മഹാഭാരതം മൂലം/വനപർവം/അധ്യായം23

←അധ്യായം22

മഹാഭാരതം മൂലം/വനപർവം രചന:വ്യാസൻ അധ്യായം23

അധ്യായം24→

1 [വാ]
     തതോ ഽഹം ഭരതശ്രേഷ്ഠ പ്രഗൃഹ്യ രുചിരം ധനുഃ
     ശരൈർ അപാതയം സൗഭാച് ഛിരാംസി വിബുധദ്വിഷാം
 2 ശരാംശ് ചാശീവിഷാകാരാൻ ഊർധ്വഗാംസ് തിഗ്മതേജസഃ
     അപ്രൈഷം ശാല്വരാജായ ശാർമ്ഗമുക്താൻ സുവാസസഃ
 3 തതോ നാദൃശ്യത തദാ സൗഭം കുരുകുലോദ്വഹ
     അന്തർഹിതം മായയാഭൂത് തതോ ഽഹം വിസ്മിതോ ഽഭവം
 4 അഥ ദാനവസംഘാസ് തേ വികൃതാനനമൂർധജാഃ
     ഉദക്രോശൻ മഹാരാജ വിഷ്ഠിതേ മയി ഭാരത
 5 തതോ ഽസ്ത്രം ശബ്ദസാഹം വൈ ത്വരമാണോ മഹാഹവേ
     അയോജയം തദ് വധായ തതഃ ശബ്ദ ഉപാരമത്
 6 ഹതാസ് തേ ദാനവാഃ സർവേ യൈഃ സ ശബ്ദ ഉദീരിതഃ
     ശരൈർ ആദിത്യസങ്കാശൈർ ജ്വലിതൈഃ ശബ്ദസാധനൈഃ
 7 തസ്മിന്ന് ഉപരതേ ശബ്ദേ പുനർ ഏവാന്യതോ ഽഭവത്
     ശബ്ദോ ഽപരോ മഹാരാജ തത്രാപി പ്രാഹരം ശരാൻ
 8 ഏവം ദശ ദിശഃ സർവാസ് തിര്യഗ് ഊർധ്വം ച ഭാരത
     നാദയാം ആസുർ അസുരാസ് തേ ചാപി നിഹതാ മയാ
 9 തതഃ പ്രാഗ്ജ്യോതിഷം ഗത്വാ പുനർ ഏവ വ്യദൃശ്യത
     സൗഭം കാമഗമം വീര മോഹയൻ മമ ചക്ഷുഷീ
 10 തതോ ലോകാന്ത കരണോ ദാനവോ വാനരാകൃതിഃ
    ശിലാ വർഷേണ സഹസാ സഹസാ മാം സമാവൃണോത്
11 സോ ഽഹം പർവത വർഷേണ വധ്യമാനഃ സമന്തതഃ
    വൽമീക ഇവ രാജേന്ദ്ര പർവതോപചിതോ ഽഭവം
12 തതോ ഽഹം പർവത ചിതഃ സഹയഃ സഹ സാരഥിഃ
    അപ്രഖ്യാതിം ഇയാം രാജൻ സധ്വജഃ പർവതൈശ് ചിതഃ
13 തതോ വൃണി പ്രവീരാ യോ മമാസൻ സൈനികാസ് തദാ
    തേ ഭയാർതാ ദിശഃ സർവാഃ സഹസാ വിപ്രദുദ്രുവുഃ
14 തതോ ഹാഹാകൃതം സർവം അഭൂത് കില വിശാം പതേ
    ദ്യൗശ് ച ഭൂമിശ് ച ഖം ചൈവാദൃശ്യമാനേ തഥാ മയി
15 തതോ വിഷണ്ണമനസോ മമ രാജൻ സുഹൃജ്ജനാഃ
    രുരുദുശ് ചുക്രുശുശ് ചൈവ ദുഃഖശോകസമന്വിതാഃ
16 ദ്വിഷതാം ച പ്രഹർഷോ ഽഭൂദ് ആർതിശ് ചാദ്വിഷതാം അപി
    ഏവം വിജിതവാൻ വീര പശ്ചാദ് അശ്രൗഷം അച്യുത
17 തതോ ഽഹം അസ്ത്രം ദയിതം സർവപാഷാണ ഭേദനം
