മഹാഭാരതം മൂലം/വനപർവം/അധ്യായം48
| ←അധ്യായം47 | മഹാഭാരതം മൂലം/വനപർവം രചന: അധ്യായം48 |
അധ്യായം49→ |
1 [വൈ]
സുദീർഘം ഉഷ്ണം നിഃശ്വസ്യ ധൃതരാഷ്ട്രോ ഽംബികാ സുതഃ
അബ്രവീത് സഞ്ജയം സൂതം ആമന്ത്ര്യ ഭരതർഷഭ
2 ദേവപുത്രൗ മഹാഭാഗൗ ദേവരാജസമദ്യുതീ
നകുലഃ സഹദേവശ് ച പാണ്ഡവൗ യുദ്ധദുർമദൗ
3 ദൃഢായുധൗ ദൂരപാതൗ യുദ്ധേ ച കൃതനിശ്ചയൗ
ശീഘ്രഹസ്തൗ ദൃഢക്രോധൗ നിത്യയുക്തൗ തരസ്വിനൗ
4 ഭീമാർജുനൗ പുരോധായ യദാ തൗ രണമൂർധനി
സ്ഥാസ്യേതേ സിംഹവിക്രാന്താവ് അശ്വിനാവ് ഇവ ദുഃസഹൗ
ന ശേഷം ഇഹ പശ്യാമി തദാ സൈന്യസ്യ സഞ്ജയ
5 തൗ ഹ്യ് അപ്രതിരഥൗ യുദ്ധേ ദേവപുത്രൗ മഹാരഥൗ
ദ്രൗപദ്യാസ് തം പരിക്ലേശം ന ക്ഷംസ്യേതേ ത്വ് അമർഷിണൗ
6 വൃഷ്ണയോ വാ മഹേഷ്വാസാ പാഞ്ചാലാ വാ മഹൗജസഃ
യുധി സത്യാഭിസന്ധേന വാസുദേവേന രക്ഷിതാഃ
പ്രധക്ഷ്യന്തി രണേ പാർഥാഃ പുത്രാണാം മമ വാഹിനീം
7 രാമ കൃഷ്ണ പ്രണീതാനാം വൃഷ്ണീനാം സൂതനന്ദന
ന ശക്യഃ സഹിതും വേഗഃ പർവതൈർ അപി സംയുഗേ
8 തേഷാം മധ്യേ മഹേഷ്വാസോ ഭീമോ ഭീമപരാക്രമഃ
ശക്യയാ വീര ഘാതിന്യാ ഗദയാ വിചരിഷ്യതി
9 തഥാ ഗാണ്ഡീവനിർഘോഷം വിസ്ഫൂർജിതം ഇവാശനേഃ
ഗദാ വേഗം ച ഭീമസ്യ നാലം സോഢും നരാധിപാഃ
10 തതോ ഽഹം സുഹൃദാം വാചോ ദുര്യോധന വശാനുഗഃ
സ്മരണീയാഃ സ്മരിഷ്യാമി മയാ യാ ന കൃതാഃ പുരാ
11 [സ്]
വ്യതിക്രമോ ഽയം സുമഹാംസ് ത്വയാ രാജന്ന് ഉപേക്ഷിതഃ
സമർഥേനാപി യൻ മോഹാത് പുത്രസ് തേ ന നിവാരിതഃ
12 ശ്രുത്വാ ഹി നിർജിതാൻ ദ്യൂതേ പാണ്ഡവാൻ മധുസൂദനഃ
ത്വരിതഃ കാമ്യകേ പാർഥാൻ സമഭാവയദ് അച്യുതഃ
13 ദ്രുപദസ്യ തഥാ പുത്രാ ധൃഷ്ടദ്യുമ്നപുരോഗമാഃ
വിരാടോ ധൃഷ്ടകേതുശ് ച കേകയാശ് ച മഹാരഥാഃ
14 തൈശ് ച യത് കഥിതം തത്ര ദൃഷ്ട്വാ പാർഥാൻ പരാജിതാൻ
