മഹാഭാരതം മൂലം/കർണപർവം/അധ്യായം28
| ←അധ്യായം27 | മഹാഭാരതം മൂലം/കർണപർവം രചന: അധ്യായം28 |
അധ്യായം29→ |
1 [സ്]
മാരിഷാധിരഥേഃ ശ്രുത്വാ വചോ യുദ്ധാഭിനന്ദിനഃ
ശല്യോ ഽബ്രവീത് പുനഃ കർണം നിദർശനം ഉദാഹരൻ
2 യഥൈവ മത്തോ മദ്യേന ത്വം തഥാ ന ച വാ തഥാ
തഥാഹം ത്വാം പ്രമാദ്യന്തം ചികിത്സാമി സുഹൃത്തയാ
3 ഇമാം കാകോപമാം കർണ പ്രോച്യമാനാം നിബോധ മേ
ശ്രുത്വാ യഥേഷ്ടം കുര്യാസ് ത്വം വിഹീനകുലപാംസന
4 നാഹം ആത്മനി കിം ചിദ് വൈ കിൽബിഷം കർണ സംസ്മരേ
യേന ത്വം മാം മഹാബാഹോ ഹന്തും ഇച്ഛസ്യ് അനാഗസം
5 അവശ്യം തു മയാ വാച്യം ബുധ്യതാം യദി തേ ഹിതം
വിശേഷതോ രഥസ്ഥേന രാജ്ഞശ് ചൈവ ഹിതൈഷിണാ
6 സമം ച വിഷമം ചൈവ രഥിനശ് ച ബലാബലം
ശ്രമഃ ഖേദശ് ച സതതം ഹയാനാം രഥിനാ സഹ
7 ആയുധസ്യ പരിജ്ഞാനം രുതം ച മൃഗപക്ഷിണാം
ഭാരശ് ചാപ്യ് അതിഭാരശ് ച ശല്യാനാം ച പ്രതിക്രിയാ
8 അസ്ത്രയോഗശ് ച യുദ്ധം ച നിമിത്താനി തഥൈവ ച
സർവം ഏതൻ മയാ ജ്ഞേയം രഥസ്യാസ്യ കുടുംബിനാ
അതസ് ത്വാം കഥയേ കർണ നിദർശനം ഇദം പുനഃ
9 വൈശ്യഃ കില സമുദ്രാന്തേ പ്രഭൂതധനധാന്യവാൻ
യജ്വാ ദാനപതിഃ ക്ഷാന്തഃ സ്വകർമസ്ഥോ ഽഭവച് ഛുചിഃ
10 ബഹുപുത്രഃ പ്രിയാപത്യഃ സർവഭൂതാനുകമ്പകഃ
രാജ്ഞോ ധർമപ്രധാനസ്യ രാഷ്ട്രേ വസതി നിർഭയഃ
11 പുത്രാണാം തസ്യ ബാലാനാം കുമാരാണാം യശസ്വിനാം
കാകോ ബഹൂനാം അഭവദ് ഉച്ചിഷ്ട കൃതഭോജനഃ
12 തസ്മൈ സദാ പ്രയച്ഛന്തി വൈശ്യ പുത്രാഃ കുമാരകാഃ
മാംസൗദനം ദധി ക്ഷീരം പായസം മധുസർപിഷീ
13 സ ചോച്ഛിഷ്ട ഭൃതഃ കാകോ വൈശ്യ പുത്രൈഃ കുമാരകൈഃ
സദൃശാൻ പക്ഷിണോ ദൃപ്തഃ ശ്രേയസശ് ചാവമന്യതേ
14 അഥ ഹംസാഃ സമുദ്രാന്തേ കദാ ചിദ് അഭിപാതിതഃ
ഗരുഡസ്യ ഗതൗ തുല്യാശ് ചക്രാംഗാ ഹൃഷ്ടചേതസഃ
15 കുമാരകാസ് തതോ ഹംസാൻ ദൃഷ്ട്വാ കാകം അഥാബ്രുവൻ
ഭവാൻ ഏവ വിശിഷ്ടോ ഹി പതത്രിഭ്യോ വിഹംഗമ
16 പ്രതാര്യമാണസ് തു സ തൈർ അൽപബുദ്ധിഭിർ അണ്ഡജഃ
തദ് വചഃ സത്യം ഇത്യ് ഏവ മൗർഖ്യാദ് ദർപാച് ച മന്യതേ
