മഹാഭാരതം മൂലം/അശ്വമേധികപർവം/അധ്യായം54

മഹാഭാരതം മൂലം/അശ്വമേധികപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം54

1 [ഉ]
     അഭിജാനാമി ജഗതഃ കർതാരം ത്വാം ജനാർദന
     നൂനം ഭവത്പ്രസാദോ ഽയം ഇതി മേ നാസ്തി സംശയഃ
2 ചിത്തം ച സുപ്രസന്നം മേ ത്വദ് ഭാവഗതം അച്യുത
     വിനിവൃത്തശ് ച മേ കോപ ഇതി വിദ്ധി പരന്തപ
3 യദി ത്വ് അനുഗ്രഹം കം ചിത് ത്വത്തോ ഽർഹോ ഽഹം ജനാർദന
     ദ്രഷ്ടും ഇച്ഛാമി തേ രൂപം ഐശ്വരം തൻ നിദർശയ
4 [വ്]
     തതഃ സ തസ്മൈ പ്രീതാത്മാ ദർശയാം ആസ തദ് വപുഃ
     ശാശ്വതം വൈഷ്ണവം ധീമാൻ ദദൃശേ യദ് ധനഞ്ജയഃ
5 സ ദദർശ മഹാത്മാനം വിശ്വരൂപം മഹാഭുജം
     വിസ്മയം ച യയൗ വിപ്രസ് തദ് ദൃഷ്ട്വാ രൂപം ഐശ്വരം
6 [ഉ]
     വിശ്വകർമൻ നമസ് തേ ഽസ്തു യസ്യ തേ രൂപം ഈദൃശം
     പദ്ഭ്യാം തേ പൃഥിവീ വ്യാപ്താ ശിരസാ ചാവൃതം നഭഃ
7 ദ്യാവാപൃഥിവ്യോർ യൻ മധ്യം ജഠരേണ തദ് ആവൃതം
     ഭുജാഭ്യാം ആവൃതാശ് ചാശാസ് ത്വം ഇദം സർവം അച്യുത
8 സംഹരസ്വ പുനർ ദേവരൂപം അക്ഷയ്യം ഉത്തമം
     പുനസ് ത്വാം സ്വേന രൂപേണ ദ്രഷ്ടും ഇച്ഛാമി ശാശ്വതം
9 [വ്]
     തം ഉവാച പ്രസന്നാത്മാ ഗോവിന്ദോ ജനമേജയ
     വരം വൃണീഷ്വേതി തദാ തം ഉത്തങ്കോ ഽബ്രവീദ് ഇദം
10 പര്യാപ്ത ഏഷ ഏവാദ്യ വരസ് ത്വത്തോ മഹാദ്യുതേ
    യത് തേ രൂപം ഇദം കൃഷ്ണ പശ്യാമി പ്രഭവാപ്യയം
11 തം അബ്രവീത് പുനഃ കൃഷ്ണോ മാ ത്വം അത്ര വിചാരയ
    അവശ്യം ഏതത് കർതവ്യം അമോഘം ദർശനം മമ
12 [ഉ]
    അവശ്യ കരണീയം വൈ യദ്യ് ഏതൻ മന്യസേ വിഭോ
    തോയം ഇച്ഛാമി യത്രേഷ്ടം മരുഷ്വ് ഏതദ് ധി ദുർലഭം
13 [വ്]
    തതഃ സംഹൃത്യ തത് തേജഃ പ്രോവാചോത്തങ്കം ഈശ്വരഃ
    ഏഷ്ടവ്യേ സതി ചിന്ത്യോ ഽഹം ഇത്യ് ഉക്ത്വാ ദ്വാരകാം യയൗ
14 തതഃ കദാ ചിദ് ഭഗവാൻ ഉത്തങ്കസ് തോയകാങ്ക്ഷയാ
    തൃഷിതഃ പരിചക്രാമ മരൗ സസ്മാര ചായുതം
15 തതോ ദിഗ്വാസസം ധീമാൻ മാതംഗം മലപങ്കിനം
    അപശ്യത മരൗ തസ്മിഞ് ശ്വയൂഥപരിവാരിതം
16 ഭീഷണം ബദ്ധനിസ്ത്രിംശം ബാണകാർമുകധാരിണം
    തസ്യാധഃ സ്രോതസോ ഽപശ്യദ് വാരി ഭൂരി ദ്വിജോത്തമഃ
17 സ്മരന്ന് ഏവ ച തം പ്രാഹ മാതംഗഃ പ്രഹസന്ന് ഇവ
    ഏഹ്യ് ഉത്തങ്ക പ്രതീച്ഛസ്വ മത്തോ വാരി ഭൃഗൂദ്വഹ
