മഹാഭാരതം മൂലം/ഭീഷ്മപർവം/അധ്യായം97

←അധ്യായം96

മഹാഭാരതം മൂലം/ഭീഷ്മപർവം രചന:വ്യാസൻ അധ്യായം97

അധ്യായം98→

1 [ധൃ]
     ആർജുനിം സമരേ ശൂരം വിനിഘ്നന്തം മഹാരഥം
     അലംബുസഃ കഥം യുദ്ധേ പ്രത്യയുധ്യത സഞ്ജയ
 2 ആർശ്യശൃംഗിം കഥം ചാപി സൗഭദ്രഃ പരവീരഹാ
     തൻ മമാചക്ഷ്വ തത്ത്വേന യഥാവൃത്തം സ്മ സംയുഗേ
 3 ധനഞ്ജയശ് ച കിം ചക്രേ മമ സൈന്യേഷു സഞ്ജയ
     ഭീമോ വാ ബലിനാം ശ്രേഷ്ഠോ രാക്ഷസോ വാ ഘടോത്കചഃ
 4 നകുലഃ സഹദേവോ വാ സാത്യകിർ വാ മഹാരഥഃ
     ഏതദ് ആചക്ഷ്വ മേ സർവം കുശലോ ഹ്യ് അസി സഞ്ജയ
 5 [സ്]
     ഹന്ത തേ ഽഹം പ്രവക്ഷ്യാമി സംഗ്രാമം ലോമഹർഷണം
     യഥാഭൂദ് രാക്ഷസേന്ദ്രസ്യ സൗഭദ്രസ്യ ച മാരിഷ
 6 അർജുനശ് ച യഥാ സംഖ്യേ ഭീമസേനശ് ച പാണ്ഡവഃ
     നകുലഃ സഹദേവശ് ച രണേ ചക്രുഃ പരാക്രമം
 7 തഥൈവ താവകാഃ സർവേ ഭീഷ്മദ്രോണപുരോഗമാഃ
     അദ്ഭുതാനി വിചിത്രാണി ചക്രുഃ കർമാണ്യ് അഭീതവത്
 8 അലംബുസസ് തു സമരേ അഭിമന്യും മഹാരഥം
     വിനദ്യ സുമഹാനാദം തർജയിത്വാ മുഹുർ മുഹുഃ
     അഭിദുദ്രാവ വേഗേന തിഷ്ഠ തിഷ്ഠേതി ചാബ്രവീത്
 9 സൗഭദ്രോ ഽപി രണേ രാജൻ സിംഹവദ് വിനദൻ മുഹുഃ
     ആർശ്യശൃംഗിം മഹേഷ്വാസം പിതുർ അത്യന്തവൈരിണം
 10 തതഃ സമേയതുഃ സംഖ്യേ ത്വരിതൗ നരരാക്ഷസൗ
    രഥാഭ്യാം രഥിനാം ശ്രേഷ്ഠൗ യഥാ വൈ ദേവദാനവൗ
    മായാവീ രാക്ഷസശ്രേഷ്ഠോ ദിവ്യാസ്ത്രജ്ഞശ് ച ഫാൽഗുനിഃ
11 തതഃ കാർഷ്ണിർ മഹാരാജ നിശിതൈഃ സായകൈസ് ത്രിഭിഃ
    ആർശ്യശൃംഗിം രണേ വിദ്ധ്വാ പുനർ വിവ്യാധ പഞ്ചഭിഃ
12 അലംബുസോ ഽപി സങ്ക്രുദ്ധഃ കാർഷ്ണിം നവഭിർ ആശുഗൈഃ
    ഹൃദി വിവ്യാധ വേഗേന തോത്ത്രൈർ ഇവ മഹാദ്വിപം
13 അതഃ ശരസഹസ്രേണ ക്ഷിപ്രകാരീ നിശാചരഃ
    അർജുനസ്യ സുതം സംഖ്യേ പീഡയാം ആസ ഭാരത
14 അഭിമന്യുസ് തതഃ ക്രുദ്ധോ നവതിം നതപർവണാം
    ചിക്ഷേപ നിശിതാൻ ബാണാൻ രാക്ഷസസ്യ മഹോരസി
15 തേ തസ്യ വിവിശുസ് തൂർണം കായം നിർഭിദ്യ മർമണി
    സ തൈർ വിഭിന്നസർവാംഗഃ ശുശുഭേ രാക്ഷസോത്തമഃ
    പുഷ്പിതൈഃ കിംശുകൈ രാജൻ സംസ്തീർണ ഇവ പർവതഃ
16 സ ധാരയഞ് ശരാൻ ഹേമപുംഖാൻ അപി മഹാബലഃ
    വിബഭൗ രാക്ഷസശ്രേഷ്ഠഃ സ ജ്വാല ഇവ പർവതഃ
17 തതഃ ക്രുദ്ധോ മഹാരാജ ആർശ്യശൃംഗിർ മഹാബലഃ
    മഹേന്ദ്രപ്രതിമം കാർഷ്ണിം ഛാദയാം ആസ പത്രിഭിഃ
