മഹാഭാരതം മൂലം/വനപർവം/അധ്യായം262

മഹാഭാരതം മൂലം/വനപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം262

1 [മാർക്]
     മാരീചസ് ത്വ് അഥ സംഭ്രാന്തോ ദൃഷ്ട്വാ രാവണം ആഗതം
     പൂജയാം ആസ സത്കാരൈഃ ഫലമൂലാദിഭിസ് തഥാ
2 വിശ്രാന്തം ചൈനം ആസീനം അന്വാസീനഃ സ രാക്ഷസഃ
     ഉവാച പ്രശ്രിതം വാക്യം വാക്യജ്ഞോ വാക്യകോവിദം
3 ന തേ പ്രതൃതിമാൻ വർണഃ കച് ചിത് ക്ഷേമം പുരേ തവ
     കച് ചിത് പ്രകൃതയഃ സർവാ ഭജന്തേ ത്വാം യഥാ പുരാ
4 കിം ഇഹാഗമനേ ചാപി കാര്യം തേ രാക്ഷസേശ്വര
     കൃതം ഇത്യ് ഏവ തദ് വിദ്ധി യദ്യ് അപി സ്യാത് സുദുഷ്കരം
5 ശശംസ രാവണസ് തസ്മൈ തത് സർവം രാമ ചേഷ്ടിതം
     മാരീചസ് ത്വ് അബ്രവീച് ഛ്രുത്വാ സമാസേനൈവ രാവണം
6 അലം തേ രാമം ആസാദ്യ വീര്യജ്ഞോ ഹ്യ് അസ്മി തസ്യ വൈ
     ബാണവേഗം ഹി കസ് തസ്യ ശക്തഃ സോഢും മഹാത്മനഃ
7 പ്രവ്രജ്യായാം ഹി മേ ഹേതുഃ സ ഏവ പുരുഷർഷഭ
     വിനാശമുഖം ഏതത് തേ കേനാഖ്യാതം ദുരാത്മനാ
8 തം ഉവാചാഥ സക്രോധോ രാവണഃ പരിഭർത്സയൻ
     അകുർവതോ ഽസ്മദ് വചനം സ്യാൻ മൃത്യുർ അപി തേ ധ്രുവം
9 മാരീചശ് ചിന്തയാം ആസ വിശിഷ്ടാൻ മരണം വരം
     അവശ്യം മരണേ പ്രാപ്തേ കരിഷ്യാമ്യ് അസ്യ യൻ മതം
10 തതസ് തം പ്രത്യുവാചാഥ മാരീചോ രാക്ഷസേശ്വരം
    കിം തേ സാഹ്യം മയാ കാര്യം കരിഷ്യാമ്യ് അവശോ ഽപി തത്
11 തം അബ്രവീദ് ദശഗ്രീവോ ഗച്ഛ സീതാം പ്രലോഭയ
    രത്നശൃംഗോ മൃഗോ ഭൂത്വാ രത്നചിത്രതനൂരുഹഃ
12 ധ്രുവം സീതാ സമാലക്ഷ്യ ത്വാം രാമം ചോദയിഷ്യതി
    അപക്രാന്തേ ച കാകുത്സ്ഥേ സീതാ വശ്യാ ഭവിഷ്യതി
13 താം ആദായാപനേഷ്യാമി തതഃ സ ന ഭവിഷ്യതി
    ഭാര്യാ വിയോഗാദ് ദുർബുദ്ധിർ ഏതത് സാഹ്യം കുരുഷ്വ മേ
14 ഇത്യ് ഏവം ഉക്തോ മാരീചഃ കൃത്വോദകം അഥാത്മനഃ
    രാവണം പുരതോ യാന്തം അന്വഗച്ഛത് സുദുഃഖിതഃ
15 തതസ് തസ്യാശ്രമം ഗത്വാ രാമസ്യാക്ലിഷ്ടകർമണഃ
    ചക്രതുസ് തത് തഥാ സർവം ഉഭൗ യത് പൂർവമന്ത്രിതം
16 രാവണസ് തു യതിർ ഭൂത്വാ മുണ്ഡഃ കുണ്ഡീ ത്രിദണ്ഡധൃക്
    മൃഗശ് ച ഭൂത്വാ മാരീചസ് തം ദേശം ഉപജഗ്മതുഃ
17 ദർശയാം ആസ വൈദേഹീം മാരീചോ മൃഗരൂപധൃക്
    ചോദയാം ആസ തസ്യാർഥേ സാ രാമം വിധിചോദിതാ
18 രാമസ് തസ്യാഃ പ്രിയം കുർവൻ ധനുർ ആദായ സത്വരഃ
    രക്ഷാർഥേ ലക്ഷ്മണം ന്യസ്യ പ്രയയൗ മൃഗലിപ്സയാ
19 സധന്വീ ബദ്ധതൂണീരഃ ഖഡ്ഗഗോധാംഗുലിത്രവാൻ
    അന്വധാവൻ മൃഗം രാമോ രുദ്രസ് താരാമൃഗം യഥാ
20 സോ ഽന്തർഹിതഃ പുനസ് തസ്യ ദർശനം രാക്ഷസോ വ്രജൻ
    ചകർഷ മഹദ് അധ്വാനം രാമസ് തം ബുബുധേ തതഃ