    കൃപാ ഹിമേ സുമഹതീ ത്വാം ദൃഷ്ട്വാ തൃട് സമാഹതം
18 ഇത്യ് ഉക്തസ് തേന സ മുനിസ് തത് തോയം നാഭ്യനന്ദത
    ചിക്ഷേപ ച സ തം ധീമാൻ വാഗ്ഭിർ ഉഗ്രാഭിർ അച്യുതം
19 പുനഃ പുനശ് ച മാതംഗഃ പിബസ്വേതി തം അബ്രവീത്
    ന ചാപിബത് സ സക്രോധഃ ക്ഷുഭിതേനാന്തർ ആത്മനാ
20 സ തഥാ നിശ്ചയാത് തേന പ്രത്യാഖ്യാതോ മഹാത്മനാ
    ശ്വഭിഃ സഹ മഹാരാജ തത്രൈവാന്തരധീയത
21 ഉത്തങ്കസ് തം തഥാ ദൃഷ്ട്വാ തതോ വ്രീഡിത മാനസഃ
    മേനേ പ്രലബ്ധം ആത്മാനം കൃഷ്ണേനാമിത്ര ഘാതിനാ
22 അഥ തേനൈവ മാർഗേണ ശംഖചക്രഗദാധരഃ
    ആജഗാമ മഹാബാഹുർ ഉത്തങ്കശ് ചൈനം അബ്രവീത്
23 ന യുക്തം താദൃശം ദാതും ത്വയാ പുരുഷസത്തമ
    സലിലം വിപ്രമുഖ്യേഭ്യോ മാതംഗസ്രോതസാ വിഭോ
24 ഇത്യ് ഉക്തവചനം ധീമാൻ മഹാബുദ്ധിർ ജനാർദനഃ
    ഉത്തങ്കം ശ്ലക്ഷ്ണയാ വാചാ സാന്ത്വയന്ന് ഇദം അബ്രവീത്
25 യാദൃശേനേഹ രൂപേണ യോഗ്യം ദാതും വൃതേന വൈ
    താദൃശം ഖലു മേ ദത്തം ത്വം തു തൻ നാവബുധ്യസേ
26 മയാ ത്വദർഥമുക്തോ ഹി വജ്രപാണിഃ പുരന്ദരഃ
    ഉത്തങ്കായാമൃതം ദേഹി തോയരൂപം ഇതി പ്രഭുഃ
27 സ മാം ഉവാച ദേവേന്ദ്രോ ന മർത്യോ ഽമർത്യതാം വ്രജേത്
    അന്യം അസ്മൈ വരം ദേഹീത്യ് അസകൃദ് ഭൃഗുനന്ദന
28 അമൃതം ദേയം ഇത്യ് ഏവ മയോക്തഃ സ ശചീപതിഃ
    സ മാം പ്രസാദ്യ ദേവേന്ദ്രഃ പുനർ ഏവേദം അബ്രവീത്
29 യദി ദേയം അവശ്യം വൈ മാതംഗോ ഽഹം മഹാദ്യുതേ
    ഭൂത്വാമൃതം പ്രദാസ്യാമി ഭാർഗവായ മഹാത്മനേ
30 യദ്യ് ഏവം പ്രതിഗൃഹ്ണാതി ഭാർഗവോ ഽമൃതം അദ്യ വൈ
    പ്രദാതും ഏഷ ഗച്ഛാമി ഭാർഗവായാമൃതം പ്രഭോ
    പ്രത്യാഖ്യാതസ് ത്വ് അഹം തേന ന ദദ്യാം ഇതി ഭാർഗവ
31 സ തഥാ സമയം കൃത്വാ തേന രൂപേണ വാസവഃ
    ഉപസ്ഥിതസ് ത്വയാ ചാപി പ്രത്യാഖ്യാതോ ഽമൃതം ദദത്
    ചണ്ഡാല രൂപീ ഭവഗാൻ സുമഹാംസ് തേ വ്യതിക്രമഃ
32 യത് തു ശക്യം മയാ കർതും ഭൂയ ഏവ തവേപ്സിതം
    തോയേപ്സാം തവ ദുർധർഷ കരിഷ്യേ സഫലാം അഹം
33 യേഷ്വ് അഹഃസു തവ ബ്രഹ്മൻ സലിലേച്ഛാ ഭവിഷ്യതി
    തദാ മരൗ ഭവിഷ്യന്തി ജലപൂർണാഃ പയോധരാഃ
34 രസവച് ച പ്രദാസ്യന്തി തേ തോയം ഭൃഗുനന്ദന
    ഉത്തങ്ക മേധാ ഇത്യ് ഉക്താഃ ഖ്യാതിം യാസ്യന്തി ചാപി തേ
35 ഇത്യ് ഉക്തഃ പ്രീതിമാൻ വിപ്രഃ കൃഷ്ണേന സ ബഭൂവ ഹ
    അദ്യാപ്യ് ഉത്തങ്ക മേഘാശ് ച മരൗ വർഷന്തി ഭാരത