ശ്രീമദ് ഭാഗവതം (മൂലം) / അഷ്ടമഃ സ്കന്ധഃ (സ്കന്ധം 8) / അദ്ധ്യായം 22

← സ്കന്ധം 8 : അദ്ധ്യായം 21

സ്കന്ധം 8 : അദ്ധ്യായം 23 →

ശ്രീമദ് ഭാഗവതം (മൂലം) / അഷ്ടമഃ സ്കന്ധഃ (സ്കന്ധം 8) / അദ്ധ്യായം 22

ശ്രീശുക ഉവാച

ഏവം വിപ്രകൃതോ രാജൻ ബലിർഭഗവതാസുരഃ ।
ഭിദ്യമാനോഽപ്യഭിന്നാത്മാ പ്രത്യാഹാവിക്ലവം വചഃ ॥ 1 ॥

ബലിരുവാച

     യദ്യുത്തമശ്ലോക ഭവാൻ മമേരിതം
          വചോ വ്യളീകം സുരവര്യ മന്യതേ ।
     കരോമ്യൃതം തന്ന ഭവേത്പ്രലംഭനം
          പദം തൃതീയം കുരു ശീർഷ്ണി മേ നിജം ॥ 2 ॥

     ബിഭേമി നാഹം നിരയാത്പദച്യുതോ
          ന പാശബന്ധാദ് വ്യസനാദ് ദുരത്യയാത് ।
     നൈവാർത്ഥകൃച്ഛ്രാദ്ഭവതോ വിനിഗ്രഹാ-
          ദസാധുവാദാദ്ഭൃശമുദ്വിജേ യഥാ ॥ 3 ॥

പുംസാം ശ്ലാഘ്യതമം മന്യേ ദണ്ഡമർഹത്തമാർപ്പിതം ।
യം ന മാതാ പിതാ ഭ്രാതാ സുഹൃദശ്ചാദിശന്തി ഹി ॥ 4 ॥

ത്വം നൂനമസുരാണാം നഃ പാരോക്ഷ്യഃ പരമോ ഗുരുഃ ।
യോ നോഽനേകമദാന്ധാനാം വിഭ്രംശം ചക്ഷുരാദിശത് ॥ 5 ॥

യസ്മിൻ വൈരാനുബന്ധേന വ്യൂഢേന വിബുധേതരാഃ ।
ബഹവോ ലേഭിരേ സിദ്ധിം യാമു ഹൈകാന്തയോഗിനഃ ॥ 6 ॥

തേനാഹം നിഗൃഹീതോഽസ്മി ഭവതാ ഭൂരികർമ്മണാ ।
ബദ്ധശ്ച വാരുണൈഃ പാശൈർന്നാതിവ്രീഡേ ന ച വ്യഥേ ॥ 7 ॥

     പിതാമഹോ മേ ഭവദീയസമ്മതഃ
          പ്രഹ്ളാദ ആവിഷ്കൃതസാധുവാദഃ ।
     ഭവദ്വിപക്ഷേണ വിചിത്രവൈശസം
          സംപ്രാപിതസ്ത്വത്പരമഃ സ്വപിത്രാ ॥ 8 ॥

     കിമാത്മനാനേന ജഹാതി യോഽന്തതഃ
          കിം രിക്ഥഹാരൈഃ സ്വജനാഖ്യദസ്യുഭിഃ ।
     കിം ജായയാ സംസൃതിഹേതുഭൂതയാ
          മർത്ത്യസ്യ ഗേഹൈഃ കിമിഹായുഷോ വ്യയഃ ॥ 9 ॥

     ഇത്ഥം സ നിശ്ചിത്യ പിതാമഹോ മഹാ-
          നഗാധബോധോ ഭവതഃ പാദപദ്മം ।
     ധ്രുവം പ്രപേദേ ഹ്യകുതോഭയം ജനാദ്-
          ഭീതഃ സ്വപക്ഷക്ഷപണസ്യ സത്തമഃ ॥ 10 ॥

     അഥാഹമപ്യാത്മരിപോസ്തവാന്തികം
          ദൈവേന നീതഃ പ്രസഭം ത്യാജിതശ്രീഃ ।
     ഇദം കൃതാന്താന്തികവർത്തി ജീവിതം
          യയാധ്രുവം സ്തബ്ധമതിർന്ന ബുധ്യതേ ॥ 11 ॥

