മഹാഭാരതം മൂലം/സ്ത്രീപർവം/അധ്യായം23

മഹാഭാരതം മൂലം/സ്ത്രീപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം23

1 [ഗ്]
     ഏഷ ശല്യോ ഹതഃ ശേതേ സാക്ഷാൻ നകുല മാതുലഃ
     ധർമജ്ഞേന സതാ താത ധർമരാജേന സംയുഗേ
2 യസ് ത്വയാ സ്പർധതേ നിത്യം സർവത്ര പുരുഷർഷഭ
     സ ഏഷ നിഹതഃ ശേതേ മദ്രരാജോ മഹാരഥഃ
3 യേന സംഗൃഹ്ണതാ താത രഥം ആധിരഥേർ യുധി
     ജവാർഥം പാണ്ഡുപുത്രാണാം തഥാ തേജോവധഃ കൃതഃ
4 അഹോ ധിക് പശ്യ ശല്യസ്യ പൂർണചന്ദ്ര സുദർശനം
     മുഖം പദ്മപലാശാക്ഷം വഡൈർ ആദഷ്ടം അവ്രണം
5 ഏഷാ ചാമീകരാഭസ്യ തപ്തകാഞ്ചനസ പ്രഭാ
     ആസ്യാദ് വിനിഃസൃതാ ജിഹ്വാ ഭക്ഷ്യതേ കൃഷ്ണപക്ഷിഭിഃ
6 യുധിഷ്ഠിരേണ നിഹതം ശല്യം സമിതിശോഭനം
     രുദന്ത്യഃ പര്യുപാസന്തേ മദ്രരാജകുലസ്ത്രിയഃ
7 ഏതാഃ സുസൂക്ഷ്മ വസനാ മദ്രരാജം നരർഷഭം
     ക്രോശന്ത്യ് അഭിസമാസാദ്യ ക്ഷത്രിയാഃ ക്ഷത്രിയർഷഭം
8 ശല്യം നിപതിതം നാര്യഃ പരിവാര്യാഭിതഃ സ്ഥിതാഃ
     വാശിതാ ഗൃഷ്ടയഃ പങ്കേ പരിമഗ്നം ഇവർഷഭം
9 ശല്യം ശരണദം ശൂരം പശ്യൈനം രഥസത്തമം
     ശയാനം വീരശയനേ ശരൈർ വിശകലീകൃതം
10 ഏഷ ശൈലാലയോ രാജാ ഭഗദത്തഃ പ്രതാപവാൻ
    ഗജാങ്കുശ ധരഃ ശ്രേഷ്ഠഃ ശേതേ ഭുവി നിപാതിതഃ
11 യസ്യ രുക്മമയീ മാലാ ശിരസ്യ് ഏഷാ വിരാജതേ
    ശ്വാപദൈർ ഭക്ഷ്യമാണസ്യ ശോഭയന്തീവ മൂർധജാൻ
12 ഏതേന കില പാർഥസ്യ യുദ്ധം ആസീത് സുദാരുണം
    ലോമഹർഷണം അത്യുഗ്രം ശക്രസ്യ ബലിനാ യഥാ
13 യോധയിത്വാ മഹാബാഹുർ ഏഷ പാർഥം ധനഞ്ജയം
    സംശയം ഗമയിത്വാ ച കുന്തീപുത്രേണ പാതിതഃ
14 യസ്യ നാസ്തി സമോ ലോകേ ശൗര്യേ വീര്യേ ച കശ് ചന
    സ ഏഷ നിഹതഃ ശേതേ ഭീഷ്മോ ഭീഷ്മകൃദ് ആഹവേ
15 പശ്യ ശാന്തനവം കൃഷ്ണ ശയാനം സൂര്യവർചസം
    യുഗാന്ത ഇവ കാലേന പാതിതം സൂര്യം അംബരാത്
16 ഏഷ തപ്ത്വാ രണേ ശത്രൂഞ് ശസ്ത്രതാപേന വീര്യവാൻ
    നരസൂര്യോ ഽസ്തം അഭ്യേതി സൂര്യോ ഽസ്തം ഇവ കേശവ
17 ശരതൽപഗതം വീരം ധർമേ ദേവാപിനാ സമം
    ശയാനം വീരശയനേ പശ്യ ശൂര നിഷേവിതേ
18 കർണിനാലീകനാരാചൈർ ആസ്തീര്യ ശയനോത്തമം
    ആവിശ്യ ശേതേ ഭഗവാൻ സ്കന്ദഃ ശരവണം യഥാ
19 അതൂല പൂർണം ഗാംഗേയസ് ത്രിഭിർ ബാണൈഃ സമന്വിതം
    ഉപധായോപധാനാഗ്ര്യം ദത്തം ഗാണ്ഡീവധന്വനാ
20 പാലയാനഃ പിതുഃ ശാസ്ത്രം ഊർധ്വരേതാ മഹായശാഃ
    ഏഷ ശാന്തനവഃ ശേതേ മാധവാപ്രതിമോ യുധി
21 ധർമാത്മാ താത ധർമജ്ഞഃ പാരമ്പര്യേണ നിർണയേ
    അമർത്യ ഇവ മർത്യഃ സന്ന് ഏഷ പ്രാണാൻ അധാരയത്
