രാമായണം/ബാലകാണ്ഡം/അധ്യായം64

രാമായണം/ബാലകാണ്ഡം
രചന:വാൽമീകി
അധ്യായം64

1 അഥ ഹൈമവതീം രാമ ദിശം ത്യക്ത്വാ മഹാമുനിഃ
പൂർവാം ദിശം അനുപ്രാപ്യ തപസ് തേപേ സുദാരുണം
2 മൗനം വർഷസഹസ്രസ്യ കൃത്വാ വ്രതം അനുത്തമം
ചകാരാപ്രതിമം രാമ തപഃ പരമദുഷ്കരം
3 പൂർണേ വർഷസഹസ്രേ തു കാഷ്ഠഭൂതം മഹാമുനിം
വിഘ്നൈർ ബഹുഭിർ ആധൂതം ക്രോധോ നാന്തരം ആവിശത്
4 തതോ ദേവാഃ സഗന്ധർവാഃ പന്നഗാസുരരാക്ഷസാഃ
മോഹിതാസ് തേജസാ തസ്യ തപസാ മന്ദരശ്മയഃ
കശ്മലോപഹതാഃ സർവേ പിതാമഹം അഥാബ്രുവൻ
5 ബഹുഭിഃ കാരണൈർ ദേവ വിശ്വാമിത്രോ മഹാമുനിഃ
ലോഭിതഃ ക്രോധിതശ് ചൈവ തപസാ ചാഭിവർധതേ
6 ന ഹ്യ് അസ്യ വൃജിനം കിം ചിദ് ദൃശ്യതേ സൂക്ഷ്മം അപ്യ് അഥ
ന ദീയതേ യദി ത്വ് അസ്യ മനസാ യദ് അഭീപ്സിതം
വിനാശയതി ത്രൈലോക്യം തപസാ സചരാചരം
വ്യാകുലാശ് ച ദിശഃ സർവാ ന ച കിം ചിത് പ്രകാശതേ
7 സാഗരാഃ ക്ഷുഭിതാഃ സർവേ വിശീര്യന്തേ ച പർവതാഃ
പ്രകമ്പതേ ച പൃഥിവീ വായുർ വാതി ഭൃശാകുലഃ
8 ബുദ്ധിം ന കുരുതേ യാവൻ നാശേ ദേവ മഹാമുനിഃ
താവത് പ്രസാദ്യോ ഭഗവാൻ അഗ്നിരൂപോ മഹാദ്യുതിഃ
9 കാലാഗ്നിനാ യഥാ പൂർവം ത്രൈലോക്യം ദഹ്യതേ ഽഖിലം
ദേവരാജ്യേ ചികീർഷേത ദീയതാം അസ്യ യൻ മതം
10 തതഃ സുരഗണാഃ സർവേ പിതാമഹപുരോഗമാഃ
  വിശ്വാമിത്രം മഹാത്മാനം വാക്യം മധുരം അബ്രുവൻ
11 ബ്രഹ്മർഷേ സ്വാഗതം തേ ഽസ്തു തപസാ സ്മ സുതോഷിതാഃ
  ബ്രാഹ്മണ്യം തപസോഗ്രേണ പ്രാപ്തവാൻ അസി കൗശിക
12 ദീർഘം ആയുശ് ച തേ ബ്രഹ്മൻ ദദാമി സമരുദ്ഗണഃ
  സ്വസ്തി പ്രാപ്നുഹി ഭദ്രം തേ ഗച്ഛ സൗമ്യ യഥാസുഖം
13 പിതാമഹവചഃ ശ്രുത്വാ സർവേഷാം ച ദിവൗകസാം
  കൃത്വാ പ്രണാമം മുദിതോ വ്യാജഹാര മഹാമുനിഃ
14 ബ്രാഹ്മണ്യം യദി മേ പ്രാപ്തം ദീർഘം ആയുസ് തഥൈവ ച
  ഓങ്കാരോ ഽഥ വഷട്കാരോ വേദാശ് ച വരയന്തു മാം
15 ക്ഷത്രവേദവിദാം ശ്രേഷ്ഠോ ബ്രഹ്മവേദവിദാം അപി
