ശ്രീമദ് ഭാഗവതം (മൂലം) / ഏകാദശഃ സ്കന്ധഃ (സ്കന്ധം 11) / അദ്ധ്യായം 12

← സ്കന്ധം 11 : അദ്ധ്യായം 11

സ്കന്ധം 11 : അദ്ധ്യായം 13 →

ശ്രീമദ് ഭാഗവതം (മൂലം) / ഏകാദശഃ സ്കന്ധഃ (സ്കന്ധം 11) / അദ്ധ്യായം 12

ശ്രീഭഗവാനുവാച

ന രോധയതി മാം യോഗോ ന സാംഖ്യം ധർമ്മ ഏവ ച ।
ന സ്വാധ്യായസ്തപസ്ത്യാഗോ നേഷ്ടാപൂർത്തം ന ദക്ഷിണാ ॥ 1 ॥

വ്രതാനി യജ്ഞശ്ഛന്ദാംസി തീർത്ഥാനി നിയമാ യമാഃ ।
യഥാവരുന്ധേ സത്സംഗഃ സർവ്വസംഗാപഹോ ഹി മാം ॥ 2 ॥

സത്സംഗേന ഹി ദൈതേയാ യാതുധാനാ മൃഗാഃ ഖഗാഃ ।
ഗന്ധർവ്വാപ്സരസോ നാഗാഃ സിദ്ധാശ്ചാരണഗുഹ്യകാഃ ॥ 3 ॥

വിദ്യാധരാ മനുഷ്യേഷു വൈശ്യാഃ ശൂദ്രാഃ സ്ത്രിയോഽന്ത്യജാഃ ।
രജസ്തമഃപ്രകൃതയസ്തസ്മിംസ്തസ്മിൻ യുഗേഽനഘ ॥ 4 ॥

ബഹവോ മത്പദം പ്രാപ്താസ്ത്വാഷ്ട്രകായാധവാദയഃ ।
വൃഷപർവ്വാ ബലിർബ്ബാണോ മയശ്ചാഥ വിഭീഷണഃ ॥ 5 ॥

സുഗ്രീവോ ഹനുമാൻ ഋക്ഷോ ഗജോ ഗൃധ്രോ വണിക്പഥഃ ।
വ്യാധഃ കുബ്ജാ വ്രജേ ഗോപ്യോ യജ്ഞപത്ന്യസ്തഥാപരേ ॥ 6 ॥

തേ നാധീതശ്രുതിഗണാ നോപാസിതമഹത്തമാഃ ।
അവ്രതാതപ്തതപസഃ സത്സംഗാൻമാമുപാഗതാഃ ॥ 7 ॥

കേവലേന ഹി ഭാവേന ഗോപ്യോ ഗാവോ നഗാ മൃഗാഃ ।
യേഽന്യേ മൂഢധിയോ നാഗാഃ സിദ്ധാ മാമീയുരഞ്ജസാ ॥ 8 ॥

യം ന യോഗേന സാംഖ്യേന ദാനവ്രതതപോഽധ്വരൈഃ ।
വ്യാഖ്യാസ്വാധ്യായസന്ന്യാസൈഃ പ്രാപ്നുയാദ് യത്നവാനപി ॥ 9 ॥

     രാമേണ സാർദ്ധം മഥുരാം പ്രണീതേ
          ശ്വാഫൽകിനാ മയ്യനുരക്തചിത്താഃ ।
     വിഗാഢഭാവേന ന മേ വിയോഗ-
          തീവ്രാധയോഽന്യം ദദൃശുഃ സുഖായ ॥ 10 ॥

     താസ്താഃ ക്ഷപാഃ പ്രേഷ്ഠതമേന നീതാ
          മയൈവ വൃന്ദാവനഗോചരേണ ।
     ക്ഷണാർദ്ധവത്താഃ പുനരംഗ താസാം
          ഹീനാ മയാ കൽപസമാ ബഭൂവുഃ ॥ 11 ॥

     താ നാവിദൻ മയ്യനുഷങ്ഗബദ്ധ-
          ധിയഃ സ്വമാത്മാനമദസ്തഥേദം ।
     യഥാ സമാധൌ മുനയോഽബ്ധിതോയേ
          നദ്യഃ പ്രവിഷ്ടാ ഇവ നാമരൂപേ ॥ 12 ॥

