ശ്രീമദ് ഭാഗവതം (മൂലം) / ഏകാദശഃ സ്കന്ധഃ (സ്കന്ധം 11) / അദ്ധ്യായം 4
| ← സ്കന്ധം 11 : അദ്ധ്യായം 3 | സ്കന്ധം 11 : അദ്ധ്യായം 5 → |
ശ്രീമദ് ഭാഗവതം (മൂലം) / ഏകാദശഃ സ്കന്ധഃ (സ്കന്ധം 11) / അദ്ധ്യായം 4[തിരുത്തുക]
രാജോവാച
യാനി യാനീഹ കർമ്മാണി യൈർ യൈഃ സ്വച്ഛന്ദജൻമഭിഃ ।
ചക്രേ കരോതി കർത്താ വാ ഹരിസ്താനി ബ്രുവന്തു നഃ ॥ 1 ॥
ദ്രുമില ഉവാച
യോ വാ അനന്തസ്യ ഗുണാനനന്താ-
നനുക്രമിഷ്യൻ സ തു ബാലബുദ്ധിഃ ।
രജാംസി ഭൂമേർഗ്ഗണയേത്കഥഞ്ചിത്-
കാലേന നൈവാഖിലശക്തിധാമ്നഃ ॥ 2 ॥
ഭൂതൈർ യദാ പഞ്ചഭിരാത്മസൃഷ്ടൈഃ
പുരം വിരാജം വിരചയ്യ തസ്മിൻ ।
സ്വാംശേന വിഷ്ടഃ പുരുഷാഭിധാന-
മവാപ നാരായണ ആദിദേവഃ ॥ 3 ॥
യത്കായ ഏഷ ഭുവനത്രയസന്നിവേശോ
യസ്യേന്ദ്രിയൈസ്തനുഭൃതാമുഭയേന്ദ്രിയാണി ।
ജ്ഞാനം സ്വതഃ ശ്വസനതോ ബലമോജ ഈഹാ
സത്ത്വാദിഭിഃ സ്ഥിതിലയോദ്ഭവ ആദി കർത്താ ॥ 4 ॥
ആദാവഭൂച്ഛതധൃതീ രജസാസ്യ സർഗ്ഗേ
വിഷ്ണുഃ സ്ഥിതൌ ക്രതുപതിർദ്ദ്വിജധർമ്മസേതുഃ ।
രുദ്രോഽപ്യയായ തമസാ പുരുഷഃ സ ആദ്യ
ഇത്യുദ്ഭവസ്ഥിതിലയാഃ സതതം പ്രജാസു ॥ 5 ॥
ധർമ്മസ്യ ദക്ഷദുഹിതര്യജനിഷ്ട മൂർത്ത്യാം
നാരായണോ നരഋഷിപ്രവരഃ പ്രശാന്തഃ ।
നൈഷ്കർമ്മ്യലക്ഷണമുവാച ചചാര കർമ്മ
യോഽദ്യാപി ചാസ്ത ഋഷിവര്യനിഷേവിതാങ്ഘ്രിഃ ॥ 6 ॥
ഇന്ദ്രോ വിശങ്ക്യ മമ ധാമ ജിഘൃക്ഷതീതി
കാമം ന്യയുങ്ക്ത സഗണം സ ബദര്യുപാഖ്യം ।
ഗത്വാപ്സരോഗണവസന്തസുമന്ദവാതൈഃ
സ്ത്രീപ്രേക്ഷണേഷുഭിരവിധ്യദതൻമഹിജ്ഞഃ ॥ 7 ॥
വിജ്ഞായ ശക്രകൃതമക്രമമാദിദേവഃ
പ്രാഹ പ്രഹസ്യ ഗതവിസ്മയ ഏജമാനാൻ ।
മാ ഭൈഷ്ട ഭോ മദന മാരുത ദേവവധ്വോ
ഗൃഹ്ണീത നോ ബലിമശൂന്യമിമം കുരുധ്വം ॥ 8 ॥
ഇത്ഥം ബ്രുവത്യഭയദേ നരദേവ ദേവാഃ
സവ്രീഡനമ്രശിരസഃ സഘൃണം തമൂചുഃ ।
നൈതദ് വിഭോ ത്വയി പരേഽവികൃതേ വിചിത്രം
സ്വാരാമധീരനികരാനതപാദപദ്മേ ॥ 9 ॥
ത്വാം സേവതാം സുരകൃതാ ബഹവോഽന്തരായാഃ
സ്വൌകോ വിലങ്ഘ്യ പരമം വ്രജതാം പദം തേ ।
നാന്യസ്യ ബർഹിഷി ബലീൻ ദദതഃ സ്വഭാഗാൻ
ധത്തേ പദം ത്വമവിതാ യദി വിഘ്നമൂർദ്ധ്നി ॥ 10 ॥