17 താൻ സോ ഽഭിപത്യ ജിജ്ഞാസുഃ ക ഏഷാം ശ്രേഷ്ഠ ഭാഗ് ഇതി
ഉച്ഛിഷ്ട ദർപിതഃ കാകോ ബഹൂനാം ദൂരപാതിനാം
18 തേഷാം യം പ്രവരം മേനേ ഹംസാനാം ദൂരപാതിനാം
തം ആഹ്വയത ദുർബുദ്ധിഃ പതാമ ഇതി പക്ഷിണം
19 തച് ഛ്രുത്വാ പ്രാഹസൻ ഹംസാ യേ തത്രാസൻ സമാഗതാഃ
ഭാഷതോ ബഹു കാകസ്യ ബലിനഃ പതതാം വരാഃ
ഇദം ഊചുശ് ച ചക്രാംഗാ വചഃ കാകം വിഹംഗമാഃ
20 വയം ഹംസാശ് ചരാമേമാം പൃഥിവീം മാനസൗകസഃ
പക്ഷിണാം ച വയം നിത്യം ദൂരപാതേന പൂജിതാഃ
21 കഥം നു ഹംസം ബലിനം വജ്രാംഗം ദൂരപാതിനം
കാകോ ഭൂത്വാ നിപതനേ സമാഹ്വായസി ദുർമതേ
കഥം ത്വം പതനം കാക സഹാസ്മാഭിർ ബ്രവീഷി തത്
22 അഥ ഹംസവചോ മൂഢഃ കുത്സയിത്വാ പുനഃ പുനഃ
പ്രജഗാദോത്തരം കാകഃ കത്ഥനോ ജാതിലാഘവാത്
23 ശതം ഏകം ച പാതാനാം പതിതാസ്മി ന സംശയഃ
ശതയോജനം ഏകൈകം വിചിത്രം വിവിധം തഥാ
24 ഉഡ്ഡീനം അവഡീനം ച പ്രഡീനം ഡീനം ഏവ ച
നിഡീനം അഥ സണ്ഡീനം തിര്യക് ചാതിഗതാനി ച
25 വിഡീനം പരിഡീനം ച പരാഡീനം സുഡീനകം
അതിഡീനം മഹാഡീനം നിഡീനം പരിഡീനകം
26 ഗതാഗത പ്രതിഗതാ ബഹ്വീശ് ച നികുഡീനികാഃ
കർതാസ്മി മിഷതാം വോ ഽദ്യ തതോ ദ്രക്ഷ്യഥ മേ ബലം
27 ഏവം ഉക്തേ തു കാകേന പ്രഹസ്യൈകോ വിഹംഗമഃ
ഉവാച ഹംസസ് തം കാകം വചനം തൻ നിബോധ മേ
28 ശതം ഏകം ച പാതാനാം ത്വം കാകപതിതാ ധ്രുവം
ഏകം ഏവ തു യേ പാതം വിദുഃ സർവേ വിഹംഗമാഃ
29 തം അഹം പതിതാ കാകനാന്യം ജാനാമി കം ചന
പത ത്വം അപി രക്താക്ഷ യേന വാ തേന മന്യസേ
30 അഥ കാകാഃ പ്രജഹസുർ യേ തത്രാസൻ സമാഗതാഃ
കഥം ഏകേന പാതേന ഹംസഃ പാതശതം ജയേത്
31 ഏകേനൈവ ശതസ്യൈകം പാതേനാഭിഭവിഷ്യതി
ഹംസസ്യ പതിതം കാകോ ബലവാൻ ആശു വിക്രമഃ
32 പ്രപേതതുഃ സ്പർധയാഥ തതസ് തൗ ഹംസവായസൗ
ഏകപാതീ ച ചക്രാംഗഃ കാകഃ പാതശതേന ച
33 പേതിവാൻ അഥ ചക്രാങ്കഃ പേതിവാന ഥ വായസഃ
വിസിസ്മാപയിഷുഃ പാതൈർ ആചക്ഷാണോ ഽഽത്മനഃ ക്രിയാം
34 അഥ കാകസ്യ ചിത്രാണി പതിതാനീതരാണി ച
