മഹാഭാരതം മൂലം/ഉദ്യോഗപർവം/അധ്യായം126

മഹാഭാരതം മൂലം/ഉദ്യോഗപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം126

1 [വ്]
     തതഃ പ്രഹസ്യ ദാശാർഹഃ ക്രോധപര്യാകുലേക്ഷണഃ
     ദുര്യോധനം ഇദം വാക്യം അബ്രവീത് കുരുസംസദി
2 ലപ്സ്യസേ വീരശയനം കാമം ഏതദ് അവാപ്സ്യസി
     സ്ഥിരോ ഭവ സഹാമാത്യോ വിമർദോ ഭവിതാ മഹാൻ
3 യച് ച വം മന്യസേ മൂഢ ന മേ കശ് ചിദ് വ്യതിക്രമഃ
     പാണ്ഡവേഷ്വ് ഇതി തത് സർവം നിബോധത നരാധിപാഃ
4 ശ്രിയാ സന്തപ്യമാനേന പാണ്ഡവാനാം മഹാത്മനാം
     ത്വയാ ദുർമന്ത്രിതം ദ്യൂതം സൗബലേന ച ഭാരത
5 കഥം ച ജ്ഞാതയസ് താത ശ്രേയാംസഃ സാധു സംമതാഃ
     തഥാന്യായ്യം ഉപസ്ഥാതും ജിഹ്മേനാജിഹ്മ ചാരിണഃ
6 അക്ഷദ്യൂതം മഹാപ്രാജ്ഞ സതാം അരതി നാശനം
     അസതാം തത്ര ജായന്തേ ഭേദാശ് ച വ്യസനാനി ച
7 തദ് ഇദം വ്യസനം ഘോരം ത്വയാ ദ്യൂതമുഖം കൃതം
     അസമീക്ഷ്യ സദ് ആചാരൈഃ സാർധം പാപാനുബന്ധനൈഃ
8 കശ് ചാന്യോ ജ്ഞാതിഭാര്യാം വൈ വിപ്രകർതും തഥാർഹതി
     ആനീയ ച സഭാം വക്തും യഥോക്താ ദ്രൗപദീ ത്വയാ
9 കുലീനാ ശീലസമ്പന്നാ പ്രാണേഭ്യോ ഽപി ഗരീയസീ
     മഹിഷീ പാണ്ഡുപുത്രാണാം തഥാ വിനികൃതാ ത്വയാ
10 ജാനന്തി കുരവഃ സർവേ യഥോക്താഃ കുരുസംസദി
    ദുഃശാസനേന കൗന്തേയാഃ പ്രവ്രജന്തഃ പരന്തപാഃ
11 സമ്യഗ്വൃത്തേഷ്വ് അലുബ്ധേഷു സതതം ധർമചാരിഷു
    സ്വേഷു ബന്ധുഷു കഃ സാധുശ് ചരേദ് ഏവം അസാമ്പ്രതം
12 നൃശംസാനാം അനാര്യാണാം പരുഷാണാം ച ഭാഷണം
    കർണ ദുഃശാസനാഭ്യാം ച ത്വയാ ച ബഹുശഃ കൃതം
13 സഹ മാത്രാ പ്രദഗ്ധും താൻ ബാലകാൻ വാരണാവതേ
    ആസ്ഥിതഃ പരമം യത്നം ന സമൃദ്ധം ച തത് തവ
14 ഊഷുശ് ച സുചിരം കാലം പ്രച്ഛന്നാഃ പാണ്ഡവാസ് തദാ
    മാത്രാ സഹൈക ചക്രായാം ബ്രാഹ്മണസ്യ നിവേശനേ
15 വിഷേണ സർപബന്ധൈർശ് ച യതിതാഃ പാണ്ഡവാസ് ത്വയാഃ
    സർവോപായൈർ വിനാശായ ന സമൃദ്ധം ച തത് തവ
16 ഏവം ബുദ്ധിഃ പാണ്ഡവേഷു മിഥ്യാവൃത്ഥിഃ സദാ ഭവാൻ