ക്ഷുത്തൃട്ത്രികാലഗുണമാരുതജൈഹ്വശൈശ്ന്യാ-
നസ്മാനപാരജലധീനതിതീര്യ കേചിത് ।
ക്രോധസ്യ യാന്തി വിഫലസ്യ വശം പദേ
ഗോർമ്മജ്ജന്തി ദുശ്ചരതപശ്ച വൃഥോത്സൃജന്തി ॥ 11 ॥
ഇതി പ്രഗൃണതാം തേഷാം സ്ത്രിയോഽത്യദ്ഭുതദർശനാഃ ।
ദർശയാമാസ ശുശ്രൂഷാം സ്വർച്ചിതാഃ കുർവ്വതീർവ്വിഭുഃ ॥ 12 ॥
തേ ദേവാനുചരാ ദൃഷ്ട്വാ സ്ത്രിയഃ ശ്രീരിവ രൂപിണീഃ ।
ഗന്ധേന മുമുഹുസ്താസാം രൂപൌദാര്യഹതശ്രിയഃ ॥ 13 ॥
താനാഹ ദേവദേവേശഃ പ്രണതാൻ പ്രഹസന്നിവ ।
ആസാമേകതമാം വൃങ്ധ്വം സവർണ്ണാം സ്വർഗ്ഗഭൂഷണാം ॥ 14 ॥
ഓമിത്യാദേശമാദായ നത്വാ തം സുരവന്ദിനഃ ।
ഉർവ്വശീമപ്സരഃശ്രേഷ്ഠാം പുരസ്കൃത്യ ദിവം യയുഃ ॥ 15 ॥
ഇന്ദ്രായാനമ്യ സദസി ശൃണ്വതാം ത്രിദിവൌകസാം ।
ഊചുർന്നാരായണബലം ശക്രസ്തത്രാസ വിസ്മിതഃ ॥ 16 ॥
ഹംസസ്വരൂപ്യവദദച്യുത ആത്മയോഗം
ദത്തഃ കുമാര ഋഷഭോ ഭഗവാൻ പിതാ നഃ ।
വിഷ്ണുഃ ശിവായ ജഗതാം കലയാവതിർണ്ണ-
സ്തേനാഹൃതാ മധുഭിദാ ശ്രുതയോ ഹയാസ്യേ ॥ 17 ॥
ഗുപ്തോഽപ്യയേ മനുരിലൌഷധയശ്ച മാത്സ്യേ
ക്രൌഡേ ഹതോ ദിതിജ ഉദ്ധരതാംഭസഃ ക്ഷ്മാം ।
കൌർമ്മേ ധൃതോഽദ്രിരമൃതോൻമഥനേ സ്വപൃഷ്ഠേ
ഗ്രാഹാത്പ്രപന്നമിഭരാജമമുഞ്ചദാർത്തം ॥ 18 ॥
സംസ്തുന്വതോഽബ്ധിപതിതാൻ ശ്രമണാനൃഷീംശ്ച
ശക്രം ച വൃത്രവധതസ്തമസി പ്രവിഷ്ടം ।
ദേവസ്ത്രിയോഽസുരഗൃഹേ പിഹിതാ അനാഥാ
ജഘ്നേഽസുരേന്ദ്രമഭയായ സതാം നൃസിംഹേ ॥ 19 ॥
ദേവാസുരേ യുധി ച ദൈത്യപതീൻ സുരാർത്ഥേ
ഹത്വാന്തരേഷു ഭുവനാന്യദധാത്കലാഭിഃ ।
ഭൂത്വാഥ വാമന ഇമാമഹരദ്ബലേഃ ക്ഷ്മാം
യാച്ഞാച്ഛലേന സമദാദദിതേഃ സുതേഭ്യഃ ॥ 20 ॥
നിഃക്ഷത്രിയാമകൃത ഗാം ച ത്രിഃസപ്തകൃത്വോ
രാമസ്തു ഹൈഹയകുലാപ്യയഭാർഗ്ഗവാഗ്നിഃ ।
സോഽബ്ധിം ബബന്ധ ദശവക്ത്രമഹൻ സലങ്കം
സീതാപതിർജ്ജയതി ലോകമലഘ്നകീർത്തിഃ ॥ 21 ॥
ഭൂമേർഭരാവതരണായ യദുഷ്വജൻമാ
ജാതഃ കരിഷ്യതി സുരൈരപി ദുഷ്കരാണി ।
വാദൈർവ്വിമോഹയതി യജ്ഞകൃതോഽതദർഹാൻ
ശൂദ്രാൻ കലൌ ക്ഷിതിഭുജോ ന്യഹനിഷ്യദന്തേ ॥ 22 ॥
ഏവംവിധാനി കർമ്മാണി ജൻമാനി ച ജഗത്പതേഃ ।
ഭൂരീണി ഭൂരിയശസോ വർണ്ണിതാനി മഹാഭുജ ॥ 23 ॥