മഹാഭാരതം മൂലം/ഭീഷ്മപർവം/അധ്യായം50
| ←അധ്യായം49 | മഹാഭാരതം മൂലം/ഭീഷ്മപർവം രചന: അധ്യായം50 |
അധ്യായം51→ |
1 [ധൃ]
തഥാ പ്രതിസമാദിഷ്ടഃ കലിംഗോ വാഹിനീപതിഃ
കഥം അദ്ഭുതകർമാണം ഭീമസേനം മഹാബലം
2 ചരന്തം ഗദയാ വീരം ദണ്ഡപാണിം ഇവാന്തകം
യോധയാം ആസ സമരേ കലിംഗഃ സഹ സേനയാ
3 [സ്]
പുത്രേണ തവ രാജേന്ദ്ര സ തഥോക്തോ മഹാബലഃ
മഹത്യാ സേനയാ ഗുപ്തഃ പ്രായാദ് ഭീമ രഥം പ്രതി
4 താം ആപതന്തീം സഹസാ കലിംഗാനാം മഹാചമൂം
രഥനാഗാശ്വകലിലാം പ്രഗൃഹീതമഹായുധാം
5 ഭീമസേനഃ കലിംഗാനാം ആർഛദ് ഭാരത വാഹിനീം
കേതുമന്തം ച നൈഷാദിം ആയാന്തം സഹ ചേദിഭിഃ
6 തതഃ ശ്രുതായുഃ സങ്ക്രുദ്ധോ രാജ്ഞാ കേതുമതാ സഹ
ആസസാദ രണേ ഭീമം വ്യൂഢാനീകേഷു ചേദിഷു
7 രഥൈർ അനേകസാഹസ്രൈഃ കലിംഗാനാം ജനാധിപഃ
അയുതേന ഗജാനാം ച നിഷാദൈഃ സഹ കേതുമാൻ
ഭീമസേനം രണേ രാജൻ സമന്താത് പര്യവാരയത്
8 ചേദിമത്സ്യ കരൂഷാശ് ച ഭീമസേനപുരോഗമാഃ
അഭ്യവർതന്ത സഹസാ നിഷാദാൻ സഹ രാജഭിഃ
9 തതഃ പ്രവവൃതേ യുദ്ധം ഘോരരൂപം ഭയാനകം
പ്രജാനൻ ന ച യോധാൻ സ്വാൻ പരസ്പരജിഘാംസയാ
10 ഘോരം ആസീത് തതോ യുദ്ധം ഭീമസ്യ സഹസാ പരൈഃ
യഥേന്ദ്രസ്യ മഹാരാജ മഹത്യാ ദൈത്യ സേനയാ
11 തസ്യ സൈന്യസ്യ സംഗ്രാമേ യുധ്യമാനസ്യ ഭാരത
ബഭൂവ സുമഹാഞ് ശബ്ദഃ സാഗരസ്യേവ ഗർജതഃ
12 അന്യോന്യസ്യ തദാ യോധാ നികൃന്തന്തോ വിശാം പതേ
മഹീം ചക്രുശ് ചിതാം സർവാം ശശശോണിതസംനിഭാം
13 യോധാംശ് ച സ്വാ പരാൻ വാപി നാഭ്യജാനജ് ജിഘാംസയാ
സ്വാൻ അപ്യ് ആദദതേ സ്വാശ് ച ശൂരാഃ സമരദുർജയാഃ
14 വിമർദഃ സുമഹാൻ ആസീദ് അൽപാനാം ബഹുഭിഃ സഹ
കലിംഗൈഃ സഹ ചേദീനാം നിഷാദൈശ് ച വിശാം പതേ
15 കൃത്വാ പുരുഷകാരം തു യഥാശക്തി മഹാബലാഃ
ഭീമസേനം പരിത്യജ്യ സംന്യവർതന്ത ചേദയഃ
16 സർവൈഃ കലിംഗൈർ ആസന്നഃ സംനിവൃത്തേഷു ചേദിഷു
സ്വബാഹുബലം ആസ്ഥായ ന ന്യവർതത പാണ്ഡവഃ
17 ന ചചാല രഥോപസ്ഥാദ് ഭീമസേനോ മഹാബലഃ
