മഹാഭാരതം മൂലം/ശല്യപർവം/അധ്യായം17

മഹാഭാരതം മൂലം/ശല്യപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം17

1 [സ്]
     ശല്യേ തു നിഹതേ രാജൻ മദ്രരാജപദാനുഗാഃ
     രഥാഃ സപ്തശതാ വീരാ നിര്യയുർ മഹതോ ബലാത്
2 ദുര്യോധനസ് തു ദ്വിരദം ആരുഹ്യാചലസംനിഭം
     ഛത്ത്രേണ ധ്രിയമാണേന വീജ്യമാനശ് ച ചാമരൈഃ
     ന ഗന്തവ്യം ന ഗന്തവ്യം ഇതി മദ്രാൻ അവാരയത്
3 ദുര്യോധനേന തേ വീരാ വാര്യമാണാഃ പുനഃ പുനഃ
     യുധിഷ്ഠിരം ജിഘാംസന്തഃ പാണ്ഡൂനാം പ്രാവിശൻ ബലം
4 തേ തു ശൂരാ മഹാരാജ കൃതചിത്താഃ സ്മ യോധനേ
     ധനുഃ ശബ്ദം മഹത് കൃത്വാ സഹായുധ്യന്ത പാണ്ഡവൈഃ
5 ശ്രുത്വാ തു നിഹതം ശല്യം ധർമപുത്രം ച പീഡിതം
     മദ്രരാജപ്രിയേ യുക്തൈർ മദ്രകാണാം മഹാരഥൈഃ
6 ആജഗാമ തതഃ പാർഥോ ഗാണ്ഡീവം വിക്ഷിപൻ ധനുഃ
     പൂരയൻ രഥഘോഷേണ ദിശഃ സർവാ മഹാരഥഃ
7 തതോ ഽർജുനശ് ച ഭീമശ് ച മാദ്രീപുത്രൗ ച പാണ്ഡവൗ
     സാത്യകിശ് ച നരവ്യാഘ്രോ ദ്രൗപദേയാശ് ച സർവശഃ
8 ധൃഷ്ടദ്യുമ്നഃ ശിഖണ്ഡീ ച പാഞ്ചാലാഃ സഹ സോമകൈഃ
     യുധിഷ്ഠിരം പരീപ്സന്തഃ സമന്താത് പര്യവാരയൻ
9 തേ സമന്താത് പരിവൃതാഃ പാണ്ഡവൈഃ പുരുഷർഷഭാഃ
     ക്ഷോഭയന്തി സ്മ താം സേനാം മകരാഃ സാഗരം യഥാ
10 പുരോ വാതേന ഗംഗേവ ക്ഷോഭ്യമാനാ മഹാനദീ
    അക്ഷോഭ്യത തദാ രാജൻ പാണ്ഡൂനാം ധ്വജിനീ പുനഃ
11 പ്രസ്കന്ദ്യ സേനാം മഹതീം ത്യക്താത്മാനോ മഹാരഥാഃ
    വൃക്ഷാൻ ഇവ മഹാവാതാഃ കമ്പയന്തി സ്മ താവകാഃ
12 ബഹവശ് ചുക്രുശുസ് തത്ര ക്വ സ രാജാ യുധിഷ്ഠിരഃ
    ഭ്രാതരോ വാസ്യ തേ ശൂരാ ദൃശ്യന്തേ ന ഹ കേ ചന
13 പാഞ്ചാലാനാം മഹാവീര്യാഃ ശിഖണ്ഡീ ച മഹാരഥഃ
    ധൃഷ്ടദ്യുമ്നോ ഽഥ ശൈനേയോ ദ്രൗപദേയാശ് ച സർവശഃ
14 ഏവം താൻ വാദിനഃ ശൂരാൻ ദ്രൗപദേയാ മഹാരഥാഃ
    അഹ്യഘ്നൻ യുയുധാനശ് ച മദ്രരാജപദാനുഗാൻ
15 ചക്രൈർ വിമഥിതൈഃ കേ ചിത് കേ ചിച് ഛിന്നൈർ മഹ ധ്വജൈഃ
    പ്രത്യദൃശ്യന്ത സമരേ താവകാ നിഹതാഃ പരൈഃ
16 ആലോക്യ പാണ്ഡവാൻ യുദ്ധേ യോധാ രാജൻ സമന്തതഃ
    വാര്യമാണാ യയുർ വേഗാത് തവ പുത്രേണ ഭാരത
17 ദുര്യോധനസ് തു താൻ വീരാൻ വാരയാം ആസ സാന്ത്വയൻ
    ന ചാസ്യ ശാസനം കശ് ചിത് തത്ര ചക്രേ മഹാരഥഃ
18 തതോ ഗാന്ധാരരാജസ്യ പുത്രഃ ശകുനിർ അബ്രവീത്
    ദുര്യോധനം മഹാരാജ വചനം വചനക്ഷമഃ
19 കിം നഃ സമ്പ്രേക്ഷമാണാനാം മദ്രാണാം ഹന്യതേ ബലം
    ന യുക്തം ഏതത് സമരേ ത്വയി തിഷ്ഠതി ഭാരത
