മഹാഭാരതം മൂലം/ഉദ്യോഗപർവം/അധ്യായം155

മഹാഭാരതം മൂലം/ഉദ്യോഗപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം155

1 [വ്]
     ഏതസ്മിന്ന് ഏവ കാലേ തു ഭീഷ്മകസ്യ മഹാത്മനഃ
     ഹിരണ്യലോമ്നോ നൃപതേഃ സാക്ഷാദ് ഇന്ദ്ര സഖസ്യ വൈ
2 ആഹൃതീനാം അധിപതേർ ഭോജസ്യാതിയശസ്വിനഃ
     ദാക്ഷിണാത്യ പതേഃ പുത്രോ ദിക്ഷു രുക്മീതി വിശ്രുതഃ
3 യഃ കിമ്പുരുഷ സിംഹസ്യ ഗന്ധമാദനവാസിനഃ
     ശിഷ്യഃ കൃത്സ്നം ധനുർവേദം ചതുഷ്പാദം അവാപ്തവാൻ
4 യോ മാഹേന്ദ്രം ധനുർ ലേഭേ തുല്യം ഗാണ്ഡീവതേജസാ
     ശാർമ്ഗേണ ച മഹാബാഹുഃ സംമിതം ദിവ്യം അക്ഷയം
5 ത്രീണ്യ് ഏവൈതാനി ദിവ്യാനി ധനൂംഷി ദിവി ചാരിണാം
     വാരുണം ഗാണ്ഡിവം തത്ര മാഹേന്ദ്രം വിജയം ധനുഃ
6 ശാർമ്ഗം തു വൈഷ്ണവം പ്രാഹുർ ദിവ്യം തേജോമയം ധനുഃ
     ധാരയാം ആസ യത് കൃഷ്ണഃ പരസേനാ ഭയാവഹം
7 ഗാണ്ഡീവം പാവകാൽ ലേഭേ ഖാണ്ഡവേ പാകശാസനിഃ
     ദ്രുമാദ് രുക്മീ മഹാതേജാ വിജയം പ്രത്യപദ്യത
8 സഞ്ഛിദ്യ മൗരവാൻ പാശാൻ നിഹത്യ മുരം ഓജസാ
     നിർജിത്യ നരകം ഭൗമം ആഹൃത്യ പണി കുണ്ഡലേ
9 ഷോഡശ സ്ത്രീസഹസ്രാണി രത്നാനി വിവിധാനി ച
     പ്രതിപേദേ ഹൃഷീകേശഃ ശാർമ്ഗം ച ധനുർ ഉത്തമം
10 രുക്മീ തു വിജയം ലബ്ധ്വാ ധനുർ മേഘസമസ്വനം
    വിഭീഷയന്ന് ഇവ ജഗത് പാണ്ഡവാൻ അഭ്യവർതത
11 നാമൃഷ്യത പുരാ യോ ഽസൗ സ്വബാഹുബലദർപിതഃ
    രുക്മിണ്യാ ഹരണം വീരോ വാസുദേവേന ധീമതാ
12 കൃത്വാ പ്രതിജ്ഞാം നാഹത്വാ നിവർതിഷ്യാമി കേശവം
    തതോ ഽന്വധാവദ് വാർഷ്ണേയം സർവശസ്ത്രഭൃതാം വരം
13 സേനയാ ചതുരംഗിണ്യാ മഹത്യാ ദൂരപാതയാ
    വിചിത്രായുധ വർമിണ്യാ ഗംഗയേവ പ്രവൃദ്ധയാ
14 സ സമാസാദ്യ വാർഷ്ണേയം ഗോനാനാം ഈശ്വരം പ്രഭും
    വ്യംസിതോ വ്രീഡിതോ രാജന്ന് ആജഗാമ സ കുണ്ഡിനം
15 യത്രൈവ കൃഷ്ണേന രണേ നിർജിതഃ പരവീരഹാ
    തത്ര ഭോജകടം നാമ ചക്രേ നഗരം ഉത്തമം
16 സൈന്യേന മഹതാ തേന പ്രഭൂതഗജവാജിനാ
    പുരം തദ് ഭുവി വിഖ്യാത്മ നാമ്ന ഭോജകടം നൃപ
17 സ ഭോജരാജഃ സൈന്യേന മഹതാ പരിവാരിതഃ
    അക്ഷൗഹിണ്യാ മഹാവീര്യഃ പാണ്ഡവാൻ സമുപാഗമത്
18 തതഃ സ കവചീ ഖഡ്ഗീ ശരീ ധന്വീ തലീ രഥീ
    ധ്വജേനാദിത്യ വർണേന പ്രവിവേശ മഹാചമൂം
19 വിദിതഃ പാണ്ഡവേയാനാം വാസുദേവ പ്രിയേപ്സയാ
