രാമായണം/ബാലകാണ്ഡം/അധ്യായം50

രാമായണം/ബാലകാണ്ഡം
രചന:വാൽമീകി
അധ്യായം50

1 തസ്യ തദ്വചനം ശ്രുത്വാ വിശ്വാമിത്രസ്യ ധീമതഃ
ഹൃഷ്ടരോമാ മഹാതേജാഃ ശതാനന്ദോ മഹാതപാഃ
2 ഗൗതമസ്യ സുതോ ജ്യേഷ്ഠസ് തപസാ ദ്യോതിതപ്രഭഃ
രാമസന്ദർശനാദ് ഏവ പരം വിസ്മയം ആഗതഃ
3 സ തൗ നിഷണ്ണൗ സമ്പ്രേക്ഷ്യ സുഖാസീനൗ നൃപാത്മജൗ
ശതാനന്ദോ മുനിശ്രേഷ്ഠം വിശ്വാമിത്രം അഥാബ്രവീത്
4 അപി തേ മുനിശാർദൂല മമ മാതാ യശസ്വിനീ
ദർശിതാ രാജപുത്രായ തപോ ദീർഘം ഉപാഗതാ
5 അപി രാമേ മഹാതേജോ മമ മാതാ യശസ്വിനീ
വന്യൈർ ഉപാഹരത് പൂജാം പൂജാർഹേ സർവദേഹിനാം
6 അപി രാമായ കഥിതം യഥാവൃത്തം പുരാതനം
മമ മാതുർ മഹാതേജോ ദേവേന ദുരനുഷ്ഠിതം
7 അപി കൗശിക ഭദ്രം തേ ഗുരുണാ മമ സംഗതാ
മാതാ മമ മുനിശ്രേഷ്ഠ രാമസന്ദർശനാദ് ഇതഃ
8 അപി മേ ഗുരുണാ രാമഃ പൂജിതഃ കുശികാത്മജ
ഇഹാഗതോ മഹാതേജാഃ പൂജാം പ്രാപ്യ മഹാത്മനഃ
9 അപി ശാന്തേന മനസാ ഗുരുർ മേ കുശികാത്മജ
ഇഹാഗതേന രാമേണ പ്രയതേനാഭിവാദിതഃ
10 തച് ഛ്രുത്വാ വചനം തസ്യ വിശ്വാമിത്രോ മഹാമുനിഃ
  പ്രത്യുവാച ശതാനന്ദം വാക്യജ്ഞോ വാക്യകോവിദം
11 നാതിക്രാന്തം മുനിശ്രേഷ്ഠ യത് കർതവ്യം കൃതം മയാ
  സംഗതാ മുനിനാ പത്നീ ഭാർഗവേണേവ രേണുകാ
12 തച് ഛ്രുത്വാ വചനം തസ്യ വിശ്വാമിത്രസ്യ ധീമതഃ
  ശതാനന്ദോ മഹാതേജാ രാമം വചനം അബ്രവീത്
13 സ്വാഗതം തേ നരശ്രേഷ്ഠ ദിഷ്ട്യാ പ്രാപ്തോ ഽസി രാഘവ
  വിശ്വാമിത്രം പുരസ്കൃത്യ മഹർഷിം അപരാജിതം
14 അചിന്ത്യകർമാ തപസാ ബ്രഹ്മർഷിർ അമിതപ്രഭഃ
  വിശ്വാമിത്രോ മഹാതേജാ വേത്സ്യ് ഏനം പരമാം ഗതിം
15 നാസ്തി ധന്യതരോ രാമ ത്വത്തോ ഽന്യോ ഭുവി കശ് ചന
  ഗോപ്താ കുശികപുത്രസ് തേ യേന തപ്തം മഹത് തപഃ
16 ശ്രൂയതാം ചാഭിദാസ്യാമി കൗശികസ്യ മഹാത്മനഃ
  യഥാബലം യഥാവൃത്തം തൻ മേ നിഗദതഃ ശൃണു
17 രാജാഭൂദ് ഏഷ ധർമാത്മാ ദീർഘ കാലം അരിന്ദമഃ
  ധർമജ്ഞഃ കൃതവിദ്യശ് ച പ്രജാനാം ച ഹിതേ രതഃ
18 പ്രജാപതിസുതസ് ത്വ് ആസീത് കുശോ നാമ മഹീപതിഃ
  കുശസ്യ പുത്രോ ബലവാൻ കുശനാഭഃ സുധാർമികഃ
19 കുശനാഭസുതസ് ത്വ് ആസീദ് ഗാധിർ ഇത്യ് ഏവ വിശ്രുതഃ
  ഗാധേഃ പുത്രോ മഹാതേജാ വിശ്വാമിത്രോ മഹാമുനിഃ
20 വിശ്വമിത്രോ മഹാതേജാഃ പാലയാം ആസ മേദിനീം
  ബഹുവർഷസഹസ്രാണി രാജാ രാജ്യം അകാരയത്
21 കദാ ചിത് തു മഹാതേജാ യോജയിത്വാ വരൂഥിനീം
  അക്ഷൗഹിണീപരിവൃതഃ പരിചക്രാമ മേദിനീം
22 നഗരാണി ച രാഷ്ട്രാണി സരിതശ് ച തഥാ ഗിരീൻ
  ആശ്രമാൻ ക്രമശോ രാജാ വിചരന്ന് ആജഗാമഹ
23 വസിഷ്ഠസ്യാശ്രമപദം നാനാപുഷ്പഫലദ്രുമം
  നാനാമൃഗഗണാകീർണം സിദ്ധചാരണസേവിതം
24 ദേവദാനവഗന്ധർവൈഃ കിംനരൈർ ഉപശോഭിതം
  പ്രശാന്തഹരിണാകീർണം ദ്വിജസംഘനിഷേവിതം
25 ബ്രഹ്മർഷിഗണസങ്കീർണം ദേവർഷിഗണസേവിതം
  തപശ്ചരണസംസിദ്ധൈർ അഗ്നികൽപൈർ മഹാത്മഭിഃ
26 സതതം സങ്കുലം ശ്രീമദ് ബ്രഹ്മകൽപൈർ മഹാത്മഭിഃ
  അബ്ഭക്ഷൈർ വായുഭക്ഷൈശ് ച ശീർണപർണാശനൈസ് തഥാ
27 ഫലമൂലാശനൈർ ദാന്തൈർ ജിതരോഷൈർ ജിതേന്ദ്രിയൈഃ
  ഋഷിഭിർ വാലഖില്യൈശ് ച ജപഹോമപരായണൈഃ
28 വസിഷ്ഠസ്യാശ്രമപദം ബ്രഹ്മലോകം ഇവാപരം
  ദദർശ ജയതാം ശ്രേഷ്ഠ വിശ്വാമിത്രോ മഹാബലഃ