ശ്രീമദ് ഭാഗവതം (മൂലം) / ദശമഃ സ്കന്ധഃ (പൂർവ്വാർദ്ധഃ) (സ്കന്ധം 10 പൂർവ്വാർദ്ധം) / അദ്ധ്യായം 41

← സ്കന്ധം 10 പൂർവ്വാർദ്ധം : അദ്ധ്യായം 40

സ്കന്ധം 10 പൂർവ്വാർദ്ധം : അദ്ധ്യായം 42 →

ശ്രീമദ് ഭാഗവതം (മൂലം) / ദശമഃ സ്കന്ധഃ (പൂർവ്വാർദ്ധഃ) (സ്കന്ധം 10 പൂർവ്വാർദ്ധം) / അദ്ധ്യായം 41

ശ്രീശുക ഉവാച

സ്തുവതസ്തസ്യ ഭഗവാൻ ദർശയിത്വാ ജലേ വപുഃ ।
ഭൂയഃ സമാഹരത്കൃഷ്ണോ നടോ നാട്യമിവാത്മനഃ ॥ 1 ॥

സോഽപി ചാന്തർഹിതം വീക്ഷ്യ ജലാദുൻമജ്യ സത്വരഃ ।
കൃത്വാ ചാവശ്യകം സർവ്വം വിസ്മിതോ രഥമാഗമത് ॥ 2 ॥

തമപൃച്ഛദ്ധൃഷീകേശഃ കിം തേ ദൃഷ്ടമിവാദ്ഭുതം ।
ഭൂമൌ വിയതി തോയേ വാ തഥാ ത്വാം ലക്ഷയാമഹേ ॥ 3 ॥

അക്രൂര ഉവാച

അദ്ഭുതാനീഹ യാവന്തി ഭൂമൌ വിയതി വാ ജലേ ।
ത്വയി വിശ്വാത്മകേ താനി കിം മേഽദൃഷ്ടം വിപശ്യതഃ ॥ 4 ॥

യത്രാദ്ഭുതാനി സർവ്വാണി ഭൂമൌ വിയതി വാ ജലേ ।
തം ത്വാനുപശ്യതോ ബ്രഹ്മൻ കിം മേ ദൃഷ്ടമിഹാദ്ഭുതം ॥ 5 ॥

ഇത്യുക്ത്വാ ചോദയാമാസ സ്യന്ദനം ഗാന്ദിനീസുതഃ ।
മഥുരാമനയദ് രാമം കൃഷ്ണം ചൈവ ദിനാത്യയേ ॥ 6 ॥

മാർഗ്ഗേ ഗ്രാമജനാ രാജംസ്തത്ര തത്രോപസംഗതാഃ ।
വസുദേവസുതൌ വീക്ഷ്യ പ്രീതാ ദൃഷ്ടിം ന ചാദദുഃ ॥ 7 ॥

താവദ് വ്രജൌകസസ്തത്ര നന്ദഗോപാദയോഽഗ്രതഃ ।
പുരോപവനമാസാദ്യ പ്രതീക്ഷന്തോഽവതസ്ഥിരേ ॥ 8 ॥

താൻ സമേത്യാഹ ഭഗവാനക്രൂരം ജഗദീശ്വരഃ ।
ഗൃഹീത്വാ പാണിനാ പാണിം പ്രശ്രിതം പ്രഹസന്നിവ ॥ 9 ॥

ഭവാൻ പ്രവിശതാമഗ്രേ സഹ യാനഃ പുരീം ഗൃഹം ।
വയം ത്വിഹാവമുച്യാഥ തതോ ദ്രക്ഷ്യാമഹേ പുരീം ॥ 10 ॥

അക്രൂര ഉവാച

നാഹം ഭവദ്ഭ്യാം രഹിതഃ പ്രവേക്ഷ്യേ മഥുരാം പ്രഭോ ।
ത്യക്തും നാർഹസി മാം നാഥ ഭക്തം തേ ഭക്തവത്സല ॥ 11 ॥

ആഗച്ഛ യാമ ഗേഹാന്നഃ സനാഥാൻ കുർവ്വധോക്ഷജ ।
സഹാഗ്രജഃ സഗോപാലൈഃ സുഹൃദ്ഭിശ്ച സുഹൃത്തമ ॥ 12 ॥