ശിതൈർ അവാകിരൻ ബാണൈഃ കലിംഗാനാം വരൂഥിനീം
18 കലിംഗസ് തു മഹേഷ്വാസഃ പുത്രശ് ചാസ്യ മഹാരഥഃ
ശക്രദേവ ഇതി ഖ്യാതോ ജഘ്നതുഃ പാണ്ഡവം ശരൈഃ
19 തതോ ഭീമോ മഹാബാഹുർ വിധുന്വൻ രുചിരം ധനുഃ
യോധയാം ആസ കാലിംഗാൻ സ്വബാഹുബലം ആശ്രിതഃ
20 ശക്രദേവസ് തു സമരേ വിസൃജൻ സായകാൻ ബഹൂൻ
അശ്വാഞ് ജഘാന സമരേ ഭീമസേനസ്യ സായകൈഃ
വവർഷ ശരവർഷാണി തപാന്തേ ജലദോ യഥാ
21 ഹതാശ്വേ തു രഥേ തിഷ്ഠൻ ഭീമസേനോ മഹാബലഃ
ശക്രദേവായ ചിക്ഷേപ സർവശൈക്യായസീം ഗദാം
22 സ തയാ നിഹതോ രാജൻ കലിംഗസ്യ സുതോ രഥാത്
സ ധ്വജഃ സഹ സൂതേന ജഗാമ ധരണീതലം
23 ഹതം ആത്മസുതം ദൃഷ്ട്വാ കലിംഗാനാം ജനാധിപഃ
രഥൈർ അനേകസാഹസ്രൈർ ഭിമസ്യാവാരയദ് ദിശഃ
24 തതോ ഭീമോ മഹാബാഹുർ ഗുർവീം ത്യക്ത്വാ മഹാഗദാം
ഉദ്ബബർഹാഥ നിസ്ത്രിംശം ചികീർഷുഃ കർമ ദാരുണം
25 ചർമ ചാപ്രതിമം രാജന്ന് ആർഷഭം പുരുഷർഷഭ
നക്ഷതൈർ അർധചന്ദ്രൈശ് ച ശാതകുംഭമയൈശ് ചിതം
26 കലിംഗസ് തു തതഃ ക്രുദ്ധോ ധനുർജ്യാം അവമൃജ്യ ഹ
പ്രഗൃഹ്യ ച ശരം ഘോരം ഏകം സർപവിഷോപമം
പ്രാഹിണോദ് ഭീമസേനായ വധാകാങ്ക്ഷീ ജനേശ്വരഃ
27 തം ആപതന്തം വേഗേന പ്രേരിതം നിശിതം ശരം
ഭീമസേനോ ദ്വിധാ രാജംശ് ചിച്ഛേദ വിപുലാസിനാ
ഉദക്രോശച് ച സംഹൃഷ്ടസ് ത്രാസയാനോ വരൂഥിനീം
28 കലിംഗസ് തു തതഃ ക്രുദ്ധോ ഭീമസേനായ സംയുഗേ
തോമരാൻ പ്രാഹിണോച് ഛീഘ്രം ചതുർദശ ശിലാശിതാൻ
29 താൻ അപ്രാപ്താൻ മഹാബാഹുഃ ഖഗതാൻ ഏവ പാണ്ഡവഃ
ചിച്ഛേദ സഹസാ രാജന്ന് അസംഭ്രാന്തോ വരാസിനാ
30 നികൃത്യ തു രണേ ഭീമസ് തോമരാൻ വൈ ചതുർദശ
ഭാനുമന്തം അഭിപ്രേക്ഷ്യ പ്രാദ്രവത് പുരുഷർഷഭഃ
31 ഭാനുമാംസ് തു തതോ ഭീമം ശരവർഷേണ ഛാദയൻ
നനാദ ബലവൻ നാദം നാദയാനോ നഭസ്തലം
32 ന തം സ മമൃഷേ ഭീമഃ സിംഹനാദം മഹാരണേ
തതഃ സ്വരേണ മഹതാ വിനനാദ മഹാസ്വനം
33 തേന ശബ്ദേന വിത്രസ്താ കലിംഗാനാം വരൂഥിനീ
ന ഭീമം സമരേ മേനേ മാനുഷം ഭരതർഷഭ
