മഹാഭാരതം മൂലം/വനപർവം/അധ്യായം193

മഹാഭാരതം മൂലം/വനപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം193

1 [മാർക്]
     ഇക്ഷ്വാകൗ സംസ്ഥിതേ രാജഞ് ശശാദഃ പൃഥിവീം ഇമാം
     പ്രാപ്തഃ പരമധർമാത്മാ സോ ഽയോധ്യായാം നൃപോ ഽഭവത്
2 ശശാദസ്യ തു ദായാദഃ കകുത്സ്ഥോ നാമ വീര്യവാൻ
     അനേനാശ് ചാപി കാകുത്സ്ഥഃ പൃഥുശ് ചാനേനസഃ സുതഃ
3 വിഷ്വഗശ്വഃ പൃഥോഃപുത്രസ് തസ്മാദ് ആർദ്രസ് തു ജജ്ഞിവാൻ
     ആർദ്രസ്യ യുവനാശ്വസ് തു ശ്രാവസ്തസ് തസ്യ ചാത്മജഃ
4 ജജ്ഞേ ശ്രാവസ്തകോ രാജാ ശ്രാവസ്തീ യേന നിർമിതാ
     ശ്രാവസ്തസ്യ തു ദായാദോ ബൃഹദശ്വോ മഹാബലഃ
     ബൃഹദശ്വ സുതശ് ചാപി കുവലാശ്വ ഇതി സ്മൃതഃ
5 കുവലാശ്വസ്യ പുത്രാണാം സഹസ്രാണ്യ് ഏകവിംശതിഃ
     സർവേ വിദ്യാസു നിഷ്ണാതാ ബലവന്തോ ദുരാസദാഃ
6 കുവലാശ്വസ് തു പിതൃതോ ഗുനൈർ അഭ്യധികോ ഽഭവത്
     സമയേ തം തതോ രാജ്യേ ബൃഹദശ്വോ ഽഭ്യഷേചയത്
     കുവലാശ്വം മഹാരാജ ശൂരം ഉത്തമധാർമികം
7 പുത്ര സങ്ക്രാമിത ശ്രീസ് തു ബൃഹദശ്വോ മഹീപതിഃ
     ജഗാമ തപസേ ധീമാംസ് തപോവനം അമിത്രഹാ
8 അഥ ശുശ്രാവ രാജർഷിം തം ഉത്തങ്കോ യുധിഷ്ഠിര
     വനം സമ്പ്രസ്ഥിതം രാജൻ ബൃഹദശ്വം ദ്വിജോത്തമഃ
9 തം ഉത്തങ്കോ മഹാതേജാ സർവാസ്ത്രവിദുഷാം വരം
     ന്യവാരയദ് അമേയാത്മാ സമാസാദ്യ നരോത്തമം
10 [ഉത്തൻക]
    ഭവതാ രക്ഷണം കാര്യം തത് താവത് കർതും അർഹസി
    നിരുദ്വിഗ്നാ വയം രാജംസ് ത്വത്പ്രസാദാദ് വസേമഹി
11 ത്വയാ ഹി പൃഥിവീ രാജൻ രക്ഷ്യമാണാ മഹാത്മനാ
    ഭവിഷ്യതി നിരുദ്വിഗ്നാ നാരണ്യം ഗന്തും അർഹസി
12 പാലനേ ഹി മഹാൻ ധർമഃ പ്രജാനാം ഇഹ ദൃശ്യതേ
    ന തഥാ ദൃശ്യതേ ഽരണ്യേ മാ തേ ഭൂദ് ബുദ്ധിർ ഈദൃശീ
13 ഈദൃശോ ന ഹി രാജേന്ദ്ര ധർമഃ ക്വ ചന ദൃശ്യതേ
    പ്രജാനാം പാലനേ യോ വൈ പുരാ രാജർഷിഭിഃ കൃതഃ
    രക്ഷിതവ്യാഃ പ്രജാ രാജ്ഞാ താസ് ത്വം രക്ഷിതും അർഹസി