പുനീഹി പാദരജസാ ഗൃഹാന്നോ ഗൃഹമേധിനാം ।
യച്ഛൌചേനാനുതൃപ്യന്തി പിതരഃ സാഗ്നയഃ സുരാഃ ॥ 13 ॥

അവനിജ്യാങ്ഘ്രിയുഗളമാസീച്ഛ്ലോക്യോ ബലിർമഹാൻ ।
ഐശ്വര്യമതുലം ലേഭേ ഗതിം ചൈകാന്തിനാം തു യാ ॥ 14 ॥

ആപസ്തേഽങ്ഘ്ര്യവനേജന്യസ്ത്രീംല്ലോകാൻ ശുചയോഽപുനൻ ।
ശിരസാധത്ത യാഃ ശർവ്വഃ സ്വര്യാതാഃ സഗരാത്മജാഃ ॥ 15 ॥

ദേവ ദേവ ജഗന്നാഥ പുണ്യശ്രവണകീർത്തന ।
യദൂത്തമോത്തമശ്ലോക നാരായണ നമോഽസ്തു തേ ॥ 16 ॥

ശ്രീഭഗവനുവാച

ആയാസ്യേ ഭവതോ ഗേഹമഹമാര്യസമന്വിതഃ ।
യദുചക്രദ്രുഹം ഹത്വാ വിതരിഷ്യേ സുഹൃത്പ്രിയം ॥ 17 ॥

ശ്രീശുക ഉവാച

ഏവമുക്തോ ഭഗവതാ സോഽക്രൂരോ വിമനാ ഇവ ।
പുരീം പ്രവിഷ്ടഃ കംസായ കർമ്മാവേദ്യ ഗൃഹം യയൌ ॥ 18 ॥

അഥാപരാഹ്നേ ഭഗവാൻ കൃഷ്ണഃ സങ്കർഷണാന്വിതഃ ।
മഥുരാം പ്രാവിശദ്ഗോപൈർദ്ദിദൃക്ഷുഃ പരിവാരിതഃ ॥ 19 ॥

     ദദർശ താം സ്ഫാടികതുംഗഗോപുര-
          ദ്വാരാം ബൃഹദ്ധേമകപാടതോരണാം ।
     താമ്രാരകോഷ്ഠാം പരിഖാദുരാസദാ-
          മുദ്യാനർമ്യോപവനോപശോഭിതാം ॥ 20 ॥

     സൌവർണ്ണശൃംഗാടകഹർമ്മ്യനിഷ്കുടൈഃ
          ശ്രേണീസഭാഭിർഭവനൈരുപസ്കൃതാം ।
     വൈഡൂര്യവജ്രാമലനീലവിദ്രുമൈർ-
          മ്മുക്താഹരിദ്ഭിർവ്വളഭീഷു വേദിഷു ॥ 21 ॥

     ജുഷ്ടേഷു ജാലാമുഖരന്ധ്രകുട്ടിമേ-
          ഷ്വാവിഷ്ടപാരാവതബർഹിനാദിതാം ।
     സംസിക്തരഥ്യാപണമാർഗ്ഗചത്വരാം
          പ്രകീർണ്ണമാല്യാങ്കുരലാജതണ്ഡുലാം ॥ 22 ॥

     ആപൂർണ്ണകുംഭൈർദധിചന്ദനോക്ഷിതൈഃ
          പ്രസൂന ദീപാവലിഭിഃ സപല്ലവൈഃ ।
     സവൃന്ദരംഭാക്രമുകൈഃ സകേതുഭിഃ
          സ്വലങ്കൃതദ്വാരഗൃഹാം സപട്ടികൈഃ ॥ 23 ॥

     താം സമ്പ്രവിഷ്ടൌ വസുദേവനന്ദനൌ
          വൃതൌ വയസ്യൈർന്നരദേവവർത്മനാ ।
     ദ്രഷ്ടും സമീയുസ്ത്വരിതാഃ പുരസ്ത്രിയോ
          ഹർമ്മ്യാണി ചൈവാരുരുഹുർന്നൃപോത്സുകാഃ ॥ 24 ॥