മത്കാമാ രമണം ജാരമസ്വരൂപവിദോഽബലാഃ ।
ബ്രഹ്മ മാം പരമം പ്രാപുഃ സംഗാച്ഛതസഹസ്രശഃ ॥ 13 ॥

തസ്മാത്ത്വമുദ്ധവോത്സൃജ്യ ചോദനാം പ്രതിചോദനാം ।
പ്രവൃത്തം ച നിവൃത്തം ച ശ്രോതവ്യം ശ്രുതമേവ ച ॥ 14 ॥

മാമേകമേവ ശരണമാത്മാനം സർവ്വദേഹിനാം ।
യാഹി സർവ്വാത്മഭാവേന മയാ സ്യാ ഹ്യകുതോഭയഃ ॥ 15 ॥

ഉദ്ധവ ഉവാച

സംശയഃ ശൃണ്വതോ വാചം തവ യോഗേശ്വരേശ്വര ।
ന നിവർത്തത ആത്മസ്ഥോ യേന ഭ്രാമ്യതി മേ മനഃ ॥ 16 ॥

ശ്രീഭഗവാനുവാച

     സ ഏഷ ജീവോ വിവരപ്രസൂതിഃ
          പ്രാണേന ഘോഷേണ ഗുഹാം പ്രവിഷ്ടഃ ।
     മനോമയം സൂക്ഷ്മമുപേത്യ രൂപം
          മാത്രാ സ്വരോ വർണ്ണ ഇതി സ്ഥവിഷ്ഠഃ ॥ 17 ॥

     യഥാനലഃ ഖേഽനിലബന്ധുരൂഷ്മാ
          ബലേന ദാരുണ്യധിമഥ്യമാനഃ ।
     അണുഃ പ്രജാതോ ഹവിഷാ സമിധ്യതേ
          തഥൈവ മേ വ്യക്തിരിയം ഹി വാണീ ॥ 18 ॥

     ഏവം ഗദിഃ കർമ്മഗതിർവ്വിസർഗ്ഗോ
          ഘ്രാണോ രസോ ദൃക്സ്പർശഃ ശ്രുതിശ്ച ।
     സങ്കൽപവിജ്ഞാനമഥാഭിമാനഃ
          സൂത്രം രജഃസത്ത്വതമോവികാരഃ ॥ 19 ॥

     അയം ഹി ജീവസ്ത്രിവൃദബ്ജയോനി-
          രവ്യക്ത ഏകോ വയസാ സ ആദ്യഃ ।
     വിശ്ലിഷ്ടശക്തിർബ്ബഹുധേവ ഭാതി
          ബീജാനി യോനിം പ്രതിപദ്യ യദ്വത് ॥ 20 ॥

     യസ്മിന്നിദം പ്രോതമശേഷമോതം
          പടോ യഥാ തന്തുവിതാനസംസ്ഥഃ ।
     യ ഏഷ സംസാരതരുഃ പുരാണഃ
          കർമ്മാത്മകഃ പുഷ്പഫലേ പ്രസൂതേ ॥ 21 ॥

     ദ്വേ അസ്യ ബീജേ ശതമൂലസ്ത്രിനാളഃ
          പഞ്ചസ്കന്ധഃ പഞ്ചരസപ്രസൂതിഃ ।
     ദശൈകശാഖോ ദ്വിസുപർണനീഡ-
          സ്ത്രിവൽകലോ ദ്വിഫലോഽർക്കം പ്രവിഷ്ടഃ ॥ 22 ॥

     അദന്തി ചൈകം ഫലമസ്യ ഗൃധ്രാ
          ഗ്രാമേചരാ ഏകമരണ്യവാസാഃ ।
     ഹംസാ യ ഏകം ബഹുരൂപമിജ്യൈർ-
          മായാമയം വേദ സ വേദ വേദം ॥ 23 ॥

     ഏവം ഗുരൂപാസനയൈകഭക്ത്യാ
          വിദ്യാകുഠാരേണ ശിതേന ധീരഃ
     വിവൃശ്ച്യ ജീവാശയമപ്രമത്തഃ
          സംപദ്യ ചാത്മാനമഥ ത്യജാസ്ത്രം ॥ 24 ॥