    യുധിഷ്ഠിരസ് തു തം രാജാ പ്രത്യുദ്ഗമ്യാഭ്യപൂജയത്
20 സ പൂജിതഃ പാണ്ഡുസുതൈർ യഥാന്യായം സുസത്കൃതഃ
    പ്രതിപൂജ്യ ച താൻ സർവാൻ വിശ്രാന്തഃ സഹ സൈനികഃ
    ഉവാച മധ്യേ വീരാണാം കുന്തീപുത്രം ധനഞ്ജയം
21 സഹായോ ഽസ്മി സ്ഥിതോ യുദ്ധേ യദി ഭീതോ ഽസി പാണ്ഡവ
    കരിഷ്യാമി രണേ സാഹ്യം അസഹ്യം തവ ശത്രുഭിഃ
22 ന ഹി മേ വിക്രമേ തുല്യഃ പുമാൻ അസ്തീഹ കശ് ചന
    നിഹത്യ സമരേ ശത്രൂംസ് തവ ദാസ്യാമി ഫൽഗുന
23 ഇത്യ് ഉക്തോ ധർമരാജസ്യ കേശവസ്യ ച സംനിധൗ
    ശൃണ്വതാം പാർഥിവേന്ദ്രാണാം അന്യേഷാം ചൈവ സർവശഃ
24 വാസുദേവം അഭിപ്രേക്ഷ്യ ധർമരാജം ച പാണ്ഡവം
    ഉവാച ധീമാൻ കൗന്തേയഃ പ്രഹസ്യ സഖിപൂർവകം
25 യുധ്യമാനസ്യ മേ വീര ഗന്ധർവൈഃ സുമഹാബലൈഃ
    സഹായോ ഘോഷയാത്രായാം കസ് തദാസീത് സഖാ മമ
26 തഥാ പ്രതിഭയേ തസ്മിൻ ദേവദാനവ സങ്കുലേ
    ഖാണ്ഡവേ യുധ്യമാനസ്യ കഃ സഹായസ് തദാഭവത്
27 നിവാതകവചൈർ യുദ്ധേ കാലകേയൈശ് ച ദാനവൈഃ
    തത്ര മേ യുധ്യമാനസ്യ കഃ സഹായസ് തദാഭവത്
28 തഥാ വിരാടനഗരേ കുരുഭിഃ സഹ സംഗരേ
    യുധ്യതോ ബഹുഭിസ് താത കഃ സഹായോ ഽഭവൻ മമ
29 ഉപജീവ്യ രണേ രുദ്രം ശക്രം വൈശ്വരണം യമം
    വരുണം പാവകം ചൈവ കൃപം ദ്രോണം ച മാധവം
30 ധാരയൻ ഗാണ്ഡിവം ദിവ്യം ധനുസ് തേജോമയം ദൃഢം
    അക്ഷയ്യ ശരസംയുക്തോ ദിവ്യാസ്ത്രപരിബൃംഹിതഃ
31 കൗരവാണാം കുലേ ജാതഃ പാണ്ഡോഃ പുത്രോ വിശേഷതഃ
    ദ്രോണം വ്യപദിശഞ് ശിഷ്യോ വാസുദേവസഹായവാൻ
32 കഥം അസ്മദ്വിധോ ബ്രൂയാദ് ഭീതോ ഽസ്തീത്യ് അയശസ്കരം
    വചനം നരശാർദൂല വജ്രായുധം അപി സ്വയം
33 നാസ്മി ഭീതോ മഹാബാഹോ സഹായാർഥശ് ച നാസ്തി മേ
    യഥാകാമം യഥായോഗം ഗച്ഛ വാന്യത്ര തിഷ്ഠ വാ
34 വിനിവർത്യ തതോ രുക്മീ സേനാം സാഗരസംനിഭാം
    ദുര്യോധനം ഉപാഗച്ഛത് തഥൈവ ഭരതർഷഭ
35 തഥൈവ ചാഭിഗമ്യൈനം ഉവാച സ നരാധിപഃ
    പ്രത്യാഖ്യാതശ് ച തേനാപി സ തദാ ശൂരമാനിനാ
36 ദ്വാവ് ഏവ തു മഹാരാജ തസ്മാദ് യുദ്ധാദ് വ്യപേയതുഃ
    രൗഹിണേയശ് ച വാർഷ്ണേയോ രുക്മീ ച വസുധാധിപഃ
37 ഗതേ രാമേ തീർഥയാത്രാം ഭീഷ്മകസ്യ സുതേ തഥാ
    ഉപാവിശൻ പാണ്ഡവേയാ മന്ത്രായ പുനർ ഏവ ഹി
38 സമിതിർ ധർമരാജസ്യ സാ പാർഥിവ സമാകുലാ
    ശുശുഭേ താരകാ ചിത്രാ ദ്യൗശ് ചന്ദ്രേണേവ ഭാരത