ഗുണ്ടർട്ടിന്റെ മലയാളം—ഇംഗ്ലീഷ് നിഘണ്ടു/ല
←റ | ഗുണ്ടർട്ടിന്റെ മലയാളം—ഇംഗ്ലീഷ് നിഘണ്ടു ല |
വ→ |
constructed table of contents |
റിഗുലേഷൻ E. regulation.
റിഫോട്ടു E. report MR. റിവാജ് Ar. rivāǰ. Custom റി. പ്രകാരം; sale റൂമാൽ & ഉറുമാൽ P. A handkerchief. റൂമി & ഉറുമി (143) Turkish (— കത്തി, — സുൽ റേസ്സ് Port. reis (pl. real). A small coin ൮൦ |
റൊക്കം, see രൊ —; റൊക്കവില TR. Buying with ready money. റൊട്ടി H. rōṭi, Bread, also രൊട്ടി V1. biscuit റോന്ത Port. ronda. The round, night patrol റോൾ E. roll, Pulley. |
ല LA
ല occurs chiefly in S. & foreign words; Māpiḷḷas often pronounce ല where ര is original (ലണ്ടു, ലാസ്ത്രി=രാത്രി). ലകാരം laɤāram S. The letter L. — any tense ലകുടം laɤuḍam, Tdbh. of ലഗുഡം, A stick ല. ലക്കഡി H. 1. id. 2. N. pr. of places. ലക്കം lakkam, Tdbh. of ലക്ഷം. Number. ല. ലക്കോട്ടു A letter doubled up (റിക്കാട്ടു?). ലക്ഷം lakšam S. (ലഗ്). 1. A mark; aim ല. ലക്ഷണം S. 1. A characteristic mark |
ലക്ഷണക്കേടു (2) a bad star; (3) absence of the proper qualities. ലക്ഷദീപം a religious illumination. ലക്ഷദ്വീപം, — പു (2) the Laccadives = ദ്വീ denV. ലക്ഷിക്ക 1. to observe, notice. 2. Tdbh. part. pass. ലക്ഷിതം perceived. ലക്ഷീകരിക്ക to aim at വീരന്റെ ഗാത്രത്തെ ലക്ഷ്മം (S. — ൻ) mark വീരല., രാജല. ലക്ഷ്മണൻ N. pr. half-brother of Rāma. ലക്ഷ്മി (auspicious sign). 1. The Goddess ലക്ഷ്മീപതി, — സഹായൻ SiPu. Višṇu. ലക്ഷ്മീവാൻ fortunate, handsome ല’നായുളള ലക്ഷ്യം 1. Deserving to be regarded പ്രാ |
കണ്ടു, എന്ന് എനിക്ക് ഒരു ല. ഇല്ല MR. ലക്ഷ്യ രൂപേണ തെളിയിക്ക MR. ലഗാം P. lagām, A bridle,& ലഗാൻ, S. വല്ഗ. ലഗുഡം laġuḍam S. A stick, see ലകുടം. ലഗ്നം laġḡnam S. (part. pass. of ലഗ് to ad— ലഘു laghu S. (L. levis, G. 'elachys). Light, ലഘിമാവ് excessive lightness, Bhg. ലഘിഷ്ഠം SuperI. lightest. ല'മായി ചൊല്ലിയ ലഘുതരം Compar. most trifling, wantonly ക ലഘുത്വം 1. lightness. ശരീരലകുത്തും ഉണ്ടാം ലങ്ക Lanka S. Ceylon ലങ്കാദ്വീപു & its capital ലങ്കം (S. ലംഗം union or = രംഗം?). ചിതമായി ലങ്കട laṇgaḍa Tu. No. M. P. Limping, (S. ലങ്കർ P. langar, An anchor, നങ്കൂരം. ലംഘനം langhanam S. 1. Passing over ന |
