മഹാഭാരതം മൂലം/വനപർവം/അധ്യായം78

മഹാഭാരതം മൂലം/വനപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം78

1 ബൃഹദശ്വ ഉവാച
     പ്രശാന്തേ തു പുരേ ഹൃഷ്ടേ സമ്പ്രവൃത്തേ മഹോത്സവേ
     മഹത്യാ സേനയാ രാജാ ദമയന്തീം ഉപാനയത്
2 ദമയന്തീം അപി പിതാ സത്കൃത്യ പരവീരഹാ
     പ്രസ്ഥാപയദ് അമേയാത്മാ ഭീമോ ഭീമപരാക്രമഃ
3 ആഗതായാം തു വൈദർഭ്യാം സപുത്രായാം നലോ നൃപഃ
     വർതയാം ആസ മുദിതോ ദേവരാഡ് ഇവ നന്ദനേ
4 തഥാ പ്രകാശതാം യാതോ ജംബൂദ്വീപേ ഽഥ രാജസു
     പുനഃ സ്വേ ചാവസദ് രാജ്യേ പ്രത്യാഹൃത്യ മഹായശാഃ
5 ഈജേ ച വിവിധൈർ യജ്ഞൈർ വിധിവത് സ്വാപ്തദക്ഷിണൈഃ
     തഥാ ത്വം അപി രാജേന്ദ്ര സസുഹൃദ് വക്ഷ്യസേ ഽചിരാത്
6 ദുഃഖം ഏതാദൃശം പ്രാപ്തോ നലഃ പരപുരഞ്ജയഃ
     ദേവനേന നരശ്രേഷ്ഠ സഭാര്യോ ഭരതർഷഭ
7 ഏകാകിനൈവ സുമഹൻ നലേന പൃഥിവീപതേ
     ദുഃഖം ആസാദിതം ഘോരം പ്രാപ്തശ് ചാഭ്യുദയഃ പുനഃ
8 ത്വം പുനർ ഭ്രാതൃസഹിതഃ കൃഷ്ണയാ ചൈവ പാണ്ഡവ
     രമസേ ഽസ്മിൻ മഹാരണ്യേ ധർമം ഏവാനുചിന്തയൻ
9 ബ്രാഹ്മണൈശ് ച മഹാഭാഗൈർ വേദവേദാംഗപാരഗൈഃ
     നിത്യം അന്വാസ്യസേ രാജംസ് തത്ര കാ പരിദേവനാ
10 ഇതിഹാസം ഇമം ചാപി കലിനാശനം ഉച്യതേ
    ശക്യം ആശ്വാസിതും ശ്രുത്വാ ത്വദ്വിധേന വിശാം പതേ
11 അസ്ഥിരത്വം ച സഞ്ചിന്ത്യ പുരുഷാർഥസ്യ നിത്യദാ
    തസ്യായേ ച വ്യയേ ചൈവ സമാശ്വസിഹി മാ ശുചഃ
12 യേ ചേദം കഥയിഷ്യന്തി നലസ്യ ചരിതം മഹത്
    ശ്രോഷ്യന്തി ചാപ്യ് അഭീക്ഷ്ണം വൈ നാലക്ഷ്മീസ് താൻ ഭജിഷ്യതി
    അർഥാസ് തസ്യോപപത്സ്യന്തേ ധന്യതാം ച ഗമിഷ്യതി
13 ഇതിഹാസം ഇമം ശ്രുത്വാ പുരാണം ശശ്വദ് ഉത്തമം
    പുത്രാൻ പൗത്രാൻ പശൂംശ് ചൈവ വേത്സ്യതേ നൃഷു ചാഗ്ര്യതാം
    അരോഗഃ പ്രീതിമാംശ് ചൈവ ഭവിഷ്യതി ന സംശയഃ
14 ഭയം പശ്യസി യച് ച ത്വം ആഹ്വയിഷ്യതി മാം പുനഃ
    അക്ഷജ്ഞ ഇതി തത് തേ ഽഹം നാശയിഷ്യാമി പാർഥിവ
15 വേദാക്ഷഹൃദയം കൃത്സ്നം അഹം സത്യപരാക്രമ
    ഉപപദ്യസ്വ കൗന്തേയ പ്രസന്നോ ഽഹം ബ്രവീമി തേ
16 വൈശമ്പായന ഉവാച
    തതോ ഹൃഷ്ടമനാ രാജാ ബൃഹദശ്വം ഉവാച ഹ
    ഭഗവന്ന് അക്ഷഹൃദയം ജ്ഞാതും ഇച്ഛാമി തത്ത്വതഃ
17 തതോ ഽക്ഷഹൃദയം പ്രാദാത് പാണ്ഡവായ മഹാത്മനേ
    ദത്ത്വാ ചാശ്വശിരോ ഽഗച്ഛദ് ഉപസ്പ്രഷ്ടും മഹാതപഃ
18 ബൃഹദശ്വേ ഗതേ പാർഥം അശ്രൗഷീത് സവ്യസാചിനം
    വർതമാനം തപസ്യ് ഉഗ്രേ വായുഭക്ഷം മനീഷിണം
19 ബ്രാഹ്മണേഭ്യസ് തപസ്വിഭ്യഃ സമ്പതദ്ഭ്യസ് തതസ് തതഃ
    തീർഥശൈലവരേഭ്യശ് ച സമേതേഭ്യോ ദൃഢവ്രതഃ
20 ഇതി പാർഥോ മഹാബാഹുർ ദുരാപം തപ ആസ്ഥിതഃ
    ന തഥാ ദൃഷ്ടപൂർവോ ഽന്യഃ കശ് ചിദ് ഉഗ്രതപാ ഇതി
21 യഥാ ധനഞ്ജയഃ പാർഥസ് തപസ്വീ നിയതവ്രതഃ
    മുനിർ ഏകചരഃ ശ്രീമാൻ ധർമോ വിഗ്രഹവാൻ ഇവ
22 തം ശ്രുത്വാ പാണ്ഡവോ രാജംസ് തപ്യമാനം മഹാവനേ
    അന്വശോചത കൗന്തേയഃ പ്രിയം വൈ ഭ്രാതരം ജയം
23 ദഹ്യമാനേന തു ഹൃദാ ശരണാർഥീ മഹാവനേ
    ബ്രാഹ്മണാൻ വിവിധജ്ഞാനാൻ പര്യപൃച്ഛദ് യുധിഷ്ഠിരഃ