ശ്രീമദ് ഭാഗവതം (മൂലം) / ദശമഃ സ്കന്ധഃ (പൂർവ്വാർദ്ധഃ) (സ്കന്ധം 10 പൂർവ്വാർദ്ധം) / അദ്ധ്യായം 48
← സ്കന്ധം 10 പൂർവ്വാർദ്ധം : അദ്ധ്യായം 47 | സ്കന്ധം 10 പൂർവ്വാർദ്ധം : അദ്ധ്യായം 49 → |
ശ്രീമദ് ഭാഗവതം (മൂലം) / ദശമഃ സ്കന്ധഃ (പൂർവ്വാർദ്ധഃ) (സ്കന്ധം 10 പൂർവ്വാർദ്ധം) / അദ്ധ്യായം 48[തിരുത്തുക]
ശ്രീശുക ഉവാച
അഥ വിജ്ഞായ ഭഗവാൻ സർവ്വാത്മാ സർവ്വദർശനഃ ।
സൈരന്ധ്ര്യാഃ കാമതപ്തായാഃ പ്രിയമിച്ഛൻ ഗൃഹം യയൌ ॥ 1 ॥
മഹാർഹോപസ്കരൈരാഢ്യം കാമോപായോപബൃംഹിതം ।
മുക്താദാമപതാകാഭിർവ്വിതാനശയനാസനൈഃ ।
ധൂപൈഃ സുരഭിഭിർദ്ദീപൈഃ സ്രഗ്ഗന്ധൈരപി മണ്ഡിതം ॥ 2 ॥
ഗൃഹം തമായാന്തമവേക്ഷ്യ സാഽഽസനാത്-
സദ്യഃ സമുത്ഥായ ഹി ജാതസംഭ്രമാ ।
യഥോപസംഗമ്യ സഖീഭിരച്യുതം
സഭാജയാമാസ സദാസനാദിഭിഃ ॥ 3 ॥
തഥോദ്ധവഃ സാധുതയാഭിപൂജിതോ
ന്യഷീദദുർവ്യാമഭിമൃശ്യ ചാസനം ।
കൃഷ്ണോഽപി തൂർണ്ണം ശയനം മഹാധനം
വിവേശ ലോകാചരിതാന്യനുവ്രതഃ ॥ 4 ॥
സാ മജ്ജനാലേപദുകൂലഭൂഷണസ്ര-
ഗ്ഗന്ധതാംബൂലസുധാസവാദിഭിഃ ।
പ്രസാധിതാത്മോപസസാര മാധവം
സവ്രീഡലീലോത്സ്മിതവിഭ്രമേക്ഷിതൈഃ ॥ 5 ॥
ആഹൂയ കാന്താം നവസംഗമഹ്രിയാ
വിശങ്കിതാം കങ്കണഭൂഷിതേ കരേ ।
പ്രഗൃഹ്യ ശയ്യാമധിവേശ്യ രാമയാ
രേമേഽനുലേപാർപ്പണപുണ്യലേശയാ ॥ 6 ॥
സാനംഗതപ്തകുചയോരുരസസ്തഥാക്ഷ്ണോർ-
ജിഘ്രന്ത്യനന്തചരണേന രുജോ മൃജന്തീ ।
ദോർഭ്യാം സ്തനാന്തരഗതം പരിരഭ്യ കാന്ത-
മാനന്ദമൂർത്തിമജഹാദതിദീർഘതാപം ॥ 7 ॥
സൈവം കൈവല്യനാഥം തം പ്രാപ്യ ദുഷ്പ്രാപമീശ്വരം ।
അംഗരാഗാർപ്പണേനാഹോ ദുർഭഗേദമയാചത ॥ 8 ॥
ആഹോഷ്യതാമിഹ പ്രേഷ്ഠ ദിനാനി കതിചിൻമയാ ।
രമസ്വ നോത്സഹേ ത്യക്തും സംഗം തേഽമ്ബുരുഹേക്ഷണ ॥ 9 ॥
തസ്യൈ കാമവരം ദത്ത്വാ മാനയിത്വാ ച മാനദഃ ।
സഹോദ്ധവേന സർവ്വേശഃ സ്വധാമാഗമദർച്ചിതം ॥ 10 ॥
