ശ്രീമദ് ഭാഗവതം (മൂലം) / നവമഃ സ്കന്ധഃ (സ്കന്ധം 9) / അദ്ധ്യായം 15

← സ്കന്ധം 9 : അദ്ധ്യായം 14

സ്കന്ധം 9 : അദ്ധ്യായം 16 →

ശ്രീമദ് ഭാഗവതം (മൂലം) / നവമഃ സ്കന്ധഃ (സ്കന്ധം 9) / അദ്ധ്യായം 15

ശ്രീശുക ഉവാച

ഐളസ്യ ചോർവ്വശീഗർഭാത്ഷഡാസന്നാത്മജാ നൃപ ।
ആയുഃ ശ്രുതായുഃ സത്യായൂ രയോഽഥ വിജയോ ജയഃ ॥ 1 ॥

ശ്രുതായോർവ്വസുമാൻ പുത്രഃ സത്യായോശ്ച ശ്രുതഞ്ജയഃ ।
രയസ്യ സുത ഏകശ്ച ജയസ്യ തനയോഽമിതഃ ॥ 2 ॥

ഭീമസ്തു വിജയസ്യാഥ കാഞ്ചനോ ഹോത്രകസ്തതഃ ।
തസ്യ ജഹ്നുഃ സുതോ ഗംഗാം ഗണ്ഡൂഷീകൃത്യ യോഽപിബത് ।
ജഹ്നോസ്തു പൂരുസ്തത്പുത്രോ ബലാകശ്ചാത്മജോഽജകഃ ॥ 3 ॥

തതഃ കുശഃ കുശസ്യാപി കുശാംബുസ്തനയോ വസുഃ ।
കുശനാഭശ്ച ചത്വാരോ ഗാധിരാസീത്കുശാംബുജഃ ॥ 4 ॥

തസ്യ സത്യവതീം കന്യാമൃചീകോഽയാചത ദ്വിജഃ ।
വരം വിസദൃശം മത്വാ ഗാധിർഭാർഗ്ഗവമബ്രവീത് ॥ 5 ॥

ഏകതഃ ശ്യാമകർണ്ണാനാം ഹയാനാം ചന്ദ്രവർച്ചസാം ।
സഹസ്രം ദീയതാം ശുൽകം കന്യായാഃ കുശികാ വയം ॥ 6 ॥

ഇത്യുക്തസ്തൻമതം ജ്ഞാത്വാ ഗതഃ സ വരുണാന്തികം ।
ആനീയ ദത്ത്വാ താനശ്വാനുപയേമേ വരാനനാം ॥ 7 ॥

സ ഋഷിഃ പ്രാർത്ഥിതഃ പത്ന്യാ ശ്വശ്ര്വാ ചാപത്യകാമ്യയാ ।
ശ്രപയിത്വോഭയൈർമ്മന്ത്രൈശ്ചരും സ്നാതും ഗതോ മുനിഃ ॥ 8 ॥

താവത് സത്യവതീ മാത്രാ സ്വചരും യാചിതാ സതീ ।
ശ്രേഷ്ഠം മത്വാ തയായച്ഛൻമാത്രേ മാതുരദത് സ്വയം ॥ 9 ॥

തദ്വിജ്ഞായ മുനിഃ പ്രാഹ പത്നീം കഷ്ടമകാരഷീഃ ।
ഘോരോ ദണ്ഡധരഃ പുത്രോ ഭ്രാതാ തേ ബ്രഹ്മവിത്തമഃ ॥ 10 ॥

പ്രസാദിതഃ സത്യവത്യാ മൈവം ഭൂദിതി ഭാർഗ്ഗവഃ ।
അഥ തർഹി ഭവേത്പൌത്രോ ജമദഗ്നിസ്തതോഽഭവത് ॥ 11 ॥

സാ ചാഭൂത് സുമഹത്പുണ്യാ കൌശികീ ലോകപാവനീ ।
രേണോഃ സുതാം രേണുകാം വൈ ജമദഗ്നിരുവാഹ യാം ॥ 12 ॥

തസ്യാം വൈ ഭാർഗ്ഗവഋഷേഃ സുതാ വസുമദാദയഃ ।
യവീയാൻ ജജ്ഞ ഏതേഷാം രാമ ഇത്യഭിവിശ്രുതഃ ॥ 13 ॥
 
