ശ്രീമദ് ഭാഗവതം (മൂലം) / പഞ്ചമഃ സ്കന്ധഃ (സ്കന്ധം 5) / അദ്ധ്യായം 23
| ← സ്കന്ധം 5 : അദ്ധ്യായം 22 | സ്കന്ധം 5 : അദ്ധ്യായം 24 → |
ശ്രീമദ് ഭാഗവതം (മൂലം) / പഞ്ചമഃ സ്കന്ധഃ (സ്കന്ധം 5) / അദ്ധ്യായം 23
[തിരുത്തുക]
ശ്രീശുക ഉവാച
അഥ തസ്മാത് പരതസ്ത്രയോദശലക്ഷയോജനാന്തരതോ യത്തദ് വിഷ്ണോഃ പരമം പദമഭിവദന്തി യത്ര ഹ മഹാഭാഗവതോ ധ്രുവ ഔത്താനപാദിരഗ്നിനേന്ദ്രേണ പ്രജാപതിനാ കശ്യപേന ധർമ്മേണ ച സമകാലയുഗ്ഭിഃ സബഹുമാനം ദക്ഷിണതഃ ക്രിയമാണ ഇദാനീമപി കൽപജീവിനാമാജീവ്യ ഉപാസ്തേ തസ്യേഹാനുഭാവ ഉപവർണ്ണിതഃ ॥ 1 ॥
സ ഹി സർവ്വേഷാം ജ്യോതിർഗ്ഗണാനാം ഗ്രഹനക്ഷത്രാദീനാമനിമിഷേണാവ്യക്തരംഹസാ ഭഗവതാ കാലേന ഭ്രാമ്യമാണാനാം സ്ഥാണുരിവാവഷ്ടംഭ ഈശ്വരേണ വിഹിതഃ ശശ്വദവഭാസതേ ॥ 2 ॥
യഥാ മേഢീസ്തംഭ ആക്രമണപശവഃ സംയോജിതാസ്ത്രിഭിസ്ത്രിഭിഃ സവനൈർ യഥാസ്ഥാനം മണ്ഡലാനി ചരന്ത്യേവം ഭഗണാ ഗ്രഹാദയ ഏതസ്മിന്നന്തർബ്ബഹിർ യോഗേന കാലചക്ര ആയോജിതാ ധ്രുവമേവാവലംബ്യ വായുനോദീര്യമാണാ ആകൽപാന്തം പരിചംക്രമന്തി നഭസി യഥാ മേഘാഃ ശ്യേനാദയോ വായുവശാഃ കർമ്മസാരഥയഃ പരിവർത്തന്തേ ഏവം ജ്യോതിർഗ്ഗണാഃ പ്രകൃതിപുരുഷസംയോഗാനുഗൃഹീതാഃ കർമ്മനിർമ്മിതഗതയോ ഭുവി ന പതന്തി ॥ 3 ॥
കേചനൈതജ്ജ്യോതിരനീകം ശിശുമാരസംസ്ഥാനേന ഭഗവതോ വാസുദേവസ്യ യോഗധാരണായാമനുവർണ്ണയന്തി ॥ 4 ॥
യസ്യ പുച്ഛാഗ്രേഽവാക്ശിരസഃ കുണ്ഡലീഭൂതദേഹസ്യ ധ്രുവ ഉപകൽപിതസ്തസ്യ ലാംഗൂലേ പ്രജാപതിരഗ്നിരിന്ദ്രോ ധർമ്മ ഇതി പുച്ഛമൂലേ ധാതാ വിധാതാ ച കട്യാം സപ്തർഷയഃ തസ്യ ദക്ഷിണാവർത്തകുണ്ഡലീഭൂതശരീരസ്യ യാന്യുദഗയനാനി ദക്ഷിണപാർശ്വേ തു നക്ഷത്രാണ്യുപകൽപയന്തി ദക്ഷിണായനാനി തു സവ്യേ യഥാ ശിശുമാരസ്യ കുണ്ഡലാഭോഗസന്നിവേശസ്യ പാർശ്വയോരുഭയോരപ്യവയവാഃ സമസംഖ്യാ ഭവന്തി പൃഷ്ഠേ ത്വജവീഥീ ആകാശഗംഗാ ചോദരതഃ ॥ 5 ॥
പുനർവ്വസുപുഷ്യൌ ദക്ഷിണവാമയോഃ ശ്രോണ്യോരാർദ്രാശ്ലേഷേ ച ദക്ഷിണവാമയോഃ പശ്ചിമയോഃ പാദയോരഭിജിദുത്തരാഷാഢേ ദക്ഷിണവാമയോർന്നാസികയോർ യഥാസംഖ്യം ശ്രവണപൂർവാഷാഢേ ദക്ഷിണവാമയോർല്ലോചനയോർദ്ധനിഷ്ഠാ മൂലം ച ദക്ഷിണവാമയോഃ കർണ്ണയോർമ്മഘാദീന്യഷ്ട നക്ഷത്രാണി ദക്ഷിണായനാനി വാമപാർശ്വവങ്‌ക്രിഷു യുഞ്ജീത തഥൈവ മൃഗശീർഷാദീന്യുദഗയനാനി ദക്ഷിണപാർശ്വവങ്‌ക്രിഷു പ്രാതിലോമ്യേന പ്രയുഞ്ജീത ശതഭിഷാ ജ്യേഷ്ഠേ സ്കന്ധയോർദ്ദക്ഷിണവാമയോർന്ന്യസേത് ॥ 6 ॥
ഉത്തരാഹനാവഗസ്തിരധരാഹനൌ യമോ മുഖേഷു ചാംഗാരകഃ ശനൈശ്ചര ഉപസ്ഥേ ബൃഹസ്പതിഃ കകുദി വക്ഷസ്യാദിത്യോ ഹൃദയേ നാരായണോ മനസി ചന്ദ്രോ നാഭ്യാമുശനാ സ്തനയോരശ്വിനൌ ബുധഃ പ്രാണാപാനയോ രാഹുർഗ്ഗളേ കേതവഃ സർവ്വാംഗേഷു രോമസു സർവ്വേ താരാഗണാഃ ॥ 7 ॥
ഏതദു ഹൈവ ഭഗവതോ വിഷ്ണോഃ സർവ്വദേവതാമയം രൂപമഹരഹഃ സന്ധ്യായാം പ്രയതോ വാഗ്യതോ നിരീക്ഷമാണ ഉപതിഷ്ഠേത നമോ ജ്യോതിർല്ലോകായ കാലായനായാനിമിഷാം പതയേ ഹാപുരുഷായാഭിധീമഹീതി ॥ 8 ॥
ഗ്രഹർക്ഷതാരാമയമാധിദൈവികം
പാപാപഹം മന്ത്രകൃതാം ത്രികാലം ।
നമസ്യതഃ സ്മരതോ വാ ത്രികാലം
നശ്യേത തത്കാലജമാശു പാപം ॥ 9 ॥