മഹാഭാരതം മൂലം/സൗപ്തികപർവം/അധ്യായം8

←അധ്യായം7

മഹാഭാരതം മൂലം/സൗപ്തികപർവം രചന:വ്യാസൻ അധ്യായം8

അധ്യായം9→

1 [ധൃ]
     തഥാ പ്രയാതേ ശിബിരം ദ്രോണപുത്രേ മഹാരഥേ
     കച് ചിത് കൃപശ് ച ഭോജശ് ച ഭയാർതൗ ന ന്യവർതതാം
 2 കച് ചിൻ ന വാരിതൗ ക്ഷുദ്രൈ രക്ഷിഭിർ നോപലക്ഷിതൗ
     അസഹ്യം ഇതി വാ മത്വാ ന നിവൃത്തൗ മഹാരഥൗ
 3 കച് ചിത് പ്രമഥ്യ ശിബിരം ഹത്വാ സോമക പാണ്ഡവാൻ
     ദുര്യോധനസ്യ പദവീം ഗതൗ പരമികാം രണേ
 4 പാഞ്ചാലൈർ വാ വിനിഹതൗ കച് ചിൻ നാസ്വപതാം ക്ഷിതൗ
     കച് ചിത് താഭ്യാം കൃതം കർമ തൻ മമാചക്ഷ്വ സഞ്ജയ
 5 [സ്]
     തസ്മിൻ പ്രയാതേ ശിബിരം ദ്രോണപുത്രേ മഹാത്മനി
     കൃപശ് ച കൃതവർമാ ച ശിബിര ദ്വാര്യ് അതിഷ്ഠതാം
 6 അശ്വത്ഥാമാ തു തൗ ദൃഷ്ട്വാ യത്നവന്തൗ മഹാരഥൗ
     പ്രഹൃഷ്ടഃ ശനകൈ രാജന്ന് ഇദം വചനം അബ്രവീത്
 7 യത്തൗ ഭവന്തൗ പര്യാപ്തൗ സർവക്ഷത്രസ്യ നാശനേ
     കിം പുനർ യോധശേഷസ്യ പ്രസുപ്തസ്യ വിശേഷതഃ
 8 അഹം പ്രവേക്ഷ്യേ ശിബിരം ചരിഷ്യാമി ച കാലവത്
     യഥാ ന കശ് ചിദ് അപി മേ ജീവൻ മുച്യേത മാനവഃ
 9 ഇത്യ് ഉക്ത്വാ പ്രാവിശദ് ദ്രൗണിഃ പാർഥാനാം ശിബിരം മഹത്
     അദ്വാരേണാഭ്യവസ്കന്ദ്യ വിഹായ ഭയം ആത്മനഃ
 10 സ പ്രവിശ്യ മഹാബാഹുർ ഉദ്ദേശജ്ഞശ് ച തസ്യ ഹ
    ധൃഷ്ടദ്യുമ്നസ്യ നിലയം ശനകൈർ അഭ്യുപാഗമത്
11 തേ തു കൃത്വാ മഹത് കർമ ശ്രാന്താശ് ച ബലവദ് രണേ
    പ്രസുപ്താ വൈ സുവിശ്വസ്താഃ സ്വസൈന്യപരിവാരിതാഃ
12 അഥ പ്രവിശ്യ തദ് വേശ്മ ധൃഷ്ടദ്യുമ്നസ്യ ഭാരത
    പാഞ്ചാല്യം ശയനേ ദ്രൗണിർ അപശ്യത് സുപ്തം അന്തികാത്
13 ക്ഷൗമാവദാതേ മഹതി സ്പർധ്യാസ്തരണ സംവൃതേ
    മാല്യപ്രവര സംയുക്തേ ധൂപൈശ് ചൂർണൈശ് ച വാസിതേ
14 തം ശയാനം മഹാത്മാനം വിസ്രബ്ധം അകുതോഭയം
    പ്രാബോധയത പാദേന ശയനസ്ഥം മഹീപതേ
15 സ ബുദ്ധ്വാ ചരണസ്പർശം ഉത്ഥായ രണദുർമദഃ
    അഭ്യജാനദ് അമേയാത്മാ ദ്രോണപുത്രം മഹാരഥം
16 തം ഉത്പതന്തം ശയനാദ് അശ്വത്ഥാമാ മഹാബലഃ
    കേശേഷ്വ് ആലംബ്യ പാണിഭ്യാം നിഷ്പിപേഷ മഹീ തകേ
17 സബലാത് തേന നിഷ്പിഷ്ടഃ സാധ്വസേന ച ഭാരത
    നിദ്രയാ ചൈവ പാഞ്ചാല്യോ നാശകച് ചേഷ്ടിതും തദാ
18 തം ആക്രമ്യ തദാ രാജൻ കണ്ഠേ ചോരസി ചോഭയോഃ
    നദന്തം വിസ്ഫുരന്തം ച പശുമാരം അമാരയത്
19 തുദൻ നഖൈസ് തു സ ദ്രൗണിം നാതിവ്യക്തം ഉദാഹരത്
