മഹാഭാരതം മൂലം/വനപർവം/അധ്യായം135

മഹാഭാരതം മൂലം/വനപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം135

1 [ലോം]
     ഏഷാ മധുവിലാ രാജൻ സമംഗാ സമ്പ്രകാശതേ
     ഏതത് കർദമിലം നാമ ഭരതസ്യാഭിസേചനം
2 അലക്ഷ്മ്യാ കില സംയുക്തോ വൃത്രംഹത്വാ ശചീപതിഃ
     ആപ്ലുതഃ സർവപാപേഭ്യഃ സമംഗായാം വ്യമുച്യത
3 ഏതദ് വിനശനം കുക്ഷൗ മൈനാകസ്യ നരർഷഭ
     അദിതിർ യത്ര പുത്രാർഥം തദന്നം അപചത് പുരാ
4 ഏനം പർവതരാജാനം ആരുഹ്യ പുരുസർഷഭ
     അയശസ്യാം അസംശബ്ദ്യാം അലക്ഷ്മീം വ്യപനോത്സ്യഥ
5 ഏതേ കനഖലാ രാജൻ ഋഷീണാം ദയിതാ നഗാഃ
     ഏഷാ പ്രകാശതേ ഗംഗാ യുധിഷ്ഠിര മഹാനദീ
6 സനത്കുമാരോ ഭഗവാൻ അത്ര സിദ്ധിം അഗാത് പരാം
     ആജമീധാവഗാഹ്യൈനാം സർവപാപൈഃ പ്രമോക്ഷ്യസേ
7 അപാം ഹ്രദം ച പുണ്യാഖ്യം ഭൃഗുതുംഗം ച പർവതം
     തൂഷ്ണീം ഗംഗാം ച കൗന്തേയ സാമാത്യഃ സമുപസ്പൃശ
8 ആശ്രമഃ സ്ഥൂലശിരസോ രമണീയഃ പ്രകാശതേ
     അത്ര മാനം ച കൗന്തേയ ക്രോധം ചൈവ വിവർജയ
9 ഏഷ രൈഭ്യാശ്രമഃ ശ്രീമാൻ പാണ്ഡവേയ പ്രകാശതേ
     ഭാരദ്വാജോ യത്ര കവിർ യവക്രീതോ വ്യനശ്യത
10 കഥം യുക്തോ ഽഭവദ് ഋഷിർ ഭരദ്വാജഃ പ്രതാപവാൻ
    കിമർഥം ച യവക്രീത ഋഷിപുത്രോ വ്യനശ്യത
11 ഏതത് സർവം യഥാവൃത്തം ശ്രോതും ഇച്ഛാമി ലോമശ
    കർമഭിർ ദേവകൽപാനാം കീർത്യമാനൈർ ഭൃശം രമേ
12 ഭരദ്വാജശ് ച രൈഭ്യശ് ച സഖായൗ സംബഭൂവതുഃ
    താവ് ഊഷതുർ ഇഹാത്യന്തം പ്രീയമാണൗ വനാന്തരേ
13 രൈഭ്യസ്യ തു സുതാവ് ആസ്താം അർവാവസു പരാവസൂ
    ആസീദ് യവക്രീഃ പുത്രസ് തു ഭരദ്വാജസ്യ ഭാരത
14 രൈഭ്യോ വിദ്വാൻ സഹാപത്യസ് തപോ വീ ചേതരോ ഽഭവത്
    തയോശ് ചാപ്യ് അതുലാ പ്രീതിർ ബാല്യാത് പ്രഭൃതി ഭാരത
15 യവക്രീഃ പിതരം ദൃഷ്ട്വാ തപോ വിനം അസത്കൃതം
    ദൃഷ്ട്വാ ച സത്കൃതം വിപ്രൈ രൈഭ്യം പുത്രൈഃ സഹാനഘ
16 പര്യതപ്യത തേജോ വീ മന്യുനാഭിപരിപ്ലുതഃ
    തപസ് തേപേ തതോ ഘോരം വേദ ജ്ഞാനായ പാണ്ഡവ
17 സുസമിദ്ധേ മഹത്യ് അഗ്നൗ ശരീരം ഉപതാപയൻ
    ജനയാം ആസ സന്താപം ഇന്ദ്രസ്യ സുമഹാതപഃ
18 തത ഇന്ദ്രോ യവക്രീതം ഉപഗമ്യ യുധിഷ്ഠിര
    അബ്രവീത് കസ്യ ഹേതോസ് ത്വം ആസ്ഥിതസ് തപ ഉത്തമം
19 ദ്വിജാനാം അനധീതാ വൈ വേദാഃ സുരഗരാർചിത
    പ്രതിഭാന്ത്വ് ഇതി തപ്യേ ഽഹം ഇദം പരമകം തപഃ
20 സ്വാധ്യായാർഥേ സമാരംഭോ മമായം പാകശാസന
    തപസാ ജ്ഞാതും ഇച്ഛാമി സർവജ്ഞാനാനി കൗശിക
21 കാലേന മഹതാ വേദാഃ ശക്യാ ഗുരു മുഖാദ് വിഭോ
