മഹാഭാരതം മൂലം/ഉദ്യോഗപർവം/അധ്യായം156

മഹാഭാരതം മൂലം/ഉദ്യോഗപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം156

1 [ജ്]
     തഥാ വ്യൂഢേഷ്വ് അനീകേഷു കുരുക്ഷേത്രേ ദ്വിജർഷഭ
     കിം അകുർവന്ത കുരവഃ കാലേനാഭിപ്രചോദിതാഃ
2 തഥാ വ്യൂഢേഷ്വ് അനീകേഷു യത് തേഷു ഭരതർഷഭ
     ധൃതരാഷ്ട്രോ മഹാരാജ സഞ്ജയം വാക്യം അബ്രവീത്
3 ഏഹി സഞ്ജയ മേ സർവം ആചക്ഷ്വാനവശേഷതഃ
     സേനാനിവേശേ യദ്വൃത്തം കുരുപാണ്ഡവസേനയോഃ
4 ദിഷ്ടം ഏവ പരം മന്യേ പൗരുഷം ചാപ്യ് അനർഥകം
     യദ് അഹം ജാനമാനോ ഽപി യുദ്ധദോഷാൻ ക്ഷയോദയാൻ
5 തഥാപി നികൃതിപ്രജ്ഞം പുത്രം ദുർദ്യൂത ദേവിനം
     ന ശക്നോമി നിയന്തും വാ കർതും വാ ഹിതം ആത്മനഃ
6 ഭവത്യ് ഏവ ഹി മേ സൂത ബുദ്ധിർ ദോഷാനുദർശിനീ
     ദുര്യോധനം സമാസാദ്യ പുനഃ സാ പരിവർതതേ
7 ഏവംഗതേ വൈ യദ് ഭാവി തദ് ഭവിഷ്യതി സഞ്ജയ
     ക്ഷത്രധർമഃ കില രണേ തനുത്യാഗോ ഽഭിപൂജിതഃ
8 ത്വദ് യുക്തോ ഽയം അനുപ്രശ്നോ മഹാരാജ യഥാർഹസി
     ന തു ദുര്യോധനേ ദോഷം ഇമം ആസക്തും അർഹസി
     ശൃണുഷ്വാനവശേഷേണ വദതോ മമ പാർഥിവ
9 യ ആത്മനോ ദുശ്ചരിതാദ് അശുഭം പ്രാപ്നുയാൻ നരഃ
     ഏനസാ ന സ ദൈവം വാ കാലം വാ ഗന്തും അർഹതി
10 മഹാരാജ മനുഷ്യേഷു നിന്ദ്യം യഃ സർവം ആചരേത്
    സ വധ്യഃ സർവലോകസ്യ നിന്ദിതാനി സമാചരൻ
11 നികാരാ മനുജശ്രേഷ്ഠ പാണ്ഡവൈസ് ത്വത്പ്രതീക്ഷയാ
    അനുഭൂതാഃ സഹാമാത്യൈർ നികൃതൈർ അധിദേവനേ
12 ഹയാനാം ച ഗജാനാം ച രാജ്ഞാം ചാമിതതേജസാം
    വൈശസം സമരേ വൃത്തം യത് തൻ മേ ശൃണു സർവശഃ
13 സ്ഥിരോ ഭൂത്വാ മഹാരാജ സർവലോകക്ഷയോദയം
    യഥാ ഭൂതം മഹായുദ്ധേ ശ്രുത്വാ മാ വിമനാ ഭവ
14 ന ഹ്യ് ഏവ കർതാ പുരുഷഃ കർമണോഃ ശുഭപാപയോഃ
    അസ്വതന്ത്രോ ഹി പുരുഷഃ കാര്യതേ ദാരു യന്ത്രവത്
15 കേ ചിദ് ഈശ്വര നിർദിഷ്ടാഃ കേ ചിദ് ഏവ യദൃച്ഛയാ
    പൂർവകർമഭിർ അപ്യ് അന്യേ ത്രൈധം ഏതദ് വികൃഷ്യതേ