ശ്രീമദ് ഭാഗവതം (മൂലം) / ദശമഃ സ്കന്ധഃ (ഉത്തരാർദ്ധഃ) (സ്കന്ധം 10 ഉത്തരാർദ്ധം) / അദ്ധ്യായം 77
← സ്കന്ധം 10 ഉത്തരാർദ്ധം : അദ്ധ്യായം 76 | സ്കന്ധം 10 ഉത്തരാർദ്ധം : അദ്ധ്യായം 78 → |
ശ്രീമദ് ഭാഗവതം (മൂലം) / ദശമഃ സ്കന്ധഃ (പൂർവ്വാർദ്ധഃ) (സ്കന്ധം 10 ഉത്തരാർദ്ധം) / അദ്ധ്യായം 77[തിരുത്തുക]
ശ്രീശുക ഉവാച
സ തൂപസ്പൃശ്യ സലിലം ദംശിതോ ധൃതകാർമ്മുർമുകഃ ।
നയ മാം ദ്യുമതഃ പാർശ്വം വീരസ്യേത്യാഹ സാരഥിം ॥ 1 ॥
വിധമന്തം സ്വസൈന്യാനി ദ്യുമന്തം രുക്മിണീസുതഃ ।
പ്രതിഹത്യ പ്രത്യവിധ്യന്നാരാചൈരഷ്ടഭിഃ സ്മയൻ ॥ 2 ॥
ചതുർഭിശ്ചതുരോ വാഹാൻ സൂതമേകേന ചാഹനത് ।
ദ്വാഭ്യാം ധനുശ്ച കേതും ച ശരേണാന്യേന വൈ ശിരഃ ॥ 3 ॥
ഗദസാത്യകിസാംബാദ്യാ ജഘ്നുഃ സൌഭപതേർബ്ബലം ।
പേതുഃ സമുദ്രേ സൌഭേയാഃ സർവ്വേ സഞ്ഛിന്നകന്ധരാഃ ॥ 4 ॥
ഏവം യദൂനാം ശാല്വാനാം നിഘ്നതാമിതരേതരം ।
യുദ്ധം ത്രിണവരാത്രം തദഭൂത് തുമുലമുൽബണം ॥ 5 ॥
ഇന്ദ്രപ്രസ്ഥം ഗതഃ കൃഷ്ണ ആഹൂതോ ധർമ്മസൂനുനാ ।
രാജസൂയേഽഥ നിർവൃത്തേ ശിശുപാലേ ച സംസ്ഥിതേ ॥ 6 ॥
കുരുവൃദ്ധാനനുജ്ഞാപ്യ മുനീംശ്ച സസുതാം പൃഥാം ।
നിമിത്താന്യതിഘോരാണി പശ്യൻ ദ്വാരവതീം യയൌ ॥ 7 ॥
ആഹ ചാഹമിഹായാത ആര്യമിശ്രാഭിസംഗതഃ ।
രാജന്യാശ്ചൈദ്യപക്ഷീയാ നൂനം ഹന്യുഃ പുരീം മമ ॥ 8 ॥
വീക്ഷ്യ തത്കദനം സ്വാനാം നിരൂപ്യ പുരരക്ഷണം ।
സൌഭം ച ശാല്വരാജം ച ദാരുകം പ്രാഹ കേശവഃ ॥ 9 ॥
രഥം പ്രാപയ മേ സൂത ശാല്വസ്യാന്തികമാശു വൈ ।
സംഭ്രമസ്തേ ന കർത്തവ്യോ മായാവീ സൌഭരാഡയം ॥ 10 ॥
ഇത്യുക്തശ്ചോദയാമാസ രഥമാസ്ഥായ ദാരുകഃ ।
വിശന്തം ദദൃശുഃ സർവ്വേ സ്വേ പരേ ചാരുണാനുജം ॥ 11 ॥
ശാല്വശ്ച കൃഷ്ണമാലോക്യ ഹതപ്രായബലേശ്വരഃ ।