    പ്രാപ്തും തസ്മാദ് അയം യത്നഃ പരമോ മേ സമാസ്ഥിതഃ
22 അമാർഗ ഏഷ വിപ്രർഷേ യേന ത്വം യാതും ഇച്ഛസി
    കിം വിഘാതേന തേ വിപ്ര ഗച്ഛാധീഹി ഗുരോർ മുഖാത്
23 ഏവം ഉക്ത്വാ ഗതഃ ശക്രോ യവക്രീർ അപി ഭാരത
    ഭൂയ ഏവാകരോദ് യത്നം തപസ്യ് അമിതവിക്രമ
24 ഘോരേണ തപസാ രാജംസ് തപ്യമാനോ മഹാതപഃ
    സന്താപയാം ആസ ഭൃശം ദേവേന്ദ്രം ഇതി നഃ ശ്രുതം
25 തം തഥാ തപ്യമാനം തു തപസ് തീവ്രം മഹാമുനിം
    ഉപേത്യ ബലഭിദ് ദേവോ വാരയാം ആസ വൈ പുനഃ
26 അശക്യോ ഽർഥഃ സമാരബ്ധോ നൈതദ് ബുദ്ധികൃതം തവ
    പ്രതിഭാസ്യന്തി വൈ വേദാസ് തവ ചൈവ പിതുർ ച തേ
27 ന ചൈതദ് ഏവം ക്രിയതേ ദേവരാജമമേപ്സിതം
    മഹതാ നിയമേനാഹം തപ്സ്യേ ഘോരതരം തപഃ
28 സമിദ്ധേ ഽഗ്നാവ് ഉപകൃത്യാംഗം അംഗം; ഹോഷ്യാമി വാ മഘവംസ് തൻ നിബോധ
    യദ്യ് ഏതദ് ഏവം ന കരോഷി കാമം; മമേപ്സിതം ദേവരാജേഹ സർവം
29 നിശ്ചയം തം അഭിജ്ഞായ മുനേസ് തസ്യ മഹാത്മനഃ
    പ്രതിവാരണ ഹേത്വർഥം ബുദ്ധ്യാ സഞ്ചിന്ത്യ ബുദ്ധിമാൻ
30 തത ഇന്ദ്രോ ഽകരോദ് രൂപം ബ്രാഹ്മണസ്യ തപോ വിനഃ
    അനേകശതവർഷസ്യ ദുർബലസ്യ സ യക്ഷ്മണഃ
31 യവക്രീതസ്യ യത് തീർഥം ഉചിതം ശൗചകർമണി
    ഭാഗീരഥ്യാം തത്ര സേതും വാലുകാഭിശ് ച ചാരസഃ
32 യദാസ്യ വദതോ വാക്യം ന സചക്രേ ദ്വിജോത്തമഃ
    വാലുകാഭിസ് തതഃ ശക്രോ ഗംഗാം സമഭിപൂരയൻ
33 വാലുകാ മുഷ്ടിം അനിശം ഭാഗീരഥ്യാം വ്യസർജയത്
    സേതും അഭ്യാരഭച് ഛക്രോ യവക്രീതം നിദർശയൻ
34 തം ദദർശ യവക്രീസ് തു യത്നവന്തം നിബന്ധനേ
    പ്രഹസംശ് ചാബ്രവീദ് വാക്യം ഇദം സ മുനിപുംഗവഃ
35 കിം ഇദം വർതതേ ബ്രഹ്മൻ കിം ച തേ ഹ ചികീർഷിതം
    അതീവ ഹി മഹാൻ യത്നഃ ക്രിയതേ ഽയം നിരർഥകഃ
36 ബന്ധിഷ്യേ സേതുനാ ഗംഗാം സുഖഃ പന്ഥാ ഭവിഷ്യതി
    ക്ലിശ്യതേ ഹി ജനസ് താത തരമാണഃ പുനഃ പുനഃ
37 നായം ശക്യസ് ത്വയാ ബദ്ധും മഹാൻ ഓഘഃ കഥം ചന
    അശക്യാദ് വിനിവർതസ്വ ശക്യം അർഥം സമാരഭ
38 യഥൈവ ഭവതാ ചേദം തപോ വേദാർഥം ഉദ്യതം
    അശക്യം തദ്വദ് അസ്മാഭിർ അയം ഭാരഃ സമുദ്യതഃ
39 യഥാ തവ നിരർഥോ ഽയം ആരംഭസ് ത്രിദശേശ്വര
    തഥാ യദി മമാപീദം മന്യസേ പാകശാസന
40 ക്രിയതാം യദ് ഭവേച് ഛക്യം മയാ സുരഗണേശ്വര
    വരാംശ് ച മേ പ്രയച്ഛാന്യാൻ യൈർ അന്യാൻ ഭവിതാസ്മ്യ് അതി
41 തസ്മൈ പ്രാദാദ് വരാൻ ഇന്ദ്ര ഉക്തവാൻ യാൻ മഹാതപഃ
    പ്രതിഭാസ്യന്തി തേ വേദാഃ പിത്രാ സഹ യഥേപ്സിതാഃ
42 യച് ചാന്യത് കാങ്ക്ഷസേ കാമം യവക്രീർ ഗമ്യതാം ഇതി
    സ ലബ്ധകാമഃ പിതരം ഉപേത്യാഥ തതോ ഽബ്രവീത്