ദൃഷ്ട്വാ പ്രമുദിതാഃ കാകാ വിനേദുർ അഥ തൈഃ സ്വരൈഃ
35 ഹംസാംശ് ചാവഹസന്തി സ്മ പ്രാവദന്ന് അപ്രിയാണി ച
ഉത്പത്യോത്പത്യ ച പ്രാഹുർ മുഹൂർതം ഇതി ചേതി ച
36 വൃക്ഷാഗ്രേഭ്യഃ സ്ഥലേഭ്യശ് ച നിപതന്ത്യ് ഉത്പതന്തി ച
കുർവാണാ വിവിധാൻ രാവാൻ ആശംസന്തസ് തദാ ജയം
37 ഹംസസ് തു മൃദുകേനൈവ വിക്രാന്തും ഉപചക്രമേ
പ്രത്യഹീയത കാകാച് ച മുഹൂർതം ഇവ മാരിഷ
38 അവമന്യ രയം ഹംസാൻ ഇദം വചനം അബ്രവീത്
യോ ഽസാവ് ഉത്പതിതോ ഹംസഃ സോ ഽസാവ് ഏവ പ്രഹീയതേ
39 അഥ ഹംസഃ സ തച് ഛ്രുത്വാ പ്രാപതത് പശ്ചിമാം ദിശം
ഉപര്യ് ഉപരി വേഗേന സാഗരം വരുണാലയം
40 തതോ ഭീഃ പ്രാവിശത് കാകം തദാ തത്ര വിചേതസം
ദ്വീപദ്രുമാൻ അപശ്യന്തം നിപതന്തം ശ്രമാന്വിതം
നിപതേയം ക്വ നു ശ്രാന്ത ഇതി തസ്മിഞ് ജലാർണവേ
41 അവിഷഹ്യഃ സമുദ്രോ ഹി ബഹു സത്ത്വഗണാലയഃ
മഹാഭൂതശതോദ്ഭാസീ നഭസോ ഽപി വിശിഷ്യതേ
42 ഗാംഭീര്യാദ് ധി സമുദ്രസ്യ ന വിശേഷഃ കുലാധമ
ദിഗ് അംബരാംഭസാം കർണ സമുദ്രസ്ഥാ ഹി ദുർജയാഃ
വിദൂര പാതാത് തോയസ്യ കിം പുനഃ കർണ വായസഃ
43 അഥ ഹംസോ ഽഭ്യതിക്രമ്യ മുഹൂർതം ഇതി ചേതി ച
അവേക്ഷമാണസ് തം കാകം നാശക്നോദ് വ്യപസർപിതും
അതിക്രമ്യ ച ചക്രാംഗഃ കാകം തം സമുദൈക്ഷത
44 തം തഥാ ഹീയമാനം ച ഹംസോ ദൃഷ്ട്വാബ്രവീദ് ഇദം
ഉജ്ജിഹീർഷുർ നിമജ്ജന്തം സ്മരൻ സത്പുരുഷവ്രതം
45 ബഹൂനി പതനാനി ത്വം ആചക്ഷാണോ മുഹുർ മുഹുഃ
പതസ്യ് അവ്യാഹരംശ് ചേദം ന നോ ഗുഹ്യം പ്രഭാഷസേ
46 കിംനാമ പതനം കാകയത് ത്വം പതസി സാമ്പ്രതം
ജലം സ്പൃശസി പക്ഷാഭ്യാം തുണ്ഡേന ച പുനഃ പുനഃ
47 സ പക്ഷാഭ്യാം സ്പൃശന്ന് ആർതസ് തുണ്ഡേന ജലം അർണവേ
കാകോ ദൃഢം പരിശ്രാന്തഃ സഹസാ നിപപാത ഹ
48 [ഹമ്സ]
ശതം ഏകം ച പാതാനാം യത് പ്രഭാഷസി വായസ
നാനാവിധാനീഹ പുരാ തച് ചാനൃതം ഇഹാദ്യ തേ
49 [കാക]
ഉച്ഛിഷ്ട ദർപിതോ ഹംസ മന്യേ ഽഽത്മാനം സുപർണവത്
അവമന്യ ബഹൂംശ് ചാഹം കാകാൻ അന്യാംശ് ച പക്ഷിണഃ
പ്രാണൈർ ഹംസപ്രപദ്യേ ത്വം ദ്വീപാത്നം പ്രാപയസ്വ മാം
