മഹാഭാരതം മൂലം/ഭീഷ്മപർവം/അധ്യായം96

←അധ്യായം95

മഹാഭാരതം മൂലം/ഭീഷ്മപർവം രചന:വ്യാസൻ അധ്യായം96

അധ്യായം97→

1 [സ്]
     അഭിമന്യൂ രഥോദാരഃ പിശംഗൈസ് തുരഗോത്തമൈഃ
     അഭിദുദ്രാവ തേജസ്വീ ദുര്യോധന ബലം മഹത്
     വികിരഞ് ശരവർഷാണി വാരിധാരാ ഇവാംബുദഃ
 2 ന ശേകുഃ സമരേ ക്രുദ്ധം സൗഭദ്രം അരിസൂദനം
     ശസ്ത്രൗഘിണം ഗാഹമാനം സേനാസാഗരം അക്ഷയം
     നിവാരയിതും അപ്യ് ആജൗ ത്വദീയാഃ കുരുപുംഗവാഃ
 3 തേന മുക്താ രണേ രാജഞ് ശരാഃ ശത്രുനിവർഹണാഃ
     ക്ഷത്രിയാൻ അനയഞ് ശൂരാൻ പ്രേതരാജനിവേശനം
 4 യമദണ്ഡോപമാൻ ഘോരാഞ് ജ്വലനാശീവിഷോപമാൻ
     സൗഭദ്രഃ സമരേ ക്രുദ്ധഃ പ്രേഷയാം ആസ സായകാൻ
 5 രഥിനം ച രഥാത് തൂർണം ഹയപൃഷ്ഠാ ച സാദിനം
     ഗജാരോഹാംശ് ച സ ഗജാൻ പാതയാം ആസ ഫാൽഗുനിഃ
 6 തസ്യ തത് കുർവതഃ കർമ മഹത് സംഖ്യേ ഽദ്ഭുതം നൃപാഃ
     പൂജയാം ചക്രിരേ ഹൃഷ്ടാഃ പ്രശശംസുശ് ച ഫാൽഗുനിം
 7 താന്യ് അനീകാനി സൗഭദ്രോ ദ്രാവയൻ ബഹ്വ് അശോഭത
     തൂലരാശിം ഇവാധൂയ മാരുതഃ സർവതോദിശം
 8 തേന വിദ്രാവ്യമാണാനി തവ സൈന്യാനി ഭാരത
     ത്രാതാരം നാധ്യഗച്ഛന്ത പങ്കേ മഗ്നാ ഇവ ദ്വിപാഃ
 9 വിദ്രാവ്യ സർവസൈന്യാനി താവകാനി നരോത്തമഃ
     അഭിമന്യുഃ സ്ഥിതോ രാജൻ വിധൂമോ ഽഗ്നിർ ഇവ ജ്വലൻ
 10 ന ചൈനം താവകാഃ സർവേ വിഷേഹുർ അരിഘാതിനം
    പ്രദീപ്തം പാവകം യദ്വത് പതംഗാഃ കാലചോദിതാഃ
11 പ്രഹരൻ സർവശത്രുഭ്യഃ പാണ്ഡവാനാം മഹാരഥഃ
    അദൃശ്യത മഹേഷ്വാസഃ സവജ്ര ഇവ വജ്രഭൃത്
12 ഹേമപൃഷ്ഠം ധനുശ് ചാസ്യ ദദൃശേ ചരതോ ദിശഃ
    തോയദേഷു യഥാ രാജൻ ഭ്രാജമാനാഃ ശതഹ്വദാഹ്
13 ശരാശ് ച നിശിതാഃ പീതാ നിശ്ചരന്തി സ്മ സംയുഗേ
    വനാത് ഫുല്ലദ്രുമാദ് രാജൻ ഭ്രമരാണാം ഇവ വ്രജാഃ
14 തഥൈവ ചരതസ് തസ്യ സൗഭദ്രസ്യ മഹാത്മനഃ
    രഥേന മേഘഘോഷേണ ദദൃശുർ നാന്തരം ജനാഃ
15 മോഹയിത്വാ കൃപം ദ്രോണം ദ്രൗണിം ച സ ബൃഹദ്ബലം
    സൈന്ധവം ച മഹേഷ്വാസം വ്യചരൽ ലഘു സുഷ്ഠു ച
16 മണ്ഡലീകൃതം ഏവാസ്യ ധനുഃ പശ്യാമ മാരിഷ
    സൂര്യമണ്ഡല സങ്കാശം തപതസ് തവ വാഹിനീം
