ശ്രീമദ് ഭാഗവതം (മൂലം) / പ്രഥമഃ സ്കന്ധഃ (സ്കന്ധം 1) / അദ്ധ്യായം 12
← സ്കന്ധം 1 : അദ്ധ്യായം 11 | സ്കന്ധം 1 : അദ്ധ്യായം 13 → |
ശ്രീമദ് ഭാഗവതം (മൂലം) / പ്രഥമഃ സ്കന്ധഃ (സ്കന്ധം 1) / അദ്ധ്യായം 12
[തിരുത്തുക]
ശൌനക ഉവാച
അശ്വത്ഥാമ്നോപസൃഷ്ടേന ബ്രഹ്മശീർഷ്ണോരുതേജസാ ।
ഉത്തരായാ ഹതോ ഗർഭ ഈശേനാജീവിതഃ പുനഃ ॥ 1 ॥
തസ്യ ജൻമ മഹാബുദ്ധേഃ കർമ്മാണി ച മഹാത്മനഃ ।
നിധനം ച യഥൈവാസീത്സ പ്രേത്യ ഗതവാൻ യഥാ ॥ 2 ॥
തദിദം ശ്രോതുമിച്ഛാമോ ഗദിതും യദി മന്യസേ ।
ബ്രൂഹി നഃ ശ്രദ്ദധാനാനാം യസ്യ ജ്ഞാനമദാച്ഛുകഃ ॥ 3 ॥
സൂത ഉവാച
അപീപലദ്ധർമ്മരാജഃ പിതൃവദ്രഞ്ജയൻ പ്രജാഃ ।
നിസ്പൃഹസ്സർവകാമേഭ്യഃ കൃഷ്ണപാദാബ്ജസേവയാ ॥ 4 ॥
സമ്പദഃ ക്രതവോ ലോകാ മഹിഷീ ഭ്രാതരോ മഹീ ।
ജംബൂദ്വീപാധിപത്യം ച യശശ്ച ത്രിദിവം ഗതം ॥ 5 ॥
കിം തേ കാമാഃ സുരസ്പാർഹാ മുകുന്ദമനസോ ദ്വിജാഃ ।
അധിജഹ്രുർമ്മുദം രാജ്ഞഃ ക്ഷുധിതസ്യ യഥേതരേ ॥ 6 ॥
മാതുർഗ്ഗർഭഗതോ വീരഃ സ തദാ ഭൃഗുനന്ദന ।
ദദർശ പുരുഷം കഞ്ചിദ്ദഹ്യമാനോഽസ്ത്രതേജസാ ॥ 7 ॥
അംഗുഷ്ഠമാത്രമമലം സ്ഫുരത്പുരടമൌലിനം ।
അപീച്യദർശനം ശ്യാമം തഡിദ്വാസസമച്യുതം ॥ 8 ॥
ശ്രീമദ്ദീർഘചതുർബ്ബാഹും തപ്തകാഞ്ചനകുണ്ഡലം ।
ക്ഷതജാക്ഷം ഗദാപാണിമാത്മനഃ സർവ്വതോ ദിശം ।
പരിഭ്രമന്തമുൽകാഭാം ഭ്രാമയന്തം ഗദാം മുഹുഃ ॥ 9 ॥
അസ്ത്രതേജഃ സ്വഗദയാ നീഹാരമിവ ഗോപതിഃ ।
വിധമന്തം സന്നികർഷേ പര്യൈക്ഷത ക ഇത്യസൌ ॥ 10 ॥
വിധൂയ തദമേയാത്മാ ഭഗവാൻ ധർമ്മഗുബ്വിഭുഃ ।
മിഷതോ ദശമാസ്യസ്യ തത്രൈവാന്തർദധേ ഹരിഃ ॥ 11 ॥
തതഃ സർവ്വഗുണോദർക്കേ സാനുകൂലഗ്രഹോദയേ ।
ജജ്ഞേ വംശധരഃ പാണ്ഡോർഭൂയഃ പാണ്ഡുരിവൌജസാ ॥ 12 ॥
തസ്യ പ്രീതമനാ രാജാ വിപ്രൈർധൗമ്യകൃപാദിഭിഃ ।
ജാതകം കാരയാമാസ വാചയിത്വാ ച മംഗളം ॥ 13 ॥
ഹിരണ്യം ഗാം മഹീം ഗ്രാമാൻ ഹസ്ത്യശ്വാൻ നൃപതിർവരാൻ ।
പ്രാദാത്സ്വന്നം ച വിപ്രേഭ്യഃ പ്രജാതീർത്ഥേ സ തീർത്ഥവിത് ॥ 14 ॥
തമൂചുർബ്രാഹ്മണാസ്തുഷ്ടാ രാജാനം പ്രശ്രയാന്വിതം ।
ഏഷ ഹ്യസ്മിൻ പ്രജാതന്തൌ പുരൂണാം പൌരവർഷഭ ॥ 15 ॥
ദൈവേനാപ്രതിഘാതേന ശുക്ലേ സംസ്ഥാമുപേയുഷി ।
രാതോ വോഽനുഗ്രഹാർത്ഥായ വിഷ്ണുനാ പ്രഭവിഷ്ണുനാ ॥ 16 ॥
തസ്മാന്നാമ്നാ വിഷ്ണുരാത ഇതി ലോകേ ബൃഹച്ഛ്രവാഃ ।
ഭവിഷ്യതി ന സന്ദേഹോ മഹാഭാഗവതോ മഹാൻ ॥ 17 ॥
