മഹാഭാരതം മൂലം/ശല്യപർവം/അധ്യായം61

മഹാഭാരതം മൂലം/ശല്യപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം61

1 [സ്]
     തതസ് തേ പ്രയയുഃ സർവേ നിവാസായ മഹീക്ഷിതഃ
     ശംഖാൻ പ്രധ്മാപയന്തോ വൈ ഹൃഷ്ടാഃ പരിഘബാഹവഃ
2 പാണ്ഡവാൻ ഗച്ഛതശ് ചാപി ശിബിരം നോ വിശാം പതേ
     മഹേഷ്വാസോ ഽന്വഗാത് പശ്ചാദ് യുയുത്സുഃ സാത്യകിസ് തഥാ
3 ധൃഷ്ടദ്യുമ്നഃ ശിഖണ്ഡീ ച ദ്രൗപദേയാശ് ച സർവശഃ
     സർവേ ചാന്യേ മഹേഷ്വാസാ യയുഃ സ്വശിബിരാണ്യ് ഉത
4 തതസ് തേ പ്രാവിശൻ പാർഥാ ഹാത ത്വിട്കം ഹതേശ്വരം
     ദുര്യോധനസ്യ ശിബിരം രംഗവദ് വിസൃതേ ജനേ
5 ഗദ് ഉത്സവം പുരം ഇവ ഹൃതനാഗം ഇവ ഹ്രദം
     സ്ത്രീവർഷവരഭൂയിഷ്ഠം വൃദ്ധാമാത്യൈർ അധിഷ്ഠിരം
6 തത്രൈതാൻ പര്യുപാതിഷ്ഠൻ ദുര്യോധന പുരഃസരാഃ
     കൃതാഞ്ജലിപുടാ രാജൻ കാഷായമലിനാംബരാഃ
7 ശിബിരം സമനുപ്രാപ്യ കുരുരാജസ്യ പാണ്ഡവാഃ
     അവതേരുർ മഹാരാജ രഥേഭ്യോ രഥസത്തമാഃ
8 തതോ ഗാണ്ഡീവധന്വാനം അഭ്യഭാഷത കേശവഃ
     സ്ഥിതഃ പ്രിഹ ഹിതേ നിത്യം അതീവ ഭരതർഷഭ
9 അവരോപയ ഗാണ്ഡീവം അക്ഷയ്യൗ ച മഹേഷുധീ
     അഥാഹം അവരോക്ഷ്യാമി പശ്ചാദ് ഭരതസത്തമ
10 സ്വയം ചൈവാവരോഹ ത്വം ഏത ശ്രേയസ് തവാനഘ
    തച് ചാകരോത് തഥാ വീരഃ പാണ്ഡുപുത്രോ ധനഞ്ജയഃ
11 അഥ പശ്ചാത് തതഃ കൃഷ്ണോ രശ്മീൻ ഉത്സൃജ്യ വാജിനാം
    അവാരോഹത മേധാവീ രഥാദ് ഗാണ്ഡീവധന്വനഃ
12 അഥാവതീർണേ ഭൂതാനാം ഈശ്വരേ സുമഹാത്മനി
    കപിർ അന്തർദധേ ദിവ്യോ ധ്വജോ ഗാണ്ഡീവധന്വനഃ
13 സ ദഗ്ധോ ദ്രോണകർണാഭ്യാം ദിവ്യൈർ അസ്ത്രൈർ മഹാരഥഃ
    അഥ ദീപ്തോ ഽഗ്നിനാ ഹ്യ് ആശു പ്രജജ്വാല മഹീപതേ
14 സോപാസംഗഃ സരശ്മിശ് ച സാശ്വഃ സയുഗ ബന്ധുരഃ
    ഭസ്മീഭൂതേ ഽപതദ് ഭൂമൗ രഥേ ഗാണ്ഡീവധന്വനഃ
15 തം തഥാ ഭസ്മഭൂതം തു ദൃഷ്ട്വാ പാണ്ഡുസുതാഃ പ്രഭോ
    അഭവൻ വിസ്മിതാ രാജന്ന് അർജുനശ് ചേദം അബ്രവീത്
16 കൃതാഞ്ജലിഃ സപ്രണയം പ്രണിപത്യാഭിവാദ്യ ച
    ഗോവിന്ദ കസ്മാദ് ഭഗവൻ രഥോ ദഗ്ധോ ഽയം അഗ്നിനാ
17 കിം ഏതൻ മഹദ് ആശ്ചര്യം അഭവദ് യദുനന്ദന
    തൻ മേ ബ്രൂഹി മഹാബാഹോ ശ്രോതവ്യം യദി മന്യസേ
18 [വാ]
    അസ്ത്രൈർ ബഹുവിധൈർ ദഗ്ധഃ പൂർവം ഏവായം അർജുന
    മദ് അധിഷ്ഠിതത്വാത് സമരേ ന വിശീർണഃ പരന്തപ
19 ഇദാനീം തു വിശീർണോ ഽയം ദഗ്ധോ ബ്രഹ്മാസ്ത്ര തേജസാ
    മയാ വിമുക്തഃ കൗന്തേയ ത്വയ്യ് അദ്യ കൃതകർമണി
20 [സ്]
    ഈഷദ് ഉത്സ്മയമാനശ് ച ഭഗവാൻ കേശവോ ഽരിഹാ
    പരിഷ്വജ്യ ച രാജാനം യുധിഷ്ഠിരം അഭാഷത
21 ദിഷ്ട്യാ ജയസി കൗന്തേയ ദിഷ്ട്യാ തേ ശത്രവോ ജിതാഃ