14 നിരുദ്വിഗ്നസ് തപോ ചർതും ന ഹി ശക്നോമി പാർഥിവ
    മമാശ്രമസമീപേ വൈ സമേഷു മരുധന്വസു
15 സമുദ്രോ ബാലുകാ പൂർണ ഉജാനക ഇതി സ്മൃതഃ
    ബഹുയോജനവിസ്തീർണോ ബഹുയോജനം ആയതഃ
16 തത്ര രൗദ്രോ ദാനവേന്ദ്രോ മഹാവീര്യപരാക്രമഃ
    മധുകൈടഭയോഃ പുത്രോ ധുന്ധുർ നാമ സുദാരുണഃ
17 അന്തർഭൂമി ഗതോ രാജൻ വസത്യ് അമിതവിക്രമഃ
    തം നിഹത്യ മഹാരാജ വനം ത്വം ഗന്തും അർഹസി
18 ശേതേ ലോകവിനാശായ തപ ആസ്ഥായ ദാരുണം
    ത്രിദശാനാം വിനാശായ ലോകാനാം ചാപി പാർഥിവ
19 അവധ്യോ ദേവതാനാം സ ദൈത്യാനാം അഥ രക്ഷസാം
    നാഗാനാം അഥ യക്ഷാണാം ഗന്ധർവാണാം ച സർവശഃ
    അവാപ്യ സ വരം രാജൻ സർവലോകപിതാമഹാത്
20 തം വിനാശയ ഭദ്രം തേ മാ തേ ബുദ്ധിർ അതോ ഽന്യഥാ
    പ്രാപ്സ്യസേ മഹതീം കീർതിം ശാശ്വതീം അവ്യയാം ധ്രുവാം
21 ക്രൂരസ്യ സ്വപതസ് തസ്യ വാലുകാന്തർഹിതസ്യ വൈ
    സംവത്സരസ്യ പര്യന്തേ നിഃശ്വാസഃ സമ്പ്രവർതതേ
    യദാ തദാ ഭൂശ് ചലതി സശൈലവനകാനനാ
22 തസ്യ നിഃശ്വാസവാതേന രജ ഉദ്ധൂയതേ മഹത്
    ആദിത്യപഥം ആവൃത്യ സപ്താഹം ഭൂമികമ്പനം
    സവിസ്ഫുലിംഗം സജ്വാലം സധൂമം ഹ്യ് അതി ദാരുണം
23 തേന രാജൻ ന ശക്നോമി തസ്മിൻ സ്ഥാതും സ്വ ആശ്രമേ
    തം വിനാശയ രാജേന്ദ്ര ലോകാനാം ഹിതകാമ്യയാ
    ലോകാഃ സ്വസ്ഥാ ഭവന്ത്വ് അദ്യ തസ്മിൻ വിനിഹതേ ഽസുരേ
24 ത്വം ഹി തസ്യ വിനാശായ പര്യാപ്ത ഇതി മേ മതിഃ
    തേജസാ തവ തേജോ ച വിഷ്ണുർ ആപ്യായയിഷ്യതി
25 വിഷ്ണുനാ ച വരോ ദത്തോ മമ പൂർവം തതോ വധേ
    യസ് തം മഹാസുരം രൗദ്രം വധിഷ്യതി മഹീപതിഃ
    തേജസ് തം വൈഷ്ണവം ഇതി പ്രവേക്ഷ്യതി ദുരാസദം
26 തത് തേജസ് ത്വം സമാധായ രാജേന്ദ്ര ഭുവി ദുഃസഹം
    തം നിഷൂദയ സന്ദുഷ്ടം ദൈത്യം രൗദ്രപരാക്രമം
27 ന ഹി ധുന്ധുർ മഹാതേജാ തേജസാൽപേന ശക്യതേ
    നിർദഗ്ധും പൃഥിവീപാല സ ഹി വർഷശതൈർ അപി