മഹാഭാരതം മൂലം/വനപർവം/അധ്യായം273

മഹാഭാരതം മൂലം/വനപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം273

1 [മാർക്]
     താവ് ഉഭൗ പതിതൗ ദൃഷ്ട്വാ ഭ്രാതരാവ് അമിതൗജസൗ
     ബബന്ധ രാവണിർ ഭൂയോ ശരൈർ ദത്തവരൈസ് തദാ
2 തൗ വീരൗ ശരജാലേന ബദ്ധാവ് ഇന്ദ്രജിതാ രണേ
     രേജതുഃ പുരുഷവ്യാഘ്രൗ ശകുന്താവ് ഇവ പഞ്ജരേ
3 തൗ ദൃഷ്ട്വാ പതിതൗ ഭൂമൗ ശതശഃ സായകൈശ് ചിതൗ
     സുഗ്രീവഃ കപിഭിഃ സാർധം പരിവാര്യ തതഃ സ്ഥിതഃ
4 സുഷേണ മൈന്ദദ്വിവിദൈഃ കുമുദേനാംഗദേന ച
     ഹനൂമൻ നീലതാരൈശ് ച നലേന ച കപീശ്വരഃ
5 തതസ് തം ദേശം ആഗമ്യ കൃതകർമാ വിഭീഷണഃ
     ബോധയാം ആസ തൗ വീരൗ പ്രജ്ഞാസ്ത്രേണ പ്രബോധിതൗ
6 വിശല്യൗ ചാപി സുഗ്രീവഃ ക്ഷണേനോഭൗ ചകാര തൗ
     വിശല്യയാ മഹൗഷധ്യാ ദിവ്യമന്ത്രപ്രയുക്തയാ
7 തൗ ലബ്ധസഞ്ജ്ഞൗ നൃവരൗ വിശല്യാവ് ഉദതിഷ്ഠതാം
     ഗതതന്ദ്രീ ക്ലമൗ ചാസ്താം ക്ഷണേനോഭൗ മഹാരഥൗ
8 തതോ വിഭീഷണഃ പാർഥ രാമം ഇക്ഷ്വാകുനന്ദനം
     ഉവാച വിജ്വരം ദൃഷ്ട്വാ കൃതാഞ്ജലിർ ഇദം വചഃ
9 അയം അംഭോ ഗൃഹീത്വാ തു രാജരാജസ്യ ശാസനാത്
     ഗുഹ്യകോ ഽഭ്യാഗതഃ ശ്വേതാത് ത്വത്സകാശം അരിന്ദമ
10 ഇദം അംഭോ കുബേരസ് തേ മഹാരാജഃ പ്രയച്ഛതി
    അന്തർഹിതാനാം ഭൂതാനാം ദർശനാർഥം പരന്തപ
11 അനേന സ്പൃഷ്ടനയനോ ഭൂതാന്യ് അന്തർഹിതാന്യ് ഉത
    ഭവാൻ ദ്രക്ഷ്യതി യസ്മൈ ച ഭവാൻ ഏതത് പ്രദാസ്യതി
12 തഥേതി രാമസ് തദ് വാരി പ്രതിഗൃഹ്യാഥ സത്കൃതം
    ചകാര നേത്രയോഃ ശൗചം ലക്ഷ്മണശ് ച മഹാമനാഃ
13 സുഗ്രീവ ജാംബവന്തൗ ച ഹനൂമാൻ അംഗദസ് തഥാ
    മൈന്ദദ്വിവിദ നീലാശ് ച പ്രായോ പ്രവഗസത്തമാഃ
14 തഥാ സമഭവച് ചാപി യദ് ഉവാച വിഭീഷണഃ
    ക്ഷണേനാതീന്ദ്രിയാണ്യ് ഏഷാം ചക്ഷൂംഷ്യ് ആസൻ യുധിഷ്ഠിര
15 ഇന്ദ്രജിത് കൃതകർമാ തു പിത്രേ കർമ തദാത്മനഃ
    നിവേദ്യ പുനർ ആഗച്ഛത് ത്വയരാജി ശിരോ പ്രതി
16 തം ആപതന്തം സങ്ക്രുദ്ധം പുനർ ഏവ യുയുത്സയാ
    അഭിദുദ്രാവ സൗമിത്രിർ വിഭീഷണ മതേ സ്ഥിതഃ
