രാമായണം/ബാലകാണ്ഡം/അധ്യായം37

രാമായണം/ബാലകാണ്ഡം
രചന:വാൽമീകി
അധ്യായം37

1 താം കഥാം കൗശികോ രാമേ നിവേദ്യ മധുരാക്ഷരം
പുനർ ഏവാപരം വാക്യം കാകുത്സ്ഥം ഇദം അബ്രവീത്
2 അയോധ്യാധിപതിഃ ശൂരഃ പൂർവം ആസീൻ നരാധിപഃ
സഗരോ നാമ ധർമാത്മാ പ്രജാകാമഃ സ ചാപ്രജഃ
3 വൈദർഭദുഹിതാ രാമ കേശിനീ നാമ നാമതഃ
ജ്യേഷ്ഠാ സഗരപത്നീ സാ ധർമിഷ്ഠാ സത്യവാദിനീ
4 അരിഷ്ടനേമിദുഹിതാ രൂപേണാപ്രതിമാ ഭുവി
ദ്വിതീയാ സഗരസ്യാസീത് പത്നീ സുമതിസഞ്ജ്ഞിതാ
5 താഭ്യാം സഹ തദാ രാജാ പത്നീഭ്യാം തപ്തവാംസ് തപഃ
ഹിമവന്തം സമാസാദ്യ ഭൃഗുപ്രസ്രവണേ ഗിരൗ
6 അഥ വർഷ ശതേ പൂർണേ തപസാരാധിതോ മുനിഃ
സഗരായ വരം പ്രാദാദ് ഭൃഗുഃ സത്യവതാം വരഃ
7 അപത്യലാഭഃ സുമഹാൻ ഭവിഷ്യതി തവാനഘ
കീർതിം ചാപ്രതിമാം ലോകേ പ്രാപ്സ്യസേ പുരുഷർഷഭ
8 ഏകാ ജനയിതാ താത പുത്രം വംശകരം തവ
ഷഷ്ടിം പുത്രസഹസ്രാണി അപരാ ജനയിഷ്യതി
9 ഭാഷമാണം നരവ്യാഘ്രം രാജപത്ന്യൗ പ്രസാദ്യ തം
ഊചതുഃ പരമപ്രീതേ കൃതാഞ്ജലിപുടേ തദാ
10 ഏകഃ കസ്യാഃ സുതോ ബ്രഹ്മൻ കാ ബഹൂഞ് ജനയിഷ്യതി
  ശ്രോതും ഇച്ഛാവഹേ ബ്രഹ്മൻ സത്യം അസ്തു വചസ് തവ
11 തയോസ് തദ് വചനം ശ്രുത്വാ ഭൃഗുഃ പരമ ധാർമികഃ
  ഉവാച പരമാം വാണീം സ്വച്ഛന്ദോ ഽത്ര വിധീയതാം
12 ഏകോ വംശകരോ വാസ്തു ബഹവോ വാ മഹാബലാഃ
  കീർതിമന്തോ മഹോത്സാഹാഃ കാ വാ കം വരം ഇച്ഛതി
13 മുനേസ് തു വചനം ശ്രുത്വാ കേശിനീ രഘുനന്ദന
  പുത്രം വംശകരം രാമ ജഗ്രാഹ നൃപസംനിധൗ
14 ഷഷ്ടിം പുത്രസഹസ്രാണി സുപർണഭഗിനീ തദാ
  മഹോത്സാഹാൻ കീർതിമതോ ജഗ്രാഹ സുമതിഃ സുതാൻ
15 പ്രദക്ഷിണം ഋഷിം കൃത്വാ ശിരസാഭിപ്രണമ്യ ച
  ജഗാമ സ്വപുരം രാജാ സഭാര്യാ രഘുനന്ദന
16 അഥ കാലേ ഗതേ തസ്മിഞ് ജ്യേഷ്ഠാ പുത്രം വ്യജായത
  അസമഞ്ജ ഇതി ഖ്യാതം കേശിനീ സഗരാത്മജം
17 സുമതിസ് തു നരവ്യാഘ്ര ഗർഭതുംബം വ്യജായത
  ഷഷ്ടിഃ പുത്രസഹസ്രാണി തുംബഭേദാദ് വിനിഃസൃതാഃ
18 ഘൃതപൂർണേഷു കുംഭേഷു ധാത്ര്യസ് താൻ സമവർധയൻ
  കാലേന മഹതാ സർവേ യൗവനം പ്രതിപേദിരേ
19 അഥ ദീർഘേണ കാലേന രൂപയൗവനശാലിനഃ
  ഷഷ്ടിഃ പുത്രസഹസ്രാണി സഗരസ്യാഭവംസ് തദാ
20 സ ച ജ്യേഷ്ഠോ നരശ്രേഷ്ഠ സഗരസ്യാത്മസംഭവഃ
  ബാലാൻ ഗൃഹീത്വാ തു ജലേ സരയ്വാ രഘുനന്ദന
  പ്രക്ഷിപ്യ പ്രഹസൻ നിത്യം മജ്ജതസ് താൻ നിരീക്ഷ്യ വൈ
21 പൗരാണാം അഹിതേ യുക്തഃ പിത്രാ നിർവാസിതഃ പുരാത്
22 തസ്യ പുത്രോ ഽംശുമാൻ നാമ അസമഞ്ജസ്യ വീര്യവാൻ
  സംമതഃ സർവലോകസ്യ സർവസ്യാപി പ്രിയംവദഃ
23 തതഃ കാലേന മഹതാ മതിഃ സമഭിജായത
  സഗരസ്യ നരശ്രേഷ്ഠ യജേയം ഇതി നിശ്ചിതാ
24 സ കൃത്വാ നിശ്ചയം രാജാ സോപാധ്യായഗണസ് തദാ
  യജ്ഞകർമണി വേദജ്ഞോ യഷ്ടും സമുപചക്രമേ