    ആചാര്യ പുത്ര ശസ്ത്രേണ ജഹി മാ മാം ചിരം കൃഥാഃ
    ത്വത്കൃതേ സുകൃതാംൽ ലോകാൻ ഗച്ഛേയം ദ്വിപദാം വര
20 തസ്യാവ്യക്താം തു താം വാചം സംശ്രുത്യ ദ്രൗണിർ അബ്രവീത്
    ആചാര്യ ഘാതിനാം ലോകാ ന സന്തി കുലപാംസന
    തസ്മാച് ഛസ്ത്രേണ നിധനം ന ത്വം അർഹസി ദുർമതേ
21 ഏവം ബ്രുവാണസ് തം വീരം സിംഹോ മത്തം ഇവ ദ്വിപം
    മർമസ്വ് അഭ്യവധീത് ക്രുദ്ധഃ പാദാഷ്ഠീലൈഃ സുദാരുണൈഃ
22 തസ്യ വീരസ്യ ശബ്ദേന മാര്യമാണസ്യ വേശ്മനി
    അബുധ്യന്ത മഹാരാജ സ്ത്രിയോ യേ ചാസ്യ രക്ഷിണഃ
23 തേ ദൃഷ്ട്വാ വർഷ്മവന്തം തം അതിമാനുഷ വിക്രമം
    ഭൂതം ഏവ വ്യവസ്യന്തോ ന സ്മ പ്രവ്യാഹരൻ ഭയാത്
24 തം തു തേന ഭ്യുപായേന ഗമയിത്വാ യമക്ഷയം
    അധ്യതിഷ്ഠത് സ തേജസ്വീ രഥം പ്രാപ്യ സുദർശനം
25 സ തസ്യ ഭവനാദ് രാജൻ നിഷ്ക്രമ്യാനാദയൻ ദിശഃ
    രഥേന ശിബിരം പ്രായാജ് ജിഘാംസുർ ദ്വിഷതോ ബലീ
26 അപക്രാന്തേ തതസ് തസ്മിൻ ദ്രോണപുത്രേ മഹാരഥേ
    സഹ തൈ രക്ഷിഭിഃ സർവൈഃ പ്രണേദുർ യോഷിതസ് തദാ
27 രാജാനം നിഹതം ദൃഷ്ട്വാ ഭൃശം ശോകപരായണാഃ
    വ്യാക്രോശൻ ക്ഷത്രിയാഃ സർവേ ധൃഷ്ടദ്യുമ്നസ്യ ഭാരത
28 താസാം തു തേന ശബ്ദേന സമീപേ ക്ഷത്രിയർഷഭാഃ
    ക്ഷിപ്രം ച സമനഹ്യന്ത കിം ഏതദ് ഇതി ചാബ്രുവൻ
29 സ്ത്രിയസ് തു രാജൻ വിത്രസ്താ ഭരദ്വാജം നിരീക്ഷ്യ തം
    അബ്രുവൻ ദീനകണ്ഠേന ക്ഷിപ്രം ആദ്രവതേതി വൈ
30 രാക്ഷസോ വാ മനുഷ്യോ വാ നൈനം ജാനീമഹേ വയം
    ഹത്വാ പാഞ്ചാലരാജം യോ രഥം ആരുഹ്യ തിഷ്ഠതി
31 തതസ് തേ യോധമുഖ്യാസ് തം സഹസാ പര്യവാരയൻ
    സ താൻ ആപതതഃ സർവാൻ രുദ്രാസ്ത്രേണ വ്യപോഥയത്
32 ധൃഷ്ടദ്യുമ്നം ച ഹത്വാ സ താംശ് ചൈവാസ്യ പദാനുഗാൻ
    അപശ്യച് ഛയനേ സുപ്തം ഉത്തമൗജസം അന്തികേ
33 തം അപ്യ് ആക്രമ്യ പാദേന കണ്ഠേ ചോരസി ചൗജസാ
    തഥൈവ മാരയാം ആസ വിനർദന്തം അരിന്ദമം
34 യുധാമന്യുസ് തു സമ്പ്രാപ്തോ മത്ത്വാ തം രക്ഷസാ ഹതം
    ഗദാം ഉദ്യമ്യ വേഗേന ഹൃദി ദ്രൗണിം അതാഡയത്
35 തം അഭിദ്രുത്യ ജഗ്രാഹ ക്ഷിതൗ ചൈനം അപാതയത്
    വിസ്ഫുരന്തം ച പശുവത് തഥൈവൈനം അമാരയത്
36 തഥാ സ വീരോ ഹത്വാ തം തതോ ഽന്യാൻ സമുപാദ്രവത്
    സംസുപ്താൻ ഏവ രാജേന്ദ്ര തത്ര തത്ര മഹാരഥാൻ
    സ്ഫുരതോ വേപമാനാംശ് ച ശമിതേവ പശൂൻ മഖേ
37 തതോ നിസ്ത്രിംശം ആദായ ജഘാനാന്യാൻ പൃഥഗ്ജനാൻ