നിലമാടങ്ങൾ Nal. 2. to trespass കല്പന ല'ച്ചു നടക്ക TR. (= അതിക്രമിക്ക). നാഥന്റെ ആ ജ്ഞയെ CG. മൎയ്യാദ ല. യോഗ്യമല്ല Nal. part. pass. ലംഘിതം. ലംഘ്യം to be passed over ല'മോ കാലസ്യക ലച്ചൻ laččaǹ (Tdbh. of യക്ഷ). A goblin, ലജ്ജ laǰǰa S. Shame, bashfulness അതു കേട്ടു ലജ്ജക്കേടു impudence, disgrace. ലജ്ജാകരം causing Shame ആയ്ത് എത്രയും ല. denV. ലജ്ജിക്ക = നാണിക്ക f. i. ഭക്തൻ part. ലജ്ജിതനായിട്ട് ഒന്നും പറയാതേ KR. abstr. N. ദാരിദ്യ്രതോലജ്ജിതത്വം ഭവിക്കുന്നു സ CV. ലജ്ജിപ്പിക്ക to shame. ലട്ടു H. laṭṭū, A child's top = പമ്പരം 614. ലഡായി laḍāy H. Quarrel, ലഡായിക്ക. ലത laδa S. A creeper, tendril തരുലതകൾ ലതാഗൃഹം a bower, also ലതാമണ്ഡപം Brhmd. ലതാംഗി f. delicately shaped, Nal. ലത്തീൻ Latin, ല'നിൽ PP. ലന്ത landa 1. = ഇലന്ത 113. Zizyphus J. ല. ലപനം S. Talking, blabbing. ലപിതം (part. pass, of ലപ്) talked; voice. ലബ്ബമാർ Lebbies, Muh. colonists on the ലബ്ധം labdham S. (part. pass. of ലഭ്). Got. |
ലഭിക്ക 1. v. n. To be got എനിക്കു ലഭിച്ചു = കിട്ടി; also aux. V. ചിൽസ്വരൂപത്തിൽ ചേൎന്നു ല'ക്കേണം KumK. may I have a happy death. 2. v. a. to get സ്വൎഗ്ഗത്തെ ല'പ്പാൻ KR. ശാപം ല'ച്ചു ഞാൻ, മനുഷ്യർ ദിവ്യഭാവ ത്തെ ലഭിക്കും Nal. മുന്നേപ്പോലേ മൂക്കിനെ ല. PT. — With 2nd Adv. ഞങ്ങളെ കാണ്മതിന്നു ല. യില്ല VilvP. CV. ലഭിപ്പിക്ക to procure ചിന്തിച്ചവണ്ണം ല'[ച്ചു Bhg. ലഭ്യം obtainable ദുൎല്ലഭമായതു ല'മാം Bhg. വല്ല ലമ്പടൻ lambaḍaǹ S. 1. Greedy, intent upon ലംബം lamḃam S. 1. Pendulous ലംബോഷ്ഠ ലംബനം depending; a long necklace. ലംബി hanging down. denV. ലംബിക്ക to be suspended. part. pass. ലംബിതം f. i. അംബരം തന്നിലേ ലംബോദരൻ pót—bellied, Gaṇapati Sk., Siva. ലംഭനം lambhanam S. (ലഭ്). Getting. ലമ്മി lammi (loc.) Lewd, dissolute. ലമ്മാണികൾ C. Tu. M. (H. Te. T. ലമ്പാടി) ലമ്പാടികൾ (see ab.) taking goods fr. Waya— ലയം layam S. (ലീ). 1. Adhering, entering, |
denV. ലയിക്ക 1. To adhere, to be drawn in, dissolved in സൎവ്വവും ലയിപ്പതെങ്കൽ Bhg. സായുജ്യം പ്രാപിച്ചു നിശ്ചലാനന്ദേ ലയിക്കും AR. ദേഹം പരമാത്മനി ചേൎന്നു ലയിക്കേണം Bhr. പരൻ തങ്കലേ Bhg. ജീവൻ പരനോടു ലയിച്ചു വസിക്കും SidD. ബ്രഹ്മത്തോടു ലയിച്ചാ നന്ദിച്ചു Si Pu. 2. to be absorbed, lost in ചൂ തു പൊരുതു ല. Sk. കഥയിൽ ലയിച്ചുപോയി vu. കാൎയ്യവിസ്താരേ മനസ്സു ല. യാൽ VetC. taken up with judicial duties. 3. to be sanctified. മോഹം തീൎന്നു മനസ്സു ല. GnP. to vanish. CV. ലയിപ്പിക്ക 1. to absorb ആത്മനി സ്വാ ലലനം lalanam & ലളനം V1. S. Dallying; ലലാടം lalāḍam S. The forehead മൃത്യു വന്നു ല ലലാമം lalāmam S. Mark (on the forehead of ലവം lavam S. (ലൂ). 1. Cutting, a fragment ലവംഗം S. the clove—tree & ഇല — (113) also ലവണം lavaṇam S. (= ര —). 1. Salt ലവ ലശൂനം lašunam S. Garlic, വെള്ളുള്ളി. ലസത്തു lasat S. (part, of ലസ്). 1. Shining part. pass. ലസിതം id. മണിലസിതഫണി, |