യമാഹുർവാസുദേവാംശം ഹൈഹയാനാം കുലാന്തകം ।
ത്രിഃസപ്തകൃത്വോ യ ഇമാം ചക്രേ നിഃക്ഷത്രിയാം മഹീം ॥ 14 ॥

ദുഷ്ടം ക്ഷത്രം ഭുവോ ഭാരമബ്രഹ്മണ്യമനീനശത് ।
രജസ്തമോവൃതമഹൻ ഫൽഗുന്യപി കൃതേംഽഹസി ॥ 15 ॥

രാജോവാച

കിം തദംഹോ ഭഗവതോ രാജന്യൈരജിതാത്മഭിഃ ।
കൃതം യേന കുലം നഷ്ടം ക്ഷത്രിയാണാമഭീക്ഷ്ണശഃ ॥ 16 ॥

ശ്രീശുക ഉവാച

ഹൈഹയാനാമധിപതിരർജ്ജുനഃ ക്ഷത്രിയർഷഭഃ ।
ദത്തം നാരായണസ്യാംശമാരാധ്യ പരികർമ്മഭിഃ ॥ 17 ॥

ബാഹൂൻ ദശശതം ലേഭേ ദുർദ്ധർഷത്വമരാതിഷു ।
അവ്യാഹതേന്ദ്രിയൌജഃ ശ്രീതേജോവീര്യയശോബലം ॥ 18 ॥

യോഗേശ്വരത്വമൈശ്വര്യം ഗുണാ യത്രാണിമാദയഃ ।
ചചാരാവ്യാഹതഗതിർലോകേഷു പവനോ യഥാ ॥ 19 ॥

സ്ത്രീരത്നൈരാവൃതഃ ക്രീഡൻ രേവാംഭസി മദോത്കടഃ ।
വൈജയന്തീം സ്രജം ബിഭ്രദ് രുരോധ സരിതം ഭുജൈഃ ॥ 20 ॥

വിപ്ലാവിതം സ്വശിബിരം പ്രതിസ്രോതഃസരിജ്ജലൈഃ ।
നാമൃഷ്യത് തസ്യ തദ് വീര്യം വീരമാനീ ദശാനനഃ ॥ 21 ॥

ഗൃഹീതോ ലീലയാ സ്ത്രീണാം സമക്ഷം കൃതകിൽബിഷഃ ।
മാഹിഷ്മത്യാം സന്നിരുദ്ധോ മുക്തോ യേന കപിർ യഥാ ॥ 22 ॥

സ ഏകദാ തു മൃഗയാം വിചരൻ വിപിനേ വനേ ।
യദൃച്ഛയാഽഽശ്രമപദം ജമദഗ്നേരുപാവിശത് ॥ 23 ॥

തസ്മൈ സ നരദേവായ മുനിരർഹണമാഹരത് ।
സസൈന്യാമാത്യവാഹായ ഹവിഷ്മത്യാ തപോധനഃ ॥ 24 ॥

സ വീരസ്തത്ര തദ്ദൃഷ്ട്വാ ആത്മൈശ്വര്യാതിശായനം ।
തന്നാദ്രിയതാഗ്നിഹോത്ര്യാം സാഭിലാഷഃ സ ഹൈഹയഃ ॥ 25 ॥

ഹവിർദ്ധാനീമൃഷേർദ്ദർപ്പാന്നരാൻ ഹർത്തുമചോദയത് ।
തേ ച മാഹിഷ്മതീം നിന്യുഃ സവത്സാം ക്രന്ദതീം ബലാത് ॥ 26 ॥

അഥ രാജനി നിര്യാതേ രാമ ആശ്രമ ആഗതഃ ।
ശ്രുത്വാ തത് തസ്യ ദൌരാത്മ്യം ചുക്രോധാഹിരിവാഹതഃ ॥ 27 ॥

ഘോരമാദായ പരശും സതൂണം വർമ്മ കാർമ്മുകം ।
അന്വധാവത ദുർമ്മർഷോ മൃഗേന്ദ്ര ഇവ യൂഥപം ॥ 28 ॥