20 സഹിതൈർ നാമ യോദ്ധവ്യം ഇത്യ് ഏഷാ സമയഃ കൃതഃ
    അഥ കസ്മാത് പരാൻ ഏവ ഘ്നതോ മർഷയസേ നൃപ
21 [ദുർ]
    വാര്യമാണാ മയാ പൂർവം നൈതേ ചക്രുർ വചോ മമ
    ഏതേ ഹി നിഹതാഃ സർവേ പ്രസ്കന്നാഃ പാണ്ഡുവാഹിനീം
22 [ഷകുനി]
    ന ഭർതുഃ ശാസനം വീരാ രണേ കുർവന്ത്യ് അമർഷിതാഃ
    അലം ക്രോദ്ധും തഥൈതേഷാം നായം കാല ഉപേക്ഷിതും
23 യാമഃ സർവേ ഽത്ര സംഭൂയ സവാജിരഥകുഞ്ജരാഃ
    പരിത്രാതും മഹേഷ്വാസാൻ മദ്രരാജപദാനുഗാൻ
24 അന്യോന്യം പരിരക്ഷാമോ യത്നേന മഹതാ നൃപ
    ഏവം സർവേ ഽനുസഞ്ചിന്ത്യ പ്രയയുർ യത്ര സൈനികാഃ
25 [സ്]
    ഏവം ഉക്തസ് തതോ രാജാ ബലേനാ മഹതാ വൃതഃ
    പ്രയയൗ സിംഹനാദേന കമ്പയൻ വൈ വസുന്ധരാം
26 ഹതവിധ്യത ഗൃഹ്ണീത പ്രഹരധ്വം നികൃന്തത
    ഇത്യ് ആസീത് തുമുലഃ ശബ്ദസ് തവ സൈന്യസ്യ ഭാരത
27 പാണ്ഡവാസ് തു രണേ ദൃഷ്ട്വാ മദ്രരാജപദാനുഗാൻ
    സഹിതാൻ അഭ്യവർതന്ത ഗുൽമം ആസ്ഥായ മധ്യമം
28 തേ മുഹൂർതാദ് രണേ വീരാ ഹസ്താഹസ്തം വിശാം പതേ
    നിഹതാഃ പ്രത്യദൃശ്യന്ത മദ്രരാജപദാനുഗാഃ
29 തതോ നഃ സമ്പ്രയാതാനാം ഹതാമിത്രാസ് തരസ്വിനഃ
    ഹൃഷ്ടാഃ കിലകിലാ ശബ്ദം അകുർവൻ സഹിതാഃ പരേ
30 അഥോത്ഥിതാനി രുണ്ഡാനി സമദൃശ്യന്ത സർവശഃ
    പപാത മഹതീ ചോൽകാ മധ്യേനാധിത്യ മണ്ഡലം
31 രഥൈർ ഭഗ്നൈർ യുഗാക്ഷൈശ് ച നിഹതൈശ് ച മഹാരഥൈഃ
    അശ്വൈർ നിപതിതൈശ് ചൈവ സഞ്ഛന്നാഭൂദ് വസുന്ധരാ
32 വാതായമാനൈസ് തുരഗൈർ യുഗാസക്തൈസ് തുരംഗമൈഃ
    അദൃശ്യന്ത മഹാരാജ യോധാസ് തത്ര രണാജിരേ
33 ഭഗ്നചക്രാൻ രഥാൻ കേ ചിദ് അവഹംസ് തുരഗാ രണേ
    രഥാർഥം കേ ചിദ് ആദായ ദിശോ ദശവിബഭ്രമുഃ
    തത്ര തത്ര ച ദൃശ്യന്തേ യോക്ത്രൈഃ ശ്ലിഷ്ടാഃ സ്മ വാജിനഃ
34 രഥിനഃ പതമാനാശ് ച വ്യദൃശ്യന്ത നരോത്തമ
    ഗഗനാത് പ്രച്യുതാഃ സിദ്ധാഃ പുണ്യാനാം ഇവ സങ്ക്ഷയേ
35 നിഹതേഷു ച ശൂരേഷു മദ്രരാജാനുഗേഷു ച
    അസ്മാൻ ആപതതശ് ചാപി ദൃഷ്ട്വാ പാർഥ മഹാരഥാഃ
36 അഭ്യവർതന്ത വേഗേന ജയ ഗൃധ്രാഃ പ്രഹാരിണഃ
    ബാണശബ്ദരവാൻ കൃത്വാ വിമിശ്രാഞ് ശംഖനിസ്വനൈഃ
37 അസ്മാംസ് തു പുനർ ആസാദ്യ ലബ്ധലക്ഷാഃ പ്രഹാരിണഃ
    ശരാസനാനി ധുന്വാനാഃ സിംഹനാദാൻ പ്രചുക്രുശുഃ
38 തതോ ഹതം അഭിപ്രേക്ഷ്യ മദ്രരാജബലം മഹത്
    മദ്രരാജം ച സമരേ ദൃഷ്ട്വാ ശൂരം നിപാതിതം
    ദുര്യോധന ബലം സർവം പുനർ ആസീത് പരാങ്മുഖം
39 വധ്യമാനം മഹാരാജ പാണ്ഡവൈർ ജിതകാശിഭിഃ
    ദിശോ ഭേദേ ഽഥ സംഭ്രാന്തം ത്രാസിതം ദൃഢധന്വിഭിഃ