34 തതോ ഭീമോ മഹാരാജ നദിത്വാ വിപുലം സ്വനം
സാസിർ വേഗാദ് അവപ്ലുത്യ ദന്താഭ്യാം വാരണോത്തമം
35 ആരുരോഹ തതോ മധ്യം നാഗരാജസ്യ മാരിഷ
ഖഡ്ഗേന പൃഥുനാ മധ്യേ ഭാനുമന്തം അതോ ഽച്ഛിനത്
36 സോ ഽന്തരായുധിനം ഹത്വാ രാജപുത്രം അരിന്ദമഃ
ഗുരുഭാരസഹ സ്കന്ധേ നാഗസ്യാസിം അപാതയത്
37 ഛിന്നസ്കന്ധഃ സ വിനദൻ പപാത ഗജയൂഥപഃ
ആരുഗ്ണഃ സിന്ധുവേഗേന സാനുമാൻ ഇവ പർവതഃ
38 തതസ് തസ്മാദ് അവപ്ലുത്യ ഗജാദ് ഭാരത ഭാരതഃ
ഖഡ്ഗപാണിർ അദീനാത്മാ അതിഷ്ഠദ് ഭുവി ദംശിതഃ
39 സ ചചാര ബഹൂൻ മാർഗാൻ അഭീതഃ പാതയൻ ഗജാൻ
അഗ്നിചക്രം ഇവാവിദ്ധം സർവതഃ പ്രത്യദൃശ്യത
40 അശ്വവൃന്ദേഷു നാഗേഷു രഥാനീകേഷു ചാഭിഭൂഃ
പദാതീനാം ച സംഘേഷു വിനിഘ്നഞ് ശോണിതോക്ഷിതഃ
ശ്യേനവദ് വ്യചരദ് ഭീമോ രണേ രിപുബലോത്കടഃ
41 ഛിന്ദംസ് തേഷാം ശരീരാണി ശിരാംസി ച മഹാജവഃ
ഖഡ്ഗേന ശിതധാരേണ സംയുഗേ ഗയ യോധിനാം
42 പദാതിർ ഏകഃ സങ്ക്രുദ്ധഃ ശത്രൂണാം ഭയവർധനഃ
മോഹയാം ആസ ച തദാ കാലാന്ത ക യമോപമഃ
43 മൂഢാശ് ച തേ തം ഏവാജൗ വിനദന്തഃ സമാദ്രവൻ
സാസിം ഉത്തമവേഗേന വിചരന്തം മഹാരണേ
44 നികൃത്യ രഥിനാം ആജൗ രഥേശാശ് ച യുഗാനി ച
ജഘാന രഥിനശ് ചാപി ബലവാൻ അരിമർദനഃ
45 ഭീമസേനശ് ചരൻ മാർഗാൻ സുബഹൂൻ പ്രത്യദൃശ്യത
ഭ്രാന്തം ഉദ്ഭ്രാന്തം ആവിദ്ധം ആപ്ലുതം പ്രസൃതം സൃതം
സമ്പാതം സമുദീര്യം ച ദർശയാം ആസ പാണ്ഡവഃ
46 കേ ചിദ് അഗ്രാസിനാ ഛിന്നാഃ പാണ്ഡവേന മഹാത്മനാ
വിനേദുർ ഭിന്നമർമാണോ നിപേതുശ് ച ഗതാസവഃ
47 ഛിന്നദന്താ ഗ്രഹസ് താശ് ച ഭിന്നകുംഭാസ് തഥാപരേ
വിയോധാഃ സ്വാന്യ് അനീകാനി ജഘ്നുർ ഭാരത വാരണാഃ
നിപേതുർ ഉർവ്യാം ച തഥാ വിനദന്തോ മഹാരവാൻ
48 ഛിന്നാംശ് ച തോമരാംശ് ചാപാൻ മഹാമാത്രശിരാംസി ച
പരിസ്തോമാനി ചിത്രാണി കക്ഷ്യാശ് ച കനകോജ്ജ്വലാഃ
49 ഗ്രൈവേയാണ്യ് അഥ ശക്തീശ് ച പതാകാഃ കണപാംസ് തഥാ