ചാരേണ വിദിതം സർവം തൻ മയാ വേദിതം ച തേ
15 സമാഗമ്യ വൃതസ് തത്ര പാണ്ഡവൈർ മധുസൂദനഃ
സാരഥ്യേ ഫൽഗുനസ്യാജൗ തഥേത്യ് ആഹ ച താൻ ഹരിഃ
16 അമർഷിതോ ഹി കൃഷ്ണോ ഽപി ദൃഷ്ട്വാ പാർഥാംസ് തഥാഗതാൻ
കൃഷ്ണാജിനോത്തരാസംഗാൻ അബ്രവീച് ച യുധിഷ്ഠിരം
17 യാ സാ സമൃദ്ധിഃ പാർഥാനാം ഇന്ദ്രപ്രസ്ഥേ ബഭൂവ ഹ
രാജസൂയേ മയാ ദൃഷ്ടാ നൃപൈർ അന്യൈഃ സുദുർലഭാ
18 യത്ര സർവാൻ മഹീപാലാഞ് ശസ്ത്രതേജോ ഭയാർദിതാൻ
സവംഗാംഗാൻ സപൗണ്ഡ്ര് ഉഡ്രാൻ സചോല ദ്രവിഡാന്ധകാൻ
19 സാഗരാനൂപഗാംശ് ചൈവ യേ ച പത്തനവാസിനഃ
സിംഹലാൻ ബർബരാൻ മ്ലേച്ഛാൻ യേ ച ജാംഗലവാസിനഃ
20 പശ്ചിമാനി ച രാജ്യാനി ശതശഃ സാഗരാന്തികാൻ
പഹ്ലവാൻ ദരദാൻ സർവാൻ കിരാതാൻ യവനാഞ് ശകാൻ
21 ഹാരഹൂണാംശ് ച ചീനാംശ് ച തുഖാരാൻ സൈന്ധവാംസ് തഥാ
ജാഗുഡാൻ രമഠാൻ മുണ്ഡാൻ സ്ത്രീ രാജ്യാൻ അഥ തംഗണാൻ
22 ഏതേ ചാന്യേ ച ബഹവോ യേ ച തേ ഭരതർഷഭ
ആഗതാൻ അഹം അദ്രാക്ഷം യജ്ഞേ തേ പരിവേഷകാൻ
23 സാ തേ സമൃദ്ധിർ യൈർ ആത്താ ചപലാ പ്രതിസാരിണീ
ആദായ ജീവിതം തേഷാം ആഹരിഷ്യാമി താം അഹം
24 രാമേണ സഹ കൗരവ്യ ഭീമാർജുനയമൈസ് തഥാ
അക്രൂര ഗദ സാംബൈശ് ച പ്രദ്യുമ്നേനാഹുകേന ച
ധൃഷ്ടദ്യുമ്നേന വീരേണ ശിശുപാലാത്മജേന ച
25 ദുര്യോധനം രണേ ഹത്വാ സദ്യഃ കർണം ച ഭാരത
ദുഃശാസനം സൗബലേയം യശ് ചാന്യഃ പ്രതിയോത്സ്യതേ
26 തതസ് ത്വം ഹാസ്തിനപുരേ ഭ്രാതൃഭിഃ സഹിതോ വസൻ
ധാർതരാഷ്ട്രീം ശ്രിയം പ്രാപ്യ പ്രശാധി പൃഥിവീം ഇമാം
27 അഥൈനം അബ്രവീദ് രാജാ തസ്മിൻ വീര സമാഗമേ
ശൃണ്വത്സു തേഷു സർവേഷു ധൃഷ്ടദ്യുമ്നമുഖേഷു ച
28 പ്രതിഗൃഹ്ണാമി തേ വാചം സത്യാം ഏതാം ജനാർദന
അമിത്രാൻ മേ മഹാബാഹോ സാനുബന്ധാൻ ഹനിഷ്യസി
29 വർഷാത് ത്രയോദശാദ് ഊർധ്വം സത്യം മാം കുരു കേശവ
