മഹാഭാരതം മൂലം/സൗപ്തികപർവം/അധ്യായം12

മഹാഭാരതം മൂലം/സൗപ്തികപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം12

1 [വ്]
     തസ്മിൻ പ്രയാതേ ദുർധർഷേ യദൂനാം ഋഷഭസ് തതഃ
     അബ്രവീത് പുണ്ഡരീകാക്ഷഃ കുന്തീപുത്രം യുധിഷ്ഠിരം
2 ഏഷ പാണ്ഡവ തേ ഭ്രാതാ പുത്രശോകം അപാരയൻ
     ജിഘാംസുർ ദ്രൗണിം ആക്രന്ദേ യാതി ഭാരത ഭാരതഃ
3 ഭീമഃ പ്രിയസ് തേ സർവേഭ്യോ ഭ്രാതൃഭ്യോ ഭരതർഷഭ
     തം കൃച്ഛ്രഗതം അദ്യ ത്വം കസ്മാൻ നാഭ്യവപദ്യസേ
4 യത് തദ് ആചഷ്ട പുത്രായ ദ്രോണഃ പരപുരഞ്ജയഃ
     അസ്ത്രം ബ്രഹ്മശിരോ നാമ ദഹേദ് യത് പൃഥിവീം അപി
5 തൻ മഹാത്മാ മഹാഭാഗഃ കേതുഃ സർവധനുഷ്മതാം
     പ്രത്യപാദയദ് ആചാര്യഃ പ്രീയമാണോ ധനഞ്ജയം
6 തത് പുത്രോ ഽസ്യൈവം ഏവൈനം അന്വയാചദ് അമർഷണഃ
     തതഃ പ്രോവാച പുത്രായ നാതിഹൃഷ്ടമനാ ഇവ
7 വിദിതം ചാപലം ഹ്യ് ആസീദ് ആത്മജസ്യ മഹാത്മനഃ
     സർവധർമവിദ് ആചാര്യോ നാന്വിഷത് സതതം സുതം
8 പരമാപദ് ഗതേനാപി ന സ്മ താത ത്വയാ രണേ
     ഇദം അസ്ത്രം പ്രയോക്തവ്യം മാനുഷേഷു വിശേഷതഃ
9 ഇത്യ് ഉക്തവാൻ ഗുരുഃ പുത്രം ദ്രോണഃ പശ്ചാദ് അഥോക്തവാൻ
     ന ത്വം ജാതു സതാം മാർഗേ സ്ഥാതേതി പുരുഷർഷഭ
10 സ തദ് ആജ്ഞായ ദുഷ്ടാത്മാ പിതുർ വചനം അപ്രിയം
    നിരാശഃ സർവകല്യാണൈഃ ശോചൻ പര്യപതൻ മഹീം
11 തതസ് തദാ കുരുശ്രേഷ്ഠ വനസ്ഥേ ത്വയി ഭാരത
    അവസദ് ദ്വാരകാം ഏത്യ വൃഷ്ണിഭിഃ പരമാർചിതഃ
12 സ കദാ ചിത് സമുദ്രാന്തേ വസൻ ദ്രാരവതീം അനു
    ഏക ഏകം സമാഗമ്യ മാം ഉവാച ഹസന്ന് ഇവ
13 യത് തദ് ഉഗ്രം തപഃ കൃഷ്ണ ചരൻ സത്യപരാക്രമഃ
    അഗസ്യാദ് ഭാരതാചാര്യഃ പ്രത്യപദ്യത മേ പിതാ
14 അസ്ത്രം ബ്രഹ്മശിരോ നാമ ദേവഗന്ധർവപൂജിതം
    തദ് അദ്യ മയി ദാശാർഹ യഥാ പിതരി മേ തഥാ
15 അസ്മത്തസ് തദ് ഉപാദായ വിദ്യം അസ്ത്രം യദൂത്തമ
    മമാപ്യ് അസ്ത്രം പ്രയച്ഛ ത്വം ചക്രം രിപുഹരം രണേ
16 സ രാജൻ പ്രീയമാണേന മയാപ്യ് ഉക്തഃ കൃതാഞ്ജലിഃ
    യാചമാനഃ പ്രയത്നേന മത്തോ ഽസ്ത്രം ഭരതർഷഭ
17 ദേവദാനവഗന്ധർവമനുഷ്യപതഗോരഗാഃ
    ന സമാ മമ വീര്യസ്യ ശതാംശേനാപി പിണ്ഡിതാഃ
18 ഇദം ധനുർ ഇയം ശക്തിർ ഇദം ചക്രം ഇയം ഗദാ
    യദ് യദ് ഇച്ഛസി ചേദ് അസ്ത്രം മത്തസ് തത് തദ് ദദാനി തേ
19 യച് ഛക്നോഷി സമുദ്യന്തും പ്രയോക്തും അപി വാ രണേ
    തദ്ഗൃഹാണ വിനാസ്ത്രേണ യൻ മേ ദാതും അഭീപ്സസി
20 സ സുനാഭം സഹസ്രാരം വജ്രനാഭം അയസ്മയം
    വവ്രേ ചക്രം മഹാബാഹോ സ്പർധമാനോ മയാ സഹ