    ഭാഗശോ വിചരൻ മാർഗാൻ അസിയുദ്ധവിശാരദഃ
38 തഥൈവ ഗുൽമേ സമ്പ്രേക്ഷ്യ ശയാനാൻ മധ്യഗൗൽമികാൻ
    ശ്രാന്താൻ ന്യസ്തായുധാൻ സർവാൻ ക്ഷണേനൈവ വ്യപോഥയത്
39 യോധാൻ അശ്വാൻ ദ്വിപാംശ് ചൈവ പ്രാച്ഛിനത് സ വരാസിനാ
    രുധിരോക്ഷിതസർവാംഗഃ കാലസൃഷ്ട ഇവാന്തകഃ
40 വിസ്ഫുരദ്ഭിശ് ച തൈർ ദ്രൈണിർ നിസ്ത്രിംശസ്യോദ്യമേന ച
    ആക്ഷേപേണ തഥൈവാസേസ് ത്രിധാ രക്തോക്ഷിതോ ഽഭവത്
41 തസ്യ ലോഹിതസിക്തസ്യ ദീപ്തഖഡ്ഗസ്യ യുധ്യതഃ
    അമാനുഷ ഇവാകാരോ ബഭൗ പരമഭീഷണഃ
42 യേ ത്വ് അജാഗ്രത കൗരവ്യ തേ ഽപി ശബ്ദേന മോഹിതാഃ
    നിരീക്ഷ്യമാണാ അന്യോന്യം ദ്രൗണിം ദൃഷ്ട്വാ പ്രവിവ്യഥുഃ
43 തദ് രൂപം തസ്യ തേ ദൃഷ്ട്വാ ക്ഷത്രിയാഃ ശത്രുകർശനാഃ
    രാക്ഷസം മന്യമാനാസ് തം നയനാനി ന്യമീലയൻ
44 സ ഘോരരൂപോ വ്യചരത് കാലവച് ഛിബിരേ തതഃ
    അപശ്യദ് ദ്രൗപദീപുത്രാൻ അവശിഷ്ടാംശ് ച സോമകാൻ
45 തേന ശബ്ദേന വിത്രസ്താ ധനുർ ഹസ്താ മഹാരഥാഃ
    ധൃഷ്ടദ്യുമ്നം ഹതം ശ്രുത്വാ ദ്രൗപദേയാ വിപാം പതേ
    അവാകിരഞ് ശരവ്രാതൈർ ഭാരദ്വാജം അഭീതവത്
46 തതസ് തേന നിനാദേന സമ്പ്രബുദ്ധാഃ പ്രഭദ്രകാഃ
    ശിലീ മിഖൈഃ ശിഖണ്ഡീ ച ദ്രോണപുത്രം സമാർദയൻ
47 ഭരദ്വാജസ് തു താൻ ദൃഷ്ട്വാ ശരവർഷാണി വർഷതഃ
    നനാദ ബലവാൻ നാദം ജിഘാംസുസ് താൻ സുദുർജയാൻ
48 തതഃ പരമസങ്ക്രുദ്ധഃ പിതുർ വധം അനുസ്മരൻ
    അവരുഹ്യ രഥോപസ്ഥാത് ത്വരമാണോ ഽഭിദുദ്രുവേ
49 സഹസ്രചന്ദ്രം വിപുലം ഗൃഹീത്വാ ചർമ സംയുഗേ
    ഖഡ്ഗം ച വിപുലം ദിവ്യം ജാതരൂപപരിഷ്കൃതം
    ദ്രൗപദേയാൻ അഭിദ്രുത്യ ഖഡ്ഗേന വ്യചരദ് ബലീ
50 തതഃ സ നരശാർദൂലഃ പ്രതിബിന്ധ്യം തം ആഹവേ
    കുക്ഷി ദേശേ ഽവധീദ് രാജൻ സ ഹതോ ന്യപതദ് ഭുവി
51 പ്രാസേന വിദ്ധ്വാ ദ്രൗണിം തു സുത സോമഃ പ്രതാപവാൻ
    പുനശ് ചാസിം സമുദ്യമ്യ ദ്രോണപുത്രം ഉപാദ്രവത്
52 സുത സോമസ്യ സാസിം തു ബാഹും ഛിത്ത്വാ നരർഷഭഃ
    പുനർ അഭ്യഹനത് പാർശ്വേ സ ഭിന്നഹൃദയോ ഽപതത്
53 നാകുലിസ് തു ശതാനീകോ രഥചക്രേണ വീര്യവാൻ
    ദോർഭ്യാം ഉത്ക്ഷിപ്യ വേഗേന വക്ഷസ്യ് ഏനം അതാഡയത്
54 അതാഡയച് ഛതാനീകം മുക്തചക്രം ദ്വിജസ് തു സഃ
    സ വിഹ്വലോ യയൗ ഭൂമിം തതോ ഽസ്യാപാഹരച് ഛിരഃ
55 ശ്രുതകർമാ തു പരിഘം ഗൃഹീത്വാ സമതാഡയത്
    അഭിദ്രുത്യ തതോ ദ്രൗണിം സവ്യേ സഫലകേ ഭൃശം
56 സ തു തം ശ്രുതകർമാണം ആസ്യേ ജഘ്നേ വരാസിനാ
