ശ്രീമദ് ഭാഗവതം (മൂലം) / ദശമഃ സ്കന്ധഃ (ഉത്തരാർദ്ധഃ) (സ്കന്ധം 10 ഉത്തരാർദ്ധം) / അദ്ധ്യായം 73

← സ്കന്ധം 10 ഉത്തരാർദ്ധം : അദ്ധ്യായം 72

സ്കന്ധം 10 ഉത്തരാർദ്ധം : അദ്ധ്യായം 74 →

ശ്രീമദ് ഭാഗവതം (മൂലം) / ദശമഃ സ്കന്ധഃ (പൂർവ്വാർദ്ധഃ) (സ്കന്ധം 10 ഉത്തരാർദ്ധം) / അദ്ധ്യായം 73

ശ്രീശുക ഉവാച

അയുതേ ദ്വേ ശതാന്യഷ്ടൌ ലീലയാ യുധി നിർജ്ജിതാഃ ।
തേ നിർഗ്ഗതാ ഗിരിദ്രോണ്യാം മലിനാ മലവാസസഃ ॥ 1 ॥

ക്ഷുത്ക്ഷാമാഃ ശുഷ്കവദനാഃ സംരോധപരികർശിതാഃ ।
ദദൃശുസ്തേ ഘനശ്യാമം പീതകൌശേയവാസസം ॥ 2 ॥

ശ്രീവത്സാങ്കം ചതുർബ്ബാഹും പദ്മഗർഭാരുണേക്ഷണം ।
ചാരുപ്രസന്നവദനം സ്ഫുരൻമകരകുണ്ഡലം ॥ 3 ॥

പദ്മഹസ്തം ഗദാശംഖരഥാംഗൈരുപലക്ഷിതം ।
കിരീടഹാരകടകകടിസൂത്രാംഗദാഞ്ചിതം ॥ 4 ॥

ഭ്രാജദ്വരമണിഗ്രീവം നിവീതം വനമാലയാ ।
പിബന്ത ഇവ ചക്ഷുർഭ്യാം ലിഹന്ത ഇവ ജിഹ്വയാ ॥ 5 ॥

ജിഘ്രന്ത ഇവ നാസാഭ്യാം രംഭന്ത ഇവ ബാഹുഭിഃ ।
പ്രണേമുർഹതപാപ്മാനോ മൂർദ്ധഭിഃ പാദയോർഹരേഃ ॥ 6 ॥

കൃഷ്ണസന്ദർശനാഹ്ളാദധ്വസ്തസംരോധനക്ലമാഃ ।
പ്രശശംസുർഹൃഷീകേശം ഗീർഭിഃ പ്രാഞ്ജലയോ നൃപാഃ ॥ 7 ॥

രാജാന ഊചുഃ

നമസ്തേ ദേവദേവേശ പ്രപന്നാർതിഹരാവ്യയ ।
പ്രപന്നാൻ പാഹി നഃ കൃഷ്ണ നിർവ്വിണ്ണാൻ ഘോരസംസൃതേഃ ॥ 8 ॥

നൈനം നാഥാന്വസൂയാമോ മാഗധം മധുസൂദന ।
അനുഗ്രഹോ യദ്ഭവതോ രാജ്ഞാം രാജ്യച്യുതിർവ്വിഭോ ॥ 9 ॥

രാജ്യൈശ്വര്യമദോന്നദ്ധോ ന ശ്രേയോ വിന്ദതേ നൃപഃ ।
ത്വൻമായാമോഹിതോഽനിത്യാ മന്യതേ സമ്പദോഽചലാഃ ॥ 10 ॥

മൃഗതൃഷ്ണാം യഥാ ബാലാ മന്യന്ത ഉദകാശയം ।
ഏവം വൈകാരികീം മായാമയുക്താ വസ്തു ചക്ഷതേ ॥ 11 ॥

     വയം പുരാ ശ്രീമദനഷ്ടദൃഷ്ടയോ
          ജിഗീഷയാസ്യാ ഇതരേതരസ്പൃധഃ ।
     ഘ്നന്തഃ പ്രജാഃ സ്വാ അതിനിർഘൃണാഃ പ്രഭോ
          മൃത്യും പുരസ്ത്വാവിഗണയ്യ ദുർമ്മദാഃ ॥ 12 ॥

     ത ഏവ കൃഷ്ണാദ്യ ഗഭീരരംഹസാ
          ദുരന്തവീര്യേണ വിചാലിതാഃ ശ്രിയഃ ।
     കാലേന തന്വാ ഭവതോഽനുകമ്പയാ
          വിനഷ്ടദർപ്പാശ്ചരണൌ സ്മരാമ തേ ॥ 13 ॥

     അഥോ ന രാജ്യം മൃഗതൃഷ്ണിരൂപിതം
          ദേഹേന ശശ്വത്പതതാ രുജാം ഭുവാ ।
     ഉപാസിതവ്യം സ്പൃഹയാമഹേ വിഭോ
          ക്രിയാഫലം പ്രേത്യ ച കർണ്ണരോചനം ॥ 14 ॥

തം നഃ സമാദിശോപായം യേന തേ ചരണാബ്ജയോഃ ।
സ്മൃതിർ യഥാ ന വിരമേദപി സംസരതാമിഹ ॥ 15 ॥

കൃഷ്ണായ വാസുദേവായ ഹരയേ പരമാത്മനേ ।
പ്രണതക്ലേശനാശായ ഗോവിന്ദായ നമോ നമഃ ॥ 16 ॥ (2)

