മഹാഭാരതം മൂലം/അശ്വമേധികപർവം/അധ്യായം6

മഹാഭാരതം മൂലം/അശ്വമേധികപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം6

1 [വ്]
     അത്രാപ്യ് ഉദാഹരന്തീമം ഇതിഹാസം പുരാതനം
     ബൃഹസ്പതേശ് ച സംവാദം മരുത്തസ്യ ച ഭാരത
2 ദേവരാജസ്യ സമയം കൃതം ആംഗിരസേന ഹ
     ശ്രുത്വാ മരുത്തോ നൃപതിർ മന്യും ആഹാരയത് തദാ
3 സങ്കൽപ്യ മനസാ യജ്ഞം കരന്ധമ സുതാത്മജഃ
     ബൃഹസ്പതിം ഉപാഗമ്യ വാഗ്മീ വചനം അബ്രവീത്
4 ഭഗവൻ യൻ മയാ പൂർവം അഭിഗമ്യ തപോധന
     കൃതോ ഽഭിസന്ധിർ യജ്ഞായ ഭവതോ വചനാദ് ഗുരോ
5 തം അഹം യഷ്ടും ഇച്ഛാമി സംഭാരാഃ സംഭൃതാശ് ച മേ
     യാജ്യോ ഽസ്മി ഭവതഃ സാധോ തത് പ്രാപ്നുഹി വിധത്സ്വ ച
6 [ബ്]
     ന കാമയേ യാജയിതും ത്വാം അഹം പൃഥിവീപതേ
     വൃതോ ഽസ്മി ദേവരാജേന പ്രതിജ്ഞാതം ച തസ്യ മേ
7 [ം]
     പിത്ര്യം അസ്മി തവ ക്ഷേത്രം ബഹു മന്യേ ച തേ ഭൃശം
     ന ചാസ്മ്യ് അയാജ്യതാം പ്രാപ്തോ ഭജമാനം ഭജസ്വ മാം
8 [ബ്]
     അമർത്യം യാജയിത്വാഹം യാജയിഷ്യേ ന മാനുഷം
     മരുത്ത ഗച്ഛ വാ മാ വാ നിവൃത്തോ ഽസ്മ്യ് അദ്യ യാജനാത്
9 ന ത്വാം യാജയിതാസ്മ്യ് അദ്യ വൃണു ത്വം യം ഇഹേച്ഛസി
     ഉപാധ്യായം മഹാബാഹോ യസ് തേ യജ്ഞം കരിഷ്യതി
10 [വ്]
    ഏവം ഉക്തസ് തു നൃപതിർ മരുത്തോ വ്രീഡിതോ ഽഭവത്
    പ്രത്യാഗച്ഛച് ച സംവിഗ്നോ ദദർശ പഥി നാരദം
11 ദേവർഷിണാ സമാഗമ്യ നാരദേന സ പാർഥിവഃ
    വിധിവത് പ്രാഞ്ജലിസ് തസ്ഥാവ് അഥൈനം നാരദോ ഽബ്രവീത്
12 രാജർഷേ നാതിഹൃഷ്ടോ ഽസി കച് ചിത് ക്ഷേമം തവാനഘ
    ക്വ ഗതോ ഽസി കുതോ വേദം അപ്രീതി സ്ഥാനം ആഗതം
13 ശ്രോതവ്യം ചേൻ മയാ രാജൻ ബ്രൂഹി മേ പാർഥിവർഷഭ
    വ്യപനേഷ്യാമി തേ മന്യും സർവയത്നൈർ നരാധിപ
14 ഏവം ഉക്തോ മരുത്തസ് തു നാരദേന മഹർഷിണാ
    വിപ്രലംഭം ഉപാധ്യായാത് സർവം ഏവ ന്യവേദയത്
15 ഗതോ ഽസ്മ്യ് അംഗിരസഃ പുത്രം ദേവാചാര്യം ബൃഹസ്പതിം
    യജ്ഞാർഥം ഋത്വിജം ദ്രഷ്ടും സ ച മാം നാഭ്യനന്ദത
16 പ്രത്യാഖ്യാതശ് ച തേനാഹം ജീവിതും നാദ്യ കാമയേ