21 നിശാചരം വിദിത്വാ തം രാഘവഃ പ്രതിഭാനവാൻ
    അമോഘം ശരം ആദായ ജഘാന മൃഗരൂപിണം
22 സ രാമബാണാഭിഹതഃ കൃത്വാ രാമ സ്വരം തദാ
    ഹാ സീതേ ലക്ഷ്മണേത്യ് ഏവം ചുക്രോശാർതസ്വരേണ ഹ
23 ശുശ്രാവ തസ്യ വൈദേഹീ തതസ് താം കരുണാം ഗിരം
    സാ പ്രാദ്രവദ് യതഃ ശബ്ദസ് താം ഉവാചാഥ ലക്ഷ്മണഃ
24 അലം തേ ശങ്കയാ ഭീരു കോ രാമം വിഷഹിഷ്യതി
    മുഹൂർതാദ് ദ്രക്ഷ്യസേ രാമം ആഗതം തം ശുചിസ്മിതേ
25 ഇത്യ് ഉക്ത്വാ സാ പ്രരുദതീ പര്യശങ്കത ദേവരം
    ഹതാ വൈ സ്ത്രീസ്വഭാവേന ശുദ്ധചാരിത്രഭൂഷണം
26 സാ തം പരുഷം ആരബ്ധാ വക്തും സാധ്വീ പതിവ്രതാ
    നൈഷ കാലോ ഭവേൻ മൂഢ യം ത്വം പ്രാർഥയസേ ഹൃദാ
27 അപ്യ് അഹം ശസ്ത്രം ആദായ ഹന്യാം ആത്മാനം ആത്മനാ
    പതേയം ഗിരിശൃംഗാദ് വാ വിശേയം വാ ഹുതാശനം
28 രാമം ഭർതാരം ഉത്സൃജ്യ ന ത്വ് അഹം ത്വാം കഥം ചന
    നിഹീനം ഉപതിഷ്ഠേയം ശാർദൂലീ ക്രോഷ്ടുകം യഥാ
29 ഏതാദൃശം വചോ ശ്രുത്വാ ലക്ഷ്മണഃ പ്രിയ രാഘവഃ
    പിധായ കർണൗ സദ്വൃത്തഃ പ്രസ്ഥിതോ യേന രാഗവഃ
    സ രാമസ്യ പദം ഗൃഹ്യ പ്രസസാര ധനുർധരഃ
30 ഏതസ്മിന്ന് അന്തരേ രക്ഷോ രാവണഃ പ്രത്യദൃശ്യത
    അഭവ്യോ ഭവ്യരൂപേണ ഭസ്മച്ഛന്ന ഇവാനലഃ
    യതി വേഷപ്രതിച്ഛന്നോ ജിഹീർഷുസ് താം അനിന്ദിതാം
31 സാ തം ആലക്ഷ്യ സമ്പ്രാപ്തം ധർമജ്ഞാ ജനകാത്മജാ
    നിമന്ത്രയാം ആസ തദാ ഫലമൂലാശനാദിഭിഃ
32 അവമന്യ സ തത് സർവം സ്വരൂപം പ്രതിപദ്യ ച
    സാന്ത്വയാം ആസ വൈദേഹീം ഇതി രാക്ഷസപുംഗവഃ
33 സീതേ രാക്ഷസരാജോ ഽഹം രാവണോ നാമ വിശ്രുതഃ
    മമ ലങ്കാ പുരീ നാമ്നാ രമ്യാ പാരേ മഹോദധേഃ
34 തത്ര ത്വം വരനാരീഷു ശോഭിഷ്യസി മയാ സഹ
    ഭാര്യാ മേ ഭവ സുശ്രോണി താപസം ത്യജ്യ രാഘവം
35 ഏവമാദീനി വാക്യാനി ശ്രുത്വാ സീതാഥ ജാനകീ
    പിധായ കർണൗ സുശ്രോണീ മൈവം ഇത്യ് അബ്രവീദ് വചഃ
36 പ്രപതേദ് ദ്യൗഃ സനക്ഷത്രാ പൃഥിവീ ശകലീഭവേത്
    ശൈത്യം അഗ്നിർ ഇയാൻ നാഹം ത്യജേയം രഗുനന്ദനം
37 കഥം ഹി ഭിന്നകരടം പദ്മിനം വനഗോചരം
    ഉപസ്ഥായ മഹാനാഗം കരേണുഃ സൂകരം സ്പൃശേത്
38 കഥം ഹി പീത്വാ മാധ്വീകം പീത്വാ ച മധുമാധവീം
    ലോഭം സൗവീരകേ കുര്യാൻ നാരീ കാ ചിദ് ഇതി സ്മരേ
39 ഇതി സാ തം സമാഭാഷ്യ പ്രവിവേശാശ്രമം പുനഃ
    താം അനുദ്രുത്യ സുശ്രോണീം രാവണഃ പ്രത്യഷേധയത്
40 ഭർത്സയിത്വാ തു രൂക്ഷേണ സ്വരേണ ഗതചേതനാം
    മൂർധജേഷു നിജഗ്രാഹ ഖം ഉപാചക്രമേ തതഃ
41 താം ദദർശ തദാ ഗൃധ്രോ ജടായുർ ഗിരിഗോചരഃ
    രുദതീം രാമ രാമേതി ഹ്രിയമാണാം തപസ്വിനാം