    സ ഹതോ ന്യപതദ് ഭൂമൗ വിമൂഢോ വികൃതാനനഃ
57 തേന ശബ്ദേന വീരസ് തു ശ്രുതകീർതിർ മഹാധനുഃ
    അശ്വത്ഥാമാനം ആസാദ്യ ശരവർഷൈർ അവാകിരത്
58 തസ്യാപി ശരവർഷാണി ചർമണാ പ്രതിവാര്യ സഃ
    സകുണ്ഡലം ശിരഃ കായാദ് ഭ്രാജമാനം അപാഹരത്
59 തതോ ഭീഷ്മ നിഹന്താ തം സഹ സർവൈഃ പ്രഭദ്രകൈഃ
    അഹനത് സർവതോ വീരം നാനാപ്രഹരണൈർ ബലീ
    ശിലീമുഖേന ചാപ്യ് ഏനം ഭ്രുവോർ മധ്യേ സമാർദയത്
60 സ തു ക്രോധസമാവിഷ്ടോ ദ്രോണപുത്രോ മഹാബലഃ
    ശിഖണ്ഡിനം സമാസാദ്യ ദ്വിധാ ചിച്ഛേദ സോ ഽസിനാ
61 ശിഖണ്ഡിനം തതോ ഹത്വാ ക്രോധാവിഷ്ടഃ പരന്തപഃ
    പ്രഭദ്രക ഗഡാൻ സർവാൻ അഭിദുദ്രാവ വേഗവാൻ
    യച് ച ശിഷ്ടം വിരാടസ്യ ബലം തച് ച സമാദ്രവത്
62 ദ്രുപദസ്യ ച പുത്രാണാം പൗത്രാണാം സുഹൃദാം അപി
    ചകാര കദനം ഘോരം ദൃഷ്ട്വാ ദൃഷ്ട്വാ മഹാബലഃ
63 അന്യാൻ അന്യാംശ് ച പുരുഷാൻ അഭിസൃത്യാഭിസൃത്യ ച
    ന്യകൃന്തദ് അസിനാ ദ്രൗണിർ അസി മാർഗവിശാരദഃ
64 കാലീം രക്താസ്യനയനാം രക്തമാല്യാനുലേപനാം
    രക്താംബരധരാം ഏകാം പാശഹസ്താം ശിഖണ്ഡിനീം
65 ദദൃശുഃ കാലരാത്രിം തേ സ്മയമാനാം അവസ്ഥിതാം
    നരാശ്വകുഞ്ജരാൻ പാശൈർ ബദ്ധ്വാ ഘോരൈഃ പ്രതസ്ഥുഷീം
    ഹരന്തീം വിവിധാൻ പ്രേതാൻ പാശബദ്ധാൻ വിമൂർധജാൻ
66 സ്വപ്നേ സുപ്താൻ നയന്തീം താം രാത്രിഷ്വ് അന്യാസു മാരിഷ
    ദദൃശുർ യോധമുഖ്യാസ് തേ ഘ്നന്തം ദ്രൗണിം ച നിത്യദാ
67 യതഃ പ്രവൃത്തഃ സംഗ്രാമഃ കുരുപാണ്ഡവസേനയോഃ
    തതഃ പ്രഭൃതി താം കൃത്യാം അപശ്യൻ ദ്രൗണിം ഏവ ച
68 താംസ് തു ദൈവഹതാൻ പൂർവം പശ്ചാദ് ദ്രൗണിർ ന്യപാതയത്
    ത്രാസയൻ സർവഭൂതാനി വിനദൻ ഭൈരവാൻ രവാൻ
69 തദ് അനുസ്മൃത്യ തേ വീരാ ദർശനം പൗർവകാലികം
    ഇദം തദ് ഇത്യ് അമന്യന്ത ദൈവേനോപനിപീഡിതാഃ
70 തതസ് തേന നിനാദേന പ്രത്യബുധ്യന്ത ധന്വിനഃ
    ശിബിരേ പാണ്ഡവേയാനാം ശതശോ ഽഥ സഹസ്രശഃ
71 സോ ഽച്ഛിനത് കസ്യ ചിത് പാദൗ ജഘനം ചൈവ കസ്യ ചിത്
    കാംശ് ചിദ് ബിഭേദ പാർശ്വേഷു കാലസൃഷ്ട ഇവാന്തകഃ
72 അത്യുഗ്ര പ്രതിപിഷ്ടൈശ് ച നദദ്ഭിശ് ച ഭൃശാതുരൈഃ
    ഗജാശ്വമഥിതൈശ് ചാന്യൈർ മഹീ കീർണാഭവത് പ്രഭോ
73 ക്രോശതാം കിം ഇദം കോ ഽയം കിം ശബ്ദഃ കിം നു കിം കൃതം
    ഏവം തേഷാം തദാ ദ്രൗണിർ അന്തകഃ സമപദ്യത
74 അപേതശസ്ത്രസംനാഹാൻ സംരബ്ധാൻ പാണ്ഡുസൃഞ്ജയാൻ
    പ്രാഹിണോൻ മൃത്യുലോകായ ദ്രൗണിഃ പ്രഹരതാം വരഃ
