മഹാഭാരതം മൂലം/വിരാടപർവം/അധ്യായം12

മഹാഭാരതം മൂലം/വിരാടപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം12

1 [ജനം]
     ഏവം മത്സ്യസ്യ നഗരേ വസന്തസ് തത്ര പാണ്ഡവാഃ
     അത ഊർധ്വം മഹാവീര്യാഃ കിം അകുർവന്ത വൈ ദ്വിജ
2 [വൈ]
     ഏവം തേ ന്യവസംസ് തത്ര പ്രച്ഛന്നാഃ കുരുനന്ദനാഃ
     ആരാധയന്തോ രാജാനം യദ് അകുർവന്ത തച് ഛൃണു
3 യുധിഷ്ഠിരഃ സഭാസ്താരഃ സഭ്യാനാം അഭവത് പ്രിയഃ
     തഥൈവ ച വിരാടസ്യ സപുത്രസ്യ വിശാം പതേ
4 സ ഹ്യ് അക്ഷഹൃദയജ്ഞസ് താൻ ക്രീഡയാം ആസ പാണ്ഡവഃ
     അക്ഷവത്യാം യഥാകാമം സൂത്രബദ്ധാൻ ഇവ ദ്വിജാൻ
5 അജ്ഞാതം ച വിരാടസ്യ വിജിത്യ വസു ധർമരാജ്
     ഭ്രാതൃഭ്യഃ പുരുഷവ്യാഘ്രോ യഥാർഹം സ്മ പ്രയച്ഛതി
6 ഭീമസേനോ ഽപി മാംസാനി ഭക്ഷ്യാണി വിവിധാനി ച
     അതി സൃഷ്ടാനി മത്സ്യേന വിക്രീണാതി യുധിഷ്ഠിരേ
7 വാസാംസി പരിജീർണാനി ലബ്ധാന്യ് അന്തഃപുരേ ഽർജുനഃ
     വിക്രീണാനശ് ച സർവേഭ്യഃ പാണ്ഡവേഭ്യഃ പ്രയച്ഛതി
8 സഹദേവോ ഽപി ഗോപാനാം വേഷം ആസ്ഥായ പാണ്ഡവഃ
     ദധി ക്ഷീരം ഘൃതം ചൈവ പാണ്ഡവേഭ്യഃ പ്രയച്ഛതി
9 നകുലോ ഽപി ധനം ലബ്ധ്വാ കൃതേ കർമണി വാജിനാം
     തുഷ്ടേ തസ്മിൻ നരപതൗ പാണ്ഡവേഭ്യഃ പ്രയച്ഛതി
10 കൃഷ്ണാപി സർവാൻ ഭ്രാതൄംസ് താൻ നിരീക്ഷന്തീ തപസ്വിനീ
    യഥാ പുനർ അവിജ്ഞാതാ തഥാ ചരതി ഭാമിനീ
11 ഏവം സമ്പാദയന്തസ് തേ തഥാന്യോന്യം മഹാരഥാഃ
    പ്രേക്ഷമാണാസ് തദാ കൃഷ്ണാം ഊഷുശ് ഛന്നാ നരാധിപ
12 അഥ മാസേ ചതുർഥേ തു ബ്രഹ്മണഃ സുമഹോത്സവഃ
    ആസീത് സമൃദ്ധോ മത്സ്യേഷു പുരുഷാണാം സുസംമതഃ
13 തത്ര മല്ലാഃ സമാപേതുർ ദിഗ്ഭ്യോ രാജൻ സഹസ്രശഃ
    മഹാകായാ മഹാവീര്യാഃ കാലഖഞ്ജാ ഇവാസുരാഃ
14 വീര്യോന്നദ്ധാ ബലോദഗ്രാ രാജ്ഞാ സമഭിപൂജിതാഃ
    സിൻഹ സ്കന്ധകടി ഗ്രീവാഃ സ്വവദാതാ മനസ്വിനഃ
    അസകൃൽ ലബ്ധലക്ഷാസ് തേ രംഗേ പാർഥിവ സംനിധൗ
15 തേഷാം ഏകോ മഹാൻ ആസീത് സർവമല്ലാൻ സമാഹ്വയത്