ലഹരി lahari S. 1. A wave. 2. intoxication ല. എടുക്ക, പിടിക്ക; ല. ക്കാരൻ tipsy. വചന പിയൂഷസുഖപാനമോദല. കൊണ്ടു ഞാൻ പര വശൻ Bhr. വാമലർതേൻ നുകൎന്നീടും ല. യിൽ കാമനടനമാടും Bhg. denV. ലഹരിച്ചിരിക്ക, ലഹരിച്ചവൻ V1. drunk. ലഹള No. (H. lahra, whimsical, capricious?), ലളിതം laḷiδam S. (part. pass. of ലല്). Dally– ലളിത a lovely woman; also = ദേവി (Sakti). ലാകുക lāγuγa No.(T. ഉലാ — 144., Te. Tu. C. ലാത്തുക (T. ഉലാ —), ലാത്തിനടക്ക V2. id. ലാതുക V1. to leap. — ലാതു a caper. ലാക്കു lākkụ Tdbh. (ലക്ഷം, H. dāg) = താക്കു. ലാക്കരി (loc.) = താക്കരി a great rogue (= ത ലാക്ഷ lākša S. Lac, അരക്കു (46), shellac. ലാഘവം lāghavam S. (ലഘു). 1. Lightness ലാംഗലം S. A plough; penis. ലാംഗലി CG. Balabhadra, സീരി. ലാംഗൂലം S. the tail, as of a horse Bhg., (ത |
ലാജം lāǰam S. Fried grain, മലർ f. i. at a marriage അനലസമ്മുഖം ലാജമോക്ഷം ചെയ്തു Nal. (the bride). ലാജങ്ങൾ പോലേ പൊരിഞ്ഞു CG. ലാജപായസപൂപാദി Bhg. (for പൂജ). ലാഞ്ചുക & എലാ — 162 (C. Te. Tu. ലാഗു to ലാഞ്ഛനം lāńčhanam S. A mark = ലക്ഷം f. i. ലാഞ്ഛിതം marked, named ലാ'താനേകരത്ന ലാടം lāḍam S. 1. The sea—coast of Sindh, Lāŗ ലാത്തുക, see ലാകുക. ലാന്തർ E. lantern. ലാപം lābam S. (ലപ്). Talk അവൻറെ ലാ ലാഭം lābham S. (ലഭ്). 1. Getting സല്ഗുരുലാ. ലാഭസ്ഥാനം the 11th sign of the zodiac counted |
ലാഭാലാഭം = ലാഭച്ചേതം (2).
ലായം lāyam H. Te. C. Tu. T. = ആലയം. A ലാല lāla S. Saliva, ലാലാനീർ V2. (see ലാള —). ലാലാടികൻ S. (ലലാടം) an attentive servant; ലാവണം lāvaṇam S. Salted. — M. T. Te. C. ലാവണ്യം S. (saltiness) loveliness, charm രൂ ലാവുക, see ലാകുക. ലാസം lāsam S. (ലസ്). Dancing, gen. ലാ ലാസിക S. a dancing—girl ലാവണ്യമായുള്ള ലാ. ലാഹരി T. C. So. = ലഹരി Drunkenness, & ലാ ലാളനം lāḷanam S. (ലല്). Caressing, fondling denV. ലാളിക്ക To fondle, dandle മകനെ ലാ. ലാളിത്യം S. loveliness f. i. of a cascade ലാ. ആ ലിഖിതം likbiδam S. part, pass.; (രിഖ്) Writ— ലിഖ്യപ്രകരണം N. pr. a book showing how ലിംഗം linġam S. 1. A sign, mark ദേവലി'ങ്ങൾ |