     കാശ്ചിദ് വിപര്യഗ്ദ്ധൃതവസ്ത്രഭൂഷണാ
          വിസ്മൃത്യ ചൈകം യുഗലേഷ്വഥാപരാഃ ।
     കൃതൈകപത്രശ്രവണൈകനൂപുരാ
          നാംക്ത്വാ ദ്വിതീയം ത്വപരാശ്ച ലോചനം ॥ 25 ॥

     അശ്നന്ത്യ ഏകാസ്തദപാസ്യ സോത്സവാ
          അഭ്യജ്യമാനാ അകൃതോപമജ്ജനാഃ ।
     സ്വപന്ത്യ ഉത്ഥായ നിശമ്യ നിഃസ്വനം
          പ്രപായയന്ത്യോഽർഭമപോഹ്യ മാതരഃ ॥ 26 ॥

     മനാംസി താസാമരവിന്ദലോചനഃ
          പ്രഗൽഭലീലാഹസിതാവലോകൈഃ ।
     ജഹാര മത്തദ്വിരദേന്ദ്രവിക്രമോ
          ദൃശാം ദദച്ഛ്രീരമണാത്മനോത്സവം ॥ 27 ॥

     ദൃഷ്ട്വാ മുഹുഃ ശ്രുതമനുദ്രുതചേതസസ്തം
          തത്പ്രേക്ഷണോത് സ്മിതസുധോക്ഷണലബ്ധമാനാഃ ।
     ആനന്ദമൂർത്തിമുപഗുഹ്യ ദൃശാഽഽത്മലബ്ധം
          ഹൃഷ്യത്ത്വചോ ജഹുരനന്തമരിന്ദമാധിം ॥ 28 ॥

പ്രാസാദശിഖരാരൂഢാഃ പ്രീത്യുത്ഫുല്ലമുഖാംബുജാഃ ।
അഭ്യവർഷൻ സൌമനസ്യൈഃ പ്രമദാ ബലകേശവൌ ॥ 29 ॥

ദധ്യക്ഷതൈഃ സോദപാത്രൈഃ സ്രഗ്ഗന്ധൈരഭ്യുപായനൈഃ ।
താവാനർച്ചുഃ പ്രമുദിതാസ്തത്ര തത്ര ദ്വിജാതയഃ ॥ 30 ॥

ഊചുഃ പൌരാ അഹോ ഗോപ്യസ്തപഃ കിമചരൻ മഹത് ।
യാ ഹ്യേതാവനുപശ്യന്തി നരലോകമഹോത്സവൌ ॥ 31 ॥

രജകം കഞ്ചിദായാന്തം രങ്ഗകാരം ഗദാഗ്രജഃ ।
ദൃഷ്ട്വായാചത വാസാംസി ധൌതാന്യത്യുത്തമാനി ച ॥ 32 ॥

ദേഹ്യാവയോഃ സമുചിതാന്യംഗ വാസാംസി ചാർഹതോഃ ।
ഭവിഷ്യതി പരം ശ്രേയോ ദാതുസ്തേ നാത്ര സംശയഃ ॥ 33 ॥

സ യാചിതോ ഭഗവതാ പരിപൂർണ്ണേന സർവ്വതഃ ।
സാക്ഷേപം രുഷിതഃ പ്രാഹ ഭൃത്യോ രാജ്ഞഃ സുദുർമ്മദഃ ॥ 34 ॥

ഈദൃശാന്യേവ വാസാംസീ നിത്യം ഗിരിവനേചരാഃ ।
പരിധത്ത കിമുദ് വൃത്താ രാജദ്രവ്യാണ്യഭീപ്സഥ ॥ 35 ॥

യാതാശു ബാലിശാ മൈവം പ്രാർത്ഥ്യം യദി ജിജീവിഷാ ।
ബധ്നന്തി ഘ്നന്തി ലുമ്പന്തി ദൃപ്തം രാജകുലാനി വൈ ॥ 36 ॥

