ശ്രീമദ് ഭാഗവതം (മൂലം) / ഏകാദശഃ സ്കന്ധഃ (സ്കന്ധം 11) / അദ്ധ്യായം 4

← സ്കന്ധം 11 : അദ്ധ്യായം 3

സ്കന്ധം 11 : അദ്ധ്യായം 5 →

ശ്രീമദ് ഭാഗവതം (മൂലം) / ഏകാദശഃ സ്കന്ധഃ (സ്കന്ധം 11) / അദ്ധ്യായം 4

രാജോവാച

യാനി യാനീഹ കർമ്മാണി യൈർ യൈഃ സ്വച്ഛന്ദജൻമഭിഃ ।
ചക്രേ കരോതി കർത്താ വാ ഹരിസ്താനി ബ്രുവന്തു നഃ ॥ 1 ॥

ദ്രുമില ഉവാച

     യോ വാ അനന്തസ്യ ഗുണാനനന്താ-
          നനുക്രമിഷ്യൻ സ തു ബാലബുദ്ധിഃ ।
     രജാംസി ഭൂമേർഗ്ഗണയേത്കഥഞ്ചിത്-
          കാലേന നൈവാഖിലശക്തിധാമ്നഃ ॥ 2 ॥

     ഭൂതൈർ യദാ പഞ്ചഭിരാത്മസൃഷ്ടൈഃ
          പുരം വിരാജം വിരചയ്യ തസ്മിൻ ।
     സ്വാംശേന വിഷ്ടഃ പുരുഷാഭിധാന-
          മവാപ നാരായണ ആദിദേവഃ ॥ 3 ॥

     യത്കായ ഏഷ ഭുവനത്രയസന്നിവേശോ
          യസ്യേന്ദ്രിയൈസ്തനുഭൃതാമുഭയേന്ദ്രിയാണി ।
     ജ്ഞാനം സ്വതഃ ശ്വസനതോ ബലമോജ ഈഹാ
          സത്ത്വാദിഭിഃ സ്ഥിതിലയോദ്ഭവ ആദി കർത്താ ॥ 4 ॥

     ആദാവഭൂച്ഛതധൃതീ രജസാസ്യ സർഗ്ഗേ
          വിഷ്ണുഃ സ്ഥിതൌ ക്രതുപതിർദ്ദ്വിജധർമ്മസേതുഃ ।
     രുദ്രോഽപ്യയായ തമസാ പുരുഷഃ സ ആദ്യ
          ഇത്യുദ്ഭവസ്ഥിതിലയാഃ സതതം പ്രജാസു ॥ 5 ॥

     ധർമ്മസ്യ ദക്ഷദുഹിതര്യജനിഷ്ട മൂർത്ത്യാം
          നാരായണോ നരഋഷിപ്രവരഃ പ്രശാന്തഃ ।
     നൈഷ്കർമ്മ്യലക്ഷണമുവാച ചചാര കർമ്മ
          യോഽദ്യാപി ചാസ്ത ഋഷിവര്യനിഷേവിതാങ്ഘ്രിഃ ॥ 6 ॥

     ഇന്ദ്രോ വിശങ്ക്യ മമ ധാമ ജിഘൃക്ഷതീതി
          കാമം ന്യയുങ്ക്ത സഗണം സ ബദര്യുപാഖ്യം ।
     ഗത്വാപ്സരോഗണവസന്തസുമന്ദവാതൈഃ
          സ്ത്രീപ്രേക്ഷണേഷുഭിരവിധ്യദതൻമഹിജ്ഞഃ ॥ 7 ॥

     വിജ്ഞായ ശക്രകൃതമക്രമമാദിദേവഃ
          പ്രാഹ പ്രഹസ്യ ഗതവിസ്മയ ഏജമാനാൻ ।
     മാ ഭൈഷ്ട ഭോ മദന മാരുത ദേവവധ്വോ
          ഗൃഹ്ണീത നോ ബലിമശൂന്യമിമം കുരുധ്വം ॥ 8 ॥

     ഇത്ഥം ബ്രുവത്യഭയദേ നരദേവ ദേവാഃ
          സവ്രീഡനമ്രശിരസഃ സഘൃണം തമൂചുഃ ।
     നൈതദ് വിഭോ ത്വയി പരേഽവികൃതേ വിചിത്രം
          സ്വാരാമധീരനികരാനതപാദപദ്മേ ॥ 9 ॥

     ത്വാം സേവതാം സുരകൃതാ ബഹവോഽന്തരായാഃ
          സ്വൌകോ വിലങ്ഘ്യ പരമം വ്രജതാം പദം തേ ।
     നാന്യസ്യ ബർഹിഷി ബലീൻ ദദതഃ സ്വഭാഗാൻ
          ധത്തേ പദം ത്വമവിതാ യദി വിഘ്നമൂർദ്ധ്നി ॥ 10 ॥

