൩൪ ഹിതോപദേശഃ।
സമുഛ്രിതാനേവതരൂൻപ്രബാധതേ,
മഹാൻമഹത്യോവകരോതിവിക്രമം ॥
തതസ്തൌസഞ്ജീവകംകിയൽ ദൂരേസംസ്ഥാപ്യ പിംഗലകസമീപംഗ
തൌ തതോ രാജ്ഞാസാദരമാലോകിതൌ പ്രണമ്യോപവിഷ്ടൌ രാജാ
ഹ, ത്വയാസദൃഷ്ടഃ।ദമനകോബ്രൂതേ, ദേവ, ദൃഷ്ടഃ । കിംതുയദ്ദേവേനജ്ഞാ
തംതൽ തഥാമഹാനേവാസൌദേവം ദ്രഷ്ടുമിഛതികിന്തു മഹാബലോ,
സൌ। തതഃസഞ്ജീഭൂയോപവിശ്യദൃശ്യതാം. ശബ്ദമാത്രാ ദേവനഭേതനഭേതവ്യം
തഥാചോക്തം । ശബ്ദമാത്രാൻനഭേതവ്യമജ്ഞാത്വാശബ്ദകാരണം।
ശബ്ദഹേതും പരിജ്ഞായകുട്ടിനീഗൌരവംഗതാ ॥
രാജാഹ, കഥമേതൽ? ദമനകഃകഥയതി, അസ്തിശ്രീപാൎവ്വതമധ്യേ ബ്ര
ഹ്മപുരാഖ്യം നഗരം, തഛിഖരപ്രദേശഘണ്ടാകൎണ്ണോ നാമരാക്ഷസഃ
പ്രതിവസതീതിജന പ്രവാദഃശ്രൂയതേ, ഏകദാ ഘണ്ടാമാദായപലായ
മാനഃകശ്ചിച്ചോരോവ്യാഘ്രേണവ്യാപാദിതഃ। തല്പാണിപതിതാഘ
ണ്ടാവാനരൈഃ പ്രാപ്താവാനരസ്താം ഘണ്ടാംഅനുക്ഷണം വാദയതി
തതോനഗരജനൈഃ സമനുഷ്യഃ ഖാദിതോദൃഷ്ടഃ പ്രതിക്ഷണം ഘണ്ടാ
രവശ്ചശ്രൂയതേ । അനന്തരം ഘണ്ടാകൎണ്ണഃ കുപിതോമനുഷ്യാൻ
ഖാദതിഘണ്ടാഞ്ചവാദയതി, ഇത്യുക്ത്വാസൎവ്വേജനാനഗരാൽ പലായി
താഃ । തതഃകരാളാനാമ്നാകുട്ടിന്യാവിമൃശ്വഅനവസരോയാഘണ്ടാവാദഃ ।
തൽകിം മൎക്കടാഘണ്ടാംവാദയന്തി ? ഇതിസ്വയംവിജ്ഞായ രാജാവി
ജ്ഞാപിതഃ, ദേവ, യദികിയൽ ധനോപക്ഷയഃ ക്രിയതേതദാഹമേനം
ഘണ്ടാകൎണ്ണം സാധയാമി । തതോരാജ്ഞാതസ്യൈധനംദത്തം, കുട്ടിന്യാ
ചമണ്ഡലം കൃത്വാതത്രഗണേശാദിപൂജാഗൌരവം ദൎശയിത്വാസ്വയം
വാനരപ്രിയഫലാന്യാദായവനംപ്രവിശ്യഫലാന്യാകീൎണ്ണാനി । തതോ
ഘണ്ടാംപരിത്യജ്യവാനരാഃഫലാസക്താഃ ബഭൂവുഃ, കുട്ടിനീചഘണ്ടാം
ഗ്രഹീത്വാനഗര മാഗതസൎവ്വജനപൂജ്യാഭവൽ । അതോഹംബ്രവീമിശ
ബ്ദമാത്രാന്നഭേതമിത്യാദി । തതഃസഞ്ജീവകആനീയദൎശനം കാരിതഃ।
പശ്ചാൽ തത്രൈവാശ്രിതേവൃഷേ താവന്യോന്യംപരമപ്രീത്യാചിരംനി
വസതഃ । അഥകദാചിൽതസ്യസിംഹസ്യഭ്രാതാസ്തബ്ധകൎണ്ണനാമാസിം
ഹഃ സമാഗത। തസ്യാതിഥ്യം കൃത്വാസമു പവിശ്യപിംഗലകസ്തദാഹാരാ
യപശുംഹന്തും ചലിതഃ । അത്രാന്തരേസഞ്ജീവകോവദതി, ദേവഅദ്യഹ
തമൃഗാണാം മാംസാനിക്വഃരാജാഹ, ദമനകകരടകൌജാനീതഃ। സഞ്ജീ
വകോ ബ്രൂതേ, ജ്ഞായതാം കിമസ്തിനാസ്തിവാ? സിംഹോവിമൃശ്യാഹ
നാസ്ത്യെ വതൽ। സഞ്ജീവകോബ്രൂതേ, കഥമേതാവന്മാംസംതാഭ്യാംഖാ
ദിതം, രാജാഹ, ഖാദിതം വ്യയിതം, അവധീരിതഞ്ച പ്രത്യഹമേഷക്രമഃ ।
സഞ്ജീവകോ ബ്രൂതേകഥം ശ്രീമൽദേവപാദാനാമഗോചരേണൈവം
ക്രിയതേ। രാജാഹ, മദീയാഗോചരേണൈവക്രിയതേ। അഥസഞ്ജിവ
കോബ്രൂതേനൈത ദുചിതം ।
തഥാചോക്ത । നാനിവേദ്യപ്രകുൎവ്വിതഭൎത്തുഃകിഞ്ചിദപിസ്വയം ।
കാൎയ്യമാപൽപ്രതീകാരാദന്യത്രജഗതീപതേ ॥