തൂണീരാണ്യ് അഥ യന്ത്രാണി വിചിത്രാണി ധനൂംഷി ച
50 അഗ്നികുണ്ഡാനി ശുഭ്രാണി തോത്ത്രാംശ് ചൈവാങ്കുശൈഃ സഹ
ഘണ്ടാശ് ച വിവിധാ രാജൻ ഹേമഗർഭാംസ് ത്സരൂൻ അപി
പതതഃ പതിതാംശ് ചൈവ പശ്യാമഃ സഹ സാദിഭിഃ
51 ഛിന്നഗാത്രാവര കരൈർ നിഹതൈശ് ചാപി വാരണൈഃ
ആസീത് തസ്മിൻ സമാസ്തീർണാ പതിതൈർ ഭൂനഗൈർ ഇവ
52 വിമൃദ്യൈവം മഹാനാഗാൻ മമർദാശ്വാൻ നരർഷഭഃ
അശ്വാരോഹവരാംശ് ചാപി പാതയാം ആസ ഭാരത
തദ് ഘോരം അഭവദ് യുദ്ധം തസ്യ തേഷാം ച ഭാരത
53 ഖലീനാന്യ് അഥ യോക്ത്രാണി കശാശ് ച കനകോജ്ജ്വലാഃ
പരിസ്തോമാശ് ച പ്രാസാശ് ച ഋഷ്ടയശ് ച മഹാധനാഃ
54 കവചാന്യ് അഥ ചർമാണി ചിത്രാണ്യ് ആസ്തരണാനി ച
തത്ര തത്രാപവിദ്ധാനി വ്യദൃശ്യന്ത മഹാഹവേ
55 പ്രോഥ യന്ത്രൈർ വിചിത്രൈശ് ച ശസ്ത്രൈശ് ച വിമലൈസ് തഥാ
സചക്രേ വസുധാം കീർണാം ശബലൈഃ കുസുമൈർ ഇവ
56 ആപ്ലുത്യ രഥിനഃ കാംശ് ചിത് പരാമൃശ്യ മഹാബലഃ
പാതയാം ആസ ഖഡ്ഗേന സ ധ്വജാൻ അപി പാണ്ഡവഃ
57 മുഹുർ ഉത്പതതോ ദിക്ഷു ധാവതശ് ച യശസ്വിനഃ
മാർഗാംശ് ച ചരതശ് ചിത്രാൻ വ്യസ്മയന്ത രണേ ജനാഃ
58 നിജഘാന പദാ കാംശ് ചിദ് ആക്ഷിപ്യാന്യാൻ അപോഥയത്
ഖഡ്ഗേനാന്യാംശ് ച ചിച്ഛേദ നാദേനാന്യാംശ് ച ഭീഷയൻ
59 ഊരുവേഗേന ചാപ്യ് അന്യാൻ പാതയാം ആസ ഭൂതലേ
അപരേ ചൈനം ആലോക്യ ഭയാത് പഞ്ചത്വം ആഗതാഃ
60 ഏവം സാ ബഹുലാ സേനാ കലിംഗാനാം തരസ്വിനാം
പരിവാര്യ രണേ ഭീഷ്മം ഭീമസേനം ഉപാദ്രവത്
61 തതഃ കലിംഗ സൈന്യാനാം പ്രമുഖേ ഭരതർഷഭ
ശ്രുതായുഷം അഭിപ്രേക്ഷ്യ ഭീമസേനഃ സമഭ്യയാത്
62 തം ആയാന്തം അഭിപ്രേക്ഷ്യ കലിംഗോ നവഭിഃ ശരൈഃ
ഭീമസേനം അമേയാത്മാ പ്രത്യവിധ്യത് സ്തനാന്തരേ
63 കലിംഗ ബാണാഭിഹതസ് തോത്ത്രാർദിത ഇവ ദ്വിഷഃ
ഭീമസേനഃ പ്രജജ്വാല ക്രോധേനാഗ്നിർ ഇവേന്ധനൈഃ
64 അഥാശോകഃ സമാദായ രഥം ഹേമപരിഷ്കൃതം
ഭീമം സമ്പാദയാം ആസ രഥേന രഥസാരഥിഃ
65 തം ആരുഹ്യ രഥം തൂർണം കൗന്തേയഃ ശത്രുസൂദനഃ