17 അകൃതാഹ്നികം ഏവൈനം ജിഘാംസുർ ജിതകാശിനം
    ശരൈർ ജഘാന സങ്ക്രുദ്ധഃ കൃതസഞ്ജ്ഞോ ഽഥ ലക്ഷ്മണഃ
18 തയോഃ സമഭവദ് യുദ്ധം തദാന്യോന്യം ജിഗീഷതോഃ
    അതീവ ചിത്രം ആശ്ചര്യം ശക്ര പ്രഹ്ലാദയോർ ഇവ
19 അവിധ്യദ് ഇന്ദ്രജിത് തീക്ഷ്ണൈഃ സൗമിത്രിം മർമഭേദിഭിഃ
    സൗമിത്രിശ് ചാനല സ്പർശൈർ അവിധ്യദ് രാവണിം ശരൈഃ
20 സൗമിത്രിശരസംസ്പർശാദ് രാവണിഃ ക്രോധമൂർഛിതഃ
    അസൃജൽ ലക്ഷ്മണായാഷ്ടൗ ശരാൻ ആശീവിഷോപമാൻ
21 തസ്യാസൂൻ പാവകസ്പർശൈഃ സൗമിത്രിഃ പത്രിഭിസ് ത്രിഭിഃ
    യഥാ നിരഹരദ് വീരസ് തൻ മേ നിഗദതഃ ശൃണു
22 ഏകേനാസ്യ ധനുർ മന്തം ബാഹും ദേഹാദ് അപാതയത്
    ദ്വിതീയേന സനാരാചം ഭുജം ഭൂമൗ ന്യപാതയത്
23 തൃതീയേന തു ബാണേന പൃഥു ധാരേണ ഭാസ്വതാ
    ജഹാര സുനസം ചാരു ശിരോ ഭ്രാജിഷ്ണു കുണ്ഡലം
24 വിനികൃത്തഭുജസ്കന്ധം കബന്ധം ഭീമദർശനം
    തം ഹത്വാ സൂതം അപ്യ് അസ്ത്രൈർ ജഘാന ബലിനാം വരഃ
25 ലങ്കാം പ്രവേശയാം ആസുർ വാജിനസ് തം രഥം തദാ
    ദദർശ രാവണസ് തം ച രഥം പുത്ര വിനാകൃതം
26 സപുത്രം നിഹതം ദൃഷ്ട്വാ ത്രാസാത് സംഭ്രാന്തലോചനഃ
    രാവണഃ ശോകമോഹാർതോ വൈദേഹീം ഹന്തും ഉദ്യതഃ
27 അശോകവനികാസ്ഥാം താം രാമദർശനലാലസാം
    ഖഡ്ഗം ആദായ ദുഷ്ടാത്മാ ജവേനാഭിപപാത ഹ
28 തം ദൃഷ്ട്വാ തസ്യ ദുർബുദ്ധേർ അവിന്ധ്യഃ പാപനിശ്ചയം
    ശമയാം ആസ സങ്ക്രുദ്ധം ശ്രൂയതാം യേന ഹേതുനാ
29 മഹാരാജ്യേ സ്ഥിതോ ദീപ്തേ ന സ്ത്രിയം ഹന്തും അർഹസി
    ഹതൈവൈഷാ യദാ സ്ത്രീ ച ബന്ധനസ്ഥാ ച തേ ഗൃഹേ
30 ന ചൈഷാ ദേഹഭേദേന ഹതാ സ്യാദ് ഇതി മേ മതിഃ
    ജഹി ഭർതാരം ഏവാസ്യാ ഹതേ തസ്മിൻ ഹതാ ഭവേത്
31 ന ഹി തേ വിക്രമേ തുല്യഃ സാക്ഷാദ് അപി ശതക്രതുഃ
    അസകൃദ് ധി ത്വയാ സേന്ദ്രാസ് ത്രാസിതാസ് ത്രിദശാ യുധി
32 ഏവം ബഹുവിധൈർ വാക്യൈർ അവിന്ധ്യോ രാവണം തദാ
    ക്രുദ്ധം സംശമയാം ആസ ജഗൃഹേ ച സ തദ് വചഃ
33 നിര്യാണേ സ മതിം കൃത്വാ നിധായാസിം ക്ഷപാചരഃ
    ആജ്ഞാപയാം ആസ തദാ രഥോ മേ കൽപ്യതാം ഇതി