    കഥം തേ നാപരാധോ ഽസ്തി പാണ്ഡവേഷു മഹാത്മസു
17 കൃത്വാ ബഹൂന്യ് അകാര്യാണി പാണ്ഡവേഷു നൃശംസവത്
    മിഥ്യാവൃത്തിർ അനാര്യഃ സന്ന് അദ്യ വിപ്രതിപദ്യസേ
18 മാതാ പിതൃഭ്യാം ഭീഷ്മേണ ദ്രോണേന വിദുരേണ ച
    ശാമ്യേതി മുഹുർ ഉക്തോ ഽസി ന ച ശാമ്യസി പാർഥിവ
19 ശമേ ഹി സുമഹാൻ അർഥസ് തവ പാർഥസ്യ ചോഭയോഃ
    ന ച രോചയസേ രാജൻ കിം അന്യദ് ബുദ്ധിലാഭവാത്
20 ന ശർമ പ്രാപ്സ്യസേ രാജന്ന് ഉത്ക്രമ്യ സുഹൃദാം വചഃ
    അധർമ്യം അയശസ്യം ച ക്രിയതേ പാർഥിവ ത്വയാ
21 ഏവം ബ്രുവതി ദാശാർഹേ ദുര്യോധനം അമർഷണം
    ദുഃശാസന ഇദം വാക്യം അബ്രവീത് കുരുസംസദി
22 ന ചേത് സന്ധാസ്യസേ രാജൻ സ്വേന കാമേന പാണ്ഡവൈഃ
    ബദ്ധ്വാ കില ത്വാം ദാസ്യന്തി കുന്തീപുത്രായ കൗരവാഃ
23 വൈകർതനം ത്വാം ച മാം ച ത്രീൻ ഏതാൻ മനുജർഷഭ
    പാണ്ഡവേഭ്യഃ പ്രദാസ്യന്തി ഭീഷ്മോ ദ്രോണഃ പിതാ ച തേ
24 ഭ്രാതുർ ഏതദ് വചഃ ശ്രുത്വാ ധാർതരാഷ്ട്രഃ സുയോധനഃ
    ക്രുദ്ധഃ പ്രാതിഷ്ഠതോത്ഥായ മഹാനാഗ ഇവ ശ്വസൻ
25 വിദുരം ധൃതരാഷ്ട്രം ച മഹാരാജം ച ബാഹ്ലികം
    കൃപം ച സോമദത്തം ച ഭീഷ്മം ദ്രോണം ജനാർദനം
26 സർവാൻ ഏതാൻ അനാദൃത്യ ദുർമതിർ നിരപത്രപഃ
    അശിഷ്ടവദ് അമര്യാദോ മാനീ മാന്യാവമാനിതാ
27 തം പ്രസ്ഥിതം അഭിപ്രേക്ഷ്യ ഭ്രാതരോ മനുജർഷഭം
    അനുജഗ്മുഃ സഹാമാത്യാ രാജാനശ് ചാപി സർവശഃ
28 സഭായാം ഉത്ഥിതം ക്രുദ്ധം പ്രസ്ഥിതം ഭ്രാതൃഭിഃ സഹ
    ദുര്യോധനം അഭിപ്രേഷ്ക്യ ഭീഷ്മഃ ശാന്തനവോ ഽബ്രവീത്
29 ധർമാർഥാവ് അഭിസന്ത്യജ്യ സംരംഭം യോ ഽനുമന്യതേ
    ഹസന്തി വ്യസനേ തസ്യ ദുർഹൃദോ നചിരാദ് ഇവ
30 ദൂരാത്മാ രാജപുത്രായം ധാർതരാഷ്ട്രോ നുപായവിത്
    മിഥ്യാഭിമാനീ രാജ്യസ്യ ക്രോധലോഭ വശാനുഗഃ
31 കാലപക്വം ഇദം മന്യേ സർവക്ഷത്രം ജനാർദന
    സർവേ ഹ്യ് അനുസൃതാ മോഹാത് പാർഥിവാഃ സഹ മന്ത്രിഭിഃ
32 ഭീഷ്മസ്യാഥവചഃ ശ്രുത്വാ ദാശാർഹഃ പുഷ്കരേക്ഷണഃ
    ഭീഷ്മദ്രോണമുഖാൻ സർവാൻ അഭ്യഭാഷത വീര്യവാൻ
