മഹാഭാരതം മൂലം/സ്ത്രീപർവം/അധ്യായം17

മഹാഭാരതം മൂലം/സ്ത്രീപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം17

1 [വൈഷമ്പായന]
     തതോ ദുര്യോധനം ദൃഷ്ട്വാ ഗാന്ധാരീ ശോകകർശിതാ
     സഹസാ ന്യപതദ് ഭൂമൗ ഛിന്നേവ കദലീ വനേ
2 സാ തു ലബ്ധ്വാ പുനഃ സഞ്ജ്ഞാം വിക്രുശ്യ ച പുനഃ പുനഃ
     ദുര്യോധനം അഭിപ്രേക്ഷ്യ ശയാനം രുധിരോക്ഷിതം
3 പരിഷ്വജ്യ ച ഗാന്ധാരീ കൃപണം പര്യദേവയത്
     ഹാഹാ പുത്രേതി ഗാന്ധാരീ വിലലാപാകുലേന്ദ്രിയാ
4 സുഗൂഢ ജത്രു വിപുലം ഹാരനിഷ്കനിഷേവിതം
     വാരിണാ നേത്രജേനോരഃ സിഞ്ചന്തീ ശോകതാപിതാ
     സമീപസ്ഥം ഹൃഷീകേശം ഇദം വചനം അബ്രവീത്
5 ഉപസ്ഥിതേഽസ്മിൻ സംഗ്രാമേ ജ്ഞാതീനാം സങ്ക്ഷയേ വിഭോ
     മാം അയം പ്രാഹ വാർഷ്ണേയ പ്രാഞ്ജലിർ നൃപസത്തമഃ
     അസ്മിഞ് ജ്ഞാതിസമുദ്ധർഷേ ജയം അംബാ ബ്രവീതു മേ
6 ഇത്യ് ഉക്തേ ജാനതീ സർവം അഹം സ്വം വ്യസനാഗമം
     അബ്രുവം പുരുഷവ്യാഘ്ര യതോ ധർമസ് തതോ ജയഃ
7 യഥാ ന യുധ്യമാനസ് ത്വം സമ്പ്രമുഹ്യസി പുത്രക
     ധ്രുവം ശാസ്ത്രജിതാംൽ ലോകാൻ പ്രാപ്താസ്യ് അമരവദ് വിഭോ
8 ഇത്യ് ഏവം അബ്രുവം പൂർവം നൈനം ശോചാമി വൈ പ്രഭോ
     ധൃതരാഷ്ട്രം തു ശോചാമി കൃപണം ഹതബാന്ധവം
9 അമർഷണം യുധാം ശ്രേഷ്ഠം കൃതാസ്ത്രം യുദ്ധദുർമദം
     ശയാനം വീരശയനേ പശ്യ മാധവ മേ സുതം
10 യോ ഽയം മൂർധാവസിക്താനാം അഗ്രേ യാതി പരന്തപഃ
    സോ ഽയം പാംസുഷു ശേതേ ഽദ്യ പശ്യ കാലസ്യ പര്യയം
11 ധ്രുവം ദുര്യോധനോ വീരോ ഗതിം നസുലഭാം ഗതഃ
    തഥാ ഹ്യ് അഭിമുഖഃ ശേതേ ശയനേ വീരസേവിതേ
12 യം പുരാ പര്യുപാസീനാ രമയന്തി മഹീക്ഷിതഃ
    മഹീതലസ്ഥം നിഹതം ഗൃധ്രാസ് തം പര്യുപാസതേ
13 യം പുരാ വ്യജനൈർ അഗ്ര്യൈർ ഉപവീജന്തി യോഷിതഃ
    തം അദ്യ പക്ഷവ്യജനൈർ ഉപവീജന്തി പക്ഷിണഃ
14 ഏഷ ശേതേ മഹാബാഹുർ ബലവാൻ സത്യവിക്രമഃ