പ്രാഹരത്കൃഷ്ണസൂതായ ശക്തിം ഭീമരവാം മൃധേ ॥ 12 ॥
താമാപതന്തീം നഭസി മഹോൽകാമിവ രംഹസാ ।
ഭാസയന്തീം ദിശഃ ശൌരിഃ സായകൈഃ ശതധാച്ഛിനത് ॥ 13 ॥
തം ച ഷോഡശഭിർവ്വിദ്ധ്വാ ബാണൈഃ സൌഭം ച ഖേ ഭ്രമത് ।
അവിധ്യച്ഛരസന്ദോഹൈഃ ഖം സൂര്യ ഇവ രശ്മിഭിഃ ॥ 14 ॥
ശാല്വഃ ശൌരേസ്തു ദോഃ സവ്യം സശാർങ്ഗം ശാർങ്ഗധന്വനഃ ।
ബിഭേദ ന്യപതദ്ധസ്താച്ഛാർങ്ഗമാസീത്തദദ്ഭുതം ॥ 15 ॥
ഹാഹാകാരോ മഹാനാസീദ്ഭൂതാനാം തത്ര പശ്യതാം ।
വിനദ്യ സൌഭരാഡുച്ചൈരിദമാഹ ജനാർദ്ദനം ॥ 16 ॥
യത്ത്വയാ മൂഢ നഃ സഖ്യുർഭ്രാതുർഭാര്യാ ഹൃതേക്ഷതാം ।
പ്രമത്തഃ സ സഭാമധ്യേ ത്വയാ വ്യാപാദിതഃ സഖാ ॥ 17 ॥
തം ത്വാദ്യ നിശിതൈർബ്ബാണൈരപരാജിതമാനിനം ।
നയാമ്യപുനരാവൃത്തിം യദി തിഷ്ഠേർമ്മമാഗ്രതഃ ॥ 18 ॥
ശ്രീഭഗവാനുവാച
വൃഥാ ത്വം കത്ഥസേ മന്ദ ന പശ്യസ്യന്തികേഽന്തകം ।
പൌരുഷം ദർശയന്തി സ്മ ശൂരാ ന ബഹുഭാഷിണഃ ॥ 19 ॥
ഇത്യുക്ത്വാ ഭഗവാഞ്ഛാല്വം ഗദയാ ഭീമവേഗയാ ।
തതാഡ ജത്രൌ സംരബ്ധഃ സ ചകമ്പേ വമന്നസൃക് ॥ 20 ॥
ഗദായാം സന്നിവൃത്തായാം ശാല്വസ്ത്വന്തരധീയത ।
തതോ മുഹൂർത്ത ആഗത്യ പുരുഷഃ ശിരസാച്യുതം ।
ദേവക്യാ പ്രഹിതോഽസ്മീതി നത്വാ പ്രാഹ വചോ രുദൻ ॥ 21 ॥
കൃഷ്ണ കൃഷ്ണ മഹാബാഹോ പിതാ തേ പിതൃവത്സല ।
ബദ്ധ്വാപനീതഃ ശാല്വേന സൌനികേന യഥാ പശുഃ ॥ 22 ॥
നിശമ്യ വിപ്രിയം കൃഷ്ണോ മാനുഷീം പ്രകൃതിം ഗതഃ ।
വിമനസ്കോ ഘൃണീ സ്നേഹാദ്ബഭാഷേ പ്രാകൃതോ യഥാ ॥ 23 ॥
കഥം രാമമസംഭ്രാന്തം ജിത്വാജേയം സുരാസുരൈഃ ।
ശാല്വേനാൽപീയസാ നീതഃ പിതാ മേ ബലവാൻ വിധിഃ ॥ 24 ॥
ഇതി ബ്രുവാണേ ഗോവിന്ദേ സൌഭരാട് പ്രത്യുപസ്ഥിതഃ ।
വസുദേവമിവാനീയ കൃഷ്ണം ചേദമുവാച സഃ ॥ 25 ॥
ഏഷ തേ ജനിതാ താതോ യദർത്ഥമിഹ ജീവസി ।