യുധിഷ്ഠിര ഉവാച
അപ്യേഷ വംശ്യാൻ രാജർഷീൻ പുണ്യശ്ലോകാൻ മഹാത്മനഃ ।
അനുവർതിതാ സ്വിദ്യശസാ സാധുവാദേന സത്തമാഃ ॥ 18 ॥
ബ്രാഹ്മണാ ഊചുഃ
പാർത്ഥ പ്രജാവിതാ സാക്ഷാദിക്ഷ്വാകുരിവ മാനവഃ ।
ബ്രഹ്മണ്യഃ സത്യസന്ധശ്ച രാമോ ദാശരഥിർയഥാ ॥ 19 ॥
ഏഷ ദാതാ ശരണ്യശ്ച യഥാ ഹ്യൌശീനരഃ ശിബിഃ ।
യശോ വിതനിതാ സ്വാനാം ദൌഷ്യന്തിരിവ യജ്വനാം ॥ 20 ॥
ധന്വിനാമഗ്രണീരേഷ തുല്യശ്ചാർജ്ജുനയോർദ്വയോഃ ।
ഹുതാശ ഇവ ദുർധർഷഃ സമുദ്ര ഇവ ദുസ്തരഃ ॥ 21 ॥
മൃഗേന്ദ്ര ഇവ വിക്രാന്തോ നിഷേവ്യോ ഹിമവാനിവ ।
തിതിക്ഷുർവ്വ സുധേവാസൌ സഹിഷ്ണുഃ പിതരാവിവ ॥ 22 ॥
പിതാമഹസമഃ സാമ്യേ പ്രസാദേ ഗിരിശോപമഃ ।
ആശ്രയഃ സർവ്വഭൂതാനാം യഥാ ദേവോ രമാശ്രയഃ ॥ 23 ॥
സർവ്വസദ്ഗുണമാഹാത്മ്യേ ഏഷ കൃഷ്ണമനുവ്രതഃ ।
രന്തിദേവ ഇവോദാരോ യയാതിരിവ ധാർമ്മികഃ ॥ 24 ॥
ധൃത്യാ ബലിസമഃ കൃഷ്ണേ പ്രഹ്ളാദ ഇവ സദ്ഗ്രഹഃ ।
ആഹർത്തൈഷോഽശ്വമേധാനാം വൃദ്ധാനാം പര്യുപാസകഃ ॥ 25 ॥
രാജർഷീണാം ജനയിതാ ശാസ്താ ചോത്പഥഗാമിനാം ।
നിഗ്രഹീതാ കലേരേഷ ഭുവോ ധർമ്മസ്യ കാരണാത് ॥ 26 ॥
തക്ഷകാദാത്മനോ മൃത്യും ദ്വിജപുത്രോപസർജ്ജിതാത് ।
പ്രപത്സ്യത ഉപശ്രുത്യ മുക്തസങ്ഗഃ പദം ഹരേഃ ॥ 27 ॥
ജിജ്ഞാസിതാത്മയാഥാത്മ്യോ മുനേർവ്യാസസുതാദസൌ ।
ഹിത്വേദം നൃപ ഗംഗായാം യാസ്യത്യദ്ധാകുതോഭയം ॥ 28 ॥
ഇതി രാജ്ഞ ഉപാദിശ്യ വിപ്രാ ജാതകകോവിദാഃ ।
ലബ്ധാപചിതയഃ സർവ്വേ പ്രതിജഗ്മുഃ സ്വകാൻ ഗൃഹാൻ ॥ 29 ॥
സ ഏഷ ലോകേ വിഖ്യാതഃ പരീക്ഷിദിതി യത്പ്രഭുഃ ।
ഗർഭേ ദൃഷ്ടമനുധ്യായൻ പരീക്ഷേത നരേഷ്വിഹ ॥ 30 ॥
സ രാജപുത്രോ വവൃധേ ആശു ശുക്ല ഇവോഡുപഃ ।
ആപൂര്യമാണഃ പിതൃഭിഃ കാഷ്ഠാഭിരിവ സോഽന്വഹം ॥ 31 ॥
യക്ഷ്യമാണോഽശ്വമേധേന ജ്ഞാതിദ്രോഹജിഹാസയാ ।
രാജാലബ്ധധനോ ദധ്യാവന്യത്ര കരദണ്ഡയോഃ ॥ 32 ॥
തദഭിപ്രേതമാലക്ഷ്യ ഭ്രാതരോഽച്യുതചോദിതാഃ ।
ധനം പ്രഹീണമാജഹ്രുരുദീച്യാം ദിശി ഭൂരിശഃ ॥ 33 ॥
തേന സംഭൃതസംഭാരോ ധർമ്മപുത്രോ യുധിഷ്ഠിരഃ ।
വാജിമേധൈസ്ത്രിഭിർഭീതോ യജ്ഞൈഃ സമയജദ്ധരിം ॥ 34 ॥
ആഹൂതോ ഭഗവാൻ രാജ്ഞാ യാജയിത്വാ ദ്വിജൈർന്നൃപം ।
ഉവാസ കതിചിൻമാസാൻ സുഹൃദാം പ്രിയകാമ്യയാ ॥ 35 ॥
തതോ രാജ്ഞാഭ്യനുജ്ഞാതഃ കൃഷ്ണയാ സഹബന്ധുഭിഃ ।
യയൌ ദ്വാരവതീം ബ്രഹ്മൻ സാർജ്ജുനോ യദുഭിർവൃതഃ ॥ 36 ॥