതേഭ്യസ്ത്വദ്വിസൃഷ്ടേഭ്യോ മൃത്യുർമ്മാ ഭൂൻമമ പ്രഭോ ॥ 35 ॥

നാന്തർബ്ബഹിർദിവാ നക്തമന്യസ്മാദപി ചായുധൈഃ ।
ന ഭൂമൌ നാംബരേ മൃത്യുർന്ന നരൈർന്ന മൃഗൈരപി ॥ 36 ॥

വ്യസുഭിർവ്വാസുമദ്ഭിർവ്വാ സുരാസുരമഹോരഗൈഃ ।
അപ്രതിദ്വന്ദ്വതാം യുദ്ധേ ഐകപത്യം ച ദേഹിനാം ॥ 37 ॥

സർവ്വേഷാം ലോകപാലാനാം മഹിമാനം യഥാഽഽത്മനഃ ।
തപോയോഗപ്രഭാവാണാം യന്ന രിഷ്യതി കർഹിചിത് ॥ 38 ॥