18 തേന തേ വിശിഖാ മുക്താ യമദണ്ഡോപമാഃ ശിതാഃ
    അഭിമന്യും വിനിർഭിദ്യ പ്രാവിശൻ ധരണീതലം
19 തഥൈവാർജുനിനിർമുക്താഃ ശരാഃ കാഞ്ചനഭൂഷണാഃ
    അലംബുസം വിനിർഭിദ്യ പ്രാവിശന്ത ധരാതലം
20 സൗഭദ്രസ് തു രണേ രക്ഷഃ ശരൈഃ സംനതപർവഭിഃ
    ചക്രേ വിമുഖം ആസാദ്യ മയം ശക്ര ഇവാഹവേ
21 വിമുഖം ച തതോ രക്ഷോ വധ്യമാനം രണേ ഽരിണാ
    പ്രാദുശ്ചക്രേ മഹാമായാം താമസീം പരതാപനഃ
22 അതസ് തേ തമസാ സർവേ ഹൃതാ ഹ്യ് ആസൻ മഹീതലേ
    നാഭിമന്യും അപശ്യന്ത നൈവ സ്യാൻ ന പരാൻ രണേ
23 അഭിമന്യുശ് ച തദ് ദൃഷ്ട്വാ ഘോരരൂപം മഹത് തമഃ
    പ്രാദുശ്ചക്രേ ഽസ്ത്രം അത്യുഗ്രം ഭാസ്കരം കുരുനന്ദനഃ
24 തതഃ പ്രകാശം അഭവജ് ജഗത് സർവം മഹീപതേ
    താം ചാപി ജഘ്നിവാൻ മായാം രാക്ഷസസ്യ ദുരാത്മനഃ
25 സങ്ക്രുദ്ധശ് ച മഹാവീര്യോ രാക്ഷസേന്ദ്രം നരോത്തമഃ
    ഛാദയാം ആസ സമരേ ശരൈഃ സംനതപർവഭിഃ
26 ബഹ്വീസ് തഥാന്യാ മായാശ് ച പ്രയുക്താസ് തേന രക്ഷസാ
    സർവാസ്ത്രവിദ് അമേയാത്മാ വാരയാം ആസ ഫാൽഗുനിഃ
27 ഹതമായം തതോ രക്ഷോ വധ്യമാനം ച സായകൈഃ
    രഥം തത്രൈവ സന്ത്യജ്യ പ്രാദ്രവൻ മഹതോ ഭയാത്
28 തസ്മിൻ വിനിർജിതേ തൂർണം കൂടയോധിനി രാക്ഷസേ
    ആർജുനിഃ സമരേ സൈന്യം താവകം സംമമർദ ഹ
    മദാന്ധോ വന്യനാഗേന്ദ്രഃ സ പദ്മാം പദ്മിനീം ഇവ
29 തതഃ ശാന്തനവോ ഭീഷ്മഃ സൈന്യം ദൃഷ്ട്വാഭിവിദ്രുതം
    മഹതാ രഥവംശേന സൗഭദ്രം പര്യവാരയത്
30 കോഷ്ഠകീ കൃത്യതം വീരം ധാർതരാഷ്ട്രാ മഹാരഥാഃ
    ഏകം സുബഹവോ യുദ്ധേ തതക്ഷുഃ സായകൈർ ദൃഢം
31 സ തേഷാം രഥിനാം വീരഃ പിതുസ് തുല്യപരാക്രമഃ
    സദൃശോ വാസുദേവസ്യ വിക്രമേണ ബലേന ച
32 ഉഭയോഃ സദൃശം കർമ സ പിതുർ മാതുലസ്യ ച
    രണേ ബഹുവിധം ചക്രേ സർവശസ്ത്രഭൃതാം വരഃ
33 തതോ ധനഞ്ജയോ രാജൻ വിനിഘ്നംസ് തവ സൈനികാൻ
    ആസസാദ രണേ ഭീഷ്മം പുത്ര പ്രേപ്സുർ അമർഷണഃ
34 തഥൈവ സമരേ രാജൻ പിതാ ദേവവ്രതസ് തവ
    ആസസാദ രണേ പാർഥം സ്വർഭാനുർ ഇവ ഭാസ്കരം
35 തതഃ സരഥനാഗാശ്വാഃ പുത്രാസ് തവ വിശാം പതേ
    പരിവവ്രൂ രണേ ഭീഷ്മം ജുഗുപുശ് ച സമന്തതഃ
36 തഥൈവ പാണ്ഡവാ രാജൻ പരിവാര്യ ധനഞ്ജയം
    രണായ മഹതേ യുക്താ ദംശിതാ ഭരതർഷഭ
37 ശാദദ്വതസ് തതോ രാജൻ ഭീഷ്മസ്യ പ്രമുഖേ സ്ഥിതം