ഏവം വികത്ഥമാനസ്യ കുപിതോ ദേവകീസുതഃ ।
രജകസ്യ കരാഗ്രേണ ശിരഃ കായാദപാതയത് ॥ 37 ॥

തസ്യാനുജീവിനഃ സർവ്വേ വാസഃ കോശാൻ വിസൃജ്യ വൈ ।
ദുദ്രുവുഃ സർവ്വതോ മാർഗ്ഗം വാസാംസി ജഗൃഹേഽച്യുതഃ ॥ 38 ॥

വസിത്വാഽഽത്മപ്രിയേ വസ്ത്രേ കൃഷ്ണഃ സങ്കർഷണസ്തഥാ ।
ശേഷാണ്യാദത്ത ഗോപേഭ്യോ വിസൃജ്യ ഭുവി കാനിചിത് ॥ 39 ॥

തതസ്തു വായകഃ പ്രീതസ്തയോർവ്വേഷമകൽപയത് ।
വിചിത്രവർണ്ണൈശ്ചൈലേയൈരാകൽപൈരനുരൂപതഃ ॥ 40 ॥

നാനാലക്ഷണവേഷാഭ്യാം കൃഷ്ണരാമൌ വിരേജതുഃ ।
സ്വലങ്കൃതൌ ബാലഗജൌ പർവ്വണീവ സിതേതരൌ ॥ 41 ॥

തസ്യ പ്രസന്നോ ഭഗവാൻ പ്രാദാത് സാരൂപ്യമാത്മനഃ ।
ശ്രിയം ച പരമാം ലോകേ ബലൈശ്വര്യസ്മൃതീന്ദ്രിയം ॥ 42 ॥

തതഃ സുദാമ്നോ ഭവനം മാലാകാരസ്യ ജഗ്മതുഃ ।
തൌ ദൃഷ്ട്വാ സ സമുത്ഥായ നനാമ ശിരസാ ഭുവി ॥ 43 ॥

തയോരാസനമാനീയ പാദ്യം ചാർഘ്യാർഹണാദിഭിഃ ।
പൂജാം സാനുഗയോശ്ചക്രേ സ്രക്താംബൂലാനുലേപനൈഃ ॥ 44 ॥

പ്രാഹ നഃ സാർത്ഥകം ജൻമ പാവിതം ച കുലം പ്രഭോ ।
പിതൃദേവർഷയോ മഹ്യം തുഷ്ടാ ഹ്യാഗമനേന വാം ॥ 45 ॥

ഭവന്തൌ കില വിശ്വസ്യ ജഗതഃ കാരണം പരം ।
അവതീർണ്ണാവിഹാംശേന ക്ഷേമായ ച ഭവായ ച ॥ 46 ॥

ന ഹി വാം വിഷമാ ദൃഷ്ടിഃ സുഹൃദോർജ്ജഗദാത്മനോഃ ।
സമയോഃ സർവ്വഭൂതേഷു ഭജന്തം ഭജതോരപി ॥ 47 ॥

താവാജ്ഞാപയതം ഭൃത്യം കിമഹം കരവാണി വാം ।
പുംസോഽത്യനുഗ്രഹോ ഹ്യേഷ ഭവദ്ഭിർ യന്നിയുജ്യതേ ॥ 48 ॥

ഇത്യഭിപ്രേത്യ രാജേന്ദ്ര സുദാമാ പ്രീതമാനസഃ ।
ശസ്തൈഃ സുഗന്ധൈഃ കുസുമൈർമ്മാലാ വിരചിതാ ദദൌ ॥ 49 ॥

താഭിഃ സ്വലങ്കൃതൌ പ്രീതൌ കൃഷ്ണരാമൌ സഹാനുഗൌ ।
പ്രണതായ പ്രപന്നായ ദദതുർവ്വരദൌ വരാൻ ॥ 50 ॥

സോഽപി വവ്രേഽചലാം ഭക്തിം തസ്മിന്നേവാഖിലാത്മനി ।
തദ്ഭക്തേഷു ച സൌഹാർദ്ദം ഭൂതേഷു ച ദയാം പരാം ॥ 51 ॥

ഇതി തസ്മൈ വരം ദത്ത്വാ ശ്രിയം ചാന്വയവർദ്ധിനീം ।
ബലമായുർ യശഃകാന്തിം നിർജ്ജഗാമ സഹാഗ്രജഃ ॥ 52 ॥