പ്രതിജ്ഞാതോ വനേവാസോ രാജമധ്യേ മയാ ഹ്യ് അയം
30 തദ് ധർമരാജ വചനം പ്രതിശ്രുത്യ സഭാ സദഃ
ധൃഷ്ടദ്യുമ്ന പുരോഗാസ് തേ ശമയാം ആസുർ അഞ്ജസാ
കേശവം മധുരൈർ വാക്യൈഃ കാലയുക്തൈർ അമർഷിതം
31 പാഞ്ചാലീം ചാഹുർ അക്ലിഷ്ടാം വാസുദേവസ്യ ശൃണ്വതഃ
ദുര്യോധനസ് തവ ക്രോധാദ് ദേവി ത്യക്ഷ്യതി ജീവിതം
പ്രതിജാനീമ തേ സത്യം മാ ശുചോ വരവർണിനി
32 യേ സ്മ തേ കുപിതാം കൃഷ്ണേ ദൃഷ്ട്വാ ത്വാം പ്രാഹസംസ് തദാ
മാംസാനി തേഷാം ഖാദന്തോ ഹസിഷ്യന്തി മൃഗദ്വിജാഃ
33 പാസ്യന്തി രുധിരം തേഷാം ഗൃധ്രാ ഗോമായവസ് തഥാ
ഉത്തമാംഗാനി കർഷന്തോ യൈസ് ത്വം കൃഷ്ടാ സഭാ തലേ
34 തേഷാം ദ്രക്ഷ്യസി പാഞ്ചാലി ഗാത്രാണി പൃഥിവീതലേ
ക്രവ്യാദൈഃ കൃഷ്യമാണാനി ഭക്ഷ്യമാണാനി ചാസകൃത്
35 പരിക്ലിഷ്ടാസി യൈസ് തത്ര യൈശ് ചാപി സമുപേക്ഷിതാ
തേഷാം ഉത്കൃത്ത ശിരസാം ഭൂമിഃ പാസ്യതി ശോണിതം
36 ഏവം ബഹുവിധാ വാചസ് തദോചുഃ പുരുഷർഷഭാഃ
സർവേ തേജസ്വിനഃ ശൂരാഃ സർവേ ചാഹതലക്ഷണാഃ
37 തേ ധർമരാജേന വൃതാ വർഷാദ് ഊർധ്വം ത്രയോദശാത്
പുരസ്കൃത്യോപയാസ്യന്തി വാസുദേവം മഹാരഥാഃ
38 രാമശ് ച കൃഷ്ണശ് ച ധനഞ്ജയശ് ച; പ്രദ്യുമ്ന സാംബൗ യുയുധാന ഭീമൗ
മാദ്രീ സുതൗ കേകയരാജപുത്രാഃ; പാഞ്ചാല പുത്രാഃ സഹധർമരാജ്ഞാ
39 ഏതാൻ സർവാംൽ ലോകവീരാൻ അജേയാൻ; മഹാത്മനഃ സാനുബന്ധാൻ സസൈന്യാൻ
കോ ജീവിതാർഥീ സമരേ പ്രത്യുദീയാത്; ക്രുദ്ധാൻ സിംഹാൻ കേസരിണോ യഥൈവ
40 [ധൃ]
യൻ മാബ്രവീദ് വിദുരോ ദ്യൂതകാലേ; ത്വം പാണ്ഡവാഞ് ജേഷ്യസി ചേൻ നരേന്ദ്ര
ധ്രുവം കുരൂണാം അയം അന്തകാലോ; മഹാഭയോ ഭവിതാ ശോണിതൗഘഃ
41 മന്യേ തഥാ തദ് ഭവിതേതി സൂത; യഥാ ക്ഷത്താ പ്രാഹ വചഃ പുരാ മാം
അസംശയം ഭവിതാ യുദ്ധം ഏതദ്; ഗതേ കാലേ പാണ്ഡവാനാം യഥോക്തം