മഹാഭാരതം മൂലം/വനപർവം/അധ്യായം228

മഹാഭാരതം മൂലം/വനപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം228

1 [വൈ]
     ധൃതരാഷ്ട്രം തതഃ സർവേ ദദൃശുർ ജനമേജയ
     പൃഷ്ട്വാ സുഖം അഥോ രാജ്ഞഃ പൃഷ്ട്വാ രാജ്ഞാ ച ഭാരത
2 തതസ് തൈർ വിഹിതഃ പൂർവം സമംഗോ നാമ ബല്ലവഃ
     സമീപസ്ഥാസ് തദാ ഗാവോ ധൃതരാഷ്ട്രേ ന്യവേദയത്
3 അനന്തരം ച രാധേയഃ ശകുനിശ് ച വിശാം പതേ
     ആഹതുഃ പാർഥിവശ്രേഷ്ഠം ധൃതരാഷ്ട്രം ജനാധിപം
4 രമണീയേഷു ദേശേഷു ഘോഷാഃ സമ്പ്രതി കൗരവ
     സ്മാരണാ സമയഃ പ്രാപ്തോ വത്സാനാം അപി ചാങ്കനം
5 മൃഗയാ ചോചിതാ രാജന്ന് അസ്മിൻ കാലേ സുതസ്യ തേ
     ദുര്യോധനസ്യ ഗമനം ത്വം അനുജ്ഞാതും അർഹസി
6 [ധൃത്]
     മൃഗയാ ശോഭനാ താത ഗവാം ച സമവേക്ഷണം
     വിശ്രംഭസ് തു ന ഗന്തവ്യോ ബല്ലവാനാം ഇതി സ്മരേ
7 തേ തു തത്ര നരവ്യാഘ്രാഃ സമീപ ഇതി നഃ ശ്രുതം
     അതോ നാഭ്യനുജാനാമി ഗമനം തത്ര വഃ സ്വയം
8 ഛദ്മനാ നിർജിതാസ് തേ ഹി കർശിതാശ് ച മഹാവനേ
     തപോനിത്യാശ് ച രാധേയ സമർഥാശ് ച മഹാരഥാഃ
9 ധർമരാജോ ന സങ്ക്രുധ്യേദ് ഭീമസേനസ് ത്വ് അമർഷണഃ
     യജ്ഞസേനസ്യ ദുഹിതാ തേജ ഏവ തു കേവലം
10 യൂയം ചാപ്യ് അപരാധ്യേയുർ ദർപമോഹസമന്വിതാഃ
    തതോ വിനിർദഹേയുസ് തേ തപസാ ഹി സമന്വിതാഃ
11 അഥ വാ സായുധാ വീരാ മനുനാഭിപരിപ്ലുതാഃ
    സഹിതാ ബദ്ധനിസ്ത്രിംശാ ദഹേയുഃ ശസ്ത്രതേജസാ
12 അഥ യൂയം ബഹുത്വാത് താൻ ആരഭധ്വം കഥം ചന
    അനാര്യം പരമം തഃ സ്യാദ് അശക്യം തച് ച മേ മതം
13 ഉഷിതോ ഹി മഹാബാഹുർ ഇന്ദ്രലോകേ ധനഞ്ജയഃ
    ദിവ്യാന്യ് അസ്ത്രാണ്യ് അവാപ്യാഥ തതഃ പ്രത്യാഗതോ വനം
14 അകൃതാസ്ത്രേണ പൃഥിവീ ജിതാ ബീഭത്സുനാ പുരാ
    കിം പുനഃ സ കൃതാസ്ത്രോ ഽദ്യ ന ഹന്യാദ് വോ മഹാരഥഃ
15 അഥ വാ മദ്വചോ ശ്രുത്വാ തത്ര യത്താ ഭവിഷ്യഥ
    ഉദ്വിഗ്നവാസോ വിശ്രംഭാദ് ദുഃഖം തത്ര ഭവിഷ്യതി
16 അഥ വാ സൈനികാഃ കേ ചിദ് അപകുര്യുർ യുധിഷ്ഠിരേ
    തദ് അബുദ്ധി കൃതം കർമ ദോഷം ഉത്പാദയേച് ച വഃ
17 തസ്മാദ് ഗച്ഛന്തു പുരുഷാഃ സ്മാരണായാപ്ത കാരിണഃ
    ന സ്വയം തത്ര ഗമനം രോചയേ തവ ഭാരത
18 [ഷകുനി]
    ധർമജ്ഞഃ പാണ്ഡവോ ജ്യേഷ്ഠഃ പ്രതിജ്ഞാതം ച സംസദി
    തേന ദ്വാദശ വർഷാണി വസ്തവ്യാനീതി ഭാരത
19 അനുവൃത്താശ് ച തേ സർവേ പാണ്ഡവാ ധർമചാരിണഃ
    യുധിഷ്ഠിരശ് ച കൗന്തേയോ ന നഃ കോപം കരിഷ്യതി
20 മൃഗയാം ചൈവ നോ ഗന്തും ഇച്ഛാ സംവർധതേ ഭൃശം
    സ്മാരണം ച ചികീർഷാമോ ന തു പാണ്ഡവ ദർശനം
21 ന ചാനാര്യ സമാചാരഃ കശ് ചിത് തത്ര ഭവിഷ്യതി
    ന ച തത്ര ഗമിഷ്യാമോ യത്ര തേഷാം പ്രതിശ്രയഃ
22 [വൈ]
    ഏവം ഉക്തഃ ശകുനിനാ ധൃതരാഷ്ട്രോ ജനേശ്വരഃ
    ദുര്യോധനം സഹാമാത്യം അനുജജ്ഞേ ന കാമതഃ
23 അനുജ്ഞാതസ് തു ഗാന്ധാരിഃ കർണേന സഹിതസ് തദാ
    നിര്യയൗ ഭരതശ്രേഷ്ഠോ ബലേന മഹതാ വൃതഃ
24 ദുഃശാസനേന ച തഥാ സൗബലേന ച ദേവിനാ
    സംവൃതോ ഭ്രാതൃഭിശ് ചാന്യൈഃ സ്ത്രീഭിശ് ചാപി സഹസ്രശഃ
25 തം നിര്യാന്തം മഹാബാഹും ദ്രഷ്ടും ദ്വൈതവനം സരഃ
    പൗരാശ് ചാനുയയുഃ സർവേ സഹ ദാരാ വനം ച തത്
26 അഷ്ടൗ രഥസഹസ്രാണി ത്രീണി നാഗായുതാനി ച
    പത്തയോ ബഹുസാഹസ്രാ ഹയാശ് ച നവതിഃ ശതാഃ
27 ശകടാപണ വേശ്യാശ് ച വണിജോ ബന്ദിനസ് തഥാ
    നരാശ് ച മൃഗയാ ശീലാഃ ശതശോ ഽഥ സഹസ്രശഃ
28 തതഃ പ്രയാണേ നൃപതേഃ സുമഹാൻ അഭവത് സ്വനഃ
    പ്രാവൃഷീവ മഹാവായോർ ഉദ്ധതസ്യ വിശാം പതേ
29 ഗവ്യൂതി മാത്രേ ന്യവസദ് രാജാ ദുര്യോധനസ് തദാ
    പ്രയാതോ വാഹനൈഃ സർവൈസ് തതോ ദ്വൈതവനം സരഃ