50 യദ്യ് അഹം സ്വസ്തിമാൻ ഹംസസ്വദേശം പ്രാപ്നുയാം പുനഃ
ന കം ചിദ് അവമന്യേയം ആപദോ മാം സമുദ്ധര
51 തം ഏവം വാദിനം ദീനം വിലപന്തം അചേതനം
കാകകാകേതി വാശന്തം നിമജ്ജന്തം മഹാർണവേ
52 തഥൈത്യ വായസം ഹംസോ ജലക്ലിന്നം സുദുർദശം
പദ്ഭ്യാം ഉത്ക്ഷിപ്യ വേപന്തം പൃഷ്ഠം ആരോപയച് ഛനൈഃ
53 ആരോപ്യ പൃഷ്ഠം കാകം തം ഹംസഃ കർണ വിചേതസം
ആജഗാമ പുനർ ദ്വീപം സ്പർധയാ പേതതുർ യതഃ
54 സംസ്ഥാപ്യ തം ചാപി പുനഃ സമാശ്വാസ്യ ച ഖേചരം
ഗതോ യഥേപ്സിതം ദേശം ഹംസോ മന ഇവാശുഗഃ
55 ഉച്ഛിഷ്ട ഭോജനാത് കാകോ യഥാ വൈശ്യ കുലേ തു സഃ
ഏവം ത്വം ഉച്ഛിഷ്ട ഭൃതോ ധാർതരാഷ്ട്രൈർ ന സംശയഃ
സദൃശാഞ് ശ്രേയസശ് ചാപി സർവാൻ കർണാതിമന്യസേ
56 ദ്രോണ ദ്രൗണികൃപൈർ ഗുപ്തോ ഭീഷ്മേണാന്യൈശ് ച കൗരവൈഃ
വിരാടനഗരേ പാർഥം ഏകം കിം നാവധീസ് തദാ
57 യത്ര വ്യസ്താഃ സമസ്താശ് ച നിർജിതാഃ സ്ഥ കിരീടിനാ
സൃഗാലാ ഇവ സിംഹേന ക്വ തേ വീര്യം അഭൂത് തദാ
58 ഭ്രാതരം ച ഹതം ദൃഷ്ട്വാ നിർജിതഃ സവ്യസാചിനാ
പശ്യതാം കുരുവീരാണാം പ്രഥമം ത്വം പലായഥാഃ
59 തഥാ ദ്വൈതവനേ കർണ ഗന്ധർവൈഃ സമഭിദ്രുതഃ
കുരൂൻ സമഗ്രാൻ ഉത്സൃജ്യ പ്രഥമം ത്വം പലായഥാഃ
60 ഹത്വാ ജിത്വാ ച ഗന്ധർവാംശ് ചിത്രസേനമുഖാൻ രണേ
കർണദുര്യോധനം പാർഥഃ സഭാര്യം സമമോചയത്
61 പുനഃ പ്രഭാവഃ പാർഥസ്യ പുരാണഃ കേശവസ്യ ച
കഥിതഃ കർണ രാമേണ സഭായാം രാജസംസദി
62 സതതം ച തദ് അശ്രൗഷീർ വചനം ദ്രോണ ഭീഷ്മയോഃ
അവധ്യൗ വദതോഃ കൃഷ്ണൗ സംനിധൗ വൈ മഹീക്ഷിതാം
63 കിയന്തം തത്ര വക്ഷ്യാമി യേന യേന ധനഞ്ജയഃ
ത്വത്തോ ഽതിരിക്തഃ സർവേഭ്യോ ഭൂതേഭ്യോ ബ്രാഹ്മണോ യഥാ
64 ഇദാനീം ഏവ ദ്രഷ്ടാസി പ്രധനേ സ്യന്ദനേ സ്ഥിതൗ
പുത്രം ച വസുദേവസ്യ പാണ്ഡവം ച ധനഞ്ജയം
65 ദേവാസുരമനുഷ്യേഷു പ്രഖ്യാതൗ യൗ നരർഷഭൗ
പ്രകാശേനാഭിവിഖ്യാതൗ ത്വം തു ഖദ്യോതവൻ നൃഷു
66 ഏവം വിദ്വാൻ മാവമംസ്ഥാഃ സൂതപുത്രാച്യുതാർജുനൗ
നൃസിംഹൗ തൗ നരശ്വാ ത്വം ജോഷം ആസ്സ്വ വികത്ഥന