    സിംഹേനേവ ദ്വിപഃ സംഖ്യേ ഭീമസേനേന പാതിതഃ
15 പശ്യ ദുര്യോധനം കൃഷ്ണ ശയാനം രുധിരോക്ഷിതം
    നിഹതം ഭീമസേനേന ഗദാം ഉദ്യമ്യ ഭാരത
16 അക്ഷൗഹിണീർ മഹാബാഹുർ ദശ ചൈകാം ച കേശവ
    അനയദ് യഃ പുരാ സംഖ്യേ സോ ഽനയാൻ നിധനം ഗതഃ
17 ഏഷ ദുര്യോധനഃ ശേതേ മഹേഷ്വാസോ മഹാരഥഃ
    ശാർദൂല ഇവ സിംഹേന ഭീമസേനേന പാതിതഃ
18 വിദുരം ഹ്യ് അവമന്യൈഷ പിതരം ചൈവ മന്ദഭാക്
    ബാലോ വൃദ്ധാവമാനേന മന്ദോ മൃത്യുവശം ഗതഃ
19 നിഃസപത്നാ മഹീ യസ്യ ത്രയോദശ സമാഃ സ്ഥിതാ
    സ ശേതേ നിഹതോ ഭൂമൗ പുത്രോ മേ പൃഥിവീപതിഃ
20 അപശ്യം കൃഷ്ണ പൃഥിവീം ധാർതരാഷ്ട്രാനുശാസനാത്
    പൂർണാം ഹസ്തിഗവാശ്വസ്യ വാർഷ്ണേയ ന തു തച് ചിരം
21 താം ഏവാദ്യ മഹാബാഹോ പശ്യാമ്യ് അന്യാനുശാസനാത്
    ഹീനാം ഹസ്തിഗവാശ്വേന കിം നു ജീവാമി മാധവ
22 ഇദം കൃച്ഛ്രതരം പശ്യ പുത്രസ്യാപി വധാൻ മമ
    യദ് ഇമാം പര്യുപാസന്തേ ഹതാഞ് ശൂരാൻ രണേ സ്ത്രിയഃ
23 പ്രകീർണകേശാം സുശ്രോണീം ദുര്യോധന ഭുജാങ്കഗാം
    രുക്മവേദീ നിഭാം പശ്യ കൃഷ്ണ ലക്ഷ്മണമാതരം
24 നൂനം ഏഷാ പുരാ ബാലാ ജീവമാനേ മഹാഭുജേ
    ഭുജാവ് ആശ്രിത്യ രമതേ സുഭുജസ്യ മനസ്വിനീ
25 കഥം തു ശതധാ നേദം ഹൃദയം മമ ദീര്യതേ
    പശ്യന്ത്യാ നിഹതം പുത്രം പുത്രേണ സഹിതം രണേ
26 പുത്രം രുധിരസംസിക്തം ഉപജിഘ്രത്യ് അനിന്ദിതാ
    ദുര്യോധനം തു വാമോരുഃ പാണിനാ പരിമാർജതി
27 കിം നു ശോചതി ഭർതാരം പുത്രം ചൈഷാ മനസ്വിനീ
    തഥാ ഹ്യ് അവസ്ഥിതാ ഭാതി പുത്രം ചാപ്യ് അഭിവീക്ഷ്യ സാ
28 സ്വശിരഃ പഞ്ചശാഖാഭ്യാം അഭിഹത്യായതേക്ഷണാ
    പതത്യ് ഉരസി വീരസ്യ കുരുരാജസ്യ മാധവ
29 പുണ്ഡരീകനിഭാ ഭാതി പുണ്ഡരീകാന്തര പ്രഭാ
    മുഖം വിമൃജ്യ പുത്രസ്യ ഭർതുശ് ചൈവ തപസ്വിനീ
30 യദി ചാപ്യ് ആഗമാഃ സന്തി യദി വാ ശ്രുതയസ് തഥാ
    ധ്രുവം ലോകാൻ അവാപ്തോ ഽയം നൃപോ ബാഹുബലാർജിതാൻ