    അർജുനം പഞ്ചവിംശത്യാ സായകാനാം സമാചിനോത്
38 പത്യുദ്ഗമ്യാഥ വിവ്യാധ സാത്യകിസ് തം ശിതൈഃ ശരൈഃ
    പാണ്ഡവ പ്രിയകാമാർഥം ശാർദൂല ഇവ കുഞ്ജരം
39 ഗൗതമോ ഽപി ത്വരായുക്തോ മാധവം നവഭിഃ ശരൈഃ
    ഹൃദി വിവ്യാധ സങ്ക്രുദ്ധഃ കങ്കപത്ര പരിച്ഛദൈഃ
40 ശൈനേയോ ഽപി തതഃ ക്രുദ്ധോ ഭൃശം വിദ്ധോ മഹാരഥഃ
    ഗൗതമാന്ത കരം ഘോരം സമാദത്ത ശിലീമുഖം
41 തം ആപതന്തം വേഗേന ശക്രാശനിസമദ്യുതിം
    ദ്വിധാ ചിച്ഛേദ സങ്ക്രുദ്ധോ ദ്രൗണിഃ പരമകോപനഃ
42 സമുത്സൃജ്യാഥ ശൈനേയോ ഗൗതമം രഥിനാം വരം
    അഭ്യദ്രവദ് രണേ ദ്രൗണിം രാഹുഃ ഖേ ശശിനം യഥാ
43 തസ്യ ദ്രോണസുതശ് ചാപം ദ്വിധാ ചിച്ഛേദ ഭാരത
    അഥൈനം ഛിന്നധന്വാനം താഡയാം ആസ സായകൈഃ
44 സോ ഽന്യത് കാർമുകം ആദായ ശത്രുഘ്നം ഭാരസാധനം
    ദ്രൗണിം ഷഷ്ട്യാ മഹാരാജ ബാഹ്വോർ ഉരസി ചാർപയത്
45 സ വിദ്ധോ വ്യഥിതശ് ചൈവ മുഹൂർതം കശ്മലായുതഃ
    നിഷസാദ രഥോപസ്ഥേ ധ്വജയഷ്ടിം ഉപാശ്രിതഃ
46 പ്രതിലഭ്യ തതഃ സഞ്ജ്ഞാം ദ്രോണപുത്രഃ പ്രതാപവാൻ
    വാർഷ്ണേയം സമരേ ക്രുദ്ധോ നാരാചേന സമർദയത്
47 ശൈനേയം സ തു നിർഭിദ്യ പ്രാവിശദ് ധരണീതലം
    വസന്ത കാലേ ബലവാൻ ബിലം സർവശിശുർ യഥാ
48 തതോ ഽപരേണ ഭല്ലേന മാധവസ്യ ധ്വജോത്തമം
    ചിച്ഛേദ സമരേ ദ്രൗണിഃ സിംഹനാദം നനാദ ച
49 പുനർ ചൈനം ശരൈർ ഘോരൈശ് ഛാദയാം ആസ ഭാരത
    നിദാഘാന്തേ മഹാരാജ യഥാ മേഘോ ദിവാകരം
50 സാത്യകിശ് ച മഹാരാജ ശരജാലം നിഹത്യ തത്
    ദ്രൗണിം അഭ്യപതത് തൂർണം ശരജാലൈർ അനേകധാ
51 താപയാം ആസ ച ദ്രൗണിം ശൈനേയഃ പരവീരഹാ
    വിമുക്തോ മേഘജാലേന യഥൈവ തപനസ് തഥാ
52 ശരാണാം ച സഹസ്രേണ പുനർ ഏനം സമുദ്യതം
    സാത്യകിശ് ഛാദയാം ആസ നനാദ ച മഹാബലഃ
53 ദൃഷ്ട്വാ പുത്രം തഥാ ഗ്രസ്തം രാഹുണേവ നിശാകരം
    അഭ്യദ്രവത ശൈനേയം ഭാരദ്വാജഃ പ്രതാപവാൻ
54 വിവ്യാധ ച പൃഷത്കേന സുതീക്ഷ്ണേന മഹാമൃധേ
    പരീപ്സൻ സ്വസുതം രാജൻ വാർഷ്ണേയേനാഭിതാപിതം
55 സാത്യകിസ് തു രണേ ജിത്വാ ഗുരുപുത്രം മഹാരഥം
    ദ്രോണം വിവ്യാധ വിംശത്യാ സർവപാരശവൈഃ ശരൈഃ
56 തദന്തരം അമേയാത്മാ കൗന്തേയഃ ശ്വേതവാഹനഃ
    അഭ്യദ്രവദ് രണേ ക്രുദ്ധോ ദ്രോണം പ്രതി മഹാരഥഃ
57 തതോ ദ്രോണശ് ച പാർഥശ് ച സമേയാതാം മഹാമൃധേ
    യഥാ ബുധശ് ച ശുക്രശ് ച മഹാരാജ നഭസ്തലേ