75 തതസ് തച് ഛസ്ത്ര വിത്രസ്താ ഉത്പതന്തോ ഭയാതുരാഃ
    നിദ്രാന്ധാ നഷ്ടസഞ്ജ്ഞാശ് ച തത്ര തത്ര നിലില്യിരേ
76 ഊരുസ്തംഭഗൃഹീതാശ് ച കശ്മലാഭിഹതൗജസഃ
    വിനദന്തോ ഭൃശം ത്രസ്താഃ സംന്യപേഷൻ പരസ്പരം
77 തതോ രഥം പുനർ ദ്രൗണിർ ആസ്ഥിതോ ഭീമനിസ്വനം
    ധനുഷ്പാണിഃ ശരൈർ അന്യാൻ പ്രേഷയദ് വൈ യമക്ഷയം
78 പുനർ ഉത്പതതഃ കാംശ് ചിദ് ദൂരാദ് അപി നരോത്തമാൻ
    ശൂരാൻ സമ്പതതശ് ചാന്യാൻ കാലരാത്ര്യൈ ന്യവേദയത്
79 തഥൈവ സ്യന്ദനാഗ്രേണ പ്രമഥൻ സ വിധാവതി
    ശരവർഷൈശ് ച വിവിധൈർ അവർഷച് ഛാത്രവാംസ് തതഃ
80 പുനശ് ച സുവിചിത്രേണ ശതചന്ദ്രേണ ചർമണാ
    തേന ചാകാശവർണേന തദാചരത സോ ഽസിനാ
81 തഥാ സ ശിബിരം തേഷാം ദ്രൗണിർ ആഹവദുർമദഃ
    വ്യക്ഷോഭയത രാജേന്ദ്ര മഹാഹ്രദം ഇവ ദ്വിപഃ
82 ഉത്പേതുസ് തേന ശബ്ദേന യോധാ രാജൻ വിചേതസഃ
    നിദ്രാർതാശ് ച ഭയാർതാശ് ച വ്യധാവന്ത തതസ് തതഃ
83 വിസ്വരം ചുക്രുശുശ് ചാന്യേ ബഹ്വബദ്ധം തഥാവദൻ
    ന ച സ്മ പ്രതിപദ്യന്തേ ശസ്ത്രാണി വസനാനി ച
84 വിമുക്തകേശാശ് ചാപ്യ് അന്യേ നാഭ്യജാനൻ പരസ്പരം
    ഉത്പതന്തഃ പരേ ഭീതാഃ കേ ചിത് തത്ര തഥാഭ്രമൻ
    പുരീഷം അസൃജൻ കേ ചിത് കേ ചിൻ മൂത്രം പ്രസുസ്രുവുഃ
85 ബന്ധനാനി ച രാജേന്ദ്ര സഞ്ഛിദ്യ തുരഗാ ദ്വിപാഃ
    സമം പര്യപതംശ് ചാന്യേ കുർവന്തോ മഹദ് ആകുലം
86 തത്ര കേ ചിൻ നരാ ഭീതാ വ്യലീയന്ത മഹീതലേ
    തഥൈവ താൻ നിപതിതാൻ അപിംഷൻ ഗജവാജിനഃ
87 തസ്മിംസ് തഥാ വർതമാനേ രക്ഷാംസി പുരുഷർഷഭ
    തൃപ്താനി വ്യനദന്ന് ഉച്ചൈർ മുദാ ഭരതസത്തമ
88 സ ശബ്ദഃ പ്രേരിതോ രാജൻ ഭൂതസംഘൈർ മുദാ യുതൈഃ
    അപൂരയദ് ദിശഃ സർവാ ദിവം ചാപി മഹാസ്വനഃ
89 തേഷാം ആർതസ്വരം ശ്രുത്വാ വിത്രസ്താ ഗജവാജിനഃ
    മുക്താഃ പര്യപതൻ രാജൻ മൃദ്നന്തഃ ശിബിരേ ജനം
90 തൈസ് തത്ര പരിധാവദ്ഭിശ് ചരണോദീരിതം രജഃ
    അകരോച് ഛിബിരേ തേഷാം രജന്യാം ദ്വിഗുണം തമഃ
91 തസ്മിംസ് തമസി സഞ്ജാതേ പ്രമൂഢാഃ സർവതോ ജനാഃ
    നാജാനൻ പിതരഃ പുത്രാൻ ഭ്രാതൄൻ ഭ്രാതര ഏവ ച
92 ഗജാ ഗജാൻ അതിക്രമ്യ നിർമനുഷ്യാ ഹയാ ഹയാൻ
    അതാഡയംസ് തഥാഭഞ്ജംസ് തഥാമൃദ്നംശ് ച ഭാരത
93 തേ ഭഗ്നാഃ പ്രപതന്തശ് ച നിഘ്നന്തശ് ച പരസ്പരം
    ന്യപാതയന്ത ച പരാൻ പാതയിത്വാ തഥാപിഷൻ
94 വിചേതസഃ സനിദ്രാശ് ച തമസാ ചാവൃതാ നരാഃ
