ശ്രീമദ് ഭാഗവതം (മൂലം) / ദശമഃ സ്കന്ധഃ (പൂർവ്വാർദ്ധഃ) (സ്കന്ധം 10 പൂർവ്വാർദ്ധം) / അദ്ധ്യായം 22

← സ്കന്ധം 10 പൂർവ്വാർദ്ധം : അദ്ധ്യായം 21

സ്കന്ധം 10 പൂർവ്വാർദ്ധം : അദ്ധ്യായം 23 →

ശ്രീമദ് ഭാഗവതം (മൂലം) / ദശമഃ സ്കന്ധഃ (പൂർവ്വാർദ്ധഃ) (സ്കന്ധം 10 പൂർവ്വാർദ്ധം) / അദ്ധ്യായം 22

ശ്രീശുക ഉവാച

ഹേമന്തേ പ്രഥമേ മാസി നന്ദവ്രജകുമാരികാഃ ।
ചേരുർഹവിഷ്യം ഭുഞ്ജാനാഃ കാത്യായന്യർച്ചനവ്രതം ॥ 1 ॥

ആപ്ലുത്യാംഭസി കാളിന്ദ്യാ ജലാന്തേ ചോദിതേഽരുണേ ।
കൃത്വാ പ്രതികൃതിം ദേവീമാനർച്ചുർന്നൃപ സൈകതീം ॥ 2 ॥

ഗന്ധൈർമ്മാല്യൈഃ സുരഭിഭിർബ്ബലിഭിർദ്ധൂപദീപകൈഃ ।
ഉച്ചാവചൈശ്ചോപഹാരൈഃ പ്രവാളഫലതണ്ഡുലൈഃ ॥ 3 ॥

കാത്യായനി മഹാമായേ മഹായോഗിന്യധീശ്വരി ।
നന്ദഗോപസുതം ദേവി പതിം മേ കുരു തേ നമഃ ।
ഇതി മന്ത്രം ജപന്ത്യസ്താഃ പൂജാം ചക്രുഃ കുമാരികാഃ ॥ 4 ॥

ഏവം മാസം വ്രതം ചേരുഃ കുമാര്യഃ കൃഷ്ണചേതസഃ ।
ഭദ്രകാളീം സമാനർച്ചുർഭൂയാന്നന്ദസുതഃ പതിഃ ॥ 5 ॥

ഉഷസ്യുത്ഥായ ഗോത്രൈഃ സ്വൈരന്യോന്യാബദ്ധബാഹവഃ ।
കൃഷ്ണമുച്ചൈർജ്ജഗുർ യാന്ത്യഃ കാളിന്ദ്യാം സ്നാതുമന്വഹം ॥ 6 ॥

നദ്യാം കദാചിദാഗത്യ തീരേ നിക്ഷിപ്യ പൂർവ്വവത് ।
വാസാംസി കൃഷ്ണം ഗായന്ത്യോ വിജഹ്രുഃ സലിലേ മുദാ ॥ 7 ॥

ഭഗവാംസ്തദഭിപ്രേത്യ കൃഷ്ണോ യോഗേശ്വരേശ്വരഃ ।
വയസ്യൈരാവൃതസ്തത്ര ഗതസ്തത്കർമ്മസിദ്ധയേ ॥ 8 ॥

താസാം വാസാംസ്യുപാദായ നീപമാരുഹ്യ സത്വരഃ ।
ഹസദ്ഭിഃ പ്രഹസൻ ബാലൈഃ പരിഹാസമുവാച ഹ ॥ 9 ॥

അത്രാഗത്യാബലാഃ കാമം സ്വം സ്വം വാസഃ പ്രഗൃഹ്യതാം ।
സത്യം ബ്രവാണി നോ നർമ്മ യദ് യൂയം വ്രതകർശിതാഃ ॥ 10 ॥

ന മയോദിതപൂർവ്വം വാ അനൃതം തദിമേ വിദുഃ ।
ഏകൈകശഃ പ്രതീച്ഛധ്വം സഹൈവോത സുമധ്യമാഃ ॥ 11 ॥