ശ്രീശുക ഉവാച

തസ്യേത്ഥം ഭാഷമാണസ്യ പ്രഹ്ളാദോ ഭഗവത്പ്രിയഃ ।
ആജഗാമ കുരുശ്രേഷ്ഠ രാകാപതിരിവോത്ഥിതഃ ॥ 12 ॥

     തമിന്ദ്രസേനഃ സ്വപിതാമഹം ശ്രിയാ
          വിരാജമാനം നളിനായതേക്ഷണം ।
     പ്രാംശും പിശംഗാംബരമഞ്ജനത്വിഷം
          പ്രലംബബാഹും സുഭഗം സമൈക്ഷത ॥ 13 ॥

     തസ്മൈ ബലിർവ്വാരുണപാശയന്ത്രിതഃ
          സമർഹണം നോപജഹാര പൂർവ്വവത് ।
     നനാമ മൂർദ്ധ്നാശ്രുവിലോലലോചനഃ
          സവ്രീഡനീചീനമുഖോ ബഭൂവ ഹ ॥ 14 ॥

     സ തത്ര ഹാസീനമുദീക്ഷ്യ സത്പതിം
          സുനന്ദനന്ദാദ്യനുഗൈരുപാസിതം ।
     ഉപേത്യ ഭൂമൌ ശിരസാ മഹാമനാ
          നനാമ മൂർദ്ധ്നാ പുളകാശ്രുവിക്ലവഃ ॥ 15 ॥

പ്രഹ്ളാദ ഉവാച

     ത്വയൈവ ദത്തം പദമൈന്ദ്രമൂർജ്ജിതം
          ഹൃതം തദേവാദ്യ തഥൈവ ശോഭനം ।
     മന്യേ മഹാനസ്യ കൃതോ ഹ്യനുഗ്രഹോ
          വിഭ്രംശിതോ യച്ഛ്രിയ ആത്മമോഹനാത് ॥ 16 ॥

     യയാ ഹി വിദ്വാനപി മുഹ്യതേ യത-
          സ്തത്കോ വിചഷ്ടേ ഗതിമാത്മനോ യഥാ ।
     തസ്മൈ നമസ്തേ ജഗദീശ്വരായ വൈ
          നാരായണായാഖിലലോകസാക്ഷിണേ ॥ 17 ॥

ശ്രീശുക ഉവാച

തസ്യാനുശൃണ്വതോ രാജൻ പ്രഹ്ളാദസ്യ കൃതാഞ്ജലേഃ ।
ഹിരണ്യഗർഭോ ഭഗവാനുവാച മധുസൂദനം ॥ 18 ॥

ബദ്ധം വീക്ഷ്യ പതിം സാധ്വീ തത്പത്നീ ഭയവിഹ്വലാ ।
പ്രാഞ്ജലിഃ പ്രണതോപേന്ദ്രം ബഭാഷേഽവാങ്മുഖീ നൃപ ॥ 19 ॥

വിന്ധ്യാവലിരുവാച

     ക്രീഡാർത്ഥമാത്മന ഇദം ത്രിജഗത്കൃതം തേ
          സ്വാംയം തു തത്ര കുധിയോഽപര ഈശ കുര്യുഃ ।
     കർത്തുഃ പ്രഭോസ്തവ കിമസ്യത ആവഹന്തി
          ത്യക്തഹ്രിയസ്ത്വദവരോപിതകർത്തൃവാദാഃ ॥ 20 ॥

ബ്രഹ്മോവാച

ഭൂതഭാവന ഭൂതേശ ദേവദേവ ജഗൻമയ ।
മുഞ്ചൈനം ഹൃതസർവ്വസ്വം നായമർഹതി നിഗ്രഹം ॥ 21 ॥

കൃത്സ്നാ തേഽനേന ദത്താ ഭൂർല്ലോകാഃ കർമ്മാർജ്ജിതാശ്ച യേ ।
നിവേദിതം ച സർവ്വസ്വമാത്മാവിക്ലവയാ ധിയാ ॥ 22 ॥