ദുരാരാർദ്ധ്യം സമാരാധ്യ വിഷ്ണും സർവ്വേശ്വരേശ്വരം ।
യോ വൃണീതേ മനോഗ്രാഹ്യമസത്ത്വാത്കുമനീഷ്യസൌ ॥ 11 ॥
അക്രൂരഭവനം കൃഷ്ണഃ സഹരാമോദ്ധവഃ പ്രഭുഃ ।
കിഞ്ചിച്ചികീർഷയൻ പ്രാഗാദക്രൂരപ്രിയകാമ്യയാ ॥ 12 ॥
സ താൻ നരവരശ്രേഷ്ഠാനാരാദ് വീക്ഷ്യ സ്വബാന്ധവാൻ ।
പ്രത്യുത്ഥായ പ്രമുദിതഃ പരിഷ്വജ്യാഭ്യനന്ദത ॥ 13 ॥
നനാമ കൃഷ്ണം രാമം ച സ തൈരപ്യഭിവാദിതഃ ।
പൂജയാമാസ വിധിവത്കൃതാസനപരിഗ്രഹാൻ ॥ 14 ॥
പാദാവനേജനീരാപോ ധാരയൻ ശിരസാ നൃപ ।
അർഹണേനാംബരൈർദ്ദിവ്യൈർഗ്ഗന്ധസ്രഗ്ഭൂഷണോത്തമൈഃ ॥ 15 ॥
അർച്ചിത്വാ ശിരസാഽഽനമ്യ പാദാവങ്കഗതൌ മൃജൻ ।
പ്രശ്രയാവനതോഽക്രൂരഃ കൃഷ്ണരാമാവഭാഷത ॥ 16 ॥
ദിഷ്ട്യാ പാപോ ഹതഃ കംസഃ സാനുഗോ വാമിദം കുലം ।
ഭവദ്ഭ്യാമുദ്ധൃതം കൃച്ഛ്രാദ്ദുരന്താച്ച സമേധിതം ॥ 17 ॥
യുവാം പ്രധാനപുരുഷൌ ജഗദ്ധേതൂ ജഗൻമയൌ ।
ഭവദ്ഭ്യാം ന വിനാ കിഞ്ചിത്പരമസ്തി ന ചാപരം ॥ 18 ॥
ആത്മസൃഷ്ടമിദം വിശ്വമന്വാവിശ്യ സ്വശക്തിഭിഃ ।
ഈയതേ ബഹുധാ ബ്രഹ്മൻ ശ്രുതപ്രത്യക്ഷഗോചരം ॥ 19 ॥
യഥാ ഹി ഭൂതേഷു ചരാചരേഷു
മഹ്യാദയോ യോനിഷു ഭാന്തി നാനാ ।
ഏവം ഭവാൻ കേവല ആത്മയോനി-
ഷ്വാത്മാഽഽത്മതന്ത്രോ ബഹുധാ വിഭാതി ॥ 20 ॥
സൃജസ്യഥോ ലുമ്പസി പാസി വിശ്വം
രജസ്തമഃസത്ത്വഗുണൈഃ സ്വശക്തിഭിഃ ।
ന ബധ്യസേ തദ്ഗുണകർമ്മഭിർവാ
ജ്ഞാനാത്മനസ്തേ ക്വ ച ബന്ധഹേതുഃ ॥ 21 ॥
ദേഹാദ്യുപാധേരനിരൂപിതത്വാദ്-
ഭവോ ന സാക്ഷാന്ന ഭിദാഽഽത്മനഃ സ്യാത് ।
അതോ ന ബന്ധസ്തവ നൈവ മോക്ഷഃ
സ്യാതാം നികാമസ്ത്വയി നോഽവിവേകഃ ॥ 22 ॥
ത്വയോദിതോഽയം ജഗതോ ഹിതായ
യദാ യദാ വേദപഥഃ പുരാണഃ ।
ബാധ്യേത പാഖണ്ഡപഥൈരസദ്ഭി-
സ്തദാ ഭവാൻ സത്ത്വഗുണം ബിഭർത്തി ॥ 23 ॥
സ ത്വം പ്രഭോഽദ്യ വസുദേവഗൃഹേഽവതീർണ്ണഃ
സ്വാംശേന ഭാരമപനേതുമിഹാസി ഭൂമേഃ ।