    വജ്രം ഉദ്യമ്യ താൻ സർവാൻ പർവതാൻ സമശാതയം
18 തതഃ പർവത ഭാരാർതാ മന്ദപ്രാണവിചേഷ്ടിതാഃ
    ഹയാ മമ മഹാരാജ വേപമാനാ ഇവാഭവൻ
19 മേഘജാലം ഇവാകാശേ വിദാര്യാഭ്യുദിതം രവിം
    ദൃഷ്ട്വാ മാം ബാന്ധവാഃ സർവേ ഹർഷം ആഹാരയൻ പുനഃ
20 തതോ മാം അബ്രവീത് സൂതഃ പ്രാഞ്ജലിഃ പ്രണതോ നൃപ
    സാധു സമ്പശ്യ വാർഷ്ണേയ ശാല്വം സൗഭപതിം സ്ഥിതം
21 അലം കൃഷ്ണാവമന്യൈനം സാധു യത്നം സമാചര
    മാർദവം സഖിതാം ചൈവ ശാല്വാദ് അദ്യ വ്യപാഹര
22 ജഹി ശാല്വം മഹാബാഹോ മൈനം ജീവയ കേശവ
    സർവൈഃ പരാക്രമൈർ വീരവധ്യഃ ശത്രുർ അമിത്രഹൻ
23 ന ശത്രുർ അവമന്തവ്യോ ദുർബലോ ഽപി ബലീയസാ
    യോ ഽപി സ്യാത് പീഢഗഃ കശ് ചിത് കിം പുനഃ സമരേ സ്ഥിതഃ
24 സ ത്വം പുരുഷശാർദൂല സർവയത്നൈർ ഇമം പ്രഭോ
    ജഹി വൃഷ്ണികുലശ്രേഷ്ഠ മാ ത്വാം കാലോ ഽത്യഗാത് പുനഃ
25 നൈഷ മാർദവസാധ്യോ വൈ മതോ നാപി സഖാ തവ
    യേന ത്വം യോധിതോ വീര ദ്വാരകാ ചാവമർദിതാ
26 ഏവമാദി തു കൗന്തേയ ശ്രുത്വാഹം സാരഥേർ വചഃ
    തത്ത്വം ഏതദ് ഇതി ജ്ഞാത്വാ യുദ്ധേ മതിം അധാരയം
27 വധായ ശാല്വരാജസ്യ സൗഭസ്യ ച നിപാതനേ
    ദാരുകം ചാബ്രുവം വീര മുഹൂർതം സ്ഥീയതാം ഇതി
28 തതോ ഽപ്രതിഹതം ദിവ്യം അഭേദ്യം അതിവീര്യവത്
    ആഗ്നേയം അസ്ത്രം ദയിതം സർവസാഹം മഹാപ്രഭം
29 യക്ഷാണാം രാക്ഷസാണാം ച ദാനവാനാം ച സംയുഗേ
    രാജ്ഞാം ച പ്രതിലോമാനാം ഭസ്മാന്ത കരണം മഹത്
30 ക്ഷുരാന്തം അമലം ചക്രം കാലാന്തകയമോപമം
    അഭിമന്ത്ര്യാഹം അതുലം ദ്വിഷതാം ച നിബർഹണം
31 ജഹി സൗഭം സ്വവീര്യേണ യേ ചാത്ര രിപവോ മമ
    ഇത്യ് ഉക്ത്വാ ഭുജവീര്യേണ തസ്മൈ പ്രാഹിണവം രുഷാ
32 രൂപം സുദർശനസ്യാസീദ് ആകാശേ പതതസ് തദാ
    ദ്വിതീയസ്യേവ സൂര്യസ്യ യുഗാന്തേ പരിവിഷ്യതഃ
33 തത് സമാസാദ്യ നഗരം സൗഭം വ്യപഗതത്വിഷം
    മധ്യേന പാടയാം ആസ ക്രകചോ ദാർവ് ഇവോച്ഛ്രിതം
34 ദ്വിധാകൃതം തതഃ സൗഭം സുദർശന ബലാദ് ധതം
    മഹേശ്വര ശരോദ്ധൂതം പപാത ത്രിപുരം യഥാ
