മഹാഭാരതം മൂലം/ശല്യപർവം/അധ്യായം39

മഹാഭാരതം മൂലം/ശല്യപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം39

1 [ജ്]
     കഥം ആർഷ്ടിഷേണോ ഭഗവാൻ വിപുലം തപ്തവാംസ് തപഃ
     സിന്ധുദ്വീപഃ കഥം ചാപി ബ്രാഹ്മണ്യം ലബ്ധവാംസ് തദാ
2 ദേവാപിശ് ച കഥം ബ്രഹ്മൻ വിശ്വാമിത്രശ് ച സത്തമ
     തൻ മമാചക്ഷ്വ ഭഗവൻ പരം കൗതൂഹലം ഹി മേ
3 [വൈ]
     പുരാ കൃതയുഗേ രാജന്ന് ആർഷ്ടിഷേണോ ദ്വിജോത്തമഃ
     വസൻ ഗുരു കുലേ നിത്യം നിത്യം അധ്യയനേ രതഃ
4 തസ്യ രാജൻ ഗുരു കുലേ വസതോ നിത്യം ഏവ ഹ
     സമാപ്തിം നാഗമദ് വിദ്യാ നാപി വേദാ വിശാം പതേ
5 സ നിർവിണ്ണസ് തതോ രാജംസ് തപസ് തേപേ മഹാതപാഃ
     തതോ വൈ തപസാ തേന പ്രാപ്യ വേദാൻ അനുത്തമാൻ
6 സ വിദ്വാൻ വേദ യുക്തശ് ച സിദ്ധശ് ചാപ്യ് ഋഷിസത്തമഃ
     തത്ര തീർഥേ വരാൻ പ്രാദാത് ത്രീൻ ഏവ സുമഹാതപാഃ
7 അസ്മിംസ് തീർഥേ മഹാനദ്യാ അദ്യ പ്രഭൃതി മാനവഃ
     ആപ്ലുതോ വാജിമേധസ്യ ഫലം പ്രാപ്നോതി പുഷ്കലം
8 അദ്യ പ്രഭൃതി നൈവാത്ര ഭയം വ്യാലാദ് ഭവിഷ്യതി
     അപി ചാൽപേന യത്നേന ഫലം പ്രാപ്സ്യതി പുഷ്കലം
9 ഏവം ഉക്ത്വാ മഹാതേജാ ജഗാമ ത്രിദിവം മുനിഃ
     ഏവം സിദ്ധഃ സ ഭഗവാൻ ആർഷ്ടിഷേണഃ പ്രതാപവാൻ
10 തസ്മിന്ന് ഏവ തദാ തീർഥേ സിന്ധുദ്വീപഃ പ്രതാപവാൻ
    ദേവാപിശ് ച മഹാരാജ ബ്രാഹ്മണ്യം പ്രാപതുർ മഹത്
11 തഥാ ച കൗശികസ് താത തപോനിത്യോ ജിതേന്ദ്രിയഃ
    തപസാ വൈ സുതപ്തേന ബ്രാഹ്മണത്വം അവാപ്തവാൻ
12 ഗാധിർ നാമ മഹാൻ ആസീത് ക്ഷത്രിയഃ പ്രഥിതോ ഭുവി
    തസ്യ പുത്രോ ഽഭവദ് രാജൻ വിശ്വാമിത്രഃ പ്രതാപവാൻ
13 സ രാജാ കൗശികസ് താത മഹായോഗ്യ് അഭവത് കില
    സപുത്രം അഭിഷിച്യാഥ വിശ്വാമിത്രം മഹാതപാഃ
14 ദേഹന്യാസേ മനശ് ചക്രേ തം ഊചുഃ പ്രണതാഃ പ്രജാഃ
    ന ഗന്തവ്യം മഹാപ്രാജ്ഞ ത്രാഹി ചാസ്മാൻ മഹാഭയാത്
15 ഏവം ഉക്തഃ പ്രത്യുവാച തതോ ഗാധിഃ പ്രജാസ് തദാ
    വിശ്വസ്യ ജഗതോ ഗോപ്താ ഭവിഷ്യതി സുതോ മമ