17 തം ദൃഷ്ട്വാ ക്ഷത്രിയാഃ ശൂരാഃ പ്രതപന്തം ശരാർചിഭിഃ
    ദ്വിഫൽഗുനം ഇമം ലോകം മേനിരേ തസ്യ കർമഭിഃ
18 തേനാർദിതാ മഹാരാജ ഭാരതീ സാ മഹാചമൂഃ
    ബഭ്രാമ തത്ര തത്രൈവ യോഷിൻ മദവശാദ് ഇവ
19 ദ്രാവയിത്വാ ച തത് സൈന്യം കമ്പയിത്വാ മഹാരഥാൻ
    നന്ദയാം ആസ സുഹൃദോ മയം ജിത്വേവ വാസവഃ
20 തേന വിദ്രാവ്യമാണാനി തവ സൈന്യാനി സംയുഗേ
    ചക്രുർ ആർതസ്വരം ഘോരം പർജന്യനിനദോപമം
21 തം ശ്രുത്വാ നിനദം ഘോരം തവ സൈന്യസ്യ മാരിഷ
    മാരുതോദ്ധൂത വേഗസ്യ സമുദ്രസ്യേവ പർവണി
    ദുര്യോധനസ് തദാ രാജാ ആർശ്യ ശൃംഗിം അഭാഷത
22 ഏഷ കാർഷ്ണിർ മഹേഷ്വാസോ ദ്വിതീയ ഇവ ഫൽഗുനഃ
    ചമൂം ദ്രാവയതേ ക്രോധാദ് വൃത്രോ ദേവ ചമൂം ഇവ
23 തസ്യ നാന്യം പ്രപശ്യാമി സംയുഗേ ഭേഷജം മഹത്
    ഋതേ ത്വാം രാക്ഷസശ്രേഷ്ഠ സർവവിദ്യാസു പാരഗം
24 സ ഗത്വാ ത്വരിതം വീരം ജഹി സൗഭദ്രം ആഹവേ
    വയം പാർഥാൻ ഹനിഷ്യാമോ ഭീഷ്മദ്രോണപുരഃസരാഃ
25 സ ഏവം ഉക്തോ ബലവാൻ രാക്ഷസേന്ദ്രഃ പ്രതാപവാൻ
    പ്രയയൗ സമരേ തൂർണം തവ പുത്രസ്യ ശാസനാത്
    നർദമാനോ മഹാനാദം പ്രാവൃഷീവ ബലാഹകഃ
26 തസ്യ ശബ്ദേന മഹതാ പാണ്ഡവാനാം മഹദ് ബലം
    പ്രാചലത് സർവതോ രാജൻ പൂര്യമാണ ഇവാർണവഃ
27 ബഹവശ് ച നരാ രാജംസ് തസ്യ നാദേന ഭീഷിതാഃ
    പ്രിയാൻ പ്രാണാൻ പരിത്യജ്യ നിപേതുർ ധരണീതലേ
28 കാർഷ്ണിശ് ചാപി മുദാ യുക്തഃ പ്രഗൃഹീതശരാസനഃ
    നൃത്യന്ന് ഇവ രഥോപസ്ഥേ തദ് രക്ഷഃ സമുപാദ്രവത്
29 തതഃ സ രാക്ഷസഃ ക്രുദ്ധഃ സമ്പ്രാപ്യൈവാർജുനിം രണേ
    നാതിദൂരേ സ്ഥിതസ് തസ്യ ദ്രാവയാം ആസ വൈ ചമൂം
30 സാ വധ്യമാനാ സമരേ പാണ്ഡവാനാം മഹാചമൂഃ
    പ്രത്യുദ്യയൗ രണേ രക്ഷോ ദേവ സേനാ യഥാബലിം
31 വിമർദഃ സുമഹാൻ ആസീത് തസ്യ സൈന്യസ്യ മാരിഷ
    രക്ഷസാ ഘോരരൂപേണ വധ്യമാനസ്യ സംയുഗേ
32 തതഃ ശരസഹസ്രൈസ് താം പാണ്ഡവാനാം മഹാചമൂം
    വ്യദ്രാവയദ് രണേ രക്ഷോ ദർശയദ് വൈ പരാക്രമം
33 സാ വാധ്യമാനാ ച തഥാ പാണ്ഡവാനാം അനീകിനീ
    രക്ഷസാ ഘോരരൂപേണ പ്രദുദ്രാവ രണേ ഭയാത്
34 താം പ്രമൃദ്യ തതഃ സേനാം പദ്മിനീം വാരണോ യഥാ