കലിംഗം അഭിദുദ്രാവ തിഷ്ഠ തിഷ്ഠേതി ചാബ്രവീത്
66 തതഃ ശ്രുതായുർ ബലവാൻ ഭീമായ നിശിതാഞ് ശരാൻ
പ്രേഷയാം ആസ സങ്ക്രുദ്ധോ ദർശയൻ പാണിലാഘവം
67 സ കാർമുകവരോത്സൃഷ്ടൈർ നവഭിർ നിശിതൈഃ ശരൈഃ
സമാഹതോ ഭൃശം രാജൻ കലിംഗേന മഹായശാഃ
സഞ്ചുക്രുധേ ഭൃശം ഭീമോ ദണ്ഡാഹത ഇവോരഗഃ
68 ക്രുദ്ധശ് ച ചാപം ആയമ്യ ബലവദ് ബലിനാം വരഃ
കലിംഗം അവധീത് പാർഥോ ഭീമഃ സപ്തഭിർ ആയസൈഃ
69 ക്ഷുരാഭ്യാം ചക്രരക്ഷൗ ച കലിംഗസ്യ മഹാബലൗ
സത്യദേവം ച സത്യം ച പ്രാഹിണോദ് യമസാദനം
70 തതഃ പുനർ അമേയാത്മാ നാരാചൈർ നിശിതൈസ് ത്രിഭിഃ
കേതുമന്തം രണേ ഭീമോ ഽഗമയദ് യമസാദനം
71 തതഃ കലിംഗാഃ സങ്ക്രുദ്ധാ ഭീമസേനം അമർഷണം
അനീകൈർ ബഹുസാഹസ്രൈഃ ക്ഷത്രിയാഃ സമവാരയൻ
72 തതഃ ശക്തിഗദാ ഖഡ്ഗതോമരർഷ്ടി പരശ്വധൈഃ
കലിംഗാശ് ച തതോ രാജൻ ഭീമസേനം അവാകിരൻ
73 സംനിവാര്യ സ താം ഘോരാം ശരവൃഷ്ടിം സമുത്ഥിതാം
ഗദാം ആദായ തരസാ പരിപ്ലുത്യ മഹാബലഃ
ഭീമഃ സപ്തശതാൻ വീരാൻ അനയദ് യമസാദനം
74 പുനശ് ചൈവ ദ്വിസാഹസ്രാൻ കലിംഗാൻ അരിമർദനഃ
പ്രാഹിണോൻ മൃത്യുലോകായ തദ് അദ്ഭുതം ഇവാഭവത്
75 ഏവം സ താന്യ് അനീകാനി കലിംഗാനാം പുനഃ പുനഃ
ബിഭേദ സമരേ വീരഃ പ്രേക്ഷ്യ ഭീഷ്മം മഹാവ്രതം
76 ഹതാരോഹാശ് ച മാതംഗാഃ പാണ്ഡവേന മഹാത്മനാ
വിപ്രജഗ്മുർ അനീകേഷു മേഘാ വാതഹതാ ഇവ
മൃദന്തഃ സ്വാന്യ് അനീകാനി വിനദന്തഃ ശരാതുരാഃ
77 തതോ ഭീമോ മഹാബാഹുഃ ശംഖം പ്രാധ്മാപയദ് ബലീ
സർവകാലിംഗസൈന്യാനാം മനാംസി സമകമ്പയത്
78 മോഹശ് ചാപി കലിംഗാനാം ആവിവേശ പരന്തപ
പ്രാകമ്പന്ത ച സൈന്യാനി വാഹനാനി ച സർവശഃ
79 ഭീമേന സമരേ രാജൻ ഗജേന്ദ്രേണേവ സർവതഃ
മാർഗാൻ ബഹൂൻ വിചരതാ ധാവതാ ച തതസ് തതഃ
മുഹുർ ഉത്പതതാ ചൈവ സംമോഹഃ സമജായത
80 ഭീമസേന ഭയത്രസ്തം സൈന്യം ച സമകമ്പത
ക്ഷോഭ്യമാണം അസംബാധം പ്രാഹേണേവ മഹത് സരഃ
81 ത്രാസിതേഷു ച വീരേഷു ഭീമേനാദ്ഭുത കർമണാ