21 ഗൃഹാണ ചക്രം ഇത്യ് ഉക്തോ മയാ തു തദനന്തരം
    ജഗ്രാഹോപേത്യ സഹസാ ചക്രം സവ്യേന പാണിനാ
    ന ചൈതദ് അശകത് സ്ഥാനാത് സഞ്ചാലയിതും അച്യുത
22 അഥ തദ് ദക്ഷിണേനാപി ഗ്രഹീതും ഉപചക്രമേ
    സർവയത്നേന തേനാപി ഗൃഹ്ണന്ന് ഏതദ് അകൽപയത്
23 തതഃ സർവബലേനാപി യച് ചൈതൻ ന ശശാക സഃ
    ഉദ്ധർതും വാ ചാലയിതും ദ്രൗണിഃ പരമദുർമനാഃ
    കൃത്വാ യത്നം പരം ശ്രാന്തഃ സ ന്യവർതത ഭാരത
24 നിവൃത്തം അഥ തം തസ്മാദ് അഭിപ്രായാദ് വിചേതസം
    അഹം ആമന്ത്ര്യ സുസ്നിഗ്ധം അശ്വത്ഥാമാനം അബ്രുവം
25 യഃ സ ദേവമനുഷ്യേഷു പ്രമാണം പരമം ഗതഃ
    ഗാണ്ഡീവധന്വാ ശ്വേതാശ്വഃ കപിപ്രവര കേതനഃ
26 യഃ സാക്ഷാദ് ദേവദേവേശം ശിതികണ്ഠം ഉമാപതിം
    ദ്വന്ദ്വ യുദ്ധേ പരാജിഷ്ണുസ് തോഷയാം ആസ ശങ്കരം
27 യസ്മാത് പ്രിയതരോ നാസ്തി മമാന്യഃ പുരുഷോ ഭുവി
    നാദേയം യസ്യ മേ കിം ചിദ് അപി ദാരാഃ സുതാസ് തഥാ
28 തേനാപി സുഹൃദാ ബ്രഹ്മൻ പാർഥേനാക്ലിഷ്ട കർമണാ
    നോക്തപുർവം ഇദം വാക്യം യത് ത്വം മാം അഭിഭാഷസേ
29 ബ്രഹ്മചര്യം മഹദ് ഘോരം ചീർത്വാ ദ്വാദശ വാർഷികം
    ഹിമവത്പാർശ്വം അഭ്യേത്യ യോ മയാ തപസാർചിതഃ
30 സമാനവ്രതചാരിണ്യാം രുക്മിണ്യാം യോ ഽന്വജായത
    സനത്കുമാരസ് തേജസ്വീ പ്രദ്യുമ്നോ നാമ മേ സുതഃ
31 തേനാപ്യ് ഏതൻ മഹദ് ദിവ്യം ചക്രം അപ്രതിമം മമ
    ന പ്രാർഥിതം അഭൂൻ മൂഢ യദ് ഇദം പ്രാർഥിതം ത്വയാ
32 രാമേണാതിബലേനൈതൻ നോക്തപൂർവം കദാ ചന
    ന ഗദേന ന സാംബേന യദ് ഇദം പ്രാർഥിതം ത്വയാ
33 ദ്വാരകാവാസിഭിശ് ചാന്യൈർ വൃഷ്ണ്യന്ധകമഹാരഥൈഃ
    നോക്തപൂർവം ഇദം ജാതു യദ് ഇദം പ്രാർഥിതം ത്വയാ
34 ഭാരതാചാര്യ പുത്രഃ സൻ മാനിതഃ സർവയാദവൈഃ
    ചക്രേണ രഥിനാം ശ്രേഷ്ഠ കിം നു താത യുയുത്സസേ
35 ഏവം ഉക്തോ മയാ ദ്രൗണിർ മാം ഇദം പ്രത്യുവാച ഹ
    പ്രയുജ്യ ഭവതേ പൂജാം യോത്സ്യേ കൃഷ്ണ ത്വയേത്യ് ഉത
36 തതസ് തേ പ്രാർഥിതം ചക്രം ദേവദാനവ പൂജിതം
    അജേയഃ സ്യാം ഇതി വിഭോ സത്യം ഏതദ് ബ്രവീമി തേ
37 ത്വത്തോ ഽയം ദുർലഭം കാമം അനവാപ്യൈവ കേശവ
    പ്രതിയാസ്യാമി ഗോവിന്ദ ശിവേനാഭിവദസ്വ മാം
38 ഏതത് സുനാഭം വൃഷ്ണീനാം ഋഷഭേണ ത്വയാ ധൃതം
    ചക്രം അപ്രതിചക്രേണ ഭുവി നാന്യോ ഽഭിപദ്യതേ
39 ഏതാവദ് ഉക്ത്വാ ദ്രൗണിർ മാം യുഗ്മം അശ്വാൻ ധനാനി ച
    ആദായോപയയൗ ബാലോ രത്നാനി വിവിധാനി ച
40 സ സംരംഭീ ദുരാത്മാ ച ചപലഃ ക്രൂര ഏവ ച
    വേദ ചാസ്ത്രം ബ്രഹ്മശിരസ് തസ്മാദ് രക്ഷ്യോ വൃകോദരഃ