ശ്രീശുക ഉവാച

സംസ്തൂയമാനോ ഭഗവാൻ രാജഭിർമ്മുക്തബന്ധനൈഃ ।
താനാഹ കരുണസ്താത ശരണ്യഃ ശ്ലക്ഷ്ണയാ ഗിരാ ॥ 17 ॥

ശ്രീഭഗവാനുവാച

അദ്യ പ്രഭൃതി വോ ഭൂപാ മയ്യാത്മന്യഖിലേശ്വരേ ।
സുദൃഢാ ജായതേ ഭക്തിർബ്ബാഢമാശംസിതം തഥാ ॥ 18 ॥

ദിഷ്ട്യാ വ്യവസിതം ഭൂപാ ഭവന്ത ഋതഭാഷിണഃ ।
ശ്രിയൈശ്വര്യമദോന്നാഹം പശ്യ ഉൻമാദകം നൃണാം ॥ 19 ॥

ഹൈഹയോ നഹുഷോ വേനോ രാവണോ നരകോഽപരേ ।
ശ്രീമദാദ്ഭ്രംശിതാഃ സ്ഥാനാദ് ദേവദൈത്യനരേശ്വരാഃ ॥ 20 ॥

ഭവന്ത ഏതദ് വിജ്ഞായ ദേഹാദ്യുത്പാദ്യമന്തവത് ।
മാം യജന്തോഽധ്വരൈർ യുക്താഃ പ്രജാ ധർമ്മേണ രക്ഷഥ ॥ 21 ॥

സന്തന്വന്തഃ പ്രജാതന്തൂൻ സുഖം ദുഃഖം ഭവാഭവൌ ।
പ്രാപ്തം പ്രാപ്തം ച സേവന്തോ മച്ചിത്താ വിചരിഷ്യഥ ॥ 22 ॥

ഉദാസീനാശ്ച ദേഹാദാവാത്മാരാമാ ധൃതവ്രതാഃ ।
മയ്യാവേശ്യ മനഃ സമ്യങ് മാമന്തേ ബ്രഹ്മ യാസ്യഥ ॥ 23 ॥

ശ്രീശുക ഉവാച

ഇത്യാദിശ്യ നൃപാൻ കൃഷ്ണോ ഭഗവാൻ ഭുവനേശ്വരഃ ।
തേഷാം ന്യയുങ്ക്ത പുരുഷാൻ സ്ത്രിയോ മജ്ജനകർമ്മണി ॥ 24 ॥

സപര്യാം കാരയാമാസ സഹദേവേന ഭാരത ।
നരദേവോചിതൈർവസ്ത്രൈർഭൂഷണൈഃ സ്രഗ്വിലേപനൈഃ ॥ 25 ॥

ഭോജയിത്വാ വരാന്നേന സുസ്നാതാൻ സമലങ്കൃതാൻ ।
ഭോഗൈശ്ച വിവിധൈര്യുക്താംസ്താംബൂലാദ്യൈർനൃപോചിതൈഃ ॥ 26 ॥

തേ പൂജിതാ മുകുന്ദേന രാജാനോ മൃഷ്ടകുണ്ഡലാഃ ।
വിരേജുർമ്മോചിതാഃ ക്ലേശാത്പ്രാവൃഡന്തേ യഥാ ഗ്രഹാഃ ॥ 27 ॥

രഥാൻ സദശ്വാനാരോപ്യ മണികാഞ്ചനഭൂഷിതാൻ ।
പ്രീണയ്യ സൂനൃതൈർവാക്യൈഃ സ്വദേശാൻ പ്രത്യയാപയത് ॥ 28 ॥

ത ഏവം മോചിതാഃ കൃച്ഛ്രാത്കൃഷ്ണേന സുമഹാത്മനാ ।
യയുസ്തമേവ ധ്യായന്തഃ കൃതാനി ച ജഗത്പതേഃ ॥ 29 ॥

ജഗദുഃ പ്രകൃതിഭ്യസ്തേ മഹാപുരുഷചേഷ്ടിതം ।
യഥാന്വശാസദ്ഭഗവാംസ്തഥാ ചക്രുരതന്ദ്രിതാഃ ॥ 30 ॥

ജരാസന്ധം ഘാതയിത്വാ ഭീമസേനേന കേശവഃ ।
പാർത്ഥാഭ്യാം സംയുതഃ പ്രായാത് സഹദേവേന പൂജിതഃ ॥ 31 ॥

ഗത്വാ തേ ഖാണ്ഡവപ്രസ്ഥം ശംഖാൻ ദധ്മുർജ്ജിതാരയഃ ।
ഹർഷയന്തഃ സ്വസുഹൃദോ ദുർഹൃദാം ചാസുഖാവഹാഃ ॥ 32 ॥

തച്ഛ്രുത്വാ പ്രീതമനസ ഇന്ദ്രപ്രസ്ഥനിവാസിനഃ ।
മേനിരേ മാഗധം ശാന്തം രാജാ ചാപ്തമനോരഥഃ ॥ 33 ॥

അഭിവന്ദ്യാഥ രാജാനം ഭീമാർജ്ജുനജനാർദ്ദനാഃ ।
സർവ്വമാശ്രാവയാംചക്രുരാത്മനാ യദനുഷ്ഠിതം ॥ 34 ॥

നിശമ്യ ധർമ്മരാജസ്തത്കേശവേനാനുകമ്പിതം ।
ആനന്ദാശ്രുകലാം മുഞ്ചൻ പ്രേമ്ണാ നോവാച കിഞ്ചന ॥ 35 ॥