  ബ്രഹ്മപുത്രോ വസിഷ്ഠോ മാം ഏവം വദതു ദേവതാഃ
  യദ്യ് അയം പരമഃ കാമഃ കൃതോ യാന്തു സുരർഷഭാഃ
16 തതഃ പ്രസാദിതോ ദേവൈർ വസിഷ്ഠോ ജപതാം വരഃ
  സഖ്യം ചകാര ബ്രഹ്മർഷിർ ഏവം അസ്ത്വ് ഇതി ചാബ്രവീത്
17 ബ്രഹ്മർഷിത്വം ന സന്ദേഹഃ സർവം സമ്പത്സ്യതേ തവ
  ഇത്യ് ഉക്ത്വാ ദേവതാശ് ചാപി സർവാ ജഗ്മുർ യഥാഗതം
18 വിശ്വാമിത്രോ ഽപി ധർമാത്മാ ലബ്ധ്വാ ബ്രാഹ്മണ്യം ഉത്തമം
  പൂജയാം ആസ ബ്രഹ്മർഷിം വസിഷ്ഠം ജപതാം വരം
19 കൃതകാമോ മഹീം സർവാം ചചാര തപസി സ്ഥിതഃ
  ഏവം ത്വ് അനേന ബ്രാഹ്മണ്യം പ്രാപ്തം രാമ മഹാത്മനാ
20 ഏഷ രാമ മുനിശ്രേഷ്ഠ ഏഷ വിഗ്രഹവാംസ് തപഃ
  ഏഷ ധർമഃ പരോ നിത്യം വീര്യസ്യൈഷ പരായണം
21 ശതാനന്ദവചഃ ശ്രുത്വാ രാമലക്ഷ്മണസംനിധൗ
  ജനകഃ പ്രാഞ്ജലിർ വാക്യം ഉവാച കുശികാത്മജം
22 ധന്യോ ഽസ്മ്യ് അനുഗൃഹീതോ ഽസ്മി യസ്യ മേ മുനിപുംഗവ
  യജ്ഞം കാകുത്സ്ഥ സഹിതഃ പ്രാപ്തവാൻ അസി ധാർമിക
23 പാവിതോ ഽഹം ത്വയാ ബ്രഹ്മൻ ദർശനേന മഹാമുനേ
  ഗുണാ ബഹുവിധാഃ പ്രാപ്താസ് തവ സന്ദർശനാൻ മയാ
24 വിസ്തരേണ ച തേ ബ്രഹ്മൻ കീർത്യമാനം മഹത് തപഃ
  ശ്രുതം മയാ മഹാതേജോ രാമേണ ച മഹാത്മനാ
25 സദസ്യൈഃ പ്രാപ്യ ച സദഃ ശ്രുതാസ് തേ ബഹവോ ഗുണാഃ
26 അപ്രമേയം തപസ് തുഭ്യം അപ്രമേയം ച തേ ബലം
  അപ്രമേയാ ഗുണാശ് ചൈവ നിത്യം തേ കുശികാത്മജ
27 തൃപ്തിർ ആശ്ചര്യഭൂതാനാം കഥാനാം നാസ്തി മേ വിഭോ
  കർമകാലോ മുനിശ്രേഷ്ഠ ലംബതേ രവിമണ്ഡലം
28 ശ്വഃ പ്രഭാതേ മഹാതേജോ ദ്രഷ്ടും അർഹസി മാം പുനഃ
  സ്വാഗതം തപസാം ശ്രേഷ്ഠ മാം അനുജ്ഞാതും അർഹസി
29 ഏവം ഉക്ത്വാ മുനിശ്രേഷ്ഠം വൈദേഹോ മിഥിലാധിപഃ
  പ്രദക്ഷിണം ചകാരാശു സോപാധ്യായഃ സബാന്ധവഃ
30 വിശ്വാമിത്രോ ഽപി ധർമാത്മാ സഹരാമഃ സലക്ഷ്മണഃ
  സ്വം വാടം അഭിചക്രാമ പൂജ്യമാനോ മഹർഷിഭിഃ