    ദിഷ്ട്യാ ഗാണ്ഡീവധന്വാ ച ഭീമസേനശ് ച പാണ്ഡവൗ
22 മുക്താ വീര ക്ഷയാദ് അസ്മാത് സംഗ്രാമാൻ നിഹതദ്വിഷഃ
    ക്ഷിപ്രം ഉത്തരകാലാനി കുരു കാര്യാണി ഭാരത
23 ഉപയാതം ഉപപ്ലവ്യം സഹ ഗാണ്ഡീവധന്വനാ
    ആനീയ മധുപർകം മാം യത് പുരാ ത്വം അവോചഥാഃ
24 ഏഷ ഭ്രാതാ സഖാ ചൈവ തവ കൃഷ്ണ ധനഞ്ജയഃ
    രക്ഷിതവ്യോ മഹാബാഹോ സർവാസ്വ് ആപത്സ്വ് ഇതി പ്രഭോ
    തവ ചൈവം ബ്രുവാണസ്യ തഥേത്യ് ഏവാഹം അബ്രുവം
25 സ സവ്യസാചീ ഗുപ്തസ് തേ വിജയീ ച നരേശ്വര
    ഭ്രാതൃഭിഃ സഹ രാജേന്ദ്ര ശൂരഃ സത്യപരാക്രമഃ
    മുക്തോ വീര ക്ഷയാദ് അസ്മാത് സംഗ്രാമാൽ ലോമഹർഷണാത്
26 ഏവം ഉക്തസ് തു കൃഷ്ണേന ധർമരാജോ യുധിഷ്ഠിരഃ
    ഹൃഷ്ടരോമാ മഹാരാജ പ്രത്യുവാച ജനാർദനം
27 പ്രമുക്തം ദ്രോണകർണാഭ്യാം ബ്രഹ്മാസ്ത്രം അരിമർദന
28 കസ് ത്വദന്യഃ സഹേത് സാക്ഷാദ് അപി വജ്രീ പുരന്ദരഃ
29 ഭവതസ് തു പ്രസാദേന സംഗ്രാമേ ബഹവോ ജിതാഃ
    മഹാരണഗതഃ പാർഥോ യച് ച നാസീത് പരാങ്മുഖഃ
    തഥൈവ ച മഹാബാഹോ പര്യായൈർ ബഹുഭിർ മയാ
    കർമണാം അനുസന്താനം തേജസശ് ച ഗതിഃ ശുഭാ
30 ഉപപ്ലവ്യേ മഹർഷിർ മേ കൃഷ്ണദ്വൈപായനോ ഽബ്രവീത്
    യതോ ധർമസ് തതഃ കൃഷ്ണോ യഥ കൃഷ്ണസ് തതോ ജയഃ
31 ഇത്യ് ഏവം ഉക്തേ തേ വീരാഃ ശിബിരം തവ ഭാരത
    പ്രവിശ്യ പ്രത്യപദ്യന്ത കോശരത്നർദ്ധി സഞ്ചയാൻ
32 രജതം ജാതരൂപം ച മണീൻ അഥ ച മൗക്തികാൻ
    ഭൂഷണാന്യ് അഥ മുഖ്യാനി കംബലാന്യ് അജിനാനി ച
    ദാസീദാസം അസംഖ്യേയം രാജ്യോപകരണാനി ച
33 തേ പ്രാപ്യ ധനം അക്ഷയ്യം ത്വദീയം ഭരതർഷഭ
    ഉദക്രോശൻ മഹേഷ്വാസാ നരേന്ദ്ര വിജിതാരയഃ
34 തേ തു വീരാഃ സമാശ്വസ്യ വാഹനാന്യ് അവമുച്യ ച
    അതിഷ്ഠന്ത മുഹുഃ സർവേ പാണ്ഡവാഃ സാത്യകിസ് തഥാ
35 അഥാബ്രവീൻ മഹാരാജ വാസുദേവോ മഹായശാഃ
    അസ്മാഭിർ മംഗലാർഥായ വസ്തവ്യം ശിബിരാദ് ബഹിഃ
36 തഥേത്യ് ഉക്ത്വാ ച തേ സർവേ പാണ്ഡവാഃ സാത്യകിസ് തഥാ
    വാസുദേവേന സഹിതാ മംഗലാർഥം യയുർ ബഹിഃ
37 തേ സമാസാദ്യ സരിതം പുണ്യാമോഘവതീം നൃപ
    ന്യവസന്ന് അഥ താം രാത്രിം പാണ്ഡവാ ഹതശത്രവഃ
38 തതഃ സമ്പ്രേഷയാം ആസുർ യാദവം നാഗസാഹ്വയം
    സ ച പ്രായാജ് ജവേനാശു വാസുദേവഃ പ്രതാപവാൻ
    ദാരുകം രഥം ആരോപ്യ യേന രാജാംബികാ സുതഃ
39 തം ഊചുഃ സമ്പ്രയാസ്യന്തം സൈന്യസുഗ്രീവ വാഹനം
    പ്രത്യാശ്വാസയ ഗാന്ധാരീം ഹതപുത്രാം യശസ്വിനീം
40 സ പ്രായാത് പാണ്ഡവൈർ ഉക്തസ് തത് പുരം സാത്വതാം വരഃ
    ആസസാദയിഷുഃ ക്ഷിപ്രം ഗാന്ധാരീം നിഹതാത്മജാം