തസ്യ തത്ക്ഷ്വേളിതം ദൃഷ്ട്വാ ഗോപ്യഃ പ്രേമപരിപ്ലുതാഃ ।
വ്രീഡിതാഃ പ്രേക്ഷ്യ ചാന്യോന്യം ജാതഹാസാ ന നിര്യയുഃ ॥ 12 ॥

ഏവം ബ്രുവതി ഗോവിന്ദേ നർമ്മാണാഽഽക്ഷിപ്തചേതസഃ ।
ആകണ്ഠമഗ്നാഃ ശീതോദേ വേപമാനാസ്തമബ്രുവൻ ॥ 13 ॥

മാനയം ഭോഃ കൃഥാസ്ത്വാം തു നന്ദഗോപസുതം പ്രിയം ।
ജാനീമോഽങ്ഗ വ്രജശ്ലാഘ്യം ദേഹി വാസാംസി വേപിതാഃ ॥ 14 ॥

ശ്യാമസുന്ദര തേ ദാസ്യഃ കരവാമ തവോദിതം ।
ദേഹി വാസാംസി ധർമ്മജ്ഞ നോ ചേദ് രാജ്ഞേ ബ്രുവാമഹേ ॥ 15 ॥

ശ്രീഭഗവാനുവാച

ഭവത്യോ യദി മേ ദാസ്യോ മയോക്തം വാ കരിഷ്യഥ ।
അത്രാഗത്യ സ്വവാസാംസി പ്രതീച്ഛത ശുചിസ്മിതാഃ ॥ 16 ॥

തതോ ജലാശയാത് സർവ്വാ ദാരികാഃ ശീതവേപിതാഃ ।
പാണിഭ്യാം യോനിമാച്ഛാദ്യ പ്രോത്തേരുഃ ശീതകർശിതാഃ ॥ 17 ॥

ഭഗവാനാഹ താ വീക്ഷ്യ ശുദ്ധഭാവപ്രസാദിതഃ ।
സ്കന്ധേ നിധായ വാസാംസി പ്രീതഃ പ്രോവാച സസ്മിതം ॥ 18 ॥

     യൂയം വിവസ്ത്രാ യദപോ ധൃതവ്രതാ
          വ്യഗാഹതൈതത്തദു ദേവഹേലനം ।
     ബദ്ധ്വാഞ്ജലിം മൂർദ്ധ്ന്യപനുത്തയേംഽഹസഃ
          കൃത്വാ നമോഽധോ വസനം പ്രഗൃഹ്യതാം ॥ 19 ॥

     ഇത്യച്യുതേനാഭിഹിതാ വ്രജാബലാ
          മത്വാ വിവസ്ത്രാപ്ലവനം വ്രതച്യുതിം ।
     തത്പൂർത്തികാമാസ്തദശേഷകർമ്മണാം
          സാക്ഷാത്കൃതം നേമുരവദ്യമൃഗ് യതഃ ॥ 20 ॥

താസ്തഥാവനതാ ദൃഷ്ട്വാ ഭഗവാൻ ദേവകീസുതഃ ।
വാസാംസി താഭ്യഃ പ്രായച്ഛത്കരുണസ്തേന തോഷിതഃ ॥ 21 ॥

     ദൃഢം പ്രലബ്ധാസ്ത്രപയാ ച ഹാപിതാഃ
          പ്രസ്തോഭിതാഃ ക്രീഡനവച്ച കാരിതാഃ ।
     വസ്ത്രാണി ചൈവാപഹൃതാന്യഥാപ്യമും
          താ നാഭ്യസൂയൻ പ്രിയസംഗനിർവൃതാഃ ॥ 22 ॥

പരിധായ സ്വവാസാംസി പ്രേഷ്ഠസംഗമസജ്ജിതാഃ ।
ഗൃഹീതചിത്താ നോ ചേലുസ്തസ്മിൻ ലജ്ജായിതേക്ഷണാഃ ॥ 23 ॥