വധിഷ്യേ വീക്ഷതസ്തേഽമുമീശശ്ചേത്പാഹി ബാലിശ ॥ 26 ॥
ഏവം നിർഭർത്സ്യ മായാവീ ഖഡ്ഗേനാനകദുന്ദുഭേഃ ।
ഉത്കൃത്യ ശിര ആദായ ഖസ്ഥം സൌഭം സമാവിശത് ॥ 27 ॥
തതോ മുഹൂർത്തം പ്രകൃതാവുപപ്ലുതഃ
സ്വബോധ ആസ്തേ സ്വജനാനുഷംഗതഃ ।
മഹാനുഭാവസ്തദബുധ്യദാസുരീം
മായാം സ ശാല്വപ്രസൃതാം മയോദിതാം ॥ 28 ॥
ന തത്ര ദൂതം ന പിതുഃ കളേബരം
പ്രബുദ്ധ ആജൌ സമപശ്യദച്യുതഃ ।
സ്വാപ്നം യഥാ ചാംബരചാരിണം രിപും
സൌഭസ്ഥമാലോക്യ നിഹന്തുമുദ്യതഃ ॥ 29 ॥
ഏവം വദന്തി രാജർഷേ ഋഷയഃ കേ ച നാന്വിതാഃ ।
യത് സ്വവാചോ വിരുധ്യേത നൂനം തേ ന സ്മരന്ത്യുത ॥ 30 ॥
ക്വ ശോകമോഹൌ സ്നേഹോ വാ ഭയം വാ യേഽജ്ഞസംഭവാഃ ।
ക്വ ചാഖണ്ഡിതവിജ്ഞാനജ്ഞാനൈശ്വര്യസ്ത്വഖണ്ഡിതഃ ॥ 31 ॥
യത്പാദസേവോർജ്ജിതയാഽഽത്മവിദ്യയാ
ഹിന്വന്ത്യനാദ്യാത്മവിപര്യയഗ്രഹം ।
ലഭന്ത ആത്മീയമനന്തമൈശ്വരം
കുതോ നു മോഹഃ പരമസ്യ സദ്ഗതേഃ ॥ 32 ॥
തം ശസ്ത്രപൂഗൈഃ പ്രഹരന്തമോജസാ
ശാല്വം ശരൈഃ ശൌരിരമോഘവിക്രമഃ ।
വിദ്ധ്വാച്ഛിനദ് വർമ്മ ധനുഃ ശിരോമണിം
സൌഭം ച ശത്രോർഗ്ഗദയാ രുരോജ ഹ ॥ 33 ॥
തത്കൃഷ്ണഹസ്തേരിതയാ വിചൂർണ്ണിതം
പപാത തോയേ ഗദയാ സഹസ്രധാ ।
വിസൃജ്യ തദ്ഭൂതലമാസ്ഥിതോ ഗദാ-
മുദ്യമ്യ ശാല്വോഽച്യുതമഭ്യഗാദ് ദ്രുതം ॥ 34 ॥
ആധാവതഃ സഗദം തസ്യ ബാഹും
ഭല്ലേന ഛിത്ത്വാഥ രഥാംഗമദ്ഭുതം ।
വധായ ശാല്വസ്യ ലയാർക്കസന്നിഭം
ബിഭ്രദ്ബഭൌ സാർക്ക ഇവോദയാചലഃ ॥ 35 ॥
ജഹാര തേനൈവ ശിരഃ സകുണ്ഡലം
കിരീടയുക്തം പുരുമായിനോ ഹരിഃ ।
വജ്രേണ വൃത്രസ്യ യഥാ പുരന്ദരോ
ബഭൂവ ഹാഹേതി വചസ്തദാ നൃണാം ॥ 36 ॥
തസ്മിൻ നിപതിതേ പാപേ സൌഭേ ച ഗദയാ ഹതേ ।
നേദുർദ്ദുന്ദുഭയോ രാജൻ ദിവി ദേവഗണേരിതാഃ ।
സഖീനാമപചിതിം കുർവ്വൻ ദന്തവക്ത്രോ രുഷാഭ്യഗാത് ॥ 37 ॥