33 സർവേഷാം കുരുവൃദ്ധാനാം മഹാൻ അയം അതിക്രമഃ
    പ്രസഹ്യ മന്ദം ഐശ്വര്യേ ന നിയച്ഛത യൻ നൃപം
34 തത്ര കാര്യം അഹം മന്യേ പ്രാപ്തകാലം അരിന്ദമാഃ
    ക്രിയമാണേ ഭവേച് ഛ്രേയസ് തത് സർവം ശൃണുതാനഘാഃ
35 പ്രത്യക്ഷം ഏതദ് ഭവതാം യദ് വക്ഷ്യാമി ഹിതം വചഃ
    ഭവതാം ആനുകൂല്യേന യദി രോചേത ഭാരതാഃ
36 ഭോജരാജസ്യ വൃദ്ധസ്യ ദുരാചാരോ ഹ്യ് അനാത്മവാൻ
    ജീവതഃ പിതുർ ഐശ്വര്യം ഹൃത്വാ മന്യുവശം ഗതഃ
37 ഉഗ്രസേനസുതഃ കംസഃ പരിത്യക്തഃ സ ബാന്ധവൈഃ
    ജ്ഞാതീനാം ഹിതകാമേന മയാ ശസ്തോ മഹാമൃധേ
38 ആഹുകഃ പുനർ അസ്മാഭിർ ജ്ഞാതിഭിശ് ചാപി സത്കൃതഃ
    ഉഗ്രസേനഃ കൃതോ രാജാ ഭോജരാജന്യവർധനഃ
39 കംസം ഏകം പരിത്യജ്യ കുലാർഥേ സർവയാദവാഃ
    സംഭൂയ സുഖം ഏധന്തേ ഭാരതാന്ധകവൃഷ്ണയഃ
40 അപി ചാപ്യ് അവദദ് രാജൻ പരമേഷ്ഠീ പ്രജാപതിഃ
    വ്യൂഢേ ദേവാസുരേ യുദ്ധേ ഽഭ്യുദ്യതേഷ്വ് ആയുധേഷു ച
41 ദ്വൈധീ ഭൂതേഷു ലോകേഷു വിനശ്യത്സു ച ഭാരത
    അബ്രവീത് സൃഷ്ടിമാൻ ദേവോ ഭഗവാംൽ ലോകഭാവനഃ
42 പരാഭവിഷ്യന്ത്യ് അസുരാ ദൈതേയാ ദാനവൈഃ സഹ
    ആദിത്യാ വസവോ രുദ്രാ ഭവിഷ്യന്തി ദിവൗകസഃ
43 ദേവാസുരമനുഷ്യാശ് ച ഗന്ധർവോരഗരാക്ഷസാഃ
    അസ്മിൻ യുദ്ധേ സുസംയത്താ ഹനിഷ്യന്തി പരസ്പരം
44 ഇതി മത്വാബ്രവീദ് ധർമം പരമേഷ്ഠീ പ്രജാപതിഃ
    വരുണായ പ്രയച്ഛൈതാൻ ബദ്ധ്വാ ദൈതേയ ദാനവാൻ
45 ഏവം ഉക്തസ് തതോ ധർമോ നിയോഗാത് പരമേഷ്ഠിനഃ
    വരുണായ ദദൗ സർവാൻ ബദ്ധ്വാ ദൈത്യേയ ദാനവാൻ
46 താൻ ബദ്ധ്വാ ധർമപാശൈശ് ച സ്വൈശ് ച പാശൈർ ജലേശ്വരഃ
    വരുണഃ സാഗരേ യത്തോ നിത്യം രക്ഷതി ദാനവാൻ
47 തഥാ ദുര്യോധനം കർണം ശകുനിം ചാപി സൗബലം
    ബദ്ധ്വാ ദുഃശാസനം ചാപി പാണ്ഡവേഭ്യഃ പ്രയച്ഛത
48 ത്യജേത് കുലാർഥേ പുരുഷം ഗ്രാമസ്യാർഥേ കുലം ത്യജേത്
    ഗ്രാമം ജനപദസ്യാർഥേ ആത്മാർഥേ പൃഥിവീം ത്യജേത്
49 രാജൻ ദുര്യോധനം ബദ്ധ്വാ തതഃ സംശാമ്യ പാണ്ഡവൈഃ
    ത്വത്കൃതേ ന വിനശ്യേയുഃ ക്ഷത്രിയാഃ ക്ഷത്രിയർഷഭ