മഹാഭാരതം മൂലം/അശ്വമേധികപർവം/അധ്യായം62

മഹാഭാരതം മൂലം/അശ്വമേധികപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം62

1 [ജ്]
     ശ്രുത്വൈതദ് വചനം ബ്രഹ്മൻ വ്യാസേനോക്തം മഹാത്മനാ
     അശ്വമേധം പ്രതി തദാ കിം നൃപഃ പ്രചകാര ഹ
2 രത്നം ച യൻ മരുത്തേന നിഹിതം പൃഥിവീതലേ
     തദ് അവാപ കഥം ചേതി തൻ മേ ബ്രൂഹി ദ്വിജോത്തമ
3 [വ്]
     ശ്രുത്വാ ദ്വൈപായന വചോ ധർമരാജോ യുധിഷ്ഠിരഃ
     ഭ്രാതൄൻ സർവാൻ സമാനായ്യ കാലേ വചനം അബ്രവീത്
     അർജുനം ഭീമസേനം ച മാദ്രീപുത്രൗ യമാവ് അപി
4 ശ്രുതം വോ വചനം വീരാഃ സൗഹൃദാദ് യൻ മഹാത്മനാ
     കുരൂണാം ഹിതകാമേന പ്രോക്തം കൃഷ്ണേന ധീമതാ
5 തപോവൃദ്ധേന മഹതാ സുഹൃദാം ഭൂതിം ഇച്ഛതാ
     ഗുരുണാ ധർമശീലേന വ്യാസേനാദ്ഭുത കർമണാ
6 ഭീഷ്മേണ ച മഹാപ്രാജ്ഞ ഗോവിന്ദേന ച ധീമതാ
     സംസ്മൃത്യ തദ് അഹം സമ്യക് കർതും ഇച്ഛാമി പാണ്ഡവാഃ
7 ആയത്യാം ച തദാത്വേ ച സർവേഷാം തദ് ധി നോ ഹിതം
     അനുബന്ധേ ച കല്യാണം യദ് വചോ ബ്രഹ്മവാദിനഃ
8 ഇയം ഹി വസുധാ സർവാ ക്ഷീണരത്നാ കുരൂദ്വഹാഃ
     തച് ചാചഷ്ട ബഹു വ്യാസോ മരുത്തസ്യ ധനം നൃപാഃ
9 യദ്യ് ഏതദ് വോ ബഹുമതം മന്യധ്വം വാ ക്ഷമം യദി
     തദ് ആനയാമഹേ സർവേ കഥം വാ ഭീമ മന്യസേ
10 ഇത്യ് ഉക്തവാക്യേ നൃപതൗ തദാ കുരുകുലോദ്വഹ
    ഭീമസേനോ നൃപശ്രേഷ്ഠം പ്രാഞ്ജലിർ വാക്യം അബ്രവീത്
11 രോചതേ മേ മഹാബാഹോ യദ് ഇദം ഭാഷിതം ത്വയാ
    വ്യാസാഖ്യാതസ്യ വിത്തസ്യ സമുപാനയനം പ്രതി
12 യദി തത് പ്രാപ്നുയാമേഹ ധനം ആവിക്ഷിതം പ്രഭോ
    കൃതം ഏവ മഹാരാജ ഭവേദ് ഇതി മതിർ മമ
13 തേ വയം പ്രണിപാതേന ഗിരീശസ്യ മഹാത്മനഃ
    തദ് ആനയാമ ഭദ്രം തേ സമഭ്യർച്യ കപർദിനം
14 തം വിഭും ദേവദേവേശം തസ്യൈവാനുചരാംശ് ച താൻ
    പ്രസാദ്യാർഥം അവാപ്സ്യാമോ നൂനം വാഗ്ബുദ്ധികർമഭിഃ
15 രക്ഷന്തേ യേ ച തദ് ദ്രവ്യം കിങ്കരാ രൗദ്രദർശനാഃ
    തേ ച വശ്യാ ഭവിഷ്യന്തി പ്രസന്നേ വൃഷഭധ്വജേ
16 ശ്രുത്വൈവം വദതസ് തസ്യ വാക്യം ഭീമസ്യ ഭാരത
    പ്രീതോ ധർമാത്മജോ രാജാ ബഭൂവാതീവ ഭാരത
    അർജുന പ്രമുഖാശ് ചാപി തഥേത്യ് ഏവാബ്രുവൻ മുദാ
17 കൃത്വാ തു പാണ്ഡവാഃ സർവേ രത്നാഹരണ നിശ്ചയം
    സേനാം ആജ്ഞാപയാം ആസുർ നക്ഷത്രേ ഽഹനി ച ധ്രുവേ
18 തതോ യയുഃ പാണ്ഡുസുതാ ബ്രാഹ്മണാൻ സ്വസ്തി വാച്യ ച
    അർചയിത്വാ സുരശ്രേഷ്ഠം പൂർവം ഏവ മഹേശ്വരം
19 മോദകൈഃ പായസേനാഥ മാംസാപൂപൈസ് തഥൈവ ച
    ആശാസ്യ ച മഹാത്മാനം പ്രയയുർ മുദിതാ ഭൃശം
20 തേഷാം പ്രയാസ്യതാം തത്ര മംഗലാനി ശുഭാന്യ് അഥ
    പ്രാഹുഃ പ്രഹൃഷ്ടമനസോ ദ്വിജാഗ്ര്യാ നാഗരാശ് ച തേ
21 തതഃ പ്രദക്ഷിണീകൃത്യ ശിരോഭിഃ പ്രണിപത്യ ച
    ബ്രാഹ്മണാൻ അഗ്നിസഹിതാൻ പ്രയയുഃ പാണ്ഡുനന്ദനാഃ
22 സമനുജ്ഞാപ്യ രാജാനം പുത്രശോകസമാഹതം
    ധൃതരാഷ്ട്രം സഭാര്യം വൈ പൃഥാം പൃഥുല ലോചനാം
23 മൂലേ നിക്ഷിപ്യ കൗരവ്യമ്യുയുത്സും ധൃതരാഷ്ട്രജം
    സമ്പൂജ്യമാനാഃ പൗരൈശ് ച ബ്രാഹ്മണൈശ് ച മനീഷിഭിഃ