22 നാസ്തി യുദ്ധേ കൃതീ കശ് ചിൻ ന വിദ്വാൻ ന പരാക്രമീ
    യത്ര ശാന്തനവോ ഭീഷ്മഃ ശേതേ ഽദ്യ നിഹതഃ പരൈഃ
23 സ്വയം ഏതേന ശൂരേണ പൃച്ഛ്യമാനേന പാണ്ഡവൈഃ
    ധർമജ്ഞേനാഹവേ മൃത്യുർ ആഖ്യാതഃ സത്യവാദിനാ
24 പ്രനഷ്ടഃ കുരുവംശശ് ച പുനർ യേന സമുദ്ധൃതഃ
    സ ഗതഃ കുരുഭിഃ സാർധം മഹാബുദ്ധിഃ പരാഭവം
25 ധർമേഷു കുരവഃ കം നു പരിപ്രക്ഷ്യന്തി മാധവ
    ഗതേ ദേവവ്രതേ സ്വർഗം ദേവകൽപേ നരർഷഭേ
26 അർജുനസ്യ വിനേതാരം ആചാര്യം സാത്യകേസ് തഥാ
    തം പശ്യ പതിതം ദ്രോണം കുരൂണാം ഗുരു സത്തമം
27 അസ്ത്രം ചതുർവിധം വേദ യഥൈവ ത്രിദശേശ്വരഃ
    ഭാർഗവോ വാ മഹാവീര്യസ് തഥാ ദ്രോണോ ഽപി മാധവ
28 യസ്യ പ്രസാദാദ് ബീഭത്സുഃ പാണ്ഡവഃ കർമ ദുഷ്കരം
    ചകാര സ ഹതഃ ശേതേ നൈനം അസ്ത്രാണ്യ് അപാലയൻ
29 യം പുരോധായ കുരവ ആഹ്വയന്തി സ്മ പാണ്ഡവാൻ
    സോ ഽയം ശസ്ത്രഭൃതാം ശ്രേഷ്ഠോ ദ്രോണഃ ശസ്ത്രൈഃ പൃഥക് കൃതഃ
30 യസ്യ നിർദഹതഃ സേനാം ഗതിർ അഗ്നേർ ഇവാഭവത്
    സ ഭൂമൗ നിഹതഃ ശേതേ ശാന്താർചിർ ഇവ പാവകഃ
31 ധനുർ മുഷ്ടിർ അശീർണശ് ച ഹസ്താവാപശ് ച മാധവ
    ദ്രോണസ്യ നിഹതസ്യാപി ദൃശ്യതേ ജീവതോ യഥാ
32 വേദാ യസ്മാച് ച ചത്വാരഃ സർവാസ്ത്രാണി ച കേശവ
    അനപേതാനി വൈ ശൂരാദ് യഥൈവാദൗ പ്രജാപതേഃ
33 ബന്ദനാർഹാവ് ഇമൗ തസ്യ ബന്ദിഭിർ വന്ദിതൗ ശുഭൗ
    ഗോമായവോ വികർഷന്തി പാദൗ ശിഷ്യശതാർചിതൗ
34 ദ്രോണം ദ്രുപദപുത്രേണ നിഹതം മധുസൂദന
    കൃപീ കൃപണം അന്വാസ്തേ ദുഃഖോപഹത ചേതനാ
35 താം പശ്യ രുദതീം ആർതാം മുഖകേശീം അധോമുഖീം
    ഹതം പതിം ഉപാസന്തീം ദ്രോണം ശസ്ത്രഭൃതാം വരം
36 ബാണൈർ ഭിന്നതനു ത്രാണം ധൃഷ്ടദ്യുമ്നേന കേശവ
    ഉപാസ്തേ വൈ മൃധേ ദ്രോണം ജടിലാ ബ്രഹ്മചാരിണീ
37 പ്രേതകൃത്യേ ച യതതേ കൃപീ കൃപണം ആതുരാ
    ഹതസ്യ സമരേ ഭർതുഃ സുകുമാരീ യശസ്വിനീ
38 അഗ്നീൻ ആഹൃത്യ വിധിവച് ചിതാം പ്രജ്വാല്യ സർവശഃ
    ദ്രോണം ആധായ ഗായന്തി ത്രീണി സാമാനി സാമഗാഃ
39 കിരന്തി ച ചിതാം ഏതേ ജടിലാ ബ്രഹ്മചാരിണഃ
    ധനുർഭിഃ ശക്തിഭിശ് ചൈവ രഥനീദൈശ് ച മാധവ
40 ശസ്ത്രൈശ് ച വിവിധൈർ അന്യൈർ ധക്ഷ്യന്തേ ഭൂരി തേജസം
    ത ഏതേ ദ്രോണം ആധായ ശംസന്തി ച രുദന്തി ച
41 സാമഭിസ് ത്രിഭിർ അന്തഃസ്ഥൈർ അനുശംസന്തി ചാപരേ
    അഗ്നാവ് അഗ്നിം ഇവാധായ ദ്രോണം ഹുത്വാ ഹുതാശനേ
42 ഗച്ഛന്ത്യ് അഭിമുഖാ ഗംഗാം ദ്രോണശിഷ്യാ ദ്വിജാതയഃ
    അപസവ്യാം ചിതിം കൃത്വാ പുരസ്കൃത്യ കൃപീം തദാ