     തമാപതന്തം ഭൃഗുവര്യമോജസാ
          ധനുർദ്ധരം ബാണപരശ്വധായുധം ।
     ഐണേയചർമ്മാംബരമർക്കധാമഭിർ-
          യുതം ജടാഭിർദ്ദദൃശേ പുരീം വിശൻ ॥ 29 ॥

     അചോദയദ്ധസ്തിരഥാശ്വപത്തിഭിർ-
          ഗദാസിബാണർഷ്ടിശതഘ്നിശക്തിഭിഃ ।
     അക്ഷൌഹിണീഃ സപ്തദശാതിഭീഷണാ-
          സ്താ രാമ ഏകോ ഭഗവാനസൂദയത് ॥ 30 ॥

     യതോ യതോഽസൌ പ്രഹരത്പരശ്വധോ
          മനോഽനിലൌജാഃ പരചക്രസൂദനഃ ।
     തതസ്തതശ്ഛിന്നഭുജോരുകന്ധരാ
          നിപേതുരുർവ്വ്യാം ഹതസൂതവാഹനാഃ ॥ 31 ॥

     ദൃഷ്ട്വാ സ്വസൈന്യം രുധിരൌഘകർദ്ദമേ
          രണാജിരേ രാമകുഠാരസായകൈഃ ।
     വിവൃക്ണചർമ്മധ്വജചാപവിഗ്രഹം
          നിപാതിതം ഹൈഹയ ആപതദ് രുഷാ ॥ 32 ॥

     അഥാർജ്ജുനഃ പഞ്ചശതേഷു ബാഹുഭിർ-
          ദ്ധനുഃഷു ബാണാൻ യുഗപത് സ സന്ദധേ ।
     രാമായ രാമോഽസ്ത്രഭൃതാം സമഗ്രണീ-
          സ്താന്യേകധന്വേഷുഭിരാച്ഛിനത് സമം ॥ 33 ॥

     പുനഃ സ്വഹസ്തൈരചലാൻ മൃധേഽങ്ഘ്രിപാ-
          നുത്ക്ഷിപ്യ വേഗാദഭിധാവതോ യുധി ।
     ഭുജാൻ കുഠാരേണ കഠോരനേമിനാ
          ചിച്ഛേദ രാമഃ പ്രസഭം ത്വഹേരിവ ॥ 34 ॥

കൃത്തബാഹോഃ ശിരസ്തസ്യ ഗിരേഃ ശൃംഗമിവാഹരത് ।
ഹതേ പിതരി തത്പുത്രാ അയുതം ദുദ്രുവുർഭയാത് ॥ 35 ॥

അഗ്നിഹോത്രീമുപാവർത്ത്യാ സവത്സാം പരവീരഹാ ।
സമുപേത്യാശ്രമം പിത്രേ പരിക്ലിഷ്ടാം സമർപ്പയത് ॥ 36 ॥

സ്വകർമ്മ തത്കൃതം രാമഃ പിത്രേ ഭ്രാതൃഭ്യ ഏവ ച ।
വർണ്ണയാമാസ തച്ഛ്രുത്വാ ജമദഗ്നിരഭാഷത ॥ 37 ॥

രാമ രാമ മഹാബാഹോ ഭവാൻ പാപമകാരഷീത് ।
അവധീന്നരദേവം യത് സർവ്വദേവമയം വൃഥാ ॥ 38 ॥

വയം ഹി ബ്രാഹ്മണാസ്താത ക്ഷമയാർഹണതാം ഗതാഃ ।
യയാ ലോകഗുരുർദ്ദേവഃ പാരമേഷ്ഠ്യമഗാത്പദം ॥ 39 ॥

ക്ഷമയാ രോചതേ ലക്ഷ്മീർബ്രാഹ്മീ സൌരീ യഥാ പ്രഭാ ।
ക്ഷമിണാമാശു ഭഗവാംസ്തുഷ്യതേ ഹരിരീശ്വരഃ ॥ 40 ॥

രാജ്ഞോ മൂർദ്ധാഭിഷിക്തസ്യ വധോ ബ്രഹ്മവധാദ്ഗുരുഃ ।
തീർത്ഥസംസേവയാ ചാംഹോ ജഹ്യംഗാച്യുതചേതനഃ ॥ 41 ॥