    ജഘ്നുഃ സ്വാൻ ഏവ തത്രാഥ കാലേനാഭിപ്രചോദിതാഃ
95 ത്യക്ത്വാ ദ്വാരാണി ച ദ്വാഃസ്ഥാസ് തഥാ ഗുൽമാംശ് ച ഗൗൽമികാഃ
    പ്രാദ്രവന്ത യഥാശക്തി കാന്ദിശീകാ വിചേതസഃ
96 വിപ്രനഷ്ടാശ് ച തേ ഽന്യോന്യം നാജാനന്ത തദാ വിഭോ
    ക്രോശന്തസ് താത പുത്രേതി ദൈവോപഹതചേതസഃ
97 പലായതാം ദിശസ് തേഷാം സ്വാൻ അപ്യ് ഉത്സൃജ്യ ബാന്ധവാൻ
    ഗോത്ര നാമഭിർ അന്യോന്യം ആക്രന്ദന്ത തതോ ജനാഃ
98 ഹാഹാകാരം ച കുർവാണാഃ പൃഥിവ്യാം ശേരതേ പരേ
    താൻ ബുദ്ധ്വാ രണമത്തോ ഽസൗ ദ്രോണപുത്രോ വ്യപോഥയത്
99 തത്രാപരേ വധ്യമാനാ മുഹുർ മുഹുർ അചേതസഃ
    ശിബിരാൻ നിഷ്പതന്തി സ്മ ക്ഷത്രിയാ ഭയപീഡിതാഃ
100 താംസ് തു നിഷ്പതതസ് ത്രസ്താഞ് ശിബിരാഞ് ജീവിതൈഷിണഃ
   കൃതവർമാ കൃപശ് ചൈവ ദ്വാരദേശേ നിജഘ്നതുഃ
101 വിശസ്ത്ര യന്ത്രകവചാൻ മുക്തകേശാൻ കൃതാഞ്ജലീൻ
   വേപമാനാൻ ക്ഷിതൗ ഭീതാൻ നൈവ കാംശ് ചിദ് അമുഞ്ചതാം
102 നാമുച്യത തയോഃ കശ് ചിൻ നിഷ്ക്രാന്തഃ ശിബിരാദ് ബഹിഃ
   കൃപസ്യ ച മഹാരാജ ഹാർദിക്യസ്യ ച ദുർമതേഃ
103 ഭൂയശ് ചൈവ ചികീർഷന്തൗ ദ്രോണപുത്രസ്യ തൗ പ്രിയം
   ത്രിഷു ദേശേഷു ദദതുഃ ശിബിരസ്യ ഹുതാശനം
104 തതഃ പ്രകാശേ ശിബിരേ ഖഡ്ഗേന പിതൃനന്ദനഃ
   അശ്വത്ഥാമാ മഹാരാജ വ്യചരത് കൃതഹസ്തവത്
105 കാംശ് ചിദ് ആപതതോ വീരാൻ അപരാംശ് ച പ്രധാവതഃ
   വ്യയോജയത ഖഡ്ഗേന പ്രാണൈർ ദ്വിജ വരോ നരാൻ
106 കാംശ് ചിദ് യോധാൻ സ ഖഡ്ഗേന മധ്യേ സഞ്ഛിദ്യ വീര്യവാൻ
   അപാതയദ് ദ്രോണസുതഃ സംരബ്ധസ് തിലകാണ്ഡവത്
107 വിനദദ്ഭിർ ഭൃശായാസ് തൈർ നരാശ്വദ്വിരദോത്തമൈഃ
   പതിതൈർ അഭവത് കീർണാ മേദിനീ ഭരതർഷഭ
108 മാനുഷാണാം സഹസ്രേഷു ഹതേഷു പതിതേഷു ച
   ഉദതിഷ്ഠൻ കബന്ധാനി ബഹൂന്യ് ഉത്ഥായ ചാപതൻ
109 സായുധാൻ സാംഗദാൻ ബാഹൂൻ നിചകർത ശിരാംസി ച
   ഹസ്തിഹസ്തോപമാൻ ഊരൂൻ ഹസ്താൻ പാദാംശ് ച ഭാരത
110 പൃഷ്ഠച് ഛിന്നാഞ് ശിരശ് ഛിന്നാൻ പാർശ്വച് ഛിന്നാംസ് തഥാപരാൻ
   സമാസാദ്യാകരോദ് ദ്രൗണിഃ കാംശ് ചിച് ചാപി പരാങ്മുഖാൻ
111 മധ്യകായാൻ നരാൻ അന്യാംശ് ചിഛേദാന്യാംശ് ച കർണതഃ
   അംസദേശേ നിഹത്യാന്യാൻ കായേ പ്രാവേശയച് ഛിരഃ
112 ഏവം വിചരതസ് തസ്യ നിഘ്നതഃ സുബഹൂൻ നരാൻ
   തമസാ രജനീ ഘോരാ ബഭൗ ദാരുണദർശനാ
113 കിം ചിത് പ്രാണൈശ് ച പുരുഷൈർ ഹതൈശ് ചാന്യൈഃ സഹസ്രശഃ
   ബഹുനാ ച ഗജാശ്വേന ഭൂർ അഭൂദ് ഭീമദർശനാ
114 യക്ഷരക്ഷഃസമാകീർണേ രഥാശ്വദ്വിപദാരുണേ