ലി. SiPu.; also a fane of Siva. 3. gramm. gender: പുല്ലി. m., സ്ത്രീലി. f., നപുംസകലിംഗം neuter gender. ലിംഗധാരികൾ Lingaites, a sect of Shaivas. ലിംഗഹീനൻ V2. a eunuch ലി'ന്മാരെ കാവൽ ലിംഗാൎബുദം a. med. a cancer. ലിംഗി S. wearing religious marks, VyM. an ലിപി libi S. (ലിപ്, G. àleiphō). Writing. ശ ലിപ്തം S. (part, pass.) smeared, defiled. ലിപ്സ lipsa S. (desid. of ലഭ്). Coveting. ലീഢം līḍham S. (part. pass. of ലിഹ്). Licked. ലീനം līnam S. (ലീ). 1. Adhering, cleaving ലീല līla S. (ലല്, ലസ്). 1. Play, sport ലീല ലീലൻ (in Cpds.) ആണുങ്ങൾ ആനന്ദലീല ലീലാവതി 1. an attractive woman. 2. N. pr. ലീസ്ത് E. list പേൎലീസ്ത് പ്രകാരം (see പേരി |
ലുങ്കി P. luṇgi, A checkered cloth of Mussulman women. [out, as hair. ലുഞ്ചിതം luṇǰiδam S. (part, pass.) Plucked ലുഠിതം, ലുണ്ഠനം S. Rolling on the ground, ലുണ്ടാകൻ S. 1. A crow. 2. a robber; better ലുപ്തം luptam S. part. pass. (രുപ്). Robbed, ലുബ്ധൻ lubdhaǹ S. (part. pass. of ലുഭ). ലുബ്ധ് lubdhụ, covetousness = ലുബ്ധത f. i. ലു ലൂട്ടു H. lūṭ, (ലുപ്ത). Plunder, "loot." [grass. ലൂനം lūnam S. (part. pass. of ലൂ). Cut, as ലൂത S. a spider. ലേക്യം vu. = ലേഹ്യം. ലേഖ lēkha S. (ലിഖ്, രേഖ). A line. രേഖകൻ S. a writer ഇഷ്ടനായുള്ളൊരു ലേ. ലേഖനം S. 1. writing ലേഖകന്മാർ ഓലയുമാ ലേഖനൻ S.=എഴുതിക്കോൻ f. i. ലേ'നാം ഗുരു ലേഖൻ a writer ഗണകലേഖന്മാർ Bhr. ലേഖം S. a letter വ്യക്തമല്ലാത്തൊരു ലേ. എ ലേഖാതതി S. a book ലേ. വാങ്ങിക്കൊണ്ടു VilvP. ലേഖിതം = ലിഖിതം. ലേഖ്യം 1. deserving to be written or painted ലേഞ്ചി Port. lenço, A handkerchief. ലേപം lēbam S. (ലിപ്). Smearing, plaster— ലേപനം id. സ്വൎണ്ണലേ. anointing with sandal— |
denV. ലേപിക്ക to smear, rub in; fig. to succeed in a business V1. ലേയം lēyam S. (G. leōn), Leo. astr. ലേലം Port. leilaō, An auction ലേ. വിളിക്ക, കു ലേലസ്സ്=ഏലസ്സു A waist—ornament ലേ. ലേശം lēšam S. (രിശ). A small quantity, bit, ലേശ്, ലേസ് Port.=ലേഞ്ചി A handkerchief ലേഹം lēham S. (ലിഹ്, L. lingo). An electu— ലേഹനം S. licking, ലേ. ചെയ്ക etc. ലേഹ്യം S. food (of Gods); = ലേഹം (med.). ലൈംഗം S. (ലിംഗം 2.). N.pr. a Purāṇam, ലൈല Ar. lail, Night ഒമ്പതാം ലൈല തന്നിൽ ലൊക്കു, see രൊക്കു. ലൊട്ട loṭṭa (Tdbh. of ലോഷ്ടം). 1. A clod. ലോകം lōγam S. (in Ved. ഉലോകഃ fr. രുച്?). ലോകനം seeing വല്ലഭലോകനത്തിന്നുള്ള നേ ലോകനാഥൻ, — നായകൻ, — പാലൻ a king. ലോകനാർകാവു N. pr. a temple in Kaḍatt. ലോ |
[ 968 ]
ലോകനിൎമ്മാതാ the Creator.