16 ഇത്യ് ഉക്ത്വാ തു തതോ ഗാധിർ വിശ്വാമിത്രം നിവേശ്യ ച
    ജഗാമ ത്രിദിവം രാജൻ വിശ്വാമിത്രോ ഽഭവൻ നൃപഃ
    ന ച ശക്നോതി പൃഥിവീം യത്നവാൻ അപി രക്ഷിതും
17 തതഃ ശുശ്രാവ രാജാ സ രാക്ഷസേഭ്യോ മഹാഭയം
    നിര്യയൗ നഗരാച് ചാപി ചതുരംഗ ബലാന്വിതഃ
18 സ ഗത്വാ ദൂരം അധ്വാനം വസിഷ്ഠാശ്രമം അഭ്യയാത്
    തസ്യ തേ സൈനികാ രാജംശ് ചക്രുസ് തത്രാനയാൻ ബഹൂൻ
19 തതസ് തു ഭഗവാൻ വിപ്രോ വസിഷ്ഠോ ഽഽശ്രമം അഭ്യയാത്
    ദദൃശേ ച തതഃ സർവം ഭജ്യമാനം മഹാവനം
20 തസ്യ ക്രുദ്ധോ മഹാരാജ വസിഷ്ഠോ മുനിസത്തമഃ
    സൃജസ്വ ശബരാൻ ഘോരാൻ ഇതി സ്വാം ഗാം ഉവാച ഹ
21 തഥോക്താ സാസൃജദ് ധേനുഃ പുരുഷാൻ ഘോരദർശനാൻ
    തേ ച തദ് ബലം ആസാദ്യ ബഭഞ്ജുഃ സർവതോദിശം
22 തദ് ദൃഷ്ട്വാ വിദ്രുതം സൈന്യമ്ം വിശ്വാമിത്രസ് തു ഗാധിജഃ
    തപഃ പരം മന്യമാനസ് തപസ്യ് ഏവ മനോ ദധേ
23 സോ ഽസ്മിംസ് തീർഥവരേ രാജൻ സരസ്വത്യാഃ സമാഹിതഃ
    നിയമൈശ് ചോപവാസൈശ് ച കർശയൻ ദേഹം ആത്മനഃ
24 ജലാഹാരോ വായുഭക്ഷഃ പർണാഹാരശ് ച സോ ഽഭവത്
    തഥാ സ്ഥണ്ഡിലശായീ ച യേ ചാന്യേ നിയമാഃ പൃഥക്
25 അസകൃത് തസ്യ ദേവാസ് തു വ്രതവിഘ്നം പ്രചക്രിരേ
    ന ചാസ്യ നിയമാദ് ബുദ്ധിർ അപയാതിമഹാത്മനഃ
26 തതഃ പരേണ യത്നേന തപ്ത്വാ ബഹുവിധം തപഃ
    തേജസാ ഭാസ്കരാകാരോ ഗാധിജഃ സമപദ്യത
27 തപസാ തു തഥായുക്തം വിശ്വാമിത്രം പിതാമഹഃ
    അമന്യത മഹാതേജാ വരദോ വരം അസ്യ തത്
28 സ തു വവ്രേ വരം രാജൻ സ്യാം അഹം ബ്രാഹ്മണസ് ത്വ് ഇതി
    തഥേതി ചാബ്രവീദ് ബ്രഹ്മാ സർവ ലോകപിതാമഹഃ
29 സ ലബ്ധ്വാ തപസോഗ്രേണ ബ്രാഹ്മണത്വം മഹായശാഃ
    വിചചാര മഹീം കൃത്സ്നാം കൃതകാമഃ സുരോപമഃ
30 തസ്മിംസ് തീർഥവരേ രാമഃ പ്രദായ വിവിധം വസു
    പയസ്വിനീസ് തഥാ ധേനൂർ യാനാനി ശയനാനി ച
31 തഥാ വസ്ത്രാണ്യ് അലങ്കാരം ഭക്ഷ്യം പേയം ച ശോഭനം
    അദദാൻ മുദിതോ രാജൻ പൂജയിത്വാ ദ്വിജോത്തമാൻ
32 യയൗ രാജംസ് തതോ രാമോ ബകസ്യാശ്രമം അന്തികാത്
    യത്ര തേപേ തപസ് തീവ്രം ദാൽഭ്യോ ബക ഇതി ശ്രുതിഃ