     യത്പാദയോരശഠധീഃ സലിലം പ്രദായ
          ദൂർവ്വാങ്കുരൈരപി വിധായ സതീം സപര്യാം ।
     അപ്യുത്തമാം ഗതിമസൌ ഭജതേ ത്രിലോകീം
          ദാശ്വാനവിക്ലവമനാഃ കഥമാർത്തിമൃച്ഛേത് ॥ 23 ॥

ശ്രീഭഗവാനുവാച

ബ്രഹ്മൻ യമനുഗൃഹ്ണാമി തദ്വിശോ വിധുനോമ്യഹം ।
യൻമദഃ പുരുഷഃ സ്തബ്ധോ ലോകം മാം ചാവമന്യതേ ॥ 24 ॥

യദാ കദാചിജ്ജീവാത്മാ സംസരൻ നിജകർമ്മഭിഃ ।
നാനായോനിഷ്വനീശോഽയം പൌരുഷീം ഗതിമാവ്രജേത് ॥ 25 ॥

ജൻമകർമ്മവയോരൂപവിദ്യൈശ്വര്യധനാദിഭിഃ ।
യദ്യസ്യ ന ഭവേത്‌സ്തംഭസ്തത്രായം മദനുഗ്രഹഃ ॥ 26 ॥

മാനസ്തംഭനിമിത്താനാം ജൻമാദീനാം സമന്തതഃ ।
സർവ്വശ്രേയഃപ്രതീപാനാം ഹന്ത മുഹ്യേന്ന മത്പരഃ ॥ 27 ॥

ഏഷ ദാനവദൈത്യാനാമഗ്രണീഃ കീർത്തിവർദ്ധനഃ ।
അജൈഷീദജയാം മായാം സീദന്നപി ന മുഹ്യതി ॥ 28 ॥

ക്ഷീണരിക്ഥശ്ച്യുതഃ സ്ഥാനാത്ക്ഷിപ്തോ ബദ്ധശ്ച ശത്രുഭിഃ ।
ജ്ഞാതിഭിശ്ച പരിത്യക്തോ യാതനാമനുയാപിതഃ ॥ 29 ॥

ഗുരുണാ ഭർത്സിതഃ ശപ്തോ ജഹൌ സത്യം ന സുവ്രതഃ ।
ഛലൈരുക്തോ മയാ ധർമ്മോ നായം ത്യജതി സത്യവാക് ॥ 30 ॥

ഏഷ മേ പ്രാപിതഃ സ്ഥാനം ദുഷ്പ്രാപമമരൈരപി ।
സാവർണ്ണേരന്തരസ്യായം ഭവിതേന്ദ്രോ മദാശ്രയഃ ॥ 31 ॥

താവത്‌സുതലമധ്യാസ്താം വിശ്വകർമ്മവിനിർമ്മിതം ।
യന്നാധയോ വ്യാധയശ്ച ക്ലമസ്തന്ദ്രാ പരാഭവഃ ।
നോപസർഗ്ഗാ നിവസതാം സംഭവന്തി മമേക്ഷയാ ॥ 32 ॥

ഇന്ദ്രസേന മഹാരാജ യാഹി ഭോ ഭദ്രമസ്തു തേ ।
സുതലം സ്വർഗ്ഗിഭിഃ പ്രാർത്ഥ്യം ജ്ഞാതിഭിഃ പരിവാരിതഃ ॥ 33 ॥

ന ത്വാമഭിഭവിഷ്യന്തി ലോകേശാഃ കിമുതാപരേ ।
ത്വച്ഛാസനാതിഗാൻ ദൈത്യാംശ്ചക്രം മേ സൂദയിഷ്യതി ॥ 34 ॥

രക്ഷിഷ്യേ സർവ്വതോഽഹം ത്വാം സാനുഗം സപരിച്ഛദം ।
സദാ സന്നിഹിതം വീര തത്ര മാം ദ്രക്ഷ്യതേ ഭവാൻ ॥ 35 ॥

തത്ര ദാനവദൈത്യാനാം സംഗാത്‌തേ ഭാവ ആസുരഃ ।
ദൃഷ്ട്വാ മദനുഭാവം വൈ സദ്യഃ കുണ്ഠോ വിനങ്ക്ഷ്യതി ॥ 36 ॥