ലോകപ്പശു (2) human cattle ലോ. ക്കളേ കുത്തു ലോകപ്പിരട്ടൻ making fools of everybody. ലോകപ്രസിദ്ധം (2. 3) known by all. ഇതി ലോകബാന്ധവൻ the sun ഉദിക്ക Brhmd. ലോകർ 1. people. 2. chieftains, represent— ലോകവാദം, —ശ്രുതി, —വാൎത്ത common report. ലോകശ്രുതൻ VetC.=ലോകപ്രസിദ്ധൻ. ലോകസക്തി mod. worldly—mindedness. ലോകാചാരം universal custom. ലോകാധികാരിത്വം VetC. universal rule. ലോകാനുകാരി (2) suiting men's taste, ലോ. ലോകാനുകൂലം favour of men. ലോകാധിപ ലോകാന്തരം another world ജ്യേഷ്ഠൻ ചൊവ്വി ലോകാലോകം the mountainous belt around ലോകിക്ക to estimate, value V1. — ലോകിതം ലോകൈകസാക്ഷി (3) KR. the only witness ലോകോത്തമൻ Bhg. (3) the very best. ലോകോപദ്രവം public calamity. — ലോ'വകാ ലോക്യം & ലോകികം (corrupt. fr. ലൌകികം) ലോചനം lōǰanam S. (രുച്). The eye ദിവ്യ |
ലോചനൻ in Cpds. f. i. അരവിന്ദ —, പത്മ — AR. നാളീകലോ'ൻ etc. lotus—eyed. — കഞ്ജ ന ലോചനത്വം AR. ലോട്ടു lōṭṭu (C. Te. loss, C. annoyance). A game. ലോധ്രം lōḍhram S. The Lodh tree ലോ'ങ്ങ ലോപം lōbam S. (ലുപ്). Cutting off; elision denV. ലോപിക്ക v. n. to be cut off, disappear, ലോഭം lōbbam S. (ലുഭ്). Covetousness, one of ലോഭി greedy, a niggard VCh. denV. ലോഭിക്ക 1. to covet. 2. VC. to allure, ലോമം = രോമം S. ലോമശം hairy. ലോർ Ar. zuhr, Noon, as prayer—time, ദോർ. ലോലം lōlam S. (ലുല് to agitate). 1. Shaking, ലോലത fickleness, wantonness. ലോ. തീൎത്ത ലോലിതം shaking, fickle; flimsy. ലോലുപൻ S. (freq. of ലുഭ്). Wishing, |
desirous. — മൃഗലോ. Bhg. a hunter. അൎത്ഥ ലോ'ന്മാർ, ഭോഗലോലുപയായ പുംശ്ചലി Bhr. abstr. N. ഭോഗലോലുപത്വം Si Pu. ലോലുഭം S. = ലോലുപം. ലോഷ്ടം lōšṭam S. A clod ഇനന്തു കല്ലെന്നും ലോഹം lōham S. (രുധ്, red). 1. Metal അഷ്ട ലോഹിതം = രോ — 1. red ലോഹിതശ്വേ |
ലൌകികം lauγiγam S. (ലോകം). 1. Worldly, secular, mundane. അവൻ ലൌ'ൻ (opp. ജ്ഞാ നി). 2. popular, customary ലൌ. അല്ല നൂനം വൈദികം അതുമല്ല Bhr. neither usual nor scriptural. അവനു ലൌ. നന്നായറിഞ്ഞു കൂടാ Arb. (opp. ശാസ്ത്രങ്ങൾ); കൎമ്മങ്ങൾ ലൌ'ത്തി ന്നു ചെയ്യേണം Bhg. to please others, not for your own self. 3. honorable bearing, polite— ness of a perfect man of the world സ്ത്രീകളെ കൊന്നതു ലൌ. എന്നുണ്ടോ Anj. gentlemanly. ലൌ'മല്ലാതുള്ള വാക്കു PT. ലൌകികമാധുൎയ്യം, ലൌ. വിട്ടു കയൎത്തു പോയേൻ Nal. I grew impudent. ലൌകികാത്മനാ കനിഞ്ഞരുൾ ചെ യ്തു Bhr. condescendingly. 4. kind words, salutation ലൌ. കൂടാതുള്ള സൽക്കാരങ്ങൾ PT. |
വ VA
വ is next related to പ (വകു = പകു, വിഷഹാരി = പിടാരൻ, തറവാടു fr. പാടു), ബ (വാലിയം = ബാല്യം, വതൽ = ബദൽ), മ (മിന = വിന, മിഴുങ്ങുക & വി —, തിന്മാൻ). Initial വ is some— times the result of a lost ഉ (വാദ്ധ്യാൻ, വാവു), sometimes it slides into ഒ (ഒല്ലാ = വല്ലാ, വണ്ണം, ശിവപുരം, ചോവരം); in composition it can be lost (വേണം, വരിക, വിടുക), or becomes യ (നെടുവിരിപ്പു, നെടിയിരിപ്പു). In several words it passes into ക (ചുവന്ന, ചുകന്ന; ചേ കം fr. സേവ) & vice versa (രാകുക, രാവുക). Of old it served to keep vowels asunder (അ വൻ = a aǹ, അവിടേ, മിക്കവാറു). വംശം vamšam S. 1. A bamboo വള്ളിയും വ' വംശകൎത്താവു a progenitor വ'വായുള്ള പുത്രൻ |
വംശക്കാരൻ a relation; of the same tribe or nation. വംശചരിതം, — ത്രം genealogy, also വംശാനു വംശവാൻ having a (noble) family, നല്ല വം വംശോത്ഭവൻ sprung from, as നന്ദവ Mud. വംശ്യൻ 1. = വംശവാൻ. 2. belonging to a വക vaγa 5. (വകു = പകു). 1. A division, kind, |