മഹാഭാരതം മൂലം/വനപർവം/അധ്യായം241

മഹാഭാരതം മൂലം/വനപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം241

1 [ജനം]
     വസമാനേഷു പാർഥേഷു വനേ തസ്മിൻ മഹാത്മസു
     ധാർതരാഷ്ട്രാ മഹേഷ്വാസാഃ കിം അകുർവന്ത സത്തമ
2 കർണോ വൈകർതനശ് ചാപി ശകുനിശ് ച മഹാബലഃ
     ഭീഷ്മദ്രോണകൃപാശ് ചൈവ തൻ മേ ശംസിതും അർഹസി
3 [വൈ]
     ഏവംഗതേഷു പാർഥേഷു വിസൃഷ്ടേ ച സുയോധനേ
     ആഗതേ ഹാസ്തിനപുരം മോക്ഷിതേ പാണ്ഡുനന്ദനൈഃ
     ഭീഷ്മോ ഽബ്രവീൻ മഹാരാജ ധാർതരാഷ്ട്രം ഇദം വചഃ
4 ഉക്തം താത മയാ പൂർവം ഗച്ഛതസ് തേ തപോവനം
     ഗമനം മേ ന രുചിതം തവ തൻ ന കൃതം ച തേ
5 തതഃ പ്രാപ്തം ത്വയാ വീര ഗ്രഹണം ശത്രുഭിർ ബലാത്
     മോക്ഷിതശ് ചാസി ധർമജ്ഞൈഃ പാണ്ഡവൈർ ന ച ലജ്ജസേ
6 പ്രത്യക്ഷം തവ ഗാന്ധാരേ സസൈന്യസ്യ വിശാം പതേ
     സൂതപുത്രോ ഽപയാദ് ഭീതോ ഗന്ധർവാണാം തദാ രണാത്
     ക്രോശതസ് തവ രാജേന്ദ്ര സസൈന്യസ്യ നൃപാത്മജ
7 ദൃഷ്ടസ് തേ വിക്രമശ് ചൈവ പാണ്ഡവാനാം മഹാത്മനാം
     കർണസ്യ ച മഹാബാഹോ സൂതപുത്രസ്യ ദുർമതേഃ
8 ന ചാപി പാദഭാക് കർണഃ പാണ്ഡവാനാം നൃപോത്തമ
     ധനുർവേദേ ച ശൗര്യേ ച ധർമേ വാ ധർമവത്സല
9 തസ്യ തേ ഽഹം ക്ഷമം മന്യേ പാണ്ഡവൈസ് തൈർ മഹാത്മഭിഃ
     സന്ധിം സന്ധിവിദാം ശ്രേഷ്ഠ കുലസ്യാസ്യ വിവൃദ്ധയേ
10 ഏവം ഉക്തസ് തു ഭീഷ്മേണ ധാർതരാഷ്ട്രോ ജനേശ്വരഃ
    പ്രഹസ്യ സഹസാ രാജൻ വിപ്രതസ്ഥേ സസൗബലഃ
11 തം തു പ്രസ്ഥിതം ആജ്ഞായ കർണ ദുഃശാസനാദയഃ
    അനുജഗ്മുർ മഹേഷ്വാസാ ധാർതരാഷ്ട്രം മഹാബലം
12 താംസ് തു സമ്പ്രസ്ഥിതാൻ ദൃഷ്ട്വാ ഭീഷ്മഃ കുരുപിതാമഹഃ
    ലജ്ജയാ വ്രീഡിതോ രാജഞ് ജഗാമ സ്വം നിവേശനം
13 ഗതേ ഭീഷ്മേ മരാ രാജധാർതരാഷ്ട്രോ ജനാധിപഃ
    പുനർ ആഗമ്യ തം ദേശം അമന്ത്രയത മന്ത്രിഭിഃ
14 കിം അസ്മാകം ഭവേച് ഛ്രേയോ കിം കാര്യം അവശിഷ്യതേ
    കഥം നു സുകൃതം ച സ്യാൻ മന്ത്രയാം ആസ ഭാരത
15 [കണ]
    ദുര്യോധന നിബോധേദം യത് ത്വാ വക്ഷ്യാമി കൗരവ
    ശ്രുത്വാ ച തത് തഥാ സർവം കർതും അർഹസ്യ് അരിന്ദമ
16 തവാദ്യ പൃഥിവീ വീര നിഃസപത്നാ നൃപോത്തമ
    താം പാലയ യഥാ ശക്രോ ഹതശത്രുർ മഹാമനാഃ
17 [വൈ]
    ഏവം ഉക്തസ് തു കർണേന കർണം രാജാബ്രവീത് പുനഃ
    ന കിം ചിദ് ദുർലഭം തസ്യ യസ്യ ത്വം പുരുഷർഷഭ
18 സഹായശ് ചാനുരക്തശ് ച മദർഥം ച സമുദ്യതഃ
