മഹാഭാരതം മൂലം/ഉദ്യോഗപർവം/അധ്യായം179

മഹാഭാരതം മൂലം/ഉദ്യോഗപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം179

1 ഭീഷ്മ ഉവാച
     തതോ മാം അബ്രവീദ് രാമഃ പ്രഹസന്ന് ഇവ ഭാരത
     ദിഷ്ട്യാ ഭീഷ്മ മയാ സാർധം യോദ്ധും ഇച്ഛസി സംഗരേ
2 അയം ഗച്ഛാമി കൗരവ്യ കുരുക്ഷേത്രം ത്വയാ സഹ
     ഭാഷിതം തത് കരിഷ്യാമി തത്രാഗച്ഛേഃ പരന്തപ
3 തത്ര ത്വാം നിഹതം മാതാ മയാ ശരശതാചിതം
     ജാഹ്നവീ പശ്യതാം ഭീഷ്മ ഗൃധ്രകങ്കബഡാശനം
4 കൃപണം ത്വാം അഭിപ്രേക്ഷ്യ സിദ്ധചാരണസേവിതാ
     മയാ വിനിഹതം ദേവീ രോദതാം അദ്യ പാർഥിവ
5 അതദർഹാ മഹാഭാഗാ ഭഗീരഥസുതാ നദീ
     യാ ത്വാം അജീജനൻ മന്ദം യുദ്ധകാമുകം ആതുരം
6 ഏഹി ഗച്ഛ മയാ ഭീഷ്മ യുദ്ധം അദ്യൈവ വർതതാം
     ഗൃഹാണ സർവം കൗരവ്യ രഥാദി ഭരതർഷഭ
7 ഇതി ബ്രുവാണം തം അഹം രാമം പരപുരഞ്ജയം
     പ്രണമ്യ ശിരസാ രാജന്ന് ഏവം അസ്ത്വ് ഇത്യ് അഥാബ്രുവം
8 ഏവം ഉക്ത്വാ യയൗ രാമഃ കുരുക്ഷേത്രം യുയുത്സയാ
     പ്രവിശ്യ നഗരം ചാഹം സത്യവത്യൈ ന്യവേദയം
9 തതഃ കൃതസ്വസ്ത്യയനോ മാത്രാ പ്രത്യഭിനന്ദിതഃ
     ദ്വിജാതീൻ വാച്യ പുണ്യാഹം സ്വസ്തി ചൈവ മഹാദ്യുതേ
10 രഥം ആസ്ഥായ രുചിരം രാജതം പാണ്ഡുരൈർ ഹയൈഃ
    സൂപസ്കരം സ്വധിഷ്ഠാനം വൈയാഘ്രപരിവാരണം
11 ഉപപന്നം മഹാശസ്ത്രൈഃ സർവോപകരണാന്വിതം
    തത് കുലീനേന വീരേണ ഹയശാസ്ത്രവിദാ നൃപ
12 യുക്തം സൂതേന ശിഷ്ടേന ബഹുശോ ദൃഷ്ടകർമണാ
    ദംശിതഃ പാണ്ഡുരേണാഹം കവചേന വപുഷ്മതാ
13 പാണ്ഡുരം കാർമുകം ഗൃഹ്യ പ്രായാം ഭരതസത്തമ
    പാണ്ഡുരേണാതപത്രേണ ധ്രിയമാണേന മൂർധനി
14 പാണ്ഡുരൈശ് ചാമരൈശ് ചാപി വീജ്യമാനോ നരാധിപ
    ശുക്ലവാസാഃ സിതോഷ്ണീഷഃ സർവശുക്ലവിഭൂഷണഃ
15 സ്തൂയമാനോ ജയാശീർഭിർ നിഷ്ക്രമ്യ ഗജസാഹ്വയാത്
    കുരുക്ഷേത്രം രണക്ഷേത്രം ഉപായാം ഭരതർഷഭ
16 തേ ഹയാശ് ചോദിതാസ് തേന സൂതേന പരമാഹവേ