35 തസ്മിൻ നിപതിതേ സൗഭേ ചക്രം ആഗത് കരം മമ
    പുനശ് ചോദ്ധൂയ വേഗേന ശാല്വാല്യേത്യ് അഹം അബ്രുവം
36 തതഃ ശാല്വം ഗദാം ഗുർവീം ആവിധ്യന്തം മഹാഹവേ
    ദ്വിധാ ചകാര സഹസാ പ്രജജ്വാല ച തേജസാ
37 തസ്മിൻ നിപതിതേ വീരേ ദാനവാസ് ത്രസ്തചേതസഃ
    ഹാഹാഭൂതാ ദിശോ ജഗ്മുർ അർദിതാ മമ സായകൈഃ
38 തതോ ഽഹം സമവസ്ഥാപ്യ രഥം സൗഭസമീപതഃ
    ശംഖം പ്രധ്മാപ്യ ഹർഷേണ മുഹൃദഃ പര്യഹർഷയം
39 തൻ മേരുശിഖരാകാരം വിധ്വസ്താട്ടാല ഗോപുരം
    ദഹ്യമാനം അഭിപ്രേക്ഷ്യ സ്ത്രിയസ് താഃ സമ്പ്രദുദ്രുവുഃ
40 ഏവം നിഹത്യ സമരേ ശാല്വം സൗഭം നിപാത്യ ച
    ആനർതാൻ പുനർ ആഗമ്യ സുഹൃദാം പ്രീതിം ആവഹം
41 ഏതസ്മാത് കാരണാദ് രാജൻ നാഗമം നാഗസാഹ്വയം
    യദ്യ് അഗാം പരവീരഘ്ന ന ഹി ജീവേത് സുയോധനഃ
42 [വൈ]
    ഏവം ഉക്ത്വാ മഹാബാഹുഃ കൗരവം പുരുഷോത്തമഃ
    ആമന്ത്ര്യ പ്രയയൗ ധീമാൻ പാണ്ഡവാൻ മധുസൂദനഃ
43 അഭിവാദ്യ മഹാബാഹുർ ധർമരാജം യുധിഷ്ഠിരം
    രാജ്ഞാ മൂർധന്യ് ഉപാഘ്രാതോ ഭീമേന ച മഹാഭുജഃ
44 സുഭദ്രാം അഭിമന്യും ച രഥം ആരോപ്യ കാഞ്ചനം
    ആരുരോഹ രഥം കൃഷ്ണഃ പാണ്ഡവൈർ അഭിപൂജിതഃ
45 സൈന്യസുഗ്രീവ യുക്തേന രഥേനാദിത്യവർചസാ
    ദ്വാരകാം പ്രയയൗ കൃഷ്ണഃ സമാശ്വാസ്യ യുധിഷ്ഠിരം
46 തതഃ പ്രയാതേ ദാശാർഹേ ധൃഷ്ടദ്യുമ്നോ ഽപി പാർഷതഃ
    ദ്രൗപദേയാൻ ഉപാദായ പ്രയയൗ സ്വപുരം തദാ
47 ധൃഷ്ടകേതുഃ സ്വസാരം ച സമാദായാഥ ചേദിരാട്
    ജഗാമ പാണ്ഡവാൻ ദൃഷ്ട്വാ രമ്യാം ശുക്തിമതീം പുരീം
48 കേകയാശ് ചാപ്യ് അനുജ്ഞാതാഃ കൗന്തേയേനാമിതൗജസാ
    ആമന്ത്ര്യ പാണ്ഡവാൻ സർവാൻ പ്രയയുസ് തേ ഽപി ഭാരത
49 ബ്രാഹ്മണാശ് ച വിശശ് ചൈവ തഥാ വിഷയവാസിനഃ
    വിസൃജ്യമാനാഃ സുഭൃശം ന ത്യജന്തി സ്മ പാണ്ഡവാൻ
50 സാമവായഃ സ രാജേന്ദ്ര സുമഹാദ്ഭുത ദർശനഃ
    ആസീൻ മഹാത്മാനം തേഷാം കാമ്യകേ ഭരതർഷഭ
51 യുധിഷ്ഠിരസ് തു വിപ്രാംസ് താൻ അനുമാന്യ മഹാത്മനാഃ
    ശശാസ പുരുഷാൻ കാലേ രഥാൻ യോജയതേതി ഹ