   ക്രുദ്ധേന ദ്രോണപുത്രേണ സഞ്ഛിന്നാഃ പ്രാപതൻ ഭുവി
115 മാതൄർ അന്യേ പിതൄൻ അന്യേ ഭ്രാതൄൻ അന്യേ വിചുക്രുശുഃ
   കേ ചിദ് ഊചുർ ന തത് ക്രുദ്ധൈർ ധാർതരാഷ്ട്രൈഃ കൃതം രണേ
116 യത്കൃതം നഃ പ്രസുപ്താനാം രക്ഷോഭിഃ ക്രൂരകർമഭിഃ
   അസാംനിധ്യാദ് ധി പാർഥാനാം ഇദം നഃ കദനം കൃതം
117 ന ദേവാസുരഗന്ധർവൈർ ന യക്ഷൈർ ന ച രാക്ഷസൈഃ
   ശക്യോ വിജേതും കൗന്തേയോ ഗോപ്താ യസ്യ ജനാർദനഃ
118 ബ്രഹ്മണ്യഃ സത്യവാഗ് ദാന്തഃ സർവഭൂതാനുകമ്പകഃ
   ന ച സുപ്തം പ്രമത്തം വാ ന്യസ്തശസ്ത്രം കൃതാഞ്ജലിം
   ധാവന്തം മുക്തകേശം വാ ഹന്തി പാർഥോ ധനഞ്ജയഃ
119 തദ് ഇദം നഃ കൃതം ഘോരം രക്ഷോഭിഃ ക്രൂരകർമഭിഃ
   ഇതി ലാലപ്യമാനാഃ സ്മ ശേരതേ ബഹവോ ജനാഃ
120 സ്തനതാം ച മനുഷ്യാണാം അപരേഷാം ച കൂജതാം
   തതോ മുഹൂർതാത് പ്രാശാമ്യത് സ ശബ്ദസ് തുമുലോ മഹാൻ
121 ശോണിതവ്യതിഷിക്തായാം വസുധായാം ച ഭൂമിപ
   തദ് രജസ് തുമുലം ഘോരം ക്ഷണേനാന്തർ അധീയത
122 സംവേഷ്ടമാനാൻ ഉദ്വിഗ്നാൻ നിരുത്സാഹാൻ സഹസ്രശഃ
   ന്യപാതയൻ നരാൻ ക്രുദ്ധഃ പശൂൻ പശുപതിർ യഥാ
123 അന്യോന്യം സമ്പരിഷ്വജ്യ ശയാനാൻ ദ്രവതോ ഽപരാൻ
   സംലീനാൻ യുധ്യമാനാംശ് ച സർവാൻ ദ്രൗണിർ അപോഥയത്
124 ദഹ്യമാനാ ഹുതാശേന വധ്യമാനാശ് ച തേന തേ
   പരസ്പരം തദാ യോധാ അനയൻ യമസാദനം
125 തസ്യാ രജന്യാസ് ത്വ് അർധേന പാണ്ഡവാനാം മഹദ് ബലം
   ഗമയാം ആസ രാജേന്ദ്ര ദ്രൗണിർ യമ നിവേശനം
126 നിശാചരാണാം സത്ത്വാനാം സ രാത്രിർ ഹർഷവർധിനീ
   ആസീൻ നരഗജാശ്വാനാം രൗദ്രീ ക്ഷയകരീ ഭൃശം
127 തത്രാദൃശ്യന്ത രക്ഷാംസി പിശാചാശ് ച പൃഥഗ്വിധാഃ
   ഖാദന്തോ നരമാംസാനി പിബന്തഃ ശോണിതാനി ച
128 കരാലാഃ പിംഗലാ രൗദ്രാഃ ശൈലദന്താ രജസ്വലാഃ
   ജടിലാ ദീർഘസക്ഥാശ് ച പഞ്ച പാദാ മഹോദരാഃ
129 പശ്ചാദ് അംഗുലയോ രൂക്ഷാ വിരൂപാ ഭൈരവസ്വനാഃ
   ഘടജാനവോ ഽതിഹ്രസ്വാശ് ച നീലകണ്ഠാ വിഭീഷണാഃ
130 സപുത്രദാരാഃ സുക്രൂരാ ദുർദർശന സുനിർഘൃണാഃ
   വിവിധാനി ച രൂപാണി തത്രാദൃശ്യന്ത രക്ഷസാം
131 പീത്വാ ച ശോണിതം ഹൃഷ്ടാഃ പ്രാനൃത്യൻ ഗണശോ ഽപരേ
   ഇദം വരം ഇദം മേധ്യം ഇദം സ്വാദ്വ് ഇതി ചാബ്രുവൻ
132 മേദോ മജ്ജാസ്ഥി രക്താനാം വസാനാം ച ഭൃശാസിതാഃ
   പരമാംസാനി ഖാദന്തഃ ക്രവ്യാദാ മാംസജീവിനഃ
133 വസാം ചാപ്യ് അപരേ പീത്വാ പര്യധാവൻ വികുക്ഷിലാഃ