താസാം വിജ്ഞായ ഭഗവാൻ സ്വപാദസ്പർശകാമ്യയാ ।
ധൃതവ്രതാനാം സങ്കൽപമാഹ ദാമോദരോഽബലാഃ ॥ 24 ॥

സങ്കൽപോ വിദിതഃ സാധ്വ്യോ ഭവതീനാം മദർച്ചനം ।
മയാനുമോദിതഃ സോഽസൌ സത്യോ ഭവിതുമർഹതി ॥ 25 ॥

ന മയ്യാവേശിതധിയാം കാമഃ കാമായ കൽപതേ ।
ഭർജ്ജിതാ ക്വഥിതാ ധാനാഃ പ്രായോ ബീജായ നേഷ്യതേ ॥ 26 ॥

യാതാബലാ വ്രജം സിദ്ധാ മയേമാ രംസ്യഥാ ക്ഷപാഃ ।
യദുദ്ദിശ്യ വ്രതമിദം ചേരുരാര്യാർച്ചനം സതീഃ ॥ 27 ॥

ശ്രീശുക ഉവാച

ഇത്യാദിഷ്ടാ ഭഗവതാ ലബ്ധകാമാഃ കുമാരികാഃ ।
ധ്യായന്ത്യസ്തത്പദാംഭോജം കൃച്ഛ്രാന്നിർവ്വിവിശുർവ്രജം ॥ 28 ॥

അഥ ഗോപൈഃ പരിവൃതോ ഭഗവാൻ ദേവകീസുതഃ ।
വൃന്ദാവനാദ്ഗതോ ദൂരം ചാരയൻ ഗാഃ സഹാഗ്രജഃ ॥ 29 ॥

നിദാഘാർക്കാതപേ തിഗ്മേ ഛായാഭിഃ സ്വാഭിരാത്മനഃ ।
ആതപത്രായിതാൻ വീക്ഷ്യ ദ്രുമാനാഹ വ്രജൌകസഃ ॥ 30 ॥

ഹേ സ്തോക കൃഷ്ണ ഹേ അംശോ ശ്രീദാമൻ സുബലാർജ്ജുന ।
വിശാലവൃഷഭ തേജസ്വിൻ ദേവപ്രസ്ഥ വരൂഥപ ॥ 31 ॥

പശ്യതൈതാൻ മഹാഭാഗാൻ പരാർത്ഥൈകാന്തജീവിതാൻ ।
വാതവർഷാതപഹിമാൻ സഹന്തോ വാരയന്തി നഃ ॥ 32 ॥

അഹോ ഏഷാം വരം ജൻമ സർവ്വപ്രാണ്യുപജീവനം ।
സുജനസ്യേവ യേഷാം വൈ വിമുഖാ യാന്തി നാർത്ഥിനഃ ॥ 33 ॥

പത്രപുഷ്പഫലച്ഛായാ മൂലവൽകലദാരുഭിഃ ।
ഗന്ധനിര്യാസഭസ്മാസ്ഥിതോക്മൈഃ കാമാൻ വിതന്വതേ ॥ 34 ॥

ഏതാവജ്ജൻമസാഫല്യം ദേഹിനാമിഹ ദേഹിഷു ।
പ്രാണൈരർത്ഥൈർദ്ധിയാ വാചാ ശ്രേയ ഏവാചരേത് സദാ ॥ 35 ॥

ഇതി പ്രവാളസ്തബകഫലപുഷ്പദലോത്കരൈഃ ।
തരൂണാം നമ്രശാഖാനാം മധ്യേന യമുനാം ഗതഃ ॥ 36 ॥

തത്ര ഗാഃ പായയിത്വാപഃ സുമൃഷ്ടാഃ ശീതളാഃ ശിവാഃ ।
തതോ നൃപ സ്വയം ഗോപാഃ കാമം സ്വാദു പപുർജ്ജലം ॥ 37 ॥

തസ്യാ ഉപവനേ കാമം ചാരയന്തഃ പശൂൻ നൃപ ।
കൃഷ്ണരാമാവുപാഗമ്യ ക്ഷുധാർത്താ ഇദമബ്രുവൻ ॥ 38 ॥