    ആവൽഗമാനം തം രംഗേ നോപതിഷ്ഠതി കശ് ചന
16 യദാ സർവേ വിമനസസ് തേ മല്ലാ ഹതചേതസഃ
    അഥ സൂദേന തം മല്ലം യോധയാം ആസ മത്സ്യരാജ്
17 ചോദ്യമാനസ് തതോ ഭീമോ ദുഃഖേനൈവാകരോൻ മതിം
    ന ഹി ശക്നോതി വിവൃതേ പ്രത്യാഖ്യാതും നരാധിപം
18 തതഃ സ പുരുഷവ്യാഘ്രഃ ശാർദൂലശിഥിലം ചരൻ
    പ്രവിവേശ മഹാരംഗം വിരാടം അഭിഹർഷയൻ
19 ബബന്ധ കക്ഷ്യാം കൗന്തേയസ് തതസ്തം ഹർഷയഞ് ജനം
    തതസ് തം വൃത്ര സങ്കാശം ഭീമോ മല്ലം സമാഹ്വയത്
20 താവ് ഉഭൗ സുമഹോത്സാഹാവ് ഉഭൗ തീവ്രപരാക്രമൗ
    മത്താവ് ഇവ മഹാകായൗ വാരണൗ ഷഷ്ടിഹായനൗ
21 ചകർഷ ദോർഭ്യാം ഉത്പാട്യ ഭീമോ മല്ലം അമിത്രഹാ
    വിനദന്തം അഭിക്രോശഞ് ശാർദൂല ഇവ വാരണം
22 തം ഉദ്യമ്യ മഹാബാഹുർ ഭ്രാമയാം ആസ വീര്യവാൻ
    തതോ മല്ലാശ് ച മത്സ്യാശ് ച വിസ്മയം ചക്രിരേ പരം
23 ഭ്രാമയിത്വാ ശതഗുണം ഗതസത്ത്വം അചേതനം
    പ്രത്യാപിംഷൻ മഹാബാഹുർ മല്ലം ഭുവി വൃകോദരഃ
24 തസ്മിൻ വിനിഹതേ മല്ലേ ജീമൂതേ ലോകവിശ്രുതേ
    വിരാടഃ പരമം ഹർഷം അഗച്ഛദ് ബാന്ധവൈഃ സഹ
25 സംഹർഷാത് പ്രദദൗ വിത്തം ബഹു രാജാ മഹാമനഃ
    ബല്ലവായ മഹാരംഗേ യഥാ വൈശ്രവണസ് തഥാ
26 ഏവം സ സുബഹൂൻ മല്ലാൻ പുരുഷാംശ് ച മഹാബലാൻ
    വിനിഘ്നൻ മത്സ്യരാജസ്യ പ്രീതിം ആവഹദ് ഉത്തമാം
27 യദാസ്യ തുല്യഃ പുരുഷോ ന കശ് ചിത് തത്ര വിദ്യതേ
    തതോ വ്യാഘ്രൈശ് ച സിംഹൈശ് ച ദ്വിരദൈശ് ചാപ്യ് അയോധയത്
28 പുനർ അന്തഃപുര ഗതഃ സ്ത്രീണാം മധ്യേ വൃകോദരഃ
    യോധ്യതേ സ്മ വിരാടേണ സിംഹൈർ മത്തൈർ മഹാബലൈഃ
29 ബീഭത്സുർ അപി ഗീതേന സുനൃത്തേന ച പാണ്ഡവഃ
    വിരാടം തോഷയാം ആസ സർവാശ് ചാന്തഃപുര സ്ത്രിയഃ
30 അശ്വൈർ വിനീതൈർ ജവനൈസ് തത്ര തത്ര സമാഗതൈഃ
    തോഷയാം ആസ നകുലോ രാജാനം രാജസത്തമ
31 തസ്മൈ പ്രദേയം പ്രായച്ഛത് പ്രീതോ രാജാ ധനം ബഹു
    വിനീതാൻ വൃഷഭാൻ ദൃഷ്ട്വാ സഹദേവസ്യ ചാഭിഭോ
32 ഏവം തേ ന്യവസംസ് തത്ര പ്രച്ഛന്നാഃ പുരുഷർഷഭാഃ
    കർമാണി തസ്യ കുർവാണാ വിരാട നൃപതേസ് തദാ