    തതോ ഽഭിദുദ്രാവ രണേ ദ്രൗപദേയാൻ മഹാബലാൻ
35 തേ തു ക്രുദ്ധാ മഹേഷ്വാസാ ദ്രൗപദേയാഃ പ്രഹാരിണഃ
    രാക്ഷസം ദുദ്രുവുഃ സർവേ ഗ്രഹാഃ പഞ്ച യഥാ രവിം
36 വീര്യവദ്ഭിസ് തതസ് തൈസ് തു പീഡിതോ രാക്ഷസോത്തമഃ
    യഥാ യുഗക്ഷയേ ഘോരേ ചന്ദ്രമാഃ പഞ്ചഭിർ ഗ്രഹൈഃ
37 പ്രതിവിന്ധ്യസ് തതോ രക്ഷോ ബിഭേദ നിശിതൈഃ ശരൈഃ
    സർവപാരശവൈസ് തൂർണം അകുണ്ഠാഗ്രൈർ മഹാബലഃ
38 സ തൈർ ഭിന്നതനു ത്രാണഃ ശുശുഭേ രാക്ഷസോത്തമഃ
    മരീചിഭിർ ഇവാർകസ്യ സംസ്യൂതോ ജലദോ മഹാൻ
39 വിഷക്തൈഃ സ ശരൈശ് ചാപി തപനീയപരിച്ഛദൈഃ
    ആർശ്യശൃംഗിർ ബഭൗ രാജൻ ദീപ്തശൃംഗ ഇവാചലഃ
40 തതസ് തേ ഭ്രാതരഃ പഞ്ച രാക്ഷസേന്ദ്രം മഹാഹവേ
    വിവ്യധുർ നിശിതൈർ ബാണൈസ് തപനീയവിഭൂഷിതൈഃ
41 സ നിർഭിന്നഃ ശരൈർ ഘോരൈർ ഭുജഗൈഃ കോപിതൈർ ഇവ
    അലംബുസോ ഭൃശം രാജൻ നാഗേന്ദ്ര ഇവ ചുക്രുധേ
42 സോ ഽതിവിദ്ധോ മഹാരാജ മുഹൂർതം അഥ മാരിഷ
    പ്രവിവേശ തമോ ദീർഘം പീഡിതസ് തൈർ മഹാരഥൈഃ
43 പ്രതിലഭ്യ തതഃ സഞ്ജ്ഞാം ക്രോധേന ദ്വിഗുണീകൃതഃ
    ചിച്ഛേദ സായകൈസ് തേഷാം ധ്വജാംശ് ചൈവ ധനൂംഷി ച
44 ഏകൈകം ച ത്രിഭിർ ബാണൈർ ആജഘാന സ്മയന്ന് ഇവ
    അലംബുസോ രഥോപസ്ഥേ നൃത്യന്ന് ഇവ മഹാരഥഃ
45 ത്വരമാണശ് ച സങ്ക്രുദ്ധോ ഹയാംസ് തേഷാം മഹാത്മനാം
    ജഘാന രാക്ഷസഃ ക്രുദ്ധഃ സാരഥീംശ് ച മഹാബലഃ
46 ബിഭേദ ച സുസംഹൃഷ്ടഃ പുനശ് ചൈനാൻ സുസംശിതൈഃ
    ശരൈർ ബഹുവിധാകാരൈഃ ശതശോ ഽഥ സഹസ്രശഃ
47 വിരഥാംശ് ച മഹേഷ്വാസാൻ കൃത്വാ തത്ര സ രാക്ഷസഃ
    അഭിദുദ്രാവ വേഗേന ഹന്തുകാമോ നിശാചരഃ
48 താൻ അർദിതാൻ രണേ തേന രാക്ഷസേന ദുരാത്മനാ
    ദൃഷ്ട്വാർജുന സുതഃ സംഖ്യേ രാക്ഷസം സമുപാദ്രവത്
49 തയോഃ സമഭവദ് യുദ്ധം വൃത്രവാസവയോർ ഇവ
    ദദൃശുസ് താവകാഃ സർവേ പാണ്ഡവാശ് ച മഹാരഥാഃ
50 തൗ സമേതൗ മഹായുദ്ധേ ക്രോധദീപ്തൗ പരസ്പരം
    മഹാബലൗ മഹാരാജ ക്രോധസംരക്തലോചനൗ
    പരസ്പരം അവേക്ഷേതാം കാലാനലസമൗ യുധി
51 തയോഃ സമാഗമോ ഘോരോ ബഭൂവ കടുകോദയഃ
    യഥാ ദേവാസുരേ യുദ്ധേ ശക്രശംബരയോർ ഇവ