    അവഹൻ മാം ഭൃശം രാജൻ മനോമാരുതരംഹസഃ
17 ഗത്വാഹം തത് കുരുക്ഷേത്രം സ ച രാമഃ പ്രതാപവാൻ
    യുദ്ധായ സഹസാ രാജൻ പരാക്രാന്തൗ പരസ്പരം
18 തതഃ സന്ദർശനേ ഽതിഷ്ഠം രാമസ്യാതിതപസ്വിനഃ
    പ്രഗൃഹ്യ ശംഖപ്രവരം തതഃ പ്രാധമം ഉത്തമം
19 തതസ് തത്ര ദ്വിജാ രാജംസ് താപസാശ് ച വനൗകസഃ
    അപശ്യന്ത രണം ദിവ്യം ദേവാഃ സർഷിഗണാസ് തദാ
20 തതോ ദിവ്യാനി മാല്യാനി പ്രാദുരാസൻ മുഹുർ മുഹുഃ
    വാദിത്രാണി ച ദിവ്യാനി മേഘവൃന്ദാനി ചൈവ ഹ
21 തതസ് തേ താപസാഃ സർവേ ഭാർഗവസ്യാനുയായിനഃ
    പ്രേക്ഷകാഃ സമപദ്യന്ത പരിവാര്യ രണാജിരം
22 തതോ മാം അബ്രവീദ് ദേവീ സർവഭൂതഹിതൈഷിണീ
    മാതാ സ്വരൂപിണീ രാജൻ കിം ഇദം തേ ചികീർഷിതം
23 ഗത്വാഹം ജാമദഗ്ന്യം തം പ്രയാചിഷ്യേ കുരൂദ്വഹ
    ഭീഷ്മേണ സഹ മാ യോത്സീഃ ശിഷ്യേണേതി പുനഃ പുനഃ
24 മാ മൈവം പുത്ര നിർബന്ധം കുരു വിപ്രേണ പാർഥിവ
    ജാമദഗ്ന്യേന സമരേ യോദ്ധും ഇത്യ് അവഭർത്സയത്
25 കിം ന വൈ ക്ഷത്രിയഹരോ ഹരതുല്യപരാക്രമഃ
    വിദിതഃ പുത്ര രാമസ് തേ യതസ് ത്വം യോദ്ധും ഇച്ഛസി
26 തതോ ഽഹം അബ്രുവം ദേവീം അഭിവാദ്യ കൃതാഞ്ജലിഃ
    സർവം തദ് ഭരതശ്രേഷ്ഠ യഥാവൃത്തം സ്വയംവരേ
27 യഥാ ച രാമോ രാജേന്ദ്ര മയാ പൂർവം പ്രസാദിതഃ
    കാശിരാജസുതായാശ് ച യഥാ കാമഃ പുരാതനഃ
28 തതഃ സാ രാമം അഭ്യേത്യ ജനനീ മേ മഹാനദീ
    മദർഥം തം ഋഷിം ദേവീ ക്ഷമയാം ആസ ഭാർഗവം
    ഭീഷ്മേണ സഹ മാ യോത്സീഃ ശിഷ്യേണേതി വചോ ഽബ്രവീത്
29 സ ച താം ആഹ യാചന്തീം ഭീഷ്മം ഏവ നിവർതയ
    ന ഹി മേ കുരുതേ കാമം ഇത്യ് അഹം തം ഉപാഗമം
30 സഞ്ജയ ഉവാച
    തതോ ഗംഗാ സുതസ്നേഹാദ് ഭീഷ്മം പുനർ ഉപാഗമത്
    ന ചാസ്യാഃ സോ ഽകരോദ് വാക്യം ക്രോധപര്യാകുലേക്ഷണഃ
31 അഥാദൃശ്യത ധർമാത്മാ ഭൃഗുശ്രേഷ്ഠോ മഹാതപാഃ
    ആഹ്വയാം ആസ ച പുനർ യുദ്ധായ ദ്വിജസത്തമഃ