    അഭിപ്രായസ് തു മേ കശ് ചിത് തം വൈ ശൃണു യഥാതഥം
19 രാജസൂയം പാണ്ഡവസ്യ ദൃഷ്ട്വാ ക്രതുവരം തദാ
    മമ സ്പൃഹാ സമുത്പന്നാ താം സമ്പാദയ സൂജത
20 ഏവം ഉക്തസ് തതഃ കർണോ രാജാനം ഇദം അബ്രവീത്
    തവാദ്യ പൃഥിവീപാലാ വശ്യാഃ സർവേ നൃപോത്തമ
21 ആഹൂയന്താം ദ്വിജ വരാഃ സംഭാരാശ് ച യഥാവിധി
    സംഭ്രിയന്താം കുരുശ്രേഷ്ഠ യജ്ഞോപകരണാനി ച
22 ഋത്വിജശ് ച സമാഹൂതാ യഥോക്തം വേദപാരഗാഃ
    ക്രിയാം കുർവന്തു തേ രാജൻ യഥാശാസ്ത്രം അരിന്ദമ
23 ബഹ്വ് അന്നപാനസംയുക്തഃ സുസമൃദ്ധഗുനാന്വിതഃ
    പ്രവർതതാം മഹായജ്ഞസ് തവാപി ഭരതർഷഭ
24 ഏവം ഉക്തസ് തു കർണേന ധാർതരാഷ്ടോ വിശാം പതേ
    പുരോഹിതം സമാനായ്യ ഇദം വചനം അബ്രവീത്
25 രാജസൂയം ക്രതുശ്രേഷ്ഠം സമാപ്തവരദക്ഷിണം
    ആഹര ത്വം മമ കൃതേ യഥാന്യായം യഥാക്രമം
26 സ ഏവം ഉക്തോ നൃപതിം ഉവാച ദ്വിജപുംഗവഃ
    ന സ ശക്യഃ ക്രതുശ്രേഷ്ഠോ ജീവമാനേ യുധിഷ്ഠിരേ
    ആഹർതും കൗരവശ്രേഷ്ഠ കുലേ തവ നൃപോത്തമ
27 ദീർഘായുർ ജീവതി ച വൈ ധൃതരാഷ്ട്രഃ പിതാ തവ
    അതശ് ചാപി വിരുദ്ധസ് തേ ക്രതുർ ഏഷ നൃപോത്തമ
28 അസ്തി ത്വ് അന്യൻ മഹത് സത്രം രാജസൂയ സമം പ്രഭോ
    തേന ത്വം യജ രാജേന്ദ്ര ശൃണു ചേദം വചോ മമ
29 യ ഇമേ പൃഥിവീപാലാഃ കരദാസ് തവ പാർഥിവ
    തേ കരാൻ സമ്പ്രയച്ഛന്തു സുവർണം ച കൃതാകൃതം
30 തേന തേ ക്രിയതാം അദ്യ ലാംഗലം നൃപസത്തമ
    യജ്ഞവാടസ്യ തേ ഭൂമിഃ കൃഷ്യതാം തേന ഭാരത
31 തത്ര യജ്ഞോ നൃപശ്രേഷ്ഠ പ്രഭൂതാന്നഃ സുസംസ്കൃതഃ
    പ്രവർതതാം യഥാന്യായം സർവതോ ഹ്യ് അനിവാരിതഃ
32 ഏഷ തേ വൈഷ്ണവോ നാമയജ്ഞഃ സത്പുരുഷോചിതഃ
    ഏതേന നേഷ്ടവാൻ കശ് ചിദ് ഋതേ വിഷ്ണും പുരാതനം
33 രാജസൂയം ക്രതുശ്രേഷ്ഠം സ്പർധത്യ് ഏഷ മഹാക്രതുഃ
    അസ്മാകം രോചതേ ചൈവ ശ്രേയോ ച തവ ഭാരത
    അവിഘ്ന ച ഭവേദ് ഏഷ സഫലാ സ്യാത് സ്പൃഹാ തവ
34 ഏവം ഉക്തസ് തു തൈർ വിപ്രൈർ ധാർതരാഷ്ട്രോ മഹീപതിഃ
    കർണം ച സൗബലം ചൈവ ഭ്രാതൄംശ് ചൈവേദം അബ്രവീത്
35 രോചതേ മേ വചോ കൃത്സ്നം ബ്രാഹ്മണാനാം ന സംശയഃ
    രോചതേ യദി യുഷ്മാകം തൻ മാ പ്രബ്രൂത മാചിരം
36 ഏവം ഉക്താസ് തു തേ സർവേ തഥേത്യ് ഊചുർ നരാധിപം
    സന്ദിദേശ തതോ രാജാ വ്യാപാര സ്ഥാൻ യഥാക്രമം
37 ഹലസ്യ കരണേ ചാപി വ്യാദിഷ്ടാഃ സർവശിൽപിനഃ
    യഥോക്തം ച നൃപശ്രേഷ്ഠ കൃതം സർവം യഥാക്രമം