പുനരാവർതമാനേഷു വിദ്രവത്സു ച സംഘശഃ
82 സർവകാലിംഗയോധേഷു പാണ്ഡൂനാം ധ്വജിനീപതിഃ
അബ്രവീത് സ്വാന്യ് അനീകാനി യുധ്യധ്വം ഇതി പാർഷതഃ
83 സേനാപതിവചഃ ശ്രുത്വാ ശിഖണ്ഡിപ്രമുഖാ ഗണാഃ
ഭീമം ഏവാഭ്യവർതന്ത രഥാനീകൈഃ പ്രഹാരിഭിഃ
84 ധർമരാജശ് ച താൻ സർവാൻ ഉപജഗ്രാഹ പാണ്ഡവഃ
മഹതാ മേഘവർണേന നാഗാനീകേന പൃഷ്ഠതഃ
85 ഏവം സഞ്ചോദ്യ സർവാണി സ്വാന്യ് അനീകാനി പാർഷതഃ
ഭീമസേനസ്യ ജഗ്രാഹ പാർഷ്ണിം സത്പുരുഷോചിതാം
86 ന ഹി പാഞ്ചാലരാജസ്യ ലോകേ കശ് ചന വിദ്യതേ
ഭീമ സാത്യകയോർ അന്യഃ പ്രാണേഭ്യഃ പ്രിയകൃത്തമഃ
87 സോ ഽപശ്യത് തം കലിംഗേഷു ചരന്തം അരിസൂദനം
ഭീമസേനം മഹാബാഹും പാർഷതഃ പരവീരഹാ
88 നനർദ ബഹുധാ രാജൻ ഹൃഷ്ടശ് ചാസീത് പരന്തപഃ
ശംഖം ദധ്മൗ ച സമരേ സിംഹനാദം നനാദ ച
89 സ ച പാരാവതാശ്വസ്യ രഥേ ഹേമപരിഷ്കൃതേ
കോവിദാരധ്വജം ദൃഷ്ട്വാ ഭീമസേനഃ സമാശ്വസത്
90 ധൃഷ്ടദ്യുമ്നസ് തു തം ദൃഷ്ട്വാ കലിംഗൈഃ സമഭിദ്രുതം
ഭീമസേനം അമേയാത്മാ ത്രാണായാജൗ സമഭ്യയാത്
91 തൗ ദൂരാത് സാത്യകിർ ദൃഷ്ട്വാ ധൃഷ്ടദ്യുമ്നവൃകോദരൗ
കലിംഗാൻ സമരേ വീരൗ യോധയന്തൗ മനസ്വിനൗ
92 സ തത്ര ഗത്വാ ശൈനേയോ ജവേന ജയതാം വരഃ
പാർഥ പാർഷതയോഃ പാർഷ്ണിം ജഗ്രാഹ പുരുഷർഷഭഃ
93 സ കൃത്വാ കദനം തത്ര പ്രഗൃഹീതശരാസനഃ
ആസ്ഥിതോ രൗദ്രം ആത്മാനം ജഘാന സമരേ പരാൻ
94 കലിംഗ പ്രഭവാം ചൈവ മാംസശോണിതകർദമാം
രുധിരസ്യന്ദിനീം തത്ര ഭീമഃ പ്രാവർതയൻ നദീം
95 അന്തരേണ കലിംഗാനാം പാണ്ഡവാനാം ച വാഹിനീം
സന്തതാര സുദുസ്താരാം ഭീമസേനോ മഹാബലഃ
96 ഭീമസേനം തഥാ ദൃഷ്ട്വാ പ്രാക്രോശംസ് താവകാ നൃപ
കാലോ ഽയം ഭീമരൂപേണ കലിംഗൈഃ സഹ യുധ്യതേ
97 തതഃ ശാന്തനവോ ഭീഷ്മഃ ശ്രുത്വാ തം നിനദം രണേ
അഭ്യയാത് ത്വരിതോ ഭീമം വ്യൂഢാനീകഃ സമന്തതഃ
98 തം സാത്യകിർ ഭീമസേനോ ധൃഷ്ടദ്യുമ്നശ് ച പാർഷതഃ
അഭ്യദ്രവന്ത ഭീഷ്മസ്യ രഥം ഹേമപരിഷ്കൃതം