     ക്ഷുത്തൃട്ത്രികാലഗുണമാരുതജൈഹ്വശൈശ്ന്യാ-
          നസ്മാനപാരജലധീനതിതീര്യ കേചിത് ।
     ക്രോധസ്യ യാന്തി വിഫലസ്യ വശം പദേ
          ഗോർമ്മജ്ജന്തി ദുശ്ചരതപശ്ച വൃഥോത്സൃജന്തി ॥ 11 ॥

ഇതി പ്രഗൃണതാം തേഷാം സ്ത്രിയോഽത്യദ്ഭുതദർശനാഃ ।
ദർശയാമാസ ശുശ്രൂഷാം സ്വർച്ചിതാഃ കുർവ്വതീർവ്വിഭുഃ ॥ 12 ॥

തേ ദേവാനുചരാ ദൃഷ്ട്വാ സ്ത്രിയഃ ശ്രീരിവ രൂപിണീഃ ।
ഗന്ധേന മുമുഹുസ്താസാം രൂപൌദാര്യഹതശ്രിയഃ ॥ 13 ॥

താനാഹ ദേവദേവേശഃ പ്രണതാൻ പ്രഹസന്നിവ ।
ആസാമേകതമാം വൃങ്ധ്വം സവർണ്ണാം സ്വർഗ്ഗഭൂഷണാം ॥ 14 ॥

ഓമിത്യാദേശമാദായ നത്വാ തം സുരവന്ദിനഃ ।
ഉർവ്വശീമപ്സരഃശ്രേഷ്ഠാം പുരസ്കൃത്യ ദിവം യയുഃ ॥ 15 ॥

ഇന്ദ്രായാനമ്യ സദസി ശൃണ്വതാം ത്രിദിവൌകസാം ।
ഊചുർന്നാരായണബലം ശക്രസ്തത്രാസ വിസ്മിതഃ ॥ 16 ॥

     ഹംസസ്വരൂപ്യവദദച്യുത ആത്മയോഗം
          ദത്തഃ കുമാര ഋഷഭോ ഭഗവാൻ പിതാ നഃ ।
     വിഷ്ണുഃ ശിവായ ജഗതാം കലയാവതിർണ്ണ-
          സ്തേനാഹൃതാ മധുഭിദാ ശ്രുതയോ ഹയാസ്യേ ॥ 17 ॥

     ഗുപ്തോഽപ്യയേ മനുരിലൌഷധയശ്ച മാത്സ്യേ
          ക്രൌഡേ ഹതോ ദിതിജ ഉദ്ധരതാംഭസഃ ക്ഷ്മാം ।
     കൌർമ്മേ ധൃതോഽദ്രിരമൃതോൻമഥനേ സ്വപൃഷ്ഠേ
          ഗ്രാഹാത്പ്രപന്നമിഭരാജമമുഞ്ചദാർത്തം ॥ 18 ॥

     സംസ്തുന്വതോഽബ്ധിപതിതാൻ ശ്രമണാനൃഷീംശ്ച
          ശക്രം ച വൃത്രവധതസ്തമസി പ്രവിഷ്ടം ।
     ദേവസ്ത്രിയോഽസുരഗൃഹേ പിഹിതാ അനാഥാ
          ജഘ്നേഽസുരേന്ദ്രമഭയായ സതാം നൃസിംഹേ ॥ 19 ॥

     ദേവാസുരേ യുധി ച ദൈത്യപതീൻ സുരാർത്ഥേ
          ഹത്വാന്തരേഷു ഭുവനാന്യദധാത്കലാഭിഃ ।
     ഭൂത്വാഥ വാമന ഇമാമഹരദ്ബലേഃ ക്ഷ്മാം
          യാച്ഞാച്ഛലേന സമദാദദിതേഃ സുതേഭ്യഃ ॥ 20 ॥

     നിഃക്ഷത്രിയാമകൃത ഗാം ച ത്രിഃസപ്തകൃത്വോ
          രാമസ്തു ഹൈഹയകുലാപ്യയഭാർഗ്ഗവാഗ്നിഃ ।
     സോഽബ്ധിം ബബന്ധ ദശവക്ത്രമഹൻ സലങ്കം
          സീതാപതിർജ്ജയതി ലോകമലഘ്നകീർത്തിഃ ॥ 21 ॥

     ഭൂമേർഭരാവതരണായ യദുഷ്വജൻമാ
          ജാതഃ കരിഷ്യതി സുരൈരപി ദുഷ്കരാണി ।
     വാദൈർവ്വിമോഹയതി യജ്ഞകൃതോഽതദർഹാൻ
          ശൂദ്രാൻ കലൌ ക്ഷിതിഭുജോ ന്യഹനിഷ്യദന്തേ ॥ 22 ॥

ഏവംവിധാനി കർമ്മാണി ജൻമാനി ച ജഗത്പതേഃ ।
ഭൂരീണി ഭൂരിയശസോ വർണ്ണിതാനി മഹാഭുജ ॥ 23 ॥