അക്ഷൌഹിണീശതവധേന സുരേതരാംശ-
രാജ്ഞാമമുഷ്യ ച കുലസ്യ യശോ വിതന്വൻ ॥ 24 ॥
അദ്യേശ നോ വസതയഃ ഖലു ഭൂരിഭാഗാ
യഃ സർവ്വദേവപിതൃഭൂതനൃദേവമൂർത്തിഃ ।
യത്പാദശൌചസലിലം ത്രിജഗത്പുനാതി
സ ത്വം ജഗദ്ഗുരുരധോക്ഷജ യാഃ പ്രവിഷ്ടഃ ॥ 25 ॥
കഃ പണ്ഡിതസ്ത്വദപരം ശരണം സമീയാത്
ഭക്തപ്രിയാദൃതഗിരഃ സുഹൃദഃ കൃതജ്ഞാത് ।
സർവ്വാൻ ദദാതി സുഹൃദോ ഭജതോഽഭികാമാ-
നാത്മാനമപ്യുപചയാപചയൌ ന യസ്യ ॥ 26 ॥
ദിഷ്ട്യാ ജനാർദ്ദന ഭവാനിഹ നഃ പ്രതീതോ
യോഗേശ്വരൈരപി ദുരാപഗതിഃ സുരേശൈഃ ।
ഛിന്ധ്യാശു നഃ സുതകളത്രധനാപ്തഗേഹ-
ദേഹാദിമോഹരശനാം ഭവദീയമായാം ॥ 27 ॥
ശ്രീശുക ഉവാച
ഇത്യർച്ചിതഃ സംസ്തുതശ്ച ഭക്തേന ഭഗവാൻ ഹരിഃ ।
അക്രൂരം സസ്മിതം പ്രാഹ ഗീർഭിഃ സമ്മോഹയന്നിവ ॥ 28 ॥
ശ്രീഭഗവാനുവാച
ത്വം നോ ഗുരുഃ പിതൃവ്യശ്ച ശ്ലാഘ്യോ ബന്ധുശ്ച നിത്യദാ ।
വയം തു രക്ഷ്യാഃ പോഷ്യാശ്ച അനുകമ്പ്യാഃ പ്രജാ ഹി വഃ ॥ 29 ॥
ഭവദ്വിധാ മഹാഭാഗാ നിഷേവ്യാ അർഹസത്തമാഃ ।
ശ്രേയസ്കാമൈർനൃഭിർന്നിത്യം ദേവാഃ സ്വാർത്ഥാ ന സാധവഃ ॥ 30 ॥
ന ഹ്യമ്മയാനി തീർത്ഥാനി ന ദേവാ മൃച്ഛിലാമയാഃ ।
തേ പുനന്ത്യുരുകാലേന ദർശനാദേവ സാധവഃ ॥ 31 ॥
സ ഭവാൻ സുഹൃദാം വൈ നഃ ശ്രേയാൻ ശ്രേയശ്ചികീർഷയാ ।
ജിജ്ഞാസാർത്ഥം പാണ്ഡവാനാം ഗച്ഛസ്വ ത്വം ഗജാഹ്വയം ॥ 32 ॥
പിതര്യുപരതേ ബാലാഃ സഹ മാത്രാ സുദുഃഖിതാഃ ।
ആനീതാഃ സ്വപുരം രാജ്ഞാ വസന്ത ഇതി ശുശ്രുമ ॥ 33 ॥
തേഷു രാജാംബികാപുത്രോ ഭ്രാതൃപുത്രേഷു ദീനധീഃ ।
സമോ ന വർത്തതേ നൂനം ദുഷ്പുത്രവശഗോഽന്ധദൃക് ॥ 34 ॥
ഗച്ഛ ജാനീഹി തദ് വൃത്തമധുനാ സാധ്വസാധു വാ ।
വിജ്ഞായ തദ് വിധാസ്യാമോ യഥാ ശം സുഹൃദാം ഭവേത് ॥ 35 ॥
ഇത്യക്രൂരം സമാദിശ്യ ഭഗവാൻ ഹരിരീശ്വരഃ ।
സങ്കർഷണോദ്ധവാഭ്യാം വൈ തതഃ സ്വഭവനം യയൌ ॥ 36 ॥