99 പരിവാര്യ ച തേ സർവേ ഗാംഗേയം രഭസം രണേ
ത്രിഭിസ് ത്രിഭിഃ ശരൈർ ഘോരൈർ ഭീഷ്മം ആനർഛുർ അഞ്ജസാ
100 പ്രത്യവിധ്യത താൻ സർവാൻ പിതാ ദേവവ്രതസ് തവ
യതമാനാൻ മഹേഷ്വാസാംസ് ത്രിഭിസ് ത്രിഭിർ അജിഹ്മഗൈഃ
101 തതഃ ശരസഹസ്രേണ സംനിവാര്യ മഹാരഥാൻ
ഹയാൻ കാഞ്ചനസംനാഹാൻ ഭീമസ്യ ന്യഹനച് ഛരൈഃ
102 ഹതാശ്വേ തു രഥേ തിഷ്ഠൻ ഭീമസേനഃ പ്രതാപവാൻ
ശക്തിം ചിക്ഷേപ തരസാ ഗാംഗേയസ്യ രഥം പ്രതി
103 അപ്രാപ്താം ഏവ താം ശക്തിം പിതാ ദേവവ്രതസ് തവ
ത്രിധാ ചിച്ഛേദ സമരേ സാ പൃഥിവ്യാം അശീര്യത
104 തതഃ ശൈക്യായസീം ഗുർവീം പ്രഗൃഹ്യ ബലവദ് ഗദാം
ഭീമസേനോ രഥാ തൂർണം പുപ്ലുവേ മനുജർഷഭ
105 സാത്യകോ ഽപി തതസ് തൂർണം ഭീമസ്യ പ്രിയകാമ്യയാ
സാരഥിം കുരുവൃദ്ധസ്യ പാതയാം ആസ സായകൈഃ
106 ഭീഷ്മസ് തു നിഹതേ തസ്മിൻ സാരഥൗ രഥിനാം വരഃ
വാതായമാനൈസ് തൈർ അശ്വൈർ അപനീതോ രണാജിരാത്
107 ഭീമസേനസ് തതോ രാജന്ന് അപനീതേ മഹാവ്രതേ
പ്രജജ്വാല യഥാ വഹ്നിർ ദഹൻ കക്ഷം ഇവൈധിതഃ
108 സ ഹത്വാ സർവകാലിംഗാൻ സേനാ മധ്യേ വ്യതിഷ്ഠത
നൈനം അഭ്യുത്സഹൻ കേ ചിത് താവകാ ഭരതർഷഭ
109 ധൃഷ്ടദ്യുമ്നസ് തം ആരോപ്യ സ്വരഥേ രഥിനാം വരഃ
പശ്യതാം സർവസൈന്യാനാം അപോവാഹ യശസ്വിനം
110 സമ്പൂജ്യമാനഃ പാഞ്ചാല്യൈർ മത്സ്യൈശ് ച ഭരതർഷഭ
ധൃഷ്ടദ്യുമ്നം പരിഷ്വജ്യ സമേയാദ് അഥ സാത്യകിം
111 അഥാബ്രവീദ് ഭീമസേനം സാത്യകിഃ സത്യവിക്രമഃ
പ്രഹർഷയൻ യദുവ്യാഘ്രോ ധൃഷ്ടദ്യുമ്നസ്യ പശ്യതഃ
112 ദിഷ്ട്യാ കലിംഗ രാജശ് ച രാജപുത്രശ് ച കേതുമാൻ
ശക്രദേവശ് ച കാലിംഗഃ കലിംഗാശ് ച മൃധേ ഹതാഃ
113 സ്വബാഹുബലവീര്യേണ നാഗാശ്വരഥസങ്കുലഃ
മഹാവ്യൂഹഃ കലിംഗാനാം ഏകേന മൃദിതസ് ത്വയാ
114 ഏവം ഉക്ത്വാ ശിനേർ നപ്താ ദീർഘബാഹുർ അരിന്ദമഃ
രഥാദ് രഥം അഭിദ്രുത്യ പര്യഷ്വജത പാണ്ഡവം
115 തതഃ സ്വരഥം ആരുഹ്യ പുനർ ഏവ മഹാരഥഃ
താവകാൻ അവധീത് ക്രുദ്ധോ ഭീമസ്യ ബലം ആദധത്