    പരിത്യക്തശ് ച ഗുരുണാ ദൂഷിതശ് ചാസ്മി നാരദ
17 ഏവം ഉക്തസ് തു രാജ്ഞാ സ നാരദഃ പ്രത്യുവാച ഹ
    ആവിക്ഷിതം മഹാരാജ വാചാ സഞ്ജീവയന്ന് ഇവ
18 രാജന്ന് അംഗിരസഃ പുത്രഃ സംവർതോ നാമ ധാർമികഃ
    ചങ്ക്രമീതി ദിശഃ സർവാ ദിഗ് വാസാ മോഹയൻ പ്രജാഃ
19 തം ഗച്ഛ യദി യാജ്യം ത്വാം ന വാഞ്ഛതി ബൃഹസ്പതിഃ
    പ്രസന്നസ് ത്വാം മഹാരാജ സംവർതോ യാജയിഷ്യതി
20 [ം]
    സഞ്ജീവിതോ ഽഹം ഭവതാ വാക്യേനാനേന നാരദ
    പശ്യേയം ക്വ നു സംവർതം ശംസ മേ വദതാം വര
21 കഥം ച തസ്മൈ വർതേയം കഥം മാം ന പരിത്യജേത്
    പ്രത്യാഖ്യാതശ് ച തേനാപി നാഹം ജീവിതും ഉത്സഹേ
22 [ൻ]
    ഉന്മത്തവേഷം ബിഭ്രത് സ ചങ്ക്രമീതി യഥാസുഖം
    വാരാണസീം തു നഗരീം അഭീക്ഷ്ണം ഉപസേവതേ
23 തസ്യാ ദ്വാരം സമാസാദ്യ ന്യസേഥാഃ കുണപം ക്വ ചിത്
    തം ദൃഷ്ട്വാ യോ നിവർതേത സ സംവർതോ മഹീപതേ
24 തം പൃഷ്ഠതോ ഽനുഗച്ഛേഥാ യത്ര ഗച്ഛേത് സ വീര്യവാൻ
    തം ഏകാന്തേ സമാസാദ്യ പ്രാഞ്ജലിഃ ശരണം വ്രജേഃ
25 പൃച്ഛേത് ത്വാം യദി കേനാഹം തവാഖ്യാത ഇതി സ്മ ഹ
    ബ്രൂയാസ് ത്വം നാരദേനേതി സന്തപ്ത ഇവ ശത്രുഹൻ
26 സ ചേത് ത്വാം അനുയുഞ്ജീത മമാഭിഗമനേപ്സയാ
    ശംസേഥാ വഹ്നിം ആരൂഢം മാം അപി ത്വം അശങ്കയാ
27 [വ്]
    സ തഥേതി പ്രതിശ്രുത്യ പൂജയിത്വാ ച നാരദം
    അഭ്യനുജ്ഞായ രാജർഷിർ യയൗ വാരാണസീം പുരീം
28 തത്ര ഗത്വാ യഥോക്തം സ പുര്യാ ദ്വാരേ മഹായശാഃ
    കുണപം സ്ഥാപയാം ആസ നാരദസ്യ വചഃ സ്മരൻ
29 യൗഗപദ്യേന വിപ്രശ് ച സ പുരീ ദ്വാരം ആവിശത്
    തതഃ സ കുണപം ദൃഷ്ട്വാ സഹസാ സ ന്യവർതത
30 സ തം നിവൃത്തം ആലക്ഷ്യ പ്രാഞ്ജലിഃ പൃഷ്ഠതോ ഽന്വഗാത്
    ആവിക്ഷിതോ മഹീപാലഃ സംവർതം ഉപശിക്ഷിതും
31 സ ഏനം വിജനേ ദൃഷ്ട്വാ പാംസുഭിഃ കർദമേന ച
    ശ്ലേഷ്മണാ ചാപി രാജാനം ഷ്ഠീവനൈശ് ച സമാകിരത്
32 സ തഥാ ബാധ്യമാനോ ഽപി സംവർതേന മഹീപതിഃ
    അന്വഗാദ് ഏവ തം ഋഷിം പ്രാഞ്ജലിഃ സമ്പ്രസാദയൻ
33 തതോ നിവൃത്യ സംവർതഃ പരിശ്രാന്ത ഉപാവിശത്
    ശീതലച് ഛായം ആസാദ്യ ന്യഗ്രോധം ബഹുശാഖിനം