   നാനാ വക്ത്രാസ് തഥാ രൗദ്രാഃ ക്രവ്യാദാഃ പിശിതാശിനഃ
134 അയുതാനി ച തത്രാസൻ പ്രയുതാന്യ് അർബുദാനി ച
   രക്ഷസാം ഘോരരൂപാണാം മഹതാം ക്രൂരകർമണാം
135 മുദിതാനാം വിതൃപ്താനാം തസ്മിൻ മഹതി വൈശസേ
   സമേതാനി ബഹൂന്യ് ആസൻ ഭൂതാനി ച ജനാധിപ
136 പ്രത്യൂഷകാലേ ശിബിരാത് പ്രതിഗന്തും ഇയേഷ സഃ
   നൃശോണിതാവസിക്തസ്യ ദ്രൗണേർ ആസീദ് അസി ത്സരുഃ
   പാണിനാ സഹ സംശ്ലിഷ്ട ഏകീഭൂത ഇവ പ്രഭോ
137 സ നിഃശേഷാൻ അരീൻ കൃത്വാ വിരരാജ ജനക്ഷയേ
   യുഗാന്തേ സർവഭൂതാനി ഭസ്മകൃത്വേവ പാവകഃ
138 യഥാപ്രതിജ്ഞം തത് കർമകൃത്വാ ദ്രൗണായനിഃ പ്രഭോ
   ദുർഗമാം പദവീം കൃത്വാ പിതുർ ആസീദ് ഗതജ്വരഃ
139 യഥൈവ സംസുപ്ത ജനേ ശിബിരേ പ്രാവിശൻ നിശി
   തഥൈവ ഹത്വാ നിഃശബ്ദേ നിശ്ചക്രാമ നരർഷഭഃ
140 നിഷ്ക്രമ്യ ശിബിരാത് തസ്മാത് താഭ്യാം സംഗമ്യ വീര്യവാൻ
   ആചഖ്യൗ കർമ തത് സർവം ഹൃഷ്ടഃ സംഹർഷയൻ വിഭോ
141 താവ് അപ്യ് ആചഖ്യതുസ് തസ്മൈ പ്രിയം പ്രിയകരൗ തദാ
   പാഞ്ചാലാൻ സൃഞ്ജയാംശ് ചൈവ വിനികൃത്താൻ സഹസ്രശഃ
   പ്രീത്യാ ചോച്ചൈർ ഉദക്രോശംസ് തഥൈവാസ്ഫോടയംസ് തലാൻ
142 ഏവംവിധാ ഹി സാ രാത്രിഃ സോമകാനാം ജനക്ഷയേ
   പ്രസുപ്താനാം പ്രമത്താനാം ആസീത് സുഭൃശദാരുണാ
143 അസംശയം ഹി കാലസ്യ പര്യായോ ദുരതിക്രമഃ
   താദൃശാ നിഹതാ യത്ര കൃത്വാസ്മാകം ജനക്ഷയം
144 [ധൃ]
   പ്രാഗ് ഏവ സുമഹത് കർമ ദ്രൗണിർ ഏതൻ മഹാരഥഃ
   നാകരോദ് ഈദൃശം കസ്മാൻ മത് പുത്ര വിജയേ ധൃതഃ
145 അഥ കസ്മാദ് ധതേ ക്ഷത്രേ കർമേദം കൃതവാൻ അസൗ
   ദ്രോണപുത്രോ മഹേഷ്വാസസ് തൻ മേ ശംസിതും അർഹസി
146 [സ്]
   തേഷാം നൂനം ഭയാൻ നാസൗ കൃതവാൻ കുരുനന്ദന
   അസാംനിധ്യാദ് ധി പാർഥാനാം കേശവസ്യ ച ധീമതഃ
147 സാത്യകേശ് ചാപി കർമേദം ദ്രോണപുത്രേണ സാധിതം
   ന ഹി തേഷാം സമക്ഷം താൻ ഹന്യാദ് അപി മരുത്പതിഃ
148 ഏതദ് ഈദൃശകം വൃത്തം രാജൻ സുപ്ത ജനേ വിഭോ
   തതോ ജനക്ഷയം കൃത്വാ പാണ്ഡവാനാം മഹാത്യയം
   ദിഷ്ട്യാ ദിഷ്ട്യേതി ചാന്യോന്യം സമേത്യോചുർ മഹാരഥാഃ
149 പര്യഷ്വജത് തതോ ദ്രൗണിസ് താഭ്യാം ച പ്രതിനന്ദിതഃ
   ഇദം ഹർഷാച് ച സുമഹദ് ആദദേ വാക്യം ഉത്തമം
150 പാഞ്ചാലാ നിഹതാഃ സർവേ ദ്രൗപദേയാശ് ച സർവശഃ
   സോമകാ മത്സ്യശേഷാശ് ച സർവേ വിനിഹതാ മയാ
151 ഇദാനീം കൃതകൃത്യാഃ സ്മ യാമതത്രൈവ മാചിരം
   യദി ജീവതി നോ രാജാ തസ്മൈ ശംസാമഹേ പ്രിയം